plani lokal pËr mbeturina inerte nga ndËrtimi, … · selektohen, trajtohen dhe aty ku mundet,...

PLANI LOKAL PËR MBETURINA INERTE NGA NDËRTIMI,

PRISHJET DHE MBETURINAT QË PERMBAJËN AZBEST NË

KOMUNËN E MITROVICËS

Shkurt 2017

Faqe | 2

PLANI LOKAL PËR MBETURINA INERTE NGA NDËRTIMI, PRISHJET DHE MBETURINAT QË PËRMBAJNË AZBEST

TABELA E PËRMBAJTJES

LISTA E FIGURAVE...................................................................................................................................... 4

LISTA E TABELAVE ...................................................................................................................................... 4

SHKURTIME ............................................................................................................................................... 5

MIRËNJOHJE.............................................................................................................................................. 5

KONCEPTI PËR NDËRTIMIN DHE OPERIMIN E NJË DEPONIE PËR MBETURINAT INERTE NË KOMUNËN E

MITROVICËS .............................................................................................................................................. 6

1.SFONDI................................................................................................................................................... 6

2.QËLLIMI I PLANIT .................................................................................................................................... 6

3.OBJEKTIVAT E PLANIT ............................................................................................................................. 7

4. PROCESI I HARTIMTI TË PLANIT .............................................................................................................. 7

4.1.Indentifikimi i Vëndeve për Vendosjen e Deponisë për Mbeturinat Inerte nga Ndërtimi dhe Prishjet ..... 9

5. Aktivitetet të dala nga Strategjia e PLMN të ...................................................................................... 11

Aktivitetet e Planit të Implementimit ......................................................................................................... 11

1.2.1. Shërbimi i grumbullimit dhe transportimit të mbeturinave ............................................................. 11

Përmbajtja e aktivitetit.......................................................................................................................... 11

6.Objekti i Konceptit të planit ................................................................................................................. 16

6.1.Detyra e Komunës në funksion të hartimit të konceptit për ndërtimin dhe operimin e DMINP në

Mitrovicë. ............................................................................................................................................ 18

7.ANALIZA E SITUATËS SË TANISHME ....................................................................................................... 19

7.1.Politikat mjedisore në Qytetin Mitrovicë .......................................................................................... 19

7.2.Historiku i qytetit ............................................................................................................................ 20

7.3.Pozita gjeografike ........................................................................................................................... 20

7.4. Karakteristikat klimatike ................................................................................................................. 21

7.5. Popullsia........................................................................................................................................ 22

7.6.Resurset Natyrore........................................................................................................................... 23

7.7.Resurset Ujore ................................................................................................................................ 23

7.8.Bota Bimore dhe Shtazore ............................................................................................................... 24

8.Mbulimi me shërbimin e grumbullimit dhe largimit të mbetejve ............................................................ 27

9. Mënyra e menaxhimit të shërbimit ...................................................................................................... 29

10.Mënyra e financimit të shërbimit ........................................................................................................ 30

11.Opinioni qytetar ................................................................................................................................. 30

12.Gjëndja e tanishme në lidhje me menaxhimin e mbeturinave inerte nga OSH....................................... 32

13. KONCEPTI MBI NDRETIMIN DHE ORGANIZIMIN E DEPONISE PER MBETURINAT INERTE NGA OSH ........ 33

13.1.Kuptimi mbi Konceptin për DMINP................................................................................................. 33

13.2.Modalitet mbi strukturën llojin e mbeturinave, organizimin dhe funksionimin e DMINP.................... 34

Faqe | 3


13.3.Përcaktimi i artikujve/mbeturinave që do të pranohen në DMINP.................................................... 35

13.4.Modalitetet e funksionimit të DMINP ............................................................................................. 36

14.KUSHTET PËR PROJEKTIMIN DHE NDËRTIMIN E DMINP ........................................................................ 37

14.1.Specifikimet teknike për ndërtimin e DMINP .................................................................................. 38

14.2.Furnizimi i Paisjeve për DMINP ...................................................................................................... 40

14.3.Organizmi i Operimit dhe Mirëmbajtja e DMINP ............................................................................. 41

14.4. Rregulla Specifike për Organizmin dhe Operimin e DMINP.............................................................. 42

15.PLANI I VEPRIMEVE PËR ZHVILLIMIN E KONCEPTIT TË DMINP NË MITROVICË ....................................... 43

15.1. Aktivitetet e PLAM të planifikuara për vitin fiskal 2017 ................................................................... 45

15.2.Synimi për Rezultatet e Propozuara për Vitin 2018.......................................................................... 47

15.3.Synimi për Produktin e Propozuar për Vitin 2018 .......................................................................... 47

16.PLANI PËR KOMUNIKIMIN ME PUBLIKUN ............................................................................................ 50

17.PLANI I MONITORIMIT DHE RAPORTIMIT............................................................................................. 51

Anex1 -Fillimi i procesit të ndarjes së mbeturinave në burim dhe nxitja e riciklimit .......... Error! Bookmark not

defined.

Faqe | 4


LISTA E FIGURAVE

Figura 1: Vendndodhja e deponisë Gërmovë, Mitrovicë ........................................................ 17

Figura 2: Objekti i fraksionimi të rërës dhe zhavorrit Frashër, Mitrovicë ............................... 18

Figura 3: Hapësira e dedikuar për Deponinw e MINP, Gërmovë, MItrovicë .......................... 38

Figura 4: Foto ilustruese e makinës së lëvizshme gurëthyese ............................................... 40

LISTA E TABELAVE

Tabela 1: Vlerësimi i kostos për përgatitjen e sheshit të deponisë ........................................ 39

Tabela 2: Vlerësimi I kostove e paisjeve për deponinë e MN&P ............................................ 41

Tabela 3: Vlerësimi i kostos për operimin dhe mirëmbajtjen e Deponisë për MINP ............. 42

Tabela 6: Plani i veprimeve të Fazës së I-rë për ndërtimin e DMINP ...................................... 44

Tabela 7: Plani i veprimeve për Fazën e II-tëtë ndërtimit të DMINP ...................................... 45

Faqe | 5


SHKURTIME

GP Grupi Punues

UMIB Universiteti i Mitrovicës “Isa Boletini”

TOR Termat e Referencës

PIM Parkun Industrial në Mitrovicë

DMINP Deponi për Mbeturinat Inerte nga Ndërtimi dhe Prishja

DMMP Drejtoria e Mbrojtjes së Mjedisit dhe pyjeve

MINP Mbeturina Inerte nga Ndërtimi dhe Prishjet

N & P Ndërtimi dhe Prishjet

MIRËNJOHJE

Ky plan është hartuar nga komuna e Mitrovicës në kuadër të projektit për “Shërbime Komunale të

Qëndrueshme (Menaxhimi i Mbeturinave) 2014 – 2020” i financuar nga komuna nga projekti për

sistemin e menaxhimit të mbeturinave.

Hartimi i këtij plani është mbështetur në mënyrë të veçantë nga Drejtoria e Urbanizmit dhe është

hartuar në bashkepunim me Grupin Punues të Komunës së Mitrovicës, zyrtarë të tjerë të kësaj

Komune dhe o.j.q. komunale etj.

DMMP falenderon në mënyrë të veçantë Giz-in Gjerman,Gac-in për inkurajimin e veçantë, për

mbështetjen në vendosjen e kontakteve dhe kontributin e drejtpërdrejtë në studimin e këtij plani .

Faqe | 6


KONCEPTI PËR NDËRTIMIN DHE OPERIMIN E NJË DEPONIE PËR MBETURINAT

INERTE NË KOMUNËN E MITROVICËS

1.SFONDI

Qeveria Gjermane nëpërmjet GIZ-it , MMPH-së , MAPL-ës ,Gac-it në kuadër të programit

“Mbështetje për Shërbimet Komunale (Menaxhimi i Mbeturinave) 2014 – 2020” është duke

mbështetur disa prej Komunave në Kosovë në përputhje me kuadrin ligjor që përcakton

përgjegjësitë e tyre në fushën e Menaxhimit të Mbeturinave. Në këtë drejtim komuna e Mitrovicës

bënë hapat e parë për hartimin e planit lokal për mbeturina inerte të ndërtimit ,prishjeve dhe

mbeturinave që përmbajen Azbest .

Ligji për menaxhimin e mbeturinave (2012), Udhëzimi Administrativ Nr.22/2015 per Menaxhimin e

Mbeturinave që përmbajën Azbest , përbën bazën ligjore që rregullon aktivitetin dhe përgjegjësitë e

komunave në këtë fushë. Në mënyrë të veçantë ky ligj (neni 15, pika 1.8) dhe Udhezimi

Administrativ Nr.22/2015 për Menaxhimin e Mbeturinave që përmbajen Azbest ngarkon Komunat

me detyrën dhe i bënë ato fuqiplotë për planifikimin e menaxhimit të mbeturinave në territorin e

tyre si dhe planifikimin dhe ndërtimin e infrastrukturës e cila do të ndihmojë në reduktimin e

mbeturinave , mbrojtjen e popullatës ,përmirësimin e cilësisë së shërbimit dhe rritjen e

kënaqshmerisë

.

2.QËLLIMI I PLANIT

Komuna e Mitrovicës ka si synim që të përmirësojë procesin e menaxhimit të mbeturinave

komunale në mënyrë efektive dhe efiçiente. Në këtë përpjekje Komuna e Mitrovicës po kërkon që

të kontrollojë eficiencën e përdorimit të burimeve financiare duke marrë në konsiderate faktin se

po planifikon të adresojë menaxhimin e rrymave të ndryshme të mbeturinave dhe të inkurajojë

largimin e mbeturinave inerte të ndërtimit dhe prishjeve, Menaxhimin e Mbeturinave që

përmbajen Azbest, ndarjen e tyre në burim dhe mbledhjen e diferencuar për të nxitur Riciklimin,

Ripërdorimin dhe për rrjedhojën Reduktimin e mbeturinave që depozitohen në venddepozitimin

(deponinë) e trajtimit përfundimtar, krahas sigurimit të një shërbimi më cilësor për qytetarët.

Qellimi specifik eshte percaktimi i kushteve per menaxhimin e mbeturinave qe permbajne azbest,

masave per parandalimin e ndotjes se mjedisit me azbest, me gellim të mbrojtjes së shendetit të

njeriut dhe mjedisit.

PLANI LOKAL PËR MBETURINA INERTE NGA NDËRTIMI DHE PRISHJET DHE MBETURINAT QE PERMBAJEN AZBEST Ka për qëllim që të mbështesë Komunën që të identifikojë dhe të hartojë një koncept të

financueshëm për ndërtimin dhe operimin e një Deponie për Mbeturinat Inerte nga Ndërtimi ,

Prishjet (DMINP) dhe Mbeturinave që përmbajen Azbest, si dhe të hartojë një plan operimin, pasi të

ketë identifikuar dhe të ketë siguruar paisjet e nevojshme për ta bërë Deponie për Mbeturinat

Inerte nga Ndërtimi dhe Prishjet (DMINP) dhe Mbeturinave që përmbajen Azbest një objekt

Faqe | 7


funksional me qëllim disiplinimin e rrymës së mbeturinave nga Ndërtimi , Prishjet (N&P) dhe

Mbeturinave që përmbajen Azbest, optimizimin e kostove të transportit të mbeturinave që

grumbullohen në këtë komunë për në deponinë rajonale, si dhe nxitjen e procesit reduktimit në

kuadër të planit të Komunës për të filluar me grumbullimin e diferencuar të mbeturinave.

3.OBJEKTIVAT E PLANIT

Siç është parashikuar në takimet, me zyrtarë të Komunës së Mitrovicës dhe zyrtaret të tjerë, është

evidentuar se komuna është duke u fokusuar drejt një bashkëpunimi të ngushtë me qytetarët dhe

bizneset, vecanërisht ata që operojnë në fushën e ndërtimit, për të përshtatur një zgjidhje eficiente

për grumbullimin, transportin dhe trajtimin e mbeturinave nga N & P dhe Mbeturinave që

përmbajen Azbest sikundër dhe lloje të tjera me qëllim që të përmirësojë shërbimin e largimit të

mbeturinave, të shkurtojë shpenzimet, të gjenerojë të ardhura, të mbrojë shëndetin e banorëve dhe

të nxisë qëndrueshmërinë e zhvillimit ekonomik në të gjithë territorin e Komunës.

Nën këtë objektiv të përgjithshëm, komuna ka për qëllim ngritjen e një strukture qëndrore për

grumbullimin e mbeturinave të inerte nga N & P dhe Mbeturinave që përmbajen Azbest si një ose

disa qëndra që do ti shërbejnë qytetarëve të Mitrovicës për të destinuar dhe trajtuar mbeturinat

inerte nga ndërtimi dhe prishjet. Pasi të ketë gjetur një vend të përshtatshëm për të përmbushur

detyrimet ligjore, në planin e saj komuna synon që mbeturinat inerte nga ndërtimi dhe prishjet të

selektohen, trajtohen dhe aty ku mundet, të ripërdoren si materiale dytësore ndërtimore.

4. PROCESI I HARTIMTI TË PLANIT

Komuna ne disa takime dhe vizita te cilat janë kryer në terren për të parë nga afër dhe studiuar vendet e

propozuara për ndërtimin e DMINP. Krahas, takimet kanë pasur si qëllim për të mësuar rreth problematikës

që lidhet me hedhjen, grumbulimin dhe depozitimin e mbeturinave inerte në qytetin e Mitrovicës, si dhe

modalitetet që përdoren aktualisht nga Kompania për të adresuar këtë problem.

Në Grupin Punues u diskutua dhe u pranua se në kategorinë e mbeturinave nga N & P dhe Mbeturinave që

përmbajen Azbest mund të përfshihen, por jo duke u kufizuar, llojet si më poshtë:

- Mbeturina nga ndërtimet e reja,mbeturina nga prishjet e objekteve të ndryshme dhe mbeturina që

përmbajen azbest;

- Mbeturina nga riparimet e shtëpive, dyqaneve, lokaleve etj., dhe në vecanti i kuzhinave dhe i

tualeteve;

- Tulla dhe materiale të ngjajshme, mbeturina suvaje, betoni, hekur, druri etj. të këtij lloji ,

- Dyer, dritare, hekuri, plastike, druri, duralumini,dhera nga gërmimet; pllaka, të ndryshme,

- Mbeturian nga gardhet, muret rrethuese të shtëpive,dekoracione të ndryshme

Në përputhje më ligjin Nr. 15/2012 “Për menaxhimin e mbeturinave” përkufizimi i mbeturinave nga ndërtimi

dhe prishjet, përndryshe “mbeturinat inerte” është përkufizuar si më poshtë:

Mbeturina inerte – mbeturinat të cilat nuk pësojnë ndonjë ndryshim të rëndësishëm fizik, kimik dhe biologjik

në vendet ku janë deponuar si:

i. mbeturina inerte që nuk treten, nuk ndizen ose nuk reagojnë fizikisht apo kimikisht, nuk zbërthehen

biologjikisht në kontakt me materiet e tjera dhe nuk ndikojnë në mënyrë të ndjeshme në mjedisin

dhe shëndetin e njeriut;

Faqe | 8


ii. tërë kullimi dhe përmbajtja ndotëse e mbeturinës, mbetjet ekotoksike duhet të jenë të vlerës së

papërfillshme dhe të mos rrezikojnë cilësinë e ujërave sipërfaqësore dhe nëntokësore.

iii. Menaxhimi i mbeturinave inerte që përmbajën azbest

- Mbeturina me azbest - lenda apo rnbeturina me azbest e cila permban azbest dhe fibra to azbestit, pluhur to

azbestit i kr ijuar nga e rnis ioni i azbes t it ose materialit dhe produktit qe permbajne azbest to cilin

zoteruesi e hedh, mendon ta hedh ose duhet ta hedh;

Plani rregullonë detyrimet e personave që merren me menaxhimin e mbeturinat që permbajne azbest të

paraqitura në Shtojcen 1 të Udhezimi Administrativ.

-Azbest - minerale silikate fibroze siç jane:krokidoliti,aktinolit,antofilit,

-Krizotil - azbest i bardhe, amozit-azbest hirte dhe tremolit;

-Prodhim,mbetjet nga azbesti;Izolimet,perishja e materialeve nga azbesti;

-A zbes t i pape r punuar prodhim cili f it ohet me copo. i min pr imar to mineralit të azbestit;

Menaxhimi i mbeturinave inerte që përmbaje azbest është një aktivitet kompleks që ushtron një ndikim të

madh në të gjitha degët e ekonomisë, të prodhimit dhe konsumit. Për menaxhimin e përgjithshëm të

mbeturinave inerte qe përmbaje azbest në Mitrovicë në bazë të konceptit të hierarkisë, hapat e mëposhtme

janë të rëndësishme për reduktimin, trajtimin dhe deponimin e mbeturinave:

Reduktimi i gjenerimit të mbeturinave dhe reduktimin e rrezikut:

Edukimi;

Subvencionimi i këtij sektori;

Zhvillimin e planeve për përpunimin të mbeturinave inerte qe përmbaje azbest.

Grumbullimi dhe transportimi i mbeturinave

- Mbeturinave të ndara;

- Trajtimi i mbeturinave mbetet dëshirë për të ardhmen

Trajtimi mekanik;

Trajtimi biologjik;

Trajtimi termik;

Trajtimi kimik

Hedhja përfundimtare e mbetjeve nga mbeturinat inerte që përmbajën azbest.

Organizimin e punëve lidhur me pastrimin mbeturinave inerte qe përmbaje azbest nga sipërfaqet

e gjelbëruara,trotuaret,shtrati i lumenjëve, proçkave,parqeve para dhe pas objekteve,do ta bëjë

ndërmarrja për shërbime publike,sipas kontratës për kryerje te punëve te përpiluar ne mes te

komunës dhe operatoreve .Kryerja e punëve mund ti besohet edhe ndonjë subjekt tjetër që i

plotëson kushtet për kryerjen të mirë të këtyre punëve.Personat fizik dhe juridik që bëjnë

shkarkimi dhe ngarkimin e mbetjeve inerte inerte qe përmbaje azbest duhet te bëjnë atë ne

mënyre qe te mos e pengojnë qarkullimin e lire te qytetareve dhe komunikacionit.Kryesit e

punës janë te obliguar qe pas kryerjes se punës te pastrojnë tera hedhurinat e ngurta inerte qe

përmbaje azbest dhe ti deponojnë ne deponin e pacaktuar për këtë çështje.Ne zonat rurale,

largimi i tyre për ne deponin kryesore te mbeturinave inerte do të kryhet nga ndërmarrja që

kryhen atë pune publike sipas kontratës.Mbeturinat inerte qe përmbaje azbest nuk zejen

sipërfaqe te madhe ne zonat rurale mund te hedhen ne kontinjer te posaçëm për këtë qeshje.

Faqe | 9


Nga ndërmarrjet publike ose private do te vendosen kontinjer për grumbullimin te

mbeturinave inerte ndërsa transporti për deponi kryesore do te behet sipas orarit te caktuar

nga ndërmarrjes publike dhe private.

Vendosjen e kontinjereve ne sipërfaqet publike per mbeturinave që përmbajen Azbest e cakton

organi përkatës nga Drejtoria e Urbanizmit,shërbimit për inspekcion-inspektori për mbrojtjen

te mjedisit. Transportimi i mbeturinave inerte qe përmbaje azbest për ne deponin përkatëse

(mjeti i transportit)duhet te jete i mbyllur ose i mbuluar ashtu qe te pengohet

hedhja(shpërndarja) e tyre gjatë transportit.

Mbikqyerjen dhe implementimin e dispozitave te kësaj plani do te bene inspektori për

mbrojtjen e mjedisit, inspektori sanitar,inspektori i komunikacionit,inspektori i ndërtimit dhe

inspektori i bujqësisë ne bashkepunim me DMMP.

Lokacioni dhe vendi për deponimin mbeturinave qe përmbaje azbest nga komuna e Mitrovicës

është caktuar në deponinë regjionale pjesa e epërme .

iii. Organizata Jo-Fitimprurëse

iv. Në Mitrovicë është shumë aktive Organizata Jo-qeveritare një ndër to o.j.” Me Dorë në Zemër”(MDZ),

ka qenë pjese e Grupit Punues për Projektin Pilot dhe ka marrë pjesë aktive në të gjitha takimet që

janë organizuar në kontekstin e këtij projekti.

v. Organizata Jo-qeveritare kanë eksperiencë të vlerësuar në veprimtari edukuese dhe ndërgjegjësuake

në fushën e mjedisit, por jo vetëm, ato pritet të luaj një rol të rëndësishëm në fushatën edukuese dhe

vetëdijësuese që komuna do të ndërmarrë në kuadër të zbatimit të Projektit Pilot për “Përmirësimin

e shërbimit e qytetit të Mitrovicës”.

4.1.Indentifikimi i Vendeve për Vendosjen e Deponisë për Mbeturinat Inerte nga Ndërtimi ,

Prishjet dhe mbeturinave inerte që përmbajen azbest

Komuna e Mitrovicës ka indetifikuar paraprakisht disa vënde të cilat mund të shërbenin për

depozitimin e mbeturinave inerte nga N & P dhe mbeturinave që përmbajën azbest. Ndër këto

vënde po përmendim:

0.Deponia në Gërmovë ku depozitohen mbeturinat urbane të Mitrovicës;

1. Deponia e krijuar për Parkun Industrial të Mitrovicës (Fabrikat për prodhimin e Baterive,

Metalurgjia e Zinkut, Industria Kimike;

2. Kërshi i Dudes;

3. Poligoni i policisë në fshatin Kqiq ;

4. Frashr Gropat afër lumit Sitnica;

5. Zona e lirë ekonomike (pjesa e poshtme); etj.

Deponia komunale e mbeturinave në Mitrovicë është indetifikuar si vënd i cili mund të shërbenin për

depozitimin e mbeturinave inerte nga N & P dhe mbeturinave qe permbajen azbest, gjendet në Gërmovë, 7

kilometra në jugperëndim nga qendra e qytetit. Kjo deponi është krijuar në vitin 1995 dhe shërben për

deponimin e mbeturinave nga Mitrovica, Skenderaj dhe Vushtrria. Ajo gjendet në një luginë natyrore që

rrethohet me male të larta që shërbejnë si barrierë për vërshime dhe që e parandalojnë infiltrimin e

Faqe | 10


përbërësve të padëshiruar. Kushtet gjeologjike të formimit të baltës janë të favorshme për ta penguar

depërtueshmërinë e vajrave të ujit në shtresën ujëmbajtëse përreth. Është vendosur një foli e thjeshtë

polietileni për ta siguruar izolimin e mëtejmë të kësaj deponie. Për t’i mbledhur vajrat e mbeturinave është një

pellg i ujit i nëndarë teposhtë zonës së deponisë.

Zona e katastrës së parcelës me nr I parcelës me kopjen e planit, të lëshuar nga autoriteti kompetent.me

011974-0 ,Zona kadastrale Koshtovë -Mitrovicë, Impinani është lëshuar në punë me 1995 ndryshime priten

në 2025 Kapaciteti i projektuar dhe kapaciteti i realizuar 2.5mil.m3.

LEGJENDA:

1. Kordinatat N42• 51` 33.68`` dhe E 20• 48` 33.68``

2. Lartsia mbidetare 556.56 m Kordinatat sipas Gauskrikerit

Të dhënat për dokumentacionin e planifikimit dhe projektimit për impiantin (lejet,miratimet,pëlqimet etj.)

-Letra konfirmuese nga komuna-Mitrovicë për kryerjen e shërbimeve prej 01.08.1999 N-01/264

Certifikata e licencës së shërbimit me nr. SL&L616 e datës 15.11.2007 e lëshuar nga ZRRUM për deponi.

Licencë për administrimin e mbeturinave e lëshuar nga MMPH me nr. 0034/13 e datës 07.08..2013

Komuna e Mitrovicës , DMMP e cila ka plan lokal për mbeturina i cili bazohet:

1. Strategjia e implementimit të planit PLAM;

2. Edukimi ;

3.Projektet prioritare;

4. Rregullore komunale për mbeturina;

1. Strategjia e implementimit të planit –PLAM ;

1.1.. Rritja e cilësisë ,grumbullimit , transportimit të mbeturinave urbane ;

1.2. Ngritja e kënaqshmërisë se qytetarit me sistemin e menaxhimit të mbeturinave;

1.3. Shtrirja e ofrimit te shërbimit të mbeturinave në pjesën Rurale(Rritja e %);

1.4. Grumbullimi , transportimi i mbeturinave urbane në lagjen Rae;

1.5. Riciklimi Pilot programet ;

Faqe | 11


1.6. Largimi i mbetjeve nga procesi i përpunimit te vajrave;

1.7. Menaxhimi i gasit nga deponia (Shendrimi gaserave organike në CO2 ) ;

1.8.Grumbullimi i Vajrave, Freonin të përdorura(Riciklim);

1.9. Menaxhimi i ujit të deponisë ;

1.10. Shtrirja e ofrimit te shërbimit të mbeturinave mjekesore në tere komunen;

1.10.Themelimi i një sistemi të shëndoshë të bazuar në PLAM ;

1.11.Publikimi dhe promovimi me pjesmarjen e publikut PLAM .

5. Aktivitetet të dala nga Strategjia e PLAM të

Sektori i menaxhimit të mbeturinave do të implementoj aktivitetet në vijim të cilat do të financohen

nga taksa për mbeturina.

Aktivitetet

2.1. Rritja e cilësisë se shërbimi të grumbullimit dhe transportimit të mbeturinave inerte;

2.2. Ngritja e vetëdijesimit p ublikut;

2.3. Menaxhimi i mirë i deponisë së mbetjeve inerte dhe mbeturinave qe permbajen azbest;

2.4. Menagjimi I sistemit të ajrosjes dhe ujërave të ndotur në deponinë e Gërmovës;

Sektori përgjegjësDMMP, DI

Aktivitetet e Planit të Implementimit

1.2.1. Shërbimi i grumbullimit dhe transportimit të mbeturinave

Përmbajtja e aktivitetit

Krijimi i një sistem të menaxhimit të mbeturinave sipas PLAM duhet filluar me kontraktimin e

grumbullimit të mbeturinave.

1. Sistemi i taksimit të mbeturinave

Kostoja e shërbimit të grumbullimit të mbeturinave do të mbulohet nga fondi që

sigurohet prej taksës për mbeturina;

Shkarkuesit e mëdhenj të mbeturinave duhet të bëjnë kontratë për grumbullimin e

mbeturinave me ofruesin e shërbimit i cili është i licencuar;

Asgjasuesit e duhet të bëjnë kontratë për grumbullimin e mbeturinave me ofruesin e

shërbimit i cili është i licencuar;

Të gjitha shërbimet e grumbullimit të ofruara nga ofruesi do të kontrollohen nga

komuna (D.U.D I, DMMP, DSHIP) ;

2. Kontraktimi i grumbullimit të mbeturinave

Shërbimi i grumbullimit të mbeturinave që është ofruar nga kompanitë e

grumbullimit pa kontrollin e DMMP,DSHIP do të kontrollohen ;

Ofruesit e shërbimit do të selektohën përmes procesit te tenderimit ;

Faqe | 12


Përgatitet dokumentacioni siç është draft kontrata ku përfshihen specifikacionet e

shërbimit dhe orari i pagesave etj;.

1.1. Shërbimi i grumbullimit dhe transportimit të mbeturinave, dhe mbeturinave qe permbajen azbest

-Shërbim i mirë i grumbullimit nënkupton mbulimin e grumbullimit të mbeturinave në të gjithë

hapësirën komunale

-Caktimi i pikave grumbulluese

-Orari i grumbullimit

-Transporti i mbeturinave sipas standardeve

3. Menaxhimi i mirë i deponisë

-Mbulimi I mbeturinave urbane sipas PLAM

-Menaxhimi I sistemit të mbeturinave inerte

-Gropimi me standard I mbetjeve shtazore në deponi dhe mbeturinave qe permbajen azbest

- Orari paraprak për gropim i mbetjeve shtazore në deponi ,largim nga gropimi në orët e pas ditës

dhe natës .

Gjatë vizitës hyrja për në deponi u realizua nga pjesa e pasme e këtij objekti. Rruga për tu qasur me deponinë

nga kjo anë (rreth 1.0 m) ishte në kushte shumë të vështira që e bëjnë qasjen për depozitimin e cdo

mbeturina nga kjo anë shume të vështire. Për qëllimin e depozitimit të mbeturianve urbane ka një rrugë

tjetër e cila siguron kushtë të përshtatshme për qasjen dhe depozitimin e këtyre mbeturinave.

Në deponi nuk kryhet ndonje trajtim i veçantë veçse depozitimit të mbeturinave.

Figura 1: Pamje nga deponia Gërmovë, Mitrovicë, Gusht 2016

Nëse kjo deponi do të përdoret për depozitimin e mbeturinave nga ndërtimi dhe prishjet, në kushtet aktuale

kur në këtë objekt nuk kryhet asnjë trajtim i mbeturinave që depozitohen atje, ky material do të përdorej

vetëm për mbulim të mbeturinave urbane, pa kaluar parapraksisht në ndonje proces trajtimi. Gjithsesi

selektimimi dhe vecimi i mbeturinave të riciklueshme dhe të ripërdorshme më përmasa të mëdha sic mund të

jenë, materiale prej druri, hekuri, alumini apo plastike mund të vecohen përpara se materiali intert të përdoret

për mbulinin e mbeturinave të tjera që depozitohen në këtë deponi. Për të realizuar këtë veprimtari,

paraprakisht duhet të destinohet një vënd për pranimin e këtyre mbeturinave në hyrje të deponisë ku do të

bëhej selektimi i mbeturinave të ripërdorshme dhe të riciklueshme, dhe më tej mbeturinat ndërtimore dhe

nga prishjet do të përdoreshin si material mbulues/mbushës mbi mbeturinat urbane që depozitohen në këtë

deponi. Përndryshe, pranimi i mbeturinave nga ndërtimi dhe prishjet në këtë deponi, mund dhe duhet të ishte

pjesë e një projekti më të madh që do të përfshinte rehabilitimin e deponisë dhe krijimin e kushteve për

Faqe | 13


pranimin, trajtimin (selektimin e mbeturinave te ripërdorshme dhe të riciklueshme) dhe depozitimin për

mbushje dhe mbulim i mbeturinave nga ndërtimi dhe prishjet.

Gjatë rrugës dytësore që të çon në deponi evidentohen disa karriera të braktisura që më parë janë përdorur

për prodhimin e gurit (shiko fotot) të cilat mund të përdoren gjithashtu si vend-depozitime të përkohëshme

ose deponi për mbushje ad hoc(foto).

Figura 2: Karriera për prodhimin e gurit të braktisura që ndodhen në afersi të deponisë Mitrovicë

Gjate hartimit te planit u prezantua me një zonë tjetër të specifikuar si Zona ose Parku i ri Industrial i

Mitrovicës në të cilën aktualisht kryhen mbushje me material te gjeneruar kryesisht nga germime dheu.

Figura 3: Zona e re industriale, Mitrovice

Përdorimi i këtyre vëndeve do të kërkonte paraprakisht që Komuna dhe Kompania të sigurojnë që mbeturinat

nga ndërtimi dhe prishjet të jenë të pastra, të papërzjera me mbeturina të biodegradueshme, si dhe të bëhej

selektimi i mbeturinave me përmasa të mëdha të ripërdorshme dhe të riciklueshme paraprakisht përdoriit të

këtij materiali për mbushje.

Perdorimi i këtyre vëndeve apo të tjera të tilla do të ishtë i dobishën për të zvogëluar sipërfaqen që kërkohët

për depozitimin përfundimtar të mbeturinave inerte nga N & P.

Faqe | 14


a. Parku Industrial i Mitrovicës

Parkun Industrial në Mitrovicë e përbëjnë ish Industria e Baterive, Metalurgjia e Zinkut dhe Industria Kimike.

Figura 4: Parku Industrial i Mitrovicës

Deponia e mbetjeve industriale ka siperfaqe prej 34,62 hektar. Kjo deponi shtrihet në anën perëndimore të

PIM-it dhe nga njera anë kufizohet me lumin Sitnicë.Në deponi janë depozituar mbeturina industriale të

rrezikshme të tipit piritit dhe pirotines, fosfogjipsit, etj.

I gjithë kompleksi siguron disa hapsira në formë vaskash (foto më poshtë) të mëdha të cilat mund të

përdoren për depozitimin e mbeturinave inerte nga ndërtimet dhe prishjet.

Figura 5: Hapsirat (vaskat) e depozitimit në Parkun Industrial të Mitrovicës

Faqe | 15


Parkun Industrial në Mitrovicë e përbëjnë ish Industria e Baterive, Met-alurgjia e Zinkut dhe Industria Kimike.

Në kuadër të aktiteteve punuese metalurgjike respektivisht kimike të këtyre industrive krahas inalizimit të

lëndëve të para ato kanë krijuar edhe mbeturina të rrezikshme për mjedisin. Këto mbeturina janë hedhur

në afërsi të këtij parku me ç’rast janë krijuar deponitë e këtyre mbeturinave të cilat janë në një hapësirë të

përbashkët. Kjo deponi shtrihet në anën perëndimore të PIM-it dhe nga njëra anë kufizohet me lumin Sitnicë.

Deponia e mbetjeve industriale ka sipërfaqe prej 34,62 hektar. Masa e tërësishme e këtyre mbetjeve

industriale llogaritet të jetë rreth 1 520 000 tonelata. Deponia përbëhet prej katër llojeve të mbetjeve

industriale, piritit dhe pirotinës, fosfogjipsit, jarositit dhe të ashtuquajturës mbetje prej procesit të fijezimit

neutral të fërgesës së zinkut e njohur edhe si fundërrinë EMKO. Lokacioni në të cilën xhindet kjo deponi rritë

shqetësim për ndikimin e saj në mjedis për faktin se kjo hapësirë përreth është zonë me vendbanime dhe

afër lumit Sitnica.

Pozicioni i PIM-it në Mitrovicë

Siperfaqet e Deponisë

Pjesa kryesore e mbeturinave të rrezikshme të depozituara brenda PIM përfaqëson mbetjet që rezultojnë nga

procesi i prodhimit të zinkut, acidi sulfurik, plehrat artificial dhe baterit.Një tjetër pjesë 8.6 ha janë të

mbuluara me pirit/,pyrhotit pjekje mbeturinave të cilat tregojën përmbajtje të lartë të Fe ( rreth 60 % ) ,

LEGJENDA:

1. Mbetjet nga metalurgjia e

Zn;

2. Mbetjet nga procesi i

Jarositit;

3. Parku Industrial

4. Pirit dhe Pirhotin

5. Mbetjet e Fosfo-gjipsit

Faqe | 16


squfuri ( 2.3 % ) , silic ( 0.4 % ) , dhe sulfatet ( 1 % ) etj . Pirit. pyrhotite rezultojn nga metaleve bazë lëndë të

parë për prodhimin SO2, acid sulfurik i cili është përdorur në prodhimin e plehrave fosfate .

Përveç kësaj , 16 ha janë të mbuluara me mbeturina që rezulton nga kullimin neutrale Zn ( zonë e shënuar 1

në fig . , që përmban 3-4 % të Zn ,kullimin acid ( mbetje procesit jarosite, 21 - 25 % e Zn , Pb 2% , 0.15 % e Cd

, 30% të Fe etj .Zona mbetje me mbeturinave të ndryshme të rrezikshme ndodhet vetëm 15 - 20 m larg nga

lumi Sitnica rreth 1,1 milion t e mbeturinave të ndryshme derdhen brenda kufijve PIM .

Siperfaqet e PIM-it

Totali i sip.në PIM= 10.42+8.59+5.4+10.21= 34.62 ha

Përpara se këto hapsira të përdoren për këtë qëllim do të ishte e nevojshme që Komuna të sqarojë planet e

Ministrise së Mjedisit dhe Planifikimit Hapsinor për të pastruar dhe rikuperuar këtë hotspot nga mbeturinat e

rrezikshme industriale.

Sqarim Keto mbeturina industriale jane duke u shitur nga AKP e cila menaxhon me Trepçën.Ghere me tani

jane shitut 1milion /tane mbeturina te zinkut dhe 300.000 mije /tone mbeturina te piritit dhe pirhotinit.

Gjithashtu Komuna duhet të sqarojë të drejta e pronësisë apo të përdorimit mbi këto hapesira që mund të

përdoren për depozitimin e mbeturinave inerte nga ndërtimet dhe prishjet dhe a do të ishte në gjëndje

Komuna e Mitrovicës për ti vënë këto hapesira në funksion të qëllimit të këtij projekti.

6.Objekti i Konceptit të planit

Nga vizitat në terren dhe nga diskutimet me grupin punues , duke u mbështetur në arsyetime të

qënësishme që lidhen me ndikimin në mjedis, si dhe qështjet administrative dhe pronësore. Grupi

Punues ka arritur në konkluzionin së dy prej vëndeve të përmenduar më sipër plotësojnë në mënyrë

optimale kërkesat ligjore dhe ato të Komunës për të ndërtuar dhe operuar një deponi për

mbeturinat inerte nga N & P dhe mbeturinave qe permbajen azbest:

1. Deponia ku depozitohen mbeturinat urbane të Mitrovicës në Gërmovë;

2. Objekti i fraksionimit të inerteve në Frashër - Gropat afër lumit Sitnica;

Opsioni i parë, Deponia në Gërmovë, ofron një zgjidhje afatgjatë për depozitimin dhe trajtimin e

mbeturinave inerte nga N & P.

Faqe | 17


Opsioni i dyte, Objekti i fraksionit të Inerteve në Frashër, pranë lumit Sitnica, është një veprimtari

pritave dhe ofron një zgjidhje të përkohëshme në funksion të mbushjes së disa gropave për qëllimin

e optimizimit dhe ruajtjes të tokës nga veprimtaria e lumit.

Fotot në vijim pasqyrojnë vendndodhjen e vëndeve të propozuara sipas Opsionit 1 dhe Opsionit 2

Figura 6: Vendndodhja e deponisë Gërmovë, Mitrovicë

Zona e destinuar për ndërtimin e deponisë për MIN&P ( e treguar me shigjetë), ndodhet në territorin e

deponisë së mbetjeve urbane në Gërmovë dhe aksesohet nga rruga dhe hyrja për në këtë deponi. Hyrja dhe

peshorja e deponisë së mbetjeve urbane do të jenë edhe në funksion të deponisë për MIN&P. Mbeturinat që

grumbullohen në komunën e Mitrovicës depozitohen në deponinë rajonale të Gërmovës. Kjo deponi ka një

sipërfaqe rreth 7 ha1me mundesi te rritjes dhe është projektuar për një periudhë 15 vjecare, një kapacitet

depozitimi prej rreht 2,500,000 m3 ose kapacitet mujor prej 2,400 T.

1 Burimi: Raport: Hotspotet Mjedisore në Kosovës, Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapsinor, 2012

Lokacioni ku

vendosen

mbeturinat qe

permbajne

azbest

Faqe | 18


Figura 7: Objekti i fraksionimi të rërës dhe zhavorrit Frashër, Mitrovicë

Objekti i fraksionimit të rërës dhe zhavorrit në Frashër, pranë lumit Sitnica, është një sipërmarrje

private dhe kërkesa për grumbullimin e MIN&P në këtë vënddepozitim ka ardhur nga zotëruesit e

tokës dhe aktivitetit atje, me qëllim mbushjen e gropave që ndodhen në territorin e këtij objekti.

Në vijim Koncepti për ndërtimin dhe operimin e një deponie për MIN&P është ndërtuar mbi bazën e

Opsioni të parë për të cilat është rënë dakord me Grupin Punues të Mitrovicës. Operimi nëpërmjet

opsionit të dytë nuk ka nevojë për një koncept të mirëfilltë. Komuna mund ta përdorë këtë opsion

për aq koha sa do ti duhet të ndërtojë dhe bëjë funksionale deponinë në Gërmovë. Ky opsion vihet

në funksionim vetëm me rregullore, duke i kërkuar dhe detyruar të gjithë gjeneruesit e mbeturinave

inerte nga ndërtimi dhe prishjet, që ti dërgojnë ato për depozitim, të pastra nga cdo mbeturinë

tjetër, në objektin e frakisonimit të rërës dhe zhavorrit në Frashër.

6.1.Detyra e Komunës në funksion të hartimit të konceptit për ndërtimin dhe operimin e

DMINP në Mitrovicë.

Komuna ka mirë kuptuar zgjedhjen e problemit të qytetareve për vendin më të përshtatshëm për

deponimin e mbeturinave inerte nga Ndërtimi dhe Prishjet dhe mbeturinave qe permbajen azbest.

Komuna supozojnë se zbatimi i plani për ndërtimin dhe operimin e një deponie për MIN&P do të

kërkojë një vlerësim në lidhje me ndikimin mjedisor dhe sigurinë për vëndin apo vëndet e zgjedhura,

nëse këto dokumenta nuk ekzistojnë.

Duke marrë në konsideratë se Komuna ka reflektuar mbi sa supozohet si më sipër është përgatitur

që të ndihmojë në zhvillimin e një koncepi për një deponi (vend-depozitim) për mbeturiant inerte

nga N & P dhe jo një landfill të mirëfilltë. Për ta realizuar këtë qëllim, komuna do të hartojë një

dokument i cili do të përmbajë minimalisht:

Faqe | 19


- Një përshkrim të kritereve teknike dhe operacionale të një vend-depozitimi/ deponie për

mbeturinat inerte nga N & P dhe mbeturinave qe permbajen azbest si dhe kostot respektive

për ndërtimin dhe operimin;

- Të zhvollojë një plan organizativ dhe operacional për deponinë;

- Të përcaktojë llojin dhe kostot e pajisjeve dhe mjeteve që kërkohen për të operuar

deponinë;

- Të rekomandojë rregulla të përgjithshme dhe të vecanta për realizimmin e shërbimit të

grumbullimit, transportit, trajtimit të mbeturinave inerte nga N & P.

Këto produkte do të ndihmojnë komunën për të hartuar Termat e Referencës për planin e detajuar,

ndërtimin dhe paisjen e deponisë për MIN&P.

Sipas planit Komuna e gjen të rëndësishme se disa veprime që duhet të kryhen në të ardhmen nga

komuna në bashkëpunim më aktorë të tjerë (komuna fqinje dhe Qeverinë e Kosovës) për të

ndërtuar një deponi (një deponi sanitare) si një objekt me përdorim rajonal në kuadër të

menaxhimit të integruar të mbeturinave në komunën e Mitrovicës. E thënë ndryshe, pa patur

nevojë për një vendndodhje të re, Komuna duhet të kërkojë riprojektimin, rindërtimin e deponisë

ekzistuese në Gërmove dhe operimin e saj mbi bazën e standardeve sanitare dhe inxhinierike. Kjo

deponi e rindërtuar do të pranojë dhe trajtojë edhe mbeturinat inerte nga ndërtimi , prishjetdhe

mbeturinat qe permbajne azbest..

7.ANALIZA E SITUATËS SË TANISHME

7.1. Politikat mjedisore në Qytetin Mitrovicë

Që nga periudhat e lashta, njihet si qyteteti më i madhë industrial Kosovar dhe një vend i tregtisë

ndërkombëtare. Mirëpo sot, Mitrovica nuk mburret me një koncentrim të lartë të industrisë dhe si qytet me

shumë përparësi teknologjike . Mitrovica e cila mposhti ndotje të rënda në 1927-2000ka vision, ‘ Qytet

universitar me mjedis të shëndosh ‘ me mission “Të shfrytëzohen përvojat e fituara nga ky proces dhe të

përdoren teknologji të pastërta” për të mbrojtur tërë mjedisin e kësaj treve dhe më gjërë.

Tani, me idenë e krijimit të një qyteti me pasuri të vërtetë dhe me prosperitet dhe pėrjetėsim, synon të jetë botë

e kapitalit të zhvillimit të qëndrueshëm dhe të merr përsipër sfidat e reja:

• Në përputhje me kuadrin ligjor që përcakton përgjegjësitë e tyre në fushën e Menaxhimit të

Mbeturinave bënë menaxhimin e mbeturinave nga komuna duke përzgjedhur operatorin me

tenderim .

• Komuna e Mitrovices bënë hapat e parë për hartimin e planit lokal për mbeturina inerte të

ndertimit ,prishjeve dhe mbeturinave qe permbajne azbest.

• Largimin e mbeturinave te ndertimit ,

• Matja e kontrollit të ndotjes në Fabrika,

• Desulfurizimi ,

• Mbrojtja e populates nga ndotjet me plumb dhe metale të rënda,

• Programet remediate,

• Përdorimi i naftës me koncentrim të ulët të sulfurit,

• Bashkimi i lëndeve djegëse (lenget- gaztë).

Faqe | 20


7.2.Historiku i qytetit

Pozita e mirë gjeografike ka ndikuar që në parahistori ky territor të banohet. Me zhvillimin e xehetarisë

këtij territori i shtohet edhe një komponentë e rëndësishme në ngritjen e në një qendër të rëndësishme të vendbanimit. Albaniku (Monte Argentraum) me pasurit e tija që nga koha antike e deri më sot ketë qendër e kanë bërë joshës për qëllime ekonomike. Banorët më të vjetër ishin dardanët të cilët i tërhoqi mundësia e zhvillimit të bujqësisë. Me ardhjen e romakëve ky vendbanim shendohet në një postë ushtarake dhe vend i përpunimit të metaleve. Gjatë gjysmës së dytë të shekullit XIX, Mitrovica shendohet në një qendër të fuqishme ekonomike. Në periudhën e pushtetit osman Mitrovica shendohet në qendre tregtie dhe kasaba turke me zejtari dhe tregti. Me hapjen e xehtorës Trepça 1927 Mitrovica bëhet qendër e madhe xehetarë. Që nga viti 1982, Mitrovica u thirr Mitrovica e Titos.

7.3. Pozita gjeografike

Sipërfaqja e tërësishme e komunës së Mitrovicës e cila gjendet në pjesën veriore të Kosovës është

336 km². Largësia nga kryeqyteti i Kosovës Prishtina është 38 km.

Territori i komunës shtrihet në 42.53 shkallë të gjerësisë gjeografike veriore dhe në atë 25.52 shkallë

të gjerësisë lindore me lartësia mbidetare është 508- 510 m.

Fig.1.Pozita gjeografike Fig.2. Plani urban-Mitrovica Fig.3. Njësitë administrative

.

Fig.4. Pozita gjeografike e regjionit të Mitrovicës Fig5 Rrjeti hidrografike

Faqe | 21


7.4. Karakteristikat klimatike

Në bazë të gjendjes së analizuar, rrjedha kryesore e Lumit Ibër me kapacitete me mbi 400 milion m3 uje paraqet bazë për ndryshime mjedisore.

Relievi-Kategorisë së relievit kodrinor dhe malor i takojnë pjesa më e madhe e sipërfaqes, sidomos treva e

Shalës së Bajgorës, prandaj komuna e Mitrovicës është trevë më tepër malore se sa fushore. Pamja

morfologjike e tanishme i ka paraprirë lëvizjet tektonike që ndodhën në kohën e terciarit kur mbi shtresat

gëlqerore janë formuar shtresa të trasha të shkëmbinjve vullkanikë, të cilët, si rezultat i proceseve vullkanike

janë bartëse të xehes së plumbit e të zinkut. Në pikëpamje gjeologjike dhe morfologjike territori i rrethinës së

Mitrovicës bën pjesë në sistemin Dinarike.

Temperatura -Zona e Mitrovicës i takon një zone klimatike të Kosovës ku temperaturat janë mesatarisht

ekstreme, nga max. – 15 ºC deri + 35ºC. Nga kjo do të krijojmë edhe përshtatje dhe funksionimin normal të

liqenit në të gjitha stinët e vitit.. Mitrovica me rrethinat e saj, në saje të pozitës gjeografike karakterizohet me

klimë kontinentale, me verëra të nxehta dhe dimëra të ftohtë, ku temperature mesatare vjetore shkon deri në 10. ºC.

Lagështia e Ajrit - vlera mesatare e lagështisë së ajrit është 77%, veçori kjo e viseve malore, me

maksimum në muajin dhjetor kur arin në 85,7% dhe minimum në muajin Gusht me 60,5%.

Vranësirat - jJanë vrojtuar në disa stacione, mirëpo seria e vrojtimeve, sipas gjatësisë nuk është harmonike.

Ky parametër meterologjik është i rëndësishëm për ndikim në labilitetin ditor të temperaturave të ajrit.

Qyteti i Mitrovicës në bazë të vrojtimeve hidrometerologjike hynë në kategorin e rajonit me vranësira mesatare.

Në tableën e mëposhtme janë paraqitur vranësirat mesatare të periudhës së vrojtimit.

Reshjet - Sasia e reshjeve në komunën e Mitrovicës është variabile dhe atë kemi reshje

mesatare vjetore prej 600 mm për vendet me lartësi të vogël dhe deri në 1,100 mm për vendet

me lartësi të madhe (Shala e Bajgores). Reshjet më të mëdha janë në Pranverë dhe Vjeshtë.

Mesatarisht në Mitrovicë kemi 32 ditë me borë.

Erërat - Mitrovica mesatarisht gjatë vitit ka 50 - 60 ditë me erëra. Zakonisht erërat që

frekuentojnë në Mitrovicën janë erërat e kuadrateve veriore, përkundër faktit që nga ana veriore ka si mburojë malet, këto erëra depërtojnë kryesisht përmes grykës së Ibërit.

GJENDJA E EROZIONIT- Kushte klimatike dhe gjeologjike në këtë pjesë favorizojnë dukurin e erosionit. Pas

Faqe | 22


ndërtimit të pendës së Ujmanit aftësia erozionale e lumit Ibër është zvogluar dukshëm. Në segmenti e lumit ku

është parapar të ndërtohet liqeni aftësai erosionale është e vogël .

7.5. Popullsia

Komuna e Mitrovicës përbëhet nga qyteti i Mitrovicës dhe 43 fshatra që janë të grupuara në

komunitete lokale. Sipas PZHU-se Shipoli ,Zhabari i epërm dhe i poshtëm janë lokacione të pjesës

urbane dhe janë miratuar në kuvend (9). Komuna e Mitrovicës ka shënuar rritje të konsiderueshme

të popullsisë prej vitit 1948 mirëpo migrimet e shumta e kanë bërë të veten. Numri i popullsisë në

zonën e mbuluar gjatë regjistrimit të vitit 2011 është 72000 banor . Mesatarja e familjes është 4.47

Tabela 1: Vendbanimet e Mitrovicës, numri i banorëve

Nr. Vendbanimet Nr. I

Banorëve

Gjinia Nr Vendbanimet Nr.

iBanorve

Gjinia

M F M F

Pjesa rurale 1. Bajgorë 1098 572 526 24. Rrzhan 0 0 0

2. Bare 841 418 423 25. Selac 164 87 77

3. Batahir 0 0 0 26. Shupkovc 1517 778 739

4. Broboniq 1023 530 493 27. Stantërg 1008 491 517

5. Dedi 0 0 0 28. Stranë 0 0 0

6. Gushac 475 244 231 29. Suhodoll i ep. 224 121 103

7. Kaçandolll 119 65 54 30. Suhodoll i po. 789 407 382

8. Kçiq i Madh 3965 1743 2222 31. Svinjar 668 284 384

9. Kçiq i Vogël 1365 675 390 32. Tërstenë 163 86 77

10. Koprivë 55 22 33 33. Tunel i Parë 1010 519 491

11. Koshtovë 1701 903 798 34. Vaganicë 1999 998 1001

12. Kovaçicë 27 14 13 35. Vërbnicë 313 169 144

13. Kutlloc 241 125 116 36. Vidishiq 249 131 118

14. Lisicë 519 260 259 37. Vidomiriq 195 107 88

15. Magjerë 637 324 313 38. Vinarc i Epërm 362 192 170

16. Lushtë 55 28 27 39. Vinarc i Poshtëm 959 480 479

17. Mazhiq 253 129 124 40. Vllahi 271 141 130

18. Melenicë 475 252 223 41. Zabërxhë 70 32 38

19. Ofqar 0 0 0 0 0 42. Zasellë 376 189 187

20. Pirq 511 249 262 43. Zijaqë 17 10 7

21. Rahovë 396 194 202

22. Rashan 364 206 158

23. Rekë 224 125 99

Pjesa urbane

1. Ura e gjakut 6070 3102 2968 5. Bairi 4949 4121 40828

2. 2 korriku 1740 902 838 6. L. Boshnjakëve 1295 658 637

3. Qendra 12012 6000 6012 7. L. Doktorve&Soliterat 538 334 204

4. Ilirida 8432 4175 4257 8. l.Minatorve 1039 513 526

5. Zhabar 8474 4326 4148 9. Shipol 4832 2460 2373

Faqe | 23


2Fig 4. Shtrirja hapësinore e popullsisë sipas grupeve etnike madhësisë të popullatës

I.4.2. Resurset Ujore

Regjioni i Mitrovicës është i njohur me resurse të pasura ujore, këtë zonë e përshkojnë 4 lumenj: Ibëri,

Sitnica, Lushta dhe Trepça. Sasia mesatare vjetore e ujit në pellgun e ujëmbledhësit të lumit të Ibërit është

1.146,33 milion m³. Uji nga ky lum tani përdoret për pije, industri, për ujitje dhe prodhim të energjisë

elektrike nga hidrocentaci i Gazivodës me kapacitet të instaluar 2x 17,5=35 M Fig.8. Burimet e ujit ne

Mitrovice

7.6. Resurset Natyrore

Zonat minerare më të rëndësishme të plumbit dhe zingut gjenden në pjesën veriore dhe lindore të Kosovës

dhe shtrihen në një gjatësi mbi 80 km. Rezervat e plumbit dhe zinkut në Minierën e Stan Trgut vlerësohen

31.4 milion tonelata e cila në përbërje ka 3.5% Plumb; 2.87% Zink dhe 67 (g/t) Argjend. Uji nga miniera ka

rrjedhje 150 m3/h, pH 7.2 me perberje : Cd= 0,02mg/l, Pb =0,06 mg/l., Zn =5 mg/l.

Fig.6. Harta gjeologjike regjionale

7.7.Resurset Ujore

Regjioni i Mitrovicës është i njohur me resurse të pasura ujore, këtë zonë e përshkojnë 4 lumenj: Ibëri,

Sitnica, Lushta dhe Trepça. Sasia mesatare vjetore e ujit në pellgun e ujëmbledhësit të lumit të Ibërit është

1.146,33 milion m³. Uji nga ky lum tani përdoret për pije, industri, për ujitje dhe prodhim të energjisë

elektrike nga hidrocentaci i Gazivodës me kapacitet të instaluar 2x 17,5=35 M

Regjistrimi i popullsisë 2011

Mars 2010

Faqe | 24


Fig.7. Burimet e ujit ne Mitrovice

7.8.Bota Bimore dhe Shtazore

Mitrovica është strehuese e një numri të madh habitatesh dhe llojesh të veçanta midis tyre. Këtu pyjet e

përziera malore janë strehë për shumë shtazë:ariun rrëqebullin, dhelprën ,ujkun ,vende të lagështa të cilat

strehojnë pelikanët, rosat dhe çafkat, gjithashtu tradicionalisht dhe gjerësisht të përdorura si peizazhe

bujqësore me vlerë të madhe natyrore. Në shumë vende ky biodiversitet i pasur është ende relativisht i

paprekur përfaqëson një vlerë të shquar për zhvillim të qëndrueshëm lokal. Në pyjet e territorit të komunës e

sidomos në pjesët e degraduara hasen formacionet e shkurreve të drunjve: murrizit të egër, të lajthisë dhe të

kaçubave të ndryshme. Shpatet e Shalës janë të pasura me kullosa kualitative dhe lloje të ndryshme të

bimëve barishtore karakteristike të maleve të fushëgropës së Shalës. Si pasojë e prerjes së pakontrolluar të

pyjeve numri i kafshëve po bie vazhdimisht dhe mund të thuhet se disa lloje janë në zhdukje e sipër. Bimët

mjekësore dhe aromatike e që janë të përhapura në pjesët malore të territorit dhe kanë rëndësi te veçantë

për florën e Mitrovicës. Duhet theksuar se disa lloje janë te kërcënuara për zhdukje nga vjelja/shfrytëzimi i pakontrolluar i tyre sidomos në fazën e lulëzimit dhe mbledhja e rizomave, zhardhokëve dhe organeve tjera. ̀

Bota shtazore

Larmia dhe pasuria që ka kjo zonë si në aspektin klimatik, atë të tokave, të florës etj., ka krijuar kushte shumë

të favorshme për zhvillimin e një bote shtazore shumë të larmishme. Këtë gjë e dëshmon ekzistenca e shumë

llojeve të veçanta sipas karakterit të habitatit. Bota shtazore është shtrirë në gjithë teritorin si në atë të

shkurreve, të pyjeve të dushkut, të ahut, e në lartësinë e kullotave alpine dhe të pak habitateve ujore. Në

habitatet e dushkut, habitat ky që në 20 vitet e fundit vërehet një rimëkëmbje dhe rigjenerim i plotë i tij, në

të gjitha vlerat e biodiversitetit, ka gjetur kushte zhvillimi dhe jetese shumë lloje të kafshëve të egra si: lepuri,

thëllënxa e malit, derri i egër, ujku, dhelpra, etj. Në habitatet e pyjeve të ahut dhe të pishës, që janë më të

dëmtuara vitet e fundit dhe që vërehet një dëmtim i ekosistemeve dhe i faktorëve të biodiversitetit në tërësi,

gjejmë një numër më të vogël të kafshëve të egra që jetojnë në këto zona si ariu, ujku, shqiponja, rrëqebulli,

dhia e egër, kaprolli, etj.Në habitatet e ujrave të kthjellta dhe të ftohta të këtyre lumenjve takohet trofta e

egër dhe disa lloje të tjera peshqish autokton që e bën këtë zonë të dallueshme nga zonat e tjera të vendit. E

gjithë kjo, pasuri e botës shtazore dhe me vlera të veçanta ofron kushte për zhvillimin e turizmit malor,

familjar, sportiv, ekologjik, çlodhës, etj. Përgjatë rrjedhës së lumenjve ekzistojnë kushte për jetën e ujë-

tokësorëve dhe peshqve. Gjuetia në mënyrë të paligjëshme, ndryshimi i herë pas hershëm i regjimit të

shtratit lumor kanë ndikuar shumë në uljen e sasisë së peshkut dhe ruajtjen e vazhdimësisë së jetës në këto

ujra.

Faqe | 25


Figurën 1 Shtriraj e zonës së planit në qytet,

Veri

Faqe | 26


Të dhëna të përgjithshme

Rregulloria Komunale për Mbrojtje te Mjedis dhe funksionet kyçe mjedisore (praktikat e mira) :

Siperfaqet e

gjelberuara

Mbrojtja e ajrit Mbrojtja e ujit Mbrojtja e tokes

Mbrojtja nga

zhurma

Mbrojtja e

natyres

Materiet e

rrezikshme

Administrimi me

mbeturina

Funksionet kyçe te Komunës sipas Rregullores Komunale për Mbrojt je te Mjedisit

Fushat kyçe te fokusit te komunës Obligimet e komunës (Korniza e planifikimit/Veglat)

Menaxhimi i ndikimit në mjedis

Menaxhimi i mbeturinave Menaxhimi i biodiversitetit

Toka, Pyjet dhe Ekosistemi Menaxhimi i ndryshimit te klimës dhe

fatkeqësive

Menaxhimi/kontrolli i cilësisë se ajrit

Korniza e menaxhimit te mjedisit

Planet e integruara te menaxhimit te mbeturinave

Indeksi i biodiversitetit te qytetit, Planet bioregjionale

Planet e menaxhimit te pyjeve,

Strategjitë për reagim ndaj ndryshimeve klimatike; planet nga rreziku prej fatkeqësive.

Planet për monitorim te cilësisë se ajrit Licencimi dhe Fuqizimi/Inspektimi

Fushat mjedisore kyçe dhe obligimet e komunave

Tab. # 2: tabela përmbledhëse e popullsisë dhe numrit të amvisërive në zonën e qendrës së

qytetit

Faqe | 27


Gjendja aktuale me grumbullimin dhe trajtimin e mbeturinave

Hedhja e mbeturinave pa asnjë kujdes në secilin vend krijon deponi ilegale dhe grumbull mbeturinave në

shumë vende të pa autorizuara nga komuna. Praktikat që mbeturinat të hedhën në sipërfaqe publike afër

kontejnerëve, buzë rrugës dhe në kanale të hapura, përroje e lumenj ka sjellë një situatë të pa tolerueshme anekënd territorit të Komunës së Mitrovicës.

Mbledhja e mbeturinave tek familjarët nëpër lagje brenda qytetit bëhet një herë në javë sipas një orari të

përcaktuar i cili respektohet. Zbrazja e kontejnerëve bëhet përditë në hapësirat publike kudo në qytet.

Megjithëkëtë në shumë vende brenda qytetit kohë pas kohe duhet të bëhet largimi i mbeturinave për shkak

se ato grumbullohen në vende të ndryshme nga hedhja e qytetarëve të papërgjegjshëm. Në fshatra gjendja

është më e mire pasi që ofrohet shërbim dhe komuniteti eshte me i kujdeseshm.

Duke u bazuar ne “Planin Lokal për administrimin e mbeturinave” , ndërmarrja është e obliguar qe te kryej

shërbime gjithandej ku është e mundshme , dhe se gradualisht kemi filluar ti mbulojmë disa zona rurale Kqiq

,Shumkovc,Frashër,(por për mbulimin e te gjitha zonave kemi mundësi teknike)por komuna me Giz-in po

bene përpjekje dhe ka arrut te zgjeroj shërbimin.

Fshirja e një numri të vogël të rrugëve dhe aksionet e kohëpaskohshme nuk kanë arrit të krijojnë ambient të

pastër, ndërsa që edhe qytetarët para shtëpive të tyre shumë pak merren me pastrimin e trotuareve edhe

pse kjo me rregulloren për shërbime publike është përgjegjësi e tyre. Pronarët e dyqaneve janë më të kujdesshëm në këtë sferë.

Praktika të selektimit dhe të riciklimit të mbeturinave janë aplikuar shume herë , mbeturinat e metalit janë

grumbulluar nga disa kompani private me qëllim të riciklimit dhe zakonisht janë dërguar jashtë vendit për

përpunim sikurse edhe një përpjekje jo shumë e suksesshme për mbledhjen e letrës poashtu nga një

kompani private.,plastikes. Në Komunën e Mitrovicës me grumbullimin dhe menaxhimin me deponinëe

mbeturinave në fshatin Koshtovë merret Ndërmarrja Publike Lokale ,,Uniteti”, e cila ka shumë vështirësi në

afarizmin e saj financiar, për shkak tëkaluares .Pagesa e taksës së mbeturinave per amvisnit ,bizneset nga

1janari2017 ka kaluar ne komune. K.R.M.,,Uniteti” SH.A. eshte operatori i përzgjedhur i komunes me tender

nuk ka as mekanizmin e duhur për mbledhjen e mbeturinave, ndërsa vet ndërmarrja nuk ka pasur mundësi

që të bëjë investime të rëndësishme kapitale. Komuna po ndihmon operatorit me meshtetje te parezerve

ndërsa mbi 250 kontejner do të vendosen në tërë Komunën ky eshte donacion i Giz-it Gjerman.

8.Mbulimi me shërbimin e grumbullimit dhe largimit të mbetejve

Shërbimi i grumbullimit të mbetjeve dhe largimi i tyre shtrihet në tëre pjesët e komunës. Ky shërbim

mbulon vendbanimin urban dhe rreth 43 fshatra në të cilat ka filluar të ofrohet ky shërbim.Aktualisht marrin

shërbim rreth 13 139 ekonomi familjare ose 98.35% e totalit, nga te cilat te gjitha në qytet, ndërsa për

familjet ne fshat aktualisht është duke u bërë tentim që mbullushmeria të arihet 100% mbulimi me shërbim mbi bazën e njësive administrative .

Mbeturinat grumbullohen krejtësisht të përziera pa ndonjë selektim, ndërsa që afër 70 tonë mbeturina

mblidhen dhe dërgohen në deponi secilën ditë.

Faqe | 28


INTERAKCIONI I PROCESEVE TE SISTEMIT AKTUAL TE OPERIMIT

Q

Y

T

E

T

A

R

I

U

N

I

T

E

T

I

GRUMBULLIMI

I

MBETURINAVE

AMVISERI-

KOMERCIALE

DEPONIAPAGESA

E

DEPONIMIT

KOMUNA MITROVICE

DREJTORIA

MBROJTJES SE

MJEDISIT &

PYLLTARIA

FATURIM

MARREVESHJE

[KONTRAKTUAR]

DREJTORIA

INFRASTRUKTUR

& SHERBIME

PUBLIKE

PAGESE

Fig. 4. Modeli i oper imit/Interakcioni i proceseve i sistemit aktual te menaxhimit te mbeturinave.

Q

Y

T

E

T

A

R

I

Mbledhja, grumbullimi dhe

transporti i mbeturinave:

inerte, komunale, komerciale,

të vëllimshme, dhe mbeturinat

nga ndërtimet dhe demolimet e

objekteve ndërtimore brenda

territorit të Mitrovices

OFRUESI/T

E SHERBIMIT DEPONIA

PAGESA

E

DEPONIMIT

KOMUNA MITROVICE

DREJTORIA E

MJEDISIT & PYLLTARISE

FATURIM

KONTRAKTIMPAGESE

SEKTORI I

MENAXHIMIT TE

MBETURINAVE

Udheheqesi i sektorit

(1)

MENAXHIMI I

OPERACIONEVE

(1)

INKASIMI

(2)

MARREDHENIA ME

QYTETARE

(1)

Fig. 5. Modeli i oper imit /Interakcioni i proceseve i sistemit te propozuar te menaxhimit te mbeturinave.

Faqe | 29


9. Mënyra e menaxhimit të shërbimit

Në Komunën e Mitrovës me grumbullimin dhe menaxhimin me deponin e mbeturinave në fshatin Koshtovë

merretKomuna e cila ka operatorin Ndërmarrja Publike LokaleK.R.M. ,,Uniteti”sh.a., e cila ka shumë

vështirësi në afarizmin e saj financiar, për shkak të pagesës të së kaluares katastrofale. K.R.M.,,Uniteti” SH.A.

nuk ka as mekanizmin e duhur për mbledhjen e mbeturinave, ndërsa vet ndërmarrja nuk ka pasur mundësi

që të bëjë investime të rëndësishme kapitale.

Nga 1janari 2017 komuna menaxhon mbeturina.Komuna ka PKMM,Regolloren komunale per mbeturina ,ka

planin e operimit ,plan i cili eshte ndihmuar nga Giz-i,Gac-i dhe me aktivitetet e këtij plani hargjimet jane

zvogëluar 50% te derivateve.

Aktualisht ndërmarrja ka 12 automjete për bartje të mbeturinave jo të gjitha në gjendje të mirë, ndërsa mbi

400 kontejner janë të vendosur në tërë Komunën, prej te cilave shumica janë te vendosura ne qytet. Te

gjitha pikat e grumbullimit jane të prezantuara në formë tabele ku janë të vendosur (ose me ndihmën e

komunës ta përdorim programin GIS –it) dhe kane kaluar ne kuvend permes PKMM.Ne sistem janë vendosur

100 shporta te vogla rrugore .

Mbledhja e mbeturinave bëhet sipas një orari i cili është vendosur nga komuna dhe respektohet nga qytetaret dhe punëtorët e kompanisë përgjegjëse për mbledhjen e mbeturinave .

1. Aktivitetit te shërbimit Në komunë e Mitrovicës ofrohen tre aktivitete kryesore në kuadër të pastrimit, grumbullimit dhe largimit të

mbeturinave: a. Grumbullimi dhe largimi i mbeturinave

Mbeturinat grumbullohen krejtësisht të përziera pa ndonjë selektim, ndërsa që afër 120 tonë mbeturina

mblidhen dhe dërgohen në deponi secilën ditë, me një mesatare për fryme prej 0.6 kg/dite . Volumi vjetor i

mbeturinave që grumbullohen dhe largohen është25500 ton/vit.

Përbërja e mbeturinave e ndarë në përqindje sipas llojit është dhënë si vijon:

Lloji i mbetjeve% Sasia

Letër 3.5 2.8t Metal 0.5 0.4t

Xhamë 3.0 2.4t

Plastik 4.0 3.2t PET shishet 8.0 6.4t

Dru 5.0 4.0t

Gomë 3.0 2.4t Tekstil 2.0 1.6t

Mbet.biologjik 48.0 38.4t

Të tjera 23.0 18.4t

Faqe | 30


10.Mënyra e financimit të shërbimit

Tarifa e shërbimit për ekonomitë familjare është 4.4 Euro (me TVSH)në muaj është vendosur nga llogaritja e

kostos në bashkëpunim me Giz-in. Shumë ekonomi familjare dhe biznese në qytet pranojnë që të përfshihen

në sistemin e grumbullimit të mbeturinave me arsyen se tani jane te kënaqur me sherbim.

Sipas madhësisë, tarifat per bizneset janë: (me TVSH) - Biznesi i madh18 Euro/muaj - Biznesi i mesëm 10 Euro/muaj, dhe - Biznesi i vogël 5,8 Euro/muaj - Tarifa përshërbim tëveçanteështë 13 euro/zbrazje te kontejnerit 1.1 m3. Kur përdoren kontejner 7

m3, një zbrazje është 40 Euro.

Norma e mbledhjes së tarifës së shërbimit së mbeturinave tek amvisnit nuk kalon 80% ndërsa që tek bizneset

inkasimi është më i ulët se 50%.

Kosto vjetore e shërbimit është 607 000 Euro/vit. Kjo kosto përfshin koston operative për ofrimin e shërbimit

dhe 10 000 Euro investime nga të ardhurat e vete Ndërmarrjes. Në kosto nuk llogaritet kosto administrative e

komunës.

Të ardhurat totale vjetore priten të jenë nga mbledhja e tarifave janë 625 856 euro/vit, prej te cilave:

221 854 Euro/vit ose65% nga ekonomitë familjare, dhe 142 898 Euro/vit ose 55% nga bizneset

Këto te ardhura mbulojnëvetëm 85% te kostos operative.

Buxheti i komunës është 181.903 Euro/vit për larjen dhe fshirjen e rrugëve, përfshire edhe gjelbërimin. Nga

institucionet qe operojnë ne Mitrovicë, Ndërmarrja merr rreth 79201 Euro/vit nga 106 000 Euro/vit qe duhet

te inkasoje me një norme inkasimi prej 75,4 %.

Për vitin 2011 investimet ne sektor kane qene 10 000 euro nga buxheti i Ndërmarrjes për blerjen e 200 shportave qe janë vendosur ne rrugët e qytetit.

11.Opinioni qytetar

Opinioni qytetar është vlerësuar ne kuadër te Projektit EMI (USAID) , mbi bazën e te cilit ështëvendosurnjë

sistem kombëtarpër matjen e performancës per shërbimet publike. Ne komune e Mitrovicës këto rezultate

janë përmbledhur në tablën që vijon;

Shërbimi Komunal: Grumbullimi i Mbeturinave

Rezultati Indikatori

I.Rritja e cilësisë së

shërbimit të grumbullimit

të mbeturinave të ngurta

1. % e grumbullimit të mbeturinave - sipas orarit të paraparë

90%

II.Niveli i kënaqshmërisë

së qytetarëve me

shërbimin e grumbullimit

1. Numri i ankesave të paraqitura në vit /1000 klient 15

Faqe | 31


të mbeturinave 2. % e qytetarëve që janë të kënaqur, apo shumë të kënaqur me shërbimin e

grumbullimit të mbeturinave

89%

III.Mbulimi i tërë territorit

të komunës me shërbimin

e grumbullimit të

mbeturinave të ngurta

1. % e ekonomive familjare që kanë qasje në shërbimin e grumbullimit te

mbeturinave

96%

2. % e vendbanimeve të përfshira në shërbimin e grumbullimit të mbeturinave 100%

IV. Ofrimi stabil dhe i

qëndrueshëm i shërbimit

të grumbullimit të

mbeturinave të ngurta

1. % e pagesave të bëra 80%

2. % e mbulesës së kostos së shërbimeve me pagesa 80%

Ide për përmisimin e sistemit të grumbullimit të mbeturinave

Aktualisht sistemi i grumbullimit të mbeturinave lë shumë për të dëshiruar. Shumë amëvisni dhe biznese në

qytet pranojnë që të përfshihen në sistemin e grumbullimit të mbeturinave me arsyen që ti kryejne obligimet

ndaj komunes ndonëse pagesa për amvisni aktualisht është 4.4 euro në muaj që konsiderohet që nuk është

tarifë e lartë. 43fshatra aktualisht janë të përfshirë në sistemin e mbledhjes së mbeturinave.Baza ligjore për

detyrimin e përfshirjes në sistemin e grumbullimit është e rregulluar.

Komuna tashmë e ka Planin për Administrimin Lokal të Mbeturinave që e ka apruar Asambleja Komunale,

dokument ky në të cilin theksohet qartë se secila amvisëri dhe secili biznese duhet të dorëzon mbeturinat tek

ndërmarrja që i është besuar kjo punë dhe normalisht që për këtë duhet të paguaj shërbimin. Komuna do të

aplikojë me rreptësi parimin ,,Ai që prodhon mbeturina duhet edhe të paguaj”. Plani ka vendos rregulla te cilat

obligojnë te gjithë klientët përfshire, amvisëritë, bizneset dhe institucionet ti zbatojnë me përpikmëri.

mendojmë se është parim i drejtë.

Komuna, K.R.M.,,Uniteti” SH.A. është operator i zgjedhur me tender duke bërë përgatitjen për fillimin e

operimit në fshatra.Futja në sistem të grumbullimit të mbeturinave do të zvogëlojë hedhjen e mbeturinave në

vende joadekuate, ngase nëse shërbimi faturohet atëherë askush s`ka nevojë të i hedhë në vende joade kuate

por në bazë të orarit mbeturinat do ti grumbullon ndërmarrja që i është besuar detyra në grumbullimin e

mbeturinave. Fillimisht për të inkurajuar qytetarët në fshatra që të futen në sistem të grumbullimit komuna ka

ndar kontinjer 120litershe .K.R.M.,,Uniteti” SH.A. do të vendosë kontejnerë në fshatrat më të mëdha, ndërsa që

duke koordinuar aktivitetet me Komunën në bazë të të dhënave të obliguesve të tatimit në pronë dhe me

regjistrimin në terren do të bëhet regjistrimi i obliguesve dhe pastaj do të fillon shërbimi. Kjo do të bëhet me

bashkëpunim me kryetarët e bashkësive lokale, inspektoratin dhe drejtorin për shërbime publike. Poashtu

ndërmarrja duhet ti vazhdon përpjekjet që mbeturinat të dorëzohen në qese të plastikës dhe të zëvendësohet

forma e tanishme ku mbeturinat dorëzohen në enë të ndryshme në mënyrë johigjienike dhe të zorshme për punëtorë.

Faqe | 32


Hapat konkretë: Miratimi i Planit Lokal për Administrimin e Mbeturinave, Vendosjen e kontejnerëve në fshatra

gjatë muajit tetor 2016, Regjistrimin dhe nënshkrimin e kontratave me secilin amvisëri dhe biznes në qytet dhe

fshatra gjatë muajit nëntor dhe fillimi i ofrimit të shërbimit në secilin fshatë që nga 1 dhjetori. Shërbimi në

fshatë duhet të kryhet me tarifë të njëjtë dhe në kushte të njëjta sikurse edhe në qytet. Nuk do të lejohet asnjë

amvisëri apo biznes pa u faturuar ndërsa që lirimin nga pagesa e rasteve që marrin asistencë sociale do ta

vendos komuna . Përmes kushtëzimeve që do të ndërmerren nga Komuna do të krijohen mundësi më e mirë e inkasimit.

Misioni

Komuna synon te ofroje shërbimin e grumbullimit te mbeturina inerte dhe Mbeturinave që përmbajen

Azbest nepër të gjithë komunitetin duke mbuluar te gjithë njësitë administrative urbane dhe rurale ne

sasinë dhe cilësinë qe sigurojnë kushte shëndetësore te mira, mbrojtjen e mjedisit dhe zhvillimin e qëndrueshëm te ekonomisë dhe bujqësisë.

Shërbimi i grumbullimit, transportit dhe trajtimit të mbeturinave inerte dhe Mbeturinave që

përmbajen Azbest realizohet nga Kompania Rajonale “Uniteti”sh.a apo nga ndonje operator i ri.

Komuna raporton së në territorin e saj gjenerohen rreth 20, 000 ton mbeturina në vit ose një

mesatare prej rreth 55.5 ton/ditë që vjen si rezultat i llogaritjes nga prodhimi i gjenerimit mesatar

prej 0.77 kg/banor/ditë për një popullsi totale prej 72,000 banorë.

Komuna mbulon me shërbim 100 % të territorit urban, ndërsa në zonën rurale mbulohen me shërbim te gjitha vendbanime 43 gjithsej ose 100 % e popullsisë që banon në këto zona.

12.Gjëndja e tanishme në lidhje me menaxhimin e mbeturinave inerte nga

OSH Aktualisht Komuna ka një vend të veçantë për grumbullimin e mbeturinave inerte nga N & P dhe

Mbeturinave që përmbajen Azbest dhe ka gjithashtu një vlerësim të saktë për sasinë e këtyre

mbeturinave.

Komuna vlerëson se në Mitrovicë gjenerohen rreth 2000 ton/vit mbeturina të kësaj kategorie, ose

mesatarisht 5.55 ton/ditë të cilat përbëjnë rreth 10% të totalit të mbeturinave urbane që

përgjithësisht mblidhen dhe deponohen nga kjo Komunë. Kjo sasi bazohet mbi një studim në shkallë

vendi, nga i cili vlerësohet se mbeturinat inerte nga N & P përbëjnë rreth 10 % të mbeturinave

urbane. Nuk ka vlerësim per Mbeturinave që përmbajen Azbest pasi te njëjtat lajmrohen here pas

here.

Nga diskutimet në GP u evidentua se Komuna ballafaqohet sot me disa probleme të cilat përfshijnë:

- Sasinë e madhe të mbeturinave inerte nga ndërtimi dhe prishjet;

- Mbeturinave që përmbajen Azbest jane ne sasi te vogla;

- Hedhja e pakontrolluar dhe krijimin e deponive të egra;

- Mungesa e një vendi për grumbullim dhe trajtimin e tyre;

- Mungesa e një destinacionit final – ripërdorimi i produkteve që gjenerohen nga trajtimi i

tyre.

Faqe | 33


- Organizmi i shërbimit për grumbullimin, transportin dhe deponimin e tyre.

Komuna eshte ne hartim te një rregullore e cila përcakton sjelljen dhe detyrimet e qytetarëve dhe

bizneseve në lidhje me grumbullimin, transportin dhe depozitimin e këtyre mbeturinave, por ka

mangësi në zbatimin dhe monitorimin e veprimeve të gjeneruesëve të këtyre mbeturinave.

Komuna ka një shërbim të organizuar për grumbullimin dhe largimin e këtyre mbeturinave eshte

operatori i perzgjedhur . Një pjesë e këtyre mbeturinave përdoren për mbushje nga individet që i

gjenerojnë ndërsa, një pjesë tjetër trajtohet si mbeturinat urbane dhe transportohen dhe

depozitohen nga Kompania në deponi.

Në Komunë sqarojnë se lejet e ndërtimit përmbajnë gjithmonë kushtin që ndërtuesi është

përgjegjës për largimin e mbeturinave të ndërtimit por nuk ka siguri në monitorimin e zbatimit të

këtij kushti. Në raste të vecanta, Komuna ose vetë ndërtuesit apo individë angazhojnë përkohësisht

kontenierë të mëdhenj 7 m3 për grumbullimin e mbeturinave inerte në objektet ku ndërtohet, por

edhe në këto raste nuk ka një destinacion te caktuar për këto mbeturina.

Nga takmi me Grupin Punues u evidentua se nuk ka pengesa ligjore për depozitimin e këtyre mbeturinave në deponinë ku depozitohen aktualisht mbeturinat urbane të Mitorvicës.

13. KONCEPTI MBI NDRETIMIN DHE ORGANIZIMIN E DEPONISE PER

MBETURINAT INERTE NGA OSH

13.1.Kuptimi mbi Konceptin për DMINP

Koncepti për ndërtimin dhe operimin e një deponie për MIN&P është bazuar mbi dakordësinë që

Ministria , GIZ dhe përfqësuesit e Komunës kanë mbi kuptimin e synimit të komunës të formuluar si

më poshtë:

a. Perdorimin e një hapsire të vecantë në territorin e deponise se Gërmoves si nje vend-

depozitimi per keto mbeturina me përpunim të pjeshëm përfshi vecimin te disa

elementeve të vlefshëm për riciklim dhe ripërdorim; dhe

b. Përdorimi i hapsirave të tjera mbi bazë e “ad hoc”, pra të perkohshëm të cilat mund të

krijohen nga punime ndërtimi ose për nevojë të punimeve të ndërtimti si mbushje për

gropa, rrugë, sheshe etj., kryesisht për ndertuesit e mëdhenj dhe me garancinë se

mbeturinat janë të pastra nga cdo mbeturinë tjeter.

Koncepti është ndërtuar duke kuptuar së “mbeturinat inerte nga ndërtimi dhe prishjet janë

përgjegjësi e gjeneruesit”, si dhe mbi bazën e përkufizimit sic është pranuar në ligjin “Për

mbeturinat” në Republikën e Kosovës:

“Mbeturina inerte janë mbeturinat të cilat nuk pësojnë ndonjë ndryshim të rëndësishëm fizik, kimik

dhe biologjik në vendet ku janë deponuar si:

a. mbeturina inerte që nuk treten, nuk ndizen ose nuk reagojnë fizikisht apo kimikisht, nuk

zbërthehen biologjikisht në kontakt me materiet tjera dhe nuk ndikojnë në mënyrë të

ndjeshme në mjedisin dhe shëndetin e njeriut;

Faqe | 34


b. i tërë kullimi dhe përmbajtja ndotëse e mbeturinës, mbetjet ekotoksike duhet të jenë të

vlerës së papërfillshme dhe të mos rrezikojnë cilësinë e ujërave sipërfaqësore dhe

nëntokësore”.

Përpos analizës së situatës, zyrtarët e Komunës dhe eksperti i GIZ janë njohur paraprakisht dhe kanë

pranuar konceptin e propozuar për ndërtimin dhe funksionimin e DMINP, si dhe planin e

veprimeve për realizmin e projektit.

Ky projekt është ndërtuar mbi pranimin nga zyrtarët e Komunës të projekt - idesë paraprake si dhe

planit të veprimeve për realizimin e DMINP.

13.2.Modalitet mbi strukturën llojin e mbeturinave, organizimin dhe funksionimin e DMINP

Qëllimi i planit është që të ndihmojnë Komunën dhe Kompaninë për të ngritur një deponi dhe

sistem shërbimi për qytetarët për grumbullimin dhe trajtimin e mbeturinave inerte nga N & P, si një

objekt që mund të punoj me një apo disa funksione të kombinuara si më poshtë:

1. Pritja e mbeturinave në Deponinë e Mbeturinave Inerte nga Ndërtimi dhe Prishjet.

Ky modalitet bazohet në zbatimin nga gjeneruesit (qytetarët, bizneset dhe institucionet) e

kërkesës ligjore për grumbullimin dhe largimin e mbeturinave inerte nga N & P. Komuna do

të destinojë një vend të veçantë ku do të ndërtoje një Deponi për mbetjet inerte. DMINP do

të jetë një qëndër shërbimi e cila do të qëndrojë e hapur 6 ditë punë gjatë javës me orare që

lehtësojnë dërgimin e mbeturinave inerte nga gjeneruesit e tyre. Oraret mund të jenë të

ndryshëm gjatë stinëve të ndryshme të vitit. Klientët mund të dërgojnë mbeturinat e tyre në

objektin e grumbullimit (deponi) brënda orarit sipas ditëve të punës gjatë të cilave Deponia

do të jëtë i hapur. Konsulenti propozon se pranimi dhe depozitimi i mbeturinave inerte në

deponi të jetë pa tarifë për klientët që i sjellin ato vetë. Në këtë mënyrë klientëet do të

inkurajohen që ti dërgojnë në mënyrë të vullnetshme mbeturinat e tyre në Deponi.

2. Grumbullimi dhe largimi i mbeturinave inerte nga N & P me kërkesën e klientëve.

Grumbullimi dhe transporti i mbeturinave inerte nga N & P mund të organizohet në bazë të

kërkesave të klientëve (qytetarët apo bizneseve). Ky modalitet është i përshtatshëm

vecanërisht për bizneset e mëdha të ndërtim, por mund të funksionojë edhe për qytetarët,

vecanërisht në rastet e rikonstruksioneve dhe riparimeve të shtëpive apo të bizneseve të

tyre. Klientët do ti drejtohen komunës/kompanisë me një kërkesë të shkruar nëpërmjet të

cilës do të kërkojnë që ti ofrohet shërbimi i grumbullimit dhe largimit të mbeturinave inerte

që do të gjenerohen nga veprimtaria e tyre. Për këtë qëllim kompania do të vërë në

dispozicion të klientëve një numer telefoni dhe një adresë email-i si dhe do të caktojë dhe do

të bëjë publike një tarifë të vëcantë në varësi të sasisë dhe distancës së transportit për këtë

shërbim.

3. Kontrata me të tretë (kompani private).

Komuna mund të kontraktojë një kompani private të cilës i jepet leje e posaҫme që të

vendosë disa kontenierë të mëdhenj (7 m3) në pika të vecanta në territorin e komunws ose

të bëjë grumbullimin derë më derë me kërkesë të klientëve dhe largimin e këtyre

Faqe | 35


mbeturinave sipas një kalendari orari të caktuar dhe tarife të vecantë shërbimi. Kjo

alternativë mund të jetë e përshtatshme të zbatohet në kuadër të

Opsionit 2. Kjo do të thotë se Komuna mund të kontraktojë kompaninë që operon Objektin e

Fraksionimit të Rërës dhe Zhavorrit në Frashër për të kryer shërbimin e grumbullimit dhe

largimit të mbeturinave inerte.

13.3.Përcaktimi i artikujve/mbeturinave që do të pranohen në DMINP

DMINP do të mbledhë dhe pranojë vetëm mbeturina të inerte nga ndërtimi dhe prishjet shtëpiake

apo mbeturina të ngjashme të prodhuara nga bizneset dhe institucionet, duke përfshirë:

Beton,

Tulla, tjegulla dhe qeramikë;

Mbetje druri;

Metale,

Plastike dhe xham;

Mbetje bitumi, asfalti

Dhera dhe gurë;

Materiale izoluese;

Materiale me bazë gipsi;

Kimikate, bojra etj.;

Materiale elektrike;

Mbetje nga paketimi.

Pjesa më e madhe, zakonisht në sasi sa rreth 70 % e mbeturinave inerte nga N & P përbëhet nga

dhera dhe gurë, rreth 25 % përbëhen nga betoni, tulla, qeramikë, ndërsa pjesa që mbetet përbëhët

nga materiale të tjera.

Për menaxhimin dhe trajtimin e mbeturinave inerte ka disa teknika. Disa materiale si tullat apo

materiale qeramike të padëmtuara rikuperohen nga prishjet dhe ripërdoren direkt në procesin e

ndërtimit.

Disa materiale të tjera i nënshtrohen minimalisht selektimit dhe trajtimit fizik duke përfshirë:

Selektimin (sitimi) për të ndarë gurët nga dherat dhe materiale të tjera;

Copëzimi i gurëve/betoneve në përmasa të ndryshme dhe përdorimin për prodhim betoni,

apo shtresa për mbushje në rrugë, sheshe etj.

Ndarja e mbetjeve të riciklueshme si plastikë, dru, xham apo metale, si dhe materialet me

përbërje gipsi;

Depozitimi/landfilling të materialeve që nuk rikuperohen apo që nuk përdoren, përfshirë

mbeturina të biodegradueshme apo edhe mbeturina të rezikshme si azbesti etj., që hidhen

në mënyrë të pakontrolluar të përzjera më mbeturinat inerte nga ndërtimet dhe prishjet.

Të gjitha këto procese trajtimi janë plotësisht të mundëshme që të realizohen në Deponinë që do të

ndërtohet në Mitrovicë për trajtimin e mbeturinave inerte nga ndërtimet dhe prishjet.

Faqe | 36


13.4.Modalitetet e funksionimit të DMINP

Përcaktimi i mënyrës së grumbullimit, pritjes dhe funksionimit të DMINP është po aq i rëndësishëm

sa edhe ndërtimi i këtij objekti.

Siç është rekomanduar më sipër, DMINP do të funksionojë si një objekt i hapur për pritjen dhe

trajtimin e mbeturinave inerte nga N & P.

Paraprakisht, në rregulloren e tanishme për menaxhimin e mbeturinave të komunës së do të

shtohet se:

- Amvisërive, bizneseve dhe institucioneve (me një fjalë “klientët”) do ti ndalohet nxjerrja e

mbeturinave inerte nga N & P në Pikat e Grumbullimit të Mbeturinave të sistemit me

kontenierë pubik të komunës, jashtë kushteve të vendosura paraprakisht nga Komuna dhe

Kompania;

- Komuna ka vënë në funksion të “klientëve” Deponinë për depozitimin e Mbeturinave Inerte

nga Ndërtimi dhe Prishjet” në adresën Koshtovë dhe Frasher sipas skicës bashkëlidhur.

- Kompania do të bëjë publike orarin e pritjes, kushtet dhe llojet e mbeturinave që do të

depozitohen në DMINP, si dhe kushtet dhe tarifën për rastet kur kompania do të bëjë vetë

grumbullimin dhe transportin e këtyre mbeturinave me kërkesë të vecantë të klientëve.

- Klientët do të sjellin me mjetet e tyre ose do ti kërkojnë kompanisë Uniteti marrjen dhe

transportin e mbeturinave inerte nga ndërtimi dhe prishjet për depozitim në Deponi;

- Çdo ngarkesë e cila do të sillet në Deponi nga klientët apo nga kompania, do të peshohen

paraprakisht depozitimit në peshoren e deponisë së Gërmovës. Administratori i objektit do

të shënoje cdo ngarkesë që depozitiohet në Deponi:

sasinë në ton,

llojin e mbeturinave dhe sasinë respketive.

Gjeneruesin dhe transportuesin.

- Administratori i Deponisë do të hartojë një raport mujor për sasinë dhe llojin e mbeturinave

që grumbullohen në Deponi, si dhe sasinë e mbeturinave që ndahen për ripërdorim dhe ato

që dërgohen për depozitim përfundimtar në deponi.

- Ndarja dhe selektimi i mbeturinave të riciklueshme dhe/ose të ripërdorshme do të bëhet në

kontenierë për mbeturina të vecanta me kapacitet 7 m3. Për sa kohë nuk do të ketë

kontenierë të mëdhenj, mbeturinat e selektuara mund të ruhen në vënde të hapura;

- Deponia do të ketë seksione të vecanta për lloje të ndryshme mbeturinash, të cilat do të

tregohen me sinjalistikë, gjë që do të lehtësoje dhe orjentojë klientët për shkarkimin e

mbeturinave në vendin e duhur.

Faqe | 37


- Klientët do të inkurajohen që ti shkarkojnë vetë mbeturinat në kontenierët apo ndarjet e

vecanta. Për çështje sigurie, klientët do të asistohen nga puntorët e deponise;

- Kompania nuk do të ngarkojë tarifë për klientët të cilët i sjellin vetë mbeturinat inerte nga

ndërtimi dhe prishjet;

- Puntorët e deponisë do të bëjnë zbërthimin, selektimin dhe makazinimin e mbeturinave që

janë depozituar në Deponi.

Administratori i Deponisë në bashkëpunim me drejtuesit e kompanisë do të vendosin modalitetet e

përdorimit, ripërdorimit dhe destinacionin final të mbeturinave të riciklueshme – të ripërdorshme

që do të rezultojnë nga procesi i selektimi të mbeturinave inerte nga ndërtimi dhe prishjet.

Administratori i Deponisë do të sigurojë që në Deponi nuk do të priten dhe nuk do të trajtohen

mbeturina të rrezikshme dhe të ndryshme nga ato të cilat do të lejohen të pranohen në Deponi.

14. KUSHTET PËR PROJEKTIMIN DHE NDËRTIMIN E DMINP Koncepti për ndërtimin dhe operimin e deponisë për mbeturinat nga N & P do të respektojë

detyrimet që lindin nga Udhëzimi Administrativ Nr. 15/2012 “Për menaxhimin e deponive të

mbeturinave”, në të cilin theksohet se:

“Në deponitë e mbeturinave inerte pranohen, trajtohen dhe deponohen vetëm mbeturinat për të

cilat është konstatuar se janë inerte dhe se kullimi nuk i tejkalon vlerat e parametrave të paraqitur

në Shtojcën 1 të këtij Udhëzimi Administrativ.” (neni 9, pika 4)

Në askeptin te këtij Koncepti do të marrë në konsideratë faktin se, (në referencë me eksperiencat dhe

literaturën ndërkombëtare):

- 1 m3 volum mbeturina interte konvertohet mesatarisht në 1.5 ton peshë,

- faktori i ngjeshjes është pothuaj 0% ose maksimumi deri ne 10%.

Duke u nisur nga këto parametra dhe duke pasur në konsideratë sasinë vjetore të mbeturinave

inertë që raportohet se gjenerohet në Mitrovicë, si dhe pamundësinë për të gjetur sipërfaqe me të

madhe se rreth 2000 m2, Komuna do ta organizojë me efektivitet operimin e deponisë dhe

përdorimin e materiali gjë do të gjenerohet nga trajtimi i mbeturinave për mbushje në vend-

depozitime ad hoc ose objekte të tjera, përfshi edhe vetë deponinë e mbetjeve urbane Gërmovë.

Gjithashtu Koncepti duhet të plotësojë disa kritere teknike dhe mjedisore të njohura përgjithësisht

për ndërtimin dhe operimin e një deponie për mbeturinat inerte nga N & P, të tilla si:

a. Një deponi për mbeturinat nga N & P nuk duhet të vendoset në një ose pranë një parku apo

rezervati natyror, vënde të cilat janë habitate të specieve të vecanta apo ku ka një jetë të

egër të zhvilluar dhe mjedis krej të pastër dhe në një ose pranë një zone të mbrojtur me

rezerva ujore;

b. Vëndi i zgjedhur duhet të jetë në përputhje me zonimin funksional (planin hapsinor) të

komunës;

c. Vëndi i zgjedhur duhet të aksesohet lehtësisht (rruga e mirë);

Faqe | 38


d. Deponia nuk duhet të vendoset në vënde të cilat paraqesin rrezik nga përmbytjet;

Gjithashtu, Komuna dhe Kompania duhet të mobilizojnë paisje trajtimi dhe instalime/paisje të tjera

të lëvizshme, në mënyrë që sipas nevojave, të mund ti zhvendosë lehtësisht ato nga një vend në një

tjetër.

14.1.Specifikimet teknike për ndërtimin e DMINP

Nga vrojtimet në kuadër të këtij projekti është rënë dakord së vendi që i plotëson më mirë këto kushtë është Deponia e Mbeturinave Urbane në Gërmovë.

Kjo Deponi gjëndet rreth 7 km në jugperëndim nga qendra e qytetit të Mitrovicës. Ajo është krijuar

në vitin 1995 dhe shërben për deponimin e mbeturinave nga komunat e Mitrovicës, Skenderajt dhe

Vushtrisë. Ajo gjëndet në një luginë natyrore që rrethohet me male të larta që shërbejnë si barrierë

për vërshime dhe që e parandalojnë infiltrimin e përbërësve të padëshiruar. Kushtet gjeologjike të

formimit të baltës janë të favorshme për ta penguar depërtueshmërinë e vajrave të ujit në shtresën

ujëmbajtëse përreth. Është vendosur një fletë - shtrese e thjeshtë polietileni për ta siguruar izolimin

e mëtejmë të kësaj deponie. Për t’i mbledhur vajrat e mbeturinave është një pusetë për trajtimin e

lëngjeve tëposhtë pritës së deponisë. Gjithsesi vërehet se Deponia operohet në mënyrë sanitare

dhe inxhinierike, ndaj del nevoja për një riprojektim dhe rindërtim për ta kthyer këtë deponi në një

deponi sanitare të mirëfilltë.

Figura 8: Hapsira e dedikuar për Deponinë e MINP, Gërmovë, Mitrovicë

Komuna dhe Kompania Uniteti do të krijojnë një hapsirë të sheshtë në territorin e Deponisë së

Gërmovës më një sipërfaqe fillestare prej rreth 1500 – 2000 m2 në hapsirën e vijëzuar në Figurën 3

në vijim. Kjo hapsirë do të shërbejë si sheshi i deponisë për mbeturinat inerte nga N & P.

Përgatitja e sheshit të Deponisë do të kërkojë punime civile minimale, të cilat përfshijnë:

Faqe | 39


- Gërmim, mbushje dhe sheshim;

- Rrethim me rrjetë teli;

- Vendosja e një porte të lëvizëshme;

- Ndricim i jashtëm periferik;

- Ujëmbledhës për ujrat e shiut dhe të shpatit të malit;

Formacionet shkembore në anën e sipërme të sheshit janë relativisht të qëndrueshme, kështu që

nuk duket e nevojshme që kjo ane të përforcohet me mur betoni.

Në funksion të deponisë për mbeturinat inerte do të përdoren të gjitha facilitetet e tjera të deponisë së Gërmovës, si peshorja dhe rrugët e aksesit.

Gjithsesi në hyrje të deponise per mbeturinat inerte do te vendoset nje kontenier/kabinë që do të

shërbejë si zyrë dhe mjedise për puntorët.

Përshkrimi i punimeve Njësia Sasia Cmimi njësi

(Euro)

Shuma (Euro)

Punime germim - mbushje ngjeshje dhe transport dheu

m3 3,000 2.5 7,500

Punime kanalizime të ujrave të shiut dhe ujrave të përdorura;

Njësi 1 5,000 5,000

Punime për furnizimin me ujë të pijshëm dhe ujë për shërbime të tjera

Njësi 1 5,000 5,000

Rrethimi i sheshit me rrjetë teli ose panele llamarine të valëzuar dhe portë me rrëshqitje

m2 250 22.2 5,550

Furnizimi dhe vendosja e një kontenieri për zyra, akomodimin e puntorëve

cope 1 6,000 6,000

Ndricim i jashtëmi i sheshit. Njësi 1 6,000 6,000

Shuma Punime Ndertimi 35,050

Kosto projektimi, VNM, Supervizim (15%) 5,258

Totali ndertim 40,308

Tabela 1: Vlerësimi i kostos për përgatitjen e sheshit të deponisë

Kosto e investimit për përgatitjen e sheshit të deponisë janë vlerësuar rreth 40, 000 Euro. Kjo kosto

mund të jetë relativisht me e lartë nëse do të nevojiten punime betoni për të përforcuar shpatin e

malit nga ana e sipërme e sheshit, gjë që do të vlerësohet në kuadër të përgatitjes së projektit të

detajuar të zbatimit.

Faqe | 40


Theksojmë së lloji, volumet, cmimet njësi, për rrjedhojë kostot e ndërtimit janë orjentuese dhe

indikative. Zërat e punimeve, volumet dhe kosto e saktë e tyre do të përcaktohen nga projekti i detajuar për ndërtimin e objektit.

14.2.Furnizimi i Paisjeve për DMINP

Funksionimi i DMINP do të kërkojë për disa paisje dhe mjete të cilat përdoren zakonisht në objekte

të së njëjtës natyrë. Në mënyrë të vecantë, DMINP duhet të pajiset me:

1. Mjet ngarkimi me kovë nga përpara (1 m3)/fadromë;

2. Makinë e lëvizshme gurthyes – seleksionues;

3. Vegla dhe paisje te ndryshme pune;

Në Deponi mund të dislokohen 5 deri në 7 kontenierë 7 m3 të cilëd do të përdoren për ndarjen dhe

depozitimin e përkohshëm të mbeturinave të riciklueshme që mund të gjenerohen nga procesi i

selektimit.

Figura 9: Foto ilustruese e makines së lëvizshme gurëthyese – sitë

Paisja kryesore në këtë deponi do të jetë një makine e levizshme gurëthyese dhe eleksionuese, që

do të kryej njëkohësisht dhe funksionin e sites për materiale me permasa të ndryshme. (Figura 4: foto ilustruese e nje gurethyesi të lëvizshëm).

Kosto e vlerësuar e mjeteve dhe paisjeve të nevojshme për funksionimin e DMINP është paraqitur

në tabelën që vijon.

Makineri dhe paisje Njwsia Sasia Cmimi njesi (Euro)

Shuma Euro

Konteniere 7 m3 Cope 7 4,500 31,500

Mjet ngarkimi (fadrome) Cope 1 145,000 145,000

Makinw e lëvishme gurëthuese Cope 1 300,000 300,000

Paisje pune Njesi 1 10,000 10,000

Faqe | 41


Shuma Paisje 486,500

Tabela 2: Vlerësimi I kostove e paisjeve për deponinë e MN&P

Nga ky vlerësim rezulton se ndërtimi dhe paisja e DMINP do të kushtojë përafërsisht rreth 526,800 Euro, prej të cilave 486,500 Euro ndërtimi do të jenë kosto për paisje dhe mjete të ndryshme.

Duhet theksuar se mjetet dhe paisjet për DMINP janë vlerësuar të reja, por ato nuk pasqyrojnë

“kostot e transportit ”, si dhe kosto të tjera që mund të shkaktohen nga detyrimet doganore për

importin e mallrave të tilla në Republikën e Kosovës. Çmimet njësi të paisjeve janë marrë nga tregu

rajonal pasi në Kosove këto paisje nuk prodhohen.

14.3.Organizmi i Operimit dhe Mirëmbajtja e DMINP

Përvec ndërtimit, furnizimit dhe instalimit të paisjeve, në DMINP do të jetë e nevojshme të

organziohet një strukturë operacionale dhe organizative që do të sigurojë funksionimin e këtij

Objekti. DMINP do të jetë pronë e Komunës Mitrovicë, e cila do të vihet në dispozicion për përdorim

të Kompanisë Uniteti. Kjo e fundit do të sigurojë personelin e nevojshem punëtor dhe drejtues, si

dhe do të mbulojë të gjitha kostot për operimin përfshirë pagat dhe sigurimet shoqërore për

punëtorët, pagesat për energjinë, dhe furnizmin me ujë, kostot e amortizimit të paisjeve si dhe mirëmbajtjen e funksionimin e tyre.

Nga një vlerësim paraprak kostot vjetore Operative dhe të Mirëmbajtjes janë përmbledhur në

tabelën si më poshtë:

Fuqi puntore Njerëz Paga vjetore (Euro)

Administrator 1 4,560

Shofer/mekanik 1 3,840

Shofer 1 3,840

Puntore 4 14,400

Shuma fuqi puntore 7 26,640

Energji elektrike Ore Ditë Vjetore

Te pergjithshme 5 Kw/h 10 h/d 912.5

Karburant & Lubrifikant €/l Shuma €

Mjet ngarkimi (Fadrom)

Fuel & lubricants 2 h/d; 20 l/h 1 10,600

Gurthyese

Fuel & lubricants 2 h/d; 20 l/h 1 15,900

Shuma karburant & Lubrifikant 26,500

Kosto mirembajtje (2%/vit) Shuma €

Konteniere 7 m3 630

Faqe | 42


Mjet ngarkimi (fadrome) 2,900

Makinë gurthyese 6,000

Shuma miremabjtje 9,530

Shuma Operim Mirembajte (Vjetore) 63,583

Tabela 3: Vlerësimi i kostos për operimin dhe mirëmbajtjen e Deponisë për MINP

DMINP do të punësojë të paktën 7 punonjës nga te cilët një administrator. Kosto vjetore e fuqisë

punëtore është vlerësuar rreth 26, 640 Euro, mbi bazën e një page bruto minimale nga 300 deri 380

Euro.

E gjithe kosto vjetore e O & M është vlerësuar rreth 63,540 Euro/vit që për një sasi vjetore prej rreth

2000 ton/vit do të gjenerojë një kosto njësi për grumbullimin, trajtimin dhe depozi timim të

barabartë me rreth 32 Euro/ton.

14.4. Rregulla Specifike për Organizmin dhe Operimin e DMINP

Ndërtimi dhe operimi i Deponisë për depozitimin dhe trajtimin e mbeturianve nga N & P do të

kërkonte plotësimin e disa kushteve teknike dhe operacionale, ndër të cilat më të rëndësishme janë:

1. Të operohet nga një operator i çertifikuar (i licensuar sipas ligjeve në fuqi në Republikën e

Kosovës);

2. Të sigurojë ndarjen/selektimin e mbeturinave të ripërdorshme dhe / ose të riciklueshme (sic

mund të jenë tullat, druri, hekuri / alumini, plastika etj.);

3. Të sigurojë që në deponi të evitohet hyrja e mbeturinave të biodegradueshme, të rrezikshme

të ngurta ose të lëngshme të llojeve të ndryshme të tiila si goma, bateri etj;

4. Të sigurojë kontrollin e ujrave (lëngjeve) të ndotura, krahas kontrollit të ujrave të shiut;

5. Të evitohet prania e mbledhësve informalë dhe hyrja e pakontrolluar e kafshëve apo

njërëzve të paautorizuar;

6. Te jetë e pajisur me një zyre, mjetet minimale të punës dhe hapsirat e komunikacionit që

sigurojnë mobilitet dhe siguri;

7. Të jetë e pajisur me mjete / paisje për shpërndarjen dhe ngjeshjen e mbeturinave në shtresa

sipas një standardi të caktuar;

8. Të evitojë grumbullimin dhe depozitimin për një afat të gjatë dhe në atë sasi që do të

rrezikojë operimin në vazhdimësi të deponisë;

9. Duke qënë se pjesa më e madhe e mbeturianve inerte nga ndërtimi dhe prishjet pritet të

përbëhët nga gurë, dhera dhe materiale ndërtimorë, të sigurojë që materiali i përpunuar të

përdoret për mbushjet e rrugëve të aksesit dhe mbulimin e qelizave ku depozitohen

mbeturinat urbane të deponisë së Gërmovës.

10. Të zbatojë një plan për mbylljen e deponisë vis a vis me depozitimin e mbeturinave inerte

nga N & P.

Faqe | 43


Disiplinimi i grumbullimit dhe trajtimit të mbeturinave inerte nga ndërtimet dhe prishjet do të

kërkojë vendosjen dhe zabtimin me rigorozitet të disa rregullave të përgjithshme:

1. Hartimin e një rregullore ose vendosjen e disa rregulla të detyrueshme dhe të zbatueshme

nga gjeneruesit e këtyre mbeturinave të cilat do të aplikohen dhe do të monitorohen në

kuadër të menaxhimin grumbullimit, transportit dhe trajtimit të mbeturinave në përgjithësi,

si psh:

o Vendosja e rregullave dhe dispozitave shtrënguese që ndalojnë gjeneruesit e

mbeturinave nga N & P që ti hedhin/depozitojnë ato në vënde të paautorizuara;

o Detyrimin e ndërtuesëve të mëdhenj për të vendosur kontenierëve me kapacitet të

madh për grumbullimin mbeturinave inertë që gjenerohen gjatë ndërtimeve;

o Detyrimin e amvizerive që të largojnë me shpenzimet e tyre të gjitha mbeturinat kur

bëjnë rikonstruksion apo punime shtëpiake, dhe kur sasia e mbeturinave e kalon

normën ligjore për depozitimi e tyre në kontenierët publik për mbeturinat urbane.

o Të gjithë gjeneruesit e mbeturinave nga N & P duhet të ndajnë në burim mbeturina

të riciklueshme si tullat, drurin, hekurin/aluminin dhe plastikën, të cilat nuk do të

lejohen të depozitohen në deponi.

o Të ndalohet përzjerja e mbeturinave nga N & P me mbeturina të biodegradueshme

dhe të tjera të rezikshme dhe depozitimi i tyre i përbashkët.

o Të sigurojë një mekanizmë monitorimi operacional dhe efektiv.

-

15.PLANI I VEPRIMEVE PËR ZHVILLIMIN E KONCEPTIT TË DMINP NË

MITROVICË Ndërtimi dhe vënia në funksionim e një Deponie për Mbeturinat Inerte nga Ndërtimi dhe Prishjet

është një detyrim ligjor për Komunën e Mitrovicës.

Megjithatë, ndërtimi, blerja, furnizimi dhe instalimi i paisjeve për ta bërë plotësisht funksionale këtë

Deponi është një projekt i kushtueshëm për tu përballuar vetëm nga buxheti i kufizuar i Komunës

dhe planifikimi për realizmi e këtij objekti do të varej nga mundësia dhe koha kur Komuna mund të gjejë dhe të bëjë disponibël të gjithë buxhetin që kërkohet.

Në të gjitha rastet zbatimi i këtij projekti mund të mendohet në dy faza:

1. Faza e I-rë ose faza përgatitore: Hartimi i projektit të detajuar të zbatimit dhe hartimi i

Vlerësimit të Ndikimit në Mjedis (nëse do të jetë i nevojshmë). Kosto e kësaj Faze është vlerësuar rreth 10,000 Euro (përfshi dhe kontratën e supervizimit)

2. Faza e II-të ose faza e ndërtimit: Prokurimi dhe kryerja e punimeve të infrastrukturës,

përfshirë, gërmimet, sheshimin dhe rrethimin, rrugën e daljes, vendosjen e kabinës së zyrës ndricimin si dhe blerjen e paisjeve për këtë veprimtari.

3. Kosto për Fazën e II-të vlerësohet rreth 486,000 Euro.

Faqe | 44


Ne supozojmë se një pjesë e shpenzimeve për ndërtimin e DMINP do të sigurohen nga donacione

prej organizatave ndërkombetare, ndërsa një kosto e pjesshme do të mbulohet nga buxheti i vetë Komunës dhe i Kompanisë Uniteti.

Ne mendojmë se punimet për ndërtimin e DMINP në Mitrovicë mund të fillojnë realisht me hartimin

e projektit duke filluar nga 1 shtatori 2017, ndërsa vënia në funksionim mund të arrihet gjatë vitit 2019.

Në mënyrë më të detajuar. Plani i Veprimeve për ndërtimin dhe vënien në funksionim të Deponisë

është renditur si më poshtë:

Nr. VEPRIMTARIA AFATET (KUR – DERI) PËRGJEGJËSIA (KUSH)

FAZA e I – rë: Veprime paraprake 1 Krijimi i Komisionimit të prokurimit për

ndërtimin e DMINP; Deri në Dhjetor/ 2018 Komuna

2 Hartimi i projektit të zbatimit Dhjetor/ 2018 Kryetari i komunës aprovon buxhetin në

gjysmën e dytë të 2018

Grupi Punues, dhe DMMP,DSHPI drejtojnë punën për realizmin e

këtyre veprimeve.

3 Hartimi i Vlerësimit të Ndikimit në Mjedis (nëse është i nevojshmë)

Dhjetor 2018

4 Rishikimi i rregullores për menaxhimin e mbeturinave inerte nga N & P

2018 Komuna me

mbështetjen e GIZ

5 Përcaktimi i rregullave të funksionimit të DMINP dhe publikimi i tyre

2018

KOSTO FAZA I-rë 50,000 €

Tabela 4: Plani i veprimeve të Fazës së I-rë për ndërtimin e DMINP

Hartimi i projektit të zbatimit dhe i VNM (nëse do të jetë e nevojshme pasi kjo deponi është pjesë e

Deponisë së Gërmovës) do ti japë Komunës në duar një projekt të zbatueshëm dhe të financueshëm

me të cilin do të përfaqësohet denjësisht përpara organizatave donatore të cilat mund të financojnë

këtë projekt.Komuna me mbështetjen e GIZ do të angazhohen në gjetjen e fondeve të nevojshme

për zbatimin e projektit sipas fazave.Për arsye të paqartësisë në lidhje me ekzistencën e burimeve

për financimin e fazave vijuese, do të jetë e vështirë që të planifikohen afatet e kryerjes së

veprimeve deri në fazën përmbyllëse. Veprimet për fazën në vijim do të përfshijnë:

Nr. VEPRIMTARIA AFATET (KUR – DERI) PËRGJEGJËSIA (KUSH)

FAZA e II- të: Ndërtimi, paisja dhe vendosja në funksion i DMINP

1 Janar 2019

1 Zbatimi i punimeve të ndërtimit dhe të infrastrukturës për vënien në funksionim të sheshit të DMINP. Këto punime në këtë fazë do të përfshijnë:

2019 (afati i përfundimit të këtyre punimeve do të varet nga mundësia e

Donatori/Komuna / me mbështetjen e GIZ. Kjo fazë kërkon një angazhim intensiv të

Faqe | 45


1. Germime, sheshime, kanalizime 2. Rrethimi, instalimimin e kabinës së

zyrës portën e hyrjes; 3. Riparimi i rrugës së hyrjes-daljes; 4. Ndricimi

Komunës për të gjetur fondet e nevojshme)

Kryetarit të Komunës.

2 Përgatitja e specifikimeve teknike dhe prokurimi i paisjeve për funksionimin e DMINP.

2018 (afati i përfundimit të këtyre punimeve do të varet nga mundësia e Komunës për të gjetur fondet e nevojshme)

Donatori / Komuna dhe Kompania Uniteti të asistuar nga GIZ

3 Prokurimi dhe instalimi i paisjeve për DMINP 2019 Komuna/Donatori

4 Hartimi i strategjisë së komunikimit dhe fushatës së ndërgjegjësimti të qytetarëve

2019 Komuna / GIZ

5 Fillimi i operimit të DMINP 2019 – 2020 Kompania Uniteti KOSTO FAZA II-të 725,000 €

Tabela 5: Plani i veprimeve për Fazën e II-tëtë ndërtimit të DMINP

Si konkluzion, mund të themi se zbatimi i Planit të Veprimeve për realizimin e DMINP sipas konceptit

të propozuar në këtë plan, mund të fillojë nga 1 korrik 2018. Horizonti i shtrirjes kohore të

përmbylljes së këtij Plani mund të parashikohet për fundin e vitit 2019, por që do të mbetet i hapur

pasi realizmi i fazës së dytë do të varen nga mundësia e Komunës për të identifikuar dhe ngritur

burimet e nevojshme të financimit.

Ndërtimi dhe vënia në funksionim e një Deponie për Mbeturinat Inerte me mbeturina qe permbajen

azbest është një detyrim ligjor për Komunën e Mitrovicës .Plani do të rishikohet çdo 6 muaj nga

Grupi Punues i Komunës për të matur performancën dhe për të bërë rregullimet e nevojshme në

kuadër të ndryshimeve që mund të shfaqen gjatë zbatimit.

15.1. Aktivitetet e DMINP të planifikuara për vitin fiskal 2018

Sektori i menaxhimit të mbeturinave do të implementoj katër aktivitetet në vitin 2018 e të

cilat do të financohen nga taksa për mbeturina.

Aktivitetet, objektivat dhe sektori përgjegjës tregohen në tabelën më poshtë.

Aktivitetet:

1. Shërbimi i grumbullimit dhe transportimit të mbeturinave inerte dhe mbeturina qe permbajen azbest(menaxhuar nga komuna)

2. Zgjerim i shërbimit 3. Ngritja e vetëdijesimit Publik

4. Menaxhimi I deponisë

Objektivat

- Të mbahet 100% shkalla e grumbullimit me formën e re të kontraktimit të prezantuar, (menaxhuar nga

komuna) ,

-Mbeturina që permbajen azbest të vendosen në deponin e caktuar,

Faqe | 46


- Të ngritët vetëdijesimi publik në menaxhimin e mbeturinave,

- Të ngritët kënaqshmëria e qytetarit me menaxhimin e mire të mbeturinave

Sektori përgjegjës DMMP

1.1 Aktivitetet e Planit të Implementimit

1.2 Shërbimi i grumbullimit dhe transportimit të mbeturinave inerte

1.3 Përmbajtja e aktivitetit Sistemi i Menaxhimit të Mbeturinave në Komunën e Mitrovicës

1. Sistemi i taksimit të mbeturinave (Ka filluar nga 01 ,01 .2017).

Kostoja e shërbimit të grumbullimit të mbeturinave do të mbulohet nga fondi që sigurohet prej taksës për mbeturina.

Shkarkuesit e mëdhenj të mbeturinave inerte duhet të bëjnë kontratë për grumbullimin e mbeturinave me ofruesin e shërbimit i cili është i licencuar.

Të gjitha shërbimet e grumbullimit të ofruara nga ofruesi, do të kontrollohen nga komuna(DMMP) . 2. Kontraktimi i grumbullimit të mbeturinave

Shërbimi i grumbullimit të mbeturinave që është ofruar nga kompanitë e grumbullimit pa kontrollin e DMMP do të kontraktohen që nga gushti 2018.

Tani për tani ofruesit e shërbimit do të selektohen përmes negociatave. 3. Aktivitetet e Përkohshme

Funksionalizimi i rregullores komunale

Për të justifikuar prezantimin e taksës për mbeturina, është përgatitur rregullorja komunale për menaxhimin e mbeturinave e njëjta është aprovuar në Asamble.

Përgatitja e dokumentacionit

Komuna ka përgatitë dokumentacionin e draft kontratës dhe ka përzgjedhur ofruesin e shërbimit të grumbullimit të mbeturinave KRM”Uniteti”

4. Krijimi i sistemit të taksimit

Sipas rregullores komunale, komuna do të prezentojën taksën për mbeturina për të siguruar fondin për kontraktimin e shërbimit të grumbullimit të mbeturinave.

Sistemi i taksimit përmban caktimin e tarifave, dorëzimin e faturës dhe grumbullimi i taksës bëhet në bashkëpunim me drejtorinë e financave.

5. Krijimi i sistemit të llogarisë,

Komuna do të krijojë një sistem financiar për përdorim ekskluziv në menaxhimin e

mbeturinave të Ngurta para shpërndarjes së faturave te qytetarët.

Komuna ka krijuar një sistem pilot për riciklim 6. Struktura e Implementimit

DMMP do të organizojë strukturën dhe do të bëjë funksional sistemin e grumbullimit të mbeturinave.

7. Orari i Implementimit -Sistemi i ri i grumbullimit të mbeturinave me anë të kontraktimit do të krijohet deri në fund dhjetorit dhe implementimi të filloj prej fillimit në janar 2017.

Kontrata për shërbimin e grumbullimit të mbeturinave do të nënshkruhet mes Komunës dhe ofruesit të

Shërbimeve në 2016. Kontraktori duhet të kryejë të gjitha punët përgatitore për të filluar shërbimin e

grumbullimit të mbeturinave sipas kontratës. Të gjitha këto aktivitete të cekura më lartë dhe kanë për

qëllim që aksioni i zhvilluar të shendohet në proceset permanente dhe që Mitrovica qyteti ynë të jetë më i bukur , më i pastër , më i gjelbëruar dhe të jetë një nxitje e zhvillimit të qëndrueshëm.

Faqe | 47


15.2.Synimi për Rezultatet e Propozuara për Vitin 2018

Nëpërmjet këtij Plani Veprimi për Riorganizimin e Shërbimit të Grumbullimit të Mbeturinave inerte në pjesen

urbane dhe rurale të Komunës së Mitrovicës do të tentojë arritjen e objektivave sfiduese zgjerimin e

sistemit në tërë komunën .

Zbatimi i Planit të Veprimeve do të shtrihet në intervalin kohor 1 Janar 2018 dhe do të përfundojë në 30

dhjetor 2018. Plani do të rishikohet çdo tre muaj nga Grupi punues për të matur performancën dhe për të

bërë adoptimet e nevojshme në kuadër të ndryshimeve që mund të shfaqen gjatë zbatimit.

Ne mënyrë te përmbledhur Komuna e Mitrovicës do te arrije gjate vitit 2017 te:

1. Të sigurojë numrin e mjaftueshëm dhe rishpërndarje e papërshtatshme e pikave të grumbullimit

inerte dhe mbeturina qe permbajen azbest në zonën e komunes;

2. Te integrojë kontenierët në një sistem të harmonizuar të përbashkët për inerte

3. Të selektojë dhe zëvendësojë të gjithë kontenierë të dëmtuar nga përdorimi dhe veçanërisht nga zjarri me kontenierë të rinj;

4. Të rregullojë platformat e vendosjes dhe dekorojë pikat e grumbullimit të kontenierëve në mënyrë të

përshtatshme për të evituar problemet me klientët por dhe ti kthejë ato të përshtatshme nga ana estetike.

5. Te sigurojë ndarjen e mbeturinave të veçanta që gjenerohen nga disa biznese te veçanta në qendër të qytetit duke siguruar kontenierët të përshtatshëm për këto biznese

6. Të ndryshojë orarin e grumbullimit të mbeturinave nga kompania Uniteti me planin operativ në

përshtatje më aktivitetin më të ulët shoqëror, tregtar dhe institucional në zonën e qendrës së qytetit.

7. Të rrisë përqindjen e pagesës

8. Të rrisë vetëdijesimin e qytetarëve për t’ju përgjigjur standardit të ri si dhe kërkesës për pagesën e

tarifës së shërbimit.

15.3.Synimi për Produktin e Propozuar për Vitin 2018

Duke shtuar burimet dhe mjetet për dhënien e shërbimit të grumbullimit të mbeturinave për të arritur një

standard dhe shtrirje më të lartë si dhe kënaqshmërisë së qytetarëve për shërbimin e pastrimit, Komuna e

Mitrovicë do të rrisë treguesit e produktit në nivelet si më poshtë:

Hartimi i planit operativ Komunal-Blerja nga komuna dhe vendosjen e kontenierëve 3.0 m3 në zonën e

periudhës së zbatimit të planit;

Faqe | 48


Objektivi 1: Përmirësimi i gjendjes në mjedis dhe mbrojtja e shëndetit të popullatës përmes rritjes së

grumbullimit te mbeturinave inerte nga N & P dhe mbeturinave që përmbajen Azbest

1. Ulja e përqendrimit të ndotjes se tokes . 2. Rritja e sipërfaqeve të gjelbëruara nga vendet ku behet largimi i deponive ilegale inerte,

3. Rritja e kënaqësisë së qytetarëve me numrin e sasive të grumbulluara .

Objektivi 2: Rritja e cilësisë së shërbimit

Rezultatet:

1. Përmirësimi i cilësisë përmes rritjes së kapaciteteve ,

2. Përmirësimi i pastërtisë në sipërfaqet e gjelbëruara përmes rritjes se numrit të shportave për mbledhjen e mbeturinave dhe frekuencës se mbledhjes e largimit te mbeturinave.

3. Përmirësimi i frekuentimit , 4. Qytetarë të kënaqur me cilësin e largimit të mbeturinave.

Objektivi 3: Ndërgjegjësimi i qytetarëve për ruajtjen dhe mbajtjen pastër të mjediseve.

Rezultatet:

1. Vetëdijesimi i qytetarëve që mbajnë pastër dhe ruajnë mjediset është rritur PLANI I VEPRIMIT PER 2018

Veprimet/hapat/Projektet Hapat e procesit dhe ndarja e

përgjegjësive

Afati kohor dhe kosto

(€)

1. Aprovimi i planit

Hartimi i versionit final te planit nga

Grupi Punues

Aprovimi i Kryetarit dhe paraqitja ne

Kuvend

Aprovimi i Kuvendit

Qerrshor

2. Mostrimi për matjen e % se

përmbajtjes se toke, ujë, ajër

Marrja e mostrave

Analizimi dhe raportimi i te dhënave

Shtator 2018

Kosto: Komuna

Faqe | 49


Nëpërmjet këtyre burimeve/inputeve shtesë Komuna do të rrisë nivelin e produktit në:

1. Do të sigurojë një shërbim cilësor për banorë , amvisëri si dhe të gjithë institucionet në zonë. 2. Do të sigurojë shërbim të veçantë për biznese në zonë. 3. Do të sigurojë largimin e mbeturinave inerte nga zona. 4. Do të sigurojë rritjen e kenaqshmerise te komunitetit , pagesa / inkasimin me te mire . 5. Do të sigurojë rritjen e pagesave / inkasimin prej biznese.

3. Shtimi i sipërfaqeve të reja dhe

mirëmbajtja e sipërfaqeve të

gjelbërua

3.1 Identifikim dhe largim i

deponive ilegale dhe mbeturina

që përmbajen azbest

3.2 Mirëmbajtja e hapësirave pas

largimit te deponive ilegale dhe

mbeturina që përmbajen azbest

Tenderimi dhe kontraktimi i kompanisë

fituese

Zbatimi dhe monitorimi i kontratës

DMMP, DSHP

31 Mars-Dhjetor 2018

3.1 20000 €

3.2 20000 €

3.3 3000 €

4. Ndërtimi i sistemit të monitorimit të

deponive ilegale dhe mbeturina që

permbajen azbest

Hartimi i planit te punës dhe i projektit

teknik

Caktimi i lokacionit,

Vlerësimi i sasisë dhe kostove

Tenderimi dhe kontraktimi i kompanisë

fituese

Zbatimi dhe monitorimi i kontratës

DPUKMM,DSHP

Faza e Pare:

Mars – Dhjetor 2017

Faza e dyte:

Deri dhjetor 2017

Kosto: 154.242 €

5. Vlerësimi i opinionit qytetar dhe

raportimi i rezultateve

Përgatitja e pyetësorit për anketimin e

qytetareve

Realizimi i anketimit

Përpunimi i te dhënave dhe publikimi

Shtator 2017

Kosto: 1000 €

TOTALI: 198,242.70 €

16.PLANI PËR KOMUNIKIMIN ME PUBLIKUN

Është e vlefshme të organizohet nxjerrje idesh për këtë seksion, dhe të ri-vizitohen

herë pas here. Shumë nga elementet e strategjisë do të bëhen pjesë e listës së

veprimit. Strategjia mund të mbulojë forma të ndryshme të mendimit qytetar,

plane për raportimin lidhur me rezultatet të paktën njëherë në vit, anketime

qytetare apo angazhime të tjera në mbledhjen e të dhënave, plane për séancë

dëgjimore publike, ditë vullnetare apo mënyra të tjera për të thithur mendimin e qytetarëve dhe për t’i angazhuar ata.

Informimi i qytetareve Fushatë ndërgjegjësimi të qytetarëve lidhur me ruajtjen, pastertine dhe mirëmbajtjen e

parqeve dhe sipërfaqeve te gjelbërua Kërkesë, krijimi i grupit dhe trajnimi për vlerësues vullnetarë për vlerësimet me

vëzhguesve të kualifikuar.

Mjetet e

informimit/Burimi I

te dhënave

Hapat e mbledhjes se te

dhënave / informimit Përgjegjësia

Afatet Kohore

Informimi i

qytetareve për

Planin e Veprimeve

Nëpërmjet medies lokale, (deklarate e kryetarit) komuna do të informoje qytetaret për Planin e Veprimeve për Përmirësimin e Shërbimit të zgjedhur

Kryetari Komunës Kryetari i GP Zyra e Informimit

Shtator 2017

Përgatitja dhe

shpërndarja e

fletëpalosjeve

informative,

posterave

Hartimi i planit dhe përcaktimi i mjeteve të informimit dhe komunikimit

Grupi Punues Përfundim të punimet për

përmirësimin e shërbimit

dhe rekreacionit komunitet

,komune,operator.

Përgatitja, shtypja dhe shpërndarja e fletëpalosjeve, posterave informative

Uniteti, Zyra

Informimit,

Anketimi i

qytetarëve

a. Hartimi i pyetësorit, planifikimi dhe realizimi i anketës

b. Përpunimi, vlerësimi i opinionit qytetar dhe publikimi i rezultateve

c. Raportimi i rezultateve dhe informimi i qytetareve

Grupi Punues

Dhjetor 2018,

Vlerësimi i shërbimit

me vëzhgues te

kualifikuar

a. Planifikimi i aktivitetit,

b. Përzgjedhja e grupit te vëzhgueseve, trajnimi

DU,DMMP,DSHP, Shtator –Dhjetor 2018

51

Mjetet e

informimit/Burimi I

te dhënave

Hapat e mbledhjes se te

dhënave / informimit Përgjegjësia

Afatet Kohore

dhe ekzekutimi i vëzhgimit,

c. Përpunimi dhe raportimi i të dhënave

Mbledhja e te

dhënave për

indikatorët e

rezultateve

Mbledhja e mostrave të tokës, ajrit dhe ujit për vlerësimin e përmbajtjes se mbeturinave

K. Komuna, FGJT Shtator –Dhjetor 2018

Rishikimi i planit Përdorimi i të dhënave për rishikimin e planit

Grupi punues Shtator –Dhjetor 2018

17.PLANI I MONITORIMIT DHE RAPORTIMIT Plani i monitorimit synon:

1. Aprovimin e DMINP dhe Mbeturinave që përmbajen Azbest nga Kuvendi

2. Ndjekjen e zbatimit te realizimit te Planit te Veprimeve për zbatimin e DMINP dhe Mbeturinave që përmbajen Azbest,

3. Monitorimi i shpenzimeve buxhetore të destinuara për DMINP dhe Mbeturinave që përmbajen Azbest,

4. Monitorimi i realizimit te produktit te parashikuar sipas tregueseve sasior te Planit 5. Vlerësimi i tregueseve te rezultatit dhe opinionit qytetar

6. Ne vijim te aprovimit te DMINP dhe Mbeturinave që përmbajen Azbest nga Kuvendi, Grupi Punues do të mblidhet sipas nevojës (ne çdo 3 muaj) për të monitoruar progresin e realizimit të Planit të Veprimeve, shpenzimet buxhetore, ecurinë e aktiviteteve fizike në terren mbledhjen e të dhënave për produktin,

7. Ne vijim te aprovimit te DMINP dhe Mbeturinave që përmbajen Azbest nga Kuvendi

Grupi Punues do të përgatisë një raport monitorimi çdo 6 muaj i cili do të raportohet nga Kryetari i Grupit Punues në mbledhjen e radhës të Kuvendit. Raportimi do te ketë si bazë realizmin e Planit të Veprimeve dhe matjen e Indikatorëve për Produkt dhe të Rezultatit

Impakti Mjedisor

Autoritetet e planit raportojnë për një menaxhim të mirë të shërbimit të mbledhjes dhe

administrimit të mbetjeve të ngurta urbane të komunës, dhe si për pasoje impaktet

mjedisore janë shumë të vogla ose inekzistente, me përjashtim të disa rasteve te disa

bizneseve të cilat merren me prodhimin e inerteve, asfaltit dhe betonit në afersi te PIM-it në

raste kur këto biznese i kanë marre lejet për shfrytëzim të aktiviteteve direkt nga Ministria

e Mjedisit. Nuk raportohet për ndonjë impakt të drejte për drejte, por impaktet mjedisore të

këtyre biznese janë shpesh ndotje e mjedisit si shkak i çlirimit të pluhurave me materialeve

inerte dhe çlirimit të tymrave gjatë prodhimit. Nga ana e komunës janë marre masa për

zvogëlimin e këtyre impakteve duke vendosur gjoba në momentet kur vërenin shkelje të

standardeve të lejuara të ndotjes.

52

Hartuesi i projektit: DMMP – Mitrovicë

Lista e grupit punues në Mitrovicë l 19.10.2016

1. Sami Zeka D.U.

2. Saad Gashi DMMP ,

3. Xhylazim Peci D.U.

4. Zenel Ademi

5. Irfan Peci DMMP

6. Linda Haxhimehmeti KRM”Uniteti”

7. Bahri Sinani, DMMP

8. Haxhere Smajli, Shoq.civile

9. Mehmet Bajrami; DSHPI

10. Sebahate Duraku; D.U.

11. Bukurije Imeri DMMP

12. Bedri Bajrami; Bujqësi

13. Tahir Islami; Ekonomi

14. Besim Shala, Urbanizem

15. Shyhrete Peci; Urbanizem

16. Xhelazim Peci; Urbanizem

17. Idriz Beqiri Katastri

18. Lirije Muja D.U.

19. Xhelal Shabani, DMMP

20. Teuta Peci, IMM

21. Teuta Abazi, IMM

22. Sebahante Tahiri; DU

23. Nexhmi Hasani; DU

24. Shemsedin Bajrami; DU

plani lokal pËr mbeturina inerte nga ndËrtimi, … · selektohen, trajtohen dhe aty ku mundet,...

Documents