Wortel-haven

Pijlsteeg

De Harmonie

Vijz

elst

raat

Groeneweg

Groeneweg

Noordersingel

Noordersi

ngel

Zaailand

Wird

umer

dijk

Nieuweweg

Zuidergrachtswal

Keizersgracht

Wijbrand de Geestraat

Zuidvliet

Nieuwe Oosterstraat

Oude Oosterstraat

Korfmakersstr.

Nieuwstraatje

Droevendal

Tuinen

Hoeksterpad

Tuinen

Bij de Put

BeijerstraatSint Anthonystraat

Bollemans steeg

Kleine Hoogstr.

Sacramentsstraat

M.H. Trompstraat

Oos

terk

ade

Nie

uwek

ade

Twee

baks

mar

kt

Turf

mar

kt

Bredeplaats

Schoen-

makersperk

Voor

stre

ek

Voors

treek

Over d

e ke

lder

s

Wilhelminaplein

Gro

ente

-

mar

ktKel

ders

Eewal

Hofplein

Speelmansst

raat

Voor

stre

ek

Oos

terg

rach

tsw

al

Oostersi

ngel

Oostersingel

Amelandsstraat

Nieuweburen

Spanjaardslaan

Spanjaardslaan

Amelandshof

Zuid

erpl

ein

Stationsplein

Achter de Hoven

Zuid

erst

raat

Beur

sple

in

Olde- hoofster- kerkhof

Grote Kerkstraat

Klei

ne K

erks

traa

t

Bagijnestraat

Nieuwestad

Ruiterskwartier

Harlingerstraat

Molenstraat

Ruiterskwartier

Zaailand

Willemskade

Willemskade

Scho

olst

raat

Are

ndst

raat

Wes

terk

ade

Wes

ters

inge

lWestersingel

Willemskade

Willemskade

Van Swietenstraat

Sophialaan

Prin

s H

endr

ikst

raat

Balje

estr

aat

Stationsweg

Lange Marktstraat

Han

iast

eeg

Ipe

Brou

wer

sste

egGro

ot S

chav

erne

k

Wes

terp

lant

age

Tore

nstr

aat

Wes

terp

lant

age

Oud

e D

oele

stee

g

Wea

ze

Blok

huis

ple

in

Berl

ikum

er

Nieuwestad

Nieuwestad

Naauw

WeerdN

ieuw

este

eg

Oud

e Lo

mb

ards

t.

Herenw

altje

St. Jacobsstraat

Grote H

oogstraatM

innemastraat

Zuiderplein

Noorderweg Amelandsdw

inger

Grote Kerkstraat

Monniken

muu

rstr

aat

Koffie, thee & lunch1 Brownies & DownieS 2 Barrevoets 3 Douwe Egberts Café4 Broodje Bewust 5 Blikspuit6 Banhs & Coffee

Musea & tentoonstellingen7 Fries Museum: Alles over Friesland, kunst, cultuur en geschiedenis di-zon 11:00-17:00

8 Keramiekmuseum Princessehof: di-zon 11:00-17:00

9 Natuurmuseum Fryslân di-zon 10:00-17:00

10 Museumhuis van Eysinga: Luxe woonhuis uit de 18e eeuw woe-zat 10:00-16:00 zon 12:00-16:00

11 ‘t Andere Museum: Van Oldtimers tot textiel woe-zon 13:00-17:00, Jul-Sept ook di

12 Boomsma Museum: oude distilleerderij di-zat 10:00-17:00

13 De Grutterswinkel: Ouderwetse supermarkt di-zat 10:00-17:00

14 Museumhaven Leeuwarden 15 KunstruimteH47 woe-zon 12:00-17:00 16 Paviljoen Obe: Podium voor taal,

literatuur en kunst. di-zon 11:00-17:00 17 Tresoar: Informatiecentrum met kleine tentoonstellingen ma-vrij 10:00-22:00, zat 10:00-21:00, zon 10:00-18:00

18 Historisch Centrum LWD: Het verhaal van Leeuwarden. di-vrij 11:00-17:00, zat-zon 13:00-17:00

19 Pier Pander Museum: Friese Beeldhouwer zat-zon 13:00-17:00 (1 juni-okt)

Her

estr

aat

Slotmakersstr.

Dru

ifstr

eek

Zwitserswaltje

Westerpark

Prinsentuin

Boterhoek

Raadhuis-

plein

Bus- en

treinstation

Bagijnesteeg

Foto voorpagina: Kristina Bergen Foto’s binnenkant: Marc de Fotograaf Foto’s achterkant: A Guide to Leeuwarden Druk: Rekladruk, Maart 2019

Deze kaart is ontworpen door: Henk Leutscher, A Guide to Leeuwarden met dank aan Spulvankeeskamp

Bekijk onze website voor meer kaarten en info www.aguidetoleeuwarden.nl

Stadsstrand

Potmarge

Funshoppen63 La Venezia 64 Sidewalk Gallery 65 De pluymgraaff 66 Spellekijn 67 Ny-Na 68 Vrijdagsmarkt 69 Van der Velde 70 De Zuivelhoeve 71 Afûk

56

Ontdek de stad met ons! Elke di, woe & do 13:30 uur - Leeuwarden TourElke vrijdag 15:00 uur - Friese Verhalen Tour Elke zaterdag 12:00 uur - Leeuwarden Tour Elke zaterdag 14:00 uur - Culturele Tour Jeden Samstag 16:00 Uhr gibt es eine Leeuwarden Free Tour auf Deutsch Every Saturday at 12PM there is an extra guide to offer an English spoken tour. Bekijk onze internetsite voor extra info, extra tours, prive tours en reserveringen!

www.aguidetoleeuwarden.nl

A Guide to Leeuwarden

Restaurants57 TOTT Leeuwarden58 Eetcafé Spinoza 59 BY ÚS60 Leeuwarden Lounge61 Eindeloos62 Wannee

Street Art49 Saskia van Uylenburgh50 Maria Louise van Hessen Kassel51 M.C. Escher 52 Fast Forward 53 Mata Hari54 Alma Tadama’s A Coign of Vantage 55 Miyamoto Musashi56 Writer’s Block Mural Art Festival*

*vanaf 14 juli 2019 Bu

rman

iastraat

Neu

shoo

rn

Gouv.

plein

Ged

empt

e Ke

izer

sgra

cht

Post- Plaza Hotel

Alibi Hostel

Oranje Hotel

Westcord WTC Hotel

EuroHotel

Stenden Hotel

Weidumerhout, Van der Valk Hotel, Duhoux,

Campanile & Bastion Hotel

Bontepapesteeg

Emmakade N.Z.

Bezienswaardigheden31 Oldehove: Scheve toren uit 1529 ma-zon 13:00-17:00 April tot November

32 Sint Anthony Gasthuis:prachtige tuin met historische huizen 33 Boshuisen Gasthuis: Hofje uit 1652

34 Grote of Jacobijnerkerk zat 13:00-16:00, zomers ook di t/m vrij 35 Centraal Apotheek: Jugendstil gebouw uit 190536 Sint Bonifatiuskerk: R.K. kerk uit 1884 van P.J.H. Cuypers. Open: woe & zat 14:00-16:00, vanaf april ook op do & vrij 37 Kanselarij: Gebouw uit 1566 38 Gabbema Gasthuis: Jugendstil hofje uit 190639 Blokhuispoort: Voormalige gevangenis40 Saskia van Uylenburgh’s geboortehuis 41 Mata Hari’s geboortehuis42 Stadhouderlijk Hof: Voormalig verblijf van de stadhouders 43 Stadhuis uit 1715 44 Waag uit 1590 45 Passage de la Baleine 46 Achmea Toren: Hoogste gebouw in Friesland (114m)47 Love fontein (11 fonteinen) 48 Oude Stadsbegraafplaats: 19e eeuwse begraafplaats * buiten de kaart bij de 2e rotonde rechts

8 M.C. Escher’s geboortehuis

Fletcher Hotel

Hotel ‘t Anker

Koningstr.

Wea

ze

Blokhuissteeg

Ritsumastraat

Oostergoweg

Aan de Potm

arge

Romkeslaan

Cafe’s en pubs26 Speciaalbier café De Markies 27 Café de Strohoed28 Café de Stee29 Paddy O’Ryan30 Drankenspeciaalzaak Jelle

Peperstr.

Koffie, thee, lunch & diner 20 Stek Leeuwarden 21 Grand Café Post Plaza22 Eet en Drinklokaal Proefverlof 23 De Walrus 24 Brasserie Spiegelaar 25 Grand Café de Friesche Club

Camperplaats Leeuwarden

Camperp

laats Lekkum

,

Campin

g de Kleine W

ielen

Cam

ping

Tani

abur

g

De Klanderij

Harlingersingel

Camperplaats

Hoeksterend

Oosterstraat

A

18

2

11

1414

41

Start Free Tours Sloepverhuur (greenjoy) SUP & Kanoverhuur Praamvaren Pin / Geldautomaat Fietsverhuur Gratis fietsenstalling Hotels VVV/ TouristeninformatieCamping / Camperplaats Politie Winkelstraten

ABC

GHi

€

D

F

Legenda

€

€

€

€

€

€

iB

B

C

D

F

P

J

17

1

20

6

4

3

7

8

9

12

13

19

21

22

24

23

63

6566

6769

70

71

68

31

32

3334

35

36

37

42

43

44

39

38

46

48

54

51

29

28

26

30

50

49

53

51

55

€

H

H

H

H

H

H

H

P

G

G

Boutique Hotel

Catshuis

H59

61

57

58

60

62

50

H

H

5

25

56

70

10

15

16 27

40

45

47

52

64

J

JJ

J

Het startpunt van onze tours is het Oldehoofsterkerkhof, het plein voor de scheve oldehovetoren. Onze gidsen wachten bij de ingang van Obe. Prijs: Aan het einde van onze openbare tours mag je zelf bepalen wat je de tour waard vindt middels een vrijwillige bijdrage. Vanwege de grote belangstelling raden we je wel aan om je aan te melden via onze website! Onze tours duren ongeveer 1,5 uur.

De beste manier om Leeuwarden te ontdekken is met één van onze tours mee te gaan. Wij verzorgen het hele jaar door stadswandelingen. Onze gidsen kennen de verborgen plekken van de stad en vertellen graag over haar historie, maar weten ook de leukste winkels en mooiste graffiti te vinden. Natuurlijk weten ze ook waar je na de tour lekker kunt eten of drinken.

Welkom in de hoofdstad van Fryslân, start- en finishplaats van de Friese Elfsteden-tocht en in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa! Leeuwarden heeft zo’n 96.000 inwoners. Het is groot genoeg om zichzelf een stad te noemen, maar meestal voelt ze als een dorp. En dat vinden wij eigenlijk wel fijn. Het is ook een historische stad waar de eerste bewoners zich al tussen 100-300 na Chr. vestigden. In 1435 kreeg Leeuwarden stadsrechten. Haar hoogtijdagen kende de stad in de 16e en 17e eeuw. Sporen van deze geschiedenis zijn door de hele binnenstad te zien. Graag nemen wij je mee op onze stadswandelingen langs de mooiste plekken van Leeuwarden!

De meeste winkels zijn geopend van 10:00-18:00. Op maandag gaan ze om 13:00 open. Donderdags is er koopavond en gaan de winkels om 21:00 dicht en zaterdag om 17:00. Supermarkten zijn wel langer geopend. Zondags zijn sommige winkels van 12:00-17:00 geopend. Elke laatste zondag van de maand zijn er extra activiteiten op Mooie Zondag!

StadswandelingenLeeuwarden Free Tours Di, woe & do 13:30 Leeuwarden TourElke Vrijdag 15:00 Friese Verhalen TourElke Zaterdag 12:00 Leeuwarden TourElke Zaterdag 14:00 Culturele Tour Elke Zaterdag 16:00 Leeuwarden TourEens per mnd 13:00 Street Art Tour* zie website

Kijk op onze website voor meer informatie, extra tours en om te reserveren: www.aguidetoleeuwarden.nl E-Mail: info@aguidetoleeuwarden.nl WhatsApp: 0031 615314728

Wij beginnen hier

De Leeuwarden Tour begint elke dinsdag, woensdag en donderdag om 13:30 uur en zaterdag om 12.00 uur. Op deze tour vertellen we verhalen over de naam Leeu-warden, Mata Hari, ons koningshuis en bezoeken we een oud theater! Elke vrijdag beginnen we om 15:00 uur met de Friese Verhalentour. We vertellen je iets over de Friese Taal, Oranjekoek, de Elfstedentocht en bezoeken de prachtige Statenzaal! Elke zaterdag om 14:00 uur lopen we een Culturele Free Tour en vertellen we je wat M.C. Escher en Rembrandt met Leeuwarden te maken hebben. Waarom wij de Europese Hoofdstad van Europa waren en bekijken we de mooiste muurschilder-ingen! Daarnaast bieden wij 1x per maand op zondag een Street Art Tour aan! Kijk hiervoor op onze website. Onze tours worden op TripAdvisor al 5 jaar beoordeeld als de beste tours van Leeuwarden!

Taal: Onze stadswandelingen zijn in het Nederlands! Voor de tour van zaterdag om 12:00 uur is er een extra gids aanwezig voor een Engelstalige tour en zaterdag om 16:00 uur doen we een Duitstalige Tour. Friese, Spaanse en Italiaanse tours zijn op aanvraag ook mogelijk.

Naast onze wekelijkse wandelingen bieden wij ook een aantal thematische tours aan. Zoals de Street Art Tour, Mata Hari Tour en de Bier Tour. Het is ook mogelijk om een stadswandeling exclusief te boeken voor eigen gezelschap. Dit kan op elk moment van de week, het hele jaar door. Stuur ons een e-mail naar info@aguidetoleeuwarden.nl of bezoek onze website. Wil je ons gelijk bereiken? Je kunt Henk appen op +31 615314728. www.aguidetoleeuwarden.nl

Restaurants: Bij TOTT Leeuwarden 57 vind je de lekkerste huisgemaakte, op houtskool gegrilde saté! Eetcafé Spinoza 58 is het gezelligste restaurant van het Noorden met ook een goed veganistisch menu. Laat u verrassen bij By Ús 59 . Probeer eens wat anders en ga voor Afghaanse Tapas bij de Leeuwarden lounge 60 Voor echt goed biologisch Fries eten ga je naar Eindeloos 61. Op enkele minuten wandelen vanuit het stadscentrum ligt Wannee 62 , hier koken ze vanuit het concept van de Dutch Cuisine (Rengerslaan 8).

Dit is Fries voor eet smakelijk! Koffie, thee & lunch: Voor het leukste personeel en het lekkerste ontbijt, lunch, koffie en brownies en diner ben je van harte welkom bij Brownies & DownieS 1 . Voor heerlijke, verse en huisgemaakte gebak, lunch en smoothies ga je naar Barrevoets 2 . Douwe Egberts Café 3 is de gezelligste huiskamer van de stad met goede koffie en goed gezelschap. Biologisch ontbijten en lunchen doe je bij Broodje Bewust 4 . Zoek je een leuke plek met bio koffie en taart om ook je kinderen mee naar toe te nemen, ga dan naar Blikspuit 5 . En voor Aziatisch streetfood & heerlijke koffie ga je naar Banhs & Coffee 6 .

Koffie, thee, lunch of avondeten: Bij de volgende plekken kun je naast koffie of lunch ook terecht voor het diner. Voor een gezond ontbijt, lunch of diner aan het water, ga je naar het hippe brugwachtershuisje Stek 20. Post-Plaza 21 is een uniek Hotel & Grand Café, gevestigd in het oude Postkantoor van Leeuwarden. Wacht niet op bijzondere momenten maar maak gewone momenten bijzonder bij Proefverlof 22. Voor een gastvrije lunch, diner of tussendoortje ben je op het zonnige terras van De Walrus 23 van harte welkom. Brasserie de Spiegelaar 24 heeft het mooiste uitzicht op de Waag.

De mooiste bezienswaardigheden hebben we ook op deze kaart gezet. Een echte must-visit is de Blokhuispoort 39. Dit was tussen 1580 en 2007 een gevangenis! Maar nu zit er een café, een restaurant, de bieb en in de H-vleugel een Hostel en een heleboel winkeltjes en ateliers. Breng ook een bezoek aan de Sint Bonifatiuskerk 36 (open: woe & zat 14:00-16:00, vanaf april ook op do & vrij). Met 85m nog steeds de hoogste kerktoren van Friesland. Tussen 1584 en 1747 was Leeuwarden de Hofstad van de Friese Nassau’s. Dit zijn de voorouders van de Nederlandse koninklijke familie. De sporen van hun verblijf zijn nog steeds te vinden in Leeuwarden. Het Stadhouderlijk Hof 42 was hun paleis, de Prinsentuin hun lusthof en ze gingen te kerk in de Grote of Jacobijnerkerk 34 (open: elke zat 13:00-16:00, 1 juni-8 sept di-zat 11:00-16:00).

Bekijk de stad ook van boven! Vanaf april t/m oktober kun je de scheve Oldehove 31 beklimmen (ma-zon 13:00-17:00). Entree is €3,50 en boven op de 40m hoge toren heb je een mooi uitzicht over de stad. Liever met de lift? Soms kun je de Achmeatoren 46 beklimmen, met 114m het hoogste gebouw van Friesland. Entree is €3,00 en kaartjes haal je online of onderaan de toren bij de VVV.

Verken je liever de omgeving op de fiets? Huur dan een fiets bij Fietsstation 058 F en fiets ‘de 8 van Grou’ of bezoek één van de stinzen in de omgeving zoals het Poptaslot in Marssum (jul-aug) of de Dekema State in Jelsum (apr-okt).

Start: Onze stadswandelingen beginnen op het Oldehoofsterkerkhof, het grote plein voor de Oldehove (de scheve toren). Onze gidsen wachten bij de ingang van Obe. Dit is tegenover de muurschildering van Maria Louise. Aanmelden wordt aanbevolen en kan via onze website!

Free Tour: Betaal zelf wat jij de tour waard vindt!

Ontdek Leeuwarden vanaf het water en je zult een hele andere stad zien. Huur een kano of SUP (citysup.nl) vanaf het Stadsstrand C of huur een elektrische open boot van Greenjoy B (greenjoy.nl) aan de Willemskade 1 of bij de Blokhuispoort. Je kunt ook mee met een praamtocht door de grachten van Leeuwarden. Stichting Praamvaren Leeuwarden D doet rondvaarten van april tot oktober (praamvarenleeuwarden.nl). Kaartjes haal je bij Van der Velde 69 of de VVV i .

PlattegrondLeeuwarden

Stadswandelingen

Ga met je gezin op avontuur in het prijswinnende Natuurmuseum Fryslân 9 Nieuw: De OnderWaterSafari, een attractie over de onderwaterwereld van Nederland (open voorjaar 2019). In Museumhuis Van Eysinga 10 ontdek je hoe één van de aanzienlijkste mannen in de achttiende eeuw leefde. In dit museum mag je ook op de meubels zitten, en in de laden van de kasten kijken! ‘t Andere Museum 11 is een verrassend verhalenmuseum met een grote collectie oldtimers, radio’s, meccano ,treinen, kant en textiel. Of kom (sfeer) proeven bij het Beerenburger Museum 12. Museum de Grutterswinkel 13 is een ouderwetse supermarkt en in de Museumhaven 14 liggen oude schepen van minstens 50 jr. oud. In kunstruimte H47 15 zijn wisselende (kunst) tentoonstelling te zien. Net zoals bij Paviljoen Obe 16 , een podium voor literatuur, kunst en taal. Bij kenniscentrum Tresoar 17 wordt informatie van èn over Fryslân verzameld, beheerd, verbonden en gepresenteerd om inzicht te geven in heden, verleden & toekomst. Het Leeuwarder Archief Historisch Centrum Leeuwarden 18 vertelt het verhaal van Leeuwarden. Het Pier Pander museum 19 toont het werk van deze Friese beeldhouwer. Daarnaast is er buiten het centrum ook nog een Landbouwmuseum in Leeuwarden! Nog meer cultuur? Loop eens door de Bollemanssteeg en ontdek op bijna elke deur een gedicht, met recht een poëziesteeg. Of bekijk de Microgallerieën aan de Ewal. Bezoek een voorstelling van Tryater of bekijk een Art-House film bij Slieker.Loop zaterdag mee op onze Culturele Free Tour en ontdek de mooiste street art, welke kunstenaars uit Leeuwarden kwamen en de mooiste verhalen die aansluiten bij actuele tentoonstellingen in de stad!

Wij beginnen hier

In de kleinere straatjes zoals de Nieuwe Oosterstraat, Vijzelstraat, Naauw, Kleine Kerkstraat, St. Jacobsstraat en op de Kelders vind je de leukere winkeltjes. Geniet van het beste ijs in de stad bij La Venezia 63. En als het lekker was, zeg dan: ’It koe minder’. Dat is de lokale manier om iets positiefs te zeggen. Bezoek Street Art kunstenaar Roy Schreuder in het kleinste winkeltje van Nederland; de Side Walk Gallery 64. Bij de winkel (of webwinkel) van De Pluymgraaff 65 koop je cadeau-tjes om te geven of te houden. Voor de leukste spelletjes en speelgoed ga je naar Spellekijn 66. Ny-Na 67 is een winkel vol met retro kleding en spullen die iedereen een beetje gelukkiger maken. Zeg hallo in het lokale dialect Liwwadders: ‘A goeie’ (ah-goei-juh) en doe je boodschappen vrijdag op de Markt 68. De mooiste boeken koop je in de mooiste boekwinkel van Leeuwarden, Van der Velde 69. Oefen de zin bûter, brea & griene tsiis terwijl je de beste Friese kaas koopt bij De Zuivelhoeve 70. Bezoek de Afûk, Fryske boek- en kadowinkel 71 voor alles in en over het Fries en koop er je origineelste Friese souvenir. Meer souvenirs vind je bij de VVV i , Sophialaan 4 (ma 12:00-17:00 di-vrij 9:30-17:00 zat 9:30-15:30 en zon 11:30-14:00). Hier kun je uiteraard ook terecht met vragen over de stad. Voor nog meer informatie kijk op: visitleeuwarden.nl of friesland.nl. Op zoek naar een WC? Obe 16 heeft openbare WC’s en bij alle winkels en cafés met deze iepen húske sticker, mag je ook gratis plassen. Aardig, hè!

In 2018 was Leeuwarden de Culturele Hoofdstad van Europa, maar ook in 2019 valt er nog genoeg te genieten op cultureel gebied! Er zijn dit jaar zelfs meer musea dan vorig jaar! Ontdek de Fries in jezelf in het Fries Museum! 7 Bezoek één van de vele tentoonstellingen, met in heel 2019 op de derde verdieping de indrukwek-kende, glanzende motorblokken van Éric Van Hove: Fenduq. Vanaf 19 oktober is er ook een grote tentoonstelling over Vikingen te zien. Het Princessehof 8 is als stadspaleis en geboortehuis van M.C. Escher één van de verborgen pareltjes van Leeuwarden. Van keizerlijk porselein uit China en prachtige art-nouveaukeramiek tot het iconische Delfts Blauw en werk van kunstenaars als Picasso.

Oldehove

Obe

Maria Louise muurschildering

Volg ons ook op YouTube, Instagram en Facebook!

Cafés en pubs: Speciaalbier café De Markies 26 is het walhalla voor liefhebbers van speciaalbier in Friesland! Het biercafé heeft meer dan 250 speciaalbieren op de bierkaart en daarnaast 12 wisseltappen. Café de Strohoed 27 staat in de Café Top 100 van Nederland en is een gezellig bruin café met verschillende speciaalbiertjes. Café de Stee 28 is een bruin café voor iedereen! Specialiteit: Gin Tonics, Speciaal Bier en Hollandse bittergarnituur tot sluitingstijd. Bij de Irish Pub Paddy O’Ryan 29 hebben ze veel verschillende bieren op de tap en kun je ook heerlijk eten. En kijk ook even bij Drankenspeciaalzaak Jelle 30 voor de grootste keus in bier, wijn en gedistilleerd van Noord-Nederland.

In Leeuwarden kun je ook prachtige Street Art vinden. In de Prinsentuin zie je een portret van Saskia van Uylenburgh 49, de vrouw van Rembrandt. Ze is in 1612 in Leeuwarden geboren en 400 jaar later heeft Klaas Lageweg haar gepixeld weerge-geven. Een stukje verderop heeft LJ van Tuinen een portret van Maria Louise 50 gemaakt. Als je goed om je heen kijkt ontdek je nog veel meer, zoals de Alma- Tadema 54 muur van Harke Broersma. Of M.C. Escher 51 en Mata Hari 53 door Roy Schreuder! Nog meer ontdekken? Boek onze Street Art Tour of kijk op leeuwarden.streetartcities.com! En kom 14 Juli 2019 terug voor het Writer’s Block - Mural Art Festival! Zij gaan parkeergarage de Klanderij 56 onder handen nemen!