playback - raymond chandler poloneza

7/21/2019 Playback - Raymond Chandler Poloneza

1/129


2/129

Tytu oryginau angielskiego Playback

Raymond Chandler1958

By ESKEL

1

Gos w suchawce brzmia ostro i ponaglajco, ale niemogem zrozumie, o

co chodzi. Troch dlatego, e jeszcze nie cakiem si rozbudziem, a poza tymtrzymaem suchawk do gry nogami. Odwrciem j i odchrzknem.

Syszy mnie pan? Mwi Clyde Umney, mecenas Clyde Umney.Mecenas Clyde Umney. Jakbym zna co najmniej tuzin Clyde Umneyw.

Czy to Marlowe?

No, chyba raczej tak. Spojrzaem na zegarek. Byo pdo sidmej. Tonie jest moja ulubiona godzina.

Nie artuj sobie, mody czowieku.

Przepraszam, panie Umney. Nie jestem modym czowiekiem. Jestemstary, zmczony i jeszcze nie piem dzi kawy. Czym mog panu suy?

Chc, eby wyszed pan na ekspres Super Chief o smej, zidentyfikowawrd pasaerw pewn dziewczyn, ledzi j dopki si gdzie nie zatrzyma, izameldowa mi o tym. Jasne?

Nie.

Jak to nie?warkn.

Za mao wiem o sprawie, eby j przyj.

Jestem mecenas Clyde Um...


3/129

Wystarczy! przerwaem. Bo zaczn krzycze. Prosz o fakty. Albomoe poszuka pan sobie innego detektywa? Ja nigdy nie pracowaem dla FBI.

Aha, za p godzinybdzie u pana w biurze moja sekretarka, pannaVermilyea. Przekae panu wszystkie niezbdne dane. To bardzo operatywna

osoba. Mam nadziej, e pan te.

Bardziej operatywny jestem po niadaniu. Niech raczej przyjedzie tutaj.

Gdzie tutaj?

Podaem mu swj adres na Yucca Avenue i wytumaczyem, jak dojecha.

Dobrze zgodzi si niechtnie. Ale ebymy si waciwiezrozumieli: dziewczyna ma nie wiedzie, ejest ledzona. To bardzo wane.Wykonuj zlecenie bardzo wpywowej firmy adwokackiej z Waszyngtonu.Panna Vermilyea przekae panu pienidze na biece wydatki i 250 dolarwzaliczki. Spodziewam si od pana duej operatywnoci. To wszystko. Szkodaczasu na gadanie.

Zrobi, co bd mg, panie Umney.Odoy suchawk. Wygrzebaem si z ka, wziem prysznic, ogoliem si

i dopijaem wanie trzeci kaw, kiedy zadzwoni dzwonek u drzwi.

Jestem Vermilyea, sekretarka pana Umneya owiadczya raczejchodnym tonem.

Bardzo prosz.Cakiem nieza. Miaa na sobie biay paszcz przeciwdeszczowy z paskiem,wysokie botki tego samego koloru, w rku skadan plastikow parasolk. Byaz go gow. Platynowablondynka o szaroniebieskich oczach, ktrymi patrzyana mnie tak, jakbym uy brzydkiego wyrazu. Pomogem jej zdj paszcz.Pachniaa bardzo przyjemnie. O ile mogem zauway, miaa te par ng, naktre patrzyo si bez blu. Nosia cienkie jak mga poczochy. Przygldaemsi im chyba do natrtnie, zwaszcza gdy zaoya nog na nog i

wycignwszy papierosa czekaa na ogie.

Christian Dior rzucia, bez trudu czytajc w moich mylach. Nigdynie nosz nic innego. Prosz o ogie.

Widz, e dzisiaj ma pani na sobie o wiele wicej zauwayem,strzelajc zapalniczk.

Nie przepadam za przystawianiem si o tak wczesnej porze.

A jaka pora pani odpowiada, panno Vermilyea?

Umiechna si do kwano, pogrzebaa w torebce i podaa mi brzow

kopert.Znajdzie pan tu wszystko, co trzeba.


4/129

No, chyba niezupenie wszystko.

Dobra, dobra. Niech pan przestanie si zgrywa. Wiem o panu wszystko.Jak pan myli, dlaczego Umney pana wybra? To ja pana wybraam, nie on. Iniech pan przestanie gapi si na moje nogi.

Otworzyem kopert. Zawieraa nastpn, zapiecztowan|, i dwa czeki namoje nazwisko. Jeden, z napisem,, Zaliczka a conto wynagrodzenia za usugi wramach wykonywanego zawodu", opiewa na 250 dolarw, a drugi:,, Zaliczkadla Philipa Marlowe a conto niezbdnych wydatkw" na 200 dolarw.

Z wydatkw rozliczy si pan u mnie, szczegowo powiedziaa panna

Vermilyea. I za drinki prosz paci z wasnejkieszeni.Drugiej koperty nie otwieraem. na razie.

Na jakiej podstawie Umney sdzi, e wezm spraw, o ktrej nic niewiem?

Wemie pan. To czysta sprawa. Daj panu nato moje sowo.

I co jeszcze?

O tym moemy sobie porozmawia, kiedy umwimy si na drinkajakiego deszczowego wieczoru, jeli nie bd zbytzajta.

Przekonaa mnie pani.Otworzyem drug kopert. Zawieraa zdjcie dziewczyny. Jej poza

wskazywaa na naturaln swobod albo due obycie z kamer. Ciemne wosy,by moe rude, wysokie, jasne czoo, powane oczy, wystajce kocipoliczkowe, nerwowe nozdrza i usta, ktre nie zdradzayniczego. Byato twarzo rysach szlachetnych, twarz niemal surowa i z pewnoci nie radosna.

Niech pan odwrci powiedziaa panna Vermilyea.Na odwrocie znalazem dane wypisane starannie na maszynie.Imi i nazwisko: Eleanor King. Wzrost 175 cm. Wiek okoo 29 lat. Wosy

ciemne, brzowo rude, gste, naturalnie falujce. Sylwetka wyprostowana.

Niski, donony gos. Ubiera si dobrze, ale bez przesady. Dyskretny makija.Znakw szczeglnych brak. Charakterystyczne zachowanie: wchodzc do

pokoju ma zwyczaj wodzi wzrokiem nie odwracajc gowy; w chwilachnapicia drapie wntrze prawej doni; leworczna, ale umiejtnie to ukrywa.Dobrze gra w tenisa, wietnie pywa i nurkuje, potrafi duo wypi. Niekarana,ale odciski palcw w kartotekach".

Aa, jednak siedziaa zauwayem podnoszc wzrok na pannVermilyea.

Nie posiadam adnych informacji ponad to, co pan przeczyta. Proszpostpowa zgodnie z poleceniem.


5/129

Co tu nie gra, panno Vermilyea. Taki towar w wieku dwudziestudziewiciu lat prawie na pewno by ju zamny. A tu nie ma nic o obrczce anio biuterii. To mnie dziwi.

Spojrzaa na zegarek. Dalej niech si pan dziwi na Union Station. Nie mapan wiele czasu.

Podniosa si. Pomogem jej woy biay paszcz przeciwdeszczowy iotworzyem drzwi.

Jest pani samochodem?

Tak. Zatrzymaa si i odwrcia. Jedna rzecz mi si w panu podoba.Nie pcha si pan z apami. I ma pan dobre maniery w pewnym sensie.

Obapianie to paskudna technika.

Ale jest te co, co mi si w panu nie podoba. Niech pan zgadnie, co.Przykro mi. Nie mam pojcia. Niektrzy nie potrafi mi na przykadwybaczy tego, e yj.

Nie to miaam na myli.Odprowadziem j na d i otworzyem drzwi do jej samochodu. Nic

specjalnego: may Cadillac Fleetwood. Skina mi lekko gow i samochdzsun si ze wzgrza.

Wrciem na gr i spakowaem torb. Na wszelki wypadek.

2

Waciwie nie byo nic do roboty. Super Chief przyby punktualnie, jakzwykle, a obiekt okaza si tak atwy do namierzenia, jak kangur we fraku.Miaa przy sobie tylko jak powie w tanim wydaniu, ktr wrzucia do

pierwszego napotkanego kuba na mieci. Usiada i patrzya w podog. Moimzdaniem, nie bya to szczliwa dziewczyna. Po chwili wstaa i podesza do

stojaka z ksikami, i oddalia si nie biorc adnej,zerkna na duy, ciennyzegar i zamkna si w budce telefonicznej. Rozmawiaa z kim, wrzuciwszygar monet do automatu. Wyraz jej i twarzy wcale si nie zmieni. Odwiesiasuchawk i posza do pkiz magazynami, wzia New Yorkera", spojrzaa iumownie na zegarek i zasiada do czytania.

Miaa na sobie granatowy kostium szyty na miar, pod nim bia bluzk. Wkonierz akietu wpita bya dua szafirowa szpilka, zapewne stanowicakomplet z kolczykami, ale nie widziaem jej uszu. Wosy miaa ciemnorude.

Wygldaa tak samo jak na fotografii, chocia bya nieco wysza, ni


6/129

przypuszczaem. Z ciemnoniebieskiego kapelusza opadaa krtka woalka.Nosia rkawiczki.

Po chwili przesza pod arkady, gdzie stoj takswki. Spojrzaana bar kawowypo lewej, zawrcia i wesza do gwnejpoczekalni, rzucia okiem na wystaw

drogerii, na kiosk z gazetami, okienko informacji i na ludzi siedzcych migadkich drewnianych awkach. Jedne kasy biletowe byy otwarte, innezamknite. Nie interesowaa si kasami. Usiada znowu i popatrzya na zegardworcowy. Zdja praw rkawiczk i nastawia swj zegarek, mae platynowecacko bez kamieni. Porwnywaem j w mylach z pann Vermilyea. Niewygldaa na gupi, nadt czy pruderyjn, ale Vermilyea wydawaa si przyniej obiektem bardziej przystpnym.

I tym razem nie usiedziaa dugo. Wstaa i zacza si przechadza. Wysza na

wewntrzny dziedziniec, wrcia, zajrzaa do drogerii, postaa chwil przedstojakiem z ksikami. Dwie sprawy nie ulegay wtpliwoci. Jeeli bya tu zkim umwiona, to nie o godzinie przyjazdu pocigu. Zachowywaa si tak,

jakby czekaa na poczenie. Wesza do baru. Usiada przy jednym zplastikowych stolikw, przejrzaa menu i zacza czyta ksik. Pojawia sikelnerka z nieodczn szklank wody z lodem i kart da. Obiekt ledzonyzoy zamwienie. Kelnerka odesza, obiekt powrci do lektury. Byo mniejwicej pitnacie po dziewitej.

Przeszedem pod arkadami do postoju takswek, gdzie czeka bagaowy.Czy Super Chief to pana dziaka? zapytaem.

Tak. Czciowo. Patrzy bez wikszego zainteresowania na banknotdolarowy, ktry gadziem palcami.

Miaem si tu spotka z kim z bezporedniego wagonu WaszyngtonSanDiego. Czy kto z niego wysiad?

Chodzi panu o to, czy kto wysiad na dobre, z bagaem i tak dalej?Potwierdziem ruchem gowy.Zastanowi si, taksujc mnie badawczo inteligentnymi piwnymi oczyma.

Wysiad jeden pasaer odpar w kocu. A jak wyglda pana znajomy?Opisaem kogo, kto troch przypomina znanego aktora, Edwarda Arnolda.

Bagaowy potrzsn przeczco gow.

Ten, co wysiad, wyglda cakiem inaczej. Pana znajomy jest pewniejeszcze w pocigu. Pasaerowie z wagonubezporedniego nie musz wysiada.Doczepiaj go do siedemdziesitki czwrki, ktra odchodzi o jedenastejtrzydzieci. Jeszcze jej nie podstawili.


7/129

Podzikowaem i daem mu dolara. Baga obiektu ledzonegoby nadal wpocigu i to tylko chciaem wiedzie.

Wrciemprzed bar i zajrzaem do rodka przez szyb.Obiekt ledzony czyta ksik popijajc kaw i pojadajc limaki.

Przeszedem do budki telefonicznej i zadzwoniem do zaprzyjanionegogarau,eby, jeeli nie zadzwoni do poudnia, przysali kogo po mj wz. Robili to

ju tyle razy, e zostawiem im zapasowe kluczyki. Poszedemdo samochodu,zabraem torb i woyem do skrytki bagaowej. W ogromnej poczekalnigwnej kupiem biletdo San Diego i znowu pospieszyem pod bar.

Obiekt ledzony by tam nadal, ale ju nie sam. Po drugiej stronie stolikasiedzia facet,mia si, co mwi i od razubyo wida, e dziewczyna go zna ie tego auje. Czysty Kalifornijczyk od czubkw winiowych mokasynw

a po zapit pod szyj brzowot, kraciast koszul bez krawata, na ktrwoy kremow sportow marynark ztweedu. Byszczupy, mia jakie metrosiemdziesit wzrostu, chud, zarozumia twarz i przesadn ilo. Obraca wrce kawaek papieru.

W zewntrznej kieszeni jego marynarki janiaa jak bukiet onkili tachusteczka. I byo jasne jak soce, e dziewczyna nie jest zadowolona z jegotowarzystwa.

Wci mwi i skuba ten papierek. W kocu wzruszy ramionami i wsta z

krzesa. Nachyli si i przesunkocem palcapo jej policzku. Szarpna si dotyu. Wtedy on rozwin papier i ostronie pooy go przed ni. Czekaumiechajc si.

Opucia wzrok bardzo powoli i przez dusz chwil wpatrywaa si wkartk. Wycigna rk, eby jzabra,ale on by szybszy. Schowa papier dokieszeni nie przestajcsi umiecha. Potem wyj notes, taki z wydzieranymikartkami, napisa co dugopisem; wyrwa kartk i pooy przed ni. To moesobie wzi. Wzia, przeczytaa i schowaado torebki. W kocu spojrzaa na

niego. Miaem wraenie, e nie przyszo jej to atwo. Wycign rk nad stoemi poklepa j po doni, po czym odwrci si i opuci bar.

Zamkn si w budce telefonicznej, wykrci numer i przez jaki czasrozmawia. Wyszed, przywoa bagaowego, uda si z nim do dworcowegoschowka na bagae. Wyj stamtd niedu, lekk, perowo bia walizk i

podrczn torb tego samego koloru. Bagaowy wynis je na parking ipody za nim do lnicego dwukolorowego Buicka Roadmastera z rodzajutych kabrioletw, co maj dach zamocowany na stae. Bagaowy wstawi rzeczy

za siedzenie, wzi pienidze i oddali si. Facet w sportowym ubraniu z t


8/129

chusteczk siad za kierownic, cofn wz, zatrzyma, eby woy ciemneokulary i zapali papierosa, po czym odjecha. Zapisaem numer rejestracyjny iwrciem na dworzec.

Nastpna godzina trwaa tyle, co trzy. Dziewczyna wysza z baru i czytaa

ksik w poczekalni. Ale nie czytaa uwanie. Raz po raz przewracaa kartkiwstecz, eby sprawdzi, co przeczytaa. Chwilami przerywaa czytanie, trzymaatylko ksik, patrzc pusto przed siebie. Miaem przy sobie poranne wydaniewczorajszej gazety wieczornej i spoza niej obserwowaem dziewczyn, prbujczebra do kupy to, co chodzio mi po gowie. Nie byo tam adnych pewnychfaktw. Ale przynajmniej czas si tak nie duy.

Facet, ktry przysiad si do jej stolika, musia wysi z pocigu, bo miabagae. Mg to by ten sam pocig, ktrym przyjechaa dziewczyna, i facet

mg by wanie tym jedynym pasaerem, ktry wysiad. Swym zachowaniemdziewczyna dawaa jasno do zrozumienia, e nie jest zadowolona z jegoobecnoci, a on sitym nie przejmowa, jakby bypewien, e ona jednak zmienizdanie, kiedy zobaczy ten kawaek papieru. Tak te si stao. Skoro za dziaosi to ju po ich wyjciu z pocigu, a mogo przecie odby si bardziejdyskretnie przedtem, to znaczy, e w pocigu facet nie mia jeszcze tego

papierka.

Nagle dziewczyna podniosa siraptownie, podesza do stoiskaz gazetami i

wrcia z paczk papierosw. Rozerwaapudeko, wyja papierosa i zapalia.Zrobia to niezrcznie, jakby nie bya przyzwyczajona do palenia. W trakcie

palenia jej zachowanie zmieniao si. Stawaa si bardziej stanowcza iwyzywajca, jakby rozmylnie przybieraaordynarn poz. Spojrzaem na zegardworcowy. Dziesita czterdzieci siedem. Zastanawiaem si dalej.

Zwitekpapieru wyglda na wycinekz gazety. Chciaa go zabra, ale facet niepozwoli. Potem napisa kilka sw na czystej kartce, da jej t kartk, a onaspojrzaa na niegoi umiechnasi. Wniosek: przystojniak mia na nijakiego

haka, a ona udawaa, e jej si to podoba.Nastpna sprawa: facet opuci przedtem dworzec i gdzie poszed, moe po

samochd, moe po ten wycinek, a moepo co innego. Czyli niemartwi si,e dziewczyna si zmyje, co potwierdzaoby przypuszczenie, e wtedy niewyjawi wszystkiego, ale tylko cz tego, co wie. Moe nie by pewien. Musiasprawdzi. A kiedy wyoy karty na st, zabra bagae i odjecha swoimBuickiem. I jusi nie boi, e j zgubi. To, co ich czy, jest na tyle silne, ze

bdzie ich czy nadal.


9/129

Pipo jedenastej wyrzuciem to wszystko przez okno i zaczem od nowegozaoenia. Prowadzio donikd. Dziesi po jedenastej ogoszono przezmegafon, e pocignumer siedemdziesit cztery do San Diego przez SantaAn,Oceaside i Del Mar jest podstawiony na torze jedenastym. Gromada ludzi, z

dziewczyn wcznie, opucia poczekalni. Inni przechodzili ju przez bramk.Zaczekaem, a dziewczyna te j minie, i wrciem do budki telefonicznej.Wrzuciem monet i wykrciem numerbiura Clyde'a Umneya.

Odebraa panna Vermilyea.

Mwi Marlowe. Czy jest pan Umney?

Tonem oficjalnym odpowiedziaa: Niestety, pan Umney jest w sdzie. Czymam co przekaza?

Nawizaem kontakt i udaj si pocigiem do San Diego albo do ktrej ze stacji po drodze. Nie wiem na razie, do ktrej.

Dzikuj. Czy co jeszcze?

Owszem. wieci soce, a nasza znajoma nie wyglda mi bardziej nazbiega ni pani. Zjada niadanie w barku kawowym, ktry ma szklan cian odstrony hali dworcowej. Siedziaa w poczekalni, podobnie jak mniej wicej sto

pidziesit innych osb. Amoga zosta w pocigu i nie pokazywa si.

Zanotowaam, dzikuj. Przeka panu Umneyowi, jak tylko si zjawi. Niema pan zatem nic pewnego.

Jedno jest pewne: e pani trzyma mnie na dystans.Jej gos nagle si zmieni. Widocznie kto wyszed z pokoju.

Suchaj, przyjacielu, wynajto ci do roboty. Bdzie lepiej, jeli jwykonasz, i to wykonasz jak trzeba. W tym miecie Clyde Umney to grubaryba.

A po co komu ryba, kochanie. Ja pijam pod piwo. Potrafi te adnieopowiada. Potrzebuj tylko trochzachty.

Dostaniesz swoj zapat, tajniaczku, po wykonaniuroboty. Nie wczeniej.Jasne?

Ciesz si, e jeste dla mnie taka mia, licznotko. egnam.

Suchaj, Marlowe wyrzucia z siebie gwatownie. Nie chciaam ciurazi. Dla Umneya to jest bardzo wana sprawa. Jeeli mu nie wyjdzie, tomoe straci bardzo korzystne powizania. Po prostu mnie ponioso.

Cakiem niele ci to wyszo. Korzystnie wpyno na mojpodwiadomo. Odezw si, jak tylko bd mg.

Odwiesiem suchawk, przeszedem przez bramk i pokonujc dystanszbliony do odlegoci Los AngelesVentura dostaem si na tor jedenasty,


10/129

wsiadem do wagonu, ktry zdy ju wypeni si oparami dymupapierosowego, co dobrze robi na gardo i prawie zawsze pozbawia co najmniejjednego puca. Nabiem i zapaliem fajk przyczyniajc si do oglnegozaduchu.

Pocigruszy, przetoczy si opieszale przez podwrka i zaplecza wschodnichdzielnic Los Angeles, na chwil si mi rozpdzi, po czym zatrzyma si na

pierwszej stacji Santa Ana. Obiekt ledzony nie wysiad. Nie wysiad take wDel Mar ani w Oceanside. W San Diego szybko wyskoczyem, zapaemtakswk i czekaem osiem minut przed dworcem zbudowanym w styluhiszpaskim, a bagaowi wynios walizki. Wtedy dziewczyna rwniewysiada.

Nie wzia takswki. Przesza na drug stron ulicy na parking za rogiem,

gdzie miecia si wypoyczalnia samochodw. Wrcia stamtd po duszejchwili z wyrazem smutku na twarzy. Nie ma prawa jazdy, nie ma samochodu.

Powinna bya raczej o tym wiedzie.Tym razem wzia takswk, takswka zawrcia i ruszya na pnoc. Moja

zrobia dokadnie to samo. Miaem pewne trudnoci z kierowc w kwestiiledzenia.

Panie, o tym to sobie mona poczyta w ksikach. Tu si tego nie robi.Podaem mu pitk i fotokopi licencji, format 10x5. Obejrza jedno, potem

drugie, przenis wzrok na ulic.Dobra, ale ja o tym zamelduj powiedzia. A dyspozytor moe

zameldowa na policji. Takie tu s porzdki, przyjacielu.

To jest chyba miasto, w ktrym powinienem mieszka zauwayem.Zgubi go pan. Skrci w lewo, dwie przecznice przed nami.

Kierowca odda mi licencj. Nie mam lewego oka odci si. A jak

pan myli, od czego jest radiotelefon? Podnis suchawk i zaczrozmawia.

Skrci w lewo przy Ash Street w kierunku Trasy 101 i wczylimy si doruchu, utrzymujc spokojn prdko szedziesit na godzin. Patrzyem na ty

jego gowy.

Nie denerwuj si pan rzuci przez rami. Ta pitka to ekstra?

Tak jest. Dlaczego mam si nie denerwowa?

Bo ta pasaerka jedzie do Esmeralda. Dwadziecia kilometrw na pnocstd, nad samym morzem. Zamwia kurs do motelu Rancho Descansado...

Chyba, e zmienioby si jej co po drodze, ale wtedy dostan cynk. Pohiszpasku descansar znaczy odpoczywa.


11/129

O cholera!Niepotrzebnie braem takswk zauwayem.

Za usug si paci, przyjacielu. Musimy zarobi na chleb.

Jest pan Meksykaninem?

My tak siebie nie nazywamy. My jestemy hiszpascy Amerykanie.Urodzeni i wychowani w USA. Niektrzy ju prawie nic nie potrafi powiedzie

po hiszpasku.

Es gran lastima powiedziaem. Una lengua muchissima hermosa.

Odwrci gow i wyszczerzy zby w umiechu. Tiene Usted, razn,amigo. Estoy muy bien de acuerdo.

Minlimy Torrance Beach i mknlimy dalej, na przyldek. Od czasu doczasu taksiarz zagadywa do radiotelefonu. Wykrci gow na tyle, eby byo

wiadomo, e znowu wraca si do mnie.Chce pan, ebypana nie widzieli?

A kierowca? Moe jej powiedzie, e kto j ledzi.

On nie wie. Dlatego pytam.

Moe go pan wyprzedzi, tak ebymy tam byli przed mmi. Doonastpne pi.

To aden problem. Nawet mnie nie zauway. Mog mu pniejpowiedzie,przy flaszce Tecate.

Przejechalimy przez niewielkie centrum handlowe, potem ulica rozszerzyasi, domy po jednej stronie miay wygld zamony i nie nowy, a po drugiejcakiem nowy i wcale nie mniej zamony. Ulica znowu zwzia si i mona byo

jecha tylko czterdzieci na godzin. Mj takswkarz ci zakrt w prawo,pokrci si po jakich wskich uliczkach, przeskoczy przez znak stopu i zanimsi poapaem, gdzie jestemy, zjedalimy ju do jakiego wwozu. Po lewej,za szerok, pask pla z dwiema metalowymi wieami dla ratownikw,rozciga si poyskliwy Pacyfik. Kiedy dotarlimy na dno wwozu, kierowca

zamierza wjecha za bram, ale go powstrzymaem. Duy napis, uoony zezotych liter na zielonym tle, gosi: El Rancho Descansado.

Zjedmy z widoku poleciem. Chc mie absolutn pewno.Wycofa si z powrotem na Tras 101, przemkn wzdu zdobionego

sztukateri muru, potem skrci w wsk, krtdrog i tam si zatrzyma.Nad nami zwisa poskrcany eukaliptus z rozpatanym pniem. Wysiadem ztakswki, woyem ciemne okulary, poszedem w kierunku szosy i oparem sio jasnoczerwonego jeepa, ktry mia wymalowan na masce nazw stacji

obsugi. Ze wzgrza zjechaa takswka i skrcia do Rancho Descansado.


12/129

Miny trzy minuty. Pusta takswka skierowaa si z powrotem pod gr.Wrciem do swojego kierowcy.

Takswka nr 423 powiedziaem. Ta sama?

Ten sam ptaszek. Co teraz?

Czekamy. Jaki tam jest rozkad?

Parterowe domki z zatokami do parkowania. Podwjne i pojedyncze. Wmaym od frontu jest biuro. W sezonie wysokie ceny. Teraz jest luz. Duomiejsca i pewnie o poow taniej.

Poczekamy pi minut. Potem si zamelduj, zostawi walizk i rozejrzsi za jakim wozem do wynajcia.

Powiedzia, e to nic trudnego. W Esmeralda byy trzy miejsca, gdziewynajmowano samochody rnej marki na czas albo na przebieg.

Poczekalimy pi minut. Byo troch po trzeciej. Czuemju taki gd, emgbym je z psiej miski.

Zapaciem kierowcy, odprowadziem takswk wzrokiem i przeszedem nadrug stron szosy do recepcji.

3

Oparem si grzecznie o blat recepcji i przygldaem modemu facetowi opogodnej twarzy, w muszce w groszki. Potem przeniosem wzrok nadziewczyn, siedzc pod cian przy centralce telefonicznej. Miaa mocnymakija, koski ogon jasnoblond, sterczcy z tyu gowy, i wygldaa na typwyjciowy. Ale jej oczy byy przyjemnie due, ciepe i byszczay, kiedy

patrzya na recepcjonist. Podniosem wzrok na niego i chrzknem.Dziewczyna przy centralce machna koskim ogonem i mnie take obdarzyaspojrzeniem.

Czy zechce pan obejrze wolne pokoje, proszpana? uprzejmie zapyta

mody czowiek. Mona zameldowasi pniej, jeeli zdecyduje si pan unas zatrzyma. Na jak dugo yczy pan sobie pokj?

Na tak dugo jak ona odparem. Ta dziewczyna w granatowymkostiumie. Przed chwil si tu meldowaa. Niewiem, pod jakim nazwiskiem.:Spojrzeli na mnie oboje. Ich twarze wyraay nieufno pomieszan zzaciekawieniem. Mona zagra t scenk na sto rnych sposobw. Tegosposobu jeszcze nie prbowaem. Nie kupiliby go w adnym miejskim hotelu na

wiecie. Tu mogli kupi. Przede wszystkim dlatego, e zupenie mi na tym niezaleao.


13/129

Niebardzo si to panu podoba, co? powiedziaem.

Potrzsn lekko gow. Przynajmniej jest pan szczery.

Mam ju dosy udawania. Ju nie mam siy. Zauway pan u niejobrczk?

Nie, nie zauwayem. Spojrza na dziewczyn z centralki.Potrzsnaprzeczco gow, nie odrywajc ode mniewzroku.

Nie nosi powiedziaem. Ju nie nosi. Wszystko rozpado si. Tylelat... Ech, do diaba z tym! Jad za ni od samego... Zresztniewane skd. Aona nie chce nawet ze mn rozmawia. Co ja tu robi? Robi z siebie idiot, otco!

Odwrciemsi gwatownie i wyczyciem nos. Zaciekawili si, to pewne.

Lepiej ju pjd powiedziaem i skierowaem si do wyjcia.Pan chce to naprawi, a ona nie chce? odezwaa si i cicho dziewczyna.

Tak.

Wspczujpanu powiedzia facet. Ale wie pan, jak to jest,proszpana. My tu w hotelu musimy by ostroni. Takie historie rnie si kocz.Nawet strzelanin.

Strzelanin? posaem mu zdziwione spojrzenie. Na Boga, a kt takpostpuje?!

Oparsi oburcz o blat. A co pan ma zamiar robi, panie Marlowe?Chciabym by blisko niej, w razie gdyby mnie potrzebowaa. Nie

odzywabym si do niej. Nie zapukabym nawet do jej pokoju. Ale wiedziaaby,e jestem, i wiedziaaby, dlaczego jestem. Czekabym. Zawsze bd czeka.

No, teraz dziewczynie si spodobao. Wpadem po szyj w sentymentaln

szmir. Zrobiem gboki wdech i poszedem na cao: I nie bardzo mi si

podoba ten facet, ktry j tu przywiz wypaliem.

Nikt jej tu nie przywozi...Oprcztakswkarza stwierdzi chopak, ale

dobrze wiedzia, o co mi chodzi.Dziewczyna wykrzywia twarz w pumiechu. Nie o to chodzi, Jack.

Chodzi o rezerwacj.

Jack obruszy si: Tyle jeszcze potrafi si domyli, Lucille. Nie jestem

znowu taki gupi. Nagym ruchem wyj spod lady i pooy przede mnkart. Kart meldunkow. W rogu, po przektnej, wypisane byo nazwisko:Larry Mitchell, innym charakterem pisma, w kolejnych rubrykach: (panna)Betty Mayfield, West Chatham, New York. W lewym, grnym rogu tym samymcharakterem co Larry Mitchell wypisano dat, czas pobytu, cen i numer.


14/129

Bardzo panu dzikuj powiedziaem. A wic wrcia dopanieskiego nazwiska. W porzdku, prawo tego nie zabrania.

Prawo nie zabrania zmiany nazwiska, chyba, e w zamiarachprzestpczych. Chciaby pan pewnie zaj ssiednipokj?

Otworzyem szeroko oczy. Moe byy nawet troch wilgotne. Bo chyba niktnigdy nie stara si bardziej, eby byy wilgotne.

Suchajcie, naprawd, jestecie strasznie mili zapewniem. Ale niemoecie tego zrobi. Nie chc wam sprawi adnego kopotu, ale nie

powinnicie tak ryzykowa. Przecie, gdybym co zmajstrowa, bdzie na was.

W porzdku odpar Jack. Kiedy trzeba sprbowaWyglda pan na

porzdnego faceta. Prosz tylko nikomu nic nie mwi. Poda mi piro.Wpisaem swoje nazwisko i adres: East SixtyFirst Street, New York City.

Jack przeczyta. To niedaleko Central Parku, prawda? zapyta odniechcenia.

Trzy przecznice z kawakiem odrzekem. MidzyLexington i ThirdAvenue.

Pokiwa gow. Wiedzia, gdzie to jest. Byem w domu. Sign po klucz.

Chciabym tu zostawi walizk powiedziaem. Musz i co zje isprbuj wynaj wz. Czy mgby pan odesa j do mojego pokoju?

Oczywicie, to adenproblem. Wyszed ze mn na zewntrzi wskazaw kierunku modego zagajnika. Domki byy drewniane, pomalowane na biao zzielonymi dachami Miay werandy z barierk. Pokaza mi mj midzy

drzewami. Podzikowaem. Zawrci do biura, a japowiedziaem: Wie panco, jest jeszcze jedna sprawa. Ona moe wyjecha, kiedy si zorientuje.

Umiechn si. Oczywicie. Ale c my moemy na to poradzi, panieMarlowe. Wielu goci zatrzymuje si u nas tylko na jedn lub dwie doby, zwyjtkiem lata. Teraz,o tej porze roku, nie mamy kompletu.

Wszed do biura i syszaem, jak dziewczyna powiedziaa do niego: Torzeczywicie jaki sympatyczny facet. Ale niepowiniene tego robi.

Usyszaem te jego odpowied: Drani mnie ten Mitchell, chocia tokumpel waciciela.

4

Pokj nie by najgorszy. Wyposaony w zwyczajny, twardy tapczan, twarde

fotele, mae biurko przy cianie na wprost wejcia, garderob z szaf w cianie,mia azienk z wann jak na hollywoodzkich filmach i neonwk nad


15/129

umywalk z lustrem, kuchenk z lodwk i bia, trzypalnikow kuchenkelektryczn. W szafce nad zlewem byo troch naczy. Wyjem kilka kosteklodu i nalaem sobie drinka z butelki, ktr wycignem z walizki, usiadem nakrzele i z wolna popijaem nasuchujc, przy zamknitychoknach i zasunitych

aluzjach. Z ssiedniego pokoju nie dochodziy adne dwiki, potemusyszaem odgos wody spuszczanej w toalecie. Obiekt ledzony by namiejscu. Skoczyem drinka, zgasiem papierosa i zajem si studiowaniemgrzejnika, umieszczonego na ciance i dziaowej. Skada si z dwch rurek zmlecznego szka i metalowej obudowy. Nie wygldao na to, eby dawa duociepa, ale w garderobie by dodatkowy piecyk elektryczny z nawiewaczem,termostatem i trzyyow wtyczk na 220 volt. Zdjem chromowan osongrzejnika ciennego, wykrciem szklane rurki. Wyjem z walizki stetoskop,

przyoyem do tylnej metalowej cianki grzejnika i suchaem. Jeeli wprzylegym pokoju by podobny grzejnik, a z pewnoci by, to oba pokojedzielia tylko metalowa pyta i zapewne tylko jakie niezbdne minimumizolacji.

Przez kilka minut nic nie syszaem, potem dobieg stamtd odgoswykrcania numeru telefonicznego. Odbir miaem doskonay. Odezwa si

kobiecy gos: Esmeralda. Prosz 41499.Gos by spokojny, opanowany, redniowysoki, wyraajcy niewiele poza

zmczeniem. Po tylu godzinach ledzenia po raz pierwszy syszaem jej gos.Nastpiado duga chwila milczenia, po czym dziewczyna powiedziaa:

Chciaabym mwi z panem Larrym Mitchellem.

Znowu cisza, tym razem krtsza. A potem: Mwi Betty Mayfield, Rancho

Descansado le wymwia a" w sowie Descansado". I jeszcze raz: BettyMayfield. Bez gupich artw, prosz. Moe mam przeliterowa?

Drugi koniec linii mia co dopowiedzenia. Suchaa. Po chwili odezwaa si

znowu: Pokj 12 C. Powinien pan wiedzie. Przecie sam pan rezerwowa...Aha, rozumiem... No, dobrze. Czekam.

Odoya suchawk. Zapada cisza. Zupena cisza. Nastpnie gos za cian

odezwa si powoli i beznamitnie: Betty Mayfield, Betty Mayfield, BettyMayfield... Biedna Betty. Bya kiedy przyzwoit dziewczyn, porzdn, fajn|dziewczyn. Tak, kiedy, dawno temu.

Siedziaem na pododze najednej z pasiastych poduszek, plecami do ciany.Podniosem si ostronie, zostawiem, stetoskop na poduszce i podszedem doka, eby si na nim pooy. Facet mia przyj niebawem. Ona czeka na


16/129

niego, bo musi. Z tego samego powodu musiaa tuprzyjecha. Chciaem poznaten powd.

Mia chyba gumowe podeszwy, bo nic nie syszaem ado momentu, kiedyzabrzmia dzwonek do drzwi pokoju. Nie podjecha te samochodem pod sam

dom. Spuciem nogi na podog i przystpiem do pracy ze stetoskopem.Otworzya drzwi, on wszed i mogem sobie wyobrazi umiech, z jakim

powiedzia: Halo, Betty! Betty Mayfield, jeli si nie myl? Podoba mi si tonazwisko.

Tak si naprawd nazywam. Zamkna drzwi.

Rozemia si rechotliwie. Chyba miaa racj, e je zmienia. A co sistao z inicjaami na bagaach?

Jego gos nie podoba mi si tak samo jak jego miech, piskliwy iwesokowaty, kipicy przebiegym humorem W zasadzie nie czuo si w nimszyderstwa, ale co na tyle zblionego, e dostaem szczkocisku.

Domylam si odpara sucho e na to przede wszystkim zwrci panuwag.

Nie, dziecinko. Przede wszystkim zwrciem uwag na ciebie. Potem nalad po obrczce i brak obrczki. A dopiero pniej na inicjay.

Nie mw do mnie dziecinko", tani szantaysto rzucia nagle ztumion wciekoci.

Nie straci rezonu.Moei jestem szantayst, kochanie znowu zarozumiay rechot ale z

pewnoci nie tanim.Zrobia kilka krokw, prawdopodobnie odsuwajc si od niego.

Chce si pan napi? Widz, e przynis pan butelk.Mgbymsi sta zbyt lubieny.Jedyne, co mnie u pana niepokoi, panie Mitchell odpara ze spokojem

to pana niewyparzona gba. Za duo pan mwi i jest pan za bardzo zadufanyw sobie. Byoby lepiej, gdybymy doszli do porozumienia. Podoba mi si tu, wEsmeralda. Bywaam tu ju przedtem i zawsze chciaam tu wrci. To, e pantutaj mieszka i e znalaz si pan w pocigu, ktrym akurat jechaam, jest

jedynie niekorzystnym zbiegiem okolicznoci. A to, e mnie pan rozpozna, jestparszywym zbiegiem okolicznoci. Ale to tylko zy zbieg okolicznoci, nicwicej.

Dla mnie dobry, kochaniewycedzi. By moe, jeeli nie bdzie pan zbyt natrtny. W przeciwnym razie

okolicznoci mog si obrci przeciwko, panu.


17/129

Zapado krtkie milczenie. Widziaem oczyma wyobrani, jak patrz nasiebie. Moe umiecha si teraz troch nerwowo, ale tylko troch.

Wystarczy, ebym podnis suchawk powiedziacichoi zadzwonido gazet w San Diego. Zaley ci na popularnoci? Ja ci to mog zaatwi.

Przyjechaam tu po to, eby si jej pozby odpara z gorycz.Rozemia si.Jasne, zawdziczasz to sklerotycznemu sdziemu i temu jedynemu stanowi

Ameryki, sprawdziem to, gdzie co takiego mogo si zdarzy, chocia awaprzysigych orzeka inaczej. Dwa razy zmieniaa nazwisko. Gdyby ta historiadostaa si tutaj do gazet, a jest to cakiem dobry materia, kotku, to chybamusiaaby znowu zmieni nazwisko. I jeszcze troch popodrowa. A to simoe okaza mczce, prawda?

Dlatego jestem tutaj powiedziaa. I dlatego pan tu jest. Ile?Domylam si, e bdzieto tylko pierwsza rata?

A czy ja co mwiem o pienidzach?

Ale pan powieodpara. I prosz mwi troch ciszej.Cay dom jest twj, kochanie. Sprawdziem, zanim tu przyszedem.

Wszystkie drzwi pozamykane, okna te, aluzje spuszczone, parking pusty.Skoro si tak przejmujesz, to mog jeszcze sprawdzi w recepcji. Ja tu mamwielu przyjaci ludzi, ktrych powinna pozna, oni potrafi uprzyjemni ciycie. W tym miecie nieatwo wej do towarzystwa. A jest to cholernie nudnemiasto, kiedy si do towarzystwa nie naley.

Jak to si stao, e pan wszed, panie Mitchell?

Mj stary jest grub ryb w Toronto. Nie ukadaj nam si stosunki i starynie chce mnie w domu. Ale jest cigle moim ojcem, i to fakt niezaprzeczalny,nawet, jelipaci mi za to, e trzymam si z dala od domu.

Nic na to nie powiedziaa. Jej kroki oddaliy si. Z kuchni dobieg odgoswysypywania kostek lodu. Odkrcono kran, kroki wrciy.

Musz si napi powiedziaa. By moe zachowuj si wobec pananiegrzecznie. Jestem zmczona.

Jasneodezwa si pojednawczo. Jeste zmczona. Milczenie.No, to wypijmy za to, co bdzie, kiedy nie bdziesz zmczona. Powiedzmyokoo p do smej wieczorem w Szklanej Sali. Przyjad po ciebie. To dobrylokal na kolacj. Jest dansing, jest spokj. Ekskluzywnie, jeeli to sowo jeszczecokolwiek znaczy. Wasno Beach Clubu. Dla nieznajomych nie ma wolnychmiejsc. Nale do grona staych bywalcw.

Czy tam jest drogo?zapytaa.


18/129

Do drogo. Aha, bybym zapomnia. Zanim nadejdzie ten mjmiesiczny przekaz, mogaby mi odpali par dolarw? Rozemia si. Sam si sobie dziwi. Jednak w kocu wspomniaem o pienidzach.

Par dolarw?

Albo lepiej par stw. Mam wszystkiego szedziesit, zanim zao konto albo zrealizuj czeki

podrne. Moesz to zrobi w recepcji, kochanie. Racja. Prosz, tu jest pidziesit. Nie chc pana rozpieszcza, panie

Mitchell.

Mw mi Larry. Bd czowiekiem. Czy rzeczywicie powinnam? Ton jej gosu zmieni si. Zabrzmiaa w

nim nuta zachty. Wyobraziem sobie, jak na jego twarzy pojawia si powoliumiech zadowolenia. Z ciszy wywnioskowaem, e j obj, a ona si nieopieraa. W kocu zabrzmia jej gos, nieco stumiony:

Wystarczy, Larry. Teraz bd grzeczny i uciekaj. Bd gotowa o p dosmej.

Jeszcze strzemiennego.Po chwili drzwi otworzyy si i facet powiedzia co, czego nie uchwyciem.

Wstaem, podszedem do okna i spojrzaem ostronie przez listewki aluzji. Na

jednym z wysokich drzew pali si reflektor. W jego wietle widziaem, jak facetoddala si i znika za wzniesieniem. Wrciem dogrzejnika. Przez jaki czas niesyszaem nic i nie bardzo wiedziaem, co mog usysze. Wkrtce sidowiedziaem.

Dobieg mnie tupot szybkich krokw w t i z powrotem, zgrzyt wysuwanychszuflad, trzask zamka, stukot podnoszonego wieka.

Zbieraa si do wyjazdu. Wkrciem podune mleczne rurki do grzejnika,zamontowaem oson i schowaem stetoskop do torby. Wieczr robi si

chodny. Woyem marynark i stanem na rodku pokoju. ciemniao si ibrakowao mi wiata. Staem i zastanawiaem si. Mgbym i do telefonu izoy sprawozdanie, a w tym czasie ona mogaby si znale w jakiejnastpnej takswce w drodze do nastpnego pocigu czy samolotu, donastpnego miejsca przeznaczenia. Moga jecha, gdzie zechce, ale zawszeznalazby si na stacji docelowej jaki prywatny szpicel, gdyby zaleao na tymwaniakowi z Waszyngtonu. Zawsze znalazby si jaki Larry Mitchell czy

jaki reporter, ktry ma dobr pami. Zawsze byoby w niej co podejrzanego i

zawsze znalazby si kto, kto to zauway. Niemona uciec od samego siebie.


19/129

Wykonywaem jakie ndzne, mtne zadanie, robot dla ludzi, ktrzy mi sinie podobali ale po to wanie si najmujesz, przyjacielu. Oni pac, a ty

babrzesz siw brudach. Tyle, e tym razem czuem take smak. Nie wygldaana awanturnic i nie wygldaa na przestpczyni. Co znaczyo, e moga sta

si i jednym, i drugim o wiele atwiej, ni gdyby rzeczywicie taka bya.

5

Otworzyem drzwi, podszedem do ssiednich i nacisnem przyciskdzwonka. W rodku nic si nie poruszyo. Nie syszaem adnych krokw.Potem zgrzytn acuch wsuwany w zawleczk i drzwi uchyliy si, ukazujckilka centymetrw wiata i pustej przestrzeni. Gos spoza drzwi zapyta: Kto

tam?

Czy mgbym poyczy p szklanki cukru? Nie mam cukru.No to moe par dolarw, zanim dostan czek.Znowu cisza.Nastpnie drzwi otworzyy si na dugo acucha, w szparze

pojawia si jej twarz, z ktrej patrzyy ma mnie schowane w cieniu oczy.Wyglday jak kaue w ciemnoci. Odbijao si w nich ukone wiatoreflektora umieszczonego wysoko na drzewie.

Kim pan jest? Mieszkam w pokoju obok. Zdrzemnem si i zbudziy mnie jakie gosy.

Gosy mwiy co, co mnie zaintrygowao.Niech pan idzie intrygowa si gdzie indziej. Owszem, mgbym tak zrobi, pani King. O, przepraszam, panno

Mayfield. Ale nie jestem pewien, czy rzeczywicie na tym wanie pani zaley.Nie poruszya si, a w jej spojrzeniu dostrzegem wahanie. Wytrzsnem

papierosa z pudeka i prbowaem, podnie kciukiem zamknicie swojej

kowbojskiej zapalniczki Zippo, naciskajc jednoczenie kko. Powinno si torobi jedn rk. Jest to wykonalne, ale do kopotliwe. Udao mi si w kocu i

przypaliem papierosa, ziewnem i wypuciem dym nosem. A co pan robi na bis?zapytaa. eby by w porzdku, powinienem zadzwoni do Los Angeles i

opowiedzie o tym facetom, ktrzy mnie tu przysali. Moe dabym si odwieod tego zamiaru.

Jezu!rzucia ze zoci. Dwch w cigu jednego wieczoru. Czy to

nie za duo szczcia na raz?


20/129

Nie wiempowiedziaem. Nic nie wiem. Mam wraenie, e kto robize mnie frajera.

Prosz zaczeka. Zamkna mi drzwi przed nosem.Nie kazaa czeka dugo. acuch zosta zwolniony z zawleczki i drzwi

otworzyy si.Wszedem powoli, a ona cofna si par krokw, odsuwajc siode mnie.

Co pan sysza? Prosz zamkn drzwi.Zamknem drzwiramieniem i oparem si o nie.

Sam koniec raczej nieprzyjemnej rozmowy. ciany s tu cienkie jakportfel igolaka.

Pan siwidz, zajmuje pokazywaniem sztuczek.

Wrcz przeciwnie. Zajmuj si sztuk gry w chowanego. Nazywam siPhilip Marlowe. Widzielimy si ju kiedy.

Doprawdy? Odsuna si ode mnie jeszcze dalej, ostronymikroczkami, i zatrzymaa nad otwart walizk. Opara si o porczkrzesa. Agdzie?

Na Union Station w Los Angeles. Czekalimy oboje na poczenie.Wzbudzia pani moje zainteresowanie. Zaciekawio mnie to, co dziao si

pomidzy pani i panem Mitchellem,bo tak nazywa si ten mody czowiek,prawda? Nie syszaem nic, niewiele te widziaem, poniewa znajdowaem sina zewntrz baru.

Wic c pana takbardzo zainteresowao, drogi pnie, jak panu tam?

Ju czciowo wyjaniem. Zastanowio mnie takei to, i po rozmowie znim pani si zmienia. Obserwowaem, jak pani nad tym pracuje. To byo bardzodokadnie przemylane. Zmienia si pani w bezczeln, cyniczn laluchn.Dlaczego?

A czym byam przedtem?

Przyjemn, spokojn, dobrze wychowan dziewczynk.To byatylko pozaowiadczya. Naprawd jestem jak ta druga. Aco za tym idzie...Wycigna przed siebie maypistolet automatyczny.

Przyjrzaem mu si.O, bro palna. Mnie bro palna nieprzeraa. Obcuj zni od urodzenia. Zbkowaem na jednostrzaowym Derringerze starego typu, ztych, ktrych uywali zawodowi szulerzy pywajcy po Missisipi. Kiedy

podrosem, dostaem lekki karabinek sportowy, potem karabin kaliber 303 i takdalej. Trafiem kiedy w dziesitk z omiuset krokw z karabinu z normalnym

celownikiem. Na wypadek, gdyby pani nie wiedziaa, to z odlegoci omiusetmetrw cel jest wielkoci znaczka pocztowego.


21/129

Fascynujca kariera skwitowaa. Bro nigdy niczego nie rozwizuje stwierdziem i usiadem na krzele.

Jest jak szybkie opuszczenie kurtyny po sabym drugim akcie.Umiechna si blado i przeoya pistolet do lewej rki. Praw chwycia

brzeg bluzki przy szyi i szybkim, zdecydowanym ruchem rozerwaa j do pasa. A teraz powiedziaa chocia nie ma si z tym co spieszy,

przekadam pistolet do drugiej rki przeoya go z powrotem do prawej, aletym razem trzymajc za luf uderzam si rkojeci w policzek i robi sobieliczne nacicie.

A potem podjem chwyta pani pistolet, jak trzeba, odbezpiecza ipociga za spust, mniej wicej w momencie, kiedy ja koczwanie czytaniewstpniaka w Dziale Sportowym.

Nie doszedby pan nawet na rodek pokoju.Rozparem si wygodnie, zaoyem nog na nog, ze stou wziem zielon,

szklan popielniczk, postawiem j sobie na kolanie i paliem papierosatrzymajc go midzy pierwszym i drugim palcem prawej rki.

Nigdzie bym nie chodzi. Siedziabym sobie tak jak teraz, wygodnie,relaksujc si.

Z tym, e w charakterze nieboszczyka dodaa. Strzelam dobrze i tunie ma omiuset metrw.

A nastpnie prbuje pani wcisn glinom opowieo tymjak usiowaempani zaatakowa, a pani sibronia.

Wrzucia pistolet do walizki i rozemiaa si. miech brzmia szczerze iwyraa autentyczne rozbawienie.

Przepraszam powiedziaa. Pan siedzi sobie tam z nog zaoon nanog i z dziur w gowie, a ja tumacz, jak to zastrzeliam pana w obroniewasnej czci taki obrazek byby rzeczywicie do rozbrajajcy.

Osuna si nakrzeso i pochylia do przodu opierajc brod na broni, a okie

na kolanie. Twarz miaa napit i zmczon. W obramowaniu ciemnorudychwosw wydawaa si drobniejsza.

Wic co pan chce dla mnie zrobi, panie Marlowe?Albo moe inaczej: coja mog zrobi dla pana w zamian zato, epan niebdzie robi nic dla mnie?

Kto to jest Eleanor King? Kimbya w Waszyngtonie?Dlaczego gdzie podrodze zmienia nazwisko i usuna inicjay z walizek? Czy moe mi paniwytumaczy te drobne szczegy? Zapewne pani nie zechce.

Ach, sama nie wiem. Inicjay zdj bagaowy. Powiedziaam mu, e mamza sob nieudane maestwo, e jestem rozwdk i mam prawo powrci do


22/129

panieskiego nazwiska. To znaczy Elizabeth albo Betty Mayfield. Mogo takby czy nie?

Mogo, chocianie wyjania to roli Mitchella.Opara sina krzele, rozluniona. Jej spojrzenie nadalpozostao czujne.

To po prostu znajomy z pocigu.Pokiwaem gow. Ktry przyjecha tutaj wasnym samochodem i

zarezerwowa dla pani pokj. Nie jest tu lubiany, ale prawdopodobnie majakiego wpywowego przyjaciela.

Znajomoci z podry rozwijaj si czasem bardzo szybko.

Na to wyglda. Nawet wyudzi ju od pani poyczk. Szybka robota. Amnie si wydawao, e nie przepada paniza nim.

No to co, e si panu wydawao? powiedziaa. A ja za nim szalej.Odwrcia rk i spojrzaa na wntrze doni.

Panie Marlowe, zacznijmy moe od tego, kto pani wynaj i za ile?Prawnik z Los Angeles, dziaajcy z polecenia jakich ludzi ze wschodu.

Miaem pani ledzi i zameldowa gdzie si pani zatrzymaa. Zrobiem to. Aleteraz znowu przygotowuje si pani do wyjazdu. Bd chyba musia zaczynawszystko od nowa.

Ale teraz ja ju wiem o pana istnieniu rzuciaostrzejszym tonem. Wic bdzie pan mia o wiele trudniejsze zadanie. Domylam si, e jest pan

prywatnym detektywem?

Skinem gow. Dawno ju zgasiem papierosa. Odstawiem popielniczk namiejsce i podniosem si.

Mnie bdzie trudniej, panno Mayfield, ale poza mn jest jeszcze wieluinnych.

O, niewtpliwie. I wszyscy oni s rwnie sympatycznijak pan. Niektrzymaj nawet cakiem czysterce.

Nie szukaj pani gliny. Mogliby pani mie bez trudu. Wiadomo byo, ejedzie pani tym pocigiem. Dostaem nawet pani fotografi i rysopis. AleMitchell moe zmusi pani do wszystkiego. On nie poprzestanie na

pienidzach.Wydawao mi si, e lekko si zaczerwienia, ale wiato, nie padao

bezporednio na jej twarz. By moe odpara. Ale skd pan wie? Moe niemam nic przeciwko

temu?

Ma pani.


23/129

Podniosa si nagle i podesza do mnie. W pana branynie robi si duejforsy, co?

Potaknem. Stalimy teraz bardzo blisko siebie.

A ile chciaby pan za to, e pan std wyjdzie i zapomni, e mniekiedykolwiek widzia?

Wyjd std zadarmo. Co do reszty, to bd musiazda sprawozdanie.

Ile? Powiedziaa to stanowczym tonem. Sta mnie na wypaceniepanu sporej zaliczki. Tak si to u was podobno nazywa. Brzmi o wieleprzyjemniej ni szanta.

To nie to samo.

Ale moe by to samo. Zapewniam pana, e moe.Nawet dla niektrychmecenasw i doktorw. Tak siskada, e wiem co otym.

Jakiniefart, co?

Nic z tych rzeczy, kapusiu. Jestem najszczliwsz dziewczyn podsocem. Cigle jeszcze yj.

Ja jestem po przeciwnej stronie. Szkoda forsy.

No, no, co takiego wycedzia. Tajniak, co ma skrupuy. Nie domnie taka gadka, kolego. Mnie to nie bierze. A teraz le pan, panie Marlowe, dotelefonu zamwi t cholerniewan rozmow, na ktrej panu tak zaley. Nie

zatrzymuj.Ruszyado drzwi, ale chwyciemj za przegub doni i odwrciem. Porwanabluzka nie ukazywaa zapierajcej dech nagoci, tylko nieco ciaa i skrawekbielizny. Na play byoby wida wicej, o wiele wicej. Ale nie przez rozerwanbluzk.

Musiaem widocznie zerkn tam podliwie, bo nagle skurczya palce iprbowaa mnie podrapa.

Nie jestem gonic si suk wycedzia przez zacinite zby. Zabierz

apy.Chwyciem jza drugi przegub i zaczem przyciga do siebie. Chciaa mnie

uderzy kolanem w pachwin, ale bya ju zbyt blisko. Potem osaba, odrzuciagow do tyu i zamkna oczy. Jej wargi rozchyliy si w sardonicznymgrymasie. Wieczr by chodny, a nad wod moe nawet panowa zib. Ale janie czuem zimna.

Po chwili zauwaya z westchnieniem, e musi przebra si na kolacj. Uhmodparem.

Po kolejnej chwili milczenia wyznaa, e dawno ju aden mczyzna nieodpina jej biustonosza. Powoli obrcilimy si w kierunku jednego z dwch


24/129

bliniaczych ek. Byy przykryte rowosrebrnymi kapami. Czasem zauwaasi takie drobiazgi.

Oczy miaa otwarte, patrzyy ironicznie. Przygldaem si im po kolei,najpierw jednemu, potem drugiemu, poniewa byem za blisko, by przyglda

si obu na raz. Wyglday na dobrze dopasowane.Kochanie powiedziaa cicho jeste bardzo sodziutki, ale ja ju nie

mam czasu.

Pomogem jej zamkn usta. Do drzwi chyba wsunito od zewntrz klucz, alenie zwrciem na to specjalnej uwagi. Zgrzytn zamek, drzwi otworzyy si iwszed pan Larry Mitchell.

Oderwalimy si od siebie. Odwrciem si. Patrzy na mnie spodopadajcych powiek metr osiemdziesit pi, muskularny i sprysty.

Postanowiem sprawdzi w recepcji odezwa si tonem prawieobojtnym. Pokj 12 B zosta wynajty dzi po poudniu, zaraz po tym, jakwprowadzia si do tego. Troch mnie to zdziwio, bo jest tu teraz duowolnych pokoi. Wic poyczyem zapasowy klucz. Kim jest ten kawa misa,dziecinko?

Zdaje si, e ta pani prosia, eby nie mwi do niej dziecinko".Pamitasz?

Jeeli zrozumia, to nie okaza tego. Powoli opuci zacinit pi.

Dziewczyna powiedziaa: To prywatny detektyw. Nazywa si Marlowe.Kto go wynaj, eby mnie ledzi.

Czy musia ledzi z a tak bliskiej odlegoci? Przeszkodziem chyba wnawizywaniu piknej przyjani.

Odskoczya ode mnie i wycigna pistolet z walizki. Mwilimy opienidzach wyjania.

Kolejny bd odpar Mitchell. Twarz mia zaczerwienion, a oczy zabardzo mu byszczay. Zwaszcza w tej sytuacji. Pistolet nie bdzie ci

potrzebny, kochanie.

Wyszed do mnie z prawym prostym, bardzo szybkim i dobrzewyprowadzonym. Zrobiem szybki unik, zachowujc spokj i rozwag. Ale tonie prawym zarabia na ycie. By leworczny. Powinienem by to zauway naUnion Station w Los Angeles. Wytrawny obserwatorze, nigdy nie pomijaj

szczegw. Chybiem prawym sierpem, ale on nie chybi lewym.Odrzucio mi gow do tyu. Straciem rwnowag na tyle, e zdy rzuci

si w bok i wyrwa pistolet z rki dziewczyny. Pistolet zataczy w powietrzu i

wyldowa w jego lewej doni.


25/129

Tylko spokojnieostrzeg. Mgbym ci teraz rozwali i nikt by miza to nic nie zrobi. Mylisz, e si przechwalam, ale zapewniam ci, e to

prawda.

Dobra powiedziaem ochrypym gosem. Nie dam si zastrzeli za

pidziesit dolarw dziennie. To kosztuje siedemdziesit pi. Odwr si. Z przyjemnoci zajrz dotwojego portfela.Rzuciem si na niego, nie zwaajc na pistolet. Tylko panika moga go

skoni do strzau, a by na swoim gruncie i nie mia powodu do paniki.Dziewczyna nie bya chyba jednak o tym przekonana. Ktem oka zauwayem,

jak siga po stojc na stole butelk whisky.Chwyciem Mitchella za szyj. Otworzy usta. Uderzy mnie w co, ale to nie

byo takie wane. Ja przyoyem mu znacznie lepiej. Nic mi to jednak nie dao,

bo w tym momencie dostaem potnego, koskiego kopa prosto w tymzgownicy. Poleciaem zakosami nad jakie ciemne morze i eksplodowaem

pacht ognia.

6

Pierwszym uczuciem, jakiego doznaem, byo to, e gdyby ktokolwiekzwrci si do mnie ostro, to bym si rozpaka. Drugim, e pokj by za ciasny

na moj gow. Przd gowy znajdowa si w znacznej odlegoci od jej tyu,boki odsuny si strasznie daleko od siebie, a mimo to tpy omot obija si odskroni do skroni. W naszych czasach odlegoci nie maj adnego znaczenia.

Trzecim doznaniem byo rozlegajce si gdzie, cakiem niedaleko, upartewycie. Czwartym i ostatnime po plecach cieknie mi lodowato zimna woda.Sdzc po przykryciu ka, leaem twarz do dou, jeeli jeszcze miaemtwarz. Przekrciem si delikatnie, usiadem i co zagrzechotao, a potemstukno. By to rcznik, w ktry zawinito topniejce kostki lodu. Musia mi to

pooy na ciemieniu kto, kto mnie bardzo kocha. Kto, kto kocha mnietroch mniej, przyoy mi w ty czaszki. Niewykluczone, e bya to ta samaosoba. Ludzie miewaj rne nastroje.

Stanem na nogi i signem do kieszeni. Portfel tkwi na miejscu, w lewejkieszeni, ale zatrzask by odpity. Sprawdziem zawarto. Nie brakowaoniczego. Portfel udzieli informacji, ktra nie stanowia ju adnej tajemnicy. Naszafce przy ku staamoja otwarta walizka. A wic znajdowaem si u siebiew pokoju.


26/129

Wyjem lusterko i obejrzaem twarz. Wydaa mi si znajoma. Podszedem dodrzwi i otworzyem je. Wycie przybrao na sile. Przede mn sta, opierajc si o

porcz schodw, jaki tgawy mczyzna. By redniego wzrostu, tgi, ale nieotyy. Pod burym, starym, filcowym kapeluszem nosi okulary i due uszy.

Konierz paszcza mia podniesiony. Rce trzyma w kieszeniach. Wosy naskroniach mia siwe jak stal. Jego wygld wyraa trwao. Jest to cechawikszoci tgich mczyzn. W jego szkach odbijao si wiato padajce spozamnie przez otwarte drzwi. W zbach trzyma krtk pkat fajk. Cigle jeszczeczuem, e mam wat w gowie, ale co mnie w nim niepokoio.

Dobry wieczr zagadn.

Pan w jakiej sprawie?

Szukam czowieka. Pan nim nie jest.

Jestem tu sam.

W porzdku powiedzia. Dzikuj. Odwrci si do mnie plecamii opar brzuchem o porcz werandy.

Ruszyem wzdu werandy w kierunku, skd dochodzio wycie. Drzwi pokoju12 C byy szeroko otwarte, wiata zapalone, a wycie wydobywao si zodkurzacza, ktry obsugiwaa kobieta w zielonym fartuchu.

Wszedem do rodka i rozejrzaem si. Kobieta wyczya odkurzacz ispojrzaa na mnie. Szuka pan czego?

Gdzie jest panna Mayfield?

Wzruszya ramionami.

Wynajmowaa ten pokj wyjaniem.

Aha! Ta pani. Wyjechaa. Wymeldowaa si p godziny temu. Ponownie wczya odkurzacz. Zreszt niech pan si lepiej zapyta w recepcji

dodaa prbujc przekrzycze haas. Tu jest teraz wymiana pocieli.Signem do tyu i zamknem drzwi. Wzdu wijcego przewodu

odkurzacza dotarem do ciany i wyrwaem w tyczk z kontaktu. Kobieta wzielonym fartuchu spojrzaa na mnie ze zoci. Zbliyem si do niej iwrczyem jej banknot dolarowy. Troch jej ulyo.

Chciabym tylko zadzwoni powiedziaem.

Nie ma pan telefonu w swoim pokoju?

Niech pani przesunie myle zaproponowaem. Za dolara.Podszedem do telefonu i podniosem suchawk. Odezwa si dziewczcy

gos: Sucham, recepcja.

Mwi Marlowe. Nie udao si.Co?... Ach, tak. Pan Marlowe. Sucham.


27/129

Wyjechaa. Nie zdyem si z ni nawet rozmwi. Okropnie mi przykro, panie Marlowe. Powiedziaa to tak, jakby

naprawd byojej przykro.Rzeczywicie si wymeldowaa. Nie moglimy... Powiedziaa dokd?

Nie. Po prostu zapacia i wymeldowaa si. Cakiem nagle. Nie podaaadnego adresu.

Z Mitchellem?Niestety, nie wiem, panie Marlowe. Nikogo oprcz niej nie widziaam. Co jednak musiaa pani zauway. Czym odjechaa? Takswk. Ale obawiam si, e... W porzdku. Dzikuj pani. Wrciem do swojego pokoju.Tgi facet redniego wzrostu siedzia wygodnie na krzele, zaoywszy nog

na nog. Ciesz si, e pan wpad powiedziaem. Czy mgbym dla pana

zrobi co konkretnego? Mgby mi pan powiedzie, gdzie jest Larry Mitchell? Larry Mitchell?powtrzyem z gbokim namysem. A czy ja znam

Larry'ego Mitchella?

Otworzy portfel i wyj wizytwk. Podnis si z trudem i wrczy mi j.Wizytwka gosia: Goble and Green, Zesp Detektywistyczny, 310 Prudence

Building, Kansas City, Missouri".

To musi by bardzo ciekawe zajcie, panie Goble. Przyjacielu! Bez artw. atwo si denerwuj. Doskonale. Popatrzmy, jak si pan denerwuje. Co pan wtedy rob i? Gryzie

wsy? Przecie widzisz, e nie mam wsw, frajerze! Mgby pan sobie zapuci. Ja poczekam.Tym razem podnis si znacznie szybciej. Spojrza w d na swoj pi.

Nagle w jego doni pojawi si rewolwer.Suchaj no, frajerze! Oberwae ju kiedy z pistoletu?

Panie! Spadaj pan! Pan mnie nudzi. Bardzo mnie nudztpaki.Rkamu drgna, a twarz spurpurowiaa. Po czym woypistolet z powrotem

do pochwy pod pach i zakoleba si w kierunku drzwi.

Jeszcze si zobaczymy warkn przez rami. Odpuciem. Taki tekstniewart by odpowiedzi.

7


28/129

Po jakim czasie udaem si do recepcji.

No i nie wyszo stwierdziem. Czy widzielicie takswkarza, ktryj zabra?

To by Joe Harms odpowiedziaa szybko dziewczyna. Znajdzie go panna pewno na postoju przy Grand MIIITI Albo prosz od razu zadzwoni dofirmy. To porzdny go. Kiedy si nawet do mnie przystawia.

Ale si nie dostawi zadrwi recepcjonista.

No, nie byabym takapewna. Ciebie chyba przy tym niebyo.

Jasnewestchn. Czowiek pracuje po dwadziecia godzin dziennie,eby uzbiera na dom. A zanim uzbiera, kilkunastu facetw zdy obrobi mudziewczyn.

Nie t dziewczyn wtrciem. Ona si tylko tak z panem droczy.Promienieje caa, kiedy na pana patrzy:

Wyszedem, a oni umiechali si do siebie.Esmeralda, jak wikszo maych miast, posiadaa jednulic gwn. Po obu

jej stronach agodnie spyway uliczki, gdzie najpierw, przewanie do pierwszejprzecznicy, mieciy si instytucje handlowe, by nastpnie ustpi miejscaniewiele si od nich rnicym budynkom mieszkalnym. Jednak, w odrnieniuod wikszoci miasteczek kalifornijskich, w Esmeralda nie byo faszywychfrontonw, kiczowatych szyldw, punktw sprzeday hamburgerw na

parkingach, sklepw tytoniowych, salbilardowych ani te miejscowych osikwwasajcych si w pobliu, na rogach ulic. Sklepy na Grand Street byy albostare i ciasne, chocia niepozbawione gustu, albo zmodernizowane, z wielkimiszybami wystawowymi we framugach z nierdzewnej stali, jasnym neonowym

owietleniem w ywych kolorach. Nie wszystkim w Esmeralda powodzio sidobrze, nie wszyscy byli szczliwi, nie wszyscy jedzili Cadillakami,Jaguarami albo Rileyami, ale odsetek yjcych w zdecydowanym dobrobycie

by bardzo wysoki. Za sklepy sprzedajce artykuy luksusowe wygldayrwnie schludnie i drogo jak sklepy w Beverly Hills, przy czym o wiele mniej

pretensjonalnie. Zauwayem te jeszcze jedn rnic. W Esmeralda to, costare, byo schludne, czasem nawet niezwyke. W innych miasteczkach stare jest

po prostu zniszczone.

Zaparkowaem w poowie drogi midzy dwiema przecznicami, dokadnieprzed poczt. Urzd by ju oczywicie zamknity, ale jego cofnite wejcietworzyo rodzaj niszy, ktra stanowic przykad powicenia powierzchniuytkowej na rzecz stylu, miecia dwie zielone budki telefoniczne,


29/129

przypominajce budki wartownicze. Po przeciwnej stronie ulicy staa beowatakswka, zaparkowana na ukos przy krawniku midzy malowanymi naczerwono liniami. Siwowosy kierowca czyta gazet. Podszedemdo niego.

Pan Joe Harms?

Potrzsn przeczco gow. Bdzie za chwil. Potrzebna takswka?Nie, dzikuj.Wycofaem si, przeszedem przez ulic i zatrzymaem si przed jednym z

okien wystawowych. Wisiaa tam koszula sportowa w brzowot krat, ktraprzypomniaa mi Larry'ego Mitchella. Na duej powierzchni wystawowejwyoono brzowe buty z niewyprawionej skry, tweedy z importu, dwa czytrzy krawaty i dopasowane do nich koszule. Nad sklepem widn iao nazwiskomczyzny, ktry by kiedy synnym lekkoatlet. Nazwisko wyrzebiono w

drewnie sekwojowym odrcznym charakterem pisma i pomalowano.Zadzwoni telefon, takswkarz wysiad z wozu i poszed na ukos przez

chodnik, eby go odebra. Rozmawia przez chwil, potem odwiesi suchawk,wsiad do wozu i wyjechaz parkingu. Po jego odjedzie przez dobr minut naulicy panowaa zupena pustka. Potem przemkno kilka samochodw, przeszagawdzc i ogldajc wystawy jakapara: przystojny, dobrze ubrany kolorowychopak z wystrojon licznotk. Meksykanin w zielonej liberii chopcahotelowego przyjecha czyim nowojorskim i Chryslerem chocia mg to

by jego wasny Chrysler wszed do sklepu, pojawi si z kartonempapierosw i zawrci w kierunku hotelu.

Z za rogu wytoczya si nastpna takswka z napisem Esmeralda CabCompany i wjechaa midzy czerwone linie. Wysiad z niej zwalisty facet wgrubych szkach. Sprawdzi telefon wiszcy na cianie, wrci do takswki ispoza lusterka wstecznego wycign czasopismo.

Podszedem do niego. Tak, to by on. Nie mia marynarki, a rkawy koszulipodwin powyej okci, chocia pogoda nie bya odpowiednia na bikini.

Tak. Jestem Joe Harmswoy papierosa w zby i przypali zapalniczkRonson.

Lucille z Rancho Descansado powiedziaa mi, e mog uzyska od panapewn drobn informacj. Oparem si o takswk i posaem mu swjszeroki, ciepy umiech. Rwnie dobrze mgbym kopa w krawnik.

Na jaki temat?

Dzi wieczr mia pan kurs z jednego z domkwDescansado, numer 12 C.Taka do wysoka dziewczyna rudawymi wosami, niele zbudowana. Nazywa

si Betty Mayfield, chocia chyba nie mwia panu, jak si nazywa.


30/129

Przewanie mwi tylko, dokd chc jecha. Dziwne, co? Wypuci zpuc kb dymu i obserwowa, jak rozpaszcza si na przedniej szybie irozchodzi po wntrzu takswki. A w czym rzecz?

Odesza ode mnie. Troch si posprzeczalimy. Z mojej winy. Chciabym

j przeprosi. Ona gdzie mieszka? Kawa drogi std.Maym palcem strzsn popi z papierosa, ktrego cigle trzyma w ustach.

Moe ona sobie to zaplanowaa. Moe nie chce, eby pan wiedzia, gdziepojechaa. Moe tak jest dla pana lepiej. Tu wtym miecie przymykaj za yciena koci ap w hotelu. Wprawdzie tylko wtedy, kiedy si z tego zrobi jakiskandal, ale wie pan...

A moe ja mwi nieprawd powiedziaem i wyjemz portfela swojwizytwk. Przeczyta i odda.

No, teraz lepiejpowiedzia. Troch lepiej. Ale regulamin zabrania.Nie jed t bryczk tylko po to, eby wyrobi sobie minie.

Czy zainteresuje pana pitka? Chyba e to rwnie wbrew regulaminowi? Firm prowadzi mj stary. Byoby mu przykro, gdyby si dowiedzia,e

co krc na boku. Co nie znaczy, e nie lubi zarobi.Zadzwoni automat na cianie. Facet wysun si z takswki i w trzech

dugich krokach by przy nim. Ja staem w miejscu jak wronity w ziemi,przygryzajc wargi. Rozmawia chwil przez telefon, po czym wrci i jednym,pynnym ruchem wlizgn si za kierownic.

Musz ju lecie powiedzia. Przepraszam. Jestem troch do tyu.Wanie wrciem z Del Mar, tras siedemset czterdzieci siedem na LosAngeles. Wikszo tutejszychjedzi tamtdy.

Wczy silnik i wychyli si przez okno, eby wyrzuci papierosa na ulic. Powiedziaem: Dzikuj.

Za co?Wyjecha tyem i znik za zakrtem.Ponownie spojrzaem na zegarek. Dane: odlego i czas. Do Del Mar nie

byo wicej jak dwadziecia kilometrw, eby zawie kogo do Del Mar,wysadzi pasaera lub pasaerk na stacji, zawrci i przyjecha z powrotem,trzeba prawie godzin. Poinformowa mnie na swj sposb. Mg w ogle nicnie mwi, a skoro powiedzia, toznaczy, e chcia mi co przekaza.

Odprowadziem go wzrokiem, po czym przeszedem na drug stron ulicy dobudek przed urzdem pocztowym. Drzwi budki zostawiem otwarte, wrzuciem

monet i wykrciem zero.


31/129

Chciabym zamwi rozmow do West Los Angeles na rachunekabonenta. Podaem numer biura na Bradshaw. Proszpoczy mnie z

panem Clydem Umneyem. Moje nazwisko Marlowe, Esmeralda 42673,automat.

Uzyskanie poczenia trwao krcej ni zamawianie. Odezwa si ostro ipospiesznie:

Marlowe? Najwyszy czas, eby zoy pan jaki meldunek. Prosz,sucham.

Jestem w San Diego. Zgubiem j. Wylizgna mi si, kiedy sizdrzemnem.

Wiedziaem, e trafiem na zarozumiaego cwaniaka powiedzianieprzyjemnym tonem.

Nie jest tak le, jakby si zdawao, panie Umney. Wiem mniej wicej,dokd pojechaa.

Mniej wicej mnie nie interesuje. Kiedy kogo wynajmuj, wymagam odniego, by dziaa dokadnie wedug instrukcji. Co pan rozumie przez mniejwicej"?

Panie Umney, czy mgby mi pan z grubsza powiedzie, o co tu chodzi?Wdepnem w t spraw do nagle z powodu przyjazdu tego pocigu. Paska

sekretarka podaa mi sporo danych personalnych, ale bardzo niewieleinformacji. Przecie chce pan, ebym by zadowolony ze swojej pracy, prawda,panie Umney?

Panna Vermilyea powiedziaa panu wszystko, co byo do powiedzenia odburkn. Wykonuj zlecenie powanejfirmy adwokackiej z Waszyngtonu.Ich klient pragnie na razie zachowa anonimowo. Do pana naley jedynieledzenie tej osoby a do miejsca, w ktrym si zatrzyma, i mam tu na myli nie

poczekalni ani nie punkt sprzeday hamburgerw, ale hotel, pensjonat albo na

przykad mieszkanie ktrego z jej znajomych. To wszystko. Czy moe by coatwiejszego? Panie Umney, ja nie prosz o uatwienia. Prosz o materia rdowy.

Kim jest dziewczyna, skd pochodzi, co takiego zrobia, co stanowi o tym, e tarobota jest konieczna.

Konieczna!wrzasn. Kim pan jest, do cholery, eby decydowa otym, co jest konieczne? Znajd pan dziewczyn, zatrzymaj pan j i podaj mi pantelefonicznie jej adres. I jeli pan chce, ebym panu zapaci, to prosz si

popieszy. Daj panu czas do dziesitej jutro rano. Potem wynajmuj kogoinnego.


32/129

W porzdku, panie Umney. Gdzie pan si dokadnie znajduje i pod jakim numerem telefonu? Waciwie to si krc tu i tam. Dostaem w gow butelk whisky. No, to szkoda powiedzia kwano. Podejrzewam jednak, e

najpierw j pan oprni. Wie pan, mogo by znacznie gorzej. To mogaby by paska gowa,

panie Umney. Zadzwoni do paskiego biura okoo dziesitej rano. Prosz sinie obawia. Nikt nikogo nie zgubi. Jest tu jeszcze dwch facetw, ktrzy robito samo co ja. Jeden tutejszy, nazywa si Mitchell, a drugi to tajniak z KansasCity nazwiskiem Goble. Nosi bro. No, to dobranoc, panie Umney.

Zaraz, zaraz! zarycza. Prosz zaczeka! Co to znaczy: jeszczedwch?

Pan mnie pyta, co to znaczy? Przecie to ja pana pytaem. Wyglda na to,e dosta pan tylko cz tego zlecenia.

Chwileczk! Niech pan zaczeka! Umilk na moment. Potem odezwasi gosem spokojnym, znacznie mniej napastliwym: Panie Marlowe, zsamego rana zadzwoni do Waszyngtonu. Prosz mi wybaczy, jeeli panauraziem. Wydaje mi si, e jestem ju upowaniony do udzielenia pewnychdodatkowych informacji na temat tego przedsiwzicia.

Taak.

Prosz si ze mn skomunikowa natychmiast po ponownym nawizaniu zni kontaktu. Bez wzgldu na rodzin. O kadej porze.

Taak.

No, to dobranoc.Rozczy si.Odwiesiem suchawk i wziem gboki oddech. Gowawci mnie bolaa,

ale zawroty ustpiy. Wdychaem chodne, wieczorne powietrze, przesyconemorsk mg. Wydostaem si z budki i wyjrzaem na ulic. Wrci ju starszytakswkarz, ktrego zastaem najpierw na postoju. Podszedem do niego izapytaem, jak dosta si do Szklanej Sali, tam gdzie Mitchell obieca zabra

pann Betty Mayfield na kolacj. Nie dbajc o jej zdanie. Opisa mi drog,podzikowaem. Znowu przeciem ulic, wsiadem do wynajtego auta iruszyem z powrotem tam, skd przyjechaem.

Nadal zachodzio prawdopodobiestwo, e panna Mayfield zapaa ekspres747 do Los Angeles na jakiej mniejszej stacji. Ale o wiele bardziej

prawdopodobne byo to, ze tego nie zrobia. Takswkarz odwocy klienta nastacj nie czeka, a ten wsidzie do pocigu. Larry Mitchell nie naley do tych,ktrych atwo si pozby. Jeeli mia na ni haka na tyle dugiego, eby


33/129

cign j do Esmeralda, to trudno przypuszcza, eby nie potrafi jej tuprzytrzyma. Wiedzia te, kim jestem i co tu robi. Nie wiedzia tylko,dlaczego, bo tego ja sam nie wiedziaem. Jeeli nie by pgwkiem, a na

pgwka raczej mi nie wyglda, to musia liczy si z tym, e bd ledzi j

a do miejsca, gdzie dowiezie j takswka. Najpierw rozwayem takewentualno, e pojecha do Del Mar, zaparkowa swojego wielkiego Buickagdzie w ustronnym miejscu i czeka, a ona przyjedzie takswk, wysidzie iwemie bagae, a kiedy takswka rzeczywicie przyjechaa, zawrcia iodjechaa, zabra dziewczyn z powrotem do Esmeralda. Nastpnie zajem si

przypuszczeniem, e ona niepowie mu nic, czego by ju wczeniej nie wiedzia.Jestem prywatnym detektywem z Los Angeles, nieznany zleceniodawca wynajmnie, ebym j ledzi, co te robiem; a potem popeniem bd, usiujc

podej za blisko. Mogoby go to zaniepokoi, poniewa wskazywao, e maograniczone pole dziaania. Z tym, e skoro informacja, jak posiada,cokolwiek by to byo, pochodzia z wycinka prasowego, to raczej nie powinienspodziewa si, e uda mu si zachowa j na zawsze tylko dla siebie. Prz y,odpowiednim zainteresowaniu i cierpliwoci kady mgby si z czasem do niejdokopa. Kady, kto by na tyle rozsdny, by wynaj prywatnego detektywa, z

pewnoci ju j posiada. To z kolei oznaczao, e jakikolwiek hak finansowy, miosny czy oba narazprzygotowa Mitchell na Betty Mayfield,

to musia zarzuci go bez zwoki.Okoo piset metrw w gb wwozu widnia podwietlony napis Szklana

Sala" ze strzak wskazujc w kierunku oceanu. Droga schodzia w dpomidzy wczepionymi w zbocza domami. Okna domw paliy si ciepymwiatem, owietlajcwypielgnowane ogrody, ciany zdobione sztukateri oraz

pojedynczym kamieniem polnym czy ceg, wetknitymi tu i wdzie midzytradycyjne, meksykaskie pyty.

Minem ostatni zakrt wok ostatniego wzgrza, moje nozdrza wypenia

wo wodorostw, przesonite mg wiata Szklanej Sali rozkwitybursztynowym blaskiem, i przez brukowany parking dobiegy dwiki muzykitanecznej.

Zaparkowaem wz, tu pod nogami miaem niewidoczne pomrukujcemorze. Parkingowego nie byo. Po prostu zamykao si samochd i wchodziodo lokalu.

Samochodw niewiele, okoo trzydziestu. Przyjrzaem im si. Przynajmniejjedno przeczucie si sprawdzio. Buick Roadmaster z dachem mocowanym na

stae posiada te same numery, ktre miaem w kieszeni. Sta prawie przy


34/129

samym wejciu, a obok niego, na ostatnim skrawku przed wejciem zaparkowabladozielony kabriolet Cadillac. Miaperowo bia skrzan tapicerk, naprzednie siedzenie rzucono pled podrny, eby si nie kleio, i wyposaonybywe wszystkie moliwe urzdzenia, wcznie z ogromnymi lustrzanymi

reflektorami, anten, ktrej nie powstydziby si kliper tuczykowy, skadanymchromowanym baganikiem zewntrznym, uzupeniajcym gwny kufer nawypadek dalekich, eleganckich podry; szkem przeciwsonecznym,reflektorem pryzmowym do odczytywania wiate ulicznych, ktre przesaniaoszko przeciwsoneczne; radiem posiadajcym tyle pokrte co konsolasterownicza; zapalniczk, do ktrej wrzuca si papierosa, a ona pali go za ciebie;i wieloma innymi duperelami, na widok ktrych zawsze zadaj sobie pytanie ileczasu upynie, zanim producenci zaczn instalowa radar, echosond, barek i

bateri przeciwlotnicz.Obejrzaem sobie to wszystko wwietle maej latarki przypinanej do klapy,

ktr skierowaem nastpnie na nalepk ubezpieczeniow wozu i odczytaemnazwisko waciciela: Clark Brandon, Hotel Casa del Poniente, Esmeralda,Kalifornia.

8

Hall wejciowy znajdowa si na wyszym poziomie ni bar i dwupoziomowasala jadalna. Do baru prowadziy krte schody pokryte dywanem. Na grze nie

byo nikogo oprcz dziewczyny, ktra pilnowaa kapeluszy w szatni, i starszegofaceta w budce telefonicznej, ktrego wyraz twarzy ostrzega, e lepiej z nim niezaczyna.

Zszedem po schodach do baru i wcisnem si w niewielkie zaokrglonewgbienie, skd wida byo dobrze krg taneczny. Jedn cian budynkustanowia szyba ogromnych rozmiarw. Byo za ni wida tylko mg, ale w

jasne noce, kiedy ksiyc schodzi nisko nad wod, widok musia byniezwyky. Trzyosobowy zesp meksykaski gra muzyk waciwmeksykaskim zespoom. Cokolwiek graj, zawsze brzmi to tak samo. piewajzawsze t sam piosenk, zawsze zoon z przyjemnych i dla ucha otwartychsamogosek w przecigym, sodkim rytmie, a facet, ktry piewa, zawsze

brzdka na gitarze, ma zawsze za dugie i zbyt obficie naoliwione wosy i duodo powiedzenia o amor mi carazn" oraz o damie, ktra jest linda", chocianie daje si przekona. A kiedynie zajmuje si sprawami mioci, wyglda na


35/129

takiego, co potrafi wydajnie i oszczdnie posugiwa si noem w ciemnejuliczce.

Na parkiecie kilka par rzucao si w szaleczym zapomnieniu, przywodzc mina myl nocnego stra cierpicego na artretyzm. Wikszo taczya ciasno

przytulona, jeeli taniec to odpowiednie sowo. Mczyni byli ubrani w biaesmokingi, a dziewczynom byszczay oczy, miay rubinowe usta i minietenisistek. Jedna para nie przytulaa si.

Facet by za bardzo pijany, eby utrzyma rytm, a dziewczyna nie miaa czasuna rytm, bo musiaa uwaa, eby nie depta jej po nogach. Nie potrzebowaemsi ju martwi, e zgubi pann Betty Mayfield. Bya tam i to z Mitchellem,chocia daleka od szczcia. Mitchell mia szeroko otwarte usta, zbywyszczerzone w umiechu, twarz czerwon i byszczc, a wzrok zamglony.

Betty usiowaa odsuwa od niego gow jak moga najdalej, nie skrcajc sobieprzy tym szyi. Wyranie dawaa do zrozumienia, e ma ju do pana Larry'egoMitchella.

Podszed meksykaski kelner w krtkiej, zielonej marynarce i biaychspodniach z zielonym lampasem. Zamwiempodwjnego Gibsona i zapytaem,czy mgby mi poda kanapk klubow. Muy bien, senior powiedzia,umiechn si promiennie i znik.

Muzyka ucicha, rozlegy si bezadne oklaski: Orkiestra poczua si gboko

wzruszona i zagraa jeszcze jeden kawaek. Pomidzy stolikami kryciemnowosy kierownik sali o wygldzie amanta z teatru objazdowego,rozdawa przymilne umiechy, zatrzymujc si od czasu do czasu, ebyuprzejmie zagadn starego bywalca. Potem wysun krzeso i usiad naprzeciwwielkiego, przystojnego faceta o wygldzie Irlandczyka, wosach lekko

przyprszonych siwizn, ktry chyba przyszed sam. Mia na sobie ciemnysmoking z psowym godzikiem w klapie. Sprawia wraenie przyjemnegogocia, byle nie nawija mu si pod rk. Z tej odlegoci i w takim wietle

potrafiem o nim powiedzie tylko tyle, e jeeli ju wpado si na niego, todobrze byo te by duym, szybkim i wytrzymaym osikiem w szczytowejformie.

Kierownik sali nachyli si i co do niego powiedzia, po czym obaj spojrzeliw kierunku Mitchella i panny Mayfield. Kierownik by zatroskany, a duy facet

jakby si nie przejmowa. Kierownik wsta i odszed. Duy osadzi papierosa wcygarniczce i natychmiast zjawi si kelner, strzeli przed nim zapalniczk, jakbycay wieczr tylko na to czeka. Duy podzikowa nie podnoszc gowy.


36/129

Przyniesiono mi drinka, wychyliem go szybko. Muzyka znowu ucicha. Paryrozdzieliy si i powdroway z powrotem do swoich stolikw. Larry Mitchellnadal trzyma si Betty. Wci si umiecha. Potem zacz przyciga j dosiebie. Chwyci j rk z tyu za szyj. Prbowaa go z siebie strzsn.

Przycign mocniej i przycisn swoj czerwon twarz do jej twarzy. Walczya,ale by dla niej za silny. Przygnit jej twarz jeszcze mocniej. Wtedy ona gokopna. Odrzuci gow zirytowany.

Odwal si, pijana mendo! wyrzucia z siebie resztk tchu, ale bardzowyranie.

Jego twarz przybraa zy wyraz. Chwyci j za ramiona wystarczajco silnie,by zostawi siniaki, powoli, pokonujcjej opr, przycign j do siebie iprzytrzyma. Ludzie patrzyli surowo, ale nikt si nie ruszy.

Co jest, dziecinko? Nie kochasz ju wujka? zapyta gono i ochryple.Nie widziaem, co mu zrobia kolanem, ale mogem si domyli. Zabolao

go. Odepchn j i wykrzywi usta w dzikim grymasie. Potem zamachn si iuderzy j w twarz, wierzchem doni i otwart doni. Na jej policzkunatychmiast pojawia si czerwona prga. Staa zupenie spokojnie. Potem

powoli, gosem tak wyranym, e sycha j byo w caej sali, powiedziaa:Nastpnym razem, panie Mitchell, niech pan woy koszulk

kuloodporn.

Odwrcia si i odesza. A on sta. Twarz mu poblada trudno powiedzie,czy z blu, czy z wciekoci. Kierownik sali podszed do niego i co wyszepta,

pytajco unoszcbrwi.Mitchell spojrza w d i obrzuci gowzrokiem. Potem bez sowa ruszy przed

siebie, tak, e kierownik sali musia odskoczy, eby go przepuci. Mitchellposzed za Betty.

Po drodze potrci siedzcego na krzele mczyzn, ale nie zatrzyma si,eby go przeprosi. Betty siedziaa teraz przy stoliku pod szklan cian, w

pobliu tego duego, ciemnego faceta w smokingu. Facet spojrza na ni.Spojrzana Mitchella. Wyj z ust cygarniczk i spojrza na ni. Jego twarz bya

bez wyrazu.

Mitchell podszed do stolika. Sprawia mi bl, kochanie powiedziachrapliwym, ale dononym gosem. A kiedy mnie boli, to jestem zy. Jasne?Bardzo zy. Chcesz przeprosi?

Podniosa si, cigna szal z porczy krzesa i stana przed nim. Czy mam zapaci rachunek, czy te zapaci pan zpienidzy, ktre pan

ode mnie poyczy, panie Mitchell?


37/129

Zamierzy si, by j ponownie uderzy. Nie poruszya si. Poruszy si facetprzy ssiednim stoliku. Podnis si i szybkim, mikkim ruchem chwyciMitchella za przegub doni.

Spokojnie, Larry. Masz ju do. Powiedzia to tonem spokojnym,

jakby z lekkim rozbawieniem.

Mitchell wyrwa rk i odwrci si do niego.Nie wtrcaj si, Brandon,Nie mam zamiaru, stary. To nie moja sprawa. Ale lepiej nie bij ju tej

pani. Nieczsto wyrzucaj std goci, ale to si moe zdarzy.Mitchell zamia si gniewnie. Odpieprz si, dobra?Duy zwrci si do niego agodnie: Powiedziaem: spokojnie, Larry. I ju

nie powtrz.

Mitchell wpatrywa si w niego. Dobra. Pogadamy pniej rzuci obraonym tonem. Ruszy do wyjcia,

ale jeszcze si zatrzyma. Znacznie pniej doda w pobrocie. Potemwyszed niepewnym, lecz szybkim krokiem, nie ogldajc si.

Brandon sta. Dziewczyna te staa. Nie bardzo wiedziaa, co dalej.Spojrzaa na niego. On spojrza na ni. Umiechn si, po prostu uprzejmie i

swobodnie si umiechn, bez adnej zachty. Dziewczyna nie odwzajemniamu umiechu.

Czy mog pani w czym pomc? zapyta. Moe gdzie podwie?Potem nieznacznie odwrci gow. Aha, Carl!

Kierownik sali podszed pospiesznie. Nie wystawiaj rachunku powiedzia Brandon. W tej sytuacji,

rozumiesz...

Dzikuj, ale nie ycz sobie, eby kto za mnie paci rzuciadziewczyna ostro.

Powoli pokrci gow. Tu jest taki zwyczajpowiedzia.Ja nie mam

z tym nic wsplnego. Natomiast chtnie przyl pani drinka.Przyjrzaa mu si nieco duej. Wyglda jak naley.

Przyle pan? zapytaa.Umiechn si uprzejmie. A wic przynios. Jeeli zechce pani usi.Tym razem wysun dla niej krzeso przy wasnym stoliku. Dziewczyna

usiada. I wtedy, dokadnie w tym momencie, a nie sekund pniej, kierowniksali da znak orkiestrze i orkiestra zacza gra kolejny kawaek.

Pan Clark Brandon wyglda na jednego z tych, ktrzy maj to, co chc, bez

podnoszenia gosu.


38/129

Po jakim czasie dostaem swoj kanapk klubow. Nic specjalnego, ale daosi zje. Zabraem si do jedzenia. Posiedziaem jeszcze p godziny. Brandonz dziewczyn cakiem dobrze sobie radzili. Oboje milczeli. Po chwili poszli

potaczy. Potem ja wyszedem do samochodu i zapaliempapierosa. Moga

mnie zauway, ale nie daa po sobie pozna. Wiem, e Mitchell mnie niewidzia. Zbyt szybko zawrci na schody i by za bardzo wcieky, ebycokolwiek widzie.

Okoo p do jedenastej Brandon wyszed razem z ni, wsiedli do Cadillaca iopucili dach. Pojechaem za nimi, nie kryjc si, bo wybrali drog, ktrwybraby kady wracajcy do centrum Esmeralda. Zajechali przed Casa delPoniente i Brandon odstawi wz do garau.

Trzeba byo jeszcze tylko sprawdzi jedn rzecz. Zaparkowaem z boku, przy

krawniku, i wszedem przez hall do telefonw.Prosz z pann Mayfield, Betty Mayfield.

Chwileczk krtkie milczenie. Aha, wanie si zameldowaa.cz.

Znowu milczenie, tym razem znacznie dusze. Niestety, numer nieodpowiada.

Podzikowaem i odwiesiem suchawk. Wyniosem si szybko na wypadek,gdyby mieli zamiar zej oboje do hallu.

Wsiadem do swego wynajtego rydwanu i udaem si w drog powrotnprzez wwz i mg do Rancho Descansado. Domek, w ktrym miecia sirecepcja, wyglda na zamknity i pusty. Jedynie zamglone wiateko nazewntrz wskazywao przycisk nocnego dzwonka. Podjechaem do 12 C,ustawiem wz na parkingu i ziewajc dotarem do swojego pokoju. Panowa wnim chd, wilgo i smutek. Kto ju w nim by przede mn, zdj z ka

pasiast narzut i zabra takie same powoczki.Rozebraem si, zoyem sw kdzierzaw gow na poduszce i zasnem.

9

Obudzio mnie stukanie. Bardzo delikatne, ale natarczywe. Miaem wraenie,e rozlega si ju od dawna i e stopniowo wdziera si w mj sen. Przewrciemsi na drugi bok i suchaem. Kto nacisn klamk, a potem pukanie rozlego si

ponownie. Spojrzaem na zegarek.Blado fosforyzujce wskazwki pokazyway par minut po trzeciej. Wstaem

z ka, podszedem do walizki i signempo pistolet. Zbliyem si do drzwi i


39/129

uchyliem je nieznacznie. Staa za nimi ciemna posta w spodniach. I w jakimprochowcu. I w ciemnym szalu na gowie. Bya to kobieta.

O co chodzi?Prosz mnie wpuci. Szybko. I niech pan nie zapala wiata.

A wic to Betty Mayfield. Otworzyem drzwi, a ona wlizgna si jakpowiew mgy. Zamknem drzwi. Signem po szlafrok i wcignem go.

Czy kto zosta na zewntrz? zapytaem. W pokoju obok nie manikogo.

Nikt. Jestem sama. Opara si o cian i oddychaa szybko.Wycignem z paszcza latark i cienkim pasemkiem wiata odszukaemwcznik piecyka. Owietliem jej twarz. Zmruya oczy i podniosa rk.Opuciem wiato na podog, przesunem w stron okien, zamknem oba,

spuciem i zasunem aluzje. Potem wrciem i zapaliem lamp. Sykna, ale nic nie powiedziaa. Wci opieraa si o cian. Chyba bardzo

potrzebowaa jakiego drinka. Poszedem do kuchenki, nalaem troch whiskydo szklanki i przyniosem jej. Odmwia ruchem rki, potem zmienia zdanie,zapaa szklank i wychylia.

Usiadem i zapaliem papierosa ot, automatyczna reakcja, ktra tak nuy uinnych. Potem po prostu siedziaemsobie, patrzyem na ni i czekaem.

Nasze oczy spotkay si ponad rozlegymi obszarami pustki. Po chwili

signa z wolna do kieszeni prochowca i wycigna pistolet.O, nie!powiedziaem. Raz wystarczy.Spojrzaa na pistolet. Jej wargi dray. Nie mierzya w nic konkretnego.

Oderwaa si od ciany i podesza, eby pooy pistolet obok mojego okcia. My si ju znamy powiedziaem. Jestemy starymi przyjacimi.

Widziaemgo ostatnio u Mitchella. O co chodzi?I dlatego ci uderzyam. Baam si, e moe ci zastrzeli.Toby pokrzyowao jego plany. Bez wzgldu na to, jakie ma plany.

Nie wiedziaam. Nie byam pewna. Przepraszam. Przepraszam, e ciuderzyam.

Dzikuj za ld powiedziaem.

Nie chcesz przyjrze si temu pistoletowi?

Ju si przyjrzaem.

Przyszam tutaj pieszo z Casa. Teraz tam mieszkam. Przeniosam si...Przeniosam si po poudniu.

Wiem. Wzia takswk na stacj w Del Mar, eby apa wieczornypocig, a potem Mitchell ci zabra i przywiz z powrotem. Zjedlicie razem


40/129

kolacj, taczylicie i doszo do maego spicia. Facet, ktry nazywa si ClarkBrandon, podwiz ci do hotelu swoim kabrioletem.

Patrzya na mnie zdziwiona. Nie widziaam ci tam odezwaa si wkocu tonem, ktry wiadczy, e myli o czym zupenie innym.

Siedziaem w barze. Kiedy bawia si z Mitchellem, i bya zbyt zajtadostawaniem po twarzy i radzeniem mu, eby nastpnym razem woykoszulk kuloodporn. A potem, przy stoliku Brandona, siedziaa tyem domnie. Wyszedem przed wami i czekaem na zewntrz.

Zaczynam wierzy, e naprawd jeste detektywem powiedziaa cicho.Znowu przeniosa wzrok na pistolet.On mi go wcale nie odda wyjania.

Oczywicie, nie mog tego udowodni.

To znaczy, e chciaaby udowodni. To byoby poyteczne. Ale raczej niewystarczajce. Zwaszcza, kiedy

wpadn nato, kim jestem. Wiesz chyba, o czym mwi? Siadaj i przesta dzwoni zbami.Podesza powoli do fotela, usiada na samym brzegu ipochylia si do przodu.

Patrzya w podog.Wiem, e jest co, na co trzeba wpa odparem. Bo Mitchell na to

wpad. Wic ja te mgbym na to wpa, gdybym si postara. Mgby tozrobi kady, kto wie, e istnieje co takiego. Na razie nie wiem, o co chodzi.Zlecono mi tylko utrzyma kontakt i meldowa.

Rzucia mi szybkie spojrzenie. I zrobie to? Zoyem meldunek powiedziaem po chwili. i w midzyczasie

straciem kontakt. Wspomniaem co oSan Diego Zreszt on i tak wie o tym odtelefonistki.

Stracie kontakt powtrzya sucho. Kimkolwiek on jest; to musimie o tobie wysokie mniemanie. Przygryza warg. Przepraszam. Niechciaam tego powiedzie. Staram si podj decyzj w pewnej sprawie.

Nie spiesz si poradziem. Dopiero dwadziecia po trzeciej. No, teraz to ty szydzisz.Popatrzya w kierunku grzejnika ciennego. Nie dawa znakuycia, ale chd

jakby nieco zela. Uznaem, e muszsi czego napi. Wyszedem do kuchni istrzeliem sobiedrinka. Postawiem szklank, dolaem i wrciem do pokoju.

Trzymaa teraz w rce portfelik z imitacji skry. Pokazaa mi jego zawarto. Mam tu pi tysicy dolarw w czekach American Express po sto. Co pan

moe zrobi za pi kawakw,panie Marlowe?

Pocignem yk whisky. Zastanawiaem si ze skupionym wyrazem twarzy.


41/129

Przyjmujc normaln stawk kosztw wasnych, mona by mnie za tomie na cay etat przez kilka miesicy. To znaczy, gdybym akurat by dokupienia.

Postukiwaa portfelem w oparcie krzesa. Zauwayem, i palcami drugiej

rki takgboko wpijaa si w kolano, eomal nie wyrwaa sobie rzepki.

Jeste do kupienia stwierdzia. Ale to byby tylko Km zadatek.Kupowaam ju za wiksz fors. Mam wicej pienidzy, ni ci sikiedykolwiek nio. Mj ostatni m bytak bogaty, e a przykro. Wydusiam zniego okrgy milion.

Przybraa drwicy grymas i daa mi duo czasu, ebym si do niegoprzyzwyczai.

Rozumiem, e nie bd musianikogo zamordowa.

Niebdziesz musia nikogo zamordowa.

Nie podoba mi si ton, jakim to mwisz.Spojrzaem z ukosa na rewolwer, ktrego dotychczas nie tknem nawet

palcem. Przysza piechot z Casa, w rodku nocy, eby mi go przynie. Niemusiaem go dotyka. Patrzyem. Pochyliem si i powchaem. Nadal niemusiaemgo dotyka, ale wiedziaem, e dotkn.

Komu dostaa si kulka?zapytaem. Chd panujcy w pokoju zmrozimi krew w yach. Pyna w nich lodowata woda.

Skd wiesz, e tylko jedna?Wtedy wziem pistolet. Wycignem magazynek, obejrzaem i woyem z

powrotem. Gadko zaskoczy w rkoje.

Moe nawet dwie odparem. W magazynku jest sze. Pistoletsiedmiostrzaowy. Moga zuy jeden, a potem woy nowy do magazynka.Oczywicie, moga te wystrzela cay magazynek, a potem woy szenowych.

Tak sobie po prostu rozmawiamy, prawda?powiedziaapowoli.Niebardzo mamy ochot nazywa rzeczy poimieniu.

Dobra. Gdzie on jest?

Na leance na balkonie mojegopokoju. Wszystkie pokoje po tej stroniemaj balkony. Balkony maj z przodu betonowe barierki, a boczne przegrody to znaczy midzy pokojami czy apartamentami s wysunite na zewntrz.Myl, e jaki akrobata albo alpinista potrafiby obej tak ciank, ale na

pewno nie z ciarem. Mj pokj jest na dwunastym pitrze. Wyej jest ju

tylko poddasze.Przerwaa i zmarszczya czoo, a potem wykonaa bezbronnygest rk, ktra dotd ciskaa kolano. To zabrzmi troch naiwnie cigna


42/129

ale mg si tam dosta tylko przez mj pokj. A ja nie wpuszczaam go dopokoju.

I jeste pewna, e nie yje? Absolutnie pewna. Absolutnie nie yje. Zimny trup. Nie wiem, kiedy to

si stao. Nic nie syszaam. Co mnie zbudzio, to prawda. Ale to nie by adenodgos strzau. Zreszt on i tak ju by zimny. Wic nie wiem, co mnie zbudzio.I nie wstaam od razu. Po prostu leaam i mylaam. Nie mogam zasn nanowo, wic po chwili zapaliam lampk, wstaam, zaczam chodzi po pokoju izapaliam papierosa. Zauwayam, e mga opada i e wieci ksiyc. Nie wd, na ziemi, ale na podog w moim pokoju. Kiedy wyszam na balkon, wdole cigle jeszcze leaa mga. Byo cholernie zimno. Gwiazdy wydaway siogromne. Staam jaki czas pod cian, zanim go zauwayam. To chyba te

wyglda do naiwnie... albo nieprawdopodobnie. Myl, e policja niepotraktuje tego niepowanie. A potem no, powiedzmy szczerze. Nie mamnawet jednej szansy na milion, jeeli nikt mi nie pomoe.

Podniosem si, wychyliem reszt whisky i podszedem do niej. Powiem ci co. Po pierwsze, twoje reakcje s nienormalne. Nie jeste

zimna jak ld, ale jeste zbyt opanowana. Nie okazujesz paniki, histerii,absolutnie niczego. Zachowujesz si jakfatalistka. Po drugie, syszaem dzi po

poudniu ca twoj rozmow z Mitchellem. Wykrciem tamte arwki

wskazaem grzejnik i przyoyem stetoskop do tej cianki z tyu. Mitchellwiedzia, kim jeste, co oznaczao, e gdybytopoda do wiadomoci publicznej,musiaaby najprawdopodobniej znowu zmienia nazwisko i spywa do

jakiego innego miasta. Powiedziaa mi, e jeste najszczliwsz dziewczynpod socem, poniewa yjesz. A teraz, na twoim balkonie, ley trup facetazastrzelonego z twojego pistoletu i tym facetem jest oczywicie Mitchell.Zgadza si?

Kiwna gow potakujco. Tak, to Larry.

I powiadasz, e go nie zabia. I e gliny na pewno ju od samegopocztku w to nieuwierz. A potem tym mniej. Domylam si, e miaa z nimiprzedtem do czynienia.

Cigle patrzya na mnie z fotela. Podniosa si powoli. Nasze twarze zbliyysi, patrzylimy sobie teraz twardo prosto w oczy. Nie miao to junajmniejszego znaczenia.

P miliona dolarw to duo, to kupa forsy, Marlowe. Nie jeste takitwardy, eby odmwi. Jest na wiecie wiele miejsc, gdzie moglibymy piknie

spdzi ycie. Na przykad w jednym z tych wysokich, luksusowych


43/129

wieowcww Rio, nad brzegiem oceanu. Nie wiem, jak dugo mogoby trwaco takiego, ale nie ma rzeczy nie do zaatwienia. Co ty na to?

Ile w tobie jest przernych dziewczyn zauwayem.Teraz robisz zsiebie dziwk. Kiedy zobaczyem ci po raz pierwszy, bya spokojn, dobrze

urodzon dam, ktra nie lubi, kiedy czepiaj si jej takie przystojniaki jakMitchell. Potem kupia sobie paczk papierosw i zapaliajednego tak, jakbynie znosia palenia. Zaraz po przyjedzie tutaj daa mu si obj. A na mjwidok porwaa na sobie bluzk, he, he, he, z cynizmem godnym utrzymanki zPark Avenue tu po wyjciu kochanka do domu. Potem mnie te pozwolia siobj. A potem rozbia na mojej gowie butelk whisky. I teraz roztaczasz

przede mn uroki wsplnego yciaw Rio. Ktr z was ogldabym obok siebiew ku, budzc si co rano?

Pi patykw z gry. A potem znacznie wicej. Od policji nie dostaniesznawet piciu wykaaczek. Jeeli jeste innego zdania, to prosz bardzo, dzwo.

Co mam zrobi za te pi patykw?Powoli wypucia powietrze. Hotel stoi prawie na samej krawdzi skay.

Doem biegnie tylko wska, bardzo wska cieka. Niej s ju tylko gazy iocean. Przypyw jest wysoki. Nad tym wszystkim wisi mj balkon.

Kiwnem gow. S schody przeciwpoarowe? Z garau. Zaczynaj si zaraz przy wejciu do windy w suterenie, kilka

stopni powyej poziomu garau.Ale podejcie jest dugie i cikie. Za pi kawakw mgbym wej na gr nawet w penym oporzdzeniu

petwonurka. Czy wysza przez hall?Nie, schodami przeciwpoarowymi. Gara jest strzeony ca dob, ale

str spa w jednym z samochodw. Mwisz, e Mitchell ley na balkonie. Czy jest tam duo krwi?Zamrugaa oczami. No... Waciwie... nie zauwayam. Chyba tak.

Nie zauwaya? Chocia bya wystarczajco blisko, eby stwierdzi, e

nie yje i e jest zimny. Gdzie dosta?Nie widziaam adnej rany. Musiaa by gdzie pod spodem. Gdzie lea pistolet?Na posadzce balkonu, koo jego rki. Ktrej rki?Otworzya szeroko oczy. A co to ma za znaczenie? Nie wiem, przy ktrej.

On ley jako tak w poprzek, gowa mu zwisa z jednej strony, nogi z drugiej.Czy musimy jeszcze o tym rozmawia?


44/129

W porzdku powiedziaem. Nie mam pojcia, jakie tu s prdy iprzypywy. Moe go wyrzuci na pla ju jutro, ale rwnie dobrze moe niewypywa przez dwa tygodnie. Oczywicie, zakadajc, e zniesiemy go na d.Jeeli potrwa to dugo, mog nawet nie by w stanie stwierdzi, czy zosta

zastrzelony. Istnieje te pewna szansa, e w ogle go nie znajd. Niewielka, alezawsze. W tych wodach s barakudy i inne takie stworzenia.

Widz, e dokadasz wszelkich stara, eby brzmiao to odraajco zauwaya.

Waciwie przejem tylko paeczk. Zastanawiam si te, czy jest jakaszansa na samobjstwo. Musielibymy wtedy zanie pistolet z powrotem. On

by leworczny. Dlatego chciaem wiedzie, ktra to bya

playback - raymond chandler poloneza

Documents