podnoszenie kompetencji w zakresie bezpieczenstwa pracy w … · w polsce jest wiele instytucji...

SOCIAL COMPETENCE development at work in the AGRIculture sector. Health at SAFETY at work

Rozwój kompetencj i spolecznych w pracy w sektorze rolnym. BHP w rolnictw ie

Rozwój kompetencj i spolecznych w pracy w sektorze rolnym. BHP w rolnictw ie” .

Stowarzyszenie Rozwoju Inicjatyw Regionalnych „Lacjum”www.lacjum.org , [email protected]

Niniejsze materialy szkoleniowe zostaly opracowane w ramach projektu Leonardo da Vinci Transfer Innowacji pt”

Wszelkie prawa zastrzezone. Material niniejszy moze byc rozpowszechniany wylacznie nieodplatnie.

Podnoszenie kompetencj i w zakresie bezpieczenstwa pracy

w gospodarstwie rolnym.







Modul 0.Wstep (1h)







Zawód rolnika to jeden z tych, który stwarza najwiecej zagrozen powodujacych wypadki.

Praca w rolnictwie jest szczególnie niebezpieczna a wypadki, które sie zdarzaja powoduja w

konsekwencji utrate zdrowia i zycia.

Popularyzacja wiedzy dotyczacej zagrozen wystepujacych w pracy rolnika oraz

popularyzacja zasad bezpieczenstwa pracy na wsi powoduje ciagly spadek ilosci wypadków.

Niestety ich liczba jest w dalszym ciagu duza i nalezy podejmowac wszelkie dzialania, zmierzajace

do maksymalnego ich ograniczenia.

W Polsce jest wiele instytucji zajmujacych sie problematyka bezpieczenstwa pracy w

rolnictwie i na obszarach wiejskich. Instytucje te prowadza dzialania edukacyjne, prewencyjne oraz

róznorakie akcje promujace przede wszystkim zdroworozsadkowe myslenie podczas pracy na roli

oraz w gospodarstwie rolnym. Polska na tle krajów bioracych udzial w projekcie Leonardo da Vinci

pt. „Podnoszenie kompetencji w zakresie bezpieczenstwa pracy w gospodarstwie rolnym” wypada

bardzo dobrze. W krajach partnerskich takich jak Rumunia czy Bulgaria system edukacji czy

prewencji w obszarze bezpieczenstwa pracy na wsi istnieje w szczatkowym zakresie. W Hiszpanii

w rejonie Nawarry natomiast organizacja zajmujaca sie edukacja w zakresie bezpieczenstwa pracy

zajmuje sie Fundacja Fundagro która jest liderem projektu.

Aby przeniesc doswiadczenia hiszpanskie w zakresie ochrony bezpieczenstwa pracy na wsi

Stowarzyszenie Rozwoju Inicjatyw Regionalnych „Lacjum” podjelo sie wspólpracy w projekcie pt.

”Podnoszenie kompetencji w zakresie bezpieczenstwa pracy w gospodarstwie rolnym”. W chwili

obecnej trwaja badania ankietowe wsród rolników i mieszkanców obszarów wiejskich majace na

celu zebranie informacji o biezacych, najpilniejszych i aktualnych potrzebach szkoleniowych. Po

zebraniu tych informacji zostanie opracowane specjalistyczny kurs, który bedzie dostepny dla

kazdego bez ograniczen, na przygotowanej w tym celu platformie e-learningowej. Kurs bedzie mial

forme e-lerningu majaca ta zalete, ze jest dostepny przez 24 godziny w kazdym miejscu, w którym

tylko jest dostep do Internetu.







Dodatkowa wartoscia projektu jest fakt, ze bedzie mozliwosc przekazania polskich

doswiadczen zwiazanych z bezpieczenstwem pracy na wsi krajom, które maja duzo mniejsze

doswiadczenie w tym zakresie. Kurs przyczyni sie do ograniczenia wypadkowosci w pracy na wsi a

takze do podniesienia poziomu wiedzy i wzrostu swiadomosci wsród rolników i mieszkanców

obszarów wiejskich w zakresie bezpieczenstwa pracy.

Wiecej informacji znajdziecie Panstwo na stronie

ramach projektu przeprowadzono wiele spotkan w

których udzial wzielo blisko 600 osób. Ankieta zostalo podzielona na trzy czesci. Czesc A

dotyczaca wieku i wyksztalcenia to inaczej diagnoza grupy docelowej, czesc B pytania zamkniete

dotyczace zagadnien zwiazanych scisle z bezpieczenstwem i higiena pracy w gospodarstwie rolnym

oraz czesc C - pytania czesciowo otwarte, które dotyczyly tego samego zagadnienia. W trakcie

badania ankietowego czesto ankieterzy przeprowadzali rozmowy i wywiady z ankietowanymi

osobami. Ponizej przedstawiona analiza zostala wzbogacona o wyniki i wnioski jakie przedstawili

naszym ankieterom uczestnicy spotkan.

Ankiete wypelnilo 600 osób w tym 383 mezczyzn i 217 kobiet, przecietna wieku

ankietowanego to 18-30 lat. Wiekszosc respondentów deklarowalo wyksztalcenie srednie to az 253

osoby. Uczestnicy badania zamieszkuja glównie obszary wiejskie o duzym rozdrobnieniu

agrarnym. Przewazaja gospodarstwa do 1 ha (201osób) oraz od 2 do 10 ha (163 osoby).

Dominujacym kierunkiem produkcji rolniczej w gospodarstwie jest produkcja roslinna.

www.agr isafety-competence.eu

Analiza statystyczna ankiet po spotkaniach które odbyly sie w ramach projektu „ Social AGRI SAFETY Competence”

W „ Social AGRI SAFETY Competence”







Niski poziom wiedzy rolników na temat zagrozen zwiazanych w wykonywana praca w

polaczeniu z faktem, ze rolnicy indywidualni, jako osoby samozatrudniajace sie, nie podlegaja

to bez watpienia jedna z najistotniejszych przyczyn wysokiego wskaznika

wypadkowosci przy pracach rolnych i chorób zawodowych zwiazanych z praca w rolnictwie. Majac

na uwadze range problemu wynikajacego z niewystarczajacego bezpieczenstwa pracy rolników

indywidualnych, co podkreslala Europejska Federacja w swej Spolecznej, nalezy podjac starania o

dokonanie zmian legislacyjnych przyznajacych rolnikom prawa i obowiazki na wzór pracowników

zatrudnionych poza rolnictwem, aczkolwiek specyficzne dla tej tylko kategorii zawodowej.

Wiekszosc respondentów stwierdzilo iz ich wiedza na temat bezpieczenstwa i higieny pracy w

gospodarstwie rolnym jest raczej srednia stwierdzilo tak az 48% badanych. Mala wiedze na temat

bezpieczenstwa pracy ma 33% badanych. Ta grupa jest dla nas bardzo wazna i ta czesc

spoleczenstwa nasz projekt powinien najbardziej zainteresowac

Przyczyny wypadków

Do wypadków dochodzilo najczesciej wskutek niewlasciwej organizacji pracy, glównie

niewlasciwej organizacji samego stanowiska pracy, tj. zlego stanu nawierzchni podwórzy i ciagów

komunikacyjnych, balaganu w obejsciu gospodarstwa oraz w pomieszczeniach produkcyjnych,

braku odpowiednich przejsc i dojsc, niewlasciwego rozmieszczenia i skladowania przedmiotów

pracy, nieprawidlowego sposobu wchodzenia i schodzenia z maszyn rolniczych, niestosowania

drabin i podestów przy pracy na wysokosci oraz niewlasciwego uchwycenia lub trzymania

narzedzi. Tylko 64 ankietowanych wskazalo na taka przyczyne wypadków jak upadki z wysokosci.

Duza liczba zdarzen wypadkowych spowodowana byla nieprzestrzeganiem zasad bhp,

niewlasciwym operowaniem konczynami w strefie zagrozenia, niewlasciwa koordynacja prac

zbiorowych, nieznajomoscia instrukcji oraz zasad bezpieczenstwa i higieny pracy. Wypadkom

sprzyjaly równiez niewlasciwe tempo pracy i pospiech, gdy zmienialy sie niespodziewanie warunki

atmosferyczne.

Kodeksowi Pracy,

i

.







Przyczynami wypadków z udzialem maszyn byly niewlasciwe oslony maszyn, urzadzen i narzedzi

lub ich brak, nieuzywanie przez rolników ochron i ubran roboczych oraz niewlasciwe

zabezpieczenie maszyn, urzadzen i narzedzi podczas postoju i w ruchu. W mniejszych

gospodarstwach, które znajduja sie w trudnej sytuacji ekonomicznej, eksploatowane byly

urzadzenia i maszyny niezapewniajace bezpieczenstwa pracy – stare, zuzyte, wlasnej konstrukcji

bez odpowiednich zabezpieczen. Az 486 osób stwierdzilo iz jest to glówna przyczyna wypadków.

Najczestsze przyczyny wypadków ze zwierzetami to narowistosc i agresja zwierzat oraz ich reakcja

na nieznane bodzce i otoczenie, a takze niewlasciwy sposób ich obslugi i nieprzystosowanie

obiektów budowlanych do prowadzonej produkcji. Na zagrozenia plynace z kontaktów ze

zwierzetami wskazalo 60 respondentów.

Porównujac poziom wiedzy na temat bezpieczenstwa i higieny pracy a wiedzy na temat wypadków

mozna stwierdzic iz istnieje stereotyp wsród rolników i osób pracujacych w rolnictwie, który

swiadczy iz wedlug tej grupy respondentów najwiecej wypadków zdarza sie podczas pracy z

maszynami. Jest to prawda jesli wezmiemy pod uwage ilosc wypadków ze skutkiem smiertelnym.

Jednak jak wynika z badan przeprowadzonych przez KRUS najwiekszy odsetek wypadków mozna

odnotowac podczas pracy na wysokosciach. Z uwagi na ten fakt nalezy polozyc duzy nacisk na

uswiadomienie rolników ze nie tylko praca z maszynami jest niebezpieczna ale równiez czesto

prace bardzo prozaiczne jak wchodzenie po drabinie lub prace na wysokosciach niosa za soba

czynnik zagrozenia. Projekt dedykowany jest rolnikom oraz osoba zatrudnionym w rolnictwie jak

równiez uczniom szkól rolniczych.







1. Charakterystyka i pr oblemy sektor a r olniczego w Polsce.

Warunki naturalne rozwoju rolnictwa w Polsce wykazuja duze przestrzenne zróznicowanie i

ogólnie ocenia sie je jako srednio sprzyjajace. Ocena warunków naturalnych rolnictwa wynika z

nastepujacych cech:

- uksztaltowanie powierzchni na znacznej powierzchni kraju jest sprzyjajace rolnictwu, ale na

obszarach wyzyn i pojezierzy wystepuja duze róznice wysokosci wzglednych utrudniajace uprawe i

mechanizacje prac polowych, obszary te odznaczaja sie takze wiekszym zagrozeniem erozja gleb.

- agroklimat odznacza sie duzym zróznicowaniem pod wzgledem naslonecznienia i opadów,

dogodnosc warunków termicznych dla roslin okresla dlugi okres wegetacji, który w Polsce wynosi

maksymalnie 220 dni i obejmuje tym zasiegiem obszary Niziny Slaskiej, Kotliny Podkarpackie i

zachodnie obrzeza kraju. Na obszarach Polski pólnocno-wschodniej i w górach okres wegetacji

skraca sie do 180 i mniej dni, co wyklucza tam m.in. uprawe pszenicy, buraków cukrowych i

niektórych krzewów owocowych.

Niekorzystna jest chwiejnosc ilosci opadów w poszczególnych latach i rozklad opadów w ciagu

roku. Przewazajace w Polsce opady letnie cechuje burzowy charakter, co powoduje wyleganie zbóz

i podtapianie upraw. Niskie opady w ciagu roku w Polsce srodkowej w polaczeniu z

przepuszczalnoscia podloza oraz silnym wylesieniem, niekorzystnie odbijaja sie na ilosci wody w

gruncie. Do rozleglych obszarów deficytu wody dla rolnictwa naleza m.in.: Kujawy, Wyzyna

Lubelska. Niezbyt korzystna jest jakosc i wartosc uzytkowa gleb, czyli struktura bonitacyjna.







W Polsce wystepuja trzy formy wlasnosci uzytków rolnych. Wlasnosc prywatna (76% UR),

spóldzielcza i panstwowa. Gospodarka spóldzielcza ma najwiekszy udzial w regionie poznanskim i

opolskim. Gospodarstwa panstwowe obejmuja przede wszystkim panstwowe gospodarstwa rolne

przejete przez Agencje Wlasnosci Rolnej Skarbu Panstwa i pozostale panstwowe gospodarstwa

rolne. Maja one najwiekszy odsetek ziem uprawnych w pólnocnej i wschodniej czesci kraju.

Strukture wielkosci gospodarstw cechuje w kraju nadmierne ich rozdrobnienie. Az ok. 55% ogólnej

liczby gospodarstw indywidualnych stanowia gospodarstwa male, do 5 ha. Najsilniejszym

rozdrobnieniem odznacza sie Podkarpacie oraz obszary wokól duzych skupisk ludnosci.

Najwieksze gospodarstwa nawiazuja rejonem wystepowania do bylych PGR-ów - w Polsce

pólnocno-wschodniej jest najwiecej gospodarstw o powierzchni 15 ha i powyzej.

Srednia wielkosc gospodarstwa w Polsce wynosi 7.6 ha i jest mniejsza niz w krajach Unii

Europejskiej. Rozdrobnienie gospodarstw ogranicza specjalizacje i obniza towarowosc produkcji

rolnej, a sprzyja spozyciu wlasnemu i pracochlonnosci w gospodarstwach rolnych. Wyposazenie

techniczne przecietnego gospodarstwa rolnego w Polsce odbiega od standardów europejskich.

Jeden ciagnik obsluguje przecietnie w Polsce 16 ha UR, co jest wartoscia dosc niska, zwazywszy,

ze wiekszosc UR stanowia grunty orne. Najslabiej zmechanizowane sa chlopskie gospodarstwa w

Polsce wschodniej. Zuzycie nawozów sztucznych wykazalo znaczny spadek na poczatku lat 90-

tych, co zwiazane bylo ze wzrostem cen nawozów na rynku po wprowadzeniu nowych zasad

gospodarki w Polsce. Obecnie w kraju przecietnie zuzywanych jest ok. 80 kg nawozów na 1 ha.

Wartosc ta jest trzy-, czterokrotnie nizsza do sredniej w krajach Unii Europejskiej.







1.UPRAWA

Produkcja roslinna wraz z hodowla tworza gospodarke rolna. Produkcja roslinna dominuje w

ogólnej produkcji rolnej, ale w produkcji towarowej stanowi 35%. Wiekszosc produktów rolnych

dostarczanych na rynek stanowia produkty hodowli.

Zboza. W przestrzennej strukturze zasiewów dominuja zboza przed ziemniakami, pastewnymi i

przemyslowymi. Zboza zajmuja 66% powierzchni zasiewów. Najwieksza role wsród zbóz

odgrywaja w kolejnosci - pszenica, zyto, jeczmien, pszenzyto, owies i proso. Pszenica jest

najbardziej plennym zbozem - srednie plony wynosza 36 dt/ha, ma jednak duze wymagania

glebowe i klimatyczne. Rosliny przemyslowe. Naleza do nich buraki cukrowe i rosliny oleiste, w

tym o najwiekszym znaczeniu - rzepak. Burak cukrowy jest w Polsce uprawa pracochlonna, o

duzych wymaganiach glebowych i klimatycznych. Pod wzgledem rejonów upraw silnie nawiazuje

do wystepowania pszenicy.

Rzepak, wsród innych roslin oleistych, takich jak rzepik, len, konopie, ma w Polsce najwieksze

znaczenie. Uprawy koncentruja sie na zachodzie i pólnocy kraju.

Warzywa, owoce. Naleza do roslin intensyfikujacych, tzn. wymagajacych wiekszych nakladów

pracy i srodków na uprawe.







2. HODOWL A

POL SK I E ROL NICTWO NA TL E UNI I EUROPEJSK I EJ

Chów zwierzat gospodarskich obejmuje w Polsce: bydlo, trzode chlewna, owce, konie i drób. Polska

nalezy do krajów o srednio rozwinietej hodowli, chociaz odznacza sie ona u nas wyzsza

towarowoscia niz produkcja roslinna. Wazna role w uzupelnianiu dostaw miesa na rynek odgrywa

hodowla drobiu. W Polsce, pomimo istniejacego zaplecza ferm, nie jest ona jednak dostatecznie

wykorzystana.

Polski uzyskuje slabsze efekty niz w krajach Unii Europejskiej. Cechy, które róznia rolnictwo

naszego kraju od wydajnego, intensywnego rolnictwa zachodnioeuropejskiego, dotycza zarówno

warunków naturalnych rolnictwa, jak i cech spoleczno-ekonomicznych:

- rolnictwo Polski rozwija sie w mniej korzystnych warunkach naturalnych, zwlaszcza pod wzgledem

jakosci gleb i ilosci opadów

- pod wzgledem wskazników wydajnosci rolnictwa, takich jak plony, obsada zwierzat na 100 ha,

ilosc mleka i miesa od jednej sztuki hodowlanej, gospodarka rolna Polski odznacza sie niska

wydajnoscia, nawet w najkorzystniejszych warunkach naturalnych

- efekty polskiego rolnictwa hamowane sa duzym rozdrobnieniem gospodarstw, tradycyjna struktura

upraw ograniczajacych specjalizacje i mechanizacje gospodarstw

- tradycyjny charakter rolnictwa Polski potwierdza wysokie zatrudnienie w tym dziale gospodarki -

kilkunastokrotnie wyzsze niz w Europie Zachodniej. Niepokojacy jest takze niski poziom

wyksztalcenia ludnosci wiejskiej oraz starzenie sie wsi, zwlaszcza w tych regionach, w których

wystepowal silny odplyw ludnosci mlodej do miast







- polskie rolnictwo odznacza sie niewystarczajacym powiazaniem z przemyslem przetwórczym

- niekorzystne sa cechy eksportu zywnosci - dominuje zywnosc slabo przetworzona, np. swieze

owoce, surowe mieso, zywe zwierzeta.

Pomimo wielu slabosci i niesprzyjajacych warunków, gospodarka rolna uzyskuje w zakresie

wielu plodów i produktów hodowli nadwyzki, co pozwala osiagnac korzystne wartosci produkcji na

1 mieszkanca, np. w zbiorach zyta, ziemniaków, poglowia trzody chlewnej, produkcji miesa i mleka.

Przewaga polskiego rolnictwa nad rolnictwem Unii polega na nizszych kosztach pracy. Na jednego

mieszkanca przypada w Polsce wiecej uzytków rolnych niz w krajach Unii, dzieki czemu moga byc

one wykorzystywane mniej intensywnie, z mniejsza szkoda dla srodowiska naturalnego. Szansa dla

polskiego rolnictwa moze byc wiec uwzglednienie w jego rozwoju modelu rolnictwa ekologicznego,

opartego na nowoczesnych metodach uprawy. Produkty polskiego rolnictwa postrzegane sa jako

malo przeksztalcone chemicznie i pod tym wzgledem bezpieczne. Jakosc produkcji jest najwieksza

szansa dla polskich wyrobów, zwlaszcza po przystapieniu do Unii Europejskiej, obarczonej

nadwyzkami zywnosci. Rolnictwo jest najbardziej problemowym dzialem gospodarki Polski wobec

zjednoczenia z Unia. Najpilniejszym dzialaniem na rzecz rozwoju polskiego rolnictwa jest obecnie

dofinansowanie przeksztalcen polskiej wsi z uwzglednieniem rozwiazan problemu bezrobocia.







M odul 1. Wprowadzenie do BHP -

zapobiegania zagrozeniom.







Praca moze spowodowac, ze pracownicy beda narazeni na zagrozenia zwiazane z utrata

zdrowia i zycia, zagrozenia te musza zostac okreslone a takze wlasciwie kontrolowane.

Dlatego konieczne jest zrozumienie natury pracy i wszystkich elementów, które na to

wplywaja. Jest to szczególnie trudne w pracy w gospodarstwie rolnym, gdzie sa uzywane maszyny i

ostre narzedzia oraz nawozy, i gdzie pracuje sie w róznych porach dnia i nocy, itp.

Konieczne jest, aby wykryc, ocenic i przeciwdzialac juz zidentyfikowanym zagrozeniom,

tych, które moga powodowac wypadki przy pracy lub choroby, wazne jest równiez

zidentyfikowanie sytuacji, które moglyby powodowac zmeczenie lub niezadowolenie, itd. ogólnie

rzecz biorac wszystkie zagrozenia, które moga powodowac uszczerbek dla zdrowia pracowników.

jest to spolecznie zorganizowana dzialalnosc, która dzieki polaczeniu róznych

zasobów naturalnych, takich jak pracownicy, materialy, energii, technologii, organizacji itp., osiaga

okreslone cele i spelnia potrzeby.

charakteryzuje sie odmienna specyfika niz praca w innych sektorach

gospodarki narodowej. Specyfika ta polega na sezonowym nasileniu prac oraz duzym ich

zróznicowaniu. W ciagu dnia rolnik wykonuje kilka a nawet kilkanascie róznorodnych czynnosci –

obsluguje i naprawia skomplikowane maszyny i urzadzenia, wykonuje prace remontowo-

budowlane, obsluguje zwierzeta, pozyskuje drewno na opal, prowadzi prace zwiazane z uprawa i

ochrona roslin, jest takze menagerem (planuje produkcje, zapewnia zaopatrzenie gospodarstwa i

sprzedaz produktów, zalatwia sprawy w urzedach i bankach itp.), odpowiada za byt i

bezpieczenstwo rodziny.

Na przyklad prace rolne sa bardziej zmechanizowane i korzystaja z produktów spoza

srodowiska naturalnego (pestycydy, nawozy itp.) Wsród tych nawarstwiajacych sie problemów,

najwazniejszym bedzie zawsze ryzyko zwiazane ze zdrowiem pracowników.

Wazne jest przeprowadzanie okresowej identyfikacji ryzyka wystapienia wypadków w kazdym

gospodarstwie i stosowanie odpowiednich srodków zapobiegawczych, w tym:

1. Praca.

Praca

Praca w r olnictwie







- zwrócenie uwagi na przestrzeganie obowiazujacych w danym kraju przepisów z zakresu BHP

- instrukcje obslugi wszystkich urzadzen i maszyn rolniczych

Ocenie powinny podlegac wszystkie miejsca pracy zarówno w pomieszczeniach jak i na

przestrzeni otwartej, zwracajac miedzy innymi uwage na stan sprzetu elektrycznego, stan i

zabezpieczenie maszyn i urzadzen, drogi ewakuacyjne, wyposazenie przeciwpozarowe, wentylacje,

temperature w pomieszczeniach, stan podlóg, scian, stropów, dachu, okien, drzwi i bram, stan tras

ruchu oraz wyposazenie apteczki do udzielenia pierwszej pomocy.

Swiatowa Organizacja Zdrowia definiuje zdrowie jako "stan pelnego komfortu fizycznego,

psychicznego i spolecznego samopoczucia, a nie tylko braku urazu lub choroby."

Wazne jest, aby podkreslic potrójny wymiar zdrowia fizycznego, psychicznego i spolecznego oraz

znaczenie osiagniecia równowagi w tych wymiarach kazdej osoby.

2. Zdrowie.







3. Praca i zdr owie.

4. Ryzyko w pr acy.

Praca i zdrowie sa ze soba powiazane. Dzieki pracy staramy sie zaspokoic szereg potrzeb,

poczawszy od zaspokojenia potrzeb fizycznych poprzez rozwój osobisty a skonczywszy na

zaspokojeniu rozwoju spolecznego i gospodarczego. Niestety, w ten sposób mozemy uszkodzic

nasze zdrowie, jesli nie pracujemy w odpowiednich warunkach.

Szczególna uwage nalezy zwrócic na sposoby organizacji pracy oraz klimat spoleczny w

pracy, poniewaz moga miec one powazne konsekwencje np. ( psychiczne zmeczenie, stres ....),

które nie sa takie jak wypadki przy pracy lub choroby zwiazane z praca. Wszystkie elementy

zwiazane z praca (klimat podczas pracy, maszyny, ziemia, rosliny itp.), które moga negatywnie

wplywac na zdrowie rolnika nazywane sa zagrozeniami w miejscu pracy ".

Zagrozenia w pracy np. ( ryzyko zwiazane z przewrócenia ciagnika powodujace smierc

kierowcy)oraz zagrozenia zwiazane z chorobami, patologiami, czy szkodami spowodowanymi

przez lub w pracy np.(bóle pleców spowodowane przez zle ustawienia siedzenia lub pochodzace

od nadmiernego wysilku).

Zapobieganie zagrozeniom powstalym w pracy: Grupa dzialan podjetych lub planowanych we

wszystkich fazach aktywnosci pracowniczej w celu zapobiegania lub ograniczania zagrozen

zawodowych.

a) nalezy unikac zagrozen

b) ocene ryzyka, którego nie da sie uniknac

c) podzial ryzyka ze wzgledu na jego pochodzenie

d) dostosowanie pracy do czlowieka, zwlaszcza poprzez dobór miejsca pracy, jak równiez dobór

sprzetu do pracy oraz metod produkcji, w celu minimalizacji monotonii i powtarzalnych dzialan na

Grupy dzialan:







rzecz zmniejszenia jego wplywu na zdrowie.

e) nalezy pamietac o technicznych ulepszeniach.

f) zastepstwo w pracy jest równiez nie bezpieczne dla pracowników

g) plan zapobiegania, poszukiwania spójnego zestawu, który integruje techniki organizacji pracy,

warunki pracy, stosunki spoleczne oraz wplyw czynników srodowiskowych w miejscu pracy.

h) przyjecie zasad sprzyjajacych ochronie zbiorowej nad ochrona indywidualna.

Wypadek, to nagle zdarzenie wywolane przyczyna zewnetrzna, powodujace smierc lub

uszczerbek na zdrowiu.

Za wypadek przy pracy rolniczej uwaza sie nagle zdarzenie wywolane przyczyna zewnetrzna, które

nastapilo podczas wykonywania czynnosci zwiazanych z prowadzeniem dzialalnosci rolniczej albo

pozostajacych w zwiazku z wykonywaniem tych czynnosci:

na terenie gospodarstwa rolnego, które rolnik prowadzi lub w którym stale pracuje, albo na

terenie gospodarstwa domowego bezposrednio zwiazanego z tym gospodarstwem rolnym,

w drodze z mieszkania do gospodarstwa rolnego, albo w drodze powrotnej,

podczas wykonywania poza terenem gospodarstwa rolnego, zwyklych czynnosci

zwiazanych z prowadzeniem dzialalnosci rolniczej albo w zwiazku z wykonywaniem tych

czynnosci,

w drodze do miejsca wykonywania wymienionych wczesniej czynnosci albo w drodze

powrotnej.

5. Wypadki przy pracy.

l

l

l

l







Z punktu widzenia profilaktyki zwiazanej z praca, wypadek jest nieprawidlowym,

niepozadanym zdarzeniem, które wystepuje nagle, bez ostrzezenia, przerywajac normalny dzien

roboczy i powodujacy obrazenia ciala.

Wypadki choc zaskakujace i niepozadane nie wystepuja przez zbieg okolicznosci. Sa one

konsekwencja i rezultatem sytuacji w postepowaniu przy pracy, w którym nie zostaly zachowane

wszystkie zasady bezpieczenstwa pracy. Przyczyny sa zawsze naturalne, nie tajemnicze i

nadprzyrodzone, a nawet trudno do zidentyfikowania. Jest ona podobna do "efektu domina" jesli

pierwsze domino upadnie i nie jest on kontrolowany wtedy spowoduje to lawine przewracajacych

sie klocków, które ciezko jest powstrzymac. "Bezpieczenstwo i higiena pracy" obejmuje czynnosci

w które sa wykonywane w celu wyeliminowania lub zmniejszenia ryzyka wypadków.







5. Choroby zawodowe.

1. Szczególne grupy narazone na niebezpieczenstwo w pracy.

1. Grupy narazone na wystapienie r yzyka zwiazanego z bezpieczenstwem i higiena pracy.

M iejsca pracy.

Zanieczyszczenia.

Choroba zawodowa rolnika, w mysl artykulu 12 Ustawy o ubezpieczeniu spolecznym

rolników, to choroba, która powstala w zwiazku z praca w gospodarstwie rolnym i objeta jest

wykazem chorób zawodowych.

Chorobami odzwierzecymi sa takie choroby zakazne i pasozytnicze, którymi czlowiek moze

zarazic sie od zwierzat chorych lub bedacych nosicielami wirusów, bakterii, grzybów.

Do tej grupy naleza kobiety w ciazy i mlodociani pracownicy pracujacy w gospodarstwie

rolnym.

2. Wymagania dotyczace projektowania i wykorzystywania pracy w ogóle.

Istnieje takze kilka dyrektyw dotyczacych szczególnych warunków pracy na terenach,

placach budowy oraz w kopalniach i kamieniolomach jak równiez dotyczace rybactwa i

rolnictwa itp.

3. Ochrona pracowników powinna obejmowac równiez zagadnienia z

zakresu prac zagrozonych zanieczyszczeniami spowodowanymi przez azbest, olów,

promieniowanie jonizujace i rakotwórcze oraz czynniki biologiczne jak równiez praca w

szkodliwym dla zdrowia halasie.

Wykaz chorób zawodowych stanowiacy zalacznik do Rozporzadzenia Rady Ministrów z 30

lipca 2002r. w sprawie chorób zawodowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 132, poz. 1115), zawiera 26

chorób lub grup chorobowych.







4. Szczególnie wazne sa dyrektywy które dotycza stosowania sprzetu

roboczego, ekranów komputerowych, obciazenia oraz odziezy ochronnej.

Oprócz dyrektyw dotyczacych zdrowia i bezpieczenstwa w miejscu pracy, Unia Europejska

dziala na podstawie przepisów prawnych które dotycza bezpieczenstwa zywnosci i produktów,

dzieki temu wszystkie produkty musza byc produkowane zgodnie z Unijnymi wymogami równiez

w zakresie bezpieczenstwa pracy, które sa gwarantowane przez producenta zywnosci lub

produktów. Szczególnie towary i produkty zywnosciowe które posiadaja znak „CE”, który mówi

nam o tym ze towar jest bezpieczny dla kupujacych go.

Zanim kupisz nowe urzadzenie lub maszyne sprawdz czy posiada znak „CE” – Certyfikat

Europejski obowiazujacy od 1.05.2004 r., a takze deklaracje zgodnosci z przepisami

obowiazujacymi w panstwach Wspólnoty Europejskiej „WE”, zawarta w instrukcji obslugi oraz

znak bezpieczenstwa „B” – obwiazujacy dla maszyn wprowadzanych do obrotu do 30.04.2004 r., a

dobrowolny – od 1.05.2004 r.

Najlepszym wyborem jest zakup maszyny oznaczonej dodatkowo „Znakiem

Bezpieczenstwa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Spolecznego „ Znakiem tym obecnie 19

producentów oznacza 123 wyroby

Na maszynach mozna znalezc inne symbole napisy.

Zwykle mówia o zagrozeniach zwiazanych z obsluga maszyn. Warto sie z nimi zapoznac.

I nne dyrektyw.

Bezpieczenstwo Produktów.







1. M aszyny:

. Zbiorniki cisnieniowe i aparaty gazowe:

3. Elektronarzedzia:

przepisy regulujace zakup maszyn rolniczych zawarte sa w Dyrektywie 89/665/EWG

oraz w Rozporzadzeniu Ministra Gospodarki z dnia 30 pazdziernika 2002 r. Dz.U. Nr 191 poz.

1596

2 Podstawowym zagrozeniem wystepujacym w

procesach spawalniczych jest zagrozenie pozarem. Odpryski i krople stopionego metalu maja

bardzo wysoka energie i stanowia grozne zródlo zaplonu. Temperatura luku elektrycznego zawiera

sie w granicach 5 000K – 30 000K. Tak wysokie temperatury stanowia zródlo promieniowania

cieplnego i ultrafioletowego stanowiacego równiez powazne zagrozenie dla oczu, skóry twarzy i

rak spawajacego.

Jezeli kupujesz elektronarzedzia pamietaj, ze narzedzia posiadajace

podwójna izolacje elektryczna sa bezpieczniejsze. Nie uzywaj narzedzi z uszkodzona obudowa.

Uszkodzony przewód zasilajacy lub wtyczka powinny zostac wymienione. Kontroluj stan

elektronarzedzi pod wzgledem ich uszkodzen zewnetrznych i prowizorycznych napraw. Nie

nastawiaj i reguluj narzedzi wlaczonych do pradu. Wszystkie elektronarzedzia zamontowane w

warsztacie powinny byc skutecznie uziemione, chyba ze sa w podwójnej izolacji. Nie uzywaj

prowizorycznego oswietlenia. Lampy, którymi oswietlasz pole pracy powinny miec oslone wokól

klosza i raczki z metalu elektroizolacyjnego.







4. Niebezpieczne substancje i preparaty:

5. Srodki ochrony r oslin:

6. Odziez ochronna:

(rozpuszczalniki, farby, lakiery i produkty pokrewne,

pestycydy i materialów wybuchowych dla uzytku cywilnego, itd.)

Ustawa o nawozach i nawozeniu z 10.07.2007 r. Dz. U. 147 poz.1033

oraz ROZPOZADZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 24 czerwca 2002

r. w sprawie bezpieczenstwa i higieny pracy przy stosowaniu i magazynowaniu srodków ochrony

roslin oraz nawozów mineralnych i organczno-mineralnych. Zabiegi przy uzyciu srodków ochrony

roslin moga byc wykonywane przez osoby, które ukonczyly szkolenie w zakresie stosowania

srodków ochrony roslin i posiadaja aktualne zaswiadczenie o ukonczeniu tego szkolenia (wazne 5

lat).

Uzywanie odziezy i sprzetu ochrony osobistej zalecanego dla danej grupy

preparatów chemicznych, informacja jaka to odziez i sprzet podana jest na etykiecie instrukcji.







MODUL 2.

Ogólne typy zagrozen i zapobieganie zagrozeniom

(6 h)







1.Miejsce Pracy i powier zchnie robocze.

Wazne jest, aby miejsce pracy bylo dostosowane do wlasciwych warunków bezpieczenstwa, aby

uniknac wypadków a wtedy praca bedzie bardziej wydajna.

• upadek,

• upadek z wysokosci,

• nastapienie na obiekt,

• uderzenie przez poruszajacy sie obiekt,

• uderzenie przez pojazd,

• z winy spadajacego przedmiotu.

Zalecenia dotyczace bezpieczenstwa w miejscu pracy:

• maszyny powinny byc odpowiednio oddzielone, umozliwiajac pracownikom bezpieczny dostep i

ruch wokól nich,

• narzedzia i przyrzady powinny miec stale miejsce pobytu,

• wszystkie materialy (kable, weze itp.) produkty gotowe np. (bele siana, slomy itp.) i odpady

powinny byc przechowywane w miejscach które nie beda kolidowac.

1.1 Bezpieczenstwo w obejsciu gospodarstwa:







• Korytarze, ciagi komunikacyjne i schody powinny byc odpowiednich wymiarach i wolne od

przeszkód, powinny byc odpowiednio oswietlone,

• w budynkach i ich instalacjach (elektrycznosc, woda, gaz, sprezone powietrze, itp.) powinny byc

w dobrym stanie i dobrze utrzymane,

• podloga nie powinna byc sliska i powinno byc zastosowane odpowiednie obuwie,

• wszystkie otwory, sciany, czy wejscia, przez które materialy lub osoby moga wchodzic/wychodzic

powinny byc odpowiednio chronione,

wyrównac i w miare mozliwosci utwardzic nawierzchnie placów i przejsc,

usunac wystajace przedmioty i nierównosci, które zwlaszcza przykryte sniegiem moga byc

niewidoczne,

oswietlic podwórze i chodniki,

zima likwidowac sliskosc nawierzchni i przejsc komunikacyjnych,

oznaczyc i ogrodzic miejsc niebezpieczne,

umiescic w odpowiednich miejscach tabliczki informacyjne i ostrzegawcze.

Czystosc i porzadek sa podstawowymi zasadami bezpieczenstwa.

Prewencja:

•

•

•

•

•

•







L AD I PORZADEK W OBEJSCI ACH GOSPODARSTWA

UTRZYM ANI E CZYSTOSCI W POM I ESZCZANI CH GOSPODARCZYCH

Ustawa o utrzymaniu czystosci i porzadku w gminach naklada na wlascicieli nieruchomosci

obowiazki :

wyposazenie w urzadzenia do zbierania odpadów komunalnych i utrzymywanie tych

urzadzen w odpowiednim stanie technicznym i sanitarnym;

przylaczenie do istniejacej sieci kanalizacyjnej gdy jest to mozliwe lub wyposazenie w

bezodplywowy zbiornik nieczystosci cieklych lub w przydomowa oczyszczalnie scieków

bytowych,

pozbywanie sie zebranych na terenie nieruchomosci odpadów komunalnych oraz

nieczystosci cieklych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrebnym,

Obowiazki wlascicieli nieruchomosci:

udokumentowania w formie umowy i dowodów placenia uslug w zakresie odbierania

odpadów komunalnych, oprózniania zbiorników bezodplywowych i transportu nieczystosci

cieklych,

uprzatniecie blota, sniegu, lodu i innych zanieczyszczen z chodników dla ruchu pieszego

polozonych bezposrednio wzdluz nieruchomosci; nie dotyczy chodnika, na którym jest

dopuszczony platny postój lub parkowanie pojazdów samochodowych;

realizacje innych obowiazków okreslonych w regulaminie gminy

W pomieszczeniach inwentarskich powinny sie znajdowac miejsca gdzie mozna umyc rece,

twarz i buty przed jego opuszczeniem.

Miejsca te powinny byc polozone dogodnie w stosunku do ciagów komunikacyjnych. Powinien

znajdowac sie w nich wieszak, odpowiednio zabezpieczone reczniki jednorazowe, mydlo –

najlepiej plynne w pojemniku nad umywalka.

ü

ü

ü

ü

ü

ü







W magazynach, warsztatach, garazach, sortowniach, chlodniach, przechowalniach, szklarniach itp..

nalezy utrzymywac lad i porzadek.

Podloze w pomieszczeniach gospodarczych powinno byc zamiecione lub, jezeli jego rodzaj

na to pozwala, umyte.

W pomieszczeniach gospodarczych nalezy tez, co jakis czas, usuwac pajeczyny, kurz oraz

umyc okna. W wiekszych pomieszczeniach uzywac specjalistycznego sprzetu

Wiekszosc urazów spowodowana jest przez reczne i elektryczne narzedzia pracy takie jak: mlotki,

przecinaki, noze, siekiery, pily, szczypce, wkretarki i klucze i srubokrety itp.

2.1 Glówne przyczyny urazów

• niewlasciwe uzywanie narzedzia.

• niesprawne narzedzia

• niska jakosc narzedzi

• nieprawidlowy transport lub przechowywanie

• ostre przedmioty.

• szkody powstale przez latajace przedmioty

• nadmierny wysilek

• zakup wysokiej jakosci narzedzi,

• narzedzia wykorzystywane i przeznaczone wylacznie do pracy w gospodarstwie,

• odpowiednie szkolenia w zakresie korzystania z poszczególnych narzedzi,

• stosowac ochrony oczu, gdy istnieje niebezpieczenstwo zranienia przez przedmioty latajace,

• uzywanie rekawic przy obchodzeniu sie z ostrymi przedmiotami,

2. NARZEDZI A

2.2 Niebezpieczenstwo

2.3 Prewencja







• okresowa konserwacja (naprawa, ostrzenie, czyszczenie sprzetu, itp.),

• okresowe sprawdzanie uchwytów itp.,

• przechowywanie w odpowiednich i oznaczonych pudelkach narzedzi jak równiez

przechowywanie narzedzi na stalym miejscu,

- narzedzia reczne o napedzie pneumatycznym,

stosowane w warsztatach naprawczych, sluza do odkrecania srub, pompowania opon malowania itp.

czynnosci. Podczas pracy narzedziami z napedem pneumatycznym zaleca sie zakladanie grubych

rekawic, wylozonych warstwa ochronna od strony dloni. Rekawice te moga równiez amortyzowac

drgania przenoszone na rece operatora. Nalezy stosowac ochronnik sluchu i ograniczac czas pracy.

• Porazenie pradem elektrycznym,

• ostre przedmioty.

• szkoda powstale przez latajace przedmioty

• nadmierny wysilek

• zapobieganie zagrozeniom ze zródla energii,

• podwójne izolowane narzedzi elektrycznych lub pod napieciem (24 V),

• postepuj zgodnie z instrukcjami producenta.

jezeli kupujesz elektronarzedzia pamietaj, ze narzedzia posiadajace podwójna izolacje

elektryczna sa bezpieczniejsze,

nie uzywaj narzedzi z uszkodzona obudowa. Uszkodzony przewód zasilajacy lub wtyczka

powinny zostac wymienione,

kontroluj stan elektronarzedzi pod wzgledem ich uszkodzen zewnetrznych i prowizorycznych

napraw,

nie nastawiaj i reguluj narzedzi wlaczonych do pradu,

wszystkie elektronarzedzia zamontowane w warsztacie powinny byc skutecznie uziemione,

chyba ze sa w podwójnej izolacji,

Narzedzia o napedzie pneumatycznym

2.4 Niebezpieczenstwa

2.5 Prewencja

•

•

•

•

•







•

•

nie uzywaj prowizorycznego oswietlenia.

lampy, którymi oswietlasz pole pracy powinny miec oslone wokól klosza i raczki z metalu

elektroizolacyjnego.

Przyczyny najczestszych wypadków przy pracy z narzedziami elektrycznymi:

- niewlasciwe uzycie nie adekwatne do wykonywanej pracy,

- uszkodzone narzedzia,

- nieprawidlowy transport lub przechowywanie,

- brak ochrony,

- usuniete ochraniacze

Przed rozpoczeciem pracy nalezy sprawdzic narzedzia oraz zalozyc brakujace ochraniacze.

Aby uniknac wypadków spowodowanych przez maszyny nalezy stosowac sie do nastepujacych

zalecen:

• posiadanie bezpiecznych maszyn (etykieta WE)

• instalacja, uzytkowanie i utrzymanie odpowiednio wszystkich maszyn, zgodnie z zaleceniami

producentów.

• regularne kontrolowanie maszyn.

a) zagrozenia mechaniczne: spowodowane uszkodzeniami fizycznymi elementów maszyny.

- ruchomych czesci (lopatki, kola itp.)

- transmisyjne czesci (osie, kola pasowe, itp.)

- odpryskami z rozbitych czesci

- odpryskami z materialu w trakcie opracowywania.

3. Maszyny.

3.1. Zagrozenia zwiazane z maszynami.







b) elektryczne zagrozenia: porazenie pradem elektrycznym lub oparzenia spowodowane:

dotkniecia (bezposredni kontakt) lub przypadkowo naladowanych elementów (posredni kontakt)

lub niedostatecznej izolacji.

c) zagrozenia cieplne: oparzenia spowodowane kontaktem z goracymi przedmiotami lub

materialami.

d) zagrozenia zwiazane z halasem: halasliwe maszyny moga spowodowac utrate sluchu, zmeczenie,

zaklócenia komunikacji ustnej lub sygnalów akustycznych.

e) drgania: Intensywne wibracje moga powodowac zaburzenia miesniowe w rekach, lumbago, rwe

kulszowa

F) wady techniczne: maszyna, która nie jest dobrana odpowiednio do cech oraz zdolnosci osoby

uzywajacej jej moze spowodowac zaburzenia fizyczne z powodu niewygodnej pozycji,

powtarzanych ruchów, czy forsowania sie.

Konieczne jest stosowanie oslon i urzadzen zabezpieczajacych.

Prewencja:







•

•

•

•

Uzywaj maszyn wylacznie zgodnie z przeznaczeniem.

Nie zezwalaj na jazde na ladunku, blotnikach, zaczepach, burtach; na wsiadanie i wysiadanie w

czasie jazdy; na przebywanie na ciagniku i maszynach kogokolwiek poza konieczna obsluga!!!.

Nie zezwalaj nikomu na przebywanie miedzy ciagnikiem a maszyna wspólpracujaca oraz na

wchodzenie na dyszle, zaczepy, ramy i inne czesci ciagnika lub maszyn rolniczych w czasie

pracy!!.

Jesli zostawisz maszyne na pochylosci, musisz miec pewnosc, ze nie zjedzie sama. Podlóz pod

kola podstawki – kliny.

Przy pracy pilarka lancuchowa nalezy stosowac srodki ochrony indywidualnej. Sa to:

- helm ochronny,

- okulary ochronne lub siatka ochronna,

- ubranie ochronne z materialu odpornego na przeciecie pila lancuchowa,

- rekawice antywibracyjne ochronne,

- ochronniki sluchu,

- obuwie ochronne.

Przy obsludze maszyn i urzadzen technicznych wyposazonych w silniki elektryczne,

znajdujacych sie w pomieszczeniach wilgotnych, nalezy uzywac hermetycznych przewodów,

wtyczek i gniazd umozliwiajacych stosowanie zerowania badz uziemienia.) Silniki elektryczne,

wlaczniki i wylaczniki, gniazda bezpiecznikowe, punkty swietlne, tablice rozdzielcze i inne

Elektrycznosc.







polaczenia elektryczne powinny byc zabezpieczone przed pylem, wilgocia, olejami napedowymi,

gazami i innymi czynnikami mogacymi powodowac porazenie pradem.

Kazda instalacja elektryczna jest przewidziana na okreslony maksymalny pobór mocy.

Kazde nadmierne obciazenia instalacji moze grozic porazeniem lub pozarem. Przed przekroczeniem

dopuszczalnego poboru mocy chronia instalacje elektryczna bezpieczniki topikowe(tzw. korki) lub

w nowych instalacjach wylaczniki nadmiarowo pradowe.

• nie wolno wykonywac prac elektrycznych bez odpowiednich kwalifikacji,

• uwaga na kable elektryczne i przewody - zachowaj bezpieczna odleglosc,

• uzywaj certyfikowanych sprzetów do ochrony osobistej,

Prewencja:







• w pomieszczeniach wilgotnych lub na powierzchniach metalowych uzywaj tylko przenosnych

urzadzen elektrycznych o niskiego napieciu,

Trzy zlote zasad o których musisz pamietac przy pracy z urzadzeniami elektrycznymi:

• wylacz wszystkie zródla zasilania elektrycznego,

• wylacz i zablokuj wszystkie urzadzenia przelaczajace (przelaczniki, wylaczniki, itp.),

• wytyczyc i oznaczyc miejsce pracy

Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpozarowej (Dz.U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1229,

z pózn. zm.). Rozporzadzenie Ministra Spraw Wewnetrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia

2006 r. w sprawie ochrony przeciwpozarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów

(Dz. U. z dnia 11 maja 2006 r.).

Pozarem nazywamy samorzutne, nie kontrolowane rozprzestrzenianie sie ognia w miejscu do tego

nie przeznaczonym, powodujace straty materialne i zagrozenie zycia.

Wlasciciele, budynków oraz placów skladowych i wiat, z wyjatkiem budynków mieszkalnych

jednorodzinnych, oznakowuja drogi ewakuacyjne znakami zgodnymi z Polskimi Normami.

Oznakowania wymagaja pomieszczenia, w których w mysl przepisów techniczno-budowlanych

konieczne sa, co najmniej 2 wyjscia ewakuacyjne.

.

5. Pozar .







: substancja wydzielajaca przy intensywnym utlenianiu (spalaniu) duze ilosci ciepla.

Energia uzyskana ze spalania paliwa wykorzystywana jest:

* przez maszyne (silnik cieplny) lub zespól maszyn i urzadzen (silownia cieplna) do produkcji

energii mechanicznej

* przez kociol do celów grzewczych lub procesów technologicznych.

Najwazniejsza cecha paliw jest ich cieplo spalania i wartosc opalowa.

: reakcja chemiczna przebiegajaca miedzy materialem palnym lub paliwem a

utleniaczem, z wydzieleniem ciepla i swiatla. Paliwa i utleniacze moga wystepowac w trzech

stanach skupienia: gazowym, cieklym i stalym. Powszechnie dostepnym utleniaczem gazowym jest

tlen zawarty w powietrzu. Utleniacze ciekle i stale sa stosowane w silnikach rakietowych.

ilosc ciepla, jaka powstaje przy spalaniu calkowitym i zupelnym jednostki masy lub

jednostki objetosci analizowanej substancji w stalej objetosci, przy czym produkty spalania oziebia

sie do temperatury poczatkowej, a para wodna zawarta w spalinach skrapla sie zupelnie.

Najczestsze zródla to: papierosy, iskier, slabo zgaszone pozary, usterki elektryczne, spoin itp.

• przechowuj produkty latwopalne i zabezpiecz paliwa jak najdalej od obszarów roboczych.

• uzywaj pojemników szczelnych w których bedziesz przechowywal materialy latwopalne,

• przed przystapieniem do prac konserwacyjnych lub napraw, czyszczenia kanalizacji i instalacji

które zawieraja produkty latwopalne nalezy dokonac przegladu,

5.1 Czynniki pozaru.

- Paliwa

- Spalanie

- Cieplo:

5.2 Przeciwdzialanie pozarom.







• zródla ciepla (piece, piecyki, ciagniki itp.) z dala od obszarów pracy,

• unikaj zródel ciepla w instalacjach elektrycznych. Pod koniec dnia roboczego wszystkie

urzadzenia elektryczne musza zostac odlaczone,

• nie mieszac substancji chemicznych, których reakcja jest nieznana, poniewaz moze to generowac

wystarczajaca ilosc ciepla, aby doprowadzic do pozaru.

• plan ewakuacji

- zestaw dzialan majacych na celu kontrolowanie ognia, jesli wybuchnie

- dobra ochrona pochodzi z dobrego wykrywania pozaru, alarmu.

- gdy wybucha pozar, szybkosc dzialania ma zasadnicze znaczenie. Dlatego wazne jest, aby

instalowac automatyczne systemy wykrywania pozaru, przynajmniej w miejscach, gdzie istnieje

wieksze ryzyko pozaru.

- podreczny sprzet gasniczy stanowia: gasnice, hydranty wewnetrzne, koce gasnicze i tlumice,

- podreczny sprzet gasniczy jest przeznaczony wylacznie do gaszenia pozarów w zarodku.

- pomocna role w gaszeniu pozaru odgrywaja bosaki, topory, siekiery, kilofy, lomy, lopaty i szufle

- rozmieszczenia sprzetu pozarniczego i srodków gasniczych ochrona plodów rolnych

- sterty, stogi i brogi ustawia sie co najmniej 30m od budynków, dróg i torowisk

- sterty, stogi i brogi ustawia sie minimum 100 metrów od lasów i terenów zadrzewionych

- wokól nich powinna byc powierzchnia pozbawiona materialów palnych (szerokosc:2m)

5.3 Ochrona przed ogniem.

.







jest specjalnym, opracowywanym indywidualnie

na potrzeby konkretnego obiektu dokumentem, w którym wlasciciel zarzadca lub uzytkownik

obiektu, zobowiazany jest szczególowo okreslic obowiazujace w nim zasady ochrony

przeciwpozarowej.

Budynek inwentarski powinien spelniac wymagania ewakuacyjne, które sa nastepujace:

odleglosc od najdalszego stanowiska dla zwierzat do wyjscia ewakuacyjnego nie powinna

przekraczac przy sciólkowym utrzymaniu zwierzat – 50 m, a przy bezsciólkowym – 75 m, przy

bezsciólkowym utrzymaniu bydla, trzody chlewnej i owiec, jezeli liczba bydla i trzody chlewnej nie

przekracza 15 sztuk, a owiec 200 sztuk, nalezy stosowac co najmniej jedno wyjscie ewakuacyjne, w

budynku przeznaczonym dla wiekszej liczby zwierzat niz podana wyzej nalezy stosowac co

Ciala stale pochodzenia organicznego, przy spalaniu, których wystepuje zjawisko zarzenia (drewno, papier itp. materialy)

woda, piana gasnicza, proszek gasniczy, dwutlenek wegla

Ciecze palne i substancje stale topniejace wskutek ciepla (rozpuszczalniki, pasty do podlogi, topiace sie tworzywa sztuczne)

piana gasnicza, proszek gasniczy, dwutlenek wegla

Gazy palne (gaz miejski, metan, propan-butan)

proszek gasniczy, dwutlenek wegla

Pozary ABC wystepujace w obrebie urzadzen pod napieciem

proszek gasniczy, dwutlenek wegla

I nstrukcja bezpieczenstwa pozar owego

Grupapozarów

Rodzaj palacego sie mater ialu Rodzaj srodka gasniczego

A

B

C

E







najmniej dwa wyjscia, a z pomieszczen podzielonych na sekcje – co najmniej jedno wyjscie

ewakuacyjne z kazdej sekcji.

Pryzmy z worków ze zbozem i jego przetworami w magazynach podlogowych nalezy

formowac z worków o jednakowej masie, ksztalcie, rodzaju opakowania i wymiarze,

ukladanych zawiazkami do srodka, po kazdych pieciu warstwach od poziomu podlogi nalezy

stosowac wzmocnienia w postaci drewnianych przekladek

Do balotów ze slomy, siana i sianokiszonki z pras rolujacych nalezy uzywac sprzetu

mechanicznego, nie wyzej jednak niz bezpieczna wysokosc podnoszenia przez narzedzie

zamocowane na traktorze lub przez podnosnik widlowy.

Przechowywanie i magazynowanie plodów rolnych:

Wejscie pracownika do silosu typu wiezowego lub glebinowego powinno byc poprzedzone

przewietrzeniem jego wnetrza i kontrola czystosci powietrza.

W czasie przebywania pracownika wewnatrz komory do magazynowania zbóz i ich

przetworów lub wewnatrz urzadzenia technicznego wszystkie wlazy powinny byc otwarte,

Wirujace czesci maszyn i urzadzen technicznych mogace stanowic zagrozenie powinny byc

osloniete,

6. Przechowywanie i magazynowanie plodów rolnych.

l

l

l







6.1 M agazynowanie.

6.2 Transpor t mater ialów.

• niegospodarnosc , oprócz znacznej straty czasu, moze spowodowac uszkodzenie, przesuniecie,

pozar itp.

• dobre zarzadzanie pamiecia masowa poprawia warunki pracy i wydajnosc.

• opakowania sluzace przechowywaniu (pojemniki, worki paszy, nawozów, zboza itp.) powinny

byc rozmieszczone tak, aby nie zaklócac dostepu i eliminowac zniszczenia itp.

• nie wspinaj sie na pólkach, aby osiagnac wysokie obiekty, nalezy uzyc drabiny.

• nie opieraj ciezkie stosy o sciany nosne,

• nie nalezy rzucac na powstale stosy przedmiotów od góry lub wyciagac przedmioty od dolu,

• nie wolno przeciazac pólki lub podlogi.

• chronic material przed wilgocia i cieplem,

• nalezy unikac zniszczenia pojemników,

• miej pod reka tylko surowce potrzebne do codziennej pracy.

• miej wszystko poukladane

Przyczepy rolnicze wyposazone w hamulce typu bezwladnosciowego moga byc agregowane

z ciagnikiem, pod warunkiem ze laczna masa przyczepy z transportowanym ladunkiem nie

przekroczy 5000 kg.

zalecenia:







Niedopuszczalne jest laczenie przyczep tego typu, w podwójne zestawy. W razie holowania

dwóch przyczep uklady hamulcowe calego zestawu powinny byc polaczone.

Transport drogowy odbywajacy sie po drogach publicznych powinien odbywac sie zgodnie

z przepisami o ruchu drogowym

W kazdym przypadku transportu materialów wysoko zaladowanych (sloma, siano)

niezbednym wyposazeniem przyczepy powinna byc drabina o dlugosci odpowiedniej do wysokosci

przewidywanego ladunku.

przechylanie skrzyn ladunkowych przyczep wywrotek na jednym sworzniu lub przy

calkowitym kacie wychylenia wiekszym niz 50 stopni,

dokonywanie wywrotu ladunku w kierunku pochylenia terenu,

nierównomierne rozmieszczanie ladunku lub przekraczanie ich ladownosci.

Wedlug strategii lizbonskiej przyjetej przez UE za priorytetowe obszary prewencji uznane

zostaly prace recznego przemieszczania ciezarów i wykonywanie czynnosci powtarzalnych.

Niedopuszczalne jest:

Ø

Ø

Ø







Uzgodniono odpowiednie prawodawstwo, które zostalo implementowane do prawa polskiego.

Dyrektywa 90/269 EWG mówi, ze pracodawca musi minimalizowac koniecznosc recznego

przemieszczania ciezarów przez pracowników (zastosowanie technologii eliminujacej prace reczne

np.: prasy rolujace lub wielkogabarytowe, transport nawozów lub ziarna w technologii big-bag).

• uzywaj maszyny i elementów pomocniczych, które sa w dobrym stanie i odpowiednie do tego

zadania.

• wykonywanie okresowych kontroli wszystkich elementów, które moga byc niebezpieczne (kable,

sznury, liny, itp.)

• sprawdz wszystkie istotne elementy przed uruchomieniem maszyny.

Normy dzwigania i podnoszenia ladunków:

Prewencja.

PRACA

M lodociani 16-18 lat kobiety mezczyzni

dziewczeta chlopcyK obiety wciazy

kobiety mezczyzniPr zenoszeniezespolowe

stala 8 kg 12 kg 3 kg 12 kg 30 kgM ax 25 kg na 1 os.

Dor ywczaM ax 4 godz.

14 kg 20 kg 5 kg 20 kg 50 kgM ax 42 kg na 1 os.







• podnoszenie i opuszczanie ladunków powoli, unikac naglych ruchów, zatrzyman.

• obciazenia nie powinny byc pozostawiane bez kontroli i opieki.

• nie nosic ciezarów powyzej glowy.

• skierowanie urzadzenia do pracy, w której zarówno zaladunku jak i rozladunku moga byc

kontrolowane.

• szkolenie teoretyczne i praktyczne dla wszystkich operatorów maszyn.

• przechowuj klucze do maszyny w bezpiecznym miejscu,

• oznakowanie i oddzielenie pasów ruchu dla ludzi i materialów,

• pasy ruchu powinien byc wolne od przeszkód,

• pasy ruchu powinny byc dobrze oswietlone,

• szerokosc obszaru powinna byc odpowiednia dla uzytkowników.

Prawidlowe oznakowanie jest skutecznym uzupelnieniem funkcji bezpieczenstwa, ale musimy

pamietac, ze nigdy nie eliminuje calkowicie ryzyka. To po prostu informuje, ze istnieje ryzyko.

.

Znaki bezpieczenstwa moga byc sklasyfikowane jako:

- znaki zakazu: zabrania niebezpiecznych zachowan,

- znaki obowiazku: wymaga pewnych zachowan,

- znaki ostrzegawcze: ostrzega przed ryzykiem lub zagrozenia,

7. Oznakowanie.

7.1 Znaki bezpieczenstwa

M iedzynar odowe umowne znaki ostr zegawcze (piktogr amy):







Koncentratw formieplynnej dorozcienczania

Koncentratw formiestalej dorozcienczania

Srodekgotowydo uzycia

Chron dlonieUzywajrekawic

Chron twarzUzywaj ekranuochronnego

Rece myjpod biezaca

woda

Uzywajfartuchaochronnego

Uzywaj obuwiaochronnegoNogawki spodniwkladajna obuwie

Uzywajmaskiochronnej

Uzywajrespiratora

Uzywajkombinezonuochronnego

Srodekszkodliwydla ryb

Srodekszkodliwydla zwierzat

Przechowywacw pomieszczeniachzamknietych,niedostepnychdla dzieci

- znaki ratunkowe: wskazuje wyjscia awaryjne, najpierw stanowisk pomocy, lub inny sprzet

ratunkowy

- znaki informacyjne: informuja o zagrozeniach

- znaki dodatkowe: zawieraja jedynie tekst i sa uzywane w polaczeniu z innymi znakami

bezpieczenstwa. Etykietach produktów.







8. Prace konserwacyjne.

Prace konserwacyjne sa niezbedne do zapobiegania uszkodzeniom a tym samym przerwaniu

pracy.

• zawsze postepuj zgodnie z instrukcja,

• prace konserwacyjne nie powinny byc wykonywane przez osobe, która nie zostala

przeszkolony do tego,

• przed rozpoczeciem pracy ze sprzetem, maszynami elektrycznymi itp., wylacz silnik, odlacz go

od zródla energii, zablokuj wszystkie zawory lub przelaczniki lub wylaczniki elektryczne,

elementy hydrauliczne lub pneumatyczne,

• w maszynach stacjonarnych, powinny byc zastosowane pojedyncze zawory aby wylaczyc i

zablokowac silnik. W urzadzeniach mobilnych, wyciagnac wtyczke. W obu sytuacjach

przelaczniki powinny byc kontrolowane przez pracownika technicznego.

• gdy kilku pracowników pracuje na tej samej maszynie, urzadzenie powinno byc wyposazone w

kilka zamków tak aby kazdy z pracowników mógl odpowiadac i kontrolowac swoje zamki.

• oznaczyc maszyne, jak w trakcie prac konserwacyjnych.

• pojemniki i przestrzeniach zamknietych (scieków, studnie, silosy, kadzie, itp.), wentylacji i

odnawiania doplywu powietrza

• praca z narzedziami, które moga wytwarzac iskry w obszarach z zagrozonych wybuchem

(perkusja oleju, poddaje obróbce lub zakurzony silosy, itp.)

• otwarcie lub odlaczeniem pojemników zawierajacych latwopalne lub toksyczne substancje.

• praca na dachach i w rowach.

Prewencja.







NAPRAWY M ASZYN I CI AGNI K ÓW:

9. Oddzialywanie Czynników Chemicznych.

- podnos ciagnik lub maszyne na plaskim podlozu, najlepiej na posadzce betonowej,

- unikaj pracy bez asysty. Popros kogos z doswiadczeniem o pomoc,

- postepuj zgodnie z zasadami zawartymi w fabrycznej instrukcji obslugi lub zapewnij sobie

profesjonalna pomoc,

- uzywaj podnosników o odpowiednim standardzie technicznym,

- zachowaj ostroznosc przy naprawie kól,

Kontrola stanu technicznego, regulowanie i wykonywanie doraznych napraw i prac

konserwacyjnych oraz czyszczenie czesci lub zespolów roboczych sprzetu rolniczego dopuszczalne

sa po uprzednim unieruchomieniu silnika i wylaczeniu wszystkich napedzanych zespolów tego

sprzetu.

Srodowisko pracy moze ulec pogorszeniu ze wzgledu na zdrowie w perspektywie krótko-,

srednio-i dlugoterminowej. Obecnosc substancji chemicznych w srodowisku jest bardzo

powszechna w zyciu codziennym i w pracy. Jednak substancje chemiczne w miejscu pracy sa

zazwyczaj bardziej liczne i bardziej niebezpieczne niz w domu. Zanieczyszczenia chemiczne, znane

takze jako czynniki chemiczne sa to substancje, które moga byc wchlaniane przez organizm i w

krótkim czasie lub na przestrzeni wielu lat, szkodzic zdrowiu czlowieka. Sa ich tysiace, zarówno

naturalne jak i sztuczne. O szkodach mozemy mówic wtedy, gdy wchlaniane ilosci przekraczaja







dawki dopuszczalne. Dawka zalezy od ilosci czynnika (stezenia) i dlugosci czasu pracy osoby

narazonej na kontakt z chemikaliami (czas ekspozycji). Im mniejsza dawka substancji tym bardziej

skondensowana i niebezpieczna.

Srodki chemiczne moga byc wchlaniane przez organizm w rózny sposób, w kolejnosci

waznosci: uklad oddechowy, skóra, przewód pokarmowy i pozajelitowy.

Trzy rodzaje czynników szkodliwych majacych wplyw na prace fizyczna:

• halas i wibracje,

• promieniowanie (swiatlo ultrafioletowe, promienie X, itp.)

• zimno i cieplo

Halas jest definiowany jako niepozadany i irytujace dzwiek. Poziom halasu i czestotliwosc

mozna zmierzyc. Syrena pogotowia jest przykladem dzwieków o wysokiej czestotliwosci, podczas

gdy silnik samochodu normalnie emituje srednia czestotliwosc tonów. Czlowiek moze normalnie

slyszec dzwieki od 20 do 20.000 Hz (Herc) i Ubytek sluchu jest powaznym zagrozenie które

wplywa na wydajnosc i bezpieczenstwo w wykonywanej. Nadmierny halas uszkadza zakonczenia

nerwowe w uchu. Ryzyko utraty sluchu jest istotne, gdy halas przekracza 80 dB w ciagu roku w 8-

godzinnym dniu pracy.

Narazenie na drgania wystepuje, gdy cialo jest w kontakcie z drgajacym elementem, takim jak

uchwyty, siedzenia lub podlogi. Wibracje moga byc o bardzo niskiej czestotliwosci (jak w

pociagach lub na lodzi, które moga spowodowac chorobe lokomocyjna); czestotliwosci niskie, jak

w ruchu pojazdów takich jak ciagniki, wózki widlowe itp., które moga uszkodzic ucho wewnetrzne

i spowolnic czas reakcji, lub wysokiej czestotliwosci, takie jak te powstale przez pily lancuchowe,

10. Narazenia na czynniki fizyczne.

10.1 Halas i wibracje.







mloty pneumatyczne, itp. Moga one doprowadzic do powaznych uszkodzen, takich jak uszkodzenia

stawów, rak lub nóg.

Jednym ze sposobów przekazywana energii jest fala elektromagnetyczna. Fale

elektromagnetyczne róznia sie czestotliwoscia i iloscia energii przekazanej. Kiedy promieniowanie

jonizujace uderza w przedmiot wytwarza emisje czastek elektrycznych (jony). Promieniowanie

jonizujace moze byc elektromagnetyczne, (promienie X lub promienie gamma) lub czasteczkowe

(emitujace atomowe skladniki SS czastki). Wystawienie sie na promieniowanie jonizujace moze

doprowadzic do powaznego i nieodwracalnego uszczerbku na zdrowiu (powoduje raka).

Niejonizujace promieniowanie wplywa na cialo w zróznicowanym efekcie w zaleznosci od pasma

czestotliwosci. Sa to:

• promieniowanie ultrafioletowe, które uszkadza skóre (oparzenia, rak) i oczu (zapalenie spojówek),

• promieniowanie podczerwone, które uszkadza skóre (oparzenia) i siatkówke oka,

• mikrofale, które ze wzgledu na ich potencjal ogrzewania, moga powodowac glebokie oparzenia,

• lasery, które niszcza tkanke poprzez jej przenikanie,

• swiatlo widzialne, które uszkadza oczy (dretwienie siatkówki)

pozwala nam zobaczyc, co robimy. Dobrze zaprojektowany system oswietlenia

powinien zapewnic odpowiednia ilosc swiatla, kontrastu prawidlowego wykonania zadania,

kontroli olsnienia i wystarczajacym komfort wizualny.

Wydolnosc wzrokowa czlowieka zalezy od warunków pracy wzrokowej. W sytuacji oswietlenia

sztucznego uzyskanie wysokiej wydolnosci wzrokowej jest uzaleznione od zapewnienia

dostatecznie dobrego oswietlenia okreslanego m.in. wysokimi poziomami natezenia oswietlenia na

plaszczyznie roboczej. Przy okreslonym natezeniu oswietlenia wydolnosc wzrokowa nie jest jednak

taka sama u wszystkich ludzi.

10.2 Promieniowanie jonizujace i pr omieniowanie niejonizujace.

Swiatlo







Nowa norma europejska w wiekszosci wypadków wymaga do pracy natezenia oswietlenia 300

lx. Jak widac jest to wartosc wystarczajaca dla osób w wieku okolo 30 lat. Starsi pracownicy,

równiez potrzebni w firmach ze wzgledu na swoje doswiadczenie, a majacy niestety nizsza

wydolnosc wzrokowa, potrzebuja jednak znacznie wyzszego poziomu natezenia oswietlenia. Dzieki

temu beda wykonywac równie dobrze taka sama prace wzrokowa, co mlodsi. Oznacza to jednak

koniecznosc podwyzszenia natezenia oswietlenia z wymaganej normami minimalnej wartosci 300

lx do okolo 1200 lx.

Postanowienia zawarte w dyrektywie 2000/54/WE Parlamentu Europejskiego oraz Rady Unii

Europejskiej „w sprawie ochrony pracowników przed ryzykiem zwiazanym z narazeniem na

dzialanie czynników biologicznych w miejscu pracy” zostaly wdrozone do prawa polskiego

odnosnym zapisem w kodeksie pracy, a przygotowane rozporzadzenie ministra zdrowia „w sprawie

biologicznych czynników szkodliwych dla zdrowia w srodowisku pracy oraz ochrony zdrowia

pracowników zawodowo narazonych na te czynniki”

Szkodliwe czynniki zagrozen biologicznych w srodowisku pracy, okreslane takze jako

„biologiczne czynniki zagrozenia zawodowego”, „zagrozenia biologiczne w srodowisku pracy”,

„biologiczne szkodliwosci zawodowe” sa to takie mikro- i makroorganizmy oraz takie struktury i

substancje wytwarzane przez te organizmy, które wystepujac w srodowisku pracy wywieraja

szkodliwy wplyw na organizm ludzki i moga byc przyczyna chorób pochodzenia zawodowego.

w srodowisku pracy klasyfikuje sie najczesciej wedlug

zasad systematyki przyrodniczej, poczawszy od organizmów najnizszych ( , wirusy), az do

organizmów najwyzej zorganizowanych (ssaki i wytwarzane przez nie alergeny). Klasyfikacja

zagrozen biologicznych w srodowisku pracy, zamieszczona w zalacznikach do dyrektywy Unii

Europejskiej 90/679/EEC w sprawie ochrony pracowników przed tymi zagrozeniami obejmuje

ogólem 379 czynników, w wiekszosci zakaznych lub inwazyjnych. Dzieli sie je na nastepujace

11. Czynniki biologiczne.

K L ASYFI K ACJA

Szkodliwe czynniki biologiczne

priony







cztery grupy (w nawiasach podano liczby sklasyfikowanych czynników): wirusy, bakterie, grzyby i

pasozyty. W najnowszej monografii wydanej w Polsce, uwzgledniajacej szeroko czynniki o

dzialaniu alergizujacym i/lub toksycznym, sklasyfikowano ogólem 622 nastepujace czynniki lub

grupy czynników: 6 prionów, 132 wirusy, 181 bakterii, 74 grzyby, 83 pasozyty, 76 czynników

roslinnych i 69 czynników zwierzecych innych niz pasozyty.

Zawodowe zagrozenia biologiczne mozna klasyfikowac równiez na podstawie innych

kryteriów, takich jak srodowisko wystepowania, sposób przenoszenia i stopien ryzyka, jaki

przedstawiaja one dla narazonych pracowników. Wedlug tego ostatniego kryterium, najczesciej

dzieli sie zagrozenia biologiczne na cztery klasy, przy czym klasa I oznacza praktycznie brak

zagrozenia, klasa II - umiarkowane zagrozenie, klasa III - powazne zagrozenie i klasa IV - bardzo

powazne zagrozenie, grozace smiercia.

W stosunku do osób narazonych zawodowo czynniki biologiczne moga wykazywac dzialanie

.

Najwieksze znaczenie ma dzialanie .

Wsród najwieksze znaczenie maja

oraz (przenoszone od zwierzat

na ludzi, zwane tez zoonozami) wystepujace u rolników, lesników, rybaków i przedstawicieli

zawodów pokrewnych.

wywolane przez czynniki biologiczne wystepuja najczesciej u osób

narazonych na kontakt z pylem organicznym, a takze roslinami i zwierzetami (u rolników i

przedstawicieli wielu innych zawodów). Obejmuja one najczesciej choroby ukladu oddechowego

(astma oskrzelowa, alergiczne zapalenie pecherzyków plucnych, alergiczny niezyt nosa), choroby

skóry (pokrzywka, wyprysk kontaktowy) oraz zapalenie spojówek.

Duza liczba czynników biologicznych wystepujacych w srodowisku pracy wywiera na

organizm ludzki , objawiajace sie najczesciej reakcja zapalna skóry (np. w

wyniku dzialania toksycznych substancji pochodzacych z niektórych roslin, wprowadzenia jadu w

DZI AL ANI E NA ORGANI ZM L UDZK I

zakazne, alergizujace, toksyczne, drazniace i rakotwórcze

zakazne i alergizujace

chorób zakaznych i inwazyjnych choroby wywolane

przez wirusy u pracowników sluzby zdrowia

Choroby alergiczne

dzialanie toksyczne

choroby odzwierzece







wyniku ukaszenia przez kleszcze lub niektóre drobne roztocze). Wdychane wraz z pylem

i wytwarzane przez nie substancje (endotoksyna, peptydoglikan, ,

mikotoksyny) wywieraja na plucny uklad odpornosciowy dzialanie podobne do alergicznego, które

okreslamy jako . Skutkiem tego dzialania moze byc na przyklad

niedawno opisana, ale czesta choroba, znana jako syndrom toksyczny wywolany pylem

organicznym.

Obowiazkiem rolnika jest zapewnienie sobie oraz osobom z nim wspólpracujacym przy

prowadzeniu dzialalnosci rolniczej, jak najlepszych warunków do pracy, aby uniknac wystapienia

wypadku czy choroby zawodowej.

Wydolnosc fizyczna to zdolnosc organizmu do ciezkiego lub dlugotrwalego wysilku

fizycznego, który to jest wykonywany z udzialem duzych grup miesniowych, bez szybko

narastajacego zmeczenia. Wydolnosc fizyczna czesto kojarzy sie z wydolnoscia tlenowa. Jest to jej

najlepszy wskaznik, okreslajacy zdolnosc organizmu do pobierania tlenu. Na poczatku wysilku

fizycznego organizm ludzki potrzebuje wiekszej ilosci energii niz np. w czasie spoczynku. Im

wiekszy wysilek tym wieksze pochlanianie tlenu.

Wysilek fizyczny to z kolei praca miesni szkieletowych wraz z calym towarzyszacych jej

czynnosciowych zmian w organizmie. Jednym z elementów charakteryzujacym procesy zachodzace

w pracujacych miesniach jest rodzaj skurczów miesni. To wlasnie ten element decyduje o tym, czy

wysilek ma charakter wysilku statycznego czy dynamicznego. Inne parametry, jak wielkosc grup

miesniowych zaangazowanych w wysilku swiadcza o tym czy np. wysilek ma charakter lokalny

(obejmuje mniej niz 30% calej masy miesniowej), czy tez ogólny.

mikroorganizmy

dzialanie immunotoksyczne

glukany

2. Postawy i pozycje ciala.

1. Obciazenie fizyczne.







Obciazenie fizyczne organizmu mozna podzielic na obciazenie bezwzgledne i wzgledne.

Bezwzgledne jest jednoznaczne z iloscia energii wydatkowanej przez organizm w jednostce czasu.

Z kolei obciazenie wzgledne jest oznaczane przez proporcje miedzy zapotrzebowaniem na tlen a

maksymalnym jego pochlanianiem w procesie pracy.

Najistotniejszym podzialem obciazenia z punktu widzenia procesu pracy, jest podzial na

obciazenie dynamiczne i statyczne, majace wplyw na stopien trudnosci pracy. Obciazenie

dynamiczne zwiazane jest z aktywnoscia ruchowa ,podczas której maja miejsce naprzemienne

skurcze i rozkurcze miesni. Obciazenie to nie powoduje duzych zmian w przeplywie krwi przez

miesnie. Miara tego obciazenia jest wydatek energetyczny. Z kolei obciazenie statyczne to

obciazenie podczas którego dochodzi do dlugotrwalego napiecia miesni, co powoduje zahamowanie

przeplywu krwi przez miesnie. Konsekwencja tego jest bardzo szybkie zmeczenie miesni i

jednoczesne skrócenie czasu wykonywania wysilku

.

Obciazenia psychiczne jest to poziom aktywnosci umyslowej potrzebnej do wykonywania pracy.

Czynniki, które wplywaja na obciazenia psychiczne to:

• ilosc otrzymanych informacji,

• zlozonosc wymaganych odpowiedzi,

• terminy odpowiedzi,

• zdolnosci.

• drazliwosc

• depresja

• brak energii i niechec do pracy

• zly stan zdrowia

2. Obciazenia psychiczne

Objawy obejmuja:







• ból glowy

• zawroty glowy

• bezsennosc

• utrata apetytu itp.

Zalecenia do zastosowania:

1. dostosowanie fizycznego i psychicznego obciazenia do mozliwosci pracownika,

2. kontrola obciazenia,

3. lepsze zorganizowanie miejsca pracy, aby polaczyc rózne stanowiska

4. zadbac o róznorodnosc zadan w pracy.

5. kontrolowac ilosc i jakosc informacji odebranych i zagospodarowanych.

Kazdy chce miec zdrowe, dobrze rozwijajace sie dzieci.

Nie wolno wiec powierzac im wykonywania prac, które narazaja je na niebezpieczenstwo

lub którym nie sa w stanie sprostac.

Aby zapobiegac wypadkowosci dzieci nalezy przede wszystkim:

zapewnic nadzór dzieciom.

Prewencja.

WYPADK OWOSC DZI ECI

l







l

l

l

ustalic wyrazne zakazy dla dzieci i zapewnic ich przestrzeganie.

edukowac dzieci w dziedzinie bezpieczenstwa w gospodarstwie.

wyznaczyc bezpieczne miejsce zabaw dla dzieci.

Prace polegajace na podnoszeniu i przenoszeniu ciezarów o masie i na odleglosci

nieprzekraczajace wartosci okreslonych nizej: reczne dzwiganie i przenoszenie przez jedna osobe

na odleglosc powyzej 25 m przedmiotów o masie przekraczajacej:

- przy pracy dorywczej: dla dziewczat - 14 kg, dla chlopców - 20 kg

- przy obciazeniu powtarzalnym: dla dziewczat - 8 kg, dla chlopców - 12 kg.

Reczne przenoszenie pod góre, w szczególnosci po schodach, których wysokosc przekracza 5 m, a

kat nachylenia - 30°, ciezarów o masie przekraczajacej:

- przy pracy dorywczej: dla dziewczat - 10 kg, dla chlopców - 15 kg,

- przy obciazeniu powtarzalnym: dla dziewczat - 5 kg, dla chlopców - 8 kg.

Przewozenie przez chlopców na taczkach jednokolowych na odleglosc do 50 m ladunków o

masie do 50 kg po powierzchni gladkiej, utwardzonej lub po pomostach zbitych z desek trwale

zamocowanych, jezeli pochylenie powierzchni nie przekracza 2 %.

DOPUSZCZA L NE PRACE DL A M L ODOCI ANYCH

Prace wymagajace powtarzania duzej liczby jednorodnych ruchów.







Przewozenie przez chlopców na wózkach 2-kolowych poruszanych recznie na odleglosc do

100 m po powierzchni gladkiej ladunków o masie do 80 kg, jezeli pochylenie powierzchni nie

przekracza 2 %, a po powierzchni nierównej - ciezarów do 50 kg, jezeli pochylenie powierzchni nie

przekracza 1 %.

Przewozenie na wózkach 3- lub 4-kolowych poruszanych recznie na odleglosc do 150 m

ladunków o masie: dziewczetom do 50 kg oraz chlopcom do 80 kg, jezeli pochylenie powierzchni

nie przekracza 2 %.

Prace w kontakcie z czynnikami stwarzajacymi ryzyko uczulenia, pod warunkiem uzyskania

specjalistycznej opinii lekarskiej o braku przeciwwskazan zdrowotnych do kontaktu z tymi

czynnikami.

Prace w kontakcie z pylami stwarzajacymi ryzyko uczulenia, pod warunkiem uzyskania

specjalistycznej opinii lekarskiej o braku przeciwwskazan zdrowotnych do kontaktu z tymi pylami.

Prace w mikroklimacie zimnym, z wylaczeniem prac w chlodniach i zamrazalniach, pod

nastepujacymi warunkami:

wyposazenia mlodocianych w odziez o odpowiedniej cieplochronnosci, zgodnej z

wymaganiami Polskiej Normy

zapewnienia na stanowiskach pracy goracych napojów

Prace przy obsludze ciagników i samojezdnych maszyn rolniczych. Prace w zaglebieniach do

1,5 m obudowanych zgodnie z wymaganiami okreslonymi w przepisach w sprawie bezpieczenstwa

i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych. Prace kierowcy pojazdu silnikowego,

jesli program nauki zawodu przewiduje uzyskanie przez ucznia prawa jazdy uprawniajacego do

kierowania takim pojazdem.

przy spawaniu, cieciu i stapianiu metali, z

wylaczeniem metali kolorowych oraz spawania wewnatrz zbiorników i pod woda, pod warunkiem

wykonywania ich nie dluzej niz 3 godziny na dobe oraz 60 godzin w calym okresie szkolenia

zawodowego, pod nadzorem nauczycieli zawodu lub instruktorów praktycznej nauki zawodu

DOPUSZCZAL NE PRACE DL A M L ODOCI ANYCH

v

v

Prace chlopców w wieku powyzej 17 lat







posiadajacych kwalifikacje spawacza; zatrudnianie mlodocianych przy spawaniu, cieciu i stapianiu

metali moze sie odbywac tylko na tych stanowiskach, na których jest zapewniona skutecznie

dzialajaca wentylacja miejscowa i ogólna, przy recznych pracach kowalskich z zastosowaniem

mlotków o masie do 5 kg, nie dluzej niz 3 godziny na dobe i 60 godzin w calym okresie szkolenia

zawodowego, przy zachowaniu odpowiednich norm wydatku energetycznego, na wysokosci do 10

m, w wymiarze do 2 godzin na dobe, pod warunkiem pelnego zabezpieczenia przed upadkiem i

wylaczenia innych zagrozen.







MODUL 3.Szczególowe zagrozenia iprofilaktyka w rolnictwie

(13 h)







Nastapil ogromny postep w sektorze rolnym w ciagu ostatniego stulecia, zwlaszcza w rozwoju

maszyn rolniczych. Doprowadzilo to do wyraznego wzrostu produkcji, ale takze pojawienia sie

nowych zagrozen w miejscu pracy, nigdy wczesniej niewystepujacych w tej dziedzinie.

BHP przy obsludze ciagników, maszyn, narzedzi i urzadzen technicznych stosowanych w

rolnictwie. Rozporzadzenie ministra Rolnictwa i gospodarki Zywnosciowej Z dnia 12 stycznia 1998

r Dz. u. nr 12 poz.51

Rozporzadzenie stanowi o wymaganiach i srodkach ochronny w tym:

• minimalne wymagania dla jakiegokolwiek sprzetu roboczego (bez wyjatków).

• ustalone terminy i wymogi dostosowania sprzetu do pracy.

• postanowienia dotyczace uzytkowania sprzetu roboczego który moze stanowic zagrozenie.

• zasady dotyczace informowania i szkolenia pracowników na temat zagrozen i kroków

zapobiegawczych przy uzytkowaniu sprzetu.

– mechanizm lub uklad maszyn sluzacy do przeniesienia ruchu z elementu czynnego

(napedowego) na bierny (napedzany) z jednoczesna zmiana parametrów ruchu, czyli predkosci i

sily lub momentu sily.

Przekladnia moze zmieniac:

- ruch obrotowy na ruch obrotowy – najczestszy przypadek

- ruch obrotowy na liniowy lub odwrotnie

- ruch liniowy na ruch liniowy

Ze wzgledu na rodzaj wykorzystywanych zjawisk fizycznych, przekladnie dziela sie na:

- przekladnie mechaniczne

- przekladnie hydrauliczne

1.

2.

Uzywanie sprzetu w pr acy.

Maszyny i urzadzenia zwiazane z pr aca w gospodarstwie rolnym

Przekladnia

2.1.Przekladnie.







- przekladnie pneumatyczne

Wypadki najczesciej zdarzaja sie w wyniku wykonywania nastepujacych okolicznosciach:

• w wiekszosci przypadków ruchome czesci zostaly niestrzezone, poniewaz maszyna nie miala

oslony ochronnej lub dlatego ze zostaly one usuniete.

• próba regulacji lub uruchomienia mechanizmu nie posiadajacego ekranów zabezpieczajacych.

• poslizgu lub upadku na elementy ruchome, powodujace zadrapania lub uwiezienie.

• próba naprawy czy prace konserwacyjne na poruszajacym sie mechanizmie.

• wszystkie kola zebate na wszystkich maszynach w gospodarstwie, które moga wejsc w kontakt z

jakakolwiek czescia ciala, lacznie z wlosami i ubraniem, powinny byc calkowicie osloniete

ekranami ochronnymi.

• jesli tarcze sa usuwane z powodu konserwacji lub naprawy, powinny one byc zawsze wymieniane

przed uruchomieniem maszyny.

• nalezy zwrócic uwage na niebezpieczne czesci maszyn i nie zezwalac na dostep do nich.

• zabrania sie naprawy lub konserwacji maszyny lub urzadzenia, które nie jest wylaczone z pradu

lub nie zostalo zatrzymane.

• nalezy zachowac calkowita ostroznosc gdy maszyna jest w remoncie.

– przyklad narzedzi stosowanych przez rolników w pracach

zwiazanych z gospodarstwem.

Aby bezpiecznie uzytkowac pilarke lancuchowa nalezy przed przystapieniem do pracy sprawdzic

jej stan techniczny:

napiecie i naostrzenie pily lancuchowej (lancucha tnacego)

stan prowadnicy i jej koncówki – czy nie sa popekane

prawidlowe reagowanie pilarki na zwiekszanie i zmniejszanie obrotów („gazu”) oraz czy

podczas biegu jalowego pila nie jest w ruchu

Zapobieganie i ochrona.

2.2 Pily lancuchowe i tarczowe

ü

ü

ü







ü

l

l

l

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

sprawdzic hamulec bezpieczenstwa

Zawsze po uruchomieniu pilarki nalezy sprawdzic czy dzialaja:

elementy sterownicze,

hamulec pily lancuchowej (w tym celu nalezy przesunac oslone przednia do przodu),

uklad smarowania urzadzenia tnacego (sprawdzic czy po uruchomieniu pilarki

automatycznie podawany jest olej smarujacy do ukladu tnacego).

Podczas pracy pilarka przede wszystkim nalezy:

unikac ciecia górna krawedzia prowadnicy, ze wzgledu na wystepowanie sily popychajacej

wywieranej przez pile lancuchowa do tylu w kierunku operatora co zwieksza ryzyko

wystepowania odbicia pilarki,

zachowac bezpieczna odleglosc od innych osób, tj. minimum 2m,

Bezpieczna praca pilarka

odstawiajac pilarke na dluzszy czas wylaczyc silnik i wlaczyc hamulec przesuwajac do

przodu oslone przednia; jesli jest to pilarka elektryczna, nalezy wyjac wtyczke z gniazdka,

pilarke przenosic z wylaczonym silnikiem i wlaczonym hamulcem oraz nalozona na

prowadnice oslona, przestrzegajac zasady ze pilarke trzyma sie za uchwyt przedni,

prowadnica skierowana do tylu,

podczas wykonywania wszelkich prac regulacyjnych i konserwacyjnych wylaczyc pilarke

(jesli jest to pilarka elektryczna, nalezy koniecznie wyjac wtyczke z gniazdka).







Uzywajac pilarki nie nalezy:

wykonywac ciecia na wysokosci powyzej ramion,

wchodzic na rusztowania i drzewo z wlaczona pilarka w celu wykonania ciecia,

pracowac pilarka stojac na drabinie,

w razie zakleszczenia pilarki zatrzymac pile i gdy to konieczne – wylaczyc silnik,

nie pracowac pilarka podczas burzy, ulewy i sniezycy i w temperaturze ponizej -20°C,

nie pozostawiac wlaczonej pilarki bez nadzoru i wlaczonego hamulca,

– jest zjawiskiem powstajacym na skutek niekontrolowanego ruchu prowadnicy do

góry w kierunku operatora spowodowanego zetknieciem sie górnej czesc koncówki prowadnicy z

przecinanym przedmiotem a zwlaszcza: twardym obcym cialem (np. gwozdziem), miejscowym

stwardnieniem drewna, sekiem itd. Na skutek tego zjawiska powstaja ciezkie urazy twarzy oraz

górnych czesci ciala, które trudno jest ochronic.

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Odbicie







Do prac niebezpiecznych wykonywanych pilarkami naleza:

scinanie drzew: o srednicy wiekszej od dlugosci prowadnicy, pochylonych, z nadbiegami

korzeniowymi mogacymi podczas obalania powodowac rozszczepienie pnia drzewa,

zawieszonych na innych drzewach,

przecinanie drzew oraz okrzesywanie drzew oraz przecinacie drewna w przypadku

gdy pniach, galeziach lub elementach drewnianych wystepuja naprezenia, które moga uwolnic sie

i spowodowac urazy operatorów pilarek,

wykonywanie prac na drzewach.

Wlasciwe ustawienie sie poza linia ciecia pily lancuchowej pilarki podczas przecinania elementów

drewnianych.

Bezpieczne uruchamianie spalinowej przenosnej pilarki lancuchowej z wykorzystaniem jej oslony

tylnej.

Przy pracy pilarka lancuchowa nalezy stosowac srodki ochrony indywidualnej. Sa

to: helm ochronny, okulary ochronne lub siatka ochronna, ubranie ochronne z materialu odpornego

na przeciecie pila lancuchowa, rekawice antywibracyjne ochronne, ochronniki sluchu, obuwie

ochronne.

l

l

l







Plaskie pasy napedowe stosowane do napedu stacjonarnych maszyn i urzadzen

technicznych powinny byc, na calej swej dlugosci, zabezpieczone od strony obslugi barierka o

wysokosci 1,1 m od podloza, oddalona od pasa co najmniej o 0,2 m.


uzywanie pilarki tarczowej ze zuzyta lub uszkodzona pila tarczowa,

hamowanie biegu pily tarczowej przy uzyciu przedmiotów lub reka.

Podstawowe elementy pilarki tarczowej

Ø

Ø







Podstawowe zasady bezpiecznej pracy przy uzytkowaniu przerzynarek tarczowych:

Uzywanie przerzynarek wyposazonych w konieczne urzadzenia ochronne, sprawdzenie

stanu instalacji elektrycznej

Uzywanie przerzynarek o dobrze naostrzonych zebach, wlasciwie rozwiedzionych

i wyrównanych wierzcholkach zebów

Stosowanie klina rozszczepiajacego przy przecinaniu wzdluznym, prowadnicy

i drewnianego popychacza; nie nalezy stac na linii ewentualnego odrzutu drewna

Nie nalezy usuwac odpadów ze stolu przerzynarki w czasie, gdy jest ona wlaczona, nie

wolno hamowac tarczy pily przypadkowymi przedmiotami

Trzeba ochraniac sluch i wzrok – uzywaj okularów ochronnych i ochronników sluchu

Nalezy dbac o porzadek na stanowisku pracy – usuwac systematycznie odpady

l

l

l

l

l

l







Aby poprawnie i bezpiecznie wykonywac ciecie wzdluzne nalezy:

uzywac popychacza,

zachowac boczne ustawienie ciala

Bezpieczna przerzynarka tarczowa

Ø

Ø







SPAWANI E EL EK TRYCZNE I GAZOWE

.

Podstawowym zagrozeniem wystepujacym w procesach spawalniczych jest

zagrozenie pozarem. Odpryski i krople stopionego metalu maja bardzo wysoka energie i stanowia

grozne zródlo zaplonu. Temperatura luku elektrycznego zawiera sie w granicach 5 000K – 30

000K. Tak wysokie temperatury stanowia zródlo promieniowania cieplnego i ultrafioletowego

stanowiacego równiez powazne zagrozenie dla oczu, skóry twarzy i rak spawajacego

Wysokie temperatury, promieniowanie UV, zróznicowany sklad spawanych stopów

i stosowanie bardzo róznych substancji dodatkowych, takich jak gazy oslonowe, otuliny i topniki

powoduja emisje gazów i dymów spawalniczych o bardzo zróznicowanym skladzie i róznym

oddzialywaniu na organizm spawacza. W wyniku spawania powierzchni pokrytych srodkami

antykorozyjnymi zawierajacymi chlor moga powstawac dioksyny.

Uzywajac sprzet spawalniczy:

wylacz zasilanie przed wlozeniem elektrody spawalniczej w uchwyt

sprawdz czy przewody spawalnicze sa poprawianie dolaczone do zacisków w aparacie

spawalniczym

sprawdz czy obudowa aparatu spawalniczego jest skutecznie uziemiona

nie uzywaj przewodów spawalniczych, jezeli sa one odcinkami pozbawione izolacji.

Wymien je

Ø

Ø

Ø

Ø







Ø

Ø

Ø

l

l

l

l

l

nigdy nie chwytaj golym rekami elektrode lub elektrody przy wlaczonym aparacie

spawalniczym

nigdy nie opieraj elektrody o swoje cialo

utrzymuj aparat spawalniczy i jego otoczenie w czystosci

Osoby wykonujace zadania spawania powinny uzywac odziezy chroniacej przed

dzialaniem drobnych rozprysków plynnego metalu. Powszechnie stosowane sa fartuchy dla

spawaczy wykonane ze skór, które uniemozliwiaja zatrzymywanie sie stopionego metalu

i przewodzenie pradu elektrycznego.

Obuwie powinno byc odporne na dzialanie iskier i odprysków goracych metali

zabezpieczone przed wpadaniem iskier do wnetrza trzewika.

Rekawice wykonane ze skór o wyprawie termoodpornej (skóry bydlece i swinskie), podszewka

impregnowana niepalnie.

Przy spawaniu gazowym stosuje sie przede wszystkim gogle spawalnicze

(przewaznie z odchylanymi filtrami) lub przylbice spawalnicze.

Transport i magazynowanie butli powinno odbywac sie zgodnie z zasadami okreslonymi

w odpowiednich przepisach:

reczne przetaczanie butli jest dopuszczalne tylko w obrebie stanowiska spawalniczego,

butle powinny byc ustawiane w pozycji pionowej, zaworem do góry, i zabezpieczone przed

przewróceniem sie,

butle powinny byc chronione przed nagrzaniem do temperatury przekraczajacej 35°C oraz

przed bezposrednim oddzialywaniem plomienia, iskier i goracych czastek stalych,

butle z gazami palnymi ciezszymi od powietrza nie powinny byc uzytkowane

i przechowywane w miejscach usytuowanych ponizej poziomu terenu, a zwlaszcza

w poblizu kanalów i studzienek

zawory butli z pokretlami powinny byc otwierane bez uzycia narzedzi;







EL EK TRONARZEDZI A

- Jezeli kupujesz elektronarzedzia pamietaj, ze narzedzia posiadajace podwójna izolacje elektryczna

sa bezpieczniejsze

-Nie uzywaj narzedzi z uszkodzona obudowa. Uszkodzony przewód zasilajacy lub wtyczka

powinny zostac wymienione

- Kontroluj stan elektronarzedzi pod wzgledem ich uszkodzen zewnetrznych i prowizorycznych

napraw

- Nie nastawiaj i reguluj narzedzi wlaczonych do pradu

- Wszystkie elektronarzedzia zamontowane w warsztacie powinny byc skutecznie uziemione, chyba

ze sa w podwójnej izolacji

- Nie uzywaj prowizorycznego oswietlenia.

- Lampy, którymi oswietlasz pole pracy powinny miec oslone wokól klosza i raczki z metalu

elektroizolacyjnego

Bezpieczne uzytkowanie elektronarzedzi:

Nie wolno sztukowac przewodów przez skrecanie i izolowanie ich konców. Przewody zasilajace

gniazdo wtyczkowe musza miec bezpieczniki i wylacznik w bezposredniej bliskosci tego

gniazda.

Pod zadnym pozorem nie wolno pracowac elektronarzedziami na wolnym powietrzu w czasie

deszczu.

l

l







l

Ø

Ø

Ø

Ø

Nie wolno uzywac elektronarzedzi niezgodnie z ich przeznaczeniem, a takze smarowac

i czyscic ich w czasie pracy. Czynnosci te wykonuje sie po calkowitym zatrzymaniu czesci

obracajacych sie

i wylaczeniu narzedzia spod napiecia.

Podczas pracy elektronarzedziami w miejscach wilgotnych, np. na mokrej podlodze

nalezy uzywac rekawic i butów gumowych, ewentualnie stac na dywaniku.

Podczas pracy w niebezpiecznych warunkach, np. w poblizu duzych mas metalowych

(kotly, zbiorniki) i w pomieszczeniach wilgotnych, nalezy stosowac narzedzia elektryczne

zasilane pradem o napieciu nie wyzszym niz 24 V.

Przewody nalezy chronic przed mechanicznymi uszkodzeniami, wysoka temperatura

i wplywami chemikaliów rozpuszczajacych gume.

Z elektronarzedziem nalezy, obchodzic sie ostroznie, nie przenosic trzymajac za przewód,

nie wyszarpywac wtyków ciagnac za przewód z gniazda itp.

Nie nalezy przeciazac elektronarzedzi ponad okreslony przez producenta maksymalny czas

pracy, czego objawem moga byc swad, dudnienie, iskrzenie szczotek, drgania lub

zmniejszenie predkosci obrotowej.







BHP przy obsludze maszyn.

BHP przy obsludze ciagników, maszyn, narzedzi i urzadzen technicznych stosowanych w rolnictwie

ROZPORZADZENIE MINISTRA ROLNICTWA I GOSPODARKI ZYWNOSCIOWEJ z dnia 12 stycznia 1998 r. DZ.U. Nr 12 poz.51

Obsluga samojezdnych lub stacjonarnych maszyn rolniczych i melioracyjnych

powinna byc wykonywana przez osoby posiadajace odpowiednie kwalifikacje i stosowne

przeszkolenie wymagane przy obsludze takich maszyn.

Zagrozenia podczas pracy z maszynami rolniczymi

pochwycenie lub skaleczenie przez ruchome czesci;

uderzenie przez zerwany element – pas, line, lancuch lub np. poderwany kamien

przygniecenie przez przewozony material lub maszyne np. podczas sprzegania

upadek

l

l

l

l







l

l

Ø

Ø

poparzenie

przejechanie, potracenie

Sprzet rolniczy powinien byc wyposazony w:

oslony zespolów i czesci ruchomych mogacych stwarzac zagrozenie dla osób obslugujacych

ten sprzet,

narzedzia niezbedne do bezpiecznej jego obslugi.

Nie pozbawiaj maszyny i urzadzen oslon fabrycznych!! Jezeli zdjales oslone na czas remontu

lub smarowana, zalóz ja z powrotem po wykonaniu tych czynnosci.

Kontrola stanu technicznego, regulowanie i wykonywanie doraznych napraw i prac

konserwacyjnych oraz czyszczenie czesci lub zespolów roboczych sprzetu rolniczego

dopuszczalne sa po uprzednim unieruchomieniu silnika i wylaczeniu wszystkich napedzanych

zespolów tego sprzetu.

Dopuszczalne jest regulowanie napedzanych hydraulicznie zespolów roboczych podczas ich

pracy, jezeli instrukcja obslugi to przewiduje. Podczas kazdej przerwy w pracy sprzetu rolniczego

naped powinien byc wylaczony.








1) demontowanie podpory zapobiegajacej przechylaniu sie do przodu lub do tylu sprzetu

jednoosiowego, jezeli nie jest to konieczne dla realizacji funkcji uzytkowych maszyny, lub

podpieranie sprzetu rolniczego na prowizorycznych podstawkach,

2) wykonywanie napraw pod uniesionymi i nie zabezpieczonymi przed samoczynnym

opadnieciem maszynami rolniczymi lub ich zespolami,

3) pozostawianie sprzetu rolniczego na stokach lub innych pochylosciach terenu bez

zabezpieczenia go przed samoczynnym stoczeniem sie.

Maszyny i narzedzia do prac rolniczych i melioracyjnych powinny byc przechowywane w

miejscach zadaszonych oraz w sposób zapobiegajacy okaleczeniu ludzi badz zwierzat.

W kabinie operatora sprzetu samojezdnego moze przebywac tylko osoba obslugujaca ten sprzet.







Przed uruchomieniem samojezdnego sprzetu rolniczego nalezy sprawdzic stan techniczny:

ukladu hamulcowego,

instalacji rozruchowej i oswietleniowej,

ukladu kierowniczego,

zespolu jezdnego,

ukladu zawieszenia narzedzi i zaczepu transportowego.

Niedopuszczalne jest uzywanie:

kolowych ciagników rolniczych o masie calkowitej wynoszacej powyzej 800 kg, nie

wyposazonych w kabiny lub ramy ochronne, z napedem wylacznie na tylna os na terenie o

pochyleniu przekraczajacym 11o lub 12o z napedem na obie osie,

ciagników gasienicowych nie wyposazonych w kabiny lub ramy ochronne na terenie o

pochyleniu przekraczajacym 14o.

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø







W czasie eksploatacji samojezdnego sprzetu rolniczego i melioracyjnego niedopuszczalne jest:

zaczepianie lin, lancuchów lub haków holowniczych do miejsc konstrukcyjnie nie

przewidzianych do tego celu,

wskakiwanie na sprzet lub zeskakiwanie z niego w czasie jego ruchu,

sprawdzanie poziomu cieczy chlodzacej w ukladzie chlodzenia lub otwieranie korka

wlewu oleju przy rozgrzanym silniku,

rozlaczanie napedu lub zatrzymanie pracy silnika podczas jazdy ze stoków,

pozostawianie uruchomionego sprzetu bez dozoru,

uruchamianie sprzetu w pomieszczeniach zamknietych, nie wyposazonych w system

odprowadzania spalin na zewnatrz,

uzywanie sprzetu w pomieszczeniach, w których zachodzi niebezpieczenstwo wybuchu

pylu, par etyliny lub palnego gazu.

ciagnikiem moze kierowac wylacznie osoba posiadajaca wymagane prawo jazdy,

uruchomienie i kierowanie ciagnikiem dopuszczalne jest wylacznie ze stanowiska kierowcy,

w czasie pracy ciagnika nikt oprócz jego kierowcy nie moze znajdowac sie w kabinie lub na

pomoscie ciagnika,

przed ruszeniem z miejsca nalezy upewnic sie ze w sasiedztwie ciagnika nie przebywaja

osoby postronne, a szczególnie dzieci.

ü

ü

ü

ü

ü

ü

ü

l

l

l

l







l

l

l

l

l

Ø

Ø

Ø

osoby wspólpracujace nalezy ostrzec sygnalem dzwiekowym,

przy zjezdzaniu z pochylosci wlaczyc nalezy bieg taki jaki byl potrzebny do jazdy pod góre,

nie nalezy zjezdzac z góry na „luzie”,

w czasie postoju i przerw w pracy nalezy wylaczyc silnik, zaciagnac hamulec reczny, wyjac

kluczyk ze stacyjki,

ciagnik powinien byc wyposazony w bezpieczna kabine lub rame bezpieczenstwa, gasnice

proszkowa min. 2kg, apteczke pierwszej pomocy.

przed wyjazdem wykonaj przeglad codzienny - sprawdz dzialanie ukladu kierowniczego

i hamulcowego, urzadzen zaczepowo-przylaczeniowych, instalacji elektrycznej i ogumienia.

Podczas pracy maszyn do i pielegnacji upraw polowych niedopuszczalne

jest:

przebywanie osób w strefie dzialania zespolu roboczego maszyn aktywnych,

przebywanie osób na pomostach technologicznych siewnika i sadzarek do ziemniaków, z

wyjatkiem sadzarek przeznaczonych do sadzenia podkielkowanych ziemniaków,

przebywanie osób na sadzarkach do rozsady podczas wykonywania nawrotów i w czasie

Niedopuszczalne jest agregowanie maszyn i narzedzi rolniczych stosowanych do produkcji

roslinnej z ciagnikami rolniczymi innymi niz przewiduje to producent tych maszyn.

uprawy gleby, siewu







transportu,

rozgarnianie reka ziarna i nasion w skrzyni nasiennej siewnika.

W czasie przyczepianych i zawieszanych na ciagniku niedopuszczalne jest:

przegarnianie nawozu w skrzyni,

wykonywanie zabiegów rozsiewania, jezeli osoby postronne znajduja sie w odleglosci

mniejszej niz:

5 m od rozsiewaczy zawieszanych przy rozsiewie nawozów pylistych i 6 m przy rozsiewie

nawozów granulowanych,

6 m od rozsiewaczy przyczepianych przy rozsiewie nawozów pylistych i 12 m przy

rozsiewie nawozów granulowanych.

obornika powinien byc wyposazony w siatke umieszczona na przedniej burcie

skrzyni ladunkowej, zabezpieczajaca operatora ciagnika przed ewentualnym uderzeniem twardym

materialem w czasie pracy rozrzutnika.

Ø

Ø

Ø

ü

ü

pr acy rozsiewaczy

Rozrzutnik







W czasie pracy obornika niedopuszczalne jest:

czyszczenie wnetrza skrzyni roztrzasacza w czasie ruchu przenosnika podlogowego,

uruchamianie adaptera rozrzutu, jezeli w strefie jego dzialania przebywaja osoby postronne.

W czasie niedopuszczalne jest uruchamianie aparatu

rozlewu w odleglosci mniejszej niz 20 m od przebywajacych na tym terenie osób.

z rozwinietym wezem i zraszaczami przesuwajacymi sie w kierunku

wzniesienia terenu, podczas nawadniania powinna byc zabezpieczona przed przewróceniem.


uruchamianie zraszacza, jezeli w strefie jego dzialania przebywaja osoby postronne,

uzywanie deszczowni obrotowych w odleglosci mniejszej niz 50 m od linii energetycznych.

Niedopuszczalne jest uzywanie

w odleglosci mniejszej niz 50 m od osób postronnych,

na terenie kamienistym lub takim, na którym wystepuja przeszkody trwale.

r ozrzutnika

pracy przyczepy lub naczepy asenizacyjnej

Deszczownia

kosiarek rotacyjnych:

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø







Kosiarki

scinacza zielonek

rotacyjne winny byc wyposazone w fartuchy ochronne i komplety oslon.

Niedopuszczalne jest uzywanie , jezeli osoby postronne znajduja sie w odleglosci

mniejszej niz 25 m od pracujacej maszyny.







Niedopuszczalne jest uzywanie , jezeli osoby postronne przebywaja w

odleglosci mniejszej niz 50 m od pracujacego rozdrabniacza.

Bezpieczna praca z k

kolektory wydechowe silnika i elementy instalacji elektrycznej czesto oczyszczac z plew,

kurzu, slomy

pomost i drabinka wiodaca na pomost systematycznie czyscic, aby zapobiec poslizgowi i

upadkom

na pomoscie (w kabinie) kombajnu moze byc tylko operator

kombajn musi byc wyposazony w 2 gasnice min.2 kg (proszkowa i pianowa)

zabroniona jest praca kombajnem na pochylosci o spadku wiekszym niz 10o, a prasami do

slomy przy spadku wiekszym niz 12o

wszelkie regulacje i czynnosci obslugowe, których nie mozna wykonywac z pomostu

operatora, wykonywac przy wylaczonym silniku

rozdrabniacza lecin

K OM BAJN

ombajnem zbozowym

l

l

l

l

l

l







Walki odbioru mocy

Waly przegubowo – teleskopowe bezwzglednie musza byc osloniete na calej dlugosci.

Waly napedowe moga wystepowac w dwu odmianach:

- z koncówkami w pelnej obudowie,

- z koncówkami nieoslonietymi.

Bezpieczna obsluga maszyn:

obslugi maszyn i agregatów uprawowych powinny dokonywac osoby odpowiednio

przeszkolone, które zapoznaly sie z instrukcjami obslugi tych maszyn.

przed rozpoczeciem pracy narzedzia lub maszyny nalezy wykonac obsluge techniczna

zgodnie z zaleceniami instrukcji obslugi.

l

l







Oslony, obudowy, podajniki i inne zabezpieczeniaAby zmniejszyc ryzyko wypadku, maszyny wyposaza sie w elementy ograniczajace kontakt

z niebezpiecznymi czesciami – oslony, obudowy, podajniki.

Poniewaz kolor zólty symbolizuje ostrzezenie, a czerwony niebezpieczenstwo – , oslony

zwykle maluje sie na zólto, a niebezpieczne czesci – na czerwono (lub inny kolor, kontrastujacy z

obudowa).

- silniki,

- kola pasowe i zebate,

- pasy, lancuchy pedne,

- waly,

- przekladnie,

- przeguby,

- waly przegubowo-teleskopowe (na calej dlugosci),

- koncówki walów wystajace poza korpus maszyny,

Oslonietepowinny byc:







Naprawa maszyn i ciagników.

l

l

l

l

l

l

l

l

podnos ciagnik lub maszyne na plaskim podlozu, najlepiej na posadzce betonowej

unikaj pracy bez asysty. Popros kogos z doswiadczeniem o pomoc

postepuj zgodnie z zasadami zawartymi w fabrycznej instrukcji obslugi lub zapewnij sobie

profesjonalna pomoc

uzywaj podnosników o odpowiednim standardzie technicznym

zachowaj ostroznosc przy naprawie kól

Zasady BHP z sprzetem rolniczym

Uzywaj maszyn wylacznie zgodnie z przeznaczeniem

nie zezwalaj na jazde na ladunku, blotnikach, zaczepach, burtach; na wsiadanie i wysiadanie

w czasie jazdy; na przebywanie na ciagniku i maszynach kogokolwiek poza konieczna

obsluga!!!

nie zezwalaj nikomu na przebywanie miedzy ciagnikiem a maszyna wspólpracujaca oraz na

wchodzenie na dyszle, zaczepy, ramy i inne czesci ciagnika lub maszyn rolniczych w czasie

pracy!!

jesli zostawisz maszyne na pochylosci, musisz miec pewnosc, ze nie zjedzie sama. Podlóz

pod kola podstawki – kliny







Osoby zatrudnione przy obsludze sprzetu rolniczego powinny miec dostep do apteczki

pierwszej pomocy.

Osoby obslugujace sprzet rolniczy powinny posiadac odziez i obuwie robocze oraz srodki

ochrony indywidualnej, stosowne do wystepujacych zagrozen.

Nawozy mineralne i organiczne w postaci stalej nalezy przechowywac w oryginalnych

pakowniach, zgodnie z instrukcja stosowania i przechowywania.

Nawozy dostarczane luzem powinny byc przechowywane w magazynach lub pod

zadaszeniem, przy czym:

- dopuszcza sie skladowanie tych nawozów w pryzmach formowanych na utwardzonym

3. Pestycydy i nawozy

3.1.Pr zechowywanie nawozów miner alnych.

l

l







i nieprzepuszczalnym podlozu, pod przykryciem z materialu wodoszczelnego; pryzma nie

moze byc zakladana na spadkach terenu oraz w strefach ochrony posredniej i w strefach

wrazliwych wód;

Nie dopuszcza sie skladowania w pryzmach saletry amonowej i nawozów zawierajacych azotan

amonowy w ilosci, która odpowiada zawartosci azotu calkowitego powyzej 28%. Saletra amonowa

i nawozy wytwarzane na bazie saletry amonowej, które zawieraja wiecej niz 28 % azotu stwarzaja

zagrozenie wybuchem jezeli zostana:

- ogrzane (np. podczas pozaru)

- zanieczyszczone

- zamkniete (np. w kanalach lub zamknietych czesciach urzadzen)

Niedopuszczalne jest skladowanie saletry amonowej razem z innymi nawozami.







Podmioty, które prowadza chów lub hodowle drobiu powyzej 40 000 stanowisk lub chów

lub hodowle swin powyzej 2 000 stanowisk dla swin o wadze ponad 30kg lub 750 stanowisk dla

macior – przechowuja od 1.01.2009 r. gnojówke i gnojowice w szczelnych zbiornikach o

pojemnosci umozliwiajacej gromadzenie co najmniej 6-miesiecznej produkcji tego nawozu.

Zbiorniki te powinny byc zbiornikami zamknietymi w rozumieniu przepisów budowlanych.

Ustawa o nawozach i nawozeniu z 10.07.2007 r. Dz.U. 147 poz.1033

Podmioty te przechowuja nawozy naturalne na nieprzepuszczalnych plytach,

zabezpieczajacych w taki sposób, aby wycieki nie przedostaly sie do gruntu. Pozostale

gospodarstwa od 01.01.2011r. gnojówke i gnojowice przechowuja w szczelnych, zamknietych

zbiornikach o pojemnosci umozliwiajacej gromadzenie co najmniej 4-miesiecznej produkcji.

Wymagania dotyczace przechowywania i stosowania nawozów na OSN zawarte sa w

rozporzadzeniu MS i dyrektorów Regionalnych Zarzadów Gospodarki Wodnej (RZGW).

Nawozy naturalne w postaci stalej powinny byc przechowywane w:

pomieszczeniach inwentarskich o nieprzepuszczalnym podlozu lub

na nieprzepuszczalnych plytach, zabezpieczonych przed przenikaniem wycieku do gruntu

oraz posiadajacych instalacje odprowadzajaca wyciek do szczelnych zbiorników.

gnojówka i gnojowica powinna byc przechowywana w szczelnych zamknietych zbiornikach

pojemnosc tych urzadzen powinna wystarczac na 6 miesiecy

l

l

l

l







Zalecanym sposobem przechowywania obornika jest kompostowanie w technologii rozkladu

tlenowego poprzez napowietrzanie co prowadzi do uzyskania wartosciowego nawozu o bardzo

wysokiej zawartosci próchnicy. W wyniku doprowadzenia do pryzmy tlenu, nagrzewa sie ona

nawet do 75 oC. Material silnie sie rozklada, sloma wrecz „znika”, co powoduje spadek objetosci

pryzmy nawet o 70%. Z kolei w wyniku odparowania wody masa pryzmy zmniejsza sie o polowe.

Proces aeracji nalezy powtórzyc po kilkunastu dniach. Kompost posiada przyjemny zapach sciólki

lesnej i brunatny kolor ziemi ogrodniczej. Bardzo wysoka wartosc nawozowa kompostu powoduje,

ze powinien on byc stosowany w dawce 15 t/ha, co jest równowazne 30-35 t obornika. Taki

kompost jest czysty pod wzgledem sanitarnym, co jest przede wszystkim zasluga wysokiej

temperatury w czasie pierwszych 2-4 tygodni kompostowania. Jak wynika z badan taki kompost nie

zawiera nasion chwastów zdolnych do kielkowania, zywych bakterii chorobotwórczych, czy larw

szkodników.

3.

Srodków ochrony roslin nie wolno przechowywac w:

budynkach mieszkalnych

1. Przechowywanie srodków ochrony r oslin.

Ø







Ø

ØØ

l

l

l

l

l

l

budynkach inwentarskich

spichlerzachgarazach, sieniach, stodolach

Jesli gospodarstwo nie dysponuje specjalnym pomieszczeniem, a srodki ochrony roslin

stosowane sa sporadycznie i w niewielkiej ilosci na ich przechowywanie mozna przeznaczyc

oddzielna zamykana na klucz oznakowana skrzynie lub szafe ze szczelnym dnem, umieszczona

poza budynkiem mieszkalnym i inwentarskim

ROZPOZADZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 24 czerwca 2002 r.

w sprawie bezpieczenstwa i higieny pracy przy stosowaniu i magazynowaniu srodków ochrony

roslin oraz nawozów mineralnych i organiczno-mineralnych . Na drzwiach zewnetrznych magazynu

umieszcza sie napis;

Magazyn wyposaza sie w:

system wentylacji:

awaryjnej - uruchamiany z zewnatrz i od wewnatrz magazynu

ciaglej - uruchamiany z zewnatrz magazynu, godzine przed rozpoczeciem pracy.

okna z szybami ograniczajacymi oddzialywanie promieni slonecznych,

instalacje elektryczna gazoszczelna i pyloszczelna,

„ MAGAZYN SRODKÓW OCHRONY ROSLI N”







l

l

l

l

l

l

oddzielna bezodplywowa kanalizacje, wyposazona w urzadzenia sluzace do neutralizacji

powstalych scieków,

srodki ochrony indywidualnej w zaleznosci od wystepujacych zagrozen,

apteczka zawierajaca srodki do udzielania pierwszej pomocy w przypadku zatrucia

srodkami ochrony roslin lub nawozami.

W magazynie takim w widocznym miejscu umieszcza sie:

wykaz przechowywanych w nim srodków ochrony roslin lub nawozów,

instrukcje bezpieczenstwa i higieny pracy uwzgledniajaca zasady skladowania srodków

ochrony roslin i nawozów,

numery telefonów najblizszego centrum powiadamiania ratunkowego lub zakladu opieki

zdrowotnej.

Magazyn powinien miec wyodrebnione, zamykane pomieszczenia sluzace do:







l

l

l

l

l

l

Ø

Ø

Ø

przechowywania srodków ochrony roslin zaliczanych do bardzo toksycznych

i toksycznych,

gromadzenia niepelnowartosciowych srodków ochrony roslin, pustych opakowan po tych

srodkach lub nawozach oraz zanieczyszczonych srodkami ochrony roslin lub nawozami

srodków ochrony indywidualnej przeznaczonych do likwidacji.

Zasady pracy obowiazujace w magazynach srodków ochrony roslin:

Drzwi magazynu oraz drzwi pomieszczen wewnatrz magazynu zamyka sie przy kazdym

wejsciu i wyjsciu.

Przed wejsciem pracownika do pomieszczen, wlacza sie na co najmniej 5 minut system

wentylacji awaryjnej, niezaleznie od systemu wentylacji ciaglej.

Magazyn wyposaza sie w sprzet i urzadzenia do skladowania, przemieszczania

i spietrzania srodków ochrony roslin oraz w przyrzady do pomiaru temperatury i wilgotnosci

w magazynie.

Srodki ochrony roslin przechowuje sie w oryginalnych opakowaniach oraz grupuje wedlug

ich przeznaczenia i toksycznosci

W magazynie niedopuszczalne jest palenie tytoniu i spozywanie posilków oraz przechowywanie:

artykulów zywnosciowych i leków, pasz dla zwierzat,

nasion i zbóz niezaprawionych srodkami ochrony roslin

przedmiotów osobistego uzytku,







Ø materialów pednych i latwo palnych.

Generalnie obowiazuje zasada, ze w kontakcie z chemicznymi srodkami ochrony roslin

moga byc zatrudnione tylko osoby zdrowe. Nie wolno jednak zatrudniac, przy preparatach ochrony

roslin kobiet w ciazy i w okresie karmienia dziecka piersia. Istnieje kategoryczny zakaz

powierzania jakichkolwiek prac w kontakcie z pestycydami dzieciom w wieku do 15 lat.

Wszystkie osoby, które maja byc zatrudnione w kontakcie z chemicznymi srodkami ochrony roslin,

powinny obowiazkowo poddac sie badaniom lekarskim profilaktycznym. Bardzo wazne jest

badanie lekarskie (test na zawartosc cholinoesterazy).

– (enzymy) biorca posrednio udzial w mechanizmie przewodzenia

pobudzen we wlóknach nerwowych. Osoby majace czesty kontakt ze srodkami ochrony roslin,

zwlaszcza fosforoorganicznymi i karbaminianami, powinny poddawac sie okresowym testom na

zawartosc cholinoesterazy. Spadek zawartosci cholinoesterazy we krwi o 30% w porównaniu do

wyniku ustalonego przed kontaktem z truciznami, moze oznaczac zagrozenia dla zdrowia i osoba ta nie

moze pracowac z tymi chemikaliami az do poprawy poziomu cholinoesterazy.

2. Dobór osób do pracy w kontakcie z chemicznymi srodkami ochr ony r oslin.

Cholinoesteraza







3.

Stosowanie chemicznych srodków ochrony roslin tylko wówczas gdy jest to niezbedne

Przed wykonaniem zabiegu zapoznanie sie z etykieta-instrukcja stosowania preparatu i

upewnienie sie, ze jest to wlasciwy preparat do ochrony danej rosliny przed zwalczanym

agrofagiem i bedzie zastosowany w odpowiednim czasie i we wlasciwej dawce

Uzywanie odziezy i sprzetu ochrony osobistej zalecanego dla danej grupy preparatów

chemicznych, informacja jaka to odziez i sprzet podana jest na etykiecie instrukcji.

przechowywanie preparatów w oryginalnych i szczelnych opakowaniach zaopatrzonych w

etykiety, w oznakowanych szafach i pomieszczeniach z dala od zywnosci i pasz,

niedostepnych dla dzieci i osób postronnych

niedopuszczenie do rozlania czy rozsypania preparatów na skóre, odziez czy glebe w

trakcie przygotowania cieczy uzytkowej

ZASADY BEZPI ECZNEGO STOSOWANI A SRODK ÓW OCHRONY ROSL I N.

Zasady BHP

l

l

l

§

§

4.







§

§

§

§

§

§

podczas stosowania silnie toksycznych srodków ochrony roslin, nalezacych do klasy

trucizn, w poblizu musi byc inna osoba

nie pozwalac dzieciom na przebywanie w poblizu sprzetu ochrony roslin i miejsc

przygotowania cieczy uzytkowej

z pustymi opakowaniami po preparatach nalezy postepowac zgodnie z uwagami

zamieszczonymi w etykiecie-instrukcji stosowania danego srodka

nie wolno jesc, pic i palic papierosów podczas pracy ze srodkami ochrony roslin

(Dopuszcza sie spozywanie posilków oraz palenie tytoniu tylko w czasie przerw w pracy, po

uprzednim zdjeciu wierzchnich ochron indywidualnych, umyciu rak i twarzy oraz

przeplukaniu jamy ustnej woda pitna, jednak w odleglosci nie mniejszej niz 50 m od miejsca

stosowania srodków ochrony roslin lub nawozów od strony nawietrznej)

Nie wolno wchodzic na teren swiezo opryskany i nalezy przestrzegac prewencji dla ludzi,

zwierzat domowych i pszczól

Po pracy ze srodkami ochrony roslin nalezy starannie sie umyc







l

l

§

§

§

Odziez ochronna skazona srodkami ochrony roslin nalezy przechowywac oddzielnie

W przypadku podejrzenia zatrucia srodkami ochrony roslin nalezy natychmiast

skontaktowac sie z najblizszym osrodkiem toksykologicznym, szpitalem dyzurnym lub

lekarzem zbierajac ze soba etykiete-instrukcje stosowania preparatu

Nie wolno rozcienczac srodków ochrony roslin, napelniac opryskiwaczy, czyscic odziezy

ochronnej – w pomieszczeniach w których znajduja sie artykuly spozywcze lub pasze, a

takze w poblizu zbiorników wodnych (np. studni, rzeki, stawu, pojemników z woda)

Nie wolno mieszac przygotowywanego plynu rekami

Nie wolno uzywac do innych celów naczyn i mieszadel sluzacych do rozcienczania srodków

ochrony roslin

Pamietaj:







Pamietaj:

Stosowanie srodków ochrony roslin

Ewidencja wykonywanych zabiegów.

§

§

Ø

Ø

ü

ü

Przy napelnianiu zbiornika opryskiwacza woda z sieci wodociagowej nie wolno dopuscic

do zanurzenia koncówki weza ( moze to grozic zassaniem cieczy z opryskiwacza do sieci

wodociagowej)

Juz w czasie przygotowywania do opryskiwania nalezy nosic odziez ochronna

Sprawdz czy w poblizu pola, które zamierzasz opryskiwac, nie ma pastwisk lub

owocujacych roslin

O zamiarze opryskiwania powiadom sasiadów

Ewidencja powinna zawierac:

nazwe rosliny, produktu roslinnego lub przedmiotu; powierzchnie uprawy roslin lub

obiektów magazynowych;

powierzchnie, na których sa wykonywane zabiegi ochrony roslin oraz terminy ich

wykonywania;

5.

6.







ü

ü

nazwy zastosowanych srodków ochrony roslin i ich dawki;

przyczyny zastosowania srodków ochrony roslin.

Przepisy nie dotycza przeprowadzania zabiegów ochrony roslin w ogrodach przydomowych i

dzialkowych







7.

8.

Szkolenia

Postepowanie z opakowaniami po SOR

Zabiegi przy uzyciu srodków ochrony roslin moga byc wykonywane przez osoby, które

ukonczyly szkolenie w zakresie stosowania srodków ochrony roslin i posiadaja aktualne

zaswiadczenie o ukonczeniu tego szkolenia (wazne 5 lat).

Producent i importer substancji chemicznych bardzo toksycznych, toksycznych,

rakotwórczych, mutagennych lub niebezpiecznych dla srodowiska, okreslonych w

przepisach o substancjach i preparatach chemicznych, sa obowiazani ustalic wysokosc

kaucji na opakowania jednostkowe tych substancji, nie nizsza od 10% i nie wyzsza od 30%

ceny substancji chemicznej zawartej w takim opakowaniu.

Producent i importer substancji chemicznych, sa obowiazani odebrac na wlasny koszt od

sprzedawcy opakowania wielokrotnego uzytku i odpady opakowaniowe po tych

substancjach.

USTAWA z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych. (Dz. U. Nr 63

poz.638 art. 10)

l

l







Srodki ochrony roslin i opakowania po wykorzystanych srodkach powinny byc

przechowywane w wyodrebnionych miejscach zgodnie z etykieta-instrukcja stosowania srodka.

Niektóre opakowania mozna spalic o ile informuje o tym instrukcja-etykieta. Opakowan nie wolno

palic na powierzchni ziemi. Zrób to w wykopanym uprzednio dole, w miejscu oddalonym od ujec i

zbiorników wodnych, budynków mieszkalnych i inwentarskich a popiól przysyp ziemia.

Sprzet po zakonczeniu pracy ze srodkami ochrony roslin nalezy dokladnie wymyc. Trzeba

wyczyscic (wewnatrz i zewnatrz) nie tylko zbiornik, ale i ciagnik. Nie wolno jednak tego robic w

poblizu budynków mieszkalnych, inwentarskich, studni i innych ujec wodnych. Mycie winno sie

wykonac w myjni wyposazonej w oczyszczalnie scieków lub osadnik do neutralizacji scieków.

wyrównaj teren i zrób wykop o wymiarach ok. 10 m x 5 do 10 m (w zaleznosci od

szerokosci opryskiwacza) i glebokosci ok. 70 80 cm,

9. Wykonanie myjni z podlozem biologicznym.

l

−







l

l

l

l

Ø

Ø

Ø

wykonaj podsypke z piasku (ok. 5 cm) i rozlóz gruba folie, wywijajac ja na boki, lub

wykonaj izolacje betonowa, która utworzy nieprzepuszczalna wanne,

ulóz na folii warstwe piasku o grubosci 5 cm i warstwe drenazu zwirowego o grubosci ok.

10 cm (na zwir kladzie sie warstwe gliny o grubosci ok. 10 cm, jesli nie stosuje sie izolacji

foliowej lub betonowej),

ulóz nastepnie mieszanine slomy 50%, torfu 25% i gleby 25% (warstwa o grubosci ok. 50

cm),

na tak przygotowanym podlozu zasiej trawe

Rozporzadzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 28.09.2001 r. Dz.U. Nr 118 poz.1268

nie jest rzecza – czlowiek jest mu winien poszanowanie, ochrone i opieki (Ustawa

o ochronie zwierzat z dnia 21 sierpnia 1997 r.). Liczba wypadków przy obsludze zwierzat

gospodarskich jest ciagle duza i przekracza kazdego roku 3,5 tysiaca. okolo 10 osób ginie w tych

wypadkach.

zly stan pomieszczen inwentarskich ( ciasnota, nieprawidlowe usytuowanie zlobów i koryt)

stosowane technologie chowu (np. wypas na uwiezi)

nieliczenie sie z mozliwoscia agresji zwierzat, szczególnie rozplodników, zwierzat w

okresie rui, karmienia potomstwa i sytuacji stresowych)

Gospodarstwa Hodowlane

Zwierze

Najczestsze przyczyny wypadków przy pracy ze zwierzetami:







Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

powierzanie obslugi, przepedzania, pomocy przy zaladunku – osobom starszym,

niepelnosprawnym, a nawet dzieciom.

Przez obsluge zwierzat gospodarskich, zwanych dalej "zwierzetami", rozumie sie czynnosci

zwiazane z chowem i hodowla tych zwierzat wykonywane codziennie lub okresowo, a w

szczególnosci prace zwiazane z karmieniem, pojeniem, dojeniem, wymiana sciólki oraz

pielegnacja, leczeniem i transportem.

W pomieszczeniach przeznaczonych do hodowli lub chowu zwierzat, zwanych dalej

"pomieszczeniami inwentarskimi", pracodawca powinien zapewnic w szczególnosci:

utrzymywanie czystosci i porzadku, w tym regularne usuwanie odchodów,

zwalczanie gryzoni, owadów i szkodliwych mikroorganizmów,

niedopuszczanie do zagrzybienia scian i sufitów,

utrzymywanie wlasciwej wentylacji.

W pomieszczeniach inwentarskich niedopuszczalne jest:

uzywanie ognia otwartego oraz palenie tytoniu,

wykonywanie naglych ruchów oraz wydawanie dzwieków mogacych niepokoic

zwierzeta,

podchodzenie w bezposrednie sasiedztwo zwierzat w sposób niezauwazalny dla

zwierzecia.

powierzchnia podlogi korytarza powinna byc nienasiakliwa i ograniczajaca poslizg,

szerokosc korytarza powinna umozliwiac stosowanie urzadzen technicznych do dowozu

i dozowania pasz, zapewniac latwy i bezpieczny dostep do zwierzat oraz bezpieczne

wykonywanie czynnosci zwiazanych z ich obsluga,

W pomieszczeniach inwentarskich:







Ø

Ø

Ø

kanaly odprowadzajace scieki i gnojowice powinny byc odpowiednio

zabezpieczone, drzwi powinny byc otwierane na zewnatrz

wyposazyc pomieszczenia przeznaczone dla drobiu i trzody chlewnej w urzadzenia

odpylajace lub

stosowac inne dostepne urzadzenia techniczne do odpylania pomieszczen.

W nowo budowanych lub przebudowywanych pomieszczeniach inwentarskich powinny byc

zastosowane urzadzenia techniczne ulatwiajace prace przy dowozie i dozowaniu pasz, usuwaniu

odchodów zwierzecych oraz pojeniu zwierzat. W pomieszczeniach tych niedopuszczalne jest

umieszczanie progów w otworach drzwiowych. Niedopuszczalna jest eksploatacja instalacji oraz

urzadzen elektrycznych niezapewniajacych odpowiedniej ochrony przed mozliwoscia porazenia.

(gnojówka i gnojowica) powinny byc przechowywane w

szczelnych zbiornikach jezeli szczególowe programy dzialan ustanowione dla poszczególnych

obszarów nie okreslaja dodatkowych wymagan dla tych zbiorników.

(obornik) na OSN powinny byc przechowywane w

pomieszczeniach inwentarskich o nieprzepuszczalnym podlozu lub na nieprzepuszczalnych plytach,

W celu ograniczenia stezenia pylów organicznych w pomieszczeniach inwentarskich powinno

sie w szczególnosci:

2. Gnojowica i obornik.

Nawozy naturalne w postaci plynnej

Nawozy naturalne w postaci stalej







zabezpieczonych przed przenikaniem wycieku do gruntu oraz posiadajacych instalacje

odprowadzajaca wyciek do szczelnych zamknietych zbiorników. W przypadku utrzymywania

zwierzat na glebokiej sciólce nie wymaga sie budowy plyt - jezeli szczególowe programy dzialan

ustanowione dla poszczególnych obszarów nie stanowia inaczej.

powinna zapewniac mozliwosc gromadzenia i

przechowywania obornika przez okres, w jakim faktycznie obornik jest skladowany lecz nie krótszy

niz 6 miesiecy. Minimalna powierzchnie plyty mozna zmniejszyc, jezeli zwierzeta przebywaja na

pastwisku - proporcjonalnie o czas przebywania zwierzat na pastwisku.

musi wystarczac równiez przez okres

co najmniej 6 miesiecy.

Nawozy nalezy przechowywac w sposób nie powodujacy zagrozen dla zdrowia ludzi i zwierzat

oraz srodowiska naturalnego. Zgodnie z z dnia 10 lipca 2007 r.

(Dz. U. z dnia 14 sierpnia 2007r.), nawozy mineralne, organiczne i organiczno-mineralne w postaci

stalej nalezy przechowywac w opakowaniach jednostkowych, badz luzem w pryzmach

formowanych na utwardzonym i nieprzepuszczalnym podlozu. Pryzmy powinny byc przykryte

materialem wodoszczelnym, zgodnie z instrukcja stosowania i przechowywania.

Niedopuszczalne jest spozywanie posilków i palenie tytoniu podczas obslugi zwierzat.

Posilki powinny byc spozywane w wydzielonym pomieszczeniu, po uprzednim umyciu rak i

twarzy

Pojemnosc plyty obornikowej

Pojemnosc zbiorników na gnojowice i na gnojówke

Plyty i zbiorniki na nawozy natur alne powinny byc budowane zgodnie z wymaganiami prawa

budowlanego.

ustawa o nawozach i nawozeniu

3. Choroby zwiazane z zarzadzaniem pr odukcja zwierzeca.

.







Chorobami odzwierzecymi sa takie choroby zakazne i pasozytnicze, którymi czlowiek moze

zarazic sie od zwierzat chorych lub bedacych nosicielami wirusów, bakterii, grzybów.

Wscieklizna Ugryzienie zakazonego choroba zwierzecia

Pieczenie w miejscu ukaszenia, goraczka, ból glowy, brak apetytu, nerwowosc, halucynacje, konwulsje

Choroba jest nieuleczalna, zawsze, wiec dochodzi do smierci

Szczepionka

Borelioza Bakterie przenoszone przez kleszcze

Rumien wedrujacy, goraczka, oslabienie, bóle miesni i stawów

Nieleczona moze doprowadzic do niedowladów, uszkodzen mózgu, u kobiet poronienia, uszkodzenia plodu

Srodki odstraszajace kleszcze

Nazwa choroby

Skad sie bierze? Objawy Skutki Jak zapobiegac?







Nazwa choroby


Nazwa choroby


Toksoplazmoza

Kontakt z jajami toksokar (gleba,

spozycie niemytych warzyw i owoców,

kontakt z zarazonymi zwierzetami oraz ich

odchodami)

Objawy grypopodobne (podwyzszona temperatura,

powiekszone wezly chlonne, bóle miesni), podwyzszona liczba

granulocytów kwasochlonnych

w organizmie, inne objawy zaleza od

umiejscowienia larw w organizmie

Nie leczenie choroby moze spowodowac

nieodwracalne uszkodzenia

Przestrzeganie zasad higieny, odrobaczanie psów i kotów,

wymiana piasku w piaskownicy, mycie warzyw

i owoców, u dzieci nawyk mycia rak

Gabczaste zwyrodnienie

mózgu

Spozywanie wolowiny

zawierajacej priony

Kilka lat po zakazeniu: wahania nastroju,

nerwowosc, mimowolne ruchy, niepokój, utrata apetytu, bezsennosc,

zaniki miesni, zaburzenia równowagi,

mowy i wzroku

Zwykle smierc, nowy

eksperymentalny sposób leczenia ma zwiekszyc

szanse przezycia

Rezygnacja ze spozywania wolowiny

pochodzacej z niewiadomego

zródla

Pryszczyca Zakazenie wydzielinami lub wydalinami chorych zwierzat, spozywanie skazonego miesa i mleka

Goraczka, dreszcze, bóle glowy i miesni, spadek cisnienia, pecherzyki ropne na skórze rak i nóg oraz blonie sluzowej jamy ustnej.

Po ok. 2 tygodniach choroba konczy sie wyzdrowieniem

Ubój chorych zwierzat, szczepienia bydla i owiec, dezynfekcja ubrania.

Wlosnica Spozycie surowej zakazonej wieprzowiny lub dziczyzny

Nudnosci, wymioty, biegunki, potem wysoka goraczka, bóle miesni, obrzeki na twarzy

Choroba nieuleczalna, mozna z nia zyc, jesli inwazja larw jest niewielka. Smiertelnosc 3-30%

Badanie poubojowe miesa







Zagrozenia ukladu oddechowego i zagrozenia dermatologiczne.

3.1 .Bruceloza “ Gor aczka maltanska”

Bruceloza (

Zagrozenia ukladu oddechowego

Zagrozenia dermatologiczne

lac. lub ) - jest to przewlekla i zakazna bakteryjna

choroba róznych gatunków zwierzat domowych i dzikich jak równiez czlowieka. Choroba ta u

czlowieka znana jest równiez pod nazwami: goraczka maltanska, choroba Banga, goraczka falujaca,

goraczka kozia, goraczka skalna, goraczka gibraltarska, goraczka Rio Grande.

Glównym zródlem zakazenia sa zwierzeta chore, które przy poronieniu lub podczas porodu

wydalaja na zewnatrz bakterie z plodem, wodami plodowymi i blonami plodowymi. Dochodzi do

zakazenia wody, sciólki, paszy. Innym równie powaznym zródlem zakazenia moze byc mleko

zakazonych zwierzat.

Po zarazeniu okres inkubacji wynosi od 14 dni do pól roku. Po tym okresie u samic

wystepuja poronienia. Wody plodowe sa metne o brunatno-czekoladowej barwie. Blony plodowe

pokryte wybroczynami, zgrubiale. Kosmki wykazuja ogniska martwicowe. Ogniska martwicowe

Pylki zbóz, antygeny grzybów w kurzu pochodzacym ze zbiorów zbóz, roztocza

Astma i niezyt nosa pochodzenia alergicznego

Srodki owadobójcze, arsen, gryzacy kurz i dym, pylki pszenicy i jeczmienia

Skurcz oskrzeli, ostre chroniczne zapalenie oskrzeli

Zarodniki grzybów lub cieplolubne grzyby (actinomycetes) ze splesnialego ziarna lub siana

Zapalenie pluc

Amoniak i sztuczne nawozy, pyl ze slomy owsa i jeczmienia, pestycydy

Podraznienia skóry

Promieniowanie sloneczne Rak skóry, poparzenia slonecznePestycydy, rozpuszczalniki, benzen, spaliny Chroniczne zatrucia, zapalenie nerwów

obwodowych, ostra i przewlekla encefalopatia (uszkodzenie mózgu)

Brucellosis Abortus epizooticus

Skad sie bierze? Skutki zdrowotne







wystepuja takze w macicy. U buhajów jadra powiekszone sa z ogniskami martwiczymi i rozrostem

lacznotkankowym.

(lac. ) – ciezka choroba przyranna zwierzat i ludzi. Tezec jest choroba zakazna

(wywolywana przez czynnik zakazny), ale nie zarazliwa, poniewaz jej przyczyna sa egzotoksyny

(o charakterze neurotoksyn) wytwarzane przez laseczki tezca ( ).

Tezec wystepuje na calym swiecie. Zwierzeciem najczesciej zapadajacym na tezec jest kon,

który jest tez naturalnym nosicielem tejze choroby. Inne zwierzeta, jak chocby psy, koty, bydlo i

swinie sa mniej wrazliwe. Natomiast ptaki sa odporne. Bardzo podatny jest czlowiek.

Okres inkubacji choroby wynosi od 2 do 50 dni, najczesciej okolo 7–14 dni. Pierwsze objawy to

skurcze miesni. Poczatkowo skurcze przede wszystkim miesnia zuchwy, powodujac

charakterystyczny szczekoscisk ( ). W nastepnym etapie skurcze obejmuja inne partie miesni

szkieletowych. Skurcz miesni mimicznych twarzy wywoluje charakterystyczny grymas, tzw.

usmiech sardoniczny ( ). Napiecie miesni karku i tulowia daje lukowate wyprezenie

ciala.

Leczenie przezuwaczy i swin nie daje efektów, w zwiazku z tym zwierzeta te poddaje sie

ubojowi. U koni smiertelnosc wynosi ponad 50%.

Leczymy poprzez oczyszczenie zakazonego miejsca, podanie anatoksyny przeciwtezcowej.

Leczenie ludzi odbywa sie w warunkach szpitalnych, na oddzialach intensywnej opieki medycznej.

(lac. ) – choroba zakazna, zarazliwa, wywolywana przez Gram-dodatnia

bakterie nazywana laseczka waglika ( ). Znany juz od czasów starozytnych,

3.2 .Tezec

Tezec

3.3 Waglik.

Waglik

Tetanus

Clostridium tetani

trismus

risus sardonicus

anthrax

Baci llus anthracis







wystepuje na calym swiecie. Waglik wystepuje najczesciej u bydla, koni, owiec i kóz. Swinie

rzadko choruja. Psy cechuje znaczna odpornosc. Ptaki sa niewrazliwe na zakazenia naturalne.

Glównym zródlem zakazenia jest u zwierzat spozywana pasza zawierajaca przetrwalniki

bakterii. Do zarazenia moze dojsc podczas wypasów jak i podczas skarmiania trawa lub sianem.

Bakterie pod postacia przetrwalników moga równiez wniknac razem z woda podczas pojenia

zwierzat. Zwierzeta miesozerne zakazaja sie po zjedzeniu zwierzat padlych na waglik. Zakazenie

bezposrednie z jednego zwierzecia na drugie jest mozliwe tylko wtedy gdy krew lub wydaliny

zwierzecia chorego dostana sie na swieze rany lub blone sluzowa.

Leczenie waglika u ludzi polega na stosowaniu wysokich dawek antybiotyków, natomiast u

zwierzat stosuje sie surowice odpornosciowe oraz antybiotyki. Lekiem z wyboru jest

ciprofloksacyna.

Padle zwierzeta zarazone waglikiem powinny byc spalone.

zakazna i zarazliwa wywolana przez pratek gruzlicy typu bydlecego

, typu ludzkiego oraz typu ptasiego

Wystepuja w zasadzie tylko po zakazeniu pratkiem bydlecym. Zakazenie pratkiem ludzkim

lub ptasim ogranicza sie najczesciej do powstania niewielkich zmian w wezlach chlonnych. W

przebiegu gruzlicy obserwuje sie okresowe podwyzszenie cieploty ciala, oslabienie, chudniecie,

kaszel, dusznosc, zmiany wysluchowe pluc, nawrotowe wzdecia, zaburzenia ruchowe,

powiekszenie wezlów chlonnych stwierdzane badaniem zewnetrznym lub przez prostnice, guzki

podskórne.

ma przebieg przewlekly. W stadach dotychczas wolnych od gruzlicy zakazenie,

zwlaszcza przy gruzlicy pluc nawet u pojedynczej sztuki, w krótkim czasie moze objac cale

poglowie stada.

Nie leczy sie zwierzat zakazonych gruzlica; bydlo reagujace dodatnio w próbie ,

3.4. Gruzlica bydla.

Choroba

Choroba

alergicznej

(Mycobacterium bovis) (Mycobacterium tuberculosis)

(Mycobacterium avium).







jak równiez to, u którego przezyciowe stwierdzono pratki gruzlicy mimo negatywnej reakcji

alergicznej, podlega ubojowi z urzedu.

Bezwzgledne przestrzeganie przepisów sanitarno – weterynaryjnych dotyczacych obrotu

bydlem i jego ochrony przed zakazeniem gruzlica. Utrzymanie zwierzat w optymalnych warunkach

zoohigienicznych.

Pracownicy wypasajacy zwierzeta w warunkach potencjalnego zagrozenia ukaszeniem przez

kleszcze powinni byc wyposazeni w srodki zabezpieczajace, a w szczególnosci w:

1) przewiewna, ale szczelna odziez oslaniajaca konczyny, nakrycie glowy, srodki odstraszajace

kleszcze.

2) Pracownicy, ci powinni byc poddani szczepieniu ochronnemu przeciw kleszczowemu zapaleniu

mózgu.

4.

(odkazanie) to postepowanie majace na celu maksymalne zmniejszenie liczby

drobnoustrojów w odkazanym materiale lub pomieszczeniu. Zabiegi dezynfekcyjne prowadzi sie z

wykorzystaniem oprysków, gazowania lub zimnego i goracego zamglawiania.

3.5. Ukaszenie przez kleszcze przy pracy ze zwierzetami gospodarskimi.

Dezynfekcja budynków i obiektów.

Dezynfekcja







Dezynsekcja

Deratyzacja

–zwiazana jest z tepieniem szkodliwych owadów (zwlaszcza pasozytniczych

stawonogów jak muchy, komary, pchly, wszy i karaluchy), ich jaj i larw, ze wzgledów sanitarnych i

gospodarczych. W szerszym znaczeniu niszczenie stawonogów w ogóle. Dezynsekcje mozna

wykonac przez zastosowanie srodków fizycznych (para, ogien, gorace powietrze, promieniowanie

ultrafioletowe), mechanicznych (wylapywanie, trzepanie, oczyszczanie), chemicznych (srodki

owadobójcze) i biologicznych (zwalczanie za pomoca innych organizmów zywych).

- zwalczanie szkodliwych gryzoni za pomoca srodków chemicznych,

fizycznych lub biologicznych. Zabiegi dezynfekcji, dezynsekcji i deratyzacji wykonuja

wyspecjalizowane profesjonalne firmy. Sa to dzialania wymagajace znajomosci biologii

organizmów, które sa niszczone.







4.3

Nos to samo ubranie ochronne które jest zalecane do prac dezynfekcyjnych

W przypadku martwych zwierzat o duzych rozmiarach nalezy za pomoca ciagnika

wyposazonego w hydrauliczny podnosnik przewiezc cialo zwierzecia i umiescic je w

miejscu do tego przeznaczonym.

Martwe zwierzeta moga byc usuwane przez wyspecjalizowane firmy zajmujace sie

usuwaniem padlych zwierzat lub zakopywane w ziemi jednak z dodatkiem wapna

gaszonego.

Przy uzyciu wapna gaszonego nalezy zachowac duze srodki bezpieczenstwa gdyz substancja

jest zraca.

Nigdy, pod zadnym pozorem nie zostawiac martwego zwierzecia na polu, w nielegalnych

skladowiskach lub na wysypiskach komunalnych jak równiez w gnojowicy lub oborniku.

Wydziel w oborze pomieszczenie, w którym mozna umyc rece, przebrac sie i

przechowywac odziez robocza wylacznie do obslugi zwierzat, dlatego ze zwierzeta moga

reagowac agresja na intensywne zapachy ( np. kosmetyki, srodki chemiczne, paliwa itp.)

Myj starannie rece przed praca i po pracy, dopiero po ich umyciu mozna spozywac posilki i

palic papierosy

Usuwania padlych zwierzat

4.4. ZASADY HI GI ENY PRZY PRACY ZE ZWI ERZETAM I GOSPODARSK I M I .

•

•

•

•

•

Ø

Ø







Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

ü

ü

Ø

Ø

Ø

Dbaj o czystosc pomieszczen inwentarskich. Co najmniej dwa razy w roku gruntownie je

oczyszczaj i dezynfekuj (np. mlekiem wapiennym, uzywajac okularów ochronnych)

Pamietaj o utrzymaniu czystosci sprzetu do udoju. Mleko jest dobra pozywka dla bakterii

wywolujacych rózne schorzenia ludzi i zwierzat.

Wydziel z dala od zabudowan i ujec wody wybiegi dla zwierzat

Jezeli zauwazysz objawy chorobowe u zwierzat skontaktuj sie ze sluzbami weterynaryjnymi

i scisle stosuj sie do ich zalecen.

Nie uzywaj do celów spozywczych tych samych naczyn, które sluza do pojenia i karmienia

zwierzat.

Jezeli chcesz uniknac zarazenia sie choroba odzwierzeca w czasie obslugi zwierzat i

bezposredni po tych czynnosciach:

Nie dotykaj ust i oczu nie umytymi rekami

Nie jedz, nie pij i nie pal przed umyciem rak

buhaje powyzej 12 miesiaca zycia powinny byc prowadzone za pomoca tyczki o dlugosci

co najmniej 140 cm, przymocowanej do pierscienia nosowego,

tyczka, powinna byc zapinana do pierscienia nosowego w czasie przebywania buhaja

w boksie,

buhaje ponizej 12 miesiaca zycia powinny byc prowadzone na uwiezie, w obecnosci

drugiej osoby.

5. Bydlo i konie

Przy obsludze buhajów powinno sie zachowac w szczególnosci nastepujace srodki ostroznosci:







Krowy sa z natury spokojne, jednak to one powoduja najwiecej wypadków.

W oborze dochodzi najczesciej do wypadków podczas:

- zadawania karmy – 30%,

- usuwania obornika – 27 %,

- udoju – 8%

Zwierzeta wykazujace sklonnosc do gryzienia ludzi lub innych zwierzat, jezeli przebywaja

poza swoim stanowiskiem, powinny miec nalozone kagance.

Zwierzeta wykazujace sklonnosc do kopania powinny byc umieszczane w boksach, w sposób

zapewniajacy bezpieczenstwo pracowników.







Podstawowa regula przy obsludze koni jest konsekwentne przyzwyczajenie ich od

pierwszych miesiecy zycia do zmiennych warunków otoczenia. Musza byc przyjazne wobec ludzi,

nie bac sie halasu, w tym równiez przejezdzajacych pojazdów i maszyn rolniczych. Konie

szczególnie nie lubia zapachu alkoholu – bezwzglednie nie nalezy zblizac sie do nich bedac po jego

spozyciu.

Do najczestszych wypadków w obcowaniu z koniem, mozna zaliczyc:

niewlasciwe zachowanie sie podczas obslugi konia i nieumiejetne z nimi postepowanie,

niesprawdzony, wadliwy lub niedopasowany sprzet jezdziecki,

nieodpowiedni strój do jazdy,

niebezpieczne miejsca prowadzenia jazdy,

brak dyscypliny w czasie jazdy,

brak prawidlowych podstaw techniki jazdy,

niewlasciwie prowadzona nauka jazdy,

inne przyczyny, np. niska sprawnosc psychofizyczna, zly stan zdrowia, jazda o zmroku.

przyczyn

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø







Znajac przyczyny wypadków mozemy skutecznie zapobiec ich powstawaniu. Oprócz

znajomosci zasad bezpieczenstwa w postepowaniu z koniem odpowiednie wyposazenie jezdzca

pomaga zapobiegac kontuzjom i lagodzi ich skutki.

Rozplodniki, klacze ze zrebietami oraz lochy z prosietami uznaje sie za zwierzeta niebezpieczne i

przy ich obsludze powinno sie zachowac srodki ostroznosci,

Zwierzeta niebezpieczne powinny byc:

1) obslugiwane przez tych samych pracowników,

2) umieszczone w oddzielnych boksach







5.1

Niedopuszczalne jest przywiazywanie zwierzat niebezpiecznych do ruchomych lub

niedostatecznie umocowanych przedmiotów. Pracownicy zatrudnieni przy obsludze zwierzat

niebezpiecznych nie powinni wykonywac na nich bolesnych zabiegów ani pomagac przy ich

wykonywaniu.

Zadawanie karmy przy braku korytarzy paszowych zmusza ludzi do wejscia miedzy

zwierzeta, konczy sie to siniakami, popekanymi zebrami, urazami twarzy, galki ocznej, a nawet

smiercia przy uderzeniu w skron. Szczególnie niebezpieczna jest obsluga krów podczas rui.

Pastwiska dla bydla, koni lub owiec oraz wybiegi dla zwierzat, znajdujace sie przy

pomieszczeniach inwentarskich, powinny byc ogrodzone w sposób uniemozliwiajacy wyjscie

zwierzat poza ogrodzenie. W przypadku zastosowania ogrodzenia elektrycznego powinno ono byc

oznakowane tablicami ostrzegawczymi.

Srodki zapobiegawcze przy pracy z duzymi zwier zetami .







Nad stanowiskami dla zwierzat niebezpiecznych powinny byc umieszczone napisy

ostrzegawcze. Boksy powinny byc skonstruowane w taki sposób, aby karmienie zwierzat i

zakladanie uwiazów moglo odbywac sie bez koniecznosci wchodzenia do nich, a drzwi otwieraly

sie na zewnatrz. Rozplodniki powinny byc prowadzone w uprzezy, pojedynczo i z zachowaniem

szczególnej ostroznosci.

Podczas przewozu zwierzat srodkami transportu osoby konwojujace powinny przebywac w

miejscu oddzielonym od zwierzat. Zaladunek lub wyladunek zwierzat powinien odbywac sie przy

uzyciu ramp, pomostów lub pochylni o podlozu ograniczajacym poslizg, wyposazonych w

zabezpieczenia boczne.

Podczas wykonywania zabiegów pielegnacyjnych, hodowlanych lub weterynaryjnych na

koniach, bydle, owcach i kozach powinno sie korzystac z unieruchamiajacego je poskromu. Zabiegi

pielegnacyjne racic lub kopyt powinno sie przeprowadzac po unieruchomieniu konczyny

zwierzecia.

Przepedzanie stada bydla, koni, owiec lub kóz liczacego powyzej 50 sztuk powinno byc

nadzorowane co najmniej przez dwie osoby. Pracownicy wykonujacy prace przy obsludze bydla lub

koni powinni uzywac obuwia ochronnego, zabezpieczajacego stopy przed urazami.







6. Trzoda chlewna

Bezpieczenstwo w produkcji trzody chlewnej zalezy od kilku roznych czynników takich jak

wiek, plec, rasa, masa ciala, temperament i wyuczone zachowania.

W pomieszczeniach przeznaczonych dla trzody chlewnej boksy powinny byc skonstruowane w

sposób umozliwiajacy:

karmienie trzody chlewnej spoza boksu,

odgrodzenie prosiat od maciory bez koniecznosci wchodzenia do boksu,

natychmiastowa ucieczke pracownika w przypadku zagrozenia ze strony

zwierzecia.

Przy obsludze trzody chlewnej najwieksze niebezpieczenstwo stwarzaja karmiace maciory.

Instynkt macierzynski powoduje, ze broniac swoich prosiat moga zaatakowac nawet osoby dobrze

sobie znane. Nalezy pamietac, ze posiadaja bardzo ostre kly i pokasania stanowia zagrozenie dla

zycia ludzi (przy uszkodzeniu tetnicy udowej do wykrwawienia dochodzi w niecala minute).

Ø

Ø

Ø







Aby zapewnic bezpieczne warunki obslugi trzody chlewnej nalezy zadbac równiez o to, aby:

kojce i ganki byly odpowiednio duze i wytrzymale dla okreslonej grupy swin,

uklad technologiczny w chlewni zapewnial plynny ruch zwierzat, co jest zwiazane

z unikaniem ostrych i slepych zakretów,

bramki przepedowe byly dobrze rozmieszczone,

kojce utrzymywane byly w dobrym stanie, bez wystajacych barierek, srub, drutów itp.,

podloze bylo jak najmniej sliskie, szczególnie na korytarzach przepedowych i miejscach

zaladunku.

Knury moga byc agresywne i nieprzewidywalne. Nalezy wiec traktowac je z duza ostroznoscia.

Bardziej agresywne sa podczas krycia i bardzo niebezpieczne, gdy walcza.

§

§

§

§

§







7. Owce i kozy.

Aby praca przy owcach i kozach byla bezpieczna nalezy:

tak urzadzic kojce, aby owce czuly sie w nich swobodnie.

umiescic kojce na pochylym podlozu w celu lepszego drenazu.

unikac sliskich powierzchni.

zapewnic jak najmniejsze zapylenie powietrza.

Do mniej bezpiecznych prac nalezy wykonywanie róznych zabiegów na jagnietach.

Nalezy przy tym przestrzegac nastepujacych zasad:

podczas znakowania jagniat powinno sie uzywac kolyski,

osoby „lapiace” jagnieta powinny nosic rekawice ochronne,

do unieruchamiania jagniat równiez nalezy uzywac kolyski,

nozyce noze i zaciski do uszu nalezy sterylizowac, a wykonujac przy ich pomocy zabiegi

trzeba zapewnic przestrzeganie higieny.

v

v

v

v

v

v

v

v







Czasami wystepuje koniecznosc przeprowadzenia .

Nalezy zawsze wybierac srodki chemiczne, które sa najskuteczniejsze i najbardziej bezpieczne dla

ludzi. Zawsze nosic ubranie i okulary ochronne oraz uzywac sprzetu do oddychania, jezeli takie

wskazania wynikaja z etykiety na opakowaniu stosowanych srodków. Prace te nalezy wykonywac

w dobrze wentylowanym miejscu. Jezeli pojawi sie ból glowy lub zle samopoczucie po pracy ze

srodkami chemicznymi nalezy niezwlocznie skonsultowac sie z lekarzem.

Zagrozenia podczas owiec sa zwiazane z maszynkami, instalacja elektryczna,

rozkladem zagrody, sliskim podlozem, ostrymi i wystajacymi narzedziami, substancjami

chemicznymi, szokiem termicznym i kontuzjami wynikajacymi z meczacej, prowadzonej w

niewygodnej pozycji pracy.

kapieli owiec w srodkach chemicznych

strzyzenia







8.Budynki inwentarskie

Budynek inwentarski powinien spelniac wymagania ewakuacyjne, które sa nastepujace:

odleglosc od najdalszego stanowiska dla zwierzat do wyjscia ewakuacyjnego nie powinna

przekraczac przy sciólkowym utrzymaniu zwierzat – 50 m, a przy bezsciólkowym – 75 m, przy

bezsciólkowym utrzymaniu bydla, trzody chlewnej i owiec, jezeli liczba bydla i trzody chlewnej nie

przekracza 15 sztuk, a owiec 200 sztuk, nalezy stosowac co najmniej jedno wyjscie ewakuacyjne, w

budynku przeznaczonym dla wiekszej liczby zwierzat niz podana wyzej nalezy stosowac co

najmniej dwa wyjscia, a z pomieszczen podzielonych na sekcje – co najmniej jedno wyjscie

ewakuacyjne z kazdej sekcji.

sa zazwyczaj poslusznych zwierzat, które sa latwe w obsludze i stwarzaja kilka

zagrozen dla zdrowia pracowników laboratoryjnych i pracowników opieki zwierzat. Podstawowym

problemem podczas pracy z królików rozwija sie alergie. Personel przydzielony do obszarów

królika powinien byc przeszkolony w obsludze techniki i wymagania ochronne ubranie przed

rozpoczeciem praktyczne pracy.

8.1 Króliki i drób

Króliki







ZAL ECANE srodki zapobiegawc ez

Tylko przeszkolony personel powinien obslugiwac króliki. Obsluga i szkolenie

powsciagliwosc moga byc planowane przez LARC;

Rekawice i dlugi rekaw ubrania powinny byc noszone przez caly czas podczas pracy z

królików;

Umyc rece po kontakcie zwierzat;

Podczas szukania porady lekarskiej dla kazdej choroby, poinformowac lekarza podczas

pracy z królików.

Aby zmniejszyc ryzyko narazenia na alergeny, kiedy króliki sa transportowane lub

wykorzystywane w laboratoriach, pracownicy powinni przestrzegac nastepujacych praktyk:

•

•

•

•







•

•

•

•

•

Maski przeciwpylowe powinny byc noszone przez caly czas podczas pracy z królików, gdy

istnieje ryzyko aerozolowej transmisji odzwierzecego czynnika chorobotwórczego,

zatwierdzone maski respiratora (np. N95 przez firme 3M) nalezy nosic zamiast maski

przeciwpylowe;

Zminimalizowac odziezy ochronnej takich jak fartuchach laboratoryjnych poza obszarami

zwierzat i laboratoriów;

Usun przewozników z laboratoriów / biuro miejscach publicznych;

Uzywac jednorazowych dostaw w miare mozliwosci;

Zdezynfekowac laboratoryjne / chirurgiczny obszary pracy po pracy zwierzat.

Sposród drobiu najbardziej agresywne dla obslugi sa gesi. Maja one sklonnosc do bolesnego

szczypania osób obslugujacych w nogi. Dla zapewnienia bezpieczenstwa obsluga powinna nosic

buty z wysokimi cholewami. Z przejawami agresji innych gatunków drobiu mozna sie spotkac w

przypadku chowu ekstensywnego gdzie w stadach utrzymuje sie samce. Szczególnie agresywne

moga byc koguty, zwlaszcza w okresie zblizajacej sie wiosny i naturalnych okresów rozrodu.

Atakuja równiez kury nasiadki, oraz kury w gniazdach, z których wybiera sie jaja. Przed takimi

atakami mozna ochronic sie noszac dlugie spodnie i bluzy z dlugimi rekawami. Do wykonania

niektórych prac nalezy uzywac rekawiczek. W pomieszczeniach dla drobiu grzebiacego

Drób







hodowanego intensywnie czesto jest zbyt mala wilgotnosc i stad zagrozenie nadmierna iloscia pylu

unoszacego sie z pasz, sciólki, piór i skóry ptaków. Nalezy wiec zadbac o zapewnienie wlasciwych

warunków mikroklimatycznych w kurnikach lub indycznikach. Jednak w przypadku kiedy takie

zagrozenie wystapi, obsluga powinna uzywac maseczek chroniacych drogi oddechowe przed

pylem.

Podczas pracy w pasiekach powinno sie uzywac odziezy ochronnej oraz podkurzacza.

Przegladu uli w pasiece powinno sie dokonywac w dni pogodne, w godzinach przedpoludniowych,

w porze najliczniejszego oblotu pszczól. Pracownicy obslugujacy pasieke powinni unikac

draznienia pszczól w szczególnosci przez wykonywanie gwaltownych ruchów lub silne

podkurzanie.

9.1 Pszczoly







10.1 Psy

ZASADY HI GI ENY, K TÓRYCH NAL EZY PRZESTRZEGACPRZY PRACY ZE ZWI ERZETAMI GOSPODARSKIMI

Zostaly najwczesniej udomowione przez czlowieka. Zapewnienie im dobrej karmy, dostepu

do wody i mozliwosci ruchu eliminuje zagrozenia dla ludzi. Niewlasciwe zas traktowanie prowadzi

do niebezpiecznych sytuacji. Przywiazane na krótkim lancuchu, zamykane w ciemnych

pomieszczeniach, bez wlasciwej opieki i szkolenia staja sie agresywne. Draznione, by skuteczniej

odstraszaly intruzów wchodzacych na teren gospodarstwa, po uwolnieniu sie z uwiezi, zaatakuja

wszystkich napotkanych ludzi, nie wylaczajac domowników. Czy wlasnie tak uksztaltowane cechy

psa sa najbardziej przydatne dla czlowieka?

· Wydziel w oborze pomieszczenie, w którym mozna umyc rece, przebrac sie i przechowywac

odziez robocza wylacznie do obslugi zwierzat, dlatego ze zwierzeta moga reagowac agresja na

intensywne zapachy (np. kosmetyków, srodków chemicznych, paliw itp.)

· Myj starannie rece przed praca i po pracy, dopiero po ich umyciu mozna spozywac pokarmy i

palic papierosy.

· Dbaj o czystosc pomieszczen inwentarskich. Co najmniej dwa razy w roku gruntownie je

oczyszczaj i dezynfekuj (np. mlekiem wapiennym . podczas tej czynnosci uzywaj okularów

ochronnych).







· Pamietaj o utrzymaniu w czystosci sprzetu do udoju. Mleko jest dobra pozywka dla bakterii

wywolujacych rózne schorzenia ludzi i zwierzat.

· Wydziel z dala od zabudowan i ujec wody wybiegi dla zwierzat i miejsca skladowania obornika.

· Jesli zauwazysz objawy chorobowe u zwierzat skontaktuj sie ze sluzbami weterynaryjnymi i scisle

stosuj sie do ich polecen.

· Nie uzywaj do celów spozywczych tych samych naczyn, które sluza do pojenia i karmienia

zwierzat!

· Nie dotykaj ust i oczu nie umytymi rekami!

· Nie jedz, nie pij i nie pal przed umyciem rak!

Jesli chcesz unikna zarazenia sie choroba odzwierzeca czasie obslugi zwierzat i bezposrednio

po tych czynnosciach:

Zródlo: materialy szkoleniowe CDR O Radom,

Zródlo: „ Bezpieczenstwo i Higiena pracy w gospodarstwie rolnym” –Poradnik dla Doradców

Rolnych - MRiRW W-wa 2009







Modul 4.

Ocena ryzyka zawodowego.

(10h)







Zarzadzanie jest procesem opanowania ryzyka, poczawszy od jego identyfikacji i oceny,

poprzez wybór metody manipulacji, az do podjecia decyzji odnosnie wdrozenia okreslonego

programu i dalszego jego monitorowania. Sklada sie ono z nastepujacych elementów:

rozpoznanie i ocena (analiza ryzyka), manipulowanie i kontrola (ryzyko jako rezygnacja ze

wzglednej równowagi sytuacyjnej) i polega na analizie pod katem identyfikacji ryzyka,

oszacowania prawdopodobienstwa zdarzenia oraz jego rozmiarów. Ryzyko podlega kontroli

czyli podjeciu dzialan prowadzacych do wyeliminowania lub ograniczenia dzialalnosci

podatnej na szkode. Dzialania te nakierowane sa na zabezpieczenie przez wystapieniem szkód

lub minimalizowanie efektów szkód. Kolejnym etapem jest finansowanie ryzyka polegajace na

likwidacji szkodliwych skutków straty poprzez ubezpieczenie, wlasne zabezpieczenia

finansowe oraz poszukiwanie zewnetrznych zródel pokrycia i administrowanie procesem

bezpiecznego kierowania.

Podstawowym elementem analizy jest zdefiniowanie najistotniejszych postaci ryzyka i

zagrozen, okreslenie prawdopodobienstwa ich wystapienia i oszacowanie wielkosci mozliwych

strat. Analiza ta powinna obejmowac: straty rzeczowe (w tym równiez straty posrednie), straty

osobowe, straty wynikajace z odpowiedzialnosci cywilnej.

Celem analizy powinno byc pelne ukazanie poszczególnych czynników skladowych

ryzyka, stanowiacych baze zastosowania odpowiednich dlugoterminowych srodków

prewencyjnych, a takze wyboru wlasciwego sposobu, a raczej polaczenia róznych sposobów

finansowania ryzyka. Identyfikujac wielkosc ryzyka nalezy dokonac przegladu wszystkich

przedmiotów majatkowych i rodzajów dzialalnosci, które sie z nimi wiaza, oraz ustalic, jakie

niebezpieczenstwa groza tym przedmiotom lub wynikaja z prowadzenia danej dzialalnosci.

Na podstawie identyfikacji i oszacowania ryzyka powinna byc ustalona dla danego

gospodarstwa hierarchia waznosci niebezpieczenstw i mozliwych strat.

W rolnictwie calkowite unikniecie ryzyka nie jest mozliwe, jezeli produkcja rolnicza ma

byc kontynuowana. Wystepowac moze jedynie lagodniejsza forma, polegajaca na czesciowym







unikaniu ryzyka. W wiekszosci przypadków metoda ta jest oceniana negatywnie, gdyz

prowadzi do ograniczenia dzialalnosci produkcyjnej. Unikanie ryzyka jest zaliczane do

negatywnych metod manipulowania nim i oznacza, ze gospodarstwo nie podejmuje

okreslonych dzialan obarczonych z jego punktu widzenia, zbyt duzym ryzykiem. W pewnych

przypadkach moze byc to zabieg korzystny, metoda ta ujawnia pewna slabosc- jest czesto

postrzegana jako hamulec inicjatywy i przedsiebiorczosci, zas unikniecie wszystkich rodzajów

ryzyka okazuje sie niemozliwe. Jako metody zapobiegawcze okresla sie te dzialania, które maja

na celu niedopuszczenie do zajscia zdarzen niekorzystnych (np. wlasciwy wybór partnerów

rynkowych, ustalenie odpowiednich zapisów w umowach, zabezpieczenie zaplaty). Prewencja

nie oznacza jednak niepodejmowania ryzyka, jej istota jest zapobieganie stratom i

wspomaganie korzysci.

Kolejnym sposobem zarzadzania ryzykiem jest zatrzymanie ryzyka. Ta metoda oznacza,

ze sfinansowanie strat bedacych nastepstwem realizacji danego ryzyka spoczywa na barkach

rolnika. W literaturze wymienia sie swiadome zatrzymanie, bedace wynikiem przeprowadzenia

rzetelnej oceny zysków i strat osiaganych w przypadku zastosowania wszystkich pozostalych

metod manipulacji ryzyka. Wymaga ono szczególowej oceny zagrozenia i mozliwosci radzenia

sobie z konsekwencjami wystapienia straty. Jezeli alternatywne sposoby manipulacji ryzyka sa

niedostepne lub ich zastosowanie jest nieoplacalne, rolnik podejmuje decyzje o pozostawieniu

ciezaru sfinansowania ewentualnych, przyszlych strat wewnatrz gospodarstwa. Wiedzac o

wystepowaniu ryzyka i jego potencjalnych skutkach, podejmuje decyzje o przyjeciu go na

siebie w calosci lub czesci. U podstaw takich decyzji tkwic moga motywy finansowe (chec

zaoszczedzenia na skladce ubezpieczeniowej) badz pozafinansowe (niedostepnosc danego

ubezpieczenia).

Przykladem zatrzymania aktywnego jest samoubezpieczenie, czyli tworzenie rezerw na

poczet obslugi przyszlych strat. W przypadku ryzyk katastroficznych zatrzymanie aktywne jest

na ogól nieosiagalne dla rolników, wymaga bowiem ogromnego potencjalu finansowego.

Kolejnym sposobem zatrzymania ryzyka jest zatrzymanie pasywne, bedace wynikiem







niewiedzy, ignorancji czy lenistwa. Moze tez byc nastepstwem natury samego ryzyka, którego

obecnosc nie dociera do swiadomosci osoby zagrozonej. Taka postawa moze jednak rodzic

powazne nastepstwa finansowe.

Dzieje sie tak w przypadku ryzyk katastroficznych, takich jak huragany czy powodzie,

których specyficzne cechy powoduja, iz ryzyko wystapienia katastrofy jest badz

bagatelizowane, badz zupelnie niedostrzegane. Rolnicy moga uwazac ryzyka katastroficzne za

zbyt odlegle i nierealne, by warte byly przeznaczania srodków finansowych na zakup

instrumentów mogacych uchronic gospodarstwo rolne przed skutkami kataklizmów.

Kontrolowanie ryzyka, zwane tez traktowaniem ryzyka albo obchodzeniem sie z

ryzykiem, powinno objac ogól dzialan o charakterze prewencyjnym, takich jak eliminowanie,

ograniczanie i przemieszczanie ryzyka, a takze lokalizowanie, zmniejszanie i ograniczanie strat

w przypadku zrealizowania sie ryzyka. Eliminowanie ryzyka jest kosztowne i wymaga czesto

odstapienia od pewnych ryzykownych dzialów i kierunków produkcji. Tak wiec gospodarstwo

rolne powinno byc przygotowane do alternatywnych rozwiazan produkcyjnych w razie

zniszczenia calego kierunku lub dzialu produkcji. Dzialania prewencyjne powinny byc tak

dobrane, azeby przynosily odczuwalne efekty w postaci zmniejszenia strat. Przy ustalaniu planu

finansowania ryzyka trzeba rozwazyc: które ryzyko zatrzymac do ewentualnego sfinansowania

przez gospodarstwa rolne, jak zapewnic srodki na pokrycie szkód, które ryzyko oddac

ubezpieczycielowi placac okreslona skladke i jakie zastosowac skladki zeby obnizyc koszty

ubezpieczenia. Kontrola ryzyka polega na podejmowaniu dzialan majacych na celu obnizenie

czestotliwosci wystepowania strat i zmniejszaniu ich wartosci.

Wyróznia sie dwa rodzaje kontroli ryzyka: zapobieganie stratom i redukcje strat. Pierwszy

z nich polega na obnizeniu prawdopodobienstwa realizacji ryzyka, drugi na redukcji wartosci

szkód bez wplywania na prawdopodobienstwo ich wystepowania. W przypadku ryzyk w

rolnictwie zapobieganie stratom wymaga duzej ilosci srodków kapitalowych, metoda ta jest

wiec praktycznie nieosiagalna dla wiekszosci gospodarstw rolnych. Dopiero inicjatywa agencji

rzadowych, samorzadów lokalnych, czy wiekszych spolecznosci lokalnych jest w stanie







skutecznie wplynac na obnizenie prawdopodobienstwa wystapienia szkód (mozliwosc

zmniejszenia czestotliwosci pojawiania sie susz poprzez melioracje uzytków rolnych, czy

powodzi poprzez budowe zbiorników retencyjnych czy walów.

Oddanie ryzyka czyli ubezpieczenie zwane równiez transferem ryzyka jest przeniesieniem

ryzyka badz jego konsekwencji finansowych na inny podmiot. Sluzyc temu moga okreslone

mechanizmy prawne, takie jak umowa ubezpieczenia. Wiaze sie ono z przyjeciem okreslonych

warunków ubezpieczenia i pokrycia kosztów. „Ubezpieczenie to urzadzenie umozliwiajace

zastapienie niepewnej lecz wielkiej straty, niewielka lecz pewna strata, skladka

ubezpieczeniowa” (Ronka-Chmielowiec, 2002). Niesie ono ze soba wiele korzysci.

Gospodarstwa rolne w duzym stopniu uniezalezniaja sie finansowo od ryzyka. Jedynym

minusem tego rozwiazania jest koniecznosc placenia wzglednie wysokich skladek

ubezpieczeniowych. Naczelna idea ubezpieczen jest wspólne wzajemne pokrywanie strat

losowych, które analizowane w skali masowej daja sie ocenic co do wielkosci i czestotliwosci

wystepowania.

Jednym ze sposobów zarzadzania ryzykiem jest jego dystrybucja. Jest to podzielenie lub

rozlozenie skutków finansowych realizacji danego ryzyka na grupe – mozliwe do zastosowania

w organizacjach, grupujacych wieksza liczbe gospodarstw. Rozwiniecie tego instrumentu w

ramach szerszej zbiorowosci przypomina klasyczne formy ubezpieczenia. Dla zbiorowosci

mniejszych wystepuja podobne problemy jak przy zatrzymaniu ryzyka. Dodatkowa trudnosc w

warunkach polskich sprawia nieufnosc, z jaka wciaz odnosza sie rolnicy do szerszych form

wspóldzialania. Koncowym elementem procesu zarzadzania ryzykiem jest obserwacja i

kontrola dzialan gospodarstw i zjawisk zachodzacych w ich otoczeniu w odniesieniu do

wczesniej przyjetych granic dopuszczalnego ryzyka.

Na obecny stan rynku ubezpieczen majatkowych w rolnictwie duzy wplyw miala zmiana

zasad funkcjonowania ubezpieczen rolnych, jaka nastapila wraz z przemiana ustrojowa. Ustawa

o dzialalnosci ubezpieczeniowej z 28 lipca 1990r. ograniczyla znacznie zakres ubezpieczen

obowiazkowych. Zrezygnowano z przymusu ubezpieczania mienia ruchomego, upraw







polowych, lak, pastwisk, a takze koni i bydla. Spowodowalo to masowe wycofywanie sie

rolników z rynku ubezpieczen. Szacuje sie, ze obecnie ubezpieczeniem objetych jest jedynie

kilka procent poglowia bydla, koni i upraw a jedynie kilkanascie procent gospodarstw rolnych

posiada wykupiona polise ubezpieczenia mienia ruchomego.

Istotny wplyw na taki stan rzeczy mial obiektywny wzrost wartosci skladki spowodowany

spadkiem liczby ubezpieczonych. Coraz wiecej wlascicieli gospodarstw rolnych przestaje

równiez dopelniac obowiazku ubezpieczenia budynków. Szacuje sie, ze ok. 20-30% rolników

nie dokonuje obecnie obowiazkowego ubezpieczenia budynków. Zdaniem rolników koszty

ubezpieczen sa zbyt wysokie w stosunku do ewentualnej straty. Pomimo coraz bogatszej oferty

ubezpieczenia dobrowolne w rolnictwie nie ciesza sie duzym zainteresowaniem.

Dzialania zwiazane z promowaniem wdrazania systemów zarzadzania BHP (SZ BHP)

w jak najwiekszej liczbie przedsiebiorstw dzialajacych na terenie Polski powinny byc prowadzone

przez wszystkie organizacje i instytucje panstwowe jak i pozarzadowe, których zakres

odpowiedzialnosci obejmuje problematyke BHP, oraz w których interesie lezy poprawa warunków

pracy w tych przedsiebiorstwach. Do najwazniejszych instytucji panstwowych, które powinny

angazowac sie w te dzialania, naleza:

1. Rada Ochrony Pracy (ROP),

2. Ministerstwo Gospodarki (MG),

3. Ministerstwo Pracy i Polityki Spolecznej (MPiPS),

4. Panstwowa Inspekcja Pracy (PIP),

5. Centralny Instytut Ochrony Pracy - Panstwowy Instytuty Badawczy (CIOP-PIB).

6. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW)

Zródlo: http://www.mariakaczorowska.pl/

I nstytucje panstwowe i organizacje uczestniczace w pr omocji systemów

zarzadzania BHP







Zgodnie z postanowieniami wytycznych Miedzynarodowej Organizacji Pracy (MOP)

dotyczacych SZ BHP (ILO-OSH 2001), zwanymi dalej wytycznymi MOP, dzialania zwiazane z

promocja tych systemów te powinny byc realizowane z zachowaniem zasady trójstronnosci, czyli w

porozumieniu i przy zaangazowaniu partnerów spolecznych reprezentowanych przez najwazniejsze

organizacje pracodawców i pracobiorców. Ponadto do promocji SZ BHP powinny byc wlaczone

inne instytucje panstwowe i organizacje pozarzadowe posiadajace mozliwosci oddzialywania na

przedsiebiorstwa w aspekcie promocji tych systemów.

Do instytucji tych naleza:

• Zaklad Ubezpieczen Spolecznych (ZUS),

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Spolecznego (KRUS)

• Komitet Jakosci Krajowej Izby Gospodarczej (KIG),

• Forum Odpowiedzialnego Biznesu (FOB),

• Ogólnopolskie Stowarzyszenie Pracowników Sluzb BHP (OSPS BHP),

• jednostki certyfikujace prowadzace certyfikacje systemów zarzadzania BHP.

•

Zródlo: „ Wytyczne do promocji systemów zarzadzania bezpieczenstwem i higiena pracy w przedsiebiorstwach” – dr inz. Daniel Podgórski CIOP PI B W-wa 2004r.







M odul 5. Pierwsza Pomoc.







Prawny obowiazek udzielania pomocy jest okreslony w artykule 162 Kodeksu karnego, którego

zapis brzmi:

1.

2.

zaburzenia w oddychaniu (bezdech),

zatrzymanie krazenia,

krwotok,

Podstawowym zadaniem jest ustalenie, czy zachowane sa procesy decydujace bezposrednio

o zyciu ofiary: wyczuwalne tetno, oddech, drozne

Na czynnosci dorazne ratujace zycie sklada sie:

Ewakuacja ofiary z okolicy zagrozenia.

Resuscytacja, reanimacja.

§.1. Kto czlowiekowi znajdujacemu sie w polozeniu grozacym bezposrednim

niebezpieczenstwem utraty zycia albo ciezkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy,

mogac jej udzielic bez narazenia siebie lub innej osoby na niebezpieczenstwo utraty zycia

albo ciezkiego uszczerbku na zdrowiu - podlega karze pozbawienia wolnosci do lat 3.

§ 2. Nie popelnia przestepstwa, kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne poddanie

sie zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w których mozliwa jest niezwloczna pomoc ze

strony instytucji lub osoby do tego powolanej.

2. Pierwsza pomoc na miejscu wypadku r atuje zycie, gdy u poszkodowanego wystapia:

l

l

l

l

l







l

l

l

l

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Ø

Opanowanie groznego krwawienia.

Ulozenie na boku.

Walka ze wstrzasem.

Zabezpieczenie miejsca wypadku.

:

Gdzie sie to stalo?

Co sie wydarzylo?

Ile jest ofiar wypadku?

Jakie sa uszkodzenia ciala?

Kto wzywa pomocy?

Wezwac pomoc

Ocenic przytomnosc poszkodowanego (próba kontaktu slownego i jego orientacji

w otoczeniu).

Udroznic drogi oddechowe.

Ulozyc poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej.

W razie bezdechu lub oddechu niewydolnego podjac sztuczne oddychanie metoda "usta-

usta", a w razie zatrzymania krazenia przystapic do zewnetrznego masazu serca.

W razie krwotoku, zatamowac krwotok, plasko ulozyc poszkodowanego z uniesieniem nóg

powyzej tulowia (celem zwiekszenia doplywu krwi do mózgu i serca).

Zabezpieczyc chorego przed wilgocia i utrata ciepla, (okryc kocem lub nieprzemakalnym

tworzywem).

Zabezpieczyc prawidlowe oddychanie.

Akcje ratownicza prowadzic do czasu przybycia fachowego personelu medycznego.

Wzywanie pomocy musi zawierac informacje o pieciu szczególach

Schemat postepowania podczas akcji r atunkowej :

Poszkodowany lub inna osoba zglaszajaca wypadek powinna w szczególnosci:

1.

2.

3.

4.

5.







- zabezpieczyc w miare mozliwosci miejsce i przedmioty zwiazane z wypadkiem;

- udostepnic miejsce wypadku i przedmioty zwiazane z wypadkiem;

- wskazac swiadków wypadku;

- dostarczyc posiadana dokumentacje leczenia;

- udzielic informacji i wszechstronnej pomocy pracownikowi Kasy upowaznionemu przez Prezesa

Kasy do prowadzenia postepowania dowodowego w sprawie ustalenia okolicznosci i przyczyn

wypadku.

Zatruty jest NIEPRZYTOMNY I NIE ODDYCHA – rób sztuczne oddychanie (usta, usta

lub usta nos az do przybycia lekarza!)

Zatruty jest NIEPRZYTOMNY, ALE ODDYCHA– ulóz go w pozycji bocznej – na boku

(ulozenie glowy na boku chroni przed zapadnieciem jezyka).

Nieprzytomnego transportuj w ulozeniu na boku.

Zatruty jest NIESPOKOJNY, POBUDZONY, MA DRGAWKI – podaj zatrutemu ( lecz nie

w czasie trwania drgawek) 2 tabletki Luminalu. W czasie trwania drgawek nie wolno niczego

podawac doustnie, ani wywolywac wymiotów. Mozna robic sztuczne oddychanie metoda usta

usta lub usta nos.

6. Pierwsza Pomoc przy pr acy ze srodkami ochrony roslin.

Co robic gdy:

l

l

l

l







l

l

l

l

l

l

l

l

l

l

l

ZANIECZYSZCZONE SA OCZY – przemyj oczy duza iloscia wody destylowanej,

nastepnie wpusc 2 krople Sol. Neomecini i 2 krople Gliceryny

Natychmiast po udzieleniu pierwszej pomocy skieruj chorego do okulisty

Nastapilo zatrucie KARBAMINIANAMI LUB ZWIAZKAMI FOSFOROORGANICZMI

– podaj doustnie ampulke atropiny. Jezeli chory jest nieprzytomny, zrób zastrzyk podskórny

lub

domiesniowy. Jezeli po 15 minutach objawy nie ustapia albo nasila sie, podaj nastepna

ampulke a po kolejnych 15 minutach trzecia.

Nie podawaj atropiny, jezeli zatruty sinieje!

Zatrutego meczy kaszel – podaj 2 tabletki Pentoxyverin

SKÓRE – zalóz rekawiczki jednorazowe ze skladu apteczki

Zdejmij zanieczyszczone ubranie. Usun resztki trucizny przy pomocy gazy.

UKLAD ODDECHOWY – wynies zatrutego poza zasieg oddzialywania trucizny.

Rozluznij odziez. Chron go przed sloncem, ale i oziebieniem

UKLAD POKAMOWY – jezeli od chwili zatrucia uplynelo nie wiecej niz 6 godzin, spróbuj

wywolac wymioty. Podaj roztwór soli kuchennej draznij tylna sciane gardla. W razie

potrzeby podaj solanke jeszcze dwukrotnie ( co 10-15 min.) Podaj doustnie parafine ( aby

zapobiec wchlanianiu sie trucizny do ukladu pokarmowego. Jezeli nie ma biegunki podaj

sól gorzka

Jezeli zatruty jest nieprzytomny, nie wolno niczego wprowadzac do jamy ustnej i

wywolywac wymiotów

Nie wolno podawac oleju rycynowego i innych tluszczów ( takze mleka! ), gdyz ulatwiaja

one wchlanianie sie pestycydów.

JEZEL I ZATRUCI E NASTAPL O PRZEZ:







7.

(Atropinum sulfuricum)

(Luminalum)

(Gentamicin 0,3%) )

(Magnesium sulfuricum)

Natrium chloratum

Dla gospodarstw, dystrybutorów i innych jednostek pracujacych ze srodkami

ochrony roslin

Lp Nazwa leku/srodka I losc

w apteczce

1 Atropina w ampulkach

0,001 g

4 amp.

2 Luminal w tabletkach po 0,1g 3 szt

3 Azar ina lub NeoAzar ina - tabletki 5 szt

4 K rople do oczu po 10 ml 1 szt

5 Sól gorzka w opak. po

15 g

1 opak.

6 Sól kuchenna ( ) w

opakowaniach po 20g

3 op.

7 Mento-Paraffinol w opakowaniach po 12 g 1 opak.

8 Strzykawka z igla jednor azowa (do A tropiny) 4 komplety

9 Rekawice jednorazowego uzytku 2 pary

10 Woda destylowana jalowa 1 opak.

11 Kompresy gazowe 3 op.

12 Naczynie plaskie (wykorzystaj opakowanie

apteczki)

1 szt.







Zródlo: materialy szkoleniowe CDR O Radom,

Zródlo: „ Bezpieczenstwo i Higiena pracy w gospodarstwie rolnym” –Poradnik dla Doradców

Rolnych - MRiRW W-wa 2009

13 K ubek jednor azowy 3 szt.

podnoszenie kompetencji w zakresie bezpieczenstwa pracy w … · w polsce jest wiele instytucji...

Documents