podręcznik – wersja dla przetworców
TRANSCRIPT
MARZEC2016
PODRĘCZNIK
PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI
PRODUKTÓW RYBNYCH Warsztaty Fundacji WWF Polska
Fundacja WWF Polska
PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI
PRODUKTÓW RYBNYCH Warsztaty Fundacji WWF Polska
WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
MARZEC
2016
PODRĘCZNIK
PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Podręcznik z warsztatów z zakresu systemów certyfikacji produktów rybnych – wersja podstawowa
Autorzy: Olga Sarna, Wojciech Górski, Anna Dębicka, Katarzyna Skawińska
Skład: Agencja Wydawnicza EkoPress / 601 311 838
Fotografia na okładce: © WWF Polska / D. Bógdał
Wydawca:Fundacja WWF Polskaul. Mahatmy Gandhiego 3, 02-645 Warszawatel.: +48 22 849 84 69fax: +48 22 646 36 72
© WWF Polska
Publikacja jest dostępna na stronie internetowej: www. ryby.wwf.pl
Wyprodukowano na papierze ekologicznym.
Publikacja zrealizowana w ramach projektu: „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzystajacego z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.
Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.
3WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
SPIS TREŚCI
WSTĘP Fundacja WWF Polska .................................................................................................. 5
SUKCES CZY TYLKO KOLEJNA SZANSA Piotr J. Bykowski .................................................................... 6
p r e z e n t a c j e
1. KAMPANIA NA RZECZ OCHRONY RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ MÓRZ I OCEANÓW Olga Sarna ................ 10
2. WPŁYW ZAOPATRYWANIA W PRODUKTY RYBNE NA ZACHOWANIE RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ MÓRZ I OCEANÓW Wojciech Górski .................................................................................... 20
3. SYSTEMY CERTYFIKACJI GWARANTUJĄCE OCHRONĘ RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ MÓRZ I OCEANÓW ORAZ GŁÓWNE ZASADY ICH FUNKCJONOWANIA (CZYM JEST PROGRAM CERTYFIKACJI, KTO PRZEPROWADZA AUDYTY) Anna Dębicka .......................... 32
4. CERTYFIKACJA RYBOŁÓWSTWA I JEJ ZNACZENIE W ŁAŃCUCHU DOSTAW Anna Dębicka ......................... 40
5. CERTYFIKACJA W ŁAŃCUCHU DOSTAW – WERSJA PODSTAWOWA Anna Dębicka ................................. 58
6. JAK POPRAWNIE STOSOWAĆ ZNAK CERTYFIKATU NA PRODUKTACH ABY UMOŻLIWIĆ KONSUMENTOM ŚWIADOMY WYBÓR I PRZYCZYNIĆ SIĘ DO OCHRONY RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ MÓRZ I OCEANÓW? Katarzyna Skawińska ..................................................................................... 82
7. PRAWIDŁOWE KOMUNIKATY W DZIAŁANIACH MARKETINGOWYCH ZWIĘKSZAJĄCYCH ŚWIADOMOŚĆ KONSUMENTÓW W ZAKRESIE ICH WPŁYWU NA STAN RÓŻNORODNOŚCI BIOLOGICZNEJ MÓRZ I OCEANÓW Katarzyna Skawińska ............................................................................... 98
4 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
© Jürgen FREUND WWF-Canon
5WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Wstęp
Szanowni Państwo,
Fundacja WWF Polska ma przyjemność przekazać w Pań-stwa ręce podręcznik stanowiący materiał uzupełniający do warsztatów z zakresu systemów certyfikacji produk-tów rybnych, realizowanych w ramach projektu „Kampa-nia na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów”, finansowanego ze środków pochodzących z Islandii, Lichtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.
Morza i oceany pokrywają ponad 2/3 powierzchni Ziemi i stanowią bezcenne źródło surowców, w tym pokarmu człowieka. Dla 3 miliardów ludzi ryby są źródłem 20% białka w diecie. Według raportu opublikowanego przez WWF w 2015 roku wartość oceanów szacowana jest na ponad 24 bilionów USD, w tym ok. 7 bilionów USD to war-tość zasobów pochodzących z bezpośredniej produkcji oceanów. Roczny morski produkt brutto, równoznaczny z PKB, wynosi około 2,5 biliona USD, co plasuje oceany na siódmym miejscu światowej gospodarki. Należy jednak pamiętać, że 2/3 morskiego produktu brutto zależy od stanu środowiska morskiego.
W trosce o zachowanie różnorodności biologicznej mórz i oceanów Fundacja WWF od lat podejmuje działania na rzecz ochrony ekosystemów morskich. Prowadzenie takich działań jest niezbędne, aby zapewnić zachowanie przyrodniczo i gospodarczo cennych gatunków dla obec-nych i przyszłych pokoleń. Obecna sytuacja jest alarmu-jąca: w latach 1970-2010 o 39% zmalała liczba wszyst-kich gatunków morskich. Co więcej, według Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnic-twa (FAO), aż 90% światowych zasobów ryb jest przeło-wionych lub poławianych na najwyższym możliwym poziomie (Raport FAO, Sofia 2014). Natomiast w naszych rodzimych zasobach jedynie 5 na 10 komercyjnie poła-wianych w Morzu Bałtyckim gatunków znajduje się na stabilnym poziomie.
W związku z tym Fundacja WWF Polska zachęca wszyst-kich użytkowników morza i jego zasobów do wykorzysty-wania ich w sposób zrównoważony, zgodnie z zasadami tzw. Zrównoważonej Niebieskiej Gospodarki.
Zrównoważona Niebieska Gospodarka to gospodarka morska, która:
• Zapewnia społeczne i ekonomiczne korzyści dla obecnych i przyszłych pokoleń, przyczyniając się do: zapewnienia bezpieczeństwa żywności, zwalczania ubóstwa, poprawy standardów życia, zarobków, zatrudnienia, bezpieczeństwa, zdrowia, sprawiedli-wości i politycznej stabilności.
• Przywraca, chroni i utrzymuje różnorodność, produk-tywność, odporność, podstawowe funkcje oraz rze-czywistą wartość ekosystemów morskich – kapitału przyrodniczego, od którego zależny jest dobrobyt.
• Oparta jest o czyste technologie, energię odnawialną i cyrkulacyjne zastosowanie surowców w celu zapew-nienia długofalowej stabilności ekonomicznej i spo-łecznej, przy jednoczesnym poszanowaniu możliwo-ści naszej planety.
Jednym z ważnych elementów Zrównoważonej Niebie-skiej Gospodarki są oznakowania ekologiczne, w tym cer-tyfikaty, stanowią potwierdzenie, że dany produkt został uznany za produkt o mniejszym wpływie na środowisko, niż funkcjonalnie lub konkurencyjnie podobne produkty. Dla przeciętnego konsumenta oznacza to po prostu, że kupując takie produkty wspiera ochronę środowiska oraz producentów prowadzących produkcję w sposób przyja-zny dla środowiska. W przypadku Certyfikacji Łańcucha Dostaw produktów rybnych znak certyfikatu zapewnia nabywców, że dane ryby i owoce morza rzeczywiście pochodzą ze zrównoważonego rybołówstwa lub odpo-wiedzialnej hodowli.
Projekt pn. „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” ma na celu zwiększenie społecznej świadomości odnośnie wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów, poprzez dostarczenie kluczowym pod-miotom sektora rybnego, dziennikarzom, blogerom kuli-narnym i kucharzom niezbędnej wiedzy na temat sposo-bów zaopatrywania w produkty rybne pochodzące z odpowiedzialnych połowów.
Państwo, jako przetwórcy i sprzedawcy produktów ryb-nych, macie ogromne znaczenie w wyznaczaniu nowych trendów gospodarczych i społecznych. Liczymy więc na Wasze zainteresowanie i zaangażowanie w działania na rzecz zachowania naszego wspólnego dziedzictwa, jakim jest różnorodność biologiczna ekosystemów morskich.
Życzymy inspirującej lektury.
Zespół WWF Polska
6 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Sukces czy tylko kolejna szansa
W drugiej połowie XX w. konieczne stało się poszukiwa-nie alternatywnych dróg rozwoju świata, bowiem jego nie-zwykle szybki rozwój społeczno-gospodarczy doprowa-dził do sytuacji, w której ze wzmożoną siłą zaczęły ujawniać się zagrożenia wynikające z ciągłej, historycz-nej konfrontacji ludzi i przyrody. Nowy, zrównoważony rozwój – w którym wg definicji Grö Bruntdland „potrzeby obecnego pokolenia są realizowane bez zmniejszania szans przyszłych pokoleń do zaspokajania swych potrzeb” – miał być trwałym remedium na kłopoty ekonomiczne i poli-tyczno-społeczne świata.
Obszarem, w którym problemy ówczesnej światowej gospodarki były szczególnie widoczne, było rybołów-stwo. W opublikowanym w 1974 r. raporcie, dotyczącym stanu światowego rybołówstwa, FAO określiło, że 10% łowisk było przełowionych, w raporcie z 1989 r. – przeło-wionych stad było już 26%. Jak wielkie są te problemy, świadczą fakty zawarte w ostatnich statystykach FAO1 – blisko 90% światowych zasobów ryb jest przełowionych lub eksploatowanych na najwyższym możliwym pozio-mie. Znaczenie koncepcji zrównoważonego rozwoju w przezwyciężaniu problemów rybołówstwa polegało na uświadomieniu i wyraźnym podkreśleniu silnej zależno-ści między trwałością środowiska i trwałością rozwoju oraz na potrzebie całościowego podejścia do problemów rybołówstwa, uwzględniającego cele ekologiczne, ekono-miczne i społeczne.
Dyskusja związana z prawem do wolności korzystania z bogactw morza trwa w Europie od początku XVII w., kiedy to Holender Grotius opublikował pracę Mare Librum. Tą idealistyczną teorię zweryfikowało życie. Już w XVIII wieku wybuchła pomiędzy Danią i Holandią pierwsza z wojen o… śledzie. Po II wojnie światowej tendencja do ograniczeń praw do wolności korzystania z zasobów oce-anów zaczęła przyspieszać. Rozpoczął ją w 1945 r. słynny prezydent USA Harry Truman, rozciągając suwerenność USA nad zasobami mineralnymi szelfu kontynentalnego. Potem były Chile i Peru, które w 1952 r. objęły wyłączną jurysdykcją obszar 200-milowej strefy morskiej. W latach 1958-1973 Islandia kilkakrotnie rozszerzała swoją strefę rybołówstwa, ustalenie 200 milowej strefy ekonomicznej było powodem wojny kanonierek z Wielką Brytanią, nazwanej przez analogię do cold war – cod war [z ang. zimna wojna – wojna dorszowa]. W końcu wygrali Island-czycy, bo chcieli usunąć bazę NATO z Keflaviku.
1 http://www.fao.org/3/a-i3720e.pdf
Sytuacja w światowym rybołówstwie wymagała między-narodowych uregulowań. Do 1972 r. 10 państw proklamo-wało 200 milową strefę, do 1974 roku – 33, do 1977 roku – 51, wtedy to 200-milowe strefy objęły rejony, w których dokonywano 95% światowych połowów. Sprawa ta unor-mowana została dopiero w 1982 roku w czasie III Konfe-rencja Prawa Morza w Montego Bay, podczas której usta-nowiono Konwencję Prawa Morza ONZ, często nazywana konstytucją oceanów,. W praktyce oznaczało to koniec tradycyjnej wolności rybołówstwa.
Uchwalenie Konwencji Prawa Morza oraz podział formal-noprawny światowego oceanu nie zapobiegły nadmiernej eksploatacji zasobów morskich. Zmniejszeniu ulegał stan zasobów rybnych oraz następowały dalsze nieko-rzystne zmiany w ich strukturze. Były to objawy postępu-jącego przełowienia, czyli połowów na poziomie wyższym niż pozwala na to wydajność ekosystemów.
W 1992 r. na międzynarodowej konferencji w Cancun w Meksyku przyjęto deklarację, zakładającą dalszy roz-wój rybołówstwa w ramach zrównoważonego systemu. Jej efektem było przyjęcie przez FAO w 1995 r. obligato-ryjnego Kodeksu odpowiedzialnego rybołówstwa, a także wytycznych dotyczących oznakowania ekologicznego produktów rybnych. Warunkiem zrównoważonej działal-ności połowowej były: długoterminowość z zachowaniem akceptowanego poziomu produktywności biologicznej i ekonomicznej oraz uwzględnienie zaspokojenia potrzeb przyszłych pokoleń.
Problemem, obok przełowienia, przeinwestowania i zanie-czyszczenia środowiska są nadmierne odrzuty, a także rożnego typu dotacje państwowe dla sektora rybnego szacowane nawet na 50 mld USD rocznie. Trudno ukryć fakt, że odpowiedzialne za stan zasobów administracje państwowe, mimo ogromnych uprawnień i możliwości, z różnych względów nie były w stanie zapewnić prawidło-wego funkcjonowania rybołówstwa, doprowadzając do dalszej dewastacji zasobów.
Ta sytuacja dała jednak pewien optymistyczny efekt, gdyż doprowadziła do powstania ruchu konsumenckiego, którego celem było wprowadzenie rzeczywistych zmian w światowym rybołówstwie, a w konsekwencji doprowa-dzić do odbudowy zdewastowanych zasobów światowych. Spektakularnym wyrazem takich działań było powstanie pozarządowych organizacji, takich jak np. Marine Ste-wardship Council (MSC). MSC we współpracy z WWF oraz przedstawicielami sektora rybnego oraz w oparciu o istniejące dokumenty FAO, opracowała system certyfi-kacji dla poławianych gatunków ryb dziko żyjących.
„Problem z ziemią polega na tym, że jakiś czas temu przestano ją produkować.”
M. Twain
7WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Ideą MSC, utworzonego przez WWF i koncern żywno-ściowy Unilever, było wspieranie budowy zdrowych, sta-bilnych ekosystemów morskich i ochrona zasobów mórz i oceanów poprzez promowanie pozyskiwania surowca rybnego pochodzącego ze zrównoważonych połowów o udokumentowanym pochodzeniu. Dzisiaj, po ponad 15 latach działania MSC, nawet najwięksi adwersarze tej organizacji muszą przyznać, że ma ona przynajmniej pośredni wpływ na poprawę zarzadzania zasobami poprzez wdrożony i rozpoznawalny na świecie system certyfikacji dla zrównoważonego rybołówstwa i pocho-dzących z niego produktów rynkowych. Obejmuje cały łańcuch działań wg zasady „od łowiska do półmiska”.
Coraz powszechniejsze wdrażanie certyfikacji MSC jest poniekąd przyznaniem się władz i organizacji odpowie-dzialnych za rybołówstwo, że konieczne jest dodatkowe wsparcie społeczne w zakresie promocji i wdrażania zasad odpowiedzialnego zarządzania połowami. Jednym z przejawów tej sytuacji jest fakt, że Europejski Fundusz Morski i Rybacki na lata 2014-2020 zaleca organizacjom producentów konieczność certyfikowania połowów. System powinien w dalszym ciągu się rozwijać, a czas pokaże, czy ta metoda sprawdzi się wraz z jej rozwojem, gdyż pamiętać należy, że obecnie dotyczy tylko około 10% światowych połowów, chociaż ilość ta powoli wzra-sta. Zastrzeżenie budzi dobrowolność wdrażania sys-temu, gdyż w praktyce jest on wymuszany siłami rynku, na którym wykorzystywany jest bardzo nośny argument związany ze zrównoważonym rybołówstwem. Jak wspo-mniano wcześniej, certyfikacja MSC obejmuje jedynie około 10% światowych połowów ryb, nie jest tajemnicą, że są to gatunki osiągające najwyższe ceny na świato-wym rynku; wg kalkulacji autora, wartość certyfikowa-nych połowów to co najmniej 30% ogólnej wartości świa-towych połowów.
Certyfikacja MSC jest oparta na ocenach wykonywanych przez niezależną jednostkę certyfikującą (audyt trzeciej strony). Każdy proces oceny w ramach certyfikacji MSC jest z założenia oparty na najnowszych danych nauko-wych i informacji od zainteresowanych stron biorących udział w procesie. Wszystkie zainteresowane strony mają prawo wnieść uwagi do każdego procesu certyfikacji.
Certyfikat MSC jest przyznawany na 5 lat, a rybołówstwo przechodzi co roczne audyty. Zdarza się, że w wyniku pro-cesu aktualizacji danych i uzyskania nowych informacji na temat stanu danego stada certyfikat zostaje zawie-szony do momentu wprowadzenia działań naprawczych. Mamy też niestety przykład polski – udzielony w styczniu 2015 r. certyfikat MSC na dorsza bałtyckiego został po niecałym roku, na skutek przeprowadzonego audytu rocznego, zawieszony. Powstała sytuacja niewątpliwie wpłynęła na autorytet MSC ale też naraziła na istotne straty polskich przetwórców, którzy nie są w stanie zreali-zować podpisanych, często długoterminowych kontrak-tów. Program MSC powinien być bardziej dostosowany do zasad funkcjonowania rynku przetwórstwa aby nie zniechęcać partnerów. Jednocześnie musi pozostać wia-rygodny i gwarantować że certyfikowane połowy są dokonywane w sposób zrównoważony. Podsumowując należy stwierdzić, że dalszy rozwój programów certyfika-cji – uzupełniany o efektywne, właściwie zaplanowane i zrealizowane badania naukowe, mające ogromny wpływ na rzetelność audytów, wsparte działaniami władz admi-nistrujących rybołówstwem może w konsekwencji przy-nieść oczekiwane rezultaty.
Piotr J. Bykowski prof. zw. Akademia Morska w Gdyni
8 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
© Wild Wonders of Europe Magnus Lundgren WWF
9WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
prezentacje
10 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
© n
atur
epl.c
om /
Dav
id F
leet
ham
/ W
WF
Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej
mórz i oceanówlistopad 2014 – kwiecień 2016
1
© W
WF/
D. B
ógda
ł
Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów
Olga Sarna
Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG. Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na
różnorodność biologiczną mórz i oceanów.
1
11WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Co 20 minut, na skutek działalności człowieka, z Ziemi znika jeden gatunek.A aż 30% stworzeń, w tym morskich, jest zagrożonych wyginięciem.
Wymieranie gatunków lądowych łatwo zauważyć
Dlaczego morza i oceany?Wymieranie cennych gatunków
żyjących w głębinach często jest poza naszą percepcją
© Klein & Hubert / WWF © Frédéric BASSEMAYOUSSE / WWF-Mediterranean
12 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Aż 30 proc. stworzeń, w tym morskich, jest
zagrożonych wyginięciem.
W latach 1970-2010 liczba gatunków morskich zmalała o 39 proc.
W Bałtyku 5 na 10 poławianych komercyjnie
gatunków znajduje się na stabilnym poziomie
Według Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw
Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), aż 90% światowych zasobów
ryb jest przełowionych lub poławianych na najwyższym
możliwym poziomie.
Cel Projektu
Zwiększenie świadomości społecznej odnośnie wpływu codziennych decyzji
konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów
poprzez dostarczenie kluczowym podmiotom sektora rybnego, a także dziennikarzom, blogerom kulinarnym
i kucharzom niezbędnej wiedzy na temat sposobów zaopatrywania w produkty rybne pochodzące
z odpowiedzialnych połowów
13WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Kulinarny roadshow po Polsce (16 warsztatów)
Publikacja kulinarnego e-booka
Edukacyjna kampania telewizyjna
Nowa edycja poradnika „Jaka ryba na obiad?”
4 warsztaty dla przetwórców i sprzedawców z zakresu certyfikacji produktów rybnych
Międzynarodowa Konferencja na temat zrównoważonego rybołówstwa
Główne działania w ramach projektu:
Medialna kampania edukacyjna
Celem kampanii było uświadomienie Polakom,
że poprzez odpowiednie wybory konsumenckie przyczynią się
do ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów oraz poprawy stanu populacji zagrożonych gatunków ryb.
© G
ilber
t Van
Ryc
kevo
rsel
/ W
WF-
Can
ada
14 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
www.ryby.wwf.pl
Liczba unikalnych pobrań książki „Ryby Wybrane”: > 8 000
Liczba unikalnych pobrań poradnika rybnego: > 10 000
Ilość unikalnych odsłon strony internetowej: > 200 000
To Twój Wybór ma znaczenie!Medialna kampania edukacyjna
Kampania telewizyjna w okresie czerwiec-lipiec 2015
ZASIĘG: 13 862 587 osób!
Insert poradnika rybnego w trzech miesięcznikach dla kobiet
NAKŁAD: 410 tys.
15WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Sukces Kampanii
W lutym jedynie 11,2% ankietowanych słyszało
o poradniku rybnym. Po Kampanii liczba ta
wzrosła do 34,3%.
Kampania przyczyniła się do potrojenia wskaźnika osób
uwzględniających zagrożenie wyginięciem w procesie
zakupu ryb(z 2% ankietowanych w lutym 2015 do 6% w sierpniu 2015)
© G
ilber
t Van
Ryc
kevo
rsel
/ WW
F-C
anad
a
Social Media i filmiki promujące projekt
W ramach projektu powstały dwa 3-minutowe filmiki:• WYBÓR• RYBY I OWOCE
MORZA
Oglądalność:• I filmik: 43 239 wyświetleń
• II filmik: 10,649 wyświetleń
• III filmik: ??? (kwiecień 2016)
16 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Seria wydarzeń w całej Polsce skierowanych do kucharzy i lokalnych liderów opinii
(dziennikarzy, samorządowców i blogerów).
Roczny roadshowpo Polsce: wizyta
w 16 największych miastach Polski.
Celem warsztatów jest uświadomienie uczestnikom konieczności
podejmowania świadomych wyborów żywieniowych oraz dostarczenie im niezbędnej wiedzy i umiejętności
by mogli ich dokonywać.
Warsztaty kulinarne
© A
. Rat
ajcz
ak/W
WF
WARSZTATY KULINARNE16 województwa, 16 miast, 270 osób
17WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Rybołówstwo a ochrona różnorodności biologicznej – najlepsze praktyki w zakresie ograniczania wpływu rybołówstwa
na środowisko morskie
PORUSZONE TEMATY: działania na rzecz ograniczenia odrzutów i przyłowu, poprawy selektywności narzędzi połowowych, ochrony siedlisk i gatunków chronionych, eliminacji nielegalnych połowów, oraz narzędzia promujące odpowiedzialne rybołówstwo.
W konferencji uczestniczyło 67 osób.
Udział wzięło 4 zagranicznych prelegentów reprezentujących: The Royal Society for the Protection of Birds, SeaScope Fisheries Research Ltd, Navama – technology for nature, Baltic Sea Advisory Council)oraz 4 prelegentów z Polski (Morski Instytut Rybacki - PIB, MSC, WWF, OCEANA)
Warsztaty z zakresu systemów certyfikacji produktów rybnych
Dwa warsztaty dla podmiotów bezpośrednio obsługujących klienta, dla firm sprzedających bezpośrednio do
odbiorców końcowych, takich jak restauracje, stołówki, sklepy rybne i
stoiska z rybą w sieciach handlowych
Dwa warsztaty dla podmiotów branży
przetwórstwa
Warsztaty odbędą się w dniach
29-30 marca oraz 7-8 kwietnia
Łącznie przeszkolonych zostanie minimum
80 osób
© M
erid
ithK
ohut
/ W
WF-
US
18 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Badanie postaw konsumentów wobec zagrożenia wyginięciem wybranych gatunków ryb
Gatunek ryby jest, po świeżości, najważniejszym kryterium wyboru kupowanej ryby.
67% badanych deklaruje, że są skłonni uwzględnić informację o tym, że dany gatunek jest zagrożony przy wyborze kupowanej ryby.
77% badanych chciałoby, żeby informacje na temat zagrożonych i bezpiecznych gatunków ryb były umieszczane w miejscu sprzedaży.
17
Współpraca: sieci handlowe
18
19WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Wystawa na tematochrony różnorodności biologicznej
Dziękuję za uwagę!
Olli
Toiv
onen
/ W
WF
Dziękujemy za uwagę!
Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG. Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych
decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.
20 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
1
© W
WF/
D. B
ógda
ł
Wojciech Górski
Warsztaty z zakresu systemów certyfikacji produktów rybnych
Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.
Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.
Wpływ zaopatrywania w produkty rybne
na zachowanie różnorodności biologicznej
mórz i oceanów.
Aż 30 proc. stworzeń, w tym morskich, jest
zagrożonych wyginięciem.
W latach 1970-2010 liczba gatunków morskich
zmalała o 39 proc.
Według Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw
Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), aż 90% światowych zasobów
ryb jest przełowionych lub poławianych na najwyższym
możliwym poziomie.
Wpływ działalności człowieka na ekosystemy morskiei różnorodność gatunkową
© D
. Bóg
dał/W
WF
Pol
ska
W tym 61,3% ryb jest w pełni wyławianych, co oznacza brak możliwości zwiększenia połowu.
2
21WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Wpływ działalności człowieka na ekosystemy morskiei różnorodność gatunkową
© D
. Bóg
dał/W
WF
Pol
ska
Od 1950 roku powierzchnia zagrożonych łowisk wzrosła
z 10 do 100 mln km2 i jest równa 1/3 powierzchni oceanów świata.
Wpływ działalności człowieka na ekosystemy morskiei różnorodność gatunkową
© D
. Bóg
dał/W
WF
Pol
ska
Obecnie w Morzu Północnym połowy dorsza,
storni i soli wynoszą jedynie 20%wielkości połowów osiągniętych 25 lat temu.
Brakuje danych dotyczących 55%populacji ryb w Morzu Północnym i Atlantyku. Ich stan jest nieokreślony.
75%, czyli 3 na 4 oszacowane populacje ryb europejskich są nadmiernie eksploatowane.
Potencjał połowowy floty europejskiej 2-3krotnie przewyższa potencjał odpowiadający istniejącym zasobom ryb.
22 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Wielkość połowówStan eksploatowanych zasobów morskich – prognoza
Wielkość połowówWielkość połowów – dane FAO
FAO. 2014. The State of World Fisheries and Aquaculture 2014. Rome. 223 pp.
Years
23WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Wielkość połowówStan eksploatowanych zasobów morskich – FAO
FAO. 2014. The State of World Fisheries and Aquaculture 2014. Rome. 223 pp.
Years
Wielkość połowówWielkość połowów rekonstrukcja Sea Around Us
Pauly, D. & Zeller, D. Catch reconstructions reveal that global marine fisheries catches are higher than reported and declining. Nat. Commun. 7:10244 doi: 10.1038/ncomms10244 (2016).
24 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Wielkość połowówWielkość połowów – Unia Europejska
Komisja Europejska Wspólna polityka rybołówstwa w liczbach – Podstawowe dane statystyczne – Wydanie 2014 Luksemburg: Urząd Publikacji Unii Europejskiej
Mieszkańcy Unii Europejskiej konsumują 1/4 wszystkich
światowych produktów rybołówstwa
Aż 65% konsumowanych w Unii Europejskiej ryb pochodzi
z innych części świata
Wielkość połowówWielkość połowów – Unia Europejska
(Eurostat, połowy dla 27 państw członkowski UE w okresie 2004–2013)
Tys.
ton
Lata
25WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Wielkość połowów Problem odrzutów
http://www.theguardian.com/environment/2013/dec/13/eu-discards-ban-fish-seas
Około 50% wszystkich ryb złowionychw wodach europejskich wyrzucanych
jest z powrotem do morza.
Rozwiązania należy szukać w stosowaniu bardziej selektywnych narzędzi połowowych oraz unikania rejonów, gdzie może występować
duża koncentracja gatunków stanowiących potencjalny odrzut.
© M
eridithK
ohut / WW
F-US
11- 26 milionów ton rocznie.
Około 25% wszystkich ryb trafiających na nasze talerze pochodzi z nielegalnych źródeł.
NIELEGALNE POŁOWY
26 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
13
SYTUACJA NA BAŁTYKU
5 z 10 stad ryb eksploatowane na stabilnym poziomie.
Wielkość połowów Unijna flota rybacka
Głównym powodem przełowienia niektórych stad na Morzu Bałtyckimjest brak zbilansowania wielkości nakładu połowowego unijnej floty
wobec wielkości dostępnych zasobów.
Wg. szacunków FAO z końca lat 90. odzyskanie równowagi między
dostępnymi zasobami ryb a eksploatującymi je flotami wymagałoby zredukowania tych ostatnich o około 30%.
www.worldfishing.net
27WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Wielkość połowówOddziaływanie rybołówstwa na środowisko
https://pl.wikipedia.org/wiki/Dorsz_atlantycki
http://nahak.pl/jesiotr-zachodni-acipenser-sturio/
http://dinoanimals.pl/zwierzeta/morswin
http://www.wwf.pl/co_robimy/gatunki_glowna/ssaki_baltyckie/
Wielkość połowówOddziaływanie rybołówstwa na środowisko
Wpływ na eksploatowane gatunki
Przyłów
Niszczenie cennych siedlisk
Sieci widma
28 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Wielkość połowówWpływ na eksploatowane gatunki – dorsz Nowa Fundlandia
Liczebność, niegdyś największego stada dorsza na świecie, zmniejszyła się o 99%.
Połowy rekinów
© n
atur
epl.c
om /
Jeff
Rot
man
/ W
WF
29WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Wielkość połowów Przyłów ptaków – Bałtyk
Zydelis et al, 2009. Bycatch in gillnet fisheries – An overlooked threat to waterbird populations. Biological Conservation 142, 1269-1281 W.Górski
W.Górski
W.Górski
Wielkość połowów Przyłów
© M
iche
l Gun
ther
/ W
WF
© B
rian
J. S
kerry
/ N
atio
nal G
eogr
aphi
c S
tock
/ W
WF
Od 1986 do 2015 roku, z pośród 75 raportów o przyłowiemorświnów w polskiej części Morza Bałtyckiego, aż 66 dotyczyło
przyłowu w sieci skrzelowe (dane niepublikowane SMIOUG).
Morświn (Phocoena phocoena),zamieszkujący wody Morza Bałtyckiego,
został uznany przez IUCN jako krytycznie zagrożony.
M.Bała (Archiwum SMIOUG)
30 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Wielkość połowów Niszczenie siedlisk
Źródło: FAO
22
Sieci widmaNadal łowią ryby
Ich zdolność połowowa utrzymuje się w granicach 6-20%.
© W
WF/
W. W
ójto
wic
z
31WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Wielkość połowówCZY PRAWO GWARANTUJE SPEŁNIENIE ZASAD ZRÓWNOWAŻONEGO RYBOŁÓWSTWA?
WPRyb
Akty wykonawcze
Ustawa o ochronie przyrody
Dyrektywa ptasia
Dyrektywa siedliskowa
Plany zarządzania
dla obszarów Natura 2000
UEPOLSKA
RESZTA ŚWIATA
Prawo, aby było skuteczne musi być przestrzegane i akceptowane.
Dziękuję za uwagę!
Olli
Toiv
onen
/ W
WF
Dziękuję za uwagę.
Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.
Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.
32 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
3
1
© W
WF/
D. B
ógda
ł
Anna Dębicka
Warsztaty z zakresu systemów certyfikacji produktów rybnych
Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.
Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.
Systemy certyfikacji gwarantujące ochronę
różnorodności biologicznej
Po co certyfikacja?Zrównoważone połowy (i hodowla) są niezbędne do zapewnienia żywności, dobrostanu ludzi i gospodarki na całym świecie.
• Ryby i owoce morza to podstawa diety dla ponad miliarda ludzi na świecie;
• Od odpowiedzialnej gospodarki rybackiej zależy dobrostan 1 na 10 osób na świecie;
• Wartość ekonomiczna gałęzi gospodarczej to blisko 3 tryliony USD;
• To rynek 10-krotnie większy niż rynek kawy.
2
33WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Historia certyfikacji i oznakowań
3
Wczesne lata 90.
Rozwój oznakowań ekologicznych w rybołówstwie i innych dziedzinach (rolnictwo, drewno)
Warsztat na temat zrównoważonej hodowli krewetek
Wytyczne FAO dotyczące znakowania ekologicznego ryb i produktów rybnych z połowów morskich (dyskusje rozpoczęte w roku 1996)
Powołanie MSC dla połowów ryb dziko żyjących1997
Forum dialogu na rzecz akwakultury, które doprowadziło do ustanowienia standardów dla akwakultury (GLOBAL G.A.P. i ASC)
1998
2005
2006
2010Unijne regulacje dla akwakultury ekologicznej (organicznej)
4© Loblaw Companies Limited
Znaki ekologiczneDefinicja FAO (2011): „Oznakowania ekologiczne są potwierdzeniem dla danego produktu, co do którego uważa się, że jego wpływ na środowisko jest mniejszy niż funkcjonalnie lub konkurencyjnie podobnych produktów”
Treść Zrównoważenie
zasobów ryb (stad)
Ochrona
środowiska
Bezpieczeństwo
i jakość żywności
Zdrowe pasze
i zdrowie zwierząt
Kwestie społeczne
Łańcuch dostaw
Typy BtoB lub BtoC(Business to Client) First/second/third
certification
Opracowane przez
NGO, przemysł,
instytucje publiczne
Ryby dzikie/hodowlane
Narodowe/regionalne/
międzynarodowe
34 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Dzikie połowy AkwakulturaMSC XASC XFriend of the Sea X XDolphin Safe XGLOBAL G.A.P. XOrganic (EU regulations) X
Zakres globalnych programów certyfikacji
5
Program MSC
6
MSC jest niezależną, międzynarodową organizacją pozarządową założoną w 1997 roku. Wraz z naukowcami, rybakami oraz organizacjami ekologicznymi opracowaliśmy standardy środowiskowe w zakresie zrównoważonego rybołówstwa, aby promować przyjazne środowisku praktyki rybackie wśród konsumentów i partnerów na całym świecie.
Dziś jesteśmy światowym liderem programu certyfikacji na rzecz zrównoważonego rybołówstwa:
• Wyróżniamy zrównoważone praktyki rybackie
• Współpracujemy z parterami biznesowymi
• Wpływamy na wybory konsumenckie Polaków
Rybołówstwo Certyfikacja Rybołówstwa MSC
Certyfikacja Łańcucha Dostaw MSC
Licencja na produkty
Certyfikowany produkt - konsument
35WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
MSC na świecie
7
16 biur 6 przedstawicielstw Ponad 150 pracowników na świecie.
HalifaxLondon
Boston
São PauloSantiago
Seattle
Singapore
Beijing
Nairobi
Cape Town
Stockholm
ParisWarsaw
Berlin
Madrid
The Hague
Reykjavik
Tokyo
Sydney
MoscowCopenhagen
Perth
Niezależna organizacja not-for-profit, finansowana głównie z licencji na logo i grantów.
• „Forum Dialogu na rzecz akwakultury” > 2000 uczestników,
przedstawicieli NGO i przemysłu;
• 7 standardów operacyjnych, 10 gatunków hodowlanych;
• 7 zasad środowiskowych i społecznych;
• Mierzalne wskaźniki efektywności:• najlepsze praktyki zarządzania w przemyśle,• oparte na solidnych podstawach naukowych,• ustanawiające mierzalne limity, np. dotyczące ścieków;
• Wszystkie wskaźniki efektywności są obowiązkowe;• Odpowiedzialność (wiarygodność) dzięki transparentności
• np. p-SIA, B-EIA oraz dane z monitoringu;• Ciągłe doskonalenie: cykl 3-5 lat.
Standardy ASC dla hodowli
1
2
3
4
5
6
7
36 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
„Zaufanie konsumentów zdobywa się dzięki informacji
o pochodzeniu żywności oraz wiarygodnej marce”
CoC-certified CoC-certified
Źródło: BEUC, 2012
Standardy hodowli ASCCertyfikacja łańcucha dostaw
Platforma wspólna z MSC
Zatwierdzanie wyrobów
Obsługiwane przez MSC
ASC Aquaculture Stewardship Council
10
GLOBALG.A.P.• Siedziba w Niemczech• GLOBALG.A.P. (wcześniej pod nazwą EUREPG.A.P.)
zostało powołane w 1997 przez europejskich handlowców
Zakres: rolnictwo i akwakultura od 2009, zgodnie z „Forum dialogu na rzecz akwakultury”
Standard dla rybołówstwa:• brak
Standard dla akwakultury:• Zarządzanie miejscem hodowli• Reprodukcja, zarządzanie paszami, środki chemiczne zdrowie i bezpieczeństwo, zwalczanie
szkodników• Dobrostan ryb, zarządzanie i hodowla• Pobieranie próbek i prowadzenie testów• Zarządzanie ochroną środowiska i bioróżnorodnością, zużycie i utylizacja wody• Organizacja zbiorów i działania po okresie zbiorów, bilans masy i identyfikowalność• Kryteria społeczneStandard dotyczący łańcucha dostaw obejmuje również akwakulturę
37WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
11
Friend of the Sea • Program z siedzibą we Włoszech Powołany w 2006 roku • Związany z Earth Island Institute Dolphin Safe Project
(ochrona delfinów przed przyłowem podczas połowów tuńczyków)
Zakres: połowy ryb dziko żyjących oraz akwakultura
Standard dla rybołówstwa:• Status zasobów, wpływ na środowisko (ślad węglowy),
selektywność• Przestrzeganie prawa• Zarządzanie• Zarządzanie odpadami oraz energią• Społeczna odpowiedzialność
Standard dla akwakultury:• Zarządzanie systemem akwakultury• Lokalizacja hodowli oraz infrastruktury• Tuczenie, karmienie, GMO i hormony wzrostu,
zapobieganie chorobom i wykorzystanie leków, substancje niebezpieczne
• Zarządzanie wodą, ściekami oraz energią• Społeczna odpowiedzialność• Identyfikowalność
12
Organic• Struktura UE dla rolnictwa ekologicznego powołana
w 1991 roku• Akwakultura objęta programem od roku 2010 (grupa
na rzecz akwakultury IFOAM powołana w roku 2003)
Zakres: rolnictwo i akwakultura
Standard dla rybołówstwa:• Dzikie połowy (i łowiectwo) nie podlegają regulacją
certyfikacji unijnej
Standard dla akwakultury:• Pochodzenie zwierząt• Praktyki hodowlane• Zarządzanie zwierzętami• Pasze • Zakaz stosowania hormonów• Transport żywych ryb• Leczenie weterynaryjne
38 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
13
Wolumen w tonachMSC 9 000 000
ASC 500 000
Friend of the Sea(dzikie połowy)
10 000 000
Friend of the Sea (akwakultura) 500 000
GLOBAL G.A.P 2 000 000
Organic(2012 – estymacja)
21 000
Około• 22 milionów ton połowów
certyfikowanych • 12% światowej produkcji ryb
i owoców morza
Teoria zmian
Program Certyfikacji pozwala wszystkim odgrywać znaczącą rolę w zapewnieniu zdrowych ekosystemów morskich.
39WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Dziękuję za uwagę!
Olli
Toiv
onen
/ W
WF
Dziękuję za uwagę.
* zdjęcia: © Marine Stewardship Council
Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.
Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.
40 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
4
1
© W
WF/
D. B
ógda
ł
Anna Dębicka
Warsztaty z zakresu systemów certyfikacji produktów rybnych
Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.
Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.
Certyfikacja rybołówstwa i jej znaczenie w łańcuchu
dostaw
Certyfikacja rybołówstwa
Certyfikacja łowisk prowadzona jest przez niezależnych audytorów i opiera się na trzech zasadach dotyczących:
łowisk w programie MSC na świecie
Dane 17.11.2015r2
Stanu certyfikowanego łowiska
Wpływu rybołówstwa na ekosystem
Zarządzania
378
41WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
W ramach MSC Poza programem MSC Rybołóstwo morskie i śródlądowe X Połowy płazów, gadów, ptaków
i ssaków
Dzikie połowy ryb oraz owoców morza (min. małże, skorupiaki, głowonogi).
X Akwakultura. Jednak niektóre połowy wspomagane (zarybianie) mogą
być objęte MSC
Działania rybackie wykonywane do momentu wyładunku.
X Korzystanie z niszczycielskich praktyk połowowych, takich jak użycie trucizn lub materiałów wybuchowych
X Kontrowersyjne połowy prowadzone z pominięciem umów międzynarodowych
X Przydział kwot i dostęp do morskich zasobów
Zakres certyfikacji rybołówstwa MSC
Jedyny standard spełniający najlepsze międzynarodowe wytyczne:
• ISEAL• UN FAO
Oparty na dowodach:• Bazujący na wiedzy naukowej
i najlepszych praktykach w zarządzaniu rybołówstwem.
• Regularnie rewidowany przez interesariuszy.
Trzy główne zasady:• P1: Zrównoważone łowiska ryb• P2: Minimalny wpływ na środowisko• P3: Efektywne zarządzanie
Standard Rybołówstwa MSC
42 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Zasada 1 - Stabilne populacje rybPołowy muszą być prowadzone w sposób
zrównoważony. Certyfikowane rybołówstwo zapobiega nadmiernej
eksploatacji zasobów i załamaniu liczebności danego stada.
Zasada 3 - Skuteczne zarządzaniePołowy muszą być prowadzone zgodnie
z lokalnymi, krajowymi i międzynarodowymi przepisami prawnymi. System zarządzania
danym rybołówstwem powinien zapewniać elastyczne reagowanie na zmienne warunki i pozwalać na utrzymanie populacji ryb na
zrównoważonym poziomie.
Zasada 2 - Wpływ rybołówstwa na ekosystem
Rybołówstwo musi być prowadzone w sposób pozwalający na zachowanie
struktury, produktywności, funkcji i różnorodności ekosystemu,
w ramach którego funkcjonuje.
3 główne zasady
Co ? Gatunek - Makrela
Jak?Narzędzie - Longline
Gdzie ? Lokalizacja - Morze Północne
Kto? Rybołówstwo przybrzeżne w Kanale Angielskim
Jednostka oceniana UoA
43WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Co ? Gatunek -Makrela
Jak?Narzędzie - Longline
Gdzie ? Lokalizacja - Morze Północne
Kto? Rybołówstwo przybrzeżne w Kanale Angielskim
Jednostka certyfikowana UoC
UoC to to samo co UoA poza tożsamym rybołówstwem/
organizacją która nie poddała się certyfikacji, ale jest
uprawniona do dzielenia certyfikatu (ang. ‘certificate
sharing’ )
Jak określamy obszary ? Wg. FAO
44 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
45WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Czym są narzędzia połowowe?
International standard statistical classification of fishing gear (ISSCFG). http://www.fao.org/fishery/geartype/search/en
11 typów narzędzi, Ponad 70 rodzajów,niezliczona ilość regionalnych modyfikacji….
MSC nie dyskryminuje żadnych narzędzi połowowych, to certyfikowane rybołówstwo musi wykazać, że dane narzędzie połowowe pozyskuje żywe zasoby morza w sposób zrównoważony.
ISSCFG: 02.0.0 – denne narzędzia okrążająceWyróżniamy kilka rodzajów, najczęściej używane to niewody duńskie SDN – używane min. do połowu dorsza w FAO 27.
Niewody duńskie są lżejsze, nie mają ciężkich łańcuchów ani specjalnych desek trałowych służących do dodatkowego obciążenia sieci.
Nie są zaprojektowane do ciągnięcia ich po dnie morskim.
Mają więc mniejszy wpływ na ekosystemy denne, mniejszy poziom przyłowu, a do ich stosowania zużywa się mniej paliwa niż w przypadku większości trawlerów wykorzystujących włoki do trałowania dennego.
Niewody (l.p. niewód) [ang. seine nets]
46 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
ISSCFG: 03.0.0 – tzw. włoki, tukiWyróżniamy kilka rodzajów, najczęściej używane to:• włoki rozpornicowe denne [ang.
bottom otter trawls - OTB], oraz • włoki rozpornicowe pelagiczne
[ang. midwater trawls – OTM]
Używane min. do połowu szprota i śledzia w Bałtyku dorsza w FAO 27.
Główne narzędzie w połowach mintaja na Alasce FAO 67 oraz na Morzu Ochockim FAO 61.http://www.msc.org/track-a-fishery/fisheries-in-the-program/certified/pacific/gulf-of-alaska-pollock
Narzędzia ciągnione [ang. trawls]
ISSCFG: 07.0.0 Wyróżniamy kilka rodzajów, najczęściej używane to:• wontony (l.p. wonton) – nazwa
określająca całą grupę narzędzi usidlających stawnych (kotwiczonych) [ang. set gillnets (anchored)],GNS
Używane min. do połowu dorsza w Bałtyku FAO 27. (brak certyfikacji)
Główne narzędzie (GNS, GND) w połowach łososia na Alasce FAO 67http://www.msc.org/track-a-fishery/fisheries-in-the-program/certified/pacific/alaska-salmon/alaska-salmon
Narzędzia usidlające i oplątujące [ang. gillnets and entaglingnets],
47WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
ISSCFG: 09.0.0 Wyróżniamy wędy, sznury, takle, najczęściej używane to:• Sznury haczykowe [ang. set long
line],LLS umieszczane są na dnie morskim lub w jego pobliżu. Przyczepione są do nich, w regularnych odstępach, krótkie liny (zwane siatkami) zakończone hakami z przynętą. Główne liny mogą mieć ponad 150 km długości i kilka tysięcy haczyków. • Używane min. do połowu dorsza
w Bałtyku i Arktyce – FAO 27. (certyfikacja MSC)
• Popularne narzędzie w połowach makreli i plamiaka FAO 27.
Narzędzia zahaczające [ang. hooks and lines]
Certyfikowane łowiska na mapie świata – zapraszam na stronę:http://www.msc.org/track-a-fishery/fisheries-in-the-program/certified/certified-fisheries-on-the-map
Przykłady http://www.msc.org/track-a-fishery
48 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
17
Morza północe są domem dla jednych z najbardziej produktywnych stad na naszej planecie. Dobrze znana tam certyfikacja MSC pomaga utrzymać stada na odpowiednim poziomie.
Zorza polarna AlaskaPołowy na Alasce
są w grupie najlepiej zarządzanych. 87% posiada
certyfikat MSC
Kanada78% połowów
zaangażowanych jest w Program MSC
IslandiaCertyfikowane gatunki
to dorsz, plamiak, śledź, czerniak.
Szkocja40% plamiaka jest sprzedawana
z certyfikatem MSC.
GrenlandiaKrewetka stanowi blisko
połowę eksportu Grenlandii.
MSC nie tylko pomaga spełnić wytyczne WPRyb. Standardy MSC wykraczają poza wytyczne UE.
Standardy MSC:• Międzynarodowe, nie tylko europejskie • To punkt odniesienia dla kadry
zarządzającej • Skupia się na wynikach,
a nie na ograniczeniach• Bierzę pod uwagę cały ekosystem,
a nie tylko rybołówstwo • To wyróżnienie odpowiedzialnych
praktyk rybackich, którego wynikiem może być otwarcie na nowe rynki zbytu.
Standardy MSC a nowe standardy EU WPRyb
49WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Schemat oceny
Status/dane
Zasada 1 –Stan łowiska
Status stada
Punkty referencyjne
Strategia kontroli
Dane Zasady kontroli
Stock Rebuilding
Informacja/Monitoring
Ocena statusu stada
Zasady i narzędzia kontroli
Zasada 2 –Ekosystem
Gatunki niecelowe Gatunki ETP EKosystem
Info.
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Dane
Przyłów Siedliska
Zasada 3 –System zarządzania
System zarz. rybołówstwem
Nadzór i polityka
Monitoring/ Efektywność zarz.
Konkretne cele dla
rybołówstwa
Zachęty dla zrówn.
rybołówstwa
Cele długofalowe
Rola, konsultacje i odpowiedzialność
Ramy prawne i zwyczajowe
Zgodność i egzekucja
Proces decyzyjny
Plan badań naukowych
Komponent
Zarządzanie
Informację od rybołówstwa
• Każdy PI musi mieć ocenę ≥60, inaczej brak certyfikacji.• Jakikolwiek PI mający ocenę ≥60, <80 otrzymuje warunek.• Każdy PI tz oceną ≥80 ma bezwarunkową pozytywną ocenę.
• Każda zasada (ang. principle) musi mieć ocenę ≥80 – średnia ze wszystkich wskaźników dla danej zasady, inaczej brak certyfikacji.
Punktacja wskaźników PI w schemacie oceny
60 80 100
80 100
50 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
100 punktów:Najlepszy możliwy wynik
60 punktów:Akceptowalne minimum
Brak certyfikacji
Bezwarunkowa certyfikacja
Warunkowa certyfikacja
“pull” – by promować zmiany i postęp “push” z zewnątrz
80 punktów:Najlepsze praktyki
Usprawnienia i okresowe audyty Korzyści
rynkowe:coraz lepsze
wyniki
Zewnętrzne finansowanie
Ocena – jak MSC zmienia rybołówstwo
60 - 79
Zasada 1 –Stan łowiska
Status stada
Punkty referencyjne
Strategia kontroli
Dane Zasady kontroli
Stock Rebuilding
Informacja/Monitoring
Ocena statusu stada
Zasady i narzędzia kontroli
Ocena statusu stada
Zasady i narzędzia
kontroli
Zasada 2 –Ekosystem
Gatunki niecelowe Gatunki ETP EKosystem
Info.
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Dane
Przyłów Siedliska
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Zasada 3 –System zarządzania
System zarz. rybołówstwem
Nadzór i polityka
Monitoring/ Efektywność zarz.
Konkretne cele dla
rybołówstwa
Zachęty dla zrówn.
rybołówstwa
Cele długofalowe
Rola, konsultacje i odpowiedzialność
Ramy prawne i zwyczajowe
Zgodność i egzekucja
Proces decyzyjny
Plan badań naukowych> 80
<60
51WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
60 - 79
Zasada 1 –Stan łowiska
Status stada
Punkty referencyjne
Strategia kontroli
Dane Zasady kontroli
Stock Rebuilding
Informacja/Monitoring
Ocena statusu stada
Zasady i narzędzia kontroli
Ocena statusu stada
Zasady i narzędzia
kontroli
Zasada 2 –Ekosystem
Gatunki niecelowe Gatunki ETP EKosystem
Info.
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Dane
Przyłów Siedliska
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Zasada 3 –System zarządzania
System zarz. rybołówstwem
Nadzór i polityka
Monitoring/ Efektywność zarz.
Konkretne cele dla
rybołówstwa
Zachęty dla zrówn.
rybołówstwa
Cele długofalowe
Rola, konsultacje i odpowiedzialność
Ramy prawne i zwyczajowe
Zgodność i egzekucja
Proces decyzyjny
Plan badań naukowych> 80
<60
60 - 79
Zasada 1 –Stan łowiska
Status stada
Punkty referencyjne
Strategia kontroli
Dane Zasady kontroli
Stock Rebuilding
Informacja/Monitoring
Ocena statusu stada
Zasady i narzędzia kontroli
Ocena statusu stada
Zasady i narzędzia
kontroli
Zasada 2 –Ekosystem
Gatunki niecelowe Gatunki ETP EKosystem
Info.
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Dane
Przyłów Siedliska
Zarz..
Dane
Info.
Zarz..
Zasada 3 –System zarządzania
System zarz. rybołówstwem
Nadzór i polityka
Monitoring/ Efektywność zarz.
Konkretne cele dla
rybołówstwa
Zachęty dla zrówn.
rybołówstwa
Cele długofalowe
Rola, konsultacje i odpowiedzialność
Ramy prawne i zwyczajowe
Zgodność i egzekucja
Proces decyzyjny
Plan badań naukowych> 80
<60
52 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
MSC nie pobiera opłat za certyfikacje
Jednostki certyfikujące w Polsce (CABs):
MSC ustala standardy
MSC pobieraopłaty licencyjne
za logo
Proces certyfikacji przeprowadzają niezależne
jednostki certyfikujące (CABs)
Opłaty licencyjne przeznaczane są na rewizję standardów
Zespół oceniający
Jednostka oceniającaKlient rybackiInteresariusze
ASI MSC Recenzenci naukowi
53WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Proces oceny rybołówstwa
Rozeznanie
Przygotowanie
Ocena
Recenzja
Nadzór
Decyzja o przystąpieniu Ocena wstępna Decyzja o pełnej ocenie
Ogłoszenie decyzji o prowadzeniu pełnej oceny, ogłoszenie zespołu oceniającego
oraz schematu oceny
Wizyta na miejscu
Recenzja klienta do wstępnego raportu
Konsultacje wstępnego raportu
Recenzja ekspercka
Raport końcowy i decyzja Okres odwoławczy
Decyzja o certyfikacji
Rok 1 - audytRok 2 - audytRok 4 - audyt Rok 3 - audyt
Konsultacja recenzentówPunktacja
Konsultacje schematu oceny(jedynie kiedy jest modyfikacja)
Kluczowe gatunki
Produkty z certyfikatem MSC nie są już niszowe, a dla niektórych gatunków certyfikacja MSC staje się normą.
28
Ryby białe
Gatunki ryb białych, takie jak: dorsz,
plamiak, morszczuk,mintaj oraz ryby
płaskie są jednymi z najczęściej
importowanych gatunków, często
sprzedawanych jakomrożone filety. Dzisiaj 45,9%
światowych połowów ryb białych posiada
certyfikat MSC.
Łosoś
W tym roku po raz pierwszy większość
światowych zasobówłososia włączonych jest
w Program MSC.
50,3% wszystkich dzikich stad łososia posiada certyfikat
MSC lub jest w trakcie procesu
oceny.
HomarPonad 65 000 ton
homarów, mających certyfikat MSC,
zostało złowionych na całym świecie
w ubiegłym roku, w porównaniu z 10000 tonami złowionymi
w 2012 roku. W sumie ponad 22% światowych połowów homara
posiada certyfikat MSC.
Tuńczyk
Ponad 720 000 ton tuńczyka – około 15% globalnych
połowów posiada certyfikat MSC. Pochodzą one
z 10 rybołówstw. Oczekiwania rosną
i kolejne 19 rybołówstw
tuńczyka znajduje się w procesie
oceny.
KrylJako podstawa
łańcucha pokarmowego na Antarktydzie,
kryl jest bardzo ważnymgatunkiem. Obostrzenia limitów połowowych na kryla dotyczą tylko 1% biomasy. Blisko 50%
tych połowów poławianych jest przez
AkerBio Marine, organizację
certyfikowanąw tym roku..
54 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Baza certyfikowanych gatunków
Zapraszam na stronę: http://www.msc.org/track-a-fishery/fisheries-in-the-program/fisheries-by-species
Ćw. Certyfikowane gatunki
1. Ile gatunków łososia posiada certyfikat MSC?
2. Na jakich obszarach FAO są certyfikowane łowiska mintaja?
3. Ile gatunków krewetek jest certyfikowanych?
4. Na jakich obszarach FAO są certyfikowane łowiska dorsza?
5. Czy są certyfikowane połowy sandacza?
6. Na jakich obszarach FAO są certyfikowane łowiska
morszczuka?
7. Z jakich obszarów FAO pochodzi certyfikowany śledź
atlantycki?
Odp. 5
Odp. 61 i 67
Odp. 11
Odp. 27 i 67
TAK
Odp. 81,47,27,67
Odp. 27, 21
55WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Pięć kluczowych aktualizacji w Standardach Rybołówstwa MSC
31
Nowe wymogi w stosunku do przyłowu
Jasna polityka w zakresie pracy przymusowej
Usprawniony proces
12
3
4
5
Nowe wskaźniki ochrony siedlisk
Skumulowany wpływ na przyławiane gatunki
Nauka u podstaw MSC
• MSC Science Series to zbiór publikacji naukowych przygotowanych przez naukowców z całego świata.
• Celem MSC Science Series jest dzielenie się najnowszymi zdobyczami nauki oraz przybliżenie podstaw naukowych, na których oparte są zasady programu certyfikacji MSC.
• Publikacje prezentują ważne i najświeższe badania w zakresie zasobów mórz i oceanów, ekosystemów morskich, siedlisk zwierząt, zarządzania rybołówstwem oraz certyfikacji owoców morza.
• Są dostępne dla wszystkich zainteresowanych.
56 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Zmiany w morzu: Wpływ i usprawnienia
„Rybołówstwa będące w Programie MSC są jednymi z najlepszych na świecie, ale w dalszym ciągu wiele można poprawić. I jest to robione. MSC zapewnia ścieżkę, która pomaga wskazać obszary wymagające zmian, przy wsparciu firm z łańcucha dostaw, sprzedawców, organizacji pozarządowych, fundatorów i oraz administracji rządowej.”
David Agnew, Dyrektor MSC ds. Standardów
33
Usprawnienia w rybołówstwie MSC to między innymi::
Redukcja przyłowu
Unikanie interakcji z ptakami i innymi gatunkami
Wzrost wiedzy naukowej i badań
Minimalizacja wpływu na siedliska morskie
Poprawa systemów zarządzania w celu prowadzenia zrównoważonych połowów
Zrównoważone rybołówstwo dla zrównoważonego rozwoju
• Ponad połowa światowego handlu rybami i owocami morza pochodzi z krajów rozwijających.
• Wzrost dostępności Programu MSC dla rybołówstw w krajach rozwijających się jest ważną częścią naszej pracy.
• Odnotowano wzrost liczby certyfikowanych rybołówstw w krajach rozwijających się i na wschodzących rynkach.
• 19 rybołówstw na świecie z krajów rozwijających się jest certyfikowanych, a kolejnych 11 znajduje się w procesie oceny.
34
57WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
35
Przeciwko nielegalnym połowom:
• Szacuje się, że nielegalne połowy IUU warte są od 10 do 23,5 miliardów dolarów. Są one zagrożeniem dla stad ryb, ekosystemów morskich i gospodarstw domowych oraz prowadzących swoje połowy w sposób legalny.
• Standardy MSC pomagają walczyć z nielegalnymi połowami.
• Rybołówstwa nie mogą zostać certyfikowane, jeżeli biorą udział w procederze nielegalnych połowów, lub jeżeli nielegalne połowy prowadzone przez innych mają negatywny wpływ na ich rybołówstwo.
• Standardy MSC zapewniają, że ryby i owoce morza z nielegalnych połowów nie trafiają do produktów z logo MSC.
• Również nie dopuszczają aby certyfikowane firmy współpracowały z firmami biorącymi udział w nielegalnych połowach.
Dziękuję za uwagę!
Olli
Toiv
onen
/ W
WF
Dziękuję za uwagę.
* zdjęcia: © Marine Stewardship Council
Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.
Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.
58 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
5
1
© W
WF/
D. B
ógda
ł
Anna Dębicka
Warsztaty z zakresu systemów certyfikacji produktów rybnych
Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG. Celem projektu
jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.
Certyfikacja w łańcuchu dostaw – wersja podstawowa
Dlaczego Certyfikat Łańcucha Dostaw jest istotny?
Certyfikacja Łańcucha Dostaw daje pewność,że ryby i owoce morza rzeczywiście pochodzą
ze zrównoważonego rybołówstwa (MSC) lub odpowiedzialnej hodowli (ASC)
2
Rybołówstwo Certyfikacja rybołówstwa
Certyfikacja Łańcucha Dostaw
Licencja korzystania z
logo
Produkt dla konsumenta
59WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
• Zamiast jednego Standardu Łańcucha Dostaw, istnieją teraz trzy wersje standardów dla lepszego dopasowania:
Co nowego w nowym Standardzie MSC
Pojedynczy/ wielokrotni posiadacze certyfikatów
Wielopodmiotowe organizacje
Firmy sprzedające bezpośrednio konsumentom
końcowym
Podstawowe GrupoweOrganizacje
BezpośredniegoKontaktu z
konsumentem
Na czym opiera się wiarygodność Łańcucha Dostaw?
4
Certyfikowane produkty nabywane są od certyfikowanych dostawców1Certyfikowane produkty są możliwe do zidentyfikowania2Certyfikowane produkty są segregowane3Certyfikowane produkty są możliwe do prześledzenia, a wolumen jest ewidencjonowany4Firma dysponuje systemem zarządzania5
60 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
• Kupuj certyfikowane produkty wyłącznie od certyfikowanych dostawców
• Certyfikowanym dostawcą może być organizacja rybacka lub przedsiębiorstwo z ważnym certyfikatem Łańcucha Dostaw.
• Użytkownicy znajdą posiadaczy certyfikatu Łańcucha Dostaw w Bazie Dostawców na stronie MSC, z możliwością wyszukiwania według:
• kraju• gatunku• aktywności• nazwy dostawcy i/lub kodu certyfikatu.
Informacje na temat certyfikowanych organizacji rybackich można znaleźć w zakładce „Śledź rybołówstwo ”https://www.msc.org/track-a-fishery
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
5
Zasada 1: Zakupy od certyfikowanych dostawców
Find a supplier – znajdź dostawcę - MSC
6
61WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Wyszukiwanie wg kodu MSC
Bezpośrednio od rybaka – baza połowów MSC
8
62 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
9
Certyfikowany dostawca i farma ASChttp://www.asc-aqua.org/index.cfm?act=tekst.item&iid=4&lng=1
Aktualna lista certyfikowanych farm wg Standardu ASC
10
63WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Aktualna lista dostawców ASC
11
• Produkty certyfikowane muszą być identyfikowalne na wszystkich etapach zakupu, odbioru, magazynowania, przetwarzania, pakowania, etykietowania, sprzedaży i dostawy
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
12
Zasada 2: Produkty certyfikowane są identyfikowalne
Wskazówka
W sytuacji, gdy nadawanie etykiet fizycznym produktom jest niemożliwe lub niepraktyczne (np.: filetom w zbiorniku do rozmrażania), konieczne będzie wykazanie, jak produkt odnosi się do powiązanej dokumentacji identyfikowalności lub inwentaryzacji, które określają status certyfikatu.
64 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
• Jeśli produkty sprzedawane są jako certyfikowane, muszą być możliwe do zidentyfikowania w odpowiedniej pozycji właściwej faktury, chyba że wszystkie produkty na danej fakturze są objęte certyfikatem, np.:
• Przy użyciu skrótu „MSC/ ASC”, kodu łańcucha dostaw lub indywidualnego numeru odnoszącego się do produktu certyfikowanego
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
13
Zasada 2: Produkty certyfikowane są identyfikowalne
Wskazówka
Jeśli wszystkie produkty na fakturze objęte są certyfikatem, można użyć identyfikacji certyfikatu (np.: kodu łańcucha dostaw) na górze faktury.
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
14
Przykłady faktur - 1
65WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
15
Przykłady faktur - 2
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
16
Przykłady faktur - 3
66 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
• Nie wolno zastępować ani mieszać certyfikowanych oraz niecertyfikowanych ryb i owoców morza, jeśli organizacja chce sprzedawać produkty jako „certyfikowane”
Wyjątek: Po uzyskaniu wyraźnej zgody MSCI, organizacja może:
• W niewielkim procencie korzystać z niecertyfikowanych produktów jako składników w produktach objętych certyfikatem
• Mieszać ryby i owoce morza certyfikowane w ramach różnych standardów, które wykorzystują standard łańcucha dostaw MSC i sprzedawać je jako certyfikowane, np.: ASC.
17
Zasada 3: Produkty certyfikowane są segregowane
Przepisy dotyczące procentowego udziału certyfikowanych składników
W produkcie oznakowanym ASC/MSC wszystkie ryby
i owoce morza muszą pochodzić ze zrównoważonych
połowów z certyfikatem MSC.
MSC zezwala jednak na maksymalnie 5% udział
niecertyfikowanych ryb i owoców morza w produkcie
oznakowanym MSC.
Posiadacz certyfikatu powinien skontaktować się z MSCI
([email protected] ), jeżeli zamierza wprowadzić ryby
i owoce morza nieposiadające certyfikatu MSC
w produkcie oznakowanym MSC.
Więcej:
https://www.msc.org/publikacje/przepisy-dotyczace-procentowego-udzialu-
certyfikowanych-skladnikow/view18
67WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
19
• Organizacja powinna posiadać system identyfikowalności, pozwalający na:
• Prześledzenie wstecz każdego produktu albo partii sprzedanych jako certyfikowane od faktury sprzedaży do certyfikowanego dostawcy.
• Prześledzenie naprzód każdego produktu wskazanego na rachunku jako certyfikowany (zamówionego jako certyfikowany) od punktu zakupu do punktu sprzedaży
! Wyjątek: Jeśli firma otrzymała certyfikowane ryby od dostawcy, ale nie zamawiała certyfikowanych, ani nie wskazywała że posiadają certyfikat
• Dokumentacja identyfikowalności powinna umożliwiać powiązanie produktu certyfikowanego na każdym etapie pomiędzy zakupem a sprzedażą, w tym na etapie fakturowania, przetwarzania, transportu, pakowania, przechowywania oraz wysyłki
Zasada 4: Identyfikowalność i dokumentacja wolumenu
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
20
Paragraf 4.1 – przykłady
Łosoś H&G (bez głowy, patroszony)
zarówno zakupiony, jak i odebrany jako
surowy materiał „MSC”
Przetworzony na filety(może być sprzedawany
ze znakiem MSC)
Przetworzony na porcje (klient zamówił
jako „MSC”)
Przetworzony na kostki – nie MSC
Przechowywanie
Przechowywanie
Przetwórstwo wtórne
Sprzedaż/ Wysyłka
Sprzedaż/ Wysyłka
Sprzedaż/ Wysyłka
Połączony z kostkami nie MSC Wymagane wszystkie
dokumenty identyfikowalności
Nie są wymagane dokumenty identyfikowalności
Łosoś H&G z rybołówstwa MSC, ale nie zakupiony ani nie otrzymany jako produkt ze znakiem MSC
Przetworzony na porcje – nie MSC Przechowywanie Sprzedaż/
Wysyłka
68 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
• Dokumenty dotyczące produktów certyfikowanych powinny być dokładne, kompletne i niezmieniane
• Jakiekolwiek zmiany w dokumentacji powinny być wyraźnie opisane (nazwiskiem i datą dokonania zmiany)
21
Zasada 4: Identyfikowalność i dokumentacja wolumenu
Wskazówka:
Zakłada się występowanie normalnych wahań w zakresie zmian proporcji (przelicznika), wynikających z jakości produktu, sezonowości, wydajności przetwarzania i in.
W przypadku jakichkolwiek problemów, certyfikujący może porównać dokumentację ze specyfikacją produktu, podobnymi produktami podlegającymi przetwarzaniu lub dotychczasowymi dokumentami firmy w zakresie przetwórstwa
• Organizacja powinna prowadzić dokumentację pozwalającą na obliczenie ilości zakupionych i sprzedanych (lub otrzymanych i wysłanych) produktów opatrzonych certyfikatem
• Firmy nie muszą dokumentować wolumenu:
• Produktów po tym, jak ich status został zmieniony na pozbawiony certyfikatu (i nie będą sprzedawane ze znakiem MSC)
• Certyfikowanych produktów sprzedanych lub zaserwowanych konsumentom ostatecznym
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
22
Zasada 4: Identyfikowalność i dokumentacja wolumenu
69WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
23
Przykład wymaganych dokumentów
Łosoś H&G (bez głowy, patroszony) zarówno zakupiony, jak i odebrany jako
surowy materiał „MSC”
Przetworzony na filety(może być sprzedawany ze
znakiem MSC)
Przetworzony na porcje(klient zamówił jako „MSC”)
Przetworzony na kostki –nie MSC
Przechowywanie
Przechowywanie
Przetwórstwo wtórne
Sprzedaż/ Wysyłka
Sprzedaż/ Wysyłka
Sprzedaż/ Wysyłka
Połączony z kostkami nie MSC
Łosoś H&G (bez głowy, patroszony) zarówno zakupiony, jak i odebrany jako
surowy materiał „MSC”
Przechowywany jako produkt MSC
Przetworzony na kostki nie MSC na zamówienie klienta
Sprzedaż/ wysyłka jako „nie MSC”
Przekształcony na status „nie MSC”: konieczność wykazania dokumentacji wolumenu na tym etapie
Szczegółowy (skonsolidowany) wolumen nie jest wymagany, ale muszą powstać dokumenty identyfikowalności
Zmienił status na pozbawiony certyfikatu MSC –w tym punkcie należy wykazać dokumentację wolumenu
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
24
Przelicznik (zmiana proporcji) musi być uzasadniony i dokładny
Cała ryba ze skórą
Przetwarzanie
Filet rybny bez skóry
10 kg ? 7 kg
70 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
System zarządzania musi działać i być wykazany w dokumentacji, zgodnie ze wszystkimi wymogami Standardu Łańcucha Dostaw.
Zakres dokumentacji wymaganej do wsparcia systemu zarządzania może się różnić w zależności od:
• Wielkości organizacji
• Typu podejmowanych aktywności
• Złożoności procesów
• Kompetencji personelu.
25
Zasada 5: System zarządzania
W przypadku bardzo drobnych czynności pisemna dokumentacja nie jest konieczna, o ile można wykazać, że personel odpowiedzialny rozumie i wdraża procedury spełniające standard łańcucha dostaw.
Przeszkolenie i kompetencje personelu
• Organizacja ma obowiązek zapewnić, że odpowiedni personel jest właściwie przeszkolony i przygotowany do zapewnienia zgodności ze standardem
• W przypadku firm, w których procesy są proste, wystarczy podręcznik dla pracowników, instrukcje czy też plakaty w miejscach przygotowywania posiłków.
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
26
Zasada 5: System zarządzania
Co to znaczy?
Certyfikujący przeprowadzi rozmowy z odpowiedzialnym personelem – osobami, które podejmują decyzje lub wdrażają procedury odnoszące się do łańcucha dostaw MSC
71WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
• Dokumentacja musi być przechowywana minimum trzy lata lub przez okres ważności produktu
• Dokumentacja zazwyczaj obejmuje:
• Dokumenty zakupu i sprzedaży produktów certyfikowanych
• Dokumenty produkcji oraz wewnętrznej identyfikowalności produktów certyfikowanych
• Dokumenty dotyczące personelu oraz szkoleń.
27
Zasada 5: System zarządzania – prowadzenie dokumentacji
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
• Organizacje mają obowiązek powiadomienia jednostki certyfikującej w ciągu 10 dni o następujących zmianach:
• Nowej osobie ds. kontaktów z MSC w organizacji
• Produktach certyfikowanych otrzymanych od nowego dostawcy posiadającego certyfikat
• Odebraniu nowego gatunku posiadającego certyfikat.
28
• Organizacja musi również otrzymać pisemną zgodę od jednostki certyfikującej przed:
• Podjęciem nowej aktywności w odniesieniu do produktu certyfikowanego, która jeszcze nie wchodzi w zakres certyfikatu
• Dodaniem rozszerzenia zakresu na sprzedaż lub obsługę produktów certyfikowanych w ramach dodatkowego standardu, który korzysta ze standardu łańcucha dostaw MSC
• Skorzystaniem z nowego podwykonawcy, który na zlecenie realizuje przetwórstwo lub pakowanie/ przepakowywanie produktów certyfikowanych
Zasada 5: System zarządzania – raportowanie zmian
72 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – co jest nowego lub co się zmieniło?
29
Organizacje, które korzystają z podwykonawców do obsługi produktów certyfikowanych mają obowiązek:
1. Wykazać, że wszyscy podwykonawcy spełniają odpowiednie wymogi standardu
2. Prowadzić aktualny rejestr nazw i adresów wszystkich podwykonawców (z wyłączeniem firm transportowych)
3. Wdrożyć pisemną umowę ze wszystkimi podwykonawcami, którzy przekształcają, przetwarzają lub przepakowują produkty certyfikowane, a która obejmować będzie identyfikowalność, segregację oraz identyfikację produktów certyfikowanych, jak również zapewnić dostęp do zakładu i odpowiedniej dokumentacji dla przedstawicieli jednostki certyfikującej
4. Poinformować podwykonawców o potrzebie wizyt przedstawicieli jednostki certyfikującej na terenie zakładu w razie zaistnienia takiej konieczności
5. Zapewnić możliwość uzyskania dokumentacji i dostępu do produktów certyfikowanych ze strony audytora, w tym u podwykonawców w zakresie magazynowania.
Zasada 5: System zarządzania - Podwykonawcy
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – co jest nowego lub co się zmieniło?
30
• Organizacja musi posiadać pisemną umowę ze wszystkimi podwykonawcami, którzy przekształcają, przetwarzają lub przepakowują produkty certyfikowane, a która obejmować będzie następujące punkty:
• Podwykonawca wdraża systemy zapewniające identyfikowalność, segregację oraz identyfikację produktów certyfikowanych na każdym etapie obsługi,
• Na żądanie podwykonawca zapewni MSC, jednostce certyfikującej lub jednostce akredytującej MSC dostęp do zakładu i odpowiedniej dokumentacji.
Zasada 5: System zarządzania – Umowa z podwykonawcą
73WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
Kluczowe elementy umowy z podwykonawcami
• Pisemna umowa nie jest wymagana ze zleceniobiorcami w zakresie magazynowania, o ile na żądanie dostępna jest dokumentacja oraz dostęp dla jednostki certyfikującej do produktów certyfikowanych.
• Organizacja powinna powiadomić swoich podwykonawców o wizytach.
• Przetwórcy kontraktowi nie posiadający certyfikatu będą wizytowani corocznie oraz przed pierwszym wykorzystaniem przez posiadacza certyfikatu
31
Zasada 5: System zarządzania - Podwykonawcy
Standard podstawowy Łańcucha Dostaw – Szczegółowe wprowadzenie
Podwykonawcy, którzy obsługują ryby ze znakiem MSC w imieniu posiadacza certyfikatu łańcucha dostaw muszą:
• Prowadzić dokumentację w zakresie produktów certyfikowanych na zlecenie, obejmującą:
• Wolumen i szczegóły produktów otrzymanych
• Wolumen i szczegóły produktów wysłanych
• Daty wysyłki i pokwitowania.
Certyfikowani przetwórcy kontraktowi powinni odnotowywać nazwę oraz kod łańcucha dostaw wszystkich posiadaczy certyfikatu, dla których realizują zlecenia przetwórstwa certyfikowanych produktów.
32
Zasada 5: System zarządzania – wymogi wobec podwykonawców
74 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Proces audytu
częstotliwość, czas trwania, weryfikacja, podwykonawcy
35
Przygotowania do audytu
W celu przygotowania do pierwszego audytu radzimy osobie ds. kontaktów z MSC by:
Zapoznała się ze Standardami MSC: https://www.msc.org/documents/scheme-documents/msc-standards/msc-cfo-coc-standard-v1/
Przeczytała Przewodnik po procesie certyfikacji: https://www.msc.org/publikacje/certyfikacja-lancucha-dostaw/przewodnik-po-procesie-certyfikacji-lancucha-dostaw-msc-wersja-cfo-1/view
Sprawdziła listę kontrolną audytuhttps://www.msc.org/publikacje/certyfikacja-lancucha-dostaw/lista-kontrolna-dla-certyfikacji-lancucha-dostaw-msc-wersja-cfo/view
36
75WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Zmiany w zakresie audytu
37
Zmiany w częstotliwości inspekcji
• Usunięta została tabela ryzyka oraz sześciomiesięczna częstotliwość
• Obecnie co 12 miesięcy dla większości firm
• Niektóre przedsiębiorstwa mogą kwalifikować się do inspekcji co 18 miesięcy np.:
• Obsługujące wyłącznie produkty w trwale zamkniętych opakowaniach (hurtownicy, dystrybutorzy, itp.)
• Zajmujące się wyłącznie handlem, bez fizycznej obsługi
Co to oznacza?
• Większość firm podlegać będzie corocznym inspekcjom (co 12 miesięcy), chyba że zajmują się wyłącznie handlem (wówczas mogą kwalifikować się do inspekcji co 18 miesięcy)
• Zmiana na nowy tryb inspekcji nastąpi od pierwszego audytu zgodności ze standardem łańcucha dostaw v4.0
• Gdy w trakcie audytu zostaną wykryte istotne niezgodności, nie będzie automatycznych inspekcji co 6 miesięcy
Zmiany w zakresie audytu
38
• Nowy minimalny czas trwania audytu na terenie zakładu – 1,5 dnia – dla konkretnych przetwórców (CoC CR 7.1.3)
• Odnosi się do klientów działających w jednej lub wielu lokalizacjach, którzy:
• W swoim zakresie mają przetwórstwo oraz przetwórstwo na zlecenie tj. w tabeli 5 oraz
• Mają siedzibę w kraju, którego indeks CPI jest poniżej 41
• Obsługują ryby i owoce morza zarówno certyfikowane, jak i bez certyfikatu oraz• Nabywają powyżej 5 tysięcy ton ryb i owoców morza lub powyżej 20 partii ryb i owoców morza
rocznie.! Uwaga: Jeśli jednostka certyfikująca sądzi, że zachodzą szczególne okoliczności i powyższe minimum nie ma tu zastosowania, należy to udokumentować w liście kontrolnej audytu (CoC CR 7.1.4)
Minimalny czas trwania audytu
Czym podyktowana zmiana? Zastępuje częstotliwość co 6 miesięcy – uznaje się, że audyty dłuższe są bardziej efektywne niż częstsze. Na podstawie informacji zwrotnej od audytorów, wskazujących, że potrzeba więcej czasu na analizę próbek pod kątem identyfikowalności oraz bilansu masy, szczególnie w systemach opartych na dokumentacji papierowej.
76 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Zmiany w zakresie audytu
39
• Nowy wymóg (CoC CR 11.3.2) zobowiązujący jednostki certyfikujące do przeprowadzania niezapowiedzianych audytów wobec 1 lub 1% klientów (w zależności która z liczb jest wyższa) każdego roku
• Priorytetowo traktuje się poziom ryzyka (np. zgodnie z MSC lub ASI), w przeciwnym razie klienci mogą być wybierani losowo
• Jednostka certyfikująca może zapowiedzieć w jakim przedziale sześciomiesięcznym może odbyć się audyt (nie jest to obowiązkowe)
• Niezapowiedziane audyty mogą zastąpić normalne inspekcje – bez dodatkowych kosztów
• Klienci muszą zezwolić na dostęp audytora w ciągu 30 minut od przyjazdu
• CoC CR 8.2.12: Dokumenty testów identyfikowalności oraz uzgodnienie wejścia-wyjścia muszą zostać zweryfikowane na miejscu, ale wniosek o udostępnienie innych dokumentów w ramach systemu zarządzania może mieć miejsce po audycie (np. dzienniki szkoleń, regulaminy, itd.)
Niezapowiedziane audyty
Czym podyktowana zmiana? W trakcie niezapowiedzianych audytów wykryto problemy nie wykazywane w trakcie zaplanowanych audytów. MSC oraz nasz Komitet Techniczny będzie starannie monitorował wdrożenie zasady i oceni, czy nowa procedura zwiększa efektywność wdrażania działań zgodnych ze standardami.
Zmiany w zakresie audytu
Przetwórcy kontraktowi nie posiadający certyfikatu są wizytowani przed podjęciem pierwszego zlecenia oraz corocznie
• Może odbyć się tylko jedna wizyta u przetwórcy realizującego zlecenia dla więcej niż jednego klienta danej jednostki certyfikującej.
Inni podwykonawcy (z wyjątkiem obsługi transportu) są wizytowani gdy:
• Powstanie jakakolwiek wątpliwość co do integralności produktu (np. postępowanie reklamacyjne w przypadku, kiedy nie ma możliwości obejrzenia produktu objętego postępowaniem na miejscu, u klienta)
• Spełniają kryteria magazynów wysokiego ryzyka
40
Wizytowanie podwykonawców – zastępuje tabelę B3
77WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Zmiany w zakresie audytu
41
Dotyczy wymogów w zakresie identyfikowalności, segregacji i identyfikacji:
• Testy identyfikowalności
• Kalkulacje na wejściu/ wyjściu i uzasadniona wielkość przelicznika
• Kontrole segregacji/ identyfikacji
Jak również:
• Zawarta umowa
• Porównanie dokumentów posiadaczy certyfikatu (np. test identyfikowalności)
Jak wyglądają wizyty u podwykonawców?
Co to oznacza? • Jeśli zlecasz przetwórstwo przedsiębiorcom nie posiadającym certyfikatu, twoja jednostka certyfikująca
przypuszczalnie już ich wizytowała, w tej chwili precyzuje jedynie kiedy odbyć wizytę i co podlegać będzie kontroli.
• W szczególnych przypadkach, jeśli zlecasz magazynowanie w firmie nie posiadającej certyfikatu, jednostka certyfikująca może zechcieć złożyć w niej wizytę.
Zmiany w zakresie audytu
• Test identyfikowalności• Zadanie porównania wejście – wyjście• Porównanie dokumentów zakupu z dokumentami dostawy
W dniu audytu• Audytor wybiera próbę• Firma udostępnia dokumentyAudytorzy mogą określić ramy czasowe przekazania dokumentów w danym dniu.
• Nowe wymogi MSC precyzują, że dokumenty na audyt nie mogą być przygotowywane z wyprzedzeniem.
• Dokumenty nie mogą być dostarczone po audycie. • WSZYSTKIE dokumenty w próbie mają być wybrane
przez audytora (wcześniej dotyczyło to jedynie testów identyfikowalności).
42
Zadania weryfikacyjne w trakcie audytu
Większa szczegółowość technik audytorskich jest
odzwierciedleniem najlepszych praktyk w dziedzinie audytu
78 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Zasady MSCI
audyty kontrolne, wspólne etykiety, który kod łańcucha dostaw
43
Aktualizacja zasad MSCI
Firmy mogą promować jako certyfikowane wyłącznie produkty, na które posiadają ważną umowę licencyjną z MSCI
W przypadku korzystania ze znaku ekologicznego, logo lub innego znaku towarowego audytor sprawdzi:
• Umowę licencyjną z MSCI• Potwierdzenie zgody MSCI na przykładowe projekty
(np. emaile otrzymane od MSCI)
Audytor nie będzie sprawdzać formularzy dotyczących obrotów (płatności wobec MSCI)
W przypadku wykorzystania składników z niecertyfikowanych ryb i owoców morza w produktach, audytor sprawdzi również czy kalkulacja klienta spełnia Zasady dotyczące procentowego udziału składników certyfikowanych MSCI (maksimum 5%).
44
Audyty kontrolne
Bądź przygotowany na pokazanie audytorowi kopii umowy licencyjnej
na korzystanie z logo oraz emailipotwierdzających zgodę MSCI
na opakowania produktów
79WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Aktualizacja zasad MSCI
45
• Za wyraźną zgodą MSCI, produkt z certyfikatem MSC może zostać zmieszany z produktem z certyfikatem ASC na każdym etapie łańcucha dostaw.
• Na opakowaniu musi być umieszczona jedynie informacja o kodzie łańcucha dostaw głównego gatunku, ale oba są dopuszczalne (opcjonalnie).
• Instrukcje dotyczące znakowania zawarte są w Zasadach wspólnego znakowania MSC/ ASC.
• Ma tu wciąż zastosowanie „reguła 5%”.
Wspólna etykieta
Aktualizacja zasad MSCI
• Na opakowaniu powinien być umieszczony kod właściciela ryb i owoców morza w momencie umieszczenia produktu w opakowaniu ze znakiem MSC.
• MSCI może wprowadzić wyjątek dla:
• Właściciela marki wskazanej na opakowaniu razem ze znakiem MSC w momencie pakowania
• Kodu łańcucha dostaw podwykonawcy umieszczającego produkt w opakowaniu ze znakiem MSC
• Właściciel odpowiedzialny jest za zapewnienie poprawnej rejestracji w MSCI zgodnie z ważną licencją.
46
Który kod łańcucha dostaw na opakowaniu?
80 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Pytania?
Ogólne kwestie
47
Dziękuję za uwagę!
Olli
Toiv
onen
/ W
WF
Dziękuję za uwagę.
*zdjęcia: © Marine Stewardship Council
Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.
Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.
81WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
82 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
1
© W
WF/
D. B
ógda
ł
Katarzyna Skawińska
Warsztaty z zakresu systemów certyfikacji produktów rybnych
Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG. Celem projektu
jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.
Jak poprawnie stosować znak certyfikatu na produktach aby
umożliwić konsumentom świadomy wybór i przyczynić się do ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów?
Z czym Państwu kojarzy się ten znak?
2
6
83WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Wartość dodana do produktów i marek
3
Podobnie jak Intel, ekoznaki i certyfikatyfunkcjonują jako marka wspierająca dany produkt lub firmę (ang. ingredient brand).
Marka wspierająca nadaje dodatkową wartość marce/produktom, na opakowaniach których się znajduje.
Symbiotyczna relacja pomiędzy markami zapewniająca faktyczne korzyści dla obu marek – wspierającej i marki głównej.
Inne marki
4
84 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Ekoznaki
5
Znak MSC
6
W przypadku np. znaku MSC, niebieski certyfikat MSC daje konsumentom pewność, że ryby, które kupują pochodzą ze zrównoważonych i dobrze zarządzanych łowisk.
Konsument dostaje jasny sygnał, że firma podjęła zobowiązanie dotyczące zakupu surowców ze zrównoważonych łowisk.
Firma postrzegana jest jako ta, która troszczy się o środowisko i podejmuje działania, aby je chronić.
85WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Czy wiesz, że:Według badań przeprowadzonych na zlecenie MSC, Polacy mają coraz większą świadomość w zakresie odpowiedzialnych zakupów ryb i owoców morza:
• 39% respondentów kupuje więcej produktów rybnych niż przed rokiem, 30% zwraca uwagę na oznakowania na etykiecie przed zakupem.
• 7 na 10 konsumentów deklaruje chęć zakupu produktów rybnych z logo MSC w przyszłości, 75% poleci zakup rodzinie lub znajomym.
• Zrównoważone połowy ryb są postrzegane jako jedna z 4. najważniejszych kwestii ekologicznych – po lokalnym pochodzeniu produktów, jajkach od kur z wolnego wybiegu i poszanowaniu praw zwierząt.
Dane: Badanie przeprowadzone przez amr na zlecenie MSC w 2014 roku.
7
Jak poprawnie stosować znak certyfikatu na produktach aby umożliwić konsumentom świadomy wybór i przyczynić się do ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów?
8
86 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Logo MSC jest zastrzeżonym znakiem towarowym, dlatego szczegółowe reguły określają zasady umieszczania logo zarówno na produktach rybnych i owocach morza, jak i w materiałach promocyjnych i marketingowych.
Posługiwanie się niebieskim certyfikatem MSC wymaga specjalnej licencji oraz każdorazowej akceptacji ze strony MSC. Wykorzystywanie logo MSC wiąże się również z koniecznością uiszczenia opłat za licencję.
O MSC
Program certyfikacji produktów rybnych i owoców morza Marine Stewardship Councilwyróżnia i nagradza zrównoważone praktyki rybackie.
Posługiwanie się logo MSC daje wiele potencjalnych korzyści. Logo MSC pomaga wyróżnić firmę na tle konkurencji oraz pozwala na zdobycie nowych klientów. Warto także pamiętać, że wiele wiodących sieci handlowych oraz marek, pod którymi oferowane są produkty rybne i owoce morza, uważa MSC, za główny element zrównoważonej polityki w zakresie asortymentu rybnego.
9
Własność certyfikatu
MSC jest właścicielem znaku towarowego, skrótu „MSC” oraz pełnej nazwy „Marine Stewardship Council”.
MSC zastrzega sobie wszelkie prawa w zakresie znaku towarowego. Jedynie organizacje, które podpisały z MSC umowę licencyjną w zakresie użytkowania logo MSC (the Ecolabel Licence Agreement) mogą wykorzystywać logo MSC.
Logo MSC nie może być używane bez wcześniejszej pisemnej zgodny MSC. Zgoda na wykorzystanie logo nie powoduje przeniesienia praw lub wydania licencji w zakresie własności intelektualnej na inne podmioty.
Logo może być wykorzystane jedynie po podpisaniu umowy licencyjnej.
10
87WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Kto może używać logo MSC?
Firmy w łańcuchu dostaw Przetwórcy, firmy transportowe i gastronomiczne, dostawcy i sprzedawcy detaliczni oferujący produkty z logo MSC w opakowaniach zbiorczych lub opakowaniach przeznaczonych dla konsumentów.
GastronomiaPodmioty, które sprzedają i serwują gotowe do konsumpcji certyfikowane produkty MSC zarówno na miejscu, jak i na wynos.
SprzedawcySklepy i domy towarowe sprzedające klientom indywidualnym produkty z logo MSC pochodzące od innych firm lub pod marką własną, włączając sklepy internetowe i sklepy rybne.
11
Kto może używać logo MSC?
Organizacje niekomercyjne Organizacje typu non profit oraz organizacje sektora publicznego, które chcą prowadzić działania komunikacyjne o swoim poparciu dla programu MSC.
Certyfikowane organizacje rybackie Podmiot poddany certyfikacji oraz jego członkowie.
Media Publikujące informacje o MSC.
12
88 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Opłaty oraz raportowanieMSC będzie wymagać przedstawienia deklaracji o wysokości obrotów w odstępach kwartalnych, półrocznych lub rocznych w zależności od wielkości sprzedaży produktów z logo MSC. Informacje te pozwalają MSC na określenie wysokości opłaty rocznej oraz wysokości należności licencyjnej.
Akceptacja elementów graficznych W przypadku uzyskania zgody na wykorzystanie logo MSC podmiot wykorzystujący logo MSC zobowiązany jest do przedstawienia materiałów graficznych przed ich publikacją lub drukiem w celu uzyskania akceptacji MSC.
Podstawowe pojęcia
Licencja na użytkowanie logo Określa zasady użytkowania logo MSC na produktach rybnych lub w kartach dań, jak również powiązanych materiałach promocyjnych, takich jak strona internetowa. Podmiot, który podpisał umowę licencyjną w zakresie użytkowania logo MSC, jest zobowiązany do wnoszenia corocznej opłaty oraz – w zależności od sposobu wykorzystania logo –należności licencyjnej.
13
3 rodzaje umów licencyjnych
Standard ecolabel licensing agreement: do używania na produktach rybnych i owocach morza, wymaga posiadania Certyfikatu Łańcucha Dostaw
Marketing agreement:dla celów promocyjnych, dla sieci handlowych nie posiadających Certyfikatu Łańcucha Dostaw MSC
Non-commercial agreement:dla firm, fundacji, partnerów, którzy nie prowadzą działalności komercyjnej, nie sprzedają produktów rybnych i owoców morza
14
89WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Firmy, które podpisały licencję na posługiwanie się logo MSC są zobowiązane ponosić roczne koszty licencyjne wynoszące między 250 USD a 2000 USD oraz opłaty za korzystanie z logo na produktach, zwykle wynoszące 0,5% wartości sprzedanych produktów z logo MSC(w ciągu całego łańcucha dostaw produktu lub pozycjonowania w menu, należności licencyjne pobierane są tylko raz).
Koszty
15
Wartość sprzedanych zakupionych produktów
Opłata licencyjna
0 - $ 200 000 $ 250
$ 200 000 - $ 500 000 $ 1000
>$ 500 000 $ 2000
Uwaga! Akredytowane jednostki certyfikujące, media, organizacje pozarządowe, instytucje edukacyjne nie ponoszą opłat za korzystanie z logo MSC.
Jak uzyskać pliki graficzne z logo MSC?
16
1. Podpisanie umowy licencyjnej z MSCZłóż wniosek o podpisanie umowy licencyjnej w zakresie użytkowania logo MSC. Wniosek można złożyć drogą elektroniczną, wysyłając zgłoszenie na adres [email protected] akceptacji wniosku MSC dostarczy pliki graficzne z logo MSC w wysokiej rozdzielczości w formatach: JPG, TIFF, AI, EPS, BMP.
2. Umieszczenie logo MSC na materiałachWłącz logo MSC oraz powiązane elementy do projektu graficznego Twoich materiałów, takich jak opakowania produktów, lub materiałów promocyjnych zgodnie z wytycznymi zawartymi w niniejszym dokumencie.
90 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
3. Dostarczenie materiałów próbnych do akceptacji
Aby uniknąć ponownego wydrukowania lub ponownej publikacji materiałów z logo MSC w przypadku nieprawidłowego umieszczenia logo, przed ich wydrukowaniem lub opublikowaniem dostarcz do MSC:• Kolorowe próbki wszystkich materiałów
zawierających logo MSC, najlepiej w formie pliku PDF. W przypadku opakowań prosimy również o przesłanie ostatecznego projektu całego opakowania.
• Wypełniony formularz zatwierdzania, który można otrzymać drogą elektroniczną, kontaktując się z MSC pod adresem [email protected].
Akceptacja
17
4. Uzyskanie zgodyPo akceptacji projektu pracownik MSC wyśle Ci pisemną zgodę na użytkowanie logo. Rekomendujemy przystąpienie do druku materiałów dopiero na tym etapie.
5. Wysyłka materiałów do MSCPo wydrukowaniu materiałów z logo MSC wyślij jeden egzemplarz każdego z nich do siedziby głównej MSC w Londynie.
6. Produkt zostanie umieszczony na stronie MSCPo akceptacji materiałów MSC będzie promować Twój produkt na stronie internetowej MSC w zakładce Wyszukiwarka zrównoważonych produktów rybnych.
Zgoda
18
91WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Misją firmy jest zapewnienie długofalowego bezpieczeństwa finansowego dla MSC poprzez obsługę dochodów z licencji na logo.
Kto właściwie udziela licencji na logo?
MSCI - Marine Stewardship Council International Ltd
• Odrębna firma zarejestrowana w 1997 roku
• Odrębna Rada Nazorcza
• Zespół specjalistów odpowiedzialnych stanowiących Ecolabel Licensing Team
• Specjaliści odpowiedzialni za:
• Doradztwo w sprawie używania logo
• Kontrolę stosowania zasad używania logo
• Obsługę umów i licencji
• Obsługę systemów Ecert
19
Logo MSC
20
92 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Logo MSC – główne elementy
A – Certyfikat Zrównoważonego Rybołówstwa To sformułowanie opisuje znaczenie logo MSC.
B – skrót MSC Litery MSC są skrótem od Marine Stewardship Council, właściciela znaku towarowego MSC.
C – www.msc.org/pl Adres strony internetowej MSC musi być zawsze umieszczony w pełnej formie, tak jak przedstawiono powyżej
D – biała linia Biała linia tworząca kontur logo MSC musi zawsze zostać umieszczona w logo. Użycie innego koloru nie jest dozwolone.
E – TM Logo MSC musi zawsze towarzyszyć znak TM. Litery TM oznaczają, że logo MSC jest znakiem towarowym. Znak towarowy MSC zarejestrowany jest w wielu krajach.
F – znacznik wyboru Owalny kształt będący graficzną częścią logo MSC ilustruje ciało ryby oraz znacznik wyboru.
21
Maksymalny rozmiarNie ma ograniczeń w zakresie maksymalnego rozmiaru logo MSC wykorzystywanego na produktach oraz materiałach promocyjnych.
KolorPantone 286. Logo MSC dostępne jest także w wersji czarnobiałej, której można użyć w przypadku, gdy opakowanie jest czarno-białe lub jego kolor odpowiada kolorowi znaku (Pantone). W tych przypadkach logo MSC musi być wydrukowane w kolorze czarno-białym z wyłączeniem skali szarości. Zgoda na wykorzystanie logo w wersji czarno-białej pozostaje w gestii MSC.
Logo MSC – kolor i rozmiar
22
93WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
„Wykorzystanie logo na produktach” oznacza użycie logo MSC na opakowaniach w celu poinformowania, ze składniki rybne lub owoce morza zawarte w produkcie pochodzą z rybołówstwa certyfikowanego w ramach programu MSC.”
Logo na produktach
Wykorzystanie logo MSC na produktach obejmuje:• opakowania produktów
• opakowania zbiorcze
• cenniki firm cateringowych
• katalogi, ulotki i foldery używane w celach biznesowych
23
Co musi znaleźć się na opakowaniu?
24
94 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Nazwy handloweNazwa produktu nie powinna odnosić się do gatunków nieposiadających certyfikatu MSC. W niektórych przypadkach możliwe są odstępstwa, na które zgodę wydaje MSC po wcześniejszym złożeniu wniosku (np. „Imitacja kraba” dla produktów surimi; nazwa produktu nie może wprowadzać kupującego lub konsumenta w błąd).
Dodatkowe wymogi
Jeśli inne informacje związane z certyfikowanym łowiskiem lub MSC są umieszczane na opakowaniach produktów (np. region połowowy FAO, metoda połowów), MSC przeprowadzi kontrolę tych informacji na podstawie raportu z procesu certyfikacji przygotowanego przez jednostkę certyfikującą.
MSC nie ponosi odpowiedzialności za treść i akceptację dodatkowych opisów niewymaganych przez MSC.
Zdjęcia niecertyfikowanych gatunków lub niepowiązanych z certyfikatem metod połowowych nie mogą być umieszczane na opakowaniach sygnowanych logo MSC.
Odpowiedzialność w zakresie spełnienia norm dotyczących żywności i znakowania na poziomie krajowym i międzynarodowym leży całkowicie po stronie właściciela danego opakowania.
25
Kod certyfikacji w łańcuchu dostaw powinien być umieszczony obok znaku dla opakowań zbiorczych na zewnętrznym opakowaniu zbiorczym. Pojedyncze opakowania w ramach opakowania zbiorczego musza zawierać standardowe logo MSC i być zgodne z wymogami w zakresie użytkowania logo na produktach zawartymi w niniejszym przewodniku.
Opakowania zbiorcze
26
95WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Materiały promocyjne
Materiały promocyjne mogą zawierać logo MSC tylko w przypadku, gdy reklamowane produkty posiadają certyfikat MSC w łańcuchu dostaw, są oznaczone logo MSC oraz zostały wcześniej zaakceptowane przez MSC.
Reklamy, materiały dystrybuowane w punktach sprzedaży, reklamy na samochodach, ubrania pracowników, materiały drukowane (włączając cenniki, ulotki edukacyjne, książki) strony internetowe i aplikacje mobilne.
27
Logo na materiałach
28
Znak promocyjnyZnak promocyjny MSC może być wykorzystany w materiałach promocyjnych przez wszystkich użytkowników jako alternatywa dla logo z tekstem wspierającym (powyżej). Znak promocyjny może zawierać logo organizacji.
Logo MSC i tekst wspierającyJeśli materiały produkowane przez dana firmę odnoszą się jedynie do produktów z logo MSC lub wszystkie produkty sprzedawane przez firmę maja logo MSC, logo MSC może być użyte samodzielnie bez tekstu wspierającego.
Jeśli firma sprzedaje produkty z logo MSC oraz produkty rybne niecertyfikowane lub publikuje materiały,które odnoszą się zarówno do produktów certyfikowanych, jak i niecertyfikowanych, tekst wspierający(zobacz ramka powyżej) musi zostać użyty razem z logo MSC, aby wyraźnie wskazać konsumentowi, któreprodukty posiadają certyfikat MSC
96 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Niewłaściwe użycie
29
MSC pozostawia sobie prawo odmowy wydania zgody na użycie logo MSC w proponowanym formacie, jeśli uzna, że jest on nieodpowiedni. Stosowanie logo MSC nie powinno powodować żadnej szkody lub uszczerbku na reputacji i wizerunku MSC.
Użytkownicy logo MSC musza zagwarantować, ze logo MSC i nazwa „Marine StewardshipCouncil” nigdy nie są wykorzystywane w sposób, który:• prowadzi do błędnego powiazania przez
konsumentów logo MSC z innymi markami lub logo, sugeruje, ze dany produkt ma certyfikat MSC, mimo ze tak nie jest,
• tworzy powiazanie z produktami, które nie pochodzą z łowisk certyfikowanych w ramach standardów MSC.
Niewłaściwe użycie
30
97WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Zaprojektuj prawidłowo oznakowane opakowanie dania rybnego
z certyfikatem MSC.
ĆWICZENIE
31
Dziękuję za uwagę!
Olli
Toiv
onen
/ W
WF
Dziękuję za uwagę.
*zdjęcia: © Marine Stewardship Council
Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.
Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.
98 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
1
© W
WF/
D. B
ógda
ł
Katarzyna Skawińska
Warsztaty z zakresu systemów certyfikacji produktów rybnych
Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG. Celem projektu
jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.
Prawidłowe komunikaty w działaniach marketingowych zwiększających świadomość
konsumentów w zakresie ich wpływu na stan
różnorodności biologicznej mórz i oceanów.
Działania edukacyjne MSC na świecie
2
7
99WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Działania edukacyjne MSC w Polsce
3
Światowy Dzień Oceanów z MSC Polska
4
100 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Świąteczny Śledzik z MSC Polska
5
6
MSC na co dzień i od święta!
101WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Kampanie marketingowe MSC na świecie
7
Kampania MSC Polska i FRoSTA
8
W 2014 roku razem z FRoSTAPolska MSC ogłosiło program „Może zadbajmy o morze?”. W ramach programu uczy konsumentów o tym jak wybierać ryby, które trafiają na nasze talerze. Pierwsza edycja programu odbyła się jesienią 2014 oraz wiosną 2015. Kolejna odbędzie się wiosną 2016 roku.
• 7 galerii handlowych w różnych miastach Polski
• 2 sklepy internetowe
• Reklama TV
• Spotkania prasowe
102 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Kaufland przykład promocji w sieci sklepów
9
W 2015 roku Kaufland aktywnie promuje swoje produkty K-Classic z certyfikatem MSC• 190 sklepów
• Magazyn Tipp
• Strona internetowa
• Dotarcie: 5 mln
Nasze zasady komunikacji
10
POZYTYWNE
SPÓJNE CIEKAWE
…komunikaty, które podkreślają i wyróżniają zaangażowanie naszych partnerów
…komunikaty, które obrazują jak współpracujemy zmieniając środowisko
…komunikaty z komunikatami naszych partnerów i biurami MSC z całego świata
103WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Zasady kampanii MSC• Inspiruj konsumentów poprzez
pozytywne komunikaty
• Podkreślaj słowo „zrównoważone” we wszelkich komunikatach
• Podkreślaj słowo „identyfikowalność” wszystkich produktów z logo MSC
• Używaj określenia „niebieski certyfikat MSC”, „niebieski znak MSC” „certyfikat zrównoważonego rybołówstwa MSC”
• Mów o „produktach rybnych certyfikowanych MSC”
• Zachęcaj konsumentów do kupowania ryb z certyfikatem MSC
11
Uwaga!
12
Niebieski certyfikat MSC NIE oznacza,
że ryba jest zdrowa!
Niebieski certyfikat MSC NIE oznacza,
że ryba jest ekologiczna!
104 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Key messages
Większość ryb na świecie jest poławiana w sposób zagrażający morzom i oceanom.
Niebieski certyfikat MSC oznacza, że ryba została złowiona w sposób zrównoważony, czyli w taki który w mniejszym stopniu wpływa na ekosystem, pozostawia więcej ryb w morzach i oceanach oraz sprzyja innym zwierzętom morskim.
Każdy z nas może wspierać zrównoważony rozwój mórz i oceanów poprzez codzienne wybory w sklepie!
13
Przykład komunikatu o MSC MSC jest niezależną, międzynarodową organizacją pozarządową.
Organizacja MSC w raz z naukowcami, rybakami oraz organizacjami
ekologicznymi opracowała standardy środowiskowe w zakresie zrówno-
ważonego rybołówstwa. Co to oznacza? Oznacza to, że dzięki MSC,
rybacy na całym świecie wiedzą jak łowić dziko żyjące populacje ryb,
aby nigdy nie zabrakło ich w naszych w morzach i oceanach.
Misją MSC jest wykorzystanie programu certyfikacji MSC i niebieskiego
certyfikatu MSC.
14
105WERSJA DLA PRZETWÓRCÓW RYB I OWOCÓW MORZA
Przykład komunikatu o MSCProgram certyfikacji to ocena rybaków pod kątem sposobu dokonywania przez nich połowów. Jeżeli są zgodne ze standardami MSC rybacy mogą oznaczać swoje ryby niebieskim certyfikatem MSC. Odpowiednie standardy muszą spełnić również producenci. Produkty rybne wytworzone z gatunków ryb, które otrzymały certyfikat, mogą być wyróżnione niebieskim certyfikatem MSC, tylko w przypadku potwierdzenia, że w ich składzie znajdują się jedynie ryby pochodzące z certyfikowanych łowisk.
Niebieski certyfikat MSC gwarantuje, że produkty pochodzą ze zrównoważonych połowów, a kupowana przez nas ryba pochodzi ze stabilnych i dobrze zarządzanych łowisk.
15
Przykłady komunikatów dla firm
• My, jako firma zobowiązaliśmy się do działania na rzecz ochrony zasobów mórz i oceanów”
• „Możemy chronić morza i oceany poprzez swoje decyzje zakupowe”
• „Organizacje rybackie z całego świata działają na rzecz pełnych ryb mórz i oceanów”
• „Ryby oznaczone niebieskim certyfikatem MSC zostały złowione w taki sposób, aby nigdy nie zabrakło ich dla nas i przyszłych pokoleń”
• „Niebieski certyfikat MSC oznacza, że surowiec pochodzi ze zrównoważonych łowisk MSC”
16
106 PODRĘCZNIK Z ZAKRESU SYSTEMÓW CERTYFIKACJI PRODUKTÓW RYBNYCH
Dziękuję za uwagę!
Olli
Toiv
onen
/ W
WF
Dziękuję za uwagę.
* zdjęcia: © Marine Stewardship Council
Projekt „Kampania na rzecz ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” korzysta z dofinansowania w kwocie 1 872 163 PLN pochodzącego z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach funduszy EOG.
Celem projektu jest zwiększenie świadomości społecznej na temat wpływu codziennych decyzji konsumenckich na różnorodność biologiczną mórz i oceanów.
©1986 P
anda symbol W
WF – W
orld Wide Fund For N
ature (Formerly W
orld Wildlife Fund) ®
“WW
F” and “living planet” are Registered Tradem
arks
Fundacja WWF Polska – Jesteśmy częścią międzynarodowej organi-zacji ekologicznej, która od ponad 50 lat chroni przyrodę na całym świecie, a od 2001 roku również w Polsce. Ratujemy zagrożone gatunki, promujemy zrównoważone rybołówstwo i rolnictwo oraz działamy na rzecz powstrzymania zmian klimatu. Walczymy z nielegalnym handlem ginącymi gatunkami roślin i zwierząt. Staramy się o to, aby morza i rzeki były pełne życia. Staramy się o to, aby morza i rzeki były pełne życia. Naszą misją jest powstrzymanie degradacji środowiska naturalnego naszej planety i kształtowanie przyszłości, w której ludzie będę żyli w harmonii z przyrodą.
wwf.pl
Podręcznik wydany w ramach realizacji projektu „Kampania na rzecz
ochrony różnorodności biologicznej mórz i oceanów” finansowanego ze
środków pochodzących z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii w ramach
funduszy EOG.
Poprzez fundusze EOG i fundusze norweskie, Islandia, Liechtenstein
i Norwegia przyczyniają się do zmniejszania nierówności społecznych
i ekonomicznych oraz wzmacniania relacji dwustronnych z państwami
beneficjentami w Europie. Trzy państwa ściśle współpracują z UE
na podstawie Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym
(Porozumienie EOG).
W okresie 2009–2014 wartość funduszy EOG i funduszy norweskich
wynosi 1,79 miliarda euro. Norwegia zapewnia około 97% łącznego
finansowania. Fundusze są dostępne dla organizacji pozarządowych,
instytucji badawczych i szkół wyższych, sektora publicznego i sektora
prywatnego w 12 nowo przyjętych państwach członkowskich UE oraz
Grecji, Portugalii i Hiszpanii. W ich ramach ma miejsce szeroka
współpraca z podmiotami z państw darczyńców, a przedsięwzięcia mogą
być wdrażane do 2016 r.
Najważniejsze obszary wsparcia obejmują ochronę środowiska i zmiany
klimatyczne, badania i stypendia, społeczeństwo obywatelskie, ochronę
zdrowia i wsparcie dla dzieci, równość płci, sprawiedliwość i dziedzictwo
kulturowe.
Wyd
rukow
an
o na
pa
pierze ekolog
icznym