poemas de rafa villar
DESCRIPTION
poesiaTRANSCRIPT
rastros de mar
1
debullar con silencios
as raíces deste mar
todo el sombra
todo el nós
mar
encallado no tempo
golsando frío e usura
2
como aliviarmos os ollos
desta paisaxe atroz
que nos manca?
como cuspirmos as lascas da dor
cando o que sangramos
é espanto?
como naufragarmos futuro?
3
indicaría co dedo
que hai homes detrás da culpa
tinxidos de mentira
gobernos falsarios
e un capital famento das súas ruínas
co dedo indicaría tamén
un ronsel no horizonte
que terma de nós
4
esquecería
se me fose dado esquecer
tanto desatino
que nos deixa á intemperie
se me fose dado
facer da memoria
unha enorme balea branca sen feridas
5
para os que abrazan a súa impunidade
confiadamente
e mañá volverán
coa súa chuvia de alfinetes
un aviso:
non hai cantil
que soporte tanta infamia
ao descuberto
6
despois
armando os días
como un sopro terríbel
beberemos do mar
o seu devalo
ata escribirmos nas ondas
aquí era o inferno, meu capitán
7
tripada a náufraga memoria
no fondal de nós
fican rastros
o mar
o mar que se reinventa
para salferir en nós
máis mar
***
rastros de mar
1
desgranar con silencios
las raíces de este mar
todo él sombra
todo él nosotros
mar
encallado en el tiempo
vomitando frío y usura
2
¿cómo aliviar los ojos
de este paisaje atroz
que nos lastima?
¿cómo escupir las esquirlas de dolor
cuando lo que sangramos
es espanto?
¿cómo naufragar el futuro?
3
indicaría con el dedo
que detrás de la culpa hay hombres
teñidos de mentira
gobiernos falsarios
y un capital hambriento de sus ruinas
con el dedo indicaría también
una huella en el horizonte
que nos aguanta
4
olvidaría
si me fuese dado olvidar
tanto despropósito
que nos deja a la intemperie
si me fuese dado
hacer de la memoria
una enorme ballena blanca sin heridas
5
para los que abrazan su impunidad
confiadamente
y mañana volverán
con su lluvia de alfileres
un aviso:
non hai acantilado
que soporte tanta infamia
al descubierto
6
después
armando los días
como un soplo terrible
beberemos
la bajamar
hasta escribir en las olas
aquí era el infierno, mi capitán
7
pisada la náufraga memoria
en el fondo de nosotros
quedan rastros
el mar
el mar que se reinventa
para salpicar en nosotros
más mar
(No recogido en libro, enero de 2003)
____________________________
casa ou sombra (Fragmentos)
eu son de aquí
desta raíz de nogueira
que fende
o mar
desta carriza
orientada ao inverno
desta mera
son de aquí
sombra
dos días
que andei
tan
só
de aquí
lento veleno
na gorxa
e mortal
os meus restos
son esta casa
de espellos
mudos
que me crean
______________
auga de dentro
é a que me molla
de dentro
das árbores grises
da casa
para fóra
da espesura
______________
casa
de marxes
ao sur
por onde
veñen
os vendavais
e o mar
escintila
______________
levo
a casa
como un exilio
de sombras
desgastadas
ás costas
da miña pasaxe
a corazón
aberto
______________
hai un mar
que me naceu
dentro
desde a casa
até as pupilas
______________
só a chuvia
volve
impenitente
á casa
só ela
cos seus cristais
eu regresei
fugaz
como voo de andoriña
voltei
pero só era chuvia
de setembro
______________
as fiestras da casa
observan a mañá
as súas plumas
de anxo caído
tras os cristais
a xeada amence
para dentro
os ollos
que me miran
desde o espello
calan
ese silencio
é parte do frío
______________
arde a casa
cando é memoria
portas
fiestras
corredores
cuartos
cheminea
luces e sombras
que se esvaecen
neste outono
entre as cinzas
só o meu medo
de poucos anos
que non deixa
de ollar
para min
______________
de entre as casas
só esta casa
me leva
só ela
me borra
e me di
só ela
me vive
aínda que
me viva
a súa morte
detrás
______________
os baúis
gardan
a memoria
da casa
anos
enterrados
no fondo
ruínas
que me rozan
os meus dedos
abren os baúis
cara a dentro
______________
a casa
a penas colle
nun poema
e sen embargo
non a deixo
de escribir
coa tinta
máis amarga
______________
da casa
un día
nada
quedará
nin estes poemas
nin os restos
das bágoas
***
casa o sombra (Fragmentos)
yo soy de aquí
de esta raíz de nogal
que parte
el mar
de este musgo
que se orienta hacia el invierno
de esta niebla
soy de aquí
sombra
de los días
en que anduve
tan
solo
de aquí
lento veneno
en la garganta
y mortal
mis restos
son esta casa
de espejos
mudos
que me crean
______________
agua de dentro
es la que me moja
de dentro
de los árboles grises
de la casa
hacia afuera
de la espesura
______________
casa
de márgenes
al sur
por donde
vienen
los vendavales
y el mar
centellea
______________
llevo
la casa
como un exilio
de sombras
desgastadas
a espaldas
de mi paso
a corazón
abierto
______________
hay un mar
que me ha nacido
dentro
desde la casa
hasta las pupilas
______________
sólo la lluvia
vuelve
impenitente
a la casa
solamente ella
con sus cristales
yo he regresado
fugaz
como vuelo de golondrina
he vuelto
pero sólo era lluvia
de septiembre
______________
las ventanas de la casa
observan la mañana
sus plumas
de ángel caído
detrás de los cristales
el rocío amanece
hacia adentro
los ojos
que me miran
desde el espejo
callan
ese silencio
es parte del frío
______________
arde la casa
cuando es memoria
puertas
ventanas
pasillos
habitaciones
chimenea
luces y sombras
que se disipan
en este otoño
entre las cenizas
solamente mi miedo
de pocos años
que no cesa
de mirarme
______________
de entre las casas
sólo esta casa
me lleva
sólo ella
me borra
y me dice
sólo ella
me vive
aunque
me viva
su muerte
detrás
______________
los baúles
guardan
la memoria
de la casa
años
enterrados
en el fondo
ruinas
que me rozan
mis dedos
abren los baúles
hacia adentro
______________
la casa
apenas cabe
en un poema
y sin embargo
non dejo
de escribirla
con la tinta
más amarga
______________
de la casa
un día
nada
quedará
ni estos poemas
ni los restos
de las lágrimas
(Del libro casa ou sombra, 1997)
____________________________
días de sherazade (fragmentos)
1
no último relampo
da noite
sherazade despreguízase
impúdica e tenra
le contos para min
e despois
ámame
ela é un mar
que me violenta
soidade tras soidade
un naufraxio
que me arde
2
sabe sherazade
das torpes ás que cruzan
o meu voo
das plumas
do meu vento
da miña ansia
entre as suas mans
de maga
nacen máis ceos
e horizontes
que me dá
3
terríbel
sherazade
ver
que o mundo nos maldí
cun eco
que chega
a canta parte fomos
aos lugares
que procuraron
máis espazo
para nós
con tanto amor
e tanta morte
4
dedos
de sherazade
látegos
que me devastan
e me volven
á vida
tantas noites
que case non sei
amar
5
sherazade
conxura
palabras e silencios
para abrir
o mar
para camiñar
sobre as augas
para amarme
sen tregua
6
dáme un nome
para o paraíso
algo
que nos expulse
alí
e que nos lembre
sherazade
por unha mazá
ou por nos declarar
máis vivos
á intemperie
7
outra noite
sherazade
outro conto
a dous centímetros
do universo
e a nada
de nós
sós
8
aquí
non sentimos o mar
sherazade
nin as gaivotas
nin os barcos que parten
aquí
somos náufragos
que se desfán
a máis silencio
9
amarrarse
a canto resto de naufraxio
somos
malvender
se acaso
escuras singraduras
soñarse soñando
palabra
de sherazade
10
onde
estarán as illas
sherazade?
en que mar?
en que universo?
sabemos das historias
que se contan nos peiraos
...as illas
sempre en liña recta
para o sur...
as nosas illas
sherazade
son dun destino incerto
como o próximo temporal
11
sherazade
é a serpe que me enrosca
cada vez
cada noite
entre as alfombras
desgastadas
sherazade
dáme o seu tempo
e déixame só
cando volve
á sua memoria
satisfeita
12
inconfundíbel a dor
en sherazade
arribando
cos dedos todos
á súa mañá
dor
que me toca
inesperadamente
e me esquiva
a un camiño
que nunca chega
ao atlántico
***
días de sherezade (fragmentos)
1
en el último fulgor
de la noche
sherezade se despereza
impúdica y tierna
me lee cuentos
y después
me ama
ella es un mar
que me violenta
soledad tras soledad
un naufragio
que me arde
2
sabe sherezade
de las torpes alas que cruzan
mi vuelo
de las plumas
de mi viento
de mi ansia
entre sus manos
de maga
nacen más cielos
y horizontes
que me da
3
terrible
sherezade
ver
que el mundo nos maldice
con un eco
que llega
a cuanta parte hemos sido
a los lugares
que buscaron
más espacio
para nosotros
con tanto amor
y tanta muerte
4
dedos
de sherezade
látigos
que me devastan
y me vuelven
a la vida
tantas noches
que casi no sé
amar
5
sherezade
conjura
palabras y silencios
para abrir
el mar
para caminar
sobre las aguas
para amarme
sin tregua
6
dame un nombre
para el paraíso
algo
que nos expulse
allí
y que nos recuerde
sherezade
por una manzana
ou por declararnos
más vivos
a la intemperie
7
otra noche
sherezade
otro cuento
a dos centímetros
del universo
y a nada
de nosotros
solos
8
aquí
no oímos el mar
sherezade
ni las gaviotas
ni los barcos que zarpan
aquí
somos náufragos
que se deshacen
a más silencio
9
amarrarse
a cuanto resto de naufragio
somos
malvender
si acaso
oscuras singladuras
soñarse soñando
palabra
de sherezade
10
¿en dónde
estarán las islas
sherezade?
¿en qué mar?
¿en qué universo?
sabemos de las historias
que se contan en los muelles
...las islas
siempre en línea recta
hacia el sur...
nuestras islas
sherezade
son de un destino incierto
como el próximo temporal
11
sherezade
es la serpiente que me enrosca
cada vez
cada noche
entre las alfombras
desgastadas
sherezade
me da su tiempo
y me deja solo
cuando vuelve
a su memoria
satisfecha
12
inconfundible el dolor
en sherezade
arribando
con todos los dedos
a su mañana
dolor
que me toca
inesperadamente
y me esquiva
a un camino
que jamás llega
al atlántico
(Del libro días de sherazade, 2000)
____________________________
Costa da Morte
(1)
Hai un mar e unha terra dentro do mar que se crava fonda como unha espora, e un silencio que ás
veces é un látego escintilante ao corazón da noite inmensa.
Somos esa vida desangrada tras os vidros manchados de argazo. Os nosos ollos nacen ao inverno e ao
espanto como nós á loucura e ao berro. Perdidos faros alumean para sempre a nosa ruta afundida.
Hai un mar de terra empuñada vomitando lume en nós. Unha dor antiga que nos queima. Un horizonte
cego. Unha soidade. Somos como a ardora e o naufraxio, e navegamos calquera vento imposíbel.
Entre a terra e o mar só os nosos corpos
ferozmente amarrados.
(2)
Porque somos tan de medo, tan acabados de vencer, fechamos portas e convocamos o silencio a
golpes de campá como o recordo do lume baleirándonos, escarvándonos, se cadra sucumbíndonos,
pero sempre a golpes de campá.
A pequena igrexa, o adro cheo de xente o día da festa, as flores para o santo e o latexar compasado
dunha campá na memoria. Distinta ao tempo do medo, do rebumbio, da axitación, do perigo. Porque
no mar tamén se arde, tamén. E temos medo.
Medo á terra negra, á chuvia da terra negra. Medo de todo o que nos lembre que somos vulnerábeis,
ou digo débiles, ou sexa nada ou case nada para as voltas do mundo. Un vira-vira atolado que nos leva
á súa vontade, case contra nós.
De aí o medo. De aí o silencio rescatado. De aí nós, náufragos dunha sorte maldita. Co frío entre as
costelas.
***
Costa da Morte
(1)
Hay un mar y una tierra dentro del mar que se clava honda como una espuela, y un silencio que a
veces es un látigo centelleante al corazón de la inmensa noche.
Somos esa vida desangrada tras los vidrios manchados de algas. Nuestros ojos nacen al invierno y al
espanto como nosotros a la locura y al grito. Perdidos faros alumbran para siempre nuestra ruta
sumergida.
Hay un mar de tierra empuñada vomitando fuego en nosotros. Un antiguo dolor que nos quema. Un
horizonte ciego. Una soledad. Somos como la ardora y el naufragio, y navegamos cualquier viento
imposible.
Entre la tierra y el mar sólo nuestros cuerpos
ferozmente atados.
(2)
Porque somos tan de miedo, tan acabados de vencer, cerramos puertas y convocamos el silencio a
golpes de campana como el recuerdo del fuego vaciándonos, escarbándonos, si acaso
sucumbiéndonos, pero siempre a golpes de campana.
La pequeña iglesia, el atrio lleno de gente el día de la fiesta, las flores para el santo y el latir
acompasado de una campana en la memoria. Distinta al tiempo del miedo, de la algarada, de la
agitación, del peligro. Porque en el mar también se arde, también. Y tenemos miedo.
Miedo a la tierra negra, a la lluvia de la tierra negra. Miedo de todo lo que nos recuerde que somos
vulnerables, o digo débiles, o sea nada o casi nada para las vueltas que da el mundo. Un girar
enloquecido que nos lleva a su voluntad, casi contra nosotros.
De ahí el miedo. De ahí el silencio rescatado. De ahí nosotros, náufragos de una suerte maldita. Con el
frío entre las costillas.
(no recogido en libro individual)
____________________________
Porto da Coruña, ano mil novecentos e poucos
eu quería que meu bisavó fose pirata barbazul
pero el sobe a aquel barco, cos seus primeiros zapatos de 18 anos,
sen máis terra que a das súas unllas labregas
América era o seu horizonte de escuma
e meu bisavó di un adeus sen apenas dirección
con bágoas sequísimas e un silencio gris
até chegar á Arxentina
meu bisavó nunca me falou de Bos Aires
eu quería que meu bisavó cantase polas avenidas
tangos saudosos
na lembranza dun país que se cadra era un destino,
ou un amor,
pero meu bisavó só coñeceu
a cidade raulgonzaleztuñón e tabernaria
un porto que era unha illa esquecida
e homes tatuados
nas sombras nocturnas dos arrabaldos
meu bisavó volveu cun bandaneón baixo do brazo
e cicatrices como lascas de memoria e soidade
meu bisavó baixa daqueloutro barco,
enfermo de atlántico,
tusindo un tempo que se esfuma na súa fame lenta
eu quería que meu bisavó fose indiano
de chaleco, levita, chapeu e reloxo no peto
pero meu bisavó traballaba día e noite
para facer un enorme banco de carpinteiro
e entre garlochas, martelos, puntas, serras, táboas...
consumía a súa vida e fabricaba esquecementos
meu bisavó nunca me falou de Bos Aires
poucos días antes de morrer
meu bisavó apenas nos recoñecía
e só falaba de xente enterrada na chuvia da memoria
e dunha terra, alén do mar,
que aínda debía gardar a súa suor
e mais a súa mocidade
***
Puerto de A Coruña, año mil novecientos y poco
yo quería que mi bisabuelo fuera pirata barbazul
pero él se sube a aquel barco, con sus primeros zapatos de 18 años,
sin más tierra que la de sus uñas campesinas
América era su horizonte de espuma
y mi bisabuelo dice un adiós sin apenas dirección
con lágrimas sequísimas y un silencio gris
hasta llegar a Argentina
mi bisabuelo nunca me habló de Buenos Aires
yo quería que mi bisabuelo cantara por las avenidas
tangos meláncolicos
en el recuerdo de un país que tal vez era un destino,
o un amor,
pero mi bisabuelo sólo conoció
la ciudad raulgonzaleztuñón y tabernaria
un puerto que era una isla olvidada
y hombres tatuados
en las sombras nocturnas de los arrabales
mi bisabuelo volvió con un bandaneón debajo del brazo
y cicatrices como esquirlas de memoria y soledad
mi bisabuelo se baja de aquel otro barco,
enfermo de atlántico,
tosiendo un tiempo que se difumina en su hambre lenta
yo quería que mi bisabuelo fuera indiano
de chaleco, levita, sombrero y reloj de bolsillo
pero mi bisabuelo trabajaba día y noche
para hacer un enorme banco de carpintero
y entre garlopas, martillos, clavos, sierras, tablas..
consumía su vida y fabricaba olvidos
mi bisabuelo nunca me habló de Buenos Aires
pocos días antes de morirse
mi bisabuelo apenas si nos reconocía
y sólo hablaba de gente enterrada en la lluvia de la memoria
y de una tierra, más allá del mar,
que aún debía guardar su sudor
y su juventud
(non recogido en libro individual)
____________________________
memoria de ahab (fragmentos)
este foi
o lugar elixido polos dinosauros
para extinguírense
e chamouse terra
_________
despois de tanto babel
como explicar
que xa só dicimos
silencios?
_________
no noso inventario de cousas baleiras
haberá un lugar
para ese océano que aramos
xeración tras xeración
_________
dicir
con palabras rescatadas da intemperie
que non hai viaxe
que ulises
nunca volverá aos océanos
tripulando a súa propia soidade
que nós eramos
o po levantado dunha terra ao pairo
_________
porque
esta é a memoria dun diluvio
apenas mar
***
memoria de ahab (fragmentos)
este fue
el lugar elegido por los dinosaurios
para extinguirse
y se llamó tierra
_________
después de tanto babel
¿cómo explicar
que ya solamente decimos
silencios?
_________
en nuestro inventario de cosas vacías
habrá un lugar
para ese océano que aramos
generación tras generación
_________
decir
con palabras rescatadas de la intemperie
que no hay viaje
que ulises
nunca volverá a los océanos
tripulando su propia soledad
que nosotros éramos
el polvo levantado de una tierra al pairo
_________
porque
esta es la memoria de un diluvio
apenas mar
(Del libro inédito memoria de ahab)
Rafa Villar Nació en Cee-Costa da Morte, 1968. Licenciado en filología gallego-portuguesa por la
Universidad de Santiago de Compostela. Fue cofundador del Batallón Literario da Costa da Morte y del
consejo editorial de la colección de poesía Letras de Cal. En la actualidad forma parte de la directiva
de la Asociación de Escritores en Língua Galega (AELG). También es miembro y portavoz de la Xestora
Nacional de la plataforma ciudadana "Nunca Máis".
Obra poética publicada: Liques da memoria (Caixa Galicia, 1993); o devalo do mar(edición de autor,
1994); No mesmo espacio (Edicións do Dragón, 1995); A sotavento dunha singradura (Edicións Espiral
Maior, 1995); O tributo da tarde (Editorial Toxosoutos, 1997); casa ou sombra (Edicións Xerais,
1997); Illa dentro (edición en internet, 1998); ícaro (1ª ed. Edições Tema, 1999; 2ª ed. Retagarda
Edicións, 2000);días de sherazade (Edicións Espiral Maior, 2000); memoria de ahab (inédito).