politics of ideology in thai juvenile ·...

22
การเมืองของอุดมการณ์ในกลุ่มยุวชนไทย สุพัตรา ปัญญา* และ วัชรพล พุทธรักษา** * นิสิตหลักสูตรรัฐศาสตรมหาบัณฑิต คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร ** ผู้ช่วยศาสตราจารย์ประจำาคณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ 16 SOC&ANT th เอกสารประกอบการประชุมวิชาการ (Proceedings) การสัมมนาเครือข่ายนักศึกษาระดับบัณฑิตศึกษา สาขาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา ครั้งที่ 16 ประจำาปีการศึกษา 2559 ระหว่างวันที่ 29-30 มิถุนายน พ.ศ.2560 POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE Copyright © 2017 by Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre [Public Organisation] and Naresuan University. All rights reserved

Upload: others

Post on 17-Feb-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

II การเมองของอดมการณในกลมยวชนไทย II

811

การเมองของอดมการณในกลมยวชนไทย

สพตรา ปญญา* และ วชรพล พทธรกษา**

* นสตหลกสตรรฐศาสตรมหาบณฑต คณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร

** ผชวยศาสตราจารยประจำาคณะสงคมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร อาจารยทปรกษาวทยานพนธ

16SOC&ANT

thเอกสารประกอบการประชมวชาการ (Proceedings)

การสมมนาเครอขายนกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาสงคมวทยาและมานษยวทยา

ครงท 16 ประจำาปการศกษา 2559 ระหวางวนท 29-30 มถนายน พ.ศ.2560

POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE

Copyright © 2017 by Princess Maha Chakri Sirindhorn Anthropology Centre [Public Organisation] and Naresuan University.

All rights reserved

Page 2: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

812

สพตรา ปญญา

บทคดยอ

กลไกการครอบงำาความคด ความเชอของรฐทกระทำาตอประชาชนในรฐ เปนสงทสำาคญอยาง

มากตอการรกษาอำานาจและการครองอำานาจอยางมนคงในระยะยาวของกลมผครองอำานาจนำารฐ

ซงในงานวจยน ผวจยไดทำาการศกษาเกยวกบกลไกทางอดมการณตางๆของรฐ ทมอทธพลตอกลมเยาวชน

ในจงหวดพษณโลก โดยงานวจยนมวตถประสงคเพอศกษากลไกอดมการณทางการเมองทมอทธพลตอ

กลมเยาวชนและเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางของกลไกอดมการณทางการเมองระหวาง

กลมเยาวชนในระดบชนมธยมศกษาตอนปลายและนกศกษามหาวทยาลยในเขตอำาเภอเมอง จงหวด

พษณโลก โดยใชกลมตวอยางจากเยาวชนทงหมดจำานวน 40 คน แบงเปนเยาวชนกลมนกเรยนระดบชน

มธยมศกษาตอนปลายโรงเรยนพษณโลกพทยาคมจำานวน 20 คน และนสตมหาวทยาลยนเรศวรจำานวน

20 คน โดยผวจยไดใชการสมภาษณและการคนควาจากเอกสารในการเกบรวบรวมขอมล โดยใชเทคนค

การวเคราะหสรปอปนย(analytic Induction) ซงเปนการตความสรางขอสรปขอมลจากสงทเปนรปธรรม

หรอปรากฏการณทมองเหน ทเกบรวบรวมมาไดโดยการสมภาษณและคนควาจากเอกสาร

จากการศกษา พบวา กลไกดานวฒนธรรมและประเพณ กลไกดานครอบครว กลไกดานสถาน

ศกษาและกลไกดานพรรคการเมอง เปนกลไกอดมการณทางการเมองทมอทธพลตอกลมเยาวชนมาก

ทสด(ตามลำาดบ) ในขณะทกลไกดานสอมวลชนและกลไกดานศาสนาแทบจะไมมอทธพลกบเยาวชนเลย

ทงนกลไกอดมการณทางการเมองทมอทธพลตอกลมเยาวชนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลายกบ

นสตมหาวทยาลย มความแตกตางกนของกลไกดานครอบครวและกลไกดานสถานศกษา คอ กลไกดาน

ครอบครวมอทธพลตอกลมเยาวชนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย มากกวานสตมหาวทยาลย

แตกลไกดานสถานศกษามอทธพลตอกลมเยาวชนนสตมหาวทยาลย มากกวากลมเยาวชนนกเรยนระดบ

ชนมธยมศกษาตอนปลาย

คำ�สำ�คญ: กลไกทางอดมการณ , กลไกทางการเมอง , อดมการณทางการเมอง , เยาวชน , อดมการณ

Page 3: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

II การเมองของอดมการณในกลมยวชนไทย II

813

Abstract

The Hegemony mechanism, and the belief by the state towards its citizen are the

most important points for keeping the state leader’s power and stability in the long term. In

this research, the researcher has studied the ideological state mechanisms which influence

Thai juveniles, and also compared the sameness and the difference of mechanism in politics

of ideology among Thai juveniles in high school levels and Thai juveniles in university levels

who are in the area of Phitsanulok city District, Phitsanulok Province. There are 40 juveniles

for this sample group – 20 of them from Phitsanulok Pittayakom School, and the other 20

from Naresuan University. The researcher has conducted the interview and has done some

documentary research to be the data collection by using analytic induction technique to

summarize the data from the solid evidence or anything that we could see which were

collected from the interview and the documentary research.

According to the study, it was found that mechanism in culture and tradition,

mechanism in family, mechanism in school, and mechanism in political party are the politics

of ideology that most influence Thai juveniles, chronologically; whereas mechanism in mass

media, and mechanism in religion rarely influence Thai juveniles. However, mechanism in

politics of ideology influencing Thai high school students, and Thai university students is

different among these two groups in term of mechanism in family, and mechanism in school.

To clarify this, mechanism in family influences Thai high school students more than Thai

university students; but mechanism in school influences Thai university students more than

Thai high school students.

Keywords: Mechanism in Politics of Ideology, Mechanism in Politics, Politics of Ideology,

Juveniles, Ideology.

Page 4: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

814

สพตรา ปญญา

บทนำา

ส ภาพการเมองไทยตงแต พ.ศ.2548 จนถงปจจบน เกดภาวะกฤตและความสบสนทางการเมอง

ทมากมาย โดยมการเปลยนแปลงผนำาประเทศบอยครงและไดมาซงรฐบาลทหลากหลาย รวมถงทมาของรฐบาลดวยเชนกน ซงปรากฏการณดงกลาวไดสงผลทำาใหเกดผลกระทบตอสงคมในวงกวาง เชน

เกดความขดแยงกนในสงคม ภาวะเศรษฐกจทตกตำา ความไมตอเนองและความเชอมโยงของการบรหาร

นโยบายของรฐบาลทมตอสงคม ซงการเปลยนแปลงสภาพทางสงคม เศรษฐกจ การเมอง กเปนผลมา

จากการเปลยนแปลงของผนำาประเทศ หรอผนำาทางการเมอง เพราะผนำาแตละคนทไดเขามาทำาหนาท

บรหารประเทศ จะมความคดและอดมการณทแตกตางกน โดยอดมการณจะเปนตวกำาหนดสงตางๆของ

สงคม ใหเปนไปตามความคดของผนำานนๆอยางบรรลเปาหมาย ซงนกวชาการมมมมองเกยวกบอดมการณ

วาอดมการณจะเปนสงชนำาทางความคดและพฤตกรรมของประชาชนทปรากฏรปรางออกมาเปน

การกระทำาทมตอสงคม ทงนอดมการณยงเปนสงสำาคญตอการกำาหนดลกษณะนโยบายทางสงคม

การเปลยนแปลงทางสถาบน และยงมอทธพลตอบทบาทของรฐ ตลอดจนถงบรรยากาศในการปฏรป

สงคม (ประจกษ นำาประสานไทย, 2555) เพราะฉะนนแลวอดมการณของผนำาประเทศจงเปนสงทสงผล

โดยตรงตอทกๆ คนในสงคม

เสถยรภาพทางการเมองและอสระในการบรหารประเทศของผนำาทางการเมองนนจำาเปนอยาง

ยงทตองอาศยเสยงสนบสนนหรอความเหนดวยจากประชาชนกลมสวนใหญ ซงแนนอนวายงมกลมคน

บางกลมทมความคดตางหรอมทศนคตทไมเหนดวยกบผนำาทางการเมอง หากกลมทมความคดตางเหลา

นเกดการรวมกลมกนขน กจะสามารถสรางปญหาใหกบผนำาทางการเมองนนๆไดเชนกน ดงเชนเหตการณ

14–16 ตลา 2516 เหตการณการชมนมของกลมเสอสตางๆ เปนตน จะเหนไดวาเหตการณเหลานน

ทำาใหเกดความรนแรงทสงผลตอ คน ทรพยสน สงคม เศรษฐกจและภาพลกษณของประเทศและทำาให

ผนำาทางการเมองเกดความลมเหลวในการบรหารประเทศ ซงกอาจทำาใหผนำานนหมดอำานาจทางการเมอง

ลง และแนนอนวาจะตองมผนำาทางการเมองคนใหมขนมาแทน ซงการเปลยนผานผนำาทางการเมอง

ของประเทศจากสภาพเหตการณทไมปกต อาจทำาใหสงคมไดรบผลกระทบในวงกวาง ดงเชนทไดกลาว

ไวในขางตน

ทงนสาเหตหนงทเกดความขดแยงระหวางกลมคนบางกลมในสงคมกบผนำาทางการเมอง

กคอ รฐไมสามารถควบคมและครอบงำาความคดของกลมคนเหลานนได และอาจมองขามความสำาคญ

ของการควบคมกลไกทางอดมการณบางอยางไป ซงการควบคมกลไกทางอดมการณนนสามารถทำาได

โดยการเขาไปแทรกแซงสถาบนทางสงคมตางๆไดอยางแยบยลโดยทกลมคนในสถาบนเหลานนแทบจะ

ไมรตวเลย เชน สถาบนครอบครว สถาบนการศกษา สถาบนทางศาสนา สถาบนทางวฒนธรรม เปนตน

ทงน นกคดทสำาคญเกยวกบอดมการณและกลไกทางอดมการณอยางกรมชและอลธแซรนน ไดให

ความสำาคญกบกลไกระบบการศกษาอยคอนขางมาก โดยเหนวาระบบการศกษาหรอโรงเรยน หรอสถาบน

Page 5: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

II การเมองของอดมการณในกลมยวชนไทย II

815

การศกษาตางๆ มความสำาคญทสดในการสรางอดมการณทางการเมองและกรมชเองกมความเหนวา

ปญญาชน เปนหนวยทสำาคญตอการเปลยนแปลงหรอพฒนาระบบทางการเมอง ซงเปนสวนสำาคญทจะ

ทำาให เกดการเปลยนแปลงและขบเคลอนอดมการณทางการเมองในประเทศได เปนอยางด

(ชยอนนต สมทวณช, 2552)

จากทกลาวมานน ทำาใหผวจยไดเลงเหนความสำาคญของปจจยแวดลอมทมผลตอความคดและ

อดมการณทางการเมองของเยาวชน ซงถาหากเยาวชนทจะตองเตบโตไปเปนกำาลงสำาคญตอการพฒนา

ประเทศชาต ถกกลไกจากรฐครอบงำาทางความคดกอาจทำาใหสงผลเสยตอประเทศชาตไดเชนกน

เพราะเมอเยาวชนไดรบอทธพลจากกลไกทางอดมการณของรฐเขาครอบงำาอยางหมดสน กจะทำาใหอนาคต

ของประเทศนนตกอยใตอำานาจของผนำาทางการเมองนนๆ และหากจะพจารณาเพยงกลมของเยาวชนท

มสวนสำาคญตอการพฒนาประเทศชาตและสงคมไดนน กจะสามารถพจารณาจากสภาพแวดลอมหรอ

สถาบนตางๆ ทอยใกลตวกบกลมเยาวชนเหลานนได ซงสถาบนทมบทบาทการขดเกลาหรอครอบงำาทาง

ความคดของเยาวชนนนมอยหลายสถาบนทางสงคมดวยกน เชน สถาบนครอบครว สภาพแวดลอมของ

ชมชน กลมเพอน ศาสนา องคกรเอกชน กลมการเมองทองถน สถาบนการศกษา เปนตน

(ชยอนนต สมทวณช, 2552)

การศกษาในครงนจะนำาแนวคดทฤษฎของกรมชและอลธแซรมาเปนแนวทางในการศกษา

โดยกรมชนนไดมการเสนอกลยทธหรอแนวทางการครอบงำาทางความคด ความเชอ หรอทกรมชเรยก

วาการยดครองพนททางความคด โดยองคประกอบหลกของความสำาเรจในการยดครองพนททางความ

คดนนคอภาคประชาสงคม คอ สถาบนการศกษา สถาบนทางศาสนา สอมวลชน สหภาพแรงงาน

(วชรพล พทธรกษา,2557) เชนเดยวกบแนวคดของอลธแซร โดยอลธแซรไดเสนอเกยวกบกลไก

การครอบงำาของรฐวามอย 2 ประเภท คอ 1. กลไกกดขบงคบ ไดแก รฐบาล ทหาร ตำารวจ ศาล และคก

2. กลไกทางอดมการณ เชน สถาบนการศกษา สถาบนครอบครว สถาบนทางศาสนา สถาบนการสอสาร

สถาบนทางวฒนธรรม สถาบนทางการเมอง เปนตน (กาญจนา แกวเทพ, 2557, ผแปล) ซงการศกษา

วจยในครงนจะเปนการศกษาในประเภทของกลไกทางอดมการณ ทงนอลธแซร ยงไดใหแนวคดไววา

ชนชนผนำาทกมอำานาจรฐไว ตองควบคมกลไกทางดานอดมการณเหลานไวใหได และอลธแซร เหนดวย

กบความคดของ กรมช คอ กลไกของรฐทไรซงอำานาจครอบงำาสงคมนน กจะทำาใหรฐนนไมมอำานาจ

ทมนคงถาวรในระยะยาวได (ชยอนนต สมทวณช, 2552) และ กรมช ไดกลาวไวอกวากลไกทางอดมการณ

นนเปนสงทเกดขนจากกลมผครองอำานาจนำา เพอทำาหนาทเปนสอกลางใหประชาชนนนเกดความเหน

พองตองกนกบผครองอำานาจนำา โดยทประชาชนไมรสกและไมสงสยเลยวาตนนนกำาลงถกครอบงำาทาง

ความคดอย ซงเครองมอทใชในการถายทอดอดมการณของผครองอำานาจนำา ตามแนวความคดของ

กรมช ไดแก พรรคการเมอง ปญญาชน นโยบายของพรรคการเมองหรอรฐบาล สอมวลชนทกประเภท

สถาบนการศกษา สถาบนครอบครว สถาบนศาสนา การสรางภาพ เปนตน (วชรพล พทธรกษา, 2551)

Page 6: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

816

สพตรา ปญญา

ดงนนผวจยจงมความสนใจทจะศกษากลไกทางอดมการณทมอทธพลตอเยาวชน โดยจะแบง

เยาวชนออกเปน 2 กลม คอ เยาวชนทเปนนกเรยนมธยม และเยาวชนทเปนนกศกษามหาวทยาลย

เพอนำามาเปรยบเทยบอทธพลของกลไกทางอดมการณของทง 2 กลมน วาไดรบอทธพลของกลไกทาง

อดมการณเหมอนกนหรอแตกตางกนอยางไร เพราะความแตกตางของระบบการศกษายอมตางกน

รวมถงรปแบบในสงคมของสถาบนการศกษาดวยเชนกน หากลองนำามาเปรยบเทยบระหวางนกเรยนมธยม

กบนกศกษามหาวทยาลย โดยมองหาความแตกตางระหวางกน จะสามารถมองเหนถงความแตกตาง

อยางคราวๆไดคอ การเขาแถวเคารพธงชาตกอนเรยน ระยะเวลาเรยนตอหนงวน ความเปนอสระดาน

ตางๆ เชน ทรงผม การแตงกาย การใชชวตความเปนอย เปนตน รวมถงระดบความใกลชดกบบดา - มารดา

เมอเหนถงความแตกตางในหลายๆดานของทงสองระดบสถาบนการศกษา และอาจทำาใหเยาวชนทง 2

กลมนไดรบอทธพลทแตกตางกน จงทำาใหเกดความสนใจวาในความแตกตางของระดบสถาบนการศกษา

นน อดมการณทางการเมองของทงสองระดบสถาบนนนมความแตกตางกนหรอไมและมกลไกใดบางทม

อทธพลตออดมการณทเกดขนกบกลมเยาวชนดงกลาว

วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษากลไกอดมการณทางการเมองทมอทธพลตอกลมเยาวชนในระดบชนมธยมศกษา

ตอนปลายและนกศกษามหาวทยาลยในเขตอำาเภอเมอง จงหวดพษณโลก

2. เพอศกษาเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางของกลไกอดมการณทางการเมอง

ระหวางกลมเยาวชนระดบชนมธยมศกษาตอนปลายและนกศกษามหาวทยาลยในเขตอำาเภอเมอง

จงหวดพษณโลก

ขอบเขตของการวจย 1. ขอบเขตดานพนท

ในการศกษาวจยครงนไดกำาหนดขอบเขตพนทการศกษา คอ นกเรยน นกศกษาในเขตพนท

อำาเภอเมอง จงหวดพษณโลก

2. ขอบเขตดานประชากร

ประชากรทใชในการศกษาวจยครงน คอ กลมเยาวชนทมอายระหวาง 15 – 25 ป ในเขตอำาเภอ

เมอง จงหวดพษณโลก โดยใชกลมตวอยาง 2 กลม คอ 1) นกเรยนระดบชนมธยมศกษาจากโรงเรยน

พษณโลกพทยาคม และ 2) นกศกษามหาวทยาลยนเรศวร

3. ขอบเขตดานเนอหา

การศกษาวจยครงนมงศกษากลไกทางอดมการณของรฐทมอทธพลตอเยาวชนไทย ในเขตอำาเภอ

เมอง จงหวดพษณโลก ทงนยงศกษาความเหมอนและความแตกตางของกลไกทางอดมการณระหวาง

เยาวชนระดบมธยมศกษากบเยาวชนระดบมหาวทยาลย วากลไกทางอดมการณทมอทธพลตอทงสอง

Page 7: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

II การเมองของอดมการณในกลมยวชนไทย II

817

กลมตวอยางนมความเหมอนกนหรอไม หรอมความแตกตางกนอยางไร

4. ขอบเขตดานเวลา

ศกษาในขอบเขตชวงเวลาของรฐบาลพลเอกประยทธ จนทรโอชา พ.ศ.2558 – 2560

วธการดำาเนนงานวจย 1. ประชากรและกลมตวอยาง

ศกษาเยาวชนทมอายระหวาง 15 – 25 ป จำานวน 40 คน ในเขตอำาเภอเมอง จงหวดพษณโลก

โดยการสมตวอยางจะใชวธการสมแบบเจาะจง หรอ Purposive sampling ซงการสมตวอยางแบบเจาะจง

(Purposive sampling) ในงานวจยครงนจะถกกำาหนดใหเหมาะสมกบวตถประสงคของการวจย

โดยจำานวนของการคดเลอกกลมตวอยางนนผวจยไดขอคำาปรกษาจากอาจารยทปรกษา ซงเปนผทม

ความชำานาญและมความสามารถสงในการคดเลอกกลมตวอยางไดอยางมคณภาพและใหไดกลมตวอยาง

ทมคณลกษณะหรอคณสมบตทตรงกบความตองการของงานวจย ดงนน จงตดสนใจเลอกกลมตวอยาง

จำานวนทงสน 40 คน ซงเปนเยาวชนทงในระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย และระดบมหาวทยาลย โดย

เลอกกลมตวอยาง 2 กลม คอ 1) นกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลายจำานวน 20 คน (เพศชาย 10

คน , เพศหญง 10 คน) แบงเปนสายวทยาศาสตร-คณตศาสตร จำานวน 10 คน (เพศชาย 5 คน ,

เพศหญง 5 คน) และสายศลปตางๆ จำานวน 10 คน (เพศชาย 5 คน , เพศหญง 5 คน) ทศกษาอยใน

สงกดโรงเรยนพษณโลกพทยาคม และ 2) นกศกษามหาวทยาลยนเรศวร สายวทยาศาสตร-คณตศาสตร

จำานวน 10 คน (เพศชาย 5 คน , เพศหญง 5 คน) และสายศลปตางๆ จำานวน 10 คน (เพศชาย 5 คน

,เพศหญง 5คน) จะเหนไดวากลมตวอยางนนมการกระจายตวและมความหลากหลายมากยงขน

โดยสามารถแจกแจงตาราง 1 ไดดงน

ตาราง 1 กลมตวอยางทใชในการศกษา

กลมตวอยางเยาวชน สายวทยฯ – คณตฯ สายศลปฯ รวม(คน)

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ชาย หญง ชาย หญง 20

ระดบมหาวทยาลย 5 5 5 5 20

รวมทงหมด 40

2. เครองมอการเกบรวบรวมขอมล

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลของการศกษานจะมอย 2 สวนไดแก 1) การสมภาษณ

เชงลก 2) การคนควาจากเอกสาร โดยจะใชการสมภาษณเปนเครองมอหลกของการศกษาในครงน

รวมกบการคนควาจากเอกสาร และจะนำามาประกอบการวเคราะหเพอใหไดมาซงคำาตอบของการศกษา

Page 8: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

818

สพตรา ปญญา

โดยผวจยจะมงศกษากลไกทางอดมการณทางการเมองทมอทธพลตอเยาวชนและความเหมอนหรอ

ความแตกตางของกลไกทางอดมการณทางการเมอง ในกลมเยาวชนมธยมศกษาตอนปลายและนกศกษา

มหาวทยาลย ในเขตอำาเภอเมอง จงหวดพษณโลก โดยการสมภาษณ ทผวจยสรางขนเปนเครองมอใน

การเกบรวบรวมขอมลนน ไดสรางขนจากการศกษาแนวคดและทฤษฎ ทเกยวของโดยแบงออกเปน

2 สวน ดงน สวนท 1 การศกษาขอมลสวนบคคล ไดแก อาย เพศ ระดบการศกษา อาชพบดามารดา

หรอผปกครอง ศาสนา การพกอยอาศย โดยใชคำาถามแบบถาม – ตอบ และแบบตรวจสอบรายการ

(Check List) และสวนท 2 การศกษาอทธพลของกลไกตางๆทอยรอบๆตวเยาวชน ไดแก กลไกดาน

ครอบครว สถานศกษา พรรคการเมอง วฒนธรรมและประเพณ สอมวลชนและศาสนา

3. วธวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลของการศกษานจะใชวธการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ โดยใชเทคนค

การวเคราะหสรปอปนย(analytic Induction) ซงเปนการตความสรางขอสรปขอมลจากสงทเปนรปธรรม

หรอปรากฏการณทมองเหน ทเกบรวบรวมมาไดโดยการสมภาษณและคนควาจากเอกสารจากขอมลตงแต

2 ชดขนไป เชน การปฏบตงาน พฤตกรรมการสอน การดำาเนนชวตและความเปนอย เปนตน เมอผวจย

ไดเหนหรอไดสงเกตเหตการณตางๆแลว จงลงมอสรปผลการศกษา ทเปนไปตามหลกการวเคราะหขอมล

แบบอปนย ซงหมายรวมถงการหาความจรงจากขอเทจจรง สวนยอยหลายๆสวนทมลกษณะเปนรปธรรม

แลวสรปความจรงชดใหญทมลกษณะเปนนามธรรมครอบคลมขอเทจจรงสวนยอยเหลานน

สำาหรบวธการวเคราะหสรปอปนย ในการวเคราะหขอมลเชงคณภาพนนสามารถนำามาใชไดใน

3 ลกษณะ ไดแก การวเคราะหสรปขอมลจากบนทกภาคสนามทเปนสวนบนทกละเอยดหรอบนทก

พรรณนาการวเคราะหสรปขอมลทไดจากการวเคราะหจำาแนกหรอจดกลมและการวเคราะหขอมลททำา

การวเคราะหสวนประกอบ(เออมพร หลนเจรญ, 2555) เพอหาอทธพลกลไกทางอดมการณ และกลไกล

ทางอดมการณในแตละประเภทของกลมตวอยางนนมความเหมอนกนหรอแตกตางกนอยางไร

ผลการวจย บทวเคราะหและสงเคราะหจากกรณศกษา

อทธพลของกลไกทางอดมการณทมผลตอเยาวชน ในสวนของการวเคราะหขอมลนนผวจยจะ

แบงการวเคราะหตามดานตางๆของคำาถามในการสมภาษณ คอ ดานครอบครว ดานสถานศกษา

ดานพรรคการเมอง ดานสอมวลชน ดานวฒนธรรม และดานศาสนา

ดานครอบครว

สถาบนครอบครวนนถอไดวาเปนสถาบนแรกททำาหนาทอบรมสงสอนเยาวชน และถายทอด

ระบบความคด ความเชอและคานยม ใหกบเดกๆ ดวยการประพฤตตนใหเปนแบบอยาง การสงสอน

โดยตรงหรอการสอดแทรกเนอหาไดอยางกลมกลน ไปกบกจกรรมการดำาเนนชวตประจำาวนของครอบครว

Page 9: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

II การเมองของอดมการณในกลมยวชนไทย II

819

แนนอนวาทกครอบครวนน กตองมการอบรมสงสอนบตรหลานของตน แตอาจจะมความแตกตางกนไป

ของวธการ ซงแลวแตวา เดกนนจะเชอฟงและปฎบตตามคำาสอนของครอบครวมากนอยเพยงใด

ซงในงานวจยนไดเกบรวบรวมขอมลและนำาผลการเกบรวบรวมขอมลมาวเคราะหทได

จากเยาวชนกลมตวอยางจำานวน 40 คน โดยเยาวชนทบอกวาเชอฟงและเชอฟงมาก มจำานวน 23 คน

คดเปนรอยละ 57.5 และเยาวชนทบอกวา เชอฟงบางเรองหรอบางครงนน มจำานวน 17 คน คดเปนรอย

ละ 42.5 จากขอมลขางตน จะเหนวา คารอยละของเดกทเชอฟงและเชอฟงมากนน จะมคามากกวา

คารอยละของเดกเชอฟงบางเรองหรอบางครง อยางไรกตาม เดกในกลมทเชอฟงบางเรองนน กไมใชวา

จะไมเชอฟงเลย มบางเรองทเชอฟงบาง และเมอนำาประเดนของการถายทอดทางการเมองมาวเคราะห

ดวยแลว จะเหนวา เมอบดามารดาหรอผปกครองนน พดถงเรองการเมอง มเดกเพยง 2 คน คดเปนรอย

ละ 5 เทานน ทบอกวารสกดและชอบ สวนเดกทรสกเฉยๆ หรอเหนเปนเรองปกต มจำานวน 28 คน

คดเปนรอยละ 70 และเดกทรสกไมชอบ นาเบอและเหนวาเปนเรองไมควรพด มจำานวน 10 คน คดเปน

รอยละ 25 จากขอมลเหลาน จะเหนวาเดกทปดกนการรบรจากการถายทอดเรองการเมองนน มมากกวา

เดกทบอกวารสกดและชอบ แตหากวเคราะหจากขอมลกจะเหนไดวา เดกทรสกเฉยๆและเหนวา

การพดคยเรองการเมองในครอบครวนน เปนเรองปกต อยในระดบสงถงรอยละ 70 ซงหากมองในภาพ

รวมในทางบวกนน เมอครอบครวพดถงเรองการเมอง และนำาความรสกทงสองสวน ระหวางเดกทรสกด

และชอบกบเดกทรสกเฉยๆ หรอเปนเรองปกต มารวมกนนน พบวา คดเปนรอยละ 75 เลยทเดยว

ซงเมอนำาขอมลทงหมดมาวเคราะหแลว ผวจยสามารถสรปการวเคราะหไดวา หากพอแมหรอ

ผปกครองนน พดคยหรอถายทอดเรองการเมอง เดกสวนใหญจะรบฟงและเชอฟงในสงทพอแมหรอ

ผปกครองนนไดพดคยหรอบอกเลามา หากพอแมพดถงเรองการเมองนอย เดกกจะถกครอบงำาทาง

การเมองนอย แตหากพดถงเรองการเมองมาก เดกกถกครอบงำาทางการเมองมาก ซงสอดคลองกบงาน

วจยของ สรวฒ ปดไธสง (2542) ทศกษาเรอง “บทบาทครอบครวในการถายทอดทางการเมองใหกบ

นกเรยนประถมศกษาในกรงเทพมหานคร” ทงในคำาถามประเดนท 3 นน เปนตวยำาใหชดเจนยงขน

ททำาใหเหนวา สงทจะทำาใหพอแมภาคภมใจในตวของเดกนน เดกเกอบทกคนตอบวา จะเชอฟงคำาสงสอน

ของพอแม และจะตงใจเรยน ทำาหนาทของตนเองใหดทสด

ดงนน เมอเดกสวนใหญเชอฟงพอแม เมอพอแมพดถงเรองการเมอง เดกสวนใหญจะรบฟงอยาง

ไมปดกนความรสกการรบร ดงแนวคดของ กรมช และอลธแซร ไดกลาววา สถาบนครอบครวนนเปนกลไก

ทางการเมองและอดมการณทสำาคญมากของเยาวชนทงหลาย เพราะเปนสถาบนทเดกมความสมพนธ

และใกลชดมาตงแตเกดจนถงปจจบนและในอนาคต สถาบนครอบครวจงเปนเครองมอทสำาคญอยางยง

ของรฐบาลและการเมองทจะครอบงำาเยาวชนและคนในสงคมใหเปนไปในทศทางของกลมผมอำานาจนำา

Page 10: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

820

สพตรา ปญญา

ดานสถานศกษา

ในสวนของกลไกดานสถานศกษานนเปนอกหนงเครองมอทมความสำาคญอยางยงของผมอำานาจ

นำาทจะใชเปนเครองมอในการครอบงำาเยาวชน ทงนองคประกอบทสำาคญของโรงเรยนหรอมหาวทยาลย

นนกคอ คร อาจารย ซงเดกจะมพฤตกรรมหรอความคดเปนไปในทศทางใด ครอาจารยมสวนสำาคญท

ทำาใหเดกเปนเชนนน มใชเพยงพอ แมหรอผปกครองฝายเดยว

ซงในงานวจยนไดผลการสมภาษณจากเยาวชนกลมตวอยางทงหมด 40 คน โดยเดกทบอกวา

เชอฟงและเชอคร อาจารยมาก ม 22 คน คดเปนรอยละ 55 และเชอฟงเปนบางเรองหรอบางครง ม 18

คน คดเปนรอยละ 45 จะเหนวาเดกสวนมากนนเชอฟงและเชอฟงคร อาจารยมาก และเมอหากคร

อาจารยพดถงหรอมการถายทอดเรองการเมองแลว มเดกถง 13 คน คดเปนรอยละ32.5 ทรสกดและ

ชอบ ซงยงมเดกทรสกเฉยๆ 12 คน คดเปนรอยละ 30 รสกไมคอยชอบใจและคดวาเปนเรองทนาเบอ

10 คน คดเปนรอยละ 25 ไมสมควรพดเปนอยางยง 5 คน คดเปนรอยละ12.5 นอกจากนแลวเดกยง

ไดแสดงความคดเหนในคำาถามทเกยวกบการทสถานศกษาจะจดการเรยนการสอนวชาการเมอง

การปกครองเปนวชาบงคบ โดยมเดกทบอกวาเหนดวยในการจดการเรยนการสอนถง 29 คน คดเปนรอย

ละ72.5 และไมเหนดวยมเพยง 11 คน คดเปนรอยละ 27.5

จากขอมลขางตนหากลองนำามาวเคราะหและเปรยบเทยบกบขอมลดานครอบครวแลว จะสงเกต

เหนวา การเชอฟงคำาสงสอนระหวางพอแมและคร อาจารยนนมความใกลเคยงกนมากของจำานวนเดก

ซงกแสดงวาการเชอฟงคำาสงสอนของทงสองดานนมความสำาคญเทาๆกน แตอยางไรกตามยงมขอแตก

ตางกนพอสมควรในเรองของความรสกทครอาจารยพดถงเรองการเมอง โดยมเดกถง 13 คน คดเปนรอย

ละ 32.5 ทบอกวาดและชอบ ซงมความแตกตางกนอยางชดเจนกบการทพอแมพดถงเรองการเมองแลว

เดกรสกดและชอบทมเพยง 2 คน คดเปนรอยละ 5 เทานน

จากการวเคราะหขอมลดานสถานศกษาทไดกลาวมานนมแนวโนมทเดกจะเปดใจยอมรบฟง

เรองการเมองคอนขางมากกวาพอแมหรอผปกครอง ซงถานำามาวเคราะหรวมกบการเชอฟงคำาสงสอน

ของคร อาจารยดวยแลวนน กลไกดานสถานศกษามความงายตอการครอบงำาอดมการณทางการเมองใน

กลมเยาวชนมากทสด การทเปนเชนนนอาจมเงอนไขในเรองของเวลาการใชชวต เพราะเดกทเขาศกษา

ในสถานศกษาตองใชเวลาในอยในสถานศกษานนคอนขางมาก ซงอาจจะมากกวาการทไดอยครอบครว

ของตนเสยอก และเดกบางคนเมอเลกเรยนในสถานศกษาแลวยงตองไปเรยนพเศษหรอโรงเรยนกวดวชา

เพมเตม อกทงเงอนไขทางเศรษฐกจทพอแมหรอผปกครองนนตองทำางานหนกหรอทำางานเพมขนเพอ

หาเงนรายไดมาเลยงครอบครวใหเพยงพอตอสมาชก รายไดเพมขน แตเวลาทใหครอบครวนนนอยลง

จงอาจทำาใหความสมพนธภายในครอบครวทมตอเดกนนลดลง และความสมพนธในสถานศกษากบเพม

ขนอยางชดเจน

Page 11: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

II การเมองของอดมการณในกลมยวชนไทย II

821

ดานพรรคการเมอง

ในสวนของกลไกดานพรรคการเมองนนถอไดวาเปนกลไกทสำาคญมากอยางหนง เพราะกลมผ

ทสรางกลไกการครอบงำาอดมการณตางๆนน กคอกลมผครองอำานาจนำาในสงคม เชน รฐบาล

นกการเมองหรอพรรคการเมองตางๆ ดงนนในการวเคราะหผลการสมภาษณของกลมตวอยางเยาวชนท

เปนเปาหมายในการครอบงำาอดมการณของรฐ ในประเดนคำาถามความคดเหนเกยวกบการจดรายการ

ของรฐบาลทออกเผยแพรในสอ วทยและโทรทศนจะเหนวามเดกจำานวน 25 คน คดเปนรอยละ 62.5

บอกวาควรมการจดรายการดงกลาว โดยม 14 คน คดเปนรอยละ 35 บอกวาไมควรมการจดรายการ

ดงกลาว และมเพยง 1 คน ทบอกวารสกเฉยๆ คดเปนรอยละ 2.5

จากขอมลขางตนคอนชดเจนวาเดกสวนใหญนนเหนดวยตอการจดรายการของรฐบาล ซงคอน

ขางแตกตางจากขอมลในประเดนคำาถามความคดเหนเกยวกบการกลอมเกลาของรฐบาล เชน คานยม

12 ประการ คำาขวญวนเดก เปนตน โดยเดกทเหนวาเปนเรองทดและเหนดวยนนจำานวน 19 คน คดเปน

รอยละ 47.5 ซงมไมถงครงของจำานวนทงหมดหรอนอยกวาการเหนดวยในเรองการจดรายการของรฐบาล

ในประเดนคำาถามกอนนหนาน โดยเดกบางสวนมความคดเหนวาเปนเรองไรสาระหรอไมชอบจำานวน 8

คน คดเปนรอยละ 20 และรสกเฉยๆมจำานวนถง 13 คน คดเปนรอยละ 32.5 และเมอผสมภาษณได

สอบถามถงประสบการณการเขารวมชมนมทางการเมองตางๆ มเดกจำานวนถง 35 คน คดเปนรอยละ

87.5 ทไมเคยเขารวมชมนมทางการเมอง โดยมเดกเพยง 5 คน คดเปนรอยละ 12.5 เทานนทเคยเขา

รวมชมนมทางการเมอง ทงนผวจยไดทำาการสมมตสถานการณขนวา ถาหากในอนาคตไดรบโอกาสเขา

ทำางานในพรรคการเมองหรอทางการเมองตางๆ จะรบโอกาสนนไวหรอไม ซงคำาตอบของเดกๆ นนเปน

สงททำาใหผวจยคอนขางประหลาดใจเปนอยางมาก เพราะมเดกจำานวนถง 29 คน คดเปนรอยละ 72.5

บอกวาจะไมขอรบโอกาสงานทางดานการเมองไว โดยมเพยง 11 คน คดเปนรอยละ 27.5 บอกวาจะรบ

โอกาสการทำางานดานการเมองไว

จากการวเคราะหขอมลทงหมดในประเดนคำาถามดานพรรคการเมองน ผวจยไดเสนอ

การวเคราะหวากลไกดานพรรคการเมองนนสามารถเปนตวกลอมเกลาหรอครอบงำาความคดความเชอ

ของเยาวชนไดคอนขางด แตการกลอมเกลาหรอการครอบงำานน จะตองเปนการพดอธบายหรอ

การบรรยายททำาใหไมดเปนการบงคบในทางปฏบต การอธบายหรอการบรรยายทไมไดดเหมอนวาเปน

การบงคบโดยตรงนนจะทำาใหเดกเกดความยอมรบและเหนตามหรอคดตามไดดกวาการทบอกวา เดกๆ

หรอเยาวชนนนควรทำาอะไรและไมควรทำาอะไร ดงนนจงไมเปนทแปลกใจเลยวาเหตใดพรรคการเมองท

ขนเปนรฐบาลจะตองมการจดรายการเปนของตนเอง โดยเผยแพรใหประชาชนไดรบร ซงในปจจบนจะ

เหนวารายการของรฐบาล (ปจจบน) มการเผยแพรทกวน โดยมความแตกของเรองเวลาในการเผยแพร

ของแตละวน โดยเวลาสวนใหญทออกเผยแพรนน จะอยในชวงเวลาทเดกๆเลกเรยนแลว และอยกบ

ครอบครว ซงถอวาเปนกลยทธหรอยทธวธของรฐทจะทำาใหเยาวชนนนถกครอบงำาทางความคดไดอยาง

ไมรตว นอกจากนแลวขอมลในเรองประสบการณการเขารวมชมนมทางการเมองและโอกาสการเขาทำางาน

Page 12: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

822

สพตรา ปญญา

ทางดานการเมองนนยงเปนสวนสนบสนนการวเคราะหดงกลาว เพราะเดกๆเยาวชนนนทง 35 คน หรอ

คดเปนรอยละ 87.5 นนไมเคยเขารวมการชมนมทางการเมองใดใด ซงนนกหมายความวาเดกนนไมถก

ปลกปน จากพรรคการเมองใดใดหรอพรรคการเมองฝงตรงขามของรฐบาล ซงกยงทำาใหงายตอการครอบงำา

อดมการณมากยงขน โดยในระยะยาวนนผวจยมความเหนวาเดกจะตองตกอยภายใตการครอบงำาทาง

อดมการณดวยการยอมรบไปโดยไมรอยางยาวนาน เพราะ เดกจำานวนถง 29 คน คดเปนรอยละ 72.5

จะไมขอรบโอกาสงานทางดานการเมองหรอจะไมเขาทำางานในดานการเมองเดดขาด นนหมายความวา

เดกสวนใหญเหลานอาจจะตองตกอยภายใตการครอบงำาอดมการณทางการเมองไปอกยาวนานและอาจ

จะเปนสงททำาใหระบอบการปกครองในปจจบน (2558-2560) เปนระบอบทคนสวนใหญในประเทศ

ยอมรบและคดวาเปนการปกครองทดทสดกเปนได

ดานวฒนธรรมและประเพณ

ในประเดนคำาถามดานวฒนธรรมประเพณนนผวจยไดตงคำาถามทเดกเยาวชนระดบมธยมศกษา

ตองพบเจอกบวฒนธรรมนนเปนประจำา และทเยาวชนระดบมหาวทยาลยเคยพบเจอเปนประจำาในชวง

มธยมศกษาเชนกนจงไดเลอกตงคำาถามเกยวกบเพลงชาตไทย การเขาแถวเคารพธงชาต และการนำา

พระบรมฉายาลกษณขนเทดไทในเหตการณหรอสถานการณตางๆ ในประเดนการสมภาษณดาน

วฒนธรรมประเพณนนสามารถสรปขอมลไดคอ เดกรสกภมใจและเกดความฮกเหมเมอไดยนเพลงชาต

ไทยจำานวนถง 30 คน คดเปนรอยละ 75 รสกเฉยๆจำานวน 9 คน คดเปนรอยละ 22.5 และรสกเบอ

จำานวน 1 คน คดเปนรอยละ 2.5 ซงในขณะทคำาถามเกยวกบความจำาเปนและความสำาคญของการเขา

แถวเคารพธงชาต มเดกจำานวน 23 คน คดเปนรอยละ 57.5 บอกวาเปนเรองทจำาเปนและสำาคญและม

เดกทบอกวาเปนเรองทไมจำาเปนและไมสำาคญจำานวนถง 17 คน คดเปนรอยละ 42.5 นอกจากนแลว

คำาถามเกยวกบความรสกเมอมการนำาพระบรมฉายาลกษณขนเทดไทในเหตการณหรอสถานการณตางๆ

มเดกจำานวนถง 34 คน คดเปนรอยละ 85 บอกวารสกดและภาคภมใจ ในขณะทมเดกจำานวน 6 คน

คดเปนรอยละ 15 บอกวารสกเฉยๆ

จากขอมลขางตนทไดกลาวมานนจะเหนวาเดกมความยดมนและเชดชในสถาบนชาตและสถาบน

พระมหากษตรยคอนขางสง การสรางจตสำานกใหคนในชาตเกดความเปนชาตนยม รกชาต และภมใจใน

ชาตไทย รวมถงการเชดช เคารพและรกสถาบนพระมหากษตรยมมาตงแตในยคสมยโบราณแลว โดยใน

แตละยคสมยกจะมวธการทเหมอนหรอแตกตางกนออกไป เชน รฐบาลพยายามทำาใหประชาชนเหนวา

ชาตไทยนน เกดขนและดำารงอยไดดงเชนทกวนนเพราะบรรพบรษทยอมสละเลอดเนอเพอรกษาชาตบาน

เมองไวใหลกหลานไดอยอยางสงบสข รวมถงการเผยแพรพระราชกรณยกจตางๆของสถาบนพระมหา

กษตรย ททรงมพระราชดำารจดทำาโครงการการพฒนาตางๆ ถงแมวาการปฏบตพระราชกรณยกจตางๆ

จะเตมไปดวยอปสรรคและความเหนดเหนอยเพยงใด สถาบนพระมหากษตรยกตงใจทำาเพอประเทศไทย

และพนองปวงชนชาวไทยทกคน ซงการสรางจตสำานกเหลานนบไดวาประสบผลสำาเรจเปนอยางมาก

Page 13: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

II การเมองของอดมการณในกลมยวชนไทย II

823

ความสำาเรจของการเผยแพรจตสำานกดงกลาวนนไดสบทอดกนมาเปนระยะเวลานาน จนกลายเปน

วฒนธรรมและประเพณทมความสำาคญตอคนในสงคมเปนอยางยง เชนเดยวกนนนจะเหนชดวารฐบาล

ในยคปจจบน (2558-2560) จะใหความสำาคญและเนนยำาเรองสถาบนชาตและสถาบนพระมหากษตรย

เปนอยางยง โดยเหนจากการทมรายการของรฐบาลจะออกอากาศหลงการเคารพธงชาตเสมอๆ

เกอบทกวน โดยจะมบทเพลงและวดทศนประกอบเพลงทเกยวกบการเชดชและรำาลกถงสถาบนพระมหา

กษตรยทกครง ทออกอากาศเผยแพรใหประชาชนไดรบร ซงเปนการแสดงออกของรฐบาลวารฐบาลเองก

รกชาตไทยและเคารพรก หวงแหน เชดชในสถาบนพระมหากษตรยไทยเชนเดยวกบประชาชน ในปจจบน

นถอไดวาสถาบนชาต และสถาบนพระมหากษตรยเปนศนยรวมใจของประชาชนชาวไทยไวดวยกน

เมอรฐบาลไดแสดงออกถงความเคารพรกและเชดชดงกลาว กจะเปนสงททำาใหประชาชนและรฐบาลม

ความเชอ ความรสกของจตสำานกเปนไปในทศทางเดยวกน

ดงนนเมอสงคมประเทศไทยดำาเนนไปดวยจตสำานกรวมกน กจะทำาใหการบรหารประเทศของ

รฐบาลเปนไปดวยความเรยบรอย และอาจจะทำาใหประเทศไทยสงบสขมากยงขนกวาอดตทผานมา

ฉะนนแลวกลไกดานวฒนธรรมและประเพณในสวนของชาตและสถบนพระมหากษตรยจงเปนกลไกท

สำาคญอยางมาก ทจะทำาใหรฐบาลนนยงคงดำารงอยในฐานะผนำาของประเทศไดอยางมนคงและยาวนาน

ดานสอมวลชน

จากคำาถามเกยวกบความคดเหนทมตอสอมวลชนหรอความคดเหนเกยวกบความสำาคญของ

ขาวสารทางการเมอง โดยสรปขอมลไดคอ เดกทรสกดและเหนดวยตอการนำาเสนอขาวทางการเมองของ

สอมจำานวน 11 คน คดเปนรอยละ 27.5 รสกเฉยๆมจำานวน 12 คน คดเปนรอยละ 30 รสกนาเบอม

เพยง 3 คน คดเปนรอยละ 7.5 โดยทรสกไมคอยชอบใจมจำานวนถง 14 คน คดเปนรอยละ 35

ในขณะทคำาถามเกยวกบการพบเจอขาวการเมองโดยบงเอญมมเดกจำานวน 21 คน คดเปนรอยละ 52.5

บอกวาจะดตอไปเรอยๆ โดยทเดกจำานวน 19 คน คดเปนรอยละ 47.5 คนบอกวาจะเปลยนชองทนท

ในขณะทคำาถามเกยวกบความสำาคญของขาวสารทางการเมองตอการดำาเนนชวตนนมมากนอยเพยงใด

ซงมเดกจำานวนถง 27 คน คดเปนรอยละ 67.5 บอกวามความสำาคญและมาก และมเดกจำานวน 3 คน

บอกวาสำาคญปานกลาง คดเปนรอยละ 7.5 โดยทมเดกจำานวนถง 10 คน คดเปนรอยละ 25 บอกวา

สำาคญนอยมากหรอแทบจะไมสำาคญเลย

จากการสรปขอมลดงกลาวจะเหนวาเดกสวนใหญทราบดวาขาวสารเกยวกบการเมองนนเปนสง

ทสำาคญแกตนเอง แตการทำาขาวของสอมวลชนนนยงเปนทไมคอยชอบใจของเดกๆเยาวชนสวนใหญ

แตในทางกลบกนเดกจำานวนเกนครงหนงทยอมเปดใจรบฟงขาวสารทางการเมอง ฉะนนแลวเมอเดกสวน

ใหญรบทราบดวาขาวสารทางการเมองเปนเรองทสำาคญกบตนเอง หากแตขาดปจจยดานความนาเชอถอ

ของสอทเผยแพรขาวสาร ถาหากสอทำาหนาทการนำาเสนอขาวตรงตามความเปนจรง ไมเขาขางฝายใดฝาย

หนง มความเปนกลาง กจะทำาใหเดกๆเกดความรสกดตอสอและสนใจขาวสารทางการเมองเพมมากขน

Page 14: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

824

สพตรา ปญญา

ซงในปจจบนการเขาถงสอตางๆมความงายกวาในสมยกอนเปนอยางมาก เพราะมการพฒนาในเรองของ

เทคโนโลยอยางกาวหนา บวกกบการเรยกรองสทธเสรในการทำาขาวของสอทกรปแบบ โดยเฉพาะนกขาว

ในสำานกขาวตางๆ การพฒนาเทคโนโลยใหมๆทำาใหประชาชนหรอเดกๆเยาวชนสามารถเขาถงขาวสาร

ไดอยางงายดาย ไมวาจะเปนขาวสารประเภทใดกตาม เมอสอนำาเสนอขาวตางๆกมกจะมประชาชนทเกด

ความเชอในขาวนนๆกอนเสมอ โดยบางคนอาจจะมการคดไตรตรองใหดตามมาทหลง แตบางคนอาจจะ

ไมเชอขาวนนเลย ขาวบางขาวหรอสอบางสอกนำาเสนอขาวทอาจจะไมคอยตรงตามความเปนจรงหรอนำา

เสนอขาวใหเปนผลประโยชนแกสำานกของตน ฉะนนการเสพสอควรทจะพจารณาไตรตรองกบขาวสารท

ออกมาเผยแพรในสอตางๆใหดกอนปกใจเชอขาวนนๆ สอมวลชนทงหลายจงมอทธพลตอประชาชนทก

เพศทกวย ซงกทำาใหรฐบาลหรอกลมผมอำานาจนำาเหนถงอทธพลของสอและใชสอเปนเครองมอใน

การครอบงำาความคดความเชอใหเปนไปในทศทางทกลมตองการ สอมวลชนจงกลายมาเปนกลไกทาง

อดมการณทสำาคญอยางหนงของรฐหรอกลมผครองอำานาจนำา ซงจะทำาหนาทครอบงำาความคดความเชอ

ของคนในสงคม ไมวาจะเปนเดกเยาวชนหรอผใหญกตาม ความไมเปนกลางของสอมวลชนนนกมกจะ

มเรองการเมองหรอนกการเมองเขามาแทรกแซงภายในสำานกขาวตางๆ กลาวคอ อาจจะมผลประโยชน

รวมดวยกบนกการเมองหรอมความชนชอบนบถอสวนตวตอนกการเมองกลมนนเปนเดมทน ยกตวอยาง

ดงเชนชวงประมาณป พ.ศ.2554 - 2558 จะเหนวามสำานกขาวทเปนปรปกษตอกน นกขาวของแตสำานก

กกลาวหากนไปกลาวหากนมาเพอใหฝายตนนนถกตอง โดยแสดงตนอยางชดเจนวาตนนนอยฝายใด

เมอเวลาผานไปความรนแรงของการนำาเสนอขาวกเพมขนเรอยๆ สำานกขาวการแบงฝายทางการเมองเพม

ขนเรอยๆ ความวนวายและความสบสนจงเกดขนในหมประชาชน จงทำาใหประชาชนเกดความเบอหนาย

และไมคอยชอบใจในการทำาหนาทของสอมวลชน จวบจนถงปจจบน ดงนนสอทจะทำาใหประชาชนเกด

ความเชอถอและไวใจไดจะตองเปนสอทปราศจากการแทรกแซงของรฐบาลหรอกลมผนำาทางการเมอง

ซงจากขอมลการสมภาษณกจะเหนวาแมแตเดกๆเยาวชนกยงไมคอยชอบใจตอการทำาหนาทของสอ

โดยเดกจำานวนเกอบครงหนงจะปดกนการรบขาวสารการเมองจากสอ ถงแมวาเดกสวนใหญจะทราบดวา

ขาวสารทางการเมองเปนเรองทสำาคญแกตนเองกตาม

ดานศาสนา

จากตารางดานบนสามารถสรปขอมลของคำาถามเกยวกบกลไกทางดานศาสนาไดวา เดกจำานวน

25 คน คดเปนรอยละ 62.5 บอกวาเขารวมกจกรรมทางศาสนาไมบอยเทาไหรนก โดยทเดกจำานวน 15

คน คดเปนรอยละ 37.5 บอกวาเขารวมกจกรรมทางศาสนาคอนขางบอย ในขณะทคำาถามเกยวกบ

ความคดเหนในเรองการเกยวของกนระหวางศาสนากบการเมอง มเดกจำานวนถง 32 คน คดเปนรอยละ

80 บอกวาทงสองเรองไมควรเกยวของกน แตยงมเดกจำานวน 8 คน คดเปนรอยละ 20 บอกวาทงสอง

เรองนเปนเรองทเกยวของกน และตอมาในคำาถามเกยวกบการทศาสนามการสอดแทรกเรองการเมอง

มเดกทบอกวาจะรบฟงและเหนดวย จำานวน 18 คน คดเปนรอยละ 45 รสกเฉยๆ มจำานวน 7 คน

Page 15: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

II การเมองของอดมการณในกลมยวชนไทย II

825

คดเปนรอยละ 17.5 รสกไมชอบ ไมเหนดวยและไมควรทำา จำานวน 12 คน คดเปนรอยละ 30 ซงมเดก

จำานวน 3 คน คดเปนรอยละ 7.5 บอกวาจะเลกศรทธาในศาสนา

จากการสรปขอมลขางตนสามารถนำาขอมลมาวเคราะหไดคอ ในสมยปจจบนศาสนามบทบาท

ลดลงมากกวาแตกอน เพราะแตกอนนนวดถอวาเปนศนยกลางของสงคม ทกคนจงเขาวดเปนประจำาจน

เปนเรองปกต ดงเชน เดกๆตองเขาเรยนศกษาในวด แตในปจจบนโรงเรยนทอยในวดแทบจะไมคอยม

เหลออยเทาไหรนก ทงแยกตวออกเปนเอกเทศ หรอไมกยบโรงเรยน ซงกทำาใหบทบาทของวดหรอศาสนา

นนไมคอยมบทบาทกบชวตเดกๆเยาวชนสกเทาไหร โดยจากขอมลขางตนจะเหนวามเดกมากกวาครง

หรอ รอยละ 62.5 ทเขารวมในศาสนพธไมบอย ซงถาไมไดมศาสนพธใดใดกอาจจะไมไดเขาวดเลย

ความหางไกลจงเกดขนจนวดนนเปนสงไกลตว ทงๆทเปนสงทใกลตวเปนอยางมาก เมอเดกหรอเยาวชน

เกดความหางไกลจากศาสนามากขนจากแตกอนแลว กอาจทำาใหกลไกทางดานศาสนาไมคอยมอทธพล

ตอเดกๆหรอเยาวชนเทาไหรนก หรอถามกอาจจะนอยมาก อยางไรกตามถงแมวาเดกๆเยาวชนจะไม

คอยไดเขารวมในศาสนพธตางๆ เดกเยาวชนสวนใหญ หรอรอยละ 80 กมความเหนวาศาสนาเองกไม

ควรทจะนำาเรองการเมองเขามาเกยวของกน ถงแมวาเดก รอยละ 45 จะเหนดวยและรบฟงหากวาศาสนา

มการเมองเขามาแทรกแซงกตาม จากเหตผลของการทเหนดวยและรบฟงนนเปนเพราะเดกสวนใหญเกอบ

ทงหมดของ รอยละ 45 นนหวงวาศาสนาจะนำาเรองการเมองทไมดๆมายกเปนตวอยางใหประชาชนได

เหนเปนตวอยางเชนวาการโกงกนเปนสงทไมด การบรหารประเทศอยางซอสตยสจรตนนคอสงทด

ซงกมเดกทบอกวาเหนดวยนนเขาหวงวาเมอการเมองเขามาสอดแทรกกบศาสนาแลว ศาสนากจะทำาให

นกการเมองหรอสถานการณทางการเมองดขน แตหากศาสนามความเอนเอยงเขาขางหรอฝกใฝฝาย

การเมองใดอยางชดเจนกจะไมคอยชอบใจเชนกน เชนเดยวกบเดกทบอกวาไมชอบใจ ไมเหนดวยและไม

ควรทำา รวมไปถงเดกทบอกวาจะเลกศรทธา

ในคำาถามประเดนกลไกทางดานศาสนานน มเดกจำานวนไมนอยทคอนขางแปลความหมายของ

คำาถามการสมภาษณออกเปนหลายความหมาย ทงในเชงบวกและเชงลบ ซงกอาจทำาใหผอานหรอผทเขา

มาศกษาเกดความสบสนเลกนอย แตอยางไรกตามผวจยมขอมลทเพยงพอตอการสรปการวเคราะหขอมล

ในประเดนนพอสมควร ทงในเรองความหางและบทบาททนอยลงของศาสนาทมตอเดกๆเยาวชนและ

ความคดเหนทไมเหนดวย ไมชอบใจ จวบจนรนแรงถงการเลกศรทธาหากศาสนาตนมการเกยวของกบ

ทางการเมอง ดงนนกลไกทางอดมการณดานศาสนาจงมอทธพลนอยมากตอกลมเดกเยาวชน จากกลม

ผมอำานาจนำาทพยายามครอบงำาอดมการณทางการเมองใหเปนไปในทศทางทตนตองการ

จากทไดทำาการวเคราะหขอมลทงหมดในแตละดานแลว ทำาใหเหนวากลไกอดมการณ

ดานครอบครวและสถานศกษายงคงมอทธพลกบเยาวชนเปนอยางมากเชนเดม ดงทกรมชและอลธแซร

ไดกลาวไว ในแนวคดเรองกลไกของอดมการณทางการเมอง(วชรพล พทธรกษา, 2557, หนา) (กาญจนา

แกวเทพ, 2557, หนา46, ผแปล) ซงนอกจากดานครอบครวและสถานศกษาแลวในการวเคราะหขอมล

ไดทำาใหเหนวากลไกดานพรรคการเมองเรมเขามามบทบาทและอทธพลกบเยาวชนมากขนโดยเหน

Page 16: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

826

สพตรา ปญญา

จากการเปดในยอมรบฟงและสนบสนนการจดรายการโทรทศนหรอสอตางๆจากรฐบาล เชนเดยวกบ

กลไกดานวฒนธรรมทดเหมอนวาเดกเยาวชนมความคดทเปนไปในทศทางเดยวกนเกอบทงสน วฒนธรรม

คอสงทสบทอดความคดความเชอตอๆกนมา โดยทคนรนหลงเชอและปฏบตตามโดยทไมไดเขาใจถง

ความหมายและรถงคณคาในวฒนธรรมนนพอ แตกอาจทำาเพราะพอแม ปยา ตายาย หรอญาตผใหญท

สงสอนมาจากรนสรน จากการวเคราะหในประเดนดานวฒนธรรมและประเพณ ทำาใหเหนถงกรอบท

ครอบคลมกลไกดานครอบครวและสถานศกษา ททกคนเหนวาเปนสงทสงผลตอความคดความเชอของ

เยาวชนมากทสด แตแทจรงแลววฒนธรรมและประเพณคอสงทควบคมครอบครวและสถานศกษาไวให

อยในกรอบหรอขอบเขตทถกกำาหนดไวมาอยางชานาน

ทงนการทกลไกดานพรรคการเมอง เรมเขามามบทบาทมากขนกบเยาวชนและเยาวชนเองยง

เรมสนบสนนหรอเปดใจรบฟงรฐบาลมากขน กเปนเพราะรฐบาลพยายามสรางสงเหลานนใหเปน

วฒนธรรมกบสงคม และเมอสงเหลานนไดกลายเปนวฒนธรรมและประเพณ ซงหากรฐบาลสรางคานยม

ความเชอตางๆใหเปนวฒนธรรมและประเพณททำาใหคนในสงคมยอมรบและปฏบตตามไดโดยทคนใน

สงคมเหนวาเปนเรองปกตทวไป กลไกทางดานพรรคการเมองกจะมอทธพลในการกลอมเกลาเทาเทยม

กบกลไกทางดานครอบครวและดานสถานศกษา ซงการทรฐบาลทำาใหคนในสงคม เหนวาเปนเรองปกต

ทวไปนน กรมชเรยกปรากฎการณดงกลาววาการสราง “คอมมอนเซนส (Common sense)”

(วชรพล พทธรกษา, 2557, หนา166)

อยางไรกตามถงแมวากลไกดานครอบครว สถานศกษาและวฒนธรรมประเพณจะเปนกลไกท

มอทธพลตอเยาวชนมากทสดแลว แตในทางตรงขามกลไกดานสอมวลชนและกลไกดานศาสนากลบสวน

ทางกนอยางสนเชง เพราะขอมลทไดจากกลมตวอยางเยาวชนนนบงบอกถงการปดกนการรบรสงตางๆ

ทสอถงการเมอง และคอนขางเกดการตดลบตอการรบรเกยวกบเรองการเมองของกลไกทงสองดาน ดวย

เหตผลทเหมอนกนเกอบทงหมดทพอสรปไดคอ เบอหนายกบสอมวลชนททำาขาวหรอนำาเสนอขาวการเมอง

ทมกจะมการเอนเอยงเขาขางฝายใดฝายหนง เสนอขาวเกนความเปนจรง และปลกปนใหคนในสงคมเกด

ความแตกแยกกน เชนเดยวกบเหตผลสวนใหญทบอกเหมอนกนแทบทกคน ททำาใหกลไกดานศาสนาไมม

อทธพลตอเยาวชน โดยเยาวชนไดบอกวา ไมคอยไดเขาวดหรอศาสนจกรของตนจงทำาใหเกดความเหน

หาง อกทงศาสนากไมควรนำาการเมองมาเกยวของหรอศาสนาไมควรเกยวของกบการเมองใดใด

เพราะจะทำาใหศาสนาเสอมและหมดความศรทธาในศาสนาของตน

กลาวโดยสรปแลว กลไกอดมการณทางการเมองทมอทธพลมากทสดของกลมตวอยางเยาวชน

คอ กลไกดานวฒนธรรมและประเพณ กลไดดานสถาบนครอบครว กลไกดานสถานศกษา กลไกดาน

พรรคการเมอง(ตามลำาดบ) ซงกลไกดานวฒนธรรมและประเพณเปนกลไกทสนบสนนใหกลไกทงสามดาน

สามารถมอทธพลตอความคดความเชอของกลมเยาวชน และกลไกทมอทธพลตอเยาวชนนอยทสดหรอ

แทบจะไมมเลยคอ กลไกดานสอมวลชนและกลไกดานศาสนานนเอง

Page 17: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

II การเมองของอดมการณในกลมยวชนไทย II

827

จากการวเคราะหอทธพลของกลไกตางๆในขางตน ทำาใหเหนถงความเหมอนและความแตกตาง

กนของเยาวชนทงสองระดบการศกษาในแตละขอคำาถาม โดยผวจยสามารถจำาแนกความเหมอนและ

ความแตกตางไดโดยการอธบายดงตอไปน

เยาวชนในระดบมธยมศกษาตอนปลายและเยาวชนระดบมหาวทยาลย คอนขางเชอฟงครอบครว

ไมแตกตางกน และเมอบดามารดาหรอผปกครองพดถงการเมอง เยาวชนทงระดบมธยมศกษาตอนปลาย

และเยาวชนระดบมหาวทยาลย สวนมากจะรสกเฉยๆและเหนเปนเรองปกตทคนในครอบครวหรอคน

ทวไปจะพดคยถงเรองการเมองเหมอนกน จากการวเคราะหขอมลในกลไกดานครอบครวนนพบวา

เยาวชนทงระดบมธยมศกษาตอนปลายและเยาวชนระดบมหาวทยาลยไมมความแตกตางกนของการได

รบอทธพลจากกลไกดานครอบครว เชนเดยวกนกบกลไกดานพรรคการเมองและกลไกดานวฒนธรรมและ

ประเพณ โดยทการวเคราะหคำาถามในเรองของกลไกดานพรรคการเมองนน มจำานวนความคดเหนทไม

แตกตางกนในแตละขอคำาถามการสมภาษณ เชน ความคดเหนเกยวกบการจดรายการของรฐบาล

ความคดเหนเกยวกบการกลอมเกลาของรฐบาล เชน คานยม12 ประการ คำาขวญวนเดก เปนตน

ประสบการณการเขารวมชมนมทางการเมองและโอกาสเขาทำางานทางการเมอง ซงในสวนของ

การวเคราะหขอมลในบทสมภาษณของกลไกดานวฒนธรรมและประเพณนน กไมมความแตกตางกนของ

ความคดเหนทงสามประเดนคำาถาม เชน ความรสกเมอไดยนเพลงชาตไทย ความจำาเปนและความสำาคญ

ของการเขาแถวเคารพธงชาต และความรสกเมอมการนำาพระบรมฉายาลกษณขนเทดไทในเหตการณหรอ

สถานการณตางๆ โดยเยาวชนทงสองระดบการศกษาไดตอบเปนไปในทศทางเดยวกนโดยไมมความแตก

ตางกนเลย

ในสวนของกลไกดานศาสนานน ถงแมวา ความถการเขารวมกจกรรมทางศาสนาระหวางกลม

เยาวชนทงสองระดบการศกษามความแตกตางกน คอ เยาวชนในระดบมหาวทยาลยเขารวมประกอบ

พธกรรมทางศาสนาในศาสนจกรบอยกวาและมากกวาเยาวชนในระดบมธยมศกษาตอนปลาย ซงกไมได

สงผลทำาใหทงสองกลมมความคดเหนทแตกตางกน โดยทกลมเยาวชนทงสองมความคดเหนเกยวกบเรอง

ศาสนากบการเมอง และความรสกเมอศาสนามการสอดแทรกเรองการเมอง เปนไปในทศทางเดยวกน

คอ เยาวชนทงสองกลมเหนวาศาสนาไมควรนำาเรองการเมองมาเกยวของกนและไมควรนำาเอาการเมอง

มาสอดแทรกในศาสนาเดดขาด แตเยาวชนทงสองกลมกมความเหนดวยทศาสนาจะสอดแทรกการเมอง

ในแงทวา ศาสนานำาคำาสงสอนไปเทศนาใหนกการเมองเปนคนด ใหรผดชอบชวด ไมโกงกนบานเมองและ

ใหเหนถงบาปกรรมของการกระทำาตางๆ โดยใหนกการเมองนนหยดการคอรรปชนและทำาเพอบานเมอง

มากขน ซงหากศาสนากบการเมองเกยวของกนในแงดงกลาวกจะเปนผลทำาใหประเทศชาตพฒนาไดอยาง

รวดเรวและมความมนคงอยางยงยน

ในขณะทกลไกทงสดานดงทกลาวไปขางตนจะไมมความแตกตางกนของเยาวชนทงสอง

ระดบการศกษา แตในสวนของกลไกดานสถานศกษาและกลไกดานสอมวลชน กลบมความแตกตางกน

เลกนอย คอ

Page 18: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

828

สพตรา ปญญา

กลไกดานสถานศกษานนพบวา การเชอฟงคำาสงสอนนนมความแตกตางกน โดยทเยาวชนระดบ

มธยมศกษาตอนปลายจะไมคอยเชอฟงคร อาจารยเทาใดนก แตในระดบมหาวทยาลยคอนขางทจะเชอ

ฟงมากกวาเทาหนงของเยาวชนระดบมธยมศกษาตอนปลาย อาจเปนเพราะวาเดกมธยมสวนใหญยงอาศย

อยกบพอแม แตเดกมหาลยสวนใหญแยกมาอยทหอพก อทธพลจากครอบครวจงอาจนอยลง อทธพล

จากสถานศกษาจงเพมขน ทงนในสวนของการวเคราะหจำานวนเยาวชนอกสองขอคำาถาม คอ ความรสก

เมอคร อาจารยพดถงเรองการเมอง และความรสกเมอสถานศกษาจะจดใหมการเรยนการสอนเกยวกบ

วชาการเมองการปกครองเปนวชาบงคบนน พบวาไมมความแตกตางกน เชนเดยวกนกบกลไกดาน

สอมวลชนในคำาถามเกยวกบความรสกทมตอสอตางๆทนำาเสนอขาวการเมอง โดยพบวา จำานวนเยาวชน

ในระดบมหาวทยาลยมความรสกดและเหนดวยตอสอตางๆทนำาเสนอขาวการเมอง มากกวาเยาวชนระดบ

มธยมศกษาตอนปลายถงสองเทาของจำานวนเยาวชนระดบมธยมศกษาตอนปลาย นอกจากนในสวนของ

ความคดเหนในคำาถามทเกยวกบการเปดโทรทศนแลวพบขาวการเมองหรอรายการของรฐบาลโดยบงเอญ

กลมเยาวชนทงสองระดบชนการศกษามการแบงกลมความคดเหนทเทาๆ กนอยางไมมความแตกตางกน

คอ กลมทบอกวาจะดตอไปเรอยๆ และกลมทบอกวาจะเปลยนชองทนท เชนเดยวกบคำาถามความคด

เหนเกยวกบความสำาคญของขาวสารทางการเมองทมความคดเหนเปนไปในทศทางเดยวกนหรอไมม

ความแตกตางกน คอ เหนวาขาวสารทางการเมองนนมความสำาคญและสำาคญมากตอตนเอง

สรป กลไกทมอทธพลตอเยาวชนมากทสดคอ กลไกดานวฒนธรรม รองลงมาคอกลไกดาน

ครอบครว กลไกดานสถานศกษา กลไกดานพรรคการเมอง (ตามลำาดบ) และกลไกอดมการณทาง การเมอง

ทมอทธพลตอกลมเยาวชนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลายกบนสตมหาวทยาลย มความแตกตาง

กนของกลไกดานครอบครวและกลไกดานสถานศกษา คอ กลไกดานครอบครวมอทธพลตอกลมเยาวชน

นกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย มากกวานสตมหาวทยาลย แตกลไกดานสถานศกษามอทธพล

ตอกลมเยาวชนนสตมหาวทยาลย มากกวากลมเยาวชนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย

ทงน การศกษาวจยในครงนจงเปนประโยชนตอการทำาความเขาใจวากลไกในดานตางๆนนมผลถง

การพฒนาประเทศไปสประชาธปไตยหรอจะผลกดนประเทศไปสเผดจการนยมกสามารถทำาได หากอยาก

จะสรางเยาวชนซงเปนอนาคตของชาตใหเปนแบบใด กถายทอดสงนนๆไปยงกลไกดานตางๆทมอทธพล

กบเยาวชน ฉะนน การศกษาเรองนจะทำาใหเหนวา ควรทจะเนนยำาไปในทางไหนหรอดานใด ซงหากไป

เนนยำาในกลไกดานของสอมวลชน(ทางการเมอง)หรอกลไกดานศาสนา กอาจจะทำาใหไดผลนอยใน

การสรางอดมการณ แตหากเนนยำาไปในสวนของกลไกดานวฒนธรรม ดานครอบครว ดานสถานศกษา

และดานพรรคการเมอง กจะทำาใหไดผลเปนอยางมากในการสรางอดมการณนนๆเชนกน

Page 19: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

II การเมองของอดมการณในกลมยวชนไทย II

829

ขอเสนอแนะ จากการศกษาเรอง “การเมองของอดมการณในกลมยวชนไทย” ทำาใหเหนถงกลไกทมอทธพล

ตอเยาวชนมากทสดและความแตกตางของกลไกทมอทธพลตอเยาวชนทงสองกลม ซงการทรฐจะใชกลไก

ในดานตางๆเพอถายทอดอดมการณใดอดมการณหนงขนมาไดนน กขนอยกบความนาเชอถอของสถาบน

กลไกดานตางๆนนดวยเชนกน ทงนรฐจงตองพยายามพฒนาสถาบนทเปนตวถายทอดอดมการณใหม

วชาการเมองการปกครองเปนวชาบงคบนน พบวาไมมความแตกตางกน เชนเดยวกนกบกลไกดาน

สอมวลชนในคำาถามเกยวกบความรสกทมตอสอตางๆทนำาเสนอขาวการเมอง โดยพบวา จำานวนเยาวชน

ในระดบมหาวทยาลยมความรสกดและเหนดวยตอสอตางๆทนำาเสนอขาวการเมอง มากกวาเยาวชนระดบ

มธยมศกษาตอนปลายถงสองเทาของจำานวนเยาวชนระดบมธยมศกษาตอนปลาย นอกจากนในสวนของ

ความคดเหนในคำาถามทเกยวกบการเปดโทรทศนแลวพบขาวการเมองหรอรายการของรฐบาลโดยบงเอญ

กลมเยาวชนทงสองระดบชนการศกษามการแบงกลมความคดเหนทเทาๆ กนอยางไมมความแตกตางกน

คอ กลมทบอกวาจะดตอไปเรอยๆ และกลมทบอกวาจะเปลยนชองทนท เชนเดยวกบคำาถามความคด

เหนเกยวกบความสำาคญของขาวสารทางการเมองทมความคดเหนเปนไปในทศทางเดยวกนหรอไมมความ

แตกตางกน คอ เหนวาขาวสารทางการเมองนนมความสำาคญและสำาคญมากตอตนเอง

สรป กลไกทมอทธพลตอเยาวชนมากทสดคอ กลไกดานวฒนธรรม รองลงมาคอกลไกดาน

ครอบครว กลไกดานสถานศกษา กลไกดานพรรคการเมอง (ตามลำาดบ) และกลไกอดมการณทางการ

เมองทมอทธพลตอกลมเยาวชนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลายกบนสตมหาวทยาลย มความ

แตกตางกนของกลไกดานครอบครวและกลไกดานสถานศกษา คอ กลไกดานครอบครวมอทธพลตอกลม

เยาวชนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย มากกวานสตมหาวทยาลย แตกลไกดานสถานศกษาม

อทธพลตอกลมเยาวชนนสตมหาวทยาลย มากกวากลมเยาวชนนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย

ทงน การศกษาวจยในครงนจงเปนประโยชนตอการทำาความเขาใจวากลไกในดานตางๆนนมผลถงการ

พฒนาประเทศไปสประชาธปไตยหรอจะผลกดนประเทศไปสเผดจการนยมกสามารถทำาได หากอยากจะ

สรางเยาวชนซงเปนอนาคตของชาตใหเปนแบบใด กถายทอดสงนนๆไปยงกลไกดานตางๆทมอทธพลกบ

เยาวชน ฉะนน การศกษาเรองนจะทำาใหเหนวา ควรทจะเนนยำาไปในทางไหนหรอดานใด ซงหากไปเนน

ยำาในกลไกดานของสอมวลชน(ทางการเมอง)หรอกลไกดานศาสนา กอาจจะทำาใหไดผลนอยในการสราง

อดมการณ แตหากเนนยำาไปในสวนของกลไกดานวฒนธรรม ดานครอบครว ดานสถานศกษาและดาน

พรรคการเมอง กจะทำาใหไดผลเปนอยางมากในการสรางอดมการณนนๆเชนกน

ขอเสนอแนะ จากการศกษาเรอง “การเมองของอดมการณในกลมยวชนไทย” ทำาใหเหนถงกลไกทมอทธพล

ตอเยาวชนมากทสดและความแตกตางของกลไกทมอทธพลตอเยาวชนทงสองกลม ซงการทรฐจะใชกลไก

ในดานตางๆเพอถายทอดอดมการณใดอดมการณหนงขนมาไดนน กขนอยกบความนาเชอถอของสถาบน

Page 20: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

830

สพตรา ปญญา

กลไกดานตางๆนนดวยเชนกน ทงนรฐจงตองพยายามพฒนาสถาบนทเปนตวถายทอดอดมการณใหม

ความนาเชอถอแกคนในสงคม อกทงรฐเองตองปฏบตตนใหตรงตามอดมการณนนๆเสยกอน จงคอย

ทำาการถายทอดอดมการณนนๆออกไปยงสถาบนกลไกดานตางๆ กลาวคอ หากรฐตองการสรางสงคม

หรอประเทศชาตใหเปนประชาธปไตยอยางแทจรง รฐบาลหรอผนำากจะตองมาจากเสยงของประชาชน

กลมสวนใหญตามความหมายทสำาคญบางสวนของประชาธปไตยเสยกอน รฐถงจะถายทอดอดมการณ

ไปยงกลไกตางๆ เพอกลอมเกลาใหคนในสงคมนนเปนประชาธปไตยไดอยางแทจรง และจะทำาใหสถาบน

ทางกลไกอดมการณทางการเมองตางๆนนมประสทธภาพมากขน จงมขอเสนอแนะดงน

ขอเสนอแนะจากการศกษาวจย จากการศกษาทพบวากลไกทมอทธพลตอกลมเยาวชนมากทสดนนคอ กลไกดานวฒนธรรม

รองลงมาคอกลไกดานครอบครว กลไกดานสถานศกษา และกลไกดานพรรคการเมอง(ตามลำาดบ) โดยท

กลไกทมอทธพลตอเยาวชนทงสองกลมนนมความแตกตางกน ซงการทรฐจะใชกลไกเหลานนใหได

ประสทธภาพและประสทธผลมากขนนน รฐจะตองพฒนาศกยภาพของตนใหมความนาเชอถอแกคนใน

สงคมเสยกอน และการถายทอดอดมการณไปยงกลไกตางๆนนตองตงกลมเปาหมายทสงผลตอประเทศ

ชาตมากทสดทงในปจจบนและอนาคต เพราะกลมคนแตละกลมไดรบอทธพลกลไกดานตางๆทแตกตาง

กน ฉะนนหากตองการกลอมเกลาเยาวชน กควรใชกลไกดานวฒนธรรม กลไกดานครอบครว กลไกดาน

สถานศกษา และกลไกดานพรรคการเมอง ซงถาหากตองการกลอมเกลากลมคนในสงคมทไมใชเยาวชน

กตองทำาการศกษาใหดเสยกอนวา สถาบนกลไกอดมการณทางการเมองใดทมอทธพลกบกลมคนนนๆ

มากทสด เพอลดการเสยโอกาสการกลอมเกลาทางการเมอง

ขอเสนอแนะในการทำาวจยครงตอไป การศกษา “การเมองของอดมการณในกลมยวชนไทย” เปนการศกษาหากลไกทมอทธพลตอ

เยาวชนมากทสดและความแตกตางของกลไกทมอทธพลระหวางเยาวชนทงสองกลม ดงนนผวจยไดเสนอ

แนะในการทำาวจยครงตอไปในรายละเอยดดงตอไปน

1.การทำาวจยในครงตอไป ผสนใจ หรอหนวยงานทเกยวของ ควรจะทำาการศกษาวา กลไกตางๆ

เหลานนทมอทธพลกบเดกเยาวชน ถกนำาไปใชกบกลมเยาวชนอยางไรบางในแตละดานของกลไก

อดมการณทางการเมอง

2.การทำาวจยในครงตอไป ผสนใจ หรอหนวยงานทเกยวของ ควรจะทำาการศกษากลมคนใน

สงคมทนอกเหนอจากกลมเยาวชน เชน กลมคนทำางานวยกลางคนอาย 26–40 เพอศกษากลไกอดมการณ

ทางการเมองใดทมอทธพลกบกลมคนทำางานวยกลางคนอาย 26–40 มากทสด และกลไกนน

ถกนำามาใชกลอมเกลาคนในสงคมอยางไรบาง

Page 21: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

II การเมองของอดมการณในกลมยวชนไทย II

831

บรรณานกรมประจกษ นำาประสานไทย. (2555). อดมการณ. วารสารวชาการมนษยศาสตรและสงคมศาสตร

ปท 20, ฉบบท 34, 1-23.

ชยอนนต สมทวณช. (2552). รฐ. กรงเทพมหานคร: บรษท พ.เพรส จำากด.

วชรพล พทธรกษา. (2557). บทสำารวจความคดทางการเมองของ อนโตนโอ กรมช. กรงเทพฯ: สมมต.

หลยส อลธแซร. (2557). อดมการและกลไกทางอดมการของรฐ (กาญจนา แกวเทพ, Trans. ปยศลป

บลสถาพร Ed. พมพครงท 2 ed.). กรงเทพมหานคร: สำานกพมพสยามปรทศน.

วชรพล พทธรกษา. (2551). กลมประวตศาสตรปญญาชนการครองอำานาจนำาและการโตตอบตอ

การครองอำานาจนำา: แนวความคดของอนโตนโอ กรมชกบการอธบายการเมองไทยรวมสมย.

Paper presented at the การประชมวชาการรฐศาสตรและรฐประศาสนศาสตรแหงชาต ครงท9

(พ.ศ.2551), กรงเทพมหานคร.

สรวฒ ปดไธสง. (2542). บทบาทครอบครวในการถายทอดทางการเมองใหกบนกเรยนประถมศกษาใน

กรงเทพมหานคร: กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. สำานกหอสมดกลาง

Page 22: POLITICS OF IDEOLOGY IN THAI JUVENILE · ทำาให้เกิดการเปลี่ยนแปลงและขับเคลื่อนอุดมการณ์ทางการเมืองในประเทศได้เป็นอย่างด

832

สพตรา ปญญา