ponencia [6,83 mb ]
TRANSCRIPT
JORNADA DE CALIBRATGE I AVALUACIÓ DE CERTIFICATS DE CALIBRATGE D’EQUIPS DE
MOSTREIG DE CONTAMINANTS ATMOSFÈRICS
1
OTGANITZA: Oficina d’Acreditació Entitats Col-laboradores de la GENERALITAT DE CATALUNYA
Barcelona, 26 y 27 de Mayo de 2014
Imparte:
GABINETE DE SERVICIOS PARA LA CALIDAD. S.A.L. C/CARIDAD, 32 (28007 MADRID)
Telf. 915519252 Fax 915018898 E mail [email protected] Profesor: Jesús Laso Sánchez (Director Gerente de GSC)
INTRODUCCIÓN
2
Continuación y conclusión Jornadas 2013,
para presentación y aclaraciones IT 200B.
Revisión de aspectos ya comentados en
anteriores jornadas.
Resumen de cuestiones.
3
ESTUDIO DE CERTIFICADOS DE CALIBRACIÓN
Información básica a buscar:
Marca de la Entidad de Acreditación
Identificación clara del equipo
Condiciones de realización de la calibración
Ajustes previos
Resultados
4
CONTENIDO CERTIFICADOS
(Marca)
Para asegurar que laboratorio calibración está acreditado para la realización de la calibración y que el rango al que queremos calibrar está incluido en su alcance de acreditación
5
CONTENIDO CERTIFICADOS
(Identificación Equipo)
Es importante de cara a auditoría que en los certificados que nos emiten esté claramente identificado nuestro equipo.
6
CONTENIDO CERTIFICADOS
(Condiciones Ambientales)
Comprobar en certificado si las condiciones ambientales u otras que afectasen a nuestro equipo calibrado son las habituales de trabajo de nuestro laboratorio.
Si hay diferencia de condiciones puede aumentar la incertidumbre de medida de nuestro equipo al final del ensayo y hay que evaluarla.
7
CONTENIDO CERTIFICADOS (AJUSTES)
Cuando laboratorio de calibración también forma parte
del servicio técnico que controla nuestros equipos,
debemos considerar:
Datos y resultados antes y después de ajuste
Resultados anteriores, indican como estaba equipo
antes de llegada servicio técnico y si hemos estado
midiendo bien o mal
Resultados segundos, indican como queda equipo
después de ajuste y confirman idoneidad de equipo para
el uso
8
CONTENIDO CERTIFICADOS
(RESULTADOS)
Nos indican si equipo sigue midiendo bien y es
comparable con los demás, o si tiene algún tipo de
problema. Información a buscar:
La corrección o factor : Indica cuanto se separa la
medida de nuestro equipo de un resultado obtenido con
un patrón
Incertidumbre: Indica con qué seguridad hemos
obtenido esa corrección o factor.
9
CALIBRACIONES EXTERNAS
(Actividades a Realizar)
Definición correcta del pedido
Evaluación del certificado
Evaluación de resultados para comprobar si nuestro
equipo es apto o no
10
CALIBRACIONES EXTERNAS
(Actividades a Realizar)
Definición correcta del pedido (debe contener):
Rango, puntos en los que deseamos calibrar, incertidumbres máximas que desearíamos obtener y en algunos casos solicitar periodo de calibración
11
CALIBRACIONES EXTERNAS
(Actividades a Realizar)
Evaluación del certificado:
Comprobar en certificado que contiene todo lo que hemos solicitado. En caso contrario formular reclamación
12
CALIBRACIONES EXTERNAS
(Actividades a Realizar)
Evaluación de resultados para comprobar si nuestro equipo es apto o no:
Buscar cada punto calibrado la corrección que más la
incertidumbre, tiene que ser menor que la tolerancia establecida para el equipo
Si incertidumbre es < que tolerancia, equipo con limitación uso, indicando que hay que aplicar siempre corrección
Si diferencia entre corrección actual y corrección certificado anterior ha superado unos límites establecidos por laboratorio, se produce desviación equipo y hay que estudiar informes de ensayo que le afecten
EQUIPOS ANALIZADORES DE GASES
13
EQUIPOS MEDIDA DE GASES
14
Equipos analizadores (Características)
No miden compuestos, sino propiedad física (potencial redox, radiación).
Pueden verse influidos por otros componentes del flujo (interferencias) en función del principio de medida.
Pueden medir concentración ó cantidad de material.
Influencia de presión y temperatura.
Influencia de densidad de gas en algún caso.
Influencia de flujo.
Respuesta es lineal ó está linealizada interiormente para garantizar una zona de medida.
EQUIPOS MEDIDA DE GASES
15
Equipos analizadores (Características 2)
La respuesta no es estrictamente lineal por lo
que es necesario acotar un rango de medida.
Los equipos alteran su forma de medir de
manera continua.
Debe asegurarse que se disminuye la
presencia de interferentes de la medida (por
actuación sobre el equipo, por actuación
sobre el componente).
Existen dos tipos bien diferenciados.
SENSORES ELECTROQUÍMICOS
16
Características
Determinación O2, CO, SO2, Nox.
Utilizan corriente producida por reacciones.
Están rellenos de electrolito, entre 2 ó 3 electrodos y
sellados mediante membranas permeables.
Durante su utilización se producen reacciones que:
Alteran electrolito.
Alteran cátodo ó ánodo.
Cambian el sensor.
Tienen duración determinada (agotamiento).
Importancia de mantenimiento y valoración periódica
lineal y señal.
Pueden verse interferidos.
OTROS SENSORES (Interferencias)
17
Quimiluminiscencia
Más específico ya que genera señal propia.
Puede verse afectado por moléculas que absorben
luz, reaccionan con ozono.
NDIR
Existen numerosas moléculas de otros gases que
pueden generar interferencias por radiación
inespecífica (H2O).
Paramagnético
Influencia de sustancias con susceptibilidad
magnética.
FID
Influencia de tipo de sustancia que pueden ionizar,
menos interferencias.
SENSORES (Influencias de aspectos físicos)
18
Depende de concentración ó de densidad por lo
que se ven influidos por:
Flujo.
Temperatura, presión.
Presencia de partículas.
Pueden afectar a sistemas de restricción de flujos,
boquillas.
Pueden afectar a absorción de luz.
Pueden producir fenómenos de absorción si filtro
muy colmatado.
Presencia de humedad.
Condensaciones.
OPERACIONES
19
Todas las normas ó la IT AT 22 fijan operaciones a realizar
periódicamente.
Existen diferencias entre normas e IT AT 22 pero se
pueden clasificar en 4 grandes bloques.
1) Operaciones en laboratorio
1.1. Iniciales
Recogidas por las normas CEN caracterizan
comportamiento de equipo.
Sirven para valorar componentes de incertidumbre.
1.2. Periódicas
IT AT 22 denomina calibración, normas CEN denomina
falta de ajuste.
Nuevas normas CEN piden más actividades.
OPERACIONES
20
2) Ajuste
Normas CEN incluyen paso previo en comprobación
campo.
IT AT 22 no define explícitamente.
3) Comprobación campo (Verificación) Normas CEN
Test de fugas.
Diferencia concentración O y rango a través de muestreo.
Caudales de fuga.
Deriva de 0 y rango.
Al final.
IT AT 22 No obligatoria en campo.
Estanqueidad (fugas) con O2.
Verificación con patrones.
Respuesta a interferencias.
Estabilidad (parecido a deriva pero sin pasar gas de combustión).
ANALIZADORES DE GASES
21
Necesarios para la medida de gases según dos
planteamientos diferentes:
a) Gases de combustión con célula electroquímica.
Definidos requisitos en IT 22.
Instalaciones con combustibles convencional.
Posibles interferencias.
b) Analizadores compuestos individuales según normas
CEN.
Utilizados para determinadas instalaciones.
Normas diferentes para cada gas.
ANALIZADORES DE GASES (SISTEMA)
22
Las operaciones a realizar independientemente del
documento que las describe se pueden clasificar en tres
bloques:
Calibración
Verificación (directa y funcional)
Ajuste
La intensidad y forma de actuación es diferente en la IT
AT 22 y en las normas europeas.
ANALIZADORES DE GASES
23
CALIBRACIÓN
Descrita como falta de ajuste ó de linealidad.
Consiste en la comprobación de que los resultados del equipo no tienen desviación frente a una botella patrón.
Se describe en las normas europeas y en la IT AT 022.
La tolerancia en las normas europeas es 2% del Valor de rango, excepto para gases en % que es absoluta.
En la IT AT 022 no aparece claramente especificada tolerancia, podría tomarse de la indicada en verificación.
Debe revisarse la coherencia en función del punto mínimo y máximo del rango.
ANALIZADORES DE GASES
24
AJUSTE
Operación que altera la forma de medir.
Requiere gases trazables.
Se realiza con gas cero y Span.
Existen requisitos para el gas Span tanto en IT, como en normas, fijando para su concentración un porcentaje mínimo del rango que se desea medir. Afecta a la utilización del equipo.
Periodicidad diferente en normas e IT.
a) Normas
Ajuste inicial en lugar de medida y comprobación cero.
b) IT ajuste si los resultados de la verificación directa no son satisfactorios.
ANALIZADORES DE GASES
25
VERIFICACIÓN
Dos tipos:
De medida
Comparación contra botella.
De condiciones de funcionamiento
Estanqueidad / interferencias
Muy diferente sobre todo la segunda, en normas e
IT.
ANALIZADORES DE GASES
26
VERIFICACIÓN DIRECTA
Obligatoria 15 días antes ó después en IT (Denominada falta de ajuste).
Obligatoria en campo para Normas (Denominada Deriva).
Existen tolerancias en ambos casos si se superan invalidación de medidas ó corrección entre 2 y 5%.
Tratan de valorar situación del equipo incluyen: Límite de detección
Deriva de cero y rango
Sensibilidad presión, flujo, temperatura y voltaje.
Interferentes.
Desviación de repetibilidad y rango.
Sirven para valorar que la incertidumbre de medida es correcta.
Tras cada comprobación y si existen cambios debería valorarse de acuerdo a criterios de anexos.
Podría no ser necesaria la valoración de todas las propiedades cada año.
ANALIZADORES DE GASES
27
VERIFICACIÓN INSTRUMENTAL EN CAMPO
(NORMAS CEN)
Tiempo de respuesta.
Test de fugas.
ANALIZADORES DE GASES
28
VERIFICACIÓN INSTRUMENTAL IT AT 22
Además de la verificación directa solicita:
Estanqueidad
Respuesta interferencias
Estabilidad
Probablemente las últimas de pruebas no
sería necesario hacerlas con tanta frecuencia.
29
OPERACIONES REQUERIDAS PERIODICIDAD
IT AT 22 CEN EN 12619
Tiempo de respuesta Inicial y campo Cada serie
Desviación
típica
repetibilidad
0 Laboratorio inicial Laboratorio anual
rango
Falta de ajuste (linealidad,
calibración)
Calibración sin plazo Anual
Verificación Interfases Periódica 15 días Laboratorio inicial Laboratorio anual
Ajuste No si verificación
adecuada
Antes de medidas Antes de medidas
Verificación Periódica 15 días En campo con
sistema muestreo
En campo con sistema
muestreo
Fugas Periódica 15 días
Estanqueidad con N2 u
O2
En campo caudal En campo caudal
Deriva de 0 y rango Estabilidad 15 días En campo inicio y fin En campo inicio y fin
Mantenimiento filtros Periódico Periódico
Otros mantenimientos Cuando requiera
Eficacia convertidor Para NOx Anual
Efecto oxígeno - - Anual
Factor respuesta Para componentes
individuales
NORMATIVA DE GASES CEN
30
DETERMINACIÓN NOx EN 14792
31
DETERMINACIÓN NOx EN 14792
32
Método: Quimioluminiscencia.
Demostración de Incertidumbre global del método
<10% VLE (Indicado en objeto).
Fija criterios para características de
funcionamiento (magnitud asignada al equipo)
para garantizar cumplimiento de Incertidumbre.
Establece requisitos en laboratorio ó campo.
DETERMINACIÓN NOx EN 14792
33
Principio de Medida
2NO + 2O3 NO2 + NO2(*) + 2O2
NO2 (*) NO2 + (radiación)
Influenciado por:
Cantidad NO.
Presión.
Presencia de otros gases.
Radiación filtrada con filtro óptico y leída en
fotomultiplicador.
NO2 debe ser convertido a NO para ser detectado.
DETERMINACIÓN NOx EN 14792
34
La medida de NO2 se puede hacer alternativa ó en
paralelo (dual).
En gases de combustión generalmente NO
mayoritario y NO2 residual, en estos procesos
pueden existir otros gases.
Presencia de CO2 con agua amortigua
qumioluminiscencia.
Curvas de corrección fabricante a calibración con
mezclas.
También NH3.
DETERMINACIÓN NOx EN 14792
35
Sistemas de muestreo y acondicionamiento
Varias opciones.
Objetivos:
Disminución agua y partículas.
Ausencia de reacción.
Ausencia de absorción en condensados sobre todo
NO2.
Mantenimiento de flujo para medida.
DETERMINACIÓN NOx EN 14792
36
EQUIPO ANALIZADOR
Define características y partes.
Para medida secuencial necesidad de velocidad
de cambio, mayor que velocidad de variación
Nox.
Convertidor evaluación de eficiencia 95%.
Uso de metales ó cuarzo en el convertidor,
necesidad de reemplazamiento.
DETERMINACIÓN NOx EN 14792
37
EQUIPO ANALIZADOR (Continuación)
Sistema de medida
Filtro elimina radiaciones < 600 nm.
Fotomultiplicador refrigerado evite cambios
temperatura (ruidos).
Generador de Ozono
Depende de fuente de aire (ambiente ó botella).
Si concentración no alta puede perder linealidad.
Cámara de reacción
Material no reactivo.
Atemperada sin condensación.
Presión reducida.
DETERMINACIÓN NOx EN 14792
38
Determinaciones características
Define características y tolerancias.
En Laboratorio.
En campo.
Exige además que se evalúe incertidumbre de
acuerdo a:
Un modelo preestablecido.
Teniendo en cuenta resultados de características.
Incertidumbre <10% VLE en base seca antes de
corrección O2.
39
40
DETERMINACIÓN NOx EN 14792
41
OPERACIONES CAMPO
Define requisitos de:
Selección de punto.
Comprobación Homogeneidad.
Conocimiento de características efluente.
Temperatura.
Humedad.
Carga.
Rango esperado.
Cociente NO2 / NOx
Interferentes.
Selección analizador en función fondo escala.
DETERMINACIÓN NOx EN 14792
42
OPERACIONES CAMPO
Ajuste
Al inicio.
Con gas cero y rango.
Rango de concentración VLE ó 50% al 90%.
Repetición cero de comprobación <2 repetibilidad.
Comprobación muestreo
Verificación de fugas e impurezas línea.
Suministro a través de línea (delante del filtro).
Gases cero y rango
Diferencia <2%.
Verificación caudal de fuga.
DETERMINACIÓN NOx EN 14792
43
OPERACIONES CAMPO (Continuación)
Comprobación final (Verificación)
Después de medida, al menos diario.
A través de línea muestreo.
De gas cero ó rango.
Si <2% acepta deriva.
Si entre 5% y 2% Corrección.
Si >5% repetición muestreo.
DETERMINACIÓN NOx EN 14792
44
Sistemas de Control de Calidad
No son actividades de evaluación de Calidad.
Son actividades de Calibración, Verificación y
Mantenimiento.
Frecuencias mínimas.
45
DETERMINACIÓN MEDIDA DE OXIGENO
EN 14789
46
MEDIDA OXIGENO EN 14789
47
Método: Paramagnético.
Criterio Incertidumbre: 6% Concentración medida.
Principio: Atracción moléculas de O2 por campo
magnético.
Influencias:
Paramagnetismo de otras.
Temperatura
Condensaciones
MEDIDA OXIGENO EN 14789
48
EQUIPO
Línea muestreo
Influencia de reactividad.
Tiempo de residencia mínimo.
Filtro
Retención de partículas (mantenimiento).
Eliminación de agua.
MEDIDA OXIGENO EN 14789
49
EQUIPO
Analizador
Tres sistemas posibles usan la comparación.
Térmico
Medida resistencia generada por enfriamiento al
aumentar flujo (2 cámaras).
Mecánico
Compensación de presión de un flotador
desplazado. Fuerza de campo eléctrico.
Neumático
Cambio membrana por presión, afecta capacitancia.
(Uso gas muestreado y referencia).
Nota: Existen correcciones indicadas por fabricantes.
50
51
MEDIDA OXIGENO EN 14789
52
Operación de Campo
Criterios generales sobre:
Localización.
Punto de muestreo y homogeneidad.
Características efluente y selección Humedad.
Temperatura.
Carga partículas.
Inteferentes.
MEDIDA OXIGENO EN 14789
53
Operación de Campo
Generalidades
Presión constante en cámara analizador.
Flujo tras precalentamiento constante (±10%).Criterios
generales sobre:
Ajuste analizador Con gas cero (<0,05%).
Con gas rango (I=2%) ó aire limpio y seco (20,9%).
Comprobación de cero.
Sistema muestreo Gas cero y rango diferencias <2% relativo.
Fugas con sistema caudal 2% caudal.
Verificaciones finales Al final ó al menos diaria.
Con cero y rango <2% OK.
Entre 2% y 5% corrección
>5% incorrecto.
MEDIDA OXIGENO EN 14789
54
Control de Calidad
No evaluación de Calidad.
Actividades de Mantenimiento, Verificación y
Calibración.
55
DETERMINACIÓN COT EN 12619:2013
56
DETERMINACIÓN COT EN 12619
57
Método: Ionización de Llama.
No indica incertidumbre.
Hace referencia a EN 15267-3 para
funcionamiento FID.
DETERMINACIÓN COT EN 12619
58
Detector FID
Principio: Ionización en llama de hidrógeno de átomos
Carbono orgánico.
Depende
Número de átomos.
Forma enlace.
Acompañantes.
Factor respuesta diferente, que también depende:
Diseño detector.
Condiciones de Operación.
No interferencias compuestos inorgánicos pero
afectado por partículas.
Rango ajustado con propano.
DETERMINACIÓN COT EN 12619
59
En su anexo A indica características de la medida a tener en cuenta.
Flujo
Influencia directa y casi proporcional.
Control del flujo.
Limpieza de boquillas con orificios críticos.
Filtro de partículas también influye. Lecturas menores.
Cámara
Su contaminación puede dar lecturas bajas. (Compuestos de
silicona).
Aire de combustión
Revisar si existen hidrocarburos.
DETERMINACIÓN COT EN 12619
60
En su anexo A indica características de la medida a tener en cuenta.
(Continuación).
Interferencias
SO2, NO, NO2 necesidad de certificación instrumento.
Oxígeno depende cantidad porque oxida más rápidamente.
Máximo a 10%.
Factor de respuesta
Es necesario si:
Composición simple.
Determinación de COV’S individuales.
Situación especial si cambiantes.
Parámetro medido
Realmente COVT.
Influencia de hidrocarburos pesados en filtro ó condensados.
Presencia de aerosoles e influencia en limpieza ó efectos
memoria.
61
Características a verificar y frecuencias
DETERMINACIÓN COT EN 12619
62
Gases
Combustible El especificado por fabricante
COVT < 0,2 mg/m3 ó pureza 99,998%.
Cero Aire sintético ó aire ambiente.
Mismas especificaciones combustible.
Puede ser necesario concentración de O2 similar a
fuente (valores negativos).
Rango Propano en aire ó mezcla N2/O2.
Concentración COVT conocida. I < 2%.
Misma concentración O2 que gas cero.
Concentración rango VLE/2 (semihorario) ó 50 – 90%
rango seleccionado.
DETERMINACIÓN COT
63
Operaciones medida
Referencia a EN 15259 respecto muestreo.
Ajuste Con gas cero y rango.
Verificación cero sin cambios (<2 Sr cero).
Verificación muestreo (fugas) Con gas cero y rango a través del sistema.
Diferencia máxima <2% Valor rango.
Tiempo de respuesta (adicional).
Verificación posterior Al final ó al menos diaria.
A través de sistema de muestreo.
Diferencias: <2% Vrango – OK
2 a 5% Vrango – Corrección
>5% - No válido
DETERMINACIÓN CO (NDIR) EN 15058
64
DETERMINACIÓN CO (NDIR) EN 15058
65
Método: Infrarojo no dispersivo (NDIR).
Incertidumbre requerida: 6% VLE diario.
Principio de medida
Absorción infraroja proporcional a concentración en
celda.
Absorción de otras moléculas requiere condiciones
específicas. Diversas soluciones.
Absorción a específica 4,7 m.
Celda doble de compensación deriva.
Correlación midiendo en un rango.
Influencia interferentes.
H2O, CO2, Nitroso, Hidrocarburos.
DETERMINACIÓN CO (NDIR) EN 15058
66
Sistema de muestreo y equipo
Garantizar eliminación vapor de agua y partículas.
Mantenimiento caudal.
No condensaciones de elementos no previstos.
No reacción.
DETERMINACIÓN CO (NDIR) EN 15058
67
EQUIPOS
Partes
Fuente de radiación (suministra potencia).
Optica de enfoque.
Modulación del rango.
Selector longitud de onda (influencia en sensibilidad)
Celda.
Detector y amplificador.
Influencias Magnitudes
Señal depende de densidad.
Presión y Temperatura afectan.
Interferencias
Principal vapor de agua (configuración muestreo).
También CO2 y N2O u otros.
DETERMINACIÓN CO (NDIR) EN 15058
68
CARACTERÍSTICAS
Se establece tabla 1 de requisitos.
Se indica incertidumbre máxima y cómo
calcularla.
Se distinguen valores de laboratorio y campo.
Se definen periodicidades.
69
70
Se definen variaciones magnitudes influencia tenidas en cuenta
DETERMINACIÓN CO (NDIR) EN 15058
71
OPERACIÓN CAMPO
Requisitos del muestreo localización y
homogeneidad.
Conocimiento de fuente y selección del sistema.
Temperatura.
Contenido Humedad.
Carga partículas.
Rango de CO y VLE.
Concentración interferentes.
Fondo escala en función de VLE.
Ajuste de flujo.
DETERMINACIÓN CO (NDIR) EN 15058
72
OPERACIÓN CAMPO (2)
Ajuste
Con gas cero y rango.
Comprobación cero (desviación < 2Sr cero).
Sistema muestreo (fugas)
Con gas cero y rango a través sistema muestreo <2%.
Con caudal < 2% caudal esperado.
Comprobación final (Verificación)
Con cero y rango.
Al final ó diario Si <2% - OK
Entre 2 y 5% - Corrección
>5% - NO OK.
DETERMINACIÓN CO (NDIR) EN 15058
73
CONTROL DE CALIDAD
No es evaluación de la calidad.
Describe Mantenimiento, Verificación y
Calibración.
74
75
EJEMPLO ESTIMACIÓN INCERTIDUMBRE
PARA DETERMINAR CO POR
ESPECTROMETRIA INFRARROJA NO
DISPERSIVA (UNE-EN 15058)
76
INCERTIDUMBRE CO (UNE-EN 15058)
INTRODUCCIÓN
– La norma define en Anexo B un modelo de incertidumbre del estilo medida directa.
– Utilizan aproximaciones y propuestas de la UNE EN ISO 14956 que permite comparar I con incertidumbre requerida.
– Describe características de funcionamiento Tabla B.2 que pueden ser utilizadas como valores límites para el resultado.
77
INCERTIDUMBRE CO (UNE-EN 15058)
COMPONENTES
INTCAAJrepDERANGODEROajustenoCOleidaCO EEEEEEECC
CCOleida Concentración analizador. La norma indica la resolución
del equipo.
EAJUSTENO Error por la falta de Ajuste.
EDERO y EDERANGO Errores por la deriva de cero y rango.
Erep Debida a la repetibilidad de la medida.
EAJ Error debido al patrón usado en el ajuste.
ECA Error debido a cambios de Condiciones Ambientales
EINTER Error debido a presencia de interferencias.
78
INCERTIDUMBRE CO (UNE-EN 15058)
COMPARACION MODELOS
Modelo EN 15058
UAJ I/K Patrón calibración
UDERO UDERRANGO Deriva 0 y rango
UREP (Independiente)
Repetibilidad S
ULECTURA
Resolución
Desprende
UAJUSTE NO
Error de falta ajuste
UCA
Otras opciones
C. Ambiental
UINTER
Criterios 14956
Interf.
3
D
NS
32
DE
3;
3
MAXAJCORR
3
)( mMC
3
INTVC
79
INCERTIDUMBRE CO (UNE-EN 15058)
– Se presenta en TABLA 1 los datos de la medida realizada.
– Se presentan en TABLA 2 las características del equipo obtenidas en la verificación.
– Se desea estimar la Incertidumbre según norma
UNE EN 15058
80 80
INCERTIDUMBRE CO (UNE-EN 15058)
DATOS DEL PROBLEMA (TABLA 1)
CARACTERISTICAS DE LA MEDIDA
Conc Leida Co 40 ppm (50 mg/m3)
Flujo 60 l/h ± 5 l/n
Temp en Ajuste 285º K
Temp durante medidas 283 a 308º K
Voltaje 230 V ± 5%
P. Atmosférica ajuste 99 KPa
P. Durante medida 99 KPa a 100 KPa
Conc CO2 8 a 12%
Conc N2O Despreciable
Conc CH4 0 a 10 mg/m3
Gas de Calibración 80 ppm ± 2%
Resolución 1 ppm
Rango 0 - 100 ppm
81
INCERTIDUMBRE CO (UNE-EN 15058)
DATOS DEL PROBLEMA (TABLA 2)
CARACTERISTICAS DEL EQUIPO
Falta de ajuste 0.6% del rango
Deriva de cero 0.01% del rango/24 h
Deriva de rango 0.5% del rango/24 h
Sensibilidad flujo 0.2 del rango/ (10 l/h)
Sensibilidad
presión 0.4% Valor medido/ KPa
Sensibilidad
temperatura 0.5% del rango/ 10K
Sensibilidad
voltaje 0.12% rango/ 10 V
Interferencias
CO2 (15%)
N2O (20mg/m3)
CH4 (50mg/m3)
-0.6 ppm
0.8 ppm
1.6 ppm
Srep cero 0.3 %
Srep rango 0.45 %
82
INCERTIDUMBRE CO (UNE-EN 15058)
COMPONENTES DE INCERTIDUMBRE
Nota: En esta solución se supone que Erep no existe depende de CO leida y encambio
existe Eres
URES Afecta a la lectura.
RES = 1
UAJUSTENO
Debida a las diferencias permitidas en el ajuste.
AJUSTE MAX = 0.6 %
32
RESURES (INT. MAX VC= 0)
3
MAXAJUSTEUAJUSTENO (INT. MAX +AJ, -AJ)
83
INCERTIDUMBRE CO (UNE-EN 15058)
COMPONENTES DE INCERTIDUMBRE (2)
UDERVA 0/RANGO
Deriva 0 = 0.01 % Deriva rango = 0.05%
Urep
Scero = 0.3 % Srango = 0.45 %
3
DERIVAUDERVA (INT. MAX +DER, -DER)
SUrep (Debería valorarse repeticiones)
(Se coge la de rango)
84
INCERTIDUMBRE CO (UNE-EN 15058)
COMPONENTES DE INCERTIDUMBRE (3)
EAJUSTE (Calibración) Debida al patrón de Ajuste.
2% de 80 ppm (K = 2)
ETEMP
No están en las mismas unidades (coeficiente sensibilidad).
No conocemos el valor de T, solo intervalo.
Intervalo no simétrico y Taj no centrada.
Sensib: 0.5% R /10 K
3
22
ajmajmajmajM
T
TTTTTTTTu
85
INCERTIDUMBRE CO (UNE-EN 15058)
COMPONENTES DE INCERTIDUMBRE (4)
EPRESION Misma situación Temperatura.
Valor ajuste en un extremo, permite simplificación.
PM = 100 Pm = 99 Sens 0.4% Vmedido/KPa
Evoltaje y Flujo
Misma situación Temperatura.
Valor central, intervalo simétrico, permite simplificación.
Svolt = 0.12% R /10 V SFlujo = 0.2% R / (10l/n)
3
)PP(u mM
P
32
XXu mM
X
86
INCERTIDUMBRE CO (UNE-EN 15058)
COMPONENTES DE INCERTIDUMBRE (5)
EINTERFERENTES
• Intervalo máximo.
• Otras unidades.
• Norma ISO 14956 indica que no se tengan en cuenta todas, sino
de manera
separada, los positivos y negativos, y luego el mayor de las dos.
• Solo los tiene en cuenta respecto del gas de Ajuste (Dudoso)
• Si gas de ajuste es balance Nitrógeno, fórmula se reduce a:
Csensib CO2 = -0.6/15
3
IIIIu
2mmM
2
MI
87
INCERTIDUMBRE CO (UNE-EN 15058)
NORMA UNE EN 15058
sub magnitud tipo valor subm (C o E) Ux coef sens U yx gls
Cleida distribuc.
Previa 40 0,45 1 0,450 inf
Ajuste no intervalo 0 0,34641016 1 0,346 inf
Deriva 0 intervalo 0 0,0057735 1 0,006 inf
deriva rango intervalo 0 0,28867513 1 0,289 inf
Resolucion intervalo 0 0,28867513 1 0,289 inf
Ajuste (calib)80 importada 0 0,8 1 0,800 inf
Temperatura intervalo 0 12,7410099 0,05 0,637 inf
Presion intervalo 0 0,57735027 0,16 0,092 inf
voltaje intervalo 0 6,6395281 0,012 0,080 inf
flujo intervalo 0 2,88675135 0,02 0,058 inf
Interferentes intervalo 0 0,403 inf
magnitud 40 1,310 inf
I 2,619
interfe negat 0,403
Interf co intervalo 0 10,0664459 -0,04 -0,403 inf
intervalo 0 0 0,000
intervalo 0 0 0,000
interf positivo 0,185
Interf cH4 intervalo 0 5,77350269 0,032 0,185
intervalo 0 0 0,000
intervalo 0 0 0,000
EVALUACIÓN CERTIFICADOS FID
88
EVALUACIÓN CERTIFICADOS FID
89
Se utiliza para valorar linealidad.
No suficiente para EN 12619:2013.
Tampoco versión 2000, sino se valoran
interferencias, ó prueba con gas control (se hace
en informe de ensayo).
Se ha ajustado a 10 ppms según indica versión
2000.
Se detectan desviaciones crecientes del orden de
1,3% que invalidarían el criterio antiguo pero no el
moderno.
Importancia del ajuste y con qué.
90
91
92
93
94
95
96
97
98
EJEMPLO EVALUACIÓN ANALIZADORES
GASES CEN
99
100
CERTIFICADO ANALIZADOR GASES COMBUSTIÓN: HORIBA
101
Página 1
Se establecen criterios indicados en norma para
parámetros.
Norma pide:
Se evalúen todos por laboratorio.
Solo se evalúe anualmente falta de ajuste.
Puede ser adecuados para valorar
funcionamiento de equipo.
Los parámetros van en función del rango lo que
supone altas incertidumbres en algún punto de
medida.
102
CERTIFICADO ANALIZADOR GASES COMBUSTIÓN: HORIBA
103
Página 2
Se compara desviación + Incertidumbre con
criterio ajuste. No es lo requerido en la norma,
puede ser excesivo.
Según ajuste y rango puede cambiar.
104
CERTIFICADO ANALIZADOR GASES COMBUSTIÓN: HORIBA
105
Página 3
Tiempo respuesta comprobado.
Falta de ajuste es OK.
106
CERTIFICADO ANALIZADOR GASES COMBUSTIÓN: HORIBA
107
Página 4
Derivas de cero y rango.
En algún caso pueden ser próximas 1,5% pero son
24 horas, pueden utilizarse otros datos para la
Incertidumbre.
Repetibilidad de cero y rango.
Faltarían resultados convertidor.
CAPTADORES PARTÍCULAS EN INMISIONES
108
CAPTADORES DE PARTÍCULAS EN INMISIONES
109
Equipos estáticos.
Dimensiones definidas por decreto.
Amplias 315 ±15 mm.
Indicadas en IT 200.
Se refieren a criterios de construcción y deben
cumplirse.
Otras características dimensionales deberían
encontrarse certificadas por el suministrador.
Además a cada embudo debe asignársele un factor.
CAPTADORES DE PARTÍCULAS EN INMISIONES
110
CAPTADORES DE PARTÍCULAS (OPERACIONES)
111
Calibración
Consiste en obtener el factor a usar para cálculos.
Requiere medición de 12 valores de diámetro en
circunferencia interna (D)
Cualquier valor es válido.
Los valores deben ser homogéneos MAX – MIN ≤6 mm
No necesita repetirse
F influye directamente en la incertidumbre de la
medición
Debe marcarse sobre embudo, adherirse ó identificarse
de modo que sea el usado en las medidas.
2
6104
DF
CAPTADORES DE PARTÍCULAS (OPERACIONES)
112
Verificación
Consiste en comprobación periódica del
mantenimiento del diámetro medido para
confirmar correcta utilización.
Su necesidad depende del material utilizado y su
rigidez y el uso.
Nota: puede ser innecesario.
Medida de 4 diámetros interiores. Deriva ≤ 3 mm para mantener el factor.
EQUIPOS: BALANZAS
113
BALANZAS
114
Las balanzas se utilizan en las medidas de
gases para:
Valorar la humedad presente, mediante las
diferencias de pesadas de los borboteadores
Medir la cantidad de partículas mediante las
diferencias de pesadas de filtros.
BALANZAS
115
Características Medidas de Humedad
Las medidas se realizan in situ y por lo tanto
las balanzas se transportan.
Las medidas se realizan por diferencia sobre
elementos que tienen un peso elevado,
respecto de la diferencia (humedad),
normalmente superior a 3 veces.
Se encuentra definida su tolerancia de
calibración en la IT200B
1 g ó 0,5%.
BALANZAS
116
Operaciones en la medida de humedad
Debido al empleo realizado son necesarias:
1) Calibración
Confirmación de que la balanza mide bien, incluyendo la calibración tras ajuste.
2) Transporte
Garantizar un adecuado transporte al lugar de medida.
3) Ajuste in situ
Para ajustar la respuesta a las condiciones de medida.
4) Verificación
Para confirmar que la balanza ha sido transportada, instalada, y ajustada convenientemente.
BALANZAS
117
Características medidas de filtros
La medida de partículas en balanzas se ve influenciada por:
Adsorciones y desorciones de Humedad. Debido al
pequeño tamaño de partícula y a la porosidad del
filtro (Requiere condiciones de atemperación).
Cambios en la masa aparente leída debido a cambios
de presión, temperatura y humedad que afectan a la
corrección por flotabilidad (requieren controles de
calidad).
Pesadas diferenciales pequeñas realizadas en días
diferentes (Requiere ajuste de la balanza).
BALANZAS CALIBRACIÓN
118
Puede ser realizada interna ó externamente.
Debe tener en cuenta:
Corrección en cada punto (Linealidad)
Repetibilidad
Excentricidad ó descentramiento
Pueden añadirse ensayos de tarado.
Debe definir si se realiza antes y/ó después de ajuste.
Nota: Para ensayos de gases es necesario realizar después de ajuste
ya que los equipos deben ser ajustados antes de realizar las
medidas.
Aplica tanto a Humedad como a partículas.
Requiere evaluación de resultados.
Debe tener en cuenta el rango utilizado que es el de la
pesada diferencial.
EJEMPLOS DE CERTIFICADOS
CERTIFICADO CALIBRACIÓN BALANZA 157242
119
120
121
EVALUACIÓN CERTIFICADO
122
Hoja 1
Calibración Trazable ENAC
Identificación de equipo
Hoja 2
Indicación procedimiento
Patrones
Trazabilidad
Incertidumbre (No indica componentes)
123
EVALUACIÓN CERTIFICADO
124
Hoja 3
División de escala y escalón pesada.
Para cumplir requisitos 1 g ó 0,05% suficiente.
Condiciones ambientales definidas.
Requisitos de tolerancias EMP no son los de
la IT 200, por lo que podría haber diferencias.
125
126
EVALUACIÓN CERTIFICADO
127
Hoja 3, 4 y 5
Resultados
No indica si se ha realizado el ajuste previamente y como
(IMPORTANTE)
Excentricidad Punto 600 adecuado, no diferencias significativas.
Linealidad Valora en varios puntos error e incertidumbre (pequeña no debe
incluir EMP).
Usa carga creciente y decreciente.
Si I + ICI < TOL (EMP) el punto alto no cumple, pero criterio IT 200
es 1 g ó 0,5%.
Punto 5 gramos no necesario (pesada diferencial).
Repetibilidad da siempre igual.
BALANZA. CALIBRACIÓN INTERNA
128
Util si hay varias.
Requiere pesas calibradas
Clase F2 (para humedad).
Clase F1 ó E2 (para partículas)
Periodo inicial de pesas 3 años, hasta 5.
Sistemática
Combinación de repetibilidad y descentramiento,
para simplificar (10 repeticiones)
Utilización de histéresis.
Rango donde se vaya a medir
Tiene en cuenta el soporte, no solo el filtro, ó el borboteador
no solo el agua.
129
CLASIFICACIÓN DE JUEGOS DE PESAS
VALOR CLASES (SEGÚN LA OILM)
Máxima desviación permitida (mdp), en ± mg
CLASES (SEGÚN LA
N/ANSI)
mdp, en ± mg NOMIN
AL
E1 E2 F1 F2 M1 F M2 0 S-1 P Q T
5000 kg
2000 kg
1000 kg
500 kg
200 kg
100 kg
50 kg
25 kg
20 kg
10 kg
5 kg
3 kg
2 kg
1 kg
500 g
300 g
200 g
100 g
50 g
30 g
20 g
10 g
5 g
3 g
2 g
1 g
500 mg
300 mg
200 mg
100 mg
50 mg
30 mg
20 mg
10 mg
5 mg
3 mg
2 mg
1 mg
2500
1000
500
250
100
50
25
10
5
2,5
1,0
0,50
0,25
0,10
0,05
0,030
0,025
0,020
0,015
0,012
0,010
0,008
0,006
0,005
0,004
0,003
0,002
0,002
0,002
0,002
7500
3000
1500
750
300
150
75
30
15
7,5
3,0
1,5
0,75
0,30
0,15
0,10
0,080
0,060
0,050
0,040
0,030
0,025
0,020
0,015
0,012
0,010
0,008
0,006
0,006
0,006
25000
10000
5000
2500
1000
500
250
100
50
25
10
5
2,5
1,0
0,5
0,30
0,25
0,20
0,15
0,12
0,10
0,08
0,06
0,05
0,04
0,03
0,025
0,020
0,020
0,020
75000
30000
15000
7500
3000
1500
750
300
150
75
30
15
7,5
3,0
1,5
1,0
0,8
0,6
0,5
0,4
0,3
0,25
0,2
0,15
0,12
0,10
0,08
0,06
0,06
0,06
250000
100000
50000
25000
10000
5000
2500
1000
500
250
100
50
25
10
5
3,0
2,5
2,0
1,5
1,2
1,0
0,8
0,6
0,5
0,4
0,3
0,25
0,20
0,20
0,20
5000
2000
1000
500
200
100
50
20
10
7
3
2
2
2
1
1
1
800000
320000
160000
80000
32000
16000
8000
3200
1600
800
400
200
100
50
30
30
20
20
10
5
5
2500000
1000000
500000
250000
100000
50000
25000
10000
5000
2500
1000
500
250
100
100
200
100
50
30
20
10
5
3
2
1
1
0,9
0,35
0,25
0,18
0,15
0,13
0,1
0,08
0,07
0,06
0,05
0,042
0,038
0,035
0,030
0,028
0,026
0,025
0,025
20000
10000
4000
2000
1000
500
400
200
100
60
40
20
10
6
4
2
1,2
0,9
0,7
0,5
0,36
0,3
0,26
0,2
0,16
0,14
0,12
0,1
0,085
0,075
0,07
0,06
0,055
0,052
0,05
0,05
50000
25000
10000
5000
2500
1200
1000
500
250
150
100
50
30
20
15
9
5,6
4
3
2
1,3
0,95
0,75
0,5
0,38
0,3
0,26
0,2
0,16
0,14
0,12
0,1
0,08
0,07
0,06
0,05
1500
00
7500
0
3000
0
1500
0
7500
4500
3800
2200
1400
1000
750
470
300
210
100
100
62
44
33
21
13
9,4
7
4,5
3
2,2
1,8
1,2
0,88
0,68
0,56
0,4
Tabla de valores de masas, según proceso de Calibración M 001 para Juego de Masas (1 mg
a 50 Kg) Clases: F1, F2, M1, F, M2 y 0
BALANZA. CALIBRACIÓN INTERNA
130
Estimación incertidumbre
Patrón
Incertidumbre calibración
Incertidumbre deriva
Equipo
División escala
Repetibilidad
KI
3
mdp
32
. ESCD
Ns
BALANZA. CALIBRACIÓN INTERNA
131
Evaluación
ICI + I < TOL
TOL IT 200 Humedad 1 g ó 0,5% la mayor.
BALANZA. Humedad uso
132
Transporte
La balanza se mueve al emplazamiento y debe
garantizarse su transporte sin golpes siguiendo
instrucciones del Fabricante.
Ubicación
Es fundamental realizar el nivelado en el lugar usando
sistemas definidos.
Ajuste
Debe realizarse el ajuste previo que ha debido ser
comprobado en la calibración, porque han cambiado
condiciones.
A veces se denomina autocal.
Puede usar pesa interna ó externa (si externa
preferiblemente calibrada).
BALANZA. Humedad uso
133
Verificación
Debe confirmarse ajuste mediante verificación en
lugar.
Uso de pesa diferente a la de ajuste.
Comprobado valor de pesa de verificación después
de calibración.
Garantiza no ha habido deriva grande.
Tolerancia aconsejable (no indicada en IT 200)
1/3 Tolerancia Calibración
EQUIPOS ACÚSTICOS
134
135
EQUIPOS ACÚSTICOS
INTRODUCCIÓN
Algunos equipos acústicos están sometidos a criterios de metrología legal, por lo que tienen requisitos adicionales.
Otros son elementos auxiliares que requieren comprobaciones para asegurar la medida final.
136
EQUIPOS ACÚSTICOS
VERIFICACIÓN METROLÓGICA
Aplicable a sonómetros y calibradores
(Decreto 176/2009)
Definidas especificaciones técnicas
Desarrollo en Ley metrología 13/1985 Responsabilidad C.A. control metrológico
Actividades iniciales de E.C. antes de puesta en mercado
Actividades periódicas y tras reparación
137
EQUIPOS ACÚSTICOS
VERIFICACIÓN METROLÓGICA
Verificación periódica anual
• Solicitada por propietarios
• Realizada por organismos autorizados
• Requisitos a verificar ITC 2845/2007 incluyen I expandida en la comparación de EMP
• Identificación con etiqueta
• Sustitución calibración y evaluación
• Necesidad de registros
• No afecta a otros equipos
138
139
140
EQUIPOS ACÚSTICOS
Evaluación de resultados de verificación
• No requiere acciones por parte del usuario.
• En el caso de Sonómetro solo tener en cuenta el rango de medida para el que se declara validez.
• En el calibrador confirmar si se han realizado para 2 niveles.
• Debe ser realizada por organismos reconocidos por C.A.
• Controla el equipo, mide en zonas correctas pero no cubre aspectos especiales, por ello se realiza calibración.
• Aumentado periodo de calibración 5 años en IT 200.
141
EQUIPOS ACÚSTICOS
Calibración
• En la práctica se realizan numerosas comprobaciones (sonómetros) con tolerancias indicadas en normas.
• No es posible realizar correcciones.
• Solo algunas de ellas afectan directamente a la incertidumbre de medida.
• Por ello en general los propios laboratorios comprueban frente a especificación e indican cumplimiento.
CERTIFICADO DE CALIBRACIÓN DE SONÓMETROS
142
143
144
EJEMPLO: CERTIFICADO SONÓMETRO
PAGINA 1
MARCA DE ACREDITACIÓN
• Requisitos actuales identificación
IDENTIFICACIÓN EQUIPO
• Modelo / Nº Serie
• Aconsejable nº interno
RESPONSABLE SOLICITUD
FECHA CALIBRACIÓN
FECHA DE EMISIÓN
145
146
EJEMPLO: CERTIFICADO SONÓMETRO
PAGINA 2
• Identificación micrófono usado.
• Procedimiento interno y relación con normas.
• Condiciones ambientales.
• Influencia sino son de referencia.
• Patrones y Trazabilidad.
•No necesaria, cubierta por acreditación.
• Incertidumbres calibración.
• Declaración general no dice como.
147
RESULTADOS
148
PAGINA 3
Lectura Nivel de Referencia
Lectura inicial y ajuste.
Atención estaba al límite de desviación ±0,5dB.
Debería indicarse valor tras ajuste aunque se supone
es 93,8.
Respuesta Frecuencial
Valoración de respuestas, teniendo en cuenta
atenuaciones.
Indica Error e Incertidumbre.
IEI + I < TOL
CUMPLE
149 Incertidumbre de la medida: 0,2 dB
150 Incertidumbre de la medida: 0,2 dB
151 Incertidumbre de la medida: 0,2 dB
RESULTADOS
152
Página 4
Linealidad a 31,5, 1000 y 8000 Hz
Valoración de respuestas y errores frente a
tolerancias.
Resultados adecuados incluyendo incertidumbre.
153
154
RESULTADOS
155
Página 6
Ponderación Frecuencial A y C
Cumplen criterio incluida incertidumbre.
Atención tabla de tolerancias no exactamente
igual ITC/2845/2007.
156
Tabla 1
Frecuencia nominal
(Hz)
Límites de tolerancia (dB)
Clase
1 2
10≤f<12,5 +3,5; -∞ +5,5; -∞
12,5≤f<16 +3,0; -∞ +5,5; -∞
16≤f<20 +2,5; -4,5 +5,5; -∞
20≤f<25 ±2,5 ±3,5
25≤f<31,5 +2,5; -2,0 ±3,5
31,5≤f<40 ±2,0 ±3,5
40≤f<100 ±1,5 ±2,5
100≤f<200 ±1,5 ±2,0
200≤f<250 ±1,5 ±2,0
250≤f<1000 1,4 ±1,9
1000≤f<1250 ±1,1 ±1,4
1250≤f<1600 ±1,4 ±1,9
1600≤f<2500 ±1,6 ±2,6
2500≤f<4000 ±1,6 ±3,1
4000≤f<5000 ±1,6 ±3,6
5000≤f<6300 ±2,1 ±4,1
6300≤f<8000 +2,1; -2,6 ±5,1
8000≤f<10000 +2,1; -3,1 ±5,6
10000≤f<12500 +2,6; -3,6 ±5,6; -∞
12500≤f<16000 +3,0; -6,0 +6,0; -∞
16000≤f<20000 +3,5; -17,0 +6,0; -∞
f=20000 +4,0; -∞ +6,0; -∞
R E SULTADOS
157
158
RESULTADOS
159
Página 7
Precisión del Detector RMS.
Tiempo FAST-SLOW.
Pico.
Promediado temporal
Se trata de valorar funciones específicas que tienen que
ver con los promediados ó respuestas ante sucesos
transitorios que pueden afectarnos ó no en función de la
medida.
En todos los casos cumplen, incluyendo incertidumbre.
160
EJEMPLO: CERTIFICADO SONÓMETRO
CERTIFICADO DE CALIBRACIÓN (EXPLOTACIÓN)
EVALUACIÓN
- La evaluación en general está ya hecha por el calibrador
ya que compara contra tolerancias IEC y asigna clase.
- Requisito que I +ICI < TOL.
DATOS UTILES
• Lectura a nivel referencia y ajuste.
• Respuesta frecuencial (errores).
• Corrección en prueba linealidad si valores muy diferentes.
• Solo como corrección, ya que se ven diferencias.
• Ponderación frecuencial solo en casos especiales.
• Resto de pruebas según medidas realizadas.
CERTIFICADO DE CALIBRACIÓN DE CALIBRADOR
161
162
163
CERTIFICADO CALIBRACIÓN CALIBRADOR
164
Existe trazabilidad ILAC.
Se identifica el equipo y solicitante.
Se define procedimiento y norma de aplicación
Se define trazabilidad
Se define Error, incertidumbre y tolerancia.
IEI + I < TOL
FUENTE RUIDO DODECAÉDRICA
165
FUENTE RUIDO DODECAÉDRICA
166
Requerida en aislamiento.
IT 200 solicita cumplimiento especificaciones ISO
140-4, 140-5, ISO 3382.
Puede ser interna ó externa.
Permitido no acreditado pero según ISO 17025.
(En IT 200).
FUENTE RUIDO DODECAÉDRICA
167
Requisito ISO 140-4
Generación no mayor de 6 dB en bandas
adyacentes.
Potencia suficiente para 10 dB ruido fondo.
Direccionalidad (Anexo A)
Medición NPS a 1,5 m campo libre.
Medida a 1/3 octava.
Medida de todos los ángulos a 30º.
Diferencias máximas.
2 dB entre 100 – 630 Hz.
Lineal de 2 a 8 entre 630 y 1000 Hz.
8 dB entre 1000 y 5000 Hz.
168
169
170
171
172
Certificado de Verificación
ESTACIONES METEOROLÓGICAS
173
ESTACIONES METEORÓLOGICAS
174
Son un elemento auxiliar para la medida.
En la mayoría de los casos se conoce que influyen,
pero no es posible utilizarlas para calcular
correcciones, y por tanto la incertidumbre de
Calibración no valdría.
Criterios amplios establecidos en IT 200.
Temperatura – 2 º C
Humedad – 10%.
En general realizar verificación.
Si Calibración usar criterios similares a Verificación
en este caso.
VERIFICACIÓN ESTACIONES METEORÓLOGICAS
175
Utilizar patrones con Ucal adecuados.
Temperatura ≤ 0,5º C
Humedad ≤ 5%, preferiblemente 3%.
Verificar en un rango adecuado.
0 – 35º Temperatura
25 – 75% Humedad (difícil)
VERIFICACIÓN ESTACIONES METEORÓLICAS
176
Pueden usarse
Elementos auxiliares
o Estufas ó frigoríficos (T).
o Recintos con salas de Humedad (HR%)
Comparar resultados de días distintos en ambiente.
o Rangos menores.
Valoración
Diferencia menor que tolerancia.
Si rango limitado aconsejable.
Indicación.
177
178