postawy mieszkańców wsi wobec integracji europejskiej
DESCRIPTION
postawy mieszkańców wsi wobec integracji europejskiej. Warszawa, 7 kwietnia 2003. MIESZKAŃCY WSI badana zbiorowość:dorośli mieszkańcy wsi, w wieku 18+ metoda badawcza:wywiad osobisty z kwestionariuszem sposób doboru próbylosowy (random-route) liczba wywiadów:380 ROLNICY - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
postawy mieszkańców wsi wobec postawy mieszkańców wsi wobec integracji europejskiejintegracji europejskiej
Warszawa, 7 kwietnia 2003
PODSTAWOWA INFORMACJA O BADANIU
22
MIESZKAŃCY WSI
badana zbiorowość: dorośli mieszkańcy wsi, w wieku 18+
metoda badawcza: wywiad osobisty z kwestionariuszem
sposób doboru próby losowy (random-route)
liczba wywiadów: 380
ROLNICY
badana zbiorowość: prowadzący gospodarstwa rolneo powierzchni użytków rolnych min.1 ha
metoda badawcza: wywiad osobisty z kwestionariuszem
sposób doboru próby kwotowo-celowy (w wylosowanych wsiach)
liczba wywiadów: 600
STRUKTURA PRÓBY - mieszkańcy wsi
kobiety51%
mężczyźni49%
PŁEĆWIEK
50 - 59 lat12%
do 29 lat30%
30 - 39 lat17%40 - 49 lat
18%
60 lat i więcej23%
WYKSZTAŁCENIE
wyższe3%
podstawowe46%
zasadnicze31%
średnie20%
N = 380
33
wyższe3% podstawowe
28%
zasadnicze43%
średnie26%
STRUKTURA PRÓBY - rolnicy
kobiety33%
mężczyźni67%
PŁEĆWIEK
50 - 59 lat28%
do 29 lat8% 30 - 39 lat
18%
40 - 49 lat30%
60 lat i więcej16%
N = 600
44
5 - 10 ha26%
10 ha i więcej19%
3 - 5 ha19%
1 - 3 ha36%
WIELKOŚĆ GOSPODARSTWWYKSZTAŁCENIE
STRUKTURA PRÓBY ZE WZGLĘDU NA REGION - rolnicy
55
28%
15%
12%
8%
12%
8%
5%
5%
7%
POŁUDNIOWO-ZACHODNI
ŚRODKOWO-ZACHODNI STOŁECZNY
ŚRODKOWY
POŁUDNIOWY
POŁUDNIOWO-WSCHODNI
ŚRODKOWO-WSCHODNI
PÓŁNOCNO-WSCHODNI
PÓŁNOCNY
N = 600
3,9
3,2
3,2
4
3,8
3,6
3,3
3,5
4
3,7
0 1 2 3 4 5
... dzisiejsza wieś żyje głównie z państwowychemerytur i rent
... w przyszłości ludzie będą coraz chętniejosiedlali się na wsi
... wieś nie potrafi sama rozwiązać swoichproblemów
... politycy nie mówią mieszkańcom wsi całejprawdy o przyszłości
... najwyższą cenę za wejście Polski do UniiEuropejskiej zapłacą mieszkańcy wsi
Przedstawię Panu(i) kilka bardziej ogólnych zdań jakie można niekiedy usłyszeć na temat życia na wsi. Proszę powiedzieć, z którymi z nich się Pan(i) zgadza, a z którymi się
Pan(i) nie zgadza ...?
SKALA: ani się zgadzam, ani nie zgadzam 3zdecydowanie się zgadzam 5 raczej się nie zgadzam 2raczej się zgadzam 4 zdecydowanie się zgadzam 1
mieszkańcy wsi (N = 380)
rolnicy (N = 600)
66
7%
58%
4%
4%
28%
34%
19%
15%
15%
8%
33%
7%
1%
1%
0% 20% 40% 60%
Nie wiem / trudnopowiedzieć
Nic się nie zmieniło nalepsze
Rynek pracy
Zmiany świadomościowe
Warunki gospodarowania
Jakość życia
Infrastruktura
Co przede wszystkim w ostatnich latach zmieniło się na wsi na lepsze?
77
mieszkańcy wsi (N = 380)
rolnicy (N = 600)
2%
3%
6%
10%
36%
67%
11%
24%
25%
34%
6%
7%
2%
29%
11%
3%
5%
3%
28%
0% 20% 40% 60%
Nie wiem / trudno powiedzieć
Nic się nie zmieniło na gorsze
Relacje obywatel - struktury państwa
Jakoć życia
Zmiany świadomościowe
Infrastruktura
Rynek pracy
Status materialny / dochody
Warunki gospodarowania
Ekonomika prowadzenia gospodarstw
Co przede wszystkim w ostatnich latach zmieniło się na wsi na gorsze?
88
mieszkańcy wsi (N = 380)
rolnicy (N = 600)
pieniędzy starcza nam
tylko na najtańsze jedzenie i ubranie
31%
żyjemy bardzo
oszczędnie i starcza nam na wszystko
23%
nie wystarcza nawet na najtańsze jedzenie i ubranie
3%
wystarcza nam na
wszystko bez specjalnego
oszczędzania3%
żyjemy bardzo
oszczędnie aby odłożyć
na poważniejsze
zakupy / inwestycje
31%
wystarcza tylko na
najtańsze jedzenie, nie wystarcza na
ubranie9%
pieniędzy starcza nam
tylko na najtańsze jedzenie i ubranie
30%
żyjemy bardzo
oszczędnie i starcza nam na wszystko
22%
nie wystarcza nawet na najtańsze jedzenie i ubranie
2%
wystarcza nam na
wszystko bez specjalnego
oszczędzania2%
żyjemy bardzo
oszczędnie aby odłożyć
na poważniejsze
zakupy / inwestycje
32%
wystarcza tylko na
najtańsze jedzenie, nie wystarcza na
ubranie12%
Które ze stwierdzeń najlepiej oddaje sytuację Pana(i) rodziny?
N = 380 N = 600
MIESZKAŃCY WSI ROLNICY
99
raczej dobrze [4]
15%
tak sobie [3]
64%
raczej źle [2]
17%
bardzo źle [1]4%
A jak określił(a)by Pan(i) siebie. Czy w obecnych warunkach radzi Pan(i) sobie bardzo dobrze, dobrze, tak sobie, źle czy bardzo źle?
N = 380
MIESZKAŃCY WSI ROLNICY
2.9
raczej dobrze [4]
18%
tak sobie [3]
56%
raczej źle [2]
23%
bardzo źle [1]3%
2.9
N = 600
1010
10%
13%
16%
1%
1%
2%
5%
24%
28%
54%
1%
1%
2%
2%
1%
1%
2%
1%
2%
35%
1%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
nie wiem / trudno powiedzieć
Inna
Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe
Unia Pracy
Partia Ludowo Demokratyczna
Ruch Społeczny AWS
Platforma Obywatelska
Prawo i Sprawiedliwość
Sojusz Lewicy Demokratycznej
Liga Polskich Rodzin
Polskie Stronnictwo Ludowe
Samoobrona
Która partia jest Pana(i) zdaniem najważniejsza dla mieszkańców wsi? Proszę w pierwszej kolejności wskazać partię Pana(i) zdaniem najważniejszą, a następnie partię
drugą pod względem ważności.
1111
rolnicy, N = 600
pierwsza w kolejności
druga w kolejności
62%
1%
3%
1%
10%
10%
8%
1%
1%
3%
17%
28%
1%
3%
1%
48%
1%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
nie wiem / trudno powiedzieć
Inna
Unia Pracy
Ruch Społeczny AWS
Partia Ludowo Demokratyczna
Prawo i Sprawiedliwość
Sojusz Lewicy Demokratycznej
Liga Polskich Rodzin
Samoobrona
Polskie Stronnictwo Ludowe
mieszkańcy wsi, N = 380
pierwsza w kolejności
druga w kolejności
Która partia jest Pana(i) zdaniem najważniejsza dla mieszkańców wsi? Proszę w pierwszej kolejności wskazać partię Pana(i) zdaniem najważniejszą, a następnie partię
drugą pod względem ważności.
1212
35%
15%
44%
12%
6%
27%
2%
4%
1%
1%
2%
3%
3%
37%
1%
3%
47%
1%
1%
1%
2%
36%
0% 20% 40% 60%
nie wiem / trudno powiedzieć
Inna
Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe - Ruch Nowej Polski
Unia Pracy
Platforma Obywatelska
Ruch Społeczny AWS
Partia Ludowo Demokratyczna
Prawo i Sprawiedliwość
Sojusz Lewicy Demokratycznej
Liga Polskich Rodzin
Polskie Stronnictwo Ludowe
Samoobrona
Która z tych partii jest Pana(i) zdaniem najważniejsza dla mieszkańców wsi?(ogółem pierwsze i drugie wskazanie)
1313
mieszkańcy wsi (N = 380)
rolnicy (N = 600)
27%
2%
1%
6%
1%
5%
3%
3%
2%
37%
9%
7%
2%
14%
3%
1%
37%
25%
7%
0% 20% 40%
nie wiem / trudno powiedzieć
Nie ma takiej
Agencja Własności Rolnej SP
Liga Polskich Rodzin
Ośrodek Doradztwa Rolniczego
gmina
Ministerstwo Rolnictwa
Agencja Rynku Rolnego
Polskie Stronnictwo Ludowe
Samoobrona
Spośród rządowych i państwowych instytucji mających wpływ na stan polskiego rolnictwa najbardziej kompetentną i dbającą o interes polskiej wsi jest moim zdaniem...?
wskazania powyżej 1%1414
mieszkańcy wsi (N = 380)
rolnicy (N = 600)
17%
26%
8%
18%
32%
25%
23%
28%
22%
3%
0% 20% 40%
Nie wiem / trudnopowiedzieć
Nie ma takiego
Inni
Jarosław Kalinowski
Andrzej Lepper
Spośród czołowych polskich polityków i liderów partii politycznych o interes polskiej wsi i rolnictwa w największym stopniu zabiega moim zdaniem ...?
1515
mieszkańcy wsi (N = 380)
rolnicy (N = 600)
zdecydowanie tak [5]
9%
ani tak, ani nie [3]26%
raczej tak [4]
32%
raczej nie [2]
25%
zdecydowanie nie
[1]8%
Czy ogólnie rzecz biorąc interesuje się Pan(i) sprawami związanymi z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej?
N = 380
3.1
zdecydowanie tak [5]
14%
raczej tak [4]
40%
ani tak, ani nie [3]24%
raczej nie [2]
16%
zdecydowanie nie
[1]6%
3.4
N = 600
MIESZKAŃCY WSI ROLNICY
1616
zdecydowanie tak [5]
7%
ani tak, ani nie [3]25%
raczej tak [4]
28%raczej nie [2]
29%
zdecydowanie nie
[1]11%
ani tak, ani nie [3]36%
raczej nie [2]
31%
raczej tak [4]
27%
zdecydowanie tak [5]
3%
zdecydowanie nie
[1]3%
W czerwcu 2003 roku odbędzie się referendum w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Proszę powiedzieć czy posiada Pan(i) wystarczająco informacji o Unii
Europejskiej tak, aby móc podjąć właściwą decyzję w referendum?
N = 380
3.0
N = 600
2.9
MIESZKAŃCY WSI ROLNICY
1717
bardzo łatwo [5]
1%
raczej łatwo [4]
14%
ani łatwo, ani trudno
[3]46%
raczej trudno [2]
31%
bardzo trudno [1]
8%
Opinie są podzielone na temat zysków i strat jakie przyniesie polskiemu rolnictwu i wsi przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. Proszę powiedzieć łatwo czy trudno było
Panu(i) wyrobić sobie zdanie na ten temat?
N = 380
2.7
bardzo łatwo [5]
2%raczej
łatwo [4]18%
ani łatwo, ani trudno
[3]40%
raczej trudno [2]
32%
bardzo trudno [1]
8%
2.7
N = 600
MIESZKAŃCY WSI ROLNICY
1818
Posługując się tą skalą proszę powiedzieć, dużo czy mało Pan(i) wie na temat ...?
1%
1%
1%
1%
1%
1%
6%
8%
11%
9%
38%
43%
22%
37%
28%
35%
28%
37%
18%
35%
41%
30%
54%
33%
41%
35%
40%
33%
50%
35%
14%
10%
16%
16%
21%
15%
21%
14%
23%
17%
8%
16%
13%
13%
16%
14%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
warunków przyznawania dopłat i dotacji dlaproducentów rolnych
norm jakościowych stawianych przez UnięEuropejską polskim produktom rolnym
skutków integracji dla małych gospodarstwrolnych
wpływu Unii Europejskiej na wielkość polskiejprodukcji rolnej
środków na rozwój infrastruktury wiejskiej(wodociągi, kanalizacja, drogi)
średnia
2.5
2.2
2.3
2.3
2.5
SKALAwiem prawie wszystko 5 niewiele wiem 2wiem dość dużo 4 nic nie wiem 1trochę wiem 3 brak odpowiedzi 0
rolnicy (N = 600)
mieszkańcy wsi (N = 380)
2.1
2.6
2.5
2.7
2.4
1919
przeciwników25%
zwolenników17%
w równym stopniu
przeciwników i zwolenników
42%
nie wiem / trudno
powiedzieć16%
zwolenników16%
przeciwników32%
w równym stopniu
przeciwników i zwolenników
40%
nie wiem / trudno
powiedzieć12%
Przeciwnicy i zwolennicy Unii Europejskiej podają wiele argumentów przemawiających za ich stanowiskiem. Czyje argumenty są Panu(i) bardziej znane, przeciwników czy
zwolenników Unii Europejskiej?
N = 380 N = 600
2020
MIESZKAŃCY WSI ROLNICY
Odczytam kilka przeciwstawnych określeń, proszę przy użyciu skali od 1 do 10 powiedzieć w jakim stopniu zgadza się Pan(i) z pierwszym lub drugim określeniem. Im bliżej 1 tym bardziej zgadza się Pan(i) z pierwszym określeniem, im bliżej 10 tym bardziej z drugim. Czy powiedział(a)by Pan(i), że
informacje dotyczące przystąpienia Polski do Unii Europejskiej są ...?
jest ich za mało
powierzchowne
przekłamane
niezrozumiałe zrozumiałe
prawdziwe
wyczerpujące
jest ich wystarczająco dużo
mieszkańcy wsi (N = 380)
3,8
3,4
3,7
3,8
3,8
3,1
3,1
4,2
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
2121
rolnicy (N = 600)
Jakie Pana(i) zdaniem skutki dla polskich rolników i rolnictwa przyniesie przystąpienie Polski do Unii Europejskiej? [1]
technoloagia produkcji rolnej
unowocześni się
poprawi się opłacalność
produkcji rolnej
otworzą się nowe rynki zbytu dla
polskich rolników
zwiększą się możliwości znalezienia pracy poza rolnictwem
wszędzie wzrośnie bezrobocie i jeszcze trudniej będzie o pracę
skurczy się krajowy rynek zbytu dla polskich rolników
opłacalność produkcji rolnej pogorszy się
pogłębi się zapóźnienie technologiczne naszego rolnictwa w stosunku do rolnictwa Europy Zachodniej
mieszkańcy wsi (N = 380)
im bliżej 1 tym większa skłonność zaakceptowania stwierdzenia po lewej stronie im bliżej 10 tym większa skłonność zaakceptowania stwierdzenia po prawej stronie
7,0
6,3
5,0
6
6,2
5,8
4,5
6,6
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
2222
rolnicy (N = 600)
Jakie Pana(i) zdaniem skutki dla polskich rolników i rolnictwa przyniesie przystąpienie Polski do Unii Europejskiej? [2]
wzrośnie wartość i ceny gruntów rolnych w
Polsce
zwiększą się możliwości zdobycia wykształcenia przez
dzieci rolników
każdy, kto tego będzie chciał, będzie mógł się
utrzymać z własnego gospodarstwa
mieszkańcy wsi będą mogli znaleźć
zatrudnienie w najbliższej okolicy
miejsca zamieszkania
większość mieszkańców wsi będzie musiała szukać nowego miejsca zamieszkania i pracy, nawet poza granicami Polski
wielu rolników będzie musiało porzucić swoje gospodarstwa, odejść ze wsi
zmniejszą się możliwości zdobycia wykształcenia przez dzieci rolników
spadną ceny ziemi
im bliżej 1 tym większa skłonność zaakceptowania stwierdzenia po lewej stronie im bliżej 10 tym większa skłonność zaakceptowania stwierdzenia po prawej stronie
7,2
5,5
4,0
5,7
6,7
4,5
3,8
6,8
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
2323
mieszkańcy wsi (N = 380)
rolnicy (N = 600)
Proszę powiedzieć, czy Panu(i) osobiście przeszkadzałoby, nie miałoby to dla Pana(i) znaczenia, czy może był(a)by Pan(i) nawet z tego zadowolony(a), gdyby w Pana(i) wsi
kupił ziemię i zamieszkał ktoś z innego kraju?
N = 380 N = 600
przeszkadzałoby mi to
[1]31%
byłbym z tego
zadowolony [3]
16%nie miałoby to dla mnie znaczenia
[2]41%
nie wiem / trudno
powiedzieć12%
nie miałoby to dla mnie znaczenia
[2]42%
przeszkadzałoby mi to
[1]41%
byłbym z tego
zadowolony [3]6%
nie wiem / trudno
powiedzieć11%
MIESZKAŃCY WSI ROLNICY
2424
zdecydowanie nie [1]
52%
raczej nie [2]
22%
raczej tak [3]
11%
zdecydowanie tak [4]
3%
nie wiem / trudno
powiedzieć12%
A czy Pan(i) sam(a) osobiście był(a)by gotów(owa) sprzedać swoją ziemię obcokrajowcowi?
N = 380 N = 600
raczej nie [2]
13%
zdecydowanie nie [1]
25%
nie wiem / trudno
powiedzieć17%
zdecydowanie tak [4]
4%raczej tak
[3]7%
nie posiadam
gospodarstwa rolnego
34%
1.8 1.6
MIESZKAŃCY WSI ROLNICY
2525
Jak Pan(i) myśli, czy mieszkańcy wsi są pozytywnie czy raczej negatywnie nastawieni do Unii Europejskiej?
N = 380 N = 600
nie wiem / trudno
powiedzieć26%
pozytywnie8%
negatywnie66%
nie wiem / trudno
powiedzieć26%
pozytywnie9%
negatywnie65%
MIESZKAŃCY WSI ROLNICY
2626
48%
55%
59%
59%
40%
48%
45%
41%
47%
48%
43%
37%
0% 20% 40% 60%
Brak wystarczającej informacji, dostosowanej do potrzebmieszkańców wsi
Niepewność skutków przystąpieia do Unii Europejskiej
Brak wiary, że rząd ich nie oszuka
Fakt nierównego traktowania polskich i unijnych rolników(rolnicy w Polsce będą otrzymywali niższe dopłaty)
Obawy przed wypieraniem polskich produktów rolnych zpolskiego rynku
Bardzo trudna obecnie sytuacja ekonomiczna wsi irolnictwa
Jak się Panu(i) wydaje z czego wynika niechęć mieszkańców wsi do Unii Europejskiej? [1]
2727
mieszkańcy wsi (N = 380)
rolnicy (N = 600)
1%
6%
23%16%
13%
39%
40%
9%
12%
41%
38%
0% 20% 40% 60%
Trudno powiedzieć
Typowo chłopska przebiegłość: "dostali dużo alechcą więcej"
Przyzwyczajenie do narzekania
Niska wiedza / brak umiejętności policzeniawszystkich korzyści jakie są oferowane
Niewystarczający zakres oferowanej pomocy
Obawy przed wykupem polskiej ziemi
Jak się Panu(i) wydaje z czego wynika niechęć mieszkańców wsi do Unii Europejskiej? [2]
2828
mieszkańcy wsi (N = 380)
rolnicy (N = 600)
nie wiem / trudno
powiedzieć21%
za przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej
28%
przeciwko przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej
39%
nie wziąłbym udziału w
referendum12%
Gdyby w najbliższą niedzielę miało się odbyć referendum w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, to głosował(a)by Pan(i) ...?
N = 380 N = 600
nie wziąłbym udziału w
referendum20%
nie wiem / trudno
powiedzieć22%
przeciwko przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej
31%
za przystąpieniem Polski do
Unii Europejskiej
27%
MIESZKAŃCY WSI ROLNICY
2929
za przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej
31%
przeciwko przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej
46%
nie wiem / trudno
powiedzieć23%
Gdyby w najbliższą niedzielę miało by się odbyć referendum w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, to głosował(a)by Pan(i) ...?
N = 304 N = 570
nie wiem / trudno
powiedzieć27%
przeciwko przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej
39%
za przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej
34%
dane bez uwzględnienia rezygnujących z udziału w referendum
MIESZKAŃCY WSI ROLNICY
3030
w większości
tak40%
nie wiem / trudno
powiedzieć 22%
w większości
nie14%
duża grupa pójdzie, ale równie duża
grupa nie pójdzie
24%
Czy Pana(i) zdaniem osoby z Pana(i) najbliższego otoczenia, rodzina, znajomi wezmą udział w referendum w sprawie przystąpienia do Unii Europejskiej?
N = 380 N = 600
w większości
nie11%
nie wiem / trudno
powiedzieć 26% w
większości tak
39%
duża grupa pójdzie, ale równie duża
grupa nie pójdzie
24%
MIESZKAŃCY WSI ROLNICY
3131
Jak Pan(i) sądzi, w jaki sposób głosować będzie w referendum Pana(i) rodzina?
N = 380 N = 600
nie wiem / trudno
powiedzieć46%
przeciwko przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej
28%
za przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej
26%nie wiem /
trudno powiedzieć
39%
przeciwko przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej
39%
za przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej
22%
MIESZKAŃCY WSI ROLNICY
3232
raczej pozytywnie
[4]17%
raczej negatywnie
[2]39%
ani pozytywnie
ani negatywnie
[3]34%
zdecydowanie
negatywnie [1]
10%
Proszę powiedzieć jak ocenia Pan(i) przebieg prowadzonych przez rząd polski negocjacji dotyczących przystąpienia Polski do Unii Europejskiej?
N = 380
2.6
N = 600
raczej negatywnie
[2]33%
ani pozytywnie
ani negatywnie
[3]41%
raczej pozytywnie
[4]12%
zdecydowanie
pozytywnie [5]1%
zdecydowanie
negatywnie [1]
13%
2.6
MIESZKAŃCY WSI ROLNICY
3333
WNIOSKI I UOGÓLNIENIA Z BADANIA
3434
Mieszkańcy wsi i rolnicy podobnie oceniają jakość życia na wsi. Mieszkańców wsi cechuje nieco większy optymizm i dążenie do samodzielnego rozwiązywania własnych problemów. Rolnicy zaś oczekują większej pomocy państwa.
Rolnicy zdecydowanie gorzej niż ogół mieszkańców wsi ocenia bilans zmian ostatnich lat. Dwie trzecie rolników twierdzi, iż w ostatnich latach dokonały się na wsi zmiany wyłącznie na gorsze. Podobnego zdania jest nieco mniej niż połowa ogółu mieszkańców wsi.
Wśród pozytywnych zmian najczęściej wskazywano na poprawę infrastruktury obszarów wiejskich (wodociągi i kanalizacja, telefonizacja, poprawa komunikacji, usługi wpływające na poprawę jakości życia etc.). Innym wymiarem poprawy jest podniesienie poziomu jakości życia (głównie dostępność dóbr konsumpcyjnych i środków produkcji, większa dbałość o wygodę życia i estetykę otoczenia).
Główne wymiary wyraźnych zmian na gorsze to ekonomika prowadzenia gospodarstw (nieopłacalność produkcji + wysokie ceny środków produkcji), pogarszające się warunki gospodarowania (problemy ze zbytem produkcji + niestabilność rynku) oraz obniżający się status materialny (niskie dochody rolników oraz wysokie ceny dóbr konsumpcyjnych i środków produkcji).
WNIOSKI I UOGÓLNIENIA Z BADANIA
3535
Zdecydowanie negatywna ocena zmian ostatnich lat, obniżające się dochody mieszkańców wsi (szczególnie rolników) oraz przekonanie opuszczenia i braku wsparcia ze strony państwa znajdują swój wyraz w poczuciu rezygnacji bądź ambiwalentnym stosunku do instytucji i partii reprezentujących wieś.
Polska wieś w ograniczonym stopniu jest zainteresowana integracją z Unią Europejską. Niski poziom zainteresowania tematyką integracyjną wynika z braku dostatecznej, przystępnej i wiarygodnej informacji. Opinie na temat wpływu integracji na poziom i jakość życia w Polsce w znacznym stopniu są kształtowane przez argumenty przeciwników integracji Polski z Unią Europejską.
Negatywny stosunek mieszkańców wsi do Unii Europejskiej wynika głównie z:
bardzo trudnej sytuacji ekonomicznej na wsi; obaw przed wypieraniem polskich produktów rolnych z krajowego
rynku; przekonania o nierównym traktowaniu polskich i unijnych rolników; braku zaufania do reprezentacji politycznej; niepewności co do skutków przystąpienia do Unii Europejskiej.
WNIOSKI I UOGÓLNIENIA Z BADANIA
3636
Bardzo niekorzystna ocena sytuacji ekonomicznej, kryzys elit reprezentujących interesy polskiej wsi, brak rzetelnej / łatwo dostępnej / wiarygodnej informacji na temat przebiegu negocjacji, niekorzystne opinie na temat warunków akcesji skutkują bardzo wysokim poziomem deklaracji głosowania w referendum akcesyjnym PRZECIWKO integracji Polski z Unią Europejską.