postawy względem żywności, żywienia i zdrowia a zachowania...
TRANSCRIPT
Postawy względem żywności, żywienia i zdrowia
a zachowania żywieniowe dziewcząt i młodych kobiet w Polsce
Dziękujemy wszystkim dziewczętom i kobietom za udział w badaniu
Jolanta CzarnocińskaMarzena Jeżewska-Zychowicz
Ewa Babicz-ZielińskaJoanna Kowalkowska
Lidia Wądołowska
Postawy względem żywności, żywienia i zdrowia
a zachowania żywieniowe dziewcząt i młodych kobiet w Polsce
4
��������� ����������
������ �������
������������������
�� �� ��!���"�
������ �� ��������
��������
#�� �����������
�� ������� �������
�����$�%�&���
������ ��"� ��
# �'"������
(� ������� ����)�����%������������*�� �+��,�-�
������)����� �'.(�/��� �0'����.� ���(���1������ /��� �23
����,,4545678453) 9:����������;��������� ������� �"� ��������
������������������������&� �����<� �� �������������������� ������
������������� ���� ����=3���������������� ���>5??<>5?@
������������ ��
A��)����� ���� ����� �����BC��� ��>5?@
�� ����� �����
��9D���/���������?43?5EF?7C��� ��
��97G8>@@66?3%�H7G8>@@4@7
���9��9� �9)�I�� ����� ��I
�E���J�� ����K��9� �9)�
#��9�� 9734L���9 ���9F3?
!���J���"� �������%���������C��� ����3��9?6
5
Spis treści
��������+ +�999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 F
�� M) 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 G
?9 ��� �� �& 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ??
>9 �� � ����� �& 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ?>
>9?9 ��+�� ������� �"� �������� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ?>
>9>9C������ ������)�"�����E����������� 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ?@
>9@9 C��������N���+���� ������� 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ?4
>949 C������ ����*��%�������� 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ?6
>989 C����)�� ������M �;����*��3;��������� ����� 99999999999999999999999999999999 ?F
>969 C�����������&;����������� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ?G
>9F9 #������ � � �� ����� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 >?
@9 ������� ������� 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 >@
@9?9 ������ ���� �����)����� � �����)�+����+���)������� �������
�"� �������� 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 >@
@9>9 ��� �������M �;����*��3;��������� ����� 999999999999999999999999999999999999999999 >7
@9@9 ����������;��������� 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 45
@949 ����;��*O�M ��)�� ��������M �;����*��3;��������� �����
������������;���������� 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 8@
�� �������� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 75
��*������ �� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 7@
#���� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 7G
?9 C)�� �����)�+��<��)�� ��� ��(� ����C)����-)�"������0�(C-2
� ���������� �� ���� 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 7G
?9?9-���� ���������)�+�� ��� ����9��)��������)��� ��������� 999999999 G5
?9>9���� ������� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 G5
?9@9 P�������� �+�� �)����� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 G?
?949��;���� 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 G?
?989 �� � ��������)���)���� ���������� +� 9999999999999999999999999999999999999999999999 G>
6
?969 ����������������������������������������������� +� 999999999999999999 G@
?9F9 #���� ����9������������ �����)�������+����� ����� ��� ��� 9999999999 G@
?979 ��������� ����)��������� ��+� 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 G4
?9G9 ���� ������������ ����)��������� ��+� 99999999999999999999999999999999999999999999999999 G8
>9 ���� ���������� 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 GF
>9?9 ���� ����������� ����*��%��������0Q�#R2�������)�"��� 99999999999999999999 GF
>9>9-������� ������M �� ������-���0/S#-2 99999999999999999999999999999999999 ?55
>9@9 -����S������� �����0/�-2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ?5>
>949 ���� ���������������������)�;����;����*��0$QT�R2 9999999999999999999999999 ?5@
>989 ���� ��������� �������)�;��������+�3��������"������0(-R$T$2 99 ?57
>969 ���� ��������� �������)�;���� "�����+�0(-R$2 999999999999999999999999999999999 ?57
>9F9 ���� ��������� � ���������������&��)�;����;����*�� 999999999999999999999999 ?5G
-)�� �����������+� 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 ??5
7
Wykaz skrótów
(�Q < ����N�������M ���������"����������������
(-R$ < ���� ��������� )����������(���� � ����� �)�;���� "�����+� ��!���
"����#�$�����������%���&��������
(-R$T$< ���� ��������� )����������(���� � ����� �)�;���� ����+�3������
��"��������!����"�����#�$�����������%���&����'(#���!'&���������
$QT�Q < �� ���������������)�;����;����*��
$QT�R < ���� ��������� ����������� �)�;���� ;����*�� �&���� ������ (�����
$����������
/�- < -����S������� ������)�!���*������"��!
/S#- < -������� ������M �� ������-����)�!���+����,�������"��!
Q�#R < �M ������ ������� ����������� ����*��%��������0�����������!�-��.
����!�,���/����$����������
�.S < �� ��� �� ��������� ��� � �� ������ ������� 0�����!���01��/�!��
�%�+���2
)� 9 < )����� ��0������!2
-.- < �� ������)�"�����E�������������������������������� �-.-Q<�� ���-.-
���������������������������
�/ � < ����N��� ����E �E������*���2����.��.)�#���3����
8
9
Wstęp
�+;����U�)������� ;���������M�� ������;���)�"������*��O
�� M)��*���)����+�3���O ��� ����)����*����������������M E
�� �������)�������*�����;����*��9���+����)��+�;�������3���
�����������;����������� �������������)+" ���"���������������E
�+�3��"������������������3���������������*�� ����������0D�;��E
���E���������>55FLP����������9>55FL-�������9>55G29-)�;����;��E
��*��)��������� ����"���� �����;�����9��9� )�����������&���� ���
� �����&� ����"� �*��0'� ������3C����>55729� �����&� ������ �"E
�����M���������������;���������3� +���"� �*����� �������3��*
�;���� ����"�<)���������)�������������������)��������9V�� �E
������� �������� �� ������������*�������N�+ "���� ��;�������E
��������+��������&;�����������9(��������90>55>2��������3;�
� ����� �����������M����� �)���� ���"�����������������;�E
�������� �����9���M����*����� ������� �� )���� ���������������M
;��������� ����� �� ��������M�����)"��������)�;����*��3)���E
�� ��������)���"�+�����������*������)�;������3)����������)"�E
��O�+����;���)�;������;����*��)������������"���+��� ����0D�E
;�����E���������>558L,�����E-� ��������9>55@29S����������������
�� �� � �� ���M����� ���� �" ������ �������&;����������� ������
��+����"����������M��������� �����������)�;����;����*��)����
������M ��"� ������ �9
�)� "�;��"M +��� ;�����������)���� "������������&;����E
���������;��)"���*�� ����������M ���������������������������E
��� �����)�� ���0P����������9>55FL- ������9>55>29(� ����)�E
� ������M �;����*��3;��������� ������������� ���� ��M�� ��
��� ����� ����������� �����3� +����)��� � ��*O�)���������
10
����������& �������& ;����������� ��� ��� ��������� 0D�;�����E
E���������3������>55F29,���;�)� ���*��O3;���� �*O)������ ��������E
���*��)�� ����� �����;������ ������ ����������&3� +����)�����E
�����9S��%��)����� ������������ �����������&��� �;�����+�E
����3 ��*�� ��������� ��)�����)�� ��������+"�����9��������
)�*������ ���������� �� ��� � ��������������M ���������E
����;��������������)����������� ������)�� ��������M �� ��E
����� ;������� ������� �"� �������� �����"� � �������)��� ��E
� �� �&9,� ���� ��������M �� ����������� ;����������
������� �"� �������� ����������������������������"��"�
���)��������3� � �����������+� � �������� ������� ���&�����
�"M������)�������9
���������������"�*O���)���� "������������&;������������� ��3
��� �� ��������� ���������������+�;�����)� �;�;����*���������
����*��3 ���"������� ����"M ������"�3� �� �������)���� ����� ���E
"��������� ;�������9D� ��� �*��� ����������������+�3�)9$��E
��� ��3)�������3;�)�)����� ;��������� ���� ������)�"����&� ��
��� �;����0*!����#������!���#��4�566729C )���� ���� �����MOE
������ ��������"���� �������������)��)���������� � ����� ��;����3
������ ����M��)��������� �������M �����M���"M +��� ;�������3
���� ����;������;���M������ ��������������������;�������E
���������+�0-����� � ���%�����4�>55GL"�������� ���!����8��W
>55629-)�� ���;����� ��������� ����)������������� �����) ��E
� ������)���������)�����"�*O3�� �����*�������� ������������*O)��E
�� �������� ������ ��������� ���"�&������������ �)�)����� ��E
��������+�)�)����� �%�����M� ;��������� ���;����9
11
1. Cel badań
����������������� �&��"���� M)�����J
B ������ ���� �����)����� � �����)�+����+���)������� ������� �"�E
�������� �������������� ������)�"�����E�����������3����N���+�
��� ���������� ����*��%��������3
B �����)�� ������M �;����*��3;��������� �����3
B ������������&;��������������������������������)�;����;��E
��*��3�)�;�����"������� "�����+������ �����������������&��)�E
;����;����*��3
B ����*���������;��*���M ��)�� ��������M �;����*��3;�������
�� �����������������;����������9
12
2. Metodyka badań
2.1. Próba dziewcząt i młodych kobiet
(� ��������M �??5F ������� ���+���)�������)�+����)����� �E
����� �� ������� ������ ������?@<>?�� 9������.-.P��������E
��>?54�����9����� ��������������8>36X)�+�����*������9!����E
��� ������?@<?8�� ��"�@>63������?6<?7�� <@6F3������ ������
?G<>?�� <4?43)���� ����������;���� ����������������������
����"� +�����;����� ��������������� +�9(� �������������������� �E
)� ������� ���>5?>�9� � ����)�*�� ���������� ������ ��������
��)����������)� �����0�#�Q29����� �)���)���� ��������� ����
��� ��(� ����C)����-)�"������0�(C-2����������9
�� ��������� +�� ���)�� �� �����������%������ � ��������E
�����& ;�����������3 )�� ������M � ;����*��3 ;������� � � �����3
�� ����*��%��������3�� ������)�"�����E����������������N���+����E
�������3 �����������3������*O����+ ������ "�� ���������0���
��������)����+�29,�����������)�� �� �����)� �"�������*������
���"��������� � ����3��*���� +����%������������������������ ��9
-�����+"��� �)�� ����� )�+�� ����������� �� ������� ? � �)�����
�#������ 0?9>29 Q�%������ � ������ �������& ;�����������3 )�� ��
����M �;����*��3;��������� ����������� ������)�"�����E��������E
������������ ����� �������)�� �� ����"�������� ��9
13
2.2. Ocena sytuacji społeczno-ekonomicznej
-� ����M�)�"�����E����������0���������������������3-.-2 ����E
��� ������� ���������� ������6���+;���+�3� +��"��������"�>?��E
������9��������+����� ���������+;���+�-.-)���)�������� �*��
��������9��M������� �*�����������3� +��)� �������������3
� )���� �"��� �������)������������� ��������� ����M�)�"�����E�����E
������� �������+������� ���J
< ����� �"���������<@�� ������J)� � ������������ ���0?23*�� E
���0>23��;���0@23
< ����� �"������ ��<@�� ������J)� � ������������ ���0?23*�� E
���0>23��;���0@23
N – liczebnośćRys. 1. Schemat doboru i liczebność próby
14
< ������*O�����������������<@�� ������J���*0?23��� �Y?55 ��9
������&�+�0>23��� �Z?55 ��9������&�+�0@23
< ������������ ����������������� ����<@�� ������J)���;��)���E
��M ���0?23)�����M ��0>23)���;��)�����M ���0@23
< �� ��������)� ��� �� ������<6�� ������J;������� ����� ���
<������ ����������� ��)� � �����)� �����0?23;��������E
���<�������� ���&��� �������M ������)� �����O0>23;����
*�� ���<��� ����������� ���&3������������M ��O��)���;E
�����������)�0@23;���� �����<��� ������������������)�����E
���������M �����0423;������� �� �����<�;��)������O�����
��)�����������0823
< ������ �����Y?7�� ��� �����<4�� ������J6<7 �����0?234<8 �����
0>23><@ �����0@23? ������0429
������������ ���-.-0-.-Q23� +��"������������ �������"�� �E
���M�)�"�����E���������� ������� �"� �������� ���� ����� ���9
Q� ���-.-���������������M��� �*������������)���)�������)������E
�+����� ���������+;���+�-.-9�)��� �����+�������"� �)�E
������+���������� � ����)�"�����E��������������� ���������;����
��"� �����-.-Q9
������ ���������"� � �������������+;�����������J
< �����-.-Q0 ���� �����-.-QY?>34@23
< )�����M ��-.-Q0*�� ���� �����-.-Q� ?>34@ �?434F23
< ������-.-Q0�+��� �����-.-QZ?434F29
2.3. Ocena wskaźników somatycznych
�������������"������������&�������� �������N�������M ���
������"�0��������������9�(�Q2� ����E �E������*��0�����.��.)�#��
3����3�/ �29
�� ��������� +�)� ������)�� �� ��������M���"�3������*O���"�
����+ ����9Q�%�������������*�����"���������� ??54���)�� �� ��
0GG3FX)�+��23�������"�� ?5G>���)�� �� ��0G736X)�+��23�����E
��� ����� ?556���)�� �� ��0G53GX)�+��29�� �����%�����������E
��� ���������%�������3�;����������������>��� ���+�9D�����������E
�� ��)����M ���� �*������ � ����J
< )������������� @ ������� ��� ����� < �� )��� � ��������� )����M �
���������� �����(�Q�)���������)��������CP#$3�������3;�)��E
�� "�������*����)�����M��� �����������+����"���; �����)��E
15
�� ��0��"������9>5?52L� ���)��+������M ���%������� ?G7��+�
0?F3GX)�+��23
< ���������;88�0��� �������������)�� ��������M ������� ��� �E
������ ��"���� �*��� ������ � )������ �� ��)�� �������2L
� ���)��+������M ���%������� >8��+�0>3>X)�+��29
C� � ������� ������ ���������������� �������� ��� ��%������
������������*�����"���� ���� �������������)�� �� ��������%��E
��������� ��� ����� F7@���)�� �� ��0F53FX)�+��2)�� ��������
������ >>@��+�9
(�Q�����������)� � ���� ��������������� �*������������*��
���"�)�����������������)�������������:��� �*����������� �=9!���E
��� ��;� ��+���&���������)����������)����,�� N��� ������90>55629
S���� )� ��*��� ��M� � ��� � ���������� ������ �)� �������������3
�� +���������M +�)��� ������������� �;����)���)���� �����)�E
���+��� ��)�� ���������������������M0�)9)���� ������� �&��
��� �� �;��������������3 �;����)+"�� �������������������)��ME
���29
��� ����� ����������������(�Q� �����"�� �� �� ��)��������
)������������+�)����� �CP#$0��"������9>5?529�����M ���� M)�E
������� ����J
< ��� �����<(�QY8)� 93� )���� ��� �������)"��3
< )���� "���������"�<(�Q� 8)� 9 �74)� 93
< �� ����<(�Q� 78)� 93 �G4)� 93
< � �"�*O<(�QZG8)� 9
#����������)��� �� ��M���08)� 9378)� 93G8)� 923�����������
������ ��������������� ��M ������ �����3 )����M � � ����������
����"� �������"�0��"������9>5?529
!�������� ����� ����������������(�Q� �����"��M ������ �E
�� � �� �� � �)�������� )��������[� � ��9 0>5553 >55F29(�Q ��; ��
� ������� )��������������� �*�� �� ����"���3����;����"���� ���E
����� �� ������� ��+;���������� ������������� �������)����E
�����9���+;�����J
< ��� �;�������QQQ� �)���J(�QY?635��I>3
< ��� �;�������QQ� �)���J(�Q\?6<?63GG��I>3
< ��� �;�������Q� �)���(�Q\?F35<?734G��I>3
< )���� "�����M���"�J(�Q\?738<>43GG��I>3
< �� ���MJ(�Q\>8<>G3GG��I>3
< � �"�*OJ(�Q�@5��I>9
16
����N����/ ��;� � ��������� M)������� �"�*����� ������9D���
��� ������� M)������ ��� ������� � "��������� )����M � ��� �*O
�/ �Z5380-����� �����9>5?529
���� �3������ ����� ������� ��������)����������)����,���E
�����C� ������E,�������0>55F23���+;�����������J
< ������/ �JY?5)� 93� )���� ��� �������)"��3
< )���� "����/ �J� ?5)� 9 �G5)� 93
< �������/ �JZG5)� 9
�����������N���+���� ����������)�� �� ��������?G<>?��
�;� � ����� �������� �*�� ��� ������� ��� �� ������� ������
?7�� 9
2.4. Ocena aktywności fizycznej
#� ����*O%���������������3������ ������M ������ ��������E
� ���������� �� ����*�� %�������� ���������� Q�#R3������� )�"���
0�����������!�-������!�,���/����$����������9�/�����:� !��#������;����2
0#����3>9?29���� ���������Q�#R��� �"�)��������)�����M ������E
�����)+"���)�� +�3������� � �������������� ��)�� ������� � ���E
������� �)� >5580� )JII���9�)�]9��9��I29���� ���������Q�#R��� ��E
� �� �������������������������M ����� �����3� +���)��� �
�������� ���)��+���;���������������%��������+;����%�������E
����*��%�����������)�� �� +���������� � ����F ��9D������� ����
����������������� ��3����;������������� ���� �������M �������E
�����������"� ���)���� �����)��+���&�M ������ �����9��� ��+"
�������)��+������%��������� �"�)�����������������������+"�������
�� M)����� ������� ���� ����9������������������)� � �������E
� ����������Q�#R��������� ����������� ����J �)�����"���0��� E
��� �����.SE��� ���I � ���&2� �)���� �������������0�� ����*OJ
�"�3����������3 �;�29C��%��� � �������;���������� �����E
������ ��)�� ���������+�������+;����� � � � �� �������9
������� ���� ��� �������� ����*��%��������)������������ "��
*��*������*����������� ����� ��� ���.S0�����!���01��/�!����%
+���2�)� �������%������9�D� ���.SE��� ���� ��������� ���E
� �������� ���������)��������������������"�65��3� +���
� )���� ���;���� ��������*�����"�@38�@C>I��������"�I��9��� E
���������� �)������������������������� ������������� ���+�3
� +���������� ��� ���*�� �������� ����*��%��������������")���E
17
;��G65��I ���&9��������� ����������%������)���� ����� ?575
��+�0GF36X)�+��23)�� �������� ������ >F��+�9
,�)� � ���� ��������� ����*��%������������;������� ��� ����
�.S0�.SE��� ���I ���&2���+;�����������J
< �"���� ����*��%��������0Y655�.SE��I � ���&23
< �����������0655<@555�.SE��I � ���&23
< �;��0Z@555�.SE��I � ���&29
2.5. Ocena postaw względem żywności, żywieniai zdrowia
��� �������M �;����*��3;��������� ���������������)����
�+������J
< -������� ������M �� ������-���0/S#-3)�!���+����,������
"��!20#����3>9>23
< -����S������� �����0/�-3)�!���*������"��!20#����3>9@29
�������������� �"���)��)�������)���������������90?GGG2���"�E
���M����*�����M*��0)� ����2J������� ���� ��;����*��07� ���� ��&23
;����*O���� 06� ���� ��&23;����*O�� ������06� ���� ��&23�"� ����
06� ���� ��&23;����*O ��������� � 06� ���� ��&2����;����*O ����
N�+ "�)�������*��06� ���� ��&29���)�� �� ��)�)��������������E
���3������ �)������ ������M� ��� ���� ������9���"� �������
�� ������ ��� )���� ��� :��"���������M������ ��=0?)� 2 �:��"E
���������� ����M=0F)� 23� +��)� �����)����������������+�)���E
)������������������M)��� +�� �������� ��������������� M;���������9
- ���� �����3� +���������"�������M ���� �����3 ��9�)9� )���� ��
:��"���������M������ ��=)���)�����F)� 3�� )���� ��:��"�������
��� ����M=)���)�����?)� 9P�� M���� �������� ���� ��&������E
������#������0#����3>9>29,�� M)��� ����; �������������������
)��� +� ��)�������+�����)� ����/S#-9��M������������)��� +�� E
)���� �"���� ����)��� ����)�� �������M ������+�� ���� ����
;����*��3 ;����*�� ���� 3 ;����*�� �� �������3 �"� ����3 ;����*�� ����
����� �3;����*������N�+ "�)�������*��9,�)� � �������)��� +�
����; ��)� ��������+;��������������� ������3��� ��������)���E
������)�� ���������M �;����*��3;��������� �����9D������ �E
���)� ���"�)����M �?I@�>I@����������)��� +�0 ��9?29
18
������������ ������� �"��)��������)�����^��_����S�E
�����0?GGG2����"� ���M�?5� ���� ��&�)������������� ����������� ��E
������������� ��������)�;���������3 "������3����3������ �����
� � � �+� �;����*������ M)�������������������+�3�)9�� ��E
*������ M ������������������ ���������������9���)�� �� ��)�)�����E
�������*�����)��������� �������������������M ��� ;�������
�� �����9���"� ��������� ���F� )���� ��� :� ��� ���������=
0?)� 2 �:� ��� ������ ��=0F)� 23� +��)� �����)�������������E
���+�)���)������������������M)��� +�� �������� ��������������� ME
;���������9- ���� �����3� +���������"�������M���� �����3 ��9�)9
� )���� ��:��"���������M������ ��=)���)�����F)� 3�� )���� ��
:��"���������� ����M=)���)�����?)� 9P�� M���� �������� ���� ��&
������������#������0#����3>9@29,�� M)��� ����; ��������������E
����M)��� +� �������/�-9��M������������)��� +�� )���� �"�
��M���� ����� � � �����9,�)� � ���� ���)��� +� �� �����/�-
���+;��������������� ������3��� ��������)��� ������)�� �����
����M �� �����9D������ ����)� ���"�)����M �?I@�>I@��������E
��)��� +�0 ��9?29��� ����������-����S������� ������������
:� �����=9
Ta b e l a 1Kryteria wyróżnienia osób o negatywnych, neutralnych i pozytywnych postawach
względem żywności, żywienia i zdrowia*
* Tabele i rysunki zamieszczone w niniejszej pracy są opracowaniem autorskim
Ska
la P
osta
wW
zglę
dem
Zd
row
iai
Sm
aku
(HTA
S)
i jej
czę
ści s
kład
owe
Skale Zakres
Postawy
negatywne(<1/3
zakresu)
neutralne(od 1/3 do 2/3
zakresu)
pozytywne(>2/3 zakresu)
Walory zdrowotne żywności 8–56 8–23 24–40 41–56
Ż ywność light 6–42 6–17 18–30 31–42
Ż ywność naturalna 6–42 6–17 18–30 31–42
Słodycze 6–42 6–17 18–30 31–42
Ż ywność jako nagroda 6–42 6–17 18–30 31–42
Ż ywność jako źródłoprzyjemności 6–42 6–17 18–30 31–42
Zdrowie (Skala Troski o Zdrowie, HCS) 10–70 10–29 30–50 51–70
19
2.6. Ocena zachowań żywieniowych
�� � ���M� � ����*���)�;����;����*���������� �����)�� ������E
��&;�����������0'�����>558L'��������E-�����>55G2J
< ������������)�;����;����*��<������+������;��������)����E
"���*��� ;�������3
< �)�;�����"������<�����������)�;������;����*����������)��� ��E
�� ����3
< �)�;���� "�����+�<�����������)�;������;����*������)����������
� �����3��"�������)���)� ������� �����)���9
��������������� ���@���� ��������� ����������J
< ���� ��������� ����������� �)�;���� ;����*�� 0&���� ������(�����
$����������3$QT�R20#����3>9423
< ���� ���������)����������(���� �������)�;��������+�3������
��"������0�!����"�����#�$�����������%���&����'(#���!'&������.
���3(-R$T$20#����3>9823
< ���� ���������)����������(���� �������)�;���� "�����+�0�!���
"�����#�$�����������%���&��������3(-R$23�� �%�������"�����
0#����3>9629
C�����+�������� ����������(������� �"��)����������)� �����
�� �&,/#,.-QQ0S��)���3(����?GG429���� ���������$QT�R��"
���� �����)�)������ ����)�� �������*��0 �� E�� �� 2���+�������
68`�� 0,�� N��� ���3�� �"�����>5572����������������"� ���
����� 3� ������FE ��������;����� ����������� � M��%���������0��E
��������)����������29
��)�������� ����������$QT�R���������%��������)�;������
6@���))�� �� +�3���������������*�����3)������ � ���F ��0,�� N��� �E
��3�� �"�����>55729�;� � �+���� ������� )���� ��J:���=�: ��=9����E
��������)�;����;����*������;����� ����������������)�;����;����E
*��0$QT�Q23� +��������������������M�� ����� ��� ��������))�� �� +�
0���������65)�� �� +�I � ���&23)���"������� ��������)��)��+�
������������0)���3����� ����+�3�+ �����������������������29
,�)� � ����$QT�Q3��� ����� � ������� �����������)������E
���)������ ��+����� ����������0� )JII���9��9� �9)�I� �I�� ����E
�������I23���+;�����������������������)�;����;����*��J
< ���� )���� ��0Y>5)�� �� +�I � ���&23
< ��� ���������0>5<>G)�� �� +�I � ���&23
< ����0@5<@G)�� �� +�I � ���&23
< ��� �� ����0�45)�� �� +�I � ���&29
20
���� ���)� � ����$QT�Q���+;�����������������������)�;�E
���;����*��J
< ����M ����"�0�@4)�� �� +�I � ���&3 �9�66��� ���23
< ����M ��� �;�0Z@4)�� �� +�I � ���&3 �9Z66��� ���29
C��)� ���"�������������)�;����;����*���)���������� ���E
���)��+�<)�������)� ���"������"�)����M �������������"�;�&� �E
�������0,�� N��� ���3�� �"�����>55723 ����)� ���"������"����E
���������"������������ ��������������������� �*����� �������
0�����������29S�� )���� �����M*��������"� ������M������+������E
�������)�;����;����*������*������������������: ����=0@5<@G)�� ��E
+�I � ���&2��������*����������������������:����M ����"�=0�@4)��E
�� +�I � ���&3 �9�66��� ���29
��)�������� ����������(-R$T$���������%���������������E
�����M� � ����*���)�;����G���);����*��3� +�����"+����N�+ "��
�"������)���������0S��)���3(����?GG429�� �������+���3�����E
����*���� ����������3��������3�����������3������������������E
��3�����3)�� �� ����;��������������� �3)��������������)�������
���"�9�;� �8�� ��������M� � ����*���)�;����3� +��)���)�����)��� �J
:��� ������;���� ��� ���=05)� 23:���I � ���&=0?)� 23:><@����I �E
���&=0>)� 23:4<6����I � ���&=0@)� 23:�� �������= 04)� 29-)�;����
�"����������;���������)��� ����05<@6)� 29
,�)� � �������)��� +����+;������������)�;�����"������J
< ��� ���"�0Y>5)� 23
< ������ ���������0>5<>G)� 23
< ��� ���������0�@5)� 29
���� ���)� � �������)��� +������ ����������(-R$T$��E
�+;������������)�;�����"������J
< �������) �����0Y>5)� 23
< ����) �����0�>5)� 29
��)�������� ����������(-R$ 0�� �%�������"�����2 �������
��%��������������������M� � ����*���)�;����?@���);����*��3� +��
�� "��������� �������� �����;��� N�+ "�� "�����+�� �����
0S��)���3(����?GG429�� �������������I�������������3�M������E
����3�M�� ��������)�� �����;����3)��+���I%����%�� ����3���� �
��"� ��I������3�������MI��"�3����;+" �I �)����3����@3>X "���E
���3���)��I%�� ��I)�)����I�� �3)�����I���� �I���� ��9�;� �8�� ������
��M� � ����*�� �)�;����3 � +�� )���)����� )��� �J :��� ���� ��; ���
��������=05)� 23:><@����I������=0?)� 23:?<>����I � ���&=0>)� 23
21
:@<4����I � ���&=0@)� 23:8���M�������I � ���&=04)� 29-)�;���� "���E
��+�����;���������)��� ����05<8>)� 29
,�)� � �������)��� +����+;������������)�;���� "�����+�J
< ��� �� �;�0Z>F)� 23
< �;�0>8<>F)� 23
< ����������� �;�0>><>4)� 23
< )���� "���0?7<>?)� 23
< �����)���0Y?7)� 29
���� ���)� � �������)��� +������ ����������(-R$���+;E
������������)�;���� "�����+�J
< ���� )���� ��0�>>)� 23
< � )���� ��0Y>>)� 29
�� ��������� ��"������� "�����+��)�����;������%���"���&
:�)�;�����"������=�:�)�;���� "�����+�=9������3;� ��%����)�������E
%�����M;���������3������;��%������ �����N���� � �������)�;���E
���;����*��� ���������N�+ "��"���������N�+ "� "�����+�3� +�����E
������ � ���M� � ����*���)�;����;����*��9C������ ����������(-R$
�(-R$T$��"����� ���������M ����*���)�;� ��;����*��� ���������
N�+ "� "�����+����N�+ "��"������� �����3��)� ���� ������ ��*O�;�E
�����)��� ��������)���;���%���"���&0S��)���3(����?GG429
��)����� �� ���������������� �0� )���� ��J ��3���2�����E
�� ��%������ � � �������� ���������&� �)�;����J 0?2 ���*�� ;����*��3
0>2�������"� ����30@2)�������3����3�������3�������+�3042���3
082�M����M ���3062��������������30F2������������+�3072)�� ��E
+���������3 0G2 "�����+�30?52;����*��� �;������� �*�� "������
0#����3>9F29
P�� M;����*���� ��� ��M)� �&�)��������3������ ������"������
�*��� ���&3���� M)��������%���������� ������)��� �;�����9(� �E
��� �)���)���� �����>@> ������� ������ ������?@<>?�� ���;E
� � �� ����� �*�� �+� �� ���������������+� ��������� � ���"
�)��������9
2.7. Analiza statystyczna
!�� ������������� ���� ��������� )� � ��������� � � �� �����3
��������������"� � ����������� �� ����+�����+;����������)���9
������ ����������������� ���9��9 ��)����������� ����������)�E
���������0������+"����� ���� �����������)�)�����)���;��29
22
#�����M � � �� �������������)������- � �� ���G95�P %���
- � -�% 9��� ��*O����"� +����������"� ���������)��� ����
�� ���"�������E-������9����� ����������)���� ������;����
��� ��)���)� �+�0���)�� �� +�23������ ������)���:��� ���;�E
��=9���������� � �� ������ �)��+���&�M �����)����� ����� �*��
*�� �����;� � �� �#,CT#3)������;�)�������- � �� ����� ���
� �� ���������E������������)���:��� ���;���=9#�����M��������
�������� �� �!������ ���S����� ������+����� ��������*��3� �E
������ ���������*��)��+������������)9!��������� ;�������<����E
��������)�;����;����*����)�;���� "�����+�<��"�����"� ��� ��
��������3������� ���"����+� �� +�0/���3P������>55629����"� �
����)��+����� �� ����>9
23
3. Wyniki i dyskusja
3.1. Charakterystyka reprezentatywnej próbyogólnopolskiej dziewcząt i młodych kobiet
!������M � �"� ������ � ����+;����������)���������?@<?8
�� 3?6<?7�� �?G<>?�� ����+;��"���M����� �"������ ��3����� �"��E
������������������������������� ���������������3�� ���� E
������ �����"� �)��+� ���)� ��������)����M ��� �� ����� 0 ��9 >29
�+;���������"� ��� ���������"�����������3����� � ��0)Y535?29���+;E
��������)�������� ������� �"� �������� �+;��"���M�� � ���������
�����������)���;��?7 �� ��� ����� 0)Y53555?29�� ���� �������
������?6<?7�� �"� �������� ������?G<>?�� ��"�������%����
������������ ����� �� �����"���������� �����������)���;��?7��
�)��+��������� ����� ������� ������?@<?8�� 9
!������� �"� �������� ������� � �����)�"�����E����������
0������� ���-.-2��"�>735X3*�� ��� � ����0*�� ���� ���-.-2��"�
@436X3�������� � ����0�������� ���-.-2��"�@F34X0 ��9>29V�� E
���������)��� +��� ����-.-������"�??3?a537���+�������-.-Q3
?@34a53F���+��*�� ��-.-Q3�?638a?38���+��������-.-Q9�+;��E
���M �� *�� ��� ������ )��� +� ��"������� �� � �� � � �� ������
0)Y53555?29
!������M ��"� ������ �����+;����������)���������?@<?8�� 3
?6<?7�� �?G<>?�� ����+;��"���M� � ����)�"�����E�����������)�E
������ ����-.-9�+;���)��M �����)�������������������E
�������"� ����� ����-.-����*�� ������� �*������� ����-.-9
24
�� ���� �����+;����������������������� �*���������N���+�
��� ������� ������� �"� �������� 9�"� ������ �������?G<>?��
�)��+������� ������M ��������?@<?8�� �?6<?7�� ��"��� � ���
��M����*�� ���������*O���M���"�3(�Q3���+ ������/ �0 ��9@29
Ta b e l a 2Rozkłady cech społeczno-ekonomicznych w grupach wiekowych dziewcząt
i młodych kobiet (% próby)
** p<0,01; **** p<0,0001; () zakres minimum-maksimum
Wyróżniki Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latLiczebność 1107 326 367 414Wykształcenie matki podstawowe/zawodowe 39,8 35,1 43,5 40,3 średnie 43,8 45,5 40,8 45,0 wyższe 16,4 19,4 15,7 14,7Wykształcenie ojca podstawowe/zawodowe 52,4 47,7 56,0 52,7 średnie 35,1 38,3 31,0 36,3 wyższe 12,5 14,0 13,0 11,0Miejsce zamieszkania wieś 47,1 48,6 46,7 46,3 małe miasto (<100 tys. mieszkańców) 31,4 33,3 31,5 29,8 duże miasto (�100 tys. mieszkańców) 21,5 18,1 21,8 23,9Sytuacja ekonomiczna poniżej przeciętnej 3,9 4,3 3,6 3,9 przeciętna 80,0 76,2 81,4 81,6 powyżej przeciętnej 16,1 19,5 15,0 14,5Gospodarowanie pieniędzmi** żyjemy biednie 0,3 0,6 0,3 0,0 żyjemy skromnie 7,9 6,9 6,5 10,0 żyjemy średnio 49,6 42,3 49,8 55,1 żyjemy dobrze 39,1 45,5 41,0 32,5 żyjemy bardzo dobrze 3,1 4,7 2,4 2,4Liczba dzieci w rodzinie <18 lat**** 6–8 dzieci 0,4 1,2 0,0 0,2 4–5 dzieci 3,1 5,4 3,4 0,9 2–3 dzieci 34,1 58,9 37,4 11,8 0–1 dzieci 62,4 34,5 59,2 87,1Status społeczno-ekonomiczny (SES) niski 28,0 26,5 29,9 27,6 średni 34,6 36,3 36,1 31,9 wysoki 37,4 37,2 34,0 40,5Indeks SES (pkt) 13,9±2,4 13,9±2,5 13,8±2,4 14,1±2,4
(6,921,0) (6,921,0) (7,821,0) (8,821,0)
25
�*�+ ������� �"� �������� � ���� ������ � ���+;�������� ME
)��������� �����3�� �������� �"�*��0 ��9429,�� �������M*������E
� M)���"�� ������� ��*�� ������)��� ���"����������3��� ����
���� �"�*O��M*������� M)���"������ ���������)����������9��M��� ����E
��� ������?6<?7�� ��; ������� ������?@<?8�� �"� ��������
������ ?G<>? �� ��"���M ���"� )���;�� 8 )� 9 0� )���� ��� @35X
/�53GX�?3?X29��M���"� �������� ������?G<>?�� ��; �������
������?@<?8�� �?6<?7�� ��"�(�Q���������78<G4)� 9*��� �����
��� �� ��0� )���� ���?737X/�?>38X�73?X2����(�Q)���;��G8)� 9
*��� ������� �"�*�� 0� )���� ���F36X/�@35X�@3>X29��)�����������
(�Q�� "���M ������ ������ �� �� +������ �*��� )���� �������E
������)�������� ����+� ����"���0�������9>5553>55F23)� ���� ��E
������;��*���)�����)���;��9,�� �;�������Q�QQ� �)�����"�?43FX ����E
��� ������?6<?7�� 373>X ������� ������?@<?8�� �73?X"� ���
����� ������?G<>?�� 3��*�� ���M��"�?>37X"� �������� ����E
��?G<>?�� 3?53FX ������� ������?@<?8�� �F3?X ������� ������
?6<?7�� 0���9>29
Ta b e l a 3Wskaźniki somatyczne w grupach wiekowych dziewcząt i młodych kobiet
(średnia±odchylenie standardowe)
* p<0,05; *** p<0,001; **** p<0,0001; WHtR – wskaźnik talia-do-wysokości; N – liczeb-ność; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b,… – różnice istotne w wierszach przy p<0,05
Wyróżniki Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latWysokość ciała**** (cm) N=1104 N=325 N=366 N=413
165,4±5,9 163,6±6,4a,b 165,9±5,9a 166,5±5,2b
(130,2182,0) (142,4180,1) (150,9182,0) (130,2179,2)Masa ciała**** (kg) N=1092 N=320 N=362 N=410
57,7±9,3 53,8±8,9a,b 57,2±8,1a,c 61,2±9,4b,c
(35,798,9) (35,785,4) (40,998,6) (38,498,9)BMI**** (kg/m2) N=1092 N=320 N=362 N=410
21,0±3,0 20,0±2,7a,b 20,8±2,7a,c 22,1±3,2b,c
(15,237,9) (15,230,6) (15,937,9) (16,235,5)Obwód talii*** (cm) N=783 N=225 N=269 N=289
71,1±8,4 70,0±7,5a 70,4±8,4b 72,7±8,8a,b
(55,0100,0) (55,0100,0) (55,0100,0) (55–100,0)WHtR* N=783 N=225 N=269 N=289
0,43±0,05 0,43±0,05a 0,43±0,05b 0,44±0,05a,b
(0,310,63) (0,330,61) (0,320,63) (0,310,62)
26
C��+ ����)���;��G5)� 9��"���M���"� �������� ������?G<>?
�� ��; ������� ������ ?@<?8 �� � ?6<?7 �� 0� )���� ��� >437X
/�?738X�?838X29
��� M)������� �"�*�� �)���� �������������������N����� ����E
E �E������*���������;�"�� �����9�/ �)���;��G5)� 9��"�?43?X
)�+����+"�3��/ ���M��������+���538��"�F3GX)�+����+"�
0 ��943���9@29
** p<0,01; **** p<0,0001; WHtR – wskaźnik talia-do-wysokości; N – liczebnośćObjaśnienia: dla młodych kobiet w wieku 19–21 lat użyto takich samych zakresów centylo-wych jak dla dziewcząt w wieku 18 lat
Ta b e l a 4Rozkłady wskaźników somatycznych w grupach wiekowych dziewcząt i młodych kobiet
(% próby)
Wyróżniki Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latWysokość ciała** N=1104 N=325 N=366 N=413 <10 pct. 4,2 3,6 6,4 2,7 10–90 pct. 83,9 82,0 80,4 88,5 >90 pct. 11,9 14,4 13,2 8,8Masa ciała** N=1092 N=320 N=362 N=410 <5 pct. 1,7 0,9 3,0 1,1 5–84 pct. 81,3 84,2 83,9 76,8 85–94 pct. 10,9 10,4 9,2 12,9 �95 pct. 6,1 4,5 3,9 9,2BMI**** N=1092 N=320 N=362 N=410 <5 pct. 1,9 2,2 2,3 1,4 5–84 pct. 79,8 82,3 86,4 72,2 85–94 pct. 13,5 12,5 8,1 18,8 �95 pct. 4,8 3,0 3,2 7,6Obwód talii** N=783 N=225 N=269 N=289 <10 pct. 10,6 7,6 15,1 8,8 10–90 pct. 69,6 73,9 69,4 66,4 >90 pct. 19,8 18,5 15,5 24,8WHtR N=783 N=225 N=269 N=289 <90 pct. 85,9 87,4 87,2 83,6 �90 pct. 14,1 12,6 12,8 16,4
27
,������;���� ����� ������M ��"� ������ ������� �������"��E
��� )������ ����*�� %��������9��"� �� ����*O %���������������"�
4F3?X)�+����+"�3������������� ����*O%�������853GX0 ��9829
S����>X���)�� �� ��)��������"� �;��� ����*O%�������3 �9)���;��
@555�.SE��I � ���&9V�� ����������"����"�� � �����M�����"�E
�������� ������?G<>?�� ��; ������� ������?@<?8�� �?6<?7��
0� )���� ���>84/�>?@�>5G��I � ���&23��������)"��M"� ������M�E
������������"� �������� �������%��������� ����)�� �;���� ��E
��*��%��������9
Rys. 2. Rozkład BMI w grupach wiekowych dziewcząt i młodych kobiet (% próby)Objaśnienia:BMI dziewcząt przeliczono na wartości dla dorosłych:
(1) BMI=16–16,9 kg/m2,(2) BMI=17,0–18,4 kg/m2,(3) BMI=18,5–24,9 kg/m2,(4) BMI=25–29,9 kg/m2,(5) BMI�30 kg/m2
Rys. 3. Występowanie otyłości centralnej (WHtR�0,5) w grupach wiekowych dziewcząti młodych kobiet (% próby)
28
3.2. Postawy względem żywności, żywienia i zdrowia
D� �����;����������������+�)���������������3������)"��
����������������+�;����*��3��)�� ���9��� ���� �%������)�� ��M
������� �������������:����M ��� ���"�����M�� ��3)��� �� +�3%��E
+����� ��=0$��������3S�����>55G29����;����� �����������)��� E
�� �)�� ���9
��� �����"� ���M� �������)���� +�0$��������3S�����>55G2J
< ��)���� �)����������<�� �)����������� �3���� ��� �����
)�� ���3
< ��)���� � �%�� ������ < �� � ������� 0�����23 � +�� ������� ��M
�)��� �� �)�� ���L����������3;��"�*����*���)�� ���� ��;�
)��%�������3����;��������M*����� �)�������������������������0C�E
���?GGG23
< ��)���� ���������������<��� � �� ����� �������������M��E
���)��� �� �)�� ���3�)9�� ���������)���)�;����9
��)���� ��)���������)�� �������� ���;����*���;����E
���3 )���������� � )���� �9��������3 ;���� �� ;��������� ��������
�)"���"�����M�����)�;���������������+����������)�;���� "���E
���0��� �����9>55529,�)� � ������ �&����)�������0+������.
�������%� %���������>5582� ���� ����3;������ �3 �� ���� ���� � ��)���
����� �"������M*����������������M��� ���� ����)�� �;����*��3��*
M;���N���"+�������������M ����� �)��������������9������"�
��;�� ����+�������� ����������� +�9
Ta b e l a 5Aktywność fizyczna w grupach wiekowych dziewcząt i młodych kobiet
#średnia±odchylenie standardowe; * p<0,05; *** p<0,001; 1<600 MET-min/tydzień,2600-3000 MET-min/tydzień, 3>3000 MET-min/tydzień; () zakres minimum-maksimum;a-a,b-b,… – różnice istotne w wierszach przy p<0,05
Wyróżniki Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latLiczebność 1080 319 363 398Aktywność fizyczna#*(MET-min/tydzień) 834±700 804±598a 776±614b 911±833a,b
(105006) (103822) (103746) (105006)Czas wysiłku#*** (min/tydzień) 227±179 213±155a 209±156b 254±210a,b
(0934) (0934) (0824) (0930)Aktywność fizyczna (% próby) mała1 47,1 45,0 49,5 46,6 umiarkowana2 50,9 53,8 48,5 50,8 duża3 2,0 1,2 2,0 2,6
29
��M����*O�� �&���)� ����������������M ����� ���)���� ��
������������;����������������"��� ������)��� ���������;��*��
�M �� ���������9��)���� ������������)����� �����)����
�+;��������������;����*��3)���� �� �)��� ����)��%�������;�������E
���������� ����������� �������M0D�;�����E���������3������>55F29
.���� ��"�;��������� ����)�����)���������3� +���;���O��E
��"�����)������ N��*�� ����������� +��)�*�� �����������%�E
�����������L�;���O � ����*O� �������� �������� � ���"����9
- �����������������)"���O������������;���������3)���� ���
���+��� ��)�;�������� ������3������� �� � ���������*��)����+�9
S�� ����� ��)�;������)�������� ��M������ ������M������)���E
�������������������;�� ������������)��� ����� 0������3D�;��E
���E���������>55729b����*O��� ������������ �)���)��%�������
����� �������������3�� ���� ��� ����)��%���������� �������
)��� ������0�)9)��������� ��������23��� ��������%��������������
�����)��� ��)�����+� ��������0D�;�����E���������>55F29
D� ����������������;�)���� ��O ��������&�� ;�������0�.
�����!�����#��������3..!23������;��� ���&��)������������������E
�������� M)������9D� ������������������ M)������+�3�� +����
��M�����)�)������� �����M*�������������� �������� M9-������3
� +�������������;�����)� � ��������������)�;����)����+���
�������������3��"���������� ����3���������3� +���� �� �������
��������������M���� �)� � 9��)+"����;��*O � ��� )�����������
��)� � �����N��������������M������ 0D�;�����E���������>55F29��"�E
��������+;����)��� +�J� ������"+ 3��)� �)"����� N�+������E
��������3 ��)�������*�� �����M��)� �� ����������� ���3)� �)"�E
�� �)����9� �� ������ ��������M �� )��������� �� �����
���������� �����������������������3;��"�*O3�� �*O3� ����
��� ������)"����)�������M�� �����9����� ���M*������;M;���NE
����M����)��� �����)� �)"����)����0���� ?GGG29
��� �������)"���)"����������)�� ���������)��%�������;��E
��*��3)��)�;����� +������)�� ����� �������)�)���M��� ����)�������E
������������3;�M;���N���� ���;����*O���;��� �������� ���
0� ��3��)�23������ � � �����;����*���������"��"� ���)��������0�� �3
������� M29-"� ���)����������� ����)��%��������+����;"� ���� ���
�)��������&� ��� �� �������0���������9>55@29b����*O3� +��)�)�����
��� �+����������� �"�)�������������90>55@2;����*�����%����%����
��� �������� �)"���� ��+���������������)��%�������;��E
��*�� ����������M���� �� ����M � �)�;������ � ����� ;����*��
30
��������)��� ������3�;����*�� �)� ����� %���������������E
������0(�����E�����&������9>55629
��"������;�)�����O;����*O� � �3� ���M*�������� �3������)�E
���O�"+ ���� �;����*O ���� ����� �9���%�������������������
�����������M)�)������������ �*��� ������9�)"������� ����������E
�������3)�� ����)���� �0������?GG729$�� 3;�;����*O��� �������
���������������� ��������������������������J�;� ���O���E
��� 0���������������)�;������23)�����"� �3��� �+�3� ��;�����3
�������"� ��� �����)�;������9b����*O���M �����������������
��� ��� ����)����� ������������� ��*����;�������O��������E
������3 ����������M������O���)��%�������0D�;�����E���������>55F29
��)���� ������������)�� ���0�� ����� �����������2)������
�����;�������*�����)+N������������������������)�������9��������E
�������)� ��*������ �������������&;�����������)������� ����E
��O3;���)���� ������������)�� �������;����*���;���������� �"
� ��� �����������)������)������0������3D�;�����E���������>55729
��� �M������ �����)���� �)�� ���)���� ��������������)�E
�����������M ������3 �� �������;������*��O)�� ���������� �
����M ��������*����� ���"��������)� � ������ ������)���� �9
����� ��� �������� �)�� ������;��3��������M ���������������;�
� � �)���� ������������� ��� ��������� ������ �)�� ���9
��� ����� ������ �)�� �� ��)"����� �� ����M � ����������
0�)9��MO�)�+�������23� +��)����"� ���M������������3������)�;����9
,��� � �*��� �������)"�����������)�� ��M3� +���;���O)��� ����
������� ����9�������;)�� ����� �����)�� �� �����������&3���
������*O� �������;�����M�� ������;�����������+;�������)�� ��E
*��3��"���������))� ��;�������������0 �����3"� ���;3������ �����29
������*O)�� ��� �;����������������� ��������� �)�����
�������&�� ;�������9�����"� ���3��M������M� � ����*O��������E
� M)�������� ��������������������)���%����������)������� �����9
-���� �������*�+ ������������ �� � ��+�0#�1���������9>5?>2����
���������������� �;�� +�0(����(������9>55F29������� �������� �E
� �C�SCE?8����"�>5XM;���������"�45X����� � ���� ����������
��� �)����� ��������������)�����"�*��0(����(������9>55F29��� �E
�����)���)���� �������*�+ )������������ ���+����MO�������%� E
����3)������ �������� �� �(�� ���� ���� ����3;�75X��+�����E
��"�����M����"� ���������)��� ���� �����������3�8?X�����"�
;����*�������������� � � ��0(�����E�����&������9>5?>29
��� ����� ������ ��"���������� ������"�;�O������������
��� �)��������������9��� �������������������M)�� ��������
31
�"���������� ��)����"� ���;��������3;� ������M �����������E
��������� ����� ������������"��"��������� �M3�����)�;� �������E
����"������ �M���;���(�Q��;)����� �������0S������������9
>5?>29������������ ;�������� �������� ���������"����� ����)�E
� ��������� ������)��� ���� ���������+�;����*��9
��� ��� ���)�� �� �� ���������� ���"�)����� ������� ����
�� ������ �;����*��3;��������� �����3����;�������� �� ��� )�E
��� �� ��+"�3 ����� �������� �������49,����M����� �� ��)�� ��
��� �������� ���� ������ ������ �;����*������ 0F43GX23;����*��
�� �������0F437X2������+�� ���� ����;����*��0F@3>X29
� ���"���)�� �� ����)����� �������)��� ����)�� �������M �
)�������+������� ���+�;����*���� �������"��+;��������9������)�E
"��M ������� �"� �������� 0473GX2������ �������"�)��� ����)�E
� ����� ������ ��"� ����9D�����;������� +����� ����3)��%�������
�����"� �������� ��� ����3 ����M� ����� �����������"��������
� ��� �����0- �����?GFF29���� ����� ������ �;����*������N�+ "�
)�������*������;�"�)�����?I@���)�� �� ��0>G3?X23����"�?I8�� �E
������)����� ���"�)��� ����)�� ��M�����;����*���� �������9S��E
��73@X��"�)��� ����� ������ �;����*�� ��� ��������������� �3
�83?X �;����*������ 9
���������������)������ ���������;�������-����S������� ��E
���3� +�����������)�� ��M����M �� �����3�����"���M3;�@73?X��E
�)�� �� ����"����� ����)�� ������������ �������"����� ��E
���3���;�������O�%�� �3;���� ��������� �����"������"� �3
��� �*��� �������������� ��������*����� ������������3� +���;��
"����O�����"�*����� ;���������M9S����637X����� �������� ����
��)����� ���"�)�� ���)��� ����� ��������0���9429
Rys. 4. Występowanie negatywnych, neutralnych i pozytywnych postaw względemżywności, żywienia i zdrowia u dziewcząt i młodych kobiet (% próby)
32
��"��� �� ����)��� ������)�� ������M �;����*������ ����
;����*����������� � ���������"���� ����� �;�� �� ��)�� ������E
������9���� ?I@�� �����0@63GX2��"����� ����� ������ �;��E
��*����������� �3���;���O�� ��)�� �����������������) ���� �
�������� ������������������� ������������������3��������������
�������� �)� ���������������������������&�)���)� ��;��E
��*��9C��"�?I8�� �������)����� ���"����� ����)�� ��M����M �
;����*�� ���� 3 ��� ��� ��*��� )������+�� ������� ��%���������
��+;����� � ���� ������������)"������� ���������������������E
�������"� �������� ��� �� �� ��� ��)�� ����9��;���� ��O3;�;��E
��*O���� )����� ���������*�� ����)������������������������ �����
������"�3)��������O)��� �������������3��"�������)�)������"�E
�������� 3 ��� +��������� ����M ������� ������������� ������E
��*��%��������3)��� ���� ��;����"� ���� ��������*���)�"������9,� �E
��� �*��� �����������������+������"���M3;����������M*O�� �����
��)����� ���"����� ���������� �����)�� ��M3���������3;�;����*O
�����)� �����M�����) ������� ����)� ����������������� +�9
!�;� � �� ����� �������)�� ������� ;����*���� ��������;�
*��� ���O���������� ����������������*���� �������������������
�����+����;����*��������������3��� ������ �;����*������ <���
��������������������� �*O "������������� �����9������ �;�� �� ��
��+���)����� ���������� �����)�� ��M�� ������ ������+�� ���� E
����;����*���;�*��� ���O���������� �������������)�� �� ���)"�E
��;���������� ����������M������*��� ����������� ����)"���9
������ ���� ��;����*�������"��� � �����)"����� �3������)��+�
���)�� �� �� �������������)�� �� +�)������������� ������)���9
-����S������� ���������;�����)���� � ������� �� �� �)"�E
��;������������� ��� ������������������ ������������"�
��� ������������ ����� ���������)�� �� �� � ���)������9�����
�� �&)���)���� ��������+;�������)�������������)�����+;����
�� ��+���������3;� ������� �����3 ��������� �����������)"���
�� ���� �������*������������������ �������N�����������)��
��+�� ���������������0D�;�����E������������9>55G3-�!������� ��
���� �����>5?>L+�������������%�%���������>558LS��� ������9>554L
�� �"��������9>55G29��� ������ � ��������)�� ���)���� +�3)���E
)���� ����������)��?>74���)�� �� ��������?@<>6�� ����9)�E
��������3��������3;�)���� ����)�� �� ���� �� �� �� ���"����
)��� ���� ����"���� ������� ��������������;�������3������)�E
� ����� ������ � ����� �� ���"���� �����0(�����E�����&������9>5??29
33
�� �����3��� ������)�������� ����)"����� ���;�������������
��"� ����;����)���)���� �����*�+ �������� +���������3;����
��� �;���� �M� ����������3 �� �������������� �� � ������������
�M ��)����� ����� ��������������� ���� ���0!���������9
>5??29�+����;��)� � ������ �&)���)���� ����������)��� � ��E
+�� ���� ����3;�)����������������)���� "�������������� ���� ��3
���� �)���)� �� ������*�� ���� )���� "����� ;������� 0����&���
>5?>29������� ��+�3������������M�����)�� ��3�������+���������&
;�����������"� ���;���+;����������+������3�������������&��E
����)� ���*�����������*O)���� ������ ������;��������������� ��E
����� ���;����0���������E-������3,���"��>557L����������ED�E
������3����������>5?529��� �&����������90>5552������3;�)����
��� ���;��)"���O������������;��������������� �����"�9-��
��� �����)����"� ���M���)�*�� ������ )���� �������������3)����E
��;��M� ���M� ����3;������������ ��3������������� �O�)��� ���9
� ��������M �;�)���������%������)� �������+;����N�+ "���0Q�E
���� 3� ��23 �� �������� ����;� )���� ���%���� � �����+� � ���
��%������9�� �����M�� ���3;����� ��������� �)��� ��������E
��� � +�3��*������M ���� )���� ���)���������)������� ���������
)� ��������������)�������+������ �)���9
������ ���� ��M)�� �� ������� �"� �������� �� ������ �
;����*��3;��������� ���������;����)�� ���*�� ����)��� +�)��� E
� ������� �����69
Ta b e l a 6Postawy względem żywności, żywienia i zdrowia w zależności od wieku
(średnia±odchylenie standardowe)
*p<0,05; **p<0,01; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b,… – różnice istotne w wier-szach przy p<0,05
Skale postaw Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latLiczebność 1107 326 367 414
Walory zdrowotne żywności* 33,0±7,3(1553)
32,8±6,9(1553)
32,4±7,4a
(1553)33,8±7,5a
(1551)
Ż ywność light 21,9±5,2(639)
22,3±4,9(636)
21,6±5,4(1036)
21,8±5,3(739)
Ż ywność naturalna* 26,6±5,1(1242)
26,4±4,9(1240)
26,1±5,4a
(1441)27,1±4,7a
(1242)
Słodycze* 29,4±6,9(742)
28,9±6,7a
(742)30,1±7,0a,b
(842)29,1±7,0b
(942)
Ż ywność jako nagroda 20,5±6,4(642)
20,2±5,8(1037)
20,8±6,6(642)
20,4±6,7(642)
Ż ywność jako źródło przyjemności** 27,8±4,3(1641)
27,2±4,0a,b
(1640)27,9±4,6a
(1641)28,2±4,4b
(1640)
Zdrowie 34,0±9,4(1068)
33,3±8,6(1062)
34,3±10,0(1468)
34,3±9,5(2068)
34
Q��M������� ��� �*O*�� ��������������)� � ����)����� ���E
�����)����3 ���� ����)��� ����)�� ��M����M � ���������� �
��"������ �������� ����9�)��� � �������� ������������� �3;�
������ �������� ����)�� �����)����� �������"�����M �;����*��
��� ����������N�+ "�)�������*������;����*������ 3��)� ���� ��
�+���������*��������"� )����� ���� )���� ��9
������ ������+;������"�� � ���� � �� ������)�� �������M �
�����+�� ���� ����;����*��3;����*���� �������3�"� ��������;��E
��*������N�+ "�)�������*��9�)�� ���������M ������+�� ���� E
���� ;����*�� ������������� �+;���� �� � �� � � �� ������� ���)���
���������?6<?7�� �?G<>?�� 3�� ���� )�� ��� ������� ������
?@<?8�� ����+;��"���M� )���� �"���9��� �*O*�� �������;�����)�E
� �������� ������?G<>?�� ��"��� � ���� � �� ��������M������; ����E
��� ������?6<?7�� 3���������3;�"� ������ ���)����� ���"����E
����)��� ����� ����������������+�� ���� ����;����*��9
��� ����� ������ � ��������� ������������ �"� ����3 � +��
����*��������)�;� ����*O�"� ����3�+����;������"���+;���������)�
�����M ������ )�������;��*�� � )�������+����� ���)���������9,��
� ���� �����+;����� � ����� � �� �������M �����"� �������� �����
���)��� �����3�� ���� �+;���� ������� �)�"�)��M �� ������M �E
�������?@<?8�� ����?6<?7�� 3�)��� ��M ��������������
?6<?7 �� � ?G<>? �� 9,����� ���� )��� ���� )�� ��� ��)����� ���"�
������M �������?6<?7�� 3���������3;����������� �����+�����ME
��"� ���������O�%�� �� �������� �;��)�;� ����*���"� ����9
��� ��������;����*�� ��� ������ ����N�+ "�)�������*����"�
�+����;�� � �����+;��������*�+ ������� ��+;������ �����������E
����9,����� ����)��� ����)�� ���� �����M �����)����� ���"�
�����������?G<>?�� 3��������)��� ���������������?@<?8�� 9
,��� ���� �����+;����� � ����� � �� �������M ��������������
?6<?7�� �?G<>?�� 9��;��)���)������O3;����"� ��� ������M � ���E
���"�;����*O)��� ������ ������*�� �����)����������"+ 3��� ��E
���������M"���M�������O���������������� ������;����*�� �����E
)�������������+������������������)�������� ������)� ������;
;������������"��� ������+;����)�����+������������%��������E
�������)�"����&� ���9
������ �� �&)�� ��� � ������ � ;����*��3 ;������� � � �����
����;�������� �� ��� )���� ���)�������+��������)������������
)��� � ������� �����69�����+;������")�� ����� ������ �����E
�+�� ���� ����;����*��3;����*������ ������ �������3� ��;�����ME
35
�;����*������N�+ "�)�������*��9�)���)� ��)���� �"���)�� ��
���� ���� �����+;����� � ����� � �� ����������;���� �����9
,����M����� �� ��)�� ��)��� �������� ������ ������+�� ��E
�� ����;����*����������"�"� ������ �������?G<>?�� 0?G38X23
��������������)�� �� ��������?@<?8�� 0?>37X29�� ���� �� �����E
*��������)�� ���;����3;��������������*������� ����������)��� ��E
�� �� �� �9,��"� �������� �������� ����� �����"������M����� �� ��
��+���)����� ���������� �����)�� ��M����M ������+�� ���� ����
;����*��9
��M����3��;�)���� �"������)������������3� �� ��)�� ��)���E
�������� ������ �;����*���� �������3���������������)�� ����E
��� ������?6<?7�� 0>>37X29D� �����*���� �����)������������"�
������������)����� ����)�� ����� �������������M����� �� ����+�
�������)�� ��M���� ����9���)�� �� �����"� �������� �������E
����"� �;�)� ����&� ���)����� ��������)������3��)� ���� ��)��E
���� �� ���������"� )�� ��� ������)������������9
- ��������)�� �� ���� � �����M*����)����� ���"����� ����)�� �E
������M �;����*������ 0 ��9F29,����M����� �� ��)�� ������ ��E
������ ������ �;����*������ ���� ����"����)�� �� ��������
?6<?7�� 0>43@X23�� ���� ����������<���)�� �� ��������?@<?8��
0?436X29
,����M����)�;� ����*O�"� ������� �)�"��*�+ ������� ������
?6<?7�� 08434X)�� ��)��� ������23����������<�*�+ ���"� �����
���)�� �� ��04435X23)�������+;������������������������"�� �E
�� �������� � ��9
�����+;������"�� � ���� � �� ������)�� ����� ������ �;����E
*������N�+ "�)�������*��9���������������� �"� �� ����+���)��E
��� �������)�� ���)��� ����9���� ���� � ������ � ;����*�� ����
N�+ "�)�������*����"�@838X���� ����������)�� �� ��3� ����>>3>X
���"� ����� ��������"� ���)�� ��M9
����)���� ������ ����)�����������������O3;� ��"� �����E
�)�� �� �������� �*O)�;����������������� � ��������� �����E
�������M���������������;������� �*O� ;�������)"����� �����9
S��� ������;����*����������� ���������"�����) �������)�� ��E
��9�)��� ���8437X�������"�)�� ������ �����3���)�����@FX
��)����� ���"� )�� ������� ��������M ������ ����� �� )����
;����*��9,����M����� �� ��)�� ������ ������� ���� ��������)��
���)�� �� ��������?G<>?�� 04?35X23�� �����������)"���"�� � ���
����+;���������)�� ��9
36
-����S������� ���������;�����)���� ����)�� �� ���� ��
�������;���������� �����)�������3;��������)�� �� ������)"�E
��"����+;���������)�� ��9,����M�����+���"�)�� ������ �����3���
�;@73?X)�� ����"����� ������9V��� ��� ������� �� � ���������E
�������;��������)��� �������)��%���� �������+�9(� �����(C-
�����>5?> � ��������������� ����������+�������"�3;����"� ��
����� ����������)���������� ���������� ��������� �����M ���
07?X2�����������+�� ��� ��������� ����3������;�����)�����"��
��������0-�!������� ������� �����>5?>29
Ta b e l a 7Postawy względem żywności, żywienia i zdrowia w zależności od wieku (% próby)
*p<0,05; **p<0,01
Skale postaw Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latLiczebność 1107 326 367 414Walory zdrowotne żywności* negatywna 11,1 9,3 14,0 10,0 neutralna 73,2 77,9 72,0 70,5 pozytywna 15,7 12,8 14,0 19,5Ż ywność light* negatywna 20,1 14,6 24,3 20,6 neutralna 74,8 79,7 71,1 74,3 pozytywna 5,1 5,7 4,6 5,1Ż ywność naturalna** negatywna 4,3 3,4 7,4 2,3 neutralna 74,9 77,3 69,7 77,4 pozytywna 20,8 19,3 22,9 20,3Słodycze negatywna 6,2 6,0 6,6 6,0 neutralna 44,9 50,0 39,0 46,1 pozytywna 48,9 44,0 54,4 47,9Ż ywność jako nagroda negatywna 36,9 36,1 33,0 41,0 neutralna 54,8 58,0 57,2 50,1 pozytywna 8,3 5,9 9,8 8,9Ż ywność jako źródło przyjemności** negatywna 1,2 1,0 1,1 1,6 neutralna 69,7 76,8 71,0 62,9 pozytywna 29,1 22,2 27,9 35,5Zdrowie negatywna 38,1 38,5 38,3 37,6 neutralna 55,1 57,1 52,8 55,6 pozytywna 6,8 4,4 8,9 6,8
37
- � ���)�"�����E������������� �"+������������ � �������E
�����+� ;����*��9 ��� �������M � ;����*��3 ;������� � � �����
�����;��*��� �� ������)�"�����E�������������� �������)�� ����E
��� �"� �������� )��� � ������� �����79
- � ���)�"�����E������������ � ����+;������")�� ������)�� ��E
���� ������ ������+�� ���� ����;����*��3 ;����*�� ���� ����
;����*���� �������9��� ����� ������ ������+�� ���� ����;��E
��*������;����*���� ����������)�� �� ���������-.-�� � ����+;E
��"���M� )���� �"���9�������+;����� � �� �������� � ���)�� �����
�� ������ �;����*������ ��� �)�"��M ������� ������)��9
��� ���������"� ����3;����*������N�+ "�)�������*������;��E
��*�� ��������� ������"���+;��������� � �� �����������;��*���
-.-9�+;�����)�� ���������� ������� �������� �)�"��M �����E
)����)����� ������������*�� ��-.-�����������*�� ��-.-9,��
��� �)�"��+;�����M �����)���������������-.-9
� �����G)��� � ����������"� )�� ������ ������3��� �������
�)��� �����������;��*��� � � ����)�"�����E���������������)��E
�� ��9
Ta b e l a 8Postawy względem żywności, żywienia i zdrowia w zależności od sytuacji
społeczno-ekonomicznej (średnia±odchylenie standardowe)
**p<0,01; ***p<0,001; ****p<0,0001; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b,… – różni-ce istotne w wierszach przy p<0,05
Skale postaw Ogółem Niski SES Przeciętny SES Wysoki SESLiczebność 1107 310 383 414
Walory zdrowotne żywności*** 33,0±7,3(1553)
32,7±7,1a
(1552)32,2±6,9b
(1553)34,1±7,7a,b
(1553)
Ż ywność light**** 21,9±5,2(639)
23,3±5,1a,b
(936)22,0±5,0a,c
(939)20,7±5,2b,c
(636)
Ż ywność naturalna** 26,6±5,1(1242)
26,3±4,8a
(1242)26,0±4,9b
(1240)27,2±5,3a,b
(1241)
Słodycze 29,4±6,9(742)
28,7±7,0a
(942)29,4±6,8(742)
29,9±7,0a
(842)
Ż ywność jako nagroda 20,5±6,4(642)
20,2±5,7(636)
20,4±6,5(642)
20,7±6,8(738)
Ż ywność jako źródło przyjemności 27,8±4,3(1641)
27,8±4,2(1641)
27,6±4,4(1637)
28,1±4,4(1741)
Zdrowie** 34,0±9,4(1068)
33,2±10,0a
(1068)35,3±9,8a,b
(1468)33,4±8,5b
(1560)
38
(� ����������"�3;������������;���)�����-.-�����M*����
����;�"�)��� ����)�� ����� ������ ������+�� ���� ����;��E
��*��0?G3GX29�� ������ �;����*������ ���������������)����+�
�������-.-�������� �� ��)�� ����� �������0673FX2��;�)���E
� �"������)���3�������������������M����� �� ��)�� ������ ��E
����0>F3FX2�)��+��������������������)�����M ��-.-0?@3>X
�?F34X29- � ���)�"�����E��������������+;������"�� � ���� � �� ���E
���)�� ����� �������3���� �������)��� �������� ������ �;��E
��*���� �������3�� ��������M����� �� ��)�� ��)��� ������� �� �E
��������)����+��������-.-0>>3GX29
Ta b e l a 9Postawy względem żywności, żywienia i zdrowia w zależności od sytuacji
społeczno-ekonomicznej (% próby)
*p<0,05; **p<0,01; ****p<0,0001
Skale postaw Ogółem Niski SES Przeciętny SES Wysoki SESLiczebność 1107 310 383 414Walory zdrowotne żywności* negatywna 11,1 11,3 10,9 11,1 neutralna 73,2 74,7 76,6 68,9 pozytywna 15,7 14,0 12,5 20,0Ż ywność light**** negatywna 20,1 13,2 17,4 27,7 neutralna 74,8 78,9 78,3 68,7 pozytywna 5,1 7,9 4,3 3,6Ż ywność naturalna negatywna 4,3 3,7 4,8 4,4 neutralna 74,9 75,4 76,7 72,7 pozytywna 20,8 20,9 18,5 22,9Słodycze negatywna 6,2 9,0 5,6 4,6 neutralna 44,9 44,9 46,0 43,9 pozytywna 48,9 46,1 48,4 51,5Ż ywność jako nagroda* negatywna 36,9 35,9 36,3 38,2 neutralna 54,8 59,9 54,7 51,0 pozytywna 8,3 4,2 9,0 10,8Ż ywność jako źródło przyjemności negatywna 1,2 1,1 1,4 1,2 neutralna 69,7 72,7 69,1 68,0 pozytywna 29,1 26,2 29,5 30,8Zdrowie** negatywna 38,1 44,8 34,7 36,3 neutralna 55,1 47,6 56,9 59,1 pozytywna 6,8 7,6 8,4 4,6
39
,��� ����)���� �����;����� ����M�� ����� ���� ����"����E
��M������)�� �� ��������� � �����)�"�����E����������04437X29
� �����)������ ������+����;����������� �� ��� )���� �����E
������� 04F36X23 �� *��� ��� ���M���� � ��� �����������;����
������)���� +�9��� ������ �����)����� ���"������M������)�� ��E
���������-.-08G3?X29
�� "��!�������������-)�� ��0>5542������������ ���� ��
��M*�������������;����*O���M������M� �*�������� ������3����� ����
������ ���)���)�� ���)���� "������)�����;�������9���� ��*�����E
����� ���� ���������������� ��;���M���� �� ����M ��)�;������
�� �����������������3��"���������������� ���M�0'���������9>55>29
�������� ���� �Q����E.� �1�����90>5552)� ���� ��"�3;���M���� �E
��� ���������� ���"���)��������*�� �� �3�)"��M"��� ������)����E
���������� ��� ������������)�� �� +�9
��� ������ �� �)�;���� ;����*�� )���)���� �������������
��������3;�)�;���������+��������� ���� ��������� ���������M �;�
�M� �*��������� ������������M� �*���� ;�����9'"+��� � ������ �
������;����*����� �����������������3� +��� )���� ������ M)�E
����� ����������+� �� ;�����������3 ��� �%����� �������� )����
�)��� ������)���� "���� ��� ��M�)�;����9(� ���� ���� "�3;��� ��
�)���������� M)����������+� �� �����;�����*�+ ��+��������� �E
��� ������ ��� �� � �������� ��;���������3�"��� ����*O%�������
�� ���������;����0�����>5?529
��� ��������������)���� ����������0�� �������2)�����"�3
;� �����M���� � �� �� )�� �� )��� ��������������"� ���)�� �� ��
�� ������ ��"� ����<*�� ���473GX)�� ��)��� ������3)������
������M����� �)��� ���� ����"���������������� � �����)�E
"�����E����������08?38X29�+����;;����*O)�� �����������)���E
����*O ��"�������M���� � �)��� ����) ����� )���� ���)�� �� ��
�������-.-0@537X23�� ����+;���� ������"�� � �� �������� � ��9
���� �)�� ��������;����*�� ��������� ���"���M*����)��� ����
����)����+��������-.-��;)���� �"���9
S����M�� � ������������E�)�"�����3)� ������������3��"����E
��������)"������+;���������)�� �����)�� �� ��9!��������� �E
��������"���M���������������;��� �*O� ;�����;����*�������)"��
��� �����3��������"�)��� ����)�� ����� ������ ��"� �������M�E
���� �� ��� )���� ��)��� �������� ������ �;����*������N�+ "�
)�������*��9
40
3.3. Zachowania żywieniowe
����������;����������+;�������)�� ��*����)��� �� ������
�� �&)���� ����������������*������9���� ������������ �������
�����������������������"M +��� ;������������*���������)"���
��� �����9!��M�� ���)�����;������� )+N�������)����� ������
���� ��������� �+� ������������& ��� �������)� � ������ �&
;�����������9
C ;�������)������� ������� �"� �������� �������������"M +�
����)���� "������������&;�����������0'� ������3C����>557LD�E
;�����E���������>558L<����8=9�>� ������>556L�� �"�����>5?5L? �.
�����>� ���� �-�!��@ ����>55629!� �����������"�*������ ��� ����)�E
;����;����*���������*������ ����;��������������������� ��� ���
����� )���� ������� �*��� ;������������� �����������)���������9
����������������� ��������� �������"� ���+�� ;��������)�����E
����� M)��������� �������������;����� )����*����������3����+�E
���;���������%�������3�)+N�������������)��������������� ���E
����3��"�������%������)������������;����*���� ���� �������3� ��;�
��������������� ���*��3�� ����������)"� �3� ��� ������)�E
��������� ���������� ������������"�)��� ������������0C�����&E
������9>557L-�)����3C" ��������>554L�� �"�����>5?529�������E
����� � ;������� ��������������� �I��� ��� ������� � )���� ���
������"� ���&���������+��� ������ �"�*��3�������&��������E
������������ ������������������)�"�� �����������3� +���)+N����E
�������������;�������M��������������� �)�����9��9� �"�*��3�� ��E
*������3��; ;���3�������� �)�>3�� ��)�����3��������� ����������
� ��+������ ���+�3��� � �������)"����������+����� "���*��;����
���������������*O0&���9�������������>55FL<����8=9�>� ������>556L��E
�"�����>5?529
'"+����"M �;��������� ������� �"� �������� ��� �����E
��������)�;������)���"�+�3� �����)�;������*��� ����)��� ���E
*���� ����)������������� +����)���"�+�9,��)���� "��������E
�����;���������3������ ���� ����� ��� ��� ��������M����*��
�����+�3��� �+����;)��� �����M ��)���"���9,���"�*������� ��;�
� ��� ��������)��������9- ���� ����M��� �"��)�;��������+�3)��E
�� +���������3)�� �� +����;�����3� �)�� �� +����;�����
�)�"����)�����"�3���3� �����������������3������3���� �;��)�E
;�����������"� ����3;����*�� �)�%����%���3�M�������)��� ���+�3
"�����+���������0'� ������3C����>557L�� �"�����>5?529
41
��)������� ;������� ������� �"� �������� ����������M�����
�)"��� ��������)"������ �M9!�;���������������������������
�)�� ���������"���������"�3� +���������� ���������)����������E
����0���������9>5?>L"�����������!����������999>55FL�����������3
�����?GGG29-������� �;���� ��������������������������� �3��ME
� ������ ��� ������������9- �������� �;�� �� �� ������� �)��E
�� "�����������"�������������)�;� �������� �M���� ��������
���"�0S������������9>5?>29� ���)��� +� ������M ���M ����)�E
;�����;����*O����������M� �*�������� ������3���� �;�����������
)��� ���� ����3 �������������3�����������)�������3����� �����E
*����)������������ +��)���"��< ��� �� ��Q*��� ����)��� ���*���
� ��3)��� ����M ��)���"����)� ����� �� �� ��� ������0D�;��E
���E���������>558L-�)�������9>55@29�������� �&��������3;�)���
85X ������� ������������� ��� ��"���M3�?8<>5X ������� ����"� �
�������� ���3�����"���� �� � ��������� ���:���"�����M�M=0"�����
�����!����������999>55FL�� �"�����3������>555L�����������3��E
���?GGG29,��)���� "����������������� ��� �������)���������)���"E
�+�3��M� �� ��������M���� )���)���� ����� ��� �����3�)��������
������������*���� ;�������9���� ��������3 �����������������)��E
���O� �"�*O3)������;�"�������)���"�+�3��� �;����M �*O���� �*O
������ �����)��� ������� �)��� � ;����������� ����)�������M���)���
)���"�� �"+������� �� ���������������� �)�����O������������
�� ������������)�� ��� ����� "���������0-���*���9>5?>29
��� �*O� ;����������)��������� ������� �"� �������� ���E
�� ����� �������)�"���)� � �����������+�)���� "�����;�������
0'� ������3C����>557L-�)���� � ��9>55@L�� �"�����>5?529!�E
� ���������������M*������� �"�����*���������3���O����� +������E
�����)���������� ���� ����M�� �;�)� �;�������9� �� ������
������������ �"������ �*O�M����� ��+���+"���"������)����E
�������������������������������+� "����������9����������� �E
��� �������M����*�������)��������� ������� �"� �������� ���
� ��� �������� �;�� ���"������������������ "�����+�3����"�
����"����M����� ��+�9����� �*O�������"� ���+������������ ��E
������ ��� �"�9,����M���������� ��*���������������� M)���)��� �
����� ���)���)� ����)����;�����3����+����; � ���� �������"� E
���+�����������3��������3)� �������9����������� �*O%��%���
��� �� ������)�;���������� �����"��� �;�9-)�;����������� �E
��)���� ������M ��"� ������ ���� ��;������� ���������9,����M�E
���������;��*�������������� �� �������M��"������ ���������3����E
42
%������3 �������� �����3������������� ��)��� �������%�����+�
������ ���#3.�!0�� �"�����>5?529
D���������)��� �������� �����3 ������M ��"� ������ ����
� ;������ ��M)���� "���3 � �;�� ���� � ������ ����� ��� �������&
;������������� ������"M���������� ������3������;������ ���� �����
�������"M �;����������������������;� ���� ����������������
����"�������������������+�������������� �;�����M9Q����� ���
��� �� �������� ���������������+��)�����������M�"��)���%�������
�������& ��������������9���������� M)������ ����������� �����+�
������������� ����� ����+�)��������� � ������"������;�����3
���"�� �)����� ����#0*�������/�1�����%�����������>554L���E
�"�����>5?529,� ���� )���������������;����������������������
� )���� ���������"� ���&���������+��� ������ �"�*��9D�*����E
� ���� ������������ ��� ������ �������"�3 �����;��� ��O3;�
��������� ���"���� M)����������+����������*���M �����"�� �E
"�*O������� M)� ��9
!������M ��"� ������ ��������� ���"��� �����������"�)���E
��M ��������������)�;����;����*��9����;���������)�� �� +��� �E
���������� ��� ���������"�*�� ���@?350 ��9?529S���������)�� ��E
+��� ��������� ��� �����*��"���M�������������������������
����*������ ���� : ����= 0@5<@G )�� �� +�I � ���&23 ��� ��"� )���;��
:����M ��� �;���=)����������������0)���;��@4)�� �� +�I � ���&2
0 ��9??3���9829��� ���������������*���������: ����=�����������
�)�;����;����*��������"���M)�����)�"����� �����04G35X29����
@FX�� ������������"�:��� ���������=������������)�;����;����E
*��9�������;?5X�� �����������"�:��� �� ����=����M�����������
�)�;����;����*��3)�;� ����)��� ���)�����;����*���������M������E
���������� �� ������������� �*��� ;������0���9�������������>55@29
-)�;�����"����������;���������)��� ����������"�*�� ���?F35)�
�� )���� �"�:��� ���"��=�)�;���� �����"� ����0)���;��>5)� 2
0 ��9?53??3���9629� ���� �����������3����*���������:��� ���"�=
�)�;�����"������3 ������"� ��M)��� F5X�� �����9C��"�@5X�� �E
�����������"��������������M�����)�;�����"������3����� ����"����
:������ ���������=�)��� ��� �����%������ �����"� ��������������
��������������������� �����0���9�������������>55@L&���9�������������
>55FL<����8=9�>� ������>55629
-)�;���� "�����+�����;���� ����� )��� ����������"� *�� ���
>53>)� �� )���� �"�:)���� "����=�)�;���� �����"� ����0?7<>?)� 2
0 ��9?53??3���9F29-)�;���� "�����+�)���� ������M ��"� ������ �
43
��"���+;��������9,����M����� �����0@>36X2�������"�:�����)���=�)�E
;���� "�����+�0)���;��?7)� 29P��������)M0>636X2� �����"��� ���
�:)���� "���=�)�;���� "�����+�9���� 45X� �����"��� �����)�E
;���� "�����+�:����������� �;�=0?63FX23: �;�=0?>3FX2�:���E
�� �;�= 0??34X29 S� ������M � �"� � ����� � �)�;���"� "������
��� ������3:�������) ������=���*��3� ��� ���������� )���� ��������E
���� ����;��������� � ���M��������� �����������;�& ��� �����
0���9�������������>55@L&���9�������������>55FL<����8=9�>� ������>55629
Ta b e l a 10Urozmaicenie spożycia żywności, spożycie błonnika i tłuszczów w zależności od wieku
(średnia±odchylenie standardowe)
Wyróżniki Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latLiczebność 1107 326 367 414
Urozmaicenie (produktów/tydzień) 31,0±6,4(748)
31,2±6,5(1548)
31,2±6,2(1048)
30,8±6,6(748)
Spożycie błonnika*** (pkt) 17,0±4,5(031)
17,6±4,4a
(028)17,0±4,5(231)
16,4±4,6a
(431)
Spożycie tłuszczów** (pkt) 20,2±6,1(241)
20,9±5,9a
(441)20,6±6,1b
(437)19,3±6,1a,b
(237)
**p<0,01; ***p<0,001; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b – różnice istotne w wier-szach przy p<0,05
Ta b e l a 11Rozkłady urozmaicenia spożycia żywności, spożycia błonnika i tłuszczów
w zależności od wieku (% próby)
urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów/ty-dzień; 4�40 produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7
�30 pkt; spoży-cie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118–21 pkt; 12<18 pkt; *p<0,05; **p<0,01
Wyróżniki Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latLiczebność 1107 326 367 414Urozmaicenie nieodpowiednie1 4,4 3,3 4,0 5,6 wystarczające2 37,2 34,8 39,5 37,2 dobre3 49,0 52,3 47,3 47,9 bardzo dobre4 9,4 9,6 9,2 9,3Spożycie błonnika* bardzo małe5 70,5 65,5 71,7 73,4 niewystarczające6 29,1 34,5 27,5 26,3 wystarczające7 0,4 0,0 0,8 0,3Spożycie tłuszczów** bardzo duże8 11,4 13,7 10,9 10,1 duże9 12,7 12,7 16,7 9,3 umiarkowanie duże10 16,7 18,0 18,0 14,6 prawidłowe11 26,6 28,7 25,3 26,0 najlepsze12 32,6 26,9 29,1 40,0
44
Rys. 5. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od wieku (% próby)Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień
Rys. 6. Rozkład spożycia błonnika w zależności od wieku (% próby)Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt
Rys. 7. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od wieku (% próby)Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt
45
���� @5X�� ������ �����"������*��������������)�;����;��E
��*��0���9729(�"� ��"+��������������������*���)�;������;����*��3
�� +����)���%�����"�)�����>7X�� �����9����� ������� �"� ���
����� ���������"��)�;����;����*������*�������� ����9,����M*��������E
�����"��)�;�����������"� ����0>@3FX23;����*��� �;������� �*�� "���E
���0>>34X2� "�����+�0>?3@X29S��������������;�������������;����E
��O����)�;� ���������� �� ��� �����3�� ���������������������"�
����)�;� ���������"���������� �� ��� �����3��*�����)���� ����
���� ������������ ������9
C ??X �?>X�� ��������������"��)�;����)�������3����3���E
���+���������+������M����M ���9��M*������������������)�;����
�M�� � �M ����;�� ����O �� ������ �� �������������M � ;�������
��������������� ����M )��)����� ;����*�� )���� ����� ������M����
���*�������9S���� ��� ����)�;����<���������)�������;����*��)�E
��� �������*�������<��� ������ �����9!���� ����������3;�����E
������ �� �3��"�� ���"�)�� �� +��M�����3�)���������������
� ��������� �����)����)������������M�������������� �*��� ;������
0���9�������������>55@L&���9�������������>55FL���%^� ���9>5?@29
C������������ �)�;����)�������3����3������+� � �������+�
�������������"����M��������������)�;�����M����� ��+�3� +����
)��������������������: ������=9!������M ��"� ������ ������ ��
��M� ������ ���������"���������� ��3�����������)� �����)�+��
� ��� �����<�����M*����)����������������)�;����: �����������E
����+� � ������= 0-���* � ��9 >5?>L"�����������!��� �������999 >55FL
Rys. 8. Stosowanie ograniczeń w spożyciu żywności (% próby)
46
�� �"��������9>55>L�����3��+"������>5?>29S����)� ��*��������E
���� ���������� ��� ��M�)�;����3)�������)��%��� ���������������E
������������������;����M����O�����;����� �"�*���)����)���E
����� �)�;���� ;����*�� ���M����� ����� �*�� "�����+� �I��� ����+�9
�����"� � ������%�� +��������;����������������� �������� ��
�������� ���������������0�����3��+"������>5?>Lc����������9
>55F29
,����� �������)����������������������)���� ����)���� ����E
��M ��"� ������ ���)�;�������063>X2�)�� �� +���������0838X29
����3� �������������)���)�������N�+ "����������������������E
�+� "������������� �����.A0��$#�.A23��������������� ����;E
����"� ��� �� �9-)�;���������� ������ ��������M� � ����*�����
������� ������� ��� ���0���9�������������>55@29��"��)�;�������
� )���� ������)���� "���)��)����M����+� "������������$#�.A �
�.B� ���������)�*�� ������M�������������������+� �� �����;����
0&���9�������������>55FL-��)�����3 ����� ��>55GL���%^� ���9>5?@29
��� �� �������������� ��������� �)����)�������N�+ "�
��)���������;��N�+ "��� ���(>�!9�� �������)�;������)��E
�� +�������������*�����������><@)������)���������������� ��E
��������� ��������������������+�39��9�� ��)����3� �"�*��3�� ��E
*������ M ����������������0���9�������������>55@L���%^� ���9>5?@29
,�������� ���)� �� ����� ���������"� �)�;���� ��������������
0>38X2�������������+�0?34X29S��������������������� ���������E
� +������+��������3������������ ���������)�������� �� �9D� ���
)� ������)���� ����� ��� �)����������&)���� ������M ��"� ���E
��� ��� �����M�"�)��� �)� ����9��;��)���)������O3;����������E
����)�;���� ��;����*����"��������� �����3����������� �"��)�;�E
������������������������+�)�����������*O;��������� �� �������
�"� �������� 9
,���;� )� ���*��O3 ;� �������������)���� ���� )���� ������M �
�"� ������ ���)�;��������*�����;����*����"���M*���������� �� ��
� �����3���� ������������� ��9C >5X �>4X�� ������)���� ��"�
������������3� +��)� ���������)�)�����"�� ��� ��M�)�;����������E
���"��)�;������"� ���+���������� ���� ��� �����3��*�����)�;�����
��� �����0������3 "�����20���9�������������>55@L���%^� ���9>5?@29
C ?X �?>X�� ������)���� ��"���������� ����������������)�E
;���� ;����*����;��� �� � �����3 ����� ��� )�� �� �������3 ����3
�������������3����)����� �� ���"�������������� �� ��������M�E
���"��������������&� ����������������+� �� �����;����9
47
������������� ������� � ������"��)�;�����"������0�?3>)� 2
��)�;���� "�����+�0�?36)� 23�� ���� ������������� � ����� � �E
� �������+;����� ��������� �������������)�;����;����*��0 ��9?5<??3
���98<F29P������� ������:��� ���"�=�)�;�����"������0)���;��
>5)� 2�����"��6838X� ������� ���"� ����� �F@34X�"� ���
����� 0�F3G)� )���929D��������M��������� � ����"��)�;���� "���E
��+�9P������� ������:�����)���=�)�;���� "�����+������"��?@3?)�
)���93 �9 �>63GX� ������� ������?@<?8 �� �4535X��� �����
������?G<>?�� 9#�����������3��M���"� �������� 0663?X2��; ����E
��� �������)���������0���"�88X2�������"��)�;���� "�����+�3� +E
��������������:� )���� ���=0)���;��>>)� 29
������������� ������� � ������"���������+�3� +��� �����"�
��������������)�;����)�������3����3������+���������+�0�F37X
�?@37X23����"� ��������+�����������������)�;��������������E
����0�835X �53GX20 ��9?>29�� ��������� ��M����M ����������
� ���� ����3;��+;������������������������"������� �������N���
�� ������)� ������������� ����9�"� ������ ������� �������������E
"��)�;�����M����M ���063GX2�������0>3?X23� ������M �������
?6<?7�� �����M*�������������"��)�;���� ���)�� �� +�0� )���� ���
?83>X�?537X29
Ta b e l a 12Stosowanie ograniczeń w spożyciu żywności w zależności od wieku (% próby)
Wyróżniki Ogółem 13–15 lat 16–18 lat 19–21 latLiczebność 1107 326 367 414Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności 30,5 32,1 33,1 27,0
Ograniczenia ilości żywności 27,9 29,1 30,8 24,5Ograniczenia w spożyciu: cukru i słodyczy 23,7 22,6 25,1 23,2 żywności o dużej zawartości tłuszczu 22,4 22,0 24,1 21,3
tłuszczów 21,3 18,6 23,3 21,6 pieczywa, kasz, makaronów, ziemniaków* 12,0 7,8 13,6 13,8
mięsa i wędlin*** 11,3 12,7 15,2 6,9 ryb**** 6,2 6,4 10,8 2,1 produktów mlecznych 5,5 5,6 6,6 4,5 surowych warzyw** 2,5 5,0 2,1 0,9 surowych owoców 1,4 1,6 1,4 1,1
*p<0,05; **p<0,01; ***p<0,001; ****p<0,0001
48
������ ����������"�)"������ �����������������&��)�;����
�������"� ����3;����*��� �;������� �*�� "������3 "�����+�3)�� �� +�
���������������������+�9�������� ������� �" ����������M ���
� ����������������;��������� ������� �"� �������� ����M �;��E
��*��3� +����� )�����������������0�����2��� �� �����)���������
����&0�"� ����3;����*O� �;������� �*�� "������3 "������20������
?GG7LD�;�����E���������>5??L�� �"��������9>55729
C�����������+;������)�;�����"������� "�����+�����������
����� ������������������ ��� �����)�;����;����*��)���� ����E
��M ��"� ������ �9����� �����)"��M"���������������)�;����
;����*��3������� ������ )�� �� +� �)�;�������� ����� ��� ���9
������������)�;���� "�����+������ �������������� ������ �����E
���� ;��������*��� ������M�����*��� ��*��;���������E� ���� E
���"� �������� ��; ������� 9S����)� ������)� ���� ��"������
��)�;�����"������9������������)�;�����"����������� ��������E
������ � ��� ��������������� ������������;���������3� +��
)� ������ )����*O����������)���;����M����*��� ��*O)��� ��E
�� ��"� �������� �)��+������� ������M ��9SM��������M)� ����E
�������+;���������������������� �����������������&��)�;�E
���;����*��� �;������� �*�� "���������� "�����+�9��������������
��������3;��)�)������ ������� �"� �������� � ��������������E
����������������)"�����)�)���M� ��� ����)�;����������������
�)�;�������� +����)���������N�+ �" "������9
-� ������)�"�����E������������ ����������"��)"������)�;�E
����"������3��"���� �)����)"���"���������������)�;����;����*��3
�� �;�� �)����)"���"����)�;���� "�����+�0 ��9?@<?43���9G<??29
Q��)�����"� � ���)�"�����E������������ �����3 ����������"�
�)�;���� "�����+�9�+;������)�;���� "�����+��M ���� �����������E
�������)��� �M����������)� � ��������N����-.-��"���������
�������"�?37)� 9P������� ������:�����)���=�)�;���� "�����+�����E
�"��@53@X���+�������-.- �@F37X���+��������-.-3�������
��+��:��� �� �;�=�)�;���� "�����+��)� "��?836X���+�������
-.- �F3>X���+��������-.-9#�����������3��M����� ��������E
����-.-06434X2��;��+��)�����M ��-.-08G3FX2��������-.-
08?34X2�������"��)�;���� "�����+�3� +��������������:� )���� ���=
0)���;��>>)� 29
49
�������������������)�;����;����*����� ������)�"�����E�����E
�������"������ �� �� �����3� +������;�"���M������������E
�������)�;����;����*��)������������;���-.-9�+;����� � �� ���E
����� � ������������"�������������������"� +�3�������)� ���� ����
�+;������� �*�����*�� ����3 �9 �����������������;�����*�� ���
������)�� �� +��)�;������������� ��� ���9:,��� )���� ���=����E
��������)�;����;����*��0)���;��>5)�� �� +�I � ���&2�������"��� � E
�����M�����+��������-.-063>X2��;��+�������-.-0@3GX2�)���E
��M ��-.-0>3GX29
������� �&���������������� ���)"������������ � ����)�"���E
��E���������������)�;����;����*���� �����9'���������3� ��9���E
���� ����������� ����� ����3 �� �������;��� ���;��������� �)�"������
�)���� �������;���)��������� �"�������� �� ����M ���� ����)���E
���� ����� ;������� �� ���;�����)��+������� �� N����;���
-.-������������� ���������3�����������*�� ������0 �Q����E
E.� �1����9>555L!������������9>554L���������� �������>����999>557L
P�)��E#�)�������9>55@L�����>55FLP����������9>55F29C���� ��)�E
;�������M�������+�3��� ����M��3���3)�� �� +����;������)�"��E
��)�����"��������������������)�����M������+�����������)�E
�+������ � )���������� %��������9C���� � �����-.- �)�;�����
������� ���*�������������������� ����+� "���������� ����������
�����+�3���� �� ������M������� �*O������ �����0��M*������)�E
�� ���M�������� � �+������� �������2������M��������� �*O "���E
�����+"������+� "��������������������9(�� ����)���� "���� ;�E
������ ��+� ���;��� � � ���� �)�"�����E���������������� � ���
��M�����*��� ��*��� ���� ����"������M��� ������� ���;����3 �9
��M������ ����*���%�������3��������)��������� �����������)E
�����������0(���������9>554L"�����������!����������999>55F29
Wyróżniki Ogółem Niski SES Przeciętny SES Wysoki SESLiczebność 1107 310 383 414Urozmaicenie(produktów/tydzień)
31,0±6,4(7–48)
31,3±6,6(10–48)
31,0±6,1(7–47)
30,9±6,5(15–48)
Spożycie błonnika (pkt) 17,0±4,5(0–31)
16,9±4,6(2–31)
17,0±4,5(7–30)
17,1±4,6(0–31)
Spożycie tłuszczów**** (pkt) 20,2±6,1(2–41)
21,0±6,1a
(2–41)20,6±5,8b
(5–38)19,2±6,1a,b
(4–37)
Ta b e l a 13Urozmaicenie spożycia żywności, spożycie błonnika i tłuszczów w zależności
od sytuacji społeczno-ekonomicznej (SES) (średnia±odchylenie standardowe)
****p<0,0001; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b – różnice istotne w wierszach przyp<0,05
50
Rys. 9. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od sytuacjispołeczno-ekonomicznej (SES) (% próby)
Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień
Rys. 10. Rozkład spożycia błonnika w zależności od sytuacji społeczno-ekonomicznej(SES) (% próby)
Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt
Rys. 11. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od sytuacji społeczno-ekonomicznej(SES) (% próby)
Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt
51
�� "�������)���!�������������� ����������;������"������E
�)�����O�����)� �����)�������;����*��� �&���3������M��������E
�*�������� ������0!������������9>554L!���������3-)�� ��>55429
������ ��������������)���� ������M ��)�;������;����*��� �;��
�M� �*�������� ������3 �9 �;������� �*�� "������������3)������;���
�;����*O���� ����� ����9,���;� �������%�������)�� �� ����;�E
��3 "�������� �������3��������"� ����9�����)��� � ��%���� ��������E
�� ��;��������������������������*��������������������)����E
"������ ;������������+�0���������� �������>����W>557LP��������
>558L<����8=9�>� ���W>55629
,������ ���� ����� ����� ������������M ���� ������)�"���E
��E������������)�;���� "�����+�)����)������ ������M ��"� �
����� �9� ��������������������"��������� ����� ��� ���)��� ��E
�9� ���������� ������������������;��*���M ���� ������)�"�����E
E������������)�;�����"������9,���;�"���������O3;��)�;�����"����E
���M ��� ���M����3���)����M ����� ������)�"�����E����������9
����*����������;������O������������������N�+ �"�"������9-����
Ta b e l a 14Rozkłady urozmaicenia spożycia żywności, spożycia błonnika i tłuszczów w zależności
od sytuacji społeczno-ekonomicznej (SES) (% próby)
urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów//tydzień; 4
�40produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7�30 pkt;
spożycie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118–21 pkt; 12<18 pkt; *p<0,05;***p<0,001
Wyróżniki Ogółem Niski SES Przeciętny SES Wysoki SESLiczebność 1107 310 383 414Urozmaicenie* nieodpowiednie1 4,4 3,9 2,9 6,2 wystarczające2 37,2 37,0 38,0 36,8 dobre3 49,0 46,3 53,0 47,3 bardzo dobre4 9,4 12,8 6,1 9,7Spożycie błonnika bardzo małe5 70,5 72,5 72,7 67,0 niewystarczające6 29,1 26,9 26,9 32,8 wystarczające7 0,4 0,6 0,4 0,2Spożycie tłuszczów*** bardzo duże8 11,4 15,6 12,5 7,2 duże9 12,7 15,1 12,8 10,9 umiarkowanie duże10 16,7 17,9 14,9 17,5 prawidłowe11 26,6 21,1 31,0 26,6 najlepsze12 32,6 30,3 28,8 37,8
52
)�� �� ����;����)�"����)�����"�3���������*���� ��������������
�������������9���������������;����*������� ����� ����3 �� �E
������)�;������� ����������������� )�;� �����3)�����������
)��%������� �� ��;����*��0!������������9>554L!���������3-)�� ��
>554L�� �"��������9>55729Q���N�+ "��"������<)�� �� ����;���
�)�"����)�����"�����������*���� ����������<������� ��������
)� ����M �������3� � � ����)�� �� ����;�������� ���E
����������M ������� �"� �������� �� ��O��������������������E
�*��������� �����9
b� ������������&��)�;����;����*��� ���������)���� ������ME
��"� ������ ��������;�"�� �� ������)�"�����E�����������9�����E
��������� 3;������+;���������������� ������)�"�����E����������
�� ����� � ����" ��;�� �����������������&��)�;����;����*��� �;��
����� �*�� "���������� "�����+�9�������� �3;�� ���� �����������
�)�;���� "�����+�)���� ������M ��"� ������ ����)������ ������)�E
"�����E����������������"�����)����������� � ���*��� ������E
�������������9��;��)���)������O3;�������������)�;���� "�����+�
)���� ������M ��"� ������ ������)�)������ ������)�"�����E���E
��������������� ��� �������������������;�����������9
Wyróżniki Ogółem Niski SES Przeciętny SES Wysoki SESLiczebność 1107 310 383 414Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności 30,5 28,8 31,3 31,0
Ograniczenia ilości żywności 27,9 26,7 28,2 28,7Ograniczenia w spożyciu cukru i słodyczy 23,7 20,2 25,8 24,3 żywności o dużej zawartości tłuszczu 22,4 18,8 24,1 23,6
tłuszczów 21,3 17,7 21,8 23,5 pieczywa, kasz, makaronów, ziemniaków 12,0 10,7 13,4 11,6
mięsa i wędlin 11,3 9,7 11,8 12,1 ryb 6,2 7,4 5,8 5,7 produktów mlecznych 5,5 5,0 7,4 4,1 surowych warzyw 2,5 1,9 2,4 3,0 surowych owoców 1,4 0,6 2,1 1,3
Ta b e l a 15Stosowanie ograniczeń w spożyciu żywności w zależności
od sytuacji społeczno-ekonomicznej (SES) (% próby)
53
3.4. Zależność między postawami względem żywności,żywienia i zdrowia a zachowaniami żywieniowymi
�������)�� ����������������� )��� �� �������� �&� ��E
�����3 ��������� %�� �3;�)�� �������������� � ���������� ����
��M*�����)����"� �����M�������� ������������9������;��*�� �����E
����)��� ������ ��� ���3;�)�� ������������ ���"�;���3����
��"� �����M� �������������M��������3�)9�;������O ���;����*O3
��� �����*���������O������ �����)� ����M �;���������9C�)�E
;������ ��;����*��� ������ ������;�� ��� ���O�� ��� �������3
)� ����� ��������� �������������� ��� ������M ��� ���������9
�������)���)���� �������� �&�� �;����*���)����� ������
������������)� � ����)�� ���;��� �;�)��� �)� ����&� ��
)�����O3;�)�� ����� �����"���������������������������������
���������������+���������� 0$����3�����?G7?29,�)� � ����
� ��������� ���� ����3;���������M ��)�� ������������������E
*���������� � ����)+"�����������������\53@70)Y53555?20�����?GG829
C������������M ��)�� ���������������;� ��� ���O���������E
���+�3� ��� � ��������������)����)�� ���9�������)�� ���
�������������� )� ���� ����3��� �� ���������� )����)�� �����E
����������+���� �)����)���%�����*��0#����3$�������?GGF23�)9�� �
��M)�� ��M����M ��)�;�������������M� � ����*O�)�;��������E
��9�� ������)� �&�)�� ��M��)��+���� �������� ����� �����*���
���)�*�� ���� ���������M ������� ��������� �3)��������� ����E
�������M�������� ��*���M ��)�� ��������������9,�������� E
����� ����)�� ����+�����3 ��;������;����*��3 ����;����*O)���E
�� ��������+���������+�����������9
(��� ��������M �� )�� ��� � �����������;� ��O ��������
� �� ��*���������������)�� ���3� +����������� ���3;��� ������
�����������������O�����)��� ����)�� ����� N�����������*���E
��������)�� ��0������>55429!�� M)��*O)�� ����)��M���;�
�+����;� �����O���M�� �)���3 ���������� ��� �������������M��� E
����)�� ���0$�������9?G7G29��� ������ ������ �� M)��3��*�������
����� � ��)�� ���)������ �����*�������3)������� ������ 3��� �
������)� �������� ����� 3���)���)� ��;����*������������������
�;� �� M)��*O)�� ���9
C ��%��*��)�������������������&��)� � ����)�� �� ��� ���
9��9������������)"����������������+��� ����������)�� ���
54
�)��������������������3� ���� ��*O)�� ���� ������������������
��"�)�� ���9������������)���������� ����������)�� ������
��O����� � �� ���"�������������������+�3�)9������������0����2
����)�"�������0)��������)���29�����)�� �� � ���������M*����)�E
� �� ������������3���M�����;����� ���������*��9S��;�����������
)� �������)"�����������+�3�)9����������;������� �������;�
������O� �� M)��*��;����*��� ��9�� �����������* ���"������ E
��� �����������M)�� ���3� ��;�������������������M �����3���
�+����;�����M ����� ������� ����M9
���� ����)�� �������M �;���������� ��� �����)�;����)��E
�� "������)���������)���"��� ��� ���3�)9������M �������
�� M)� �� )���� ����)�� �� +�;����*�������3�����������)���E
�� ������)���"��� )9,� ���� )��� ����)�� �������M �;�������
��� ��������N�����)���� "���*��;����������+��3���)���������E
��*�� ����������������3;��)"��)�� ����������������� ��� ����
�� ������+�����3� ���������M)� ����M���)��� ���������������
��"������3�������)�����M ��3�����:�*�� �����=�)��+� ���"����� "�;E
����)���)�� ������������0�����>55@29S����)� ��*��� ��������)�E
� ���� ����������� ;����������)����M ��)����� ������� �E
���3� �;�����������3�)�;�����"���������� "�����+���"��������
�������)��� ���������������3����%�� �����M �������)�;�����+;����
)�� �� +��M �����N�+ "� �������"� �������*��� ������������E
��������)�;����;����*��9
Q��� ����)��� ����)�� ��M����M �;����*������ ��)����� ���"�
���������� ���������� ����3 ���M����)�;���"��"������0 ��9?629���
;��� � ��� � �� �������+;������)�;�����"������ � ����"� ���� �+��
���������)�� ������M �;����*������ 3��������� ������)��� ��E
���3 ��������� )���;�� �� ����� ��� �����;����9(������M � ��
)����� �����)�� ��M3*�� ����)�;�����"��������"���)�����������E
��) �����3 �9)���;��>5)� 9���� ����)�� �������M �;����*��
���� �)�����"��� ���� ����)���� "�����)�;�����"������3������
������ ���"����������)���������) ��������)�;���� �����"� ��E
��9��������M ��)�� �������M �;����*������ ��)�;�����"����E
������;���O�� ��)�� �������� ������������;��*�����)�*�� ����9
,���;� ������ )���)������O3 ;� ����� � ��� ���� )��� ���� � ������
����M � ��;����*������������M�������� ������������"� �;��E
��*��3��)������� ��;���� ������O���*O�"������� �����9����*������
���������3����;� ��;�� ��"�O��M ��)���%������� +����)�� �� +�
�����;��������������*��3������������M)�)������������ ���� � � ��
55
�"������9� ���)��+�)��� ����)�� �������M �;����*������ 3�)���E
�������)�;������;����*�������;��������������*��3�;��)�����O���M�E
�������)�;�����"������9
�)���)� ��)���� �"���������������"� ������)�����;�������3
�9������������)�;����;����*����)�;���� "�����+����� ���� ����
�� � ����� � �� �������+;����M ��*�� ������ �*��������;������
�����N�����)�������+��������)������ �M��������������M ���
)�� �������M �;����*������ 9S�����������������;������������E
��������)�;����;����*��������"���������� ������)��� ����)�E
� �������M �;����*������ �)��+�������)�� ������� ����3)���
���*�� ������ �*O �������N���+����)���������"�)��������M ���
�;��������������3�������"����������;@4)�� �� �I � ���&9-)�;�E
��� "�����+��+����;�����������"��� � ����� � �� �������+;�������E
)��� ��+���� �M�������� ������M ��� )�� ��M����M � ;����*��
���� 3�������������� �*��)��� ����)���)� ������� ���� �)+�)�E
� ����"���;�����;>>3������;��������O��� )���� ���9(����� � E
����� � �� �������+;�����)�;���� "�����+�)������M ������)�� ���
����M �;����*������ ��� �������������� �����*���)� ���� ���"���
����;��*���M ��)�� ��������������3� �� ���������� ��� ����
)��� �� �9,����� �"�)� ���� ������"�;����3;����� ����������;��E
��*������� 3� +�����;������ �*O������ �������� ��������9��9)����
����;�������� �*O "������3"������M��"������)���)�� �� +���E
����������� "�����9
,��� ���� �����+;����� � ����� � �� �����������"� ���� )���� ��
� ��������)�����������������)�;����;����*��3�)�;�����"����������
"�����+�)������M ������ )�� ������M � ;����*�� ���� 0 ��9 ?F29
Ta b e l a 16Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem żywności light
(średnia±odchylenie standardowe)
*p<0,05; () zakres minimum-maksimum; a-a – różnice istotne w wierszach przy p<0,05
Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności light
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 222 829 56Urozmaicenie(produktów/tydzień)
31,0±6,4(7-48)
30,3±6,3(1348)
31,2±6,4(748)
31,7±6,7(1848)
Spożycie błonnika* (pkt) 17,0±4,5(0-31)
16,4±4,4a
(527)17,0±4,5(031)
18,1±4,7a
(731)
Spożycie tłuszczów (pkt) 20,2±6,1(2-41)
19,5±6,2(537)
20,5±6,0(241)
19,2±5,6(832)
56
����������� � �����+;����*�+ ��+���)����� �������)�� ��M���E
������)��� ����� �� �������M����� �� ����+�3� +�����)�;����
;����*�������� �������"���M��M���������������0: ����=�:���E
�� ����=2������� ����)���� "����)�;�����"������0:������ ��E
�������=�:��� ���������=2�)��+������������������������
���� ����)�� ��M�����;����*������ 9�)���)� ���)�;���� "���E
��+������M�����+��)��� ����)�� �������� ��;����*�������� �E
������"������� ����)���� "���0:�����)���=2�)�;���� �����"� ����9
�� ��������"� � ���� �����+����;�)���)� ����������*��������
�����N��������:����) �����=���:� )���� ���=0���9?><?429��M����
� �� ����+����+����)��� ����3�������� ����)�� �������M �
;����*������ ������ �������"���� ����)���� "����)�;���� "�����+�
0)���;��?7)� 2��;��+����� �����)�� ���3��������"� ��+;������ � E
��� � �� ������9
Ta b e l a 17Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem żywności light
(% próby)
urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów//tydzień; 4
�40 produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7�30 pkt;
spożycie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118-21 pkt; 12<18 pkt
Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności light
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 222 829 56Urozmaicenie nieodpowiednie1 4,4 5,4 4,0 6,5 wystarczające2 37,2 43,2 36,2 28,2 dobre3 49,0 43,7 50,0 55,9 bardzo dobre4 9,4 7,7 9,8 9,4Spożycie błonnika bardzo małe5 70,5 74,1 69,7 68,6 niewystarczające6 29,1 25,9 29,9 30,3 wystarczające7 0,4 0,0 0,4 1,1Spożycie tłuszczów bardzo duże8 11,4 8,3 12,4 8,2 duże9 12,7 14,2 12,5 11,1 umiarkowanie duże10 16,7 17,0 16,8 14,8 prawidłowe11 26,6 21,2 28,3 22,4 najlepsze12 32,6 39,3 30,0 43,5
57
Rys. 12. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od postawwzględem żywności light (% próby)
Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień
Rys. 13. Rozkład spożycia błonnika w zależności od postaw względem żywności light(% próby)
Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt
Rys. 14. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od postaw względem żywności light(% próby)
Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt
58
,��� ���� �����+;����� � ����� � �� ���������� M)�����������E
��&)�������������� ���������+;������ �������������&��)�;����
;����*��� ���)������ �M�������� �� )� � ���� )�� �������M �
;����*�� ���� 0 ��9?729S�������� � ������� ���)� ���� ��������E
������ ������3�� +����������3;�� �����������������&��M� �"����
��M���;����)�;���������������������������)��� "�����+�0���E
�����9?GGF29��;���� ���������O3;�)��� ����)�� ��������;��E
��*�������;������� �*�������� ������"������M����������������)�E
;���� ;����*�� )���������� ���� +���� ���) ;����*��3 � ��"������
;����*�������������� ������9��� ������������3S������ 0?GGG2)�E
���� ���� �������;��*O3�����"�����"�������;)������M ��������E
�� ����������� �����9
��� ����� ����� ������� ������ ����M �;����*���� �������
�� � ���� � �� �������+;������"��)�;�����"������� "�����+�����;���
�)�� ���)��� +�3)� ����� �������������� � �����+;���������E
�������)�;����;����*��0 ��9?G29S�����������������M������������E
������+;���"���M������)��� ����)�� ��������;����*���� ����E
���9C���� ������� �������"��� ���� �� � �����M����3��;�)���)� ��
)���� �"��� ��+�3 �)�;�����"������3 ��* ���� ���� )��� ����)�� ��M
����M �;����*���� �������)����� ���"������3 �����N����)�����E
���)�;���� "�����+���"��;���3������)�;���� ���"���� ����)���� "���9
Ta b e l a 18Wybrane zachowania żywieniowe a postawy badanych względem żywności light
(% próby)
Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności light
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 222 829 56Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności 30,5 30,2 30,7 28,7
Ograniczenia ilości żywności 27,9 27,2 28,2 27,4Ograniczenia w spożyciu cukru i słodyczy 23,7 23,6 23,6 25,1 żywności o dużej zawartości tłuszczu 22,4 21,8 22,6 22,2
tłuszczów 21,3 21,4 21,0 25,1 pieczywa, kasz, makaronów, ziemniaków 12,0 10,6 12,1 14,9
mięsa i wędlin 11,3 11,2 11,4 10,8 ryb 6,2 7,6 5,8 6,7 produktów mlecznych 5,5 4,2 5,6 9,2 surowych warzyw 2,5 1,5 2,9 0,0 surowych owoców 1,4 1,1 1,5 0,0
59
Q��� ����)��� ����)�� ��M����M �;����*���� ���������)��E
��� �����3 ��� � ���� � �� ��������M�����+������� �������"��)�;�E
��� "�����+�����*��������:�����)���=���:� )���� ���=0 ��9>53���9?F29
,��� ���� ������ ���� �� � ����� � �� �������+;����� ��������� �
)���� �"������+;���+��)�����;�������0���9?8<?629
Ta b e l a 19Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem żywności naturalnej
(średnia±odchylenie standardowe)
**p<0,01; ****p<0,0001; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b,… – różnice istotnew wierszach przy p<0,05
Ta b e l a 20Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem żywności naturalnej
(% próby)
Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności naturalnej
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 48 828 231Urozmaicenie(produktów/tydzień)
31,0±6,4(7–48)
30,9±7,0(1548)
30,9±6,4(748)
31,4±6,2(1347)
Spożycie błonnika** (pkt) 17,0±4,5(0-31)
16,4±4,6a
(531)16,7±4,6(031)
17,9±4,4a
(428)
Spożycie tłuszczów**** (pkt) 20,2±6,1(2–41)
22,7±7,1a,b
(1237)20,5±5,9a,c
(441)18,7±6,2b,c
(236)
Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności naturalnej
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 48 828 231Urozmaicenie nieodpowiednie1 4,4 6,1 4,8 2,7 wystarczające2 37,2 34,2 36,8 39,4 dobre3 49,0 51,1 49,4 47,2 bardzo dobre4 9,4 8,6 9,0 10,7Spożycie błonnika bardzo małe5 70,5 72,7 71,8 65,3 niewystarczające6 29,1 26,0 27,8 34,7 wystarczające7 0,4 1,3 0,4 0,0Spożycie tłuszczów** bardzo duże8 11,4 24,2 12,0 6,6 duże9 12,7 16,8 12,7 12,2 umiarkowanie duże10 16,7 11,2 17,5 15,0 prawidłowe11 26,6 20,2 27,1 25,9 najlepsze12 32,6 27,6 30,7 40,3
urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów//tydzień; 4
�40 produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7�30 pkt;
spożycie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118–21 pkt; 12<18 pkt; **p<0,01
60
Rys. 15. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od postawwzględem żywności naturalnej (% próby)
Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień
Rys. 16. Rozkład spożycia błonnika w zależności od postawwzględem żywności naturalnej (% próby)
Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt
Rys. 17. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od postawwzględem żywności naturalnej (% próby)
Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt
61
��� �������M �;����*���� ��������+;������"��� � ���� � �� ���E
��� � �������� ���������&� �)�;���� )�������+����� ���) ;����*��3
����� ����)�;����������������+��)�� �� +�����������������E
���������� 0 ��9 >?29 � �������� �&������3 ;� ����� �)��� ����
)�� �������M �;����*���� ������� �)�;�������M��� ����+� ���E
�����)��+�������;����*���)��� �������3��������"�)� ���� �����
�������+;����� �����������������&����� ���)�� �� +����M�E
��������������������)���)� ��)���� �"������))�� �� +�;����E
*�������0��������3S������?GGGL- �) �����9?GG829
Q��� ����)��� ����)�� �������M �;����*���� ����������E
��� �������"���M����� ���������� ���� ������M ��"� ������ �3 �
��M���� ��" � �� ��������& ��%��������� � � �������� ���������&
��)�;�������*��;����*�������)�;�����������"� ����3;����*��� �;��
����� �*�� "������3 "�����+�3)�������3����3������+���������+�3
�M����M ���3���9�+;������ �� ����������&�M ���������)�� �E
������ �����)��� ��������M �;����*���� ���������"���)����E
��@<4������;����*�+ ����� � ����3��)���)� �����������&
��)�;�����������"� ����� �� �����838������M���������M������&9
Ta b e l a 21Wybrane zachowania żywieniowe a postawy badanych względem żywności naturalnej
(% próby)
Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności naturalnej
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 48 828 231Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności**** 30,5 17,4 28,0 42,4
Ograniczenia ilości żywności**** 27,9 14,1 25,6 39,1Ograniczenia w spożyciu cukru i słodyczy**** 23,7 6,4 21,5 35,1 żywności o dużej zawartości tłuszczu**** 22,4 9,6 19,3 36,4
tłuszczów**** 21,3 11,1 18,2 34,4 pieczywa, kasz, makaronów, ziemniaków*** 12,0 4,5 10,3 19,3
mięsa i wędlin** 11,3 4,7 9,9 17,9 ryb* 6,2 3,0 5,5 9,6 produktów mlecznych 5,5 0,0 5,4 7,1 surowych warzyw 2,5 0,0 2,5 3,1 surowych owoców 1,4 0,0 1,6 0,8
*p<0,05; **p<0,01; ***p<0,001; ****p<0,0001
62
��� ����� ���������M ��"� ����3����;�����)�;� ���� �"� �E
���3����+;������"��� � ���� � �� �������)�;�����"������0 ��9>>29,��E
�������������������)�;����;����*��3����;��������;������ �*���
*�� �������������)��� +�3� ���� �����*�+ ��+������ ����)�� �E
��3������M�����)��� ����)�� �������M ��"� �������"� ��+;����
�� � �� � � �� ������9C���� � ��� ����� )�� �����������"� �+;����
�������������)�;����;����*���� ������ ���+������ ����)�� �E
��9(�� ����)��� ����)�� �������M ��"� ���� ���������"���E
;���*�� ���������)��� +��)��������)�;���� "�����+�3������������
��M�����)�;���� "�����+�9
�� ���� ������+;������� �*�����*�� ��������;��������)�;����
"�����+��)�������+��������)������ �M��������������M ���)�E
� �������M ��"� ������� ��+;���������)�������+�������������;�E
������������*O�)�;�������������M9Q��� ����)��� ����)�� �������ME
� �"� ���� ������ �������"� �� �����3 � �� � ��� � � �� ������
��M������"� �� ��������&�)����������)�;���� "�����+�����:��� ��
�;�=3: �;�=�:����������� �;�=3��������� �� ��������&:)����E
"�����= � :�����)�����= 0 ��9>@29����)����+��)��� ����)�� ���
����M � �����)�;����*��� �� ����������;���� �� ����+�������E
�������������M:� )���� ��=�)�;���� "�����+�3�)��+�������)�E
��� �"��������0���9>523������ ���)� ���� ���������������� �&
��� � �����90>55?29����"� �����)����������)�;�����"������3)� ��E
�������)���)� ��������������)�;����;����*��3�����������"�+;E
����� � ����� � �� ����������)��������� �������������M�+;���)�E
� ��������M ��"� ����0 ��9>@3���9?73?G29
Ta b e l a 22Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem słodyczy
(średnia±odchylenie standardowe)
Wyróżniki OgółemPostawy względem słodyczy
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 69 497 541Urozmaicenie*(produktów/tydzień)
31,0±6,4(7–48)
29,1±6,9a,b
(1542)30,9±6,4a
(1448)31,4±6,3b
(748)
Spożycie błonnika (pkt) 17,0±4,5(0–31)
16,6±4,5(727)
17,0±4,6(031)
17,0±4,5(231)
Spożycie tłuszczów**** (pkt) 20,2±6,1(2–41)
17,5±5,7a,b
(231)19,5±5,7a,c
(436)21,2±6,2b,c
(441)
*p<0,05; ****p<0,0001; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b,… – różnice istotnew wierszach przy p<0,05
63
Wyróżniki OgółemPostawy względem słodyczy
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 69 497 541Urozmaicenie nieodpowiednie1 4,4 9,0 4,7 3,6 wystarczające2 37,2 47,0 37,9 35,4 dobre3 49,0 36,5 48,4 51,1 bardzo dobre4 9,4 7,5 9,0 9,9Spożycie błonnika bardzo małe5 70,5 74,7 69,6 70,8 niewystarczające6 29,1 25,3 30,0 28,8 wystarczające7 0,4 0,0 0,4 0,4Spożycie tłuszczów**** bardzo duże8 11,4 5,3 8,3 15,0 duże9 12,7 3,1 10,3 16,2 umiarkowanie duże10 16,7 13,3 16,5 17,4 prawidłowe11 26,6 30,3 28,1 24,7 najlepsze12 32,6 48,0 36,8 26,7
Ta b e l a 23Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem słodyczy (% próby)
urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów/ty-dzień; 4�40 produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7
�30 pkt; spoży-cie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118–21 pkt; 12<18 pkt; ****p<0,0001
Ta b e l a 24 Wybrane zachowania żywieniowe a postawy badanych względem słodyczy (% próby)
Wyróżniki OgółemPostawy względem słodyczy
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 69 497 541Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności** 30,5 41,2 33,4 26,5
Ograniczenia ilości żywności* 27,9 34,4 30,6 24,7Ograniczenia w spożyciu cukru i słodyczy**** 23,7 39,9 27,2 18,3 żywności o dużej zawartości tłuszczu* 22,4 29,7 24,7 19,4
tłuszczów 21,3 27,8 23,4 18,5 pieczywa, kasz, makaronów, ziemniaków 12,0 15,5 12,3 11,2
mięsa i wędlin* 11,3 19,2 12,3 9,5 ryb 6,2 7,4 5,0 7,2 produktów mlecznych**** 5,5 18,2 6,2 3,3 surowych warzyw* 2,5 5,5 3,4 1,3 surowych owoców 1,4 2,9 1,5 1,1
*p<0,05; **p<0,01; ****p<0,0001
64
Rys. 18. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od postaw względemsłodyczy (% próby)
Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień
Rys. 19. Rozkład spożycia błonnika w zależności od postaw względem słodyczy(% próby)
Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt
Rys. 20. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od postaw względem słodyczy(% próby)
Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt
65
C������)����� �����)��� ����)�� ��M����M ��"� ����� ���E
��"��� � ���� � �� ����������������� �� ����+�� �����������������E
������������������)�;����;����*��3 ��;���������������)�;�������E
*��;����*��3��)�;�����������"� ����3�M����M ���3��������������3
)�� �� +���������������)�;����;����*��� �;������� �*�� "���E
���0 ��9>429S����� ������������������"�� �������)������ � ���� �E
�� �����������M����� �� �� ������� �"� �������� ����� �����
)�� ��������M ��"� ����9,��� ���� ������ ���� �� � �����+;���
���� M)���������������& � ���������)�;����)�������3����3���E
���+���������+�3)��� ����3������������+�� "�����+�9
,�)� � ����)��� � �������������+��;��� ���� ��O3;�)�� �E
�� ������� �"� �������� �����������������);����*��3 �9;����E
*������ 3�� ���������"� ����3� +��������������O����������;�E
�������� ������M ��� )�*�� ���3 ��� �+����; ���)�*�� ��� �)+���*O
)�� ��� � ����������3 ���� �������� )���)� �� ;����*�� ����
��)�;���� "�����+�3��������"���+;�����������������������������NE
������)�����;�������9� ��� �����������M����� � ����� � �� ������
����;��*��� ���� �����)���)� ��)�� ������M �;����*���� �������
��������M ��"� �������������������N���+�9'����������;��� ����E
��O3;���� ����)��� ����)�� ��������;����*���� ��������)�����"�
��� ����)���� "�����)�;���� "�����+������"������9Q��� ����)�E
�� ����)�� ��M����M � ��;����*����)����� ���"��� ��������3 �
��M�����"�������&��%����������� ������������������������������&
� �)�;���� ;����*��3� ���*�� �)�;������ ;����*��3� �)�;���� �����
��"� ����3)��� �)�������3����3������+���������+�3��� ��;�
���3�M����M ���3 "�����+�����;����*��� �;������� �*�� "������9
�)���)� ��)�� ������M ��"� ����3����;��*O�M ��)����� �E
����)�� ����� �����������������������"�� ��� ��3���������E
����)��� ����)�� ��M����M ��"� ������)����� ���"��� ������E
��3 ����� ��"�������& ��%��������� � � �������� �������������
���������&��)�;����;����*��3����*���)�;������;����*��3��)�;����
�������"� ����3�M����M ���3��������������3)�� �� +���������3
"�����+�����;����*��� �;������� �*�� "������9-)�;�����"������
�����������"��� � ���� � �� ���������������)�� �������M ��"�E
����3���+����� ��������� ���� �*��*�� ����)��� +�3����� �� ��
��+������� �������������M����*����)������)�;���� �����"� ��E
��)���������9
,�������� � ����� � �� ����������;��*���M ��������������+;E
������)�����;��������)�� ������������)���)� ��)�� ������ME
66
�;����*������ 9C����"���M3;����������������)��� ����)�� ��M
����M � ��;����*��3�� ������ ���+��)�� ������� ����3������E
�������"���M�����)�;�����"������9,��� ���� ������ � ����� � �� ���E
����+;��������"� ���)�)������������M ����������)��� +� ��)�E
������+��������+;���+��)�����;�������3��� ����� � ��� � �� ������
�+;����� ���� �����)���)� ��� �����������������&��)�;����)��E
�� +���������9(����� � ����� � �� �������+;�����)�;���� "�����+�
��� �����������9��;����"���������O3;�� �����������;����*������
�M �����������"�������������������������������)�;������
;����*�������������� "�����3��������� �"� �)� ���� ������� ����9
C)�� ���������M �;����*������ ��� ���������� � ��� �)���
��� �����)���� )��������)�� ���3�������� ��� ��;����*��3���
�"�*����*����� ��)"���� �� %������������� ��������9�)���)� ��
)�� ���������"� �������������M���+����)"����)���� �)�����E
�����3�����%�� ������3����������9��;� �����"� ������� �%�� �����E
��������M)��� �����������)� �)"����"� ����3�+�������������%��E
����:)��������= � ���)�� �� +�0D�;�����E���������>5??29��)����
����������3���� ��������� ��������)�� ��������;����*��3����E
�����M������+�����������)���)� ��)�� ������M �;����*��3� +�����
��� �����)��� ������ ����� ������������� ����)�������*��9
C������)����� ��������� ����)�� ��M����M �;����*��� ���E
������%��������� ������� �������"��� � ���������������������
�)�;����;����*���)��+�������)���� �"��3)� ����� ���������;�E
���� � �����+;����������������)�;����;����*���)���)� ����+�
�)�� ������ ������)��� ����0 ��9>829Q��� ����)��� ����)�� ��M
����M �;����*��� ���������%��������� �)����� ���"� ������ME
��"� ������ �3 ��� � ���� � �� ��������M������"���� �*O*�� ���
����;������)�;���� "�����+�9-)�;�����"�����������������"��� � E
����� � �� �������+;���)������M ������)�� �������M ������ ��E
���;����*���9
Q� � ��� � �� �������+;������)�;���� "�����+��������������)�E
;����;����*��)������M ������)�� �������M �;����*�����������E
��������� ��;��)���)� ������"� �������)��� +�3����;�������)�E
������+���)����� �������N���+��)�����;�������0 ��9>63���9>?<>@29
C��������) �����;����*O�%��������� �3����������)��� ����)�E
� ��M3������ �������"���M���������������0�� � ����������� ���"
������&:���� )���� ���=�:��� ���������=3���M����� ���": ����=�:���E
�� ����=2�)��+���������������)����� ���������� ����)�� �E
�M����M �;����*����������� �9
67
D� �����*������������) �����;����*O�%��������� ������� �E
������"���M�����)�;���� "�����+�0�� � ��������M����� ���"������&
:��� �� �;�=3: �;�=�:����������� �;�=3������������ ���":)����E
"���=�:�����)���=2�)��+���������������)����� ���������� ��E
��)�� ��M����M �;����*����������� �9�)��� ����� �����M�E
������������+��)��� ����)�� �����;�)�� ������� ����� ���� ����
���� )���� ����)�;���� "�����+�9
Ta b e l a 26Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem żywności
postrzeganej jako nagroda (% próby)
Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności jako nagrodynegatywna neutralna pozytywna
Liczebność 1107 409 606 92Urozmaicenie** nieodpowiednie1 4,4 5,9 3,4 4,8 wystarczające2 37,2 44,6 33,4 29,7 dobre3 49,0 41,7 52,9 55,7 bardzo dobre4 9,4 7,8 10,3 9,8Spożycie błonnika bardzo małe5 70,5 69,2 71,7 68,2 niewystarczające6 29,1 30,8 27,6 31,8 wystarczające7 0,4 0,0 0,7 0,0Spożycie tłuszczów**** bardzo duże8 11,4 5,9 13,6 21,4 duże9 12,7 10,7 12,9 21,1 umiarkowanie duże10 16,7 13,3 18,6 19,5 prawidłowe11 26,6 28,8 27,0 13,8 najlepsze12 32,6 41,3 27,9 24,2
Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności jako nagrodynegatywna neutralna pozytywna
Liczebność 1107 409 606 92Urozmaicenie****(produktów/tydzień)
31,0±6,4(7–48)
29,9±6,3a,b
(1347)31,8±6,4a
(748)31,4±6,2b
(1542)
Spożycie błonnika (pkt) 17,0±4,5(0–31)
16,9±4,4(527)
17,1±4,6(031)
16,8±4,8(428)
Spożycie tłuszczów**** (pkt) 20,2±6,1(2–41)
18,7±6,0a,b
(241)20,8±5,8a,c
(437)22,8±6,2b,c
(938)
Ta b e l a 25Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem żywności
postrzeganej jako nagroda (średnia±odchylenie standardowe)
****p<0,0001; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b,… – różnice istotne w wierszachprzy p<0,05
urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów//tydzień; 4
�40 produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7�30 pkt;
spożycie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118–21 pkt; 12<18 pkt; **p<0,01;****p<0,0001
68
Rys. 21. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od postaw względemżywności postrzeganej jako nagroda (% próby)
Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień
Rys. 22. Rozkład spożycia błonnika w zależności od postaw względem żywnościpostrzeganej jako nagroda (% próby)
Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt
Rys. 23. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od postaw względem żywnościpostrzeganej jako nagroda (% próby)
Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt
69
��� �������M �;����*��)�� ����������������� ��� � ���� � �E
� �������+;������"�� ������������������������������&��)�;����;��E
��*��3���������&����*���)�;������;����*���������������&��)�;����
�������"� ����3 ��;�)�������3����3������+���������+�3)��� �
"�����+�����;����*��� �;������� �*�� "�����+�0 ��9>F29Q� � ���
����������� �� ����+��)��� ����)�� �������M �;����*������
����� �)� ���� ��� �������� ������������&3)� ����� ������M����
������ �����������& � ����"���+��������) �������� ��������;����E
*��� %��������� � 0)�� ������� ����29,����M���� �+;�����M ��
�������� � ����"�� �����������������&��)�;�����������"� ����
����)�������3����3������+���������+�9�)���)� �����������&
��)�;����;����*��� �;������� �*�� "������3� �� ��������&����
� ����������"��������*�+ ��+��)�� ������ �������;���+��)�E
�� ����)�� ���9,��� ���� ������ ���� �� � ����� � �� �������+;E
����� �����������������&��)�;�������3�M�� ��M ���3 ��������
�����������+�����)�� �� +���������9
Ta b e l a 27 Wybrane zachowania żywieniowe a postawy badanych względem żywności
postrzeganej jako nagroda (% próby)
Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności jako nagrodynegatywna neutralna pozytywna
Liczebność 1107 409 606 92Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności*** 30,5 38,1 26,7 22,2
Ograniczenia ilości żywności**** 27,9 36,9 23,2 19,7Ograniczenia w spożyciucukru i słodyczy**** 23,7 32,4 20,2 7,6 żywności o dużej zawartości tłuszczu*** 22,4 28,9 18,3 21,0
tłuszczów**** 21,3 28,1 17,9 13,2 pieczywa, kasz, makaronów, ziemniaków*** 12,0 16,5 10,0 4,9
mięsa i wędlin 11,3 12,6 9,9 15,1 ryb 6,2 6,0 6,4 5,9 produktów mlecznych 5,5 5,9 5,7 2,6 surowych warzyw 2,5 1,6 3,2 1,3 surowych owoców 1,4 0,6 2,1 0,0
***p<0,001; ****p<0,0001
70
��� ��������;����*����� ��������N�+ "�)�������*����������E
"��� � ��� � �� �������+;�����*�� �����������)�� �� +��)�;�������
)�����������)����� ������ ������)����� ������ ��9Q� � �����M����
������������)�;����;����*��3� ��;���M�����)�;�����"���������E
��� �������"���������� ��������)��� ����)�� �������M �;��E
��*������N�+ "�)�������*���)��+������������������ ����)�E
� ���0 ��9>729
S����������������)�;����;����*����������"��� � ��� � �� ���E
����+;��������)��� ������� �"� �������� ��� �M��������������ME
������)�� �������M �;����*������N�+ "�)�������*��0 ��9>G3
���9>429C��������� �����)�� ����� �����"������M����� �� ����+�
�:���� )���� ��=�����������3�������)��� �����)�� ����<���E
��M����� �� ����+��:��� �� ����=������������)�;����;����E
*��9Q��� ����)��� ����)�� �������M �;����*������N�+ "�)���E
����*�� ��)����� �����3 ���M���� ��" � �� �� ��+�3 � � +����
� ���� ����: ����=�����������3� ����������"� �� ����+��:��E
� ���������= ����������� �)�;���� ;����*��9 ����� �"� ��������
����N���� �����������"� �� � ���� � � �� ������ �+;��� )� �����M E
������ )�� ������M � ;����*�� ���� N�+ "� )�������*�� 0 ��9 >G3
���9>8<>629��� �������M �;����*�� ����N�+ "�)�������*�����
��������"� �� �)�;���� "�����+� ��;�� �� ������ ��������������
)������� � �M���90>55?23)��� ��� ������������������� � ������E
��������M �� �)�� �����)�;���������E������� "����������)��E
�� +�;����*�������9
��� �������M �;����*������N�+ "�)�������*������������� �)E
����+;������"�� ���������+;�������������&��)�;����;����*��0 ��9@529
Ta b e l a 28Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem żywności jako
źródła przyjemności (średnia±odchylenie standardowe)
Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności jako źródła przyjemności
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 14 771 322Urozmaicenie**(produktów/tydzień)
31,0±6,4(7–48)
25,7±5,2a,b
(1936)30,9±6,3a
(1348)31,7±6,5b
(748)
Spożycie błonnika** (pkt) 17,0±4,5(0–31)
13,0±4,2a,b
(923)16,9±4,5a
(431)17,3±4,5b
(031)
Spożycie tłuszczów (pkt) 20,2±6,1(2–41)
18,4±5,8(930)
20,0±5,9(241)
20,8±6,3(538)
**p<0,01; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b – różnice istotne w wierszach przy p<0,05
71
Ta b e l a 29Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem żywności
jako źródła przyjemności (% próby)
Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności jako źródła przyjemności
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 14 771 322Urozmaicenie** nieodpowiednie1 4,4 15,1 4,3 4,4 wystarczające2 37,2 61,8 39,8 30,0 dobre3 49,0 23,1 47,8 52,9 bardzo dobre4 9,4 0,0 8,1 12,7Spożycie błonnika bardzo małe5 70,5 89,1 71,0 68,4 niewystarczające6 29,1 10,9 28,7 30,9 wystarczające7 0,4 0,0 0,3 0,7Spożycie tłuszczów bardzo duże8 11,4 5,2 10,2 14,5 duże9 12,7 11,9 12,3 13,8 umiarkowanie duże10 16,7 17,2 16,4 17,5 prawidłowe11 26,6 26,8 27,4 24,7 najlepsze12 32,6 38,9 33,7 29,5
urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów//tydzień; 4
�40 produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7�30 pkt;
spożycie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118–21 pkt; 12<18 pkt; **p<0,01
Ta b e l a 30Wybrane zachowania żywieniowe a postawy badanych względem żywności jako źródła
przyjemności (% próby)
Wyróżniki OgółemPostawy względem żywności jako źródła przyjemności
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 14 771 322Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności 30,5 17,2 31,3 29,3
Ograniczenia ilości żywności 27,9 17,2 29,0 26,0Ograniczenia w spożyciu cukru i słodyczy* 23,7 0,0 25,4 20,4 żywności o dużej zawartości tłuszczu 22,4 17,2 21,7 24,4
tłuszczów 21,3 17,2 20,9 22,3 pieczywa, kasz, makaronów, ziemniaków 12,0 17,2 12,0 11,6
mięsa i wędlin 11,3 0,0 11,9 10,4 ryb 6,2 0,0 7,0 4,6 produktów mlecznych 5,5 17,2 6,0 3,9 surowych warzyw 2,5 0,0 3,0 1,4 surowych owoców 1,4 0,0 1,5 1,0
*p<0,05
72
Rys. 24. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od postaw względemżywności jako źródła przyjemności (% próby)
Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień
Rys. 25. Rozkład spożycia błonnika w zależności od postaw względem żywnościjako źródła przyjemności (% próby)
Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt
Rys. 26. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od postaw względem żywności jakoźródła przyjemności (% próby)
Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt
73
S�����)���)� �����������&��)�;�����������"� ����� �� �����
�� � ��� � �� �������+;����0)Y535829C����3� +�����)�� �����"�;����E
*����� ��������N�+ "�)�������*�����+��3�����%�����"��� �����E
������������&��)�;���� �����)�;����*��3)� ����� �>834X��+�
�)�� ������ ������>534X��+��)�� ���)��� ����)� ���� ��"�� ���E
����� �����)��� ��9
����;��*���M ��)�� ��������M �� �����������������;����E
�����������M*�����)������������ ��� ��������)��� ����������� �E
����������M��+;����������"�0� ��3����>55?L(��������9>55>L
/��� ����9>55FL��]�� �>558L����������93>5?5L-��>55723�������
�� ������������� +������ �&���)� ���� ������ ������ ���������;E
��*��9,� )����"� � �� �&#����� � ��9 0>5562������3 ;� )���� �
���������� ���� ����;����*�������������"����M� � ����*�������)�E
;���������+�������)������� 3����M;�����9
��� �������M ������+� � ���� ���� ;����*�� ��� �+;������"�
�� � ���� � �� ������������������)�;����;����*������;�����������
)�� �� +��)�;������������� ��� ��� 0 ��9@?29 Q��� ����)���E
����)�� ��M��)����� ���"� ������M ��"� ������ �3 ��)�;���E
"��� � ���� � �� ��������M���)�� �� +���������������"����������
)�� �� +� "����������3������ ���)� ���� �������������������
�������� �&0���1���������9>55GL��������3S������?GGGL��� � ��
���9>55?29
�� �����+;����� ���� ����)������M ����������"� +��������E
����������� �M�������� ��)�������+���������N���+�3����� �� � ��
� � �� �������+;������� �"�� ���� ���� ���)�;�����"������� "�����+�9
Ta b e l a 31Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względemwalorów zdrowotnych żywności (średnia±odchylenie standardowe)
****p<0,0001; () zakres minimum-maksimum; a-a,b-b,… – różnice istotne w wierszachprzy p<0,05
Wyróżniki OgółemPostawy względem walorów zdrowotnych żywności
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 123 810 174Urozmaicenie(produktów/tydzień)
31,0±6,4(7–48)
30,6±6,1(1847)
31,3±6,4(748)
30,3±6,4(1348)
Spożycie błonnika**** (pkt) 17,0±4,5(0–31)
15,7±4,4a,b
(426)16,9±4,6a,c
(031)18,2±4,3b,c
(731)
Spożycie tłuszczów**** (pkt) 20,2±6,1(2–41)
23,0±6,1a,b
(1137)20,4±5,7a,c
(441)17,3±6,3b,c
(236)
74
���� � �����+;�������������������������������)�;����;����*��
��� ��������:����M ����"�I����M ��� �;�=0 ��9@>3���9>F<>G29Q� � ���
� � �� �����������M�����+���������������� �����)�� ��M����M �
�����+�� ���� ����;����*�������� �������"�:����M ��� �;�=����E
��������)�;����;����*��3)� ����� ����������+��)��� ����)�E
� ����������"� ���������������9Q��� ����)��� ����)�� ��M����ME
������+�� ���� ����;����*�� ��)����� ���"��� ��������3 �
�� � ���� � �� ���������������"� ���"������������������:��� ��
�"�=����:�������) �����=�)�;�����"������3���M����� ���"����:���E
��� �����������=�:����) �������= ���)�;���� �����"� ����9C ��� E
������;��*��� ���� ������ ���� �)���)� ���)�;���� "�����+�3���E
��)��� ����)�� �������M ������+�� ���� ����;����*���)�����"�
�)�;�����������������*�� "�����+�9
Ta b e l a 32Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem
walorów zdrowotnych żywności (% próby)
urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów//tydzień; 4
�40 produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7�30 pkt;
spożycie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118–21 pkt; 12<18 pkt; **p<0,01;****p<0,0001
Wyróżniki OgółemPostawy względem walorów zdrowotnych żywności
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 123 810 174Urozmaicenie nieodpowiednie1 4,4 4,9 4,3 4,8 wystarczające2 37,2 39,9 35,7 42,4 dobre3 49,0 48,1 49,9 45,4 bardzo dobre4 9,4 7,1 10,1 7,4Spożycie błonnika** bardzo małe5 70,5 82,5 70,7 60,8 niewystarczające6 29,1 17,5 28,9 38,7 wystarczające7 0,4 0,0 0,4 0,5Spożycie tłuszczów**** bardzo duże8 11,4 21,9 10,9 6,3 duże9 12,7 22,5 12,0 9,4 umiarkowanie duże10 16,7 13,6 19,0 8,2 prawidłowe11 26,6 17,6 28,1 25,7 najlepsze12 32,6 24,4 30,0 50,4
75
Rys. 27. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od postawwzględem walorów zdrowotnych żywności (% próby)
Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień
Rys. 28. Rozkład spożycia błonnika w zależności od postaw względemwalorów zdrowotnych żywności (% próby)
Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt
Rys. 29. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od postaw względemwalorów zdrowotnych żywności (% próby)
Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt
76
���� ����������� ������� � ���� � �� �������+;������"���� M)���E
����������&��� ����������3)�������������� ����������������������&
��)�;����;����*��0 ��9@@23������%����� ��;��������������� �&
0��������3S������?GGGLS�))�����9?GGF29Q� � ����� � �� �������+;������
�������� ������ �����������������&��)�;������������������9
- � �� ��������M�����+���)����� ������� �;����� ����������� ��E
���3 ����)��� ����)�� ��M����M ������+�� ���� ����
;����*��3 ��;)���� �"���3 � ��"������ ��+� ����� ����)�� ���3 � �E
����"��+;��<��������������� �� ��� �����<��������������)�;�E
���;����*��9���������)�;���� "�����+����������� "����������)���E
������*�+ ����� � )��+������ �M;������� � ���� ���� )����
��� � �M���90>55?2�;���O��� M)� ��� �����������������&��)�E
;����;����*������ ��� "������9
��� �������M �� �����3���������)����-����S������� ��E
���3�+;������"��� � ���� � �� ������ ����*�� ��������M)��� +�����E
���������)�;���� "������)������ ���)�+�M0 ��9@429C��������;�����
��M���������)���������������������)�)�"��������"M +�;�������E
���������)"������ �����0)��� ����)�� �������M �� �����2
�)�;���"��� � ������� "�����+���;����������������������������E
��������� �����)"����)�����;������������� �����9
Ta b e l a 33Wybrane zachowania żywieniowe a postawy badanych względem
walorów zdrowotnych żywności (% próby)
*p<0,05; ***p<0,001; ****p<0,0001
Wyróżniki OgółemPostawy względem walorów zdrowotnych żywności
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 123 810 174Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności**** 30,5 12,2 28,1 54,6
Ograniczenia ilości żywności**** 27,9 9,8 25,5 52,1Ograniczenia w spożyciu cukru i słodyczy**** 23,7 6,1 21,3 47,1 żywności o dużej zawartości tłuszczu**** 22,4 8,8 19,6 45,0
tłuszczów**** 21,3 6,6 17,9 47,4 pieczywa, kasz, makaronów, ziemniaków**** 12,0 4,5 9,7 27,9
mięsa i wędlin**** 11,3 5,6 9,8 22,7 ryb**** 6,2 1,5 5,3 14,2 produktów mlecznych*** 5,5 1,9 4,8 11,1 surowych warzyw 2,5 0,6 2,5 3,8 surowych owoców* 1,4 0,0 1,2 3,3
77
�� ���� �������;���+��������+;�����)�;���� "�����+����
����"� )�)�����������M �������)�������;��*O �)�������+�����)����E
+��)�;���� "�����+�0 ��9@83���9@5<@>29:,����)���=�:� )���� E
��=�)�;���� "�����+������� �������"���M�����M�����+��)�� ���
��� ����� � )��� ��������� � �����9,������ �� �������;� � �� �E
��O3;� ������ �� ���� �������)����� ����������� �����)���E
����)�� ��M����M �� ����������� �������"�:��� �� �;�=�)�;�E
��� "�����+�9,����M�����+���)����� ���������� �����)�� ��M�����
� ����������� �������"�:� )���� ���=�)�;���� "�����+�9
Ta b e l a 34Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem zdrowia
(średnia±odchylenie standardowe)
**p<0,01; () zakres minimum-maksimum; a-a – różnice istotne w wierszach przy p<0,05
Ta b e l a 35Wybrane wyróżniki sposobu żywienia a postawy badanych względem zdrowia (% próby)
Wyróżniki OgółemPostawy względem zdrowia
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 422 610 75Urozmaicenie nieodpowiednie1 4,4 4,5 4,4 3,7 wystarczające2 37,2 37,4 36,1 45,7 dobre3 49,0 47,5 50,8 43,1 bardzo dobre4 9,4 10,6 8,7 7,5Spożycie błonnika bardzo małe5 70,5 68,5 71,3 74,9 niewystarczające6 29,1 30,5 28,7 25,1 wystarczające7 0,4 1,0 0,0 0,0Spożycie tłuszczów* bardzo duże8 11,4 14,3 9,1 14,3 duże9 12,7 12,4 13,6 7,8 umiarkowanie duże10 16,7 18,8 15,0 18,7 prawidłowe11 26,6 27,5 26,7 19,9 najlepsze12 32,6 27,0 35,6 39,3
urozmaicenie: 1<20 produktów/tydzień; 220–29 produktów/tydzień; 330–39 produktów//tydzień; 4
�40 produktów/tydzień; spożycie błonnika: 5<20 pkt; 620–29 pkt; 7�30 pkt;
spożycie tłuszczów: 8>27 pkt; 925–27 pkt; 1022–24 pkt; 1118–21 pkt; 12<18 pkt; *p<0,05
Wyróżniki OgółemPostawy względem zdrowia
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 422 610 75Urozmaicenie(produktów/tydzień)
31,0±6,4(7–48)
31,0±6,5(1048)
31,1±6,4(747)
30,2±6,0(1745)
Spożycie błonnika (pkt) 17,0±4,5(0–31)
16,9±4,9(031)
17,0±4,4(428)
16,7±4,1(728)
Spożycie tłuszczów** (pkt) 20,2±6,1(2–41)
21,0±6,2a
(541)19,7±5,9(238)
19,3±6,6a
(432)
78
Rys. 30. Rozkład urozmaicenia spożycia żywności w zależności od postawwzględem zdrowia (% próby)
Objaśnienia: urozmaicenie spożycia żywności względnie małe �34 produktów/tydzień;urozmaicenie spożycia żywności względnie duże >34 produktów/tydzień
Rys. 31. Rozkład spożycia błonnika w zależności od postaw względem zdrowia(% próby)
Objaśnienia: spożycie błonnika nieakceptowane <20 pkt; spożycie błonnika akceptowane�20 pkt
Rys. 32. Rozkład spożycia tłuszczów w zależności od postaw względem zdrowia (% próby)Objaśnienia: spożycie tłuszczów nieodpowiednie �22 pkt; spożycie tłuszczów odpowiednie<22 pkt
79
C���������������������������"�������������&;�����������
�� � ��� � � �� ������ �+;������"���� M)������ �+;���� ���������&
��)�;����;����*��3����� ������������&��)�;��������������E
����3������������+�����0 ��9@629�)���)� ��)���� �"��������E
��&��� ������������������3;������������ � ��������)�� �� +�
�� �����3����� �"� �� ��������&)� ���� ����������� M)����������E
�����&��)�;�������*��;����*�������)�;�����������"� ����3;����*��
� �;������� �*�� "������3� ��;��)�;���� "�����+�3)�������3����3
������+���������+������M����M ���9S����������)�� �������E
�����������)�;����;����*����� �������"�9������������������
��� � ���� ������M� ����������������)�;����)�� �� +���������)����
����� � )��� ����� )�� ��������M � � ����� 0?438X2 ��; �����
�)�� ��������� ������ 043@X29-������� � �"M �� �� �� �%��������
)�� �� +�������������;����*��:���� �����=3��O�;��)��� �)�E
�������������M����� �������)��� ����������� �������)������
�� )�� �� +���������9
Ta b e l a 36Wybrane zachowania żywieniowe a postawy badanych względem zdrowia
(% próby)
Wyróżniki OgółemPostawy względem zdrowia
negatywna neutralna pozytywnaLiczebność 1107 422 610 75Jakiekolwiek ograniczeniaw spożyciu żywności**** 30,5 20,6 35,6 44,9
Ograniczenia ilości żywności**** 27,9 18,0 33,1 42,3Ograniczenia w spożyciu cukru i słodyczy**** 23,7 12,9 28,9 41,4 żywności o dużej zawartości tłuszczu**** 22,4 12,7 26,9 40,1
tłuszczów**** 21,3 11,9 25,9 36,7 pieczywa, kasz, makaronów, ziemniaków**** 12,0 5,4 14,5 27,7
mięsa i wędlin*** 11,3 7,9 12,1 24,2 ryb 6,2 4,9 6,5 11,7 produktów mlecznych** 5,5 4,3 5,2 14,5 surowych warzyw 2,5 2,3 2,3 5,2 surowych owoców 1,4 1,8 1,1 1,2
**p<0,01; ***p<0,001; ****p<0,0001
80
Podsumowanie
����������;���������)������� ������� �"� �������� ��"����E
��� ��������� �����;����������9���)�� �� ���������"�����M E
����"�������������)�;����;����*��������� ���"��)�;�����"��E
�������+;���������)�;���� "�����+�9������ � ���)�"�����E����������
�� � ����)"���"�������������;��������� ������� �"� ��������
� ������� ��� ����)�;����;����*��3���������"������������)"���
��������������)�;����;����*�����������������)�� �� +��� �����
������ ��� ���9��������)��� �����)"���������� ������)�"�����E
E��������������)�;���� "�����+��������� �����)"����������)�E
;�����"������9P�)����� ������)�"�����E������������ ������������E
����;����)"���"���������������)�;���� "�����+�3� ��;�� ���������
���)�� �� ���)"���"��������������)�;�����"������9
����� ������� �"� �������� �)���� ��"�����������������*��
�)�;������;����*�������)�;����;����*������*�������� ����9��ME
*������"� ������� �� ��� �������������������)�;����;����*��� �E
���������� � ��N�+ "��������� "������� �����3���� ������������� ��
��������������)�;����;����*����;��� ��� �����3 ��������)�� �� �
������3����3�������������9b� ������������&��)�;����;����*��
�������;�"�� �� ������)�"�����E�����������9- ����������� �����
�� � �����������"�)�;����)�� �� +����;�������������+�3�������
��"�)"������ �����������������&��)�;�����������"� ����3;��E
��*��� �;������� �*�� "������3 "�����+�3)�� �� +��������������E
��������+�9
,�������������������������� ���)"����)������ ������)�"���E
��E�������������������������)�;���� "�����+�)����)������ ����E
��M ��"� ������ �9��� ������� ����� �����3;��)�)������ ����E
81
��� �"� �������� � ������������������������������)"�����
)�)���M� ��� ����)�;�����������������)�;�������� +����)�����E
����N�+ �" "������3��*���� ������)"�����������������)�;����
;����*��� ���������N�+ "��"������9,���;��� ��O3;�����������;�E
�������� ������� �"� �������� ����M �;����*��)������������E
������0�����2��� �� ����������)��������� ����&0�"� ����3;����*O
� �;������� �*�� "������3 "������2��� �"����� �" ������� �������
������*��������������������;����9
(� ���� � ������)�� ���� ������ �;����*��3;��������� ��E
�����"������ ����������3;��)������� ������� �"� �������� )���E
��;�"���� �����)�� ����� ������ �;����*�����������+�� ���� E
����3 ;����*�� � ����;������� �*�� ������ ������ 0���� 2 � ;����*��
�� �������9��� ������)�� �� ������M �� �����3�������;���� ���E
��3��"������M*������� ������������ ����9������ � ���)�"�����E���E
�������� ����������� � �)����)"���"� �� ��+;��������� )�� ��
����M � ;����*��9����N��� )��� ���� )�� �����������"� ���)��E
�� ���� ������ ���)���� ������������������������;����E
*���<)�;� ����*���"� ����3� ��;� ��� �������� ���������)�������E
*��3� +����������������� �"��������9
,�������M�������3;� ��"� ������)�� �� �������� �*O)�;�E
���������������� � ��������� ���������"���M���������������;
������� �*O� ;�������)"����� �����9��;��)���)������O3;�"� �
���)�� �� ������������� �)��� �� �����"����M �� ������������
� �������������*��� ���"�������)�������� ���� ����������������
��� �������������+�����;���� �� �3� +�������� �)�O�)�����"�*��9
�� ���� ���� M ��M��� ���������� ����)�� �����M� �����;���)����
���)�� �� ������� ������� �����9#� ������������� ����������� ��E
���3��"�������)�����"�*��3+�"������O���� �� � ����� �� ���
"� ��������9����� �� ��+� ���� "�3 ;� ���� ���������� � �����
� �� ����������������M ���"M ���� ;����������� M)������
����+���*�������������� �����M�����*�+ ��+�� ���������������9
��� ��� ������� �"� �������� �����������������);����*��
����� �������������"���+;�����������������������������N��E
����)�����;�������9��������3;���M�����������������)�;����
;����*���)�����"���� ������)��� ����)�� �������M ��"� ��������
;����*����������� �3)��� �)��� ����)�� �������M �;����*��
����N�+ "�)�������*��9(�� ����)���� "����)�;���� "�����+�������E
�������"��������)����� �����)��� ����)�� ��M�����;����*����E
����������������+�� ���� ����;����*��3��� ������)��� ����)�E
82
� ��M����M �� �����3�� ���� ���� ����)�� ��M����M ��"� �E
�������;����*����������� �9(�� ����)���� "�����)�;�����"����E
�� �)�����"� )��� ���� )�� �������� ;����*�� �� �������3 ;����*��
���� 3;����*������N�+ "�)�������*�����������+�� ���� ����;��E
��*��9,� ���� � ���������+;�������������&��)�;����;����*����"�
���������)��� ����)�� ��������;����*���� �������3�����+�� ��E
�� ����;����*������� �����3����� ����)�� ���������"� ��������
;����*����������� �9
C������������)�;����;����*�����M����� �)��� ��� ���"�
�� �)��� ����)�� ����)�� �����)�����������������3��� ��E
���*���)�� ��� ��)�����"���M������)�;���� "�����+�9��M�����)�E
;�����"������������ �������"��������)����� ��������+���)��� ��E
�� )�� ��� �)�� � �� ��)������� )��������3 ��� � ����������3
����;���)����)�������*O����)����;����*��9,� ���� � �����E
����+;������� ��������)�;����;����*���)�����"�)��� ����)�� ���3
��� ������ � ����������������)���� �)���������������� ��E
��)�� ���3� �;�� �)��������������������3 �9���� ����)�E
� �������M ��"� �����;����*�� ��� ����������N�+ "������ �9
,������ ��������� �*�����3)������;��"�������������*�+ ��E
�)�� �� ��� ������������+���)�����)�+�M��)����� � ���� �� ����E
��� ������ ������?@<>?�� 9!��� �)� � ��� ����+������������+�
������M��+�������������)����� �;���"M������������9�������� �E
������M ����� ����� � ������������������&;������������)�� ��
����M �;����*��3;��������� �������"����� �������)��� ����)����
������� ����9!��M�� ����������������� �&�����O)��+�����E
���������)�������������������������������9
,���������� �� ��������������� ��3������ ��;����������)���E
�����9������O�������� ����)����� ������)�����+�)��%���� ���
;���������E� ���� ��������������� � ������� 9�)��� ������ �E
��������������"����� ���������� ������� �"� �������� �"����
� �����3�����)�"��)����������3;�� ������;���������)������
)��������O ������������9���������O���)�����������������)� E
� �������� ����������;���������"����������*��*��)�"�������� �E
�����)��� ���� ����������������� ��*�� �� ������� ������ ����E
��� 3������� �������&��;����*��)����)���9
83
Piśmiennictwo
#����-9,93����9.93'����!9>5569&������������9�����#����/���9����������%��.
����������!���#���������9#))� � �34FJ???<??49
#����Q93$��������9?GGF9,������.���/�����!������:�,���������!����!����������/�
�%�������!�������9�������9(���9374J777<G?79
#�1�������9-93��� ����9�93-� ��9-93T�����-9T93�����))�-9S93-��������$9(9
>5?>9<�����������/�������/������������!��%������!��������������������������
-����#���/�������%�<3+<.CD9.� 9����� !���� 93?FJ>G<@89
d� �e#9,93����D9>55?9E���#����!��F������������������!����%���:�������#���������
�%��!��������/���9�������9/��� �3?6J>>@<>@F9
(�����E�����&���.93���������E-����)�&����93(�� ��9>5??9-���� ������#!G��
��� ��G�� ������������������������������������� ����9����9/��9.)� ����93
G>J 48?<48>9
(�����E�����&���.93���������E-����)�&����93 fM������#93 ��������E,���ME
�"������9>5?>9?��������� ���>� ������ ������G����������������� �9$�9
�� 9���9������193?43>J?>@<?>89
(�����E�����&���.9��������#9���������9>5569+���!�������� ������������
%������%����9���9D9$�� ,� �9-��93?8I863>J?6@<?689
(�����!9�93/� � .9/93P��D9�93D���� ���9�93/� ����'9.9>55>9-�������.
���!������������%���!��%�!�����������/����������!�����9D9,� �9. ��9(���193@4J
?74<?G@9
(����(���#9S93����!93'g����93>55F9-�/�!����%�������������/�������������
����!���������������%���!����%��������,�����9�+���� 9#))� � �34GJ66?<6669
(������S93/����-93��� ��� #9>5549-�/���:��������#������������������%���!��
����������������������������������������!�����!���!�!/!�9�/C��)�� �3,� ��E
���%������ ��� �1���)�� )�� �� ����% ������.�1������ 9.�1����E
�� ��(�� ���%!������-�����3,�9?53'���1�9
������D9.9?GG79+��������%!�/���:������������������%����������������������9����9
,� �9-��98FJ6@G<64@9
*!����#������!���#������0�������H����9�� 9�9�� �&���3�9��&����3�9-��������3
/.�)����� ��9��������� ����� �Q�� � � ���%�C�������9��������>5579
84
����S9D93(�������,9�93$������9�93!�� ��9/9>55590����!�����#�������������%���.
�����%������!���/� �#�������������� ��!� ��:������������!����/�9(�D3@>5J
?>45<?>4@9
����S9D93$������9�93,�������!93D������#9>55F9�������������������%%������%��
��������������!�����������!����:������������!����/�9(�D3@@8J?G4<>5>9
*�������/�1�����%���������%���!��������:�#!���!������#����!��������%��������������.
���!�����!��������������%������9>5549�� 9�9.��� �3#9!9P�)��3#9�� ����3
�9D9P9������9�/C��)�� �3'���1�9
���������E-������.93,���"��Q9>55792������!��������� �I�>� ���� ���
�����@ ����@��8������9b����*O9,����9S����������9D���*O9606?2J?>G<?4@9
!� Q����E.� �1��D93'�� ��93 D��������P93C� ��� ��%�93��^ ^�^�93��� ����E
E'��������9#9>5559,�����������/� ��%������.���������%%��������%����������
���0����:�������������%�%���������/#���!�9.��9D9����9,� �9384JF56<F?49
���9��������������������/�������%���������������9>55@9�/CS����������)�� -�E
����G?63'�����9
���������� �������>�����!����8���-�!����������������������0H."�J*�566B��� ��>5579�� 9
'�-3Q�%�������C)���������- � �� �����3��������9
!���������#93!����,93(��� #9>55493�!����#�%��������� ��� ����/#���!����
%������K���1�������������9#9D9������/��� �3G40G2J?888<?88G9
!���������#93-)�� ��-9.9>5549-�/��������������:������!��%���#������������
��#�������9#9D9����,� �93FG0?2J6<?89
!�������93!��� ����93�������#9>5??92�����!���!���@ ��� ��� �����!��>�������
������ ��������@�����������G>��������������� ��������� ���9������� ��E
������������� � ���������������,��� �����Q�� � � �P��+��������E
���3>J>>4<>@79
$��������#93S�����S9>55G9-�����!�#�������� �I������������9�� 9QQ)�������E
��9' �&������ ����� ����������������3' �&��9
$�����9/93�������9�93��������9D9?G7G9+����!��%�������������������!�������
�������.��.���/����������9D9�����9���93?63>75<>779
$�����9/93 ������9�9 ?G7?9������ �������� ������������ ���/���� ����������9
# 1�������.H)����� ��-���������������3?43?6?<>5>3,��c���3#�� ��������9
&���9����������9��������!�����/�������������/�������%������:���#!���!��������/9>55F9���
��������������$�� I#������Q�� � � �%����������������3������� ��!�9
'������9-9>5589-������!���%�����������!��������9CH%�� ���1���� ������3,��
c���3CH%�� 9
'�������93S�����'93�� ������93,����(9>55>9"����.���������%%�������
%���������/#���!���������������#�,�����!�������!�������������!��9D9/�E
��,� �9!�� 93?8082J@F8<@789
'��������E-�����#9>55G9?����������>� ����9�� 9-''�3��������9
'� �������93C����Q9>5579?���� �����>� ���� ��������������>����J?����.
�������������������@ ����������>� ��8��9�� 9�9'� ������3Q9C����9
�� 9-''�3��������3�9>4<4?9
/��� �#9�93#� ������93S� ���93(�����9>55F93!������������ ����������
�� ������!��������#������������������9�!�%���!�������#�������%���������������.
������/����!��%����������!��9#))� � �3473?<??9
85
/���S93P�������9>5569"������������������������!����������,���������/��%���
%��������9�����������������������#9- � -�% 3S����9
D�;�����E����������9>5589?���� �����>� ���� ������>�� ����� �������8����.
������������9�� 9-''�3��������9
D�;�����E����������9>55F9?���� �����>� ���� �������� ������ ����9�� 9QQ
��������9�� 9-''�3��������9
D�;�����E����������9>5??9?��� �������������8=�K���!��� ��@�����#�������.
���������������������9�JL������� ��������8��� ����@ ��������������������.
����������������K� ����������!�9�� 9�9D������3�� ����� ��-''�3
��������3�9@8<689
D�;�����E����������93(�����E�����&���.93P���������9>55G9L�������������.
����� ��>� ��8��9�� 9-''�3��������9
D�;�����E����������93�������9>55F9-���� �� �#!���>� ��8�����>� ������2�.
���������������������������������� 9-''�3��������9
�^��_����93S������/9?GGG9*����������������������������#�!���&,+����������
��%%������������:�%%�����%�#���9���/�!/���������!���������9$�� R���9���E
%��93?5J7@<G?9
��������93D������D9�93!����#93'������9D9>5559"������#�����������.
�������%�����/����%!��������%����������������������!!�����������/����!��%
���������!��9������/��� �,� �93@0>2J>?G<>>69
��"����93�+; ;�&���#93����������Q93'��� �#93'���������(93,�)��������.93
P� ����93'��)�(� ����CP#$9>5?59"����������!� � �����8��9����������
�� ���M����������������������������>�� �-�!���K� ��������������<J,&9- ��E
�� ��� �����9�� �� ���3F36G5<F559
�����-9D9?GG89,�����������������������%����/���:�,���.���!������%����������!
!�������9������9-������������9(���93>?J87<F89
P�������S93P���������93��������C93����.93P�����.9>55F9��!���!������.
�������������������������!����%����������9.��9D9����9,� �936?JF5?<F?59
P���������9>5589"��������!��������������>� ��8��� ����!����8���-�!��������!
�!� ����� �����!���%������������!���#��������� ���� ���9�� 9-''�3���E
�����9
P�)��E#�)���� Q93 -������ET�������#93 D��������P93 �� ��1������ D93 ��^ ^�^�93
��� ����E'��������9#9>55@9��������������%��������������0����:�����������.
/� ��%����������!����������������!���%%������������������%�%����D9/���,� �9
!�� 93?6082J@4G<@649
���� �9?GGG9*���������������%�����#������#�9�%��9���������������9#))� � �3@@J
?>G<?@G9
������!9>5549H����������� �������������,��!�����>!� �8��� ������������
������,+9' �&������ ����� ����������������3' �&��9
����������ED�������D93����������D9>5?59<��������� �I���� �����@ �>� ����.
����#������!���@ ������������#�������/�����������/��� �3480>2J?6F<?F>9
�����D9>55F9"�����������!����������������������������������������!�>�������.
���>��CD.!������2����������I�)�"*�566B� ��������8���� ���� �9�� 9Q��!3
��������9
�����!9'9>55@9������������)�"�����9�����-E��3�����&9
86
,�������S93C� ������E,�������P9 >55F9<����8=� ����������������� �������>�
K���8 ����������@����9.� �����������3C �"�*O3�������������������� ����3
@0?2J?<79
,�����E-� �����!93/������9D93- ����93�����D93������9>55@9&��!���!
�������:������������� �����������#��%��������������������������/�������������.
�����#����!�����9D9#9!�� 9#����93?5@J@?F<@>>9
,�� N��� ���.93�� �"�����P9>5579,�����������!������%����&����������(�����
$������������&�($ ��3���������!���������������#��!������!9����� ��D9
,� �93F3@J4>6<4@89
,�� N��� ���.93�� �"�����P93-"���&����9#93�������93������"������9>5569
"!%�����������������/�!����%����������������#���/���/�!��������%���������.
�����!���������%������9���9D9.�1����9- � ���3?838�3��� QQJF?6<F>>9
C�����&���#93��"�"�/93�����D9>5579"�������������� ������ ������������.
������� ����%������#�������>��CD.!����� �-�!��9�� 9�����������93?>0>2J
84G<88F9
C����-9C9?GGG9"���#����������%!�����#�/�!�����������������%�%������������
������%����9$�� R���9���%��93?5J47@<4G49
<����8=9�>� ���9����� ��8=�%�������9����� ��-�!��@ �����#�������������>� ����9���.
�� ��8���%����������>� ���� �����������@ �������������8����������� !���������.
�@��������M����� �-�!����CNB6<566D �>5569�� 9�9D�����9�� 9Qbb3��������9
��]�� ��9�9>5589-���������%���!��������#:�������%���� !�#������������#���9
���9D9������/��� �3G60-�)�9@2J-?8<->?9
��������93T�������93C����-9C93(����/������93(����ø�9>5?59)�!��.�!�.
�����������������������%����#����#�0�������%�����������9$�� ������3@8J
447<4883
�������93D�;�����E����������9>5579-�����!�#���>� �����K� ����������!�9
�� 9-''�3��������9
-����� � � ��%����������� ������#��%������-�!�������5667�������>55G9�� 9
'�-3!�)�� ��� - � �� ���-)�"������3��������3� )JII���9� � 9��19)�I���I
8745h@G56h�P�h/S�P9� � 089579>55G29
-�!������� ������� ��������������� ������������ ������������� ��8��������)�� �(C-
(-I??5I>5?>3� )JII���9����9)�I-�Q-�C�9�CPI>5?>I�h??5h?>9�!$0>@95F9>5?@29
���1������T93����1�D93/�����9�9>55G9-���/����!��������%�%������%���F����!���9
�������������O#))� � �38>J@45<@449
����&����9>5?>9P� ����>� ���� �������@ � ���!>��8����������9,�����P��937?3
4J @84<@8G9
������9>5?59"��>����>� ��8���������� �����>� ���� � 8�@��!����8������������
���������� �-�!�������� ��������!����!������ �>� ����9�� 9-''�3��������9
���������93P^� ���^��P93S������/9?GGG9$�����%���������%�������������������
��!������������������������������%�%����9#))� � �3@@JF?<779
���������93S������/9?GGG9)�!��������������������������������������%����%�1��������
�������� ��!�����!�������������!����������9$�� R���9���%��93?5J@8F<@689
-����� ��/9D93$��� ����,93��� ����D93���)��P93,�����93D����93!_���93$���H-93
P����� /93 �� ���!93 -����� -93 T_����/93 - ����'9�93���������%���/93
�� ����/9�9>5?59+���������/�/�!���%���%%�����������%��������%�������.
87
����������/����!���/������������!���9D9����9.� �������9��S�����3G8042J
?FFF<?F789
-����.93,������93����1�D93'������D93(������ !9>55G9Q����������/�����.
��!���%!���������������������#����/����9Q� 9D9.� 9!���� 934>JF68<FF>9
-��)�����#9�93 ����� ��$9>55G9,���!������#�.B'�#�.A�%���������������9����!��.
��!������������������������9���� ��19,� �9!�� 931��9?553���������93(����9
-���*�93�� �"�����P93 -"���&����9#93 -����)�&��� D93��"�)��E�� ������93
,�� N��� ���.9>5?>9"���� �����������������G����� ��������8����������������9
���>���� ������ ������ ��8=� %����������� ��G�9�����9/��9.)� ����93G@ 042J
754<7??9
"����!������������%���!������� !!.���#����#�����#����!��)�!������/�������
"����!.,#��*��!�����)�"* ������:������������!�������%������566N'56C6����/��
�� 9�9������3�9���� �3#9������3!9������3�9 �P����3�9����� �3C9-�E
��3C9�9$9-� �3T9(�������3��)�������3�/C��������C%%���%��.���)�3
>5?>0/��� �������%������ ����� # ������� �3,�9629
"���� ���� ��� !����8���-�!���� �566R� �9 >5569�� 9'�-3!�)�� ��� - � �� ���
-)�"��������������9
"�����������!����������������������������������������!�>����������>��CD.!�����
2����������I�)�"*�566B� ��������8���� ���� ���>55F9�� 9D9�����9�� 9
Q��!3��������9
- �����D9.9?GFF9&����!������������%������������%�������������#�������������%�%���.
�!���������!�����!�9�J+���������/!����:�+��Q������%�" ��-�%���9
�� 9D9���%%������9!/.�����9,�9,Q/FFE?5679������� ��!-93�-'�19
���� 9C%%9�)9?F@9
- �) ��#93������ S93��� ��D9?GG89�/!������%���������%�������/������!�.
��#�����!�������%�%���:����%����������1����������9#))� � �3>8J>6F<>749
- ����93,�����E-� �����!93$�����-9>55>9����/����!������/�������!���%!��.
���������!���������#����/�����9D9#9!�� 9#����93?5>0-�))�92J-45<-8?9
-��cE/9�9>5579)�!���������9�%�������������/�9���������������� �������!���
����#:�+��������#���!��%�%�������������/�9#))� � �38?J4><4G9
-�)����P93C" ���������9 >55490�����!�#��� ����>� ����� ������ �������>�
�-�!��9- �� �� ��� �����3>0?2J?77<?G>9
-�)����P93-���"��93�������.93C" ���������93$��������9>55@9������������.
����!�#�����>�����>� ��8�������������>� ����� �#��������� ������� ������� 9
Qbb3��������9
S�))��(93����c9E-93,����D�3�9�9?GGF9H����������#�%����������������!���:
��%!�����%�������������� !�#9�%�����!�%���������������������9$�� R���9���E
%��937J@5F<@?F9
+�������������%�%���������9>5589.���)���$�� Q�%��� ����������0.�$Q�
�.TQ.�29?F34J?<F9
S��)���$9.93(����S9?GG49�������,�������3�����������!9D9,� �93?>4J
>>48<>@?F9
S���������Q93(�����E�����&���.93S���������!9>5?>9<�����������#���
����������! �������������>��� �������������I� ���>� �����9�����9/��9
.)� ����93G@042J><69
88
S��� ���S93(��� ��S93P�� .93.����#9.9>5549)�!���������%��������������
�����������#� ����#��RDKBN�������,�P�� #������%��������������������9
$�� R���9���%��93?8J??F<?>79
�������(93�������93����,9>55@90��!����#���%����%������%�������������#
����#���9�������9(���19FGJF@G<F4F9
��� ��D93- �) ��#93(�������$93!�1��(93��������93P�))��������93$�� �������9
?GGF9)�!�����������������������#�0��������������9/��� ��������93?6082J
?<G9
��� ��D93- �)���#93C��1��'93P�)����9>5559"����9�������� ������������� %���
�����9D9��������9���9347J?G8<>5>9
�� �"�����P9>5?59S� ���� ������>���#��>I����� ��� �-�!��9�� 9���3C��� ��9
�� �"�����P93(�����E�����&���.93��������&���D9>5579&������������!�����
������!������ ����%������%�������������#�%�1�����������-�!��������!������
-<&-30"������9$�� ������3@@J?>><?@49
�� �"�����P93�������9>5559*�����8=�������������������� ������>� ���� ���.
���>�� � ����CRKCD�!��9�����9/��936GJ4G<8F9
�� �"�����P93!�������EC��������93 - ���� E���H(93 �#��� ��9!9 >55G9
��%%������� ���!�����������#��-�!�����%��������!�%��������������9�� ��.
�����%�����!�����������������������/���������������!�������/��9$��
������3@4J@??<@?79
�� �"�����P93-"���&����9#93������3�9>55>9��������������G�����������>� �.
���9����>������#��������� ��8=�%�������������>�9,�����P��93F?0?2J@4<@G9
������93��+"������(9>5?>9-������ ������������ ������"������#���� ����#�
������ �� �� ����� ������I� ��������� � 8���� ����� ����!��9�� 9,������
!Q$Q,3��������9
���%^� .93!����Q93����� �_�9>5?@92��������/� �����������!���������%�������
��������������T$�� ,� �9���938FJ>58>@3� )JII H9 ��9���I?59@45>I%��918F�59>58>@
079579>5?@29
�����������(93�����D9?GGG9?��� �������>������!��� �-�!����?���� ����
���� ������������������ ������ 9��3��������9
c��������9#93���� �-9P93'��%%� �D99#93�������9#93C�����Q9-93/�%���#9�93
C��� ���(9�9>55F9,��������$��!����*����������%�-���!���2�#��.J����-!���9
D9#9!�� 9#����93?5F0?52J?F76<?FG?9
��� � ��.9/93 �'���%!931��- �1�����9#9>55?9 ��%!�����%���!�����������
������������������������%�!� .�������#�.%���%����9$�� R���9���%��93?>JF8<7>9
? ������>� ���� �-�!��@ ��2�������������������>� #�9>5569��� ��(� ����
C)����-)�"������3��������9
89
Aneks
1. Opis doboru próby – raport Centrum Badania OpiniiSpołecznej (CBOS) z realizacji badania
�� � ����� ��%������ � ������ ���������� �� ���� )��� � ������
)���;��J
� Zleceniodawca badania � Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
� Wykonawca badania � Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS)
� Termin realizacji badania (praca ankieterów w terenie) � Od 25 października do 9 listopada 2012 roku
� Rodzaj badania � Ilościowe, wywiad ustrukturalizowany o długości przeciętnej 32 minuty i 32 sekundy
� Rodzaj próby � Ogólnopolska, losowa PESEL reprezentatywna dla dziewcząt/kobiet w wieku 13–21 lat
� Próba wyjściowa (liczba wylosowanych osób) � 2104
� Próba zrealizowana (liczba osób, z którymi przeprowadzono wywiad) � 1107
� Response rate (wskaźnik realizacji próby) � 52,6%
� Metoda przeprowadzenia wywiadów �
Bezpośredni wywiad ankieterski wspomagany komputerowo (Computer Assisted Personal Interviewing, CAPI)
� Miejsce przeprowadzenia wywiadów � W domu wylosowanej respondentki
90
1.1. Schemat losowania próby do badania.Populacja i operat losowania
��)����������������� ������"������)"��;�&�������� �������E
���?GG?3?GG>3?GG@3?GG43?GG83?GG63?GGF3?GG7�?GGG��������"�
�������9��� ������������ �����)�+�����"� �"�������� ��������
�)��� ��������������� ���.-.P<������������.��� ����������-��E
��.�� �����P� ��*��<)���� ������)��������� ��� ��-)�����E
��M ������9�������� ��� �)��� ��;�����" ��"� ����� �M�������
)�)�����������������)�*�+ ����� ����������&�+�������3��������������
�����)�*�� ��������������+�����;����� ��� ������������*��9
1.2. Warstwowanie
����� ��� �����������������"������� �� ������������� ������
0���������������������; �����+;���������)�)������2� �+�� �)�������9
�� � �������� ����)� ���"�)�)���������������������� ����"�
�������������������+�����;����� ��� ������������*��9�)����E
�����������+;��������)�)��������)������)� ���"�����������E
�+ � ��9,�� M)������; ������+ � ������+;�����������&�+�
Ta b e l a 37Liczba wyodrębnionych warstw w poszczególnych województwach
Województwa Liczba warstw 1) dolnośląskie 5 2) kujawsko-pomorskie 4 3) lubelskie 3 4) lubuskie 3 5) łódzkie 4 6) małopolskie 4 7) mazowieckie 7 8) opolskie 3 9) podkarpackie 310) podlaskie 311) pomorskie 312) śląskie 913) świętokrzyskie 314) warmińsko-mazurskie 315) wielkopolskie 416) zachodniopomorskie 4
Ogółem 65
91
��� �����+ �����3������&�+�)���� �"������ ����������&�+����9
������+ � ����� �;����������� ��*�������:������&��)���� �"���
��� = � � ����)� ���������� �"������;��*��� ������*����� ���>
�6�� ������9������+ � ��������������*������)���� ����
�+����;)� ���"�� ������� ���������:������&�����=9��%�����
� ������)� ���")�)��������68���� ������M ���������)� ���"� E
���� ���������������� �)�������*O��������*�����; ������+ �E
���0 ��9@F29
#�������)�+���M ������ ����"� ������ ��)��)���������� �
������*��)�������+��������� �9
1.3. Losowanie trójstopniowe
����� ��� �����������+� �)�+�������"�� �%��������� �����
�� ���+��� ��� �����������9���������������"��� ��� �� ��� �����E
��� �%����������� ������ �� �� ��'"+��������M �- � �� �����E
��3������M ������)� ���"�������+�����������E���������������E
������������������3� ��;�����+;������ ���������� ����������3
f� ��3��������3�������������"����9D� ��� ������������ �������
� �)�����"��"��������� �%����������)�������������������)���E
����������3���)������ ������������������������3�����;��*���
�� ������ ��� �� ��� ��������9C��������;��� �)�)������� �����"��� E
��� ����������� ��������� �)���9
���; ������ ��������������� �"�)���)���� ����� �������9D� E
��� �����������)���������� �)�����"�����������)��+�������� ��
�)��� �)� ����&� ���)��)����������� ����������*��9���; ���� E
��� �� ��� �������� ��������)�������������������� ��"� ����� E
���� ��� �M��������� �������� �)���3������� ���"�������3�)��� �E
)� ����&� ��)��)���������� �����������*��9S������ �)���������)�+��
)����� ���" ��+� ��"� ����*���� ��� ������������� �� �����������
)��� ���������� �������; �� ��������� ��� �� �������� �)���9
1.4. Ważenie
,�)� �������������������� ����)�)���������������� �����E
������������+�����)����������3� +��)����������)����O��)�����E
� ����*O)�+��9������������������;�� �+;����)��M ����M� �*����
��� M)��������+��)�+������������ ����M� �*������� M)������
��+��)�)����������������3�)�������+��������)��� �����%�������
92
���+;�������������M ��������������������0�)� ���"������ �
����*23�����+ � ����������������������� ��� ������;����� ���E
������������*��9
��;������� �"�)���)���� ����� ���)��+�3����� �����*�����E
�����O��"�;�����������*O)�+�����)����O��)����� � ����*O������E
���� �����9Q�%�������� �� � ��� ��� �����%������)�)��������E
������������������)� � ���� ������,��� �����-)���������������
>5??���� ����� ��� �����)����'�-:- ���� ��� ����� ��*������
������ �������)�������� ��� ��������>5??=9
1.5. Metoda i miejsce przeprowadzenia wywiadów
(� �����������������"�� � ����)�*�� ���������� ������ ��E
��������)����������)� �����0*������,�������-�����!�����/�.
��#�<�#�Q29
���� ����#�Q���� ����������)����������� �)�� �������) �
���� ����������<����� ��)���)���� ������� 3)��"��������M��) �)�3
������������� N��)���������������� )���� �����)�� �� ���)� �E
�������� ����������9.��� ������������ ���������� ����������������E
����"M ������ ������3�%�� 3;� ���)�����"��������)�*�� ��� ����E
�� ��%��� ��������(C- 0�)����M���� �)� ����)���� �����23
���������;����*O)�)�"�������"M +�)� �����)���� ����� �����9
����� �������� �)���)���� ������� �"���"���������������E
������������������������)�� �� ��0�.-.P����������������E
������������+� �� ������ ����������� ������29
1.6. Problem response rate.Przyczyny niezrealizowania wywiadów
P�������*O���*�����0����������2)�+��������"�>?54�����9����� E
�������������������)��� ������� �"�������������� ��� ����)���E
���9� �����)��� ���)���M����� �������"���)� ���� ���� ��9
��� ���)���� ���9�)���)� �����������*������������� ��� ����
���)�� �� ��� ������)������������ ������ ���3����� �������������
��" � �+��)�� +��������� 0"������@���� �29��� ���������+�
����� �)���)���� �����??5F������9����N�������������)�+��0�.
���������2����+�"�� �8>36X0??5FI>?54i?55X29� �����@7� �� �E
����)����������������������������� +�9
93
������������������%�� ��+;����)�����������������+;������ �E
��������)�"�����E �����%���������� ���������� �"�)���� ��� ��9��E
;����� �� �%���������� � �����'�-9��;���� ���������� �"��)�E
������� � ��������)��������3�� �����)������3� +�������M ��"J
� �����+ � ��L
� ����M��������*���� "��)� ���"���� �I���*L
� �����)� �������G�������������������+�9
1.7. Ankieterzy. Realizacja badania w poszczególnychdniach tygodnia
��� �������"�� ���" ?4>����� ��+�������� ����>> ��������E
����������(C-9(�����)� ����M)�+�M����������3���� ���������E
���)���)� �"� ���� ������?437����� �9���������� �*���� �������E
������������")�����M ���F37����� �0 ��9@G29
Ta b e l a 38Przyczyny niezrealizowania wywiadów
* procentowanie do wywiadów niezrealizowanych (2104–1107)** procentowanie do całej wylosowanej próby
Przyczyny niezrealizowania Liczebność %do 997*
%do 2104**
1
Błędny adres (wskazany w próbie adres nie istnieje,bądź pod wskazanym adresem nie ma lokalumieszkalnego, bądź lokal znajdujący się podwskazanym adresem jest pustostanem)
14 1,40 0,67
2Pod wskazanym w próbie adresem nie można siębyło z nikim skontaktować – nikogo nie zastanoprzez cały okres realizacji badania
129 12,94 6,13
3 Wylosowana osoba zmieniła miejsce zamieszkaniai nie można się z nią skontaktować 229 22,97 10,88
4 Wylosowana osoba nie żyje 2 0,20 0,10
5 Wylosowana osoba była nieobecna/nieuchwytnaprzez cały okres realizacji badania 280 28,08 13,31
6Wylosowana osoba odmówiła wzięcia udziałuw badaniu (z różnych powodów: niechęć, brakczasu, obawa itp.)
111 11,13 5,28
7Rodzic/opiekun prawny wylosowanej niepełnoletniejosoby nie wyraził zgody na przeprowadzeniewywiadu
158 15,85 7,51
8 Wylosowana osoba jest niesprawna w stopniuuniemożliwiającym przeprowadzenie wywiadu 11 1,10 0,52
9 Inne przyczyny niezrealizowania wywiadu 63 6,32 2,99
94
1.8. Wyniki kontroli pracy ankieterów
#���� ������� ������M����� ��� �������08X)�+��2���� ������� �E
������0?55X)�+��29�� � ���� ����)��������� ��+�����������)��� E
� ������� �����459
Ta b e l a 39Zestawienie liczby zrealizowanych wywiadów przez ankieterów
DataLiczba zrealizowanych
wywiadów (ostatni kontaktz respondentem)
Odsetek w stosunku do ogółuzrealizowanych wywiadów
Czwartek 25.10.2012 14 1,26%Piątek 26.10.2012 27 2,44%Sobota 27.10.2012 147 13,28%Niedziela 28.10.2012 92 8,31%Poniedziałek 29.10.2012 69 6,23%Wtorek 30.10.2012 52 4,70%Środa 31.10.2012 24 2,17%Czwartek 1.11.2012 0 0,00%Piątek 2.11.2012 81 7,32%Sobota 3.11.2012 186 16,80%Niedziela 4.11.2012 73 6,59%Poniedziałek 5.11.2012 74 6,68%Wtorek 6.11.2012 89 8,04%Środa 7.11.2012 100 9,03%Czwartek 8.11.2012 73 6,59%Piątek 9.11.2012 6 0,54%
Ta b e l a 40Zestawienie wyników kontroli pracy ankieterów
Kontrola terenowaZakres Skontrolowano 56 wywiadów, co stanowi 5,0% zrealizowanej próbyMetoda Powtórny telefoniczny kontakt z respondentemNarzędzia Kwestionariusz kontroli (poniżej)Osobakontrolująca Specjaliści ds. Jakości Realizacji Badań
Termin 13–14.11.2012
Uwagi
Kontrola wykazała:– stwierdzono sfałszowanie jednego wywiadu (ankieta usunięta ze zbioru),– w 3 wywiadach stwierdzono pomyłki w wykształceniu matek respondentek (poprawiono w zbiorze),– sześciokrotnie respondenci spontanicznie wyrażali pozytywne opinie o ankieterach
95
1.9. Kwestionariusz kontroli pracy ankieterów
(� ����J>5?>I@>����������;���������"� ��������
���������������� ����J>89?5<G9??9>5?> )�+���.-.P0��9?GG?<?GGG2
��� ����S.P.$C,Q��,#
������� ���W99999999999999999999999W9999W99 ����(99WW999999999999999999999999WW
!���& ����3��������M999999999993��� ���� ������)��������� ��+����E
��(� ����C)����-)�"������9�����M�������O������0����=����
����� �����������������L3�29
2����������� ����������������!�����9� ���� ��������!.
��� �� ������'�������� U>!�� ��8�� �� ����������� ���
�� �!� ������������9�������� ���@�� �=� ��������� �=� ������.
�� ���
?9 �����M��������O3���)���)���� ������� ����� ��� �����J
?2�"�*�������)�� �� ��
>2�)�����0�)���O� �9999WWWW9999999999999999999999999999992
�)�N ��������I��� �)� ����(C-)���)���� ��"�� ��������� ���9
��������� ��� ���������"���)��������� �O����0�2�����
)� �&3 � ������������ ������������� ���J
>9 ������ � ����������"���"��M ���������� ���(C-�)��*���� ���E
������ )���� ����)� ����)����� ����������� �j
?2 S��3�������"����C-C(QV�Q.
>2 S��3�������"����)���� ���%��
Kontrola nieterenowaZakres Kontrolą objęto 100% zrealizowanych wywiadów
Metody– merytoryczna analiza dokumentacji pracy ankietera – Karta Realizacji– analiza czasów trwania wywiadów i międzyczasów pomiędzy wywiadami– analiza godzin realizacji
NarzędziaKomputerowy program do wprowadzania danych uwzględniający wszystkiezałożenia merytoryczne i techniczne badania oraz komputerowa bazaankieterów
Osobakontrolująca Specjaliści ds. Jakości Realizacji Badań
Termin 12.11.2012
96
@2 ,��3��)� ����� )���� �"� �*�����0�� ���O� �� ����������
���)�� �� j2
9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
42 ,��3��� ����������"������ ����(C-�k���)����������M3
;������"������������� ����(C-3����&���O����� ���E
������)����*O �������l
@9 �������� ��3� +���������������"��"����� ����M;������j
?2 ����� � >2 �M;������
49 �������� ��3�� +�������������"�)��� � ���"��M3)�����"� ��E
�%��� ����� �M���j
?2 S�� >2 ,�� @2 ,��)��M �
89 ���)��M �����3������� �� ���"����� j0�������j2
WWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWWW
69 ���� ������� )���� ������)� ��������� �3����� ��������������
�����*�)��+�)����"����������������"�� )���� ��j
?2 S�� 0� � )����"99999999999999999999999999999993 �� ��� � )��� )���E
��"�999999999999999999999992
>2 ,��3��� ����)����"������������"
F2 ���)��M �
F9 ' �������� ����)�����"����� )���� ��j
?2 ��)�)�����<����� �)�)������
>2 ����) �)��<)�����*����)� ��
79 D������� ����� �"���������� ��0�)�������2j
?2 )� � �����3���� ��������� ���
>2 *�� ���
@2 ��;���
G9 �������������* � � �������������)�� ���;���� � �������)�E
����������� ����(C-j
S#��99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
#,.�-!P#�C,S�CP.�#
!� �)���)���� ���������� ���� �������99999999999999??9>5?>
C*��� ���3;������ ��� �����)���)���� ��"�0"�2�����*���9
�� )�� ��� ������9999999999999999999999999999999999999999999999999999999
97
2. Kwestionariusze
2.1. Kwestionariusz aktywności fizycznej (IPAQ)w wersji pełnej
m�+ "�J� )JII���9�)�]9��9��I
� ����M*������ ������������������ �OS������ ����*O%�������9
������������� ���������������������������� �������������
�����������������
��cS#,Q#�/�bcSC,Qb.D�c�Q.,QC,c�/C��.VP.nJ
B ��� �!"#�$�� ����*O%����������������M;������"��3�������E
�� ����������;������ �������0�)����)������������������2
B %&�$'(�#$�$��� ����*O %������� �����������"�� )�����M ��
���������;���� �������0������)����)�����������������2
�>@9 �) �*+$!%���������,������c-Qf.�$Q�c��,c
��Qo�#,c+�-'$*.�+$#�/�#.��0)%1��$%(.
#�!+(�) j
C���*��2�����)�*+13�/��������4���������4����4������2�
&��%�������)�*��M��"�*������"��%���������������
�)�������� ����I��������������������4������4������
��N)� ����M���������������,��3� +�������2������2��,
�����5����67�5���
D�*�����)������������ �����������������M3
�-'+ 8/9� ���M*���c-Qf.�$Q�c��,c
��Qo�#,c+�-'+ &� !+*+$�� &�!�3�:����2����-;<=�
������
����������
������
������������
������������� ���� ����������
���������� �� ��� ���������
������ ��
�������� ������������
� � ������! ���� ���"���# $�
U%������& ��& �' ����&� ������ �(
)������������� ���� ����������
����������� �"��� ���������
�*+ �������! ���� ���"���# $�
U%��'��� � �,�������� ���'*"����+ �+� �(
������������*�'���������-� ��!���������"#���$�"����"���%��&' ����#�('���%�������������"���# $�(
98
������
����������
������
������������
�)�!����*�)�!���+ �� +#��������������� ���������
���������� �����������
))�!�������������+�������+ ������� �� �
����������$� �"�,�%"�����(��"��%��%&'"�$���%�-�.��-� ��!������+�������+ ������� �� �
����������$� �"�,�#$"���/��'"�$���%�-�.��
�>49 �0 �*+$!%���������1������c-Qf.�$Q�c��,c��Qo�#,c
+�-'+ &� !+*+$�� &�!�23C���*��2���4�0�*+52�/�������44���������4����4����
�2��&��%�������)�*��M��"�*������"��%���������������
�)���������������M����44������4�����9
#�6��������4�����������������1������>2������2������2��1�����5����78�5���
�>89 �0 �*+$!%���������1������c-Qf.�$Q�c��,c��Qo�#,c
�-'$*$&��/�&�#"&����9:0�"&��-'$*$&�-�'+;/(�#"&�����-� (;��$/�'�/+��;3
C���*��2���4�0�*+52�/�������44���������4����4������2�
&��%�������)�*��M��"�*������"��%����������������)�����
�����3��+����)�����)���� �������)������ �� ����
����44������4�����9
#�6��������4�����������������1������>2������2������2��1�����5����78�5���
������
����������
������
������������
������������� ���� ����������/( �' ���(/������������
����������� �� ��� ���������
���.� ���� �"*&����� �
)���� ����� ���� �������������������������������������
����������� �"��� ���������
���+ � �� ���,���+*"*&'��& �� ��'�,����
�����/ �� ��'�,��*"*&��,���+*
-���� ����� ���� ����������������
����������� �"��� ���������
�+�� ��� ��"*&����,'�
�����/ �� ���+*
99
������
������������
������
������������
� ! �"#�#�#�������������#+� �#�0+ �* ���� �
�"��+�����$��%����$&�'�����$�(�%$������)*������$+������������$����$��)��,���-)��#�.���/�� ���.!� �����/���� ��"��+����
�����& ��
�& �' �
����&��#���������+�
����&� ������ �
-���� ��/�� ���.!� �����/���� ��"��+����
�#���������+��'*"����+ �+� ��
������ ���'*"����+ �+� ��
�'��� � �,��
�>69 �0 �*+$!%���������1������c-Qf.�$Q�c��,c��Qo�#,c
�' (' $*1;��!2�'� &��$(�"#��3*�;�4�+"*+�;�#�*+$!� �#�0�"&5
C���*��2���6�0�*+78�/�������64���9�����4����4������2�
&��%�������)�*��M��"�*������"��%�������������������������3
�)�� ���� ����*���%�������������������
����64������4�����9
#�:��������4���������������9�1������>2������2������2��1�����5����;<�5���
�>F9 C��.VP�*+$!�!28/+��"���9��9>��7� '�"C���*��2���6�0�*+78�/�������64���9�����4����4����
�2��&��%��������)M ��"�*��)��+�����������64������4�����
������
������������
������
������������
�1�� ���� �������� /'*�� � � �'� �'��� ��
�� ����� �2"���� ��������� �"� ����+���+�* ���+�
���� �� ��� /�� �'��� �
)1�� ������������� ���������������� /'*
�� � � �'� �'��� ��
�� ����� �2"���� ��������� �"� ����+���+�* ���+�
���� �� ��� /�� �'��� �
100
2.2. Skala Postaw Względem Zdrowia i Smaku (HTAS)
m�+ "�J�����������9?GGG
�?G9C ��� � ����������� ���� ��& � ��������� ������� ;������9
C��; ������)���� �3������ �)�����M������ ������ N�����
��� ����������;��
�������������������� ����������������������
��������
�������������� ��
��� ��
�������� ��
����������� ��
������� ��
�� ��
������������� ��
�� ��!���"�����#���$��%�&�����'��()��������*(�*+,�����-�.�,�"-#���$��
��/"���&�-�.�-#&-0.��'�"+��"������!#���$�����+"&*(�#�%
��1�%�����'-,�.�����*���%*�.��()��%*(�#����#���$���%�����"���
���*��*��*-�.��"�&��,�'�*��&����.
�����-���%#���$����������0��%�#�����.�*��2(����%�!�'�*��"�'-��"���1�*��'%���#���,�%�����������������")�-#���%�����&��+%���"'���!������"�%-0��'�"���"�����#���$�����+"&��%%�.���(�*�)�%�0)+��%�
3�1�*��'%���#���,�%������������")�-#��)-*���-
�������������������� ��������� �
��������!�����"���� ��
�������������� ��
��� ��
�������� ��
����������� ��
������� ��
�� ��
������������� ��
4����*&��.�#�,�("��-�����(-'�0!�,�)���"�*����*���"����!("��-��+
�5�6(�#����#���$����(-'�0!�(��'-�"��%2��)���,"��7�"%��
���6(�#����("��-��+��(-'�0!����("�������*�.��(�("���"��
���6(�#����#���$����(-'�0!�(��'����"�'�2(����%�!�'�*��"�'-��"�
���/"��-�����(-'�0!����(�%0�&�,��#���-(����%-�!�'�*��"�'-��"�
���6(�#����#���$����(-'�0!�(��'�*(�#�����.�*���!�'�$��(�#�����,����*�"������%�"-�'�"��
101
�������������������� �������� �
��������!�����"��������
�������������� ��
��� ��
�������� ��
����������� ��
������� ��
�� ��
������������� ��
�������"�%-0��*-,*�������������,����#���$�����+"&*(�#�%����������
���6�"%*�.��$2#���$2���+"������"*-,*�������������!
���8���$2�*��-������%�������%*%�-�����*�*����'��'%���0���"��
�3����*(�#�%#���$��("����"������(����#�����%�����"
�4�8���$2�("��-���%����&���'�0����&�����*�'�(*��'%���0���"����##���$2���"���%����%����������'��%�
�5� !��),�%*(�#�2��'��"���("��-����%����&���'�0����&
#��$������%���������������%�������
�������������� ��
��� ��
�������� ��
����������� ��
������� ��
�� ��
������������� ��
���9���%������#������+"��'-����(�#&��&�����'��
��� �.*����"�%�*�.%��2���(�!�%��&��!��.���������������'��
���9���%������#������+"��'-����(�#&��&*)������
��� �.*����"�%�*�.%��2���(�!�%��&��!��.����������*)������
���9���%������#������+"��'-����(�#&��&'��+
��� �.*����"�%�*�.%��2���(�!�%��&��!��.����������'��+
������������������&�� ��������
��������!�����"�'���������
�������������� ��
��� ��
�������� ��
����������� ��
������� ��
�� ��
������������� ��
���:���%�0"����*��,���(�%��&�������
�3��0"��%*��,��(�("����-(�������0�$�("�.*%����0�
�4�:#%�#�*�-����(����*�����������-��*��*�-�����%*%�0�*��,��
�5�9�0��%*�,��(�("����-(�������0�$(�*���0�
���6�"%*�.�����$2*%������!("��-��+��������*�%�;'�
���<������*�%�;'����%��$,"���*%����0�
102
,����� ���� ��&�������������������M3� +������ �����J?3@383F3G3
??3?@3?83?F3?G3>?3>@3>83>F3>G3@?3@@3@83@F9
2.3. Skala Troski o Zdrowie (HCS)
m�+ "�J�^��_����S������?GGG
�?G9 C ��� � ����������� ���� ��& � ��������� ������� ;������9
C��; ������)���� �3������ �)�����M������ ������ N��������
����������;��
,����� ���� ��&�������������������M3� +������ �����J479
#���'� ���"��������!�����"�'���(�)�%�
����'� ������
�������������� ��
��� ��
�������� ��
����������� ��
������� ��
�� ��
������������� ��
������*&��.�#�#���$2(����,�2�*��;"+�)�%("����%��$��
���<������%�*�-(�%-0.��������-("����%��$��*%�-#���$��
���1�%(��".����=�������$'�%����*%�-��
���1�*��'%���#���,��*��*���������0������$2*%���&#���$2
���>�0'&�#���$�����%�'%����������
�3�>#�&��.$��&%���0�������-��*�*(�#����*%�����#���$��
#��*�� ��������$�����������������
����������������
�������������� ��
��� ��
�������� ��
����������� ��
������� ��
�� ��
������������� ��
�4�?,�%*�.�#�("�����.
�5�?,�%*�.�#�(���*�.-%����!�"�,����$������
���?,�%*�.�#�(���*�.-%����!�"�,������"����*�"�
������(����%������#���*�"��%�-#����"0���%��&����&
������(����%������#���*�"��%�-#��)-*���-�%��&����&
������(����%������#���*�"��%�-#��!�'�*��"�'-�%��&����&
������(����%������#���*�"��%�-#��-�"-�%��&����&������(����%�����������*�"��%�*�"���&�&�'�$2���"0���%��&����&������(����%������#�*(�#�%#���$2���"�&�&*-,*�������������3����("���%-�.*�.��%�#���*�"��%�-#�*�'��%��&����&
103
2.4. Kwestionariusz urozmaicenia spożycia żywności (FIVeQ)
m�+ "�J,�� N��� ���3�� �"�����>557
� ����M*���������M ���� ���O��������4�����������+���
0�������� ��� ���2
���������,����������������������� ��������!�����"#�����!"�����#��������������-�$,�����������!���$"#$��
���!����0��� ������*O:��� ����� ������=2
U8!��������������������!������������������������8��������
���G#������������;����9������������� ��M����������V��W�
�?9 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"��������M�����;F�����
��� M)��������� ���+���C!��Sp��(CbC�c�/�������� � ����F ��j
�>9 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"������ M)��������� ���+�
C�C�p��������� � ����F ��j
.���/�
���0�
��/������"���'-,���"�%��������%�� �!'�,"���(*������#��������"�%��(-%(�"�����'�0"!%��� �%��'�����&���� �����%�������������*�*�%�����/������"7����������*�� �!'�,�*��(*������#�����(*�������#�����(��������*����,-)�����)��,-)���"�0'�%$'���"�0'�7"��-*�����"�#�#+��� �%��'�����&���� ������%������������*�*�%�����<*��0"-,���"��*�����"7����� 0"�����(.�����"�#,"&����%�"��"��� �%��'�����0�%��������%�����<*���"�,����"��*��"7����� %����.��%����)%���"�#,�)��%�"�� �%��'�����0�%��������%�����@����$�������("��-����,�#�� ���0�������������%'����(�%-*'��()����-�-"������� �%��'�����0�%��������%���
.���/�
���0�
��?���(�*���� �(�A�����,"��*����������"�����%�"�'��$'�������0"����$�������"�$���� �%��'�����0�%��������%�����<������"-*� �(�(�%"=����%��"��������"����0"��(7"-��� �%��'�����0�%��������%�����?����"�(��'��(���*�)� �(���*�",-��%�'�������'�$��#�� �%��'�����0�%��������%�����?����0���� �(�%'������#������"���0�����"-*���� �%��'�����0�%��������%�����B��� �%��'�����0�%��������%�����1,)��0"-*��� �%��'�����0�%��������%�����?���*-*���� �(�"��������%�"�'���,)��$'������*��7�0������'�� �%��'�����0�%��������%���3�6)�����("����"������ ��%(����������#�%��(���)����7��-"��������������� �%��'�����0�%��������%���
104
�@9 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"������ M)��������� ���+�
�#��c��������� � ����F ��j
�49 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"������ M)��������� ���+�
�#��c�-S�o���C�c�/P�(U,#-QC,U�CVPQ,-S�o���C�c�/
�������� � ����F ��j
�89 ������ "�*I��)�"�*��M�����;���"�> "�;�� � �"��� �����M�����;
F����������� M)��������� ���+���C!��Sp��P.��#�-�Q�/������
�� � ����F ��j
.���/�
���0�
��C'�����(���%'����� �(�%'�����-(�%'�������(����%'�����0-"����7�"�%$'��� �%��'�����&������������"�0� �(�*�"��"�0��"+#����"�#��*%������-"'���%��"�''� �%��'�����0�%��������%�����6�"� �(�*�"�(��(-*������"+#�����(�����*�"����*%"���� �%��'�����0�%��������%���
.���/�
���0�
��>"���"��#�� �(-*�,�)����"���)�*��(���=*���!�=*��,"��-)���'7��"��"%-#�,"-�*�'�� �%��'�����0�%�������%�����>"��#+)���(�%"=���� %"�!��(("��� �%��'����0�%��������%�����>"�����'���'�$��*�� *)�%*)��'����"��%*������"��"-��'�(�"�*�'�"������*�(���� �%��'�����0�%��������%�����/�%���"� �%��'�����0�%��������%�����>"����"�������(���*�)� �(�,-"�����"����(*��"�����,-'����*����*�'�"��"�������"�������"��(�*)����*-"+���"��%��*����!� �%��'�����0�%��������%�����>"���������0+"�� �(��0+"��$��#��,�)#���,�����������-����� �%��'�����0�%��������%�����?'��� �.�����#�)�#��*��)���3����%�����('������%�������7"���� �%��'�����0�%��������%���
.���/�
���0�
��D��#��*���"�$'��*�"&������!�(-*��� �-�-"����0"�*������'����7*�'�*�("0��7*�'����'��� �%��'�����0�%�������%�����6-�!��*���"�$'��*�"&������! 7*�'�0"��!�*�������,+,�*���)-,��� �%��'�����0�%��������%���
105
�69������ "�*��M�����;���"�> "�;��� �"��� �����M�����; ���*O��
?����M��������� M)��������� ���+��Qq-UQU���.S�C�p��Qq-,c�/
�������� � ����F ��j
�F9 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"������ M)��������� ���+�
�c(QC�C�p��C��#�������� � ����F ��j
�79 ������ "�*��M�����;���"�>�� ���D#D�������� � ����F ��j
�G9 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"���'��c(p��������� � E
����F ��j
.���/�
���0�
��<��),*� ���),*�"+#���%��'����("+��� �%��'���������"��/���� �%�� ��*���*������������$���>.�'����*���0�-���� .�'����*���0�-�����"�,������("�����)��� �%��'���������"���/���� �%�� ��*���*�����������$���/��"�,���"�,�(��"�,�� &�"+,���*����%+#�#���*'��*���(*�������,������%�.*��"�&��� �%��'�����0�%��������%�����C�.*����"��� �(�%�.*���("�����)������'.��� �%��'����0�%��������%�����C�.*��"�,��� �(�%�.*���-"���-"�������������������"+'�� �%��'�����0�%��������%�����9������� �(�%�.*�������*"�����&��("��(�+"���������������� �%��'�����0�%��������%���
.���/�
���0�
����,��!-�� �(�%�������"*�����=�%�"*���-���"(����0� �%��'�����0�%��������%�������,��)-*�� �(��-=�����)�*�$�*"������%�"�'�$'��; ��"((��#����0� �%��'�����0�%��������%�����C)#��%�.���� �(�%)#���)%"������*�"�0��("��0"��,��� �%��'�����0�%��������%�����6��"-(��� �(�!�%"��",��"������ �%��'�����0�%��������%�����E�" ���"� �%��'�����0�%��������%���
.���/�
���0�
1� *��'���0�"����-�"+#���!(��"�!���� �%��'�����0��������
.���/�
���0�
@"��,�*��'���0�"����-�"+#���!(��"�! �(�(����"���0"��,�*-*�����%"������0������*%#���� �%��'�����0�%��������%���
106
�?59 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"������ M)��������� ���+�
��C!��Sp�$.��.,SC�#,c�/�������� � ����F ��j
�??9 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"������ M)��������� ���+�
Sf�-���p��������� � ����F ��j
�?>9 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"������ M)��������� ���+�
C��.�/p�Q�Q#�.,�������� � ����F ��j
�?@9������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"��������M�����;?5��� ��I
I�� �������������� ����-fC!c��cQU!.-.�p��������� � ����F ��j
.���/�
���0�
��<*����(-*���0+"�� �%��'�����0�%��������%�����/���*�)�("��-���7�"%������ �(�#-"���,"*������"���7�"%������� �%��'�����0�%��������%���
.���/�
���0�
��?'�� �����'���� �%��'�����0�%��������%�����C*)� �(��F�"�$%���������*�)���� �%��'�����0�%��������%�����C"0"����*���! ��(��������*%#����'-,�-,�����! ��*%"���� �%��'�����0�%��������%�����D%�����$%����� �%��'�����0�%��������%�����E����)-*�������"�.����(�*%'���*)���� �%��'�����0�%�������%�����C�������"�*��0� *�*�*)����� �%��'�����0�%��������%���
.���/�
���0�
��?"���! )�*���'*������"����(�*����������*����%�0�)��*�����"��*������%���%*)��"���!����"�%�����'�����"���!�� �%��'�����0�%��������%�������"���������"��*��%-���"��*)�������� �%��'�����0�%�������%���
.���/�
���0�
�� -���"�%�+���-���"����������'��� �(��-���"���������"%�'���"��� �%��'�����0�%��������%�����G�",��������*����*�� �(���"�%�%��"-�!��(+)�"-�!������%���"�#�#���*�"�����(&�����%������ �%��'�����0�%�������%����� ����'��"+#����-���"�������'��� �%��'�����/1�������2��������H����,-��= �%��'�����0�%��������%���
107
�?49 ������ "�*��M�����;���"�>"�;��� �"��������������� �������.E
�o-.�-fC,c�/�������� � ����F ��j
�?89 �����)�"�*��M�����;F��������I%���;�����C!c�������� � ����
F ��j
?69 �����)�"�*��M�����;F��������I%���;������� M)�������,#�CDp�
�������� � ����F ��j
.���/�
���0�
/"���&*��*)��� �(��!�(*���"��"*��('-*�����!"-(��� �%��'�����0�%��������%���
.���/�
���0�
>�� )&���&�����.%���"'�&�*��)�&�;"+�'�&�I��"�-J� �%��'�����&��������2&��������
.���/�
���0�
���+#��0�"����-�(������'��!�'�� �(�0������(-������'�0�����(������������*%�����("����+)����+�0"�-'����("�I!�",�J���)���!�������!� �%��'���#&��������2&����������G�",� ��"�����'���,�)����"��� �%��'����&��������2&����������< �%��'�����&��������2&����������6�������������"������ �(��,)����(�%"=�����0"��(7"-����(�"����������'������������ �%��'�����&�����������6���"�����"���������� �(�(�%���"���%"�!����%"�!��������������� �%��'�����&�����������/�� �%��'�����&�����������>��� �����"����� �%��'�����/�����������3�����4����%��/11� ��3�>+�� +�������%����'��!�'�� �%��'�����/����������3���)���4����%��51� ��
108
2.5. Kwestionariusz do oceny spożycia owoców, warzywi błonnika (BSQFVF)
m�+ "�J S��)���3 (���� ?GG4L ���� ��������� (-R$T$�� "�� (����
�� �%�������"�����
�?F9@���+�'�"����� !�������������)���;��)�� �� �3� +����N�+E
"��"������)���������j0���� !������+�!M�$���)���������F2
2.6. Kwestionariusz do oceny spożycia tłuszczów (BSQF)
m�+ "�JS��)���3(����?GG4L���� ���������(-R$�� "��(������ �%�E
������"�����
7>, @���+�'�"����� !�������������)���;��)�� �� �3� +�� ��
N�+ "� "������j
0���� !������+�!M�$���)���������F2
���������#�"�
��0����- ��
�"���0����-
��
�K�"����0����-
��
�K�"����0����-
��
���������� ��
�����������������
��5�� ���'����&�*��+�
�����)�� "�����"������������������
����� ����� "+#���(�*����
��6���������$���� *%�����'����(��"�!���7���������8�������������� �(�0���������*�"�����*�������5��.*�8��%������*��8���������*��������� �(�0"�����(.����3�9�� �������������������������� ���"����4�:������������,-)�����)��%$'���"�0'���!)���!�",�����
���������#�"�%��*�&�-
��
�K�"��%��*�&�-
��
�K�"����0����-
��
�K�"����0����-
��
���.���"��
��0����- ��
,;��� *������8�� ����*������
-;�<�.����� ������������8�%����
=;�<�.����*������������ ����'
>;�#��)��8�&����&�������
109
2.7. Kwestionariusz dotyczący ograniczeń w spożyciu żywności
m�+ "�J�)����������"����
�>? ���>5\>
�>?9����;������������3� +�������� �������S�+��������)��+�� ;�E
������9
5*��%�����%�����+� �������+�*����+�*�����
@*����������%���+� '����
&*�9��������*� �%�
-*�,'����)���'��������
A*�������)%������������
/1*�9����������������%�������:+0B
//*�? ����+�&�����+��������
/0*�C���
/:*�#$����+�����+������+���������
.���/�
���0�
/�5� ��*��*-��*��,���������$�0"�������*(�#���-#���$��L
.���/�
���0�
��?0"����%�0+'����'�$2*(�#����#���$���*�"%*�.���("����2��?0"����%*(�#�����-�"-�*)��������?0"����%*(�#����(�������*��%�"��-�"�#-����%���+��?0"����%*(�#����"�,��?0"����%*(�#����%�.*�.�'����?0"����%*(�#����*-"���!"����?0"����%*(�#����*-"���!���+3�?0"����%*(�#����("��-��+%'������!4�?0"����%*(�#�����)-*���+�����!��%*)��%"0"�����'����%������*%'���5�?0"����%*(�#����#���$�����"�&����-#��)-*���-���������)-*��%�.*��)-*��.�'����*�"�#+)�����(����
110
Spis tabel i rysunków
Spis tabel
S����� ?9 ��� �������+;��������+������ ������3��� ��������)��� ������
)�� ���������M �;����*��3;��������� ����� 9999999999999999999999999999999999999999
S����� >9 ����"� � ���� �)�"�����E �����%�������� ���)������������
������� �"� �������� 0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� @9 ����N���� ��� ������ ���)������������ ������� �"� ���
����� 0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� 49 ����"� �����N���+���� �����������)������������ �������
�"� �������� 0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� 89 #� ����*O %�������� ���)������������ ������� �"� ���
����� 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� 69 ��� �������M �;����*��3;��������� ����������;��*��� �����
0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� F9 ��� �������M �;����*��3;��������� ����������;��*��� �����
0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� 79 ��� �������M � ;����*��3 ;������� � � ������ ����;��*�� �
�� ������)�"�����E�����������0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 99999999999
S����� G9 ��� �������M � ;����*��3 ;������� � � ������ ����;��*�� �
�� ������)�"�����E������������0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� ?59 ����������� �)�;���� ;����*��3 �)�;���� �"������ � "�����+�
�����;��*��� �����0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 99999999999999999999999999999
S����� ??9 ����"� � ����������� �)�;���� ;����*��3 �)�;���� �"������
� "�����+������;��*��� �����0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� ?>9 - �����������������&��)�;����;����*�������;��*��� �����
0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� ?@9 ����������� �)�;���� ;����*��3 �)�;���� �"������ � "�����+�
�����;��*��� �� ������)�"�����E�����������0-.-20*�� ���a� ��������
� �� �� ���2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
?7
>4
>8
>6
>7
@@
@6
@F
@7
4@
4@
4F
4G
111
S����� ?49 ����"� � ����������� �)�;���� ;����*��3 �)�;���� �"������
� "�����+� � ����;��*�� � �� ����� �)�"�����E����������� 0-.-2
0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� ?89 - �����������������&��)�;����;����*�������;��*��� �� �����
�)�"�����E�����������0-.-20X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� ?69 ����������+;���� �)����� ;������� � )�� ��� �� ���������ME
�;����*������ 0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 9999999999999999999999999999999999
S����� ?F9 ����������+;���� �)����� ;������� � )�� ��� �� ���������ME
�;����*������ 0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� ?79 ������� ���������� ;��������� � )�� ��� �� ���������M �
;����*������ 0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� ?G9 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �
;����*���� �������0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 999999999999999999999999999999999
S����� >59 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �
;����*���� �������0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� >?9 ������� ���������� ;��������� � )�� ��� �� ���������M �
;����*���� �������0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� >>9 ����������+;���� �)����� ;������� � )�� ��� �� ���������ME
��"� ����0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 99999999999999999999999999999999999999999999
S����� >@9 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �
�"� ����0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� >49 ������� ���������� ;��������� � )�� ��� �� ���������M �
�"� ����0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� >89 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �
;����*��)�� ����������������� �0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 999999
S����� >69 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �
;����*��)�� ����������������� �0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999
S����� >F9 ������� ���������� ;��������� � )�� ��� �� ���������M �
;����*��)�� ����������������� �0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999
S����� >79 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �
;����*������N�+ "�)�������*��0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 99999999
S����� >G9 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �
;����*������N�+ "�)�������*��0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� @59 ������� ���������� ;��������� � )�� ��� �� ���������M �
;����*������N�+ "�)�������*��0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� @?9 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �
�����+�� ���� ����;����*��0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 999999999999999
S����� @>9 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �
�����+�� ���� ����;����*��0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� @@9 ������� ���������� ;��������� � )�� ��� �� ���������M �
�����+�� ���� ����;����*��0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� @49 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �
� �����0*�� ���a� ��������� �� �� ���2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� @89 ����������+;�����)�����;��������)�� ����� ���������M �
� �����0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
8?
8>
88
86
87
8G
8G
6?
6>
6@
6@
6F
6F
6G
F5
F?
F?
F@
F4
F6
FF
FF
112
S����� @69 ������� ���������� ;��������� � )�� ��� �� ���������M �
� �����0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
S����� @F9 P�������� �M������������ ��)�������+����������+ � ���� 9999
S����� @79 ������������������������������ +� 99999999999999999999999999999999999999999999999
S����� @G9 ��� �������������������������������� +�)��������� ��+� 99999
S����� 459 ��� ������������+���� ����)��������� ��+� 9999999999999999999999999999999
Spis rysunków
���9 ?9 -���� �������������*O)�+�� 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 >9 ����"� (�Q � ���)��� ��������� ������� � "� ��� �����
0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 @9 ��� M)������ � �"�*�� ��� ������ 0�/ ��5382� ���)������������
������� �"� �������� 0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 49 ��� M)���������� ������3��� ��������)��� ������)�� ������M �
;����*��3;��������� ������ ������� �"� �������� 0X)�+��2 999999999
���9 89 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � �����
0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 69 ����"� �)�;�����"�����������;��*��� �����0X)�+��2 99999999999999999
���9 F9 ����"� �)�;���� "�����+������;��*��� �����0X)�+��2 9999999999999999
���9 79 - �����������������&��)�;����;����*��0X)�+��2 999999999999999999999999999
���9 G9 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � �� �����
�)�"�����E�����������0-.-20X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 ?59 ����"� �)�;���� �"������ � ����;��*�� � �� ����� �)�"�����E
E�����������0-.-20X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 ??9 ����"� �)�;���� "�����+� � ����;��*�� � �� ����� �)�"�����E
E�����������0-.-20X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 ?>9 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � )�� ��
����M �;����*������ 0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 ?@9 ����"� �)�;�����"�����������;��*��� )�� ������M �;����*��
���� 0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 ?49 ����"� �)�;���� "�����+������;��*��� )�� ������M �;����*��
���� 0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 ?89 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � )�� ��
����M �;����*���� �������0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 ?69 ����"� �)�;�����"�����������;��*��� )�� ������M �;����*��
�� �������0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 ?F9 ����"� �)�;���� "�����+������;��*��� )�� ������M �;����*��
�� �������0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 ?79 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � )�� ��
����M ��"� ����0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 ?G9 ����"� �)�;�����"�����������;��*��� )�� ������M ��"� ����
0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 >59 ����"� �)�;���� "�����+������;��*��� )�� ������M ��"� ����
0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
FG
G5
G@
G4
G4
?@
>F
>F
@?
44
44
44
48
85
85
85
8F
8F
8F
65
65
65
64
64
64
113
���9 >?9 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � )�� ��
����M �;����*��)�� ����������������� �0X)�+��2 999999999999999999999999999999
���9 >>9 ����"� �)�;�����"�����������;��*��� )�� ������M �;����*��
)�� ����������������� �0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 >@9 ����"� �)�;���� "�����+������;��*��� )�� ������M �;����*��
)�� ����������������� �0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 >49 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � )�� ��
����M �;����*������N�+ "�)�������*��0X)�+��2 99999999999999999999999999999999
���9 >89 ����"� �)�;�����"�����������;��*��� )�� ������M �;����*��
����N�+ "�)�������*��0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 >69 ����"� �)�;���� "�����+������;��*��� )�� ������M �;����*��
����N�+ "�)�������*��0X)�+��2 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 >F9 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � )�� ��
����M ������+�� ���� ����;����*��0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999
���9 >79 ����"� �)�;�����"�����������;��*��� )�� ������M ������+�
� ���� ����;����*��0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 >G9 ����"� �)�;���� "�����+������;��*��� )�� ������M ������+�
� ���� ����;����*��0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 @59 ����"� ����������� �)�;���� ;����*�� � ����;��*�� � )�� ��
����M �� �����0X)�+��2 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 @?9 ����"� �)�;�����"�����������;��*��� )�� ������M �� �����
0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
���9 @>9 ����"� �)�;���� "�����+������;��*��� )�� ������M �� �����
0X)�+��2 9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
67
67
67
F>
F>
F>
F8
F8
F8
F7
F7
F7
114