2019

2

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 20/06/2012 tarihinde yayınlanmış olup 01/01/2013 tarihinden itibaren kamu ve özel sektör ayrımı yapılmadan bütün işlerde ve işyerlerinde; her derece, kademe ve türdeki çalışanlar ile stajyer, çırak ve öğrencilerin iş sağlığı ve güvenliğinin tesis edilmesi amaçlanmaktadır.

3

• Çalışanlarımızın sağlık ve güvenlik açısından en iyi koşullara ulaşması için yasal, bilimsel ve etik kriterlere göre İSG hizmetlerini sunmak, çalışanlarımız ve diğer paydaşlarımıza sunulan İSG hizmetlerinin izlenmesi, değerlendirilmesi, plânlama ve koordinasyonun sağlanması ile rehberlik, denetim faaliyetlerinin yürütülmesini sağlamak.

Misyon

• Teknolojinin sunduğu tüm imkânlarla donatılmış, çağdaş ve bilimsel gelişmeler ışığında, günün değişen ve gelişen şartlarına göre en iyi şekilde plânlamayı gerçekleştiren, proaktif bir yaklaşımla alanında uzmanlaşmış yenilikçi personeliyle; İSG alanında etkin, verimli ve örnek bir hizmet birimi olmaktır.

Vizyon

4

İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimlerinin Amacı

Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatı ile okul ve kurumlarındaki; öğrenci,

stajyer, çırak ve çalışanların, çalışma ortamından veya dışarıdan gelecek

tehlike ve risklerden korunmaları için iş sağlığı ve güvenliği politikalarının

kurumsal kültür haline getirilmesini sağlamaktır.

5

İlkelerimiz

Bakanlığımız; • Kurumsal kültürünün geliştirilmesine katkı sunmak, • İnsan kaynaklarının etkin ve verimli bir şekilde hizmet sağlamasına etken olmak, • Fiziki ve sosyal çalışma ortamlarını bilimsel ve etik kriterlere uygun olarak iyileştirmek, • Bilgi ve verilerinin gizliliğinin korunmasına hizmet etmek, • Maddi kaynaklarının ekonomik kullanımına etki etmek, • Stratejik ve güvenlik plânlarının gizliliğinin korunmasına katkı sunmak, • Maddi ve organizasyon yapısının geliştirilmesine hizmet etmek, • Çalışanların aktif katılımı ile kriz yönetimine çözümler getirerek zararların azaltılmasını

sağlamak temel ilkelerimizdir.

6

MERKEZ İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ YAPISI

7

MERKEZ İŞYERİ SAĞLIK VE GÜVENLİK BİRİMİ PERSONEL YAPISI

Görevi Sayı

Birim Koordinatörü 1

İş Güvenliği Uzmanı 7

İşyeri Hekimi (Kısmî Zamanlı) 1

Mühendis 1

Teknisyen 1

Öğretmen 5

Şef 4

VHKİ 1

Memur 1

İşçi 1

TOPLAM 23

8

2014/16 Sayılı Genelge Çalışmaları

Bakanlığımız Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü koordinesinde, İSG hizmetleri hakkında, tüm birimlerin katılımıyla çalıştay yapılmış, Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatı İSG hizmetleri modellenmiş, 2014/16 sayılı Genelge hazırlanarak yayınlanmıştır. Genelge; Bakanlığımız birimlerine, görev alanları ile ilgili görev ve sorumluluklar vermektedir.

9

Millî Eğitim Bakanlığı İSG Modeli

Millî Eğitim Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Modeli; •MEB Kurumsal Kültürüne, •Kurum İnsan Kaynaklarına, •Bilimsel Kriterlere, •Bilgi ve Verilerin Gizliliğinin Korunmasına, •Maddi Kaynakların Ekonomik Kullanımına, •Stratejik ve Güvenlik Planlarının Gizliliğinin Korunmasına, •Maddi ve Organizasyon Yapısının Geliştirilmesine, •Kriz Yönetimine Çözümler Getirilmesine Dayanır. Kamu Yönetimi Anlayışı içinde; 81 İl ve 957 İlçede Yaklaşık 1.180.000 Çalışan ve tüm Öğrencilerimize hizmet sunacak Bakanlığımıza Özgü Model Oluşturulması Hedeflenmektedir.

10

Millî Eğitim Bakanlığı İSG Modeli

Bakanlığımızda İSG alanına ait: planlama, koordinasyon, izleme ve değerlendirme, süreç yönetimi Merkez İSGB tarafından yapılmaktadır. Ayrıca; Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü; İlkyardımcı Eğitim Merkezlerinin Oluşturulması ve Bütçe ile ilgili iş ve işlemler. Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü; Eğitimlerin e-yaygın otomasyon sistemine eklenmesi. Strateji Geliştirme Başkanlığı; Mali Kaynakların Planlanması. İnşaat Emlak Dairesi Başkanlığı; Bina ve Eklentilerin İSG Mevzuatına Uygun Hale Getirilmesi. Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü; Özel politika gerektiren grupta yer alan çalışanlara hizmet sunma

11

Bakanlığımız İşveren Vekilinin Belirlenmesi

Bakanlığımız iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesinde 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ve 2014/16 sayılı Genelge gereğince merkez teşkilatı birimlerinin İşveren sıfatı Bakanlık makamına verilmiştir. İşveren Vekili Görevi; 31/12/2014 tarih ve 7128978 sayılı Makam Oluru ile Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğüne verilmiştir.

12

Bakanlığımız İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulunun Oluşumu

Kurul Başkanı/İşveren Vekili : İsmail ÇOLAK

(Destek Hizmetleri Genel Müdürü)

Kurul Sekreteri : Özkan AVCI

(İş Güvenliği Uzmanı)

Yönetim Temsilcisi : Abdulhamit KARATAŞ

(İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi Daire Başkanı)

İdari İşler Sorumlusu : Bekir PALA

(Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü, İdari İşler Daire Başkanı)

Sivil Savunma Uzmanı : Asef KAYGUSUZ

Çalışan Baş Temsilcisi : Mustafa SAĞIR

(Yetkili Kamu Çalışanları Sendika Temsilcisi)

İşyeri Hekimi : 2019 yılında atanması beklenmektedir.

13

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinin Yönetimi

2014/16 sayılı Genelge ve Merkez İSG Kurulunun kararı ile 81 İlimizde 82 il İSGB kurulmuştur.

82 İSGB

2014/16 sayılı Genelge ve Merkez İSG Kurulunun kararı ile 922 ilçede İlçe ISG Büroları kurulmuştur.

İlkyardımcı Eğitici Eğitimi alan 167 kişi İlkyardımcı Eğitimcisi olarak Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiştir.

2014/16 sayılı Genelge doğrultusunda 81 il merkezinde 82 İlk Yardımcı Eğitim Merkezi (İYEM) oluşturulmuştur.

İş Ekipmanları Periyodik Kontrol Uzmanı (PKU) Kurslarında; Makine Eğitimi Alanından 61, Elektrik Eğitimi Alanından 74, Metal Eğitimi Alanından 27; toplam 162 uzman, AÇSHB tarafından da yetkilendirilerek 67 ilde görevlendirilmiştir.

Asbest Sökümü Eğitimi alan 25 uzman Asbest Söküm Uzmanı olarak yetkilendirilmiştir.

14

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinin Yönetimi

Aydınlatma, Toz, Titreşim, Gürültü (kişisel/ortam), Elektromanyetik Alan, Termal Konfor parametrelerinde; TS EN ISO/IEC 17025 standardı eğitimi alan 8 İş Hijyeni Ölçüm deney personeli TÜRKAK tarafından akredite edilmiştir.

Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatı birimlerinde 283 Yangın Eğitici Formatörü ile ikinci seviye uzmanlığı sağlamak üzere 50 Yangın Uzmanı yetiştirilmiştir.

80 uzmana TS OHSAS 18001/TS ISO 45001, TS ISO 14001 ve TS ISO 9001 standartlarına göre İç Tetkik Görevlisi olarak yetkilendirilmiştir.

30 uzman OHSAS 18001/TS ISO 45001 ve 24 uzman TS ISO 9001 Baş Tetkik Görevlisi olarak yetkilendirilmiştir.

24

AFAD ile yapılan protokol kapsamında 90 uzman Arama ve Kurtarma, Tahliye eğitimcisi olarak yetiştirilmiştir.

Bakanlığımız ile Tarım ve Orman Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı arasında yapılan Okul Sağlığı Hizmetleri

protokolü kapsamında 81 ilde 82 Sağlık Hizmetleri Sorumlusu yetkilendirilmiştir.

15

Sunulan İSG Hizmetinden Nihai Faydalanıcılar

14.631

Daimi İşçi (4857 S.K)

31.175

Geçici İşçi (696 KHK)

78.672

TYP İşçi

129.442

Usta Öğretici ve Ücretli Öğretmen

985.000

Devlet Memuru (657 S.K)

17.500.000 Öğrenci

16

MEBBİS İşyeri Sağlık ve Güvenlik Modülü

MEBBİS İşyeri Sağlık ve Güvenlik Modülünde Kullanıma açılan başlıklar; • Bakanlık İşlemleri

• İş Güvenliği Uzmanı Görevlendirme İşlemleri • İşyeri Hekimi Görevlendirme İşlemleri • İşveren İşlemleri • İşveren Vekili İşlemleri • Çalışan Temsilcisi İşlemleri • Periyodik Kontrol Uzmanı İşlemleri • İç Tetkikçi İşlemleri • Baş Denetçi İşlemleri • Sağlık Hizmetleri Sorumlusu İşlemleri • Risk Tabanlı Ödenek Onay İşlemleri

• Kurum Genel Bilgileri • Risk Değerlendirme İşlemleri • Acil Durum İşlemleri • Kurum Periyodik Kontrol İşlemleri • ISG Profesyonelleri İşlemleri • Denetim Uygulamaları

(*)Veri girişleri sistem tarafından kontrol edilmektedir.

17

Risk Analizi ve Acil Durumların Değerlendirmesi

Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatı birimleri ile okul ve kurumların 2014/16 Sayılı Genelge doğrultusunda Risk Analizi ve Değerlendirmesi yapılmış, Acil Durum planları hazırlanarak, MEBBİS İSGB modülüne Risk girişleri yapılarak elektronik ortamda riskler, acil durumlar ve yapılan tatbikatların izlemesi sağlanmaktadır.

Ayrıca, 2018/7 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Mali İhtiyaçların Yönetimi Genelgesi ile okul/kurumlar tarafından ciddi ve yakın tehlike arz eden risklerin giderilmesi için gerekli mali kaynak ihtiyaçları MEBBİS İSGB modülü ‘Risk Tabanlı Ödenek Talep Ekranı’ üzerinden talep edilmektedir.

52.994 49.918 42.751

-

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

Okul/Kurum Sayısı Acil Durum Planı

HazırlanmıĢ Okul/KurumSayısı

Tatbikat Yapan ve

Raporlandıran Okul/KurumSayısı

TAġRA TEġKĠLATI ACĠL DURUM PLANLARI HAZIRLAYAN VE TATBĠKAT YAPAN OKUL/KURUM

SAYILARI

52.994 50.266 49.669

32.359 28.168

-

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

Okul/Kurum Sayısı Risk Analizi Yapan Okul

/Kurum Sayısı

Risk Değerlendirmesi

KonusundaBilgilendirilendirilmesi

Yapılan Okul /Kurum

Sayısı

Risk Değerlendirme

Raporunun RevizyonÇalıĢmaları Yapan Okul

/Kurum Sayısı

Ön Durum Tespit

Raporu ile OrtamGözetimi Yapan

Okul/Kurum Sayısı

TAġRA TEġKĠLATINDA RĠSK ANALĠZĠ VE ORTAM GÖZETĠMĠ YAPILAN OKUL/KURUM SAYILARI

18

Bakanlığımız 2018/8 sayılı Pansiyonlu Okul Denetimleri Genelgesi kapsamında İl İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi koordinesinde, İş Güvenliği Uzmanlarınca; 2018 yılında 2970 pansiyonlu okulun (%96) sağlık ve güvenlik koşulları bakımından denetimleri yapılmış, 2019 yılında Eylül-Aralık ayı döneminde 3.090 pansiyonlu okulun denetimi devam etmektedir. Denetimde tespit edilen uygunsuzluklar aktif bir biçimde takip edilmektedir. Ayrıca 2019 yılında 540 adet öğretmenevinin (%98) sağlık ve güvenlik koşulları bakımından denetimleri yapılmış ve denetim sonucunda uygunsuzluklar aktif bir biçimde takip edilmektedir. Yapılan denetimlere ait veriler MEBBİS İSGB modülünde kayıt altına alınmaktadır.

Pansiyonlu Okullar ve Öğretmenevleri Denetimleri

19

İş Ekipmanları Periyodik Kontrol Laboratuvar Hizmetleri

(TS EN ISO/IEC 17020 Standardı)

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

Ġl Sayısı GörevlendirilenPKU

68

164

Görevlendirilen Periyodik Kontrol Uzmanı (PKU) Sayısı

-

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

Okul/Kurum Sayısı Ġnsan/Yük AsansörüPeriyodik

KontrolleriYaptırılmıĢ

Okul/Kurum Sayısı

ElektrikTesisatı,Topraklama

Tesisatı PeriyodikKontrolleriYaptırılmıĢ

Okul/Kurum Sayısı

Kalorifer KazanıPeriyodik

KontrolleriYaptırılmıĢ

Okul/Kurum Sayısı

Makine veTezgahların

PeriyodikKontrolleriYaptırılmıĢ

Okul/Kurum Sayısı

Yangın Tesisatı veHortumlar,

Motopomplar, BoruTesisatı Periyodik

KontrolleriYaptırılmıĢ

Okul/Kurum Sayısı

52994

7.356

18.037 18.296

6.835

18.259

TAġRA TEġKĠLATINDA YAPILAN Ġġ EKĠPMANLARI PERĠYODĠK KONTROL VERĠLERĠ

20

Ġġ HĠJYENĠ ÖLÇÜM, TEST VE ANALĠZ LABORATUVAR HĠZMETLERĠ

(TS EN ISO/IEC 17025 Standardı)

Çalışma ortamlarında bulunan; Aydınlatma, Toz, Titreşim, Gürültü (kişisel/ortam), Elektromanyetik Alan, Termal Konfor Parametrelerinde; Tehlike kaynaklarının tespiti için “İş Hijyeni Ölçüm, Test ve Analiz Laboratuarı” TS EN ISO/IEC 17025 Standardı Kapsamında TÜRKAK tarafından (AB-1275-T) akredite edilerek hizmet sunumu yapılmaktadır.

• TS EN ISO/IEC 17025 Kalite Yönetim Sistemi Standardı Dokümanları hazırlanmış yürürlüğe konulmuştur. • Bakanlığımız Genel Müdürlüklerinde işyeri ortam ölçümleri yapılarak raporlanmıştır.

05

1015202530354045

Merkez Teşkilatı (Genel

Müdürlükler)

Merkeze Bağlı Taşra

Teşkilatı (DAYM)

Merkez Teşkilatı (Devlet

Kitapları DÖSE)

Merkez Teşkilatı (Adnan

Güneşoğlu Kampüsü)

Taşra Teşkilatı

(MTAL,Lise)

Diğer Kurumlar

(Yargıtay, Gıda TarımBak. PTT)

28

1 1 1

47

6

İŞ HİJYENİ ÖLÇÜM, TEST VE ANALİZ LABORATUVAR ÖLÇÜMLERİ

21

YÖNETİM SİSTEMLERİ BELGELENDİRME HİZMETLERİ

TS OHSAS 18001/TS ISO 45001 , TS ISO 14001 ve TS ISO 9001 Yönetim Sistemlerinde 80 uzman İç Tetkik Görevlisi olarak, TS OHSAS 18001/TS ISO 45001 İSG Yönetim Sistemlerinde 30 uzman Baş Tetkik Görevlisi, TS ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemlerinde 24 uzman Baş Tetkik Görevlisi olarak yetkilendirilmiştir.

*DEĞER+

59

TS OHSAS 18001 BELGELENDİRME BAŞVURULAR

İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri

Okul/Kurum Müdürlükleri

*DEĞER]

55

TS OHSAS 18001 BELGELİ OKUL/KURUM

Belgelendirilen İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri

Belgelendirilen Okul/Kurum Müdürlükleri

22

690.442

50.599

93.800

16.379

6.810

26.298

96.272

61.300

89.245

75.865

576.607

- 100.000 200.000 300.000 400.000 500.000 600.000 700.000 800.000

ÇalıĢanların Temel ĠSG Eğitimi

Hijyen Eğitimi

Risk Değerlendirme Eğitimi

Tehlikeli ve Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan ĠĢlerdeÇalıĢtırılacakların Mesleki Eğitimi

Özel politika gerektiren personelin eğitimi

Ġlkyardımcı Eğitimi

Yangınla mücadele eğitimi

Arama, kurtarma ve tahliye eğitimi

KiĢisel koruyucu donanımların kullanımı ve bakımı eğitimleri

ĠĢbaĢı (oryantasyon) Eğitimi

Öğrenci/Çırak ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi alan öğrenci sayısı

BAKANLIĞIMIZ MERKEZ VE TAŞRA TEŞKĠLATINDA VERĠLEN EĞĠTĠMLER

23

TS ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi çerçevesinde okul ve kurumlarımızda Sıfır Atık Projesi başlatılmış, buralardaki atıkların (ambalaj atığı, özel atık, tıbbi atık, tehlikeli atıkların) kaynağından ayrı ayrı toplanarak geri dönüşüm ve geri kazanım süreci içinde değerlendirilerek; öğrenci ve çalışanlarımızın sağlık ve güvenliği ile çalışma çevresini tehdit edecek etmenler kontrol altında tutulmakta, kaynakların daha verimli kullanılmasını, atık oluşumunun engellenmesi sağlanmaktadır.

SIFIR ATIK PROJESİ

15.000 kurumda Atık

Yönetim Sistemi tamamlanmıştır.

Pilot il olarak seçilen Ankara’da 58.293 öğrenciye

Sıfır Atık farkındalık

eğitimi verilmiştir.

12.000 Öğretmene

Sıfır Atık Eğitimi

verilmiştir.

9.286 Okulumuzda 119.542 kg ve

69.385 lt tehlikeli kimyasal atık

toplanarak bertaraf edilmek üzere

yetkili birimlere gönderilmiştir.

24

OKUL SAĞLIĞI HİZMETLERİ

Okul Sağlığı Hizmetlerine yönelik çalışmalar, Bakanlığımız ve Sağlık Bakanlığı arasında imzalanan "Okul Sağlığı Hizmetleri İşbirliği Protokolü" çerçevesinde yapılmaktadır.

Protokol kapsamında oluşturulan "Okulda Sağlığın Korunması ve Geliştirilmesi Programı” çerçevesinde; okul çağındaki bütün çocukların bedenen, ruhen ve sosyal yönden tam bir iyilik halinde olmasının sağlanması ve sürdürülmesi, sağlıklı bir çevrede gelişimi, ailelerin ve toplumun sağlık düzeyinin yükseltilmesine yönelik çalışmalar yapılmaktadır.

Ayrıca, öğrencilerin yıllık periyodik muayene/izlemleri kayıtlı oldukları aile hekimlikleri tarafından yapılacaktır.

25

BEYAZ BAYRAK PROĞRAMI

Örgün ve yaygın eğitim kurumlarının temizlik ve hijyen konusunda teşvik edilmesi, okul sağlığının daha iyi düzeye çıkarılması, yaşam kalitesinin yükseltilmesi ve yeterli eğitim almış sağlıklı nesiller yetiştirilmesi amacıyla Bakanlığımız ile Sağlık Bakanlığı arasında “Beyaz Bayrak İşbirliği Protokolü” imzalanmıştır. Protokol kapsamında toplam 34.396 okul Beyaz Bayrak almaya hak kazanmıştır.

BESLENME DOSTU OKULLAR PROGRAMI

Okul sağlığının geliştirilmesi, öğrencilerin sağlıklı beslenme ve hareketli yaşam konularında teşvik edilmesi ve iyi uygulamaların desteklenmesi amacıyla Bakanlığımız ile Sağlık Bakanlığı arasında “Okul Sağlığı Hizmetleri İşbirliği Protokolü” imzalanmıştır. Protokol kapsamında, 16.812 okul Beslenme Dostu Okul olmaya hak kazanmıştır.

OKULDA DİYABET EĞİTİM PROGRAMI

Diyabetle ilgi eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları kapsamında Bakanlığımız, Sağlık Bakanlığı ve Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derneği arasında “Okullarda Diyabet Eğitim Programı” protokolü imzalanmıştır. Okulda Diyabet Eğitim Programı kapsamında; 2018-2019 eğitim öğretim yılında 7.809.663 öğrenciye, 673.865 idareci, öğretmen, memura, 34.997 kantin işletmecisi ve çalışanına, 70.404 servis şoförüne ve 1.815.970 veliye eğitimler verilmiştir.

SAĞLIKLA İLGİLİ FİZİKİ UYGUNLUK KARNESİ

Öğrencilerde fiziksel aktivite alışkanlığı kazandırmak, beden eğitimi dersi müfredatında fiziksel etkinliklere katılım için gerekli fiziksel becerileri geliştirmek ve etkin, sağlıklı bir yaşam tarzı sağlayan öğrencinin bilgi, beceri ve tutumunu geliştirmek amacı ile Fiziksel Uygunluk Karnesi düzenlenmektedir. Yılda 2 kez yapılan uygulamada mekik, şınav, otur-uzan esneklik ölçümü, vücut ağırlığı ve boy uzunluğu ölçümü değerlendirilmektedir. 2018 yılında 12.634.855 öğrenciye Fiziksel Uygunluk Karnesi düzenlenmiştir.

GIDA İŞLETMELERİNİN DENETİMİ

Okul Kantinlerinde Satılacak Gıdalar ve Eğitim Kurumlarındaki Gıda İşletmelerinin Hijyen Yönünden Denetlenmesi Konulu Genelge kapsamında gıda işletmeleri denetlenmektedir. İllerde, İl Millî Eğitim Müdürlüğü, Halk Sağlığı Müdürlüğü, Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü temsilcilerinden oluşan İl Denetim Komisyonu ve ilçelerde ise İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü, TSM ve Gıda, Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü temsilcilerinden oluşan İlçe Denetim Ekipleri tarafından denetimler yapılmaktadır.

OKUL SAĞLIĞI HİZMETLERİ

26

27

28

29

30

31

32

İnsanı Yaşat ki, Devlet Yaşasın !

İlkesi ile Çalışmalarımız Devam Etmektedir.