DOM ZRAVLJA LESKOVACDOM ZRAVLJA LESKOVAC

POZICIONIRANJE POZICIONIRANJE U MAMOGRAFIJIU MAMOGRAFIJI

vrt GORAN ZDRAVKOVIĆvrt GORAN ZDRAVKOVIĆ

ŠTA JE MAMOGRAFIJA ?ŠTA JE MAMOGRAFIJA ?

Mamografija je radiološka metoda Mamografija je radiološka metoda za vizuelizaciju parenhima dojkeza vizuelizaciju parenhima dojke

Tkivo dojke se sastoji od Tkivo dojke se sastoji od lipomatoznog ilipomatoznog i

fibroglandularnog tkivafibroglandularnog tkiva Za kvalitetan mamogram potrebni su Za kvalitetan mamogram potrebni su

optimalnioptimalni

tehnički uslovi i adekvatno tehnički uslovi i adekvatno pozicioniranjepozicioniranje

ANATOMIJA DOJKEANATOMIJA DOJKE

KVADRANTI DOJKEKVADRANTI DOJKE

TEHNIČKI USLOVITEHNIČKI USLOVI

Za mamografiju se koriste posebni Za mamografiju se koriste posebni rentgen aparati namenjeni ISKLJUČIVO rentgen aparati namenjeni ISKLJUČIVO za snimanje dojkeza snimanje dojke

Kasete od plastike sa pojačivačkim Kasete od plastike sa pojačivačkim folijama zafolijama za

mamografiju (MIN-R)mamografiju (MIN-R) Dimenzije 18x24 24x30Dimenzije 18x24 24x30 Jednoslojni filmovi za mamografiju(MIN-R)Jednoslojni filmovi za mamografiju(MIN-R) Posebne mašine za obradu filmaPosebne mašine za obradu filma

MAMOGRAF(SENOGRAFMAMOGRAF(SENOGRAF))

Ro cevRo cev KolimatorKolimator StativStativ Nosač kaseteNosač kasete Antirasipna rešetkaAntirasipna rešetka AEC(kontrola automatske AEC(kontrola automatske

ekspozicije-jontomat)ekspozicije-jontomat) Uređaj za kompresijuUređaj za kompresiju

MAMOGRAF(SENOGRAFMAMOGRAF(SENOGRAF))

MAMOGRAF(SENOGRAFMAMOGRAF(SENOGRAF))

POZICIONIRANJEPOZICIONIRANJE Prikaz parenhima dojke u celosti u dvePrikaz parenhima dojke u celosti u dve

približno suprotne ravnipribližno suprotne ravni Anatomska pokretljivost dojke ka Anatomska pokretljivost dojke ka

napred,medijalnonapred,medijalno

i na gorei na gore Kompresija dojke :smanjenje volumena,Kompresija dojke :smanjenje volumena,

smanjenje superpozicije tkiva dojke,smanjenje superpozicije tkiva dojke,

imobilizacija dojkeimobilizacija dojke

Podeljene su na Podeljene su na STANDARDNE (STANDARDNE (CCCC i i MLOMLO) i) i SPECIJALNESPECIJALNE

STANDARNE POZICIJESTANDARNE POZICIJE

CC-kranio kaudalna:CC-kranio kaudalna: Kompresija dojke u sagitalnoj ravniKompresija dojke u sagitalnoj ravni

X zrak pada pod uglom od 90 X zrak pada pod uglom od 90 stepeni nastepeni na

gornju površinu dojkegornju površinu dojke

CC- POZICIJACC- POZICIJA

OCENA KVALITETAOCENA KVALITETA

kompletni medijalni,subareolarni i kompletni medijalni,subareolarni i centralni centralni

delovi dojkedelovi dojke lateralni delimičnolateralni delimično polukružna senka pektoralnog mišića upolukružna senka pektoralnog mišića u posteriornim delovimaposteriornim delovima mamila u profilumamila u profilu nema nabora kože i artefakatanema nabora kože i artefakata PNL ne kraća od 1cm u odnosu na MLOPNL ne kraća od 1cm u odnosu na MLO

CC-MAMOGRAM CC-MAMOGRAM

MLO-POZICIJAMLO-POZICIJA

Medio-lateralna-kosaMedio-lateralna-kosa Kompresija dojke pod uglom kojim Kompresija dojke pod uglom kojim

sese

pektoralni mišić pruža do nivoa pektoralni mišić pruža do nivoa mamilemamile

30-60 stepeni u zavisnosti od 30-60 stepeni u zavisnosti od konstitucijekonstitucije

pacijentapacijenta

MLO-POZICIJAMLO-POZICIJA

OCENA KVALITETAOCENA KVALITETA

cela dojkacela dojka aksilarni nastavakaksilarni nastavak donji deo aksiledonji deo aksile trouglasta senka pektoralnog mišićatrouglasta senka pektoralnog mišića okrenuta vrhom na dole do PNLokrenuta vrhom na dole do PNL inframamarni sulkusinframamarni sulkus mamila u profilumamila u profilu nema nabora kože i artefakatanema nabora kože i artefakata

MLO-MAMOGRAMMLO-MAMOGRAM

SPECIJALNE POZICIJESPECIJALNE POZICIJE

Modifikacije MLO položajaModifikacije MLO položaja Modifikacije CC položajaModifikacije CC položaja Uvećanje (makromamografija)Uvećanje (makromamografija) TangencijalniTangencijalni Ciljana kompresija regijeCiljana kompresija regije

MODIFIKACIJA MLO MODIFIKACIJA MLO POLOŽAJAPOLOŽAJA

ML-medio-lateralnaML-medio-lateralna Kompresija dojke pod uglom od 90 Kompresija dojke pod uglom od 90

stepenistepeni Koristi se za precizno određivanje Koristi se za precizno određivanje

lokalizacijelokalizacije

promena u volumenu dojkepromena u volumenu dojke Ne vide se aksilarni nastavak i Ne vide se aksilarni nastavak i

posteriorni delovi posteriorni delovi

dojke u celosti kao na MLOdojke u celosti kao na MLO

ML-POZICIJAML-POZICIJA

LM POZICIJALM POZICIJA

Latero-medijalna pozicijaLatero-medijalna pozicija Kompresija dojke pod uglom od 90 Kompresija dojke pod uglom od 90

stepenistepeni Bolji prikaz medijalnih kvadranataBolji prikaz medijalnih kvadranata

LM POZICIJALM POZICIJA

LMO POZICIJALMO POZICIJA

Latero-medijalni-kosa pozicijaLatero-medijalni-kosa pozicija Kompresija dojke pod istim uglom kao za Kompresija dojke pod istim uglom kao za

MLO MLO

ali nosač kasete je na medijalnim ali nosač kasete je na medijalnim kvadrantimakvadrantima

Kod pacijenata sa pejsmejkerom ili kifozomKod pacijenata sa pejsmejkerom ili kifozom Prikazuju se promene koje su u medijalnimPrikazuju se promene koje su u medijalnim

kvadrantima posteriorno lokalizovane na CCkvadrantima posteriorno lokalizovane na CC

mamogramumamogramu

LMO POZICIJALMO POZICIJA

SIO POZICIJASIO POZICIJA

Superolateralna-inferomedijalna-kosa Superolateralna-inferomedijalna-kosa Kod pacijenata sa pejsmejkerom ili Kod pacijenata sa pejsmejkerom ili

kifozomkifozom Prikazuju se promene koje su u Prikazuju se promene koje su u

medijalnimmedijalnim

kvadrantima posteriorno lokalizovane kvadrantima posteriorno lokalizovane na CCna CC

mamogramumamogramu

SIO POZICIJASIO POZICIJA

AT POZICIJAAT POZICIJA

Snimak aksilarnog nastavka Snimak aksilarnog nastavka dojke(axillary tail)dojke(axillary tail)

“ “KLEOPATRIN POLOŽAJ”KLEOPATRIN POLOŽAJ” Kompresija aksilarnog nastavka Kompresija aksilarnog nastavka

dojke pod uglom od 45 do 60 stepeni dojke pod uglom od 45 do 60 stepeni

AT POZICIJAAT POZICIJA

AV POZICIJAAV POZICIJASnimak aksile (axillary view)Snimak aksile (axillary view)

Prikaz cele aksilePrikaz cele aksile

MODIFIKACIJE CC MODIFIKACIJE CC POZICIJEPOZICIJE

FB (from below)obrnuta CC pozicijaFB (from below)obrnuta CC pozicija XCCL i XCCM (exaggerated) pozicijeXCCL i XCCM (exaggerated) pozicije prikaz promena lokalizovanih prikaz promena lokalizovanih

posteriorno uposteriorno u

medijalnim ili lateralnim medijalnim ili lateralnim kvadrantimakvadrantima

RCCL i RCCM(rolled)RCCL i RCCM(rolled) nema superpozicijenema superpozicije

XCCL XCCL XCCM XCCM

XCCLXCCL

RCCL i RCCMRCCL i RCCM

LUMPOGRAMLUMPOGRAM

CL POZICIJACL POZICIJA

Snimak intermamarne Snimak intermamarne brazde(cleavage)brazde(cleavage)

MAKROMAMOGRAFIJAMAKROMAMOGRAFIJA

Uvećanje mikrokalcifikacijaUvećanje mikrokalcifikacija

Bez rešetkeBez rešetke

Uvećanje 1.5 i 1.8 putaUvećanje 1.5 i 1.8 puta

CILJANA KOMPRESIJACILJANA KOMPRESIJA

Kompresija suspektne regijeKompresija suspektne regije

Mali fokus=mnogo oštrijeMali fokus=mnogo oštrije

Sa i bez uvećanjaSa i bez uvećanja

Kolimatori –pravougaoniKolimatori –pravougaoni

i “de” kolimatorii “de” kolimatori

TAN POZICIJATAN POZICIJA

Tangencijalni snimak dojkeTangencijalni snimak dojke Lokalizacija kalcifikacija dermalne ili Lokalizacija kalcifikacija dermalne ili

parenhimskeparenhimske Koristi se marker nalepnicaKoristi se marker nalepnica

TAN POZICIJATAN POZICIJA

ID POZICIJEID POZICIJE

ID(implant displaced) ID(implant displaced) izmeštanje implantaizmeštanje implanta Suština je kompresija parenhima Suština je kompresija parenhima

dojkedojke

ispred implantaispred implanta

ID POZICIJEID POZICIJE

ID MAMOGRAMID MAMOGRAM

MUŠKA DOJKAMUŠKA DOJKA Retko se izvodiRetko se izvodi MLO i CC(ginekomastija) češće FBMLO i CC(ginekomastija) češće FB

Najčešće greškeNajčešće greške

Najčešće greškeNajčešće greške

NE ZABORAVITE !NE ZABORAVITE !

Čak i vožnja bicikla se zaboravlja bez Čak i vožnja bicikla se zaboravlja bez vežbanjavežbanja

NE ZABORAVITE !NE ZABORAVITE !

Radiolog vidi Radiolog vidi SAMOSAMO ono što mu ono što mu tehničar prikaže tehničar prikaže

na mamogramuna mamogramu

HVALA NA PAŽNJIHVALA NA PAŽNJI