poznaj gospodarkę: brazylia czy nastąpią rotacje w rankingu

Studenckie Koło Naukowe Finansów Wydział Zarządzania UW

Analizy przygotowywane są przez członków Strefy Analitycznej SKNF WZ UW www.facebook.com/StrefaAnalityczna

Poznaj gospodarkę:

Brazylia

Czy nastąpią rotacje w

rankingu największych

gospodarek świata?

Analiza gospodarki brazylijskiej przygotowana przez członków

Strefy Analitycznej SKNF WZ UW.



Spis treści

1. Wstęp ...................................................................................................................................... 3

2. Sytuacja polityczna .................................................................................................................. 3

3. Bank Centralny i polityka pieniężna ........................................................................................ 5

4. Wskaźniki makroekonomiczne ................................................................................................ 9

5. Struktura gospodarki ............................................................................................................. 15

6. Znane spółki ........................................................................................................................... 18

7. Podsumowanie ...................................................................................................................... 20



1. Wstęp

Brazylia jest największym paostwem w Ameryce Południowej, zarówno pod

względem powierzchni, jak i liczby mieszkaoców. Jest również bardzo liczącym się graczem

pośród grupy największych gospodarek świata. W tej chwili, paostwo to zajmuje siódme

miejsce w wielkości nominalnej PKB wśród krajów na całym globie. Coraz częściej jednak

mówi się, że Brazylia rozwija się z prędkością pozwalającą na awans nawet o kilka pozycji w

tym zestawieniu. Jakie są realne szanse na taką kolej rzeczy? Jak na gospodarkę naprawdę

wpływają masowe imprezy – niedawno w przypadku Brazylii – Mistrzostwa świata w piłce

nożnej? W niniejszej publikacji staramy się rozwiad wszelkie wątpliwości dotyczące tych, oraz

wielu innych pytao.

2. Sytuacja polityczna

Brazylia to republika związkowa, która podzielona jest na 26 stanów i 1 dystrykt

federalny. Podstawowym aktem prawnym jest konstytucja, uchwalona 5 października 1988

roku przez Narodowe Zgromadzenie Konstytucyjne, która uznaje suwerennośd,

obywatelstwo, godnośd osoby ludzkiej, społeczne wartości pracy i wolnej inicjatywy oraz

pluralizm polityczny za podstawy paostwowości. Władza wykonawcza w paostwie należy do

Prezydenta, natomiast władza ustawodawcza do dwuizbowego parlamentu, czyli Kongresu

Narodowego, który składa się z Senatu i Izby Deputowanych.

Kadencja prezydenta trwa cztery lata i rozpoczyna się pierwszego stycznia roku

następującego po wyborach. Wybory natomiast odbywają się w pierwszą niedzielę

października w pierwszej turze oraz, jeżeli to konieczne, w ostatnią niedzielę października w

drugiej turze w roku poprzedzającym zakooczenie kadencji urzędującego prezydenta.

Obecnie funkcję tę pełni Dilma Vana Rousseff, która jest równocześnie pierwszą kobietą na

tym stanowisku.

Kongres Narodowy składa się z Senatu i Izby Deputowanych. Senat Federalny jest

wyższą izbą i składa się z 81 senatorów, których kadencja trwa 8 lat. Są wybierani po trzech, z

dystryktu federalnego oraz z każdego ze stanów. Obecnym przewodniczącym Senatu jest

Renan Calheiros. Izba Deputowanych składa się z 513 parlamentarzystów. Wybierani są oni

na 4-letnią kadencję w wyborach ogólnych, przez proporcjonalną większośd głosów. W tym

przypadku, liczba posłów, którą mogą wysład poszczególne stany nie jest równa i zależy od

wielkości tych stanów. Obecnym przewodniczącym Izby Deputowanych jest Henrique

Eduardo Alves.



Przedostatnie wybory parlamentarne i, równocześnie, prezydenckie odbyły się w

Brazylii 3 października 2010 roku. W wyborach do obu izb zwyciężyła koalicja partii,

popierających Dilmę Rousseff. W wyborach do Izby Deputowanych koalicja ta zdobyła aż 311

mandatów (60,6%), a w wyborach do Senatu – 43 mandaty (79,6%). Największe poparcie

uzyskały Partia Pracujących (PT) i Partia Ruchu Demokratycznego Brazylii (PMDB). Pierwsza

zdobyła największą liczbę mandatów w Izbie Deputowanych (88 – 17,2%), natomiast druga

uzyskała największą liczbę mandatów w Senacie Federalnym (16 – 29,6%). Duże poparcie

zdobyły również Partia Socjaldemokratyczna Brazylii (PSDB), Demokraci (DEM), Partia

Republiki (PR), Partia Postępowa (PP) i Brazylijska Partia Socjalistyczna (PSB).

Źródło: opracowanie własne

Źródło: opracowanie własne

17,15% 15,40%

10,33% 8,38% 7,99% 7,99%

6,63%

26,13%

PT PMDB PSDB DEM PR PP PSB Pozostali

Oficjalne wyniki wyborów parlamentarnych z 3 października 2010 roku

Izba Deputowanych

29,63%

20,37%

9,26% 7,41%

5,56% 5,56%

22,21%

PMDB PT PSDB PP PR PSB Pozostali

Oficjalne wyniki wyborów parlamentarnych z 3 października 2010 roku

Senat Federalny



W 2014 roku od 12 czerwca do 13 lipca odbywały się w Brazylii Mistrzostwa Świata w

Piłce Nożnej. Została ona ogłoszona jako gospodarz turnieju 30 października 2007 roku, kiedy

urząd prezydenta pełnił Luiz Inácio Lula da Silva. Wydarzeniu temu towarzyszyły duże

kontrowersje, również od strony politycznej. Rząd krytykowany był za swoje działania, które

były postrzegane jako dążenie do segregacji i wykluczenia społecznego. Inną kontrowersyjną

kwestią są pieniądze wydane na organizację Mistrzostw Świata. Mundial pochłonął około 14

mld dolarów. W Brazylii znaleźli się zarówno zwolennicy jak i przeciwnicy tego

przedsięwzięcia. Wiele osób zastanawiało się jak to przedsięwzięcie wpłynie na wybory,

które miały odbyd się w 2014 roku.

5 października 2014 roku odbyły się w Brazylii ostatnie do tej pory wybory

prezydenckie i parlamentarne, które miały pokazad jak Mistrzostwa Świata wpłynęły na

sytuację polityczną w tym kraju. Co ciekawe, nie uległa ona szczególnym zmianom.

Prezydentem kolejny raz została Dilma Rousseff, która zdobyła aż 41,6% głosów w pierwszej

turze wyborów i 51,6% głosów w drugiej turze wyborów, wygrywając tym samym z Aécio

Neves. W wyborach parlamentarnych do obydwu izb, podobnie jak w 2010 roku, zwyciężyła

koalicja partii popierających Dilmę Rousseff na czele z Partią Robotniczą (PT).

3. Bank Centralny i polityka pieniężna

Bank centralny Brazylii został założony w grudniu 1964 roku, a więc jest

stosunkowo młodą instytucją w porównaniu do swoich europejskich odpowiedników.

Podobnie jak inne banki centralne na świecie Bank Brazylii jest główną władzą monetarną

w kraju, a do jego podstawowych zadao należy zapewnienie stabilności i rozwoju

krajowego systemu finansowego, a także dbanie o konkurencyjnośd i trwałośd brazylijskiej

waluty.

Siedziba banku znajduje się w stolicy paostwa - Brasilii, a obecnym przewodniczącym

jest Alexandre Tombini. Podobnie do innych banków centralnych na świecie, w tym

rodzimego NBP, Bank Brazylii w 1996 roku zdecydował się na powołanie specjalnego

komitetu polityki pieniężnej, którego działalnośd można porównad do zadao realizowanych

przez polską Rade Polityki Pieniężnej. COPOM, czyli brazylijski komitet polityki pieniężnej

staję przed bardzo istotnymi zadaniami. Przede wszystkim spoczywa na nim

odpowiedzialnośd za uczestników rynku do polityki monetarnej prowadzonej przez Bank

Brazylii, a także do krótkoterminowych stóp procentowych. Kolejnym celem, który stał za

stworzeniem COPOM było zwiększenie przejrzystości oraz ulepszenie procesu podejmowania

decyzji dotyczących polityki pieniężnej.



Bardzo ważnym instrumentem w polityce pieniężnej prowadzonej przez Bank Brazylii

jest rata overnight ustalana dla rynku międzybankowego, zwana SELIC. Wyznacza ona

aktualny koszt pieniądza na rynku międzybankowym, zatem ma ogromny wpływ na

późniejsze oprocentowanie kredytów i depozytów w bankach.

Charakterystyczną cechą brazylijskiego systemu finansowego są jedne z najwyższych

stóp procentowych wśród gospodarek zaliczanych do rozwiniętych i rozwijających się. W

związku z tym oprocentowanie kredytów bankowych w kraju jest wysokie jak na standardy

europejskie, a dodatkowo jeden z najwyższych na świecie spreadów bankowych zapewnia

bankowym wysokie dochody bez konieczności walki o klienta. W ostatnich dniach

października 2014 roku doszło do niespodziewanej przez uczestników rynku podwyżki stóp

procentowych, nastąpiło to dokładnie 2 dni po wyborach. Co ciekawe, tylko 1 z 54

ankietowanych na kilka dni przed posiedzeniem COPOM ekonomistów spodziewał się

takiego ruchu. Stopy procentowe zostały podwyższone o 25 punktów bazowych do poziomu

11,25%. Przyczyn tego posunięcia można doszukiwad się w obecnym poziomie inflacji w

Brazylii, która w październiku wyniosła 0,48% w porównaniu z wrześniem, a w ujęciu

rocznym jest już to 6,62%. Byd może Bank Brazylii chciał również zaprezentowad swoją

niezależnośd od rządu, czyli jeden z kluczowych czynników decydujących o wiarygodności

instytucji na arenie międzynarodowej, bo podwyżka stóp odbyła się dokładnie 2 dni po tym

jak na urząd prezydenta została wybrana Dilma Rousseff.

Tak na przestrzeni ostatnich 4 lat prezentował się poziom stóp procentowych w

Brazylii. Widoczny jest dołek w okolicach przełomu 2012 i 2013 roku, jednak od tamtego

czasu stopy procentowe systematycznie rosły dochodząc do obecnego poziomu 11,25%.

Źródło: tradingeconomics.com - stopy procentowe w Brazylii 2010-2014



Bank Centralny w Brazylii regularnie publikuje swoje prognozy dotyczącego

oczekiwanego poziomu inflacji i właśnie z tych dokumentów można również wynieśd i

zrozumied ostatnią decyzję banku o podwyższeniu stóp procentowych.

źródło: bcb.gov.br - prognozy Banku Brazylii dotyczące inflacji.

Powyższa tabela zawiera wszystkie dane dotyczące inflacji w Brazylii w latach 1999-2016.

Zaczynając od celu inflacyjnego, w dalszych kolumnach znajdują się poziomy dopuszczalnych

odchyleo oraz aktualny wynik inflacji w danych roku, dzięki czemu można sprawdzid czy

prowadzona polityka pieniężna w danym okresie była skuteczna. W 2014 roku cel inflacyjny

wynosi 4,5% ± 2%, a już w październiku inflacja w ujęciu rocznym wyniosła 6,62%, zatem

podniesienie stóp procentowych pod koniec ubiegłego miesiąca z punktu widzenia polityki

pieniężnej było słusznym posunięciem.

Poniższy wykres prezentuje jak zachowywała się inflacja w ciągu ostatnich 4 lat. Jak

widad jej poziom od początku bieżącego roku cały czas rośnie i bardzo możliwe, że w tym

roku nie uda się osiągnąd celu inflacyjnego zakładanego przez Bank Brazylii.



Źródło: tradingeconomics.com - Poziom inflacji 2010-2014

Brazylijski real od początku roku osłabił się o 9,82% w stosunku do dolara

amerykaoskiego, a w samym tylko listopadzie o 5,41% i tym samym znalazł się na najniższych

poziomach od blisko 9 lat. Dlatego też Bank Brazylii zapowiedział możliwe interwencje na

rynku walutowym, tak aby zatrzymad dalsze osłabianie brazylijskiej waluty.

Źródło: tradingeconomics.com - Kurs reala w stosunku do dolara 2010-2014

Rezerwy walutowe Banku Brazylii od 2010 roku systematycznie się powiększały,

jednak w ciągu ostatnich 2 lat wzrost się zatrzymał i rezerwy utrzymują się na względnie

stałym poziomie. Jeżeli jednak bank centralny w niedalekiej przyszłości zdecyduje się na

interwencje w celu obrony kursu brazylijskiego reala to wtedy rezerwy mogą ulec

pomniejszeniu.



644,73 506,04 663,73 1089,26

1653,54

2474,64 2246,04

0,00

1000,00

2000,00

3000,00

2000 01 02 03 04 05 06 07 08 09 2010 11 12 13

Nominalny PKB (mld USD)

Źródło: tradingeconomics.com - Rezerwy walutowe Brazylii 2010-2014

4. Wskaźniki makroekonomiczne

Produkt krajowy brutto

Brazylia to według danych CIA z 2013 roku siódma co do wielkości nominalnej

gospodarka na świecie (ósma wg Parytetu Siły Nabywczej – PPP). Coraz częściej mówi się

jednak o tym, że w najbliższych latach kraj może również wyprzedzid takie gospodarki, jak

Wielka Brytania, czy Francja, gdyż coroczne wzrosty realnego PKB są widocznie wyższe, od

tych Europejskich.

Najwyższa odnotowana wartośd PKB Brazylii przypada na rok 2011 i wynosi 2474,64

miliarda USD. Na poniższym wykresie widzimy doskonale z jaką prędkością rozwija się

Produkt Krajowy Brutto w tym kraju. W 2002 roku było to zaledwie 506 mld USD.

Źródło: countryeconomy.com, opracowanie własne



By ukazad jednak w sposób bardziej realny poziom dobrobytu w danym kraju,

powinniśmy przyjąd wartości per capita, czyli przeliczone na jednego mieszkaoca. Okazuje

się, że Brazylia, pomimo ogromnej wartości nominalnego PKB, nie wypada za dobrze w tym

zestawieniu. Oto tabela prezentująca jej miejsce w rankingu wraz z wielkością PKB per capita

wg Parytetu Siły Nabywczej.

Źródło: Międzynarodowy Fundusz Walutowy

Inflacja

Od 2005 roku, celem banku centralnego Brazylii, jest utrzymani inflacji na poziomie

4,5%. Na wykresie poniżej nie widzimy wielkich odchyleo od tej wartości, niemal dokładnie

od wspomnianego wcześniej roku 2005. Swoistym rekordem jest rok 2003, w którym inflacja

wynosiła w swoim szczytowym okresie powyżej 17%. Jak widzimy, Brazylia nie przeżywa

obecnie podobnego – deflacyjnego problemu jak niemal cała Europa. Wartośd inflacji

utrzymuje się regularnie na poziomie ok. 6%.

nr Kraj PKB per capita (PPP)

47 Polska 23 273 USD

53 Argentyna 22 363 USD

59 Urugwaj 19 679 USD

73 Botswana 15 241 USD

74 Palau 15 005 USD

75 Brazylia 14 987 USD

76 Czarnogóra 14 666 USD

77 Irak 14 367 USD



Bezrobocie

Regularnośd, z jaką stopa bezrobocia w Brazylii spada od roku 2002 jest wręcz

imponująca. W latach 2002 – 2004, bezrobocie utrzymywało się na poziomie mniej więcej

12%. Obecnie natomiast, wartości te pokazują, że Brazylia nie musi się wstydzid nawet w

porównaniu z krajami, które wręcz słyną z niskiego bezrobocia, takimi jak na przykład

Niemcy. W roku 2014, bezrobocie w Brazylii waha się w granicach 5%. W celach

porównawczych należy dodad, że średnia stopa bezrobocia dla krajów Unii Europejskiej to

teraz dwukrotnie więcej – około 10% (źródło: Eurostat).

Wskaźnik wolności gospodarczej

Jest rzeczą powszechnie wiadomą, że Brazylia nie należy do krajów przesadnie

wolnorynkowych. Ranking fundacji Heritage pozwala jedna uświadomid sobie skalę tego

problemu. Brazylia zajmuje niechlubne 114 miejsce ze 178 notowanych krajów w całym

zestawieniu. Wyprzedziły ją takie paostwa, jak między innymi Honduras, czy Kenia.

Zgodnie z danymi, do największych problemów gospodarki Brazylii należy korupcja.

Bank centralny Brazylii jednak nie najgorzej radzi sobie ze stabilnością monetarną, z czym

możemy się na pewno zgodzid.



Rządy prawa Ograniczony rząd

Prawo własności 50.0 Wydatki rządowe 54.1

Wolnośd od korupcji 37.9 Wolnośd fiskalna 68.8

Efektywnośd regulacji Wolne rynki

Swoboda działalności gospodarczej 53.8 Wolny handel 69.3

Stosunki, prawo do pracy i płace 49.8 Wolnośd inwestycyjna 55.0

Stabilnośd monetarna 69.9 Wolnośd finansowa 60.0

Wskaźnik wolności gospodarczej 56.9 Pozycja w rankingu 114 Źródło: Heritage Foundation Index, opracowanie własne

PMI

PMI to wskaźnik aktywności finansowej - jeśli przyjmuje on wartośd powyżej 50,

oznacza to ożywienie w danym sektorze gospodarki. Na chwilę obecną, PMI dla przemysłu w

Brazylii wynosi 49, dla usług natomiast jeden punkt mniej – 48. Jest to znaczny spadek

względem początkowych miesięcy roku 2013, w którym wartości te osiągały poziom nawet

powyżej 54 punktów. Ciągłe spadki tego wskaźnika w ostatnich miesiącach nie wróżą dobrze

gospodarce Brazylii.



Import i Eksport

Wielkośd eksportu towarów Brazylijskich przewyższyła wielkośd importu w roku 2002.

Jest to oczywiście pozytywna informacja. Mniej pozytywny jest jednak fakt, że sytuacja ta

uległa zmianie w roku 2013, w którym wartośd Eksportu wyniosła 242 mld USD, zaś Importu

aż 250 mld.

Do eksportowanych przez Brazylię towarów w największej mierze zaliczamy żelazo i

ropę naftową. Głównymi partnerami handlowymi Brazylijczyków są kolejno: Chiny, Stany

Zjednoczone i Argentyna.


2000 01 02 03 04 05 06 07 08 09 2010 11 12 13

Eksport 55 11 58 28 60 43 73 20 96 67 118 5 137 8 160 6 197 9 152 9 201 9 256 0 242 5 242 1

Import 58 64 58 38 49 72 50 88 66 43 77 62 95 83 126 6 182 3 133 6 191 5 236 9 233 3 250 4

0,0 USD

50 000,0 USD

100 000,0 USD

150 000,0 USD

200 000,0 USD

250 000,0 USD

300 000,0 USD

Zależnośd między importem a eksportem (mln USD)

Eksport Import



0,00%

10,00%

20,00%

30,00%

40,00%

50,00%

60,00%

70,00%

80,00%

90,00%

0 USD

200 000 USD

400 000 USD

600 000 USD

800 000 USD

1 000 000 USD

1 200 000 USD

1 400 000 USD

1 600 000 USD

1 800 000 USD

2000 01 02 03 04 05 06 07 08 09 2010 11 12 13

Dług publiczny mln USD % GDP

-6,00%

-5,00%

-4,00%

-3,00%

-2,00%

-1,00%

0,00%

-80 000 USD

-70 000 USD

-60 000 USD

-50 000 USD

-40 000 USD

-30 000 USD

-20 000 USD

-10 000 USD

0 USD 20

00

20

01

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

20

10

20

11

20

12

20

13

Deficyt budżetowy

mln USD % PKB

Deficyt budżetowy

Deficyty budżetowe nie zdają się byd ogromnym problemem w Brazylii. Wahając się

na granicy 3-4% w stosunku do PKB, kraj ten nie odbiega od typowych gospodarek

światowych. Maksymalna wartośd deficytu jako procent PKB wystąpiła w ciągu ostatnich

piętnastu lat w roku 2003 i wyniosła nieco ponad 5%. Dla porównania –nie trzeba daleko

szukad – w 2010 roku, deficyt budżetowy w Polsce wyniósł 7,8% PKB. W roku 2013 deficyt

budżetowy w Brazylii wyniósł nieco ponad 73 mld USD.


Skumulowane deficyty budżetowe składają się na dośd pokaźny dług publiczny, który

wynosi obecnie niemal półtora biliona USD. Jest to nieco ponad 66% PKB. Na tle innych

światowych gospodarek nie jest to jednak imponujący wynik. Dla przykładu, dług publiczny

Stanów Zjednoczonych przekroczył w ostatnim czasie 100% PKB.




5,50%

68,10% 26,40%

UDZIAŁ POSZCZEGÓLNYCH SEKTORÓW GOSPODARKI W PKB

Rolnictwo Usługi Przemysł

5. Struktura gospodarki

Struktura zatrudnienia w Brazylii przedstawia się następująco: usługi (53%), przemysł

(24%), rolnictwo (23%). Brazylia jest krajem dynamicznie rozwijającym się. Świadczy o tym

coroczny wzrost w strukturze gospodarki usług. Głównym problemem gospodarki

brazylijskiej jest największe na świecie zadłużenie zagraniczne wynoszące 179 mld USD,

jednak nie jest to dług przekraczający bezpieczny próg 50 % PKB. Kraj ten również zmaga się

z problemem dotyczącym nierównomiernego podziału dochodów między obywatelami.

Struktura gospodarki w 2013 roku wyglądała następująco:

Źródło: opracowanie własne na podst. www.cia.gov

Na powyższym wykresie widzimy, że usługi stanowią największy udział w strukturze

gospodarki, czyli 68,10%, przemysł - 26,40 % natomiast rolnictwo 5,50 %. Jednym z

dowodów wskazujących na to, że Brazylia to kraj rozwijający się jest stosunkowo duży wzrost

usług w PKB na przestrzeni lat 4 % od 2007 roku. Udział rolnictwa wzrósł o 0,5% a przemysłu

spadł o 4,5 %.



Eksport

Źródło: opracowanie własne na podst.atlas.media.mit.edu

Na powyższym wykresie widzimy 5 najczęściej eksportowanych produktów z Brazylii

w 2011 roku. Największy udział w strukturze eksportu mają rudy żelaza - 13 %, następnie

ropa naftowa - 8,40%, soja - 7%, trzcina cukrowa - 5,30% oraz mięso drobiowe - 2,80%.

Patrząc na tę strukturę można zauważyd, że główne źródła eksportu pochodzą z przemysłu

kopalnego oraz z produkcji rolno-spożywczej. Eksport brazylijski w 2011 r. osiągnął wartośd

256 mld USD (26,8% wzrost w stosunku do roku ubiegłego), natomiast import zamknął się

sumą 226,2 mld USD (24,5% wzrost w porównaniu do 2010 r.), co pozwoliło krajowi na

osiągniecie dodatniego bilansu handlowego na poziomie 29,8 mld USD (47,9% wzrost

roczny). Paostwa, które eksportują najwięcej towarów z Brazylii: Chiny 17% udziału w

eksporcie, USA 11%, Argentyna 7.2%, Holandia 5.4%, oraz Niemcy 3.9%.

Przemysł

Brazylia jest krajem bogatym w różnego rodzaju surowce mineralne. Główne złoża

to ropa naftowa, gaz ziemny, rudy żelaza (2 miejsce na świecie), węgiel kamienny, boksyty (4

miejsce), rudy manganu (2 miejsce), cynk, ołów, cyna, nikiel.

Kraj ten jest światową potęgą, jeśli chodzi o produkcję energii ze źródeł odnawialnych.

Hydroelektrownie stanowią aż 85,50% ogólnego udziału w strukturze produkcji energii.

Pozostałe źródła to biomasa 4,10%, gaz ziemny 3,30%, olej Diesla 2,80%, elektrownie

atomowe 2,50%, węgiel kamienny 1,6% i energia wiatru 0,1%. W 2011 roku Brazylia

wyprodukowała 530,7 TWh, z czego 455,8 TWh wykorzystała sama.

Największe okręgi przemysłowe w Brazylii znajdują się w Sao Paulo (65% ogólnej

produkcji przemysłowej), Rio de Janeiro oraz Minas Gerais. Przede wszystkim występuje tam

przemysł: włókienniczy, odzieżowy, spożywczy, mineralny, maszynowy, metalowy,

cukierniczy, mięsny, olejowy, elektrotechniczny, chemiczny.

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

Rudy żelaza Ropa naftowa Soja Trzcina cukrowa Mięso drobiowe

5 najczęściej eksportowanych produktów



Rolnictwo

Źródło: opracowanie własne na podst. Encyklopedia PWN

Na powyższym wykresie przedstawiona jest struktura użytkowania ziemi w Brazylii.

Lasy- 41,10 % dostarczają 259 mln m3 drewna rocznie, kauczuku 96 tys. ton. Drzewo

pozyskuje się głównie w celach użytkowych, w przemyśle meblarskim, drewno mahoniowe i

palisandrowe. Użytki rolne stanowią drugą wielkośd w tej strukturze - 31,20%. Łąki i

pastwiska - 21,70% oraz grunty orne i plantacje - 6,00%. Ziemie uprawne i plantacje są

rozmieszczone głównie na wschodzie i południu kraju, ponieważ występują tam urodzajne

gleby. Głównymi roślinami plantacyjnymi są: kawa (1 miejsce na świecie), soja, bawełna,

trzcina cukrowa, banany, kukurydza, pomaraocze, oraz ryż. Pogłowie trzody chlewnej w

Brazylii wynosi 33 mln sztuk, natomiast bydła 207 mln (1 miejsce na świecie). 22% ludności

czynnej zawodowo pracuje w rolnictwie. Brazylia jest samowystarczalna, jeśli chodzi o

produkcję żywności, nadwyżki przeznaczone są na eksport.

Użytki rolne 31,20%

Grunty orne i plantacje

6% 21,70%

Łąki i pastwiska

Lasy 41,10%

Struktura użytkowania ziemi w Brazylii



Usługi

W Brazylii, jako w kraju dynamicznie rozwijającym się usługi stanowią bardzo

ważną częśd gospodarki. Niemal, co druga osoba spośród ludzi zdolnych do pracy jest

zatrudniona właśnie w tym sektorze. Składa się on z usług publicznych i prywatnych. Na

sektor publiczny składa się krajowa i lokalna biurokracja oraz przedsiębiorstwa użyteczności

publicznej. W sektorze prywatnym znaczna częśd pracowników zatrudniona jest w branżach

hotelarskich (hotele, restauracje i bary). Szeroko rozpowszechnione są też usługi lotnicze. W

Brazylii znajduje się ponad 20 międzynarodowych lotnisk. W 2012 roku odwiedziło ten kraj

5,7 mln turystów, którzy wygenerowali dochód rzędu 6,6 mld. USD. Najczęściej kraj ten

odwiedzają Argentyoczycy, Amerykanie oraz Niemcy. Obecnie w Brazylii najsilniej rośnie

zatrudnienie w branży informatycznej, czego skutkiem jest powstawanie dużych

informatycznych korporacji.

6. Znane spółki

Itaú Unibanco Holding S.A.

Itaú Unibanco to brazylijski bank notowany na rynku publicznym. Został utworzony

04.11.2014 roku w wyniku połączenia dwóch banków (Itaú oraz Unibanco), stanowiąc

największy konglomerat finansowy na półkuli południowej oraz dziesiąty co do wielkości na

świecie. Spółka jest notowana na Giełdzie Papierów Wartościowych w Sao Paulo oraz w

Nowym Jorku. Jest to drugi co do wielkości aktywów bank w Brazylii. Stanowi około 11%

wartości brazylijskiego rynku usług bankowych. Dokonuje operacji oraz ma swoje siedziby w

obu Amerykach, Europie oraz Azji. W 2013 roku osiągnął zysk netto w wysokości 16,522 mln

R$. Bank zatrudnia około 95 700 pracowników.

Bradesco

Do momentu fuzji Itaú oraz Unibanco, Bradesco był największym co do wartości

aktywów prywatnym bankiem w Brazylii. Powstał w 1943 roku pod nazwą Banco Brasileiro

de Descontos S.A. W 1968 r. wydał pierwszą kartę kredytową w Brazylii, a 28 lat później

wprowadził pierwszy południowoamerykaoski system bankowości internetowej. Bradesco

posiada największą sied oddziałów wśród krajowych banków, co umożliwiło mu stworzenie

zdywersyfikowanej bazy klientów banku. Jest notowany na giełdzie w Sao Paulo (gdzie jest

częścią indeksu Bovespa), Nowym Jorku i Madrycie. W 2013 roku bank zatrudniał 100 489

osób.



Petrobras S.A.

Brazylijski koncern naftowy z siedzibą w Rio de Janeiro, zajmujący się wydobyciem

oraz przetwórstwem ropy naftowej i gazu ziemnego, a także importem i przesyłaniem gazu

ziemnego. Petrobras eksploatuje liczne złoża, m.in. w Zatoce Meksykaoskiej, Nigerii, Indiach,

Turcji, Angoli, Argentynie, Boliwii i Wenezueli. Prowadzi dystrybucję paliw w prawie 6

tysiącach stacji, ponadto posiada sied nafto- i gazociągów oraz flotę tankowców. Firma

produkuje też nawozy sztuczne. Większościowym udziałowcem przedsiębiorstwa jest rząd

Brazylii. Zostało ono założone w 1953 roku jako firma paostwowa przez prezydenta Getúlio

Vargasa. Petrobras zatrudnia obecnie 85 738 osób.

JBS S.A.

JBS S.A. to największe przedsiębiorstwo przetwórstwa spożywczego pod względem

wielkości sprzedaży na świecie. Zajmuje się przetwórstwem mięsnym. Jest największym

eksporterem białka zwierzęcego na świecie, sprzedając swoje produkty do ponad 150 krajów

na całym świecie. Przedsiębiorstwo zostało założone w 1953 r. w Anapolis, obecnie siedziba

zarządu mieści się w Sao Paulo. JBS zatrudnia obecnie około 185 000 pracowników. W 2013

roku spółka osiągnęła przychód w wysokości 926.9 mln R$.

VALE S.A.

Vale S.A. to międzynarodowa korporacja metalurgiczna i górnicza (trzecia co do

wielkości na świecie) oraz jeden z największych operatorów logistycznych w Brazylii. Jest

największym producentem rudy żelaza oraz niklu, a także posiadaczem dziewięciu

elektrowni wodnych. Spółka jest notowana na giełdzie w Sao Pulo, Nowym Jorku, Paryżu,

Madrycie i Hong Kongu. W momencie powstania w 1942 roku przedsiębiorstwo nosiło nazwę

Companhia Vale do Rio Doce i należało do paostwa, prywatyzacja nastąpiła dopiero w roku

1997. Obecnie zatrudnia około 85 305 pracowników. W 2013 roku zysk netto Vale wyniósł

406 mln $, mniej niż w roku 2012.

BRF S.A.

Przedsiębiorstwo branży spożywczej, dziesiąte co do wielkości na świecie oraz drugie

pod względem przychodów w Brazylii. Powstało w 2009 r. z połączenia dwóch podmiotów:

Perdigão i Sadia. Ma swoje siedziby w 110 krajach. Najbardziej znanymi markami grupy BRF

w Brazylii są m.in.: Perdigão, Sadia, Batavo, Rezende. Przed zmianą w 2013 roku spółka



nosiła nazwę BRF – Brasil Foods S.A. Głównymi konkurentami BRF są: JBS, Marfrig, Tyson

Foods. Przedsiębiorstwo zatrudnia ok. 129 510 pracowników.

AmBev S.A.

Największe przedsiębiorstwo piwowarskie w Ameryce Łacioskiej oraz piąte co do

wielkości na świecie. Powstało w 1999 roku z połączeniach dwóch przedsiębiorstw z tej

branży: Brahma i Anarctica. Prowadzi swoją działalnośd w 14 krajach, produkuje nie tylko

piwo, ale także napoje bezalkoholowe. Ponadto zajmuje się sprzedażą i dystrybucją

produktów PepsiCo w Brazylii i innych krajach Ameryki Południowej na zasadzie franszyzy. W

2013 spółka zatrudniała 52,964 mln pracowników oraz osiągnęła zysk netto w wysokości

11,354.1 mln R$, o 9% wyższy niż w roku 2012.

7. Podsumowanie

Brazylia to jeden z najbardziej liczących się gospodarczo krajów na świecie. Rządzący

nią politycy zapowiadają coraz dynamiczniejszy wzrost PKB, co spowodowad ma kolejne

awanse Brazylii w rankingu największych gospodarek świata. Pomimo znacznych ograniczeo,

na które wskazuje indeks Heritage Foundation, ciężko się z owymi politykami nie zgodzid,

bowiem analizując poszczególne dane i wykresy, widzimy zarówno stabilnie utrzymującą się

(chod nieszczególnie niską) inflację oraz regularne i zrównoważone wzrosty Produktu

Krajowego Brutto.

Cechą charakterystyczną gospodarki Brazylii jest wysokośd stóp procentowych. Po

ostatniej podwyżce sięgnęły one aż 11,25%. Jest to jeden z najwyższych poziomów stóp

wśród wszystkich wyżej rozwiniętych krajów. Co ciekawe, pomimo tego inflacja wciąż

utrzymuje się w granicach pułapu 7% (przy celu inflacyjnym wynoszącym 4,5%), co przy i tak

drogich już kredytach nie daje dużego pola do popisu brazylijskiemu bankowi centralnemu.

Brazylię należy również pochwalid za wyjątkowo niską stopę bezrobocia, która

utrzymuje się obecnie w granicach 5% i jak pokazują ostatnie odczyty – wciąż maleje. Jest to

wynik ponad dwukrotnie lepszy, niż średnia dla Unii Europejskiej. Takie zatrudnienie możliwe

jest dzięki bardzo rozwiniętemu sektorowi usług, który w strukturze gospodarki brazylijskiej

zajmuje aż 68,10%.

Pomimo niewątpliwej wielkości i wielu plusów opisywanej przez nas gospodarki, nie

możemy zapomnied o znaczących minusach. Brazylia to bardzo duży kraj pod względem



liczby ludności. Dane makroekonomiczne nie wyglądają więc tak kolorowo, jeśli weźmiemy

pod uwagę wielkości per capita. Wartośd PKB przeliczona na jednego mieszkaoca wynosi

niespełna 15 tys. dolarów. Kraj ten plasuje się pod tym względem na 75 miejscu na świecie,

będąc w gorszej kondycji między innymi od Botswany, czy Palau. Na brak dobrobytu wpływ

może mied również duży dług publiczny, przekraczający w chwili obecnej 66% PKB i

wynoszący niemal półtora biliona dolarów.

Jeśli chodzi natomiast o ostatnią wielką imprezę organizowaną w Brazylii, czyli

mistrzostwa świata w piłce nożnej, trudno na ten moment wskazad szczególne następstwa

tego wydarzenia, ewentualnie poza wydanymi na ten cel czternastoma miliardami dolarów.

Przeprowadzona analiza pokazuje, że ciężko jest jednoznacznie odpowiedzied na

pytanie zadane na stronie tytułowej. Równomierny wzrost gospodarczy sygnalizuje jednak,

że Brazylia, zajmując siódme miejsce w rankingu największych gospodarek na świecie nie

powiedziała jeszcze ostatniego słowa.



Studenckie Koło Naukowe Finansów

www.sknf.wz.uw.edu.pl

Strefa Analityczna SKNF WZ UW:

[email protected]

www.facebook.com/StrefaAnalityczna

Dariusz Deleżyoski - Koordynator projektu

Współtwórcy:

Monika Bubel

Karol Ociepa

Robert Pietrzak

Aleksandra Rapkiewicz

Raport sporządzony został przez członków Studenckiego Koła Naukowego Finansów

WZ UW i ma charakter wyłącznie edukacyjny. Nie stanowi on rekomendacji w rozumieniu

rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 października 2005 r. w sprawie informacji

stanowiących rekomendacje dotyczące instrumentów finansowych, ich emitentów lub

wystawców a zamieszczone w nim informacje, komentarze i opinie nie stanowią porad

inwestycyjnych, rekomendacji lub ofert zakupu lub sprzedaży instrumentów finansowych a

także nie są analizami inwestycyjnymi lub analizami finansowymi, o których mowa w ustawie

z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.

http://www.sknf.wz.uw.edu.pl/

mailto:[email protected]

http://www.facebook.com/StrefaAnalityczna

poznaj gospodarkę: brazylia czy nastąpią rotacje w rankingu

Documents