PRAISTORIJSKA UMETNOST NA TLU SRBIJE

Kultura Lepenskog vira

PALEOLIT

Pojava prvih ostataka ljudskih zajednica na teritoriji Balkana vezuju se se za kraj alpskog ledenog doba-alpska glacijacija

Prisustvo prvog čoveka na teritoriji Srbije zabeleženo je u krčnjačkom području:

Zlotske pećine, na zapadnim obroncima svrljiških planina (Prekonoška pećina), severnim obroncima Maljena (Petnica i Visoka pećina, ograncima Crnog vrha (pećina kod Jerinog brda, blizu sela Gradac) i pećina Risovača.

LEPENSKI VIR-MEZOLITOD C. 7000-

Otkriven 1967., prof. Dragoslav Srejović Pronađeno je sedam naselja na dunavskoj terasi

u blizini Đerdapa. Karakteristike ovog naselja ukazuju na

sakupljačko-lovačku zajednicu koja je imala razvijene rituale, kultove i specifičan način sahranjivanja tako da se može govoriti o kulturi Lepenskog vira

Na osnovu razvoja ovu kulturu možemo podeliti na: proto-Lepenski vir, Lepenski vir I i Lepenski vir II i period nestajanja i početak neolita

NASELJE LEPENSKI VIR

Prva naselja nastala su na maloj dunavskoj terasi i utvrđeno je:

da su osnove kuća bile u osnovi zarubljenog isečka kruga, ulazom okrenutim ka reci.

Imale su ognjište uz koje su bile postavljene monumentalne skulpture od kamena

IZGLED NASELJA

REKONSTRUKCIJA-PO SREJOVIĆU

RAZVOJ NASELJA I NAČIN SAHRANJIVANJA

U početku (proto-Lepenski vir ) su sahranjivani unutar naselja, uz ognjište, da bi povećanjem zajednice ustanovljen trg, centralna kuća-svetilište oko kojeg se razvijalo naselje-Lepenski vir I, a sahranjivanje je bilo van naselja, sem za pojedince koji se i dalje sahranjuju unutar zajednice

MONUMENTALNA SKULPTURA

Povezana je sa podelom rada i pojavom prvih magijskih i ritualnih radnji u rodovskoj zajednici-tako da možemo govoriti o osobenoj religiskoj praksi koju prati umetnost.(Lepenski vir Ib i Lepenski vir II)

Monumentalna skulptura prikazuje antropomorfne oblike koji su povezane sa elementima: voda, kamen, vatra-toplota Sunca, kao i animističkim kultovima

DANIBUS I SKULPTURA JELENA

ZALAZAK KULTURE LEPENSKOG VIRA

Iako su pronađeni ostaci koji nam ukazuju da su ljudi Lepenskoj vira IIb, koristili žitarice, oni se nisu organizovano bavili ratarstvom i stočarstvom i ova kultura već zalazi u neolitu.

Ostaje tajna šta su predstavljali znaci koji su ličili na pismo, a koji su pronađeni na lokalitetu

ART2YOU