1

PODSUMOWANIE PROJEKTU

Praktyki i staże zagraniczne jako szansa na zwiększenie

konkurencyjności absolwentów technikum chemicznego

na rynku pracy

REALIZOWANEGO W RAMACH PROGRAMU ERASMUS+

W ZESPOLE SZKÓŁ CHEMICZNYCH I OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH

IM. JĘDRZEJA ŚNIADECKIEGO W OLSZTYNIE

Olsztyn

2019

Opracował

Wojciech Boryszewski

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Informacje ogólne o projekcie

3. Uczestnicy projektu

4. Cele projektu

5. Działania projektowe

6. Certyfikaty

7. Monitoring i ewaluacja

8. Opinie i relacje uczestników

9. Upowszechnianie

10. Podsumowanie

3

1. WPROWADZENIE

Celem poniższej publikacji jest podsumowanie działań związanych z realizacją

przez Zespół Szkół Chemicznych i Ogólnokształcących w Olsztynie projektu pt. Praktyki

i staże zagraniczne jako szansa na zwiększenie konkurencyjności absolwentów

technikum chemicznego na rynku pracy. Projekt realizowany był w ramach programu

Erasmus+ w sektorze Kształcenie i szkolenia zawodowe, Akcja 1 – Mobilność

edukacyjna i trwał 24 miesiące.

Broszura ta skierowana jest przede wszystkim do uczniów i absolwentów

Technikum nr 8, zwłaszcza uczestniczących w opisanym projekcie, rodziców,

nauczycieli, ale także do sympatyków szkoły oraz osób zainteresowanych

kształceniem zawodowym i projektami unijnymi dla szkół. Może ona też być

wartościową lekturą dla lokalnych przedsiębiorców, którzy być może pośród

uczestników projektu znajdą potencjalnych pracowników.

Publikacja ta będzie udostępniana głównie w formie elektronicznej, dlatego

w wielu miejscach znajdą się linki (w niebieskich ramkach) do stron zawierających

bardziej szczegółowe informacje, linki do stron internetowych firm partnerskich, stron

związanych z działaniami projektowymi, upowszechnianiem rezultatów projektu, czy

też stron z informacjami ogólnymi na temat programu Erasmus+.

4

2. INFORMACJE OGÓLNE O PROJEKCIE

Nazwa projektu: Praktyki i staże zagraniczne jako szansa na zwiększenie

konkurencyjności absolwentów technikum chemicznego na rynku pracy

Czas trwania projektu: 01.10.2017 – 30.09.2019

Numer umowy: 2017-1-PL01-KA102-037417

Kwota finansowania: 149980,00 euro

Beneficjent: Zespół Szkół Chemicznych i Ogólnokształcących im. Jędrzeja Śniadeckiego

w Olsztynie

Organ prowadzący: Gmina Olsztyn

Partnerzy zagraniczni: Grupo Hespérides Biotech, S. L., euroMind Projects S. L.

Informacje na temat firm partnerskich można znaleźć na ich oficjalnych stronach

internetowych:

Grupo Hespérides Biotech, S. L.: http://www.innoagral.com/

euroMind Projects S. L.: https://euromind.es/

Oficjalna strona programu Erasmus+: https://erasmusplus.org.pl/

Strona internetowa projektu: https://zschio.olsztyn.pl/erasmus/index.htm

5

3. UCZESTNICY PROJEKTU

Zgodnie z założeniami Akcji 1 programu Erasmus+, która dotyczy mobilności

edukacyjnej uczniów, w praktykach i stażach zagranicznych mogą wziąć udział

uczniowie i absolwenci (w ciągu jednego roku od ukończenia szkoły). Wśród

uczestników naszego projektu znaleźli się zarówno uczniowie klas trzecich

(dwutygodniowe praktyki w ramach obowiązkowych miesięcznych praktyk

zawodowych przewidzianych w toku nauki) oraz absolwenci, którzy odbyli staże

trwające aż cztery tygodnie. Uczestnikami projektu byli uczniowie i absolwenci

kształcący się w dwóch zawodach – technik analityk i technik ochrony środowiska.

Rok szkolny Zawód Liczba uczestników – uczniowie klas

trzecich

Liczba uczestników –

absolwenci

2017/2018 Technik analityk 15 10

2017/2018 Technik ochrony środowiska

6 3

2018/2019 Technik analityk 16 6 2018/2019 Technik ochrony

środowiska 10 2

W sumie w projekcie wzięło udział 68 uczniów i absolwentów. Wszystkie praktyki

i staże odbywały się w laboratoriach firmy Grupo Hespérides Biotech, S. L. (Innoagral)

w Sewilli (Hiszpania). Podczas mobilności zagranicznych uczestnikom projektu

towarzyszyli nauczyciele (łącznie 13 osób).

6

Aby wziąć udział w projekcie i wyjechać na praktyki i staże zagraniczne

uczniowie byli zobligowani do udziału w rekrutacji. Kryteria brane pod uwagę przy

naborze uczestników projektu to:

✓ wyniki egzaminu z języka angielskiego (część pisemna i ustna)

✓ średnia ocen z przedmiotów zawodowych

✓ średnia frekwencja

✓ ocena ze sprawowania

✓ napisanie Europass CV w języku polskim i angielskim

✓ opinia wychowawcy klasy

✓ pochodzenie z terenów wiejskich

Więcej informacji na temat Akcji 1 programu Erasmus+ można znaleźć tutaj:

https://erasmusplus.org.pl/akcje/akcja-1-ksztalcenie-i-szkolenia-zawodowe/

Regulamin rekrutacji:

https://zschio.olsztyn.pl/erasmus/Files/Other/Regulamin_rekrutacji.pdf

7

4. CELE PROJEKTU

Głównym celem projektu, jak wskazuje jego nazwa, jest zwiększenie

konkurencyjności absolwentów technikum na rynku pracy. Realizacji tego celu

podporządkowane zostały cele szczegółowe:

✓ podniesienie kompetencji zawodowych – opracowano konkretne efekty

kształcenia (w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw), które zapisanow

programie praktyk oraz Porozumieniu o programie zajęć (przykładowe efekty

kształcenia znajdują się poniżej)

✓ podniesienie kompetencji językowych, zwłaszcza w zakresie języka

angielskiego zawodowego, ale także języka hiszpańskiego

✓ wykształcenie odpowiednich postaw, takich jak potrzeba kształcenia się przez

całe życie i ciągłego podnoszenia kwalifikacji zawodowych, otwartość na inne

kultury, wzmocnienie samooceny i poczucia własnej wartości

✓ rozwijanie kompetencji miękkich, takich jak umiejętność pracy w grupie,

odpowiedzialność, samodzielność, kreatywność, umiejętność pracy pod presją

czasu i zarządzania sobą w czasie, umiejętność radzenia sobie ze stresem

Realizacja projektu przyniosła wymierne korzyści nie tylko uczniom biorącym

w nim udział, ale także nauczycielom-opiekunom (podniesienie kompetencji

językowych, zawodowych, kulturowych), a także szkole jako instytucji. Główne

korzyści dla szkoły to:

✓ podniesienie jakości nauczania

8

✓ zwiększenie motywacji uczniów do nauki

✓ podniesienie prestiżu szkoły w środowisku lokalnym

✓ nawiązanie współpracy z partnerami zagranicznymi

✓ zdobycie doświadczenia w realizacji projektów unijnych

✓ podniesienie europejskiego wymiaru szkoły

9

5. DZIAŁANIA PROJEKTOWE

Działania projektowe obejmują nie tylko mobilności, czyli praktyki i staże

zagraniczne, ale też szereg działań przed, w trakcie i po zakończeniu mobilności.

PRZED MOBILNOŚCIĄ

Do najważniejszych działań poprzedzających każdą mobilność należą:

✓ akcja informacyjna na terenie szkoły i w Internecie

✓ rekrutacja uczestników (patrz Rozdział 3)

✓ spotkania informacyjne z osobami zakwalifikowanymi do udziału w projekcie

oraz ich rodzicami

✓ przygotowanie i podpisanie dokumentacji związanej z udziałem w praktykach

zagranicznych (m. in. Zobowiązania do udziału w projekcie, Umowy między

szkołą a uczestnikami, Porozumienia o programie zajęć, dokumenty Europass

Mobilność, dokumenty związane z RODO i udostępnianiem wizerunku, polisy

ubezpieczeniowe)

✓ rozmowy kwalifikacyjne z reprezentantem partnera zagranicznego

za pośrednictwem aplikacji Skype

10

✓ zapoznanie uczestników z programem praktyk, harmonogramem pobytu,

regulaminami i zasadami bezpieczeństwa

✓ przygotowanie i omówienie planu upowszechniania, monitoringu i ewaluacji

✓ udział uczestników w szkoleniu obejmującym zajęcia z języka angielskiego

zawodowego (10 godzin), przygotowanie kulturowe (6 godzin), BHP (2 godziny),

przygotowanie merytoryczne (4 godziny), przygotowanie pedagogiczno-

psychologiczne (4 godziny).

11

12

Widać więc, że uczestnicy projektu już na etapie przygotowania do mobilności

mieli okazję zdobywać wiedzę, umiejętności i kompetencje przydatne podczas

realizacji praktyk zawodowych za granicą. Na przykład, podczas rozmów

kwalifikacyjnych za pośrednictwem internetu, które odbywały się częściowo w języku

angielskim, musieli wykazać się dużą pewnością siebie i przełamać barierę związaną

z porozumiewaniem się w języku obcym. W czasie kursu przygotowawczego mogli

13

dodatkowo zwiększyć kompetencje językowe w zakresie języka branżowego (m. in.

nazwy substancji chemicznych, sprzętu laboratoryjnego, opisywanie czynności

wykonywanych w laboratorium, mówienie o zasadach bezpieczeństwa w miejscu

pracy). Przygotowanie kulturowe miało na celu zapoznanie uczniów z najważniejszymi

aspektami kultury hiszpańskiej, z naciskiem na różnice kulturowe. Uczniowie

otrzymali też istotne informacje na temat geografii oraz poznali podstawowe zwroty

używane w języku hiszpańskim. Przygotowując się merytorycznie do wyjazdu mieli

okazję powtórzyć najważniejsze zagadnienia związane z analizą kosmetyków

i żywności (technik analityk) lub wody i gazów zanieczyszczających (technik ochrony

środowiska). Szkolenie BHP miało na celu przypomnienie im najważniejszych zasad

związanych z bezpieczeństwem w laboratorium. Przygotowanie pedagogiczno-

psychologiczne natomiast dało im możliwość podniesienia kompetencji miękkich,

takich jak umiejętność pracy w grupie, radzenie sobie ze stresem, efektywne

planowanie własnych działań.

Dzięki opisanym powyżej aktywnościom uczestnicy rozpoczęli praktyki

zagraniczne dobrze przygotowani pod względem merytorycznym i psychologicznym,

dzięki czemu doskonale poradzili sobie z zadaniami wykonywanymi w miejscu pracy.

Nie sprawił im też kłopotu dość długi pobyt z dala od domu. Z relacji opiekunów oraz

tutorów wiemy, że nasi uczniowie wykazali się ogromnym zaangażowaniem,

odpowiedzialnością oraz inicjatywą. Przełamywali bariery związane z komunikacją,

14

doskonale radzili sobie z pracą w zespole, jak również z zadaniami wykonywanymi

samodzielnie.

PODCZAS MOBILNOŚCI

Działania związane z pobytem uczniów za granicą były podporządkowane

czterem głównym aktywnościom:

✓ realizacja programu praktyk w zagranicznym przedsiębiorstwie

✓ szkolenie z języka hiszpańskiego

✓ realizacja programu kulturowego

✓ działania związane z upowszechnianiem rezultatów projektu.

Zestawienie wszystkich mobilności:

Grupa Zawód Klasa Liczba osób

Data wyjazdu

Data powrotu

1 Technik analityk 3 TA 15 24.02.2018 10.03.2018

2 Technik ochrony środowiska

3 TB 6 19.05.2018 02.06.2018

3 Technik analityk 4 TA 5 19.05.2018 16.06.2018 4 Technik analityk 4 TA 5 07.07.2018 04.08.2018

5 Technik ochrony środowiska

4 TB 3 07.07.2018 04.08.2018

6 Technik ochrony środowiska

3 TB 10 22.09.2018 06.10.2018

7 Technik analityk 3 TA 16 27.10.2018 10.11.2018 8 Technik analityk 4 TA 6 01.06.2019 29.06.2019

9 Technik ochrony środowiska

4 TB 2 01.06.2019 29.06.2019

15

Przed każdą mobilnością zespół projektowy przygotował wraz z partnerem

zagranicznym dokładny plan pobytu, uwzględniający pracę w firmie, kurs języka

hiszpańskiego, program kulturowy, posiłki.

Przykładowa strona z harmonogramu pobytu grupy:

LABORATORIUM

Wszyscy uczestnicy projektu odbyli praktyki i staże w laboratoriach firmy

Innoagral. Uczniowie klas trzecich realizowali kurs grupowy, podczas gdy absolwenci

mieli okazję częściowo pracować też indywidualnie. Poszczególne zawody realizowały

dwa różne programy praktyk:

Technik analityk – Analiza mikrobiologiczna i fizyczno-chemiczna żywności, wody

i kosmetyków

Technik ochrony środowiska – Analiza ścieków i gazów zanieczyszczających

16

17

Przykładowe zadania i efekty kształcenia dla zawodu technik analityk:

1. Poznanie ujednoliconych metod analizy (AENOR-ISO). 2. Kontrola sprzątania instalacji, powierzchni i środowiska. 3. Analiza aerobów mezofilnych. 4. Analiza enterobakterii i enterobakterii w formie pałeczek. 5. Analiza E. Coli. 6. Analiza Salmonelli.

▪ Uczeń zna standardowe metody analizy (AENOR-ISO). ▪ Uczeń potrafi przeprowadzić kontrolę sprzątania

instalacji, powierzchni I środowiska. ▪ Uczeń potrafi przeprowadzić analizę aerobów

mezofilnych. ▪ Uczeń potrafi przeprowadzić analizę enterobakterii i

enterobakterii w formie pałeczek. ▪ Uczeń potrafi przeprowadzić analizę E. Coli. ▪ Uczeń potrafi przeprowadzić analizę Salmonelli.

1. Analiza organizmów mikrobiologicznych. 2. Przeprowadzenie badań potwierdzających. 3. Interpretowanie wyników.

▪ Uczeń potrafi przeprowadzić badania potwierdzające, takie jak metoda Grama, badania biochemiczne, Enteropluritest.

▪ Uczeń potrafi zinterpretować wyniki badań potwierdzających i podejmować decyzje.

18

19

Przykładowe zadania i efekty kształcenia dla zawodu technik ochrony środowiska:

1. Przygotowywanie materialów do pobierania próbek, przystosowanie próbek.

2. Pobieranie, odbiór i przygotowanie próbek. 3. Przygotowanie sprzętu do pobierania próbek.

▪ Uczeń potrafi przygotować próbki wód i gazów zanieczyszczających środowisko: materiały i metody.

▪ Uczeń potrafi pobierać, odbierać i przygotowywać próbki.

▪ Uczeń potrafi przygotowywać sprzęt do pobierania próbek.

▪

Badania fizyczno-chemiczne gazów zanieczyszczających środowisko I.

▪ Uczeń potrafi padania fizyczno-chemiczne gazów zanieczyszczających środowisko: Przygotowanie oprzyrządowania.

▪ Uczeń potrafi przygotować roztwory pochłaniające.

Przykładowe strony z programu praktyk:

20

21

Stałym elementem programu praktyk dla obu zawodów było zapoznanie

z zasadami BHP (w pierwszym dniu stażu), zapoznanie z zasadami funkcjonowania

przedsiębiorstwa oraz wizyta studyjna w innym przedsiębiorstwie lub na

uniwersytecie, gdzie uczniowie mogli zobaczyć nowoczesny sprzęt i przeprowadzić

badania wykraczające poza program praktyk (np. określanie grupy krwi,

ekstrahowanie DNA ze śliny, badanie jakości oliwy z oliwek).

Podczas pracy w laboratorium uczniowie mieli okazję wykorzystać posiadane

już umiejętności w praktyce, ale też zdobyć nową wiedzę, umiejętności i kompetencje.

Uczestnicy musieli komunikować się w środowisku pracy w języku angielskim,

co miało pozytywny wpływ na ich zdolności językowe. Wykonywane zadania często

wymagały od uczniów dokładności, cierpliwości, a także umiejętności myślenia

analitycznego, planowania własnej pracy, umiejętności pracy w grupie. Uczniowie

prowadzili też dokumentację związaną z przebiegiem praktyk (dzienniki praktyk), co

wymagało od nich systematyczności.

W trakcie pracy w laboratorium uczniowie byli obserwowani przez opiekuna

(tutora) z firmy przyjmującej, ale też przez nauczycieli naszej szkoły. Praktykanci

zostali dwukrotnie ocenieni przez tutora, w połowie praktyk (mid evaluation) i na

koniec (final evaluation). W przypadku klas trzecich ocena końcowa została wzięta

pod uwagę przez wystawianiu oceny z praktyk zawodowych w arkuszu ocen (średnia

ocen z praktyk w Polsce i w Hiszpanii).

22

23

JĘZYK HISZPAŃSKI

Przed wyjazdem na praktyki uczniowie otrzymali listę słownictwa branżowego

w języku hiszpańskim. Mogli dodatkowo ćwiczyć na platformie Educaplay. W Hiszpanii

natomiast uczestnicy projektu wzięli udział w kursie językowym na poziomie A1, który

trwał 10 (w przypadku praktyk dwutygodniowych) lub 20 godzin (w przypadku stażu

czterotygodniowego). Program kursu obejmował podstawowe zwroty i wyrażenia na

poziomie podstawowym, związane między innymi z przedstawianiem się,

podawaniem informacji o sobie. Uczniowie poznali podstawowe słownictwo, np.

nazwy dni tygodnia, liczebniki, zwroty grzecznościowe, nazwy produktów

żywnościowych, kolory. Zajęcia prowadzone były przy pomocy metod aktywizujących

oraz z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, dzięki czemu słuchacze mogli

w ciekawy sposób przyswajać wiedzę i przećwiczyć nabyte umiejętności w praktyce.

Kurs zakończył się testem sprawdzającym i wszyscy uczestnicy otrzymali certyfikat

potwierdzający ukończenie szkolenia z wynikiem pozytywnym. Dla większości

uczniów był to pierwszy kontakt z językiem hiszpańskim, ale wiemy, że wielu z nich

postanowiło kontynuować naukę tego języka po powrocie.

24

25

PROGRAM KULTUROWY

Ważnym aspektem projektu było zapoznanie uczestników z kulturą hiszpańską.

Każda grupa realizowała bogaty program kulturowy, który obejmował między innymi:

✓ spacer z przewodnikiem po Sewilli w jednym z pierwszych dni pobytu,

uczniowie poznali najważniejsze zabytki i atrakcje turystyczne

26

✓ Tapas Night, czyli wyjście do tradycyjnego baru z jedzeniem, gdzie uczniowie

mieli okazję spróbować typowych hiszpańskich dań

27

28

✓ dwie wycieczki całodniowe, podczas których uczniowie zwiedzili takie miejsca

jak Kadyks, Grenada, Kordoba, Gibraltar, Malaga, Tavira (Portugalia)

29

30

Dodatkowo uczestnicy brali udział w aktywnościach organizowanych na bieżąco

przez nauczycieli. Przede wszystkim zwiedzili najciekawsze miejsca w Sewilli: Muzeum

Archeologiczne, Archiwum Indii, Muzeum Sztuk Pięknych, Plac Hiszpański, Alcazar,

Katedra, dzielnica Triana, dzielica Santa Cruz, Metropol Parasol. Nauczyciele

organizowali też gry miejskie polegające na tym, że uczniowie musieli udać się

w wylosowane miejsce, zrobić zdjęcie i przygotować krótką notatkę na temat danego

zabytku.

31

Ponadto opiekunowie zachęcali uczniów do samodzielnego poznawania miasta

i kultury hiszpańskiej. Przemieszczając się środkami komunikacji miejskiej lub pieszo

uczestnicy mogli zaobserwować ciekawe elementy kultury, takie jak architektura,

pokazy flamenco, czy sjesta. Obcując na co dzień z rodowitymi Hiszpanami – zarówno

w miejscu pracy, jak i w czasie wolnym – mogli zauważyć różnice między Polakami

a Hiszpaniami i stać się bardziej otwartymi na inne kultury.

32

UPOWSZECHNIANIE REZULTATÓW PROJEKTU

Innym ważnym elementem uczestnictwa w projekcie był aktywny udział

w działaniach upowszechniających rezultaty projektu. Uczniowie mieli obowiązek

na bieżąco dzielić się nabytą wiedzą, umiejętnościami i kompetencjami z innymi

odbiorcami. Działania upowszechniające podczas mobilności obejmowały:

33

✓ codzienne grupowe umieszczanie informacji i zdjęć na projektowym profilu na

Facebooku

✓ umieszczanie indywidualnych wpisów na projektowym blogu za

pośrednictwem wirtualnej tablicy (padlet.com)

✓ wspólne przygotowanie krótkiego filmu podsumowującego na koniec pobytu

✓ przygotowanie indywidualnych prezentacji w PowerPoint podsumowujących

całą mobilność

✓ przygotowanie dla firmy euroMind krótkiej notatki podsumowującej w języku

angielskim, która została umieszczona w przygotowanym przez firmę raporcie

końcowym

Profil projektu na Facebooku można zobaczyć tutaj: https://www.facebook.com

Grupowe padlety:

Grupa 1: https://padlet.com/erasmuswchemiku/vkhv895pe52y

Grupa 2: https://padlet.com/erasmuswchemiku/pbvm7mkblqe7

Grupa 3: https://padlet.com/erasmuswchemiku/b5ekdlmzd47u

Grupa 4 i 5: https://padlet.com/erasmuswchemiku/ltt7mrf70gso

Grupa 6: https://padlet.com/erasmuswchemiku/40h1rdo6uhc1

Grupa 7: https://padlet.com/erasmuswchemiku/xo3hmowrah3d

Grupa 8 i 9: https://padlet.com/erasmuswchemiku/s6qdmdgcg4au

34

6. CERTYFIKATY

Ważnym elementem projektu jest dokumentowanie i potwierdzanie

osiągniętych efektów kształcenia. Każdy uczestnik projektu otrzymał szereg

certyfikatów, w tym:

✓ certyfikat potwierdzający udział w szkoleniu przygotowującym do wyjazdu,

które obejmowało zajęcia z języka angielskiego zawodowego, przygotowanie

kulturowe, przygotowanie merytoryczne, szkolenie BHP, przygotowanie

pedagogiczno-psychologiczne

✓ certyfikat potwierdzający ukończenie kursu z języka hiszpańskiego

35

✓ porozumienie o programie zajęć, które dokładnie opisuje wszystkie efekty

kształcenia osiągnięte podczas praktyki zawodowej

✓ certyfikat z praktyk zawierający nazwę firmy, czas trwania mobilności oraz opis

nabytych umiejętności

✓ dokumenty Europass Mobilność w języku polskim i angielskim, formalnie

potwierdzone przez Krajowe Centrum Europass.

36

Wszystkie te dokumenty, a zwłaszcza certyfikat z praktyk oraz dokumenty

Europass Mobilność, stanowią bardzo ważny dodatek do świadectwa ukończenia

szkoły oraz dyplomu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Absolwent

Technikum nr 8, który uczestniczył w projekcie, posiada więc nie tylko kwalifikacje

i kompetencje wynikające z ukończenia nauki w technikum, ale też udokumentowane

doświadczenie zawodowe nabyte w międzynarodowym środowisku pracy. Stanowi to

niewątpliwy atut dla osób szukających zatrudnienia zarówno w Polsce, jak i w innych

krajach Unii Europejskiej, a tym samym zwiększa konkurencyjność absolwentów na

rynku pracy.

Oficjalna strona Krajowego Centrum Europass: https://europass.org.pl/

37

7. MONITORING I EWALUACJA

Kolejnym ważnym elementem działań projektowych były: monitoring

i ewaluacja. Za monitoring podczas mobilności odpowiadali przede wszystkim

opiekunowie grup oraz koordynatorzy z firmy przyjmującej (euroMind). Nauczyciele

monitorowali przebieg praktyki lub stażu poprzez codzienne wizyty w miejscu pracy,

rozmowy z osobą nadzorującą uczestników w laboratorium oraz podczas rozmów

z młodzieżą (wywiady grupowe i indywidualne). Regularnie sprawdzali też wpisy

uczniów w dziennikach praktyk. Ponadto, wicedyrektor szkoły (p. Marta Szymla)

odbyła wizytę monitorującą podczas pobytu dwóch grup w lipcu 2018 roku. Podczas

tej wizyty zostało skontrolowane miejsce pracy, zgodność wykonywanych działań

z założeniami projektu i programem praktyk, warunki socjalne i żywieniowe w miejscu

zakwaterowania. Pani dyrektor zbadała też satysfakcję uczestników poprzez wywiad

grupowy oraz spotkała się z przedstawicielem partnera zagranicznego w celu

omówienia dotychczasowej i przyszłej współpracy.

Ewaluacja podczas projektu przebiegała dwutorowo. Po pierwsze, uczniowie

byli oceniani podczas praktyk i po ich zakończeniu. W połowie mobilności tutor

w laboratorium ocenił każdego uczestnika za dotychczasową pracę i wystawił ocenę

połowiczną (mid-evaluation), która pokazała zarówno uczniom jak i opiekunom, jakie

aspekty pracy w laboratorium wypadają dobrze, a jakie należy poprawić. Na koniec

pobytu natomiast tutor wystawił ocenę końcową, na podstawie której opiekun

ze szkoły wystawił uczniom stopnie w dziennikach praktyk. Uczestnicy projektu zostali

38

w większości ocenieni na ocenę bardzo dobrą lub celującą. Tutorzy z firmy

przyjmującej bardzo pozytywnie ocenili uczestników przede wszystkim za dobre

przygotowanie merytoryczne, dyscyplinę i odpowiednią organizację pracy oraz bardzo

wysokie umiejętności komunikacyjne. Dla uczniów tego typu informacja zwrotna była

źródłem ogromnej satysfakcji, a tym samym przyczyniła się do zwiększenia

samooceny i poczucia własnej wartości.

Dodatkowo po powrocie z zagranicy uczniowie pisali też test z języka

angielskiego zawodowego, a podczas zajęć praktycznych musieli zademonstrować

nabyte umiejętności nauczycielom przedmiotów zawodowych. Umiejętnościami tymi

musieli też pochwalić się podczas licznych działań promocyjnych związanych

z upowszechnianiem, takich jak warsztaty dla uczniów szkół gimnazjalnych

i podstawowych.

Po drugie, przedmiotem ewaluacji były różne działania projektowe, które

oceniali sami uczestnicy. Zastosowano w tym celu następujące narzędzia:

✓ ankiety podsumowujące zajęcia przygotowujące do wyjazdu

✓ ankiety badające satysfakcję uczestników przeprowadzone w połowie

mobilności

✓ wywiady grupowe i indywidualne podczas mobilności

✓ ankiety oceniające pracę koordynatora z firmy zagranicznej oraz organizację

praktyk (przeprowadzone przez euroMind)

✓ ankiety podsumowujące po powrocie do kraju

39

✓ automatyczne ankiety wygenerowane przez narzędzie Mobility Tool.

Ankiety podsumowujące zajęcia, ankiety w połowie pobytu i ankiety podsumowujące

zostały dokładnie przeanalizowane po każdej mobilności, a osoba odpowiedzialna za

ewaluację stworzyła stosowne raporty. Dokumenty te były źródłem cennych

informacji, które umożliwiły poprawę działań projektowych pod kątem kolejnych

mobilności oraz jeszcze lepszą organizację praktyk podczas kolejnych projektów1.

Równie cennym źródłem informacji były wywiady grupowe i indywidualne

podczas mobilności. Pomogły one na bieżąco rozwiązywać problemy związane

z przebiegiem praktyk lub warunkami w miejscu zakwaterowania, a także problemy

emocjonalne uczestników związane z długim pobytem poza domem.

1 Analiza ankiet oraz wynikające z niej wnioski stanowią dość obszerny dokument, który będzie dostępny na stronie internetowej projektu i nie ma możliwości zamieszczania go w tej publikacji.

40

8. OPINIE I RELACJE UCZESTNIKÓW

Relacje uczestników wszystkich grup można znaleźć na projektowym padlecie,

do którego linki podaliśmy na stronie XXX. Poniżej prezentujemy wybrane

podsumowania uczestników zamieszczone w raportach przygotowanych przez firmę

euroMind, dlatego teksty są w języku angielskim:

The training was really funny and educational. I learned a lot of things that will be helpful in my future life. Irene and Antonio are very competent and nice people, who always help us if we do not know how something is done. In my opinion Sevilla is a beautiful place where I spent really good time. I was on 2 trips: Granada which is a very beautiful place with a lot of small streets and the second trip was to Cadiz which is next to the Atlantic Ocean. Those cities have a lot of traditions and fantastic history. I enjoyed time which I spent in Andalusia. (Bartosz, klasa 3 TA)

During my project tour in Spain, I liked our trips the most because I like to visit new countries and meet new people. I enjoyed sightseeing in Sevilla because I got to know the culture and for monuments. I also like learning Spanish and that I could communicate with people in English and in Spanish. The activities in our laboratory were interesting too, because I practiced my laboratory skills and improved vocational English in the laboratory. I like my training in Sevilla because I would like to come back to Spain in the future and learn some new skills. (Tomasz, klasa 4 TB)

The month I spent in Spain during the internship was one of the best in my life. Working in a modern laboratory broadened my theoretical knowledge and enriched my practice. Thanks to the Erasmus+ project, my vocabulary related to the profession is much better. In my workplace I met many friends from different countries. An additional advantage of the project was the opportunity to learn about Spanish culture and language. (Paulina, klasa 4 TA) The classes at the laboratory were very diverse and everyone could find something enjoyable for them. Everything was understandable, and with the help of our tutor Irene, we learned a lot of interesting things. The training helped us break the language barrier, taught us independence and prepared us for further work in the profession. Trips were a pure pleasure for us. We saw a lot of monuments and visited a plenty of interesting places. We were in Cadiz and in Gibraltar but I liked Museo de Bellas Artes in Seville the most because some of the paintings touched me greatly. (Klaudia, klasa 3 TB)

41

9. UPOWSZECHNIANIE

Jednym z wymogów związanych z realizacją projektu jest nieustanne

upowszechnianie jego rezultatów zarówno w trakcie, jak i po zakończeniu. Ogólnie

rzecz ujmując upowszechnianie – w przeciwieństwie do promocji – nie jest zwykłą

akcją informacyjną, ale polega przede wszystkim na dzieleniu się osiągniętymi

efektami kształcenia oraz informacjami o realizacji założonych celów. Działania te

muszą też być skierowane do różnych grup odbiorców.

Podczas tego projektu podjęto działania upowszechniające, które były

skierowane do całej społeczności szkolnej (uczniowie i nauczyciele), rodziców,

uczniów gimnazjów i szkół podstawowych, doradców zawodowych, lokalnej

społeczności, przedsiębiorstw z regionu oraz instytucji współpracujących ze szkołą.

Oprócz działań opisanych w rozdziale 5, upowszechnianie rezultatów projektu

odbywało się poprzez między innymi:

✓ akcje informacyjne na terenie szkoły (plakaty, banery, ulotki, gazetki)

✓ informacje na stronie internetowej szkoły i w mediach społecznościowych

✓ sesje posterowe i prezentacje podczas uroczystości szkolnych

✓ spotkania informacyjne podczas spotkań z rodzicami

42

✓ spotkania informacyjne dla nauczycieli podczas rad pedagogicznych

✓ mailing do rodziców poprzez dziennik elektroniczny

✓ prezentacje uczestników dla uczniów innych klas technicznych

✓ media lokalne (artykuły, wywiady)

43

✓ prezentacje i sesje posterowe podczas dni otwartych

44

✓ prezentacje podczas Dnia Zawodowca

✓ prezentacje podczas Europejskiej Nocy Naukowców

✓ prezentacje podczas promocji szkoły w innych placówkach

45

46

✓ warsztaty chemiczne dla uczniów szkół gimnazjalnych i podstawowych

47

48

✓ mailing do lokalnych przedsiębiorców

✓ konferencje

Więcej informacji na temat działań upowszechniających można znaleźć na stronie

internetowej projektu w zakładce UPOWSZECHNIANIE:

https://zschio.olsztyn.pl/erasmus/index.htm

49

10. PODSUMOWANIE

Biorąc pod uwagę wszystkie opisane powyżej działania, należy uznać, że projekt

został zrealizowany zgodnie z planem, a jego główne cele zostały osiągnięte.

Oczywiście niektóre z nich będzie można ocenić dopiero z dłuższej perspektywy czasu,

kiedy uczestnicy projektu wkroczą już na rynek pracy. Można się jednak spodziewać,

że udział w praktykach i stażach zagranicznych zwiększy ich szansę na zatrudnienie nie

tylko w wyuczonym zawodzie, ale też w innych branżach. Pomoże im też w innych

obszarach życia.

Realizacja projektu będzie miała również pozytywny wpływ na szkołę jako

instytucję. Poprzez udział w programie Erasmus+ szkoła nawiązała cenne kontakty

zagraniczne, nabyła doświadczenia w realizacji projektów unijnych, a nauczyciele –

mimo że nie byli bezpośrednimi uczestnikami mobilności – mieli szansę poszerzyć

horyzonty i zwiększyć kompetencje zawodowe. Szkoła zyskała też renomę

w środowisku lokalnych, a poprzez działania upowszechniające zacieśniła współpracę

z różnymi instytucjami z miasta i regionu. Udział naszych uczniów w projekcie to także

szansa dla lokalnych przedsiębiorców na pozyskanie dobrze wykwalifikowanej

i doświadczonej kadry do swoich firm i zakładów.

Obecnie szkoła rozpoczyna realizację kolejnego projektu tego typu i mamy

nadzieję, że będzie on tak samo owocny i przyniesie takie same, a może nawet

większe korzyści dla uczniów, nauczycieli, szkoły jako instytucji i środowiska

lokalnego.