prawa człowieka i systemy ich ochrony konwencja o prawach ... · dominika kuźnicka, katedra prawa...
TRANSCRIPT
Prawa Człowieka i systemy ich ochrony
Konwencja o prawach dziecka
Zaoczne Studia Administracji
2016/2017 semestr zimowy
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Konwencja o prawach dziecka
1. Konwencja o prawach dzieckaa) Genezab) Wartościc) Cele2. Pojęcie dziecka3. Rola rodziców4. Prawa dzieckaa) Zagadnienia ogólneb) Prawo do naukic) Prawo do tożsamościd) Dziecko- pracownike) Dziecko- ofiara przemocy5. Komitet Praw Dziecka6. Stan przestrzegania Konwencji w Polsce
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Konwencja o prawach dziecka- geneza
• Za początek rozwoju idei praw dziecka uznaje się przełom XIX i XX wieku
• 1874- sprawa Mary Elen Wilson z Baltimore• Od 1880 r. w Europie zaczęły powstawać towarzystwa
międzynarodowe kryminologów, sędziów, których działalność koncentrowała się na łagodzeniu odpowiedzialności karnej nieletnich, tworzeniu specjalnych instytucji wychowawczych i opiekuńczych
• W 1892 r. powstało Międzynarodowe Stowarzyszenie Opieki nad Dzieckiem
• 1900 r. – utworzenie w Chicago pierwszego sądu dla nieletnich• Lata ’20 to rozwój organizacji społecznych zajmujących się
prawami dzieci
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Konwencja o prawach dziecka- geneza
• 1959 r. – Zgromadzenie Ogólne ONZ proklamowało Deklarację Praw Dziecka
• 1978 r. – Polska złożyła propozycję projektu Konwencji o Prawach Dziecka
• 1989 r. – Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło Konwencję o Prawach Dziecka
• Do 2010 r. ratyfikowały ją 193 państwa (wyjątki: Somalia, USA)
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Praca w grupach
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Konwencja o prawach dziecka- wartości
• uznanie wrodzonej godności oraz równych i niezbywalnych praw wszystkich członków rodziny ludzkiej
• Sprzyjanie postępowi społecznemu oraz osiąganiu lepszego poziomu życia w warunkach większej wolności
• Rodzina jako podstawowa komórka społeczna• Odwołanie do Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Dziecko
Artykuł 1W rozumieniu niniejszej konwencji "dziecko" oznacza każdą istotę ludzką w wiekuponiżej osiemnastu lat, chyba że zgodnie z prawem odnoszącym się do dziecka uzyskaono wcześniej pełnoletność.
Status dziecka oparto na następujących założeniach:1. Dziecko jest samodzielnym podmiotem i ze względu na swoją
niedojrzałość psychiczną i fizyczną wymaga szczególnej opieki i ochrony prawnej
2. Dziecko jako istota ludzka wymaga poszanowania jego godności, tożsamości i prywatności
3. Rodzina jest najlepszym środowiskiem wychowywania dzieci4. Państwo powinno wspierać rodzinę, ale nie wyręczać jej w jej funkcjach
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Dziecko
• Niejednoznaczne definicje dziecka w społeczności międzynarodowej• Rozróżnienie na prawa dziecka i młodzieży• „otwarta” definicja „dziecka”• Brak jasno wyróżnionego okresu „od do”• Zastrzeżenie co do Konwencji
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Dziecko
Art. 2. 1. W rozumieniu ustawy dzieckiem jest każda istota ludzka od poczęcia do osiągnięcia pełnoletności. 2. Uzyskanie pełnoletności określają odrębne przepisy.
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Rola rodziców
Artykuł 5Państwa-Strony będą szanowały odpowiedzialność, prawo i obowiązek rodziców lub, wodpowiednich przypadkach, członków dalszej rodziny lub środowiska, zgodnie zmiejscowymi obyczajami, opiekunów prawnych lub innych osób prawnieodpowiedzialnych za dziecko, do zapewnienia mu, w sposób odpowiadający rozwojowijego zdolności, możliwości ukierunkowania go i udzielenia mu rad przy korzystaniu przeznie z praw przyznanych mu w niniejszej konwencji.
Art. 48. Konstytucji RP1. Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami.
Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolnośćjego sumienia i wyznania oraz jego przekonania.
2. Ograniczenie lub pozbawienie praw rodzicielskich może nastąpić tylko w przypadkachokreślonych w ustawie i tylko na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu.
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Prawa dziecka
• Praw dziecka są pojęciem z zakresu praw człowieka. Ich szczególna rola wynika z godności i niepowtarzalności dziecka jako jednostki ludzkiej
• Prawa dziecka nie są tożsame z jego potrzebami• Odnoszą się do relacji państwo- jednostka• Podlegają ograniczeniom
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Prawa dziecka - zasady
Zasada dobra dzieckaZasada poszanowania praw i
odpowiedzialności obojga rodziców
Zasada równości Zasada pomocy państwa
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Prawo do nauki
Artykuł 28
1. Państwa-Strony uznają prawo dziecka do nauki i w celu stopniowego realizowania tego prawa na
zasadzie równych szans, w szczególności:
1.uczynią nauczanie podstawowe obowiązkowym i bezpłatnym dla wszystkich;
2.będą popierać rozwój różnorodnych form szkolnictwa średniego, zarówno ogólnokształcącego, jak i
zawodowego, uczynią je dostępnymi dla każdego dziecka oraz podejmą odpowiednie kroki, takie jak
wprowadzenie bezpłatnego nauczania oraz udzielanie w razie potrzeby pomocy finansowej;
3.za pomocą wszelkich właściwych środków uczynią szkolnictwo wyższe dostępnym dla wszystkich na
zasadzie zdolności;
4.udostępnią wszystkim dzieciom informacje i poradnictwo szkolne i zawodowe;
5.podejmą kroki na rzecz zapewnienia regularnego uczęszczania do szkół oraz zmniejszenia wskaźnika
porzucania nauki.
2. Państwa-Strony będą podejmowały wszelkie właściwe środki zapewniające, aby dyscyplina szkolna była
stosowana w sposób zgodny z ludzką godnością dziecka i z niniejszą konwencją.
3. Państwa-Strony będą popierały i rozwijały międzynarodową współpracę w dziedzinie oświaty, w
szczególności w celu przyczyniania się do zlikwidowania ignorancji i analfabetyzmu na świecie oraz
ułatwienia dostępu do wiedzy naukowo-technicznej i nowoczesnych metod nauczania. W tym zakresie
należy w szczególności uwzględnić potrzeby krajów rozwijających się.
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Tożsamość dziecka
• Art. 7, art. 8 i 20 Konwencji• Art. 16 MPOiP• Tożsamość a przyszłość dziecka• Sprawy Boney M, Johnson v. Carvert, Sarah J.• Tożsamość narodowa, etniczna i religijna
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Dziecko - pracownik
Artykuł 32
1. Państwa-Strony uznają prawo dziecka do ochrony przed wyzyskiem ekonomicznym,
przed wykonywaniem pracy, która może być niebezpieczna lub też może kolidować z
kształceniem dziecka, bądź może być szkodliwa dla zdrowia dziecka lub jego rozwoju
fizycznego, umysłowego, duchowego, moralnego lub społecznego.
2. Państwa-Strony będą podejmowały kroki ustawodawcze, administracyjne, socjalne oraz
środki w dziedzinie oświaty dla zapewnienia realizacji postanowień niniejszego artykułu. W
tym celu, mając na uwadze odnośne postanowienia innych dokumentów
międzynarodowych, Państwa-Strony w szczególności:
1.ustanowią minimalny poziom lub poziomy wiekowe dla ubiegania się o podjęcie pracy;
2.ustanowią właściwe przepisy odnośnie do wymiaru czasowego oraz warunków
zatrudnienia;
3.ustanowią odpowiednie kary lub inne sankcje do zapewnienia skutecznego stosowania
niniejszego artykułu.
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Przemoc wobec dzieci
• Społeczne uwarunkowania• Rozróżnienie różnych form przemocy• Akceptacja „łagodnych” form przemocy• Przemoc seksualna• Przemoc psychiczna• Bicie dzieci= przestępstwo• Przekonanie o konieczności ochrony rodziny za wszelką cenę
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Praca w grupach
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Komitet Praw Dziecka
• 18 członków wybieranych na okres 4 lat przez Państwa- Strony w tajnym głosowaniu
• Przyjmuje sprawozdania Państw – Stron, sprawozdanie wstępne składane jest w ciągu 2 lat od podpisania Konwencji, sprawozdania okresowe – co 5 lat
• Co 2 lata składa ZO ONZ sprawozdania ze swojej działalności• Corocznie odbywa 3 zwykłe posiedzenia trwające 3 tygodnie
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Rzecznik Praw Dziecka
• Jego zadania i pozycję ustrojową reguluje ustawa z dnia 6 stycznia 2000 r o Rzeczniku Praw Dziecka
• Powoływany przez Sejm za zgodą Senatu• Kadencja trwa 5 lat• Rzecznik działa na rzecz ochrony praw dziecka,
stoi na straży praw dziecka określonych w Konstytucji, Konwencji o prawach dziecka i innych przepisach
• Przy wykonywaniu swoich uprawnień kieruje się dobrem dziecka
Marek Michalak, obecny RPD
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego
Praca w grupach
Dominika Kuźnicka, Katedra Prawa Konstytucyjnego