prawo cywilne zobowiązania 4
TRANSCRIPT
Prawo cywilne - zobowiązania
Zobowiązania umowne
Źródła zobowiązań
• Czynność prawna– Umowa– Czynność jednostronna
• Inne zdarzenia (przykłady):– Czyn niedozwolony– Bezpodstawne wzbogacenie– Prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia– Akt administracyjny
Umowy
• Zobowiązujące i rozporządzające• Jednostronnie i dwustronnie
zobowiązujące• Wzajemne• Odpłatne i nieodpłatne• Aleatoryjne (losowe)• Nazwane, nienazwane, mieszane
Zasada swobody umów
• Swoboda kształtowania treści umowy• Ograniczenia
– Ustawa– Zasady współżycia społecznego– Natura stosunku prawnego
• Podważenie sensu więzi prawnej• Nierozerwalność stosunku prawnego• Naruszenie „równowagi aksjologicznej”• Zmiana starannego działania w rezultat
Granice swobody umów
• Ustawa– Czynności sprzeczne z prawem– Świadczenie niemożliwe– Wyzysk
• Problem abstrakcyjnych czynności prawnych
• Forma umowy – czy ograniczenie swobody?
Wzorce umowne
• Skutek masowości obrotu• Ograniczenie swobody umów?• Rodzaje
– Formularze– Wzorce– Ogólne warunki umów
• Czy istnieją wzorce normatywne?
Związanie wzorcem
• Obowiązek doręczenia drugiej stronie przed zawarciem umowy– Wyjątek: wzorce w obrocie gospodarczym
(dostępność + typowość)• Konsumenci
– Doręczenie wzorca jest zasadą– Wyjątek: umowy powszechnie zawierane w
drobnych bieżących sprawach…
Klauzule niedozwolone
• Problem prawa konsumenckiego• Klauzule
– nieuzgodnione indywidualnie z konsumentem
– Obowiązki ukształtowane sprzecznie z prawem/zasadami współżycia społecznego
– Rażące naruszenie interesów konsumenta• Nie wiążą konsumenta
Klauzule niedozwolone
• Lista klauzul „szarych” (domniemanie niedopuszczalności) dotyczące– Zawarcia i wykonania umowy– Zmiany, rozwiązania przekształcenia
umowy– Odpowiedzialności– Wyłączeń jurysdykcji i prawa właściwego
• Rejestr klauzul niedozwolonych
Sankcje
• Kontrola abstrakcyjna i incydentalna• Sankcja nieważności• Krzyżowanie z pozostałymi sankcjami
kodeksu cywilnego• 58 par 2 kc raczej nie znajdzie
zastosowania• Problematyka konsumencka – przepisy
szczególne
Zagadnienia szczególne
• Culpa in contrahendo– Odpowiedzialność „przedkontraktowa”– Źródło: umowa, delikt czy przepis?
• Umowa przedwstępna– Zobowiązanie do zawarcia umowy w
przyszłości– Przygotowuje zawarcie umowy
przyrzeczonej – Zmniejsza niepewność stron
Umowa przedwstępna
• Treść: essentialia negotii umowy przyrzeczonej
• Roszczenie o zawarcie przysługuje jednej lub obu stronom
• Termin zawarcia umowy przyrzeczonej– Z umowy– Z ustawy
Umowa przedwstępna – c.d.
• Forma ad eventum• Skutek silniejszy
– Forma taka, jak dla umowy przyrzeczonej– Roszczenie o zawarcie umowy– Roszczenie odszkodowawcze
• Skutek słabszy– Roszczenie odszkodowawcze– Forma dowolna
Umowy dotyczące osób trzecich
• Umowa o świadczenie na rzecz osoby trzeciej– Rozszerzona skuteczność– Dopuszczalność odwołania– Rodzaje
• Umowa o świadczenie przez osobę trzecią
Dodatkowe zastrzeżenia umowne - zadatek
• Suma pieniędzy dana przy zawarciu umowy
• Charakter zależny od – woli stron, – zwyczaju – Ustawy
• Surogat odszkodowania
Dodatkowe zastrzeżenia umowne – kara umowna
• Zryczałtowane odszkodowanie• Tylko z tytułu świadczeń niepieniężnych• Wysokość ustalana przez strony• Zmniejsza ryzyko
– Można dochodzić tylko kary umownej– Odszkodowania w pełnym zakresie można
dochodzić, jeśli umowa tak stanowi