prawo gospodarcze publiczne - wpia · podstawy prawne „ art. 20 i art. 22 konstytucji rp...
TRANSCRIPT
![Page 1: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/1.jpg)
PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - ćwiczenia
mgr Marcin Kraśniewski
Katedra Europejskiego Prawa Gospodarczego
Zakład Prawa Gospodarczego Publicznego
WPiA UŁ
![Page 2: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/2.jpg)
Funkcje administracji gospodarczej
![Page 3: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/3.jpg)
Funkcje administracji gospodarczej
11
Regulacja gospodarcza
Kierownictwo gospodarcze
Programowanie i planowanie gospodarcze
Reglamentacja gospodarcza
Policja gospodarcza
Nadzór gospodarczy
Kontrola gospodarcza
Wspieranie gospodarki
![Page 4: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/4.jpg)
Funkcje administracji gospodarczej
11
Funkcje organów administracji gospodarczej
Funkcje interwencjonizmu
restrykcyjnego
Reglamentacja gospodarcza
Regulacja gospodarcza
Nadzór gospodarczy
Kontrola gospodarcza
Funkcje interwencjonizmu
pozytywnego
Programowani e i planowanie gospodarcze
Kierownictwo gospodarcze
Wspieranie
gospodarki
Policja
gospodarcza
![Page 5: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/5.jpg)
Funkcje administracji gospodarczej
11
Funkcje organów administracji gospodarczej
Funkcje interwencjonizmu
restrykcyjnego
Reglamentacja gospodarcza
Regulacja gospodarcza
Nadzór gospodarczy
Kontrola gospodarcza
Funkcje interwencjonizmu
pozytywnego
Programowani e i planowanie gospodarcze
Kierownictwo gospodarcze
Wspieranie
gospodarki
Policja
gospodarcza
![Page 6: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/6.jpg)
11
Czym jest policja gospodarcza?
![Page 7: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/7.jpg)
Policja
(administracyjna/gospodarcza)
POJĘCIE
„ • Wewnętrzny porządek państwa
• Działalność wyspecjalizowanych organów,
których zadaniem jest ochrona porządku publicznego i bezpieczeństwa publicznego
• Pojęcie wytworem doktryny prawa (najpierw administracyjnego, później gospodarczego publicznego)
• Nie jest pojęciem prawnym
![Page 8: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/8.jpg)
Policja gospodarcza
POJĘCIE
„ Policja gospodarcza jest funkcją państwa, która polega na ochronie ogółu społeczeństwa oraz poszczególnych jednostek przed zagrożeniami wynikającymi z niepożądanych następstw prowadzenia działalności gospodarczej
![Page 9: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/9.jpg)
Policja gospodarcza
POJĘCIE
„ Ograniczenie wolności działalności gospodarczej w imię ochrony społeczeństwa przed niepożądanymi skutkami prowadzenia działalności gospodarczej
![Page 10: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/10.jpg)
Policja gospodarcza
CEL
„ Ochrona dobra policyjnego: • Porządku publicznego • Porządku publicznego • Spokoju publicznego (w szczególności życia,
zdrowia i mienia, środowiska naturalnego)
Ochrona dobra policyjnego przed zagrożeniami wynikającymi z podjęcia i prowadzenia działalności gospodarczej!
![Page 11: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/11.jpg)
Policja gospodarcza
Podstawy prawne
„ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej w drodze ustawy, tylko ze względu na ważny interes publiczny (wyjątek) A zatem państwo może podejmować działania ograniczające wolność działalności gospodarczej z uwagi na ochronę interesu publicznego (ważnego)
![Page 12: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/12.jpg)
Policja gospodarcza
Podstawy prawne
„ Art. 31 ust. 3 Konstytucji RP Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.
![Page 13: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/13.jpg)
Policja gospodarcza
Obowiązki
„ Ochrona dobra policyjnego zobowiązuje organy publiczne (zwłaszcza organy administracji gospodarczej) do nakładania na przedsiębiorców powinności spełniania określonych przepisami prawa warunków wykonywania działalności gospodarczej
![Page 14: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/14.jpg)
Policja gospodarcza
Obowiązki
„ Skonkretyzowane obowiązki (przykłady): • Sanitarne • Budowalne • Weterynaryjne • Przemysłowe • Przeciwpożarowe • Środowiskowe
![Page 15: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/15.jpg)
Policja gospodarcza
Instrumenty prawne
„ • Działania interwencyjne o charakterze
policyjnym
• Ustanawianie powszechnie obowiązujących przepisów prawnych określających obowiązki lub wymogi (stanowienie prawa)
• Akty organów administracji gospodarczej podejmowane w celu ochrony (zapobieganie/ korygowanie) dobra policyjnego (stosowanie prawa)
![Page 16: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/16.jpg)
Policja gospodarcza
Instrumenty prawne
Stanowienie prawa
„ • Stanowienie nakazów i zakazów określonego
działania
• Adresatem nakazów/zakazów jest przedsiębiorca
• Charakter prewencyjno-zachowawczy Wymogi dla branży gastronomicznej: transportu żywności, wymagania dla sprzętu, higieny osobistej pracowników, zaopatrzenia w wodę, zagospodarowania odpadami żywnościowymi, etc.
![Page 17: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/17.jpg)
Policja gospodarcza
Instrumenty prawne
Stosowanie prawa
„ • Akty indywidualne organów administracji
publicznej stosowane ex ante (zapobieżenie naruszeniu
• Wykonywanie indywidualnych aktów policji gospodarczej jest weryfikowane w ramach nadzoru policyjnego
Np. Sprawdzenie spełnienia wymogów przez restaurację przed rozpoczęciem świadczenia usług gastronomicznych oraz sprawdzanie spełniania wymogów w trakcie wykonywania działalności przez Sanepid.
![Page 18: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/18.jpg)
Policja gospodarcza
Instrumenty prawne
Stosowanie prawa
„ DECYZJE ADMINISTRACYJNE o charakterze prewencyjnym (niedopuszczające do zagrożeń jakichkolwiek dóbr podlegających ochronie) o charakterze represyjnym (reakcja na naruszenie zakazów bądź zaniechanie wykonania nakazu) np. kary pieniężne, cofnięcie przyznanych uprawnień
![Page 19: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/19.jpg)
Funkcje administracji gospodarczej
11
Funkcje organów administracji gospodarczej
Funkcje interwencjonizmu
restrykcyjnego
Reglamentacja gospodarcza
Regulacja gospodarcza
Nadzór gospodarczy
Kontrola gospodarcza
Funkcje interwencjonizmu
pozytywnego
Programowani e i planowanie gospodarcze
Kierownictwo gospodarcze
Wspieranie
gospodarki
Policja
gospodarcza
![Page 20: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/20.jpg)
11
Czym jest reglamentacja gospodarcza?
![Page 21: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/21.jpg)
Funkcje administracji gospodarczej
11
Funkcje organów administracji gospodarczej
Funkcje interwencjonizmu
restrykcyjnego
Reglamentacja gospodarcza
Regulacja gospodarcza
Nadzór gospodarczy
Kontrola gospodarcza
Funkcje interwencjonizmu
pozytywnego
Programowani e i planowanie gospodarcze
Kierownictwo gospodarcze
Wspieranie
gospodarki
Policja
gospodarcza
![Page 22: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/22.jpg)
Regulacja gospodarcza
POJĘCIE
„ Interwencja państwa w gospodarkę rynkową, której podstawowym celem jest zastąpienie mechanizmów rynkowych i konkurencji w tych obszarach działalności gospodarczej, w której mechanizmy te nie istnieją, a zwłaszcza sieciowych sektorach użyteczności publicznej
![Page 23: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/23.jpg)
Regulacja gospodarcza
Cel
„ zastąpienie mechanizmów rynkowych (konkurencji) w tych obszarach działalności gospodarczej, w których one nie istnieją Zapewnienie zainteresowanym podmiotom (obywatelom) usług publicznych
![Page 24: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/24.jpg)
Regulacja gospodarcza
Skutek
„ wprowadzenie konkurencji oraz zapewnienie dostępu do usług publicznych
![Page 25: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/25.jpg)
Regulacja gospodarcza
Sektorowy charakter
„ • Regulacja sektorowa odnosi się do poszczególnych
sektorów (jednego sektora lub pewnej jego części
• Dominujący problem to uregulowanie dostępu do urządzenia kluczowego (sieci)
• Występowanie regulatorów sektorowych (Prezes URE, Prezes UKE, Prezes UTK)
• Regulacja uwzględnia uwarunkowania techniczne i ekonomiczne
• Przykłady sektorów infrastrukturalnych: energetyka, poczta, telekomunikacja, kolej
![Page 26: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/26.jpg)
Regulacja gospodarcza
Ewolucja
„ Liberalizacja
Paradygmat monopolu → (De-)regulacja („monopol naturalny”) (Re-)regulacja
Regulacja sektorów infrastrukturalnych → nowa funkcja państwa wobec gospodarki
![Page 27: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/27.jpg)
Regulacja gospodarcza
Instrumenty prawne
„
Środki prawne regulacji: Środki nadzoru (np. zatwierdzanie taryf)
Środki kontroli (np. kontrola paramentów jakościowych usług
publicznych)
Rozstrzyganie sporów pomiędzy uczestnikami rynku (np. w zakresie dostępu do sieci)
Rozstrzyganie sporów pomiędzy przedsiębiorcami świadczącymi usługi a konsumentami
Nakładanie przez organ regulacyjny kar pieniężnych za niewykonanie decyzji (tego organu)
![Page 28: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/28.jpg)
Regulacja gospodarcza
Instrumenty prawne
„ Organy regulacyjne stosują klasyczne środku prawnej reglamentacji działalności gospodarczej Koncesje, zezwolenia, licencje
![Page 29: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/29.jpg)
Prawo energetyczne Zarys
Regulacja sektorów infrastrukturalnych
![Page 30: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/30.jpg)
Doktryna essential facilities
„ • Przeciwstawianie się antykonkurencyjnym
praktykom przedsiębiorstw posiadających istotne (kluczowe) urządzenia/instalacje
• Urządzenie kluczowe niezbędne do wykonywania działalności gospodarczej
• Dotyczy wykorzystywania siły rynkowej (pozycji
dominującej) przez podmiot posiadający dostęp do infrastruktury niezbędnej do prowadzenia określonej działalności
• Doktryna wypracowana w orzecznictwie USA (cause
Terminal Railroad, 1912 r.)
• Doktryna stosowana w orzecznictwie TSUE
![Page 31: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/31.jpg)
Doktryna essential facilities
„ Urządzenie kluczowe: • Urządzenie kluczowe – niezbędne do prowadzenia
działalności lub gdy prowadzenie jej bez niego jest w sposób nieunikniony nieopłacalne
• Urządzenie unikalne – brak praktycznej możliwości by zduplikować urządzenie
• Odmowa dostępu do urządzenia – wprost lub poprzez stawianie nierealnych warunków dostępu
• Możliwość udostępnienia urządzenia
![Page 32: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/32.jpg)
Doktryna essential facilities
„
Dostęp do urządzenia kluczowego winien być oparty na słusznych i rozsądnych warunkach uwzględniając zysk i nakłady ponoszone przez właściciela urządzenia …ale jak to zrobić, skoro jeden podmiot jest właścicielem i czerpie korzyści gospodarcze z urządzenia kluczowego?
![Page 33: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/33.jpg)
Doktryna essential facilities
Przesłanki obowiązku udostępniania urządzenia kluczowego
„ 1. Urządzenia kluczowe muszą być niezbędne do
podjęcia przez konkurenta działalności gospodarczej na danym rynku;
2. Odmowa udostępnienia urządzenia kluczowego musi prowadzić do wyeliminowania wszelkiej konkurencji na rynku sąsiednim, czyli na rynku powiązany z rynkiem, na którym działa dominujące przedsiębiorstwo dysponujące urządzeniem kluczowym
3. Aby uznać odmowę dostępu do urządzenia kluczowego za przejaw nadużywania pozycji dominującej, konieczny jest brak obiektywnej przyczyny uzasadniającej odmowę
![Page 34: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/34.jpg)
Monopol naturalny
„ monopol powstały w sposób faktyczny lub prawny w celu wykorzystania: walorów środowiska naturalnego, źródeł lokalnego zapotrzebowania w surowce, cech specyficznych użyteczności publicznej, przy czym z powodów ekonomicznych, finansowych lub organizacyjnych nie jest racjonalne funkcjonowanie na danym terenie innego konkurencyjnego przedsiębiorcy
![Page 35: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/35.jpg)
Monopol naturalny
Teoria monopolu naturalnego
„ • Monopol naturalny – sytuacja, gdy jeden
operator na rynku jest w stanie obsłużyć rynek po niższych kosztach niż jakakolwiek kombinacja dwóch lub więcej operatorów
• Rynek charakteryzuje się dużymi barierami
wejścia (głównie kosztowymi) i wielkimi efektami skali (konieczne istnienie bardzo dużej grupy odbiorców)
![Page 36: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/36.jpg)
Geneza przekształceń sektorów infrastrukturalnych
„ Liberalizacja to zerwanie z tradycyjnym i długo
niekwestionowanym - na gruncie teoretycznym i praktycznym - modelem ich funkcjonowania
Model tradycyjny: chroniony i regulowany w
sposób administracyjny monopol - będących często własnością publiczną – przedsiębiorstw
Dwa filary (założenia) modelu: 1. Ułomność rynków sieciowych (monopol naturalny) 2. Regulacja publiczna jako efektywny substytut regulacji
rynkowej
![Page 37: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/37.jpg)
Poprzedni paradygmat
„ Jedynie uzasadnionym ekonomicznie modelem
jest wytwarzanie, przesył i dystrybucja energii przez jedno przedsiębiorstwo
Wejście na rynek innego podmiotu nieopłacalne ze względu na koszty budowy sieci stanowiłoby zagrożenie dla działalności
operatora zasiedziałego
![Page 38: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/38.jpg)
Zmiana paradygmatu
„ Do końca lat 70-ych XX w. energetyka na całym
świecie domeną monopolistów sieciowych zintegrowanych pionowo
Zmiana paradygmatu w USA – pierwsze reformy
w sektorze gazu ziemnego Zmiany stopniowo oddziałują na inne państwa Od końca lat 80-ych XX w. stopniowe zmiany w
Unii Europejskiej
![Page 39: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/39.jpg)
Nowy paradygmat
„ Monopolista sieciowy jest nieefektywny Niska jakość usług Wysokie koszty Przyczyną braku konkurencji jest bariera dostępu
do sieci Otwarcie na konkurencję jest możliwe pod
warunkiem zapewnienia dostępu do sieci
![Page 40: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/40.jpg)
Nowy paradygmat
Założenia
„ Monopol jedynie w zakresie zarządzania sieciami Zapewnienie dostępu stron trzecich do sieci
przesyłowych i dystrybucyjnych (TPA) Konkurencja na poziomie wytwarzania i sprzedaży Swobodny wybór sprzedawcy przez odbiorcę
końcowego
![Page 41: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/41.jpg)
Nowy paradygmat
Założenia
„ Rynek sieci – monopol Rynek usług – konkurencja
![Page 42: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/42.jpg)
Instrumenty regulacyjne zapewnienia dostępu do urządzenia kluczowego
„ Unbundling
Zasada dostępu stron trzecich do sieci
![Page 43: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/43.jpg)
Funkcje administracji gospodarczej
11
Funkcje organów administracji gospodarczej
Funkcje interwencjonizmu
restrykcyjnego
Reglamentacja gospodarcza
Regulacja gospodarcza
Nadzór gospodarczy
Kontrola gospodarcza
Funkcje interwencjonizmu
pozytywnego
Programowanie i planowanie gospodarcze
Kierownictwo gospodarcze
Wspieranie
gospodarki
Policja
gospodarcza
![Page 44: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/44.jpg)
Nadzór gospodarczy
Pojęcie
„ • Władcza ingerencja organu administracji mająca
na celu zapewnienie by zachowania autonomicznych podmiotów były zgodne z normami prawa gospodarczego publicznego
• Interwencja o charakterze następczym i defensywnym – reakcja organu na podjęte (nadzór represyjny) lub planowane (nadzór prewencyjny) działania przedsiębiorców
![Page 45: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/45.jpg)
Nadzór gospodarczy
Cel
„ Zapewnienie, aby samodzielne uczestnictwo autonomicznych podmiotów w obrocie gospodarczym pozostawało w zgodzie z ustalonymi regułami prawnymi Korekta wolności działalności gospodarczej pod kątem spełniania ustawowych, obiektywnych i subiektywnych przesłanek podjęcia i
prowadzenia działalności gospodarczej.
![Page 46: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/46.jpg)
Nadzór gospodarczy
Instrumenty prawne
„ • Środki nadzoru represyjnego np. cofnięcie koncesji, zezwolenia
• Środki nadzoru prewencyjnego zatwierdzenie decyzji nadzorowanego podmiotu
uprzednia zgoda/zezwolenie organu nadzorującego
![Page 47: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/47.jpg)
Nadzór gospodarczy
Instrumenty prawne
„ Interwencja nadzorcza jest ograniczona do przypadków wyraźnie wskazanych w przepisach prawnych i przy wykorzystaniu środków pranych przewidzianych w przepisach prawnych.
![Page 48: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/48.jpg)
Nadzór gospodarczy
Typologia
„ • Policyjny – władcze działania zapobiegające
naruszeniu norm prawnych ustanowionych dla ochrony życia, zdrowia ludzkiego, mienia jednostek, moralności publicznej, środowiska naturalnego
• Reglamentacyjny – zapewnienie przestrzegania norm dotyczących podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej
• Gwarantujący – zagwarantowanie by usługi publiczne służyły realizacji interesu publicznego
• Właścicielski – nadzór SP nad czynnościami prawnymi wykonywania własności państwowej, podejmowanymi przez przedsiębiorstwa państwowe i spółki z udziałem SP
![Page 49: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/49.jpg)
Funkcje administracji gospodarczej
11
Funkcje organów administracji gospodarczej
Funkcje interwencjonizmu
restrykcyjnego
Reglamentacja gospodarcza
Regulacja gospodarcza
Nadzór gospodarczy
Kontrola gospodarcza
Funkcje interwencjonizmu
pozytywnego
Programowani e i planowanie gospodarcze
Kierownictwo gospodarcze
Wspieranie
gospodarki
Policja
gospodarcza
![Page 50: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/50.jpg)
Kontrola gospodarcza
„ • Sprawdzanie prawidłowości określonych zjawisk
czy działań, ich analizowanie i ocena, ustalanie wyników pokontrolnych i wysuwanie odpowiednich wniosków
• Odróżnienie od nadzoru – nadzór obejmuje
działalność korygującą – możliwość wpływania na działalność podmiotu, a nie tylko ocena stanu faktycznego
![Page 51: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/51.jpg)
Funkcje administracji gospodarczej
11
Funkcje organów administracji gospodarczej
Funkcje interwencjonizmu
restrykcyjnego
Reglamentacja gospodarcza
Regulacja gospodarcza
Nadzór gospodarczy
Kontrola gospodarcza
Funkcje interwencjonizmu
pozytywnego
Programowani e i planowanie gospodarcze
Kierownictwo gospodarcze
Wspieranie
gospodarki
Policja
gospodarcza
![Page 52: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/52.jpg)
Kierownictwo gospodarcze
Definicja
„ • Wszelkie dopuszczalne formy interwencji państwa
w sferze gospodarczej
• Wszelkie środki prawne podejmowane przez państwo, za pośrednictwem których państwo i organy administracji publicznej ingerują w procesy gospodarcze w celu osiągnięcia celów polityki gospodarczej
• Wpływanie na zamiary i decyzje uczestników życia
gospodarczego i kształtowanie porządku rynkowego – wpływ na przebieg procesów gospodarczych
![Page 53: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/53.jpg)
Kierownictwo gospodarcze
Cel
„ Wpływanie na zamiary i decyzje uczestników życia gospodarczego i kształtowanie porządku rynkowego – wpływ na przebieg procesów gospodarczych
![Page 54: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/54.jpg)
Kierownictwo gospodarcze
„ • Polityka strukturalna – wpływ na strukturę
gospodarki (np. polityki sektorowe)
• Polityka regionalna – w celu osiągania zrównoważonego terytorialnie rozwoju gospodarczego
• Polityka finansowa – środki fiskalne i polityki pieniężnej (monetarnej)
![Page 55: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/55.jpg)
Funkcje administracji gospodarczej
11
Funkcje organów administracji gospodarczej
Funkcje interwencjonizmu
restrykcyjnego
Reglamentacja gospodarcza
Regulacja gospodarcza
Nadzór gospodarczy
Kontrola gospodarcza
Funkcje interwencjonizmu
pozytywnego
Programowanie i planowanie gospodarcze
Kierownictwo gospodarcze
Wspieranie
gospodarki
Policja
gospodarcza
![Page 56: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/56.jpg)
Programowanie i planowanie gospodarcze
„ • Interwencja zorientowana na osiągnięcie
przyszłych celów gospodarczych • Antycypacyjny charakter – podejmowanie decyzji
co do przyszłego postępowania • Plan jako „decyzja o decyzjach” • Instrumenty: Strategie – wyznaczenie głównych trendów, celów
i kierunków rozwoju społeczno- gospodarczego Programy Plany wykonawcze
![Page 57: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/57.jpg)
Funkcje administracji gospodarczej
11
Funkcje organów administracji gospodarczej
Funkcje interwencjonizmu
restrykcyjnego
Reglamentacja gospodarcza
Regulacja gospodarcza
Nadzór gospodarczy
Kontrola gospodarcza
Funkcje interwencjonizmu
pozytywnego
Programowani e i planowanie gospodarcze
Kierownictwo gospodarcze
Wspieranie
gospodarki
Policja
gospodarcza
![Page 58: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/58.jpg)
Wspieranie gospodarki
„ • Wspieranie przedsiębiorców lub sektorów
gospodarki celem realizacji polityki gospodarczej, społecznej, regionalnej, np. celem utrzymania (stworzenia) miejsc pracy, zwiększenia poziomu ochrony środowiska, pobudzania inwestycji na terenach słabo rozwiniętych gospodarczo
• Wywieranie wpływu na postępowanie przedsiębiorców by osiągnąć cele zbieżne z interesem publicznym
• Wielość form (dotacje, pożyczki, gwarancje, ubezpieczenia)
• Zgodność z prawem pomocy publicznej
![Page 59: PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE - WPiA · Podstawy prawne „ Art. 20 i art. 22 Konstytucji RP wolność działalności gospodarczej (zasada) Ograniczenie wolności działalności gospodarczej](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022041021/5ed0ff37d3b82946a13aba1a/html5/thumbnails/59.jpg)
Dziękuję za uwagę!