Prawo cywilne

Wykonywanie własności nieruchomości II

Nabycie i utrata własności

Prawo sąsiedzkie

• Ograniczenia wykonywania prawa własności nieruchomości

• W stosunkach sąsiedzkich• Regulują konflikty interesów

– Sąsiadów wykonujących swoje prawo w sposób zakłócający korzystanie z nieruchomości sąsiedniej

– Służą godzeniu sprzecznych interesów

Immisje

• Ingerencja w grunt sąsiedni w wyniku wykonywania prawa własności

• Bezpośrednie– Celowe kierowanie określonych substancji

na grunt sąsiedni– Za pomocą odpowiednich urządzeń

• Pośrednie– Działanie właściciela– Nie mają zwykle charakteru celowego

Immisje pośrednie

• Immisje materialne (cząstki materii, siły) i niematerialne (sfera psychiki)

• Immisje pozytywne i negatywne• Zakaz immisji bezpośrednich• Pośrednie nie mogą przekraczać

przeciętnej miary– Społeczno – gospodarcze przeznaczenie– Stosunki miejscowe

– Społeczno – gospodarcze przeznaczenie

Immisje cd

• Przypadek szczególny 147 kc (roboty ziemne grożące utratą oparcia)

• Środki ochrony: roszczenie negatoryjne– Przywrócenie stanu poprzedniego– Zaniechanie dalszych naruszeń

Droga konieczna

• Brak odpowiedniego dostępu do drogi publicznej

• Dostęp odpowiedni – umożliwiający korzystanie z nieruchomości

• Roszczenie o ustanowienie odpłatnej służebności

• Problem trasy służebności

Korzystanie z przygranicznych pasów gruntu

• Owoce opadłe z drzewa na grunt sąsiedni (art. 148)– Stanową pożytki gruntu– Wyjątek: grunt publiczny

• Gałęzie zwieszające się na cudzy grunt• Korzenie przechodzące na cudzy grunt• Płoty, miedze, rowy, drzewa w pasie

granicznym – wspólny użytek

Rozgraniczenie nieruchomości

• Granice są sporne albo nie można ich ustalić

• Tryb regulowany w prawie geodezyjnym i kartograficznym

• Rozgraniczenie polega na– Ustaleniu przebiegu granic– Określenie położenia punktów granicznych– Utrwalenie tych punktów

Rozgraniczenie nieruchomości II

• Postępowanie prowadzi wójt• Ustalenie granic przez geodetę• Ugoda przed geodetą LUB• Decyzja rozgraniczeniowa LUB• granice ustala sąd biorąc pod uwagę

– Stan prawny– Ostatni stan spokojnego posiadania– Wszelkie okoliczności

Plan zagospodarowania przestrzennego

• Zadanie własne gminy• Określa

– Przeznaczenie terenu– Rozmieszczenie inwestycji– Parametry kształtowania zabudowy i

zagospodarowania terenu– Sposób korzystania z własności

• W braku planu: decyzja o warunkach zabudowy

Grunty rolne i leśne

• Zmiana przeznaczenia gruntów– Plan zagospodarowania przestrzenneg– Tzw „odrolnienie” decyzja administracyjna– Opłaty

• Gospodarka rolna – nieregulowana• Gospodarka leśna – regulowana

– Lasy państwowe– Plany urządzenia lasów

Nabycie własności

• Sposoby– Umowa przenosząca własność– Z mocy prawa– Z mocy orzeczenia sądowego– Inne podstawy

• Utrata własności– Z nabyciem jej przez kogoś innego– Bez nabycia własności przez kogoś innego

Nabycie pierwotne i pochodne

• Pierwotne: nie od poprzednika prawnego– Zasiedzenie– Zawłaszczenie– Wywłaszczenie

• Pochodne: od poprzednika prawnego– Czynność inter vivos– dziedziczenie

Przeniesienie własności

• Rzeczy oznaczone co do tożsamości– Czynność zobowiązująco –

rozporządzająca– Przeniesienie własności solo consensu– Wyjątki od zasady podwójnego skutku

• Wola stron• Przepis ustawy

– Przeniesienie własności nieruchomości pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu niedopuszczalne.

Przeniesienie własnosci II

• Rzeczy oznaczone co do gatunku– Do przeniesienia własności konieczne jest

przeniesienie posiadania– Czynność prawna realna– Nie ma konieczności zawarcia nowej

umowy przenoszącej własność• Te same reguły dotyczą rzeczy

przyszłych

Przeniesienie własności solvendi causa

• Czynność materialnie kauzalna– Kauza wyrażona w treści– Ważność umowy zależy od ważnosci

zobowiązania• Źródła zobowiązania

– Umowa– Zapis, – bezpodstawne wzbogacenie

Nabycie własności rzeczy ruchomej od nieuprawnionego• Konflikt interesów nabywcy w dobrej

wierze i pozbawionego własności • Wyjątek od zasady „nemo plus iuris”• Przesłanki

– Dobra wiara nabywcy– Przeniesienie posiadania– W przypadku rzeczy skradzionych

• Upływ 3letniego terminu• Wyjątek: pieniądze, rzeczy z licytacji

Zasiedzenie

• Nabycie prawa własności przez długotrwałe posiadanie samoistne

• Nabycie pierwotne• Dotyczy nieruchomości i ruchomości• Różne przesłanki nabycia• Cele

– Uchyla stan niepewności prawnej– Chroni interes posiadacza

Termin posiadania

• Nieruchomości– 20 lat (w dobrej wierze)– 30 lat (w złej wierze)

• Ruchomości – 3 lata• Termin

– Od objęcia w posiadanie– Można doliczyć posiadanie poprzednika– Wyjatki: zasiadanie przeciwko

małoletniemu

Dobra wiara

• Przekonanie o niewadliwości tytułu (błędne ale usprawiedliwione)

• Ustawowe domniemanie dobrej wiary• Nieruchomości

– Dobra wiara w chwili objęcia w posiadanie– Mala fides superveniens non no

• Ruchomości - dobra wiara przez cały okres zasiadywania

Skutki zasiedzenia

• Nabycie własności• Skutek ex lege• Sądowe stwierdzenie nabycia własności

ma znaczenie dowodowe• Orzeczenie deklaratoryjne• Utrata prawa przez poprzednika