preaction sprinkler sİstemlerİ bariŞ topal detay … · kompresör,hava tedarik cihazı,test ve...
TRANSCRIPT
2017/18 Eğitim Seminerleri
PREACTION SPRINKLER SİSTEMLERİ
BARIŞ TOPAL
DETAY YANGIN DANIŞMANLIK, TASARIM
VE EĞİTİM HİZMETLERİ A.Ş.
2017/18 Eğitim Seminerleri
Otomatik sprinkler sistemleri 4 ana kategoriye ayrılmaktadır.
• Islak Borulu Sistemler
• Kuru Borulu Sistemler
• Deluge (Baskın) Sistemler
• Preaction (Ön-Tepkili) Sistemler
GİRİŞ
2017/18 Eğitim Seminerleri
İlgili Standartlar :
• TS EN 12845
• VdS CEA 4001
• NFPA 13
• FM 2-0
GİRİŞ
2017/18 Eğitim Seminerleri
GİRİŞ
Sprinkler sistemlerinin, TYKY-2015’de belirtildiği üzere TS EN12845
standardı uyarınca tasarlanması gerekmektedir.
MADDE-96
2017/18 Eğitim Seminerleri
Sertifikalı Ekipmanlar
TYKY-2015 MADDE-90 uyarınca sistemde kullanılacak tüm ürünlerin
sertifikalı olması şarttır.
GİRİŞ
2017/18 Eğitim Seminerleri
GİRİŞ
TANIM: Sistem borulaması içinde hava bulunan ve ek olarak algılama sistemleri ile
beraber çalışan sprinkler sistemlerine Preaction Sprinkler Sistemleri denir.
2017/18 Eğitim Seminerleri
GENEL SİSTEM ÖZELLİKLERİ
• Sprinkler başlıkları kapalı tiptedir.
• Normalde sistemde hava bulunmaktadır.
• Ek olarak panel, dedektör, buton gibi algılama
ekipmanları gerekir.
• TS EN 12845 Standardında Tip A ve Tip B olarak 2
tip’e ayrılır.
2017/18 Eğitim Seminerleri
• Daha karmaşık sistemler olduklarından sitem arıza
veya çalışmama riski standard ıslak ve kuru borulu
sistemlere göre daha fazla olmaktadır.
• Preaction sistemlerinin bakımı, sistem risklerinin
en aza indirgenebilmesi için düzenli olarak ve
eğitimli kişiler tarafından yapılmalıdır.
GENEL SİSTEM ÖZELLİKLERİ
2017/18 Eğitim Seminerleri
• Standart ıslak ve kuru borulu sistemlere göre
daha pahalıdır.
• Sistemin modifikasyonu veya genişlemesi
durumunda hem mekanik hem elektriksel
anlamda bir yük getirmektedir.
GENEL SİSTEM ÖZELLİKLERİ
2017/18 Eğitim Seminerleri
• Sadece patlayan sprinklerden su akışı olacağından
suyun mahale zararı, olası bir yangının vereceği
zarara göre daha az olacaktır.
• Sistemin olmaması durumunda yangın büyüyecek
ve sonunda itfaiyenin müdahalesinde çok daha fazla
bir zarar ortaya çıkacaktır.
• Sprinkler sistemi olan binalarda, olmayan binalara
oranla 10 KAT daha az su kullanılarak yangın
söndürülmektedir.
GENEL SİSTEM ÖZELLİKLERİ
2017/18 Eğitim Seminerleri
SİSTEM EKİPMANLARI
Preaction Alarm Vanası, Yangın Algılama Paneli, Kesme Vanası,
Kompresör, Hava Tedarik Cihazı, Test ve Drenaj Vanası.
2017/18 Eğitim Seminerleri
SİSTEM EKİPMANLARI
Yangın algılama sistemleri TS EN 54 standardının ilgili bölümleri
uyarınca tasarlanması gerekmektedir.
2017/18 Eğitim Seminerleri
TİP-A PREACTION SİSTEMİ
• Sprinkler başlığının patlaması sistemi devreye sokmaz.
• Sisteme suyun yürümesi için Algılama Sisteminin devreye girmesi
gerekmektedir.
• Sistem havası sürekli olarak izlenir.
2017/18 Eğitim Seminerleri
TİP-A PREACTION SİSTEMİ
• Vana üzerinde acil durumlarda sistemin manuel (el ile) olarak devreye
girmesi için manual başlatma kolu bulunmalıdır.
2017/18 Eğitim Seminerleri
TİP-A PREACTION SİSTEMİ
• Suyun kaza ile boşalmasının ortama ciddi hasar verebileceği yerlerde
kullanılır.
• Algılama sisteminde arıza olması durumunda sistem kuru borulu sistem
olarak çalışır.
2017/18 Eğitim Seminerleri
TİP-A PREACTION SİSTEMİ
2017/18 Eğitim Seminerleri
TİP-A PREACTION SİSTEMİ
2017/18 Eğitim Seminerleri
TİP-A PREACTION SİSTEMİ
2017/18 Eğitim Seminerleri
TİP-B PREACTION SİSTEMİ
• Algılama Sisteminin tetiklenmesi durumunda VEYA sprinkler
başlığının patlaması sonucunda devreye girer.
• Sistem havası sürekli olarak izlenir.
• Kuru borulu sistem olarak da çalışabilir. Hızlandırıcı ile beraber veya
hızlandırıcı olmadan kullanılabilmektedir.
2017/18 Eğitim Seminerleri
TİP-B PREACTION SİSTEMİ
• Tip-B Preaction Vana, kuru borulu sistem olarak tasarlanması gereken
ve yangının hızlı yayılabileceği yerlerde kullanılmaktadır.
• Daha çok otoparklar, yükleme rampaları ve ısıtılmayan alanlarda
kullanılır.
2017/18 Eğitim Seminerleri
TİP-B PREACTION SİSTEMİ
2017/18 Eğitim Seminerleri
TASARIM KRİTERLERİ
TS EN 12845
• Branşman boruları 0.4%, ana borular, drenaj noktasına doğru 0.2% eğim
verilerek montaj yapılmaldır.
• Branşmanlar, ana dağıtım borularının sadece üst kısmına veya yan
tarafına bağlanmalıdır.
2017/18 Eğitim Seminerleri
TASARIM KRİTERLERİ
TS EN 12845
• Preaction Sprinkler sistemlerinde Grid ve Loop Borulamaya izin
verilmemektedir.
GRID BORULAMA LOOP BORULAMA
2017/18 Eğitim Seminerleri
TASARIM KRİTERLERİ
TS EN 12845
• Preaction Tip-A sistemlerde hızlı tepkili sprinkler kullanılamaz.
Sistemlere ilişkin sprinkler tepkime sınıfları, TS EN 12845 standardına
Çizelge-38’de verilmektedir.
2017/18 Eğitim Seminerleri
TASARIM KRİTERLERİ
TS EN 12845
• Sistem borulaması için galvanize çelik boru tercihen kullanılmalıdır.
• Branşmanlar ana borunun yan tarafından veya üst kısmından bağlanmalıdır.
2017/18 Eğitim Seminerleri
TASARIM KRİTERLERİ
TS EN 12845
• Sprinkler başlıkları dik tip(upright) olarak seçilmelidir. Sarkık
tip(pendent) başlık kullanılmasının gerektiği durumlarda kuru tip
pendent sprinkler seçilmelidir.
2017/18 Eğitim Seminerleri
TASARIM KRİTERLERİ
TS EN 12845
• Her sistemde düşük hava basınç anahtarı (low air pressure alarm
switch) olmalıdır. Bu sayede kaza ile herhangi bir sprinkler patladığında
veya bir boruda kaçak olduğunda basınç düşecek ve sinyal
alınabilecektir. Sprinkler başlığı ve boru parçası değiştirilecektir.
2017/18 Eğitim Seminerleri
TASARIM KRİTERLERİ
TS EN 12845
• Sistem tasarımında, 1 preaction vana ile korunabilen en fazla alan TS
EN12845 Çizelge-17 ‘de verilmektedir.
2017/18 Eğitim Seminerleri
TASARIM KRİTERLERİ
TS EN 12845
• Sprinkler operasyon alanı ve sprinkler yoğunlukları, Hafif, Olağan ve
Yüksek tehlike sınıfları için TS EN 12845 Çizelge-3 de verilmektedir.
2017/18 Eğitim Seminerleri
TASARIM KRİTERLERİ
TS EN 12845
• Sprinkler operasyon alanı ve sprinkler yoğunlukları sadece tavan
koruması yapılan Yüksek Tehlikeli Depolama alanları için TS EN 12845
Çizelge-4 de verilmektedir.
2017/18 Eğitim Seminerleri
TASARIM KRİTERLERİ
NFPA 13
PREACTION SPRINKLER SİSTEMİ TİPLERİ
• Kilitlemesiz (Non-Interlock)
• Tek-Kilitlemeli (Single-Interlock)
• Çift-Kilitlemeli (Double-Interlock)
2017/18 Eğitim Seminerleri
TASARIM KRİTERLERİ
NFPA 13
SİSTEM LİMİTİ:
• Kilitlemesiz (Non-Interlock) ve Tek-Kilitlemeli (Single-Interlock) Preaction Sistemler
için 1 Preaction Vana ile en fazla 1000 adet sprinkler beslenebilir.
• Her halükarda 1 Preaction Vana ile korunabilen en fazla NFPA 13- 8.2.1’de belirtilen
alanları geçemez.
(1) Hafif Tehlike — 52,000 ft2 (4830 m2)
(2) Olağan Tehlike — 52,000 ft2 (4830 m2)
(3) Yüksek Tehlike — Hidrolik Hesaplamalı— 40,000 ft2 (3720 m2)
(4) Depolama—Yüksek Yığın Depolama — 40,000 ft2 (3720 m2)
2017/18 Eğitim Seminerleri
TASARIM KRİTERLERİ
NFPA 13
SİSTEM LİMİTİ:
• Çift-Kilitlemeli (Double-Interlock) Preaction Sistemler için:
• 500 GALON (1900 LT) ve aşağısında kuru boru hacmine sahip sistemler için özel bir
su dağıtım gereksinimi bulunmamaktadır.
• 500 GALON (1900 LT) üzerindeki kuru boru hacmine sahip sistemler için kuru borulu
sistemler için geçerli olan kurallar uygulanmalıdır.
2017/18 Eğitim Seminerleri
TASARIM KRİTERLERİ
NFPA 13
• Çift-Kilitlemeli (Double-Interlock) Preaction Sistemler için:
• Tasarım alanı, sprinkler yoğunluğu değiştirilmeden 30% oranında artırılmalıdır.
2017/18 Eğitim Seminerleri
TASARIM KRİTERLERİ
NFPA 13
• Sprinkler başlıkları dik tip(upright) veya kuru tip (dry sprinkler) olarak
seçilmelidir.
UPRIGHT SPRINKLER KURU TİP SPRINKLER
2017/18 Eğitim Seminerleri
TASARIM KRİTERLERİ
NFPA 13
• Pendent ve duvar tipi sprinklerler 4°C sıcaklık üzerindeki mahallerde ve
return bend montajı yapılarak uygulanabilir.
DUVAR TİPİ SPRINKLER PENDENT SPRINKLER
2017/18 Eğitim Seminerleri
TASARIM KRİTERLERİ
NFPA 13
• 7.3.2.5
FIG. 8.15.19.2 RETURN BEND
2017/18 Eğitim Seminerleri
TASARIM KRİTERLERİ
NFPA 13
• 20 adetten fazla Sprinkler bulunan preaction sistemlerde sistem
borulaması ve algılama ekipmanları izlenmelidir.
• Kilitlemesiz ve Çift-Kilitlemeli Preaction sistemleri için minimum 0.5 bar
izleme havası basıncı sağlanmalıdır.
2017/18 Eğitim Seminerleri
PREACTION VANA KABİNLERİ
ÖZELLİKLERİ
• Sistem Giriş ve Çıkış
Bağlantıları,
• Isıtma,
• Aydınlatma,
• Söndürme paneli,
• Kompresör,
2017/18 Eğitim Seminerleri
PREACTION SPRINKLER
ÖZELLİKLERİ
• Hafif ve Orta Tehlike Sınıfı
• Pendent Tip
• Hızlı Tepkili, RTI < 50
• 68 °C
• Maksimum basınç 12 Bar
• Gerekli basınç 3 bar
• En fazla 9 m2 Koruma alanı
• K:57
• 1’’ Bağlantı çapı
2017/18 Eğitim Seminerleri
KULLANIM ALANLARI
• Server Odaları,
• Arşiv Odaları,
• Telekomünikasyon Odaları,
• Test Odaları,
PREACTION SPRINKLER
2017/18 Eğitim Seminerleri
KOMPONENTLER
İzleme Anahtarı
Flatör
Spacer
Su girişi
Sızdırmaz vana
Suyun
boşaldığı
sprinkler
Conta elemanı
Mesafe tutucu
PREACTION SPRINKLER
2017/18 Eğitim Seminerleri
ÇALIŞMA PRENSİBİ
Sprinkler 1
Çalışma Durumu
PREACTION SPRINKLER
2017/18 Eğitim Seminerleri
Sprinkler 2
Çalışma Durumu
PREACTION SPRINKLER
ÇALIŞMA PRENSİBİ
2017/18 Eğitim Seminerleri
Sprinkler 1 ve 2
Çalışma Durumu
PREACTION SPRINKLER
ÇALIŞMA PRENSİBİ
2017/18 Eğitim Seminerleri
TEŞEKKÜRLER...