prednison (2015)
TRANSCRIPT
Ontstekingsremmend medicijn:
Prednison
Onder ouders verstaan wij ook verzorger(s), pleeg- of adoptieouder(s) U kunt wijzigingen of aanvullingen op deze informatie door geven per e-mail: [email protected]
Inleiding voor ouders 2
Informatie voor jongeren vanaf 12 jaar 3
Prednison: 5 Hoe werkt Prednison? 5 Hoe neem je Prednison? 6
Wat mag je wel wat mag je niet? 7
Bijwerkingen 9
Tips 11
Wil je meer weten? 14
Voor ouders: uw kind begeleiden bij het innemen van medicijnen 15
Wat staat er in deze folder
1
Wij vinden het belangrijk u en uw kind goed te informeren. Begrijpelijke informatie is daarbij van groot belang. Deze folder is zowel voor u als voor uw kind.Een deel van de voorlichting gebeurt in het ziekenhuis. De arts bespreekt de volgende zaken met u, en als het mogelijk is ook met uw kind:• Waarom uw kind deze medicijnen krijgt.• Hoe uw kind deze medicijnen dient in te nemen.
Thuis stellen kinderen meestal meer vragen dan in het ziekenhuis. Uw kind vertrouwt u. Daarom kunt u het beste uitleggen wat er gaat gebeuren. U weet welke informatie uw kind begrijpt en kan verwerken. Deze folder helpt u bij de voorbereiding.
Lees de folder eerst zelf. U kunt de tekst daarna voorlezen of in uw eigen woorden navertellen. Of uw kind leest de tekst zelfstandig. Bespreek daarna samen of alles duidelijk is. Als u korte vragen stelt over de tekst, kunt u nagaan of uw kind de informatie begrepen heeft.
Inleiding voor u als ouder
2
Een behandeling in het ziekenhuis kan vervelend zijn. Je krijgt te maken met verschillende artsen, assistenten en verpleegkundigen. Je hoort ook allerlei medische termen.Wij willen je zo goed mogelijk voorbereiden op de behandeling. Lees daarom deze folder goed door. Als je weet wat er gaat gebeuren, ben je meestal minder zenuwachtig. Je ouders lezen deze folder ook. Vraag of ze kunnen uitleggen wat je niet snapt.
Wie beslist: jij, je ouders of samen?Wat is het beste voor je als je ziek bent? Wie beslist dat eigenlijk? Moet er rekening gehouden worden met jouw mening? Dat staat in een speciale wet: de Wet op de Geneeskundige Behandelings Overeenkomst (WGBO).
Ben je ouder dan 12 jaarDan moet de dokter ook aan jou vragen of je het goed vindt wat hij gaat doen. Jij en je ouders moeten allebei toestemming geven. Maar wat gebeurt er als jij het niet eens bent met je ouders? Hoe gaat het dan? Ook dat staat in deze wet. Lees er meer over op www.jadokterneedokter.nl
Ben je ouder dan 16 jaarDan beslis je zelf. Dan is alleen jouw toestemming nodig. Maar moet de arts dan wel informatie over de behandeling geven aan je ouders? Lees er meer over op www.jadokterneedokter.nl
Informatie voor jongeren vanaf 12 jaar
3
Tips
Neem iemand mee naar het ziekenhuis. Je vader, moeder of iemand anders die je vertrouwt.
Praat met je ouders, broers, zussen, vrienden en vriendinnen over wat er gaat gebeuren in het ziekenhuis.
Schrijf je vragen op, dan vergeet je ze niet. Bij je volgende bezoek aan het ziekenhuis kun je ze stellen.
Wil je meer weten? www.hetwkz.nlwww.opeigenbenen.nu www.ikvoelpijn.nl
4
De dokter heeft aan jou het medicijn Prednison voorgeschreven. Dat is een medicijn dat helpt om ontstekingen te voorkomen. Een ander woord voor Prednison is Prednisolon.Prednison helpt bij verschillende klachten.
Prednison is een gluco-corticoïd. Het is een hormoon en werkt op 2 manieren:
het onderdrukt het afweersysteem
het remt direct ontstekingsreacties
Jouw lichaam maakt zelf in de bijnier ook een gluco-corticoïde aan, dat stofje heet dan cortisol.Prednison is een langwerkend medicijn. Het zorgt er voor dat jouw klachten voor een langere tijd afnemen. Door het nemen van een langwerkend medicijn hoef je vaak minder kortwerkende medicij-nen en/of pijnstillers te nemen.
Prednison werkt vaak al binnen 24 uur. Maar het kan ook wat langer duren voor je er iets van merkt.Soms krijg je maar een paar dagen of weken Prednison, dat noemen we een ‘stootkuur’. Meestal krijg je Prednison voor een langere periode.
Prednison
Hoe werkt Prednison?
5
De dokter vertelt welke hoeveelheid Prednison jij moet nemen en hoe vaak. Meestal moet je iedere dag pilletjes of een drankje innemen.
Je neemt de pilletjes met water of bijvoorbeeld een schepje vla.
Het gebruik van Prednison is niet zo goed voor je botten en voor je maag. Daarom krijg je ook medicijnen:
die helpen tegen botontkalking
die je maag beschermen
De dokter wil goed in de gaten houden of jij last krijgt van bijwer-kingen. Daarom controleert hij regelmatig jouw:
bloed
urine
bloeddruk
Hoe gebruik je Prednison?
6
Lees ook de bijsluiter die bij de medicijnen in de verpakking zit.
Overleg met je dokter of huisarts of als je:
• nog vragen hebt • koorts hebt of erg ziek bent, er zijn twee redenen waar-
om je dan contact op moet nemen: 1) je kunt koorts krijgen door een infectie Door het gebruik van prednison ben je namelijk vatbaar-der voor infecties door bacteriën en virussen. De dokter moet dan beoordelen of je bijvoorbeeld extra antibiotica nodig hebt om de infectie tegen te gaan. 2) koorts kost je lichaam veel energie Normaal gesproken maken je eigen bijnieren dan extra gluco-corticoïden (cortisol) aan. Bij jou gebeurt dat niet goed genoeg. Daarom moet je soms een extra tabletje Prednison. Zo help je je bijnier om je lichaam wat extra energie te geven.
• klachten hebt waarvan je denkt dat het komt doordat je Prednison gebruikt
• zwarte ontlasting hebt • overgeeft en daar bloed bij zit • geopereerd moet worden of een uitgebreide behandeling
bij de tandarts krijgt (uitgebreid is meer dan het plaatsen of vervangen van een vulling)
• vragen hebt over zwanger worden en borstvoeding
Wat mag je wel, wat mag je niet?
7
Als je Prednison gebruikt is er geen bezwaar tegen de ‘griepprik’.
Overleg voor alle andere vormen van vaccinaties altijd eerst vooraf met je dokter. Denk bijvoorbeeld aan: gele koorts, bof, mazelen, rode hond (BMR) of tuberculose.
Prednison kan je in combinatie met bijna alle geneesmidde-len gebruiken.
Stop nooit zomaar met Prednison! Als je Prednison gebruikt, produceren jouw bijnieren
namelijk minder gluco-corticoïden (cortisol). Zolang je Prednison gebruikt, is dat geen probleem. Als je plotseling stopt met Prednison ontstaat er een tekort aan gluco-corti-coïden. Je bijnieren kunnen niet zo snel herstarten met de eigen productie. Dit is echt heel erg gevaarlijk! Jouw dokter vertelt je hoe je de inname van Prednison af mag bouwen.
8
Er kunnen altijd bijwerkingen optreden als je Prednison gebruikt. Hoeveel bijwerkingen je krijgt hangt af van hoeveel Prednison je krijgt en hoe lang je het gebruikt.
Algemene bijwerkingen bij langdurig gebruik zijn:
buikpijn, misselijkheid en diarree
hoge bloeddruk
botontkalking
suikerziekte
meer kans op infecties. Bijvoorbeeld koorts, verkoudheid, griep, hoesten, keelpijn, ernstige kortademigheid en steenpuisten
slecht genezen van wondjes
dunne, doorzichtige huid met blauwe plekken
Bijwerkingen
9
Bijzondere bijwerkingen zijn:
Je voelt je onrustig.
Je voelt je anders dan normaal; je bent snel boos of geïrriteerd, je bent opeens verdrietig en dan weer blij.
Je hebt het gevoel dat sommige dingen direct moeten gebeuren. We noemen dat dwangmatig.
Je doet sommige dingen het liefst lang en vaak achter elkaar. We noemen dat repeterend gedrag.
Je lichaam houdt vocht vast. Daardoor: • word je gezicht dikker, je ziet er anders uit • word je zwaarder, soms zomaar een paar kilo
Je hebt heel veel trek in eten.
De bijwerkingen gaan weer over als je minder Prednison gaat gebruiken (volgens het afbouwschema van je dokter).
10
Medicijnen innemen kan soms lastig zijn. Hieronder staan tips die kunnen helpen om het makkelijker te maken.
Vooraf:
Als je iets wilt weten of iets niet snapt over de medicijnen, vraag het dan aan je ouders of aan de dokter.
Vraag aan de dokter hoe je de medicijnen mag innemen. Bedenk wat voor jou de prettigste manier is. Bijvoorbeeld met een hapje vla of met limonade.
Maak samen met je ouders afspraken over hoe en wanneer je de medicijnen neemt.
Zorg dat je niet vergeet om je medicijnen in te nemen. Gebruik bijvoorbeeld je telefoon of wekker om je te helpen herinneren.
Denk vooral na over de goede dingen die de medicijnen voor je doen, bijvoorbeeld minder pijn of niet ziek worden.
Tips
11
Tijdens het innemen van de medicijnen:
Doe je ogen dicht en probeer aan iets leuks te denken.
Rustig ademhalen kan helpen als je ergens tegen op ziet of zenuwachtig bent. Diep inademen door je neus, tot drie tellen en dan weer uitblazen. Dit een paar keer herhalen.
Zoek naar iets dat je kan afleiden zodat je minder gespannen bent. Bijvoorbeeld naar muziek luisteren of voorgelezen worden.
Verzin iets leuks om te doen nadat je de medicijnen ingeno-men hebt.
Stel je het moment van innemen vaak uit? Gebruik dan een hulpmiddel dat aangeeft wanneer je ze moet innemen, zoals de klok, een stopwatch, een zandloper. Voorbeeld: Stel een stopwatch in op 1 minuut. Neem het medicijn voordat het signaal gaat!
12
Speciaal voor Prednison:
Je gaat er anders uit zien. Vooral in je gezicht kun je dat zien.
Je kan je anders gedragen dan je gewend bent. Je kunt daar niet veel aan veranderen.
Je hebt veel trek in eten. Dat is lastig want je kunt niet de hele dag door eten. Dan wordt je te dik.
• Vraag aan de dokter of diëtiste welk eten je wel een vol gevoel geeft, maar waar je niet dik van wordt.
• Vraag je gezinsleden om je te helpen door je te waarschuwen als je toch te veel neemt.
• Drink veel, maar alleen drankjes zonder calorieën. • Neem kleine hoeveelheden. • Beperk snoepen en snacken. • Zorg dat je veel beweegt en sport. • Schrijf eens een dag lang op wat je allemaal eet. Zo’n lijstje
geeft je inzicht in hoeveel en wat je te veel eet. Dan weet je dus ook wat je moet laten staan.
Al deze bij bijwerkingen zijn niet leuk. Maar verstop jezelf niet, blijf de dingen doen die je voorheen ook deed. Vertel mensen in je omgeving hoe het komt dat je er anders uitziet of anders doet. Vertel ook dat het weer voorbij gaat. Als je er verdrietig of boos over bent, praat er dan over met iemand die je vertrouwt.
13
Kijk dan op:www.hetwkz.nl www.kindenziekenhuis.nlwww.jadokterneedokter.nl
Heb je nog vragen?
Schrijf ze op, dan kun je ze niet vergeten. Je kunt ze stellen als je in het ziekenhuis bent.
Voor vragen over Prednison kun je bellen met de afdeling of polikliniek waar de dokter werkt die de prednison heeft voorgeschreven.
Voor andere vragen of advies kun je bellen met een pedagogisch medewerker via het secretariaat Pedagogische Zorg: • op maandag, dinsdag en donderdag van 9.00 tot 10.00 uur • telefoonnummer 088 75 542 24 Je ouders kunnen deze nummers ook bellen.
Wil je meer weten?
14
Thuis medicijnen innemen kan moeizaam verlopen. Dat kan ver-schillende oorzaken hebben.
Uw kind:• snapt niet waarom hij de medicijnen moeten nemen; - Vooral wanneer medicijnen preventief worden gegeven, is
het lastig uit te leggen waarom het belangrijk is. - De werking van medicijnen is ingewikkeld. Voor kinderen is
het vaak te abstract of te indirect; hoe kan een pil helpen voor pijn in mijn knie?
• is boos omdat het ziek is. Uw kind grijpt het moment van medicijnen innemen aan om zich te verzetten.
• heeft moeite met het accepteren van zijn ziekte. Medicijnen nemen is een terugkerende confrontatie met zijn ‘ziek-zijn’.
• wil niet anders zijn. Hij wil dan zeker niet dat anderen zien dat hij medicijnen neemt.
• vindt de pillen of het drankje vies, te veel of te groot.• heeft het gevoel dat het geen controle over de situatie heeft.• heeft het gevoel dat er niet naar hem geluisterd wordt.• ziet op tegen de dagelijks terugkerende handeling.• ziet op tegen de bijwerkingen.
Of• er ‘spelen’ andere zaken in zijn leven, bijvoorbeeld: verhuizing,
nieuwe school, geboorte broertje of zusje, verkering krijgen.• bij oudere kinderen: het tijdstip van inname past niet in hun
leefritme.
Voor ouders: uw kind begeleiden bij het innemen van medicijnen
15
Thuis uw kind medicijnen laten innemen, kan een extra belasting zijn naast uw dagelijkse opvoedtaken. Het is daarom belangrijk om van te voren te bedenken hoe dat voor alle betrokkenen zo goed mogelijk kan verlopen. Hieronder wat tips die u kunnen helpen.
• Zorg voor een goede uitleg over het hoe en waarom van de medicijnen.
- Kies woorden die uw kind begrijpt, vertel zo eenvoudig mogelijk. Sluit aan bij zijn/haar belevingswereld.
- Betrek de andere kinderen van het gezin bij de uitleg. Dan weten zij ook welke medicijnen hun broertje of zusje krijgt.
- Laat uw kind de informatie navertellen aan uzelf of aan anderen. Zo merkt u of alles begrepen is.
- Vertel alles eerlijk. Maak het niet mooier dan het is. - Toon begrip als uw kind er tegen op ziet.
• Blijf zelf tijdens het innemen van de medicijnen zo rustig moge-lijk. Dat maakt uw kind ook rustiger.
• Maak samen met uw kind duidelijke afspraken over hoe jullie het innemen van de medicijnen doen. Daarmee geeft u uw kind controle over de situatie. Maak bijvoorbeeld afspraken over:
- wie geeft de medicijnen - waar gaan jullie zitten (bijvoorbeeld op de bank in de
woonkamer of op het bed in de slaapkamer van uw kind) - tijdstip - wat mag uw kind zelf doen - gebruik je wel/niet iets om af te leiden
Adviezen
16
U kunt er voor kiezen om deze afspraken samen met uw kind op papier te zetten of met pictogrammen duidelijk te maken.
• Houdt u daarna consequent aan de afspraken. Kinderen die het spannend vinden, zoeken naar uitstelmogelijkheden. Ze treuze-len, verzetten zich, gaan onderhandelen of in discussie. De situatie duurt daardoor langer en de spanning loopt alleen maar op. Ook neemt de kans op irritaties toe. Door het elke keer op dezelfde manier te doen, maak je de situatie voorspel-baar en daardoor minder spannend.
• Geef uw kind ook zelf een taakje. Hierdoor vergroot u het verantwoordelijkheidsgevoel en is uw kind meer betrokken bij het innemen van de medicijnen. Als uw kind ouder wordt, kunnen daar meer taken bij komen. Zo groeit de zelfstandigheid.
• Als uw kind ouder wordt, kan het er ook voor kiezen om zelf-standig de medicijnen in te nemen. Ondersteun uw kind daarbij door samen te kijken wat u voor uw kind kunt doen. Bijvoorbeeld wel of niet er aan helpen herinneren of samen de medicijnen klaarzetten.
• Om uw kind te stimuleren of om uw waardering te tonen, kunt
u uw kind belonen. Belonen is iets waar u goed over na moet denken omdat de medicijnen vaak lange tijd ingenomen moe-ten worden. U kunt over bewust belonen meer informatie krijgen bij de pedagogische zorg van het WKZ.
17
• Een goede voorbereiding en begeleiding zorgen voor minder spanning en onverwachte situaties. Toch kan uw kind zich anders gedragen dan u verwacht of gewend bent. Uw kind kan stil worden, of juist druk, of huilerig. Geef hier aandacht aan en maak het bespreekbaar. Uw kind voelt zich daardoor gesteund.
LET OP:Geeft het innemen van medicijnen thuis keer op keer problemen? Ziet uw kind er tegenop of groeit er angst? Moet u de strijd aan-gaan met uw kind? Neem dan contact op met de behandelend arts. Samen kunnen jullie zoeken naar een oplossing om erger te voorkomen.
18
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
Schrijf hier je aantekeningen
19
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------------
20
KIT
E.12
.013
Colofon
KinderreumacentrumWilhelmina Kinderziekenhuis© augustus 2015, Wilhelmina Kinderziekenhuis
Wilhelmina Kinderziekenhuis
Lundlaan 6
3584 EA Utrecht
Tel 088 75 555 55
www.hetwkz.nl