PREMATRE VE ANESTEZDo. Dr. Leyla yilikiDETF Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD

Prematre Nedir?37 haftadan nce doan bebeklere prematr denir

Prematre bebek 40 haftalk olasya kadar postkonsepsiyonel ya olarak ifade edilir

Gebelik yana gre prematre tanmleri derecede prematre 24-31 haftaOrta derecede prematre 32-35 haftaSnrda prematre 36-37 hafta

Doum arlna gre prematre tanm2500 gr dan az olmas: dk doum arl1500 gr dan az olmas: ok dk doum arl1000 gr dan az olmas: ar dk doum arl

Prematre doumun nedenleriAnneye ait nedenlerGenital nedenlerBebee ait nedenler

Anneye ait nedenler18 ya alt-35 ya stSk doum (2 seneden az aralkl doum)Alkol, sigara, uyuturucu kullanmAr yorgunlukAr stresBeslenmede yetersizlik

Genital nedenlerUterus kklUterus da tmrServikal yetersizlikPlesanta dekolmanPlesanta previa

Bebee ait nedenleroul gebelikFets anomelileri

Prematr bebeklerde en sk rastlanan problemlerSolunum Gz KalpSindirim sistemiitme Dzeltilmi ya

Solunum ile ilgili problemlerSrfaktan azl

Beyinde solunum merkezi tam olgunlamam buna bal APNE

En sk karlalan problem srfaktan azlna bal RDS

Gz problemleriPrematre retinopatisi (ROP)

ROP gzn retina adl sinir dokusunun olgunlamamasndan ve erken doum nedeni ile zarar grmesinden kaynaklanr

Retinopati risk faktrleriYksek konsantrasyonda oksijen insflasyonuMultipl kan tranfzyonlarYapay solunum gerektiren apneParenteral nutrisyonHipoksiHiperkapniHipokapni

Retinopati risk faktrleriDoum sonras 3 haftalk dnemde kronik akcier hastaln tedavi etmek iin uzun sre yksek doz steroid kullanm ROP riskini arttrr

[Karna P ve ark, BMC Pediatr, 2005]

Retinopati nsidans1000 grnn altndaki bebeklerin %701500 grnn altnda bebeklerin %25-35Senede 500 bebek kr olmakta1994-2004 yllarnda Hacettepe niversitesinde 405 adet prematr muayene, %21.7si ROP

[Kocabeyolu S ve ark, Oftalmaloji Kongresi, 2004]

Dolamntrauterin dnemde plasentadan gelen umbilikal venz kan vena kava inferior yoluyla sa atriuma gelir Kann 1/3 foramen ovaleden sol atriuma, oradan sol ventrikl yoluyla aortaya; 2/3 sa ventrikle geer Vena kava superiordan gelen kann %97-98i sa ventrikle geerBuradan kan pulmoner arter ve duktus arteriozus yoluyla aortaya ve sistemik dolama geer

Kalp problemleriBebek anne karnndayken doal olarak akcierleri almaz Bu nedenle sa kalpten akcierlere gnderilen kan duc.art. ile sol kalbe gnderilir Kalp yetmezlii ve solunum problemleri ortaya kar

Sindirim sistemi problemleriNekrozitan Enterokolit

Tedavi Beslenme kesilir Parenteral beslenme Cerrahi tedavi

Dzeltilmi YaBebein domas gereken tarih esas alnarak hesaplanan yatr

rnein 3 ay erken doan bebek takvim yana gre 9 aylkken (yani 6 aylkken) oturmaya balayabilir

Beslenme anne st ile olmaldr. Anne st D vit ve demirden fakirdir

Prematre ve AlarHepatit B: anne tayc deil ise, doum arl 2000 gr da iken yaplmaldrPolio as: prematr hastanede ise yaplmamaldr (Dier ocuklar iin risk)DBT: normal seyrinde yaplmalBronkopulmoner displazi (BPD) prematr de bomaca mutlaka yaplmalNrolojik sekelli prematr de bomaca asna dikkat!!! (nrolojik sekeli arttryor)Grip as 6 aydan sonra yaplmaldr

Prematre ApnesiPrematrn uyku srasnda solunumun 15-20 saniye durmasdr

35 gestasyon haftasndan nce doanlarda kalp hz ile birlikte solunumun yavalamas

Erken doanlar ve dk kilo arlklarda daha sk grlr

Prematre ve IsVcut yzeyinin daha geni olmas Cilt alt ya dokusunun olmay Is retme kapasitesinin snrl olmasOrtam ssnn dk olmas Cerrahi alann dezenfekte edilmesinde kullanlan solsyonlarn souk olmasSouk svlarn infzyonuAnestezi etkisiyle oluan vazodilatasyon Alkol veya eterle hastann silinmesi KUVZde BAKIM NEML

Yenidoan Bebeklerde Normal Vcut Scakl

Yenidoan bebekler iin ntral evre scakl (C)

Prematre ve AnesteziAnestezi ncesi hazrlkOrgan geliimi tamamlanmamKonjenital anomeliler (Kalp Hast)RDSNekrozitan EnterokolitApne ve bradikardi ataklarVcut scakl nemli (Kuvz veya radyant ile transport nemli)

Prematre ve AlkAnne st alanlarda 4 saatMama alanlarda 6 saatDamar yolu alamyorsa ekerli su verilerek hipoglisemi nlenmelidir

Prematre ve Damar YoluTurnike kullanlmamalDamar yolu ve baz ufak giriimler iin EMLA (1:1 prilokain ve lidokain) kullanlabilir EMLAya bal komplikasyonlar Purpura Atopik dermatitTrombositopeni [Neri I ve ark, Pediatr Dermatol. 2005]

Prematre ve AnesteziMonitrizasyon

Periferik oksijen satrasyonuEKG (en kk boy: ya ve kas geliimi yok) Isnvaziv arteriyal basn (Hemodinami bozuk ve vazoaktif ila kullanm)

Prematre ve AnesteziHavayolu kontrolSv replasmanIs reglasyonu

Prematre ve Sv Tedavisi50-100 mLlik svlar hazrlanmal

nfzyon pompas

Sodyum yknn stesinden gelme yetenekleri snrlAlk sresine paralel olarak hipoglisemi eilimi ve bbreklerin Na+u yeterince tutamamas nedeniyle hiponatremi riski yksektir Bu nedenle perioperatif 1/3 ya da 1/4lk dekstroz-NaCl karm ieren svlar tercih edilmelidir

Prematre ve AnesteziOrtalama sistolik basnlk gn 66 mmHg4-6 gnlk 70.7 mmHg

Kalp Atm Hz150 atm/dk

Havayolunda Anatomik Farkllklar Dil az boluuna gre bykNazofarinks lenfoid dokudan zenginEpiglotun ekli erikinden farklLarinks huni eklinde Konjenital anomaliler Trakeann boyu erikine gre ok ksaSrfaktan yapm az

Anestezi indksiyonunda ETT kullanlacak malzemeler

Prematre ve Anestezi YntemleriGenel anesteziTopikal anestezi Rejyonal anesteziSedasyon ve topikal anestezi

Prematre ve Genel AnesteziSevofluran Hzl uyuma ve uyanma Hemodinamik etki yaratmaz Halotan Kardiyodepresif etki sevoflurana gre fazla Bronkospazm ve damar yolu bulunamyorsa tercih edilebilir

Prematr bebeklerde anestezide kullanlan ilalar

Genel Anestezinin DezavantajlarLaringeal travmaBronkospazmUyanma sresi uzunBPD solunumsal komplikasyonlar

LMA kullanm>2500 gr LMA yerletirilebilir

ROP de ise gr sahasn daraltr

1 nolu LMA kesilip 5-6mm LMA konnektr ve 8 mm endotrakeal tp konnektr kullanlarak ventilasyon srdrlebilir [Delrue V ve ark,Paediatr Anaesth,2000]

Prematre ve AnesteziMRI da spontan solunum ve sevofluran insflasyonu ile ekimler yaplabilir

[Sammartino M ve ark, Paediatr Anaesth 2005]

Prematre ve Anestezi

Anestezi gereksinimi azalm

Volatil anestezikler ve nitrz oksit sklkla myokardial depresyona neden olur

Opioid agonistleri tercih edilir

Uzun etkili bir kas gevetici

Kontroll ventilasyon

Prematre ve Anestezi

Hemotokrit deeri

Prematre ve Anestezi

50 haftadan kk prematrler postoperatif 24 saat iinde gelien obstrktif ve santral apneye yatkndrlar

Elektif ve gnbirlik ilemler 50 haftay geinceye kadar ertelenmelidir

Prematre ve Anestezi

Eer acil bir operasyon sz konusu ise 50 haftadan kk bebekler 12-24 saat pulse oksimetre veya transkutanz oksijen analizi ile srekli monitrize edilmelidir

Prematre ve Anestezi

50-60 haftalk prematrler postanestezik derlenme nitesinde iki saat sk gzetimde tutulmaldrPrematre youn bakma kuvz ile alnmaldrlarPYB nitelerinde sklkla kan tranfzyon ihtiyac olabilirEnfeksiyonlara dikkat edilmelidir (CMV)

Prematre ve Anestezi

ROP genel anestezi uygulamasnda %50 N2O ve O2 sevofluran uygulanabilirSpO2 %87-92 olmas yeterliDoumdan sonra ilk iki haftada SpO2 92 olmasnn ROP derecesini ve retinal cerrahi orann azaltt belirtilmitir [Dal D ve Canbay Anestezi Dergisi,2007]

Prematre ve AnesteziROP operasyonlarnda alternatif olarak bir yntem ketamin ile sedasyondur [Lyon F ve ark. Eye,2007]

Prematre ve Rejyonal AnesteziApne riski rejyonal anestezi ile azaltlabilirRejyonal anestezi ve ketamin ile sedasyon baz cerrahi giriimlerde alternatif olabilirKaudal anestezi en sk tercih edilen rejyonal anestezi yntemidir

Prematre ve Rejyonal Anestezi145 neonata (0.53-4 kg) USG ile major abdominal cerrahi giriimlerde, epidural kateter yerletirilmi ve anatomik yapnn USG ile saptanmasnn iyi bir yntem olaca belirtilmitir [Willschke H, Reg Anesth Pain Med. 2007]

Prematre ve Topikal AnesteziTopikal anestezi ve sedasyon ile komplikasyon ROP daha sk [Haigh PM ve ark, Br J Ophthalmol,1997]

ROP da %57 genel anestezi,%23 lokal anestezi,%20 lokal ve genel anestezi [Schulenburg ve ark, Acta Ophtalmol Scand,1995]

Venz kanlasyon, intratekal topuktan kan alma giriimlerinde dekstroz veya sakaroz (sucrose) analjezik ve rahatlatc etkisi ile ary nlemektedir

[Taddio A ve ark, Pediatrics. 2009 123(3):425-9]

Prematre ve AnesteziSonu olarak:Dk dozda anestezik ihtiyacn olduunun bilinmesiHiperoksijenizasyondan kanlmasHemodinamik parametrelerin stabil tutulmasHipoterminin nlenmesiVentilatr ve youn bakm desteinin hazrlanmasTransportun kuvz veya radyant ile yaplmasAileye bilgi verilmesi