prematüre ve düşük doğum tartılı - phd.org.tr · dubowitz skorlaması 11 bulgu fizik muayene...
TRANSCRIPT
DrSerdar Coumlmert
Suumlleymaniye Kadın Doğum ve Ccedilocuk EAH Yenidoğan Kliniği
Prematuumlre ve Duumlşuumlk Doğum Tartılı bebek-
Riskli YenidoğanTakibi
19Pratisyen Hekimlik Kongresi İstanbul2015
Sunum Planı
I Tanımlar-Riskli Yenidoğanın Tanımı
II Riskli Yenidoğan Takibinde Amaccedil
III Mevcut durumduumlnyadaTuumlrkiyersquode
IV Hangi bebekler yuumlksek risk grubunda
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
a Buumlyuumlme
b Beslenme
cNoumlrolojik-gelişimsel izlem
d İşitme
e Oftalmolojik izlem
f Bağışıklama
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
VII Son soumlz
I Tanımlar
Perinatal
Neonatal Prenatal
0-7guumlnler
Erken Neonatal
7-28guumlnler
Geccedil Neonatal
Gebelik Suumlresine goumlre yenidoğan
Gebelik
başlangıcı Doğum
0 40hafta 22hafta 28guumln
1 International classification of diseases and related health problems 10th revision Geneva World Health Organization 1992
2 Raju T Signore C Chapter 14 ndash Prematurity Causes and Prevention Averys Diseases of the Newborn 9th Edition
2012
4
5
Guumln
Hafta
İleri Orta
Term
2007
141 225 239 260
3207 3407 3707
Geccedil
Preterm
Her preterm bebek aynı değil
Gebelik Suumlresine goumlre yenidoğan
Erken
Term
3867
Gebelik haftası tayini
Dubowitz skorlaması 11 bulgu Fizik muayene 10 bulgu Noumlrolojik
muayene Bebek deprese ise (asfiktik doğum primer
noumlrolojik hasar annenin kullandığı ilaccedillar) değerlendirme yapılamaz
Ballard youmlntemi 6 fizik muayene + 6 noumlrolojik muayene
Finnstroumlm skorlaması 7 fizik muayene bulgusu
6
Modifiye Ballard skorlaması
(Fiziksel matuumlrasyon kriterleri)
-1 0 1 2 3 4 5
Cilt Yapışkan
Zedelenebilir
Şeffaf
Jelatinoumlz
kırmızı
yarı şeffaf
accedilık pembe
goumlruumllebilir
venler
yuumlzeyel
soyulma
veveya raş
birkaccedil ven
kırışıklık
soluk alanlar
nadir venler
parşoumlmen
derin ccedilizgiler
damar yok
derin
ccedilizgiler
cilt
kırışığı
Lanugo
Yok
seyrek
yoğun
ince zayıf
ccedilıplak alanlar
ccedilok az
lanugolu alan Plantar Yuumlz Parmak-
topuk
4-5 cm -1
lt4 cm -2
gt5cm
ccedilizgi yok
belirgin
kırımızı ccedilizgiler
yalnızca oumln
transvers
yarık
23 oumln
kısımda
ccedilizgiler
tuumlm tabanda
belirgin ccedilizgiler
Goumlğuumls
Seccedililemez
zor seccedililebilir duumlz areola
meme başı
yok
noktalı
areoa 1-
meme başı
belirgin
areol 3-
meme başı
tam areola 5-
meme başı Goumlz-Kulak Goumlzkapaklar
kapalı
Gevşek -1
sıkı -2
goumlzkapaklar
accedilık
pinna duumlz
dibi kıvrık
pinna kıvrık ve
yumuşak
yavaş geri
doumlnme var
pinna iyi kıvr
yumuşak
hızlı geri
doumlnme var
forme ve sert
pinna
hemen geri
doumlnme var
kalın kartilaj
kulak sert
Genital (E)
Skrotum duumlz
skrotum boş
hafif ruga
testisler
kanalda nadir
ruga
testisler
iniyor birkaccedil
ruga
testisler
inmiş
iyi ruga
testisler
sarkıyor derin
ruga
Genital (K) klitoris
belirgin
labialar duumlz
klitoris belirgin
labio minor
kuumlccediluumlk
klitoris belirgin
genişleyen
labia minor
labia major
ve minorlar
eşit
buumlyuumlkluumlkte
Labia
majorlar
buumlyuumlk
Labia major
klitoris ve
minoraları
oumlrter
7
Modifiye Ballard skorlaması
(Noumlromuumlskuumller kriterler)
8
Hafta 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44
Skor -10 -5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Doğum ağırlıklarına goumlre yenidoğanlar
AGA (Appropriate for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre uygun ağırlıkta olması(10-90p)
SGA (small for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 10persentilin altında olması Proporsiyonel (simetrik) SGA Buumltuumln
persentillerin lt10p olması Disproporsiyonel (asimetrik) SGA Sadece
ağırlığın lt10p olması
LGA (Large for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 90persentilin uumlzerinde olması
International classification of diseases and related health problems 10th revision Geneva World Health
Organization 1992 9
Low Birth Weight (LBW) Duumlşuumlk Doğum tartılı(DDT) 2500gr altı
Very Low Birth Weight (VLBW) Ccedilok Duumlşuumlk Doğum tartılı (CcedilDDA) 1500gr altı
Extremely Low Birth Weight (ELBW) Aşırı derecede Duumlşuumlk Doğum tartılı (ADDA) 1000gr altı
İUBK Bebeğin sahip olduğu
genetik buumlyuumlme potansiyeline ulaşamamasıdır
Simetrik bccedil boy tartı orantılı olarak
duumlşuumlk gebelik erken doumlnemde etkilenme(+)
Asimetrik
Tartı boy ve baş ccediloranla daha duumlşuumlk gebelik son doumlnemde etkilenme(+)
Eş anlamlı olarak kullanılan fakat farklı anlamlar ifade eden terimler
SGA
İUBK Fetal Malnuumltrisyon
11 Hepsi aynı değil
I Riskli yenidoğanın tanımı
I Riskli yenidoğanın tanımı
Oumlykuumlsuumlnde olumsuz
ccedilevresel ya da biyolojik
etmen bulunduran ve
bull Bu etmenlerin etkisiyle
lsquorsquogelişme geriliğirsquorsquo
oluşabilecek bebekler
lsquorsquoriskli yenidoğanrsquorsquo olarak
tanımlanır
I Riskli yenidoğanın tanımı
Ccedileşitli maternal fetal ve
neonatal risk faktoumlrleri
nedeniyle
ndash Hem YYBUumlrsquode hem de
taburculuk sonrası
ndash Sağlıklı yenidoğan bebekten
farklı olarak
bull uzun suumlreli ve devamlı oumlzel
tıbbi bakım gerektiren
bebekler
I Riskli yenidoğanın tanımı
lsquo4 Babies a
secondrsquo
I Riskli yenidoğanın tanımı
25 saniyede 1 1 saatte 144
1 guumlnde 3456
Yılda 1261440
bebek doğuyor
I Riskli yenidoğanın tanımı
Erken doğum
Sepsis
Fototerapi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
Duumlşuumlk sosyoekonomik duumlzey
Canlandırma gerektiren
yenidoğan
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık
yarıdan fazlası
Risk faktoumlruuml taşımakta
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Sunum Planı
I Tanımlar-Riskli Yenidoğanın Tanımı
II Riskli Yenidoğan Takibinde Amaccedil
III Mevcut durumduumlnyadaTuumlrkiyersquode
IV Hangi bebekler yuumlksek risk grubunda
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
a Buumlyuumlme
b Beslenme
cNoumlrolojik-gelişimsel izlem
d İşitme
e Oftalmolojik izlem
f Bağışıklama
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
VII Son soumlz
I Tanımlar
Perinatal
Neonatal Prenatal
0-7guumlnler
Erken Neonatal
7-28guumlnler
Geccedil Neonatal
Gebelik Suumlresine goumlre yenidoğan
Gebelik
başlangıcı Doğum
0 40hafta 22hafta 28guumln
1 International classification of diseases and related health problems 10th revision Geneva World Health Organization 1992
2 Raju T Signore C Chapter 14 ndash Prematurity Causes and Prevention Averys Diseases of the Newborn 9th Edition
2012
4
5
Guumln
Hafta
İleri Orta
Term
2007
141 225 239 260
3207 3407 3707
Geccedil
Preterm
Her preterm bebek aynı değil
Gebelik Suumlresine goumlre yenidoğan
Erken
Term
3867
Gebelik haftası tayini
Dubowitz skorlaması 11 bulgu Fizik muayene 10 bulgu Noumlrolojik
muayene Bebek deprese ise (asfiktik doğum primer
noumlrolojik hasar annenin kullandığı ilaccedillar) değerlendirme yapılamaz
Ballard youmlntemi 6 fizik muayene + 6 noumlrolojik muayene
Finnstroumlm skorlaması 7 fizik muayene bulgusu
6
Modifiye Ballard skorlaması
(Fiziksel matuumlrasyon kriterleri)
-1 0 1 2 3 4 5
Cilt Yapışkan
Zedelenebilir
Şeffaf
Jelatinoumlz
kırmızı
yarı şeffaf
accedilık pembe
goumlruumllebilir
venler
yuumlzeyel
soyulma
veveya raş
birkaccedil ven
kırışıklık
soluk alanlar
nadir venler
parşoumlmen
derin ccedilizgiler
damar yok
derin
ccedilizgiler
cilt
kırışığı
Lanugo
Yok
seyrek
yoğun
ince zayıf
ccedilıplak alanlar
ccedilok az
lanugolu alan Plantar Yuumlz Parmak-
topuk
4-5 cm -1
lt4 cm -2
gt5cm
ccedilizgi yok
belirgin
kırımızı ccedilizgiler
yalnızca oumln
transvers
yarık
23 oumln
kısımda
ccedilizgiler
tuumlm tabanda
belirgin ccedilizgiler
Goumlğuumls
Seccedililemez
zor seccedililebilir duumlz areola
meme başı
yok
noktalı
areoa 1-
meme başı
belirgin
areol 3-
meme başı
tam areola 5-
meme başı Goumlz-Kulak Goumlzkapaklar
kapalı
Gevşek -1
sıkı -2
goumlzkapaklar
accedilık
pinna duumlz
dibi kıvrık
pinna kıvrık ve
yumuşak
yavaş geri
doumlnme var
pinna iyi kıvr
yumuşak
hızlı geri
doumlnme var
forme ve sert
pinna
hemen geri
doumlnme var
kalın kartilaj
kulak sert
Genital (E)
Skrotum duumlz
skrotum boş
hafif ruga
testisler
kanalda nadir
ruga
testisler
iniyor birkaccedil
ruga
testisler
inmiş
iyi ruga
testisler
sarkıyor derin
ruga
Genital (K) klitoris
belirgin
labialar duumlz
klitoris belirgin
labio minor
kuumlccediluumlk
klitoris belirgin
genişleyen
labia minor
labia major
ve minorlar
eşit
buumlyuumlkluumlkte
Labia
majorlar
buumlyuumlk
Labia major
klitoris ve
minoraları
oumlrter
7
Modifiye Ballard skorlaması
(Noumlromuumlskuumller kriterler)
8
Hafta 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44
Skor -10 -5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Doğum ağırlıklarına goumlre yenidoğanlar
AGA (Appropriate for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre uygun ağırlıkta olması(10-90p)
SGA (small for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 10persentilin altında olması Proporsiyonel (simetrik) SGA Buumltuumln
persentillerin lt10p olması Disproporsiyonel (asimetrik) SGA Sadece
ağırlığın lt10p olması
LGA (Large for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 90persentilin uumlzerinde olması
International classification of diseases and related health problems 10th revision Geneva World Health
Organization 1992 9
Low Birth Weight (LBW) Duumlşuumlk Doğum tartılı(DDT) 2500gr altı
Very Low Birth Weight (VLBW) Ccedilok Duumlşuumlk Doğum tartılı (CcedilDDA) 1500gr altı
Extremely Low Birth Weight (ELBW) Aşırı derecede Duumlşuumlk Doğum tartılı (ADDA) 1000gr altı
İUBK Bebeğin sahip olduğu
genetik buumlyuumlme potansiyeline ulaşamamasıdır
Simetrik bccedil boy tartı orantılı olarak
duumlşuumlk gebelik erken doumlnemde etkilenme(+)
Asimetrik
Tartı boy ve baş ccediloranla daha duumlşuumlk gebelik son doumlnemde etkilenme(+)
Eş anlamlı olarak kullanılan fakat farklı anlamlar ifade eden terimler
SGA
İUBK Fetal Malnuumltrisyon
11 Hepsi aynı değil
I Riskli yenidoğanın tanımı
I Riskli yenidoğanın tanımı
Oumlykuumlsuumlnde olumsuz
ccedilevresel ya da biyolojik
etmen bulunduran ve
bull Bu etmenlerin etkisiyle
lsquorsquogelişme geriliğirsquorsquo
oluşabilecek bebekler
lsquorsquoriskli yenidoğanrsquorsquo olarak
tanımlanır
I Riskli yenidoğanın tanımı
Ccedileşitli maternal fetal ve
neonatal risk faktoumlrleri
nedeniyle
ndash Hem YYBUumlrsquode hem de
taburculuk sonrası
ndash Sağlıklı yenidoğan bebekten
farklı olarak
bull uzun suumlreli ve devamlı oumlzel
tıbbi bakım gerektiren
bebekler
I Riskli yenidoğanın tanımı
lsquo4 Babies a
secondrsquo
I Riskli yenidoğanın tanımı
25 saniyede 1 1 saatte 144
1 guumlnde 3456
Yılda 1261440
bebek doğuyor
I Riskli yenidoğanın tanımı
Erken doğum
Sepsis
Fototerapi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
Duumlşuumlk sosyoekonomik duumlzey
Canlandırma gerektiren
yenidoğan
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık
yarıdan fazlası
Risk faktoumlruuml taşımakta
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
I Tanımlar
Perinatal
Neonatal Prenatal
0-7guumlnler
Erken Neonatal
7-28guumlnler
Geccedil Neonatal
Gebelik Suumlresine goumlre yenidoğan
Gebelik
başlangıcı Doğum
0 40hafta 22hafta 28guumln
1 International classification of diseases and related health problems 10th revision Geneva World Health Organization 1992
2 Raju T Signore C Chapter 14 ndash Prematurity Causes and Prevention Averys Diseases of the Newborn 9th Edition
2012
4
5
Guumln
Hafta
İleri Orta
Term
2007
141 225 239 260
3207 3407 3707
Geccedil
Preterm
Her preterm bebek aynı değil
Gebelik Suumlresine goumlre yenidoğan
Erken
Term
3867
Gebelik haftası tayini
Dubowitz skorlaması 11 bulgu Fizik muayene 10 bulgu Noumlrolojik
muayene Bebek deprese ise (asfiktik doğum primer
noumlrolojik hasar annenin kullandığı ilaccedillar) değerlendirme yapılamaz
Ballard youmlntemi 6 fizik muayene + 6 noumlrolojik muayene
Finnstroumlm skorlaması 7 fizik muayene bulgusu
6
Modifiye Ballard skorlaması
(Fiziksel matuumlrasyon kriterleri)
-1 0 1 2 3 4 5
Cilt Yapışkan
Zedelenebilir
Şeffaf
Jelatinoumlz
kırmızı
yarı şeffaf
accedilık pembe
goumlruumllebilir
venler
yuumlzeyel
soyulma
veveya raş
birkaccedil ven
kırışıklık
soluk alanlar
nadir venler
parşoumlmen
derin ccedilizgiler
damar yok
derin
ccedilizgiler
cilt
kırışığı
Lanugo
Yok
seyrek
yoğun
ince zayıf
ccedilıplak alanlar
ccedilok az
lanugolu alan Plantar Yuumlz Parmak-
topuk
4-5 cm -1
lt4 cm -2
gt5cm
ccedilizgi yok
belirgin
kırımızı ccedilizgiler
yalnızca oumln
transvers
yarık
23 oumln
kısımda
ccedilizgiler
tuumlm tabanda
belirgin ccedilizgiler
Goumlğuumls
Seccedililemez
zor seccedililebilir duumlz areola
meme başı
yok
noktalı
areoa 1-
meme başı
belirgin
areol 3-
meme başı
tam areola 5-
meme başı Goumlz-Kulak Goumlzkapaklar
kapalı
Gevşek -1
sıkı -2
goumlzkapaklar
accedilık
pinna duumlz
dibi kıvrık
pinna kıvrık ve
yumuşak
yavaş geri
doumlnme var
pinna iyi kıvr
yumuşak
hızlı geri
doumlnme var
forme ve sert
pinna
hemen geri
doumlnme var
kalın kartilaj
kulak sert
Genital (E)
Skrotum duumlz
skrotum boş
hafif ruga
testisler
kanalda nadir
ruga
testisler
iniyor birkaccedil
ruga
testisler
inmiş
iyi ruga
testisler
sarkıyor derin
ruga
Genital (K) klitoris
belirgin
labialar duumlz
klitoris belirgin
labio minor
kuumlccediluumlk
klitoris belirgin
genişleyen
labia minor
labia major
ve minorlar
eşit
buumlyuumlkluumlkte
Labia
majorlar
buumlyuumlk
Labia major
klitoris ve
minoraları
oumlrter
7
Modifiye Ballard skorlaması
(Noumlromuumlskuumller kriterler)
8
Hafta 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44
Skor -10 -5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Doğum ağırlıklarına goumlre yenidoğanlar
AGA (Appropriate for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre uygun ağırlıkta olması(10-90p)
SGA (small for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 10persentilin altında olması Proporsiyonel (simetrik) SGA Buumltuumln
persentillerin lt10p olması Disproporsiyonel (asimetrik) SGA Sadece
ağırlığın lt10p olması
LGA (Large for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 90persentilin uumlzerinde olması
International classification of diseases and related health problems 10th revision Geneva World Health
Organization 1992 9
Low Birth Weight (LBW) Duumlşuumlk Doğum tartılı(DDT) 2500gr altı
Very Low Birth Weight (VLBW) Ccedilok Duumlşuumlk Doğum tartılı (CcedilDDA) 1500gr altı
Extremely Low Birth Weight (ELBW) Aşırı derecede Duumlşuumlk Doğum tartılı (ADDA) 1000gr altı
İUBK Bebeğin sahip olduğu
genetik buumlyuumlme potansiyeline ulaşamamasıdır
Simetrik bccedil boy tartı orantılı olarak
duumlşuumlk gebelik erken doumlnemde etkilenme(+)
Asimetrik
Tartı boy ve baş ccediloranla daha duumlşuumlk gebelik son doumlnemde etkilenme(+)
Eş anlamlı olarak kullanılan fakat farklı anlamlar ifade eden terimler
SGA
İUBK Fetal Malnuumltrisyon
11 Hepsi aynı değil
I Riskli yenidoğanın tanımı
I Riskli yenidoğanın tanımı
Oumlykuumlsuumlnde olumsuz
ccedilevresel ya da biyolojik
etmen bulunduran ve
bull Bu etmenlerin etkisiyle
lsquorsquogelişme geriliğirsquorsquo
oluşabilecek bebekler
lsquorsquoriskli yenidoğanrsquorsquo olarak
tanımlanır
I Riskli yenidoğanın tanımı
Ccedileşitli maternal fetal ve
neonatal risk faktoumlrleri
nedeniyle
ndash Hem YYBUumlrsquode hem de
taburculuk sonrası
ndash Sağlıklı yenidoğan bebekten
farklı olarak
bull uzun suumlreli ve devamlı oumlzel
tıbbi bakım gerektiren
bebekler
I Riskli yenidoğanın tanımı
lsquo4 Babies a
secondrsquo
I Riskli yenidoğanın tanımı
25 saniyede 1 1 saatte 144
1 guumlnde 3456
Yılda 1261440
bebek doğuyor
I Riskli yenidoğanın tanımı
Erken doğum
Sepsis
Fototerapi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
Duumlşuumlk sosyoekonomik duumlzey
Canlandırma gerektiren
yenidoğan
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık
yarıdan fazlası
Risk faktoumlruuml taşımakta
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Perinatal
Neonatal Prenatal
0-7guumlnler
Erken Neonatal
7-28guumlnler
Geccedil Neonatal
Gebelik Suumlresine goumlre yenidoğan
Gebelik
başlangıcı Doğum
0 40hafta 22hafta 28guumln
1 International classification of diseases and related health problems 10th revision Geneva World Health Organization 1992
2 Raju T Signore C Chapter 14 ndash Prematurity Causes and Prevention Averys Diseases of the Newborn 9th Edition
2012
4
5
Guumln
Hafta
İleri Orta
Term
2007
141 225 239 260
3207 3407 3707
Geccedil
Preterm
Her preterm bebek aynı değil
Gebelik Suumlresine goumlre yenidoğan
Erken
Term
3867
Gebelik haftası tayini
Dubowitz skorlaması 11 bulgu Fizik muayene 10 bulgu Noumlrolojik
muayene Bebek deprese ise (asfiktik doğum primer
noumlrolojik hasar annenin kullandığı ilaccedillar) değerlendirme yapılamaz
Ballard youmlntemi 6 fizik muayene + 6 noumlrolojik muayene
Finnstroumlm skorlaması 7 fizik muayene bulgusu
6
Modifiye Ballard skorlaması
(Fiziksel matuumlrasyon kriterleri)
-1 0 1 2 3 4 5
Cilt Yapışkan
Zedelenebilir
Şeffaf
Jelatinoumlz
kırmızı
yarı şeffaf
accedilık pembe
goumlruumllebilir
venler
yuumlzeyel
soyulma
veveya raş
birkaccedil ven
kırışıklık
soluk alanlar
nadir venler
parşoumlmen
derin ccedilizgiler
damar yok
derin
ccedilizgiler
cilt
kırışığı
Lanugo
Yok
seyrek
yoğun
ince zayıf
ccedilıplak alanlar
ccedilok az
lanugolu alan Plantar Yuumlz Parmak-
topuk
4-5 cm -1
lt4 cm -2
gt5cm
ccedilizgi yok
belirgin
kırımızı ccedilizgiler
yalnızca oumln
transvers
yarık
23 oumln
kısımda
ccedilizgiler
tuumlm tabanda
belirgin ccedilizgiler
Goumlğuumls
Seccedililemez
zor seccedililebilir duumlz areola
meme başı
yok
noktalı
areoa 1-
meme başı
belirgin
areol 3-
meme başı
tam areola 5-
meme başı Goumlz-Kulak Goumlzkapaklar
kapalı
Gevşek -1
sıkı -2
goumlzkapaklar
accedilık
pinna duumlz
dibi kıvrık
pinna kıvrık ve
yumuşak
yavaş geri
doumlnme var
pinna iyi kıvr
yumuşak
hızlı geri
doumlnme var
forme ve sert
pinna
hemen geri
doumlnme var
kalın kartilaj
kulak sert
Genital (E)
Skrotum duumlz
skrotum boş
hafif ruga
testisler
kanalda nadir
ruga
testisler
iniyor birkaccedil
ruga
testisler
inmiş
iyi ruga
testisler
sarkıyor derin
ruga
Genital (K) klitoris
belirgin
labialar duumlz
klitoris belirgin
labio minor
kuumlccediluumlk
klitoris belirgin
genişleyen
labia minor
labia major
ve minorlar
eşit
buumlyuumlkluumlkte
Labia
majorlar
buumlyuumlk
Labia major
klitoris ve
minoraları
oumlrter
7
Modifiye Ballard skorlaması
(Noumlromuumlskuumller kriterler)
8
Hafta 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44
Skor -10 -5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Doğum ağırlıklarına goumlre yenidoğanlar
AGA (Appropriate for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre uygun ağırlıkta olması(10-90p)
SGA (small for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 10persentilin altında olması Proporsiyonel (simetrik) SGA Buumltuumln
persentillerin lt10p olması Disproporsiyonel (asimetrik) SGA Sadece
ağırlığın lt10p olması
LGA (Large for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 90persentilin uumlzerinde olması
International classification of diseases and related health problems 10th revision Geneva World Health
Organization 1992 9
Low Birth Weight (LBW) Duumlşuumlk Doğum tartılı(DDT) 2500gr altı
Very Low Birth Weight (VLBW) Ccedilok Duumlşuumlk Doğum tartılı (CcedilDDA) 1500gr altı
Extremely Low Birth Weight (ELBW) Aşırı derecede Duumlşuumlk Doğum tartılı (ADDA) 1000gr altı
İUBK Bebeğin sahip olduğu
genetik buumlyuumlme potansiyeline ulaşamamasıdır
Simetrik bccedil boy tartı orantılı olarak
duumlşuumlk gebelik erken doumlnemde etkilenme(+)
Asimetrik
Tartı boy ve baş ccediloranla daha duumlşuumlk gebelik son doumlnemde etkilenme(+)
Eş anlamlı olarak kullanılan fakat farklı anlamlar ifade eden terimler
SGA
İUBK Fetal Malnuumltrisyon
11 Hepsi aynı değil
I Riskli yenidoğanın tanımı
I Riskli yenidoğanın tanımı
Oumlykuumlsuumlnde olumsuz
ccedilevresel ya da biyolojik
etmen bulunduran ve
bull Bu etmenlerin etkisiyle
lsquorsquogelişme geriliğirsquorsquo
oluşabilecek bebekler
lsquorsquoriskli yenidoğanrsquorsquo olarak
tanımlanır
I Riskli yenidoğanın tanımı
Ccedileşitli maternal fetal ve
neonatal risk faktoumlrleri
nedeniyle
ndash Hem YYBUumlrsquode hem de
taburculuk sonrası
ndash Sağlıklı yenidoğan bebekten
farklı olarak
bull uzun suumlreli ve devamlı oumlzel
tıbbi bakım gerektiren
bebekler
I Riskli yenidoğanın tanımı
lsquo4 Babies a
secondrsquo
I Riskli yenidoğanın tanımı
25 saniyede 1 1 saatte 144
1 guumlnde 3456
Yılda 1261440
bebek doğuyor
I Riskli yenidoğanın tanımı
Erken doğum
Sepsis
Fototerapi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
Duumlşuumlk sosyoekonomik duumlzey
Canlandırma gerektiren
yenidoğan
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık
yarıdan fazlası
Risk faktoumlruuml taşımakta
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
5
Guumln
Hafta
İleri Orta
Term
2007
141 225 239 260
3207 3407 3707
Geccedil
Preterm
Her preterm bebek aynı değil
Gebelik Suumlresine goumlre yenidoğan
Erken
Term
3867
Gebelik haftası tayini
Dubowitz skorlaması 11 bulgu Fizik muayene 10 bulgu Noumlrolojik
muayene Bebek deprese ise (asfiktik doğum primer
noumlrolojik hasar annenin kullandığı ilaccedillar) değerlendirme yapılamaz
Ballard youmlntemi 6 fizik muayene + 6 noumlrolojik muayene
Finnstroumlm skorlaması 7 fizik muayene bulgusu
6
Modifiye Ballard skorlaması
(Fiziksel matuumlrasyon kriterleri)
-1 0 1 2 3 4 5
Cilt Yapışkan
Zedelenebilir
Şeffaf
Jelatinoumlz
kırmızı
yarı şeffaf
accedilık pembe
goumlruumllebilir
venler
yuumlzeyel
soyulma
veveya raş
birkaccedil ven
kırışıklık
soluk alanlar
nadir venler
parşoumlmen
derin ccedilizgiler
damar yok
derin
ccedilizgiler
cilt
kırışığı
Lanugo
Yok
seyrek
yoğun
ince zayıf
ccedilıplak alanlar
ccedilok az
lanugolu alan Plantar Yuumlz Parmak-
topuk
4-5 cm -1
lt4 cm -2
gt5cm
ccedilizgi yok
belirgin
kırımızı ccedilizgiler
yalnızca oumln
transvers
yarık
23 oumln
kısımda
ccedilizgiler
tuumlm tabanda
belirgin ccedilizgiler
Goumlğuumls
Seccedililemez
zor seccedililebilir duumlz areola
meme başı
yok
noktalı
areoa 1-
meme başı
belirgin
areol 3-
meme başı
tam areola 5-
meme başı Goumlz-Kulak Goumlzkapaklar
kapalı
Gevşek -1
sıkı -2
goumlzkapaklar
accedilık
pinna duumlz
dibi kıvrık
pinna kıvrık ve
yumuşak
yavaş geri
doumlnme var
pinna iyi kıvr
yumuşak
hızlı geri
doumlnme var
forme ve sert
pinna
hemen geri
doumlnme var
kalın kartilaj
kulak sert
Genital (E)
Skrotum duumlz
skrotum boş
hafif ruga
testisler
kanalda nadir
ruga
testisler
iniyor birkaccedil
ruga
testisler
inmiş
iyi ruga
testisler
sarkıyor derin
ruga
Genital (K) klitoris
belirgin
labialar duumlz
klitoris belirgin
labio minor
kuumlccediluumlk
klitoris belirgin
genişleyen
labia minor
labia major
ve minorlar
eşit
buumlyuumlkluumlkte
Labia
majorlar
buumlyuumlk
Labia major
klitoris ve
minoraları
oumlrter
7
Modifiye Ballard skorlaması
(Noumlromuumlskuumller kriterler)
8
Hafta 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44
Skor -10 -5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Doğum ağırlıklarına goumlre yenidoğanlar
AGA (Appropriate for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre uygun ağırlıkta olması(10-90p)
SGA (small for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 10persentilin altında olması Proporsiyonel (simetrik) SGA Buumltuumln
persentillerin lt10p olması Disproporsiyonel (asimetrik) SGA Sadece
ağırlığın lt10p olması
LGA (Large for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 90persentilin uumlzerinde olması
International classification of diseases and related health problems 10th revision Geneva World Health
Organization 1992 9
Low Birth Weight (LBW) Duumlşuumlk Doğum tartılı(DDT) 2500gr altı
Very Low Birth Weight (VLBW) Ccedilok Duumlşuumlk Doğum tartılı (CcedilDDA) 1500gr altı
Extremely Low Birth Weight (ELBW) Aşırı derecede Duumlşuumlk Doğum tartılı (ADDA) 1000gr altı
İUBK Bebeğin sahip olduğu
genetik buumlyuumlme potansiyeline ulaşamamasıdır
Simetrik bccedil boy tartı orantılı olarak
duumlşuumlk gebelik erken doumlnemde etkilenme(+)
Asimetrik
Tartı boy ve baş ccediloranla daha duumlşuumlk gebelik son doumlnemde etkilenme(+)
Eş anlamlı olarak kullanılan fakat farklı anlamlar ifade eden terimler
SGA
İUBK Fetal Malnuumltrisyon
11 Hepsi aynı değil
I Riskli yenidoğanın tanımı
I Riskli yenidoğanın tanımı
Oumlykuumlsuumlnde olumsuz
ccedilevresel ya da biyolojik
etmen bulunduran ve
bull Bu etmenlerin etkisiyle
lsquorsquogelişme geriliğirsquorsquo
oluşabilecek bebekler
lsquorsquoriskli yenidoğanrsquorsquo olarak
tanımlanır
I Riskli yenidoğanın tanımı
Ccedileşitli maternal fetal ve
neonatal risk faktoumlrleri
nedeniyle
ndash Hem YYBUumlrsquode hem de
taburculuk sonrası
ndash Sağlıklı yenidoğan bebekten
farklı olarak
bull uzun suumlreli ve devamlı oumlzel
tıbbi bakım gerektiren
bebekler
I Riskli yenidoğanın tanımı
lsquo4 Babies a
secondrsquo
I Riskli yenidoğanın tanımı
25 saniyede 1 1 saatte 144
1 guumlnde 3456
Yılda 1261440
bebek doğuyor
I Riskli yenidoğanın tanımı
Erken doğum
Sepsis
Fototerapi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
Duumlşuumlk sosyoekonomik duumlzey
Canlandırma gerektiren
yenidoğan
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık
yarıdan fazlası
Risk faktoumlruuml taşımakta
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Gebelik haftası tayini
Dubowitz skorlaması 11 bulgu Fizik muayene 10 bulgu Noumlrolojik
muayene Bebek deprese ise (asfiktik doğum primer
noumlrolojik hasar annenin kullandığı ilaccedillar) değerlendirme yapılamaz
Ballard youmlntemi 6 fizik muayene + 6 noumlrolojik muayene
Finnstroumlm skorlaması 7 fizik muayene bulgusu
6
Modifiye Ballard skorlaması
(Fiziksel matuumlrasyon kriterleri)
-1 0 1 2 3 4 5
Cilt Yapışkan
Zedelenebilir
Şeffaf
Jelatinoumlz
kırmızı
yarı şeffaf
accedilık pembe
goumlruumllebilir
venler
yuumlzeyel
soyulma
veveya raş
birkaccedil ven
kırışıklık
soluk alanlar
nadir venler
parşoumlmen
derin ccedilizgiler
damar yok
derin
ccedilizgiler
cilt
kırışığı
Lanugo
Yok
seyrek
yoğun
ince zayıf
ccedilıplak alanlar
ccedilok az
lanugolu alan Plantar Yuumlz Parmak-
topuk
4-5 cm -1
lt4 cm -2
gt5cm
ccedilizgi yok
belirgin
kırımızı ccedilizgiler
yalnızca oumln
transvers
yarık
23 oumln
kısımda
ccedilizgiler
tuumlm tabanda
belirgin ccedilizgiler
Goumlğuumls
Seccedililemez
zor seccedililebilir duumlz areola
meme başı
yok
noktalı
areoa 1-
meme başı
belirgin
areol 3-
meme başı
tam areola 5-
meme başı Goumlz-Kulak Goumlzkapaklar
kapalı
Gevşek -1
sıkı -2
goumlzkapaklar
accedilık
pinna duumlz
dibi kıvrık
pinna kıvrık ve
yumuşak
yavaş geri
doumlnme var
pinna iyi kıvr
yumuşak
hızlı geri
doumlnme var
forme ve sert
pinna
hemen geri
doumlnme var
kalın kartilaj
kulak sert
Genital (E)
Skrotum duumlz
skrotum boş
hafif ruga
testisler
kanalda nadir
ruga
testisler
iniyor birkaccedil
ruga
testisler
inmiş
iyi ruga
testisler
sarkıyor derin
ruga
Genital (K) klitoris
belirgin
labialar duumlz
klitoris belirgin
labio minor
kuumlccediluumlk
klitoris belirgin
genişleyen
labia minor
labia major
ve minorlar
eşit
buumlyuumlkluumlkte
Labia
majorlar
buumlyuumlk
Labia major
klitoris ve
minoraları
oumlrter
7
Modifiye Ballard skorlaması
(Noumlromuumlskuumller kriterler)
8
Hafta 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44
Skor -10 -5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Doğum ağırlıklarına goumlre yenidoğanlar
AGA (Appropriate for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre uygun ağırlıkta olması(10-90p)
SGA (small for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 10persentilin altında olması Proporsiyonel (simetrik) SGA Buumltuumln
persentillerin lt10p olması Disproporsiyonel (asimetrik) SGA Sadece
ağırlığın lt10p olması
LGA (Large for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 90persentilin uumlzerinde olması
International classification of diseases and related health problems 10th revision Geneva World Health
Organization 1992 9
Low Birth Weight (LBW) Duumlşuumlk Doğum tartılı(DDT) 2500gr altı
Very Low Birth Weight (VLBW) Ccedilok Duumlşuumlk Doğum tartılı (CcedilDDA) 1500gr altı
Extremely Low Birth Weight (ELBW) Aşırı derecede Duumlşuumlk Doğum tartılı (ADDA) 1000gr altı
İUBK Bebeğin sahip olduğu
genetik buumlyuumlme potansiyeline ulaşamamasıdır
Simetrik bccedil boy tartı orantılı olarak
duumlşuumlk gebelik erken doumlnemde etkilenme(+)
Asimetrik
Tartı boy ve baş ccediloranla daha duumlşuumlk gebelik son doumlnemde etkilenme(+)
Eş anlamlı olarak kullanılan fakat farklı anlamlar ifade eden terimler
SGA
İUBK Fetal Malnuumltrisyon
11 Hepsi aynı değil
I Riskli yenidoğanın tanımı
I Riskli yenidoğanın tanımı
Oumlykuumlsuumlnde olumsuz
ccedilevresel ya da biyolojik
etmen bulunduran ve
bull Bu etmenlerin etkisiyle
lsquorsquogelişme geriliğirsquorsquo
oluşabilecek bebekler
lsquorsquoriskli yenidoğanrsquorsquo olarak
tanımlanır
I Riskli yenidoğanın tanımı
Ccedileşitli maternal fetal ve
neonatal risk faktoumlrleri
nedeniyle
ndash Hem YYBUumlrsquode hem de
taburculuk sonrası
ndash Sağlıklı yenidoğan bebekten
farklı olarak
bull uzun suumlreli ve devamlı oumlzel
tıbbi bakım gerektiren
bebekler
I Riskli yenidoğanın tanımı
lsquo4 Babies a
secondrsquo
I Riskli yenidoğanın tanımı
25 saniyede 1 1 saatte 144
1 guumlnde 3456
Yılda 1261440
bebek doğuyor
I Riskli yenidoğanın tanımı
Erken doğum
Sepsis
Fototerapi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
Duumlşuumlk sosyoekonomik duumlzey
Canlandırma gerektiren
yenidoğan
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık
yarıdan fazlası
Risk faktoumlruuml taşımakta
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Modifiye Ballard skorlaması
(Fiziksel matuumlrasyon kriterleri)
-1 0 1 2 3 4 5
Cilt Yapışkan
Zedelenebilir
Şeffaf
Jelatinoumlz
kırmızı
yarı şeffaf
accedilık pembe
goumlruumllebilir
venler
yuumlzeyel
soyulma
veveya raş
birkaccedil ven
kırışıklık
soluk alanlar
nadir venler
parşoumlmen
derin ccedilizgiler
damar yok
derin
ccedilizgiler
cilt
kırışığı
Lanugo
Yok
seyrek
yoğun
ince zayıf
ccedilıplak alanlar
ccedilok az
lanugolu alan Plantar Yuumlz Parmak-
topuk
4-5 cm -1
lt4 cm -2
gt5cm
ccedilizgi yok
belirgin
kırımızı ccedilizgiler
yalnızca oumln
transvers
yarık
23 oumln
kısımda
ccedilizgiler
tuumlm tabanda
belirgin ccedilizgiler
Goumlğuumls
Seccedililemez
zor seccedililebilir duumlz areola
meme başı
yok
noktalı
areoa 1-
meme başı
belirgin
areol 3-
meme başı
tam areola 5-
meme başı Goumlz-Kulak Goumlzkapaklar
kapalı
Gevşek -1
sıkı -2
goumlzkapaklar
accedilık
pinna duumlz
dibi kıvrık
pinna kıvrık ve
yumuşak
yavaş geri
doumlnme var
pinna iyi kıvr
yumuşak
hızlı geri
doumlnme var
forme ve sert
pinna
hemen geri
doumlnme var
kalın kartilaj
kulak sert
Genital (E)
Skrotum duumlz
skrotum boş
hafif ruga
testisler
kanalda nadir
ruga
testisler
iniyor birkaccedil
ruga
testisler
inmiş
iyi ruga
testisler
sarkıyor derin
ruga
Genital (K) klitoris
belirgin
labialar duumlz
klitoris belirgin
labio minor
kuumlccediluumlk
klitoris belirgin
genişleyen
labia minor
labia major
ve minorlar
eşit
buumlyuumlkluumlkte
Labia
majorlar
buumlyuumlk
Labia major
klitoris ve
minoraları
oumlrter
7
Modifiye Ballard skorlaması
(Noumlromuumlskuumller kriterler)
8
Hafta 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44
Skor -10 -5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Doğum ağırlıklarına goumlre yenidoğanlar
AGA (Appropriate for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre uygun ağırlıkta olması(10-90p)
SGA (small for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 10persentilin altında olması Proporsiyonel (simetrik) SGA Buumltuumln
persentillerin lt10p olması Disproporsiyonel (asimetrik) SGA Sadece
ağırlığın lt10p olması
LGA (Large for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 90persentilin uumlzerinde olması
International classification of diseases and related health problems 10th revision Geneva World Health
Organization 1992 9
Low Birth Weight (LBW) Duumlşuumlk Doğum tartılı(DDT) 2500gr altı
Very Low Birth Weight (VLBW) Ccedilok Duumlşuumlk Doğum tartılı (CcedilDDA) 1500gr altı
Extremely Low Birth Weight (ELBW) Aşırı derecede Duumlşuumlk Doğum tartılı (ADDA) 1000gr altı
İUBK Bebeğin sahip olduğu
genetik buumlyuumlme potansiyeline ulaşamamasıdır
Simetrik bccedil boy tartı orantılı olarak
duumlşuumlk gebelik erken doumlnemde etkilenme(+)
Asimetrik
Tartı boy ve baş ccediloranla daha duumlşuumlk gebelik son doumlnemde etkilenme(+)
Eş anlamlı olarak kullanılan fakat farklı anlamlar ifade eden terimler
SGA
İUBK Fetal Malnuumltrisyon
11 Hepsi aynı değil
I Riskli yenidoğanın tanımı
I Riskli yenidoğanın tanımı
Oumlykuumlsuumlnde olumsuz
ccedilevresel ya da biyolojik
etmen bulunduran ve
bull Bu etmenlerin etkisiyle
lsquorsquogelişme geriliğirsquorsquo
oluşabilecek bebekler
lsquorsquoriskli yenidoğanrsquorsquo olarak
tanımlanır
I Riskli yenidoğanın tanımı
Ccedileşitli maternal fetal ve
neonatal risk faktoumlrleri
nedeniyle
ndash Hem YYBUumlrsquode hem de
taburculuk sonrası
ndash Sağlıklı yenidoğan bebekten
farklı olarak
bull uzun suumlreli ve devamlı oumlzel
tıbbi bakım gerektiren
bebekler
I Riskli yenidoğanın tanımı
lsquo4 Babies a
secondrsquo
I Riskli yenidoğanın tanımı
25 saniyede 1 1 saatte 144
1 guumlnde 3456
Yılda 1261440
bebek doğuyor
I Riskli yenidoğanın tanımı
Erken doğum
Sepsis
Fototerapi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
Duumlşuumlk sosyoekonomik duumlzey
Canlandırma gerektiren
yenidoğan
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık
yarıdan fazlası
Risk faktoumlruuml taşımakta
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Modifiye Ballard skorlaması
(Noumlromuumlskuumller kriterler)
8
Hafta 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44
Skor -10 -5 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50
Doğum ağırlıklarına goumlre yenidoğanlar
AGA (Appropriate for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre uygun ağırlıkta olması(10-90p)
SGA (small for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 10persentilin altında olması Proporsiyonel (simetrik) SGA Buumltuumln
persentillerin lt10p olması Disproporsiyonel (asimetrik) SGA Sadece
ağırlığın lt10p olması
LGA (Large for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 90persentilin uumlzerinde olması
International classification of diseases and related health problems 10th revision Geneva World Health
Organization 1992 9
Low Birth Weight (LBW) Duumlşuumlk Doğum tartılı(DDT) 2500gr altı
Very Low Birth Weight (VLBW) Ccedilok Duumlşuumlk Doğum tartılı (CcedilDDA) 1500gr altı
Extremely Low Birth Weight (ELBW) Aşırı derecede Duumlşuumlk Doğum tartılı (ADDA) 1000gr altı
İUBK Bebeğin sahip olduğu
genetik buumlyuumlme potansiyeline ulaşamamasıdır
Simetrik bccedil boy tartı orantılı olarak
duumlşuumlk gebelik erken doumlnemde etkilenme(+)
Asimetrik
Tartı boy ve baş ccediloranla daha duumlşuumlk gebelik son doumlnemde etkilenme(+)
Eş anlamlı olarak kullanılan fakat farklı anlamlar ifade eden terimler
SGA
İUBK Fetal Malnuumltrisyon
11 Hepsi aynı değil
I Riskli yenidoğanın tanımı
I Riskli yenidoğanın tanımı
Oumlykuumlsuumlnde olumsuz
ccedilevresel ya da biyolojik
etmen bulunduran ve
bull Bu etmenlerin etkisiyle
lsquorsquogelişme geriliğirsquorsquo
oluşabilecek bebekler
lsquorsquoriskli yenidoğanrsquorsquo olarak
tanımlanır
I Riskli yenidoğanın tanımı
Ccedileşitli maternal fetal ve
neonatal risk faktoumlrleri
nedeniyle
ndash Hem YYBUumlrsquode hem de
taburculuk sonrası
ndash Sağlıklı yenidoğan bebekten
farklı olarak
bull uzun suumlreli ve devamlı oumlzel
tıbbi bakım gerektiren
bebekler
I Riskli yenidoğanın tanımı
lsquo4 Babies a
secondrsquo
I Riskli yenidoğanın tanımı
25 saniyede 1 1 saatte 144
1 guumlnde 3456
Yılda 1261440
bebek doğuyor
I Riskli yenidoğanın tanımı
Erken doğum
Sepsis
Fototerapi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
Duumlşuumlk sosyoekonomik duumlzey
Canlandırma gerektiren
yenidoğan
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık
yarıdan fazlası
Risk faktoumlruuml taşımakta
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Doğum ağırlıklarına goumlre yenidoğanlar
AGA (Appropriate for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre uygun ağırlıkta olması(10-90p)
SGA (small for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 10persentilin altında olması Proporsiyonel (simetrik) SGA Buumltuumln
persentillerin lt10p olması Disproporsiyonel (asimetrik) SGA Sadece
ağırlığın lt10p olması
LGA (Large for gestationale age) Gebelik yaşına goumlre doğum ağırlığının o
toplumun referans buumlyuumlme eğrilerine goumlre 90persentilin uumlzerinde olması
International classification of diseases and related health problems 10th revision Geneva World Health
Organization 1992 9
Low Birth Weight (LBW) Duumlşuumlk Doğum tartılı(DDT) 2500gr altı
Very Low Birth Weight (VLBW) Ccedilok Duumlşuumlk Doğum tartılı (CcedilDDA) 1500gr altı
Extremely Low Birth Weight (ELBW) Aşırı derecede Duumlşuumlk Doğum tartılı (ADDA) 1000gr altı
İUBK Bebeğin sahip olduğu
genetik buumlyuumlme potansiyeline ulaşamamasıdır
Simetrik bccedil boy tartı orantılı olarak
duumlşuumlk gebelik erken doumlnemde etkilenme(+)
Asimetrik
Tartı boy ve baş ccediloranla daha duumlşuumlk gebelik son doumlnemde etkilenme(+)
Eş anlamlı olarak kullanılan fakat farklı anlamlar ifade eden terimler
SGA
İUBK Fetal Malnuumltrisyon
11 Hepsi aynı değil
I Riskli yenidoğanın tanımı
I Riskli yenidoğanın tanımı
Oumlykuumlsuumlnde olumsuz
ccedilevresel ya da biyolojik
etmen bulunduran ve
bull Bu etmenlerin etkisiyle
lsquorsquogelişme geriliğirsquorsquo
oluşabilecek bebekler
lsquorsquoriskli yenidoğanrsquorsquo olarak
tanımlanır
I Riskli yenidoğanın tanımı
Ccedileşitli maternal fetal ve
neonatal risk faktoumlrleri
nedeniyle
ndash Hem YYBUumlrsquode hem de
taburculuk sonrası
ndash Sağlıklı yenidoğan bebekten
farklı olarak
bull uzun suumlreli ve devamlı oumlzel
tıbbi bakım gerektiren
bebekler
I Riskli yenidoğanın tanımı
lsquo4 Babies a
secondrsquo
I Riskli yenidoğanın tanımı
25 saniyede 1 1 saatte 144
1 guumlnde 3456
Yılda 1261440
bebek doğuyor
I Riskli yenidoğanın tanımı
Erken doğum
Sepsis
Fototerapi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
Duumlşuumlk sosyoekonomik duumlzey
Canlandırma gerektiren
yenidoğan
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık
yarıdan fazlası
Risk faktoumlruuml taşımakta
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
İUBK Bebeğin sahip olduğu
genetik buumlyuumlme potansiyeline ulaşamamasıdır
Simetrik bccedil boy tartı orantılı olarak
duumlşuumlk gebelik erken doumlnemde etkilenme(+)
Asimetrik
Tartı boy ve baş ccediloranla daha duumlşuumlk gebelik son doumlnemde etkilenme(+)
Eş anlamlı olarak kullanılan fakat farklı anlamlar ifade eden terimler
SGA
İUBK Fetal Malnuumltrisyon
11 Hepsi aynı değil
I Riskli yenidoğanın tanımı
I Riskli yenidoğanın tanımı
Oumlykuumlsuumlnde olumsuz
ccedilevresel ya da biyolojik
etmen bulunduran ve
bull Bu etmenlerin etkisiyle
lsquorsquogelişme geriliğirsquorsquo
oluşabilecek bebekler
lsquorsquoriskli yenidoğanrsquorsquo olarak
tanımlanır
I Riskli yenidoğanın tanımı
Ccedileşitli maternal fetal ve
neonatal risk faktoumlrleri
nedeniyle
ndash Hem YYBUumlrsquode hem de
taburculuk sonrası
ndash Sağlıklı yenidoğan bebekten
farklı olarak
bull uzun suumlreli ve devamlı oumlzel
tıbbi bakım gerektiren
bebekler
I Riskli yenidoğanın tanımı
lsquo4 Babies a
secondrsquo
I Riskli yenidoğanın tanımı
25 saniyede 1 1 saatte 144
1 guumlnde 3456
Yılda 1261440
bebek doğuyor
I Riskli yenidoğanın tanımı
Erken doğum
Sepsis
Fototerapi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
Duumlşuumlk sosyoekonomik duumlzey
Canlandırma gerektiren
yenidoğan
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık
yarıdan fazlası
Risk faktoumlruuml taşımakta
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Eş anlamlı olarak kullanılan fakat farklı anlamlar ifade eden terimler
SGA
İUBK Fetal Malnuumltrisyon
11 Hepsi aynı değil
I Riskli yenidoğanın tanımı
I Riskli yenidoğanın tanımı
Oumlykuumlsuumlnde olumsuz
ccedilevresel ya da biyolojik
etmen bulunduran ve
bull Bu etmenlerin etkisiyle
lsquorsquogelişme geriliğirsquorsquo
oluşabilecek bebekler
lsquorsquoriskli yenidoğanrsquorsquo olarak
tanımlanır
I Riskli yenidoğanın tanımı
Ccedileşitli maternal fetal ve
neonatal risk faktoumlrleri
nedeniyle
ndash Hem YYBUumlrsquode hem de
taburculuk sonrası
ndash Sağlıklı yenidoğan bebekten
farklı olarak
bull uzun suumlreli ve devamlı oumlzel
tıbbi bakım gerektiren
bebekler
I Riskli yenidoğanın tanımı
lsquo4 Babies a
secondrsquo
I Riskli yenidoğanın tanımı
25 saniyede 1 1 saatte 144
1 guumlnde 3456
Yılda 1261440
bebek doğuyor
I Riskli yenidoğanın tanımı
Erken doğum
Sepsis
Fototerapi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
Duumlşuumlk sosyoekonomik duumlzey
Canlandırma gerektiren
yenidoğan
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık
yarıdan fazlası
Risk faktoumlruuml taşımakta
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
I Riskli yenidoğanın tanımı
I Riskli yenidoğanın tanımı
Oumlykuumlsuumlnde olumsuz
ccedilevresel ya da biyolojik
etmen bulunduran ve
bull Bu etmenlerin etkisiyle
lsquorsquogelişme geriliğirsquorsquo
oluşabilecek bebekler
lsquorsquoriskli yenidoğanrsquorsquo olarak
tanımlanır
I Riskli yenidoğanın tanımı
Ccedileşitli maternal fetal ve
neonatal risk faktoumlrleri
nedeniyle
ndash Hem YYBUumlrsquode hem de
taburculuk sonrası
ndash Sağlıklı yenidoğan bebekten
farklı olarak
bull uzun suumlreli ve devamlı oumlzel
tıbbi bakım gerektiren
bebekler
I Riskli yenidoğanın tanımı
lsquo4 Babies a
secondrsquo
I Riskli yenidoğanın tanımı
25 saniyede 1 1 saatte 144
1 guumlnde 3456
Yılda 1261440
bebek doğuyor
I Riskli yenidoğanın tanımı
Erken doğum
Sepsis
Fototerapi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
Duumlşuumlk sosyoekonomik duumlzey
Canlandırma gerektiren
yenidoğan
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık
yarıdan fazlası
Risk faktoumlruuml taşımakta
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
I Riskli yenidoğanın tanımı
Oumlykuumlsuumlnde olumsuz
ccedilevresel ya da biyolojik
etmen bulunduran ve
bull Bu etmenlerin etkisiyle
lsquorsquogelişme geriliğirsquorsquo
oluşabilecek bebekler
lsquorsquoriskli yenidoğanrsquorsquo olarak
tanımlanır
I Riskli yenidoğanın tanımı
Ccedileşitli maternal fetal ve
neonatal risk faktoumlrleri
nedeniyle
ndash Hem YYBUumlrsquode hem de
taburculuk sonrası
ndash Sağlıklı yenidoğan bebekten
farklı olarak
bull uzun suumlreli ve devamlı oumlzel
tıbbi bakım gerektiren
bebekler
I Riskli yenidoğanın tanımı
lsquo4 Babies a
secondrsquo
I Riskli yenidoğanın tanımı
25 saniyede 1 1 saatte 144
1 guumlnde 3456
Yılda 1261440
bebek doğuyor
I Riskli yenidoğanın tanımı
Erken doğum
Sepsis
Fototerapi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
Duumlşuumlk sosyoekonomik duumlzey
Canlandırma gerektiren
yenidoğan
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık
yarıdan fazlası
Risk faktoumlruuml taşımakta
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
I Riskli yenidoğanın tanımı
Ccedileşitli maternal fetal ve
neonatal risk faktoumlrleri
nedeniyle
ndash Hem YYBUumlrsquode hem de
taburculuk sonrası
ndash Sağlıklı yenidoğan bebekten
farklı olarak
bull uzun suumlreli ve devamlı oumlzel
tıbbi bakım gerektiren
bebekler
I Riskli yenidoğanın tanımı
lsquo4 Babies a
secondrsquo
I Riskli yenidoğanın tanımı
25 saniyede 1 1 saatte 144
1 guumlnde 3456
Yılda 1261440
bebek doğuyor
I Riskli yenidoğanın tanımı
Erken doğum
Sepsis
Fototerapi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
Duumlşuumlk sosyoekonomik duumlzey
Canlandırma gerektiren
yenidoğan
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık
yarıdan fazlası
Risk faktoumlruuml taşımakta
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
I Riskli yenidoğanın tanımı
lsquo4 Babies a
secondrsquo
I Riskli yenidoğanın tanımı
25 saniyede 1 1 saatte 144
1 guumlnde 3456
Yılda 1261440
bebek doğuyor
I Riskli yenidoğanın tanımı
Erken doğum
Sepsis
Fototerapi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
Duumlşuumlk sosyoekonomik duumlzey
Canlandırma gerektiren
yenidoğan
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık
yarıdan fazlası
Risk faktoumlruuml taşımakta
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
I Riskli yenidoğanın tanımı
25 saniyede 1 1 saatte 144
1 guumlnde 3456
Yılda 1261440
bebek doğuyor
I Riskli yenidoğanın tanımı
Erken doğum
Sepsis
Fototerapi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
Duumlşuumlk sosyoekonomik duumlzey
Canlandırma gerektiren
yenidoğan
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık
yarıdan fazlası
Risk faktoumlruuml taşımakta
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
I Riskli yenidoğanın tanımı
Erken doğum
Sepsis
Fototerapi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
Duumlşuumlk sosyoekonomik duumlzey
Canlandırma gerektiren
yenidoğan
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık
yarıdan fazlası
Risk faktoumlruuml taşımakta
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
II Riskli yenidoğan takibinde amaccedil
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Buumlyuumlme sapmalarını ve
noumlrogelişimsel durumu
belirlemek
bull Mevcut
(BPDROPİVKosteopeni)
ve oluşabilecek (buumlyuumlme
geriliği SP) morbiditeleri
saptamak
ndash erken tedavi girişim ve
destek sağlamaktır
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
bull Zamanında ve uygun yapılan
bir girişim bu bebeklerde
goumlruumllme riski yuumlksek olan
sorunların buumlyuumlk bir kısmını
oumlnleyebilir veya modifiye
edebilir
ndash PR iccedilin lazer uygulaması
ndash İşitme bozukluğu iccedilin erken doumlnemde cihaz
kullanılması vb
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
II Riskli yenidoğan
takibinde amaccedil
Buumlyuumlme
Beslenme
Noumlrolojik-gelişimsel durum
İşitme
Goumlrme ve diğer pek ccedilok accedilıdan risk
taşıyan bu bebeklerin yakın takip ve
izleminde esas amaccedil
erken tanı sonrası
tedavi girişim ve destek
sağlamaktır
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
III Mevcut durumduumlnyada Tuumlrkiyersquode
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 81 CcedilDDArsquolı bebek ndash Ortalama GH 26
ndash Ortalama tartı 789 gr
bull SP 12
bull Entelektuumlel bozukluk 16
bull İşitme bozukluğu 4
bull Goumlrme bozukluğu 6
bull Noumlrogelişimsel bozuklukla ilişkili en oumlnemli faktoumlr ndash Postnatal steroid kullanımı
bull İVK PVL ileri evre ROP ileri evre NEK ndash Diğer risk faktoumlrleri
Neurodevelopmental outcomes of extreme-low-birth-
weight infants born between 2001 and 2002High Risk
Follow-up Working Group (Kowloon Region) Hong Kong Med J 2008
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 400-1000 gr aralığında
3586 bebek
bull 18-24 duumlzeltilmiş ayda noumlrogelişimsel accedilıdan değerlendirilmiş
bull 34rsquode ağır gelişimsel bozukluk(+) ndash Kistik PVL
ndash Konjenital anomaliler
ndash İVK
Neurodevelopmental Outcome of Extremely Low Birth Weight Infants from the Vermont Oxford Network 1998-2003 Mercier CE Dunn MS Ferrelli KR Howard DB Soll RF Neonatology 2009
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
bull 501-1000 gr 495 bebek 18-22aylarda değerlendirilmiş
bull YYBUumlrsquode tartı alımına goumlre bebekler gruplara ayrılmış(12gkggrsquoden 21gkgg)
bull YYBUumlrsquode daha ccedilok tartı alan bebeklerde ndash SP
ndash Bayley II Mental Developmental Index (MDI) lt70
ndash Psikomotor Gelişimsel İndeks skoru (PDI) lt70
ndash anormal noumlrolojik muayene
ndash noumlrogelişimsel bozukluk ve rehospitalizasyon daha az sıklıkta saptanmış
bull CcedilDDArsquolı bebeklerin YYBUumlrsquodeki buumlyuumlme hızları 18-22aydaki noumlrogelişimsel prognozları ile ilişkili
Growth in the neonatal intensive care unit influences neurodevelopmental and
growth outcomes of ELBW infantsEhrenkranz RA Dusick AM Vohr BR
Wright LL Wrage LA Poole WK Pediatrics 2006
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
bull 24-36 GH arasında 50 preterm
bull Buumlyuumlme ve gelişme accedilısından 2 yıl suumlre ile
prospektif izlendi
bull Buumlyuumlmeyi yakalama noumlromotor gelişim ROP
işitme osteopeni aşısından değerlendirildi
bull 5 bebekte(172) dil gelişiminde gerilik 1
bebekte(34) ince motor gelişimde gerilik
bull 33 olguda osteopeni (+)
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
III Mevcut durumduumlnyada
Tuumlrkiyersquode
Prematuumlre bebeklerin izlem sonuccedilları
Neslihan Ccediliccedilek Ayccedila Vitrinel Serdar Coumlmert Guumllay Erdağ Feza Aksoy Yasemin Akın
Tuumlrk Pediatri Arşivi 2005
Yakın takip ve gereken
doumlnemlerde
alınan tedbirler ve muumldahalelerle
riskli bebeklerin ccediloğu normale
yakın bir şekilde yaşamlarını
suumlrduumlrebilirler
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
IVRisk grupları
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
IIIRisk grupları
DDArsquolı bebekler le1500g
CcedilDDArsquolı bebekler le1000g
Kranial US anomalili
bebekler(İKKPVL)
Konvuumllsiyonhidrosefali
NEK
Kronik akciğer hastalığı
SGA
Ccediloğul gebelikler
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
IIIRisk grupları
bull İkizden ikize transfuumlzyon
bull Kompleks konjanomali
bull Rekuumlrran apnebradikardi
bull Kan değişimi gerektiren
hiperbiliruumlbinemi
bull Hastanede kilo alım azlığı
bull Sepsis menenjit nozokomial
enfeksiyon
bull Multiparite
bull Taburculuk sırasında anormal noumlrolojik
bulgu
Biyolojik riskler
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
IIIRisk grupları
Resuumlsitasyon
Postnatal steroid
Yuumlksek frekanslı ventilasyon
gt7 guumln ventilasyon
TPN
Uzayan oksijen gereksinimi
Nutrisyonel tedaviler
NEK PDA şant iccedilin cerrahi
girişimler
Girişimler
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
IIIRisk grupları
bull Maternal eğitimin duumlşuumlkluumlğuuml
bull Adolesan anne
bull Sosyoekonomik duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull Sosyal guumlvencenin olmaması
bull Gelir duumlzey duumlşuumlkluumlğuuml
bull İccedilkisigara kullanımı
bull Prenatal takibin olmaması
bull Ccedilevresel stres
Sosyalccedilevresel faktoumlrler
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
bull Tuumlm yenidoğanların 60-70rsquode
en az bir risk etmeni
bulunduğu bildirilmektedir
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
IIIRisk grupları
bull Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
bull Santral sinir sistemi
bull Solunum sistemi
bull Kardiyovaskuumller sistem
bull Enfeksiyoumlz durumlar
bull Cerrahi sorunlar
bull Diğer
Yuumlksek
Orta
Hafif risk
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
VIRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 gr lt29 hf SGA ve LGA bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 3-4 İKK ventrikuumllomegali Hidrosefali kistik PVL Perinatal asfiksi Konvuumllsiyon Taburculukta anormal noumlrolojik muayene
Solunum sistemi Uzun suumlreli (gt7guumln) MV HFV BPD pnoumlmotoraks ciddi apne
Kardiyovaskuumller sistem
EKMO-iNO uygulaması PPHN İnotrop gerektiren şok
Enfeksiyoumlz durumlar
Ağır sepsis menenjit Nozokomiyal enfeksiyon HIV(+) anne bebeği
Cerrahi sorunlar Diafragma hernisi TOumlF Cerrahi NEK Cerrahi ligasyonlu PDA Lazer uygulanan ROP Kardiak cerrahi
Diğer Uzamış hipoglisemi hipokalsemi Kan değişimi gerektiren sarılık Biliruumlbin ensefalopatisi
Yuumlksek risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
1000 -1500gr 29 -34hf Ccediloğul doğumlar
Santral sinir sistemi
Evre 2 İKK Evre 2 HİE Doğumda resuumlsitasyon gereksinimi
Solunum sistemi MV desteği lt7 guumln NIV uygulaması
Kardiyovaskuumller sistem
Kateter uygulaması Umbilikal ve periferik yollu santral kateter
Enfeksiyoumlz durumlar
Kuumlltuumlr kanıtlı sepsis
Cerrahi sorunlar Medikal tedavi gerektiren PDA ve NEK
Diğer Hipoglisemilt3 guumln ) Ciddi sarılık Kısmi kan değişimi Uygunsuz ccedilevre koşulları
Orta risk
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
IVRisk grupları
Gestasyon yaşı-doğum ağırlığı
YYBUumlrsquode yatan gt1500 gr gt34 hf Geccedil preterm bebekler
Santral sinir sistemi
Evre 1 İKK Evre 1 HİE
Solunum sistemi
Kardiyovaskuumller sistem
Enfeksiyoumlz durumlar
Klinik sepsis
Cerrahi sorunlar
Diğer Geccedilici hipoglisemi ve hipokalsemi Fototerapi gerektiren sarılık
Hafif risk
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
IIIRisk grupları
bull Prematuumlrlerde
noumlrogelişimsel gerilik
nedeni olabilecek en sık
lezyonlar
ndash İntrakranial kanama
bull 501-750 gr bebeklerin 26rsquoı
bull 750-1000gr bebeklerin 12rsquonde
belirgin bilişsel motor kayıp
nedenidir
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
IIIRisk grupları
bull Erkek cins
bull Sepsis
bull Menenjit
bull NEK
bull KAH
bull Uzun suumlreli ventilasyon
bull Ağır buumlyuumlme geriliği
bull Posthemorajik hidrosefali
ndash Koumltuuml noumlrogelişimsel prognozla
ilişkili
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
IIIRisk grupları
bull Ek risk faktoumlrleri
ndash Ccediloğul gebelik
ndash Gelişen tıbbi komplikasyonlar
ndash Cerrahi gerektiren konjenital anomaliler
bull YYBUumlrsquodeki ccedilevresel stress faktoumlrleri
bull Perinatal girişimler ve tedavi
protokolleri de noumlrogelişimsel
prognozu etkilemektedir
ndash Antenatal glukokortikoid tedavisi
bull Fetus maturasyonunu artırarak İVK
oumlnler
ndash Uzun suumlreli postnatal steroid tedavisi
bull KAH gelişimini oumlnlerken SP gelişme riskini artırır
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V Riskli Yenidoğan İzlem programının iccedileriği
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull İdeal bir ekipte ndash klinik koordinatoumlr
ndash tıbbi direktoumlr
ndash Pratisyen hekim Aile hekimi pediatrist neonatolog
ndash pediatrik noumlroloji uzmanı
ndash pediatrik goumlğuumls hastalıkları uzmanı
ndash gelişimsel pediatri uzmanı
ndash pediatrik oftalmolojist
ndash odyoloji uzmanı
ndash ccedilocuk psikoloğu
ndash solunum terapisti
ndash Fizyoterapist
ndash Diyetisyen
ndash hemşire ve
ndash tıbbi sekreter yer almalıdır
Prematuumlre izlem ekibi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Riskli bebekler YDYBUumlrsquoden taburcu
edildikten sonra
ndash ilk olarak 7-10 guumln iccedilinde kontrol
edilmelidirler
bull Bu ilk kontrol
ndash bebeğin ev ortamına adaptasyonunu
ndash buumlyuumlmesini
ndash beslenmesini
ndash ailenin bebeğin bakımı konusundaki
performansını değerlendirme
accedilısından ccedilok oumlnemlidir
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Aile ve ev ortamının hazırlanması
Ailede bakımda yer alacak en az 2
kişinin temel bakım yeterliliklerinin
sağlanması
Aile bireylerinin psikososyal
durumlarının taburculuğa uygun olması
Uygun ev ortamının varlığı
Bebeğin odasında fazla eşya
bulundurulmamalı oda ısısı 22-24 C olarak
sağlanmalı oda guumlneş goumlrmeli sık
havalandırılmalı yatak anne odasında yer
almalı evde sigara iccedililmemeli
Yanık zehirlenme ve diğer kazalara
neden olmayacak bir ortam sağlanmalı
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Ebeveynler ve bakımda goumlrev alacaklar
şu konularda eğitim beceri ve
oumlzguumlven kazanmış olmalı
ndash Normal ile patolojik bulguları tanıyabilme
ndash Yaşamsal bulguları izleyebilecekleri temel
bilgiye sahip olma
ndash Temel yaşam desteği uygulayabilme
(havayolu accedilıklığını sağlama)
ndash Oumlnemli hastalık bulgularını tanıyabilme (
ateş emmeme kusma ishal sarılık uykuya
meyil)
ndash Beslenmeyi sağlayabilme
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Aile ve ev ortamının hazırlanması
bull Hijyen kurallarına uyma (el yıkama
temizlik alt bakımı)
bull Temel bakım sağlama ve izleyebilme
(vuumlcut ısısı oumllccediluumlmuuml idrar ve gaita
oumlzellikleri gaz ccedilıkarma tekniği cilt genital
boumllge bakımlarıbanyo )
bull Kazalardan korunma ile ilgili yeterli bilgiye
sahip olma
bull Oumlzel bakım ile ilgili uygulamaları yapabilme
bull İlaccedil dozlarını uygulama sıklığını saklama
koşullarını bilme
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
bull Bundan sonraki değerlendirme
doumlnemleri
ndash bebeğin duumlzeltilmiş yaşına goumlre
planlanmalıdır
bull İdeal bir izlem şeması
ndash Taburculuktan 7-10 guumln sonra
ndash Duumlzeltilmiş 40 hafta
ndash 3 ay
ndash 6 ay
ndash 12 ay
ndash 1824 ay
ndash Kronolojik 3 yaş 56 yaş 12 yaş
izleminden oluşur
İzlem suumlresi ve değerlendirme
doumlnemleri
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V Riskli Yenidoğan İzlem
programının iccedileriği
1 Buumlyuumlme
2 Beslenme
3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
4 İşitme izlemi
5 Oftalmolojik izlem
6 Bağışıklama
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V1 Buumlyuumlme
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V1 Buumlyuumlme
Bebeğin buumlyuumlme hızı sadece
Somatik buumlyuumlmenin izlenmesini değil
Noumlrolojik ve gelişimsel duumlzey
Sağlık ve beslenme durumlarının de
oumlnemli goumlstergesidir
lsquorsquoOptimal buumlyuumlmeninrsquorsquo
İleri yaşam sağlığı ve noumlrolojik
gelişim uumlzerine olumlu etkileri
bilinmektedir
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V1 Buumlyuumlme
Her kontrolde bebeğin
antropometrik oumllccediluumlmleri yapılıp
Buumlyuumlme eğrilerinden
yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi
oumllccediluumlmleri değerlendirilmesi
Buumlyuumlk oumlnem taşımaktadır
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V1 Buumlyuumlme
Optimal buumlyuumlme hızı
Prematuumlre doğan bebeğin
doğumdan sonraki buumlyuumlmesinin
anne karnında beklenen
buumlyuumlmesine eşit bir hızda devem
etmesidir
Bebeğin buumlyuumlmesinin izleminde
duumlzeltilmiş yaş kullanılır
30 GH da doğmuş BEnder postnatal
14haftada ise
40-30=10 hafta 14-10= 4 hafta
DYrsquoı 4 hafta olarak oumllccediluumlluumlr
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlmenin yakalanması
İle bebeğin yaşına uygun ağırlık
duumlzeyine ulaşması kastedilir
Ağırlık boy ve baş ccedilevresinin o
yaşın 50 persentil değerine
gelmesi beklenir
Prematuumlre bebeklerin
Oumlnce baş ccedilevresi (ilk 6 ayda)
Sonra ağırlık (2-3 yaşta)
En son boyu (3-7 yaş)buumlyuumlmeyi
yakalar
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V1 Buumlyuumlme
Buumlyuumlme izleminde hangi
eğrilerin kullanılması gerektiği
tartışmalıdır
İntrauterin buumlyuumlme eğrilerinin
kullanılması oumlnerilmektedir
22gebelik haftasından 50 haftaya
kadar iki farklı cinsiyete ait buumlyuumlme
eğrilerinin yer aldığı Fenton Buumlyuumlme
Eğrisi tercih edilebilir
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V1 Buumlyuumlme
Tartı artışı
Prematuumlrelerde 15-20 gkgguumln
Matuumlrlerde ilk 3 ay 30gguumln 3-12 ay 20
gguumln
Boy artışı
Pretermde 08-1 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 075cmhafta 3-6 ay
05 cmhafta
Baş ccedilevresi
Prematuumlrede ilk 1-2 ay1 cmhafta 3-4
aylarda 05 cmhafta
Matuumlrlerde ilk 3 ay 05 cmhafta ardından
025 cmhafta
Pratik olarak
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V1 Buumlyuumlme
Kritik doumlnem
Baş ccedilevresi iccedilin ilk 1 yıl
Boy iccedilin ilk 3 yıldır
BCcedilrsquode 8 aya kadar
Boy ve kiloda 2 yaşta yakalama
olmaması
Buumlyuumlme hızı veya persentilde azalma
Aşırı veya az tartı alımı
Tehlike işaretleridir
Tehlike işaretleri
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V2 Beslenme
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V2 Beslenme
Doğum sonrası doumlnemde yaşadıkları
pek ccedilok sorunla yeterli enteral
beslenemeyen prematuumlre bebek
Taburculuk sonrası doumlnemde de
yeterli hızda tartı alamamakta
Buumlyuumlme geriliği goumlruumllebilmektedir
Protein ve enerji gereksiniminin erken
doumlnemde karşılanamaması
Postnatal malnuumltrisyona neden olur
Bu doumlnem beyin gelişimi iccedilin
kritiktir
Malnuumltrisyon oumlnlenmelidir
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V2 Beslenme
Hedef (kggr)
Sıvı ml 135-200
Enerji kcal 110-135
Protein gr
VAlt1500gr
VAgt1500gr
40-45
35-4
Lipid g 48-66
Karbonhidrat 8-10 mgkgdk
Enteral beslenen prematuumlrelerde sıvı ve
makronuumltrient ihtiyaccedilları
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V2 Beslenme
Beslenme ve buumlyuumlme iccediliccedile
geccediltiğinden
Taburculuk sonrası izlem
muayenelerinin en oumlnemli kısmını
oluşturur
Mutlaka bebeğin 24 saatlik
alımı değerlendirilmelidir
Aile ile beslenme pratiği tekniği
olası sorunlar tartışılmalıdır
Yeterli buumlyuumlme iccedilin ilk 3 ayda bebeğin
En az 110kcalkg alması sağlanmalıdır
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V2 Beslenme
Parametre Tehlikeli değerler
Buumlyuumlme
Tartı alımı lt20grguumln
Boy artışı 05cmhafta
BCcedil artışı lt05cmhf
Biyokimyasal goumlstergeler
fosfor lt45mgdl
Alkalen fosfataz Uumlre
gt450 IUl lt10 mgdl
Sodyum lt133 mmoll
Taburculuk sonrası
doumlnemde
beslenmeyle ilgili
uyarı işaretleri
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V2 Beslenme
Preterm bebeklerin beslenmesi
iccedilin vazgeccedililmez besin
Yine ve her zaman anne suumltuumlduumlr
Anne suumltuumlyle beslenen
pretermlerde
18ayda psikomotor gelişim daha iyi
Goumlrme fonksiyonu daha iyi gelişmiş
Enfeksiyon ve NEK daha az
Oumlzellikle lt32 hafta bebeklerde
Anne suumltuuml destekleyicilerin kullanılması
oumlnerilmekte
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V2 Beslenme
Katı gıdalara geccediliş
Duumlzeltilmiş yaş 6 aylık olunca denenmelidir
Bebeğin buumlyuumlme ve gelişmesine goumlre
ayarlanabilirse de
4 aydan erken katı gıdalara başlamaktan
kaccedilınılmalıdır
Vuumlcut ağırlığı gt1500 gr a ulaştığında ve tam
enteral beslenmeye geccedilildiğinde
400IUguumln D vitaminine başlanması
oumlnerilmektedir
Profilaktik demir
lt1500 gr olanlara 2-3 mgkgguumln dozda
2-6postnatal haftada aşlanması oumlnerilir
İzlemde hemoglobin ve ferritin duumlzeylerine
taburculukta 2 ve 6ayda bakılmalıdır
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Değerlendirmede
2-3 yaşına kadar duumlzeltilmiş yaş
kullanılmalıdır
Prematuumlre bebeklerin gelişiminin
matuumlr bebekler gibi olmayacağı bilinmelidir
Tek bir izole bozukluğun
daha sonraki doumlnemlerde duumlzelebileceği
hatırlanmalıdır
Hastanede uzun suumlreli yatışlar ve ortaya
ccedilıkan medikal sorunların
prematuumlre bebeklerde suumlregelen hipotonisitenin
nedeni olabileceği ve bu durumun duumlzelebileceği
unutulmamalıdır
İzlemde dikkat edilecek unsurlar
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
Doğum ağırlığı ve gebelik haftası azaldıkccedila
risk artar
Bronkopulmoner displazi
Nekrotizan enterokolit
Prematuumlre retinopatisi
Postnatal glukokortikoid kullanımı
İntraventrikuumller kanama
Yetersiz buumlyuumlme
Doğumsal anomaliler
Ccediloğul gebelikler
Ccediloklu organ yetmezliğinin eşlik ettiği
sepsis
HİE
Yuumlksek riskli grup
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İlk 3 ayda normalde de goumlruumllebilen
fizyolojik hipertonisite
ndash Erken doumlnemde SP ile karışabileceğinden
yakın izlenmelidir
bull 3-9 aylar arasında goumlruumllebilen geccedilici
noumlrolojik anormallikler ise
ndash İlkel reflekslerin devamı
ndash Goumlvde tonusunun az olmasına karşı artmış
alt ekstremite tonusu
ndash Hem goumlvde hem de de alt ekstremitede
ekstensoumlr tonus artışı
ndash Geccedil doumlnemde bu bulgular devam ediyorsa
bull 20 kalıcı olabilir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull En az 23 CcedilDDArsquolı bebekte
ndash bu geccedilici noumlromotor anormallikler
goumlruumllebilmekte
bull Erken izlem muayenelerinde bu
geccedilici anormalliklerin varlığı
ndash azalıp azalmadığı
ndash birden fazla anormallik birlikteliği
irdelenmelidir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 4 ay civarında yapılan bir muayene
ndash Erken motor gelişim hakkında fikir
verebilir
bull Bu aydaki motor gelişim basamakları
ndash Objeyi 180 derece izleme
ndash Uzatılan objeyi uzanıp yakalama
ndash Ellerini orta hatta birleştirme
ndash Baş kontroluuml
ndash Yuumlzuumlkoyun başını yerden kaldırma
ndash Yuumlzuumlkoyun yatarken doumlnme
hareketi
4 ay
duumlzeltilmiş yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull İnatccedilı asimetrik hareket şekil
ve postuumlrleri
bull Belirgin hipertoni veya hipotoni
bull Ellerde yumruk
bull Erken el tercihi
bull Başın geriye duumlşmesi
bull Ellerde devamlı yumruk halinin
olması irritabilite ve duumlşuumlk
duyusal uyarılma eşiğinin varlığı
bull 4ayda erken SP belirtileridir
4 ayda anormal
bulgular
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda yapılan
değerlendirmede
ndash devam eden noumlrolojik anormallikler ile
bu ccedilocuklarda SP olasılığı anlaşılabilir
bull Bu yaştaki bebek
ndash Objeye uzanabilmeli
ndash tutarken parmaklarını kullanmalı
ndash bir elden diğerine transfer
edebilmeli
ndash desteksiz oturmalı
ndash karnının uumlzerinde emekleyebilmeli
8 ay duumlzeltilmiş
yaş
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull Bu ayda goumlruumllen anormal motor
bulgular
ndash Uzun suumlre desteksiz oturamama
ndash Bacakları otururken bir pozisyondan
diğerine geccedilirememe
ndash Normal emekleme yerine
bull Komando suumlruumlnuumlşuuml şeklinde emekleme
ndash Kalccedila abduumlksiyonuna direnccedil nedeniyle
bull Alt değiştirirken zorlanma
ndash Alt ekstremitelerde tonus artmasına
bağlı
bull Parmak uccedillarında yuumlruumlme
ndash Spastik dipleji belirtileridir
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
bull 2345 yaş
ndash İnce ve kaba motor hareketlerin
yuumlksek duumlzeyde koordinasyonu
ndash Kişisel beceriler
ndash Ccedilevre adaptasyonu
ndash Omuz stabilitesinde azalmaya bağlı
bull Resim ccedilizme yazı yazma gibi beceri
isteyen işler zor yapılır
ndash Alt ekstremite proksimal kas guumlcuuml
azalmasına bağlı
bull Koşma atlama merdiven ccedilıkmada
zorlanma
Erken noumlrolojik zedelenmeye ikincil silik
noumlromotor gelişim bozuklukları
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
1 Noumlrolojik değerlendirme
2 Goumlruumlntuumlleme youmlntemleri
3 Kaba motor beceriler
4 Gelişimsel değerlendirme
5 Zeka
6 Dil ve konuşma
7 Kognitif durum ve fonksiyonel
beceriler
8 Davranış ve goumlrsel motor beceriler
9 Okul ccedilağı değerlendirmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V3 Noumlrolojik ve gelişimsel izlem
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V4 İşitme izlemi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V4 İşitme
izlemi
İşitme kaybı 1000 canlı doğumda 1-3
insidansla
en yaygın goumlruumllen doğumsal bozukluktur
Ccedilocukluk doumlneminde geccedilirilen
hastalıklar kulak enfeksiyonları
kazalar ve kullanılan bazı ilaccedillar
nedeniyle
6rsquoya kadar ulaşmaktadır
İşitme kaybı olan bebeklerin erken
belirlenmesi ve 6 aydan oumlnce gerekli
muumldahalenin yapılması sonrası
Dil ve konuşma gelişiminin normale yaklaştığı
goumlsterilmiştir
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V4 İşitme
izlemi
Ailede ccedilocukluk ccedilağında işitme kaybı oumlykuumlsuuml
5 guumln ve uumlzerinde YYBUumlrsquode yatmış olmak
TORCH enfeksiyonları
Kraniyofasiyal anomaliler
Doğum ağırlığılt1500 g
Kan değişimi gerektiren hiperbiliruumlbinemi
Ototoksik ilaccedil kullanımı(diuumlretik aminoglikozid)
EKMO ile tedavi
Bakteryel sepsismenenjit
5 guumln ve uumlzerinde MV tedavisi
Travma
İşitme kaybı iccedilin risk faktoumlrleri
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V4 İşitme
izlemi
İşitme
izlem şeması
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V5 Oftalmolojik izlem
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V5 Oftalmolojik izlem
Prematuumlre retinopatisi olgunlaşmamış
retinanın
Gelişimsel vaskuumller proliferatif bir hastalığıdır
Ccedilocukluk ccedilağında
goumlrme kaybı ve koumlrluumlğe yol accedilan en oumlnemli
nedenlerden birisidir
Gelişiminde en iyi bilinen risk faktoumlrleri
Duumlşuumlk doğum tartısı ve gebelik
haftasıdır
1000 grsquoın altı ve 29GHrsquodan oumlnce doğan
bebeklerde retinopati sıklığı
Belirgin arttığı bilinmektedir
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V5 Oftalmolojik izlem
Doğum ağırlığı lt1500 gr veveya lt30 GH
doğan bebekler ile
GHgt30 hafta doğum ağırlığı 1500-2000 g
olup klinik olarak sorunu olan
kardiyopulmoner destek gereken
bebeklerin
Taranması oumlnerilmektedir
Ancak uumllkemiz koşullarında
lt32 hafta doğan bebeklerin taranması
uygun goumlzuumlkmektedir
İlk muayene
lt27 GH doğan bebeklerde postkonsepsiyonel 31 haftada
gt27 GH doğanlarda ise postnatal 4 haftada yapılmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V5 Oftalmolojik izlem
PR accedilısından izlem şeması ilk muayenedeki
bulgulara goumlre şekillendirilir
Vaskuumllarizasyon tamamlanana kadar
1-3 haftalık aralarla izlem gerekir
Genellikle postmenstruumlel 44 haftaya kadar
İlk muayene bebeği YYBUumlrsquode takip eden
hekimin sorumluluğundadır
İzlem suumlresi ve tedavi kararını ise
Oftalmolog verir
Konuyla ilgili olarak yatış ve taburculukta
aile bilgilendirilmeli
İzlemin ccedilok oumlnemli olduğu
Koumlrluumlğe neden olabileceği
Yazılı kayıt tutulmalıdır
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V5 Oftalmolojik izlem
Birinci basamak hekimi
Yoğun bakımdan taburcu edilen ve PR
geccedilirsin geccedilirmesin
Prematuumlre doğan veveya yuumlksek riskli
tuumlm bebeklerin
Oftalmolojik accedilıdan izlenmesi gerektiğini
Bu ilk muayene ve sonraki muayenelerin
postnatal 4 haftayı geccedilirmeden
yapılması gerektiğini goumlz oumlnuumlnde
bulundurmalıdır
Aileye verilen oumlneriler yazılı olarak da kayda
alınmalıdır
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V6 Bağışıklama
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V6 Bağışıklama
Prematuumlre veveya DDTrsquolı
yenidoğanlar
Aşı ile oumlnlenebilir birccedilok hastalık
nedeniyle hastalanma ve hastaneye
yatma accedilısından yuumlksek riske
sahiptirler
Riskli yenidoğanların zamanında
ve yeterli duumlzeyde aşılanmaları
konusunda
Kaygılar yaşanabilmektedir
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V6 Bağışıklama
Aşılamada ccediloğunlukla gecikme yaşanır
Ccedilok kırılgan olmaları
Ciddi sağlık sorunlarının olması
Takibi yapan hekimin tutumu
Anne babanın ccedilekinceleri
Yeterli immuumln cevap oluşturamama
kaygısı
En oumlnemlisi
Sağlık ccedilalışanları ve ailelerin prematuumlre
ve DDTrsquolı yenidoğanlarda aşılamanın
guumlvenliği ve etkinliği konusundaki bilgi
eksiklikleridir
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
V6 Bağışıklama
Prematuumlre ve DDTrsquolı yenidoğanlarda
aşılama ile ilgili hatırlanması gereken
hepatit B ve BCG aşısı hariccedil doğum
ağırlığı ve gebelik yaşına bakılmaksızın
zamanında doğmuş bebeklerle
Aynı zamanda ve aynı programa goumlre
aşılanmalıdır
Zamanında doğan bebeklerde olduğu gibi
Genişletilmiş Bağışıklama Programı Daimi
Genelgesirsquonde yer alan uygulama kuralları esas alınır
Aşılar tam doz verilir aşı dozları
boumlluumlnmez
BPD iccedilin steroid kullanımı aşılama iccedilin
kontrendikasyon oluşturmaz
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
VI Hekimlere mesajlar-Sonuccedillar
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Riskli yenidoğanların
yakın takip ve izlemi ile
erken tanı sonrası tedavi girişim ve destek
sağlamak ccedilok oumlnemlidir
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Birinci basamakta
her bebeğin hikayesi ayrıntılı biccedilimde
sorgulanmalıdır
Mevcut risk faktoumlrleri ile birlikte fizik
muayene sonrası izleme youmln verilmelidir
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Her kontrolde bebeğin antropometrik oumllccediluumlmleri
alınmalı
Buumlyuumlme eğrilerinden yararlanılarak
Tartı boy ve baş ccedilevresi oumllccediluumlmleri
değerlendirilmelidir
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Beslenme ve buumlyuumlmenin izlenmesi
Riskli yenidoğan izlem muayenelerinin en
oumlnemli kısmını oluşturur
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Bebeğin buumlyuumlme beslenme ve
gelişimsel suumlrecinin
değerlendirilmesinde
duumlzeltilmiş yaş kullanılmalıdır
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Riskli yenidoğanlar işitme kaybı accedilısından
mutlaka taranmalıdır
gerekli muumldahalenin 6 aydan oumlnce yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Riskli yenidoğanlar iccedilin
oftalmolojik muayene nin
postnatal 4-6 haftayı geccedilirmeden yapılması
gerekmektedir
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
Riskli yenidoğanlarda aşılama
Zamanında doğan bebeklere uygulanan
doz ve şema ile yapılmalıdır
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
XSon soumlz
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
CcedilOCUK
Bir yerlerde bir ccedilocuk doğdu
Sancısını iccedilimde duyuyorum
Kimbilir kimin ccedilocuğusun
Goumlzlerinde guumlneşi goumlruumlyorum
Goumlzlerinde hayat pırıl pırıl
Ellerinde uumlmitlerimiz var
Duumlnyanın tuumlm pisliklerine
Sıkılmış o minik yumruklar
Kim olursa anan baban
Sorumluyum onlar kadar senden
Adını hiccedil bilmesem bile
Benim oumlz be oumlz ccedilocuğumsun
Guumlzel bebek buram buram
İnsan sevgi kokuyorsun
Bir kuumlccediluumlk duumlnya gibi varlığın
Sırtında duumlnyayı taşıyorsun
SEZEN AKSU
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
1Basamakta ayrıntılı hikaye alınması
Duumlzeltilmiş yaşa goumlre fizik muayene
Erken tanı sonrası uygun girişim
Risk faktoumlrlerinin belirlenmesi
