presentatie nbn d51-006(3)nl.ppt [compatibiliteitsmodus] nbn... · 2017-10-11 · presentatie nbn...

10/10/2017

1

Wingepark 9 | B-3110 Rotselaar | T: +32 16 44 64 74 | F: +3216 44 99 15 | E : [email protected] | W: www.soper.be

Presentatie

NBN D51-006:2017 3de UITGAVE


NBN D 51-006 3de UITGAVE

INDEX (volgorder presentatie volgens structuur van de norm - verschillen tov 2de uitgave in groene kleur)

Waarover? 1. Scope - toepassingsgebied

2. Definities – terminologie

Wat/Welke? 3. Leidingen

4. Fittings en verbindingen

5. Stop-/sectioneerkranen en dienstkranen

6. Drukregelaars

Praktische opstellingen

Waar? 7. Ruimtelijke schikkingen

Hoe? 8. Dimensionering van een binnenleiding

9. Test en Controle


1. Scope - toepassingsgebied

Deze norm bepaalt de algemene technische en veiligheidsvoorschriften voor de binnenleidingen en de plaatsing en het in bedrijf stellen van de verbruikstoestellen van gasinstallaties voor commercieel butaan of commercieel propaan in ontspannen gasfase met een maximum werkdruk (MOP) van 5 bar.

* Deze norm is ook van toepassing op:- verplaatsbare verbruikstoestellen (barbecue, straalkachel, verlichtingsarmatuur,…)- tijdelijke installaties (installaties op markten, kermissen, terrassen, …)- de verbinding van de binnenleiding met het opslagrecipiënt (niet-ontspannen gas)- cateringwagens

* Deze norm is niet van toepassing voor:- verplaatsbare gereedschappen (dakbranders, onkruidverbranders, …)- toestellen die gevoed worden met een gaspatroon (bv: Campingaz)- motorhomes, caravans en stacaravans (vallen onder CE-label)

NOOT: Binnenleidingen met een diameter groter dan DN 25 en een MOP groter dan 0,5 bar, dienen conform te zijn aan de Europese richtlijn 2014/68/EU — “Drukapparatuur”. (PED)


2. Definities - terminologie

• Niet-ontspannen gas: gas met een maximale druk gelijk aan de druk van het gas in het opslagrecipiënt

• Ontspannen gas: gas waarvan de maximale druk na ontspanning 5 bar is.

• Maaiveld: het peil van de bovenzijde van het terrein dat aansluit aan de buitenkant van een gebouw

• Residentieel gebouw: een gebouw dat één of meer wooneenheden bevat met uitsluiting van ruimten die gebruikt worden voor professionele activiteiten en lokalen toegankelijk voor het publiek

• Caravan: voortgetrokken bewoonbaar vrijetijdsvoertuig dat voldoet aan de constructie- en gebruikseisen voor wegvoertuigen

• Stacaravan: bewoonbaar en transporteerbaar vrijetijdsvoertuig, dat niet voldoet aan de constructie- en gebruikseisen voor wegvoertuigen, dat zijn eigen mobiliteit behoudt en bestemd is voor een tijdelijk of seizoensgebonden gebruik

• Motorhome: zelfbewegend bewoonbaar vrijetijdsvoertuig dat voldoet aan de constructie-en gebruikseisen voor wegvoertuigen

• Rht: Leidingdeel , toestel of verbinding die voldoet aan een hoge thermische test. RHT is vereist binnen in gebouwen.


3. Leidingen - niet-ontspannen gas

3.1 Leidingen voor niet-ontspannen gas

Lengte tussen recipiënt en 1ste ontspanning = max 2 meter (inclusief alle toebehoren)

3.1.1 Rubber gasslang (DIN4815)

- MOP PN30, alleen gasflessen

- vervanging na max. 10j

- datum op gasslang = fabricatiejaar

- kleur wordt oranje of oranje lijn

3.1.2 RVS gasslang (EN ISO10380)

- vervanging: normaal nooit

- MOP PN16 voor propaantank

- MOP PN30 voor gasfles

3.1.3 Koper leiding (NBN EN1057)

- zonder of met coating (NBN EN13349)

3.1.4 Naadloze stalen leiding (NBN EN10216-1)


3.2 Leidingen voor ontspannen gas (MOP ≤ 5 bar)

3.2.1 Rubber gasslang (NBN EN16436-1)

- MOP PN10

- vervanging na max. 5j

- datum op gasslang = fabricatiejaar

- max. 2 meter

- aansluiting op slangpilaar vd flesdrukregelaar, 2de trapsdrukregelaar of stopkraan

3.2.2 RVS gasslang (NBN EN14800)

- MOP PN0,5

- vervanging: normaal nooit

- max. 2 meter

- aansluiting met schroefdraad op stopkraan en toestelAfwijking: voor evenementen (vb beurzen) mag langere metalen slang met modelgoedkeuring gebruikt worden. Tip: gebruik PLT, lengte op maat

3.2.3 Stalen leiding (Koolstof stalen buis of Roesvast stalen buis)

3.2.4 Koper leiding (NBN EN1057)

3. Leidingen - ontspannen gas

mailto:[email protected]

http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be

10/10/2017

2


3.2.5 PE-leidingen (NBN EN1555-2)

- PE-leiding max. 70 cm bovengronds

3.2.6 PLT-buissysteem BOAGAZ tot 500mbar (NBN EN15266)

- Systeem van geribbelde RVS buis met coating op rol die handmatig kan geplooid worden samen met koppelingen voorzien van een dubbele dichting (zie 4.3.5)

3. Leidingen - ontspannen gas


4. Fittings en verbindingen – niet-ontspannen gas

4.1 Fittings voor niet-ontspannen gas

MOP PN16 bij propaantank - MOP PN30 bij gasflessen

4.1.1 Stalen draad/las fittings (NBN EN 10242) of smeedbaar gietijzer (NBN EN 10242)

4.1.2 RVS draad fittings

4.1.3 Koper draadfittings en hardsoldeerfittings (NBN EN1254)


4.2 Verbinding gasflessen voor niet-ontspannen gas

MOP PN304.2.1. Gasslang (rubber of INOX) en T-stuk (met ingebouwde debietbegrenzer)

4.2.2. Zwanenhals met kwartdraai afsluiters



4.2.3. Stalen collector voorzien van een dienstkraan gasfles met terugslagklep

- elke niet gebruikte ingang moet worden afgesloten met een stop of dop

- elke fles moet worden verbonden met de collector dmv een gasslang (MOP PN30)

- de leiding tussen het gasfles en het punt van de eerste ontspanning is ≤ 2 m

- het geheel van de collector mag niet voorzien zijn van een afblaasbeveiliging

- de collector moet worden geplaatst buiten een gebouw of in een ruimte

• die enkel toegankelijk is van buiten uit en luchtdicht is ten opzichte van de bewoonbare ruimten

• waarvan het laagste punt gelegen is boven het niveau van het maaiveld



4.3 Fittings voor ontspannen gas (MOP PN5 (PLT PN0,5))

4.3.1 Stalen draad fittings of smeedbaar gietijzer

4.3.2 RVS draad en persfittings

4.3.3 Koper draad- of knel- (zonder gespleten knelring tot Ø 28) of hardsoldeerfittings

en persfittings (tot Ø 54)

4.3.4 PE-fittings

- electrolas (NBN EN1555-3)

- trekvaste mechanische fittings met steunhuls (NBN EN 10284)

4. Fittings en verbindingen – ontspannen gas


4.3.5 PLT BOAGAZ fitting

4.4 Opmerkingen

Bij installeren van leidingen en verbindingen moeten:

- steeds bepaalde ondersteuningen gerespecteerd worden

- juiste dichtingsmiddel gebruikt worden

- aanbrengen van corrosiebescherming

- aanbrengen van equipotentiaal verbinding (aarding)

4. Fittings en verbindingen – ontspannen gas


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be

10/10/2017

3


5.1. Algemeen

- dienstkraan = afsluitkraan aangebracht op:- de uitgang van de (gasfles of propaantank)- het leidingdeel voor niet-ontspannen gas

- stopkraan = kraan van de binnenleiding, die onmiddellijk voor een verbruikstoestel geplaatst is

- sectioneerkraan = kraan waarmee het geheel of een gedeelte van de installatie kan worden afgezonderd

5.2 Eigenschappen stop-/sectioneerkraan

- kwartoer (duidelijk open of gesloten)

- tussen 1ste en 2de traps-ontspanning minimum MOP5

- na 2de traps ontspanning minimum MOP0,2

- binnen gebouw RHT volgens werkingsdruk

5. Stop-/sectioneerkraan en dienstkraan


6. Drukregelaars

6.1. Algemeen

Volgens NBN EN16129 – Markering:

- Gassoort: Butaan of Propaan of LPG

- Ingangsdruk: 1-16 bar (propaan) / 0,3-7,5 bar (butaan)

- Uitgangsdruk: vb 28mbar (butaan) / 37(50)mbar (propaan)

- Debiet: kg/h (1,2x vermogen aangesloten toestellen)

vb: debiet fornuis 24kW: 1,87kg/h x 1,2 = min 2,25kg/h

-Aansluiting ingang en uitgang

6.2. Types

6.2.1 Flesdrukregelaar

6.2.2 Vóórontspanner (eerste trapsdrukregelaar)

6.2.3 Tweede trapsdrukregelaar

6.2.4 Drukbegrenzer

6.2.5 Gecombineerde 1ste en 2de trapsdrukregelaar met UPSO/OPSO

6.2.6 Automatische omschakelaars


6.2.1 Flesdrukregelaar

- Geen enkel andere mogelijke enkelvoudige ontspanning nog toegelaten !

- Rechtstreeks op uitgang fleskraan

- Vaste uitgangsdruk

- 1 gasfles -1 toestel

6. Drukregelaars - flesdrukregelaar


6.2.2 Vóórontspanner (eerste trapsdrukregelaar)

- Geplaatst op of zo dicht mogelijk (max 2 meter) bij de dienstkraan

- 1 of meerdere gasflessen -1 of meerdere toestellen

- Vast ingesteld of regelbaar (manometer)

6. Drukregelaars - vóórontspanner


6. Drukregelaars - vóórontspanner


6.2.3 Tweede trapsdrukregelaar

- Stroomafwaarts van een voorontspanner.

- 1 of meerdere gasflessen voeden 1 of meerdere toestellen

- ≤ 4kg/h vast ingesteld

- Indien instelbaar/regelbaar, voorzien van manometer of meetpunt

6. Drukregelaars – tweede trapsdrukregelaar


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be

10/10/2017

4


6. Drukregelaars – tweede trapsdrukregelaar


6.2.4 Drukbegrenzer

- Veiligheid - alleen voor propaantank

- Direct gemonteerd op de uitgang van de vóórontspanner

- Uitgangsdruk is minimum 1,2x uitgangsdruk voorontspanner (max 5 bar)

- Voorzien van meetpunt of T-stuk aan de uitgang

6. Drukregelaars – drukbegrenzer


6.2.5 Gecombineerde 1ste en 2de trapsdrukregelaar met UPSO/OPSO

- Vervangt combinatie vóórontspanner – drukbegrenzer – tweede trapsdrukregelaar

- Op of zo dicht mogelijk bij de dienstkraan (max 2m)

- UPSO: beveiliging bij onderdruk

- OPSO: beveiliging bij overdruk

- PRV: afblaas

- Beluchtingskit

6. Drukregelaars – UPSO/OPSO


6.2.6 Automatische omschakelaar

- Omschakeling bij druk gasfles onder x bar (vb 850 mbar)

- Omschakelaar als “voorontspanner” – P2 = 1,5 bar

- Omschakelaar als “dubbele ontspanning” – P2 = 37 mbar

6. Drukregelaars – automatische omschakelaar






http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be

10/10/2017

5



H = Niet residentieel !


Praktische opstellingen gasfles

Type TS Type POL Type DIN

Flesregelaars conform NBN D51-006



Type Quick-on adapterType Quick-On

Flesregelaars conform NBN D51-006

Type dubbele ontspanning



Type HP 4 bar KombiType HP 0,5-4 bar Kombi

Flesregelaars niet conform NBN D51-006

Type ééntrapsdrukregelaar


Praktische opstellingen flesbatterij

Automatisch omschakelaar 1,5bar + 2-de

trapsdrukregelaar

Dubbele ontspanning

Batterij opstelling met T-stuk en RUBBER flexibels voor niet ontspannen gas

Automatisch omschakelaar 37(50)mbar

Handomschakelaar dubbele ontspanning


Praktische opstellingen flesbatterij

Automatisch omschakelaar 1,5bar + 2-de

trapsdrukregelaarDubbel ontspanning

Batterij opstelling met T-stuk en RVS flexibels voor niet ontspannen gas

Automatisch omschakelaar 37mbar


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be

10/10/2017

6


Praktische opstellingen zwanenhals

Dubbel ontspanning 20/150Dubbel ontspanning POL


Praktische opstellingen collector

Dubbel ontspanning 20/150Automatisch omschakelaar

1,5bar + 2-de trapsdrukregelaar


Praktische opstellingen tankTankopstelling voorontspanner 1,5 bar + drukbegrenzer 1,8 bar vast

Dienstkraan POL

Dienstkraan G3/4


Praktische opstellingen tankTankopstelling voorontspanner 0,5-3bar instelbaar + drukbegrenzer 3,6

Tot debiet 40 kg/h

Tot debiet 100 kg/h


Praktische opstellingen tankGecombineerde 1ste en 2de trapsdrukregelaar met UPSO/OPSO

Dienstkraan POL

Dienstkraan G3/4


7. Ruimtelijke schikking


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be

10/10/2017

7


7. Ruimtelijke schikking 4b - binnen / onder maaiveldVoorwaarden:

- Alleen verbruikstoestellen of gasmeters. Gasflessen steeds verboden !!

- Plaatsing van een gasdetectie propaan + electromagneetventiel

Gasdetectie centrale propaan met ingebouwde of losse sonde in de opstellingsruimte .


Electromagneetventiel

- NC (normaal/stroomloos gesloten)

- Handbediende ontgrendeling

- Plaatsing:§ Minimum op gastoevoer onder het maaiveld

§ Geplaatst boven het maaiveld

Ø Ofwel buiten gebouw

Ø Ofwel binnen gebouw (conform Rht)

§ Voorafgegaan door sectioneerkraan

7. Ruimtelijke schikking 4b - binnen / onder maaiveld

11

22

332233

33

11

11


Toegelaten materialen:

- Indien geen gasdetectie, die het electromagneetventiel stuurt, in de ruimte waar de verbinding(en) zich bevind(en)

• Staal: lassen

• RVS: lassen

• Koper: hardsolderen

• PLT zonder mechanische verbinding

- Indien wel gasdetectie , die het electromagneetventiel stuurt, in de ruimte waar de verbinding(en) zich bevind(en)

• Alle leidingen en verbindingen toegelaten

7. Ruimtelijke schikking 4b - binnen / onder maaiveld


7. Ruimtelijke schikking 6 - buiten / ingegraven- Voor ingegraven leidingen buiten een gebouw zijn volgende verbindingen toegelaten:

• koolstofstalen buizen: schroefdraad, flenzen en lassen

• verzinkte stalen buizen: schroefdraad

• roestvast stalen buizen: schroefdraad, flenzen, persen en lassen

• PLT-buissysteem (met mechanische fittings)

• koperen buizen: persen, schroefdraad op een fitting uit messing of brons en hardsolderen

• polyethyleen (PE) buizen: elektrolassen, flenzen en trekvaste mechanische fittingenDaar waar de leiding, in volle grond, door de buitenmuur van een gebouw gaat moet ze steeds in metaal zijn

en de overgang PE/metaal moet zich op een afstand van 30cm tot 1m van dit gebouw bevinden.

Een galvanische scheiding is niet nodig! (aardgas wel)

- Voorwaarden:

• Leidingen en fittingen bekleed door fabrikant of door installateur

(geen mantelbuis verplicht)

• Onder gebouw (RS7), in mantelbuis

• Diepte min. 60cm, zo niet mechanische bescherming

• PE-leiding max. 70 cm bovengronds (Mechanisch en UV beschermd)


8. Dimensionering van een binnenleiding- Algemeen: 10 kW = 0,78 kg/h propaan

- Berekening van de diameter van een leiding met MOP ≥ 37(50)mbar

(vb: Tussen 1ste en 2detraps ontspanner)

• Max drukverlies = minimum ingangsdruk tweedetrapsdrukregelaar

• Algemene regel: max 5%

• Snelheid van het gas < 15m/s (residentieel), < 20m/s (niet-residentieel)

• Tabellen beschikbaar in handleiding NBN D51-006(3)

- Berekening van de diameter van een leiding met MOP = 37(50)mbar

(Tussen 2detraps ontspanner en toestel)

• Maximaal drukverlies = 1mbar

• Berekening idem als volgens NBN D51-006 (bijlage C) = referentie: aardgas type L (G25)

Opmerking!

- Behalve bij hoogte verschil: Propaan zwaarder dan lucht – aardgas lichter dan lucht

Volgens bijlage C is maximaal hoogte verschil tussen regelaar en toestel 15m

- Drukverlies PLT systeem niet volgens bijlage C. Gegevens beschikbaar bij de fabrikant.

Tabellen en rekenmethode zullen ook beschikbaar zijn in de handleiding NBN D51-006(3)Wingepark 9 | B-3110 Rotselaar | T: +32 16 44 64 74 | F: +3216 44 99 15 | E : [email protected] | W: www.soper.be

9. Test en controle- Dichtheidsproef

• Proefdruk 150 mbar

• Afzepen met schuimend product

• Eventueel loskoppelen of isoleren van componenten in de installatie die niet kunnen

omgaan met de proefdruk (vb: PRV van een regelaar op 75mbar)

- Weerstandsproef

• Proefdruk

Voor leidingen met MOP ≤ 50 mbar volstaat alleen een dichtheidsproef op 150 mbar

• Afzepen met schuimend product

• Eventueel loskoppelen of isoleren van componenten in de installatie niet kunnen omgaan

met de proefdruk


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be


http://www.soper.be

10/10/2017

8


Dank u wel !


http://www.soper.be

presentatie nbn d51-006(3)nl.ppt [compatibiliteitsmodus] nbn... · 2017-10-11 · presentatie nbn...

Documents