ช่�วงห้�าการเมื�องยุ�คการจรรโลง

ประช่าธิ�ปไตยุ

ดร.ณรงค� บุ�ญสวยุขว"ญ

เง�#อนไขส%าค"ญของการจรรโลงประช่าธิ�ปไตยุ

1. ประชาสั�งคม (Civil Society)2. การเป�นสั�งคมการเม�อง (Political Society)3. การปกครองที่��ใช�กฎหมายเป�นกลไกกาารตั�ดสั�น

และจั�ดความสั�มพั�นธ์$ในสั�งคม (Rule of Law)4. ข้�าราชการเป�นกลไกข้องร�ฐและสันองตัอบตั(อ

ประชาชน (Bureaucratic state)5. การเม�องที่��ให�ความสั)าค�ญก�บก�จักรรมที่าง

เศรษฐก�จั (Political Economy)

เง�#อนไขส%าค"ญของการจรรโลงประช่าธิ�ปไตยุ (Democracy Consolidation)

ที่�-งน�-พับว(าภาคประชาสั�งคม ซึ่0�งเป�นภาคที่��อย1(ก0�งกลางระหว(างป2จัเจักบ3คคล ก�บร�ฐและม�ใช�กล3(มผลประโยชน$หร�อภาคธ์3รก�จักล�บม�บที่บาที่มากข้0-น

เช(นเด�ยวก�บร�ฐที่�-งฝ่7ายการเม�องและราชการ ม�ข้�อจั)าก�ดในการตัอบสันองมากมาย

ค�อฝ่7ายการเม�อง ม�ความชะง�กง�นหร�อเสั��อมมนตั$ข้ล�งในการเป�นน�การเม�องในระบอบประชาธ์�ปไตัยแบบม�ตั�วแที่น เพัราะระบบตั�วแที่นม�ข้�อจั)าก�ดในการตัอบสัองประชาชน ม�ข้�อจั)าก�ดในความชอบธ์รรมข้องที่��มาที่างการเม�อง , ม�ป2ญหาเก��ยวก�บประสั�ที่ธ์�ภาพัที่างการบร�หารจั�ดการ

การเมื�องไทยุก'มื(ความืเต�บุโตและพั"ฒนาการมืาถึ-งข-.นน(.

ภาคราชการม�ป2ญหาความเตั�บโตัข้ององค$กร , จั)านวนข้�าราชการ , ป2ญหาเร��องระเบ�ยบกฎเกณฑ์$ที่��ล�าสัม�ยและเป�นพั�นธ์นาการมากกว(าเป�นเคร��องในการบร�การประชาชน , การเป�นกลไกแสัวงหาผลประโยชน$ให�ฝ่7ายการเม�องและละเลยความสันใจัตั(อประชาชน

ภาคธ์3รก�จัหร�อตัลาดม�ความเตั�บโตัตั(อเน��องได�ร�บการค3�มครองหร�อร�บอภ�สั�ที่ธ์�:หร�อเตั�บโตัภายใตั�ระบบอ3ปถั�มภ$ในการพั�ฒนาประเที่ศตัลอดมา เช(นเด�ยวก�นก�บได�เป�นเง��อนไข้ให�ม�การเปล��ยนคนชนบที่ เป�นชนช�-นกลางมากข้0-น ซึ่0�งเป�นชนช�-นจั)านวนมากที่��สั3ดข้องประเที่ศและม�ค3ณสัมบ�ตั�พัอที่��จัะเป�นพัล�งตั(อประชาธ์�ปไตัย

การเมื�องไทยุก'มื(ความืเต�บุโตและพั"ฒนาการมืาถึ-งข-.นน(.

ภาคแตั(ภาคธ์3รก�จัและการตัลาดม�ได�สันใจัแค(ธ์3รก�จั ว�นน�-ธ์3รก�จัก)าล�งตั�องการอ)านาจัการเม�อง สันใจัการเม�อง เพัราะม�ความร1 �สั0กและประสับการณ$ว(า ความเตั�บโตั และความชะง�กง�นที่างธ์3รก�จัเก�ดจัากป2จัจั�ยการเม�องหลาย ๆ คร�-งการเม�องสัรางป2ญหาก�บธ์3รก�จั

การเมื�องไทยุก'มื(ความืเต�บุโตและพั"ฒนาการมืาถึ-งข-.นน(.

ภาคภาคร�ฐและราชการภาคประชาชน / ประชาสั�งคมภาคธ์3รก�จั

ต"วกระท%าทางการเมื�องต"วให้มื� ๆ เก�ดข-.นและส"มืพั"นธิ�เก�อบุได�ด�ลยุภาพัยุ�

ต"วกระท%าทางการเมื�อง

ร"ฐ/ราช่การ

ร"ฐเข�มืแข'ง

เป3าห้มืายุไมื�

ส"งคมืการเมื�อง

ประช่าช่นประช่าส"งคมื

เศรษฐก�จตลาด

เปล(#ยุนแปลง

ส"งคมืเข�มืแข'ง

ร"บุผิ�ดช่อบุส"งคมื ค�ณภาพัส�นค�า รวมืกล��มืผิล�ต แข�งข"นเต'มืท(#

จ"ดความืส"มืพั"นธิ�ทางอ%านาจให้มื�

คนต"วเล'กคนต"วน�อยุมื(ส�วนร�วมื ส%าน-ก / ตระห้น"กทางการเมื�อง

การเช่�#อมืโยุงเคร�อข�ายุ

แห้ลมืคมื ค".นท�กฝ่8ายุ การต�อรอง

ต"วกระท%าทางการเมื�อง

ความืเป9นพัลเมื�องCitizenship

2 แนวความืค�ดแนวความค�ดว(าด�วยกล3(ม ก�จักรรมน�ยม ความเป�นช3มชน

แนวความค�ดว(าด�วยเสัร�น�ยม ป2จัเจักบ3คคลน�ยม

ความืเป9นประช่าส"งคมื ต�องมื(สมืาช่�กมื(ล"กษณะของ

จั�ตัแห(งการรวมกล3(ม เป�นสัมาช�กที่��สั)าค�ญข้องช3มชนสั�งคมเอ�-อเฟื้?- อเผ��อแผ( แบ(งป2นไม(น�ยมใช�อ)านาจัความร3นแรง ใช�ความสัมานฉั�นที่$อดที่น อดกล�-นและไว�วางใจัระหว(างก�นพั0�งตันเองที่�-งในเร��องตันเอง ร�บผ�ดชอบครอบคร�วร�บผ�ดชอบช3มชนสั(วนรวมมากกว(าตั�องการพั0�งร�ฐเคารพักฎเกณฑ์$ แตั(อ�สัระจัากร�ฐร(วมก�นสัร�างกฎเกณฑ์$ ระเบ�ยบสั�งคมและเคารพัเช��อฟื้2งเคารพัเช��อฟื้2งตั(อผ1�ปกครองที่�ม�ความชอบธ์รรมและกล�าที่��จัะที่�าที่ายผ1�ปกครองที่��ไม(ม�ความชอบธ์รรม

ความืเป9นพัลเมื�อง

พัลเม�องที่��ด� สั(งผลให�เก�ดสั�งคมที่��ด� Platoการเข้�าร(วมบร�หารการย3ตั�ธ์รรมและการเข้�าร(วมในตั)าแหน(งตั(าง ๆ ในร�ฐและตั)าแหน(งอ��น ๆ ที่��ไม(ได�ก)าหนดระยะเวลา Aristotleด�งน�-นใครกAตัามที่��เข้�าร(วมในตั)าแหน(งเหล(าน�-น ค�อ พัลเม�อง Aristotle“พัลเม�อง” เป�นสั(วนย(อยข้องร�ฐ Aristotleด�งน�-น “พัลเม�อง” จั0งเก��ยวข้�องก�บ “สั�ที่ธ์�และหน�าที่��” Aristotleพัลเม�องตั�องม�เสัร�ภาพัที่างใจั ค�อการเป�นนายตั�วเอง อย(าปล(อยตั�วเองตัามแรงกระตั3�น ร�สโซ่�

ค�ณล"กษณะของพัลเมื�องตามืท"ศนะของเมืธิ(การเมื�อง

สั�งคมการเม�องไที่ยจั0งเข้�าสั1(ย3คปฏิ�ร1ปที่างการเม�อง โดยเฉัพัาะเง��อนไข้สั)าค�ญ ค�อการ ม�ร�ฐธ์รรมน1ญ พั.ศ 2540. จั0งเป�นเง��อนไข้เร��มตั�นในที่างกฎหมายคร�-งสั)าค�ญที่��เก�ดข้0-นตัอบสันองและก�าวเด�นไปพัร�อมๆก�บพัล�งข้องตั�วละครที่างการเม�องใหม(ที่�-ง 3 ภายใตั�โจัที่ย$สั)าค�ญ ค�อความืช่อบุธิรรมืของน"กการ

เมื�องประส�ทธิ�ภาพัของน"กการเมื�อง

ค�ณล"กษณะของพัลเมื�องตามืท"ศนะของเมืธิ(การเมื�อง

สั�ที่ธ์�เสัร�ภาพัในการช3มน3ม การตั�-งสัมาคม องค$กร ศาสันาศ�กด�:ศร�ในความเป�นมน3ษย$ สั�ที่ธ์�มน3ษยชนการประก�นสั�ที่ธ์�ข้องผ1�ตั�องหาสั�ที่ธ์�ช3มชนสั�ที่ธ์�ในการปกครองช3มชนที่�องถั��น

ร"ฐธิรรมืน;ญ 2540 ยุ"งก%าห้นดเพั�#มืเต�มื ท".งประก"นส�ทธิ�เสร(ภาพัของประช่าช่นให้�ร"ดก�มืมืากข-.น

ร"ฐธิรรมืน;ญ 2540

นอกจัากน�-ร �ฐธ์รรมน1ญ 2540 เพั��มการม�สั(วนร(วมที่�-งการเม�อง เศรษฐก�จั และสั�งคมแก(ตั�วละครใหม(ในก�จักรรมข้องร�ฐศ�กด�:ศร�ในความเป�นมน3ษย$

ร(วมร1 �ร (วมที่)าร(วมค�ดร(วมตั�ดสั�นใจัร(วมตัรวจัสัอบการใช�อ)านาจัร�ฐตั�วอย(างเช(น………..

ร"ฐธิรรมืน;ญ 2540

ร1 �เร��องสั(วนตั�วข้องบ3คคลที่างการเม�อง ร1 �ความร)�ารวย ร1 �น�สั�ย

ร1 �เร��องการบร�หารจั�ดการประเที่ศ ในนามการด)ารงตั)าแหน(งตั(างๆ น�กการเม�องตั�องรายงานผลการบร�หาร ครม . ตั�องรายงานผล

การมื(ส�วนร�วมืร;�ทางการเมื�องของประช่าช่น

ประชาชนตั�องม�หน�าที่��ในฐานะพัลเม�องไที่ย ตั�องที่)า หร�อเป�นประธ์าน (Subject ) มากกว(า เป�นผ1�ร �บผลกระที่)า (Object ) บที่บาที่ที่��ตั�องที่)า เป�นตั�นว(า เสั�ยภาษ� ปCองก�นการข้ยายตั�วข้องป2ญหาสั�งคม ยาเสัพัตั�ด ร�กษาความสัะอาด ด1และช3มชนหร�อถั��นที่��อย1( โดยไม(กระที่)าความร3นแรง

การจั�ดการบร�หารช3มชนที่�องถั��นเอง

การมื(ส�วนร�วมืท%าทางการเมื�อง

แสัดงความค�ดความเหAนได�อย(างเสัร� ไม(ม�ใครบ�งค�บแตั(ไม(ก�าวร�าวใน ร1ปแบบการประชาพั�จัารณ$ (Public Hearing )การแสัดงประชามตั� (Referendum)

การร(วมเสันอกฏิหมาย ในระด�บชาตั� ระด�บที่�องถั��น

การร(วมก)าหนดที่�ศที่างการพั�ฒนาประเที่ศ โดยเป�นคณะกรรมการที่��ปร0กษา สัภาพั�ฒนาเศรษฐก�จัและสั�งคมแห(งชาตั�

การมื(ส�วนร�วมืค�ดในทางการเมื�อง

การแสัดงประชามตั� ตั(อประเดAนป2ญหาสั)าค�ญข้องประเที่ศ

การที่��พัลเม�องตั�องตั�ดสั�นใจั ผ(านการเล�อกตั�-งที่3กระด�บที่�-งสัว ./ สัสั . /ในระด�บที่�องถั��น สัที่./สัจั./อบตั./สัก .สัข้./พั�ที่ยา

การมื(ส�วนร�วมืต"ดส�นใจทางการเมื�อง

การร(วมเข้�าช��อถัอดถัอนผ1�ด)ารงตั)าแหน(งที่างการเม�อง (Impeachment ) ที่�-ง การเม�องระด�บชาตั� ที่�องถั��น ข้�าราชการ

การม�องค$กรอ�สัระตัามร�ฐธ์รรมน1ญ

การใช�อ)านาจัร�ฐ ม�การใช�จัากตั�วละครที่างการเม�องหลายตั�วละคร ม�ใช� ผ1กข้าดการใช�อ)านาจั ใครใช�อ)านาจัร�ฐ คนน�-นถั1กตัรวจัสัอบ

การมื(ส�วนร�วมืตรวจสอบุการใช่�อ%านาจร"ฐ

อ%านาจน�ต�บุ"ญญ"ต�

อ%านาจบุร�ห้าร

อ%านาจต�ลาการ

ประช่าช่น/ประช่าส"งคมื/

ตลาด

การมื(ส�วนร�วมืร;�ทางการเมื�องของประช่าช่น

ความชอบธ์รรม ข้องน�กการเม�อง และ ความชอบธ์รรมข้องการเม�อง

น�กการเม�อง ที่��เน�นการเม�องPolitics

แตั(ตั�องเป�นความเป�นการเม�อง The Political

ภายุใต�กระบุวนการปฏิ�ร;ปทางการเมื�อง จากโจทยุ�ของการปฏิ�ร;ป 2 ประการ

การเมื�องไทยุภายุใต�การจรรโลงประช่าธิ�ปไตยุ

การตัอบสันองความตั�องการประชาชน

การใช�งบประมาณที่��เน�นประโยชน$ การที่3จัร�ตั ค�อ ป2ญหา ประสั�ที่ธ์�ภาพัการเม�องไที่ย

ประส�ทธิ�ภาพัของการเมื�อง

เปล(#ยุนจากการเมื�องในระบุอบุประช่าธิ�ปไตยุแบุบุต"วแทน

Representative Democracy

การเมื�องในระบุอบุประช่าธิ�ปไตยุแบุบุมื(ส�วนร�วมื Participatory

Democracy

การมื(ส�วนร�วมืร;�ทางการเมื�องของประช่าช่น

การเมื�องเป9นเร�#องของใคร เพัราะอะไร