preventie en behandeling van burn-out - · pdf filewat is burnout? ... met als gevolg een hese...
TRANSCRIPT
Copyright The Human Link
Preventie en behandeling van burn-out
De rol van preventieadviseur en bedrijfsarts in het herstel van burnout!
The Human Link
Copyright The Human Link
The Human Link
Gedragstherapeutisch expertisecentrum: stress
Nadruk op PREVENTIE (van psychisch welzijn in organisaties, teams en individuen)
Activiteiten
Chronische stress(-preventie)
Acute stress: opvang en nazorg na schokkend incident
Teamcoaching/ individuele coaching
Supervisie en intervisie
Angsten en fobien
Copyright The Human Link
Activiteiten The Human Link ter
voorkoming van Burnout
Primaire preventie: risicos voorkomen
Cursus stressbeheersing in de werksituatie
Secundaire preventie: schade voorkomen
Opleiding aan huisartsen en preventieadviseurs/bedrijfsartsen: detectie en rentegratie van burnout in de praktijk
Tertiaire preventie: schade beperken
Groepsprogrammas rond burnout
Individuele begeleiding
Coaching bij rentegratie in de werksituatie
Copyright The Human Link
Inhoud Wat is burnout?
Arbeidsongeschiktheid?
Wat kan de rol van de preventieadviseur en bedrijfsarts zijn in het herstel van burnout?
Detectie van signalen + exploratie
Motiveren tot behandeling (psycho-educatie en doorverwijzing)
Opvolging en rentegratie
Preventieadviseurs en bedrijfsartsen met grenzen
Copyright The Human Link
Is dit volgens u burnout?
Waarom wel, waarom niet?
Wat is burnout?
Copyright The Human Link
Voorbeeld: Ann
Ann werkt al 10 jaar als cordinator van verpleegkundigen en thuisverzorgers. Ze heeft een fulltime job en heeft een gezin met twee kinderen. Haar man is voor zijn werk vaak in het buitenland. Ann is het laatste jaar al verschillende keren ziek geweest: darmproblemen, een keelontsteking die bleef duren met als gevolg een hese stem, slaapproblemen waarvoor ze een slaapmiddel kreeg. Ze heeft ook vaak last van hoofdpijn en voelt zich erg moe. Ze vindt dat het niet langer zo verder gaat, zo kan ze geen leidinggevende blijven naar haar team. Ze mist haar enthousiasme. Ze komt bij u als bedrijfsarts/prventieadviseur, ze vraagt zich af wat best is: thuis blijven of voort werken. Als er gevraagd wordt of haar werk misschien een rol speelt bij het ontstaan van haar klachten, antwoordt ze verlegen ik denk van wel.
Copyright The Human Link
Vervolg Ann
Ze twijfelt of ze nog wel geschikt is voor haar job. Ze heeft het steeds moeilijker om goed om te gaan met haar medewerkers, om open te staan voor hun vragen naar steun. Ze krijgt steeds maar mensen die klagen over de vloer. En zij voelt dat ze hen tekort doet, zij weet ook niet steeds de oplossing. Ze ergert zich ook vaak aan de pietluttigheden van hun vragen. Ze nemen geen initiatief en zijn enkel genteresseerd in goede uurregelingen. Ann beseft dat ze erg negatief over haar werksituatie spreekt. Ze heeft het afgelopen jaar ook veel personeelswisselingen gehad en is het allemaal grondig beu. Ze twijfelt over het nut van haar functie en ziet er tegenop om terug in een nest van problemen terecht te komen. De bedrijfsarts overweegt verdere opvolging door de preventieadviseur (psychosociale aspecten)
Copyright The Human Link
burn-out = letterlijk opgebrand
Je moet in vuur en vlam gestaan
hebben
om opgebrand
te geraken !
Burnout : de definitie
Copyright The Human Link
Burnout : de definitie
Burnout
Emotionele uitputting
Depersonalisatie Persoonlijke
bekwaamheid
Van energiek naar
mentaal en fysiek
moe (slepen van
weekend naar
weekend)
Van betrokkenheid
naar cynisme en
gelatenheid
Gevoel van te) falen:
Objectief meer fouten,
subjectief uitvergroot
Copyright The Human Link
Maar vooraleer het zover komt...
Copyright The Human Link
Chronische overbelasting en niet meer billijk (je geeft meer dan je ervoor terugkrijgt)!!!
Probleem in de energiehuishouding
(> 3 maanden) (> 1 jaar) zonder recuperatie zonder recup
stress overspanning burnout
Burnout : de definitie
Copyright The Human Link
Thuis blijven of voort werken?
Wat raadt u aan?
Copyright The Human Link
Arbeidsongeschiktheid?
Bij overspanning (ernstige EU, maar redelijke DP en PB )
Recuperatie door:
Afgrenzing in het werk OF
Ziekteverlof (evalueer na 2 4 weken indien ziekteverlof door huisarts)
Neem contact met huisarts
Verwijs door naar cursus of kortdurende begeleiding
Copyright The Human Link
Arbeidsongeschiktheid?
Bij volledige burnout (verhoging 3 factoren)
Herstelproces: 2 3 maanden:
Durven stoppen (Niet langer dan 3 maanden!)
Vraag aan huisarts: schrijf ineens langere sabbat voor
Suggereer aan arts eventueel verlenging per maand
Verwittig: Klachten (of angst) moeten niet voorbij zijn vooraleer terug aan het werk
Bereid de rentegratie in de organisatie goed voor
Copyright The Human Link
Arbeidsongeschiktheid?
Druk op belang van ACTIEF herstel om terug uit burnout te geraken
Het belang om eerst terug te rentegreren op huidig werk
Leren van burnout, anders leren omgaan met de moeilijkheden
Terug in kracht gaan staan
Druk op het contact onderhouden met het werk
Belang van de context te betrekken (leidinggevende)
Steun van collegas
Copyright The Human Link
Wat is de rol van de bedrijfsarts/psychosociale preventieadviseur bij stress/burnout?
1. Detectie van signalen (herkennen) + exploratie
2. Motiveren tot behandeling (psycho-educatie, doorverwijzing)
3. Opvolgen + rentegratie begeleiden
Copyright The Human Link 17
CASUS ANN
Gehuwd, 2 kinderen
Cordinator van thuiszorg
Afgelopen jaar veel ziek: darmklachten, keelpijn met hese stem, slaapproblemen, vaak hoofdpijn en moe.
Thuis: enkel hoogstnodige; gevoel dat ze er niet meer is voor haar man en kinderen.
Twijfelt of ze nog geschikt is voor haar job
Erg negatief over verschillende aspecten van werk
Vroeger zeer enthousiaste leidinggevende
Veel personeelswisselingen, meer mensen die beginnen te klagen, ze is het allemaal beu
Huisarts beslist om haar 3 weken arbeidsongeschikt te geven; ze komt bij u na 2 weken en begint al te wenen als ze aan haar werk denkt.
Waar wil je op letten/ wat wil je exploreren?
1. Detectie van signalen + exploratie
Copyright The Human Link
1. Detectie van signalen + exploratie
Juiste inschatting maken: Burn-out is eindstadium (ten minste 1 jaar) van chronische werkstress
Luisteren naar verhaal
Burnout = werkgerelateerd dus werkcontext goed exploreren!
Aftoetsen van drie peilers van burn-out
Preventie! =streven naar snelle, geleidelijke rentegratie na recuperatie (in eerste 3 maanden)
Goed verschil detecteren met
Stressreacties Overspanning Depressie Angststoornissen, GAD Chronisch vermoeidheidssyndroom
Copyright The Human Link
2. Motiveren tot behandeling
(psycho-educatie )
Klachten uit te leggen: wat en waarom
Klachten en recuperatie
Begrijpen ze hun signalen?
Maken ze zich zorgen over hun klachten?
Komen ze nog tot rust?
Educatie:
Balansmodel
Stressweerbaarheidsgrens
Billijkheidsprincipe
Copyright The Human Link
Nog niet uitgevallen, stressklachten, nog kunnen blijven werken, sociaal leven is ok, bepaalde risicos (perfectionisme, moeilijk grenzen stellen, moeilijk steun vragen, ...)
Stressklachten (cursus stressbheersing laten volgen)
Uitgevallen, nog aan het werk maar dreigend uitvallen, uitputting, minder sociaal
Overspanning (tips ter recuperatie, opvolgen, doorverwijzen naar huisarts + cursus stressbeheersing of korte begeleiding eerste lijnspsycholoog)
+ cynisme + verminderd gevoel van competentie, ernstige of onverklaarbare signalen van gedragsverandering
Individuele begeleiding nodig (gedragstherapie)
2. Motiveren tot behandeling
(doorverwijzing )
Copyright The Human Link
2. Motiveren tot behandeling
(doorverwijzing)
A. Burn-out
Actieve interventieprogrammas gebaseerd op cognitieve gedragstherapie:
Beste resultaten: 80 % verbetering klachten
Vooral vermindering van spanningsklachten en verlaagde uitputtingschaal + meer vertrouwen in eigen professioneel kunnen
Cognitieve gedragstherapie met organisatiegerichte interventies Snellere werkhervatting (80 91 % verbetering bij afsluiting en
follow-up)
Verminderde score voor depersonalisatie!!!
Copyright The Human Link
B. Werkstress en overspanning:
Actieve interventies gebaseerd op cognitieve gedragstherapie: beste resultaten Werk wordt sneller hervat
Klachten nemen af
Ook educatieve groepstrainingen: reductie van spanningsklachten en meer arbeidssatisfactie Even goede resultaten met standaardgroepspakket indien goede
indicatiestelling en actieve inzet
2. Motiveren tot behandeling
(doorverwijzing)
Copyright The Human Link
Uitleg: je kan actief ingrijpen op eigen herstel
Stapsge