1

บทท 1

บทนำ�

1.1 หลกก�รและเหตผล

การทำางานในยคปจจบน เนนความสำาคญดานการขยายตวทางเศรษฐกจและการพฒนาทางเศรษฐกจเปนอยางสง กอใหเกดกระบวนการเปลยนแปลงโครงสรางทางเศรษฐกจ การเมอง และสภาพแวดลอมทางสงคมอยางรวดเรว ทำาใหเกดการเปลยนแปลงและมการแขงขนกนอยางมาก

การบรหารองคกร ทงหนวยงานราชการหรอหนวยงานเอกชน ทรพยากรมความจำาเปนหลายประการ แตทรพยากรทมความสำาคญทสด คงจะปฏเสธไมไดวาเปนทรพยากรบคคล เพราะองคกรหรอธรกจใดธรกจหนงจะประสบความสำาเรจไดนนตองอาศยความรวมมอจากบคคลากรหรอทรพยากรมนษยเปนสวนสำาคญ การบรหารงานบคคลหรอการบรหารทรพยากรมนษย จงเปนหวใจของการบรหาร (วนย เสาหน, 2535: 88) เนองจากงานทกชนดในองคกรจะดำาเนนไปไดอยางมประสทธภาพและจะไดรบความสำาเรจตามจดมงหมายหรอไม อยางไรนน ขนอยกบความรวมมอของบคลากรภายในองคกร

ระบบราชการในประเทศไทยเปนระบบการทำางานหลกควบคไปกบระบบเอกชนและรฐวสาหกจ ซงระบบขาราชการมหลายประเภท เชน ขาราชการพลเรอน ขาราชการพลเรอนในสถาบนอดมศกษา ขาราชการครและบคลากรทางการศกษา ขาราชการการเมอง ขาราชการทหาร ขาราชการตำารวจ ขาราชการตลาการ ขาราชการอยการ ขาราชการกรงเทพมหานคร เปนตน นอกจากนยงมพนกงาน

2

ราชการ พนกงานสวนทองถน พนกงานมหาวทยาลย ซงมลกษณะ การทำางานทคลายคลงกบขาราชการ

จากขอมลดงกลาวผวจยตองการศกษาถง ความตองการในการพฒนาเสนทางอาชพของขาราชการในองคกร กรณศกษา ขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส ซงททำา การปกครองจงหวดฯนนเปนองคกรทางราชการสงกด กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย โดยแบงการทำางานออกเปน 3 กลม คอ กลมงานปกครอง กลมงานความมนคง กลมงานการเงนและบญช รวมถงการดำาเนนการในการชวยเหลอเยยวยาผไดรบผลกระทบจากเหตการณความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ภายใตการควบคมการประสานงานของศนยปฏบตการชวยเหลอเยยวยาจงหวด และรวมถงการดำาเนนการตามนโยบายของรฐบาลในการขจดปญหายาเสพตดในพนท โดยการควบคมและการประสานงานของศนยอำานวยการพลงแผนดนเอาชนะยาเสพตด ซงภารกจขององคกรมงมนทจะบำาบดทกขบำารงสขใหกบประชาชน เพอใหประชาชนมความมนคงอยางยงยนในการดำารงชวตอยางแทจรง ทงนแมวาอาชพขาราชการจะมความมนคงในอาชพกตาม แตขาราชการทกคนกลวนมความตองการทจะเตบโตกาวหนาในหนาทการงานของตน ดงนนผวจยจงตองการทจะศกษาวากลมบคคลทเปนขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนน มความตองการในการฝกอบรมและพฒนาความรความสามารถในเสนทางอาชพของตนใหสามารถตอบสนองความตองการขององคกรและสามารถทจะดำาเนนงานไดอยางถกตองตามเปาหมายขององคกรและนำาผลทไดมาใชเปนแนวทางในการสรางรปแบบโครงการพฒนาและฝกอบรมใหแกขาราชการได

1.2 วตถประสงค

3

1. เพอศกษาถงความตองการในการพฒนาเสนทางอาชพของขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส

2. เพอศกษาถงปจจยทกำาหนดการพฒนาในเสนทางอาชพของขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส

1.3 คำ�ถ�มในก�รศกษ�ขาราชการมความตองการทจะพฒนาเสนทางอาชพและปจจย

ใดบางทกำาหนดการพฒนาในเสนทางอาชพของขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส

1.4 สมมตฐ�นขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส มความ

ตองการทจะพฒนาเสนทางอาชพทแตกตางกน

1.5 ขอบเขตของก�รศกษ�

1. ขอบเขตดานเนอหา การศกษาครงน มงศกษาระดบความตองการและปจจยทกำาหนดการพฒนาในเสนทางอาชพของขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส

2. ขอบเขตดานประชากร ไดแก ขาราชการททำางานอย ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส จำานวน 20 คน

3. ขอบเขตดานเวลา ในการศกษาครงน ทำาการเกบขอมลระหวางเดอนมกราคม-เดอนพฤษภาคม พ.ศ. 2558

1.6 ขนตอนและวธก�รดำ�เนนง�น

4

โครงงานชนนเปนการศกษาเชงคณภาพ ซงเปนการศกษาทใชแบบสมภาษณเปนเครองมอในการทำาวจย และกลมตวอย�งคอ ข�ร�ชก�รททำ�ง�นอย ณ ททำ�ก�รปกครองจงหวดนร�ธว�ส 20 คน

เครองมอทใชในก�รทำ�วจย

แบบสมภาษณความตองการและปจจยทกำาหนดการพฒนาในการพฒนาเสนทางอาชพของขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส

วธก�รเกบรวบรวมขอมล

ผศกษาจะดำาเนนการบนทกขอมลของการศกษาและผลการศกษาโดยผวจย ซงผานการทำาความเขาใจเกยวกบการวเคราะหเนอหาในการบนทกรายละเอยดตางๆ ตามแบบบนทกดงกลาว

ใชลกษณะการเกบขอมล แบบปฐมภม

ก�รวเคร�ะหขอมลและสถตทใชในก�รวจย

ใชการวเคราะหเนอหา

เลอกข�ร�ชก�รททำ�ก�รปกครองจงหวดนร�ธว�ส ๕ กลมงาน โดยใชวธการเลอกแบบสม 20 คน

1.7 ก�รใหคำ�นย�มเชงปฏบตทจะใชในก�รวจย1. ความตองการการพฒนา คอ รปแบบทางจตวทยาหรอ

ความรสกทนำาไปสจดมงหมายหรอเหตผล การกระทำาของพฤตกรรม

5

ในการเปลยนแปลงสงใดสงหนงใหเกดความเจรญเตบโตงอกงามและดขนจนเปนทพงพอใจ ประกอบดวย

1.1 ความตองการในตวบคคล คอความปรารถนา หรอสงทเราตองการจะม อยากจะได เชน รถยนต เสอผาสวยๆ บานหลงใหญๆ ซงความปรารถนาเปนแรงจงใจทสำาคญทจะทำาใหบคคลทำางาน และอาจทำางานหนกกวาคนอนเพราะความปรารถนาสงเหลาน

1.2 ความตองการของงาน คอ คณลกษณะของงานทบคคลนนเกยวของ จะประกอบดวยสงตางๆไดแก ลกษณะของงาน ทกษะและความชำานาญในงาน ฐานะทางอาชพ ขนาดของหนวยงาน ความหางไกลระหวางบานและททำางาน สภาพภมศาสตร และโครงสรางของงานทสามารถทจะตอบสนองเปาหมายของงานได

1.3 ความตองการขององคกร คอ ความปรารถนาหรอความรสกทนำาไปสจดมงหมายขององคกร การพฒนาใหองคกรปรบเปลยนไปสองคกรแหงการเรยนร เพอทจะทำาใหองคกรบรรลเปาหมาย

2. ความตองการในการพฒนาเสนทางอาชพ คอ กรบวนการสำาคญทจะตองดำาเนนการควบคกนไปกบการฝกอบรม เพอใหบคคลกรเกดความมงมนในการพฒนาสายอาชพใหสอดคลองกบทศทางขององคกร

1.8 ระยะเวล�ในก�รดำ�เนนง�น ระยะเวลาทใชดำาเนนการ เรมตงแต เดอนมกราคม ถง เดอนพฤษภาคมพ.ศ. 2558

เดอน

กจกรรม

มกราคม

กมภาพนธ

มนาคม เมษายน พฤษภาคม

1 การเลอกเรองและกำาหนดปญหาการ

6

วจย

2 ศกษาและคนควาหวขอทำาวจย

3 นำาเสนอโครงรางการวจยและออกแบบสอบถาม

4 เกบแบบสอบถามกบกลมตวอยาง

5 การวเคราะหขอมล

6 การประเมนผลวจยและการนำาเสนอผลการวจย

1.9 ประโยชนทค�ดว�จะไดรบจ�กก�รวจย

1. เพอใหทราบถงระดบความตองการในการพฒนาเสนทางอาชพของขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส

2. เพอใหทราบปจจยทกำาหนดการพฒนาในเสนทางอาชพของขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส

3. ผลการศกษาและขอมลทไดนำาไปเปนแนวทางในการประยกตใชภายในองคกรได

7

บทท 2แนวคด ทฤษฎและง�นวจยทเกยวของ

การศกษาเรองความตองการในการพฒนาเสนทางอาชพของขาราชการในองคกร กรณศกษา ขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส ผศกษาไดกำาหนดเอกสารและงานวจยทเกยวของดงน

1. ทฤษฎลำาดบขนความตองการของมาสโลว (Maslow need hierarchy)

2. ทฤษฎกระบวนการเกยวกบการจงใจ2.1 ทฤษฎความตองการเปาหมาย

8

2.2 ทฤษฎความคาดหวงของวรม2.3 ทฤษฎความคาดหวงของ (Portor and lawler)2.4 ทฤษฎความเสมอภาค

3. ทฤษฎ : กระบวนการบรหาร POSDCoRB4. งานวจยทเกยวของ

ทฤษฎ

1. ทฤษฎลำ�ดบขนคว�มตองก�รของม�สโลว (Maslow need hierarchy)

อบราฮม มาสโลว (2552) ไดศกษาทฤษฎเกยวกบความตองการทเรยกวาทฤษฎลำาดบขนความตองการ (Hierarchy of Needs) บคคลมความตองการทไมสนสดและเมอความตองการไดรบการตอบสนองแลว ความตองการในสงอนๆ จะเขามาแทนทจะไมมทสนสด ความตองการทไดรบการตอบสนองแลวจะไมเปนสงจงใจอก เวนแตวามความตองการขนอก ความตองการสามารถจดลำาดบขนตงแตขนตำาสดไปถงขนสงสด เรยกวาลำาดบขนความตองการ (Hierarchy of Needs) แบงเปน 5 ขน คอ

ขนท 1 คว�มตองก�รท�งร�งก�ย (Physiological needs) หมายถง ความตองการอาหาร เครองนงหม ยารกษาโรค ความตองการทางเพศ ความสะดวกสบาย เปนตน

ขนท 2 คว�มตองก�รคว�มมนคงปลอดภย (Safety and security needs) หมายถง ระดบความตองการไดรบความปกปองจากอปสรรและการออกจากงาน ความปลอดภยในการทำางาน เปนตน

ขนท 3 คว�มตองก�รท�งสงคม (Social needs) หมายถง ความตองการเพอน ตองการความรก ความเปนเจาของ เปนสวนหนงทางสงคม

9

ขนท 4 คว�มตองก�รไดรบก�รยกยองยอมรบจ�กสงคม (Esteem needs) หมายถง ความตองการเปนอสระ ตองการการยอมรบ ไดรบการยกยองทางสงคม ไดรบเกยรตจากผอน เปนตน

ขนท 5 คว�มตองก�รบรรลผลสำ�เรจสงสด (Self actualization needs) หมายถง ความตองการไดรบความสำาเรจสงสดในสงทปรารถนาทกอยางทตงใจไว2. ทฤษฎกระบวนก�รเกยวกบก�รจงใจ (Process

Theories of Motivation) ทฤษฎกรบวนการเกยวกบการจงใจประกอบดวยทฤษฎท

สำาคญ ๔ ทฤษฎ คอ

2.1 ทฤษฎคว�มตองก�รเป�หม�ย (Needs – Goal theory) หมายถงทฤษฎทเกยวกบพฤตกรรมของบคคลโดยการจงใจบคคลเกดความตองการ ความตองการทำาใหบคคลแสดงพฤตกรรมออกมาเพอตอบสนองตอความตองการตามเปาหมายนน เมอบคคลไดรบการตอบสนองแลว กจะทำาใหความตองการลดนอยลง เมอบคคลไดบรรลเปาหมายแลว เชน เมอบคคลมความรสกหวความตองการนกจะเปลยนเปนพฤตกรรมททำาใหรบประทานอาหาร เมอพฤตกรรมไดรบการตอบสนอง เชน ซออาหารทำาอาหารรบประทานกจะทำาใหความตองการลดลงจนกระทงความหวเกดขนอกกจะมพฤตอกรรมทตอบสนองกจะทำาใหลดความหวลงได เชนเดยวกบการทำางานในองคกร เชน เมอบคคลมความตองการความสำาเรจกาวหนาในอาชพ กจะทำาใหบคคลแสดงพฤตกรรมทตอบสนองตอความตองการนน เชน ทำางานมากขน รบผดชอบมากขนเพอตอบสนองความตองการนนเอง ความตองการของบคคลเปนเรองสำาคญทผบรหารทำาความเขาใจความตองการของบคคลโดยการตอบสนองในรางวลทพนกงานตองการ กจะสามารถจงใจพนกงานได เชนการ

10

จายคาตอบแทน การใหสวสดการทดจะเปนทลอใจใหแสดงพฤตกรรมทผบรหารตองการใหทำา

2.2 ทฤษฎคว�มค�ดหวงของวรม (The vroom Expectancy Thery of Motivation) การจงในเปนกระบวนการทสลบซบซอนตามแนวคดของวรมไดกำาหนดวาความตองการทำาใหบคคลแสดงพฤตกรรม อยางไรกตามวรมไดกำาหนดจดแขงของการจงใจไววาความคาดหวงของวรมเกยวของกบการคาดหวงในคณคาหรอผลลพธของการกระทำาของบคคลกจะแสดงพฤตกรรมในรางวลทมคณคาตามทคาดหวงไว

2.3 ทฤษฎคว�มค�ดหวงของ (Portor and lawler) ไดใหความสำาคญกบความคาดหวงในรางวล ทพนกงานจะไดรบอยางเทาเทยมกนซงทำาใหพนกงานพงพอใจ พนกงานจะคำานงถงคณคาของรางวลทจะไดรบ และพจารณาความเปนไปไดทจะไดรบรางวลนน หากเปนไปไดทจะไดพนกงานกจะมความพยายามทจะทำางานเพอใหบรรลผลสำาเรจแลวจะไดรบรางวลซงมทงรางวลภายในและรางวลภายนอก ทำาใหพนกงานเกดความพงพอใจซงเปนกระบวนการสดทายของความคาดหวง เรมมาจากความคาดหวงในรางวลเปนกระบวนการเรมแรก

2.4 ทฤษฎคว�มเสมอภ�ค (Equity Theory of Motivation) การจงใจตามทฤษฎความเสมอภาค Stacy Adams หมายถง การไดรบความเปนธรรมในการทำางานทเทาเทยมกนระหวางพนกงานททำางานในลกษณะเดยวกนควรไดรบรางวลทเหมอนกนมความเทาเทยมกนมความเปนธรรมเสมอภาคกน เพราะการรบรในความไมเทาเทยมกนเกดไดหลายสถานการณเชน การมอบหมายงาน การสงเสรมพนกงานใหมความกาวหนาในงาน และองคประกอบอนในการทำางานอาจแตกตางกนไดมากมาย ปญหาเหลาน

11

ทำาใหเกดผลกระทบตออารมณของพนกงาน ความรสกไมเปนธรรมนเกดขนในใจของพนกงาน ดงนนผบรหารทมความสามารถจะตองทำาใหเกดความไมเทาเทยมกน (Felt negative inequity fairness) เมอเทยบกบผอนเพราะเปนสงสำาคญททำาใหพนกงานรสกไดถงความเปนธรรมหรอไมเปนธรรมซงอาจสงผลถงความสำาเรจขององคกร

3. ทฤษฎ : กระบวนก�รบรห�ร POSDCoRBกลค และ เออรวกค ไดรวบรวมแนวคดทางดานการบรหารตาง

ๆ เอาไวในหนงสอชอ“Paper on the Science of Administration ) โดยเสนอแนวคดกระบวนการบรหาร ซงเปนทรจกกนดชอวา “POSDCoRB” ภาระหนาททสำาคญของนกบรหาร 7 ประการ คอ     1.  Planning  การวางแผน เปนการวางเคาโครงกจกรรมซงเปนการเตรยมการกอนลงมอปฏบต เพอใหการดำาเนนการสามารถบรรลเปาหมายทวางไวอยางมประสทธภาพ     2.  Organizing  การจดองคการ เปนการกำาหนดโครงสรางขององคการ โดยพจารณาใหเหมาะสมกบงาน เชน การแบงงาน (Division of Work) เปนกรม กอง หรอแผนก โดยอาศยปรมาณงาน คณภาพงาน หรอจดตามลกษณะเฉพาะของงาน (Specialization)     3.  Staffing   การจดบคลากรปฏบตงาน เปนเรองทเกยวกบการบรหารทรพยากรมนษยในองคการนนเอง ทงนเพอใหบคลากรมาปฏบตงานอยางมประสทธภาพและสอดคลองกบการจด แบงหนวยงานทกำาหนดไว     4.  Directing   การอำานวยการ เปนภาระกจในการใชศลปะในการบรหารงาน เชน ภาวะผนำา (Leadership)  มนษยสมพนธ

12

(Human Relations) การจงใจ (Motivation)  และการตดสนใจใจ (Decision making) เปนตน     5.  Coordinating  การประสานงาน เปนการประสานใหสวนตาง ๆ ของกระบวนการทำางานมความตอเนองกน เพอใหการดำาเนนงานเปนไปดวยความเรยบรอย และราบรน     6.  Reporting  การรายงาน เปนกระบวนการและเทคนคของการแจงใหผบงคบบญชาตามชนไดทราบถงผลการปฏบตงาน โดยทมความสมพนธกบการตดตอสอสาร (Communication)  ในองคการอยดวย     7.  Budgeting  การงบประมาณ เปนภารกจทเกยวกบการวางแผนการทำาบญชการควบคมเกยวกบการเงนและการคลง

ขอดขอเสยของ POSDCoRBขอด·      องคกรมโอการประสบผลสำาเรจบรรลเปาหมาย มสายบงคบบญชาเดยว·      สมาชกองคกรมความเขาใจวตถประสงคองคกร และ แบงสายงานชดเจน ไมสบสน

13

·      ในหนวยงานเดยวกน มความเขมแขง เพราะเลอกสายอาชพเดยวกนมารวมกนทำางาน·      ใชทรพยากรไดอยางคมคา ถกทถกงาน·      การประสานงานระหวางหนวยงานมความสะดวก·      จดเตรยมงบประมาณสนบสนนแตละสวนไดอยางเหมาะสมขอเสย·      เมอมสายงานบงคบบญชาทชดเจน บางหนวยงานอาจเลยงปฎบตงานจนกวาผบรการจะสงการลงมาโดยตรง·      อปกรณหรอเครองมอบางชนดทอยนอกเหนอหนวยงานตนเอง อาจตองรอจนกวาหนวยงานทรบผดชอบมาเปนเมอการดำาเนนงานให·      ทกคนลวนอยากอยในหนวยงานบรหารหลก ทำางานใกลชดผบรหาร อาจเกดความขดแยง

ก�รนำ�ไปใชประโยชน1. หลกสกาลาร หรอสายการบงคบบญชา2. หลกเอกภาพในการบงคบบญชา3. หลกชวงการบงคบบญชา4. หลกการเนนทจดสำาคญ5. หลกการจดแบงแผนกงาน6. หลกการเกยวกบหนวยงานหลกและหนวยอำานวยการ7. หลกการเกยวกบศนยกำาไร

ง�นวจยทเกยวของ

จดาภา ปอมปอง (2552) ไดทำาการศกษาวจยเรอง ความกาวหนาในอาชพของขาราชการสงกดกระทรวงมหาดไทย จงหวดเชยงใหม เปนการศกษาเชงปรมาณโดยใชแบบสอบถามในการเกบ

14

รวบรวมขอมลจากขาราชการ ระดบ 3 ขนไป จำานวน 130 คน และแบบสมภาษณผบรหารระดบกลางและตน สงกดกระทรวงมหาดไทย หนวยงานราชการจงหวดเชยงใหม ทจบการศกษาดานรฐศาสตร รฐประศาสนศาสตรจากมหาวทยาลยตางๆ ในประเทศไทย จำานวน 5 คน ผลการศกษาพบวา กลมตวอยางขาราชการสงกดกระทรวงมหาดไทย จงหวดเชยงใหมสวนใหญพบวา เนองจากสงคมไทยเปนสงคมระบบเครอญาต ทเคยชนกบการชวยเหลอซงกนและกนมาโดยตลอด ประกอบกบระบบการศกษาทมระบบการรบนอง รนพทตองทำาหนาทในการดแล และคอยชวยเหลอรนนองในระหวางทศกษาอย ดงนนจงสงผลใหนกศกษาเกดความผกพนและจำาตองใหความชวยเหลอซงกนและกนตลอดเวลา ถงแมจะจบการศกษาไปแลวกตาม เมอจบการศกษาไปประกอบอาชพแลว รนพทมาทำางานกอนจงคอยใหความชวยเหลอ คำาจนใหรนนองเกดความกาวหนาในอาชพได

พทธพร ภกด (2551) ไดทำาการศกษาวจยเรอง การศกษาความตองการพฒนาบคลากรโดยการฝกอบรมของครโรงเรยนศรสวสดวทยาคาร จงหวดนาน โดยการใชแบบสอบถามและการสมภาษณโดยการเลอกสมกลมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง จำานวน 100 คน ผลการวจยพบวาความตองการในการฝกอบรมถกกำาหนดจากความตองการของงาน ความตองการของบคคลและความตองการขององคกรตามลำาดบ

พรพฒน เฉลมธำารง (2550) ไดทำาการศกษาวจยเรอง ความตองการการฝกอบรมของบคลากรสงกดสำานกงานวทยาเขตสารสนเทศเพชรบร มหาวทยาลยศลปากร โดยการใชแบบสอบถาม ผลการวจยพบวา บคลากรสงกดสำานกงานวทยาเขตสารสนเทศเพชรบร มความตองการการสนบสนนจากหนวยงานดานงบประมาณมากทสด คดเปนรอยละ 49.53 รปแบบการอบรมท

15

บคลากรสงกดสำานกงานวทยาเขตสารสนเทศเพชรบร มความตองการมากทสด คอ แบบบรรยายกบแบบสาธต รอยละ 27.90 หวขอการฝกอบรมเกยวกบทกษะสวนบคคลทบคลกรสงกดสำานกงานวทยาเขตสารสนเทศเพชรบร มความตองการมากทสด คอ ทกษะการสรางทม รอยละ 17.80 สวนหวขอเกยวกบความรทางการจดการ ทบคลากรสงกดสำานกงานวทยาเขตสารสนเทศเพชรบร มความตองการมากทสด คอ ความรทางการจดการดานภาวะผนำา รอยละ 10.24

อำานวย กจเจรญ (2547) ไดทำาการศกษาวจยเรอง ความตองการพฒนาตนเองของครในโรงเรยนสงกดสงฆมณฑลราชบร โดยทำาการศกษาจากกลมครในโรงเรยน จำานวน 291 คน ผลการวจยพบวา ความตองการในการพฒนาตนเองของครในโรงเรยนสงกดสงฆมณฑลราชบรอยในระดบปานกลาง แตเมอจำาแนกตามเพศ อาย ระดบการศกษา ตำาแหนงและประสบการณในการทำางานนนไมแตกตางกน

16

บทท 3วธก�รศกษ�

การศกษาในหวขอเรอง ความตองการในการพฒนาเสนทาง“อาชพของขาราชการในองคกร กรณศกษา ขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส” เปนการศกษาเชงคณภาพ โดยการสำารวจโดยใชแบบสมภาษณเกบรวบรวมขอมล โดยมรายละเอยดดงน

ประช�กรทใชในก�รศกษ�ประชากรทใชในการศกษาครงน คอ ขาราชการ ณ ททำาการ

ปกครองจงหวดนราธวาส จำานวน 20 คน เนองจากททำาการปกครองจงหวดฯนน เปนองคกรทางราชการสงกด กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย โดยแบงการทำางานออกเปน 3 กลม คอ กลมง�นปกครอง กลมง�นคว�มมนคง กลมง�นก�รเงนและบญช รวมถงการดำาเนนการในการชวยเหลอเยยวยาผไดรบผลกระทบจากเหตการณความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ภายใตการควบคมการประสานงานของศนยปฏบตก�รชวยเหลอเยยวย�จงหวด และรวมถงการดำาเนนการตามนโยบายของรฐบาลในการขจดปญหายาเสพตดในพนท โดยการควบคมและการประสานงานของศนยอำ�นวยก�รพลงแผนดนเอ�ชนะย�เสพตด จงไดนำามาใชเปนตวอยางในการศกษาครงน

หนวยงาน

กลมงานปกครอง

กลมงานความมนคง

กลมงานการเงนและบญช

ศนยอำานวยการพลงแผนดน

ศนยปฏบตการชวยเหลอเยยวยา

รวม

17

กลมเปาหมาย

เอาชนะยาเสพตด

จงหวด

ขาราชการ 5 คน 5 คน 5 คน 4 คน 1 คน 20 คน

เครองมอทใชในก�รศกษ�เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเพอการวจยครงน คอ

แบบสมภาษณ การสมภาษณเปนรายบคคลไมไดกำาหนดวนนดหมายวนสมภาษณลวงหนา โดยจะสมภาษณขาราชการในหนวยงาน การสมภาษณผสมภาษณจะใชการจดบนทกและการบนทกเสยงและสงเกตการณ โดยกอนสมภาษณจะขออนญาตกอนทกครง

วธก�รเกบรวบรวมขอมล

1. วธการเกบรวบรวมขอมลจากเอกสาร เปนวธการศกษาคนควาเกบรวบรวมขอมลทวไปโดยการรวบรวมเอกสารซงเปนขอมลทมการบนทกไวแลวจากผอน ไดแก หนงสอ ตำารา คมอ เอกสารตางทเกยวกบความตองการในการพฒนาเสนทางอาชพของขาราชการในองคกรงานวจยทเกยวของในการศกษาคนควาในเรองนนๆอยางละเอยด และเอกสารของทางราชการทจดทำาขนเพอประโยชน ในการปฏบต

2. วธการเกบรวบรวมขอมลจากภาคสนาม นนคอจากการสมภาษณขาราชการและเกบรายละเอยดของขอมลกลบนำามาประมวลผล

18

ก�รวเคร�ะหขอมล

เปนการวเคราะหเนอหา มขนตอน คอ นำาขอมลทไดจากการสมภาษณจากการจดบนทกและการถอดความจากเครองบนทกเสยงมารวบรวมขอมลการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ดำาเนนการโดยการแยกและจดกลมขอมล เพอสรปประเดนสำาคญและเชอมโยงประเดนตาง ๆและทำาการวเคราะหขอมลเชงเนอหาสาระตามวตถประสงคการวจย แลวนำาเสนอผลโดยการอรรถาธบายและพรรณนา

บทท 4ผลก�รวเคร�ะหขอมล

ในการศกษาเรอง ความตองการในการพฒนาเสนทางอาชพ“ของขาราชการในองคกร กรณศกษา ขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส ในครงนมวตถประสงค คอ ” 1.เพอศกษาถงความตองการในการพฒนาเสนทางอาชพของขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส 2.เพอศกษาถงปจจยทกำาหนดการพฒนาในเสนทางอาชพของขาราชการ ณ ททำา การปกครองจงหวด

19

นราธวาส ซงผศกษาไดทำาการเกบรวบรมขอมล โดยการศกษาเอกสารการสมภาษณ แลวนำามาเปนผลการศกษาผานการตงสมมตฐาน ซงผลการทดสอบสมมตฐาน เปนดงตอไปน

ขอ (1) ท�นมคว�มตองก�รในก�รพฒน�เสนท�งอ�ชพอย�งไรบ�ง โดยแยกเปนประเดน ดงน

1.1 คว�มตองก�รภ�ยในตวบคคล

คนท 1 ตองการสรางอนาคตทด มบาน มรถ

คนท 2 แสวงหาความรใหมๆ เพมขน แบงเวลาใหเหมาะสม มความรบผดชอบ สนกกบการงานทไดรบมอบหมาย จะทำาใหการทำางานมความสข มเวลาใหกบครอบครว

คนท 3 ปรารถนาใหทกคนในครอบครวมสขภาพรางกายทแขงแรง ไมเจบไข มครอบครวทอบอนทกคนเขาใจกน ชวยเหลอกน เงนทองพอมพอใช ไมถงกบรวยกอยไดถาอยอยางสบายใจ

คนท 4 เทาทมอยทกวนนกถอวาพอใจแลว

คนท 5 ไมมความตองการสงอนใดนอกจากการมสขภาพทแขงแรง มชวตทสงบสข สวนสงทเปนอนๆคดวาพอเพยงแลว

คนท 6 ตองการทจะดแลครอบครวใหดทสด

คนท 7 ตองการความปลอดภยในชวตและทรพยสน

คนท 8 ตองการใหหนวยงานทตนเองสงกดมการดแลและใหความสำาคญ มสวสดการ ดานทพกอาศย

20

คนท 9 ควรสงเสรมสวสดการทดเพอสรางขวญกำาลงใจแกราชการและการอปถมภ ความกาวหนาแกผปฏบตงานดวยความตงใจ ขยน ซอสตย เชอในผนำาทด

คนท 10 ตองการมสขภาพทแขงแรง

คนท 11 อยากใหสวนกลางมทนใหเรยนในระดบ ป.โทหรอ ป.เอกหรอทนเรยนเสรมเฉพาะดานในงานทรบผดชอบ

คนท 12 อยากมชวตทสมบรณแบบสามารถชวยเหลอเกอกลได สามารถพงพาได

คนท 13 – ตองการพฒนาศกยภาพของตนเองผานการปฏบตงานจรงโดยเฉพาะการคดเชงวเคราะหและการจดระบบความคด

- ตองการสทธประโยชนและสวสดการทด เชน เงนประจำาตำาแหนงเพอใชเปนแรงจงใจในการปฏบตงาน

คนท 14 ความมนคงในอาชพและรายได เพอดแลตนเองและครอบครว

คนท 15 มความรความสามารถ ทมเท และเสยสละ เพอความสำาเรจตามเปาหมายทวางไว

คนท 16 ตองการมความรความสามารถและมความทมเทในการทำางานเปนอยางด

คนท 17 มความรความสามารถ เพอเพมพนความกาวหนาของงานและตำาแหนงทสงขน

21

คนท 18 ตองการเพมความรใหกบตนเองใหเพมขนเพอความกาวหนาของงานและตำาแหนงทสงขน

คนท 19 ปรารถนาทจะมรายไดสงๆ ทสามารถสนองตอบความตองการได เชน ยามเจบปวยสามารถรกษาในโรงพยาบาลเอกชนทมคณภาพไดและใหบตรไดเรยนในสถาบนทมชอเสยง

คนท 20 ตองการมการปรบเปลยนสายงานในระดบทสงขนและใหเปดโอกาสทางการศกษา

ดงนนความตองการในการพฒนาเสนทางอาชพของขาราชการดานความตองการภายในตวบคคลนน คอ ขาราชการมความปรารถนาทจะแสวงหาความรใหมๆ เพอเพมความรความสมารถใหกบตนเอง ทงการพฒนาศกยภาพของตนเองผานการปฏบตงานจรงโดยเฉพาะการคดเชงวเคราะหและการจดระบบความคด มความทมเทในการทำางานเปนอยางดมการแบงเวลาในการทำางานทไดรบมอบหมายใหเหมาะสมนำาไปสความกาวหนาของงานและตำาแหนงงานทสงขนพรอมมรายไดทสงขนทำาใหสามารถสรางบาน ซอรถได ในขณะทขาราชการบางคนกบอกวาเทาทมอยทกวนนกถอวาเพยงพอแลว เพยงแตวาตองการมสขภาพทแขงแรง ไดรบสทธประโยชนและสวสดการทด เชน เงนประจำาตำาแหนงเพอใชเปนแรงจงใจในการปฏบตงาน

ขอ 1.2 คว�มตองก�รของง�น

คนท 1 ตองการมความกาวหนาในอาชพ มตำาแหนงทสงขน

22

คนท 2 งานทไดรบมอบหมายจะตองสามารถทำาได มความเปนไปได และไมเปนทรงเกยจของบคคลทวไปโดยเฉพาะงานททำาไปสรางประโยชนใหกบประชาชนแลวประชาชนมความสข

คนท 3 ตอนนมงานทมนคงอยแลว เหลอแตเพยงการฝกทกษะในบางเรองทตองใชความรความสามารถเพมเตม ตองการทำางานใกลบานเพราะเปนหวงทางบาน พอแมกแกแลว

คนท 4 ปจจบนมเปาหมายทจะทำางานใหดและเปนไปตามวตถประสงคของราชการ

คนท 5 ความเจรญกาวหนาในหนาทการงาน

คนท 6 - เปนงานทดำาเนนการตามนโยบาย ของกรม และของจงหวดเพอมงสการแกไขปญหาความตองการของประชาชน- ลกษณะของงานไมสลบซบซอนมาก สามารถระดมสรรพกำาลง (Team work) ภายในองคกร เพอผนกกำาลงในการดำาเนนงานไดอยางมประสทธภาพและลกษณะของงานตองสะทอนปญหาความตองการของประชาชน

คนท 7 ตองการความมนคงในหนาทการงานซงปฏบตงานประจำา

คนท 8 หนวยงานปกครองมหนาทตองอำานวยการและชวยเหลอใหบรรลเปาหมายซงมความเหนใหมการแบงสายงานรบผดชอบทชดเจน

คนท 9 การอบรมใหขาราชการมความรหลากหลายสาขาทไดในการบรหารบคคล เชน เพอใหสามารถปฏบตงานไดทกดาน

23

คนท 10 มอบหมายงานใหกนหรอสอดคลองกบความถนดของแตละคนและไมมากจนเกนไป

คนท 11 ตองการโครงสรางงานทรบผดชอบอยางชดเจน Put the right man in the right job

คนท 12 งานทชวยเหลอชาวบานได ดแลไดทกเรอง

คนท 13 - ลกษณะของงานจะตองเหมาะสมกบความถนดของบคคลากรในสงกด

- ทกษะและความชำานาญในงานสอดคลองกบตำาแหนงของแตละบคคล

คนท 14 ลกษณะงานทมความทาทายแนวคดการแกไขปญหาโดยเนนงานทจะสรางความกนดอยดและการแกไขปญหาความเดอดรอนเรงดวนของประชาชน เชน ดานโครงสรางพนฐาน ระบบสาธารณปโภค อาชพ รายได และการใชชวตประจำาวนของประชาชน นำาไหล ไฟสวาง ทางด เปนตน“ ”

คนท 15 มความตองการาของงานทตรงตอความรความสามารถ เพอทำาใหการทำางานมประสทธภาพและประสทธผล

คนท 16 มความตองการงานทมความตอเนอง มสายงานทชดเจน

คนท 17 มความตองการของงานทตรงกบตำาแหนง ตามนโยบายของรฐบาล

คนท 18 เปนงานทตรงกบตำาแหนงและตามนโยบายของรฐบาล

24

คนท 19 ตองการทำางานในสถานทใกลกบครอบครว โดยทำางานในลกษณะทตนเองมความถนด โดยสามารถสรางความชำานาญเฉพาะดานในการทำางาน ไมทำางานหลายดานจนเกนไป

คนท 20 ใหงานมเนอหางาย กะทดรด ชดเจน และรายงานผลการดำาเนนงานตรงตามเวลาทกำาหนดและตองการมการปรบเปลยนสายงานในระดบทสงขนและใหเปดโอกาสทางการศกษา

ดงนนความตองการในกาพฒนาเสนทางอาชพของขาราชการดานความตองการของงานคอขาราชการสวนใหญแลวตองการทจะไดรบงานทตรงกบความร ความสามารถและตำาแหนงงานของตนเองตามโครงสรางงานทรบผดชอบอยางชดเจน Put the right man in the right job โดยทสามารถสรางความชำานาญเฉพาะดานในการทำางานและงานทไดรบนนไมสลบซบซอนมากจนเกนไป เพอใหการดำาเนนงานเปนไปอยางมประสทธภาพ ในขณะทขาราชการบางคนกลาววา ตอนนมงานทมนคงอยแลว เหลอแตเพยงการฝกทกษะใน“บางเรองทตองใชความรความสามารถเพมเตมและมความตองการทจะใหขาราชการมความรหลากหลายสาขาเพอใหสามารถปฏบตงานไดทกดาน ซงขาราชการบางคนกตองการทจะมความเปนอยทดและ”การแกไขปญหาความเดอดรอนเรงดวนของประชาชน เชน ดานโครงสรางพนฐาน ระบบสาธารณปโภค อาชพ รายได และการใชชวตประจำาวนของประชาชน นำาไหล ไฟสวาง ทางด เปนตน“ ”

ขอ 1.3 คว�มตองก�รภ�ยในองคกร

คนท 1 ตองการมเพอนรวมงานทจรงใจ พรอมทจะชวยเหลอซงกนและกนในทกๆเรอง

25

คนท 2 ภายในองคกรจะตองไดรบความรวมมอจากบคคลททำางานดวยกน และไดรบความไววางใจจากผบงคบบญชา หมายความวาในองคกรจะตองมความรก ความสามคค สรางความเขาใจกบทกๆคน ทกระดบ

คนท 3 ใหทกคนภายในองคกรทำางานเปนทม เปนพเปนนองรกสมครสมานสามคค ปรกษาหารอกน ชวยเหลอกน ทสำาคญสามารถทำางานแทนกนไดเวลาทอกคนไมอย

คนท 4 องคกรจะตองมการพฒนาอยเรอยๆเพอใหสามารถครอบคลมนโยบายของผสงการทกระดบและ ขบเคลอนงานไดทกมต ดงนนองคกรจะตองมความพอด ผนำาทกลาตดสนใจจะตองมมเมตตาธรรม มคณธรรม

คนท 5 อยากใหองคกรเปลยนแปลงหลกเกณฑใหเออประโยชนกบผปฏบตงานหรอผใตบงคบบญชาใหมความเจรญกาวหนาในหนาทการงาน

คนท 6 - มการแลกเปลยนเรยนรงานแตละงานภายในองคกร เพอใหสามารถปรบเปลยนงานกนได

- มลกษณะการทำางานเปนทม - การทำางานโดยไดรบความรวมมอจากทกภาคสวน ทงคนในองคกร(ผรวมงาน)และประชาชน และงานทกงานจะตองสำาเรจ ตามเปาประสงคและสรางความพงพอใจแกประชาชน- มการประชมปรกษาหารอ เพอสรางความรสกทดของคน หรอสรางความรสกทดของคนภายในองคกร อนสงผลตอการยอมรบ การใหเกยรตซงกนและกน ซงเปนวถทางประชาธปไตย

26

คนท 7 ตองการความกาวหนาในสายงานอาชพพรอมทงตองการความเสมอภาคและความเปนธรรมภายในองคกร ลดการแบงแยกสผวและสายเลอด ใหมการวดผลงานดวยใจสจรต

คนท 8 มความเหนใหองคกรจดทำา Road map การพฒนาบคลากรในแตละสายงานใหสอดคลองตอการพฒนายคใหมและทนตอโลกสากลทมการเปลยนแปลง

คนท 9 ความเปนหนงเดยวในองค มผนำาทด เปนธรรมเพอใหองคกรประสบความสำาเรจ

คนท 10 เปนองคกรทพรอมตองการเปดประชาคมอาเซยนเปลยนไปทางสากลมากขน

คนท 11 อยากใหองคกรดแลสวสดการใหครอบคลมทกดาน เชน สถานททำางาน สภาพแวดลอมใหเอออำานวยตอการทำางานใหมากทสด เนอทจะใหองคกรทะลเปาหมาย

คนท 12 ภายในองคกรสามารถชวยเหลอกนไดและอยากใหทำางานกนเปนทม

คนท 13 องคกรมการปรบปรงโครงสรางและระบบการทำางานใหมประสทธภาพมากยงขน โดยการนำาหลกของการจดการเชงกลยทธมาปรบใชใหเกดประโยชนและองคกรสามารถเปนตวอยางใหองคอนๆได

คนท 14 การสรางทมงานทมประสทธภาพ มความตงใจทำางานรวมกนเปน Team Work โดยมอดมคตและแนวคดแกไขปญหาโดยคำานงถงความเดอดรอนของประชาชนเปนทตง (ดงปณธาน บำาบดทกข บำารงสข“ ”)

27

คนท 15 มความตองการใหองคการมความยตธรรม เสมอภาคกบบคลากรทกคนในหนวยงานและตองการมความพรอมทางดานเทคโนโลย วสดอปกรณในการทำางานเพอความคลองตวในการทำางาน

คนท 16 ตองการองคกรทมความพรอมในทกๆดาน เชน มความพรอมทางดานเทคโนโลย เปนองคกรทมเอกภาพในการทำางาน

คนท 17 ตองการใหองคกรมความยตธรรม โปรงใส พรอมทงตองการบคลากรทมความพรอม มความรความสามารถทตรงกบสายงานและความรทางเทคโนโลย

คนท 18 ตองการบคลากรทมความพรอม มความรตรงตามสายงาน มเครองมอเครองใชครบถวน และมการประสานงานทรวดเรว

คนท 19 ตองการใหองคกรมธรรมาภบาล มการตอบแทนหรอประเมนผลงานทเปนระบบคณธรรม ไมใชระบบอปถมภ สรางขวญกำาลงใจใหแกผปฏบตงาน

คนท 20 - สะดวกสบาย รรกเขาใจ สามคคระหวางเพอนรวมงานใหรจกความเพยงพอและพอด

- ใหขาราชการในททำาการปกครองมความกระตอรอรนในการทำางานใหมากขน มความรบผดชอบในงานทไดรบมอบหมายใหมากๆจะไดมหนาทและไดเลอนตำาแหนงสงขน

ดงนนความตองการในกาพฒนาเสนทางอาชพของขาราชการดานความตองภายในองคกรคอ ขาราชการสวนใหญตองการใหองคกรสรางทมงานทมประสทธภาพ มความตงใจในการทำางานรวมกนอยางเปน Team Work ซงมอดมคตและมแนวคดในการแกไขปญหาโดยคำานงถงความเดอดรอนของประชาชนเปนทตง (ดง

28

ปณธาน บำาบดทกข บำารงสข“ ”) ทงนจะตองไดรบความรวมมอจากทกภาคสวน ไมวาจะเปนบคคลททำางานดวยกน ทงคนในองคกร (ผรวมงาน) ประชาชน และไดรบความไววางใจจากผบงคบบญชาซงหมายความวาภายในองคกรจะตองมความรก ความสามคค สรางความเขาใจกบทกๆคน ทกระดบการทำางาน และสงทสำาคญทสดคองานทกงานจะตองไดรบความสำาเรจ ตามเปาประสงคทวางไวทำาใหประชาชนเกดความพงพอใจ

เพอสรางความกาวหนาในสายงานอาชพพรอมทงตองการความเสมอภาคและความเปนธรรมภายในองคกรจะตองมการแลกเปลยนเรยนรงานแตละงานภายในองคกร เพอใหสามารถปรบเปลยนงานกนได และมการวดผลงานดวยใจสจรตโดยทไมมการแบงสายเลอด ในขณะทขาราชการบางสวนนนตองการทจะใหมการพฒนาปรบปรงโครงสรางและระบบการทำางานใหมประสทธภาพมากยงขน โดยการนำาหลกของการจดการเชงกลยทธมาปรบใชใหเกดประโยชนเพอใหองคกรจดทำา Road map การพฒนาบคลากรในแตละสายงานใหสอดคลองตอการพฒนายคใหมและทนตอโลกสากลทมการเปลยนแปลงพรอมทงมความพรอมทางดานเทคโนโลยและองคกรสามารถเปนตวอยางทดใหกบองคกรอนๆได นอกจากนขาราชการภายในองคกรตองการใหองคกรดแลสวสดการใหครอบคลมในทกๆดาน เชน สถานททำางาน สภาพแวดลอมใหเอออำานวยตอการทำางานใหมากทสด เพอทจะใหองคกรบรรลเปาหมาย

ขอ (2) ท�นคดว�ปจจยใดบ�งทกำ�หนดก�รพฒน�เสนท�งอ�ชพของข�ร�ชก�ร

คนท 1 มรายไดทเพมขน มสวสดการตางๆ เพอชวยเหลอคาครองชพ

29

คนท 2 - ความหวง เพราะคนทำางานในอาชพตางๆทกคนตองการความกาวหนา

- กำาลงใจ การทำางานยอมจะตองมการผดพลาด หรอไมไดดงใจทปรารถนา การใหกำาลงใจทำาใหไมทอ- จงใจบคคลใหทำางาน เพราะทกคนจะตองมแรงผลกดนในการ

ทำางานใหประสบผลสำาเรจ จะตองมรางวลจงใจให

คนท 3 - ระบบอปถมภยงเปนปจจยสำาคญในการพฒนาเสนทางอาชพของระบบราชการไทย- งานทกงานยงทบซอนกนอย ซงทำาใหเปลองงบประมาณโดยเปลาประโยชน-การคอรปชนยงเปนปญหาสำาคญของการพฒนาของขาราชการ

คนท 4 ความซอสตยสจรต ความรอบรในดานอนๆ ควบคกบงานทดรบมอบหมาย ความรบผดชอบในงานของตนเอง

คนท 5 - ระบบเสนสาย ซงเปนสงทตองยอมรบอยางหนงวาองคกรราชการหลายองคกรยงมระบบเสนสายในการพจารณาคดเลอกใหดำารงตำาแหนงทสงขน ซงเปนปจจยหลกทกำาหนดในการพฒนาเสนทางอาชพของขาราชการ

- ความรความสามารถเปนปจจยรองลงมาแตกไมมความสำาคญมากกวาปจจยแรก ถาใหประเมน ๑๐๐ คะแนน ความร ความสามารถมไมถง ๑๐๐ คะแนน

คนท 6 – นโยบายขององคกร- องคความร- พฤตกรรมของขาราชการ

30

- สภาพแวดลอมขององคกร- การยอมรบของเพอนรวมงาน ผใตบงคบบญชา ผบงคบ

บญชาและประชาชน

คนท 7 ปจจยภายในของปจเจก เชน ครอบครว ฐานะ รายได

คนท 8 แรงจงใจ พฒนาองคความรในแตละดาน การพฒนาองคกรใหสอดคลองตอการเปลยนแปลง

คนท 9 การปฏบตงานทดและการพฒนาระบบอปถมภ (อปถมภคนด คนขยนไมใชระบบเสนสาย)

คนท 10 วฒการศกษาและความกาวหนาของเสนทางอาชพ

คนท 11 - การใหสทธสวสดการนอกเหนอจากเจาตว เชน พอแมลก- การใหบำาเหนจบำานาญเปนกรณพเศษ

คนท 12 เปดโอกาสในการทำางาน ไมกดกน

คนท 13 แผนพฒนาบคลกรทมประสทธภาพ ความเปนธรรมในการพฒนาการปรบเปลยนระดบตำาแหนงตางๆและการไดรบสทธประโยชนสวสดการทคมคา

คนท 14 ความกาวหนาในหนาทการงาน ความมนคงในสายอาชพ จำาเปนตองมการสมมนาอบรมอยางตอเนองและตองมการสอบแขงขนเพอวดระดบความรความสามารถและการแตงตงในการดำารงตำาแหนงทสงขน

คนท 15 รายได

คนท 16 รายไดทมนคง

31

คนท 17 รายไดและความกาวหนาในอาชพ

คนท 18 รายไดและตำาแหนงทสงขน

คนท 19 รายไดและความกาวหนาในเสนทางอาชพ

คนท 20 รายไดและตำาแหนงทสงขน

ดงนนปจจยทกำาหนดการพฒนาเสนทางอาชพของขาราชการคอการทมรายไดทมนคงและตำาแหนงงานทสงขน สงผลใหการทำางานนนมความกาวหนามากยงขน รวมถงการไดรบสวสดการทด ในขณะทขาราชการบางคนกลาววา การทมกำาลงใจ แรงจงใจ และความหวงในการทำางาน ทำาใหรสกมแรงผลกดนในการทำางานใหประสบผลสำาเรจ แตปจจยสำาคญอกอยางหนงในการพฒนาเสนทางอาชพของระบบราชการไทยคอระบบอปถมภหรอระบบเสนสายนนเองซงเปนสงทตองยอมรบอยางหนงวาองคกรราชการหลายองคกรยงมระบบเสนสายในการพจารณาคดเลอกใหดำารงตำาแหนงทสงขน ซงเปนปจจยหลกทกำาหนดในการพฒนาเสนทางอาชพของขาราชการสวนปจจยรองลงมานนคอความรความสามารถในการปฏบตงาน ในขณะทขาราชการบางคนกลาววา ปจจยทกำาหนดการพฒนาเสนทาง“อาชพของขาราชการนนคอการปฏบตงานทดและการพฒนาระบบอปถมภซงหมายถงการอปถมภคนด คนขยนไมใชระบบเสนสาย

(๓) ท�นมคว�มตองก�รทจะใหมก�รพฒน�ทกษะคว�มรคว�มส�ม�รถโดยก�รจดฝกอบรมหรอไม อย�งไร

คนท 1 ตองการใหมการฝกอบรมในหลายอาชพททำางาน

32

คนท 2 ตองการเพราะการอบรมจะทำาใหผทไดรบการอบรมฝกฝนในสงใหมๆ ดๆ ซงเปนปจจยหนงททำาใหการพฒนาการทำางานใหรวดเรวและมประสทธภาพมากขน

คนท 3 การฝกอบรมทจำาเปนคอ การอบรมเรองการเงน พสด การจดซอจดจาง เพราะวาผดำาเนนงานตองรระเบยบทชดเจนจงจะสามารถดำาเนนการได อยางมประสทธภาพและไมเสยงตอการทำางานผดระเบยบการเงนการคลง

คนท 4 ควรมการอบรมอยางนอยปละ 1 ครง ทงผบรหารและผปฏบตงาน ทงนเพอใหเปนชองทางในการแลกเปลยนเรยนร และพฒนาความสมพนธตอกนพรอมรบฟงปญหาอปสรรคหรอการถอดบทเรยนเพอนำาไปปรบปรงแกไขตอไป

คนท 5 ปจจบนมการฝกอบรมมากมายหลายหนวยงานจดอบรมความรตางๆ มากจนขาราชการไมมเวลาจะทำางาน มการอบรมแตไมไดมาปฏบตกไมเปนประโยชน

คนท 6 เปนวธการหนงทจะสามารถเพมพนความรใหบคลากรในองคกรอกทงยงสามารถปรบเปลยนวธคดการทำางานเพอมงสเปาหมายขององคกรไดอยางแทจรงแตตองควบคไปกบการอบรมดานคณธรรมจรยธรรมดวย

คนท 7 ตองการเพราะการฝกอบรมยงเปนสงสำาคญในการพฒนาทกษะความรความสามารถ

คนท 8 .ใหมการจดอบรมโดยมการทำาวจย และพฒนาหลกสตร องคความรตางๆ

33

คนท 9 ควรมการจดอบรมโดยใหขาราชการทกคนมความรรอบดานในการทำางาน ทำางานดานการบรหารและการปฏบตงานทด

คนท 10 ตองการใหมการจดฝกอบรม โดยเชญวทยากรทางเอกชนและธรกจทประสบผลสำาเรจในแตสาขาและใหมการฝกอบรมโดยมการใหหลก POSCORB มาประยกตใชใหเกดประโยชนและเครองมอททนสมยประกอบในการดำาเนนงาน

คนท 11 เหนควรใหมการพฒนาอยเรอยๆอยางสมำาเสมอโดยเนนฝกปฏบตใหมากๆเพอความชำานาญและเนนดงานในสถานทจรง สถานททประสบความสำาเรจ สามารถเปนแบบอยางได

คนท 12 ตองการใหมเพราะจะเปนการพฒนาบคคลอยางนอยปละ ๒ ครง

คนท 13 ตองการใหมการฝกอบรมเพอการพฒนาการเรยนรความเขาใจทกษะและทศนะคตอยางสมำาเสมอ รวมทงการพฒนาทกษะการทำางานเปนทม

คนท 14 ฝกอบรมจำาเปนตองจดใหมอยางตอเนอง

คนท 15 ตองการเพอทบคคลากรในหนวยงานจะไดมความรใหมและเปลยนแนวความคดใหถกตอง

คนท 16 มความตองการฯ โดยการจดสมมนาแลกเปลยนเรยนรงาน

คนท 17 มความตองการฯ โดยการจดฝกอบรมเพอบคลากรในหนวยงานจะไดมความรใหมๆ

คนท 18 มความตองการฯ โดยการจดฝกอบรมในรปแบบของการจดสมมนาแลกเปลยนเรยนรงาน

34

คนท 19 ตองการใหมการจดอบรมในดานทสนใจ ตามความประสงคของผทสนใจโดยไมจำากดโควตา เชน หลกสตรนายอำาเภอและหลกสตรสบสวนสอบสวน

คนท 20 ตองการใหมการพฒนาทกษะความรความสามารถโดยการจดในรปแบบสมมนา

ดงนนขาราชการสวนใหญมความตองการทจะใหมการจดอบรมโดยการจดในรปแบบการสมมนาแลกเปลยนเรยนรงานใหมๆ นอกสถานท เนนการดงานในสถานทจรง เพอใหขาราชการทกคนมการพฒนาความร ความสามารถรอบดานในการทำางานและการปฏบตงานทดอยางสมำาเสมอ รวมทงการพฒนาทกษะการทำางานเปนทม ซงควรมอยางนอยปละ 1-2 ครง ตามความประสงคของผทสนใจโดยไมจำากดโควตา ทงนเพอใหเปนชองทางในการแลกเปลยนเรยนรและพฒนาความสมพนธตอกนพรอมรบฟงปญหาอปสรรคหรอการถอดบทเรยนเพอนำาไปปรบปรงแกไขตอไป ในขณะทบางสวนกลาววา ตอ“งการใหมการจดฝกอบรม โดยเชญวทยากรทางเอกชนและธรกจทประสบผลสำาเรจในแตสาขาและใหมการฝกอบรมโดยมการใหหลก POSCORB มาประยกตใชใหเกดประโยชนและเครองมอททนสมยประกอบในการดำาเนนงาน หรอ ใหมการจดอบรมโดยมการทำาวจย ” “และพฒนาหลกสตรหรอองคความรตางๆเพมขนใหกบองคกร

(4) ขอเสนอแนะคนท 2 การพฒนาอาชพของบคคลจะตองไดรบการเรยนรเพมทกษะ

ประกอบกบจะตองมความขยน หมนเพยร อดทน และใชเหตผล จะทำาใหการอานสำาเรจชวตมความสข

คนท 3 อยากใหมระบบคณธรรมใหมากกวา

35

คนท 6 ในการสรางความเจรญกาวหนาในอาชพราชการนน มปจจยหลายๆดานไมวาจะเปนองคความร บคลกภาพ สภาพแวดลอม นโยบายของรฐบาล ตนสงกด เปนตน แตสงสำาคญทละเลยไมไดกคอ การเปนทยอมรบของผบงคบบญชา เพอนรวมงาน ผใตบงคบบญชา และพนองประชาชน ถาขาราชการคนใดมปจจยตางๆเหลาน แนนอนทสดความสำาเรจยอมตามมา

คนท 7 - การทำางานโดยไดรบความรวมมอจากทกภาคสวน ทงคนในองคกร (ผรวมงาน)และประชาน

- งานทกงานจะตองสำาเรจ ตามเปาประสงคและสรางความพงพอใจแกประชาชน

คนท 8 สำานกงานตองเปนแหลงหรอศนยรวมของการพฒนาอาชพควบคกบองคความร

คนท 9 ขาราชการเปนอาชพทมนคงเพราะรฐมสวสดการทด และสงสำาคญคอองคภาครฐตองสนบสนนคนดใหเปนผนำา จงจะสามารถนำาองคกรไปสความสำาเรจ

คนท 12 อยากใหดแลเรองสวสดการมากกวานเพอเปนการพฒนาตวชวดใหดขน

คนท 13 อาชพของขาราชการบางประเภท มกถกมองวาเปนอาชพทไมมลกษณะของวชาชพ แตอาชพรบราชการของฝายปกครองเปนการทำางานในลกษณะของทกกระทรวง ซงเปนภาระหนกสำาหรบขาราชการบางประเภทไมสอดคลองกบผลตอบแทนทไดรบ จงทำาใหเสนทางอาชพของขาราชการฝายปกครองขาดแรงจงใจ ดงนนสวนสำาคญทชวยสรางแรงปรารถนาในตวของ

36

ขาราชการเอง กคอองคกรจะตองมกระบวนการพฒนาบคลกรและเสนทางอาชพทมความเปนธรรม

คนท 14 การพฒนาประสทธภาพการทำางานของภาครฐจำาเปนตองพฒนาบคลากรใหมความสามารถในดานเทคโนโลยการสอสารและสารสนเทศททนสมยเพอเปนชองทางตดตอสอสารทรวดเรวกบประชาชนทำาใหเขาถงปญหาความตองการและสามารถแกไขปญหาตางๆไดอยางรวดเรว

บทท 5สรป อภปร�ยผล และขอเสนอแนะ

37

การศกษาเรอง ความตองการในการพฒนาเสนทางอาชพ“ของขาราชการในองคกร กรณศกษา ขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส มวตถประสงคในการศกษาทงหมด ” 2 ประการ คอ 1.เพอศกษาถงความตองการในการพฒนาเสนทางอาชพของขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส 2.เพอศกษาถงปจจยทกำาหนดการพฒนาในเสนทางอาชพของขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส ในการดำาเนนการวจย ผวจยใชวธการวจยเชงคณภาพโดยมกลมเปาหมายคอ ขาราชการ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส 20 คน โดยใชวธการคนควาขอมลผานงานวจยทเกยวของและการใชวธการสมภาษณ

อภปร�ยผลก�รศกษ�

ผลการศกษาโครงงานฉบบน ผวจยไดสรปผลการศกษาออกเปน 2 สวน จากวตถประสงคของการศกษา ดงน

สวนท 1 คว�มตองก�รในก�รพฒน�เสนท�อ�ชพ ณ ททำ�ก�รปกครองจงหวดนร�ธว�ส

สมมตฐ�น คอ ข�ร�ชก�ร ณ ททำ�ก�รปกครองจงหวดนร�ธว�ส มคว�มตองก�รทจะพฒน�เสนท�งอ�ชพทแตกต�งกน

จากผลการศกษาความตองการในการพฒนาเสนทางอาชพของขาราชการ มความตองการทจะพฒนาเสนทางอาชพทแตกตางกนคอ 1. ความตองการภายในตวบคคล 2. ความตองการของงาน 3. ความตองการภายในองคกร

38

จ�กผลก�รศกษ�คว�มตองก�รในก�รพฒน�เสนท�งอ�ชพของข�ร�ชก�ร ด�นคว�มตองก�รทจะพฒน�เสนท�งอ�ชพภ�ยในตวบคคล พบวา ขาราชการสวนใหญมความปรารถนาทจะแสวงหาความรใหมๆ เพอเพมความรความสมารถใหกบตนเอง ทงการพฒนาศกยภาพของตนเองผานการปฏบตงานจรงโดยเฉพาะการคดเชงวเคราะหและการจดระบบความคด มความทมเทในการทำางานเปนอยางดมการแบงเวลาในการทำางานทไดรบมอบหมายใหเหมาะสมนำาไปสความกาวหนาของงานและตำาแหนงงานพรอมมรายไดทสงขนทำาใหสามารถสรางบาน ซอรถได ในขณะทขาราชการบางคนกบอกวาเทาทมอยทกวนนกถอวาเพยงพอแลว เพยงแตวาตองการมสขภาพทแขงแรง ไดรบสทธประโยชนและสวสดการทด เชน เงนประจำาตำาแหนงเพอใชเปนแรงจงใจในการปฏบตงาน ซงมความสอดคลองกบทฤษฎลำาดบขนความตองการของมาสโลว (Maslow need hierarchy) อบราฮม มาสโลว (2552) กลาววา บคคลมความตองการทไมสนสดและเมอความตองการไดรบ“การตอบสนองแลว ความตองการในสงอนๆ จะเขามาแทนทจะไมมทสนสด ความตองการทไดรบการตอบสนองแลวจะไมเปนสงจงใจอก เวนแตวามความตองการขนอก”

จ�กผลก�รศกษ�ถงคว�มตองก�รในก�รพฒน�เสนท�งอ�ชพของข�ร�ชก�ร ด�นคว�มตองก�รของง�น พบวา ขาราชการสวนใหญตองการทจะไดรบงานทตรงกบความร ความสามารถและตำาแหนงงานของตนเองตามโครงสรางงานทรบผดชอบอยางชดเจน Put the right man in the right job โดยทสามารถสราง

39

ความชำานาญเฉพาะดานในการทำางานและงานทไดรบนนไมสลบซบซอนมากจนเกนไป เพอใหการดำาเนนงานเปนไปอยางมประสทธภาพ ในขณะทขาราชการบางคนกลาววา ตอนนมงานทมนคงอยแลว “เหลอแตเพยงการฝกทกษะในบางเรองทตองใชความรความสามารถเพมเตมและมความตองการทจะใหขาราชการมความรหลากหลายสาขาเพอใหสามารถปฏบตงานไดทกดาน ซงขาราชการบางคนก”ตองการทจะมความเปนอยทดและการแกไขปญหาความเดอดรอนเรงดวนของประชาชน เชน ดานโครงสรางพนฐาน ระบบสาธารณปโภค อาชพ รายได และการใชชวตประจำาวนของประชาชน “นำาไหล ไฟสวาง ทางด เปนตน ซงมความสอดคลองกบทฤษฎความ”คาดหวงของ (Portor and lawler) ทไดใหความสำาคญกบความคาดหวงในรางวล ทพนกงานจะไดรบอยางเทาเทยมกนซงทำาใหพนกงานพงพอใจ พนกงานจะคำานงถงคณคาของรางวลทจะไดรบ และพจารณาความเปนไปไดทจะไดรบรางวล

จ�กผลก�รศกษ�ถงคว�มตองก�รในก�รพฒน�เสนท�งอ�ชพของข�ร�ชก�ร ด�นคว�มตองก�รภ�ยในองคกร พบว� ขาราชการสวนใหญตองการใหองคกรสรางทมงานทมประสทธภาพ มความตงใจในการทำางานรวมกนอยางเปน Team Work ซงมอดมคตและมแนวคดในการแกไขปญหาโดยคำานงถงความเดอดรอนของประชาชนเปนทตง (ดงปณธาน บำาบดทกข บำารงสข“ ”) ทงนจะตองไดรบความรวมมอจากทกภาคสวน ไมวาจะเปนบคคลททำางานดวยกน ทงคนในองคกร (ผรวมงาน) ประชาชน และไดรบความไววางใจจากผบงคบบญชาซงหมายความวาภายในองคกรจะตองมความรก ความสามคค สรางความเขาใจกบทกๆคน ทกระดบ

40

การทำางาน และสงทสำาคญทสดคองานทกงานจะตองไดรบความสำาเรจ ตามเปาประสงคทวางไวทำาใหประชาชนเกดความพงพอใจ

เพอสรางความกาวหนาในสายงานอาชพพรอมทงตองการความเสมอภาคและความเปนธรรมภายในองคกรจะตองมการแลกเปลยนเรยนรงานแตละงานภายในองคกร เพอใหสามารถปรบเปลยนงานกนได และมการวดผลงานดวยใจสจรตโดยทไมมการแบงสายเลอด ในขณะทขาราชการบางสวนนนตองการทจะใหมการพฒนาปรบปรงโครงสรางและระบบการทำางานใหมประสทธภาพมากยงขน โดยการนำาหลกของการจดการเชงกลยทธมาปรบใชใหเกดประโยชนเพอใหองคกรจดทำา Road map การพฒนาบคลากรในแตละสายงานใหสอดคลองตอการพฒนายคใหมและทนตอโลกสากลทมการเปลยนแปลงพรอมทงมความพรอมทางดานเทคโนโลยและองคกรสามารถเปนตวอยางทดใหกบองคกรอนๆได นอกจากนขาราชการภายในองคกรตองการใหองคกรดแลสวสดการใหครอบคลมในทกๆดาน เชน สถานททำางาน สภาพแวดลอมใหเอออำานวยตอการทำางานใหมากทสด เพอทจะใหองคกรบรรลเปาหมายตามทฤษฎความตองการเปาหมาย (Needs – Goal theory) หมายถงทฤษฎทเกยวกบพฤตกรรมของบคคลโดยการจงใจบคคลเกดความตองการ ความตองการทำาใหบคคลแสดงพฤตกรรมออกมาเพอตอบสนองตอความตองการตามเปาหมายนน เมอบคคลไดรบการตอบสนองแลว กจะทำาใหความตองการลดนอยลง เชนเดยวกบการทำางานในองคกร เชน เมอบคคลมความตองการความสำาเรจกาวหนาในอาชพ กจะทำาใหบคคลแสดงพฤตกรรมทตอบสนองตอความตองการนน เชน ทำางานมากขน รบผดชอบมากขนเพอตอบสนองความตองการนนเอง ความตองการของบคคลเปนเรองสำาคญทผบรหารทำาความเขาใจความตองการของบคคลโดยการตอบสนองในรางวลทพนกงานตองการ กจะสามารถจงใจพนกงานได เชนการจายคาตอบแทน การ

41

ใหสวสดการทดจะเปนทลอใจใหแสดงพฤตกรรมทผบรหารตองการใหทำา

สวนท 2 ปจจยทกำ�หนดก�รพฒน�ในเสนท�งอ�ชพของข�ร�ชก�ร ณ ททำ�ก�รปกครองจงหวดนร�ธว�ส

จ�กผลก�รศกษ�ถงปจจยทกำ�หนดก�รพฒน�ในเสนท�งอ�ชพของข�ร�ชก�ร ณ ททำ�ก�รปกครองจงหวดนร�ธว�ส พบวา ขาราชการสวนใหญคดวาปจจยทกำาหนดการพฒนาในเสนทางอาชพ คอ การทมรายไดทมนคงและตำาแหนงงานทสงขน เพราะสงผลใหการทำางานนนมความกาวหนามากยงขน รวมถงการไดรบสวสดการทด ในขณะทขาราชการบางคนกลาววา การทมกำาลงใจ แรงจงใจ และความหวงในการทำางาน ทำาใหรสกมแรงผลกดนในการทำางานใหประสบผลสำาเรจ ตามทฤษฎเกยวกบกระบวนการจงใจ แตปจจยสำาคญอกอยางหนงในการพฒนาเสนทางอาชพของระบบราชการไทยคอระบบอปถมภหรอระบบเสนสายนนเองซงเปนสงทตองยอมรบอยางหนงวาองคกรราชการหลายองคกรยงมระบบเสนสายในการพจารณาคดเลอกใหดำารงตำาแหนงทสงขน ซงเปนปจจยหลกทกำาหนดในการพฒนาเสนทางอาชพของขาราชการสวนปจจยรองลงมานนคอความรความสามารถในการปฏบตงาน ในขณะทขาราชการบางคนกลาววา ปจจยทกำาหนดการพฒนาเสนทางอาชพ“ของขาราชการนนคอการปฏบตงานทดและการพฒนาระบบอปถมภซงหมายถงการอปถมภคนด คนขยนไมใชระบบเสนสาย

42

จากการศกษาเพมเตม ท�นมคว�มตองก�รทจะใหมก�รพฒน�ทกษะคว�มรคว�มส�ม�รถโดยก�รจดฝกอบรมหรอไม อย�งไร

ผลการศกษา พบวา ขาราชการสวนใหญนนมความตองการทจะใหมการจดอบรมโดยการจดในรปแบบการสมมนาแลกเปลยนเรยนรงานใหมๆ นอกสถานท เนนการดงานในสถานทจรง เพอใหขาราชการทกคนมการพฒนาความร ความสามารถรอบดานในการทำางานและการปฏบตงานทดอยางสมำาเสมอ รวมทงการพฒนาทกษะการทำางานเปนทม ซงควรมอยางนอยปละ 1-2 ครง ตามความประสงคของผทสนใจโดยไมจำากดโควตา ทงนเพอใหเปนชองทางในการแลกเปลยนเรยนรและพฒนาความสมพนธตอกนพรอมรบฟงปญหาอปสรรคหรอการถอดบทเรยนเพอนำาไปปรบปรงแกไขตอไป ในขณะทบางสวนกลาววา ตองการใหมการจดฝกอบรม โดยเชญ“วทยากรทางเอกชนและธรกจทประสบผลสำาเรจในแตสาขาและใหมการฝกอบรมโดยมการใหหลก POSCORB มาประยกตใชใหเกดประโยชนและเครองมอททนสมยประกอบในการดำาเนนงาน หรอ ”ใหมการจดอบรมโดยมการทำาวจย และพฒนาหลกสตรหรอองค“

ความรตางๆเพมขนใหกบองคกรตามทฤษฎ : กระบวนการบรหาร POSDCoRB

ดงนนสรปไดวาขาราชการมความตองการในการฝกอบรมและพฒนาความรความสามารถในเสนทางอาชพ เพอตอบสนองความตองการขององคกรและสามารถทจะดำาเนนงานไดอยางถกตองตามเปาหมายขององคกรและนำาผลทไดมาใชเปนแนวทางในการสรางรปแบบโครงการพฒนาและฝกอบรมใหแกขาราชการได

43

ขอเสนอแนะ1. ควรพฒนาอาชพของขาราชการใหไดรบการเรยนร เพมทกษะ

ประกอบกบมความขยน หมนเพยร อดทน และใชเหตผล2. ควรพฒนาระบบคณธรรมใหกบขาราชการ3. การสรางความเจรญกาวหนาในอาชพราชการ ควรมปจจย

หลายๆดานไมวาจะเปนองคความร บคลกภาพ สภาพแวดลอม นโยบายของรฐบาล ตนสงกด เปนตน

4. การทำางานควรไดรบความรวมมอจากทกภาคสวน ทงคนในองคกรและประชาชน

5. สำานกงานควรเปนแหลงหรอศนยรวมของการพฒนาอาชพควบคกบองคความร

6. องคกรภาครฐควรสนบสนนคนดใหเปนผนำา จงจะสามารถนำาองคกรไปสความสำาเรจ

7. ควรดแลเรองสวสดการเพอเปนการพฒนาตวชวดใหดขน8. ควรพฒนาบคคลกรดานเทคโนโลยการสอสารและสารสนเทศท

ทนสมยเพอเปนชองทางตดตอสอสารทรวดเรวกบประชาชนทำาใหเขาถงปญหาความตองการและสามารถแกไขปญหาตางๆไดอยางรวดเรว

44

ร�ยง�นก�รปฏบตง�น

การปฏบตงานสหกจศกษาถอเปนกระบวนการจดกจกรรม การเรยน การสอนรวมกนระหวางมหาวทยาลยกบสถานประกอบการ โดยมงใหนกศกษาไดฝกประสบการณตรงตามวชาทตนกำาลงศกษาอยทไดกระทำาควบคกนมาพรอมทงใหนกศกษามเจตคตทดตอวชาชพของตนเอง นอกจากนนกศกษายงสามารถนำาเอาทฤษฏทไดจากการเรยนในรายวชาตางๆไปประยกตใชในภาคปฏบต ซงถอเปนโอกาสทสำาคญในการปฏบตงานภายใตการแนะนำาของผบงคบบญชาและอาจารยทปรกษา นกศกษาสามารถปฏบตตนไดอยางถกตองเหมาะสมกบวชาชพของตน ซงสงเหลานสงผลตอการผลตบณฑตทมคณภาพและตรงกบความตองการขององคกรตางๆรวมถงสามารถตอบสนองความตองการขององคกรตางๆได ทงยงสามารถใหนกศกษาปรบตวไดอยางรวดเรวและเหมาะสมกาวทนเทคโนโลย การปฏบตงานสหกจศกษาในครงนทำาใหนกศกษามทกษะ มความร ความสามารถในการปฏบตงานในองคกรไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลกอเกดประโยชนสงสดตอองคกรและตนเองไดอยางเหมาะสม

วตถประสงคก�รปฏบตง�น

1. เพอนำาความรทไดศกษามานำามาใชในการปฏบตงานตามทไดรบมอบหมายและรบผดชอบได

45

2. เพอฝกฝนทกษะดานตางๆในการทำางานและสามารถพฒนาตนเองใหมศกยภาพในการศกษายงขน

3. เพอใหตนเองไดเรยนร ชวตการทำางานเปนทมในหนวยงานตางๆได

4. เพอปรบเปลยนพฤตกรรมจากการศกษาใหเปนรปแบบของการปฏบตงานทแทจรงได

5. เพอเรยนรประสบการณการทำางานในหนวยงานตางๆและเปนแนวทางในการพฒนาปรบปรงการทำางานของตนเองในอนาคตตอไป

ประวตและรายละเอยดสำานกงาน

ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส เปนองคกรทางราชการสงกด กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย โดยแบงการทำางานออกเปน 3 กลม คอ กลมงานปกครอง กลมงานความมนคง กลมงานการเงนและบญช รวมถงการดำาเนนการในการชวยเหลอเยยวยาผไดรบผลกระทบจากเหตการณความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใต ภายใตการควบคมการประสานงานของศนยปฏบตการชวยเหลอเยยวยาจงหวด และรวมถงการดำาเนนการตามนโยบายของรฐบาลในการขจดปญหายาเสพตดในพนท โดยการควบคมและการประสานงานของศนยอำานวยการพลงแผนดนเอาชนะยาเสพตด ซง

46

ภารกจขององคกรมงมนทจะบำาบดทกขบำารงสขใหกบประชาชน เพอใหประชาชนมความมนคงอยางยงยนในการดำารงชวตอยางแทจรง

แผนทตง ถนนศนยราชการ ตำาบลโคกเคยน อำาเภอเมองนราธวาส จงหวดนราธวาส

วสยทศน (Vision)

วสยทศนเปนเขมทศเพอใชเปนเสนทางในการพฒนากรมการปกครองไปสเปาหมายทมงหวงในอนาคต ดงน“องคกรหลกของช�ต ในก�รบรณ�ก�รก�รบรห�รร�ชก�ร ก�รบรก�ร และก�รรกษ�คว�มสงบเรยบรอยและคว�มมนคงภ�ยใน

47

ทกระดบในพนทใหเขมแขงบนฐ�นธรรม�ภบ�ล ทประช�ชนเชอมน และศรทธ�”คำ�นย�มวสยทศน

องคกรหลกของช�ต ในก�รบรณ�ก�รก�รบรห�รร�ชก�รทกระดบในพนทใหเขมแขงบนฐ�นธรรม�ภบ�ลหม�ยถง คว�มสมบรณดวยองคประกอบ ดงน

๑. สวนราชการในระดบอำาเภอไดรบการเสรมสรางและพฒนาสองคกรสมรรถนะสง มระบบการบรหารจดการภายในทมความเปนเลศ โดยใชเกณฑรางวลคณภาพแหงชาตเปนแนวทางการพฒนา

๒. เปนแกนกลางในการเชอมโยง และประสานนโยบายการพฒนาของประเทศ และนโยบายรฐบาลสการปฏบตในระดบพนท

๓. สวนราชการในระดบภมภาค และทองถน ไดรบการกากบดแล ตรวจสอบ ถวงดล อยางมประสทธภาพตามภารกจ และกฎหมายทเกยวของกบอานาจ หนาท และความรบผดชอบของกรมการปกครอง

องคกรหลกของช�ต ในก�รบรณ�ก�รก�รบรก�รทกระดบในพนทใหเขมแขงบนฐ�นธรรม�ภบ�ล หม�ยถง คว�มสมบรณดวยองคประกอบ ดงน

๑. ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ และระบบฐานขอมลในการปฏบตงานของกรมการปกครองมความทนสมย เชอมโยงกบภาคทกภาคสวนอยางมประสทธภาพ รองรบการพฒนาการบรการสระดบสากล

48

๒. มนวตกรรมดานการบรการทตอบสนองตอการพฒนาพนท การเตบโตของประเทศ และความตองการของประชาชน รวมถงผรบบรการภายในประเทศ และตางประเทศ

๓. ระบบการบรการยดพนทเปนฐาน ประชาชนเปนศนยกลาง ประชาชนมสวนรวมในการพฒนาการบรการระบบการบรการมความหลากหลาย ทนสมย รองรบการพฒนาสประชาคมอาเซยนอยางมประสทธภาพ

๔. ประชาชนไดรบการคมครองสทธ และเขาถงบรการดวยความสะดวก รวดเรว ทวถง เทาเทยม และเปนธรรม

๕. ระบบฐานขอมลทกระดบมความถกตอง ทนสมย มคณภาพรองรบการบรการของประเทศและพนทและตอบสนองการบรการประชาชนไดอยางมประสทธภาพสงสด

องคกรหลกของช�ต ในก�รบรณ�ก�รก�รรกษ�คว�มสงบเรยบรอย และคว�มมนคงภ�ยในทกระดบในพนทใหเขมแขงบนฐ�นธรรม�ภบ�ล หม�ยถงคว�มสมบรณดวยองคประกอบ ดงน

๑. กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ ไดรบการปรบปรง พฒนาใหมความทนสมย รองรบการเปลยนแปลงตอบสนองตอการปฏบตภารกจ สนบสนนการพฒนาประเทศและพนทอยางเหมาะสม

๒. ระบบฐานขอมล ระบบการปฏบตงานดานยทธวธและการขาวมประสทธภาพสง มการนาไปใช

49

เพอประโยชนสงสดในการสนบสนนภารกจดานการรกษาความสงบเรยบรอยและความมนคงภายในเชงพนทและการพฒนาประเทศในทกมต

๓. การอานวยความเปนธรรมใหแกประชาชนอยางทวถง และมประสทธภาพ

๔. การบงคบใชกฎหมายอยางเปนธรรม ยดมนบนหลกนตธรรม เพอใหเกดความสงบสข เรยบรอยในพนท

๕. พนทจงหวดชายแดนภาคใต พนทชายแดน และพนทเสยงมความสงบเรยบรอย ประชาชนไดรบการดแลคมครอง พฒนาเปนพนทหมบานปลอดภย

ประช�ชนเชอมน และศรทธ� หม�ยถงคว�มสมบรณดวยองคประกอบ ดงน

๑. อำาเภอมศกยภาพในการแกไขปญหาในพนท มการตรวจสอบและถวงดลกระบวนการยตธรรมในพนทอยางมประสทธภาพ ประชาชนใหการยอมรบวาเปนหลกในการบาบดทกข บารงสข อยางแทจรง

๒. ประชาชนมสวนรวมในภารกจดานการพฒนา ดานการอานวยความเปนธรรม และการรกษาความสงบเรยบรอยในระดบพนท

๓. ผบรหาร และบคลากรของกรมการปกครองมสมรรถนะสง ยดมนในหลกนตธรรม คณธรรมจรยธรรม และคานยมในการทางานขององคกรอยางเขมแขง

๔. เครอขายในระดบพนทพรอมใจทางานอยางมจตสานกรวมในการพฒนาพนท

50

๕. หนวยงานทกระดบของกรมการปกครองมความเปนเลศ ยดหลกธรรมาภบาลในการปฏบตราชการและพรอมพฒนาสเกณฑรางวลคณภาพการบรหารจดการภาครฐ

พนธกจ (Mission)พนธกจเปนกรอบในการดาเนนงานตามภารกจของกรมการ

ปกครอง และภารกจการพฒนาไปสวสยทศน ประกอบดวย ๕ พนธกจ ดงน

๑. อานวยการ บงคบใชกฎหมาย การตรวจสอบถวงดล ในดานการรกษาความสงบเรยบรอยและความมนคงภายใน การอานวยความเปนธรรมในภารกจกรมการปกครอง

๒. บรการประชาชนดานงานทะเบยนราษฎร บตรประจาตวประชาชน ทะเบยนทวไป และทะเบยนอนๆ ทเกยวของกบการรกษาความสงบเรยบรอยและความมนคงภายใน

๓. บรหารจดการระบบเทคโนโลยการปฏบตงาน และระบบฐานขอมลกลางใหมคณภาพเพอการใชประโยชนรวมกนอยางบรณาการของภาครฐและภาคเอกชน

๔. บรณาการการบรหารราชการ การปกครองทองท การบรการ การรกษาความสงบเรยบรอยและความมนคงภายในทกระดบในพนทใหสอดคลองกบความตองการของประชาชน นโยบายรฐบาล และการพฒนาประเทศ

๕. พฒนาองคกรใหมสมรรถนะสง บนฐานธรรมาภบาล

ประเดนยทธศ�สตร (Strategic Issue)

51

ประเดนยทธศาสตร เปนประเดนหลกทสาคญ หรอเปนวาระหลกในการพฒนาตามกรอบของแผนยทธศาสตร ทจะพฒนาดวยวธการทางยทธศาสตรสผลสมฤทธสงสดตามทกาหนดไวในวสยทศนประกอบดวย ๕ ประเดนยทธศาสตร ดงน

๑. การเสรมสรางความมนคงภายในทกระดบในพนทใหเขมแขง มเอกภาพ

๒. การรกษาความสงบเรยบรอย และอานวยความเปนธรรม ใหสงคมสงบสข

๓. การพฒนาระบบการบรการใหทนสมย มคณภาพ รองรบการเปลยนแปลง พรอมเขาสประชาคมอาเซยน

๔. การพฒนาและเพมประสทธภาพการบรหารจดการแบบบรณาการในพนทใหเขมแขง

๕. การเสรมสรางการบรหารจดการสความเปนเลศ และพฒนาบคลากรสความเปนสากล

เป�ประสงค (Goal)เปาประสงคเปนผลสมฤทธของการดาเนนงานตามประเดน

ยทธศาสตร โดยมเปาประสงคหลก ๗ เปาประสงคตามประเดนยทธศาสตร ดงน

๑. ระบบการจดการภารกจดานความมนคงภายในทกระดบในพนทมความเขมแขง มมาตรฐานทด

52

๒. ประชาชนในพนทมความปรองดองสมานฉนท ชมชนมความเขมแขงในการรกษาความสงบเรยบรอยและปญหาความไมสงบในพนทลดลง

๓. ระบบงานอานวยความเปนธรรมมมาตรฐาน เปนทพงของประชาชน

๔. ผรบบรการมความพงพอใจในคณภาพการบรการ สวนราชการและภาคเอกชนมความเชอมนในคณภาพงานบรการของกรมการปกครอง

๕. อำาเภอมความเขมแขงเปนหนวยงานหลกในการบรณาการการบรหารราชการทกระดบในพนทใหสอดคลองกบบรบทการเปลยนแปลงและการพฒนาประเทศใหเกดผลสมฤทธตามเปาหมาย

๖. ระบบบรหารจดการของกรมการปกครองมความเปนเลศตามเกณฑคณภาพการบรหารจดการภาครฐมความทนสมยและเปนสากลพรอมสประชาคมอาเซยน

๗. บคลากรของกรมการปกครองมสมรรถนะสง มความสขในการปฏบตราชการ

ตำ�แหนงและลกษณะง�นทนกศกษ�ไดรบมอบหม�ยใหรบผดชอบ

ผชวยเจาพนกงานปกครองชำานาญงาน งานทไดรบมายหมายคอ งานธรการและงานสารบรรณ ทำาหนงสอบนทกขอความ การตดตอประสานงานระหวางองคกรภายในและภายนอก การจดเตรยม

53

งานประชม พมพหนงสอสง งานทะเบยนหนงสอเขา โครงการจงหวดเคลอนท

พนกง�นทปรกษ� นายกนรดน นเซง

ตำ�แหนง เจาพนกงานปกครองชำานาญงาน

งานธรการและงานสารบรรณ การจดทำาขอมลเพอการบรหาร การวางแผน การประชาสมพนธ การจดงานพธและงานประเพณตางๆ เปนตน

งานเกยวกบการควบคมกจการทมผลกระทบตอสงคม การอำานวยความเปนธรรม

งานทปฏบตเพมเตม

1. การพจารณาคดเลอกอหมามประจำาทกป2. การพจารณาคดเลอกโครงการสนบสนนการประกอบพธอม

เราะหแกเครอขายฮจญ3. การพจารณาคดเลอกตามโครงการคนดมคณธรรมเปน

ประจำาทกป

ระยะเวลาทปฏบตงาน ตงแต วนท 12 มกราคม พ.ศ. 2558 ถง เดอน เมษายน 2558

54

ร�ยละเอยดเกยวกบง�นทไดรบมอบหม�ย

ง�นหลก

ผชวยเจาพนกงานปกครองชำานาญงาน งานทไดรบมายหมายคอ งานธรการและงานสารบรรณ ทำาหนงสอบนทกขอความ การตดตอประสานงานระหวางองคกรภายในและภายนอก การจดเตรยมงานประชม พมพหนงสอสง งานทะเบยนหนงสอเขา โครงการจงหวดเคลอนท

ง�นรอง

งานเลกๆนอยๆ คอ งานถายเอกสารเพมเตม สงหนงสอ รวบรวมเอกสาร เตรยมหนงสอวาระการประชม

สรปผลก�รปฏบตง�น

- สงทค�ดหวง1. มความร ความเขาใจ ในระบบการประสานงานในดานตางๆได เชน การประสานงานกบผทมาตดตอราชการ2. มความเขาใจ ในระบบการประสานงานระหวางองคกรภายนอกได

55

4. ความเขาใจในระบบการทำางาน และกระบวนปฏบตงานภายในองคกร ตลอดจนการทำางานระหวางองคกรทจดอยในหนวยงานเดยวกน5. มการเรยนรถงการอยรวมกนภายในระบบการทำางานราชการได

- ประโยชนทไดรบจ�กก�รปฏบตง�น

ประโยชนตอตนเอง

1. ไดรบประสบการณจากการปฏบตงานสหกจ ณ ททำาการปกครองจงหวดนราธวาส ตลอดจนสามารถนำาไปประยกตใชในชวตประจำาวนไดจรง

2. ไดเรยนรและเขาใจในระบบการปฏบตงานระหวางองคกรภายในและภายนอกไดเปนอยางด

3. ไดเรยนร และเขาใจถงการดำาเนนชวตจรงในการปฏบตงาน โดยสามารถพฒนาศกยภาพของเราทมอยใหมทศนคตและมมมองทดขน และมความพรอมทจะปฏบตงานในอนาคตไดอยางมประสทธภาพ

4. ไดรบประสบการณจากการอยรวมกนในระบบงานราชการ และสามารถนำาไปประยกตใชในชวตประจำาวนได

ประโยชนตอสถ�นประกอบก�ร

56

1. รายงานทไดจดทำาขนนน สามารถนำาไปใชเพอเพมศกยภาพและสรางความสมพนธอนดภายในองคกร

2. รายงานทไดจดทำาขนนน สามารถทจะนำามาพจารณาในการจดฝกอบรมใหกบขาราชการไดเปนอยางด

3. นกศกษาสหกจศกษาสามารถลดภาระในการปฏบตงานของขาราชการไดในระดบหนงโดยททำาการปกครองจงหวดสามารถทจะปฏบตงานอนทสำาคญได

ประโยชนตอมห�วทย�ลย

1. นกศกษาสามารถปฏบตงานสหกจศกษาไดเปนอยางด จนไดรบคำายกยอง ชนชมจากสถานประกอบการสงผลใหมหาวทยาลยเปนทยอมรบของสถานประกอบการ

2. เปนการประชาสมพนธมหาวทยาลยใหบคคลภายนอกรจกมหาวทยาลยมากขน

3. เปนการถายทอดประสบการณจากพสนอง นกศกษาทผานการปฏบตงานสหกจศกษามาแลว สามารถทจะอธบายใหคำาแนะนำาแกรนนองได

- ประสบก�รณ/คว�มประทบใจ

ประสบการณทไดมาจากการปฏบตงานสหกจศกษาททำาการปกครองจงหวดนราธวาส นครงนมมากมาย ประการแรกทประทบใจ

57

มาก คอ ประสบการณจรงทหาซอทไหนไมได คอ พๆ ทกคนเปดโอกาสใหนกศกษาสหกจมการปฏบตงานจรง พรอมสอนงานอยางจรงจง เพอใหไดรบประสบการณการทำางานใหไดมากทสด และพๆพนกงานมความเปนกนเอง สงผลใหปฏบตงานสหกจสำาเรจลลวง ตามเปาหมายทวางไวและยงมความสขในการปฏบตงานสหกจในครงนดวยดตลอดมา ประการทสอง คอ ความประทบใจ ทพๆ ททำางานแตละกลมงานใหความเปนกนเองกบนกศกษาทปฏบตงานสหกจศกษาสงผลใหการปฏบตงานสหกจในครงนไดรบความสขแลละมมตรไมตรทดตอกนและกน

และสงทประทบใจมากทสดคอพๆ ไดยอมรบการปฏบตงานจรงของนกศกษารวมถงมการแนะนำาใหเขาไปทำางานทน

ปญห�และขอเสนอแนะ

จากการปฏบตงานในทำาการปกครองจงหวดนราธวาส ในครงน สงผลใหไดรบความรความเขาใจตางๆทจะนำามาเปนประสบการณในการทำางานตอไปในอนาคต การทไดปฏบตงานในกลมงานปกครองนนจดไดวาเปนการประยกตในสงทไดเคยเรยนรมาจากสถาบนการศกษาผนวกกบเอกสารตางๆทเกยวของ ซงในการปฏบตงานในครงนจะมปญหาและอปสรรคเพยงบางประการดงตอไปน

สถ�นประกอบก�ร

ปญหา

1. ไมเขาในถงความแตกตางระหวางสหกจศกษากบฝกงาน

58

ขอเสนอแนะ

1. ควรมรายละเอยดทชดเจนมากกวาน

นกศกษ�ปญหา

1. ทางคณะประสานงานกบนกศกษาลาชา2. ทางคณะไมมรายละเอยดของการปฏบตงานทชดเจน

ขอเสนอแนะ1. อยากใหทางคณะไดเตรยมความพรอมเกยวกบการ

ปฏบตสหกจในรนถดไปใหดกวาน2. อยากใหทางคณะไดชแจงรายละเอยดการปฏบตงาน

ใหชดเจนกวาน

59

บรรณ�นกรมจดาภา ปอมปอง. “คว�มก�วหน�ในอ�ชพข�ร�ชก�รสงกดกระทรวงมห�ดไทยจงหวดเชยงใหม” .

วทยานพนธปรญญารฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม, ๒๕๕๒

เนตรพณณา ยาวราช. ภ�วะผนำ�และผนำ�เชงกลยทธ. พมพครงท ๓. บรษท ทรปเพล กรป. ๒๕๕๒

แนวคดและทฤษฎLuther Gulick . (ออนไลน).แหลงทมาwww.bovisualize.wordpress.com/2013/01/29/ทฤษฎ - กระบวนการบรหาร -posdcorb (10 มนาคม 2558).

พทธพร ภกด. “ก�รศกษ�คว�มตองก�รพฒน�บคล�กร โดยก�รฝกอบรมครโรงเรยนศรสวสด

วทย�ค�ร จงหวดน�น” . ปรญญาศลปศาสตรบณฑต สาขาวชากราจดการธรกจทวไป

คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยศลปากร, ๒๕๕๑.

พรพฒน เฉลมธำารง. “คว�มตองก�รฝกอบรมของบคคลกรสงกดสำ�นกง�นวทย�เขต ส�รสนเทศเพชรบรมห�วทย�ลยศลป�กร” . ปรญญาศลปศาสตรบณฑต สาขาวชาการจดการธรกจทวไป คณะวทยาการ มหาวทยาลยศลปากร, ๒๕๕๐.อำานาวย กจเจรญ. “คว�มตองก�รในก�รพฒน�ตนเองของครในโรงเรยนสงกดฆมณฑลร�ชบร”.

วทยานพนธปรญญาตรศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร, 2547

60

ภ�คผนวก

61

ประมวลรปภ�พปฏบตง�นสหกจศกษ�

62

63

64

65

66

แบบสมภ�ษณเพอก�รวจย

เครองมอก�รวจยเชงคณภ�พ

เรอง คว�มตองก�รในก�รพฒน�เสนท�งอ�ชพของข�ร�ชก�รในองคกร กรณศกษ� ข�ร�ชก�ร ณ ททำ�ก�รปกครองจงหวดนร�ธว�ส

คำาถามสมภาษณ ขาราชการในองคกร ณ ททำาการปกครอง จงหวดนราธวาส

(๑) ท�นมคว�มตองก�รในก�รพฒน�เสนท�งอ�ชพอย�งไรบ�ง โดยแยกเปนประเดน ดงน

๑.๑ ความตองการภายในตวบคคล

๑.๒ ความตองการของงาน

๑.๓ ความตองการภายในองคกร

(๒) ท�นคดว�ปจจยใดบ�งทกำ�หนดก�รพฒน�เสนท�งอ�ชพของข�ร�ชก�ร

(๓) ท�นมคว�มตองก�รทจะใหมก�รพฒน�ทกษะคว�มรคว�มส�ม�รถโดยก�รจดฝกอบรมหรอไม อย�งไร

(๔) ขอเสนอแนะ