prins heerlijk prins heerlijk kan gespeeld worden voor iedereen vanaf 4 jaar. gemaakt door marijke...
TRANSCRIPT
Lesbrief Prins Heerlijk 1 poppentheater FATSNERRAN
Lesbrief bij de voorstelling
- Prins Heerlijk - Poppentheater Fatsnerran
Het verhaal over Zoetje, een
keukenprinses op zoek naar haar prins
met of zonder wit paard. Zal het Zoetje
lukken een prins te vinden? Soms lijkt
iets mooier dan het in het echt is. En
zoals het in sprookjes hoort blijken er
ook nog kikkers rond te springen die
misschien niet zijn wat ze lijken. Kortom
een ouderwets en toch modern sprookje.
En ze leefden nog lang en ….
Poppentheater FATSNERRAN speelt
deze productie in een klassiek ogende
setting. Met een handkar vol spullen
waaruit het decor en verhaal onder
handbereik ontstaan. Met aankleding uit
de tijd van Dickens wordt een eigentijds
verhaal gespeeld over een zoektocht naar
geluk. Een verhaal van alle tijden.
Met voor FATSNERRAN weer een geheel nieuwe manier van spelen met een andere
poppen-bewegingstechniek. Maar natuurlijk ook met de voor FATSNERRAN
kenmerkende zorg voor details, en afwerking van poppen en decor. Een herkenbaar
verhaal in een nieuwe vorm. Prins Heerlijk kan gespeeld worden voor iedereen vanaf 4
jaar.
Gemaakt door Marijke en Alexander Bauwens met muziek van Joram Bauwens en
Gerard van Amstel, kostuums van Truus de Kanter. Het affiche is getekend door Kien
Hertoghs en Frank de Winter maakte de foto’s.
Lesbrief Prins Heerlijk 2 poppentheater FATSNERRAN
Over theater en poppen
Poppenspel is een eeuwenoude theatervorm met vele kanten en mogelijkheden.
Natuurlijk de bekende poppenkast met Jan Klaassen en Katrijn maar ook complete
opera-uitvoeringen met ingewikkelde marionetten. Poppenspel is een theatervorm
waarbij "dode" materialen, objecten of figuren tot leven worden gewekt met de
bedoeling dit te laten zien aan anderen. Het publiek.
Poppenspel heeft tegenwoordig nogal snel de naam alleen voor kinderen te zijn. Dat
hoeft natuurlijk niet. In de geschiedenis zijn veel voorbeelden te vinden van poppenspel
dat juist alleen voor volwassenen werd en wordt vertoond. Maar poppenspel heeft wel
een heel bijzondere relatie met kinderen. Voor kinderen is het tot een bepaalde
leeftijd heel normaal dat voor volwassenen "dode” dingen een eigen leven leiden, een
eigen stem hebben. Voor hen leven de poppen waar ze zelf mee spelen ook echt. Hoewel
ze aan de andere kant ook heel goed weten dat de pop niet echt leeft. Ze zijn speler en
toeschouwer tegelijk. Dat geloven in de fantasie en tegelijkertijd weten van de realiteit
is heel natuurlijk.
Wat is er dan mooier dan een poppentheatervoorstelling waarin de poppen, die ze
kennen, een eigen leven leiden zonder dat zij zelf hoeven te spelen. Alleen toeschouwer
te zijn bij een vertoning die naadloos aansluit bij hun eigen fantasiewereld.
Poppenspel is een veelzijdige podiumkunst. Juist die veelzijdigheid maakt het ook heel
geschikt om er op verschillende manieren mee kennis te maken. Net als andere
theatervormen kun je er veel plezier aan beleven. leder op zijn of haar niveau. Met
eenvoudige middelen kan een leuke voorstelling gemaakt worden. Zeker met kinderen
zijn de resultaten vaak verbluffend.
In de voorstelling - Prins Heerlijk - wordt gebruik gemaakt van zgn. tafelpoppen. Maar
er zijn nog veel meer soorten poppen en in deze lesbrief worden verschillende soorten
poppen geïntroduceerd. Daarnaast ook een aantal verwerkingsopdrachten rond het
thema ‘beroepen’.
We wensen u veel plezier en succes,
Poppentheater FATSNERRAN uit Weesp
Marijke en Alexander Bauwens
Lesbrief Prins Heerlijk 3 poppentheater FATSNERRAN
Wat hoort bij wie? Weet je ook hun namen nog?
Lesbrief Prins Heerlijk 4 poppentheater FATSNERRAN
Toneelspelen met beroepen uitprinten, uitknippen en uitspelen.
Lesbrief Prins Heerlijk 5 poppentheater FATSNERRAN
Liedje, hier vind je een mp3 met de muziek, www.fatsnerran/voorstellingen/prinsheerlijk
Lesbrief Prins Heerlijk 6 poppentheater FATSNERRAN
Als ik later groot ben, teken jezelf zoals je er later in je werk
uitziet. Welke kleren en spullen horen daarbij?
Lesbrief Prins Heerlijk 7 poppentheater FATSNERRAN
kleurplaat
Lesbrief Prins Heerlijk 8 poppentheater FATSNERRAN
Poppen in soorten en maten...
Poppen zijn poppen. Levenloze dingen gemaakt van lappen, plastic, hout of noem maar op.
Toch zijn er belangrijke verschillen.
Als we over poppenspel praten, en dat doen we deze week, dan hebben we het over
speelpoppen, theaterpoppen. Poppen die bedacht en gemaakt zijn om er een voorstelling
mee te spelen. Poppen die alleen maar gemaakt worden als speelgoed of voor de sier
doen even niet mee.
In het poppenspel delen we speelpoppen meestal in naar de manier waarop ze gespeeld
worden:
1 HANDPOPPEN
2 STOKPOPPEN
3 DRAADPOPPEN / MARIONETTEN
4 SCHIMMENPOPPEN
Over die vier hoofdgroepen zullen we hieronder wat vertellen en laten zien.
1. HANDPOPPEN
Dat zijn de meest bekende van onze familie. Ook wel
bekend als poppenkastpoppen. In het Engels ook wel '-
glovepuppet' / handschoenpop genoemd omdat je 'm ook
zo aantrekt. Je steekt je hand in de jurk (poppenspelers
noemen dat meestal een sok) van de pop. Door nu je vin-
gers in de kop en de handjes te steken kun je de handpop
bewegen. Meestal je wijsvinger in de kop. Voor de hand-
jes gebruik je je duim en middelvinger. Dat is de meest
gemakkelijke en minst vermoeiende houding voor je hand.
Heb je wat meer geoefend probeer dan eens in het ene
handje in plaats van je middelvinger je pink te steken.
Dat kost wat meer moeite maar de pop ziet er een stuk
mooier uit. Niet zo krom. Vingers die je niet gebruikt
houd je zo plat mogelijk tegen je handpalm.
Handpop, gespeeld op de “makkelijke” manier
Lesbrief Prins Heerlijk 9 poppentheater FATSNERRAN
Handpoppen worden van oudsher meestal gebruikt in een poppenkast. Je weet wel;
zo'n huisje met een flink groot raam en een puntdak. Dat soort kasten is er nog heel
veel. Alleen in het theater zie je ze niet vaak meer. Een handpop is heel handig. Hij kan
bijvoorbeeld heel direct reageren op wat er gebeurt omdat hij ook direct verbonden is
met de speler. De pop zit als het ware aan je vast. Handpoppen kunnen ook heel
gemakkelijk voorwerpen oppakken, stoeien, dansen, knuffelen enz.
2. STOKPOPPEN
Handpoppen speel je boven je hoofd met bijna
gestrekte armen. Dat betekent dat als je een grotere
pop wilt spelen dan je arm lang is je iets anders moet
bedenken. Steek een stok in de kop van de pop en je
kunt net zo hoog als je wilt. Veel theaters gebruiken
dan ook beide technieken door elkaar (wij ook) omdat
je daardoor verschil kunt aanbrengen in groot en
klein.
De armen van een stokpop worden soms net als
handpoppen van binnenuit met de vingers
bewogen. Meestal moeten er toch ook stokjes aan de
handen gemaakt worden. Die stokken voor de handen
kunnen zowel onder de kleding als aan de buitenkant
zijn vastgemaakt.
Stokpop
Er zijn prachtige stokpoppen met benen en
ingewikkelde mogelijkheden om de kop te draaien en
te laten buigen. Dat kan allemaal omdat je onder de
sok van de pop alle bedieningsdraden of stokjes kunt
verstoppen. Zo zie je soms heel knappe poppen die van binnen meer weghebben van een
opengemaakt horloge.
Stokpoppen kunnen vaak heel mooi bewegen. Met één hand wordt de kop van de stokpop
bewogen terwijl met de andere hand één of twee poppenhanden worden gespeeld. Soms
moet een pop met twee spelers tegelijk worden gespeeld omdat er een beweging
gemaakt moet worden die heel moeilijk is. Dat betekent veel samen oefenen.
Stokpoppen kunnen niets oppakken. Alles wat een stokpop in zijn hand wil nemen moet
ook aan een stokje zitten. Draaien, omkijken en natuurlijk bewegen kunnen stokpoppen
vaak heel goed.
Lesbrief Prins Heerlijk 10 poppentheater FATSNERRAN
3. DRAADPOPPEN OF MARIONETTEN
Twee namen voor dezelfde pop. In het Frans heten alle speelpoppen marionetten. (bv.
marionnettes à gaine = handpoppen) om het verschil aan te geven tussen sierpoppen en
speelpoppen. In het Nederlands spreken we van marionetten als we poppen bedoelen die
niet van onderen, zoals hand- en stokpoppen, maar van boven worden bewogen.
Dat kan met draden. Die zijn het meest
bekend. Maar ook met stokken of
stangetjes. In België en Italië worden
daarmee veel oude ridderverhalen
gespeeld. Marionetten vinden de meeste
mensen knap. Dat komt omdat ze denken
dat het veel moeilijker is om op tijd aan
al die draadjes te trekken dan met je
hand een handpop te bewegen (Dat kan
toch iedereen!). Hoe meer draden, hoe
moeilijker het lijkt. Veel artiesten
maken daar dankbaar gebruik van. Ze
geven hun poppen talloze extra, soms
nutteloze, draden. Toch is het spelen
met andere soorten poppen vaak net zo
moeilijk.
Marionetten zijn veel minder direct dan
stokpoppen en zeker handpoppen. Er is
een afstand tussen de speler en de pop.
Marionettenbeest
Daarom worden met marionetten meestal ook andere stukken gespeeld dan met de
andere poppen. Als ze mensen uitbeelden worden het al gauw mini-acteurs. Die er net zo
uitzien en alles doen wat de speler wil.
Soms worden hele opera's opgevoerd met draadpoppen met schitterende kostuums en
decors. Ook bekend zijn de marionetten die door aan één of meerdere draden te trek-
ken veranderen. De zgn. metamorphose-marionetten veranderen bijvoorbeeld van een
tovenaar in een dwerg met een mand op zijn hoofd of een sultan verandert in 6 kleine
Arabieren. Vraag maar niet hoe.
Lesbrief Prins Heerlijk 11 poppentheater FATSNERRAN
Marionetten hebben speciale
decors nodig. Ze kunnen bv. niet
zomaar door een deur. Natuurlijk
moeten er ook zo min mogelijk
uitstekende punten zijn waar de
draden achter kunnen blijven
steken. Marionetten hebben altijd
iets zweverigs. Het beste zijn dan
ook figuren die niet direct met de
aarde zijn verbonden.
4. SCHIMMENPOPPEN
De oudste vorm van poppenspel. Al
bekend in het oude China en in Nederland vooral bekend van de schimmen uit Indonesië;
de Wajangpop. Het principe is heel eenvoudig. Als je iets tussen een licht en een plat
vlak houdt geeft dat een schaduw; een schim. Dat ontdekte men natuurlijk vrij snel. Als
je op een zonnige dag buiten loopt, wandelt je schaduw vrolijk met je mee.
Vervang de grond of muur door een
laken en de zon door een lamp en je
kunt een schimmenspel maken. Met je
handen bijvoorbeeld. Wie heeft er nog
nooit een hertje op het scherm
gemaakt als er weer eens iemand dia's
wilde vertonen? Met je handen kun
heel leuke figuren maken.
Schim van Ko Doncker, Het melkmeisje van Vermeer
Je kunt natuurlijk ook uit karton figuren knippen
of snijden en die tegen het scherm houden. Aan de
andere kant zie je het verlichte scherm behalve op
de plek van de pop. Daar is het zwart. Zo kun je
hele voorstellingen maken. Van heel eenvoudige tot
zeer ingewikkelde figuren die van alles kunnen
bewegen.
Don Quichot, door Pieter van Gelder
Lesbrief Prins Heerlijk 12 poppentheater FATSNERRAN
Geschiedenis van het Poppenspel
Waar komt het poppenspel vandaan...? Al heel veel knappe koppen hebben zich over dit probleem gebogen. Maar nog niemand heeft de
oorsprong van het poppenspel gevonden. Poppenspel komt nergens vandaan of liever poppenspel
komt eigenlijk overal vandaan. Overal op de wereld vinden we vormen van poppenspel. Overal is
het "vanzelf" begonnen omdat de mensen het dagelijkse leven gingen naspelen. Natuurlijk niet
op alle plaatsen tegelijk.
Indonesië De oudste zijn de poppentheatervormen uit het verre oosten. In China speelde men al met
schimmenspel ver voor het begin van onze jaartelling. En vooral het poppenspel uit Indonesië is
in Nederland heel bekend geworden. Er is geen land ter wereld na Indonesië zelf, waar zoveel
Wajangpoppen zijn als in Nederland. Wajang zo heet het
(poppen)theater daar. Vooral bekend zijn de
schimmenspelpoppen van dun buffelleer (Wajang Kulit) en de
ronde stokpoppen (Wajang Golek).
Een schimmenspel voorstelling duurt daar van zonsondergang
tot zonsopkomst. Al gauw zo'n 8 a 9 uur. De speler doet het
hele spel, alle stemmen, en alle effecten alleen. En dan vertelt
hij ook nog het gamelanorkest dat erbij speelt door
klopsignalen wat en hoe snel ze moeten spelen. Veel mensen
vragen zich af waarom de poppen zo mooi gekleurd zijn als ze
toch gebruikt worden tegen een scherm. Je ziet dan toch
alleen maar zwart/wit? Dat gold dan alleen de vrouwen en de
kinderen, die voor het scherm moesten gaan
zitten. De mannen mochten rond het orkest zitten
en zagen dan ook de prachtige kleuren van de pop-
pen, de speler en het orkest. Wajang Kulit pop
Japan Ook in Japan is een zeer bijzondere manier van poppenspel ontstaan, de Bunraku (spreek uit
Boenrakoe). Daar wordt gespeeld met grote poppen. Tot wel 1,5 meter hoog. Die poppen worden
bespeeld door 3 poppenspelers. Ja, je leest het goed. De eerste, en belangrijkste speler be-
dient het hoofd en de rechterarm. De tweede de linkerarm en de derde mag de voeten voor zijn
rekening nemen. De mooiste poppen kunnen hun ogen, wenkbrauwen, mond en vingers bewegen.
Als je zo'n voorstelling meemaakt moet je eerst even wennen aan wat je ziet. De poppenspelers
zijn namelijk steeds zichtbaar achter de pop. Maar als je een tijdje kijkt ben je ze meestal al
snel vergeten.
Lesbrief Prins Heerlijk 13 poppentheater FATSNERRAN
Vietnam Nog zo'n onbekende (wij zeggen dan al gauw vreemde) manier van poppenspelen zijn de
waterpoppen uit Vietnam. In die voorstellingen worden verhalen en hele veldslagen uitgebeeld in
het water. De poppen worden vanachter een scherm onder water bewogen met bamboestokken.
Je ziet er niets van. Het lijkt of de waterpoppen helemaal vanzelf bewegen. Met hun
voorstelling zijn ze ook in Nederland geweest. Hier moest het spel gespeeld worden in een
zwembad. Dat was wel grappig met al het publiek netjes aangekleed rond het pierenbad.
Europa In Europa zijn de eerste bewijzen van poppenspel pas in de middeleeuwen terug te vinden. In de
Bodleian Bibliotheek in Oxford ligt een prachtig handgeschreven boek dat heet: Romans du boin
Roi Alixandre. Een frans handschrift over Alexander de Grote. Nou is die tekst niet zo
belangrijk voor ons. Maar indertijd (we hebben het over 1338) vroegen ze een Vlaming, Jehan le
Grise, of hij wat plaatjes wilde tekenen in het boek. Dat heeft hij gedaan. Hij heeft vooral
tekeningen ge-
maakt over
allerlei dingen uit
het dagelijks
leven. Van alles.
Ook twee keer
een poppenkast.
Met publiek
ervoor. De oudste,
ons bekende
illustratie van een
poppenspel in
Europa. tekening van Jehan le Grise uit "Li Romans du boin Roi Alixandre" 1338
In die tijd speelden de poppen vooral op de hoven van de edelen en de
hoog geplaatsten. Maar ook werd er van alles met poppen vertoond in de kerk. Omdat daar
alleen in Latijn werd gepreekt begrepen de mensen niets van wat er werd verteld. Daarom werd
al snel het verhaal van het evangelie, de heiligenverhalen etc met theater en met poppen
gespeeld om het duidelijk te maken.
In de 16e eeuw werd daar echter door de paus een stokje voor gestoken. Afgelopen met die
onkerkelijke zaken als toneel- en poppenspel. De spelers belandden zodoende via het kerkplein
al snel op het marktplein en van daaruit is het theater verder gegroeid. Ook het poppenspel
kwam op straat te liggen. Vandaar dat we nog steeds straatpoppenkasten kennen die al dan niet
met Jan klaassen en Katrijn (Punch and Judy in de UK) de alledaagse gebeurtenissen op de hak
nemen. In die tijd niet voor kinderen maar voor de volwassenen of beter nog voor iedereen.
Lesbrief Prins Heerlijk 14 poppentheater FATSNERRAN
20e Eeuw
Pas aan het einde van de 19e eeuw werd het
poppenspel steeds meer iets voor kinderen.
Gespeeld door arme sloebers die niets beters
konden vinden dan op straat poppenkast te spelen
of niets anders konden. Ze hadden vaak geen
behoorlijk vak geleerd. Je begrijpt dat het niveau
van het spel niet geweldig was. Vandaar dat veel
mensen denken dat poppenspel alleen iets is voor
kinderen. En degenen die het spelen, toch vaak
volwassen mannen en vrouwen, een beetje vreemd
worden aangekeken. Maar poppenspel is een vorm
van theater die ook heel goed voor volwassenen
gespeeld kan worden. Pas na de 2e Wereldoorlog
heeft het poppenspel zich verder ontwikkeld tot
een moderne vorm van theater
Oude poppenkast in Amsterdam
In de bibliotheek zijn veel boeken te vinden over de geschiedenis van het theater in het
algemeen en poppentheater in het bijzonder. Ook veel informatie is natuurlijk te vinden op
internet. Hieronder vind je enkele links.
Ons poppentheater Fatsnerran
http://fatsnerran.nl/
Nederlandse Vereniging voor het poppenspel:
http://www.nvp-unima.nl
Otto van der Mieden van het Poppenspe(e)lmuseum verzamelde heel veel poppenspelfilmpjes:
http://www.youtube.com/user/OTTOPOPMUS/videos
De wereldorganisatie voor poppenspel heet Union International de la Marionnette (UNIMA)
http://www.unima.org/
Lesbrief Prins Heerlijk 15 poppentheater FATSNERRAN
Aan het werk met de groepen 1 en 2
Poppen van washandjes
en pollepels. Kleuters kunnen het beste uit de voeten (natuurlijk meer uit de handen) met poppen die
vrij eenvoudig te bewegen zijn. Kleine kinderen steken hun handen in een handpop en
bewegen zelden de handjes van zo’n poppenkastpop. Als ze er al een vinger in stoppen.
Kies voor muziek of liedjes die door de kinderen geïllustreerd worden met
zelfgemaakte poppen. Kies eerst een (aantal) liedje(s) of stukjes muziek uit voordat u
aan het werk gaat met het maken van de poppen. Ze moeten natuurlijk bij de liedjes
passen en het is veel moeilijker een liedje bij een pop te vinden dan andersom. Het kan
ook heel leuk zijn bij een liedje verschillende poppen, met verschillende technieken te
gebruiken.
Laat de muziek tijdens het maken van de poppen horen en/of leer de liedjes aan. Zo
gaat het gelijk op en is er wat afwisseling.
Washandpopjes
Wat hebben we nodig?:
Washandjes
Verschillende kleuren vilt
(Dikke) Wol
Textiellijm of hobbylijm
Scharen
Maken:
Kies aan de hand het verhaal en /of de muziek een aantal dieren uit die gemaakt kunnen
worden. Bedenk met elkaar wat de in het oog springende kenmerken van die dieren zijn.
Laat de kinderen ogen, oren, snuit, en versieringen uit het vilt knippen. Eventueel kunt u
tevoren met balpen al de te knippen vormen op het vilt tekenen. Met lijm de
verschillende onderdelen op de washandjes laten plakken.
Met wol eventueel haren, manen etc. maken en ook op de washandjes plakken.
Laat ze minstens een dag goed drogen. (Even voelen)
Lesbrief Prins Heerlijk 16 poppentheater FATSNERRAN
Spelen: Door een hand in het washandje te stoppen kunnen de kinderen zelf de poppen
bewegen. Laat zien dat ze niet alleen heen en weer kunnen lopen maar ook kunnen
buigen. Door een hand in het washandje te bewegen verandert het “gezicht” van de pop.
Laat een aantal kinderen een dansje maken met hun pop terwijl de andere kinderen het
liedje zingen. Hoeft niet per se in een kast of verstopt achter een doek. De kinderen
kunnen ook samen met het poppendier dansen.
Het is ook heel leuk om deze popjes eens met de voeten te spelen. Op de rug liggen en
op een voet de pop laten dansen.
Pollepelpoppen
Wat hebben we nodig?:
Pollepels (vaak goedkoop per drie bij Zeeman, Wibra etc.)
Vilt in verschillende kleuren of Papier in verschillende kleuren
(Hobby)Lijm
Scharen
Wol
Lapjes stof of stukken (crêpe)papier
maken:
Kies aan de hand van het verhaal of de muziek/liedjes een aantal dieren uit die gemaakt
kunnen worden. Bedenk met elkaar wat de in het oog springende kenmerken van die
dieren zijn. Laat de kinderen ogen, oren, snuit, en versieringen uit het vilt of papier
knippen. Eventueel kunt u tevoren met balpen al de te knippen vormen tekenen. Met lijm
de verschillende onderdelen en eventueel haar van wol op de pollepels laten plakken. Met
de stof of een stuk crêpepapier kan aan de stok een jurkje (dit noemen poppenspelers
een sok) gemaakt worden om de hand te verbergen. Laat ze minstens een dag goed
drogen. (Even voelen)
Lesbrief Prins Heerlijk 17 poppentheater FATSNERRAN
Spelen:
Door de pollepel onder de sok/jurk beet te pakken kan de pop lopen en dansen. Denk er
ook eens aan dat het niet alleen heen en weer lopen is. Op en neer, buigen en draaien
horen juist bij deze poppen. Heel grappig wordt het als een aantal poppen / dieren gelijk
heen en weer / op en neer op de maat van de muziek worden bewogen. Links, rechts,
links, rechts ........Hoog, laag, hoog, laag. Zo kan een hele dans worden ingestudeerd.
Laat steeds een (klein) groepje spelen en laat de andere kinderen het liedje zingen.
Aan het werk met de groepen 3 en 4
Eenvoudige poppen van dozen en
plastic flessen.
Voordat u met het maken van de poppen begint is het aan te raden eerst een verhaal en
de muziek uit te kiezen die u met uw klas wilt gaan doen. Met de klas kan daarna
worden besproken welke dieren er gemaakt moeten worden? Hoeveel? Met welke
techniek? Door wie? Enz. Het is ook aan te raden tevoren met elkaar te bespreken hoe
bepaalde dieren eruit zien. Niet de details natuurlijk. Maar wat
maakt een paard bv een paard. Wat zijn de meest opvallende
kenmerken van een dier. De kenmerken waaraan je een dier juist
zo goed kunt herkennen. Bij het maken van poppen moet altijd
gelet worden op het uitvergroten van 1 of meer details van een pop
om het opvallend te maken. bv. Extra grote tanden maken van een
paard iets bijzonders. Een erg grote snuit, gekke ogen, forse oren,
manen, veren etc. Laat de fantasie maar werken.
Maar bespreek het tevoren met elkaar. Dat voorkomt dat iemand
begint met het maken van een lief poesje en er achteraf achter
komt dat het een varken geworden is.
Lesbrief Prins Heerlijk 18 poppentheater FATSNERRAN
Poppen van plastic flessen
Wat hebben we nodig?:
Plastic flessen en flacons (van b.v. wasverzachter, wasmiddelen)
[Wel zorgvuldig laten schoonmaken]
Stokken (rondhout of niet te dun bamboe)
Papier of vilt in verschillende kleuren
Wol of raffia in verschillende kleuren
Lappen stof
Hobbylijm
Scharen
Priem
Maken:
Kijk welk dier er al een beetje in de vorm van de fles of flacon te vinden is. Meestal
werkt het het beste als de fles of flacon ondersteboven, met de dop naar beneden
gebruikt wordt. Beplak de flacon met onderdelen van vilt of papier. Denk vooral aan het
overdrijven van sommige onderdelen. Kinderen hebben snel de neiging naar de natuur te
willen maken. Vooral
ogen, oren en
snuiten moeten fors
worden uitgevoerd.
Vergeet ook niet
versieringen aan te
brengen die de
poppenkop verder
aankleden. Dat kan
met wol, raffia,
papier enz..
Als de kop klaar (en de lijm liefst al gedroogd) is kan er indien nodig een stok in de kop
gemaakt worden. Steek een gat in de fles/flacon en steek de stok tot helemaal bovenin.
Eventueel lijm aan de stok doen om het inwendig te fixeren. Na het lijmen van stokken
minstens een dag laten drogen en niet aanraken.
Voor veel poppenkoppen zal het echter al voldoende zijn de kop vast te houden aan de
dop. Met een lap stof of stuk soepel papier kan aan de flacon/fles een sok/jurk gemaakt
worden. Even goed vastlijmen of met een stevige draad vastbinden. Ook de uit de
elektronica bekende Tie-raps werken perfect. Armen zijn niet noodzakelijk. Kiest u er
toch voor, of kinderen komen er zelf mee, kunnen die los naar beneden blijven hangen.
Lesbrief Prins Heerlijk 19 poppentheater FATSNERRAN
Spelen:
Het is altijd leuk eerst klassikaal wat bewegingsoefeningen te doen voordat aan het
eigenlijke spel wordt begonnen. Laat bv. alle kinderen een voor een hun pop voorstellen
aan de klas. Ook kunnen eenvoudige opdrachten worden gegeven. Bv. huppelen, dansen,
sluipen, hollen, springen enz. Dat kan klassikaal maar ook individueel zodat de rest van
de klas moet raden wat er wordt uitgebeeld.
Geef duidelijk aan dat bewegen meer is als alleen heen en weer gaan. Probeer zelf maar
eens welke andere bewegingen er in je pop zitten. Laat de leerlingen hun ontdekkingen
op het gebied van bewegen tonen aan de rest van de klas. Daarna is het verstandig te
bepalen welke dieren bij welke liedjes gebruikt gaan worden, wie ze speelt, welke
volgorde, tegelijk, in kleine groepjes of achter elkaar enz. Het is vaak het leukste als
een deel van de klas speelt en de overige leerlingen kunnen kijken en natuurlijk de
liedjes zingen.
Poppen van doosjes
Wat hebben we nodig?:
Kartonnen doosjes (niet te groot)
Vilt of papier in verschillende kleuren
Hobbylijm
Scharen
Lappen stof of soepel papier (crêpe)
Maken:
Net als bij andere technieken van poppen maken
eerst bedenken hoe en wat etc. Zie aldaar. Van de
doosjes maken de leerlingen poppen door er
onderdelen van papier of vilt op te plakken, koppen.
Ook kunnen ze de doosjes halverwege inknippen
waardoor een klapbekfiguur gemaakt wordt. (zie
tekening volgende pagina) Door er een jurk of sok
aan te plakken van stof of papier krijg je een
complete pop. Bedenk wel dat de vierkante of
rechthoekige vorm van de doosjes niet geschikt is voor alle dieren. Het leuke is wel dat
de vorm afwijkt van de meestal gebruikte vormen en vaak verrassende resultaten te
zien geeft.
Spelen:
Doosjespoppen speel je door je hand in het doosje
te steken.
Spelsuggesties vind je bij de fles en flaconpoppen.
Lesbrief Prins Heerlijk 20 poppentheater FATSNERRAN
Lesbrief Prins Heerlijk 21 poppentheater FATSNERRAN
Doolhof
Jan Klaassen is de weg naar de poppenkast
helemaal kwijt. Kun jij hem helpen...?
Lesbrief Prins Heerlijk 22 poppentheater FATSNERRAN
(voorlees)verhaal
Lesbrief Prins Heerlijk 23 poppentheater FATSNERRAN
(uit ‘Wat een poppenkast’ van Ad Soeters
uit de methode Veilig Leren Lezen deel 8)
Lesbrief Prins Heerlijk 24 poppentheater FATSNERRAN
De 3 Jagers
Bij het maken het tweede plaatje
Hebben we acht fouten gemaakt.
Kun jij de verschillen vinden?