proceedings - mahidol university · 2019-11-28 · ทั้งหมด 6,284 คน...

15
th Strategic Wisdom and Research Institute Srinakharinwirot QR face- The 12 Srinakharinwirot University Research Conference th PROCEEDINGS ÁÈÇ ÇԨѠ12 ¤ÃÑ駷Õè ¡ÒûÃЪØÁÇÔªÒ¡ÒÃÃдѺªÒµÔ 20 - 21 มีนาคม 2562 มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ สถาบันยุทธศาสตร์ทางปัญญาและวิจัย Strategic Wisdom and Research Institute, Srinakharinwirot University QR Code ISBN : 978-616-296-186-1

Upload: others

Post on 03-Mar-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: PROCEEDINGS - Mahidol University · 2019-11-28 · ทั้งหมด 6,284 คน กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป

th

����������������������

Strategic Wisdom and Research Institute Srinakharinwirot QR face-

The 12 Srinakharinwirot University Research Conferenceth

PROCEEDINGS

ÁÈÇÇÔ¨ÑÂ12¤ÃÑ駷Õè

¡ÒûÃЪØÁÇÔªÒ¡ÒÃÃдѺªÒµÔ

20 - 21 มนาคม 2562มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

สถาบนยทธศาสตรทางปญญาและวจยStrategic Wisdom and Research Institute, Srinakharinwirot University

QR Code

ISBN : 978-616-296-186-1

Page 2: PROCEEDINGS - Mahidol University · 2019-11-28 · ทั้งหมด 6,284 คน กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป

การประชมวชาการระดบชาต “มศว วจย” ครงท 12 วนท 20 – 21 มนาคม 2562 มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

SWURES12-090: การเตรยมไอบโปรเฟนไมโครเอนแคปซเลชนดวยวธการพนแหง และศกษาสมบตทางกายภาพ มยรย เถอนขนข า ภทราวด บรณตระกล ธน ทองนพคณ

710 - 719

SWURES12-091: การวเคราะหเสถยรภาพของแบบจ าลองการระบาด SIQS เมอมการเพมของประชากรแบบโลจสตก สทธพงศ ทอสาย วชระพงศ จนดาพนธ ศรฉตร ทพยศร อดศกด เดนเพชรหนอง

720 - 730

SWURES12-092: การตรวจหาไวรสซกาและการจดจ าแนกไวรสเดงกดวยเทคนคมลตเพลกซพซอาร

ธดารตน อนตะค า วนวสาข ตนตเพชราวรรณ พนสข กฬาแปง

731 - 739

SWURES12-093: ปจจยทมความสมพนธกบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ ตามฤดกาล ของผสงอาย อ าเภอพระพทธบาท จงหวดสระบร สมบรณ ทวลาภ วลลรตน พบคร

740 - 751

SWURES12-094: การสรางสรรคประตมากรรมผาไหมเพอการตกแตง

วานส แกวทอง อรญ วานชกร

752 - 763

SWURES12-095: คณลกษณะของผยากไรและสทธอนพงไดในกองทนซะกาต กรณศกษา: มสลมในจงหวดนราธวาส ตรมซ สาและ

764 - 777

SWURES12-096: การออกแบบแบบสอบถามส าหรบส ารวจปจจยทมผลตอความกงวลตอการลม ในผปวยบาดเจบไขสนหลงทใชรถเขนนง พชร ยอดบรบรณ สาธน ตณฑวทยากล ธนวฒน หนองตรด วรยา ประโมทยกล

778 - 790

SWURES12-098: ผลกระทบของการใหความชวยเหลอของกองทนเพอสขภาพระดบโลก ตอกลมประเทศทประชากรมรายไดเฉลยในระดบต าและปานกลาง: ศกษากรณ โครงการชวยเหลอผตดเชอ HIV หรอโรคเอดส ภทรพล สาสนธรรมบท

791 - 802

SWURES12-099: การปรบปรงและประเมนคาทางเศรษฐศาสตรของกระบวนการดดซมคารบอนไดออกไซด ดวยเอมน ชยภพ ศระวรกล ณฐวฒ แปนกลม ภทราพร เมองค า มทซร วงวอนเพราะ

803 - 811

phad16
Rectangle
Page 3: PROCEEDINGS - Mahidol University · 2019-11-28 · ทั้งหมด 6,284 คน กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป

การประชมวชาการระดบชาต “มศว วจย” ครงท 12 วนท 20-21 มนาคม 2562 มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

740

SWURES12-093 ปจจยทมความสมพนธกบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ ตามฤดกาล ของผสงอาย อ าเภอพระพทธบาท จงหวดสระบร FACTORS ASSOCIATED WITH THE ACCEPTANCE OF SEASONAL INFLUENZA VACCINATION AMONG THE ELDERLY IN PHRAPHUTTHABAT DISTRICT, SARABURI PROVINCE.

สมบรณ ทวลาภ* วลลรตน พบคร Somboon Thaweelap*, Vallerut Pobkeeree

คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยมหดล

Faculty of Public Health, Mahidol University.

*Corresponding author, E-mail: [email protected]

บทคดยอ การวจยครงน เปนการวจยแบบภาคตดขวาง (Cross-Sectional Study) มวตถประสงคเพอศกษาระดบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ และศกษาปจจยทมความสมพนธกบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญตามฤดกาล ของผสงอาย อ าเภอพระพทธบาท จงหวดสระบร ประชากรคอ ผสงอายในอ าเภอพระพทธบาททงหมด 6,284 คน กลมตวอยางคอ ผสงอาย 65 ปขนไป จ านวน 382 คน คดเลอกกลมตวอยางโดยใชการสมแบบกลมหลายขนตอน (Multistage Cluster Sampling) เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถาม มคาความตรงตามเนอหา เทากบ 0.97 และคาความเชอมน เทากบ 0.87 วเคราะหขอมลโดยใชสถตเชงพรรณนา และวเคราะหหาความสมพนธโดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธเพยรสน (Pearson‘ s Correlation Coefficient) โดยก าหนดระดบนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

ผลการศกษา พบวา ผสงอาย 65 ปขนไป ในพนทอ าเภอพระพทธบาท จงหวดสระบร มการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญในระดบสง คดเปนรอยละ 78 (��=16.97±3.47) ปจจยความรเกยวกบโรคและวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ การรบรโอกาสเสยงตอการปวยดวยโรคไขหวดใหญ การรบรความรนแรงของโรคไขหวดใหญ การรบรประโยชนของวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ การรบรอปสรรคของการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ และการเขาถงบรการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ มความสมพนธทางบวกกบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญของผสงอาย (r=0.40, 0.36, 0.31, 0.44, 0.33, 0.31, p<0.05) ผลการวจยครงน เปนขอมลพนฐานทบคลากรทางดานสขภาพ สามารถน าไปใชวางแผนในการท างานเพอใหผสงอาย 65 ปขนไป ซงเปนประชาชนกลมเสยง ไดเกดความรความเขาใจเกยวกบโรคและวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ เพอตดสนใจรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญเพมมากขน และน าไปปรบกระบวนการท างาน การวางแผนการใหบรการวคซนปองกนโรคไขหวดใหญเพอขยายความครอบคลมใหประชาชนผสงอายเขาถงวคซนปองกนโรคไขหวดใหญไดมากขน ค าส าคญ: วคซนปองกนโรคไขหวดใหญตามฤดกาล การยอมรบวคซน ผสงอาย 65 ป

Page 4: PROCEEDINGS - Mahidol University · 2019-11-28 · ทั้งหมด 6,284 คน กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป

การประชมวชาการระดบชาต “มศว วจย” ครงท 12 วนท 20-21 มนาคม 2562 มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

741

Abstract This research was a cross - sectional study. This study aimed to determine the acceptance rate

of seasonal influenza vaccination among the elderly, and factors associated with the acceptance of seasonal influenza vaccination among the elderly in Phraphutthabat District, Saraburi Province. The total number of elderly population in Phraphutthabat District was 6,284. By using multistage cluster sampling, 382 samples were included. Data were collected using questionnaire. The content validity of the questionnaire was confirmed by the panel of experts and its index was 0.97. The reliability value of the questionnaire was 0.87. Data were analyzed using descriptive statistics and Pearson‘s Correlation Coefficient.

The results showed that the elderly acceptance level of seasonal influenza vaccination was high with 78% (��=16.97±3.47) acceptance. Knowledge, perception of susceptibility, severity, benefits, barriers, and accessibility to receive influenza vaccination were positively and significantly associated with the acceptance of seasonal influenza vaccination (r=0.40, 0.36, 0.31, 0.45, 0.33, 0.31, p<0.05).

The results of this study could be used as the background data on planning to work with the elderly for providing knowledge and better understanding about the disease and influenza vaccine in order to increase vaccination in the elderly.

Keywords: seasonal influenza vaccination, vaccination acceptance, the elderly

บทน า โรคไขหวดใหญ (Influenza) เปนปญหาสาธารณสขทส าคญ เนองมาจากเปนสาเหตการเจบปวยทรนแรง

และเสยชวต โดยเฉพาะในประชาชนกลมเสยง [1] ส านกระบาดวทยา กรมควบคมโรค ไดรายงานสถานการณโรคไขหวดใหญ ป พ.ศ.2560 พบผปวย 196,765 ราย อตราปวย 299 ตอประชากรแสนคน มผเสยชวต 65 ราย อตราปวยตายสงสดในกลมอาย 65 ปขนไป รอยละ 0.28 รองลงมาคอ กลมอาย 55-64 ป คดเปนรอยละ 0.07 และกลมอาย 35-44 ป ตามล าดบ [2]

การตดเชอไวรสไขหวดใหญ เปนสาเหตของการเสยชวตในกลมผสงอาย 65 ปขนไป ซงมาตรการปองกนโรคไขหวดใหญ ทมประสทธภาพ คอ การรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ กระทรวงสาธารณสข จงไดมนโยบายใหวคซนปองกนไขหวดใหญตามฤดกาล ในกลมผสงอายกอนเปนล าดบแรก [3-4] เพราะผสงอายเปนกลมเสยงตอการเกดโรคไขหวดใหญทรนแรง มภาวะแทรกซอนทพบบอย เชน โรคปอดบวม ซงอาจรนแรงถงขนเสยชวตได แตจากผลการด าเนนงานใหวคซนปองกนโรคไขหวดใหญในประชากรกลมเสยง พบวา ความครอบคลมยงต ากวาเปาหมาย (เปาหมาย : รอยละความครอบคลมการไดรบวคซนในกลมเปาหมายไมนอยกวา 90%) ซงขอมลรายงานการไดรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญตามฤดกาล ของผสงอาย อ าเภอพระพทธบาท จงหวดสระบร ยอนหลง 3 ป (พ.ศ. 2558-2560) พบวา ผสงอายไดรบการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ รอยละ 11.97, 14.34 และ 23.10 ของประชากรผสงอาย 65 ปขนไป อ าเภอพระพทธบาท จงหวดสระบร

การยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ เปนพฤตกรรมเพอปองกนโรค ซงการทบคคลจะปฏบตตามค าแนะน าในการปองกนโรคนนจ าเปนตองมการยอมรบ เหนคณคา เหนถงประโยชน มสงชกน าเพอไปสการปฏบตของการกระท าพฤตกรรมนนในระดบทสง มความตงใจทจะกระท าพฤตกรรมนน เมอบคคลเกดการยอมรบวคซน

Page 5: PROCEEDINGS - Mahidol University · 2019-11-28 · ทั้งหมด 6,284 คน กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป

การประชมวชาการระดบชาต “มศว วจย” ครงท 12 วนท 20-21 มนาคม 2562 มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

742

ไขหวดใหญในระดบทสง จะน าไปสการฉดวคซนไขหวดใหญในทสด [5] ซงสอดคลองกบแนวคดแบบแผนความเชอทางดานสขภาพ (Health Belief Model)

ดงนน การศกษาในครงน ผวจยจงใชแนวคดแบบแผนความเชอทางดานสขภาพ (Health Belief Model) และแนวคดการเขาถงบรการสขภาพ เปนกรอบแนวคดในการก าหนดตวแปรอสระรวมกบการทบทวนวรรณกรรม ซงปจจยเหลานคาดวาจะมความสมพนธกบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญตามฤดกาล โดยผวจยสนใจทจะท าการศกษาในพนทอ าเภอพระพทธบาท จงหวดสระบร เหตผลเพราะในป พ.ศ. 2560 อ าเภอพระพทธบาท เปนพนทมอตราปวยดวยโรคไขหวดใหญสงสดของจงหวดสระบร และเปนพนทมความพรอมทจะพฒนาการด าเนนงานใหบรรลตามเปาหมาย

จากการทบทวนวรรณกรรมทผานมา พบวา สวนใหญท าการศกษาการยอมรบวคซนปองกนไขหวดใหญในกลมบคลากรทางการแพทยและสาธารณสข กลมหญงตงครรภ กลมผปวยโรคเรอรง แตการศกษาการยอมรบวคซนไขหวดใหญในประชากรกลมผสงอายยงมนอย ซงผลการศกษาการยอมรบวคซนไขหวดใหญตามฤดกาล ในแตละกลมมความหลากหลายและแตกตางกน ท าใหผวจยมความสนใจทจะศกษาปจจยทมความสมพนธกบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ ของผสงอาย อ าเภอพระพทธบาท จงหวดสระบร เพอน าขอมลไปใชประโยชนในการพฒนาการด าเนนงานใหบรการวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ อกทงเปนการกระตนใหผสงอายตดสนใจยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญเพมมากขน และเพอเปนขอเสนอแนะเชงนโยบายน าไปสการพฒนาขยายความครอบคลมใหประชาชนผสงอายเขาถงวคซนปองกนโรคไขหวดใหญไดมากขน

วตถประสงคของการวจย เพอศกษาระดบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญของผสงอาย ในพนทอ าเภอพระพทธบาท

จงหวดสระบร และหาปจจยทมความสมพนธในการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ ของผสงอาย

วธด าเนนการวจย การวจยครงน เปนการวจยเปนการวจยแบบภาคตดขวาง (Cross-sectional study) เพอศกษาระดบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ และวเคราะหหาปจจยทมความสมพนธกบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ ของผสงอาย อ าเภอพระพทธบาท จงหวดสระบร กลมตวอยางในการศกษา คอ ผสงอาย 65 ปขนไป โดยมเกณฑการคดเลอกกลมตวอยางเขาสการศกษาคอ ผสงอาย 65 ป ขนไปทงเพศชายและเพศหญงทอาศยอยในพนทอ าเภอพระพทธบาท จงหวดสระบร มาไมนอยกวา 1 ป สมครใจเขารวมโครงการวจยและไดลงนามในหนงสอยนยอมเขารวมโครงการวจย เปนผมสตสมปชญญะสมบรณ สามารถชวยเหลอตนเองได สวนเกณฑการคดเลอกกลมตวอยางออกจากการศกษาคอ ผสงอายตดภารกจหรอไมอยในชวงเวลาเกบขอมล ไมสะดวกใจในการใหขอมลหรอตอบแบบสอบถาม และเจบปวยในชวงเวลาทเกบขอมล ค านวณขนาดกลมตวอยาง โดยใชสตรการประมาณคาสดสวนของแดเนยล (Daniel) [6] และใชคา (𝜋) อตราการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญของผสงอาย 65 ปขนไปของ P.K.H. Mo และ J.T.F. Lau ซงไดท าการศกษาเรอง Influenza vaccination uptake and associated factors among elderly population in Hong Kong : the application of the Health Belief Model พบวา มอตราการยอมรบวคซนในผสงอาย เทากบ 48.5% [7] ใชแทนคาในการค านวณกลมตวอยางไดขนาดกลมตวอยางทสามารถเปนตวแทนของประชากร จ านวน 362 คน แตเนองจากการศกษาในครงน เกบรวบรวมขอมลโดยการใชแบบสอบถาม และตอบโดยความสมครใจ ซงอาจไดรบแบบสอบถามคนไมครบหรอแบบสอบถามไมสมบรณ เพอลดความคลาดเคลอนของกลมตวอยาง ผวจยจง

Page 6: PROCEEDINGS - Mahidol University · 2019-11-28 · ทั้งหมด 6,284 คน กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป

การประชมวชาการระดบชาต “มศว วจย” ครงท 12 วนท 20-21 มนาคม 2562 มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

743

เพมการเกบขอมลอกรอยละ 10 ดงนนจงเกบขอมลจากกลมตวอยาง จ านวน 400 คน การสมกลมตวอยางเพอการวจย ใชการสมแบบกลมหลายขนตอน (Multistage Cluster Sampling) การคดเลอกกลมตวอยาง ใชการสมแบบกลมหลายขนตอน (Multistage Cluster Sampling) ดงน ขนตอนท 1 การสมต าบลทท าการศกษาโดยใชวธการสมตวอยางแบบงาย (Simple Random Sampling) ดวยวธการจบฉลากแบบไมแทนท ไดพนทท าการศกษาจ านวน 5 ต าบล ประกอบดวย ต าบลพระพทธบาท ต าบลหนองแก ต าบลหวยปาหวาย ต าบลนายาว และต าบลเขาวง ขนตอนท 2 การสมหมบานทท าการศกษา โดยใชวธการสมตวอยางแบบงาย (Simple Random Sampling) ดวยวธการจบฉลากแบบไมแทนท โดยก าหนดใหไดหมบานทท าการศกษาอยางนอย 2 หมบาน/ต าบลและก าหนดสดสวนกลมตวอยางเทากนทกต าบล 80 คน/ต าบล ขนตอนท 3 เกบขอมลผสงอาย 65 ปขนไปทกคนในหมบานทไดจากการสม แตหากหมบานนนมผสงอาย 65 ปขนไปมากกวาเปาหมายทจะเกบขอมล ผวจยจะท าการศกษาสมตวอยางผสงอาย 65 ปขนไปในหมบาน ตามทะเบยนผสงอายในหมบาน โดยใชวธการสมตวอยางแบบงาย (Simple Random Sampling) ดวยวธการจบฉลากแบบไมแทนท โดยก าหนดใหไดอยางนอย 40 คน/หมบาน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามประกอบดวย 5 สวน คอ

1) ปจจยสวนบคคล เปนขอค าถามปลายปด และใหเตมขอความลงในชองวาง มจ านวน 11 ขอ 2) ปจจยความรเกยวกบโรคและวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ เปนขอค าถามความรเกยวกบโรคไขหวด

ใหญและความรเกยวกบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ โดยแบบวดความรเปนลกษณะใหเลอกตอบ 2 ตวเลอก หรอแบบถก-ผด (True-False) จ านวน 10 ขอ มเกณฑการใหคะแนน คอ ตอบถก ให 1 คะแนน และตอบผดให 0 คะแนน คะแนนรวมทงหมด 10 คะแนน

3) ปจจยการรบรเกยวกบโรคและวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ (การรบรโอกาสเสยง การรบรความรนแรง การรบรประโยชน การรบรอปสรรค) มจ านวนทงหมด 16 ขอ เปนขอค าถามการรบรโอกาสเสยงตอการปวยดวยโรคไขหวดใหญ (จ านวน 4 ขอ) การรบรความรนแรงของโรคไขหวดใหญ (จ านวน 4 ขอ) การรบรประโยชนของวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ (จ านวน 4 ขอ) และ การรบรอปสรรคของการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ (จ านวน 4 ขอ) ใชแบบวดทมลกษณะเปนแบบมาตรวด Likert scale ก าหนดใหมค าตอบ 5 ระดบ และมเกณฑการใหคะแนนคอ “เหนดวยนอยทสด” ให 1 คะแนน “เหนดวยนอย” ให 2 คะแนน “เหนดวยปานกลาง” ให 3 คะแนน “เหนดวยมาก” ให 4 คะแนน และ “เหนดวยมากทสด”ให 5 คะแนน ยกเวนขอค าถามการรบรอปสรรค จ านวน 4 ขอ ซงเปนขอค าถามเชงลบคะแนนจะกลบกน คอ “เหนดวยนอยทสด” ให 5 คะแนน “เหนดวยนอย” ให 4 คะแนน “เหนดวยปานกลาง” ให 3 คะแนน “เหนดวยมาก” ให 2 คะแนน และ “เหนดวยมากทสด” ให 1 คะแนน

4) การเขาถงบรการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ เปนขอค าถามเกยวกบ สถานทใหบรการ ขนตอนการใหบรการ ความสะดวกในการเขาถงสถานทใหบรการฉดวคซน การประชาสมพนธ ความเพยงพอและพรอมใหบรการของวคซน/อปกรณ/เจาหนาทใหบรการฉดวคซน จ านวน 5 ขอ การคดคะแนนใชคะแนนรวม โดยใหคะแนนของค าตอบดงน เหมาะสม/สะดวก/เพยงพอ ให 3 คะแนน เฉยๆ/ไมทราบ ให 2 คะแนน และไมเหมาะสม/ไมสะดวก/ไมเพยงพอ ให 1 คะแนน

5) การยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ มจ านวน 4 ขอ ใชแบบวดทมลกษณะเปนแบบมาตรวด Likert scale ก าหนดใหมค าตอบ 5 ระดบและมเกณฑการใหคะแนนคอ “เหนดวยนอยทสด” ให 1 คะแนน “เหนดวยนอย” ให 2 คะแนน “เหนดวยปานกลาง” ให 3 คะแนน “เหนดวยมาก” ให 4 คะแนน และ “เหนดวยมากทสด”ให 5 คะแนน

Page 7: PROCEEDINGS - Mahidol University · 2019-11-28 · ทั้งหมด 6,284 คน กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป

การประชมวชาการระดบชาต “มศว วจย” ครงท 12 วนท 20-21 มนาคม 2562 มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

744

การตรวจสอบคณภาพเครองมอ โดยแบบสอบถามการวจยไดผานการตรวจสอบความตรงตามเนอหาจากผทรงคณวฒ จ านวน 3 ทาน มคาความตรงตามเนอหา เทากบ 0.97 และผวจยน าแบบสอบถามทปรบปรงแลว ไปทดลองใชกบกลมผสงอาย 65 ปขนไป ทมคณสมบตใกลเคยงกบกลมทศกษา จ านวน 30 คน ในพนทอ าเภอเฉลมพระเกยรต จงหวดสระบร แลวน าขอมลทไดมาวเคราะหหาคาความเทยงของเครองมอ โดยใชสมประสทธ แอลฟาของครอนบาค ไดเทากบ 0.87 วเคราะหขอมลสวนบคคล ใชการวเคราะหขอมลดวยการแจกแจงความถ คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน วเคราะหระดบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ โดยการหาคารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน คาต าสด และคาสงสด และวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยความรเกยวกบโรคและวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ การรบรโอกาสเสยงตอการปวยดวยโรคไขหวดใหญ การรบรความรนแรงของโรคไขหวดใหญ การรบรประโยชนของวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ การรบรอปสรรคของการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ การเขาถงบรการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ กบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธเพยรสน (Pearson‘ s Correlation Coefficient) ก าหนดระดบนยส าคญทางสถตทระดบ0.05 การด าเนนการวจย ผวจ ยเกบรวบรวมขอมลหลงจากผานการพจารณาจรยธรรมการวจยจาก

คณะกรรมการพจารณาจรยธรรมการวจยในมนษย คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยมหดล COA. No. MUPH

2018-120 โดยน าหนงสอขออนญาตลงพนทเกบขอมลจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล ถงนายแพทย

สาธารณสขจงหวดสระบร นายอ าเภอพระพทธบาท และสาธารณสขอ าเภอพระพทธบาท และประสานกบ

ผอ านวยการโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลในพนทสมเลอกเปนกลมตวอยาง เพอลงพนทเกบรวบรวมขอมล

ตามวนและเวลาทก าหนด โดยกอนลงพนทมการอบรมเตรยมความพรอมของทมผชวยเกบขอมลเพอใหทราบ

วตถประสงคของการวจยและเพอใหมความเขาใจทตรงกนในการเกบรวบรวมขอมลในพนท

ผลการวจย 1. ขอมลสวนบคคล

ผสงอายทตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญง (รอยละ 60) และเพศชาย (รอยละ 40) มอายเฉลยประมาณ 73 ป สวนใหญจบการศกษาชนประถมศกษา (รอยละ 85.1) ไมไดเรยนหนงสอ (รอยละ 8.4) เกอบครงหนงของผสงอายยงคงท างาน (รอยละ 48) มรายไดเฉลยประมาณ 2 ,778 บาทตอเดอน ผสงอายไมเคยปวยเปนโรคไขหวดใหญ (รอยละ 91.6) ผสงอายมประวตเคยไดรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ (รอยละ 68.3) ซงเหตผลหลกทผสงอายไปรบการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ คอ ไดรบค าแนะน าใหไปฉดวคซน (รอยละ 63.6) เหนวาวคซนปองกนโรคไขหวดใหญเปนวคซนทมประโยชน (รอยละ 62) และเหนวาตนเปนกลมเสยงทตองฉดวคซน (รอยละ 58.1) สวนเหตผลหลกทผสงอายไมไปรบการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ คอ เหนวาสขภาพรางกายแขงแรงดอยแลว (รอยละ 77.4) กลวเกดอาการขางเคยงหลงฉดวคซน (รอยละ16) และเหนวาตนเองไมใชกลมเสยง/กลมเปาหมาย (รอยละ 13.2) ดงแสดงในตารางท 1-3 ผสงอายมประวตเคยเกดอาการขางเคยงหลงฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ (รอยละ 10.3) ซงอาการขางเคยงหลงฉดวคซนทพบสวนใหญ คอ มอาการปวดเมอยตามรางกาย (รอยละ 48.1) มไข (รอยละ 29.6) และปวด บวม แดง บรเวณทฉด (รอยละ 25.9) ส าหรบการจดการกบอาการขางเคยง พบวา สวนใหญไปโรงพยาบาล/รพ.สต./คลนก (รอยละ 44.4) รองลงมาคอ หายา/ซอยามากนเอง (รอยละ 29.6) และไมไดท าอะไรใหอาการทเกดขนหายเอง (รอยละ 22.2) ดงแสดงในตารางท 4

Page 8: PROCEEDINGS - Mahidol University · 2019-11-28 · ทั้งหมด 6,284 คน กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป

การประชมวชาการระดบชาต “มศว วจย” ครงท 12 วนท 20-21 มนาคม 2562 มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

745

ผสงอายมประวตเคยไดรบขอมลขาวสาร (รอยละ 94.5) ซงสวนใหญไดรบขอมลขาวสารเกยวกบโรคและวคซนปองกนโรคไขหวดใหญผานทางอาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบาน (อสม.) (รอยละ 74.8) รองลงมาคอ บคลากรทางการแพทย (รอยละ 54.3) และวทย/โทรทศน/ประกาศเสยงตามสาย (รอยละ 29.6) ตามล าดบ ผสงอายมประวตเคยไดรบค าแนะน าใหฉดวคซนไขหวดใหญ (รอยละ 92.1) ซงผทใหค าแนะน ากบผสงอายไปฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญสวนใหญเปน อสม. (รอยละ 73.6) รองลงมาคอ บคลากรทางการแพทย (รอยละ 52.8) และบคคลในครอบครว (รอยละ 8.2) ตามล าดบ ดงแสดงในตารางท 5 ผสงอายมความรเกยวกบโรคและวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ โดยมคาเฉลยคะแนนความรเกยวกบโรคและวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ เทากบ 7.54 สวนเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 1.93 ขอค าถามทผสงอายตอบถกตองสงทสด คอ ดานการปองกนโรคไขหวดใหญ (รอยละ 95.3) รองลงมาคอ ดานการตดตอของโรค (รอยละ 94.5) และอาการของโรค (รอยละ89) สวนขอค าถามทผสงอายตอบผดมากทสดคอ ขอค าถามการไปรบบรการฉดวคซนทสถานบรการสาธารณสขของรฐและเอกชนฟรทกแหงโดยไมเสยคาใชจาย (รอยละ 70.2) ขอค าถามเกยวกบการฉดวคซนไขหวดใหญครงเดยวสามารถปองกนไดตลอดชวต (รอยละ49.7) และขอค าถามเกยวกบผทม ประวตแพไขไกอยางรนแรงไมควรฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ (รอยละ 45.5) ตามล าดบ ผสงอายมการรบรโอกาสเสยงตอการปวยดวยโรคไขหวดใหญ โดยมคาเฉลยคะแนน เทากบ 17.11 สวนเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 2.54 การรบรความรนแรงของโรคไขหวดใหญ มคาเฉลยคะแนน เทากบ 17.21 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 2.46 การรบรประโยชนของวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ มคาเฉลยคะแนน เทากบ 16.86 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 2.72 การรบรอปสรรคของการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ มคาเฉลยคะแนน เทากบ 14.90 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 3.92 การเขาถงบรการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ มคาเฉลยคะแนน เทากบ 14.09 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 1.86 ตารางท 1 แสดงจ านวนและรอยละของประวตการเจบปวยดวยโรคไขหวดใหญในชวง 6 เดอนทผานมา (n=382)

ตารางท 2 แสดงจ านวนและรอยละของประวตการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ (n=382)

ประวตการเจบปวยดวยโรคไขหวดใหญในชวง 6 เดอนทผานมา

จ านวน รอยละ

ไมเคยปวย 350 91.6 เคยปวย 25 6.6 ไมทราบ/ไมแนใจ 7 1.8

ประวตการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ จ านวน รอยละ เคยฉดวคซน 261 68.3 ไมเคยฉด 118 30.9 ไมทราบ/ไมแนใจ 3 0.8

Page 9: PROCEEDINGS - Mahidol University · 2019-11-28 · ทั้งหมด 6,284 คน กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป

การประชมวชาการระดบชาต “มศว วจย” ครงท 12 วนท 20-21 มนาคม 2562 มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

746

ตารางท 3 แสดงจ านวนและรอยละเหตผลของการฉดวคซนและไมไดฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ

ตารางท 4 แสดงจ านวนและรอยละขอมลอาการขางเคยงและการจดการกบอาการขางเคยงหลงฉดวคซน

เหตผลหลกของการฉดวคซน/ไมไดฉดวคซน จ านวน รอยละ

เหตผลทผสงอายไมไปฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ (n=106)

- สขภาพรางกายแขงแรงดอยแลว 82 77.4

- กลวอาการขางเคยงของวคซน 17 16.0

- ไมใชกลมเสยง/กลมเปาหมาย 14 13.2

- ไมทราบหรอไมมใครแนะน า 9 8.5

- ไปไมไหว/ไมมคนพารบวคซน/ตดงาน 4 3.8

- ไปรบบรการแตวคซนไมเพยงพอ 3 2.8

เหตผลทผสงอายฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ (n=258)

- ไดรบค าแนะน าใหไปฉดวคซน 164 63.6

- เหนวาวคซนมประโยชน 160 62.0

- เหนวาตนเปนกลมเสยง 150 58.1

- สขภาพรางกายไมแขงแรงเปนหวดบอย 1 0.4

อาการขางเคยงและการจดการกบอาการขางเคยงหลงฉดวคซน จ านวน รอยละ ประวตการเกดอาการขางเคยงหลงฉดวคซน (n=262) - ไมมอาการขางเคยง 235 89.7 - มอาการขางเคยง 27 10.3

อาการขางเคยงทพบหลงฉดวคซนไขหวดใหญ (n=27) - ปวดเมอยตามรางกาย 13 48.1 - ไข 8 29.6 - ปวด บวม แดง บรเวณทฉด 7 25.9 - ปวดศรษะ 4 14.8 - มผนขน 1 3.7 - ไอ มน ามก 1 3.7

การจดการกบอาการขางเคยงทเกดขน (n=27) - ไปโรงพยาบาล/รพ.สต./คลนก 12 44.4 - หายา/ซอยามากนเอง 8 29.6 - ไมไดท าอะไรเลย 6 22.2

Page 10: PROCEEDINGS - Mahidol University · 2019-11-28 · ทั้งหมด 6,284 คน กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป

การประชมวชาการระดบชาต “มศว วจย” ครงท 12 วนท 20-21 มนาคม 2562 มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

747

ตารางท 5 แสดงจ านวนและรอยละการไดรบขอมลขาวสารและการไดรบค าแนะน า

การไดรบขอมลขาวสารและการไดรบค าแนะน า จ านวน รอยละ การไดรบขอมลขาวสารเกยวกบวคซนไขหวดใหญ (n=382) เคยไดรบ 361 94.5 ไมเคยไดรบ 21 5.5 แหลงขอมลขาวสาร (n=361) อาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบาน (อสม.) 270 74.8 บคลากรทางการแพทย 196 54.3 วทย/โทรทศน/ประชาสมพนธเสยงตามสาย 107 29.6 บคคลในครอบครว 36 10.0 เพอน/เพอนบาน 32 8.9 โปสเตอร/ปายประชาสมพนธ 10 2.8 หนงสอพมพ/วารสารตางๆ 7 1.9 อนเตอรเนต 5 1.4 แผนพบ 4 1.1 การไดรบค าแนะน าใหฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ (n=382) เคยไดรบค าแนะน า 352 92.1 ไมเคยไดรบค าแนะน า 30 7.9 ผใหค าแนะน าผสงอายไปฉดวคซนไขหวดใหญ (n=349) อาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบาน (อสม.) 257 73.6 บคลากรทางการแพทย 184 52.8 บคคลในครอบครว 29 8.3 เพอน/เพอนบาน 20 5.7

Page 11: PROCEEDINGS - Mahidol University · 2019-11-28 · ทั้งหมด 6,284 คน กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป

การประชมวชาการระดบชาต “มศว วจย” ครงท 12 วนท 20-21 มนาคม 2562 มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

748

2. ผลการศกษาระดบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ พบวา กลมตวอยางมคาเฉลยคะแนนการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ เทากบ 16.97 คะแนน สวนเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 3.47 ระดบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญอยในระดบสง คดเปนรอยละ 77.7 ดงแสดงในตารางท 6 ตารางท 6 แสดงจ านวนและรอยละของระดบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญของผสงอาย (n=382) ระดบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ จ านวน (คน) รอยละ ระดบสง (คะแนน 16-20 หรอ รอยละ 80 ขนไป ) 297 77.7 ระดบปานกลาง (คะแนน 12-15 หรอ รอยละ 60-79) 66 17.3 ระดบต า (คะแนน 4-11 หรอ <รอยละ 60) 19 5.0 *คะแนนการยอมรบ : Max = 20, Min = 4, Mean = 16.97, SD.= 3.466

3. ผลการวเคราะหหาความสมพนธระหวางปจจยทศกษากบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญตามฤดกาล โดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธเพยรสน (Pearson‘ s Correlation Coefficient) โดยก าหนดระดบนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 พบวา ปจจยความรเกยวกบโรคและวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ การรบรโอกาสเสยงตอการปวยดวยโรคไขหวดใหญ การรบรความรนแรงของโรคไขหวดใหญ การรบรประโยชนของวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ การรบรอปสรรคของการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ และการเขาถงบรการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ มความสมพนธทางบวกกบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ดงแสดงในตารางท 5 ดงน ตารางท 7 แสดงความสมพนธระหวางปจจยทศกษากบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญโดยใชสถตสมประสทธสหสมพนธเพยรสน (Pearson‘ s Correlation Coefficient) โดยก าหนดระดบนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

ปจจย คาสมประสทธความสมพนธ 1.ความรเกยวกบโรคและวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ r = 0.40* 2.การรบรโอกาสเสยงตอการเกดโรคไขหวดใหญ r = 0.36* 3.การรบรความรนแรงของโรคไขหวดใหญ r = 0.31* 4.การรบรประโยชนของวคซนไขหวดใหญ r = 0.44* 5.การรบรอปสรรคของการฉดวคซนไขหวดใหญ r = 0.33* 6.การเขาถงบรการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ r = 0.31*

*p< 0.05

อภปรายผลการวจย การวจยครงน เปนการศกษาปจจยทมความสมพนธกบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ ผลการวเคราะหขอมลน ามาอภปรายผลการศกษาตามวตถประสงค ไดดงน จากผลการศกษา ระดบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญของผสงอาย อ าเภอพระพทธบาท จงหวดสระบร อยในระดบสง รอยละ 77.7 และมการยอมรบวคซนอยในระดบต า-ปานกลาง รอยละ 22.3 เหตผลท

Page 12: PROCEEDINGS - Mahidol University · 2019-11-28 · ทั้งหมด 6,284 คน กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป

การประชมวชาการระดบชาต “มศว วจย” ครงท 12 วนท 20-21 มนาคม 2562 มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

749

ผสงอายสวนใหญยอมรบการฉดวคซน เพราะเหนวาวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ ฉดวคซนแลวมประโยชนตอการปองกนโรคไขหวดใหญ เหนวาตนเปนกลมเสยงทตองฉดวคซน และเหนวาการไดรบค าแนะน าใหไปฉดวคซนจาก อาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบาน (อสม.) ในพนท หรอจากบคลากรสาธารณสข ท าใหไดรบทราบขอมลเกยวกบการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ น าไปสการตดสนใจฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญในทสด สวนเหตผลทผสงอายสวนใหญ ไมยอมรบการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ เพราะเหนวาตนเองมสขภาพรางกายแขงแรงสมบรณอยแลว ไมมความจ าเปนตองฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ ผสงอายบางสวนกลวกบอาการขางเคยงของวคซนทอาจจะเกดขนท าใหไมไปรบการฉดวคซน เหนวาตนเองไมใชกลมเสยง/กลมเปาหมายของการฉดวคซน อกทงไมมใครมาแนะน าใหไปฉดวคซน ท าใหไมไดรบทราบขอมลขาวสารเกยวกบการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ บางครงไปรบการฉดวคซนแตวคซนไมเพยงพอท าใหไมไดรบการฉดวคซน เมอบคลากรสาธารณสขนดใหมารบการฉดวคซนในครงตอไป ผสงอายไมสะดวกในการเขารบตามวนและเวลาทก าหนด ท าใหไมไดรบการฉดวคซน และมผสงอายบางสวนทไมมใครพาไปรบการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ ท าใหขาดโอกาสในการรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ จากผลการวเคราะห หาปจจยทมความสมพนธกบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ ผลการวจย พบวา ปจจยดานความรเกยวกบโรคและวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ ปจจยการรบรโอกาสเสยงตอการปวยดวยโรคไขหวดใหญ การรบรความรนแรงของโรคไขหวดใหญ การรบรประโยชนของวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ การรบรอปสรรคของการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ และการเขาถงบรการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ มความสมพนธทางบวกกบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ ซงสอดคลองกบแนวคดแบบแผนความเชอดานสขภาพ (Health Belief Model) ของ Becker และคณะ ทกลาววาบคคลจะแสดงพฤตกรรมกตอเมอมการรบรเกดขน โดยบคคลทรบรความเสยงของการเกดโรค ความรนแรงของการเกดโรค การรบรประโยชน การรบรอปสรรค และสงชกน าไปสการปฏบต (ความร การไดรบขอมลขาวสาร และค าแนะน า) จะสงผลใหบคคลนนแสดงพฤตกรรมการปองกนโรคได [8] สอดคลองกบผลการศกษาของ P.K.H. Mo และ Lau J.T.F. ศกษาปจจยทมความสมพนธกบการไดรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญตามฤดกาลของผสงอายทฮองกง โดยประยกตใชแบบแผนความเชอทางสขภาพ (Health Belief Model) พบวา ปจจยทสมพนธกบการรบวคซน ไดแก ปจจยดานความร การรบรเรองอาการขางเคยงของวคซน คาใชจาย การไดรบค าแนะน าจากบคลากรทางการแพทย [7] และสอดคลองกบการศกษาของ R. Eilers P.F.M. Krabbe H.E. Melker ศกษาปจจยทมผลตอการรบวคซนของผสงอายในสงคมตะวนตก พบวา การรบรถงความเสยงและความรนแรงของโรค รวมทงความรและประสบการณสวนบคคล คณลกษณะของวคซน ผลขางเคยงของวคซน ประสทธภาพของวคซน รายละเอยดของวคซน การไดรบขอมลขาวสารและค าแนะน าจากบคลากรทางการแพทย พฤตกรรมทเกยวของกบสขภาพโดยรวมถงการไดรบวคซนปองกนโรคมากอน และพฤตกรรมปองกนโรคอนๆ การเขาถงบรการ ทงดานความสะดวกและคาใชจายเปนประเดนทมอทธพลตอความเตมใจทจะไดรบการฉดวคซนปองกนโรคของผสงอาย [9] และยงสอดคลองกบการศกษาของ T. Kan และ J.Zhang ไดศกษาปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการฉดวคซนวคซนปองกนโรคไขหวดใหญตามฤดกาลในกลมผสงอาย โดยใชแบบแผนความเชอดานสขภาพ (HBM) และทฤษฎของการกระท าตามหลกเหตและผล (TRA) พบวา พฤตกรรมทมความสมพนธกบการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ ไดแก ปจจยดานประชากรศาสตร ปจจยดานการสงเสรมสขภาพ และปจจยดานความร ดงนนเพอใหการฉดวคซนมประสทธภาพ บคลากรทางการแพทยตองใหค าแนะน าใหสขศกษา ทงทคลนกใหบรการฉดวคซน (express vaccination clinic) และการเยยมบาน (home visit) [10]

Page 13: PROCEEDINGS - Mahidol University · 2019-11-28 · ทั้งหมด 6,284 คน กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป

การประชมวชาการระดบชาต “มศว วจย” ครงท 12 วนท 20-21 มนาคม 2562 มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

750

สรปผลการวจย 1. ผสงอายมระดบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญอยในระดบสง คดเปนรอยละ 77.7 (Mean±SD.=16.97±3.47) 2. ปจจยทมความสมพนธกบการยอมรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญตามฤดกาลอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 คอ ปจจยดานความรเกยวกบโรคและวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ การรบรโอกาสเสยงตอการปวยดวยโรคไขหวดใหญ การรบรความรนแรงของโรคไขหวดใหญ การรบรประโยชนของวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ การรบรอปสรรคของการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ และการเขาถงบรการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ ขอเสนอแนะจากผลการวจย

1. กระทรวงสาธารณสขและส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ควรสนบสนนวคซนปองกนโรคไขหวดใหญใหกบผสงอายอยางเพยงพอ ตลอดทงป โดยไมคดมลคา นอกจากน ควรมนโยบายในการใหบรการวคซนปองกนโรคไขหวดใหญเชงลกในทกพนทโดยการออกหนวยเคลอนท เพอชวยอ านวยความสะดวกในการเขาถงบรการฉดวคซนใหกบผสงอาย ท าใหเพมความครอบคลมการไดรบวคซนในกลมผสงอาย

2. ผลการวจยครงนเปนขอมลพนฐานทบคลากรทางดานสขภาพ สามารถน าไปใชประโยชนในการพฒนาการด าเนนงานใหบรการวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ โดยเนนเรองของการใหความรเกยวกบโรคและวคซนปองกนโรคไขหวดใหญเปนสงส าคญ และควรเลอกชองทางการสอสารใหเหมาะสมส าหรบกลมเปาหมาย หากเปนผสงอาย ชองทางการสอสารทเหมาะสมควรผานทางบคลากรทางการแพทย และอาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบาน (อสม.) เปนตน เพอใหผสงอายไดมความรความเขาใจทถกตองเกยวกบโรคและวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ เกดความตระหนกและเหนความส าคญถงโอกาสเสยงและความรนแรงของโรค สอสารใหทราบถงประโยชนของวคซน เพอกระตนใหผสงอายไดตดสนใจรบวคซนปองกนโรคไขหวดใหญเพมมากขน

3. บคลากรทางดานสาธารณสขในพนทปรบกระบวนการท างาน การวางแผนการใหบรการวคซนปองกนโรคไขหวดใหญ และประสานงานกบหนวยงานทเกยวของ เพอชวยอ านวยความสะดวกในการเดนทางใหกบผสงอายในพนทไปรบบรการฉดวคซน ท าใหผสงอายไดเขาถงบรการฉดวคซน ปองกนโรคไขหวดใหญไดมากขนและจะชวยเพมความครอบคลมการไดรบวคซนในผสงอายไดมากขน ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป

1. ควรท าการวจยเชงคณภาพ สมภาษณบคลากรทเกยวของเกยวกบการบรหารจดการวคซนในพนทรวมทงปญหาและอปสรรคทพบในการด าเนนงานใหบรการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญตามฤดกาล

2. ควรมการศกษาถงความตงใจในการไปรบบรการฉดวคซนและศกษาพฤตกรรมในการรบบรการฉดวคซนปองกนโรคไขหวดใหญตามฤดกาลของผสงอาย กตตกรรมประกาศ

งานวจยนส าเรจลงไดดวยความกรณาและความชวยเหลออย างดยงจากคณาจารยและผเกยวของ โดยเฉพาะอยางยง ทานอาจารย ดร.วลลรตน พบคร อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก รองศาตราจารย ดร. นทศน ศรโชตรตน อาจารย ดร.ประสงค กตด ารงสข ซงเปนอาจารยทปรกษาวทยานพนธรวมทไดกรณาใหค าแนะน าแนวทางในการศกษาวจยและตรวจสอบแกไขขอบกพรองตางๆ ดวยความเมตตา สนบสนน ใหก าลงใจ ในทกขนตอนของการวจยตลอดมา รวมทงอาจารยจากภาควชาบรหารงานสาธารณสข คณะสาธารณสขศาสตรทไดถายทอดองคความรในการน ามาประยกตใชท าวจยในครงน

Page 14: PROCEEDINGS - Mahidol University · 2019-11-28 · ทั้งหมด 6,284 คน กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป

การประชมวชาการระดบชาต “มศว วจย” ครงท 12 วนท 20-21 มนาคม 2562 มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

751

ขอขอบคณ อาจารยเผดจศกด ชอบธรรม จากกองโรคปองกนดวยวคซน กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข ขอขอบคณ รศ.ดร.มณรตน ธรววฒน อาจารยประจ าภาควชาสขศกษาและพฤตกรรมศาสตร คณะสาธารณสขศาสตร และ ผศ.พระ ครกครนจตร อาจารยประจ าภาควชาบรหารงานสาธารณสข คณะสาธารณสขศาสตร ซงเปนผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอวจย และไดใหขอคดเหน ขอแนะน าปรบปรงเครองมอการวจยใหมความตรงของเนอหากอนน าไปใชในการเกบขอมลการวจย ขอขอบคณ นายแพทยสาธารณสขจงหวดสระบร นายอ าเภอพระพทธบาท สาธารณสขอ าเภอพระพทธบาท โรงพยาบาลพระพทธบาท และเจาหนาทโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล ทใหความรวมมอเปนอยางดและชวยอ านวยความสะดวกในการลงพนทเกบขอมล ขอขอบคณผชวยเกบขอมลวจยในการลงพนทเกบขอมลวจยในครงน และขอขอบคณผสงอาย 65 ปขนไปในพนทอ าเภอพระพทธบาท ทเสยสละเวลาอนมคาในการตอบแบบสอบถาม ทายสดน ขอขอบคณทางบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหดล ทใหการสนบสนนทนอดหนนการท าวทยานพนธบางสวน เพอใชใหเกดประโยชนสงสดในการท าวทยานพนธในครงน เอกสารอางอง [1] World Health Organization. (2018). Influenza (Seasonal) 2018 [Internet]. [cited2018 Feb 25]. Available from :http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs211/en/. [2] ส านกระบาดวทยา กรมควบคมโรค.(2561). สถานการณไขหวดใหญประเทศไทย พ.ศ. 2560 ประจ าสปดาห ท 53 (ระหวางวนท 3 ธนวาคม-มกราคม 2561). [อนเทอรเนต]. [เขาถงเมอ 25 กมภาพนธ 2561]. เขาถง ไดจาก:http://203.157.15.110/boe/diseases.php?ds_key=c2l0&dsid=Mjg=&ds=SW5mbHVlbnph [3] ส านกโรคตดตอทวไป กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข.(2556). ต าราวคซนและการสรางเสรม ภมคมกนโรค ป 2556. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา. [4] ส านกงานคณะกรรมการวคซนแหงชาต.(2553).สาระส าคญจากการประชมคณะกรรมการวคซนแหงชาตและ คณะอนกรรมการ. กรงเทพฯ: บรษท โอ-วทย (ประเทศไทย) จ ากด. [5] โชตระว อนจ าปา และ รตนศร ทาโต.(2557).ปจจยท านายการยอมรบวคซนปองกนมะเรงจากเชอ HPV ใน ชายรกชาย (factors predicting acceptability of human papilloma virus vaccine among men who have sex with men).วารสารวทยาลยพยาบาลบรมราน.กรงเทพฯ. [6] Daniel, W. W. (1991). A foundation for analysis in the health sciences.Biostatistics. Toronto, John Wiley & Sons, 209-215. [7] Mo, P. K. H., & Lau, J. T. F. (2015). Influenza vaccination uptake and associated factors among elderly population in Hong Kong: the application of the Health Belief Model. Health education research, 30(5), 706-718. [8] Maiman, L. A., & Becker, M. H. (1974). The health belief model: Origin and correlates in psychological theory. Health Education Monographs, 2(4),336-353. [9] Eilers, R., Krabbe, P. F. M., & de Melker, H. E. (2014). Factors affecting the uptake of vaccination by the elderly in Western society. Preventive Medicine, 69, 224-234. [10] Kan, T., & Zhang, J. (2018). Factors influencing seasonal influenza vaccination behaviour among elderly people: a systematic review. Public Health, 156, 67-78.

Page 15: PROCEEDINGS - Mahidol University · 2019-11-28 · ทั้งหมด 6,284 คน กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้สูงอายุ 65 ปีขึ้นไป

th

����������������������

Strategic Wisdom and Research Institute Srinakharinwirot QR face-

ÁÈÇÇÔ¨ÑÂ12¤ÃÑ駷Õè

¡ÒûÃЪØÁÇÔªÒ¡ÒÃÃдѺªÒµÔ

ISBN : 978-616-296-186-1The 12 Srinakharinwirot University Research Conferenceth

สถาบนยทธศาสตรทางปญญาและวจย

114 สขมวท 23 แขวงคลองเตยเหนอมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

เขตวฒนา กรงเทพฯ 10110 โทรศพท (02) 649-5000 ตอ 11018, 11082โทรสาร (02) 259-1822