produkt. - maciejczak.pl · 2 proces rozwoju produktu – podejście tradycyjne konsument marketing...

28
1 Zarz Zarządzanie produkcj dzanie produkcją dr Mariusz Maciejczak dr Mariusz Maciejczak PRODUKT. PRODUKT. Projektowanie, Wyr Projektowanie, Wyrób, Kontrola. b, Kontrola. www.maciejczak.pl www.maciejczak.pl Proces rozwoju produktu Proces rozwoju produktu Rozwój produktu lub usługi powinien być interaktywnym procesem, podczas którego współ pracują konsumenci oraz zespoł y marketingowe, handlowe, projektanckie, zaopatrzeniowe i produkcyjne. W wyniku tej współ pracy powstają wyroby lub usługi zaspokajaj ące oczekiwania konsumenta, a jednocześnie produkcja jest uzasadniona ekonomicznie.

Upload: tranlien

Post on 27-Feb-2019

218 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

1

ZarzZarząądzanie produkcjdzanie produkcjąądr Mariusz Maciejczak dr Mariusz Maciejczak

PRODUKT. PRODUKT. Projektowanie, WyrProjektowanie, Wyróób, Kontrola.b, Kontrola.

www.maciejczak.plwww.maciejczak.pl

Proces rozwoju produktuProces rozwoju produktu

Rozwój produktu lub usługi powinien byćinteraktywnym procesem, podczas którego

współpracują konsumenci oraz zespoły marketingowe, handlowe, projektanckie,

zaopatrzeniowe i produkcyjne. W wyniku tej współpracy powstają wyroby lub usługi

zaspokajające oczekiwania konsumenta, a jednocześnie produkcja jest uzasadniona

ekonomicznie.

2

Proces rozwoju produktu Proces rozwoju produktu ––podejpodejśście tradycyjnecie tradycyjne

KONSUMENT

Marketing Projekt produktu

Projektprocesu

Nabywanie

Wytwarzanie

DostawcaSprzedaż

PRODUKTTradycyjny proces rozwoju jest sekwencyjny i podzielony na poszczególne funkcje, zakłada istnienie barier pomiędzy tymi funkcjami i wzajemny brak kompetencji

Proces rozwoju produktu Proces rozwoju produktu ––podejpodejśście tradycyjne cie tradycyjne -- etapyetapy

1. Dział marketingu przekazuje wymagania projektantom.2. Projektanci uważają wymagania za nierealne w

stosunku do dysponowanych technologii i środków oraz projektują produkt spełniający nowe warunki, odpowiadając skorygowanym analizom rynku.

3. Projektanci przekazują projekt wyrobu lub usługi działom organizacji produkcji i zaopatrzenia.

4. Dział organizacji produkcji uważa projekt za nierealny i wprowadza własne zmiany.

5. Dział organizacji produkcji przekazuje projekt produktu wraz z projektem procesu produkcji do działu produkcji.

3

Proces rozwoju produktu Proces rozwoju produktu ––podejpodejśście tradycyjne cie tradycyjne -- etapyetapy

6. Dział zaopatrzenia wraz z dostawcami wprowadza własne poprawki do projektu.

7. Dostawcy otrzymują zamówienie na dostarczenie materiałów według nowego projektu.

8. Dział operacyjny otrzymuje nabyte materiały oraz projekt procesu produkcyjnego, który przed podjęciem sensownej produkcji trzeba ponownie rozpatrzyć.

9. Dział operacyjny zmienia wyniki analizy rynku i projekt produktu i jest zmuszony rozpocząć produkcję nadal wprowadzając zmiany.

Proces rozwoju produktu Proces rozwoju produktu ––podejpodejśście tradycyjne cie tradycyjne -- etapyetapy

10. W wypadku wytwarzania wyrobów pierwsze produkty trafiają na rynek.

11. Dział sprzedaży otrzymuje wraz z produktem proponowaną przez dział marketingu cenę i prognozę sprzedaży oraz informację z rynku, że konsumenci nie są zadowoleni z produktu, ponieważ nie jest to ten produkt, którego oczekiwali.

Wynikiem takiej działalności jest zanik odpowiedzialności, stawianie nierealnych żądań,

brak wzajemnych zależności i w końcu ogólne poczucie urazy i wrogości.

4

Proces rozwoju produktu Proces rozwoju produktu ––podejpodejśście zintegrowanecie zintegrowane

W podejściu zintegrowanym wykonuje się poszczególne czynności w odniesieniu do pozostałych i dba się o drożność kanałów komunikacyjnych. Przedstawiciele konsumentów, działów marketingu, sprzedaży, projektanckich, zaopatrzenia i produkcyjnych musząwspółpracować jako elastyczny zespół.

Konsument

Marketing

Projekt produktu

Sprzedaż Produkt

Projekt procesu

Nabywanie

Wytwarzanie

Dostawcy

Czas

Proces rozwoju produktu Proces rozwoju produktu ––podejpodejśście zintegrowanecie zintegrowane

Wiele organizacji stosując to podejście osiągnęło następujące efekty:

• większą efektywność działania,• uproszczenie działań,• szybsze reagowanie na zmiany,• mniejszą biurokrację,• fachowość i niższe koszty.

5

PrzeksztaPrzekształłcanie potrzeb canie potrzeb w projektyw projekty

Przekształcanie potrzeb w projekty wymaga następujących działań: badań, rozwoju i

projektowania.

Odkrycia są częścią badań, rozwój odnosi siędo ulepszania, a projektowanie to

przekształcanie potrzeb i wymagań klienta w produkty.

Proces projektowaniaProces projektowania

Proces projektowania przechodzi przez następujące etapy:1. Koncepcja. Określone są wstępne parametry użytkowe

wyrobu lub usługi, uwzględniające wymagania przyszłych użytkowników.

2. Akceptacja. Ustalenie, czy planowane parametry sąmożliwe do osiągnięcia.

3. Wykonanie. Przygotowanie modeli nowych produktów do testowania. Dotyczy to zarówno wyrobów jak i usług.

6

Proces projektowaniaProces projektowania

4. Przetworzenie. Projekt jest przetwarzany w takąpostać, jaka jest możliwa do realizacji w danej organizacji, a jednocześnie uwzględnia parametry przyjęte podczas etapu drugiego.

5. Czynności pilotażowe. Wytworzona zostaje pewna liczba wyrobów lub świadczona pewna liczba usług, które są potrzebne do sprawdzenia poprawności projektu, przyjętych parametrów i umiejętności personelu. Dopiero po tym etapie projekt można uznaćza ostateczny.

Proces projektowaniaProces projektowania

Realizacja projektu może być zlecona:• organizacjom badawczym,• szkołom i uczelniom wyższym,• prywatnym organizacjom projektowym.

Można zakupić również gotowe licencje projektowe.

7

Proces projektowaniaProces projektowania

Sposoby redukcji kosztów projektowania:1. Korzystanie z usług specjalistów z zewnątrz.2. Projektowanie wspomagane komputerowo.3. Specjalizacja projektantów.4. Rodziny wyrobów lub usług.5. Bazy danych o przeprowadzonych projektach.6. Biblioteki i usługi informacyjne.

System wprowadzania zmian System wprowadzania zmian do zatwierdzonych projektdo zatwierdzonych projektóóww

Stosowanie formalnego systemu wprowadzania zmian do projektu ma na celu kontrolę

wprowadzania modyfikacji do gotowych projektów.

8

System wprowadzania zmian do System wprowadzania zmian do zatwierdzonych projektzatwierdzonych projektóów w -- przykprzykłładad

1. Propozycja zmiany powinna być podpisana przez pomysłodawcę oraz przez kierownika odpowiedniego działu. Powinna ona zawierać:

– projekt, którego zmiana dotyczy;– rodzaj zmiany lub modyfikacji;– powód chęci dokonania zmiany lub modyfikacji;– stopień pilności jej wprowadzenia.

2. Odpowiedni dział musi wydać swoją opinię na temat proponowanej zmiany lub modyfikacji.

System wprowadzania zmian do System wprowadzania zmian do zatwierdzonych projektzatwierdzonych projektóów w -- przykprzykłładad

3. Ostateczne zatwierdzenie zmiany lub modyfikacji przez zespół rozpatrujący propozycję i otrzymane komentarze.

4. Jeżeli propozycja zostaje zatwierdzona, należy jąpisemnie zredagować i upowszechnić. Rejestruje siędatę wprowadzenia zmiany i charakter zmiany oraz sporządza się nową wersję projektu.

9

Projektowanie usProjektowanie usłługug

Projektując usługi można wyróżnićtrzy elementy:

1. urządzenia wspomagające proces świadczenia usług,

2. korzyści fizyczne,3. korzyści psychologiczne.

Projektowanie usProjektowanie usłługug

Przy projektowaniu usługi wymagany jest pewien system ich klasyfikacji np.:

a) przedsiębiorstwa usługowe,b) sklepy usługowe,c) usługi masowe,d) usługi profesjonalne,e) usługi personalne.

10

PodziaPodziałł na kategorina kategorięę ususłługug

DentystaFryzjerKosmetyczkaNauka jazdyOptyk

AdwokatArchitektKonsultingKsięgowyWeterynarz

HotelJedzenie na wynosKolejeKomunikacja miejskaPrzewozyRestauracjaSzkoła

BarKlinikaRekreacjaStacja obsługi

BankNaprawyPocztaRemontySprzątanieWypożyczalnia

Usługi personalne

Usługi profesjonalne

Usługi masowe

Sklepy usługowe

Firmy usługowe

Projektowanie usProjektowanie usłługug

Czynniki mające znaczenie w procesie projektowania usług:

1. Intensywność prac – duża lub mała;2. Kontakt - duży lub mały;3. Wzajemne oddziaływanie – duże lub małe;4. Dostosowanie do indywidualnych potrzeb – stałe,

wybór lub adaptacja;5. Charakter świadczonych usług – materialne lub

niematerialne;6. Bezpośredni odbiorca – ludzie lub przedmioty.

11

ZarzZarząądzanie rdzanie róóżżnorodnonorodnośściciąą -- celecele

• Jak najmniejsze zróżnicowanie wyrobów i usług.

• Jak najmniejsze zróżnicowanie części.• Jak najmniejsze zróżnicowanie

materiałów.• Jak najmniejsze zróżnicowanie procesów.• Jak najmniejsze zróżnicowanie personelu i

jego umiejętności.

ZarzZarząądzanie rdzanie róóżżnorodnonorodnośściciąą --sposobysposoby

• Uproszczenie – „redukcja niepotrzebnej różnorodności”

• Standaryzacja – „kontrola potrzebnej różnorodności”

• Specjalizacja – skoncentrowanie wysiłku na działaniach wymagających wiedzy specjalistycznej

12

ZarzZarząądzanie rdzanie róóżżnorodnonorodnośściciąą --korzykorzyśścici

• Intensyfikacja sprzedaży• Lepsze usługi posprzedażne• Większa wydajność• Lepsze zrozumienie problemów technicznych• Większe partie produkcyjne• Krótsze czasy pomocnicze• Lepsze wykorzystanie wyposażenia• Redukcja zapasów• Lepsze wykorzystanie powierzchni

magazynowych• Łatwiejsza kontrola zapasów• Uproszczenie sterowania produkcją• Ułatwienie zakupu klientowi

ZarzZarząądzanie rdzanie róóżżnorodnonorodnośściciąą

Zarządzanie różnorodnością można stosować w odniesieniu do:

• wyrobów gotowych lub usług,• materiałów i informacji wejściowych,• procesów przetwarzania.

13

ZarzZarząądzanie rdzanie róóżżnorodnonorodnośściciąąwyrobwyrobóów gotowychw gotowych

Rozpatrując proces sterowania różnorodnościąwyrobów gotowych lub usług, należy odpowiedzieć sobie na pytania:

• Jaki przychód przynosi każdy wyrób lub usługa?• Jaki jest wkład każdego wyrobu lub usługi na

pokrycie kosztów stałych?

Wkład = cena sprzedaży – koszty bezpośrednie.

ZarzZarząądzanie rdzanie róóżżnorodnonorodnośściciąąwyrobwyrobóów gotowych w gotowych -- przykprzykłładad

14

ZarzZarząądzanie rdzanie róóżżnorodnonorodnośściciąąwyrobwyrobóów gotowych w gotowych -- przykprzykłładad

Po uszeregowaniu tych danych według przychodu i wkładu otrzymamy

następujące wyniki

Zestawienie wedZestawienie wedłług przychoduug przychodu

15

Zestawienie wedZestawienie wedłług wkug wkłładuadu

PorPoróównanie produktwnanie produktóów wg wkw wg wkłładuadu

16

AnalizaAnaliza

Produkt K, plasujący się na czwartym miejscu według przychodu, w rzeczywistości przynosi straty, natomiast produkt A, który wnosi największy wkład, nie przynosi największego przychodu.

Rangi przychodu i wkRangi przychodu i wkłładuadu

123456789

10

231568

10794

ABCDEFGHIK

Ranga wkładuRanga przychodu

Produkt

17

Wykres przychWykres przychóód d -- wkwkłładad

Zaspokajanie indywidualnych Zaspokajanie indywidualnych wymagawymagańń klientklientóóww

Aby zaspokoić indywidualne wymagania klientadział marketingu może podjąć następujące działania:

1. Przygotować ofertę produktów, które można zaproponować klientowi zamiast tego produktu, którego oczekuje. Jeżeli w tej ofercie zawarta jest znacznie niższa cena lub lepsze warunki dostawy, przeważnie klient rezygnuje ze swoich żądań igodzi się na proponowany produkt.

18

Zaspokajanie indywidualnych Zaspokajanie indywidualnych wymagawymagańń klientklientóóww

2. Doprowadzić do tego, aby spełnić wymagania klienta przez wykorzystanie w jak największym stopniu istniejących wyrobów lub części, poddanych niewielkim modyfikacjom, zgodnie z istniejącymi procedurami postępowania i posiadanym wyposażeniem. Jeżeli te zmiany nie powodują znacznego odstępstwa od produktu oczekiwanego przez klienta, istnieje duża szansa, że nowy produkt zostanie zaakceptowany,zwłaszcza jeżeli zaoferuje się dodatkowe korzyści.

Zaspokajanie indywidualnych Zaspokajanie indywidualnych wymagawymagańń klientklientóóww

Często istnieje możliwość przygotowania produktu „podstawowego" i przystosowywanie go do indywidualnych wymagań poszczególnych klientów.

Na przykład:• różne opcje wyposażenia samochodów • spodnie z niewykończonymi nogawkami,

przystosowywane do wzrostu klienta.

19

Sterowanie rSterowanie róóżżnorodnonorodnośściciąą materiamateriałłóów i w i informacji wejinformacji wejśściowychciowych

Nowo nabyte materiały, należy odpowiednio określić. Można tego dokonać za pomocą:

• rysunków,• specyfikacji, • logicznego systemu kodowania, • opisania cech charakterystycznych.

Taki opis musi być dokonany w pełnej zgodnościz obowiązującym systemem norm dla danej organizacji. Każdy rodzaj materiału może wtedy zostać szybko i bezbłędnie rozpoznany.

Kontrola rKontrola róóżżnorodnonorodnośści procesci procesóóww

W każdej organizacji niewątpliwie istnieje duża liczba podobnych procesów, procedur i systemów.

Może istnieć możliwość zintegrowania tych procesów w taki sposób, aby powstał tylko jeden, o odpowiednim poziomie efektywności.

Może to spowodować wzrost kosztów jednostkowych, ale zmniejszy koszt całkowity całej organizacji.

20

RedukcjaRedukcja rróóżżnorodnonorodnośści ci stosowanych metodstosowanych metod

• zwiększy elastyczność wykorzystania kadr, • spowoduje większe wykorzystanie maszyn

i urządzeń,• spowoduje uproszczenie zadań

organizacji.

RedukcjaRedukcja rróóżżnorodnonorodnośści ci stosowanych metodstosowanych metod

Przykłady:• Jeżeli dwa różne dokumenty są analizowane

według tej samej procedury, ich przygotowanie i środki potrzebne do analizy mogą być znacznie zredukowane.

• Jeżeli można wykorzystać jedno urządzenie zamiast dwóch, to ułatwiony jest problem ich utrzymania w ruchu i konserwacji.

21

Wprowadzanie programu Wprowadzanie programu sterowania rsterowania róóżżnorodnonorodnośściciąą

1. W miarę możliwości stosować normy branżowe.

2. W miarę możliwości stosować normy zakładowe.

3. Normalizować surowce i materiały.4. Normalizować części.5. Upraszczać systemy identyfikacji części i

materiałów.6. Normalizować metody, procedury i systemy.7. Normalizować przebiegi.8. Normalizować przedsiębiorstwo i wyposażenie.

Analiza wartoAnaliza wartośścici

Analiza wartości jest techniką redukcji kosztów i kontroli, opartą na badaniu samego wyrobu lub usługi, a nie — tak jak jest w metodach badania pracy — na ulepszaniu metod wytwarzania wyrobów lub świadczenia usług.

22

Analiza wartoAnaliza wartośścici

Analiza wartości jest „zorganizowaną procedurąmająca na celu efektywne zidentyfikowanie

niepotrzebnych kosztów poprzez analizę funkcji", gdzie funkcja to „taka własność wyrobu lub

usługi, która pozwala na jego funkcjonowanie lub sprzedaż".

Podstawą analizy wartości jest najpierw zidentyfikowanie funkcji produktu, a następnie zbadanie dostępnych alternatywnych

sposobów uzyskania tych funkcji i w końcu wybranie takiegosposobu wytwarzania, który pociąga za sobą najmniejsze koszty.

Analiza wartoAnaliza wartośścici ––identyfikacja funkcjiidentyfikacja funkcji

Pierwszym i najważniejszym krokiem w analizie wartości jest formalne określenie funkcji wyrobu lub usługi. Przyjęto, że odpowiedź powinna składać się tylko z dwóch słów: rzeczownika i czasownika, na przykład:

• lampa — „daje światło", • belka — „podpiera ścianę", • wał — „przenosi obroty", • czek — „przekazuje pieniądze".

23

Analiza wartoAnaliza wartośścici

Wartość można przyrównać do c e n y, która jest tym, co „musi być dane, zrobione, poświęcone...,

aby otrzymać daną rzecz".

Analiza wartoAnaliza wartośścici

Każdy wyrób albo usługa ma kilka różnych wartości:a) Wartość wymiany, czyli cenę oferowaną przez nabywcę. b) Wartość użytkowa, czyli cena oferowana przez nabywcę

za tę część produktu, która według niego spełnia oczekiwane cele lub funkcje;

c) Wartość moralna, czyli cena oferowana przez nabywcęza pozostałe części produktu, dostarczające dodatkowe wartości i spełniające dodatkowe funkcje.

Wartość wymiany = wartość użytkowa + wartość moralna.

24

Analiza wartoAnaliza wartośścici

Jeżeli organizacja wytwarza produkt dla własnego użytku, na przykład w celu stworzenia z niego produktu przeznaczonego na rynek, można określić czwarty rodzaj wartości. Jest to:

d) Wartość faktyczna, czyli suma wszystkich kosztów poniesionych podczas dostarczania produktu na rynek.

Różnicą pomiędzy wartością faktyczną a wartością wymiany jest zysk.

ZespZespóółł analizy wartoanalizy wartośścici

Skład zespołu (6-9 osób):• kilku członków stałych, • osoby bezpośrednio zainteresowane

problemem, • wypadku problemu związanego z dostarczonym

materiałem lub częściami — przedstawiciel dostawcy,

• osoby nie zainteresowane danym produktem, wnoszące świeże spojrzenie na rozwiązywany problem.

25

Analiza wartoAnaliza wartośścici -- proceduraprocedura

1. Wybrać przedmiot analizy. Problem polega na zidentyfikowaniu produktu dającego szansę na największy zwrot nakładów poniesionych na samąanalizę. Zasady wyboru:

a) różnorodność komponentów,b) szerokie stosowanie prognozowania,c) mała różnica między wartością użytkową a wartością

faktyczną,d) znaczna konkurencja rynkowa,e) produkt o dużej przyszłości,f) istnienie wystarczającej dokumentacji,g) występowanie złożonych struktur organizacyjnych.

Analiza wartoAnaliza wartośścici -- proceduraprocedura

2. Określić koszty produktu. 3. Zapisać liczbę części. Ogólnie rzecz biorąc, im

więcej części, tym większa szansa na redukcjękosztów.

4. Zapisać wszystkie funkcje. Należy zbadaćwszystkie funkcje wyrobu lub usługi i zapisać je w postaci: rzeczownik — czasownik.

5. Zapisać liczbę funkcji wymaganych teraz i w dającej się przewidzieć przyszłości. Pozwoli to na zorientowanie się, jaki będzie nakład pracy i kosztów podczas dalszych etapów analizy wartości.

26

Analiza wartoAnaliza wartośścici -- proceduraprocedura

6. Określić funkcję pierwotną. Spośród wszystkich funkcji produktu należy wybrać jedną podstawową z punktu widzenia nabywcy. Ustala się ją na podstawie listy utworzonej podczas etapu 4.

7. Określić wszystkie inne sposoby uzyskania funkcji pierwotnej. Wykorzystując do tego burze mózgów.

8. Określić koszty każdego alternatywnego rozwiązania.9. Zbadać trzy najtańsze rozwiązania. Etapy 7 i 8

pozwalają na wybranie trzech najtańszych rozwiązań. Należy je zbadać pod kątem przydatności, możliwościuzyskania i funkcjonowania. Na tym etapie zacznie pojawiać się projekt nowego produktu.

Analiza wartoAnaliza wartośścici -- proceduraprocedura

10. Podjąć decyzję, który produkt powinien być dalej opracowywany.

11. Ustalić, jakie inne funkcje można zawrzeć w nowym produkcie. Należy cofnąć się do etapu 4, ponownie przejrzeć zapisane funkcje i zidentyfikować te, które nie są jeszcze zawarte w nowym projekcie produktu.

• „Czy nowe rozwiązanie wnosi wkład w wartośćproduktu?"

• „Czy można cokolwiek usunąć nie zmniejszając wartości produktu?"

27

Analiza wartoAnaliza wartośścici -- proceduraprocedura

12. Zapewnić akceptację nowego projektu rozwiązania. Głównymi wrogami nowego rozwiązania są: konserwatyzm, bezwładność i chęć pozbawienia sięzmartwień. Aby tego uniknąć, zespół analizy wartości powinien użyć w swojej argumentacji:

• modelu,• przewidywanych oszczędności,• przewidywanych wydatków,• przewidywanej poprawy wartości,• proponowany plan działania w postaci sieci ścieżki

krytycznej.

Analiza wartoAnaliza wartośścici -- proceduraprocedura

12 pytań Gage'a do analizy wartości1. Co to jest?2. Ile to kosztuje?3. Z ilu składa się części?4. Jak to funkcjonuje?5. Ile funkcji jest wymaganych?6. Jaka jest funkcja pierwotna?7. Jakie inne funkcje może spełniać dodatkowo?8. Ile kosztują dodatkowe funkcje?9. Które z trzech wybranych rozwiązań wykazuje największą różnicę

pomiędzy „kosztem" a „wartością użytkową"?10. Które rozwiązania powinny być dalej rozpatrywane?11. Jakie inne funkcje i parametry powinny być włączone do rozwiązania?12. Co jest potrzebne, aby zatwierdzić rozwiązanie i uniknąć przeszkód?

28

Analiza wartoAnaliza wartośścici

Zastosowanie technik analizy wartości,a zwłaszcza tych mających na celu identyfikację funkcji, podczas projektowania produktu lub systemu jest bardzo pożądane. Techniki analizy wartości pozwalają na osiągnięcie większych oszczędności, chociaż dla produkcji jednostkowej i krótkoseryjnej możliwe są tylko badania przed podjęciem produkcji.

Inżynieria wartości jest to zastosowanie technik analizy wartości podczas projektowania wyrobu lub usługi.