Internationale kansen Tuinbouwsector

Prof. dr.ir. Jack G.A.J. van der Vorst

20 Juni 2013

NL tuinbouw internationale speler

Bron: Bron voor groene economie, wereldoplossingen voor werelduitdagingen,

Topsector Advies Tuinbouw & Uitgangsmaterialen, juni 2011

En we doen het uitstekend …

Bron: Bron voor groene economie, wereldoplossingen voor werelduitdagingen,

Topsector Advies Tuinbouw & Uitgangsmaterialen, juni 2011

Maar er zijn nog slagen te maken …

… in rapport Visie 2040 Excelleren …

Heeft helft NL bedrijven vestigingen in het buitenland.

Die participeren in 5 tot 10 mondiale tuinbouwclusters.

Is 75% van de bedrijven grootschalig, multifunctioneel.

Is er co-modaal kwaliteitsnetwerk voor goederenvervoer.

Is huidige draaischijffunctie getransformeerd naar een Europees en intercontinentaal netwerk.

Is Nederland leidend in de mondiale standaardisatie op het gebied van logistiek en ICT.

Netwerk/Markt

uitbreiding

Internationalisatie/

schaalvergroting Duurzaamheid

Virtualisatie

Ontwikkelingen (voorbeeld sierteelt)

Import Growth 2011

Kenia +17%

Ethiopië +14%

Ecuador -21%

Total +1%

Sinds 2008: • Reductie aantal kwekers

• Gem. kweker 10% groter

• Gem. transactie 15% kleiner

Export Growth 2012

Buurlanden +5%

Scandinavie +10%

South-Europe -5%

M/E Europa -5%

Russia +34%

Europese Commissie:

20-30% CO2 emissie

reductie in transport

2008: € 5 miljard

2012: € 10 miljard

2015: € 13 miljard

2001: € 500 miljoen

Ook de sierteeltsector virtualiseert

% volume geveild FH

% volume bemiddeld

FH

25%

50%

75%

2008 2009 2010 2011 2012

10%

30%

50%

70%

2010 2011

% KOA op 3 export

veilingen FloraHolland

Europeanen (%) die wel eens online kopen

(2006/2011)

7

IT

9|15

EU

26|43

NL

48|69

FR

22|53

UK

45|71

BE

19|43 DE

49|64

Bron: Eurostat/DG Digital Agenda

IT

9|15

Consumenten in opkomende landen

42%

36%

49%

44%

Brazilië

China

India

Turkije

% van de bevolking jonger dan 25jr

2010 2020

0,9%

0,5%

1,5%

1,2%

Brazilië

China

India

Turkije

Bevolkingsgroei tot 2020 per jaar

inwoners internet gebruikers jaarlijkse groei (2010/11-2011/12)

Brazilië 196 miljoen 82 miljoen 5%

China 1.34 miljard 513 miljoen 38%

India 1.21 miljard 121 miljoen 38%

Turkije 75 miljoen 36 miljoen 40%

Nederland 17 miljoen 14 miljoen 1%

Internetgebruik laag, maar stijgend

42%

38%

10%

48%

82%

Marktaandeel afzetkanalen

48%

39%

59%

78%

78%

86%

78%

87%

72%

87%

43%

55%

35%

17%

19%

11%

19%

9%

25%

11%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Sweden

UK

Switzerland

Germany

France

Spain

Belgium

Poland

Netherlands

Northern Italy

Flowers

Horticultural Commodities Board (2012)

31%

37%

55%

49%

35%

51%

65%

51%

72%

35%

42%

22%

38%

28%

36%

29%

33%

42%

37%

54%

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Sweden

UK

Switzerland

Germany

France

Spain

Belgium

Poland

Netherlands

Northern Italy

Plants

Detail Retail E-tail (max)

Trends & ontwikkelingen in AgroFood & Tuinbouw

Internationalisering van (productie)activiteiten in de keten

Technologische innovaties helpen bij grotere vraag

naar(kwaliteits) voedsel

● Maar ook … kweekvlees, minifabrieken (3D printing)

Druk op verwaarding van reststromen

● Reductie voedselverspilling, biobased economy, Cradle2Cradle

Globalisering EN regionalisering

● BRIC landen vanuit EU bedienen of vanuit regionale

sattelietlocaties, locale productie

Naar vraaggestuurde duurzaam robuuste innovatieve ketens

● Gemaksproducten, transparantie, kwaliteitsgaranties

Logistieke innovaties in tuinbouw

Ketennetwerk infrastructuur

• Clustering en local sourcing

• Interconnected EU distributie hub

netwerk

• Synchromodaal transportnetwerk

• Link Mainports - Greenports

Planning en Control

•Samenwerking & bundeling stromen

•Ketenregie en transparantie

•Kwaliteitsgestuurde besturings- en

coördinatieconcepten

•Dynamische besturing & Rapid

fulfillment techniques

Stimulerende technologien

•Wereld standaard modulaire containers voor alle modaliteiten

•Modified atmosphere in containers en verpakking om shelf lives te verlengen

• ICT: standaarden, smart tags en sensors voor track, trace en control, etc.

•Duurzaam transport: LZV’s en gebruik alternatieve brandstoffen

Doel:

De effecten van virtualisering, op de

leidende rol van de Nederlandse

sierteeltsector, in het internationale

speelveld vaststellen.

Onderzoeksvraag:

In een virtualiserende wereld, hoe kan de Nederlandse sierteeltsector

zijn leidende positie in Europa versterken, door internationalisering en

beschikbaarheid van juiste en tijdige informatie?

Projectdoelstelling

www.davinc3i.com

Intelligentie en regie 5.0

5.5

6.0

6.5

7.0

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Glycongen concn. (µmol glucose equiv./g)

Ult

imate

pH

DFD

normal

normal or PSE

acid

Connectivity

Real-time Virtualization

Dynamische kwaliteitgestuurde logistiek

Motieven voor internationale samenwerking (n=147)

(betere) toegang tot (nieuwe) afzetmarkten (52%)

Toegang tot kennis en technologie (24%)

Verlagen van kosten (14%)

Kunnen aanbieden van breder assortiment (13%)

Toegang tot extra productiecapaciteit (12%)

Toegang tot arbeid (10%)

Bron: enquête NL MKB ondernemers (EIM, 2009)

Succesfactoren internationalisering …

Op jonge leeftijd internationale markt exploreren

Snel reageren op technologische ontwikkelingen

Aantrekken managers met internationale ervaring

Kennis uitbreiden (wetgeving, cultuur, markt)

Flexibiliteit van werkprocessen

Samenwerken met andere/lokale bedrijven

Netwerken; veel, oppervlakkige contacten

Drive van het management

Kwaliteit van (buitenlands) personeel

Bron: literatuuronderzoek (EIM, 2009)

Gert Jan HOFSTEDE - 18 -

feminine Masculinity masculine

collectivist Teamwork models

Germany

Switzerland Ge

Austria

Switzerland Fr

France

Singapore

China

Great Britain

Japan

United States

Italy

Russia

Poland

individualist

Finland

India Brazil

Individualism

Sweden

Slovenia

Portugal

Vlaanderen

Nederland

Wallonie

Costa Rica Colombia

Kenya

Argentina Mexico

Venezuela

Nigeria

Luxemburg Czeck Rep.

Romania

Veranderende eisen aan manager

Van alleen naar samen … samenwerken in groot internationaal ketennetwerk vanuit lokale betrokkenheid

Steeds complexere ketens … complexe planningssystemen

Virtualisatie … technologische ontwikkelingen veranderen productie, distributie, markt

Breder dan tuinbouw … energieproductie, farmacie, gezondheid

Nadruk op duurzaamheid … energie, water, carbon footprint, transparantie

Risico management en financiering moet op orde zijn

Masterleergang Hortibusiness

Voor de top van de tuinbouw

september 2013 – juni 2014

• Op initiatief van de sector, uitgevoerd door

Wageningen UR

• Doel: het verstevigen van de internationale

concurrentiepositie van de Nederlandse tuinbouw

• Wetenschap en praktijk samen in één programma

• Volledig maatwerk op zowel de sector als op

deelnemersniveau

Programmadirecteur:

Prof.dr.ir. Jack van der Vorst

Wageningen University

www.wageningenacademy.nl/masterleerganghortibusiness

Dank voor uw aandacht

Prof. dr. ir. Jack G.A.J. van der Vorst

Hoogleraar Logistiek en Operations Research

Wageningen Universiteit, Nederland

E-mail: Jack.vanderVorst@wur.nl