profdrziya kapran · marina & anchor aylık enjeksiyon:sham ve verteporfin gruplarına göre...
TRANSCRIPT
YBMD de Anti‐VGEF Tedavi
Prof Dr Ziya Kapran
Ne Anlatacağım
• Vegf Tanım• Vegf Tarihçe • YBMD kullandığımız anti‐vegf ajanların etki mekanizması • Bazı klinik çalışmaların sonuçları
Günümüzde
•Eksudatif Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonunda Altın Standart Tedavi Vasküler Endotelyal Büyüme Faktörü Blokajıdır (Anti‐VGEF)
VEGF nedir ?
• VEGF : Vaso‐endotelial growth faktör –• Vasküler Endotelyal Büyüme Faktörüdür (VEBF)
• VEGF : Damar gelişiminde ve vasküler permeabilite artışından sorumludur
VEGF Tarihçe
• 1983 Senger ve Dvorak = Bugün VEGF olarak bilinen molekülü bulmuşlardır. VPF ( (Vasküler permeabilite faktörü) tümör hücreleri tarafından salındığını göstermiş
• 1989 Ferrara = İnsan VEGF genini bulmuş ve klonlamış. VEGF ile VPF aynı moleküldür.
• 1992 de retinada VEGF bulundu
• 1993 te Ferrara farelere implante edilen insan tümörünün büyümesini durdurmuş
VEGF
• 45 KD • Glikoprotein• Endotel hücrelerine
özgü büyüme faktörü• Kromozom 6p 21.3
VEGF Fizyolojik İşlevleri
• Normal yara iyileşmesi için gerekli
• Kemik büyümesi için gerekli
• Endometrial gelişim, siklus ve plasenta damarlanması için gerekli
• İskemik myokard ve ekstremitenin kollateral damar geliştirmesi için gerekli
VEGF Nöral Gelişim ve Devamlılıkta İşlevleri
• Beyin ve omurilikte yaygın VEGF reseptörü
• Hipokampusta nöral kök hücrelerin proliferasyonunun olası sorumlusu, hafıza ve öğrenme işlevlerinde etkin
• Akut nöronal iskemide koruyucu ve glial hücrelerin proliferasyonunuuyarıcı
• Retinal vasküler hemostasisininsağlanması
• Retinada otokrin ve parakrinnöroproteksiyon
• Fotoreseptör farklılaşması
Damar oluşumu
Vaskülogenez:• Embriyoda endotel
hücre öncülerinin farklılaşması ile gelişen damar oluşumu.
Anjiogenez: Gelişmiş damarlardan yeni
damarların oluşumu.
• Fizyolojik• Yara iyileşmesi,• Regenerasyon, • İskemik dokuların
vaskülarizasyonu• Menstruasyon
Anjiogenez
Patolojik Tümör oluşumu &
metastaz Kronik inflamasyon Okuler hastalıklar
Neovasküler YBMD Diabetik retinopati Prematur retinopati Santal ven kök tık. Ven dal tıkanıklığı Korneal
vaskularizasyon
İNHİBİTÖRLERPROTEİNLER
Angiostatin Endostatin Interferonlar PEDF Platelet factor 4 Prolactin 16Kd fragment Trombospondin Metalloproteinaz doku inhibitörleri (TIMP)
İNHİBİTÖRLERPROTEİNLER
Angiostatin Endostatin Interferonlar PEDF Platelet factor 4 Prolactin 16Kd fragment Trombospondin Metalloproteinaz doku inhibitörleri (TIMP)
UYARICILARPROTEİNLER
FGF Angiopoietin 1-2 EGF HGF IGF-1 Interlökin 8 PIGF PDGF TGF- TGF TNF VEGF
KÜÇÜK MOLEKÜLLER
Adenozin 1-Butiril gliserol Nikotinamid Prostaglandin E1 and E2
UYARICILARPROTEİNLER
FGF Angiopoietin 1-2 EGF HGF IGF-1 Interlökin 8 PIGF PDGF TGF- TGF TNF VEGF
KÜÇÜK MOLEKÜLLER
Adenozin 1-Butiril gliserol Nikotinamid Prostaglandin E1 and E2
Anjiojenez
Dokudan salgılanan Anjiojenik faktörler
Endotel hücre aktivasyonuÇoğalması
Farklılaşması
Kapiller yapı oluşumu
VEGF üretildiği hücreler:
• Retinada:• Ganglion hücreleri• Müller hücreleri• Retina pigment epitel hücreleri• Perisitler• Glial hücreler
VEGF AİLESİ VE RESEPTÖRLERİ
VEGF-A
VEGF-B
VEGF-C
PIGF
VEGF-D
VEGFR1 (Flt-1)Pozitif ve negatif anjiyojenik etki
VEGFR2 (Flk-1/KDR)VEGF-A’nın mitojenik, anjiyojenik ve vasküler geçirgenlik artışı etkilerinden sorumlu
VEGFR3Lenfatik damarlara anjiojenik etki
VEGF-A işlevleri
• Vaskülojenez ve anjiyojenezi düzenler• Damar geçirgenliğini arttırır• Apoptozisi engelleyerek endotel hücrelerinin
yaşamını uzatır• Nöron koruyucu
VEGF-A izoformları
• VEGF 121
• VEGF 165
• VEGF 189
• VEGF 206
- Diffüzyon
- Sınırlı hücre dışı matriks ve hücre zarına bağlanma
- En çok bulunan VEGF-A formu
- Oküler neovaskülarizasyonda en çok rolü olan form
Anti‐VGEF
• Pegaptanib• Ranibizumab• Bevacizumab• Aflibercept (VEGF – Trap)
Pegaptanib (Macugen)
• 2004 Aralıkta FDA onayı• Kimyasal olarak sentezlenmiş kısa RNA aptameri (oligonükleotid)
• VEGF 165 izoformunun yarışmalı inhibisyonu• 0,3 mg / 6 haftada 1 enjeksiyon
17
Pegaptanib Faz III
Tüm lezyon kompozisyonları
1:1:1:1 Random
Sham 0,3mg 1mg 3mg
VEGF Inhibition Study In Ocular Neovascularization
18
• 1186 hasta • Görme kaybı < 15 harf % 70 (vs % 55)• < 30 harf % 10 (vs %20 ) • Görme aynı , artan % 31 (vs %23 )
VEGF Inhibition Study In Ocular Neovascularization
-20-18-16-14-12-10
-8-6-4-20
0 6 12 18 24 30 36 42 48 54 60 66 72 78 84 90 96 102
MACUGEN 0.3 mg-0.3 mg (n=133)Usual Care-Usual Care-DC (n=107)
-20-18-16-14-12-10
-8-6-4-20
0 6 12 18 24 30 36 42 48 54 60 66 72 78 84 90 96 102
MACUGEN 0.3 mg-0.3 mg (n=133)Usual Care-Usual Care-DC (n=107)
45% Nisbi fayda
<0.01*
45% Nisbi fayda
<0.01*
1. Yıl1. Yıl 2. Yıl2. YılHaftaHafta
GK
(H
arf)
Macugen: 24 ay SonuçlarıOrtalama GKOrtalama GK
DC=discontinued, *Nominal P Value DC=discontinued, *Nominal P Value
Ranibizumab(Lucentis)
• 48 kDa molekül boyutunda• İnsanlaştırılmış F‐ab • E‐coli ile çoğaltılmış • V‐GEF e bağlanarak reseptöre bağlanmasını önler
• Yarı ömrü 2,84 gün• Vitreusta bulunma süresi 28 gün (26‐49 gün)
Lucentis(48 kDa)
Ranibizumab
• Marina (Minimally Classic / occult trial of the Anti‐VEGF antibody Ranibizumab In the treatmant of Neovascular AMD)
• Plasebo kontrollu, randomize, çift kör• 96 merkez, 716 hasta• 0,3‐0,5 mg ranibizumab, sham • Minimal klasik, gizli• Görme kaybı < 15 harf % 94 (vs % 62)• Görme artışı > 15 harf % 34 (vs % 4,6)
• Anchor• 0,3, 0,5 mg ranbizumab, pdt • Klasik • Görme kaybı < 15 harf % 96 (vs % 64) • Görme artışı > 15 harf % 40 (vs % 6 ) • Görme artışı > 0 harf % 78 ( vs 38)• 0,1 in üzerinde % 72
Sistemik Yan Etkiler
APTC, Antiplatelet Trialists’ CollaborationSafety populationFootnotes are presented in the notes section
n (%)
Hipertansiyon
Non-fatal arterial tromboembolik olaylar
Miyokard enfarktüsüSerebrovasküler olay
Ölüm
Vasküler (APTC criteria)†
Vasküler olmayan*
Non-oküler kanama
Total (ciddi veya ciddi olmayan)Ciddi advers olay olarak bildirilmiş
VerteporfinPDT
(n = 143)
23 (16.1)
2 (1.4)2 (1.4)
5 (3.5)*
3 (2.1)2 (1.4)
7 (4.9)1 (0.7)
Ranibizumab0.3 mg
(n = 137)
13 (9.5)
1 (0.7)3 (2.2)‡
5 (3.6)
2 (1.5)3 (2.2)
12 (8.8)4 (2.9)
Ranibizumab0.5 mg
(n = 140)
17 (12.1)
5 (3.6)0
3 (2.1)
2 (1.4)1 (0.7)
13 (9.3)3 (2.1)
Brown et al. N Engl J Med. 2006 Oct 5;355(14):1432-44.
MARINA & ANCHOR
Aylık enjeksiyon: sham ve verteporfin gruplarına göre anlamlı vizyon artışı, en fazla görme artışı başlangıçtaki 3 ay.
PIER İlk 3 ay, aylık enjeksiyon sonra yılda 4 kez: sham grubuna göre anlamlı vizyon artışı, fakat aylık enjeksiyonlar kadar iyi değil.
3 x aylık enjeksiyon, sonra 3 ayda bir vizit gerekirse tedavi: Vizyon ilk 3 aylık dönemde artıyor sonra azalmaya başlıyor
SAILOR
SUSTAIN 3 x aylık enjeksiyon, sonra aylık vizitlerde gerektiğinde
EXCITE Başlangıçta 3 x aylık enjeksiyon sonrası aylık ve 3 aylık takipler: Vizyon tüm gruplarda artıyor fakat en fazla aylık yapılan grupta
PrONTO 3 x aylık enjeksiyon, sonra aylık vizitlerde gerektiğinde
Klinik Çalışmalar
Doz Ayarlama Çalışmalar
• Gerektiğinde (PRN) enjeksiyon • PRONTO• SAILOR• CATT• SUSTAIN
• Üç ayda bir enjeksiyon• PIER• EXCITE
‐25
‐20
‐15
‐10
‐5
0
5
10
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24
PIER ÇALIŞMASI SONUÇLARI Sham (n = 63) Ranibizumab 0.3 mg (n = 60) Ranibizumab 0.5 mg (n = 61)
Ortalama GK değişimi
*p<0.0001 vs sham
Ay
-2.2-2.3
-21.4
19.2 harf*19.1 harf*
-0.2-1.6
-16.3
+4.3+2.9
-8.8
Regillo CD,, et al. Am J Ophthalmol. 2008 Feb;145(2):239-248
-4
-2
0
2
4
6
8
10
+ 8.3
Ranibizumab 0.3 mg 3 ayda 1 (n = 104)Ranibizumab 0.5 mg 3 ayda 1 (n = 88)Ranibizumab 0.3 mg aylık (n = 101)
1 2 3 4 5 126 7 8 11109Day8 Vizit (ay)
Ort.
(SE)
EDG
Kdeğişi
mi(
lette
rs)
+7.5
+ 6.8+ 6.6
+ 4.9+ 3.8
EXCITE ÇALIŞMASI SONUÇLARI
Per protocol population Schmidt-Erfurth U et al. Ophthalmology. 2011 May;118(5):831-9
Lucentis® ve Avastin™
Affinitymaturation (140x)
rhu Fab v1
Insertion ofmurineanti-VEGF-Asequencesinto a human
FAb framework
Anti-VEGF-AMurine MAb(~150 kDa)
Avastin(149 kDa)
Insertion of murineanti-VEGF-A sequences into a full-length human IgG
Humanization
Humanization
(CHO cell vector to mass produce)
Lucentis(48 kDa)
(E. coli vector to mass produce)
Anti‐VGEF’lerin İnvitro Karşılaştırılması
Philip J. Rosenfeld
Bevacizumab (Avastin)
• Rekombinan, humanize monoklonal antikor,
• Ağırlığı 149 kd (vs 48 kd)
• Yarı ömrü 4,32 gün
• Metastatik kolon Ca Endikasyon dışı kullanılıyor
• VGEF‐A nın tüm izoformlarını inhibe eder
• Fc – inflamasyonu arttırır
• Uygulama dozu 1,25 mg
• Pacores• n: 60 , kontrol grubu yok• 1,25 – 2,5 bevacizumab 4 hafta – 1 yıl• İlk Enj sonrası gerektikçe (ort 3,5 enj)• Görme kaybı > 15 harf % 16• Görme aynı veya artan % 84• Görme artışı > 15 harf % 46• Dozlar arasında fark yok
Luventis – Avastin karşılaştırma çalışmaları
• CATT (ABD)• IVAN (INGILTERE)• VIBERA (ALMANYA)• LUCAS (NORVEÇ)• MANTA (AVUSTURYA)• GEFAL (FRANSA)• BRAMD (HOLLANDA)
CATT Çalışması Sonuçları
IVAN Çalışması Sonuçları
IVAN Çalışması Sonuçları
IVAN Çalışması Sonuçları
IVAN ve CATT Geografik Atrofi
Serum VGEF değerlerinde değişiklik
Serum VGEF Değerleri Düşüyor
Çalışmalara Göre GD farklılıkları
Lucentis – Avastin karşılaştırma çalışmaları
• Ranibizumab ve bevacizumab etkileri arasında istatistiksel fark yok• 2 harfin altında farklılık var
• Ranibizumab ile OCT de sıvı daha az , retina daha kuru • Sistemik V‐GEF inhibisyonu bevacizumab ile daha fazla • Aylık tedavilerde geografik atrofi daha fazla • Aylık tedavide 12‐24 aylık görmeler 1‐2 harf daha yüksek
Ranibizumab Geç Dönem Sonuçları
• Marina ve Anchor çalışmalarının 4 yıllık takiplerinde görmeler azalıyor
• Tedaviye 24 aydan sonra devam gerekiyor
• Geografik atrofi ilerliyor • Kronik VGEF baskılamak RPE atrofisine neden oluyor
AFLİBERCEPT (VGEF‐Trap)
• VGEF‐A , VGEF‐B• Plasenal Growth Faktör – 1 inhibitörüdür
• VGFR‐1 ve VGFR‐2 reseptörü olan proteindir
• 2 mg• 3x1 ay yükleme dozu • 2 ay ara ile
Gözlenen değerler; Tam analiz seti; Subretinal sıvı ile kistik intraretinal sıvının bulunmaması
VIEW ÇalışmalarıOCT'de Sıvı Bulunmaması
%62
52. hafta
%80
%30
%73
%60%68
%46
%55
%45%50
%70
%60
%50
%40
%20
%10
%0
Has
tala
rın O
ranı
96. hafta
OCT ve Görme Arasındaki İlişki
VIEW (Aflibercept) Sub‐analiz
• RPE dekolmanlarında etkili• View sub‐analiz
• RPE dekolmanı (+) (n:1349): • 2 q 4: (% 59,6)• 2 q 8: ( % 52,6)• R q 4: (% 45 )
• 12 hafta sonra persistan sıvı (n:1815) • 2 q 4: (% 18,8)• 2 q 8: ( % 20,3)• R q 4: (% 29,4 )
Sonuç
• Anti‐ VGEF tedavi YBMD da en etkili tedavidir ve altın standart olmuştur,
• Aylık tedavi en etkili ancak zor bir tedavi,• Önemli problemlerden biri geç dönemde gelişen geografik atrofidir,• Yeni tedavi algoritmaları ve yeni ilaçlar daha da başarıyı arttıracaktır.
Teşekkür Ederim