program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

81
1 PROGRAM ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI DZIERŻONIOWA NA LATA 2012-2014 Zespół ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości 2011 rok Gmina Miejska Dzierżoniów

Upload: hoangtuong

Post on 11-Jan-2017

223 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

1

PROGRAM ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI

DZIERŻONIOWA NA LATA 2012-2014

Zespół ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości

2011 rok

Gmina Miejska Dzierżoniów

Page 2: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

2

Spis treści:

Wstęp ............................................................................................................................................ 3

1. Diagnoza społeczno - gospodarcza Dzierżoniowa ......................................................................... 5

1.1 Sytuacja społeczno - gospodarcza .....................................................................................................5

1.2 Instytucje i programy wspierające przedsiębiorczość ......................................................................7

1.3 Analiza działań podejmowanych przez władze miasta na rzecz przedsiębiorczości ...................... 12

1.4 Analiza SWOT ................................................................................................................................. 14

2.Badania ankietowe ..................................................................................................................... 16

2.1 Ankieta oceniająca klimat dla przedsiębiorczości w Dzierżoniowie ............................................. 16

2.1 Ankieta skierowana do osób zamierzających rozpocząć działalność gospodarczą ...................... 16

3. Cele i działania Programu Rozwoju Przedsiębiorczości Dzierżoniowa .......................................... 18

Cel 1 „Pozyskiwanie nowych inwestorów oraz wspieranie już istniejących” ...................................... 19

Cel 2 „Zachęcanie mieszkańców do bycia przedsiębiorczymi” ............................................................ 22

Cel 3 „Rozwój współpracy pomiędzy szkołami i przedsiębiorcami w celu dostosowania szkolnictwa zawodowego i technicznego do rynku pracy” ..................................................................................... 25

Cel 1 „Wzmocnienie współpracy pomiędzy gminami powiatu dla rozwoju przedsiębiorczości” ........ 28

4. Konsultacje społeczne i promocja Programu Rozwoju Przedsiębiorczości ..................................... 32

4.1 Konsultacje z mieszkańcami .......................................................................................................... 32

4.1 Konsultacje z przedsiębiorcami ...................................................................................................... 34

4.1 Konkurs na logo ............................................................................................................................. 37

5. Komplementarność Programu Rozwoju Przedsiębiorczości ze Strategią Rozwoju Lokalnego Dzierżoniowa ..... 39

6. Monitoring i ewaluacja .............................................................................................................. 43

7. Spis tabel i załączników .............................................................................................................. 44

Page 3: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

3

Wstęp

Dzierżoniów przystąpił do realizacji projektu pod nazwą „Decydujmy Razem”, którego liderem jest Ministerstwo Rozwoju Regionalnego. Jest to największy w Polsce projekt systemowy poświęcony partycypacji społecznej, który swoim zasięgiem obejmie 108 gmin i powiatów. Zakrojony na szeroką skalę projekt, jest zarazem elitarny. Uczestnicy - przedstawiciele społeczności lokalnych oraz samorządów - stanowią awangardę procesu przemian społeczno-politycznych, trwale zmieniających polski krajobraz. Wprowadzają nową jakość w relacje między obywatelami i ich organizacjami a administracją lokalną. Realizacja projektu sprawi, że społeczności, organizacje, grupy nieformalne i poszczególni obywatele zyskają poczucie rzeczywistego wpływu na działania władz i zmiany dokonujące się w ich "małych ojczyznach" - w najbliższym otoczeniu. Z kolei władze publiczne zyskają możliwość wcześniejszego i trafniejszego diagnozowania problemów oraz tworzenia zrozumiałych i akceptowanych strategii działania. Gminy i powiaty, które przystąpiły do projektu miały możliwość testowania modeli partycypacji publicznej w wybranym przez siebie obszarze: zatrudnienia, integracji społecznej, przedsiębiorczości lub zrównoważonego rozwoju. Dzierżoniów wybrał politykę „Przedsiębiorczość”, gdyż jest to bardzo ważna dziedzina, stanowiąca podstawę rozwoju miasta. Efektem współpracy będzie Program Rozwoju Przedsiębiorczości Dzierżoniowa (PRPD), który zostanie przyjęty przez Radę Miejską Dzierżoniowa. W celu przygotowania tego dokumentu powołany został zespół ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości Dzierżoniowa, do którego zgłosić się mogła każda zainteresowana osoba. W jego skład wchodzą przedstawiciele różnych środowisk oraz ugrupowań, takich jak:

Banki - Elżbieta Wróblewska (Bank Spółdzielczy), Piotr Martan (Bank Pekao), Izabela Piwko – Zadrożna (Bank Pekao);

Cech Rzemiosł Różnych – Grażyna Kotasek;

Lokalni przedsiębiorcy - Diana Kaczyńska (DiArt), Henryk Urzędowski (Rem – Bud), Anna Nowak (Tygodnik Powiatowy), Leszek Nowak (Auto –Pol),

Organizacje pozarządowe - Jadwiga Więckowska, Monika Lejca – Brzuszkiewicz (Towarzystwo Przyjaciół Dzieci),

Ośrodek Pomocy Społecznej - Aneta Grzelka, Agnieszka Petruk – Mika

Powiatowy Urząd Pracy –Agnieszka Walawska, Iwona Śniechowska, Albert Blacharz;

Rada Miejska Dzierżoniowa - Zbigniew Zeń, Bolesław Wilkos, Adam Bagiński, Feliks Bińczycki, Iwona Matyja;

Społeczna Rada Przedsiębiorców Ziemi Dzierżoniowskiej - Marek Dymkowski;

Urząd Miasta w Dzierżoniowie - Wanda Ostrowska, Danuta Minkina, Małgorzata Krupska – Animator społeczny.

Spotkania Zespołu ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości odbywały się według poniższego harmonogramu:

Page 4: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

4

I. Spotkanie rekrutacyjne – 4 kwietnia 2011 roku – zapoznanie uczestników z założeniami projektu „Decydujmy Razem”, zagadnieniem partycypacji społecznej i harmonogramem prac w ramach Zespołu ds. PRP;

II. Pierwsze spotkanie Zespołu ds. PRP – 18 maja 2011 roku – analiza i ocena działań podejmowanych przez władze miasta na rzecz przedsiębiorczości, wskazanie obszarów problemowych i deficytowych;

III. Drugie spotkanie Zespołu ds. PRP – 9 czerwca 2011 roku – praca nad stworzeniem dwóch kwestionariuszy ankiet w celu zbadania klimatu dla biznesu w mieście wśród przedsiębiorców juz istniejących na lokalnym rynku oraz tych, którzy działalność gospodarczą mają zamiar dopiero rozpocząć.

IV. Trzecie spotkanie Zespołu ds. PRP – 1 lipca 2011 roku – analiza SWOT –określenie mocnych i słabych strony oraz szans i zagrożeń dla przedsiębiorczości w Dzierżoniowie, określenie czterech głównych celów operacyjnych dla PRP.

V. Czwarte spotkanie Zespołu ds. PRP – 19 września 2011 roku – uszczegółowienie celów operacyjnych oraz zapoznanie się z zasadami i sposobami przeprowadzenia konsultacji społecznych (wizyta edukatora - p. Sylwii Szatan);

VI. Piąte spotkanie Zespołu ds. PRP – 25 października 2011 roku – rozstrzygnięcie konkursu na logo dla Programu Rozwoju Przedsiębiorczości oraz przygotowanie do przeprowadzenia konsultacji z przedsiębiorcami.

Ponadto w ramach projektu „Decydujmy Razem” w Dzierżoniowie odbyły się także spotkania każdej z grup roboczych, podczas których zostały uszczegółowione cele operacyjne dla Programu Rozwoju Przedsiębiorczości. Odbyły się także dwa spotkania robocze całego zespołu – 6 września 2011 roku, podczas którego zostały przedstawione propozycje zadań do realizacji w ramach PRPD oraz 29 listopada 2011 roku, podczas którego zostały zmodyfikowane cele i działania zgodnie z uwagami przedsiębiorców wniesionymi podczas konsultacji.

Page 5: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

5

1. Diagnoza społeczno – gospodarcza Dzierżoniowa

1.1 Sytuacja społeczno - gospodarcza

Gmina Miejska Dzierżoniów położona u podnóża Gór Sowich w kotlinie Dzierżoniowskiej jest siedzibą władz miejskich i powiatowych. Zajmuje powierzchnię 20,1 km² i liczy niewiele ponad 34 tys. mieszkańców (33% ludności powiatu), co wskazuje na wysoką gęstość zaludnienia – 1692 osoby na km².

Tabela 1. Liczba mieszkańców i gęstość zaludnienia

Wyszczególnienie jednostka

miary

rok

2006 2007 2008 2009 2010

Liczba mieszkańców W tym: osoby 34745 34571 34392 34235 34010

kobiety osoby 16118 16012 15918 15821 15734

mężczyźni osoby 8627 18559 18474 18414 18276

Gęstość zaludnienia Osoba/km2 1728 1719 1711 1702 1692

Źródło danych: GUS, Bank Danych Regionalnych

Dzierżoniów notuje systematyczny spadek liczby mieszkańców, zarówno w wyniku ujemnego przyrostu naturalnego, jak i ujemnego salda migracji. W 2009 roku na 1000 ludności przyrost naturalny wynosił minus 3,02, a saldo migracji minus 1,43. Miasto charakteryzuje się dużą przewagą liczebną kobiet nad mężczyznami – na 100 mężczyzn przypada 116 kobiet.

Tabela 2. Ogólne saldo migracji i przyrost naturalny

Wyszczególnienie jednostka miary

rok

2007 2008 2009

Ogólne saldo migracji na 1000 ludności

‰ -3,69 -3,10 -1,43

Przyrost naturalny na 1000 mieszkańców

‰ -1.33 -2,09 -3,02

Źródło danych: GUS, Bank Danych Regionalnych

Kluczowe znaczenie dla gospodarczego rozwoju miasta ma istnienie Podstrefy Dzierżoniów w ramach Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej „Invest – Park”, która zlokalizowana jest w zachodniej części miasta. Na terenie miasta działa 4,1 tys. Zarejestrowanych podmiotów gospodarczych (94,9% w sektorze prywatnym). W 2009 roku na 10 tysięcy mieszkańców przypadło 1214 podmiotów gospodarczych, co świadczy o bardzo

Page 6: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

6

dużym potencjale przedsiębiorczości w skali powiatu (1 lokata w powiecie, 15 w województwie).

Tabela 3. Podmioty gospodarcze

Wyszczególnienie jednostka

miary rok

2006 2007 2008 2009 2010

Liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w Dzierżoniowie

Szt. 4 568 4 662 4 750 4 505 4 315

W tym: Sektor publiczny

Sektor prywatny

Szt.

Szt.

233

4335

242

4420

205

4545

213

3936

217

4098

Nowo zarejestrowane podmioty gospodarcze w rejestrze REGON

Szt. 1007 911 915 994 bd

Źródło danych: GUS, Bank Danych Regionalnych

W ostatnich latach wzrosła liczba osób pracujących w Dzierżoniowie. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego liczba osób pracujących w głównym miejscu pracy w 2009 r. wynosiła 8 796 i była mniejsza w porównaniu do roku 2008 o 667 osób. Utrzymuje się tendencja większego udziału mężczyzn w liczbie osób pracujących. Od 2005 do 2009 roku udział ten utrzymuje się na poziomie 51 - 53%. Dane dotyczące pracujących mieszkańców Dzierżoniowa przedstawia Tabela 4.

Tabela 4. Liczba osób pracujących – Dzierżoniów

Pracujący w głównym

miejscu pracy

Jednostka

miary

rok

2005 2006 2007 2008 2009

mężczyźni osoba 3888 4167 4508 4 907 4 504

kobiety osoba 3559 3752 3986 4 556 4 292

ogółem osoba 7447 7919 8494 9 463 8 796

Źródło danych: GUS, Bank Danych Regionalnych

W roku 2008 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w Dzierżoniowie wynosiła 2333, w tym 1227 osób stanowiły kobiety. W 2009 roku nastąpił wzrost do poziomu 2619, a w roku 2010 spadek do wielkości 2398 bezrobotnych. W ogólnej liczbie bezrobotnych w roku 2009 oraz 2010 większy jest udział mężczyzn i wyniósł on odpowiednio 1331 i 1216 osób. W 2008 roku wystąpił większy udział kobiet niż mężczyzn i wynosił on odpowiednio 1227 i 1106. W pierwszym kwartale 2011 roku liczba zarejestrowanych bezrobotnych kształtowała się na

Page 7: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

7

poziomie 2513 osób, co oznaczało wzrost o 115 osób w stosunku do roku poprzedniego. W tej grupie mężczyzn było 1293, a kobiet 1220.

Tabela 5. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych z terenu Dzierżoniowa

Bezrobotni zarejestrowani

Jednostka

miary

rok

2008 2009 2010 I kw. 2011

mężczyźni osoba 1106 1331 1216 1293

kobiety osoba 1227 1288 1182 1220

ogółem osoba 2333 2619 2398 2513

Źródło danych: Główny Urząd Statystyczny, Bank Danych Regionalnych

Powiatowa stopa bezrobocia w listopadzie 2008 wynosiła 20,9% a w następnym okresie (listopad 2009) osiągnęła nawet poziom 23%. Ten rezultat uplasował powiat na 4 miejscu w województwie i 22 w kraju. W listopadzie 2010 roku nastąpił spadek powiatowej stopy bezrobocia do poziomu 21,7%, co dało 6 miejsce w województwie i 43 w kraju.

1.2 Instytucje i programy wspierające przedsiębiorczość

Na terenie Dzierżoniowa działają instytucje wspierające przedsiębiorczość oraz są realizowane programy, których celem jest pomoc w prowadzeniu lub zakładaniu działalności gospodarczej. Poniżej zostały one krótko scharakteryzowane, a także przedstawiono efekty ich działalności.

WSSE Podstrefa Dzierżoniów

Powstanie w 1997 roku w Dzierżoniowie Podstrefy Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej „Invest – Park” było odpowiedzią władz miasta na wysoki poziom bezrobocia, który był efektem likwidacji największych zakładów regionu (Diora, Silesiana, Bielbaw, Bieltex), która rozpoczęła się na początku lat 90-tych XX wieku. Obszar Podstrefy jest atrakcyjny dla przedsiębiorców ze względu na dogodne pod względem budowlanym terenów inwestycyjnych (płaskie), dobrego dojazdu z kierunku zachodniego nowo wybudowaną drogą, dobrej komunikacji wewnętrznej (sieć dróg wewnętrznych) oraz przyjaznego dla inwestorów systemu ulg i preferencji.

WSSE „Invest – Park” Sp. z o.o. Ul. Uczniowska 21 58-306 Wałbrzych Tel. 74 664 91 64 / 664 91 63 e-mail: [email protected]

Page 8: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

8

Efekty działalności: Tabela 6. Efekty działalności WSSE Podstrefy Dzierżoniów

Wyszczególnienie jednostka

miary

rok

2006 2007 2008 2009 2010

Zatrudnienia na terenie Podstrefy Dzierżoniów

osoby 1298 1826 2045 1795 1 881

Zmiana obszaru Podstrefy Dzierżoniów ha 52,5 80,12 80,48 80,48 112,56

Poziom nakładów inwestycyjnych ponoszonych przez inwestorów

PLN 347,154

mln 442,132

mln 554,239

mln 585,6 mln

608,2 mln

Fundusz Poręczeń Kredytowych Powiatu Dzierżoniowskiego

Fundusz Poręczeń Kredytowych Powiatu Dzierżoniowskiego sp. z o.o. powstał 20 lutego 2003 roku. Akt notarialny Umowy spółki podpisali przedstawiciele Gminy Miejskiej Dzierżoniów, Gminy Bielawa, Powiatu Dzierżoniowskiego, Gminy Dzierżoniów oraz Gminy Piława Górna. W 2003 roku do spółki dołączyła Gmina Łagiewniki. Misją spółki jest zwiększenie strumienia przepływu kredytów bankowych do mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), działających w powiecie dzierżoniowskim. Pierwsze poręczenie zostało udzielone przez Fundusz 15 czerwca 2004 roku.

Efekty działalności: Od początku swojej działalności Fundusz udzielił 129 poręczeń, na łączną kwotę

3 410 622 PLN, dzięki którym na terenie powiatu dzierżoniowskiego powstało 27 nowych firm,

Utrzymano 59 dotychczasowych miejsc pracy i utworzono 122 nowych miejsc pracy.

Dzierżoniowski Inkubator Przedsiębiorczości (DIP)

Dzierżoniowski Inkubator Przedsiębiorczości powstał w 2006 roku. Na jego budowę miasto pozyskało dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, w wysokości 803 853,19 PLN.

ul. Batalionów Chłopskich 19 58-200 Dzierżoniów tel.: 74/ 645-04-31 e-mail: [email protected]

Ul. Świdnicka 38 (budynek nr 23, II p.) 58-200 Dzierżoniów Tel. 74/64 64 751 Kom: 513 184 664

Page 9: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

9

Dzierżoniowski Inkubator Przedsiębiorczości ma za zadnie ułatwić działalność powstającym i funkcjonującym firmom, które stawiają na rozwój, lecz z powodu trudnych warunków we wstępnej fazie działalności nie mogą samodzielnie tego dokonać. Klientami Dzierżoniowskiego Inkubatora Przedsiębiorczości mogą być osoby bezrobotne gotowe podjąć działalność gospodarczą na własny rachunek, prowadzący działalność, którzy zatrudnią osoby bezrobotne oraz przedsiębiorcy zapewniający staż dla osób bezrobotnych. Efekty działalności: Na koniec 2010 roku na terenie DIP-u funkcjonowało 12 firm, łączny stan

zatrudnienia wynosił 54 osoby.

12 firm po okresie inkubacji prowadzi samodzielnie działalność gospodarczą.

Dzierżoniowskie Centrum Biznesu (DCB)

Dzierżoniowskie Centrum Biznesu powstało w ramach Programu Przeciwdziałania Bezrobociu w 1996 roku. Na uruchomienie DCB uzyskano dofinansowanie ze środków unijnych z programu PHARE. Jest on zlokalizowany na II p. w budynku położonym przy ul. Rynek 36. W ramach środków finansowych budżetu miasta oraz środków unijnych utworzono 9 lokali użytkowych z przeznaczeniem na prowadzenie działalności gospodarczej typu biurowego. Okres inkubacji w DCB wynosi 3 lata. Efekty działalności:

Na dzień koniec 2010 roku w ramach DCB działało 8 podmiotów gospodarczych, w których zatrudnienie znalazło 9 osób.

19 firm po 3-letnim okresie inkubacji samodzielnie prowadzi działalność gospodarczą.

Program Pomocy De Minimis oraz Regionalna Pomoc Inwestycyjna

W ramach ww. programu przedsiębiorca może uzyskać ulgę lub zwolnienie z podatku od nieruchomości z następujących tytułów:

1) Prowadzenia działalności gospodarczej w Dzierżoniowskim Centrum Biznesu; 2) Prowadzenia działalności gospodarczej w Dzierżoniowskim Inkubatorze Przedsiębiorczości; 3) Tworzenia nowych miejsc pracy związanych z inwestycją; 4) Zwiększenia zatrudnienia o osoby posiadające status osoby bezrobotnej; 5) Prowadzenia praktycznej nauki zawodu;

Ul. Rynek 36 58-200 Dzierżoniów Te. 74/64 64 751 Kom: 513 184 664

Urząd Miasta Dzierżoniowa, Pokój Nr 4

Ul. Rynek 1

58-200 Dzierżoniów

Tel: 74/ 645 08 20

Page 10: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

10

6) Odbywania stażu; 7) Przygotowania zawodowego; 8) Praktyki zawodowej uczniów liceów i techników.

Regionalna pomoc Inwestycyjna w formie zwolnienia z podatku od nieruchomości udzielana jest z tytułu:

poniesionych kosztów inwestycji w środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, które związane są z realizacją nowej inwestycji,

lub, poniesionych dwuletnich kosztów utworzenia miejsc pracy związanych

z realizacją nowej inwestycji.

Efekty realizacji programów pomocowych:

Tabela 7. Efekty realizacji programów pomocowych

POMOC DE MINIMIS /

REGIONALNA POMOC

INWESTYCYJNA

2007 2008 2009 2010

Liczba utworzonych i utrzymanych miejsc pracy poza

Podstrefą Dzierżoniów 31 53 40 172

Liczba utworzonych i utrzymanych miejsc pracy w Podstrefie Dzierżoniów

334 431 432 487

Liczba utworzonych miejsc pracy w dzierżoniowskim

inkubatorze i Dzierżoniowskim Centrum Biznesu

48 45 80 63

Łączna liczba miejsc pracy 413 529 552 722

Liczba uczniów przyjętych na staż, przygotowanie

zawodowe, praktyczną naukę zawodu, praktykę zawodową.

113 100 109 119

Łączna wartość udzielanych pomocy [PLN]

1 142 994,25 1 588 460,29 1 611 322,07 1 825 261,01

W tym Podstrefa Dzierżoniów

[PLN] 464 882,00 910 254,00 1 136 107,00 1 313 895,00

Page 11: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

11

Gminne Centrum Informacji

(GCI)

Gminne Centrum Informacji świadczy bezpłatne usługi w zakresie: szkoleń z obsługi komputera, korzystania ze stron internetowych, zakładania

poczty elektronicznej oraz wypełniania wniosków o wpis do Ewidencji Działalności Gospodarczej,

pomocy w napisaniu dokumentów aplikacyjnych (CV i list motywacyjny), udostępniania poradników jak przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej,

jak szukać pracy w Internecie i jak rozpocząć działalność gospodarczą, konsultacji wniosków o dotacje lub refundacje z PUP oraz pożyczki

z Funduszu Regionu Wałbrzyskiego.

Efekty działalności:

Tabela 8. Efekty działalności GCI

Wyszczególnienie jednostka

miary

rok

2006 2007 2008 2009 2010

Liczba osób korzystających z usług GCI

osoby 1500 1650 1200 2180 1800

Liczba zorganizowanych szkoleń

Szt. 48 36 11 14 11

Liczba sporządzonych CV i listów motywacyjnych Szt. 326 250 267 352 368

Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich (PIFE)

Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich świadczy usługi doradcze dla przedsiębiorców, którzy starają się pozyskać dofinansowanie z programów Unii Europejskiej. Pracownicy PIFE udzielają szczegółowych i rzetelnych informacji o możliwościach dofinansowania pomysłu na własną działalność oraz o warunkach, jaki należy spełnić by skutecznie zdobywać unijne środki. Odbiorcami działającego w Dzierżoniowie punktu są przede wszystkim mieszkańcy powiatu, Dolnego Śląska, ale także osoby spoza naszego województwa, które chcą realizować działania z dofinansowaniem z Funduszy Europejskich 2007-2013 w naszym regionie. Efekty działalności: w 2010 roku z usług PIFE skorzystało 476 osób (239 usług bezpośrednich,

33 elektroniczne, 144 telefoniczne oraz 60 uzupełniających).

Ul. Batalionów Chłopskich 19 58-200 Dzierżoniów Tel: 74/64 64 751

Ul. Batalionów Chłopskich 19 58-200 Dzierżoniów Tel.: 74 832 35 36

Page 12: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

12

1.3 Analiza działań podejmowanych przez władze miasta na rzecz przedsiębiorczości

W ramach prac zespołu została przeprowadzona analiza i ocena działań podejmowanych do tej pory na rzecz przedsiębiorczości w Dzierżoniowie przez władze miasta. Każda z grup (oznaczona odmiennym kolorem: zielonym, czerwonym, czarnym i niebieskim) oceniała działania wspierające przedsiębiorczość, które zostały zapisane w Strategii Zrównoważonego Rozwoju Lokalnego Dzierżoniowa. Poniższa tabela przedstawia rozkład ocen każdej z grup.

Tabela 9. Wykaz zadań realizowanych w Strategii Rozwoju Lokalnego Dzierżoniowa

ZADANIE

Ważność działań w skali od 1 do 3: 1 - oznacza najważniejsze, 2 – średnio ważne, 3 – najmniej ważne

1 (2 pkt.)

2 (1 pkt.)

3 (0 pkt.)

1. Realizacja programów pomocowych dla przedsiębiorstw – Program Pomocy De Minimis oraz Regionalna Pomoc Inwestycyjna.

• •••

2. Rozwój Funduszu Poręczeń Kredytowych Powiatu Dzierżoniowskiego. ••• •

3. Dzierżoniowski Inkubator Przedsiębiorczości - DIP • •••

4. Dzierżoniowskie Centrum Biznesu - DCB, • •• •

5. Gminne Centrum Informacji - GCI. ••• •

6. Oferowanie nowych terenów inwestycyjnych. ••• •

7. Opracowanie planów zagospodarowania przestrzennego dla określonych terenów.

••••

8. Modernizacja i budowa infrastruktury technicznej. ••• •

9. Wdrażanie programu plomb – zagospodarowanie wolnej przestrzeni na potrzeby nowych inwestycji.

••••

10. Rozwój WSSE – Podstrefy Dzierżoniów. ••••

11. Wprowadzanie ułatwień w procesie rejestracji działalności gospodarczej (rozwój „jednego okienka”).

• •• •

12. Współpraca ze Społeczną Radą Przedsiębiorców Ziemi Dzierżoniowskiej przy Burmistrzu Dzierżoniowa.

••• •

13. Organizacja i promocja Dzierżoniowskich Prezentacji (utworzenie Alei Smoków Biznesu).

••• •

14. Realizacja programów edukacyjnych propagujących postawy przedsiębiorcze wśród młodzieży.

••• •

Page 13: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

13

Efektem powyższej analizy i oceny jest zestawienie działań w hierarchii od działania najważniejszego do najmniej ważnego.

Tabela 10. Trafność działań podejmowanych przez władze miasta na rzecz przedsiębiorczości w Dzierżoniowie

Członkowie zespołu wskazali także inne działania, które należałoby podjąć w celu rozwoju przedsiębiorczości w mieście. Te działania to:

1. Dostosowanie kształcenia młodzieży do potrzeb rynku pracy; 2. Stworzenie warunków do zmiany kwalifikacji pracowników; 3. Pomoc dla przedsiębiorców już istniejących, 4. Pomoc w pozyskiwaniu środków z UE, 5. Edukacja dla przedsiębiorców (szkolenia, biuletyny), 6. Preferencje dla lokalnych przedsiębiorców, 7. Stworzenie Bazy Dobrych Praktyk – korzystanie z wiedzy przedsiębiorstw, „którym się

udało”, 8. Szkolenia z zagadnień: prawo, prawo pracy, US, ZUS, 9. Działania na rzecz promowania lokalnej przedsiębiorczości przy realizacji lokalnych

inwestycji.

1. Opracowanie planów zagospodarowania przestrzennego dla określonych terenów. (8p)

2. Rozwój WSSE – Podstrefy Dzierżoniów. (8p)

3. Modernizacja i budowa infrastruktury technicznej. (7p)

4. Oferowanie nowych terenów inwestycyjnych. (7p)

5. Gminne Centrum Informacji – GCI. (6p)

6. Rozwój Funduszu Poręczeń Kredytowych Powiatu Dzierżoniowskiego. (6p)

7. Dzierżoniowski Inkubator Przedsiębiorczości – DIP (5p)

8. Realizacja programów pomocowych dla przedsiębiorstw – Program Pomocy De

Minimis oraz Regionalna Pomoc Inwestycyjna. (5p)

9. Dzierżoniowskie Centrum Biznesu – DCB (4p)

10. Wdrażanie programu plomb – zagospodarowanie wolnej przestrzeni na potrzeby

nowych inwestycji. (4p)

11. Wprowadzanie ułatwień w procesie rejestracji działalności gospodarczej (rozwój

„jednego okienka”) (4p)

12. Organizacja i promocja Dzierżoniowskich Prezentacji (utworzenie Alei Smoków Biznesu).

(3p)

13. Realizacja programów edukacyjnych propagujących postawy przedsiębiorcze wśród

młodzieży. (3p)

14. Współpraca ze Społeczną Radą Przedsiębiorców Ziemi Dzierżoniowskiej przy Burmistrzu

Dzierżoniowa. (3p)

Page 14: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

14

1.4 Analiza SWOT

Zespół ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości Dzierżoniowa podczas trzeciego spotkania przeprowadził analizę mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń dla przedsiębiorczości w mieście. Wyniki tej analizy pozwoliły na opracowanie celów operacyjnych, które w największym stopniu wykorzystają mocne strony i szanse, przy jednoczesnej minimalizacji i eliminacji zagrożeń oraz słabych stron.

Tabela 11. Wyniki analizy SWOT

Potencjalne mocne strony Potencjalne słabe strony

1. Funkcjonująca Strefa Ekonomiczna. 2. Potencjał ludzki do

zagospodarowania. 3. Posiadanie i realizowanie przez

miasto strategii rozwoju. 4. Umiejętne pozyskiwanie inwestorów

oraz środków z UE. 5. Lider w rankingu Gmin.

1. Transport i połączenia z dużymi

miastami (drogi oraz kolej). 2. Brak zachęt do powrotu młodych ludzi. 3. Źle ukierunkowane szkolnictwo

techniczne i zawodowe. 4. Niewystarczająca ilość dużych

przedsiębiorstw stymulujących rozwój MSP.

5. Brak współpracy pomiędzy sąsiednimi samorządami.

6. Brak współpracy pomiędzy samorządem a przedsiębiorcami i szkołami.

Potencjalne szanse/okazje Potencjalne zagrożenia

1. Pojawienie się nowych inwestorów

(rozszerzanie strefy ekonomicznej + nowe tereny inwestycyjne).

2. Pozyskanie dodatkowego wsparcia finansowego (środki unijne, krajowe).

3. Promocja miasta jako miejsca prowadzenia działalności gospodarczej (eliminowanie barier, stwarzanie sprzyjających warunków do rozwoju przedsiębiorczości).

4. Pojawienie się nowych klientów.

1. Niestabilność gospodarki światowej –

wpływ kryzysu. 2. Możliwość pojawienie się konkurentów. 3. Migracja ludności do innych miast

(większych, lepiej rozwiniętych). 4. Niekorzystne zmiany demograficzne –

starzenie się społeczeństwa, odpływ młodych ludzi do większych miast.

Page 15: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

15

W wyniku przeprowadzonej analizy został określony cel strategiczny, który jest tożsamy z celem strategicznym Strategii Rozwoju Lokalnego Dzierżoniowa oraz cele operacyjne Programu Rozwoju Przedsiębiorczości w Dzierżoniowie.

Cel strategiczny:

„WSPIERANIE PRZEDSIĘBIORCZOŚCI I GOSPODARKI LOKALNEJ”

Cele operacyjne:

1. Wzmocnienie współpracy pomiędzy gminami powiatu dla rozwoju przedsiębiorczości.

2. Pozyskiwanie nowych inwestorów oraz wspieranie już istniejących.

3. Rozwój współpracy pomiędzy szkołami a przedsiębiorcami w celu dostosowania szkolnictwa zawodowego i technicznego do potrzeb rynku pracy.

4. Zachęcanie mieszkańców do bycia przedsiębiorczymi.

Oprócz powyżej zaprezentowanych celów, zespół wypracował także dodatkowe cele, które również są istotne dla rozwoju przedsiębiorczości w mieście. Zostały one potraktowane jako obszary, na które trzeba zwrócić uwagę przy planowaniu działań związanych z przedsiębiorczością oraz jako cele do rekomendacji dla innych dokumentów strategicznych Gminy.

1. Rozwój współpracy pomiędzy administracją publiczną a przedsiębiorcami oraz instytucjami propagującymi przedsiębiorczość;

2. Promowanie innowacyjnych rozwiązań w biznesie. 3. Skuteczniejsze pozyskiwanie środków zewnętrznych – szkolenia, inwestycje; 4. Budowa i modernizacja połączeń komunikacyjnych Dzierżoniowa z dużymi miastami

regionu. 5. Stworzenie sprzyjających warunków do pozostawania mieszkańców w mieście

(miejsca pracy, szkolnictwo) 6. Tworzenie przedszkoli, żłobków, centrów sportowych, rozrywki.

Page 16: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

16

2. Badania ankietowe

Niezbędnym elementem w procesie tworzenia dokumentu - Programu Rozwoju Przedsiębiorczości Dzierżoniowa było poznanie opinii przedsiębiorców oraz osób zamierzających rozpocząć własną działalność gospodarczą na temat klimatu dla biznesu w mieście. W ramach projektu, Zespół ds. PRPD opracował dwa kwestionariusze ankiet, za pomocą których zbadane zostało zadowolenie przedsiębiorców z warunków prowadzenia działalności w Dzierżoniowie oraz potrzeby i oczekiwania ze strony przyszłych przedsiębiorców. Niniejszy rozdział przedstawia w skrócie najważniejsze wyniki tych badań. Pełne wersje analizy badań ankietowych wraz z kwestionariuszami ankiet zostały dołączone w formie załączników.

2.1. Ankieta oceniająca klimat dla przedsiębiorczości w Dzierżoniowie Ankietyzacja przedsiębiorców trwała od 1 lipca 2011 roku do 3 sierpnia 2011 roku.

Łącznie udało się zebrać 77 ankiet. Przeprowadzenie badania ankietowego wśród dzierżoniowskich przedsiębiorców pozwoliło na określenie, czy są oni zadowoleni z działań władz miasta na rzecz rozwoju przedsiębiorczości. Odpowiedzi respondentów pozwoliły także na określenie największych potrzeb przedsiębiorców i obszarów, które powinny zostać usprawnione, aby przedsiębiorcom łatwiej było prowadzić własny biznes.

Odpowiedzi udzielone przez przedsiębiorców pokazały, że w większości są oni zadowoleni z warunków prowadzenia działalności w mieście. Dostrzegają różnorodne formy wsparcia realizowane przez władze miasta i oceniają je w większości pozytywnie. W związku z tym blisko 85% badanych nie zamierza zmieniać miejsca prowadzenia swojej działalności. Niemniej jednak największą przeszkodą dla przedsiębiorców w Dzierżoniowie jest zły stan dróg w mieście – jest to obszar konieczny do poprawy, aby zapewnić dogodne warunki do rozwoju przedsiębiorczości. Wielu ankietowanych zwróciło także uwagę na fakt, iż wysokie podatki i opłaty lokalne stanowią znaczną przeszkodę w sprawnym prowadzeniu firmy. Także dostępność lokali nadających się na prowadzenie działalności gospodarczej została wskazana jako spory problem dla przedsiębiorców. Zapewne z tych powodów tylko 53% ankietowanych wskazało, że poleciłoby Dzierżoniów jako atrakcyjne miejsce do prowadzenia działalności. Aby podnieść atrakcyjnosć miasta dla przedsiebiorców, konieczne jest zdaniem ankietowanych wprowadzenie takich usprawnień jak: obniżenie stawek podatków i opłat lokalnych, stworzenie mozliwości skorzystania z akcji promujących lokalne firmy i ich wyroby oraz stworzenie punktu pomocy dla przedsiębiorców, oferującego porady prawne, finansowo – księgowe itp.

2.2. Ankieta skierowana do osób zamierzających rozpocząć działalność gospodarczą

Ankieta skierowana do osób zamierzających rozpocząć działalność gospodarczą przeprowadzana była przez Powiatowy Urząd Pracy w Dzierżoniowie we wrześniu 2011 roku. W badaniu udział wzięły 64 osoby. Respondenci zostali poproszeni o udzielenie odpowiedzi

Page 17: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

17

na 7 pytań zawartych w części właściwej ankiety oraz 9 pytań części metryczkowej. Pytania miały charakter pytań zamkniętych lub półotwartych. Ankietowani mieli także możliwość wypełnienia części pn. „Uwagi i komentarze”.

Tylko jedna czwarta spośród wszystkich ankietowanych zamierza rozpocząć działalność gospodarczą w ciągu najbliższego miesiąca. Pozostała część badanych przewiduje rozpoczęcie własnego biznesu w późniejszym terminie (od trzech miesięcy do ponad roku). Najliczniejszą grupą wśród ankietowanych, była grupa zamierzająca prowadzić działalność gospodarczą w obszarze „handlu i napraw” – ponad jedna czwarta wszystkich respondentów. Znaczna część respondentów nie zdecydowała jeszcze o profilu prowadzonej przez siebie działalności i zaznaczyła odpowiedź „jeszcze nie wiem” (13 osób).

Najczęściej wskazywaną przeszkodą w procesie zakładania działalności gospodarczej przez przyszłych przedsiębiorców był brak kapitału własnego - tę odpowiedź zaznaczyło 49 ankietowanych. Kolejne, najczęściej wskazywane przez respondentów problemy to – „wysokie opłaty i podatki lokalne” (23 odpowiedzi respondentów), „trudności z uzyskaniem pożyczek i kredytów” (22 odpowiedzi respondentów), „duża konkurencja na rynku” – blisko 15 % ankietowanych. Te odpowiedzi miały swoje odzwierciedlenie w kolejnym pytaniu, określającym potrzeby i oczekiwania przyszłych przedsiębiorców ze strony władz miasta w procesie zakładania własnego biznesu. Ankietowani najczęściej wskazywali na konieczność pomocy w zakresie wsparcia finansowego (poręczenia i pożyczki) – 40 respondentów zaznaczyło tę odpowiedź (63% możliwych odpowiedzi). Ponad połowa respondentów skorzystałaby z takich form wsparcia jak: „Ulgi i zwolnienia w podatku od nieruchomości w ramach Pomocy De Minimis oraz Regionalnej Pomocy Inwestycyjnej” (27 odpowiedzi) oraz „Punkt obsługi przedsiębiorców, oferującego porady prawne, finansowo – księgowe itp.” (36 odpowiedzi). Z akcji promujących lokalne firmy i ich wyroby skorzystałoby 27 ankietowanych (42% możliwych odpowiedzi), natomiast z lokali udostępnianych na preferencyjnych warunkach skorzystałaby ponad jedna trzecia badanych.

Page 18: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

18

3. Cele i działania Programu Rozwoju Przedsiębiorczości

Na podstawie diagnozy społeczno – gospodarczej Dzierżoniowa oraz na podstawie

analizy SWOT dokonanej przez Zespół ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości Dzierżoniowa zostały wypracowane główne cele Programu. Dla każdego z celów zostały stworzone działania. Działania także zostały wypracowane przez członków zespołu na podstawie wyników diagnozy społeczno – gospodarczej oraz uzupełnione o uwagi z badań ankietowych i konsultacji społecznych.

Zgodnie z sugestiami przedsiębiorców cele oraz działania zostały uszeregowane według hierarchii ważności - najważniejszy cel został określony jako cel 1 i będzie traktowany podczas realizacji projektu jako priorytetowy. Działania w ramach poszczególnych celów również zostały uszeregowane w kolejności od najważniejszego do najmniej ważnego. Dla każdego z celów została stworzona także „Poczekalnia pomysłów”, zwierająca propozycje przedsiębiorców. Podczas ostatniego spotkania zespołu ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości, które odbyło się 29 listopada 2011 roku, podjęta została decyzja o uwzględnieniu pomysłów, których realizacja jest możliwa w okresie obowiązywania programu (lata 2012-2014). Pozostałe pomysły będą pełniły rolę zbioru działań uzupełniających i stanowić będą bazę dla Zespołu ds. monitoringu i ewaluacji Programu Rozwoju Przedsiębiorczości.

Wiele działań zaproponowanych przez ankietowanych mieszkańców i przedsiębiorców jest aktualnie wdrażanych lub zaplanowanych do realizacji w ramach Strategii Rozwoju Lokalnego Dzierżoniowa. Dlatego też w Programie Rozwoju Przedsiębiorczości nie będą powielane działania, które są zawarte w Strategii, gdyż oba dokumenty powinny się wzajemnie uzupełniać i być wobec siebie komplementarne.

Poniżej zamieszczone zostały cele i zdania zaplanowane do realizacji w ramach Programu Rozwoju Przedsiębiorczości Dzierżoniowa. Kolorem niebieskim zapisano działania z „Poczekalni Pomysłów”, które zostały uwzględnione w Programie Rozwoju Przedsiębiorczości.

Page 19: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

19

CEL 1: ,,Pozyskiwanie nowych inwestorów oraz wspieranie już istniejących” Krótki opis celu: Jednym z głównych celów jakie stawiają sobie władze Dzierżoniowa są starania o pozyskiwanie inwestorów zewnętrznych oraz stymulowanie rozwoju gospodarki poprzez tworzenie dogodnych warunków dla inwestorów i lokalnej przedsiębiorczości Profesjonalna obsługa inwestorów wynika z realizacji misji Strategii Rozwoju Lokalnego Dzierżoniowa na lata 2010 – 2016, która brzmi „Tworząc klimat dla biznesu i sportu podnosimy jakość życia”. Realizacja powyższego celu jest jednym z kluczowych elementów lokalnego rozwoju gospodarczego. Dobrze rozwinięta gospodarka powinna być siłą napędową w rozwoju wszystkich dziedzin życia. Pozyskanie nowych inwestorów w ilości pozwalającej obniżyć stopę bezrobocia to niezbędne działanie w celu poprawy warunków życia mieszkańców Dzierżoniowa. Należy również wspomagać przedsiębiorstwa już istniejące, aby mogły rozwijać swoją działalność i zwiększać zatrudnienie.

Tabela 12. Cel 1 ,,Pozyskiwanie nowych inwestorów oraz wspieranie już istniejących”

NAZWA DZIAŁANIA realizowanego w

ramach celu operacyjnego

OPIS DZIAŁANIA - Co chcemy robić?

ZASADNOŚĆ REALIZACJI DZIAŁANIA

- Dlaczego chcemy to robić? Efekty

Osoba/instytucja

odpowiedzialna za

realizację

Okres realizacji (np. maj

2012- grudzień

2012)

Źródła finansowania

1.Obsługa inwestora - „opiekun z Urzędu”

Zakres obsługi inwestora jest dostosowywany do jego potrzeb, specyfiki wielkości przedsiębiorstwa i innych czynników. Ogólny zakres obsługi inwestora obejmuje:

pomoc i czynne uczestnictwo w procesie uzyskania decyzji administracyjnych, niezbędnych do uzyskania decyzji pozwolenia na budowę i decyzji pozwolenia na użytkowanie przez inwestora;

organizowanie spotkań z firmami projektowymi, budowlanymi, geodezyjnymi w celu zbadania lokalnego rynku budowlanego i wybrania najkorzystniejszej oferty;

organizowanie spotkań z dostawcami mediów technicznych, tj. zakładem energetycznym, gazownią i wodociągami w celu ustalenia warunków dostaw poszczególnych mediów;

Istnienie takiej praktyki znacznie ułatwia procedurę zakładania nowego przedsiębiorstwa i jest dużym usprawnieniem w relacjach przedsiębiorca – urząd.

Aktywna współpraca pomiędzy urzędem a przedsiębiorcami doprowadzi do wytworzenia efektywnego modelu współpracy opierającego się na partnerstwie.

1.Urząd Miasta w Dzierżoniowie – Wydział Rozwoju Gospodarczego;

2. Wałbrzyska Specjalna Strefa Ekonomiczna „Invest - Park”.

Proces ciągły – styczeń 2012 do grudzień 2014

Zadanie będzie realizowana w ramach posiadanych zasobów przez Wydziału Rozwoju Gospodarczego Urzędu Miasta.

Page 20: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

20

opracowywanie ofert hoteli oraz organizowanie spotkań z ich właścicielami w celu przygotowania propozycji mieszkań i ofert gastronomicznych;

opracowywanie oferty szkół zawodowych z regionu dzierżoniowskiego i organizowaniu spotkań z ich dyrektorami w celu planowania profili zawodowych dla przyszłych pracowników firm;

opracowywanie oferty kulturalnej i sportowej miasta Dzierżoniowa.

pomoc w rekrutacji pracowników;

pomoc w pozyskiwaniu dotacji z Powiatowego Urzędu Pracy na tworzenie nowych miejsc pracy;

pomoc w nawiązywaniu kontaktów z innymi przedsiębiorcami, którzy mogą być jego kooperantami, funkcjonującymi na terenie miasta i regionu.

2. Wymiana doświadczeń biznesowych.

Gmina Miejska Dzierżoniów prowadzi współpracę z miastami, zarówno krajowymi, jak i zagranicznymi. Dotychczas współpraca dotyczyła przede wszystkim sfery kulturalnej, oświatowej i sportowej. Ważne jest aby przy okazji oficjalnych wizyt delegacji miast partnerskich rozwijać także współpracę w zakresie gospodarczym - w celu wymiany doświadczeń i dobrych praktyk.

Wymiana doświadczeń pomiędzy przedsiębiorcami z różnych krajów i miast mogą stać się ciekawą formą przekazywania informacji na temat udoskonaleń i pomysłów sprawdzonych w innych krajach. Przedsiębiorcy mogą również nawiązywać ze sobą kontakty gospodarcze.

Zwiększenie efektywności i innowacyjności lokalnej gospodarki.

Urząd Miasta w Dzierżoniowie -

Wydział Rozwoju Gospodarczego

II kwartał 2012 - IV kwartał 2014

Gmina Miejska Dzierżoniów

Page 21: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

21

3.Budowa Dzierżoniowskiego Parku Przemysłowego Invest – Park Development

Dzierżoniowski Park Przemysłowy został uruchomiony w październiku 2011 roku. W ramach parku zostały oddane do użytku dwie hale produkcyjne.

Budowa gotowych hal produkcyjnych i wynajmowanie ich przedsiębiorcom stwarza dogodne warunki do inwestowania szczególnie dla średnich i małych przedsiębiorców

Zwiększenie ilości firm funkcjonujących na terenie miasta oraz zwiększenie zatrudnienia. Lepsze warunki prowadzenia działalności gospodarczej.

„Invest –Park Development” Sp. z o. o z siedzibą w Wałbrzychu

Urząd Miasta w Dzierżoniowie – Wydział Rozwoju Gospodarczego

I kwartał 2012 - IV kwartał 2014

„Invest – Park Development” / Gmina Miejska Dzierżoniów

4.Organizacja szkoleń dla przedsiębiorców

W celu podniesienia wiedzy fachowej, w szczególności mikro i małych przedsiębiorców, zostaną zorganizowane szkolenia z zakresu prawa podatkowego i przepisów ZUS. Pakiet tematów szkoleń będzie dostosowany do potrzeb przedsiębiorców.

Szkolenia dla przedsiębiorców z zakresu kompetencji menadżerskich oraz finansowania inwestycji i bieżącej działalności.

Pakiet szkoleń będzie dostosowany do potrzeb przedsiębiorców.

Ciągłe zmiany w przepisach prawa powodują potrzebę stałego doskonalenia przedsiębiorców (szczególnie tych dopiero rozpoczynających działalność) w zakresie wiedzy z funkcjonowania US, ZUS, prawa podatkowego, możliwości pozyskiwania środków unijnych.

Większa świadomość przedsiębiorców, lepsze poruszanie się po lokalnym rynku pracy, większa efektywność w pozyskiwaniu dodatkowych środków na rozwój działalności.

PIFE/GCI/Wydział Rozwoju Gospodarczego

II kwartał 2012 - IV kwartał 2014

Gmina Miejska Dzierżoniów

Page 22: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

22

CEL 2: ,,Zachęcanie mieszkańców do bycia przedsiębiorczymi”

Krótki opis celu: Jak nauczać przedsiębiorczości dzieci i młodzież? Jak przybliżyć specyfikę założenia i prowadzenia własnego biznesu? Jak sobie radzić w różnych realiach gospodarki

rynkowej? Jak pokazać ludzi, którzy z powodzeniem prowadzą Firmę? Oto cele, które stawiamy sobie w tym punkcie, i sugerujemy jakie działania podjąć, by bycie przedsiębiorczym

dawało dochód, rozwijało firmy i stanowiło o rozwoju regionu.

Tabela 13. ,,Zachęcanie mieszkańców do bycia przedsiębiorczymi”

NAZWA DZIAŁANIA realizowanego w ramach celu operacyjnego

OPIS DZIAŁANIA

- Co chcemy robić?

ZASADNOŚĆ REALIZACJI DZIAŁANIA

- Dlaczego chcemy to robić?

Efekty

Osoba/instytucj

a

odpowiedzialna

za realizację

Okres realizacji

(np. maj 2012- grudzień 2012)

Źródła finansowania

1. Już działam, ale przydadzą się szkolenia branżowe i handlowe

Stworzyć bazę szkoleń dostępnych dla przedsiębiorców, którzy już funkcjonują na rynku, ale chcą sami się doskonalić i podnosić kwalifikacje swoich pracowników. Ze szczególnym uwzględnieniem kursów w zakresie księgowości, kadr i płac.

Podnoszenie kwalifikacji i wiedzy przedsiębiorstwa to kapitał, dzięki któremu Firma się rozwija i nadąża w szybko rozwijającej się gospodarce.

Dostęp do wiedzy, jej podnoszenie to korzyści dla przedsiębiorstwa, które może się rozwijać i pozyskiwać nowe rynki. Ludzie w firmach podnosząc kwalifikacje zawodowe stają się dodatkowym kapitałem przedsiębiorstwa i przy tej okazji stają się atrakcyjni na rynku pracy.

Urząd Miasta wraz z instytucjami wspierającymi przedsiębiorczość.

Przygotowanie merytoryczne bazy – do II kwartału 2012, II kwartał 2012 do IV kwartał 2014

Urząd Miasta wraz z instytucjami wspierającymi przedsiębiorczość. Próba pozyskania środków zewnętrznych na dofinansowanie projektu.

Page 23: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

23

2.Planuję działać, ale potrzebuję wiedzy i wsparcia.

Wydanie przewodnika młodego przedsiębiorcy, opisującego poszczególne etapy powstawania firmy, wymagane dokumenty jak załatwić te formalności opis krok po kroku, efektownie wydane byłoby dobrą ściągą młodego Biznesmena. GCI uaktywnienie punktu - tu można uzyskać informacje i kontakt do instytucji, które pomagają uzyskać środki na rozwój Firmy, bezpłatną pomoc i doradztwo specjalistów w zakresie prawa i księgowości.

Pomoc w zakresie doradztwa, dla przyszłych i początkujących przedsiębiorców, którzy bez wiedzy fachowej, wsparcia z zakresu prawa, rachunkowości, szkoleń mogą mieć problemy w swobodnym poruszaniu się na rynku przedsiębiorców i w kontaktach z urzędami

Szybkie załatwienie formalności sprawi, że start we własny biznes będzie czystą przyjemnością. Dobrze ukierunkowany i przygotowany merytorycznie do startu Przedsiębiorca, łatwiej będzie poruszać się w warunkach gospodarki rynkowej.

Urząd Miasta wraz z instytucjami wspierającymi przedsiębiorczość.

Wydanie w poręcznej formie przygotowane do końca 2012 roku, wydanie w styczniu 2013 roku, tak by uwzględniało wszelkie zmiany prawne obowiązujące od 2012 roku. III kwartał 2012 do IV kwartał 2014

Urząd Miasta wraz z instytucjami wspierającymi przedsiębiorczość. Próba pozyskania środków zewnętrznych na dofinansowanie projektu.

3. Dzień Przedsiębiorczości, czyli inspiracje, prezentacje, wymiana doświadczeń

Drugi dzień byłby dniem otwartym dla mieszkańców i formą prezentacji Firm, w formie zbliżonej do tej pory.

Modyfikacja Prezentacji Dzierżoniowskich. W pierwszym dniu zorga- nizowanie Dnia Przedsiębiorczości, czyli spotkania w gronie przedsiębiorców, prezentacje ich osiągnięć, panele dyskusyjne, zaproszenie osobowości, które podzielą się własnymi doświadczeniami, prezentacja firm i instytucji pomocnych przy rozwoju własnego biznesu itp.

Pokazanie osobowości i autorytetów w zakresie przedsiębiorczości sprawi, że firmy lokalne mogą uzyskać wiedzę i inspiracje, do wprowadzenia innowacji w swoich przedsiębiorstwach. Dodatkowa wiedza o programach pomocowych dla przedsiębiorstw, może być motorem do rozpoczęcia nowych inwestycji. Wymiana wiedzy i doświadczeń lokalnych przedsiębiorców.

To okazja do promocji w mediach lokalnego rynku przedsiębiorców i programów wspierających przedsiębiorczość. Wymiana doświadczeń miedzy firmami, wzajemne inspiracje. Taki sposób pokazania lokalnego biznesu, uatrakcyjniłby formułę tych spotkań, zbliżył środowisko przedsiębiorców Pamiętać o kobietach, które maja swój biznes i z powodzeniem go prowadzą.

Urząd Miasta wraz z instytucjami wspierającymi przedsiębior - czość

Lokalne Firmy – sponsorzy.

Nowa formuła dopracowana do końca II kwartału 2012 i wdrożona na XVIII Prezentacjach Dzierżoniowskich Okres realizacji do końca 2014 roku.

Urząd Miasta wraz z instytucjami wspierającymi przedsiębiorczość. Pozyskanie dużych Firm - sponsorzy. Media lokalne, regionalne, ogólnokrajowe.

Page 24: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

24

4. Wszystko zaczyna się w szkole, czyli edukacja młodych w zakresie przedsiębiorczości.

Zweryfikować aktualny plan nauczania w zakresie nauczania i promocji przedsiębiorczości. Przygotować tematykę wykładów, spotkań i wycieczek, dla krzewienia idei przedsiębiorczości – pisanie biznesplanu, walka z konkurencją, nauka rozwiązywania problemów rynkowych np. brak kapitału. Zorganizowanie konkursów o tematyce propagującej idee przedsiębiorczości – konkurs na prowadzenie wirtualnej firmy dla klas/ konkurs na najlepszy biznesplan.

Edukacja młodych ludzi, pokazywanie im mechanizmów prowadzenia firmy, sprawi, że będą chcieli zakładać w przyszłości własne firmy i je rozwijać.

Za kilka lat pojawienie się na rynku młodych ludzi, którzy po ukończonej edukacji, będą próbować własnych sił we własnych Firmach.

Wydział Rozwoju Gospodarczego,

Szkoły średnie,

Kadra pedagogiczna,

Instytucje odpowiedzialne za weryfikację programu nauczania w tym zakresie.

III kwartał 2012 – IV kwartał 2014

Urząd Miasta wraz z instytucjami wspierającymi przedsiębior - czości. Poszukać programu pomocowego dla dodatkowych działań w celu propagowania przedsiębiorczości.

Page 25: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

25

CEL 3: ,,Rozwój współpracy pomiędzy szkołami i przedsiębiorcami w celu dostosowania szkolnictwa zawodowego i technicznego do rynku pracy”

Krótki opis celu: Głównym założeniem wyżej wymienionego celu jest wypracowanie modelu współpracy pomiędzy szkołami a przedsiębiorcami, które zapewni lepsze dopasowanie

oferty kształcenia do kwalifikacji i umiejętności oczekiwanych przez pracodawców. Wiedza uzyskiwana przez uczniów podczas okresu kształcenia powinna być uzupełniona o kontakt ze

środowiskiem pracy. Dzięki temu młodzi ludzie mogą zdobywać umiejętności i doświadczenie potrzebne do funkcjonowania w przedsiębiorstwie. Dlatego też bardzo potrzebna jest

integracja systemu szkolnego i pozaszkolnego, tj. szkół i firm czy instytucji biznesu. Odbywać się ona może poprzez takie formy współpracy, jak: stworzenie bazy firm zainteresowanych

współpracą ze szkołami, organizowanie wizyt uczniów w firmach, podniesienie poziomu praktyk zawodowych, organizowanie staży absolwenckich, organizowanie spotkań kadry

pedagogicznej ze Społeczną Radą Przedsiębiorców Ziemi Dzierżoniowskiej, wspieranie szkół w zakresie wyposażenia bazy dydaktycznej.

Tabela 14. ,,Rozwój współpracy pomiędzy szkołami i przedsiębiorcami w celu dostosowania szkolnictwa zawodowego i technicznego do rynku pracy” NAZWA DZIAŁANIA realizowanego w

ramach celu operacyjnego

OPIS DZIAŁANIA - Co chcemy robić?

ZASADNOŚĆ REALIZACJI DZIAŁANIA

- Dlaczego chcemy to robić?

Efekty

Osoba/instytucja

odpowiedzialna za

realizację

Okres realizacji (np. maj 2012- grudzień 2012)

Źródła finansowania

1.Podniesienie poziomu praktyk zawodowych poprzez wypracowanie we współpracy ze szkołami standardów praktyk zawodowych w poszczególnych zawodach (w tym także badanie poziomu zadowolenia uczniów i pracodawców)

Organizowanie praktyk zawodowych o wysokich standardach, pozwalające uczniom zdobyć praktyczną wiedzę i przydatne umiejętności. Praktyki powinny odbywać się w oparciu o szczegółowy zakres koniecznych do nabycia umiejętności, który byłby opracowywany przy współpracy przedsiębiorców i kadry pedagogicznej.

Odbycie praktyk o wysokiej jakości pozwoli na uzyskanie przez uczniów doświadczenia i zdobycia kompetencji koniecznych do późniejszego skutecznego startu na rynku pracy. Pracodawcy z kolei mają możliwość zatrudnienia absolwentów, którzy są odpowiednio przygotowani - posiadają konieczne doświadczenie do wykonywania zawodu.

Efektem realizacji tego zadania będzie wyższy poziom praktyk organizowanych prze przedsiębiorców oraz lepiej wykształceni i przygotowani do wejścia na rynek pracy uczniowie szkól zawodowych.

Szkoły zawodowe - kadra pedagogiczna, Przedsiębiorcy,

Urząd Miasta,

Starostwo Powiatowe.

III kwartał 2012 – IV kwartał 2014

Środki Urzędu Miasta

Page 26: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

26

2. Organizacja staży absolwenckich oraz praktyk dla młodzieży w firmach

Organizowanie przez przedsiębiorców staży absolwenckich, praktyk zawodowych lub praktyk dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych w celu zdobycia praktycznej wiedzy na temat funkcjonowania współczesnego przedsiębiorstwa oraz kształtowania kwalifikacji i umiejętności praktycznych w powiązaniu z oczekiwaniami nowoczesnej gospodarki.

Doświadczenia zdobyte w trakcie odbywania staży i praktyk, pozwoli młodzieży świadomie wybrać kierunek kształcenia i w przyszłości wkroczyć z praktyczną wiedzą i umiejętnościami na rynek pracy. Pracodawcy zyskują możliwość otrzymania zwolnienia w podatku od nieruchomości w ramach pomocy De Minimis z tytułu organizacji staży lub praktyk dla uczniów szkół zawodowych.

Uczniowie w konsekwencji udziału w stażach absolwenckich/ praktykach dokonują lepszego, bardziej świadomego wyboru kierunku kształcenia, a w konsekwencji na rynek pracy trafiają ludzie lepiej przygotowani do rozpoczęcia aktywności zawodowej. Uczniowie posiadają większą wiedzę na temat oczekiwań przyszłego pracodawcy, dzięki czemu ma szansę szybciej znaleźć zatrudnienie. Bezpośrednią korzyścią dla pracodawców będzie lepsze przygotowanie przyszłych pracowników oraz możliwość wpływu na zmiany kierunków kształcenia na poziomie szkolnictwa średniego lub zawodowego.

Szkoły ponadgimnazjalne - kadra pedagogiczna,

Przedsiębiorcy,

Urząd Miasta,

Starostwo Powiatowe.

.

III kwartał 2012 – IV kwartał 2014

Środki finansowe przedsiębiorców na organizację staży i praktyk.

Środki Urzędu Miasta na pomoc De Minimis z tytułu prowadzenia praktyk zawodowych.

Page 27: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

27

3. Stworzenie bazy firm zainteresowanych współpracą ze szkołami.

Stworzenie bazy firm, które realnie zainteresowane są współpracą ze szkołami w zakresie organizowania spotkań z uczniami na terenie szkół czy przedsiębiorstw, organizowania staży absolwenckich oraz praktyk zawodowych.

Istnienie takiej bazy znacznie ułatwi współpracę pomiędzy szkołami a firmami. Nauczyciele oraz uczniowie zyskają wiedzę na temat przedsiębiorstw zainteresowanych współpracą, co może znacznie ułatwić poszukiwania miejsc do odbywania stażów, praktyk czy przeprowadzania lekcji przedsiębiorczości.

Aktywna współpraca pomiędzy szkołami a przedsiębiorcami oraz praktyczna nauka w oparciu o kontakt ze środowiskiem przedsiębiorców doprowadzi do wytworzenia efektywnego modelu współpracy - integracji systemu szkolnego i pozaszkolnego, tj. szkół i firm czy instytucji biznesu.

Szkoły ponadgimnazjalne,

Kadra pedagogiczna,

Przedsiębiorcy,

Urząd Miasta – Wydział Rozwoju Gospodarczego.

II kwartał 2012 – IV kwartał 2014

Realizacja zadania nie wymaga środków finansowych.

4. Organizowanie spotkań kadry pedagogicznej ze Społeczną Radą Przedsiębiorców Ziemi Dzierżoniowskiej

Regularne organizowanie spotkań kadry pedagogicznej szkół ponadgimnazjalnych z przedsiębiorcami (raz na półrocze) doprowadzi do wypracowania efektywnego modelu współpracy w zakresie dolosowania edukacji do bieżącego zapotrzebowania lokalnego rynku pracy. Efektem spotkań może być organizacja szkoleń i praktyk w zawodach deficytowych.

Efektywnie funkcjonująca współpraca systemu edukacji z gospodarką zapewni harmonizację podaży i popytu na pracę i ułatwi absolwentom szkół znalezienie zatrudnienia odpowiadającego ich kwalifikacjom i aspiracjom. Przedsiębiorcy z kolei otrzymają pracownika posiadającego praktyczne umiejętności.

Szkoły otrzymają możliwość bieżącego dostosowywania struktury systemu edukacji i kierunków kształcenia do potrzeb gospodarki. Lepsze dopasowanie popytu i podaży na pracę skutkować będzie niższym poziomem bezrobocia i doprowadzi do wzrostu poziomu i warunków życia.

Szkoły ponadgimnazjalne - kadra pedagogiczna,

Przedsiębiorcy,

Urząd Miasta,

Starostwo Powiatowe,

Urząd Pracy.

III kwartał 2012 – IV kwartał 2014

Środki Urzędu Pracy. Możliwość pozyskania dotacji na szkolenia branżowe.

Page 28: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

28

CEL 4: „Wzmocnienie współpracy pomiędzy gminami powiatu dla rozwoju przedsiębiorczości”

Krótki opis celu: Gminy powiatu dzierżoniowskiego w większości powiązane są między sobą gospodarczo, komunikacyjnie, turystycznie. Rozwój przedsiębiorczości w całym powiecie

leży więc w interesie gmin i jej mieszkańców. Istotnym celem operacyjnym powinno być wspieranie rozwoju turystycznego Gór Sowich poprzez budowę platformy widokowej, wyznaczenie ścieżek turystycznych, rowerowych, aktywowanie bazy dla sportów zimowych. Realizacja tych zadań przyczyni się do powstania infrastruktury technicznej w postaci zajazdów, wypożyczalni sprzętu rowerowego, turystycznego, sportowego, punktów sklepowych. Jednym z głównych działań w ramach tego celu będzie stworzenie interaktywnej mapy gospodarczej powiatu. Byłby to interaktywny portal internetowy, w którym każda gmina na swojej stronie umieszczałaby informacje o inwestujących już podmiotach gospodarczych, potrzebach i możliwościach inwestycyjnych, preferencjach dla firm itp. Przedstawione cele strategiczne, operacyjne w większości nie są możliwe do wykonania przez jedną gminę ze względu na ograniczenia finansowe czy też terenowe. Wspólne przedsięwzięcia mogą więc przyczynić się do realizacji zakładanych zadań do rozwoju przedsiębiorczości.

Tabela 15. „Wzmocnienie współpracy pomiędzy gminami powiatu dla rozwoju przedsiębiorczości”

NAZWA DZIAŁANIA realizowanego w ramach

celu operacyjnego

OPIS DZIAŁANIA

- Co chcemy robić?

ZASADNOŚĆ REALIZACJI DZIAŁANIA

- Dlaczego chcemy to robić?

Efekty

Osoba/instytucja

odpowiedzialna za

realizację

Okres realizacji (np. maj

2012- grudzień

2012)

Źródła finansowania

1. Stworzenie

interaktywnej mapy

gospodarczej powiatu

Współpraca gmin powiatu w zakresie opracowania komputerowej mapy gospodarczej powiatu dla osób prowadzących działalność gospodarczą i zamierzających rozpocząć działalność. Mapa zawierałaby następujące informacje: podmioty gospodarcze aspekt wspierania ulgi preferencje doradztwo gospodarcze wspólnota gmin na rzecz promocji powiatu w kraju i zagranicą.

Interaktywna mapa powiatu pozwoli potencjalnym inwestorom na wybór odpowiedniego miejsca do lokalizacji swojego biznesu a także zapewni pełny obraz lokalnego biznesu – możliwość kooperacji z innymi przedsiębiorstwami.

Wspieranie i promocja lokalnej przedsiębiorczości, rozwijanie sieci kooperacji pomiędzy przedsiębiorcami.

Przedstawiciele: 1.Gmin 2.Powiatu 3.Przedsiębiorców

II kwartał

2012 – IV

kwartał

2014

Środki z budżetu gmin powiatu dzierżoniowskiego/ fundacje/ możliwość pozyskania dofinansowania ze środków krajowych bądź unijnych.

Page 29: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

29

2. Aktywowanie bazy dla

sportów zimowych

Współpraca gmin powiatu dzierżoniowskiego w celu zwiększenia potencjału turystycznego regionu w zakresie sportów zimowych (trasy biegowe i zjazdowe, wypożyczalnia sprzętu etc.)

Powstanie infrastruktury technicznej: zajazdów, wypożyczalni sprzętu, punktów sklepowych i serwisowych.

Rozwój turystyki i lokalnej

przedsiębiorczości,

zwiększenie liczby turystów.

Przedstawiciele: 1.Gmin 2.Powiatu 3.Przedsiębiorców

I kwartał

2014 – IV

kwartał

2014

Środki z budżetu gmin powiatu dzierżoniowskiego/ fundacje/ możliwość pozyskania dofinansowania ze środków krajowych bądź unijnych.

3. Budowa nowych ścieżek rowerowych

Współpraca gmin powiatu w zakresie wybudowania nowych tras rowerowych, pozwalających na poznanie walorów turystycznych powiatu dzierżoniowskiego.

Poprzez budowę nowych ścieżek rowerowych możliwe będzie powstanie infrastruktury towarzyszącej - np. wypożyczalni rowerów, sklepów, barów/ restauracji. Zwiększy się także ruch turystyczny związany z tą formą aktywnego wypoczynku. Wartkością dodaną będzie promocja zdrowego trybu życia i aktywnego wypoczynku.

Stworzenie miejsc do aktywnego wypoczynku , promocja regionu – przyciągniecie turystów poprzez promocję walorów turystycznych powiatu.

Przedstawiciele: 1.Gmin 2.Powiatu 3.Przedsiębiorców

II kwartał 2013 – IV kwartał 2014

Środki z budżetu gmin powiatu dzierżoniowskiego/ fundacje/ możliwość pozyskania dofinansowania ze środków krajowych bądź unijnych

Page 30: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

30

4. Uruchomienie atrakcji turystycznej w okolicach Dzierżoniowa – rowerów kolejowych

Współpraca gmin powiatu w zakresie stworzenia nowej atrakcji turystycznej regionu – rowerów kolejowych, a także promocja tej atrakcji turystycznej.

Poprzez stworzenie bazy do uprawiania nowego rodzaju sportu – rowerów kolejowych, zostanie zwiększona atrakcyjność turystyczna powiatu dzierżoniowskiego. Możliwa stanie się budowa infrastruktury związanej z uprawianiem tego rodzaju aktywności (wypożyczalnia rowerów, serwis etc.)

Stworzenie nowatorskiego sposobu aktywnego wypoczynku a poprzez to zwiększenie liczby turystów odwiedzających nasz region, a także promocja walorów turystycznych powiatu.

Przedstawiciele: 1.Gmin 2.Powiatu 3.Przedsiębiorców

I kwartał 2014 – IV kwartał 2014

Środki z budżetu gmin powiatu dzierżoniowskiego/ fundacje/ możliwość pozyskania dofinansowania ze środków krajowych bądź unijnych

5. Wspieranie rozwoju turystycznego Gór Sowich

1. Działania zmierzające do budowy platformy widokowej w Górach Sowich. 2. Podjęcie działań w celu opracowania i wdrożenia wspólnego dla gmin systemu informacji wizualnej, prowadzącej do atrakcji turystycznych i bazy hotelowej.

Podjęcie tych działań przyczynie się do uatrakcyjnienia Gór Sowich, stanowiących istotny i wciąż niezagospodarowany potencjał nie tylko pod względem turystycznym ale i gospodarczym.

Zwiększenie atrakcyjności turystycznej regionu – powiatu dzierżoniowskiego. Docelowo - przyjazd w okolice gór ok. 10 tys. turystów rocznie

Przedstawiciele:

1.Gmin

2.Powiatu

3.Przedsiębiorców

I kwartał 2013 – IV kwartał 2014

Środki z budżetu gmin powiatu dzierżoniowskiego/ fundacje/ możliwość pozyskania dofinansowania ze środków krajowych bądź unijnych

Page 31: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

31

HARMONOGRAM REALIZACJI DZIAŁAŃ W RAMACH PROGRAMU

Tabela 16. Harmonogram realizacji działań w ramach programu

Etapy realizacji projektu

Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014

I II III IV I II III IV I II III IV

CEL

1

„Po

zysk

iwan

ie n

ow

ych

inw

est

oró

w o

raz

wsp

iera

nie

juz

istn

ieją

cych

Obsługa inwestora „opiekun z urzędu”

x x x x x x x x x x x x

Wymiana doświadczeń biznesowych

x x x x x x x x x x

Budowa Dzierżoniowskiego Parku Przemysłowego

x x x x x x x x x x x x

Szkolenia dla przedsiębiorców

x x x x x x x x x x x

CEL

2

„Zac

can

ie m

iesz

kań

ców

do

byc

ia

prz

ed

się

bio

rczy

mi”

„Już działam ale przydadzą się szkolenia” – baza szkoleń dostępnych dla przedsiębiorców

x x x x x x x x x x

Przewodnik „początkującego” przedsiębiorcy

x x x x x x x x x x

Dzień Przedsiębiorczości – Modyfikacja Dzierżoniowskich Prezentacji

x x x x x x x x x x

Edukacja młodych w zakresie przedsiębiorczości

x x x x x x x x x x

CEL

3

„Ro

zwó

j wsp

ółp

racy

p

om

ięd

zy s

zko

łam

i i

prz

ed

się

bio

rcam

i …”

Wypracowanie standardów praktyk zawodowych

x x x x x x x x x x

Organizacja staży absolwenckich oraz praktyk dla młodzieży w firmach

x x x x x x x x x x

Baza firm zainteresowanych współpracą ze szkołami

x x x x x x x x x x x

Spotkania kadry pedagogicznej ze SRP

x x x x x x x x x x

CEL

4

„Wzm

ocn

ien

ie w

spó

łpra

cy

po

mię

dzy

gm

inam

i po

wia

tu d

la

rozw

oju

prz

edsi

ęb

iorc

zośc

i”

Stworzenie interaktywnej mapy gospodarczej powiatu

x x x x x x x x x x x

Aktywowanie bazy dla sportów zimowych

x x x x

Budowa nowych ścieżek rowerowych

x x x x x x x

Rowery kolejowe x x x x

Wspieranie rozwoju turystycznego Gór Sowich

x x x x x x x x

Page 32: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

32

4. Konsultacje społeczne i promocja PRP

Konsultacje społeczne Programu Rozwoju Przedsiębiorczości odbywały się dwutorowo – zadania zaplanowane do realizacji w ramach Programu konsultowane były z mieszkańcami miasta podczas XVII Dzierżoniowskich Prezentacji 25 września 2011 roku oraz z przedsiębiorcami podczas spotkania konsultacyjnego, które odbyło się 17 listopada 2011 roku.

4.1. Konsultacje z mieszkańcami

Dzierżoniowskie Prezentacje są świętem lokalnego i ponadlokalnego biznesu. Stanowią one połączenie prezentacji gospodarczych i kulturalnych. Do udziału w Prezentacjach Gospodarczych zapraszani są przedsiębiorcy i organizacje pozarządowe, które chcą zaprezentować swoje usługi, wyroby i działalność oraz nawiązać kontakty gospodarcze i społeczne. Imprezę odwiedza rokrocznie kilka tysięcy mieszkańców z całego powiatu dzierżoniowskiego.

XVII Dzierżoniowskie Prezentacje 2011 były świetną okazją do wstępnego skonsultowania programu Rozwoju Przedsiębiorczości dla miasta Dzierżoniowa. Zarówno wystawiający się przedsiębiorcy, jak i odwiedzający imprezę mieszkańcy zostali poproszeni o ocenę działań zaproponowanych przez zespół. Zadaniem ankietowanych było wybranie trzech najważniejszych zadań spośród dwunastu zaplanowanych do realizacji w ramach PRP. Ankietowani mieli także możliwość dopisania własnych propozycji.

Konsultacje miały na celu poznanie opinii mieszkańców na temat działań zaproponowanych do realizacji przez zespół ds. PRP. Opinie te pozwoliły określić jakie działania uznawane są przez mieszkańców za konieczne do zrealizowania, które są najbardziej interesujące, w których obszarach zauważone zostały braki.

Zadania skonsultowane zostały przez 203 osoby i tyle też zebrano ankiet. Respondenci udzielili łącznie 605 odpowiedzi.

Zdaniem ankietowanych najpotrzebniejszym działaniem, spośród 12 wskazanych w ankiecie konsultacyjnej, jest działanie nr 1 „Dostosowanie szkolnictwa zawodowego i technicznego do aktualnych potrzeb rynku pracy w oparciu o współpracę z lokalnymi przedsiębiorcami”. Tę odpowiedź ankietowani zaznaczyli 84 razy, co stanowi 41,4% wszystkich ankietowanych osób. Kolejną ważną propozycją zdaniem respondentów, mogącą wpłynąć na rozwój przedsiębiorczości w mieście jest „Uruchomienie kolei Sowiogórskiej na trasie Dzierżoniów – Srebrna Góra”. Ankietowani wskazywali na konieczność lepszego zagospodarowania infrastrukturalnego zasobów turystycznych naszego regionu, które może wpłynąć na rozwój przedsiębiorczości nie tylko Dzierżoniowa ale i całego regionu. Bardzo wysoko ocenione zostały takie zadania, jak:

„Utworzenie nowych ścieżek rowerowych” – co trzeci ankietowany wskazywał tą odpowiedź;

„Uruchomienie atrakcji turystycznej w okolicach Dzierżoniowa – rowerów kolejowych” – 59 ankietowanych wskazało tę odpowiedź;

„Budowa platformy widokowej w Górach Sowich” – co czwarty ankietowany wskazywali na tą propozycję.

Page 33: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

33

Wysoko oceniane były także następujące propozycje:

Programy edukacyjne w dzierżoniowskich szkołach, propagujące przedsiębiorczość – w co trzeciej ankiecie pojawiała się ta odpowiedź;

Szkolenia branżowe i handlowe dla lokalnych przedsiębiorców – 60 ankietowanych wskazało tą propozycję.

Najniżej ocenioną odpowiedzią była propozycja „Promocja posiadanych terenów inwestycyjnych z zasobów poszczególnych gmin oraz w ramach WSSE”.

Podczas konsultacji ankietowani mieli możliwość wyrażenia swoich uwag odnośnie

zaproponowanych działań, a także mieli możliwość zapisania własnych pomysłów działań, które ich zdaniem są bardzo ważne, a zostały pominięte w PRP. Poniżej przedstawiono uwagi i propozycje ankietowanych:

„Po zakończonej modernizacji ul. Brzegowej - uruchomienie komunikacji okrężnej przez tą ulicę + WSSE”;

„Poprawa połączenia drogowego do Wrocławia (fatalne drogi) pomoc w promocji lokalnych firm na platformie krajowej poprzez możliwość bezpłatnego udziału w konferencjach, targach lub sympozjach lub dofinansowanie na tego typu działania dla firm”

„Utworzenie większej ilości miejsc dla obywateli miasta, gdzie mogliby w spokoju i ciszy wypoczywać - skwery, parki, place zabaw – monitorowane”;

„Autobusy nocne linii Dzierżoniów - Bielawa”;

„Utworzenie większej ilości miejsc rekreacji dla mieszkańców Dzierżoniowa, np. parki, place zabaw dla dzieci”;

„Duża promocja turystyki i agroturystyki naszego powiatu - regionu w skali kraju”;

„Rozbudowa infrastruktury miasta”;

„Kolej gondolowa w Górach Sowich”;

„Łatwo dostępne w mieście ulotki z propozycjami krótkich tras spacerowych w okolicy kończących się w Dzierżoniowie (plus polecane restauracje)”;

„Przyłączenie i współpraca z aglomeracją wrocławską”;

„Remont drogi Dzierżoniów - Łagiewniki I kolejność”;

„Więcej zakładów pracy”;

„Zmniejszenie formalności oraz możliwość złożenia dokumentów do różnych urzędów w jednym miejscu”;

„Przyspieszenie działania Urzędu Miasta”;

„Dodatkowe zajęcia dla młodzieży pomaturalnej / kursy dla niepracującej”;

„Wydzierżawienie stoisk jest za drogie podczas DP - upusty dla przedsiębiorców z Dzierżoniowa”;

„Nowy wyciąg na Wielką Sowę”;

„Lobbing w Urzędzie Marszałkowskim za jak najpilniejszym powstaniem nowej drogi Dzierżoniów - Łagiewniki”;

„Pomoc dla początkujących przedsiębiorców - doradztwo, szkolenia”;

„Pomoc dla nowych przedsiębiorców”;

Page 34: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

34

„Promocja przedsiębiorczości”.

Odpowiedzi wskazywane w większości przez mieszkańców odnosiły się zatem do sfer z zakresu zagospodarowania obszarów atrakcyjnych turystycznie, atrakcji lokalnych, edukacji – czyli obszarów, które są bliższe mieszkańcom.

4.2. Konsultacje z przedsiębiorcami

Spotkanie konsultacyjne z przedsiębiorcami odbyło się 17 listopada 2011 roku w restauracji „Kardamon” w Dzierżoniowie. W spotkaniu uczestniczyło ponad 40 przedsiębiorców z terenu miasta, władze miasta oraz Zespół ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości.

Głównym celem spotkania było poznanie opinii przedsiębiorców na temat celów i działań zaplanowanych do realizacji w ramach Programu Rozwoju Przedsiębiorczości Dzierżoniowa – określenie ważności celów i działań, celowości ich realizacji, poznania innych potrzeb lokalnych przedsiębiorców.

Przedsiębiorcy pracowali w 4 grupach, odpowiadających poszczególnym celom programu. Zadaniem z każdej grup było określenie ważności działań zaplanowanych do realizacji w ramach celu oraz dopisanie własnych pomysłów działań. Nowe pomysły przedsiębiorców zostały zapisane w tzw. „Poczekalni pomysłów” i będą stanowiły bazę kolejnych pomysłów do realizacji po ewaluacji programu. Przedsiębiorcy po zapoznaniu się ze wszystkimi celami i działaniami, dokonali wyboru celu, który powinien być realizowany w pierwszej kolejności. Poniżej zaprezentowano wyniki konsultacji wraz z pomysłami nowych działań zaproponowanych przez przedsiębiorców.

CEL 1 (najważniejszy) : ,,POZYSKIWANIE NOWYCH INWESTORÓW ORAZ WSPIERANIE JUŻ ISTNIEJĄCYCH”

1.Obsługa inwestora - „opiekun z Urzędu” – 12 głosów;

2. Wymiana doświadczeń biznesowych – 7 głosów.

3.Budowa Dzierżoniowskiego Parku Przemysłowego Invest – Park Development – 2 głosy;

4.Organizacja szkoleń dla przedsiębiorców – 2 głosy;

„Poczekalnia pomysłów”

1. Szkolenia dla przedsiębiorców z zakresu kompetencji menadżerskich oraz finansowanie inwestycji i bieżącej działalności – pomysł będzie realizowany w ramach działania nr 4 pn. „Organizacja szkoleń dla przedsiębiorców”.

2. Newsletter prawny dla wszystkich przedsiębiorców.

Page 35: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

35

CEL 2: ,,ZACHĘCANIE MIESZKAŃCÓW DO BYCIA PRZEDSIĘBIORCZYMI”

1. Już działam, ale przydadzą się szkolenia branżowe i handlowe – 12 głosów; 2. Planuję działać, ale potrzebuję wiedzy i wsparcia - Wydanie przewodnika dla początkującego

przedsiębiorcy – 5 głosów.

3. Dzień Przedsiębiorczości, czyli inspiracje, prezentacje, wymiana doświadczeń – modyfikacja pierwszego dnia Dzierżoniowskich Prezentacji - 4 głosy.

4. Wszystko zaczyna się w szkole, czyli edukacja młodych w zakresie przedsiębiorczości – 2 głosy.

„Poczekalnia pomysłów”

1. Prezentacje Dzierżoniowskie – możliwość bezpłatnej prezentacji firm na określonej minimalnej powierzchni wystawienniczej z możliwością wykupienia większej powierzchni dla zainteresowanych.

2. Szkolenia z zakresu pozyskiwania dotacji z UE – tego typu szkolenia są prowadzone przez Urząd Miasta od dwóch lat na początku roku kalendarzowego – zostanie udoskonalony sposób informowania przedsiębiorców o szkoleniach.

3. Kursy w zakresie księgowości, kadr, płac – pomysł będzie realizowany w ramach działania nr 1 „Już działam ale przydadzą się szkolenia branżowe i handlowe”.

4. W szkołach warsztaty: prowadzenie wirtualnych firm – pisanie biznesplanu, walka z konkurencją, obliczanie kosztów i zysków, konkurs na wirtualną firmę dla klasy – zespoły. Uczenie współpracy oraz rozwiązywania problemów „rynkowych” np. braku kapitału - pomysł będzie realizowany w ramach działania nr 4 „Wszystko zaczyna się w szkole, czyli edukacja młodych w zakresie przedsiębiorczości”.

5. A. Portal wymiany usług/towarów na zasadzie barterowej (np. szkolenie w zamian za materiały biurowe). B. Stworzenie jednostki doradczej przy DCB lub Inkubatorze, działającej na zasadzie wsparcia przedsiębiorców w zakresie księgowości, kadr – tanie usługi w ramach opłaty miesięcznej.

6. Wypracowanie systemu ulg w podatku od nieruchomości, która będzie przyznawana z automatu – pomysł ten jest niemożliwy do zrealizowania ze względu na regulacje prawne.

Page 36: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

36

CEL 3: ,,ROZWÓJ WSPÓŁPRACY POMIĘDZY SZKOŁAMI I PRZEDSIĘBIORCAMI W CELU DOSTOSOWANIA SZKOLNICTWA ZAWODOWEGO I TECHNICZNEGO DO RYNKU PRACY”

1. Podniesienie poziomu praktyk zawodowych poprzez wypracowanie we współpracy ze szkołami standardów praktyk zawodowych w poszczególnych zawodach (w tym także badanie poziomu zadowolenia uczniów i pracodawców) – 12 głosów.

2. Organizacja staży absolwenckich oraz praktyk dla młodzieży w firmach – 8 głosów.

3. Stworzenie bazy firm zainteresowanych współpracą ze szkołami – 6 głosów.

4. Organizowanie spotkań kadry pedagogicznej ze Społeczną Radą Przedsiębiorców Ziemi Dzierżoniowskiej - 0 głosów.

„Poczekalnia pomysłów”

1. Praktyki zawodowe w trakcie nauki w szkole średniej - pomysł będzie realizowany

w ramach działania nr 2 „Organizacja staży absolwenckich oraz praktyk dla młodzieży w firmach”.

2. Konkurs na staż w przedsiębiorstwie z nagrodą w formie etatu po ukończeniu szkoły średniej.

CEL 4: „WZMOCNIENIE WSPÓŁPRACY POMIĘDZY GMINAMI POWIATU DLA ROZWOJU

PRZEDSIĘBIORCZOŚCI”

1. Stworzenie interaktywnej mapy gospodarczej powiatu – 10 głosów.

2. Aktywowanie bazy dla sportów zimowych – 5 głosów

3. Budowa nowych ścieżek rowerowych – 4 głosy.

4. Uruchomienie atrakcji turystycznej w okolicach Dzierżoniowa – rowerów kolejowych – 4 głosy.

5. Wspieranie rozwoju turystycznego Gór Sowich – 1 głos.

„Poczekalnia pomysłów”

1. Opracowanie i wdrożenie wspólnego dla gmin Sowoigórskich systemu informacji wizualnej prowadzącej do atrakcji turystycznych i bazy hotelowej - pomysł będzie realizowany w ramach działania nr 5 „Wspieranie rozwoju turystycznego Gór Sowich”.

2. Budowa wyciągu gondolowego – związek gmin.

Page 37: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

37

4.3. Konkurs na logo

W ramach projektu został przeprowadzony konkurs na wykonanie projektu logo dla „PROGRAMU ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI DZIERŻONIOWA”. Zaproszenie do udziału w tym konkursie zostało skierowane do uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjlanych. W odpowiedzi na zaproszenie wpłynęło 51 prac uczniów z trzech szkół:

II-go Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Pawła II w Dzierżoniowie;

Zespołu Szkół Nr 1 im. prof. Wilhelma Rotkiewicza w Dzierżoniowie;

Zespołu Szkół Nr 3 im. Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej w Dzierżoniowie.

Rozstrzygniecie konkursu miało miejsce podczas spotkania zespołu – 25 października 2011 roku. Komisja w składzie:

Przewodnicząca Komisji – Wanda Ostrowska – zastępca Burmistrza Dzierżoniowa

Członkowie komisji:

Diana Kaczyńska – zespół ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości

Elżbieta Wróblewska - zespół ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości

Agnieszka Petruk – Mika - zespół ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości

Aneta Grzelka – zespół ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości

Anna Nowak – zespół ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości

Marek Dymkowski – zespół ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości

Mariusz Piestrak – zespół ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości

Zbigniew Zeń – zespół ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości

Danuta Minkina – zespół ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości dokonała wyboru zwycięskiej pracy. Przyznano jedną nagrodę główna oraz dwa wyróżnienia.

1 MIEJSCE przyznano MATEUSZOWI PICHNIARCZYKOWI z Zespołu Szkół nr 1im. Wilhelma Rotkiewicza w Dzierżoniowie.

Page 38: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

38

Wyróżnienia otrzymały prace:

RAFAŁA PACYKA z Zespołu Szkół nr 1 im. Wilhelma Rotkiewicza w Dzierżoniowie (kl. Ti 3).

NATALII IDŹKOWSKIEJ z II Liceum Ogólnokształcącego w Dzierżoniowie im. Jana Pawła II w

Dzierżoniowie (kl. II f).

Page 39: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

39

5. Komplementarność Programu Rozwoju Przedsiębiorczości i Strategii Rozwoju Lokalnego Dzierżoniowa.

Program Rozwoju Przedsiębiorczości Dzierżoniowa jest dokumentem pozostającym w ścisłym związku ze Strategią Rozwoju Lokalnego Dzierżoniowa. Wpisuje się on w założenia Strategii, której podstawę stanowi wizja oraz misja Dzierżoniowa: Wizja Dzierżoniowa:

Miasto inicjatyw, przedsiębiorczości, rozwoju społecznego i sportu.

Wizja Dzierżoniowa podkreśla dążenia do osiągnięcia warunków zrównoważonego rozwoju, harmonii pomiędzy rozwojem gospodarczym i społecznym. Jednocześnie wskazuje dwie główne ścieżki rozwoju Miasta: wspieranie przedsiębiorczości oraz sportu. Program Rozwoju Przedsiębiorczości wpisuje się w pełni w obszar dotyczący wspierania przedsiębiorczości.

Misja Dzierżoniowa: Tworząc klimat dla biznesu i sportu podnosimy jakość życia.

Dzierżoniów w latach 2010 – 2016 będzie kontynuował misję z lat 2003 – 2009

zawierającą się w haśle „Tworzyć klimat dla biznesu”. Działania realizowane w ramach tej misji doprowadziły do rozwoju Miasta i powinny być kontynuowane w przyszłym okresie. Jedną z form realizacji tej polityki jest stworzenie Programu Rozwoju Przedsiębiorczości, który będzie dodatkowo wspomagał i stymulował rozwój gospodarczy miasta.

Ponadto cel strategiczny Programu Rozwoju Przedsiębiorczości jest tożsamy z celem strategicznym realizowanym w ramach Obszaru I Strategii Rozwoju Lokalnego Dzierżoniowa („Dzierżoniów miasto wspierające przedsiębiorczość”) i brzmi:

Wspieranie przedsiębiorczości i gospodarki lokalnej

Poniższa tabela, stanowiąca wyciąg ze Strategii Rozwoju Lokalnego Dzierżoniowa, prezentuje zadania, które są realizowane przez władze miasta i które stanowią odpowiedź na potrzeby mieszkańców i przedsiębiorców. Ze względu na fakt, iż Strategia oraz Program Rozwoju Przedsiębiorczości są wobec siebie komplementarne, zadania nie będą powielane w Programie Rozwoju Przedsiębiorczości. Do zespołu monitorującego Strategię zostaną przekazane wyniki ankiet i konsultacji, które posłużą do aktualizacji Strategii i uwzględnienia stanowiska mieszkańców i przedsiębiorców.

Page 40: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

40

Cel strategiczny Cel operacyjny Zadanie Okres realizacji Źródło finansowania Jednostka realizująca

I. Wspieranie przedsiębiorczości i gospodarki lokalnej

Wspieranie mikro, małych i średnich przedsiębiorstw

Realizacja programów pomocowych dla przedsiębiorstw – Program Pomocy w ramach zasady De Minimis oraz Regionalna Pomoc Inwestycyjna

2010 - 2016 - budżet miasta BA, FB

Rozwój Funduszu Poręczeń Kredytowych 2010 - 2016 - budżety gmin powiatu dzierżoniowskiego

BA, FB

Rozwój instytucji wspierających mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa (Dzierżoniowski Inkubator Przedsiębiorczości, Dzierżoniowskie Centrum Biznesu, Gminne Centrum Informacji)

2010 - 2016 - budżet miasta BA, DIP, DCB, GCI, FB

Przygotowanie nowych trenów inwestycyjnych 2010 - 2016 - budżet miasta - środki UE

BA, ZP, FB

Rozwój Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej – Podstrefy Dzierżoniów

2010 - 2016 - budżet miasta BA, ZP, FB

Wprowadzanie ułatwień w procesie rejestracji działalności gospodarczej (rozwój „jednego okienka”)

2010 BA, BOK

Stworzenie warunków do rozwoju nowych inwestycji

Opracowanie planów zagospodarowania przestrzennego dla określonych terenów

2010 - 2016 - budżet miasta ZP, FB

Modernizacja i budowa infrastruktury technicznej (uporządkowanie gospodarki wodno – ściekowej, gospodarka odpadami)

2010 - 2016 - budżet miasta - środki UE

ZI, ZK, BA, FB

Zagospodarowanie wolnej przestrzeni na potrzeby nowych inwestycji - wdrażanie „programu plomb” -

2010 - 2016 - budżet miasta - środki UE

ZP, ZI, BA, FB

I. Wspieranie przedsiębiorczości i gospodarki lokalnej

Rozwój współpracy pomiędzy administracja publiczną a przedsiębiorcami i instytucjami wspierającymi przedsiębiorczość

Rozwój współpracy ze Społeczną Radą Przedsiębiorców 2010 - 2016 BA

Propagowanie postaw przedsiębiorczych i

Organizacja i promocja Dzierżoniowskich Prezentacji (utworzenie Alei Smoków Biznesu)

2010 - 2016 - budżet miasta - środki UE

BA, FB

Tabela 17. Wyciąg celów i zadań ze Strategii Rozwoju Lokalnego Dzierżoniowa

Page 41: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

41

innowacyjności Realizacja programów edukacyjnych propagujących postawy przedsiębiorcze wśród młodzieży

2010 - 2016 - budżet miasta - środki UE

BS, BA, FB

II. Tworzenie miasta przyjaznego

Rozwój infrastruktury komunalnej

1.Infrastruktura drogowa: modernizacja, budowa, remonty 2. Uporządkowanie gospodarki wodno - ściekowej na terenie gmin powiatu dzierżoniowskiego

2010 - 2016 - budżet miasta - środki UE

ZI, ZK, BA, FB

Realizacja polityki mieszkaniowej 2010 - 2016 - budżet miasta ZR, FB

Optymalne zagospodarowanie przestrzeni publicznej

Rewitalizacja staromiejskiego centrum dzierżoniowskiego 2010 - 2016

- budżet miasta

- środki zewnętrzne

ZR, ZI, BA, FB

Zagospodarowanie przestrzeni miejskiej dla potrzeb rekreacji i wypoczynku (place zabaw i parki)

2010 - 2016

- budżet miasta

- środki zewnętrzne

ZK, ZI, ZP, BA, ZP

Rozwój infrastruktury społecznej

Realizacja programu rozwoju oświaty, (Samorządowa Szkoła Środowiskowa)

2010 - 2016 - budżet miasta - środki zewnętrzne

BS, BA, FB

Realizacja zapisów Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych

2010 - 2016 - budżet miasta - budżet państwa - środki zewnętrzne

BS, OPS, NGO, BA, FB

Realizacja programu profilaktyki i promocji zdrowia 2010 - 2016 - budżet miasta -środki zewnętrzne

BS, jednostki oświatowe, OPS, BA, FB

II. Tworzenie

miasta

przyjaznego

Budowa, rozbudowa, modernizacja budynków oświaty, kultury i pomocy społecznej

2010 - 2016

- budżet miasta

- środki zewnętrzne

BS, ZI, BA, FB

Rozwój infrastruktury społecznej

Wsparcie samoorganizacji społecznej i inicjatyw obywatelskich

2010 - 2016 - budżet miasta - środki UE

BS, OPS, NGO, BA, FB

Realizacja kalendarza imprez kulturalnych 2010 - 2016 - budżet miasta - środki zewnętrzne

BS, DOK, NGO, BA, FB

Tworzenie warunków do rozwoju handlu i usług

Zagospodarowanie i modernizacja targowiska miejskiego 2010 - 2016 - budżet miasta ZI, FB

Podnoszenie poziomu usług świadczonych przez Urząd

Podnoszenie poziomu usług świadczonych przez Urząd Miasta i jego jednostki organizacyjne

2010 - 2016 - budżet miasta - środki zewnętrzne

UM, jednostki podległe

Page 42: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

42

Miasta i jego jednostki organizacyjne

Rozwój e - usług 2010 - 2016

- budżet miasta

- środki zewnętrzne

SG, ORI, BA, FB

Wdrożenie systemu ISO w jednostkach podległych 2010 - 2016 - budżet miasta - budżet jednostek

UM, jednostki podległe

III. Tworzenie warunków do rozwoju sportu, rekreacji i turystyki aktywnej

Rozbudowa infrastruktury sportowo - rekreacyjnej

Modernizacja stadionu miejskiego

2010 - 2016

- budżet miasta

- środki zewnętrzne

ZI, BA, FB

Budowa i modernizacja boisk i obiektów sportowych 2010 - 2016

- budżet miasta

- środki zewnętrzne

ZI, BA, FB

Podnoszenie atrakcyjności oferty sportowo - rekreacyjnej

Animacja sportu i rekreacji na boiskach sportowych 2010 - 2016

- budżet miasta

- środki zewnętrzne

BS, OSiR, NGO, BA, FB

Doskonalenie organizacji imprez sportowo – turystycznych dostosowanych do potrzeb społeczności lokalnej

2010 - 2016

- budżet miasta

- środki zewnętrzne

BS, OSiR, NGO, BA, FB

II. Tworzenie warunków do rozwoju sportu, rekreacji i turystyki aktywnej

Wypromowanie Centrum Treningowo - Pobytowego

Działania promocyjne skierowane do instytucji i klubów sportowych

2010 - 2016

- budżet miasta

- środki zewnętrzne

BS, OSiR, BP, BA, FB

- działania, które odpowiadają na potrzeby mieszkańców i przedsiębiorców wyrażone w ankietach oraz podczas

konsultacji.

Page 43: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

43

6. Monitoring i ewaluacja

Program Rozwoju Przedsiębiorczości Dzierżoniowa na lata 2012-2014 przyjmowany jest uchwałą Rady Miejskiej w Dzierżoniowie. Za wdrażanie w życie jej zapisów odpowiedzialny jest Burmistrz Dzierżoniowa. Realizacją poszczególnych działań i projektów zajmować będą się przypisane wydziały Urzędu Miasta w Dzierżoniowie, jednostki organizacyjne Urzędu Miasta, instytucje wspierające przedsiębiorczość.

Cele strategiczne i zadania Programu Rozwoju Przedsiębiorczości Dzierżoniowa będą monitorowane i rokrocznie poddawane ewaluacji okresowej. Monitoring Programu Rozwoju Przedsiębiorczości Dzierżoniowa powinien być przeprowadzany raz na kwartał w celu weryfikacji prawidłowej i planowej realizacji założeń programu. W ramach monitoringu powinno zostać sprawdzone, czy działania w ramach PRP są realizowane zgodnie z przyjętym harmonogramem, czy zostały osiągnięte zamierzone efekty i rezultaty. Wyniki monitoringu powinny zostać zawarte w raporcie z monitoringu. Raport monitoringowy będzie przygotowywany według wzoru, który stanowi załącznik nr 5 niniejszego Programu.

Do procesu monitoringu i ewaluacji zostanie powołany Zespół ds. monitoringu i ewaluacji Programu Rozwoju Przedsiębiorczości. W skład zespołu będą wchodzili zainteresowani przedstawiciele rożnych środowisk, w tym także członkowie zespołu opracowującego Program Rozwoju Przedsiębiorczości. Nad pracami zespołu będzie czuwać przewodniczący zespołu ds. monitoringu i ewaluacji Programu Rozwoju Przedsiębiorczości - Pani Wanda Ostrowska – Zastępca Burmistrza Dzierżoniowa.

Zespół ds. monitoringu i ewaluacji Programu Rozwoju Przedsiębiorczości będzie odpowiedzialny za: Ocenę stopnia realizacji zadań. Ocenę celów i zadań pod względem trafności: Czy cele zostały sformułowane trafnie?

Czy odpowiadały na istniejące potrzeby? Ocena celów i zadań pod względem skuteczności: Czy cele zostały osiągnięte, w jakim

stopniu? Ocenę czy cele i zadania są aktualne dziś, czy mogą stać się celami na kolejne lata

obowiązywania programu. Ewaluacja końcowa przeprowadzana w końcowym roku realizacji Programu Rozwoju

Przedsiębiorczości ma na celu ocenę wszystkich działań realizowanych w ramach 3 – letniego okresu wdrażania Programu.

Page 44: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

44

Załącznik nr 1. Wyniki badania ankietowego na temat klimatu dla przedsiębiorczości

Niniejszy rozdział przedstawia wyniki badań ankietowych, przeprowadzanych na przedsiębiorcach z terenu Dzierżoniowa. Ankieta została opracowana przez zespół ds. Programu Rozwoju Przedsiębiorczości Dzierżoniowa na potrzeby pilotażowego programu wzmacniania udziału mieszkańców w podejmowaniu decyzji dotyczących życia publicznego pn. „Decydujmy Razem”. Celem ankiety było zbadanie klimatu dla przedsiębiorczości w mieście oraz zebranie informacji od przedsiębiorców na temat koniecznych usprawnień w obszarze przedsiębiorczości i uwzględnienie ich stanowiska oraz propozycji przy opracowaniu niniejszego dokumentu. Ankieta oceniająca klimat dla przedsiębiorczości w Dzierżoniowie składała się z dwóch części:

części właściwej - zawierającej sześć pytań dotyczących warunków prowadzenia działalności w Dzierżoniowie;

części metryczkowej – na którą składały się 4 pytania pozwalające zaklasyfikować przedsiębiorców wg wielkości firmy, profilu prowadzonej działalności, liczby pracowników oraz formy organizacyjno – prawnej.

Ostatnim pytaniem zawartym w ankiecie było pytanie podsumowujące – oceniające działania samorządu na rzecz lokalnych przedsiębiorców. Dodatkowo respondenci mieli możliwość dodania swoich uwag i komentarzy.

Ankietyzacja przedsiębiorców trwała od 1 lipca 2011 roku do 3 sierpnia 2011 roku. Dystrybucja ankiet odbywała się różnymi kanałami. Podczas spotkania Społecznej Rady Przedsiębiorców Ziemi Dzierżoniowskiej ankietyzacji poddanych zostało 48 przedsiębiorców, z czego zebrano 27 wypełnionych ankiet. Ponadto ankieta była rozprowadzana wśród przedsiębiorców w miejscu wykonywania ich działalności i zbierana do urny przez stażystkę Urzędu Miasta. Rozdano blisko 80 ankiet, z czego informacje zwrotne otrzymano od 46 przedsiębiorców. Ankieta była również dostępna na stronie internetowej Urzędu Miasta. Z tej opcji podzielenia się swoimi spostrzeżeniami skorzystało 4 przedsiębiorców. Łącznie zebrano 77 ankiet.

2.1 Część metryczkowa

Część metryczkowa ankiety pozwoliła na uzyskanie informacji o przedsiębiorcach, którzy wzięli udział w badaniu. Zawierała ona cztery pytania dotyczące rodzaju prowadzonej działalności, wielkości przedsiębiorstwa, długości istnienia oraz formy organizacyjno – prawnej.

Page 45: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

45

Wykres 1. Jakiego rodzaju działalność prowadzi Pana/Pani firma? Proszę opisać główne produkty i/lub usługi?

19

31

9

1 1

1 15

JAKIEGO RODZAJU DZIAŁALNOŚĆ PROWADZI PANA /PANI FIRMA?

HANDLOWA

USŁUGOWA

HADLOWO - USŁUGOWA

PRODUKCYJNO - HANDLOWA

PRODUKCYJNO - USŁUGOWA

ORGANIZACJA POŻYTKU PUBLICZNEGOBRAK DANYCH

Źródło: opracowanie własne

W pierwszym pytaniu części metryczkowej ankietowani przedsiębiorcy zostali poproszeni o wskazanie rodzaju prowadzonej działalności. Piętnastu spośród wszystkich ankietowanych (blisko 20% badanych) nie odpowiedziało na to pytanie. Najwięcej ankietowanych prowadzi działalność usługową – 31 respondentów, co stanowi ponad 40 % wszystkich odpowiedzi. Działalność handlową prowadzi 19 ankietowanych (20% badanych), a 9 wskazało, że prowadzi działalność handlowo – usługową (ponad 11% badanych). Po jednej odpowiedzi przypadło na działalność produkcyjno – handlową, produkcyjno – usługową oraz jeden respondent wskazał, że prowadzona przez niego działalność to organizacja pożytku publiczno – prywatnego.

Wykres 2. Ilu pracowników zatrudnia firma?

Źródło: opracowanie własne

56

9

6

1

5

ILU PRACOWNIKÓW ZATRUDNIA FIRMA?

1-9 PRACOWNIKÓW

10-49 PRACOWNIKÓW

50-249 PRACOWNIKÓW

250 I WIĘCEJ PRACOWNIKÓW

BRAK DANYCH

Page 46: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

46

Kolejne pytanie części metryczkowej miało na celu określenie wielkości przedsiębiorstw. Ankietowani zostali poproszeni o zaznaczenie właściwego przedziału liczby zatrudnianych pracowników. Pytanie to było pytaniem zamkniętym. Spośród wszystkich ankietowanych aż 56 respondentów wskazało, że ich firma zatrudnia od 1 do 9 pracowników (mikroprzedsiębiorstwa). Najliczniejszą grupę wśród ankietowanych stanowili mikroprzedsiębiorcy – prawie 75% wszystkich badanych ( 56 wskazań). Stanowi to blisko 73% wszystkich badanych. Dziewięciu ankietowanych (ponad 11% wszystkich badanych) wskazało, że zatrudnia od 10-49 pracowników (małe przedsiębiorstwa), a sześciu (blisko 8% ankietowanych) zaznaczyło opcję od 50-249 pracowników (duże przedsiębiorstwa). Tylko jeden ankietowany wskazał, że zatrudnia więcej niż 250 pracowników. Pięciu respondentów nie udzieliło żadnej odpowiedzi.

Wykres 3. Jak długo Pana/Pani firma istnieje na rynku?

11

18

1010

28

2

JAK DŁUGO PANA/PANI FIRMA ISTNIEJE NA RYNKU?

DO 12 M-CY

1-5 LAT

6-10 LAT

11-15 LAT

POWYŻEJ 15 LAT

BRAK DANYCH

Źródło: opracowanie własne

Trzecie pytanie zawarte w części metryczkowej dotyczyło długości życia firmy na rynku. Najwięcej przedsiębiorców wskazało, że prowadzi działalność gospodarczą dłużej niż 15 lat. Stanowią oni 36% wszystkich respondentów. Kolejną pod względem liczebności grupą ankietowanych byli przedsiębiorcy działający na rynku stosunkowo krótko, w przedziale od 1 roku do 5 lat – taką opcję zaznaczyło 18 ankietowanych. Blisko 15% spośród wszystkich respondentów zadeklarowało, że są początkującymi przedsiębiorcami i działają krócej niż 12 miesięcy. Po 10 odpowiedzi przypadło dla odpowiedzi 6-10 lat oraz 11-15 lat. Dwóch ankietowanych nie zaznaczyło w tym pytaniu żadnej opcji.

Wyniki przedstawione powyżej wskazują, że większość respondentów ma za sobą doświadczenie w prowadzeniu działalności, bowiem aż 62% ankietowanych prowadzi swoją działalność dłużej niż 5 lat (38% respondentów wskazuje, że prowadzi działalność krócej niż 5 lat).

Page 47: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

47

Wykres 4 . Forma organizacyjno-prawna

95

1

60

1

FORMA ORGANIZACYJNO - PRAWNA

SPÓŁKA PRAWA HANDLOWEGO

SPÓŁKA PRAWA CYWILNEGO

SPÓLDZIELNIA

JEDNOOSOBOWA DZIAL. GOSP.

INNA

Źródło: opracowanie własne

Ostatnim pytaniem części metryczkowej było pytanie dotyczące formy organizacyjno

- prawnej prowadzonej działalności. Zdecydowana większość respondentów wskazała, że prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Taką opcję zaznaczyło 60 ankietowanych, co stanowi 78% wszystkich badanych przedsiębiorców. Spółki prawa handlowego prowadzi 9 respondentów (blisko 12% wszystkich badanych), a spółki prawa handlowego – 5 respondentów (ponad 6% badanych). Tylko jeden przedsiębiorca wskazał, że forma organizacyjno – prawna prowadzonej przez niego działalności to spółdzielnia. Jeden respondent wskazał, że prowadzi działalność gospodarczą, którego forma organizacyjno – prawna nie została uwzględnioną powyżej. Jeden przedsiębiorca nie udzielił na to pytanie żadnej odpowiedzi.

PODSUMOWANIE:

Analiza części metryczkowej pokazuje, że najwięcej spośród badanych przedsiębiorców prowadzi działalność w branży usługowej lub/i handlowej - blisko 77% wszystkich ankietowanych wskazało takie profile działalności. Zdecydowana większość badanych deklaruje także, że zatrudnia od 1 do 9 pracowników (73 % wszystkich odpowiedzi), a dominującą formą organizacyjno – prawną ich przedsiębiorstw jest jednoosobowa działalność gospodarcza (78% wszystkich badanych). Ankietowani wskazali także, że mają za sobą doświadczenie w prowadzeniu działalności, bowiem aż 62% respondentów prowadzi swoją działalność dłużej niż 5 lat (tylko 38% respondentów wskazuje, że prowadzi działalność krócej niż 5 lat).

Page 48: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

48

2.2 Analiza badań ankietowych – część właściwa Pytanie pierwsze Pierwsze pytanie zawarte w ankiecie miało na celu dokonanie przez przedsiębiorców oceny aktualnej sytuacji w gminie pod kątem ośmiu obszarów/ zagadnień:

wysokości podatków i opłat lokalnych;

dostępności lokali nadających się na prowadzenie działalności gospodarczej;

dostępności terenów pod inwestycje;

stanu dróg;

dostępu do potencjalnych źródeł finansowania prowadzonej działalności (pożyczki, kredyty);

dostępu do programów pomocowych dla przedsiębiorców (pomoc de minimis, regionalna pomoc inwestycyjna);

dostępności do wykwalifikowanych pracowników;

dostępu do ważnych dla przedsiębiorców informacji. Zadaniem respondentów była ocena powyższych obszarów w skali od „1” do „5” , gdzie „1” oznacza oceną bardzo złą a „5” oznacza ocenę bardzo dobrą.

Najwięcej wskazań na skali otrzymywały wartości „3” i „2” , co oznacza, że większość badanych oceniła sytuację przedsiębiorców w proponowanych do oceny obszarach jako dostateczną i mniej niż dostateczną.

Najwięcej ocen bardzo dobrych i dobrych wystawiono:

1. dostępowi przedsiębiorców do programów pomocowych oferowanych przez urząd miasta jak Pomoc De Minimis i Regionalna Pomoc Inwestycyjna (36 wskazań/ 47% ankietowanych),

2. dostępowi przedsiębiorców do ważnych dla nich informacji (33 wskazania/ 43% ankietowanych),

3. dostępności terenów pod inwestycje (30 wskazań/ 39% ankietowanych).

Najniżej oceniono natomiast: 1. stan dróg (takie oceny jak źle i bardzo źle zaznaczyło w sumie 52 osoby – 71%

ankietowanych), 2. wysokość podatków i opłat lokalnych (33 wskazania negatywne – 43%

ankietowanych).

Page 49: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

49

Wykres 1.1. Jak ocenia Pan/Pani sytuację przedsiębiorców w Pana/Pani gminie pod względem wysokości podatków i opłat lokalnych?

9

24

33

7

2 2

WYSOKOŚĆ PODATKÓW I OPŁAT LOKALNYCH

BARDZO ŹLE

ŹLE

DOSTATECZNIE

DOBRZE

BARDZO DOBRZE

BRAK DANYCH

Źródło: opracowanie własne

Najwięcej spośród ankietowanych przedsiębiorców oceniło, że sytuacja w gminie pod względem wysokości podatków i opłat lokalnych jest dostateczna. Takiej odpowiedzi udzieliło 33 respondentów, co stanowi 42,86 % wszystkich odpowiedzi. Negatywną ocenę temu aspektu funkcjonowania dzierżoniowskiej gospodarki wystawiło 33 respondentów wskazując, że sytuacja w gminie jest zła – 24 wskazania (31,17 % wszystkich odpowiedzi) lub bardzo zła – 9 wskazań (11,69% wszystkich odpowiedzi). Dobrze obszar ten oceniło zaledwie 9 przedsiębiorców, z czego 7 spośród nich wystawiło ocenę dobrą (9,09% wszystkich odpowiedzi), a 2 przedsiębiorców – ocenę bardzo dobrą (20,60%). Jak obrazują powyższe dane wysokość podatków i opłat lokalnych nie jest oceniania pozytywnie przez lokalnych przedsiębiorców. Większość ankietowych uważa ją za problematyczny obszar w prowadzeniu działalności gospodarczej na terenie miasta.

Wykres 1.2. Jak ocenia Pan/Pani sytuację przedsiębiorców w Pana/Pani gminie pod względem dostępność lokali nadających się na prowadzenie działalności gospodarczej?

5

20

22

19

6 4

DOSTEPNOŚĆ LOKALI NADAJĄCYCH SIĘ NA PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

BARDZO ŹLE

ŹLE

DOSTATECZNIE

DOBRZE

BARDZO DOBRZE

BRAK DANYCH

Źródło: opracowanie własne

Page 50: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

50

Kolejnym obszarem ocenianym przez ankietowanych była dostępność lokali nadających się na prowadzenie działalności gospodarczej. Najwięcej przedsiębiorców wskazało, że ten obszar ocenienia ani pozytywnie ani negatywnie – 22 ankietowanych wskazało, że zasługuje na ocenę ”trójkę”. Co piąty ankietowany uważa, że dostępność lokali w mieście jest zła (20 odpowiedzi – 25,97% wszystkich odpowiedzi). Ocenę dobrą wystawiło 19 przedsiębiorców, co stanowi 24,68% wszystkich odpowiedzi udzielonych przez respondentów. Dostępność lokali nadających się na prowadzenie działalności gospodarczej bardzo dobrze oceniło 6 przedsiębiorców a bardzo źle - 5 przedsiębiorców, co stanowi odpowiednio 7,79% i 6,49% wszystkich odpowiedzi. W czterech ankietach pytanie to zostało pominięte.

Wykres 1.3. Jak ocenia Pan/Pani sytuację przedsiębiorców w Pana/Pani gminie pod względem dostępności terenów pod inwestycje?

710

27

25

5 3

DOSTĘPNOŚĆ TERENÓW POD INWESTYCJE

BARDZO ŹLE

ŹLE

DOSTATECZNIE

DOBRZE

BARDZO DOBRZE

BRAK DANYCH

Źródło: opracowanie własne

W następnej kolejności przedsiębiorcy oceniali dostępność terenów pod inwestycje w Dzierżoniowie. Także i w tym pytaniu najwięcej respondentów wskazało odpowiedź dostatecznie (27 wskazań, co stanowi 35,06% wszystkich odpowiedzi). Kolejną najczęściej wskazywaną odpowiedzią była odpowiedź „dobrze” – zaznaczyło ją 25 ankietowanych. Negatywnie ten aspekt prowadzenia działalności gospodarczej oceniło łącznie 17 respondentów, z czego 10 spośród nich wskazało odpowiedź „źle” (12,99%) , a 7 - bardzo źle (9,09%). Zupełnie odmienne zdanie w tym aspekcie miało 5 przedsiębiorców, wskazując że dostępność terenów pod inwestycje jest w Dzierżoniowie bardzo dobra. W przypadku trzech ankiet ten obszar nie został oceniony. Wskazane przez ankietowanych odpowiedzi pokazują, że dostępność terenów pod inwestycje oceniana jest przez przedsiębiorców raczej pozytywnie – 30 odpowiedzi pozytywnych (38,96% całości).

Page 51: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

51

Wykres 1.4. Jak ocenia Pan/Pani sytuację przedsiębiorców w Pana/Pani gminie pod względem stanu dróg?

35

17

20

3

1 1

STAN DRÓG

BARDZO ŹLE

ŹLE

DOSTATECZNIE

DOBRZE

BARDZO DOBRZE

BRAK DANYCH

Źródło: opracowanie własne

Czwartym badanym obszarem w pytaniu nr 1, był stan dróg w mieście. W przypadku tego pytania zdecydowana większość ankietowanych oceniła go negatywnie – łącznie 52 negatywnych odpowiedzi, co stanowi blisko 67% wszystkich odpowiedzi: opcję „bardzo źle” zaznaczyło aż 35 ankietowanych, a opcję „źle” 17 ankietowanych. Pozytywna ocenę stanu dróg w mieście wystawiło tylko 4 ankietowanych. W przypadku jednego respondenta odpowiedź na to pytanie nie została udzielona. Dwudziestu ankietowanych określiło stan dróg jako dostateczny.

Uzyskane w tym pytaniu informacje wskazują jednoznacznie, że stan dróg według większości ankietowanych jest dużym problemem utrudniającym prowadzenie działalności. Usprawnienie tego aspektu jest zatem konieczne aby poprawić jakość prowadzenia działalności gospodarczej w Dzierżoniowie.

Page 52: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

52

Wykres 1.5. Jak ocenia Pan/Pani sytuację przedsiębiorców w Pana/Pani gminie pod względem dostępu do potencjalnych źródeł finansowania prowadzonej działalności (pożyczki, kredyty)?

0

5

10

15

20

25

30

5

19

27

18

6

2

LIC

ZBA

OD

PO

WIE

DZI

OCENA

DOSTEP DO POTENCJALNYCH ŹRÓDEŁ FINANSOWANIA PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI

(POZYCZKI, KREDYTY)

Źródło: opracowanie własne

W przypadku oceny piątego obszaru najwięcej respondentów wskazało, że dostęp do potencjalnych źródeł finansowania prowadzonej działalności nie jest „dostateczny”. Taką odpowiedź zaznaczyło 27 przedsiębiorców, co stanowi 35,06% wszystkich odpowiedzi. Odpowiedź „źle” zaznaczyło 19 respondentów, a odpowiedź „dobrze” wskazało 18 ankietowanych przedsiębiorców. Stanowi to 24,68% i 23,38% wszystkich odpowiedzi. Skrajne odpowiedzi „bardzo dobrze” i „bardzo źle” zaznaczyło odpowiednio 6 i 5 respondentów (co daje 7,79% i 6,49% wszystkich odpowiedzi). W przypadku dwóch ankiet respondenci nie zaznaczyli żadnej odpowiedzi.

Page 53: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

53

Wykres 1.6. Jak ocenia Pan/Pani sytuację przedsiębiorców w Pana/Pani gminie pod względem dostępu do programów pomocowych dla przedsiębiorców (Pomoc De Minimis, Regionalna

Pomoc Inwestycyjna)?

0

5

10

15

20

25

30

35

7 9

21

31

54

LIC

ZBA

OD

PO

WIE

DZI

OCENA

DOSTĘP DO PROGRAMÓW POMOCOWYCH DLA PRZEDSIĘBIORCÓW (POMOC DE MINIMIS, REGIONALNA

POMOC INWESTYCYJNA)

Źródło: opracowanie własne

Prawie 41% wszystkich ankietowanych ocenia, ze dostęp dostępu do programów pomocowych dla przedsiębiorców (Pomoc De Minimis, Regionalna Pomoc Inwestycyjna) jest dobry. Taką odpowiedź zaznaczyło 31 spośród 77 ankietowanych. N kolejnym miejscu pod względem ilości udzielonych odpowiedzi znalazła się odpowiedź „dostatecznie” taką opcję wskazało 21 przedsiębiorców (co stanowi 27,27% wszystkich odpowiedzi). Negatywnie dostęp do programów pomocowych w Dzierżoniowie ocenia 16 ankietowanych: 9 wskazało ocenę „źle”, a 7 –„ bardzo źle”. Cztery ankiety zostały pozostawione bez odpowiedzi na to pytanie. Uzyskane informacje wskazują, że przedsiębiorcy są zadowoleni z programów pomocowych oferowanych przez miasto: 36 osób wskazało, że obszar ten ocenia dobrze lub bardzo dobrze (46,75%).

Page 54: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

54

Wykres 1.7. Jak ocenia Pan/Pani sytuację przedsiębiorców w Pana/Pani gminie pod względem dostępności do wykwalifikowanych pracowników?

0

5

10

15

20

25

30

9

14

27

15

32

LIC

ZBA

OD

PO

WIE

DZI

OCENA

DOSTĘP DO WYKWALIFIKOWANYCH PRACOWNIKÓW

Źródło: opracowanie własne

Siódmym obszarem, który oceniali przedsiębiorcy w pytaniu pierwszym był dostęp do wykwalifikowanych pracowników. Najwięcej odpowiedzi udzielonych w tym pytaniu – 27 przypadło na ocenę „ani dobrze ani źle”. Kolejną najczęściej wskazywaną odpowiedzią była ocena „dobrze” – zaznaczyło ją 15 respondentów (co stanowi 19,48% wszystkich ankietowanych). Tylko jedna osoba mniej wskazała, że obszar ten ocenia źle. Z kolei bardzo źle dostęp do wykwalifikowanych pracowników ocenia 9 przedsiębiorców ( 11,69% wszystkich odpowiedzi). Tylko 3 respondentów wskazało, że w Dzierżoniowie dostęp do wykwalifikowanej kadry jest bardzo dobry (3,90%). Dwie ankietowane osoby nie zaznaczyły w tym pytaniu żadnej odpowiedzi.

Page 55: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

55

Wykres 1.8. Jak ocenia Pan/Pani sytuację przedsiębiorców w Pana/Pani gminie pod względem dostępu do ważnych dla przedsiębiorców informacji?

0

5

10

15

20

25

30

48

30 28

5

2

LIC

ZBA

OD

PO

WIE

DZI

OCENA

DOSTĘP DO WAŻNYCH DLA PRZEDSIĘBIORCÓW INFORMACJI

Źródło: opracowanie własne

W ostaniem obszarze badanym w pytaniu nr 1, ankietowani zostali poproszeni o ocenę sytuacji w gminie pod względem dostępu do ważnych dla przedsiębiorców informacji. Najwięcej respondentów wskazało, że ten obszar ocenia „dostatecznie”. Taką opcję wskazało 30 ankietowanych przedsiębiorców – co stanowi blisko 39% wszystkich ankietowanych. 28 respondentów wskazało z kolei, ze ten obszar ocenia „dobrze”, co stanowi 36,36% wszystkich głosów ankietowanych. Bardzo dobrze oceniło ten obszar tylko 5 respondentów (6,49%). „Bardzo źle” i „źle” oceniło ten obszar 12 ankietowanych przedsiębiorców. W przypadku dwóch ankiet odpowiedzi na to pytanie nie zostały udzielone. Podsumowanie: Podsumowując wyniki uzyskane w pytaniu nr 1 okazuje się, że największą przeszkodą dla przedsiębiorców prowadzących działalność w Dzierżoniowie jest stan dróg w mieście. Prawie 68 % ankietowanych wskazało, że ten obszar jako konieczny do poprawy, aby zapewnić przedsiębiorcom dogodne warunki prowadzenia działalności. Następnie blisko 43% ankietowanych zwróciło uwagę na fakt, iż wysokie podatki i opłaty lokalne stanowią znaczną przeszkodę w sprawnym prowadzeniu firmy. Także dostępność lokali nadających się na prowadzenie działalności gospodarczej została wskazana jako spory problem przez jedną trzecią ankietowanych przedsiębiorców. Ponad 32% wszystkich ankietowanych wskazało ten problem jako istotny. Bardzo wysoko przedsiębiorcy ocenili z kolei dostęp do programów pomocowych dla przedsiębiorców, takich jak Pomoc de Minimis oraz Regionalna Pomoc Inwestycyjna. Blisko

Page 56: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

56

47% ankietowanych wskazało, że obszar ten ocenia dobrze lub bardzo dobrze. Prawie tak samo wysoko oceniony został dostęp do ważnych dla przedsiębiorców informacji – 43% wszystkich ankietowanych wskazało, że ocenia ten obszar „dobrze” lub „bardzo dobrze”. Wysoko oceniona została przez przedsiębiorców także „dostępność terenów pod inwestycje” – blisko 40% ankietowanych wskazało, że ocenia ten obszar pozytywnie.

Pytanie drugie:

Pytanie nr 2 w ankiecie, dotyczyło największych przeszkód w prowadzonej działalności. Respondenci mieli za zadanie wskazać maksymalnie trzy największe przeszkody spośród ośmiu wskazanych w ankiecie. Dodatkową możliwością było skorzystanie z odpowiedzi otwartej i wpisanie własnej przeszkody w pozycji „inne”. Ponadto w możliwości siódmej i ósmej respondenci mogli dokonać uszczegółowienia własnej odpowiedzi poprzez dopisanie deficytowych zawodów oraz uszczegółowienia typu informacji, które nie docierają do przedsiębiorców.

Dla ankietowanych największymi przeszkodami w prowadzeniu działalności gospodarczej okazały się:

1. wysokie opłaty i podatki lokalne (65%), 2. zły stan dróg (47%), 3. brak programów wspierających przedsiębiorczość (36%),

brak dostatecznej ilości pracowników o wymaganych kwalifikacjach (36%). Największa liczba respondentów wskazała, że dużą przeszkodą w prowadzeniu działalnosci gospodarczej są wysokie opłaty i podatki lokalne. Ta przeszkoda została wskazana przez 50 ankietowanych przedsiębiorców, co stanowi blisko 65% wszystkich odpowiedzi. Na kolejnym miejscu znalazly się następujące utrudnienia: zły stan dróg – 36 odpowiedzi oraz brak programów wspierających przedsiebiorczość i brak dostatecznej ilości pracowników o wymaganych kwalifikacjach – obie przeszkody otrzymały po 28 głosów.

2. Proszę wskazać maksymalnie trzy największe przeszkody w prowadzonej przez Pana/ Panią działalności.

Page 57: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

57

0

10

20

30

40

50

50

18

4

36

20

28 28

3 5liczb

a o

dp

ow

ied

zi

odpowiedzi

NAJWIĘKSZE PRZESZKODY W PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI

Wysokie opłaty i podatki lokalne.

Trudności w znalezieniu lokali nadających się na prowadzenie działalności gospodarczej.

Brak dostępu do terenów pod inwestycje.

Zły stan dróg.

Brak dostępu/ ograniczony dostęp do pożyczek i kredytów na prowadzenie działalności gospodarczej.

Brak programów wspierających przedsiębiorców.

Brak dostatecznej liczby pracowników o wymaganych kwalifikacjach

Brak dostępu do ważnych dla przedsiębiorców informacji

Inne

Źródło: opracowanie własne

Pytania półotwarte i otwarte – propozycje respondentów:

Brak dostatecznej liczby pracowników o wymaganych kwalifikacjach. Jakich? Zawody wskazane przez respondentów: stolarzy, monterzy systemów grzewczych i OZE, spedytor- logistyk, elektryk, fizjoterapeuci, specjalistów ds. marketingu.

Brak dostępu do ważnych dla przedsiębiorców informacji. Jakich? Przykłady informacji wskazanych przez respondentów: informacji dotyczących pomocy finansowej.

Inne przeszkody - Jakie? 1. Znajomość języków obcych, 2. Dokuczliwa konkurencja, 3. Nierozwiązana sprawa parkingów, niedostępne lub drogie opłaty, klient wyjeżdża do

innego miasta, 4. Brak monitoringu ulic, częste próby włamania, 5. Ograniczone środki z dotacji na tworzenie nowych miejsc pracy, 6. Brak szkoleń branżowych.

Pytanie trzecie:

Page 58: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

58

Pytanie trzecie w ankiecie oceniającej klimat dla biznesu, miało na celu wskazanie, z których form wspierania przedsiębiorczości ankietowani chcieliby skorzystać. Respondenci mogli zaznaczyć dowolną ilość odpowiedzi oraz mogli skorzystać z opcji „INNE” i wskazać nie uwzględnione w kafeterii tego pytania formy wspierania przedsiębiorczości.

3. Z których spośród następujących form wspierania przedsiębiorców przez Gminę Miejską Dzierżoniów chciałby Pan/chciałaby Pani skorzystać?

0

10

20

30

40

50

60

7063

40

31

42

16 12

54

2liczb

a o

dp

ow

ied

zi

odpowiedzi

FORMY WSPIERANIA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI, Z KTÓRYCH PRZEDSIĘBIORCY CHCIELIBY KORZYSTAĆ

Obniżenie stawek podatków i opłat lokalnych

Wsparcia finansowego (poręczenia i pożyczki)

Lokali udostępnianych na preferencyjnych warunkach

Punkt obsługi przedsiębiorców, oferujący porady prawne, finansowo-księgowe itp.

Szkolenia

Tereny pod inwestycje

Akcji promujących lokalne firm i ich wyroby

Inne

Źródło: opracowanie własne

Przedsiebiorcy wskazali, że najchetniej skorzystaliby z obniżenia stawek podatków

i opłat lokalnych. Taka formę wspierania przedsiębiorczości wybrałoby najchetniej ponad 81 % wszystkich ankietowanych. Kolejną pod względem atrakcyjności formą wspierania przedsiebiorczości jest według respondentów mozliwość skorzystania z akcji promujących lokalne firmy i ich wyroby. Ta możliwość wskazało 54 ankietowanych, co stanowi 70,1% baanych przedsiębiorców. Trzecią najcześciej wskazywaną formą pomocy był punkt obsługi przedsiębiorców, oferujący porady prawne, finansowo – księgowe itp. Wybrało ją 42 respondentów, czyli ponad połowa wszystkich badanych. Kolejen pod względem ilosci wskazań były nastepujące formy pomocy przedsiebiorców: wsparcie finansowe (poręczenia i pożyczki) - 51 % wszystkich odpowiedzi, lokali udostepnianych na preferencyjnych

Page 59: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

59

warunkach – 40% wszystkich odpowiedzi, szkolenia – 20,7% wszystkich odpowiedzi, tereny pod inwestycje – 15,6% wszystkich odpowiedzi.

Z mozliwości wpisania własnych propozycji skorzystało 11 ankietowanych. Ich propozycje ksztaltują się nastepująco:

Szkoleń - Jakich?

1. Spedytor - logistyk ADR, 2. Kierowców zawodowych, 3. W zakresie podnoszenia kwalifikacji, 4. Podniesienie kwalifikacji pracowników, 5. Kadrowych, 6. Przepisów podatkowych i dotacji, 7. Pozyskanie środków finansowych, 8. Branżowych, 9. Podatkowych i księgowych

Innych. Z jakich? 1. Przyjęcia zasady, ze wszystkie usługi na rzecz UM wykonują lokalne firmy, 2. Odzyskiwanie długów,

Pytanie czwarte miało na celu uzyskanie informacji od przedsiębiorców na temat zamiaru przeniesienia działalności gospodarczej poza teren miasta Dzierżoniowa. Pytanie to jest pytaniem półotwartym ponieważ respondenci, którzy wybrali opcję „TAK” (planują przeniesienie działalności) mieli możliwość wskazania trzech powodów, które skłaniają ich do zmiany lokalizacji swojego przedsiębiorstwa.

4. Czy planuje Pan/ Pani przeniesienie swojej działalności (w części lub w całości) poza teren miasta Dzierżoniowa?

0

20

40

60

80

9

65

3

liczb

a o

dp

ow

ied

zi

CZY PLANUJE PAN/PANI PRZENIESIENIE SWOJEJ DZIAŁALNOŚCI POZA TEREN MIASTA?

TAK NIE BRAK DANYCH

Źródło: opracowanie własne

Page 60: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

60

Najwięcej ankietowanych przedsiębiorców wskazało, że nie zamierza przenosić swojej działalności poza teren miasta – 65 ankietowanych co stanowi blisko 84,5% wszystkich respondentów. Tylko 11,7% ankietowanych planuje przenieść swoją firmę (9 respondentów). W 3 ankietach na pytanie to nie została udzielona żadna odpowiedź.

Z możliwości wskazania przyczyny przeniesienia miejsca prowadzenia działalności wskazało 7 spośród 9 respondentów, którzy w zaznaczyli w powyższym pytaniu opcję TAK.

Dlaczego planuje Pan/Pani przeniesienie działalności? – odpowiedzi respondentów:

1. Słaby rynek pracy; 2. Brak wsparcia dla małych firm. Duże utrudnienia przy możliwości skorzystania z ulgi z

podatku od nieruchomości; 3. Rozbudowa firmy; 4. Wysokość opłat czynszu; 5. Zła lokalizacja prowadzonej przeze mnie firmy; 6. Wysokie podatki i opłaty lokalne; 7. Brak terenów pod inwestycje dla mikroprzedsiębiorców;

Pytanie piąte dotyczyło wszystkich działań, jakie miasto oferuje przedsiębiorcom w celu ułatwienia prowadzenia działalności lokalnym biznesmenom. Zadaniem respondentów było zaznaczenie odpowiedniej kolumny: ZNAM lub KORZYSTAM/KORZYSTALEM. Pytanie to miało na celu zbadanie, czy informacje o ułatwieniach dla przedsiębiorców są ogólnodostępne i czy przedsiębiorcy chętnie korzystają z tych form wsparcia oraz która forma jest najczęściej wykorzystywana przez ankietowanych.

Page 61: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

61

5. Które z poniższych instytucji, działań i programów wspierających przedsiębiorczość są Panu/Pani znane i z których Pan/Pani korzystał lub właśnie korzysta?

0

10

20

30

40

50

60

70

ZNAM KORZYSTAM

35

4

47

6

29

3

27

2

27

7

66

3027

4

34

16

0 0

LIC

ZBA

OD

PO

WIE

DZI

KTÓRE Z PONIŻSZYCH INSTYTUCJI, DZIAŁAŃ I PROGRAMÓW WSPIERAJĄCYCH PRZEDSIEBIORCZOŚĆ SĄ PANU/PANI ZNANE?

Z KTÓRYCH PAN/PANI KORZYSTA ?

Fundusz Poręczeń Kredytowych Powiatu Dzierżoniowskiego

Inkubator przedsiębiorczości

Dzierżoniowskie Centrum Biznesu

Punkt Informacji Funduszy Europejskich

Gminne Centrum Informacji

Powiatowy Urząd Pracy

Społeczna Rada Przedsiębiorców

Ulgi w podatku od nieruchomości (Pomoc de Minimis/ Regionalna Pomoc Inwestycyjna)

Inne

Źródło: opracowanie własne

Analiza odpowiedzi na powyższe pytanie wskazuje, że zdecydowanie najwięcej przedsiębiorców zna i korzysta z działań wspierających przedsiębiorczość realizowanych przez Powiatowy Urząd Pracy (zna te działania 66 ankietowanych, a korzysta z nich – 30 przedsiębiorców). Kolejnych 16 ankietowanych wskazało, że korzysta z ulgi w podatku od nieruchomości (Pomoc de Minimis/Regionalna Pomoc Inwestycyjna), przy czym świadomość istnienia tej formy pomocy deklarowało 34 przedsiębiorców.

O istnieniu takich instytucji otoczenia biznesu, jak Inkubator przedsiębiorczości wiedziało 47 ankietowanych (61% wszystkich badanych). Fundusz Poręczeń Kredytowych Powiatu Dzierżoniowskiego zna 35 ankietowanych, natomiast korzysta z jego usług zaledwie 4 respondentów (5 % ankietowanych). Dzierżoniowskie Centrum Biznesu zna 29 respondentów, a korzysta lub korzystało z jego usług zaledwie 3 przedsiębiorców. Po 27 odpowiedzi „znam” przypadło dla odpowiedzi: Punkt Informacji Funduszy Europejskich, Gminne Centrum Informacji, Społeczna Rada Przedsiębiorców Ziemi Dzierżoniowskiej. Korzystało z usług tych instytucji odpowiednio 2, 7 i 4 przedsiębiorców.

Page 62: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

62

Z możliwości wskazania innych działań pomocowych dla przedsiębiorców nie skorzystał żaden respondent.

Pytanie szóste miało na celu zbadanie czy respondenci poleciliby Dzierżoniów jako dobre miejsce do prowadzenia działalności gospodarczej. Obok zamkniętej kafeterii pytań „TAK” lub „NIE” ankietowani mieli możliwość zapisania dlaczego poleciliby lub dlaczego nie poleciliby miasta jako dobrego miejsca na prowadzenie biznesu. Z możliwości wpisania własnych uzasadnień skorzystało 48 ankietowanych przedsiębiorców, spośród których 29 wskazało powody, dla których uważają Dzierżoniów za atrakcyjne miejsce do prowadzenia biznesu. Dziewiętnastu respondentów uzasadniło dlaczego Dzierżoniów nie jest godnym polecenia miejscem na prowadzenie działalności gospodarczej.

6. Czy polecił(a)by Pan/Pani Dzierżoniów jako dobre miejsce do prowadzenia własnej firmy?

0

10

20

30

40

5041

23

13

liczb

a o

dp

ow

ied

zi

CZY POLECIŁ(A)BY PAN/PANI DZIERŻONIÓW JAKO MIEJSCE DO PROWADZENIA WŁASNEJ FIRMY?

TAK NIE BRAK DANYCH

Źródło: opracowanie własne

Najwięcej ankietowanych uznało, Dzierżoniów za atrakcyjne miejsce do prowadzenia własnej firmy. Taką odpowiedź wskazało 41 przedsiębiorców, co stanowi ponad 53% wszystkich ankietowanych. Przeciwne zdanie na temat atrakcyjności miasta jako miejsca do prowadzenia własnej firmy miało 23 przedsiębiorców (blisko 30% ankietowanych). Brak odpowiedzi na to pytanie wystąpił w przypadku 13 ankiet. Poniżej zaprezentowane zostały przykłady wypowiedzi respondentów, którzy uzasadnili dlaczego uważają lub nie Dzierżoniów za atrakcyjne miejsce do prowadzenia działalności.

„Czy poleciłby Pan/Pani Dzierżoniów jako miejsce do prowadzenia własnej firmy?

TAK - DLACZEGO? - odpowiedzi respondentów:

1. „Każde miejsce jest dobre, jak się chce prowadzić biznes”

2. „Miasto sukcesywnie się rozwija, po kilku wprowadzonych zmianach będzie jeszcze

lepiej”

Page 63: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

63

3. „Przychylność władz oraz instytucji w inwestowanie”

4. „Istnieje pewien lokalny potencjał ekonomiczny”

5. „Miasto przyjazne dla firm”

6. „Dobry klimat dla przedsiębiorców”

7. „Przyjazna atmosfera dla rozwoju przedsiębiorczości” x2

8. „Dobre warunki prowadzenia działalności”

9. „Ponieważ jest to mała społeczność i można poznać gusta i wymagania klientów i im

sprostać”

10. „Potrzebna jest jednak pomoc przedsiębiorcom”

11. „Rozwój miasta i praca dla mieszkańców”

12. „Rozwój miasta”

13. „Miasto konkurencyjne dla okolicznych miejscowości”

14. „Miasto przyjazne dla przedsiębiorców”

15. „Przyjazna atmosfera dla przedsiębiorców, fachowa obsługa”

16. „Szansa na rozwój, mało nasycony rynek”

17. „Dynamiczny rozwój regionu”

18. „Ponieważ jest to miasto z potencjałem nie ma dużej konkurencji”

19. „Miasto z inicjatywą, dużo się dzieje na rzecz rozwoju przedsiębiorczości”

20. „Dobry poziom zarządzania”

21. „Miejsce jest dobre, bo jest kapitał ludzki, sporo firm, miejsce promuje się jako miasto

z inicjatywą - wspiera przedsiębiorczość”

22. „Przyjazna gmina, duże skupiska ludzi”

23. „Z sentymentu do swojego miasta”

24. „Nowe miejsca pracy”

25. „Miasto rozwija się cały czas”

26. „Dużo wolnej siły roboczej, strefa ekonomiczna”

27. „Duża i funkcjonalna strefa ekonomiczna, coraz lepszy stan dróg, przyjazny Urząd,

możliwość zwiększenia walorów turystycznych, które obecnie są prawie całkowicie

niewykorzystane”

28. „Dobre wsparcie przedsiębiorców: Pomoc De Minimis, inkubator przedsiębiorczości”

29. „Bo jest to dobre miejsce do prowadzenia firmy”

„Czy poleciłby Pan/Pani Dzierżoniów jako miejsce do prowadzenia własnej firmy?

NIE – DLACZEGO? – odpowiedzi respondentów:

1. „Za mały kapitał, komunikacja, zły dojazd, słaby rynek pracy”

2. „Brak konkretnych działań wspierających przedsiębiorczość”

3. „Mała ilość mieszkańców”

4. „Markety eliminują lokalny handel”

5. „Niczym szczególnym nie przyciąga małych przedsiębiorców”

6. „Zubożała społeczność”

7. „Jest to małe miasto - sklepów jest więcej niż kupujących”

8. „Za dużo sklepów sieciowych”

9. „Katastrofalny stan dróg, fatalny dojazd do autostrady”

10. „Brak różnych form wspierania małych firm, niekompetencja w PUP-ie”

11. „Dzierżoniów bogaty jest już w różnego rodzaju branże”

12. „Brak dobrze płatnych miejsc pracy, zubożałe społeczeństwo, zbyt dużo sklepów

wielko powierzchniowych”

Page 64: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

64

13. „Brak dobrych dróg dojazdowych do miasta oraz miejsc parkingowych w rynku i

płatny parking”

14. „Duże czynsze za lokal, duża konkurencja, duże obciążenia - ZUS i podatki”

15. „Miasto ludzi starszych i niezamożnych”

16. „Programy pomocowe nie różnią się od innych miast”

17. „Wysokie podatki”

18. „Niskie zarobki i wysokie bezrobocie”

19. „Brak terenów dla prowadzenia działalności o mniejszym zakresie (mała i średnia

firma)

Pytanie podsumowujące:

11. Jak ocenia Pan/Pani działania samorządu na rzecz lokalnych przedsiębiorców?

0

5

10

15

20

25

30

35

BARDZO DOBRZE

DOBRZE NIE MAM ZDANIA

ŹLE BARDZO ŹLE

BRAK DANYCH

8

25

31

7

3 3

JAK OCENIA PAN/PANI DZIAŁANIA SAMORZĄDU NA RZECZ LOKALNYCH PRZEDSIĘBIORCÓW?

Źródło: opracowanie własne

Ostatnie pytanie zawarte w ankiecie miało na celu udzielenie ogólnej odpowiedzi na pytanie: jak ocenia Pani/Pan działania samorządu na rzecz lokalnych przedsiębiorców. Ocenę dobrą tym działaniom wystawiło 25 przedsiębiorców (32,47% wszystkich odpowiedzi), bardzo dobrą – 8, co stanowi niewiele ponad 10 % wszystkich ankietowanych. Największa liczba odpowiedzi przypadła dla propozycji „nie mam zdania” - wskazało ją 31 przedsiębiorców, co stanowi ponad 40% wszystkich odpowiedzi udzielonych przez ankietowanych. Negatywnie działania samorządu oceniło łącznie 10 przedsiębiorców, z czego 7 respondentów zaznaczyło odpowiedź „źle”, a 3 respondentów odpowiedź „bardzo źle”.

Ostatnią częścią ankiety była część pod nazwą „Uwagi i komentarze”, gdzie respondenci mieli możliwość podania swoich uwag, propozycji, komentarzy. Z możliwości tej skorzystało 5

Page 65: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

65

przedsiębiorców, co stanowi 6,5 % wszystkich badanych. Uwagi zostały przedstawione poniżej:

„Samozadowolenie władz miasta Dzierżoniowa z prowadzonej przez siebie polityki gospodarczej jest przerażające. W mieście brak jest prozaicznej rzeczy jak sieć dostępnych sanitariatów. Jak byłoby więcej miejsca napisałbym więcej.”

„Więcej pieniędzy na infrastrukturę drogową”

„Uważam, ze ważną i nie rozwiązaną sprawą są parkingi w naszym mieście w związku z tym, że są nie czytelne, jest ich mało lub są płatne miasto traci wielu klientów, którzy wolą wygodną formę zakupów. Przy każdym dużym sklepie priorytetem jest parking. Rynek Dzierżoniowski do tej pory nie rozwiązał tego problemu”

„Bardzo dobra organizacja pracy urzędników, posiadają dużą wiedzę oraz kompetencje”

„Jest dobrze ale mogłoby być lepiej”

PODSUMOWANIE

Powyższa ankieta miała na celu określenie, czy przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą na terenie Dzierżoniowa są zadowoleni z działań władz miasta na rzecz rozwoju przedsiębiorczości. Ankieta przedstawiła potrzeby przedsiębiorców i wskazała obszary, które w największym stopniu utrudniają prowadzenie działalności gospodarczej.

Odpowiedzi udzielone na temat jakości działań wspierających przedsiębiorców pokazały, że przedsiębiorcy są w większości zadowoleni z warunków prowadzenia działalności w mieście, dostrzegają różnorodne formy wsparcia realizowane przez władze miasta i oceniają je w większości pozytywnie. W związku z tym blisko 85% badanych nie zamierza zmieniać miejsca prowadzenia swojej działalności. Niemniej jednak największą przeszkodą dla przedsiębiorców w Dzierżoniowie jest zły stan dróg w mieście – jest to obszar konieczny do poprawy, aby zapewnić dogodne warunki do rozwoju przedsiębiorczości. Wielu ankietowanych zwróciło także uwagę na fakt, iż wysokie podatki i opłaty lokalne stanowią znaczną przeszkodę w sprawnym prowadzeniu firmy. Także dostępność lokali nadających się na prowadzenie działalności gospodarczej została wskazana jako spory problem dla przedsiębiorców. Zapewne z tych powodów tylko 53% ankietowanych wskazało, że poleciłoby Dzierżoniów jako atrakcyjne miejsce do prowadzenia działalności. Aby podnieść atrakcyjnosć miasta dla przedsiebiorców, konieczne jest zdaniem ankietowanych wprowadzenie takich usprawnień jak: obniżenie stawek podatków i opłat lokalnych, stworzenie mozliwości skorzystania z akcji promujących lokalne firmy i ich wyroby oraz stworzenie punktu pomocy dla przedsiębiorców, oferującego porady prawne, finansowo – księgowe itp.

Page 66: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

66

Page 67: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

67

Page 68: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

68

Załącznik nr 3 Wyniki badania ankietowego dla osób zamierzających rozpocząć działalność

gospodarczą (przyszłych przedsiębiorców)

Ankieta skierowana do osób zamierzających rozpocząć działalność gospodarczą

przeprowadzana była przez Powiatowy Urząd Pracy w Dzierżoniowie we wrześniu 2011 roku. W badaniu wzięły udział 64 osoby. Respondenci zostali poproszeni o udzielenie odpowiedzi na 7 pytań zawartych w części właściwej ankiety oraz 9 pytań części metryczkowej. Pytania miały charakter pytań zamkniętych lub półotwartych. Ankietowani mieli także możliwość wypełnienia części pn. „Uwagi i komentarze”.

Wykres 1. Kiedy zamierza Pan/Pani rozpocząć działalność gospodarczą?

13; 21%

15; 24%

9; 14%

25; 40%

1; 1%

Kiedy zamierza Pan/Pani rozpocząć działalnosć gospodarczą?

w ciągu miesiąca

w ciągu trzech miesięcy

w ciagu roku

jeszcze nie wiem

brak danych

Źródło: opracowanie własne

Pierwsze pytanie dotyczyło planowanego terminu rozpoczęcia działalności gospodarczej przez respondentów. Ponad jedna czwarta ankietowanych (25 badanych) wskazała, że zamierza rozpocząć działalność gospodarczą w ciągu trzech najbliższych miesięcy. Taka sama liczba ankietowanych nie potrafiła konkretnie określić terminu otwarcia własnej firmy i zaznaczyła odpowiedź „ jeszcze nie wiem”. Niewiele mniejsza grupa respondentów (13 osobowa) wskazała, że zamierza rozpocząć działalność w ciągu miesiąca. Najmniej ankietowanych zaznaczyło odpowiedź „w ciągu roku” – 9 respondentów, co stanowi 17% ankietowanych. Jeden respondent nie zaznaczył żadnej odpowiedzi.

Page 69: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

69

Wykres 2. Od jak dawna planował/a Pan/Pani rozpoczęcie własnej działalności?

5; 8%7; 11%

17; 27%

13; 20%

20; 31%

2; 3%

Od jak dawna planował/a Pan/Pani rozpoczęcie własnej działalności?

od miesiąca

od trzech miesięcy

od roku

powyżej roku

trudno powiedzieć

brak danych

Źródło: opracowanie własne

W kolejnym pytaniu ankietowani zostali poproszeni o określenie od jak dawna planowali rozpoczęcie własnej działalności. Blisko jedna trzecia respondentów wybrała odpowiedź „trudno powiedzieć” – wskazało ją 20 ankietowanych. Siedemnaście osób spośród wszystkich badanych planowało rozpoczęcie działalności gospodarczej od roku. Najdłużej, bo od ponad roku rozpoczęcie własnego biznesu planowało 13 ankietowanych. Dwóch respondentów nie udzieliło żadnej odpowiedzi.

Wykres 3. W jakiej branży zamierza Pan/Pani rozpocząć działalność gospodarczą?

11; 17%

17; 26%

6; 9%

0; 0%2; 3%1; 1%

13; 20%

15; 23%

1; 1%

W jakiej branży zamierza Pan/Pani rozpocząć działalność gospodarczą?

budownictwo

handel i naprawy

hotele i restauracje

transport, gospodarka magazynowa i łącznośćrolnictwo

przemysł

inna

jeszcze nie wiem

brak danych

Źródło: opracowanie własne

Page 70: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

70

Pytanie trzecie dotyczyło branży, w jakiej zamierzają działać przyszli przedsiębiorcy. Przedsiębiorcy mieli możliwość wyboru jednej z proponowanych branż lub skorzystanie z opcji dopisania innego profilu działalności. Najliczniejszą grupą spośród wszystkich ankietowanych, była grupa zamierzająca prowadzić działalność gospodarczą w zakresie handlu i napraw – ponad jedna czwarta wszystkich respondentów. Kolejną pod względem liczebności była grupa, która jeszcze nie zdecydowała o profilu prowadzonej działalności i zaznaczyła odpowiedź „jeszcze nie wiem” (13 osób). Następnymi w kolejności odpowiedziami były odpowiedzi: „inna branża” - 13 głosów, co stanowi jedną piątą wszystkich odpowiedzi, „budownictwo” – 11 osób, co stanowi 17 % wszystkich badanych oraz „hotele i restauracje” - 6 odpowiedzi, co stanowi 9 % wszystkich udzielonych odpowiedzi. Dwie osoby zamierzają prowadzić działalność gospodarczą w sektorze rolnictwa, a jedna w sektorze przemysłu. Sześciu respondentów nie udzieliło żadnej odpowiedzi.

Ankietowani, którzy zamierzają rozpocząć działalność gospodarczą w innych branżach niż zawarte w pytaniu nr 3 , wskazali następujące:

zakład fryzjerski,

artystyczna,

rękodzieło,

kosmetologia,

sklepik szkolny + kawiarenka,

archiwizacja,

reklama,

opieka/rehabilitacja,

doradztwo interpersonalne,

usługi,

architektura wnętrz,

organizacja wesel i przyjęć lub spółdzielnia sprzątająca. Poszczególny rozkład odpowiedzi dla pytania numer trzy przedstawia wykres numer 3.

W pytaniu czwartym ankietowani zostali poproszeni o wskazanie największej przeszkody, utrudniającej rozpoczęcie planowanej działalności. Najczęściej zaznaczaną przeszkodą przez respondentów był brak kapitału własnego. Tę odpowiedź zaznaczyło 49 ankietowanych, co stanowi 37% całej badanej grupy. Kolejne, najczęściej wskazywane przez ankietowanych problemy to – wysokie opłaty i podatki lokalne (23 odpowiedzi respondentów) oraz trudności z uzyskaniem pożyczek i kredytów (22 odpowiedzi respondentów). Następnym problemem wskazywanym przez ankietowanych jest „duża konkurencja na rynku” – blisko 15% ankietowanych zaznaczyło tą odpowiedź. Trudności w znalezieniu lokali nadających się na prowadzenie działalności – to problem dla 8% ankietowanych (10 respondentów wskazało tę przeszkodę). Na brak dostatecznej liczby pracowników o wymaganych kwalifikacjach narzeka 3 respondentów, co stanowi 2% wszystkich ankietowanych.

Page 71: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

71

Wykres 4. Co uważa Pan/Pani za największą przeszkodę w planowanej przez pana/panią działalności? Proszę wskazać maksymalnie trzy punkty.

49; 37%

22; 17%23; 17%

10; 8%

6; 4%

19; 14%3; 2% 1; 1%

Największa przeszkoda w planowanej działalności

Brak kapitału własnegoTrudności z uzyskaniem pożyczek i kredytówWysokie opłaty i podatki lokalneTrudności w znalezieniu lokali nadających się na prowadzenie działaności gospodarczejZły stan drógKonkurencja na rynkuBrak dostatecznej liczby pracowników o wymaganych kwalifikacjach

Źródło: opracowanie własne

W pytaniu piątym zadano ankietowanym pytanie „Czy korzystał/a Pan/Pani z pomocy jakiś instytucji na etapie planowania swojej działalności?”. Ponad 90% badanych wskazała, że na etapie planowania działalności nie korzystała z pomocy żadnej instytucji. Tylko 3 osoby potwierdziły, że na etapie planowania własnej działalności korzystały z pomocy takich instytucji jak: Powiatowy Urząd Pracy w Dzierżoniowie czy Punkt Informacji Funduszy Europejskich. Dwie osoby nie udzieliły odpowiedzi na to pytanie.

Wykres 5. Czy korzystał pan/pani z pomocy jakiś instytucji na etapie planowania swojej

działalności.

3; 5%

58; 93%

1; 2%

Czy korzystał Pan/Pani z pomocy jakiś instytucji na etapie planowania swojej działalności ?

Tak

Nie

Brak danych

Źródło: opracowanie własne

Page 72: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

72

Wykres 6. Z których spośród następujących form wspierania przedsiębiorców przez gminę chciałby/chciałaby Pan/Pani skorzystać?

nie

0

10

20

30

40

9 8 127 18 12 15

37 40

23

36

1827

3

Z których spośród następujących form wspierania przedsiębiorców przez gminę chciałby/chciałaby Pan/Pani skorzystać?

nie tak

Źródło: opracowanie własne

Pytanie szóste miało na celu zbadanie potrzeb i oczekiwań przyszłych

przedsiębiorców w zakresie wsparcia ze strony gminy w procesie zakładania własnego biznesu. Respondenci mieli możliwość zaznaczenia dowolnej ilości odpowiedzi. Ankietowani najczęściej wskazywali na konieczność pomocy w zakresie wsparcia finansowego (poręczenia i pożyczki) – 40 respondentów zaznaczyło tę odpowiedź (63% możliwych odpowiedzi). Ponad połowa respondentów skorzystałaby z takich form wsparcia jak: „Ulgi i zwolnienia w podatku od nieruchomości w ramach Pomocy De Minimis oraz Regionalnej Pomocy Inwestycyjnej” (37 odpowiedzi) oraz „Punkt obsługi przedsiębiorców, oferującego porady prawne, finansowo – księgowe itp.” (36 odpowiedzi). Z akcji promujących lokalne firmy i ich wyroby skorzystałoby 27 ankietowanych (42% możliwych odpowiedzi), natomiast z lokali udostępnianych na preferencyjnych warunkach skorzystałaby ponad jedna trzecia badanych. Ze szkoleń skorzystałoby 18 ankietowanych, przy czym połowa z nich dokonała dookreślenia tematykę szkoleń.

Były to szkolenia:

do zawodu;

księgowe/administracyjne;

Page 73: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

73

kosmetyczne/przedsiębiorcze;

językowe/komputerowe;

prowadzenie działalności;

na kasy fiskalne i komputer;

z obsługi małej przedsiębiorczości;

w jaki sposób powadzić własną działalność (udogodnienia);

jak prowadzić własną firmę;

handel + kasy fiskalne.

Dwóch respondentów nie udzieliło żadnej odpowiedzi na to pytanie.

Wykres 7. Czy zamierza Pan/Pani korzystać ze wsparcia dostępnego w ramach Funduszy Europejskich/Funduszu Pracy/Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych

(PFRON)?

24; 38%

15; 24%

18; 29%

6; 9%

Czy zamierza Pan/Pani korzystać ze wsparcia dostępnego w ramach Funduszy Europejskich/ Funduszu Pracy/ Państwowego

Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych(PFRON)?

TAK

NIE

JESZCZE NIE WIEM

BRAK DANYCH

Źródło: opracowanie własne

Ostatnim pytaniem zawartym w części właściwej ankiety było pytanie dotyczące zamiaru skorzystania ze wsparcia dostępnego w ramach Funduszy Europejskich, Funduszu Pracy czy Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Blisko 40% badanych zadeklarowała, że zamierza korzystać z takiego wsparcia. Jedna czwarta badanych wskazała, że z takiego wsparcia nie zamierza korzystać. Niecałe 30% ankietowanych zaznaczyło odpowiedź „jeszcze nie wiem”. Żadnej odpowiedzi nie wskazało w tym pytaniu 6 ankietowanych.

CZĘŚĆ METRYCZKOWA:

W ankiecie wzięło udział 63 respondentów. Najmłodszy ankietowany miał 19 lat natomiast najstarszy 56 lat. Średnia wieku ankietowanych wynosiła 39 lat. Zdecydowaną większość respondentów stanowiły kobiety – blisko dwie trzecie wszystkich ankietowanych osób. Mężczyźni stanowili 21 osobową grupę, co daje jedną trzecią wszystkich badanych. Cztery osoby nie udzieliły żadnej odpowiedzi na to pytanie.

Page 74: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

74

Wykres 8. Wiek ankietowanych Wykres 9. Płeć ankietowanych

Źródło: opracowanie własne Źródło: opracowanie własne

Kolejnym pytaniem zawartym w części metryczkowej było pytanie na temat wykształcenia. Na pytanie to udzieliło odpowiedzi 61 ankietowanych, dwoje respondentów nie zaznaczyło żadnej odpowiedzi. Największa grupa respondentów wskazała, że posiada wykształcenie średnie - jedna czwarta wszystkich badanych. Wykształcenie zasadnicze zawodowe posiada 24% ankietowanych (15 respondentów), a wykształcenie podstawowe 16% badanych (10 osób). Wykształcenie wyższe (pełne i niepełne) posiada blisko jedna piata przebadanych respondentów. Szczegółowe informacje na temat odpowiedzi udzielonych przez respondentów przedstawia poniższy wykres.

Wykres 10. Wykształcenie

0; 0%10; 16%

2; 3%

15; 24%

16; 25%

5; 8%

8; 13%

4; 6% 3; 5%

Wykształcenie

niepełne podstawowe

podstawowe

gimnazjalne

zasadnicze zawodowe

średnie

policealne

niepełne wyższe

wyższe

brak danych

Źródło: opracowanie własne

0

20

40

60

19

5639

l

a

t

a

Wiek ankietowanych

Najmłodszy ankietowanyNajstarszy ankietowanyŚrednia wieku ankietowanych

38; 60%

21; 33%

4; 7%

Płeć

Kobieta Mężczyzna Brak danych

Page 75: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

75

Zdecydowana większość, bo aż 76% wszystkich respondentów mieszka w miastach. Wsie zamieszkuje 16% respondentów (10 badanych). Pięcioro respondentów nie udzieliło na to pytanie żadnej odpowiedzi. Najliczniejszą grupę wśród ankietowanych stanowią mieszkańcy Gminy Dzierżoniów o raz Gminy Bielawy.

Wykres 11. Miejsce zamieszkania Wykres 12. Gmina

48; 76%

10; 16%

5; 8%

Miejsce zamieszkania

miasto wieś brak danych

Źródło: opracowanie własne Źródło: opracowanie własne

Głównym źródłem utrzymania respondentów - blisko jednej trzeciej wszystkich badanych - to inne źródła wskazane przez ankietowanych, takie jak:

utrzymanie rodziców/ męża/ dzieci – 8 odpowiedzi;

prace dorywcze – 2 odpowiedzi;

bezrobotny – 2 odpowiedzi;

oszczędności - 1 odpowiedź;

zasiłek PUP – 2 odpowiedzi;

umowa o pracę – 3 odpowiedzi;

alimenty – 1 odpowiedź; Ponad jedna czwarta respondentów wskazała, że to praca najemna jest głównym

źródłem utrzymania rodziny, a jedna trzecia ankietowanych wskazała z kolei, że źródłem utrzymania rodziny jest działalność gospodarcza. Średni miesięczny dochód dla jednej trzeciej ankietowanych kształtuje się na poziomie poniżej 500 zł na jednego członka rodziny. Dochód na poziomie pomiędzy 500 zł a 1000 zł na jednego członka rodziny deklaruje jedna czwarta respondentów. Dochód powyżej 1000 zł na jedną osobę w rodzinie deklaruje 30 % ankietowanych. Spora liczba ankietowanych (aż 10 osób) nie udzieliła na to pytanie żadnej odpowiedzi.

23; 36%

23; 36%

6; 10%

3; 5%3; 5%

3; 5%2; 3%

Gmina

Bielawa Dzierżoniów Pieszyce

Piława Górna Niemcza Łagiewniki

Brak danych

Page 76: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

76

Wykres 13. Główne źródło utrzymania Wykres 14 . Średni miesięczny dochód

0; 0%

18; 26%

6; 9%15; 21%

22; 31%

9; 13%

Główne źródło utrzymania

Indywidualne gosodarstwo rolne

Praca najemna

Emerytura lub renta

działaność gospodarcza

Inne

Brak danych

Źródło: opracowanie własne Źródło: opracowanie własne

Ostatnią częścią ankiety była część pod nazwą „Uwagi i komentarze”, gdzie respondenci mieli możliwość podania swoich uwag, propozycji, komentarzy. Z możliwości tej skorzystał żaden respondent.

Podsumowanie

Tylko jedna czwarta ankietowanych zamierza rozpocząć działalność gospodarczą w ciągu najbliższego miesiąca. Pozostała część badanych przewiduje rozpoczęcie własnego biznesu w późniejszym terminie (od trzech miesięcy do ponad roku). Najliczniejszą grupą wśród ankietowanych, była grupa zamierzająca prowadzić działalność gospodarczą w zakresie handlu i napraw – ponad jedna czwarta wszystkich respondentów. Znaczna grupa respondentów nie zdecydowała jeszcze o profilu prowadzonej przez siebie działalności i zaznaczyła odpowiedź „jeszcze nie wiem” (13 osób).

Najczęściej wskazywaną przeszkodą w procesie zakładania działalności gospodarczej przez respondentów był brak kapitału własnego - tę odpowiedź zaznaczyło 49 ankietowanych. Kolejne, najczęściej wskazywane przez respondentów problemy to – „wysokie opłaty i podatki lokalne” (23 odpowiedzi respondentów), „trudności z uzyskaniem pożyczek i kredytów” (22 odpowiedzi respondentów), „duża konkurencja na rynku” – blisko

21; 33%

13; 21%3; 5%

9; 14%

5; 8%

2; 3%

10; 16%

Średni miesięczny dochód

do 500 złpowyżej 500 zł do 1000 złpowyżej 1000 zł do 1500 złpowyżej 1500 zł do 2000 złpowyzej 2000 zł do 2500 złpowyżej 2500 złBrak danych

Page 77: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

77

15 % ankietowanych. Te odpowiedzi miały swoje odzwierciedlenie w kolejnym pytaniu, określającym potrzeby i oczekiwania przyszłych przedsiębiorców ze strony władz miasta w procesie zakładania własnego biznesu. Ankietowani najczęściej wskazywali na konieczność pomocy w zakresie wsparcia finansowego (poręczenia i pożyczki) – 40 respondentów zaznaczyło tę odpowiedź (63% możliwych odpowiedzi). Ponad połowa respondentów skorzystałaby z takich form wsparcia jak: „Ulgi i zwolnienia w podatku od nieruchomości w ramach Pomocy De Minimis oraz Regionalnej Pomocy Inwestycyjnej” (27 odpowiedzi) oraz „Punkt obsługi przedsiębiorców, oferującego porady prawne, finansowo – księgowe itp.” (36 odpowiedzi). Z akcji promujących lokalne firmy i ich wyroby skorzystałoby 27 ankietowanych (42% możliwych odpowiedzi), natomiast z lokali udostępnianych na preferencyjnych warunkach skorzystałaby ponad jedna trzecia badanych.

Page 78: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

78

Page 79: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

79

Page 80: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

80

Załącznik nr 5.

RAPORT MONITORINGOWY – WZÓR1

Tytuł projektu

Kolejny numer raportu i okres objęty raportem

Podmiot opracowujący raport.

Opis działań zrealizowanych w okresie objętym raportem.

Planowany i rzeczywisty harmonogram realizacji projektu

Etapy realizacji projektu

Rok 2012 Rok 2013 Rok 2014

I II III IV I II III IV I II III IV

Działania jakie zostaną zrealizowane w najbliższym okresie.

Informacje o problemach związanych z realizacją projektu.

1 Raport monitoringowy (okresowy/końcowy) z realizacji Programu Rozwoju Przedsiębiorczości – wzór zaczerpnięty z:

Jak przygotować lokalny program rozwoju przedsiębiorczości. Poradnik dla gmin i powiatów.,W. Dziemianowicz, T.

Kierzkowski, R. Knopik

Page 81: program rozwoju przedsiębiorczości dzierżoniowa

81

Spis tabel:

Tabela 1. Liczba mieszkańców i gęstość zaludnienia ................................................................. 5

Tabela 2. Ogólne saldo migracji i przyrost naturalny ............................................................... 5

Tabela 3. Podmioty gospodarcze .............................................................................................. 6

Tabela 4. Liczba osób pracujących – Dzierżoniów ..................................................................... 6

Tabela 5. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych z terenu Dzierżoniowa ................................ 7

Tabela 6. Efekty działalności WSSE Podstrefy Dzierżoniów ...................................................... 8

Tabela 7. Efekty realizacji programów pomocowych ............................................................ 10

Tabela 8. Efekty działalności GCI ............................................................................................ 11

Tabela 9. Wykaz zadań realizowanych w Strategii Rozwoju lokalnego Dzierżoniowa .......... 12

Tabela 10. Trafność działań podejmowanych przez władze miasta na rzecz przedsiębiorczości

w Dzierżoniowie ....................................................................................................................... 13

Tabela 11. Wyniki analizy SWOT .............................................................................................. 14

Tabela 12. Cel 1 ,,Pozyskiwanie nowych inwestorów oraz wspieranie już istniejących” ........ 19

Tabela 13. Cel 2 ,,Zachęcanie mieszkańców do bycia przedsiębiorczymi” .............................. 22

Tabela 14. Cel 3,,Rozwój współpracy pomiędzy szkołami i przedsiębiorcami w celu

dostosowania szkolnictwa zawodowego i technicznego do rynku pracy”……….. .................... 25

Tabela15. Cel 4 „Wzmocnienie współpracy pomiędzy gminami powiatu dla rozwoju

przedsiębiorczości” .................................................................................................................... 28

Tabela 16. Harmonogram realizacji działań w ramach programu ........................................... 31

Tabela 17. Wciąg celów i zadań ze Strategii Rozwoju Lokalnego Dzierżoniowa .................... 40

Spis załączników:

Załącznik 1. Wyniki badania ankietowego na temat klimatu dla przedsiębiorczości…………………………44

Załącznik 2. Kwestionariusz ankiety dla przedsiębiorców…………………………………………………….66

Załącznik 3. Wyniki badania ankietowego dla osób zamierzających rozpocząć działalność gospodarczą……68

Załącznik 4. Kwestionariusz ankiety dla osób zamierzających rozpocząć działalność gospodarczą……………..78

Załącznik 5. Raport monitoringowy – wzór…………………………………………………………………………………………….80