programlama dilleri 1w3.bilecik.edu.tr/bilgisayar/wp-content/uploads/sites/75/...Çalışma...

Programlama Dilleri 1

Ders 4: Diziler

Genel Bakış

Tanım

Dizilerin tanımlanması

Dizilere ilk değer verilmesi

Yerel ve Global diziler

Dizilerin birbirine atanması

Diziler ile ilgili örnekler

Çalışma soruları

char türden diziler

sizeof işleci nedir ?

2 Programlama Dilleri 1

Dizi Nedir?

Bellekte bitişik bir biçimde bulunan, aynı

türden nesnelerin oluşturduğu veri

yapısına Dizi (Array) denir.

Dizi yapısının en önemli özelliği, mantıksal

bir ilişki içindeki aynı tür verilerin bellekte

bitişik tutulmasıdır.

Programlama Dilleri 1 3

Dizilerin Tanımlanması


Diziler aşağıdaki şekilde tanımlanabilir:

<tür ismi> <dizi ismi> [<eleman sayısı>];

• tür ismi: dizinin tüm elemanlarının türünü belirtir.

• dizi ismi: isimlendirme kurallarına uygun dizi ismi

• eleman sayısı: dizinin kaç elemanlı olduğunu

belirtir.

Örnekler:

double merhaba[20];

int isme_bak[50];

char alan_adi[15];

Dizilerin Tanımlanması

int a=100;

int dizi15[a]; // Geçersizdir. Derleme sırasında

dizinin eleman sayısını derleyici elde

edebilmelidir.

unsigned int row[5.]; // Geçersizdir. Eleman sayısı

tamsayı olmalıdır.

char surname[4*5]; // Geçerlidir. surname [20]

#define ELEMAN_SAYISI 10

int a[ELEMAN_SAYISI ];

int a=100, x[25], y[50];



dizi ismi [eleman sayısı]={ilk eleman,…,son eleman};

double b[5]={2.5, 1.7, 5.9, 4.2, 3.3};

int bm[10]={1,18,-4,0,1,57,3,-89,17,100};

char name[4]={'d', 'a', 't', 'a'};

int xyz[100]={0};

float a[100]={55.275};

int selam[3]={x, x+1, x+2}; // Geçersizdir.

int y[5]={4, 14, 0, 4, -54 ,3}; // Geçersizdir.

long int uzun[ ]={5, 4, 3, 2, 1}; // eleman sayısı=5




for (i=0;i<SIZE;i++)

a[i]=1; // dizinin elemanları 1 olur.

int i=0;

while (i<SIZE)

a[i++]=1; // alternatif bir kod…

int bilecik[20], i=5, k=10;

bilecik[++k]=100; // bilecik[11]=100;

bilecik[i--]=0; // bilecik[5]=0; ve i=4 olur.

++bilecik[5];

Dizi Kullanımı


int b[ ]={11, 22, 33, 44};

i=1; printf("%d",b[i++]); // 22

i=1; printf("%d",b[++i]); // 33

i=1; printf("%d",b[--i]); // 11

i=1; printf("%d",b[i--]); // 22

printf("%d",++b[2]); // 34 b[2]=34

printf("%d",b[2]++); // 33 b[2]=34

Yerel ve Global diziler


#include<stdio.h>

#define ELEMAN_SAYISI 10

int global[ELEMAN_SAYISI]; //global tanımlı dizi

main( )

{

int local[ELEMAN_SAYISI], k; //yerel tanımlı dizi

for (k=0;k<ELEMAN_SAYISI;++k)

printf("global[%d]=%d\n",k,global[k]);

for (k=0;k<ELEMAN_SAYISI;++k)

printf("local[%d]=%d\n",k,local[k]);

}

Dizilerin birbirine atanması


int x[SIZE], y[SIZE];

/***/

x=y; // Geçersizdir.

// iki dizi ancak bir döngü deyimi ile kopyalanabilir.

for (k=0;k<SIZE;++k)

x[k]=y[k];

k=0; // alternatif bir kod daha…

while(k<SIZE)

x[k]=y[k++];

Diziler ile ilgili Örnek 1




k i a[0] a[1] a[2] a[3] a[4] a[5] a[6] a[7] a[8] a[9]

54 22 98 1 36 72 10 40 82 62

0 0 22 54 98 1 36 72 10 40 82 62

0 8 22 54 1 36 72 10 40 82 62 98

1 0 22 54 1 36 72 10 40 82 62 98

1 7 22 1 36 54 10 40 72 62 82 98

2 0 1 22 36 54 10 40 72 62 82 98

2 6 1 22 36 10 40 54 62 72 82 98

3 0 1 22 36 10 40 54 62 72 82 98

3 5 1 22 10 36 40 54 62 72 82 98

4 0 1 22 10 36 40 54 62 72 82 98

4 4 1 10 22 36 40 54 62 72 82 98

5 0 1 10 22 36 40 54 62 72 82 98

5 3 1 10 22 36 40 54 62 72 82 98

6 0 1 10 22 36 40 54 62 72 82 98

6 2 1 10 22 36 40 54 62 72 82 98

7 0 1 10 22 36 40 54 62 72 82 98

7 1 1 10 22 36 40 54 62 72 82 98

8 0 1 10 22 36 40 54 62 72 82 98



k i temp a[0] a[1] a[2] a[3] a[4] a[5] a[6] a[7] a[8] a[9]

1 22 54 22 98 1 36 72 10 40 82 62

1 1 22 22 54 98 1 36 72 10 40 82 62

2 98 22 54 98 1 36 72 10 40 82 62

2 2 98 22 54 98 1 36 72 10 40 82 62

2 1 98 22 54 98 1 36 72 10 40 82 62

3 1 22 54 98 1 36 72 10 40 82 62

3 3 1 22 54 1 98 36 72 10 40 82 62

3 2 1 22 1 54 98 36 72 10 40 82 62

3 1 1 1 22 54 98 36 72 10 40 82 62

4 1 36 1 22 36 54 98 72 10 40 82 62

5 1 72 1 22 36 54 72 98 10 40 82 62

6 1 10 1 10 22 36 54 72 98 40 82 62

7 1 40 1 10 22 36 40 54 72 98 82 62

8 1 82 1 10 22 36 40 54 72 82 98 62

9 1 62 1 10 22 36 40 54 62 72 82 98



k i min index a[0] a[1] a[2] a[3] a[4] a[5] a[6] a[7] a[8] a[9]

0 54 0 54 22 98 1 36 72 10 40 82 62

0 9 1 3 54 22 98 1 36 72 10 40 82 62

1 22 1 1 22 98 54 36 72 10 40 82 62

1 9 10 6 1 22 98 54 36 72 10 40 82 62

2 98 2 1 10 98 54 36 72 22 40 82 62

2 9 22 6 1 10 98 54 36 72 22 40 82 62

3 54 3 1 10 22 54 36 72 98 40 82 62

3 9 36 4 1 10 22 54 36 72 98 40 82 62

4 54 4 1 10 22 36 54 72 98 40 82 62

4 9 40 7 1 10 22 36 54 72 98 40 82 62

5 72 5 1 10 22 36 40 72 98 54 82 62

5 9 54 7 1 10 22 36 40 72 98 54 82 62

6 98 6 1 10 22 36 40 54 98 72 82 62

6 9 62 9 1 10 22 36 40 54 98 72 82 62

7 72 7 1 10 22 36 40 54 62 72 82 98

7 9 72 7 1 10 22 36 40 54 62 72 82 98

8 82 8 1 10 22 36 40 54 62 72 82 98

8 9 82 8 1 10 22 36 40 54 62 72 82 98

Çalışma Soruları 1


30-70 arasında rastgele tamsayılardan oluşan 20

elemanlı bir dizinin en büyük ikinci elemanını

bulan C kodunu yazınız.

A[10] ve B[20] şeklinde sıralı tamsayılardan

oluşmuş iki diziyi bir sıralı C[30] dizisi şeklinde

birleştiren C kodunu yazınız.

dizi[50] 50-70 arasında rastgele üretilen

sayılardan oluşmuş bir dizi olduğuna göre 55

sayısının bu dizi içerisinde kaç kez

tekrarlandığını ekrana döken C kodunu yazınız.



Karakter dizileri char türden dizilerdir.

char dizimiz[25];

dizimiz[0]='A';

dizimiz[1]='L';

dizimiz[2]='I'; // dizi 25 elemanlı bir dizi olmasına

rağmen daha kısa yazılarda bu dizi de tutulabilir…

for (k=0; k<25;++k)

putchar(dizimiz[k]); //bu döngü ile yalnızca “ALI”

ekrana yazılmaz. Dizinin diğer 22 çöp elemanı da

yazılır.



C dilinde karakterler üzerinde işlemlerin hızlı ve etkin

yapılabilmesi için sonlandırıcı (Null) karakter

kullanılır. Sonlandırıcı karakter '\0' ASCII tablosunun

0 numaralı karakteridir. Görüntüsü yoktur.

main( ) {

printf("%d\n", '0'); // 48 (0’ın ASCII kodu) basar.

printf("%d\n", '\0'); // 0 basar.

}

char türden dizilerin uzunluğunu bilmeye gerek

yoktur. Çünkü yazının sonunda ' \0 ' bulunur. Bu

sebeple SIZE elemanlı bir dizide en fazla SIZE-1’lik

yazı saklanabilir.



char name[8]={'B', 'i', 'l', 'e', 'c', 'i', 'k', '\0'};

char name[5]={'V', 'a', 'n'}; /* dizinin

kalan kısmına yandaki gibi sonlandırıcı

karakter eklenir.*/

char name[5]="Van"; /*sonlandırıcı

karakteri otomatik olarak ekler.*/

char name[3]="Van"; /* sonlandırıcı karakter eklenmez.*/

char name[6]= "Bilecik"; //Geçersizdir.

char name[25]; gets(name); //klavyeden enter basılana

kadar girilmiş karakterleri name dizisine sırasıyla atar.



gets işlevi ile klavyeden alınan karakterler diziye

yerleştikten sonra dizinin sonuna '\0' konulur.



#include<stdio.h>

#define SIZE 100

int main( )

{

char name[20],surname[30];

int no;

printf("isim soyisim ve numara girin: ");

scanf("%s%s%d",name,surname,&no);

puts(name);

puts(surname);

printf("%d",no);

}

Klavyeden alınan bir yazı

char türden bir diziye

scanf komutu ile

yerleştirilebilir.

Bu amaçla %s format

karakteri kullanılır.

Klavyeden alınan ilk

boşluk karakteri ile diziye

yerleştirme sona erer.



printf("%s\n", name); // puts(name) kodu yerine yazılabilir.

printf ile yazılan kodun tek farkı, imleci alt tarafa taşımaz.

//puts(name) yerine aşağıdaki kod da yazılabilir…

for (i=0; name[i] != '\0'; ++i)

putchar(name[i]);

putchar('\n');

main( )

{

char sehir [ ] = "Bilecik";

sehir[7]= '!'; //sonlandırıcı karakter yerine bir karakter girilmis

puts(sehir); //ilk sonlandırıcı karaktere kadar ekrana basar

}



Klavyeden girilen bir verinin uzunluğunu bulan

C kodunu yazınız.

Klavyeden girilen isim ve soy isminizi tersten

ekrana basan C kodunu yazınız.

Klavyeden alınan yazıdaki küçük harfleri

büyük, büyük harfleri ise küçük harfe döndürüp

ekrana basan C kodunu yazınız.

Klavyeden girilen bir yazının içinde bulunan

tüm İngilizce harfleri sayarak kaç tane

olduklarını ekran basan C kodunu yazınız.



Klavyeden bir diziye alınan yazının içinden

rakamları silen C kodunu yazınız.

Klavyeden bir diziye alınan yazının içinde

ardışık olarak yer alan eş karakterleri bire

indiren C kodunu yazınız.

Klavyeden alınan 10 tane kelimeyi sözlük

sırasına göre ekrana basan C kodunu yazınız.

sizeof işleci nedir?


sizeof bir ifadenin türünün bellekte kaç byte yer

kapladığını bildiren bir işleçtir.

sizeof (int); sizeof(long); sizeof(double);

//terim olarak bir ifade kullanılabilir…

double x;

sizeof (x); sizeof (17.8); sizeof (fonk());

double a[10]; /* dizi elemanlarını toplam byte

uzunluğunu verir.*/

sizeof (a);

i=sizeof (a) / sizeof(a[0]); // neyi verir ?



// Bu kod ne iş yapar ?

//A dizisine birkaç eleman daha eklenir ise ne olur ?

//sizeof bir işlev değil, bir işleçtir.



/* sizeof (func()) satırında func()

işlevi çağrılmaz. Yalnızca int func()

tür olarak yer alır. */

programlama dilleri 1w3.bilecik.edu.tr/bilgisayar/wp-content/uploads/sites/75/...Çalışma...

Documents