proje döngüsü yönetimi (pdy) ve mantıksal Çerçeve yaklaşımı
DESCRIPTION
Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı. Öykü YALÇIN Proje Koordinatörü AB Akademi. Temmuz, 2006. Sunum Planı. Proje. Avrupa Birliği Mali Yardımları. Proje Döngüsü Yönetimi (PDY). Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı. PROJE. PROJE. PROJE. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı
Öykü YALÇINProje Koordinatörü
AB Akademi
Temmuz, 2006
Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı
Sunum Planı
Proje
Proje Döngüsü Yönetimi (PDY)
Avrupa Birliği Mali Yardımları
PROJE
PROJE
PROJE
Herhangi bir planın analiz edilebilen ve değerlendirilebilen en küçük bağımsız
birimleridir.
Mevcut alternatifler arasından seçilen, en uygun şekilde formüle edilmiş
planlamalardır.
Orta ve uzun vadede başarıyı hedefleyen stratejik planlardır .
PROJE
Belirli bir hedefe ulaşmak amacıyla zamanın ve kaynakların kullanımını
planlayan faaliyetler dizisi.
Belirli bir yerde, belirli bir süre içinde, belirli bir bütçe ile, net olarak
tanımlanan amaçların gerçekleştirilmesine yönelik faaliyetler
bütünü.
Önceden belirlenmiş spesifik amaçlara belirli bir zaman diliminde optimum bir şekilde ulaşmak üzere kaynakların nasıl ve ne şekilde kullanılacağını gösteren
planlamadır.
PROJENİN ÖZELLİKLERİ
• Bir ihtiyaçtan doğmalı ve bu ihtiyacı karşılamayı hedeflemelidir. Problemler hedeflere, hedefler faaliyetlere dönüştürülür.
• İlgili tarafları net bir şekilde belirlenmiş olmalıdır.– Projenin içinde bulunduğu çevre– Projede görev alanlar– Finansman kuruluşları– Ürünün/ hizmetin sunulduğu kitle– Kamu otoritesi
PROJENİN ÖZELLİKLERİ
• Proje mekanı belli olmalıdır.• Belirli bir zaman diliminde gerçekleşmelidir.• Hedeflere ulaşmak için yapılması gerekli her faaliyet
ve bu faaliyetlerin nasıl bir sıralama ile gerçekleştirileceğinin ayrıntıları belirlenmiş olmalıdır.
• Belirli kaynakları tüketmeli ve sonucunda belirli çıktıları sağlamalıdır.
• Unsurları anlamında tek ve özgün olmalıdır.• SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN nasıl sağlanacağı
açıklanmış olmalıdır.• Varsayımları net ve kabul edilebilir olmalıdır.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
Projenin kendi ayakları üzerinde durabilmesidir.
• Proje tamamlandıktan sonra proje hedeflerinin kendi yarattığı fonlarla varlığını sürdürmeleridir. Bunu sağlamak için projelerde;– Ulusal hedeflere paralellik sağlanmalı,– Hedefler projenin uygulanması aşamasında kaybedilmemeli,– Projenin uygulanmasındaki her aşamada denetim,
raporlama ve arşivlemeye önem verilmeli;– Projenin tarafları iyi analiz edilmeli, bilgilendirilmeli ve
sahiplenme sağlanmalıdır.
AB Hibeleri
• Hibe sözleşmeleri ya AB’nin hedeflerinden birinin hayata geçirilmesi için ya da bir faaliyetin uygulamaya konulması veya bir kurumun işlemesinin sağlanması için yapılır.
• Hibeler bir programa eş-finansman sağlar.• Program bütçesi 2,000,000 Euro’dan
düşükse, hibe miktarı 100,000 Euro’dan az ise ya da doğası gereği program sadece ulusal başvuru sahiplerine açıksa, bu durumda teklif çağrısı yerel olarak yapılır.
• Tüm diğer durumlarda uluslararası teklif çağrısı gerekir.
AB Hibeleri
• Hibe sözleşmeleri teklif çağrıları sonucunda seçilen kuruluşlarla imzalanır.
• İlke olarak, rekabete dayalı bir teklif verme süreci olmaksızın hiçbir projeye destek sağlanmaz.
• Avrupa Komisyonu ile Türkiye Hükümeti arasında kararlaştırılan programlar kapsamındaki teklif çağrıları, kamuya açık olarak yapılır.
• Teklif çağrısında, finansmandan faydalanabilecek kurum ve kuruluşlar (Sivil Toplum Kuruluşları, KOBİ’ler, yerel makamlar vs.), başvuru yeri ve son başvuru tarihi, başvuruyu hazırlamak için gereken belgeler (formlar, diğer ilgili belgeler, örneğin iş planı, tüzük vs.) belirtilir.
AB Hibeleri
• Sunulan projeler, teklif çağrısıyla birlikte yayımlanan kriterlere uygun olarak değerlendirilir.– Örneğin, kurumun ilgili alandaki
deneyimi, projenin hedef sektörle olan bağlantısı, projenin desteklenmeye değer olup olmadığı vs.
• Bundan sonra en iyi projeler seçilir, kamuya duyurulur ve finansman anlaşmaları imzalanır.
• KOBİ’ler ve Sivil Toplum Kuruluşları özellikle bu tür destekler kapsamında finanse edilmek üzere yenilikçi projeler ortaya koyabilirler.
PROJE DÖNGÜSÜYÖNETİMİ (PDY)
Bir proje fikrinin ortaya çıkmasından projenin tamamlanmasına kadar geçen
süre içindeki tüm aşamalar.
Mantıksal çerçeve yaklaşımına dayanan proje ve programların hazırlanması,
uygulanması ve değerlendirilmesinde kullanılan bir yöntem.
PROJE DÖNGÜSÜ
Proje Fikrinin
Belirlenmesi
Proje Fikrinin Analiz
Edilmesi
Projenin Planlanması
Projenin Finansmanı
Projenin Uygulanması
Projenin İzleme ve
Değerlendirmesi
PROJE DÖNGÜSÜ
Proje Fikrinin Belirlenmesi
Proje Fikrinin Analiz Edilmesi
Projenin Planlanması
Projenin Finansmanı
Projenin Uygulanması
Projenin İzleme ve Değerlendirmesi
Projeye ilişkin fikirlerin ortaya konması ve
tasarlanması
Projenin teknik açıdan detaylı olarak tasarlanması
Projenin tutarlılığının, bütünselliğinin ve
işlevselliğinin değerlendirilmesi ve teklifin
yazılması ve bütçenin planlanmasıFinansman sağlayacak kurum/
kuruluşlar tarafından projenin değerlendirilmesi ve
finanasmanın sağlanması
Proje teklifinde öngörülen faaliyetlerin hayata geçirilmesi
Projenin uygulanması sırasında ve proje bitiminde elde edilen
sonuçların değerlendirilmesi
Mantıksal ÇerçeveYaklaşımı
• 1960’ların sonunda ABD Uluslar arası Kalkınma Ajansı’nın proje planlama ve değerlendirme sistemini desteklemek için geliştirilmiştir.
• Birçok çok taraflı veya ikili kalkınma ajansları tarafından proje planlama ve yönetme aracı olarak kullanılmaktadır.
• Avrupa Komisyonu 1993’den beri bu yaklaşımı proje döngüsü yönetim sisteminin bir parçası olarak kullanmaktadır.
Mantıksal ÇerçeveYaklaşımı
• Zaman içinde çeşitli kurumlar bu yaklaşımın formatında ve araçlarında değişiklikler yapmışlar ancak yaklaşımın temel analitik ilkeleri aynı kalmıştır.
• Mantıksal çerçeve yaklaşımı ilkelerinin bilinmesi Avrupa Komisyonu fonlarından yararlanmada ve projelerin tasarlanmasında önemli bir paya sahiptir.
Mantıksal ÇerçeveYaklaşımı
• Proje planlama ve yönetmede destek olmak üzere kullanılan analitik bir süreç ve araçlar dizisidir.
• Düşünmeye yardımcı bir araç olarak düşünülmelidir.
• Bilginin analiz edilmesi ve yapısal olarak düzenlenmesine olanak sağlar.
Mantıksal ÇerçeveYaklaşımı
Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı= analitik bir SÜREÇ
Mantıksal Çerçeve Tablosu (Matrisi)= analitik sürecin ÜRÜNÜ
PROJE GELİŞTİRMEANALİZ AŞAMASI PLANLAMA
AŞAMASI
So
run
A
nal
izi
Hed
ef
An
aliz
iS
trat
eji
An
aliz
i
Man
tıks
al Ç
erçe
veF
aaliy
et P
lan
lam
ası v
e B
ütç
e
Ana, ara ve kök sorunların belirlenmesi ve aralarında neden-sonuç ilişkisinin kurulması
Belirlenen sorunlardan hareket ederek hedeflerin belirlenmesi ve aralarında araç-amaç ilişkisinin kurulması
Hedeflerin gerçekleştirilmesi için olası stratejilerin belirlenmesi
Pay
daş
A
nal
izi
Projenin uygulanmasından olumlu ya da olumsuz veya doğrudan ya da dolaylı olarak etkilenecek grupların belirlenmesi
Proje yapısının tanımlandığı, içsel mantığının test edildiği, hedeflerin ölçülebilir terimlerle tanımlandığı tablonun oluşturulması
Faaliyetlerin sırasının, birbirleriyle olan bağlarının, zamanlamalarının ve sürelerinin belirlenerek planlanması
Faaliyet planından hareket ederek olası giderlerin belirlenerek bütçenin hazırlanması
ANALİZ AŞAMASI 1S
oru
n A
nal
izi
Tanım:
Varolan bir durumun olumsuz yönlerini belirler ve belirlenen sorunlar arasındaki “neden-sonuç” ilişkisini kurar.
Amaç:
Paydaşların öncelik verdiği ve aşmak istediği gerçek dar boğazların belirlenmesi.
ANALİZ AŞAMASI 1S
oru
n A
nal
izi
Sorun Ağacının Oluşturulması Adımları:1. Paydaşların önceliği olan sorunlar konusunda beyin
fırtınası yapılması
2. Belirlenen sorunlardan bir başlangıç sorunu seçilmesi
3. Başlangıç sorunuyla ilgili olan sorunların aranması
4. Neden-sonuç hiyerarşisinin oluşturulmaya başlanması
a. Başlangıç sorununa doğrudan etki eden sorunlar aşağıya yazılır
b. Başlangıç sorunun doğrudan etkisi olan sorunlar yukarı yazılır
5. Tüm diğer sorunlar aynı şekilde yerleştirilmesi. Eğer iki ya da daha fazla neden birleşerek bir sonuç doğuruyorsa aynı seviyeye yerleştirilir.
6. Sorunların neden-sonuç oklarıyla birleştirilmesi
7. Şeklin gözden geçirilmesi ve geçerlilik ve tamamlanmışlığının onaylanması
ANALİZ AŞAMASI 1S
oru
n A
nal
izi
Tamamlanan sorun ağacı varolan olumsuz durumun özet bir resmini çizer.
Birçok açıdan sorun analizi, proje tasarının en kritik aşamasıdır ve takip eden diğer analizlere de yön verir.
ANALİZ AŞAMASI 2P
ayd
aş A
nal
izi
Tanım:
Bir projenin başarılı veya başarısız olmasından bir şekilde etkilenecek tüm bireyler, insan grupları, kurumlar veya firmalar “Paydaşlar” olarak tanımlanır.
Amaç:
Paydaş analizin arkasında yatan varsayım farklı grupların farklı endişeleri, kapasiteleri ve ilgileri olduğu ve bunların açıkça anlaşılması ve problemin belirlenmesi, hedefin konulması ve stratejinin seçilmesi sürecinde göz önünde bulundurulması gerektiğidir.
ANALİZ AŞAMASI 2P
ayd
aş A
nal
izi
Temel Adımlar:
1.Hedeflenecek genel gelişim sorununu veya fırsatını belirle
2.Olası projede belirgin çıkarı olan tüm grupları belirle
3.Bu grupların görece rollerini, farklı çıkarlarını, katılım sağlamadaki görece güç ve kapasitelerini araştır
4.Paydaşlar arasındaki ilişkilerde işbirliğinin veya karşıtlığın derecesini belirle
5.Analizin bulgularını yorumla ve gerekli bilgiyi proje tasarına dahil et
ANALİZ AŞAMASI 2P
ayd
aş A
nal
izi
Böylece paydaş analizi;
• Öncelikli grupların ihtiyaç ve hedeflerini karşılamaya uygun kaynakların hedeflenmesi,
• Paydaşların projeyi sahiplenmesi ve katılımını sağlamaya uygun yönetim ve koordinasyon düzenlemelerinin yapılması ve
• Proje tadarında paydaşların çatışan çıkarlarının göz önünde bulundurulmasında
yardımcı olur.
ANALİZ AŞAMASI 2P
ayd
aş A
nal
izi
Terminoloji:
1.Paydaşlar: Projenin doğrudan veya dolaylı, olumlu ya da olumsuz olarak etkilediği ya da etkilendiği bireyler veya kurumlar
2.Yararlanıcılar: Projenin uygulanmasından bir şekilde yarar sağlayanlar
a. Hedef grup(lar): Projenin amacı seviyesinde projeden olumlu yönde etkilenecek grup veya oluşumlar
b.Nihai yararlanıcılar: Toplum veya sektör seviyesinde, uzun vadede projeden yarar sağlayacak olanlar
3.Proje ortakları: Projeyi uygulayanlar
ANALİZ AŞAMASI 3H
edef
An
aliz
i
Tanım:
1.Belirlenen sorunlar aşıldığında gelecekte oluşacak durumu tanımlayan,
2.Hedefler hiyerarşisini doğrulayan ve
3.Araç- amaç ilişkilerini şekille gösteren
yöntemsel bir yaklaşımdır.
Sorun ağacındaki olumsuz durumlar olumlu edinimler olarak ifadelendirilir ve çözümlere dönüştürülür.
Olumlu edinimler aslında hedeflerdir ve araç-amaç hiyerarşisi gösteren hedefler ağacıyla temsil edilir.
ANALİZ AŞAMASI 3H
edef
An
aliz
i
Temel Adımlar:
1.Sorun analizindeki tüm olumsuz durumları istenen ve gerçekçi olarak ulaşılabilen olumlu durumlar olarak yeniden formüle edin
2.Hiyerarşinin geçerliliği ve tamamlılığından emin olmak için araç-amaç ilişkilerini kontrol edin
3.Gerekirse;
a. Cümleleri yeniden düzenleyin
b.Bir üstteki hedefin elde edilmesinde gerekli ise yeni hedefler ekleyin
c. Önemsiz veya uygun olmayan hedefleri silin
ANALİZ AŞAMASI 3H
edef
An
aliz
i
Tamamlanan hedef ağacı gelecekte gerçekleşmesi istenen durumun özet bir resmini çizer.
Hedef ağacının en temel gücü, potansiyel proje hedeflerinin analizini açıkça belirlenmiş öncelikli sorunlara dayandırmasıdır.
ANALİZ AŞAMASI 4S
trat
eji A
nal
izi
Sorulacak Sorular:
• Belirlenen tüm sorunlar veya hedeflere mi yönlenmeli yoksa birkaçı seçilmeli mi?
• Üzerinde faaliyet gerçekleştirilebilecek olumlu fırsatlar nelerdir?
• Yararların sürdürülebilirliğini sağlayacak ve istenen sonuçlara taşıyacak müdahale birleşimi nedir?
• Projenin yerel sahiplenilmesi en iyi şekilde nasıl desteklenir?
• Olası farklı müdahalelerin uygulanmalarındaki sermaye ve maliyetler nelerdir?
• Hangisi en maliyet etkin seçenek?
• Hedeflenen grupların ihtiyaçlarını en olumlu şekilde etkileyecek strateji hangisi?
• Olası olumsuz etkiler nasıl bertaraf edilir?
ANALİZ AŞAMASI 4S
trat
eji A
nal
izi
Tanım:
• Bu aşama, birçok açıdan, en zorlayıcı aşamadır.
• Çok sayıda bilginin sentezlenmesi ve sonrasında da en iyi uygulama stratejisinin belirlenmesini içerir.
• Pratikte farklı paydaş çıkarlarını, politik talepleri ve kaynak olup olmaması gibi pratikteki kısıtları dengeleyecek şekilde bir dizi uzlaşma yapılması gerekir.
• Eğer farklı müdahale seçeneklerinin değerlendirilmesinde üzerinde anlaşılan bir dizi ölçüt varsa strateji analizi kolaylaşır.
ANALİZ AŞAMASI 4S
trat
eji A
nal
izi
Strateji Seçiminde Temel Ölçütler:
• Kaynakların uygunluğu ve yeterliliği
• Varolan kapasite
• Politik esneklik
• Etkinlik
• Sosyal kabul görme
• Eşitsizliklerin azaltılması
• Aynı konuda yürütülen başka projelerle tamamlayıcılık
• Aciliyet
PLANLAMA AŞAMASI 1M
antı
ksal
Çer
çeve
Paydaş, sorun, hedef ve strateji analizlerinin sonuçları mantıksal çerçevenin hazırlanmasına temel oluşturur.
Tanım:
Mantıksal Çerçeve Tablosu/Matrisi (MÇM) dört kolon ve dört sıradan oluşan, proje planının temel öğelerini özetleyen bir tablodur.
Kaynak gereklilikleri (girdi) ve maliyetlerin (bütçe) belirlenmesinde temel oluşturur.
PLANLAMA AŞAMASI 1M
antı
ksal
Çer
çeve
Temel Öğeler:
•Projenin hedefler hiyerarşisi (Proje Tanımı veya Müdahale Mantığı)
•Projenin başarısına etki edebilecek temel dışsal etmenler (Varsayımlar)
•Projenin başarımlarının nasıl izleneceği ve değerlendirileceği (Göstergeler ve Doğrulama Kaynakları)
MANTIKSAL ÇERÇEVEMATRİSİ
Objektif Olarak Doğrulanabilir Göstergeler
Doğrulama Kaynakları
Dışsal Koşullar/ Varsayımlar
GENEL HEDEF: Projenin çözümlenmesine katkıda bulunacağı uzun dönemli ana hedef
Müdahale Mantığı-Projenin Kapsamı
Göstergeleri değerlendirme sırasında kullanılacak kaynaklar
ARAÇLAR/ GİRDİLER: Faaliyetlerin gerçekleşmesi için gerekli olan teknik ve insan kaynağının nicelik ve zaman açısından tanımlanması (Zorunlu Değil)
Sonuçlara ulaşılmasını sağlayacak çıktıların nicelik, nitelik ve zamanlama açısından tanımlanmasını sağlayan ölçütler
Proje amacının gerçekleşip gerçekleşmediğini ölçmek için kullanılan nicel ve nitel değerler
FAALİYETLER: Projenin amacına ulaşmasını sağlayacak ölçülebilir sonuçları elde etmek için planlanmış tüm işler
SONUÇLAR/ ÇIKTILAR: Projenin amacının gerçekleşmesinde katkıda bulunacak ara hedeflerin elde edilmesi için faaliyetlerin yürütülmesi sonucunda elde edilecek ölçülebilir sonuçlar
PROJE AMACI: Proje ile edinilen kazanç, proje alanı veya hedef grubu üzerindeki etki ya da değişiklik
Proje amacının genel hedefe katkıda bulunması için gerekli olan dışsal etmenler
Göstergeleri değerlendirme sırasında kullanılacak kaynaklar
Genel hedefin gerçekleşip gerçekleşmediğini ölçmede kullanılan nicel değerler
Planlanmış faaliyetlerin ulaşması gereken sonuçları üretebilmesi için gerekli olan dışsal etmenler
MALİYET/ BÜTÇE
(Zorunlu değil)
Projenin kontrolü altında üretilen çıktıların proje amacına katkıda bulunulabilmesi için gerek duyulan dışsal etmenler
Göstergeleri değerlendirme sırasında kullanılacak kaynaklar
ÖN KOŞULLAR
MANTIKSAL ÇERÇEVE MATRİSİNİN TAMAMLANMA SIRASI
Proje Tanımı Göstergeler Doğrulama Kaynakları Varsayımlar
Genel HedefAmaç
Sonuçlar
Faaliyetler
PLANLAMA AŞAMASI 1P
roje
Tan
ımı /
Mü
dah
ale
Man
tığ
ıEğer- O zaman Nedenselliği:
• MÇM’nin ilk kolonu “araç-amaç” mantığını özetler.
•Hedef ağacı veya hiyerarşisi aşağıdan yukarı okunduğunda şöyle ifade edilebilir:EĞER uygun girdiler/ kaynaklar sağlanırsa, O
ZAMAN faaliyetler yapılabilir;
EĞER faaliyetler yapılırsa, O ZAMAN sonuçlar elde edilir;
EĞER sonuçlar elde edilirse, O ZAMAN amaca ulaşılır; ve
EĞER amaca ulaşılırsa, O ZAMAN bunun genel hedefe katkı sağlaması gerekir.DİKEY MANTIK
HEDEFLER HİYERARŞİSİ
GENEL / ANA HEDEF
PROJE AMACI
FAALİYETLER
SONUÇLAR
•Projenin yönünü belirleyen en üst seviyedeki uzun dönemli hedeftir.
•Projeler genellikle ana hedefe ulaşamazlar; ancak ulaşılmasına katkıda bulunurlar.
•Ana hedef soyut, gerçekleşmesi istenilen, ideal veya hayaldir.
•Ana hedefin projenin kurulumunda yer alması, projenin yönünü, nasıl bir soruna çözüm arayışı içinde olduğunu ve çözümün hangi parçasını üstendiğini ortaya koymakta yarar sağlar.
HEDEFLER HİYERARŞİSİ
PROJE AMACI
GENEL / ANA HEDEF
FAALİYETLER
SONUÇLAR
•Ana hedefe göre çok daha iyi, net tanımlanmış ve ulaşılabilir bir hedef olmalıdır.
•S : Specific (BELİRGİN)
M : Measurable (ÖLÇÜLEBİLİR)
A : Achievable (ULAŞILABİLİR)
R : Realistic (GERÇEKÇİ)
T : Time-related (ZAMANI BELLİ)
HEDEFLER HİYERARŞİSİ
SONUÇLAR
PROJE AMACI
FAALİYETLER
GENEL / ANA HEDEF
•Proje süresi içinde ulaşılabilecek kısa vadeli hedeflerdir.
•Ölçülebilir, gerçekçi, belirgin ve zamanı belli faaliyetlerin gerçekleştirilmesi gerekir.
•Planlanan faaliyetlerin gerçekleştirilmesi sonucunda elde edilen çıktılardır.
•Her projenin çok sayıda sonucu vardır.
•Sonuçların toplamı projeyi hedefine götürür.
HEDEFLER HİYERARŞİSİ
FAALİYETLER
PROJE AMACI
GENEL / ANA HEDEF
SONUÇLAR
•Projenin belirlediği herbir sonuca ulaşması için yapılması gereken işlerdir.
PLANLAMA AŞAMASI 1
Tanım:Projenin başarısını etkileme potansiyeli olan ancak proje yürütücülerinin doğrudan etki alanının dışında kalan etmenlerdir.
Sorulacak Soru:Hangi dışsal etmenler projenin kontrolü dışındadır ve projenin
uygulanmasını, projenin yararlarının uzun vadedeki sürdürülebilirliğini
etkiler?
Var
sayı
mla
r
PLANLAMA AŞAMASI 1Dikey Mantık:
Hedefler hiyerarşisi ve varsayımlar arasında kurulur.
Var
sayı
mla
r Genel Hedef
Amaç
Sonuçlar
Faaliyetler
Varsayımlar
Varsayımlar
Varsayımlar
Girdiler Ön koşullar- Faaliyetler başlamadan önce oluşması
gereken durumlar
Örnek: Eğer faaliyetler yapılır VE varsayımlar gerçekleşirse, o
zaman sonuçlar elde edilebilir.
PLANLAMA AŞAMASI 1
Tanım:Projenin başarısını etkileme potansiyeli olan ancak proje yürütücülerinin doğrudan etki alanının dışında kalan etmenlerdir.
Sorulacak Soru:Hangi dışsal etmenler projenin kontrolü dışındadır ve projenin
uygulanmasını, projenin yararlarının uzun vadedeki sürdürülebilirliğini
etkiler?
Var
sayı
mla
r
PLANLAMA AŞAMASI 1
Proje yapılabilir değil!!
Faaliyetler ve sonuçlar ekleyerek ve gerekirse proje amacını tekrar
formüle ederek projeyi yeniden tasarla!!
Varsayım Önemli mi?
Evet Hayır
Mantıksal çerçeveye dahil etme!!
Gerçekleşme olasılığı nedir?
Mantıksal çerçeveye dahil etme!!
Varsayım olarak mantıksal çerçeveye dahil
et!!Dışsal etmeni etkileyecek
şekilde proje yeniden tasarlanabilir mi?
İhtimal dışı
Orta düzeyde
Kesine yakın
EvetHayır
Var
sayı
mla
r
PLANLAMA AŞAMASI 1
Tanım:Hedeflerin başarılmasının ölçülmesi ve raporlanması için kullanılan parametreler (göstergeler) ile bu parametrelerin doğrulanmasında kullanılacak kaynaklar (doğrulama kaynakları)
Göstergeler ve doğrulama kaynakları analiz edilirken matris boyunca yol izlendiği için burada “Yatay Mantık” izlenmektedir.
Gö
ster
gel
er v
e D
oğ
rula
ma
Kay
nak
ları
PLANLAMA AŞAMASI 1
• Projenin hedeflerini ölçülebilir (niceliksel, niteliksel, zamansal) şekilde tanımlarlar.
• Hedeflerin ulaşılabilirliğini kontrol eder ve projenin izleme ve değerlendirme sistemine temel oluştururlar.
Sorulacak Soru:Planlananın gerçekleşip
gerçekleşmediğini nasıl bileceğiz?Başarıyı nasıl doğrulayacağız?
Nes
nel
Ola
rak
Do
ğru
lan
abili
r G
öst
erg
eler
PLANLAMA AŞAMASI 1
• Göstergeler tutarlı bir şekilde ve kabul edilebilir bir şekilde ölçülebilir olmalıdır.– Nitelik– Nicelik– Hedef grup– Zaman ve– Mekan açısından tanımlanmış
olmalıdırlar.
Nes
nel
Ola
rak
Do
ğru
lan
abili
r G
öst
erg
eler
PLANLAMA AŞAMASI 1
• S : Ölçülmesi istenen şeyi ölçen (SPECIFIC)
• M : Ölçüme olanak sağlayan (MEASURABLE)
• A : Tüm tarafların üzerinde anlaştığı (AGREED UPON)
• R : Bilginin kullanım ihtiyacına uygun (RELEVANT)
• T : Süreli ve maliyet etkin(TIME BOUND & COST EFFECTIVE)N
esn
el O
lara
k D
oğ
rula
nab
ilir
Gö
ster
gel
er
PLANLAMA AŞAMASI 1
• Hedefler hiyerarşisi ve göstergeler arasında yatay mantık vardır:
Nes
nel
Ola
rak
Do
ğru
lan
abili
r G
öst
erg
eler
Hedefler Hiyerarşisi Göstergeler Terminolojisi
Genel Hedef
Amaç
Faaliyet Çıktı Göstergeleri
Sonuç Göstergeleri
Etki Göstergeleri
PLANLAMA AŞAMASI 1
• Göstergelerle aynı anda göz önünde bulundurulmalı ve belirlenmelidirler.
• Böylece, göstergelerin uygun bir zaman, para ve çaba sonucu gerçekçi bir şekilde ölçülüp ölçülemediği test edilebilir.
• Nasıl, kim ve ne zaman/ hangi sıklıkta sorularını cevaplamalıdır.D
oğ
rula
ma
Kay
nak
ları
PLANLAMA AŞAMASI 1• Nasıl: Bilgi nasıl toplanacak (örn.
idari kayıtlar, özel çalışmalar, örneklem anketleri, gözlem vs.) ve/veya mevcut belge kaynaklar (örn. İlerleme raporları, proje hesapları, resmi istatistikler vs.
• Kim: Bilgiyi kim toplayacak? (örn. Saha elamanları, sözleşmeli anketör ekipleri, proje yönetim ekibi vs.)
• Ne zaman/Hangi aralıkla: Bilgi ne zaman ve hangi aralıklarla sağlanacak? (örn. Aylık, üç aylık, yıllık vs.)
Do
ğru
lam
a K
ayn
akla
rı
• Mantıksal çerçeve tablosu oluşturulma aşamasından sonra detaylı bir faaliyet planı ve bütçe hazırlamak gerekecektir.
• Faaliyet planı ve bütçe proje teklifinin hazırlanmasında temel bir rol oynamaktadır.
PLANLAMA AŞAMASI 1
PLANLAMA AŞAMASI 2
550017504250 750 40011003100
Bütçe
550017504250 750 40011003100
Bütçe
MaaşlarYolluklarAraç Gid.OficeTel/FaxTohumGübre
5000 55001250 17503750 4250
750 750400 400850 1100
2300 3100
Bütçe
Faaliyet PLanıFaaliyet PLanı
Faaliyet Planı
Faaliyet Planı ve Bütçe
Mantıksal Çerçeve
PLANLAMA AŞAMASI 2
Tanım:Proje faaliyetlerinin analiz edildiği ve grafiksel olarak gösterildiği şekildir.
• Faaliyetlerin mantıksal dizinini, beklenen süresini, faaliyet arasındaki olası bağlılıkları belirlemeye yardımcı olur.
• Yönetim sorumluluğunun dağıtılmasına temel sağlar.
• Proje sonuçlarının elde edilmesiyle açıkça ilişkili olmalıdır.
Faa
liyet
Pla
nı
FAALİYET PLANIHAZIRLAMA AŞAMALARI
ANA FAALİYETLERİN LİSTELENMESİ
FAALİYETLERİN DETAYLANDIRILMASI
FAALİYETLER ARASI İLİŞKİLERİN
BELİRLENMESİ
FAALİYETLERİN ZAMANLAMA ve
SÜRELERİNİN BELİRLENMESİ
GEREKLİ UZMANLIK ve BECERİLERİN TANIMLANMASI
İŞLERİN KİŞİLERE DAĞITIMI
Mantıksal çerçeve tablosundaki faaliyetler temel alınarak faaliyetler listelenir.
Faaliyetler kaynak ve içerik açısından detaylandırılır.
Faaliyetlerin birbirleriyle olan ilişkileri belirlenir. Bir faaliyetin hangi faaliyeti izleyeceği, hangi faaliyetten önce gerçekleştirileceği belirlenir.
Faaliyetlerin zamanlama ve süreleri belirlenir. Doğru zamanlama ve yeterli sürenin belirlenmesi önemlidir.
Faaliyetlerin hayata geçirilmesi için gereken uzmanlıklar belirlenir. Mevcut insan kaynağı değerlendirilir; eksiklikler varsa tamamlanır.
Faaliyetlerin uygulanması sırasında kimin hangi işi yapacağı belirlenir. İş dağıtımında kişilerin yetenek, deneyim ve kapasiteleri göz önünde bulundurulur.
PLANLAMA AŞAMASI 2F
aaliy
et P
lan
ı
Faaliyet PlanıSonuçlar ve Faaliyetler Sorumluluk
Sonuç 1
FaaliyetlerFaaliyet 1.1.1
Faaliyet 1.1.2
Faaliyet 1.1.3
Vs…..
Yıl 1 Yıl 2 Yıl 3
PLANLAMA AŞAMASI 2
• Proje maliyetinin ve finansman kaynaklarının belirlenmesinde kolaylık sağlar.
• Belirlenen ve planlanan kaynakların harekete geçirilmesine dayanak oluşturur.
Bü
tçe
PLANLAMA AŞAMASI 2GENEL ESASLAR:
• Bütçe, proje teklifinin sunulacağı makamın belirlediği para biriminde hazırlanmalıdır.
• Bütçenin geçerlilik süresi projenin süresi ile sınırlıdır.
• Bütçedeki her bir kalem yapılacak faaliyetlerle ilgili olmalıdır.
• Bütçedeki toplam tutar sadece talep edilen hibe miktarını değil, proje için gerekli bütçe miktarını göstermelidir.
• Bütçenin yıllara dağılımı, faaliyet planı ile tutarlı olmalıdır.
• Bütçedeki tüm miktarlar gerçek piyasa koşullarını yansıtmalı ve hibenin alınacağı makamca uygun görülen giderler tanımına uymalıdır.
• Bütçede belirtilen her gider kalemi belgelendirilecektir.
Bü
tçe
PLANLAMA AŞAMASI 2UYGUN GİDERLER:
• Piyasa koşullarına uygun personel giderleri (maaş + sosyal güvence)
• Seyahat masrafları ve harcırah• Donanım ve hizmetler• Sarf malzemeleri ve araç-gereç• Taşeron ödemeleri• Projeyle doğrudan bağlantılı diğer giderler
(çeviri, denetim vs.)• İdari giderleri karşılamak için yapılan
dolaylı giderler (doğrudan proje giderlerinin en fazla %7’si kadar)
Bü
tçe
PLANLAMA AŞAMASI 2UYGUN OLMAYAN GİDERLER:
• Borçlar ve olası kayıplar/borçlar için ayrılan kayıplar
• Faizler• Başka bir çerçevede finanse edilen
harcamalar• Arazi/arsa/bina alımları• Kur farkından doğan kayıplar• KDV de dahil olmak üzere proje sahibinin
ilgili kanun ve yönetmeliklerden doğan vergileri
• Proje hazırlık çalışmaları ve diğer hazırlık çalışmalarına ait giderler
Bü
tçe
PLANLAMA AŞAMASI 2B
ütç
e
PLANLAMA AŞAMASI 2Teknik Personel: Proje faaliyetlerinin yerine getirilmesinde temel personel (proje koordinatörü, proje asistanı yerli/ yabancı uzman vs.)
İdari Personel: Projenin uygulanmasında destek hizmetleri sağlayan persone (sekreter, muhasebeci vs.)
Harcırahlar: Finansman kuruluşu tarafından belirlenen üst limitleri aşmadan proje faaliyetleri kapsamında günlük olarak yapılan yol, yeme-içme ve konaklama ödemeleri
Proje kapsamındaki yurtiçi ve yurtdışı seyahat giderleri
Bü
tçe
PLANLAMA AŞAMASI 2
Ekipman ve Malzeme: Proje uygulaması sırasında kullanılacak ekipman, makine satın alım ve/ veya kiralama giderleri
Yerel Ofis/ Proje Giderleri: Proje uygulaması sırasında açılacak yerel ofis ile ilgili personel dışındaki giderler
Bü
tçe
PLANLAMA AŞAMASI 2
Diğer Giderler, Hizmetler: Proje uygulaması sırasında yapılacak yayınlar, araştırmalar, izleme ve değerlendirme, tercüme vs. gibi giderler
Diğer: Proje faaliyetlerinin hayata geçirilmesi ve proje amacına hizmet edecek, ilk 5 ana kalem dışında kalan giderler
Bü
tçe
PLANLAMA AŞAMASI 2
İdari Giderler: İlk 6 grupta yer İdari Giderler: İlk 6 grupta yer alan doğrudan proje giderlerinin alan doğrudan proje giderlerinin en fazla % 7’lik kısmını en fazla % 7’lik kısmını oluşturan giderler. Bu tutar, oluşturan giderler. Bu tutar, projeyi yürüten kuruluşun projeyi yürüten kuruluşun mevcut merkezlerinin mevcut merkezlerinin faaliyetlerinin belli bir kısmını faaliyetlerinin belli bir kısmını finanse etmek amacıyla bütçeye finanse etmek amacıyla bütçeye eklenmektedir. eklenmektedir.
Bü
tçe
PLANLAMA AŞAMASI 2B
ütç
e