proje döngüsü yönetimi (pdy) ve mantıksal Çerçeve yaklaşımı

73
Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı Öykü YALÇIN Proje Koordinatörü AB Akademi Temmuz, 2006

Upload: xylia

Post on 27-Jan-2016

61 views

Category:

Documents


6 download

DESCRIPTION

Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı. Öykü YALÇIN Proje Koordinatörü AB Akademi. Temmuz, 2006. Sunum Planı. Proje. Avrupa Birliği Mali Yardımları. Proje Döngüsü Yönetimi (PDY). Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı. PROJE. PROJE. PROJE. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

Öykü YALÇINProje Koordinatörü

AB Akademi

Temmuz, 2006

Page 2: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

Sunum Planı

Proje

Proje Döngüsü Yönetimi (PDY)

Avrupa Birliği Mali Yardımları

Page 3: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PROJE

Page 4: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PROJE

Page 5: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PROJE

Herhangi bir planın analiz edilebilen ve değerlendirilebilen en küçük bağımsız

birimleridir.

Mevcut alternatifler arasından seçilen, en uygun şekilde formüle edilmiş

planlamalardır.

Orta ve uzun vadede başarıyı hedefleyen stratejik planlardır .

Page 6: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PROJE

Belirli bir hedefe ulaşmak amacıyla zamanın ve kaynakların kullanımını

planlayan faaliyetler dizisi.

Belirli bir yerde, belirli bir süre içinde, belirli bir bütçe ile, net olarak

tanımlanan amaçların gerçekleştirilmesine yönelik faaliyetler

bütünü.

Önceden belirlenmiş spesifik amaçlara belirli bir zaman diliminde optimum bir şekilde ulaşmak üzere kaynakların nasıl ve ne şekilde kullanılacağını gösteren

planlamadır.

Page 7: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PROJENİN ÖZELLİKLERİ

• Bir ihtiyaçtan doğmalı ve bu ihtiyacı karşılamayı hedeflemelidir. Problemler hedeflere, hedefler faaliyetlere dönüştürülür.

• İlgili tarafları net bir şekilde belirlenmiş olmalıdır.– Projenin içinde bulunduğu çevre– Projede görev alanlar– Finansman kuruluşları– Ürünün/ hizmetin sunulduğu kitle– Kamu otoritesi

Page 8: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PROJENİN ÖZELLİKLERİ

• Proje mekanı belli olmalıdır.• Belirli bir zaman diliminde gerçekleşmelidir.• Hedeflere ulaşmak için yapılması gerekli her faaliyet

ve bu faaliyetlerin nasıl bir sıralama ile gerçekleştirileceğinin ayrıntıları belirlenmiş olmalıdır.

• Belirli kaynakları tüketmeli ve sonucunda belirli çıktıları sağlamalıdır.

• Unsurları anlamında tek ve özgün olmalıdır.• SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN nasıl sağlanacağı

açıklanmış olmalıdır.• Varsayımları net ve kabul edilebilir olmalıdır.

Page 9: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

Projenin kendi ayakları üzerinde durabilmesidir.

• Proje tamamlandıktan sonra proje hedeflerinin kendi yarattığı fonlarla varlığını sürdürmeleridir. Bunu sağlamak için projelerde;– Ulusal hedeflere paralellik sağlanmalı,– Hedefler projenin uygulanması aşamasında kaybedilmemeli,– Projenin uygulanmasındaki her aşamada denetim,

raporlama ve arşivlemeye önem verilmeli;– Projenin tarafları iyi analiz edilmeli, bilgilendirilmeli ve

sahiplenme sağlanmalıdır.

Page 10: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

AB Hibeleri

• Hibe sözleşmeleri ya AB’nin hedeflerinden birinin hayata geçirilmesi için ya da bir faaliyetin uygulamaya konulması veya bir kurumun işlemesinin sağlanması için yapılır.

• Hibeler bir programa eş-finansman sağlar.• Program bütçesi 2,000,000 Euro’dan

düşükse, hibe miktarı 100,000 Euro’dan az ise ya da doğası gereği program sadece ulusal başvuru sahiplerine açıksa, bu durumda teklif çağrısı yerel olarak yapılır.

• Tüm diğer durumlarda uluslararası teklif çağrısı gerekir.

Page 11: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

AB Hibeleri

• Hibe sözleşmeleri teklif çağrıları sonucunda seçilen kuruluşlarla imzalanır.

• İlke olarak, rekabete dayalı bir teklif verme süreci olmaksızın hiçbir projeye destek sağlanmaz.

• Avrupa Komisyonu ile Türkiye Hükümeti arasında kararlaştırılan programlar kapsamındaki teklif çağrıları, kamuya açık olarak yapılır.

• Teklif çağrısında, finansmandan faydalanabilecek kurum ve kuruluşlar (Sivil Toplum Kuruluşları, KOBİ’ler, yerel makamlar vs.), başvuru yeri ve son başvuru tarihi, başvuruyu hazırlamak için gereken belgeler (formlar, diğer ilgili belgeler, örneğin iş planı, tüzük vs.) belirtilir.

Page 12: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

AB Hibeleri

• Sunulan projeler, teklif çağrısıyla birlikte yayımlanan kriterlere uygun olarak değerlendirilir.– Örneğin, kurumun ilgili alandaki

deneyimi, projenin hedef sektörle olan bağlantısı, projenin desteklenmeye değer olup olmadığı vs.

• Bundan sonra en iyi projeler seçilir, kamuya duyurulur ve finansman anlaşmaları imzalanır.

• KOBİ’ler ve Sivil Toplum Kuruluşları özellikle bu tür destekler kapsamında finanse edilmek üzere yenilikçi projeler ortaya koyabilirler.

Page 13: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PROJE DÖNGÜSÜYÖNETİMİ (PDY)

Bir proje fikrinin ortaya çıkmasından projenin tamamlanmasına kadar geçen

süre içindeki tüm aşamalar.

Mantıksal çerçeve yaklaşımına dayanan proje ve programların hazırlanması,

uygulanması ve değerlendirilmesinde kullanılan bir yöntem.

Page 14: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PROJE DÖNGÜSÜ

Proje Fikrinin

Belirlenmesi

Proje Fikrinin Analiz

Edilmesi

Projenin Planlanması

Projenin Finansmanı

Projenin Uygulanması

Projenin İzleme ve

Değerlendirmesi

Page 15: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PROJE DÖNGÜSÜ

Proje Fikrinin Belirlenmesi

Proje Fikrinin Analiz Edilmesi

Projenin Planlanması

Projenin Finansmanı

Projenin Uygulanması

Projenin İzleme ve Değerlendirmesi

Projeye ilişkin fikirlerin ortaya konması ve

tasarlanması

Projenin teknik açıdan detaylı olarak tasarlanması

Projenin tutarlılığının, bütünselliğinin ve

işlevselliğinin değerlendirilmesi ve teklifin

yazılması ve bütçenin planlanmasıFinansman sağlayacak kurum/

kuruluşlar tarafından projenin değerlendirilmesi ve

finanasmanın sağlanması

Proje teklifinde öngörülen faaliyetlerin hayata geçirilmesi

Projenin uygulanması sırasında ve proje bitiminde elde edilen

sonuçların değerlendirilmesi

Page 16: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

Mantıksal ÇerçeveYaklaşımı

• 1960’ların sonunda ABD Uluslar arası Kalkınma Ajansı’nın proje planlama ve değerlendirme sistemini desteklemek için geliştirilmiştir.

• Birçok çok taraflı veya ikili kalkınma ajansları tarafından proje planlama ve yönetme aracı olarak kullanılmaktadır.

• Avrupa Komisyonu 1993’den beri bu yaklaşımı proje döngüsü yönetim sisteminin bir parçası olarak kullanmaktadır.

Page 17: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

Mantıksal ÇerçeveYaklaşımı

• Zaman içinde çeşitli kurumlar bu yaklaşımın formatında ve araçlarında değişiklikler yapmışlar ancak yaklaşımın temel analitik ilkeleri aynı kalmıştır.

• Mantıksal çerçeve yaklaşımı ilkelerinin bilinmesi Avrupa Komisyonu fonlarından yararlanmada ve projelerin tasarlanmasında önemli bir paya sahiptir.

Page 18: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

Mantıksal ÇerçeveYaklaşımı

• Proje planlama ve yönetmede destek olmak üzere kullanılan analitik bir süreç ve araçlar dizisidir.

• Düşünmeye yardımcı bir araç olarak düşünülmelidir.

• Bilginin analiz edilmesi ve yapısal olarak düzenlenmesine olanak sağlar.

Page 19: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

Mantıksal ÇerçeveYaklaşımı

Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı= analitik bir SÜREÇ

Mantıksal Çerçeve Tablosu (Matrisi)= analitik sürecin ÜRÜNÜ

Page 20: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PROJE GELİŞTİRMEANALİZ AŞAMASI PLANLAMA

AŞAMASI

So

run

A

nal

izi

Hed

ef

An

aliz

iS

trat

eji

An

aliz

i

Man

tıks

al Ç

erçe

veF

aaliy

et P

lan

lam

ası v

e B

ütç

e

Ana, ara ve kök sorunların belirlenmesi ve aralarında neden-sonuç ilişkisinin kurulması

Belirlenen sorunlardan hareket ederek hedeflerin belirlenmesi ve aralarında araç-amaç ilişkisinin kurulması

Hedeflerin gerçekleştirilmesi için olası stratejilerin belirlenmesi

Pay

daş

A

nal

izi

Projenin uygulanmasından olumlu ya da olumsuz veya doğrudan ya da dolaylı olarak etkilenecek grupların belirlenmesi

Proje yapısının tanımlandığı, içsel mantığının test edildiği, hedeflerin ölçülebilir terimlerle tanımlandığı tablonun oluşturulması

Faaliyetlerin sırasının, birbirleriyle olan bağlarının, zamanlamalarının ve sürelerinin belirlenerek planlanması

Faaliyet planından hareket ederek olası giderlerin belirlenerek bütçenin hazırlanması

Page 21: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

ANALİZ AŞAMASI 1S

oru

n A

nal

izi

Tanım:

Varolan bir durumun olumsuz yönlerini belirler ve belirlenen sorunlar arasındaki “neden-sonuç” ilişkisini kurar.

Amaç:

Paydaşların öncelik verdiği ve aşmak istediği gerçek dar boğazların belirlenmesi.

Page 22: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

ANALİZ AŞAMASI 1S

oru

n A

nal

izi

Sorun Ağacının Oluşturulması Adımları:1. Paydaşların önceliği olan sorunlar konusunda beyin

fırtınası yapılması

2. Belirlenen sorunlardan bir başlangıç sorunu seçilmesi

3. Başlangıç sorunuyla ilgili olan sorunların aranması

4. Neden-sonuç hiyerarşisinin oluşturulmaya başlanması

a. Başlangıç sorununa doğrudan etki eden sorunlar aşağıya yazılır

b. Başlangıç sorunun doğrudan etkisi olan sorunlar yukarı yazılır

5. Tüm diğer sorunlar aynı şekilde yerleştirilmesi. Eğer iki ya da daha fazla neden birleşerek bir sonuç doğuruyorsa aynı seviyeye yerleştirilir.

6. Sorunların neden-sonuç oklarıyla birleştirilmesi

7. Şeklin gözden geçirilmesi ve geçerlilik ve tamamlanmışlığının onaylanması

Page 23: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

ANALİZ AŞAMASI 1S

oru

n A

nal

izi

Tamamlanan sorun ağacı varolan olumsuz durumun özet bir resmini çizer.

Birçok açıdan sorun analizi, proje tasarının en kritik aşamasıdır ve takip eden diğer analizlere de yön verir.

Page 24: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı
Page 25: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

ANALİZ AŞAMASI 2P

ayd

aş A

nal

izi

Tanım:

Bir projenin başarılı veya başarısız olmasından bir şekilde etkilenecek tüm bireyler, insan grupları, kurumlar veya firmalar “Paydaşlar” olarak tanımlanır.

Amaç:

Paydaş analizin arkasında yatan varsayım farklı grupların farklı endişeleri, kapasiteleri ve ilgileri olduğu ve bunların açıkça anlaşılması ve problemin belirlenmesi, hedefin konulması ve stratejinin seçilmesi sürecinde göz önünde bulundurulması gerektiğidir.

Page 26: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

ANALİZ AŞAMASI 2P

ayd

aş A

nal

izi

Temel Adımlar:

1.Hedeflenecek genel gelişim sorununu veya fırsatını belirle

2.Olası projede belirgin çıkarı olan tüm grupları belirle

3.Bu grupların görece rollerini, farklı çıkarlarını, katılım sağlamadaki görece güç ve kapasitelerini araştır

4.Paydaşlar arasındaki ilişkilerde işbirliğinin veya karşıtlığın derecesini belirle

5.Analizin bulgularını yorumla ve gerekli bilgiyi proje tasarına dahil et

Page 27: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

ANALİZ AŞAMASI 2P

ayd

aş A

nal

izi

Böylece paydaş analizi;

• Öncelikli grupların ihtiyaç ve hedeflerini karşılamaya uygun kaynakların hedeflenmesi,

• Paydaşların projeyi sahiplenmesi ve katılımını sağlamaya uygun yönetim ve koordinasyon düzenlemelerinin yapılması ve

• Proje tadarında paydaşların çatışan çıkarlarının göz önünde bulundurulmasında

yardımcı olur.

Page 28: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

ANALİZ AŞAMASI 2P

ayd

aş A

nal

izi

Terminoloji:

1.Paydaşlar: Projenin doğrudan veya dolaylı, olumlu ya da olumsuz olarak etkilediği ya da etkilendiği bireyler veya kurumlar

2.Yararlanıcılar: Projenin uygulanmasından bir şekilde yarar sağlayanlar

a. Hedef grup(lar): Projenin amacı seviyesinde projeden olumlu yönde etkilenecek grup veya oluşumlar

b.Nihai yararlanıcılar: Toplum veya sektör seviyesinde, uzun vadede projeden yarar sağlayacak olanlar

3.Proje ortakları: Projeyi uygulayanlar

Page 29: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

ANALİZ AŞAMASI 3H

edef

An

aliz

i

Tanım:

1.Belirlenen sorunlar aşıldığında gelecekte oluşacak durumu tanımlayan,

2.Hedefler hiyerarşisini doğrulayan ve

3.Araç- amaç ilişkilerini şekille gösteren

yöntemsel bir yaklaşımdır.

Sorun ağacındaki olumsuz durumlar olumlu edinimler olarak ifadelendirilir ve çözümlere dönüştürülür.

Olumlu edinimler aslında hedeflerdir ve araç-amaç hiyerarşisi gösteren hedefler ağacıyla temsil edilir.

Page 30: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

ANALİZ AŞAMASI 3H

edef

An

aliz

i

Temel Adımlar:

1.Sorun analizindeki tüm olumsuz durumları istenen ve gerçekçi olarak ulaşılabilen olumlu durumlar olarak yeniden formüle edin

2.Hiyerarşinin geçerliliği ve tamamlılığından emin olmak için araç-amaç ilişkilerini kontrol edin

3.Gerekirse;

a. Cümleleri yeniden düzenleyin

b.Bir üstteki hedefin elde edilmesinde gerekli ise yeni hedefler ekleyin

c. Önemsiz veya uygun olmayan hedefleri silin

Page 31: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

ANALİZ AŞAMASI 3H

edef

An

aliz

i

Tamamlanan hedef ağacı gelecekte gerçekleşmesi istenen durumun özet bir resmini çizer.

Hedef ağacının en temel gücü, potansiyel proje hedeflerinin analizini açıkça belirlenmiş öncelikli sorunlara dayandırmasıdır.

Page 32: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı
Page 33: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

ANALİZ AŞAMASI 4S

trat

eji A

nal

izi

Sorulacak Sorular:

• Belirlenen tüm sorunlar veya hedeflere mi yönlenmeli yoksa birkaçı seçilmeli mi?

• Üzerinde faaliyet gerçekleştirilebilecek olumlu fırsatlar nelerdir?

• Yararların sürdürülebilirliğini sağlayacak ve istenen sonuçlara taşıyacak müdahale birleşimi nedir?

• Projenin yerel sahiplenilmesi en iyi şekilde nasıl desteklenir?

• Olası farklı müdahalelerin uygulanmalarındaki sermaye ve maliyetler nelerdir?

• Hangisi en maliyet etkin seçenek?

• Hedeflenen grupların ihtiyaçlarını en olumlu şekilde etkileyecek strateji hangisi?

• Olası olumsuz etkiler nasıl bertaraf edilir?

Page 34: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

ANALİZ AŞAMASI 4S

trat

eji A

nal

izi

Tanım:

• Bu aşama, birçok açıdan, en zorlayıcı aşamadır.

• Çok sayıda bilginin sentezlenmesi ve sonrasında da en iyi uygulama stratejisinin belirlenmesini içerir.

• Pratikte farklı paydaş çıkarlarını, politik talepleri ve kaynak olup olmaması gibi pratikteki kısıtları dengeleyecek şekilde bir dizi uzlaşma yapılması gerekir.

• Eğer farklı müdahale seçeneklerinin değerlendirilmesinde üzerinde anlaşılan bir dizi ölçüt varsa strateji analizi kolaylaşır.

Page 35: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

ANALİZ AŞAMASI 4S

trat

eji A

nal

izi

Strateji Seçiminde Temel Ölçütler:

• Kaynakların uygunluğu ve yeterliliği

• Varolan kapasite

• Politik esneklik

• Etkinlik

• Sosyal kabul görme

• Eşitsizliklerin azaltılması

• Aynı konuda yürütülen başka projelerle tamamlayıcılık

• Aciliyet

Page 36: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı
Page 37: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 1M

antı

ksal

Çer

çeve

Paydaş, sorun, hedef ve strateji analizlerinin sonuçları mantıksal çerçevenin hazırlanmasına temel oluşturur.

Tanım:

Mantıksal Çerçeve Tablosu/Matrisi (MÇM) dört kolon ve dört sıradan oluşan, proje planının temel öğelerini özetleyen bir tablodur.

Kaynak gereklilikleri (girdi) ve maliyetlerin (bütçe) belirlenmesinde temel oluşturur.

Page 38: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 1M

antı

ksal

Çer

çeve

Temel Öğeler:

•Projenin hedefler hiyerarşisi (Proje Tanımı veya Müdahale Mantığı)

•Projenin başarısına etki edebilecek temel dışsal etmenler (Varsayımlar)

•Projenin başarımlarının nasıl izleneceği ve değerlendirileceği (Göstergeler ve Doğrulama Kaynakları)

Page 39: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

MANTIKSAL ÇERÇEVEMATRİSİ

Objektif Olarak Doğrulanabilir Göstergeler

Doğrulama Kaynakları

Dışsal Koşullar/ Varsayımlar

GENEL HEDEF: Projenin çözümlenmesine katkıda bulunacağı uzun dönemli ana hedef

Müdahale Mantığı-Projenin Kapsamı

Göstergeleri değerlendirme sırasında kullanılacak kaynaklar

ARAÇLAR/ GİRDİLER: Faaliyetlerin gerçekleşmesi için gerekli olan teknik ve insan kaynağının nicelik ve zaman açısından tanımlanması (Zorunlu Değil)

Sonuçlara ulaşılmasını sağlayacak çıktıların nicelik, nitelik ve zamanlama açısından tanımlanmasını sağlayan ölçütler

Proje amacının gerçekleşip gerçekleşmediğini ölçmek için kullanılan nicel ve nitel değerler

FAALİYETLER: Projenin amacına ulaşmasını sağlayacak ölçülebilir sonuçları elde etmek için planlanmış tüm işler

SONUÇLAR/ ÇIKTILAR: Projenin amacının gerçekleşmesinde katkıda bulunacak ara hedeflerin elde edilmesi için faaliyetlerin yürütülmesi sonucunda elde edilecek ölçülebilir sonuçlar

PROJE AMACI: Proje ile edinilen kazanç, proje alanı veya hedef grubu üzerindeki etki ya da değişiklik

Proje amacının genel hedefe katkıda bulunması için gerekli olan dışsal etmenler

Göstergeleri değerlendirme sırasında kullanılacak kaynaklar

Genel hedefin gerçekleşip gerçekleşmediğini ölçmede kullanılan nicel değerler

Planlanmış faaliyetlerin ulaşması gereken sonuçları üretebilmesi için gerekli olan dışsal etmenler

MALİYET/ BÜTÇE

(Zorunlu değil)

Projenin kontrolü altında üretilen çıktıların proje amacına katkıda bulunulabilmesi için gerek duyulan dışsal etmenler

Göstergeleri değerlendirme sırasında kullanılacak kaynaklar

ÖN KOŞULLAR

Page 40: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

MANTIKSAL ÇERÇEVE MATRİSİNİN TAMAMLANMA SIRASI

Proje Tanımı Göstergeler Doğrulama Kaynakları Varsayımlar

Genel HedefAmaç

Sonuçlar

Faaliyetler

Page 41: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 1P

roje

Tan

ımı /

dah

ale

Man

tığ

ıEğer- O zaman Nedenselliği:

• MÇM’nin ilk kolonu “araç-amaç” mantığını özetler.

•Hedef ağacı veya hiyerarşisi aşağıdan yukarı okunduğunda şöyle ifade edilebilir:EĞER uygun girdiler/ kaynaklar sağlanırsa, O

ZAMAN faaliyetler yapılabilir;

EĞER faaliyetler yapılırsa, O ZAMAN sonuçlar elde edilir;

EĞER sonuçlar elde edilirse, O ZAMAN amaca ulaşılır; ve

EĞER amaca ulaşılırsa, O ZAMAN bunun genel hedefe katkı sağlaması gerekir.DİKEY MANTIK

Page 42: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

HEDEFLER HİYERARŞİSİ

GENEL / ANA HEDEF

PROJE AMACI

FAALİYETLER

SONUÇLAR

•Projenin yönünü belirleyen en üst seviyedeki uzun dönemli hedeftir.

•Projeler genellikle ana hedefe ulaşamazlar; ancak ulaşılmasına katkıda bulunurlar.

•Ana hedef soyut, gerçekleşmesi istenilen, ideal veya hayaldir.

•Ana hedefin projenin kurulumunda yer alması, projenin yönünü, nasıl bir soruna çözüm arayışı içinde olduğunu ve çözümün hangi parçasını üstendiğini ortaya koymakta yarar sağlar.

Page 43: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

HEDEFLER HİYERARŞİSİ

PROJE AMACI

GENEL / ANA HEDEF

FAALİYETLER

SONUÇLAR

•Ana hedefe göre çok daha iyi, net tanımlanmış ve ulaşılabilir bir hedef olmalıdır.

•S : Specific (BELİRGİN)

M : Measurable (ÖLÇÜLEBİLİR)

A : Achievable (ULAŞILABİLİR)

R : Realistic (GERÇEKÇİ)

T : Time-related (ZAMANI BELLİ)

Page 44: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

HEDEFLER HİYERARŞİSİ

SONUÇLAR

PROJE AMACI

FAALİYETLER

GENEL / ANA HEDEF

•Proje süresi içinde ulaşılabilecek kısa vadeli hedeflerdir.

•Ölçülebilir, gerçekçi, belirgin ve zamanı belli faaliyetlerin gerçekleştirilmesi gerekir.

•Planlanan faaliyetlerin gerçekleştirilmesi sonucunda elde edilen çıktılardır.

•Her projenin çok sayıda sonucu vardır.

•Sonuçların toplamı projeyi hedefine götürür.

Page 45: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

HEDEFLER HİYERARŞİSİ

FAALİYETLER

PROJE AMACI

GENEL / ANA HEDEF

SONUÇLAR

•Projenin belirlediği herbir sonuca ulaşması için yapılması gereken işlerdir.

Page 46: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 1

Tanım:Projenin başarısını etkileme potansiyeli olan ancak proje yürütücülerinin doğrudan etki alanının dışında kalan etmenlerdir.

Sorulacak Soru:Hangi dışsal etmenler projenin kontrolü dışındadır ve projenin

uygulanmasını, projenin yararlarının uzun vadedeki sürdürülebilirliğini

etkiler?

Var

sayı

mla

r

Page 47: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 1Dikey Mantık:

Hedefler hiyerarşisi ve varsayımlar arasında kurulur.

Var

sayı

mla

r Genel Hedef

Amaç

Sonuçlar

Faaliyetler

Varsayımlar

Varsayımlar

Varsayımlar

Girdiler Ön koşullar- Faaliyetler başlamadan önce oluşması

gereken durumlar

Örnek: Eğer faaliyetler yapılır VE varsayımlar gerçekleşirse, o

zaman sonuçlar elde edilebilir.

Page 48: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 1

Tanım:Projenin başarısını etkileme potansiyeli olan ancak proje yürütücülerinin doğrudan etki alanının dışında kalan etmenlerdir.

Sorulacak Soru:Hangi dışsal etmenler projenin kontrolü dışındadır ve projenin

uygulanmasını, projenin yararlarının uzun vadedeki sürdürülebilirliğini

etkiler?

Var

sayı

mla

r

Page 49: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 1

Proje yapılabilir değil!!

Faaliyetler ve sonuçlar ekleyerek ve gerekirse proje amacını tekrar

formüle ederek projeyi yeniden tasarla!!

Varsayım Önemli mi?

Evet Hayır

Mantıksal çerçeveye dahil etme!!

Gerçekleşme olasılığı nedir?

Mantıksal çerçeveye dahil etme!!

Varsayım olarak mantıksal çerçeveye dahil

et!!Dışsal etmeni etkileyecek

şekilde proje yeniden tasarlanabilir mi?

İhtimal dışı

Orta düzeyde

Kesine yakın

EvetHayır

Var

sayı

mla

r

Page 50: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 1

Tanım:Hedeflerin başarılmasının ölçülmesi ve raporlanması için kullanılan parametreler (göstergeler) ile bu parametrelerin doğrulanmasında kullanılacak kaynaklar (doğrulama kaynakları)

Göstergeler ve doğrulama kaynakları analiz edilirken matris boyunca yol izlendiği için burada “Yatay Mantık” izlenmektedir.

ster

gel

er v

e D

rula

ma

Kay

nak

ları

Page 51: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 1

• Projenin hedeflerini ölçülebilir (niceliksel, niteliksel, zamansal) şekilde tanımlarlar.

• Hedeflerin ulaşılabilirliğini kontrol eder ve projenin izleme ve değerlendirme sistemine temel oluştururlar.

Sorulacak Soru:Planlananın gerçekleşip

gerçekleşmediğini nasıl bileceğiz?Başarıyı nasıl doğrulayacağız?

Nes

nel

Ola

rak

Do

ğru

lan

abili

r G

öst

erg

eler

Page 52: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 1

• Göstergeler tutarlı bir şekilde ve kabul edilebilir bir şekilde ölçülebilir olmalıdır.– Nitelik– Nicelik– Hedef grup– Zaman ve– Mekan açısından tanımlanmış

olmalıdırlar.

Nes

nel

Ola

rak

Do

ğru

lan

abili

r G

öst

erg

eler

Page 53: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 1

• S : Ölçülmesi istenen şeyi ölçen (SPECIFIC)

• M : Ölçüme olanak sağlayan (MEASURABLE)

• A : Tüm tarafların üzerinde anlaştığı (AGREED UPON)

• R : Bilginin kullanım ihtiyacına uygun (RELEVANT)

• T : Süreli ve maliyet etkin(TIME BOUND & COST EFFECTIVE)N

esn

el O

lara

k D

rula

nab

ilir

ster

gel

er

Page 54: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 1

• Hedefler hiyerarşisi ve göstergeler arasında yatay mantık vardır:

Nes

nel

Ola

rak

Do

ğru

lan

abili

r G

öst

erg

eler

Hedefler Hiyerarşisi Göstergeler Terminolojisi

Genel Hedef

Amaç

Faaliyet Çıktı Göstergeleri

Sonuç Göstergeleri

Etki Göstergeleri

Page 55: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 1

• Göstergelerle aynı anda göz önünde bulundurulmalı ve belirlenmelidirler.

• Böylece, göstergelerin uygun bir zaman, para ve çaba sonucu gerçekçi bir şekilde ölçülüp ölçülemediği test edilebilir.

• Nasıl, kim ve ne zaman/ hangi sıklıkta sorularını cevaplamalıdır.D

rula

ma

Kay

nak

ları

Page 56: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 1• Nasıl: Bilgi nasıl toplanacak (örn.

idari kayıtlar, özel çalışmalar, örneklem anketleri, gözlem vs.) ve/veya mevcut belge kaynaklar (örn. İlerleme raporları, proje hesapları, resmi istatistikler vs.

• Kim: Bilgiyi kim toplayacak? (örn. Saha elamanları, sözleşmeli anketör ekipleri, proje yönetim ekibi vs.)

• Ne zaman/Hangi aralıkla: Bilgi ne zaman ve hangi aralıklarla sağlanacak? (örn. Aylık, üç aylık, yıllık vs.)

Do

ğru

lam

a K

ayn

akla

Page 57: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı
Page 58: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

• Mantıksal çerçeve tablosu oluşturulma aşamasından sonra detaylı bir faaliyet planı ve bütçe hazırlamak gerekecektir.

• Faaliyet planı ve bütçe proje teklifinin hazırlanmasında temel bir rol oynamaktadır.

PLANLAMA AŞAMASI 1

Page 59: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 2

550017504250 750 40011003100

Bütçe

550017504250 750 40011003100

Bütçe

MaaşlarYolluklarAraç Gid.OficeTel/FaxTohumGübre

5000 55001250 17503750 4250

750 750400 400850 1100

2300 3100

Bütçe

Faaliyet PLanıFaaliyet PLanı

Faaliyet Planı

Faaliyet Planı ve Bütçe

Mantıksal Çerçeve

Page 60: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 2

Tanım:Proje faaliyetlerinin analiz edildiği ve grafiksel olarak gösterildiği şekildir.

• Faaliyetlerin mantıksal dizinini, beklenen süresini, faaliyet arasındaki olası bağlılıkları belirlemeye yardımcı olur.

• Yönetim sorumluluğunun dağıtılmasına temel sağlar.

• Proje sonuçlarının elde edilmesiyle açıkça ilişkili olmalıdır.

Faa

liyet

Pla

Page 61: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

FAALİYET PLANIHAZIRLAMA AŞAMALARI

ANA FAALİYETLERİN LİSTELENMESİ

FAALİYETLERİN DETAYLANDIRILMASI

FAALİYETLER ARASI İLİŞKİLERİN

BELİRLENMESİ

FAALİYETLERİN ZAMANLAMA ve

SÜRELERİNİN BELİRLENMESİ

GEREKLİ UZMANLIK ve BECERİLERİN TANIMLANMASI

İŞLERİN KİŞİLERE DAĞITIMI

Mantıksal çerçeve tablosundaki faaliyetler temel alınarak faaliyetler listelenir.

Faaliyetler kaynak ve içerik açısından detaylandırılır.

Faaliyetlerin birbirleriyle olan ilişkileri belirlenir. Bir faaliyetin hangi faaliyeti izleyeceği, hangi faaliyetten önce gerçekleştirileceği belirlenir.

Faaliyetlerin zamanlama ve süreleri belirlenir. Doğru zamanlama ve yeterli sürenin belirlenmesi önemlidir.

Faaliyetlerin hayata geçirilmesi için gereken uzmanlıklar belirlenir. Mevcut insan kaynağı değerlendirilir; eksiklikler varsa tamamlanır.

Faaliyetlerin uygulanması sırasında kimin hangi işi yapacağı belirlenir. İş dağıtımında kişilerin yetenek, deneyim ve kapasiteleri göz önünde bulundurulur.

Page 62: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 2F

aaliy

et P

lan

ı

Faaliyet PlanıSonuçlar ve Faaliyetler Sorumluluk

Sonuç 1

FaaliyetlerFaaliyet 1.1.1

Faaliyet 1.1.2

Faaliyet 1.1.3

Vs…..

Yıl 1 Yıl 2 Yıl 3

Page 63: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 2

• Proje maliyetinin ve finansman kaynaklarının belirlenmesinde kolaylık sağlar.

• Belirlenen ve planlanan kaynakların harekete geçirilmesine dayanak oluşturur.

tçe

Page 64: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 2GENEL ESASLAR:

• Bütçe, proje teklifinin sunulacağı makamın belirlediği para biriminde hazırlanmalıdır.

• Bütçenin geçerlilik süresi projenin süresi ile sınırlıdır.

• Bütçedeki her bir kalem yapılacak faaliyetlerle ilgili olmalıdır.

• Bütçedeki toplam tutar sadece talep edilen hibe miktarını değil, proje için gerekli bütçe miktarını göstermelidir.

• Bütçenin yıllara dağılımı, faaliyet planı ile tutarlı olmalıdır.

• Bütçedeki tüm miktarlar gerçek piyasa koşullarını yansıtmalı ve hibenin alınacağı makamca uygun görülen giderler tanımına uymalıdır.

• Bütçede belirtilen her gider kalemi belgelendirilecektir.

tçe

Page 65: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 2UYGUN GİDERLER:

• Piyasa koşullarına uygun personel giderleri (maaş + sosyal güvence)

• Seyahat masrafları ve harcırah• Donanım ve hizmetler• Sarf malzemeleri ve araç-gereç• Taşeron ödemeleri• Projeyle doğrudan bağlantılı diğer giderler

(çeviri, denetim vs.)• İdari giderleri karşılamak için yapılan

dolaylı giderler (doğrudan proje giderlerinin en fazla %7’si kadar)

tçe

Page 66: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 2UYGUN OLMAYAN GİDERLER:

• Borçlar ve olası kayıplar/borçlar için ayrılan kayıplar

• Faizler• Başka bir çerçevede finanse edilen

harcamalar• Arazi/arsa/bina alımları• Kur farkından doğan kayıplar• KDV de dahil olmak üzere proje sahibinin

ilgili kanun ve yönetmeliklerden doğan vergileri

• Proje hazırlık çalışmaları ve diğer hazırlık çalışmalarına ait giderler

tçe

Page 67: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 2B

ütç

e

Page 68: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 2Teknik Personel: Proje faaliyetlerinin yerine getirilmesinde temel personel (proje koordinatörü, proje asistanı yerli/ yabancı uzman vs.)

İdari Personel: Projenin uygulanmasında destek hizmetleri sağlayan persone (sekreter, muhasebeci vs.)

Harcırahlar: Finansman kuruluşu tarafından belirlenen üst limitleri aşmadan proje faaliyetleri kapsamında günlük olarak yapılan yol, yeme-içme ve konaklama ödemeleri

Proje kapsamındaki yurtiçi ve yurtdışı seyahat giderleri

tçe

Page 69: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 2

Ekipman ve Malzeme: Proje uygulaması sırasında kullanılacak ekipman, makine satın alım ve/ veya kiralama giderleri

Yerel Ofis/ Proje Giderleri: Proje uygulaması sırasında açılacak yerel ofis ile ilgili personel dışındaki giderler

tçe

Page 70: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 2

Diğer Giderler, Hizmetler: Proje uygulaması sırasında yapılacak yayınlar, araştırmalar, izleme ve değerlendirme, tercüme vs. gibi giderler

Diğer: Proje faaliyetlerinin hayata geçirilmesi ve proje amacına hizmet edecek, ilk 5 ana kalem dışında kalan giderler

tçe

Page 71: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 2

İdari Giderler: İlk 6 grupta yer İdari Giderler: İlk 6 grupta yer alan doğrudan proje giderlerinin alan doğrudan proje giderlerinin en fazla % 7’lik kısmını en fazla % 7’lik kısmını oluşturan giderler. Bu tutar, oluşturan giderler. Bu tutar, projeyi yürüten kuruluşun projeyi yürüten kuruluşun mevcut merkezlerinin mevcut merkezlerinin faaliyetlerinin belli bir kısmını faaliyetlerinin belli bir kısmını finanse etmek amacıyla bütçeye finanse etmek amacıyla bütçeye eklenmektedir. eklenmektedir.

tçe

Page 72: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

PLANLAMA AŞAMASI 2B

ütç

e

Page 73: Proje Döngüsü Yönetimi (PDY) ve Mantıksal Çerçeve Yaklaşımı

İLETİŞİM

AB AKADEMİAnkara

0 312 438 98 41

Öykü Yalçı[email protected]

Erkan [email protected]