promet. - Општина Илинден · pdf filetavanskata konstrukcija e proektirana kako...
TRANSCRIPT
Barawe za dobivawe dozvola za usoglasuvawe so
operativen plan za instalacijata koja vr{i aktivnost od
Prilog 2 od Uredbata
Integrirano spre~uvawe i kontrola na zagaduvaweto
Instalacija: @IVINARSKA FARMA "BILJANA PROMET"
s.Kadino, Ilinden
Јули, 2013
2
Vrz osnova na to~ka 17 od ~len 5, stav (1) i (2) od ~len 95 i stav (1) od ~len 134 od Zakonot za `ivotna sredina (Sl. Vesnik na RM 53/2005,81/2005 i 24/2007), @ivinarskata farma " Biljana Promet" , DOO kako postoe~ka instalacija izgotvi Barawe za dobivawe dozvola za usoglasuvawe so operativen plan. Soglasno Zakonot, `ivinarskite farmi se instalacii koi treba da rabotat pod ISKZ (Integrirano Spre~uvawe i Kontrola na Zagaduvaweto) re`imot. Spored Uredbata za opredeluvawe na instalaciite za koi se izdava integrirana ekolo{ka dozvola, odnosno dozvola za usoglasuvawe so operativen plan i vremenskiot raspored za podnesuvawe barawe za dozvola za usoglasuvawe so operativen plan (Sl. V. RM Br. 89/2005), tie spa|aat vo grupata 6.6, Instalacii za intenzivno `ivinarstvo ili za sviwarstvo so kapacitet od: (a) 5000 do 40.000 mesta za `ivina, Prilog 2, {to pretstavuva barawe za dobivawe na B dozvola za usoglasuvawe so operativen plan.
Izgotvil: Qupka Gligorova, dipl. ing. po za{tita na `ivotnata sredina,
ISKZ ekspert
3
BARAWE ZA DOZVOLA ZA USOGLASUVAWE SO OPERATIVEN PLAN
SODR@INA
I OP[TI INFORMACII .......................................................................... 4 II OPIS NA TEHNI^KITE AKTIVNOSTI ............................................... 5 III UPRAVUVAWE I KONTROLA ............................................................. 22 IV SUROVINI I POMO[NI MATERIJALI I ENERGII
UPOTREBENI ILI PROIZVEDENI VO INSTALACIJATA .......... 23 V CVRST I TE^EN OTPAD ...................................................................... 30 VI EMISII VO ATMOSFERATA ............................................................. 32 VII EMISII VO POVR[INSKI VODI I KANALIZACIJA .................. 34 VIII EMISII VO PO^VA ............................................................................. 36 IX ZEMJODELSKI I FARMERSKI AKTIVNOSTI ................................ 37 X BU^AVA, VIBRACII I NEJONIZIRA^KO ZRA^EWE .................... 40 XI TO^KI NA MONITORING NA EMISII I ZEMAWE PRIMEROCI . 41 XII OPERATIVEN PLAN ............................................................................. 42 XIII SPRE^UVAWE HAVARII I REAGIRAWE VO ITNI SLU^AI ....... 44 XIV REMEDIJACIJA, PRESTANOK SO RABOTA, POVTORNO
ZAPO^NUVAWE SO RABOTA I GRI@A PO PRESTANOK NA AKTIVNOSTITE ................................................................................... 48
XV REZIME BEZ TEHNI^KI DETALI ...................................................... 48 XVI IZJAVA.......... . ....................................................................................... 56
4
I OP[ TI INFORMACII Ime na kompanijata1 BILJANA - PROMET eksport - import DOO Praven status Dru{tvo za proizvodstvo, trgovija i uslugi Sopstvenost na kompanijata
Privatna
Sopstvenost na zemji{teto
Privatna
Adresa na lokacijata (i po{tenska adresa, dokolku e razli~na od pogore spomenatata)
s. Kadino Op{tina Ilinden Skopje
Broj na vraboteni 2
Ovlasten pretstavnik Biljana Vanevska Kategorija na industriski aktivnosti koi se predmet na baraweto2
6. Drugi dejnosti 6.6 Instalacii za intenzivno `ivinarstvo ili za sviwarstvo so kapacitet od: (a) 5000 do 40 000 mesta za `ivina
Proektiran kapacitet
9 000
I.1 Vid na baraweto3 Obele`ete go soodvetniot del
Nova instalacija Postoe~ka instalacija X Zna~itelna izmena na postoe~ka instalacija
Prestanok so rabota
I.2 Organ nadle`en za izdavawe na B-Integrirana ekolo{ka dozvola
1 Kako {to e registrirano vo sudot, va`e~ka na denot na aplikacijata 2 Da se vneseat {ifrite na aktivnostite vo instalacijata spored Aneks 1 od ISKZ uredbata (Sl. Vesnik 89/05 od 21 Oktomvri 2005). Dokolku instalacijata vklu~uva pove}e aktivnosti koi se predmet na ISKZ, treba da se ozna~i{ifrata za sekoja aktivnost. [ ifrite treba da bidat jasno odeleni edna od druga. 3 Ova barawe ne se odnesuva na transfer na dozvolata vo slu~aj na proda`ba na instalacijata
5
Ime na edinicata na lokalna samouprava
Op{tina Ilinden
Adresa
Telefon
ODGOVOR
Копија од судска регистрација, катастерски план и поседовни листови се дадени во Прилог 1.
II OPIS NA TEHNI^KITE AKTIVNOSTI Opi{ete ja postrojkata, metodite, procesite, pomo{nite procesi, sistemite za namaluvaweto i tretman na zagaduavweto i iskoristuvawe na otpadot, postapkite za rabota na postrojkata, vklu~uvaj}i i kopii od planovi, crte`i ili mapi, (terenski planovi i mapi na lokacijata, dijagrami na postapkite za rabota).
ODGOVOR
VOVED BILJANA - PROMET eksport - import DOOEL e firma koja e osnovana kon krajot na 2002 godina kako Dru{tvo za proizvodstvo, trgovija i uslugi. Spored prete`nata dejnost se raspredeluva vo Druga trgovija na malo so hrana vo specijalizirani prodavnici (Kopija od sudska registracija vo Prilog 1). Zapo~nuvaj}i so odgleduvawe na 2000 koko{ki nesilki, kapacitetot na ovaa relativno mlada farma postojano raste, taka da denes na farmata se odgleduvaat 10 000 koko{ki nesilki. Vo momentot vo granicite na instalacijata se nao|a edna hala za odgleduvawe na koko{ki i eden objekt vo koj se smesteni drugi pomo{ni prostorii. Во продолжение е дадена Dispozicija na objekti:
6
Диспозиција на објекти
Na okolu eden kilometar od halata za odgleduvawe na koko{ki, se nao|a objekt za podgotovka na hranata.
7
Spored Uredbata za opredeluvawe na aktivnostite na instalaciite za koi se izdava integrirana ekolo{ka dozvola odnosno dozvola za usoglasuvawe so operativen plan i vremenski raspored za podnesuvawe na barawe za dozvola za usoglasuvawe so operativen plan (Sl.V. br.53/05) privatnata farma BILJANA PROMET vo s.Kadino ima obvrska da podnese barawe za B - dozvola za usoglasuvawe so operativen plan kako instalacija koja spa|a vo Prilog 2 od gorenavedenata uredba - aktivnost 6.6 Instalacii za intenzivno `ivinarstvo ili za sviwarstvo so kapacitet od: (a) 5000 do 40 000 mesta za `ivina.
DETALEN OPIS NA INSTALACIJATA Farmata BILJANA PROMET e locirana na jug od glavniot grad Skopje, vo atarot na s. Kadino, op{tina Ilinden. (Prilog 1 - Katastarski plan na parcelata. Farmata se nao|a na K.Parcela br. 501/2 K.O. Kadino i e so povr{ina od 1240 m2 von grade`na zona. Terenot e ramen. Do parcelata vodi pristapen pat koj se otklonuva od lokaniot pat. Lokacijata se obezbeduva so potrebnata infrastruktura so {to vo potpolnost }e se zadovolat potrebite za nepre~eno funkcionirawe na site aktivnosti za koi e namenet objektot. Vo situacionoto re{enie(del od proektot) prika`ana e polo`bata na objektite. Na povr{inata na farmata se nao|aat objektot za odgleduvawe na koko{ki kako i pomo{nite objekti, a ostanatiot del otpa|a na vnatre{ni soobra}ajnici, platoa i zeleni povr{ini. Во продолжение е дадена Satelitska snimka na farmata za odgleduvawe na koko{ki nesilki). Na satelitskata snimka ne e prika`an noviot objekt so pomo{ni prostorii, bidej}i toa e objekt od ponov datum, a snimkite se napraveni porano. Satelitskata snimka e dobiena so pomo{ na programot Google Earth.
Сателитска снимка на фармата
Vo ramkite na Farmata za odgleduvawe na koko{ki neselki, pokraj objektot za odgleduvawe na koko{ki nesilki, se nao|a и objekt кој опфаќа помошни простории:
8
- kancelarija - sanitaren jazol - magacin - prostor za repromaterijali - sortirnica za jajca - garderoba - kujna
Halata za odgleduvawe na koko{ki e relativno nova gradba, izgradena e vo 2002 godina, i od toga{ postojano se opremuva i dograduva. Vo naredniot period istata }e bide oblo`ena so soodvetna fasada pri {to }e se podobrat uslovite za odgleduvawe na koko{kite i }e se zgolemi energetskata efikasnost. Noviot objekt koj se finalizira se gradi i opremuva po site standardi i zakoni i istiot }e po~ne so funkcionirawe pred da se podnese baraweto za dozvolata. Granicite na instalacijata se jasni i mo`at da se vidat na kopijata od posedovniot list i kopijata od katastarskiot plan koi se dadeni vo Prilog 1. Vo prodol`enie na izlagaweto }e se dade detalen opis na grade`nite objekti locirani na farmata.
GRADE@NI OBJEKTI
Dezobariera Na vlezot na farmata e postavena dezobariera koja slu`i za dezinfekcija na licata i vozilata koi vleguvat vo krugot na farmata. Samata dezobariera e so standardni dimenzii i koristi standardni dezinfekcioni sredstva, a se so cel zadovoluvawe na dezinfekcionite normativi.
Objekt so pomo{ni prostorii Objektot e nova prizemna gradba vo ~ij sklop spa|aat slednive prostorii:
- kancelarija - sanitaren jazol - magacin za jajca - prostor za repromaterijali - sortirnica za jajca - garderoba - kujna
Postavenost na prostoriite во објектот е дадена во продолжение:
9
Објект со помошни простории
Ovoj objekt ima okolu 82 m2, izgraden e kako tvrda gradba i vo nego se nao|aat gorenavedenite prostorii koi se neophodni za funkcionirawe na farmata. Kancelarijata ima namena za vr{ewe na site administrativni raboti. Ima okolu 9 m2. Vo ramkite na pomo{niot objekt se nao|a i sanitaren ~vor, garderoba i kujna za potrebite na vrabotenite. Magacinot se koristi za privremeno ~uvawe na jajcata do nivnata isporaka do kupuva~ite. Prostorijata za repromaterijali ima namena za ~uvawe na alat, repromaterijali i sredstva za dezinfekcija i deratizacija. Sortirnica za jajca e prostorija vo koja se nao|a opremata za sortirawe na jajcata. Tamu pokraj sortiraweto se vr{i i pakuvawe na jajcata. Na sl. 1 e daden Objektot so pomo{ni prostorii.
10
Slika 1
Objekt za podgotovka na hranata Vo blizina na instalacijata na okolu 1 km oddale~enost se nao|a i objekt za podgotovka na hrana za koko{kite. Instalacijata podgotvuva hrana za sopstveni potrebi i toa okolu 1.2 toni dnevno. Hranata se podgotvuva po soodvetna receptura koja zavisi od vidot i namenata na koko{kite.
Podgotovkata na hranata se vr{i vo zatvoren sistem poradi {to emisiite na pra{ina vo vozduhot se svedeni na minimum. Proektot za objektot za podgotovka na hranata. Glaven proekt за Izgradba na pomo{en objekt e daden vo Prilog 2. Prostorijata za podgotovka na hranata e del od prizemen objekt koj vo svojot sostav ima i prostorija za parkirawe na zemjodelski ma{ini, kako i prostorija za skladirawe na zemjodelski povr{ini (ambar za hrana za `ivinata), a na potkrovjeto se skladira samo seno. Konstruktivniot sistem e skelet so armirano - betonski stolbovi i gredi, odnosno serkla`i i tavanska odnosno me|ukatna konstrukcija izvedena od monta fert sistem. Yidovite se izvedeni od blokovi so dimenzii 40/20/25. Krovot se izveduva od drvena rezana gra|a na koja se postavuva kroven pokriva~ od pocinkovan lim vrz prethodno postaveni letvi. Yidovite kako i plafonot se malterisani i oboeni so varovo mleko. Podot se izveduva od betonska podloga postavena vrz pesok. Fasadata e malterisana i {pricana so varovo mleko i bel kamen. Prozorite i vratite se izvedeni kombinirano od metalni profili i drvo.
11
Bidej}i e pomo{en objekt od instalacii ima samo elektroinstalacija koja e izvedena vo sklad so propisite za izvedba na ovoj vid na instalacija.
Objekt za odgleduvawe na koko{ki nesilki Objektot za odgleduvawe koko{ki nesilki e izgraden vo 2002 godina od koga postojano se usovr{uva. Postoi tehni~ka dokumentacija za objektot - istata }e bide del od Prilog 3. Dimenziite na objektot iznesuvaat:
- Dol`ina: 31,60 m - [ iro~ina 8,60 m - Viso~ina od 3,20 m (od podot do dolnata ivica )
Od konstruktiven aspekt objektot e izveden kako skeleten sistem od AB gredi i stolbovi. Tavanskata konstrukcija e proektirana kako polumonta`na i e od tipot fert gredi~ki i monta blokovi. Nadvore{nite i vnatre{nite yidovi na objektot se izyidani so blok tula. Obrabotkata na vnatre{nite yidovi i plafonite e izvedena so malter vo dva sloja i kre~ewe vo boja po izbor na investitorot. Krovot na objektot e dvovoden, krovnata konstrukcija e od drvena gra|a, a krovniot pokriva~ od }eramidi so letvi. Prozorite i vleznata vrata se predvideni da bidat izvedeni metalni profili, zastakleni so staklo. Fasadata na objektot se predviduva da se izvede od tipot na prskani fasadi vo boja po izbor na investitorot. Na ~elnata strana na objektite se nao|a glavna vrata, koja slu`i za vseluvawe, odnosno iseluvawe na koko{kite po zavr{eniot ciklus na nesewe. Vo objektite e izvedena elektri~na i vodovodna instalacija, so priklu~oci za snabduvawe so elektri~na struja i voda. Objektite so elektri~na struja se snabduvaat od mre`ata na EVN, preku soodvetno izvedeni priklu~oci. Objektitot se snabduva so voda od sopstven bunar. Vo kompleksot i negovata neposredna blizina nema objekti koi se za{titeni kako nacionalno i kulturno bogatstvo, nitu retki i za{titeni rastitelni i `ivotinski vidovi.
12
Opremata za odgleduvawe na koko{kite nesilki e instalirana vo 2005 godina, a proizvoditel e kompanijata SALMET - Germanija, specijalizirana kompanija za opremuvawe na `ivinarski farmi. Vo neposredna blizina na objektot za odgleduvawe na `ivinata postoi i ~eli~en silos za priem i ~uvawe na hranata za koko{kite. Na sl. 2 e daden objektot za odgleduvawe na koko{ki i jasno se vidlivi i ventilacionite otvori koi slu`at za ventilacija na prostorot za odgleduvawe na `ivina. Isto taka na slikata e ozna~en i izgledot na eden ventilator.Na sekoe nivo ima po {est ventilatori, me|utoa se vklu~uvaat vo zavisnost od potrebite na farmata.
Slika 2
PROCESI I TEHNOLOGIJA
PROCESI Osnoven proces na instalacijata pretstavuva odgleduvaweto na koko{ki nesilki za proizvodstvo na konzumni jajca.
Pokraj ova, kako zaokru`uvawe na proizvodniot proces na instalacijata, se odvivaat i nekolku sporedni procesi, i toa: • Sortirawe i pakuvawe na konzumnite jajca, nameneti za ishrana na
lu|eto i
13
• Proizvodstvo na hrana nameneta za sopstveni potrebi. Vo продолжение се dadenи tehnolo{kи и функционални шеми na procesot.
FUNKCIONALNA [EMA NA INSTALACIJATA
DOBITO^NA HRANAVODA
LEKOVI
FARMA ZA ODGLEDUVAWE
NA KOKO[KI NESILKI
\UBRIVO
UMRENI PTICI KONZUMNI JAJCA
PODLO[KI ZA JAJCA
SORTIRNICA
KARTONSKI KUTII
ISPORAKA NA JAJCA
[EMANA TEHNOLO[KA POSTAPKA ZA SORTIRAWE NA JAJCA
FARMA ZA KOKO[KINESILKI
PRIEM NA JAJCA
SORTIRAWENA JAJCA
POEDINE^NO PAKUVAWENA JAJCA VO VLO[KI
ZBIRNO PAKUVAWE VO KARTONSKI KUTII
PRIVREMENO ^UVAWE
ISPORAKA NA JAJCA
14
[EMANA TEHNOLO[KA POSTAPKA ZA ODGLEDUVAWE NA KOKO[KI NESILKI
ZEMJODELSKIPOVR[INI
JARKI
HRANA \UBRIVO
OBJEKT ZA ODGLEDUVAWE NA
KOKO[KI NESILKI
PERIOD OD 12-14 MESECI
VODA
LEKOVI
KONZUMNI JAJCA
SORTIRNICA
TRAKTORI
TEHNOLOGIJA
Tehnolo{ko re{enie na odgleduvawe na koko{ki nesilki Izbranoto tehnolo{ko re{enie na odgleduvawe na koko{ki nesilki, koe e primeneto vo farmata na operatorot e tn. kafezen sistem na odgleduvawe, po principot site vnatre-site nadvor. Bateriskiot sitem na odgleduvawe na koko{ki nesilki, za proizvodstvo na konzumni jajca, vo kafezi, e poznat i se primenuva vo golem broj `ivinarski farmi vo Republika Makedonija. Prednosti vo odnos na podniot sistem na odgleduvawe se:
- Podobro iskoristuvawe na prostorot za 4-5 pati, - Koko{kite nesilki se pod postojan nadzor i kontrola na
nosivosta, - Podobri mo`nosti za postojana i stroga selekcija, bez
voznemiruvawe na ostanitete koko{ki, - Nema mo`nost za borba me|u koko{kite za hrana, kanibalizam i
sl. - Anga`iraweto na operaterite vo objektite e pomalo, - Postoi mo`nost za mehanizirawe na procesot, - Namalen rizik od bolesti preku kontakt so drugi dopirni
povr{ini.
Pokraj toa, one~istuvaweto na jajcata e pomalo, koko{kite ne patat od vnatre{ni paraziti i ekoparaziti, potro{uva~kata na hrana e pomala i ne e potrebna prostirka. Bateriskiot sistem so koristewe na kafezi ima i svoi nedostatoci, koi se sostojat od slednoto:
- Visoka vrednost na investicionite vlo`uvawa i tro{ocite za odr`uvawe,
- Koko{kite mora da imaat celosno izbalansiran obrok.
15
So definiranata tehnologija na odgleduvawe, koko{kite nesilki ostanuvaat vo objektite vo prosek od 12-14 meseci, posle koj period se vr{i iseluvawe na jatoto, bidej}i pove}e nema ekonomsko opravduvawe za nivno ponatamo{no odgleduvawe (se tro{i skoro ista koli~ina na hrana, a procentot na nesewe opa|a). Ovie koko{ki ponatamu se prodavaat na klanici. Koko{kite nesilki se smesteni vo kafezi, eta`no postaveni na konstrukcijata na tn. baterii, po dol`inata na objektite. Pokraj kafezite, na nose~kata konstrukcija na bateriite, instalirani se i drugi delovi od oprema, vo funkcija na odgleduvawe na koko{kite nesilki, koi prestavuvaat edna tehnolo{ka celina. Spored toa, objektot za odgleduvawe na koko{ki nesilki instalirana e slednata oprema:
- 3 baterii so tri eta`i i lanci za dobito~na hrana so edno glavno avtomatsko upravuvawe,
- Lanci za transportirawe na dobito~nata hrana od silosite (}e bide instalirana vo idnina),
- Cevki so postaveni pipci za piewe, - Lenti za sobirawe na |ubrivoto i pol`avesti transporteri
postaveni popre~no na lentite za odveduvawe nadvor od objektot Presek na opremata koja se koristi za odgleduvawe na `ivina e daden vo продолжение.
PRESEK A-A NA OBJEKT ZA ODGLEDUVAWE NA KOKO[KI NESILKI
Ventilator Ventilator
Prozor Prozor
Baterijaso 3 eta`i
Skreperza |ubre
Hraneweto i poeweto na `ivinata e poluavtomatski, preku posebno instalirani sistemi za dotur na hrana i voda. Odr`uvaweto na mikro klimata (temperatura i vla`nost) vo objektite se vr{i so instalirani sistemi za provetruvawe. Koko{kite, koi se odgleduvaat na farmata se od rasata ISABROWN ИDEKALP (beli i kafeavi).
16
Kako op{ti preporaki vo odgleduvaweto na `ivinata, dadeni od strana na proizvoditelot na repromaterijalot, a koi se primenuvaat od strana na Operatorot, se odnesuvaat na slednoto: - Dnevna kontrola (proverka edna{ na den):
- zdravstven status na `ivinata, - ventilacijata, - osvetluvaweto, - temperaturata, - konzumiraweto na hrana i voda, - smrtnosta
- Isporaka na voda:
- redovna kontrola na vodata - Kvalitet na jajcata: Koko{kite proizveduvaat jajca so odli~en kvalitet, no za niven odr`liv kvalitet, potrebna e kontrola na slednoto:
- Sobirawe na jajcata sekoj den, - Skladirawe na jajcata na temperatura od 5 i 150S i relativna
vla`nost od 80-85%
Tehnolo{ka postapka za odgleduvawe na koko{ki nesilki Tehnolo{kata postapka na odgleduvawe na koko{ki nesilki opfa}a pove}e tehnolo{ki fazi, i toa:
- Vseluvawe na `ivinata vo objektite za odgleduvawe, - Hranewe i poewe na `ivinata, - Za{tita na jatoto, - Manipulacija na jajcata vo objektite za odgleduvawe, - Iz|ubruvawe, - Postapka so umrenata `ivina, - Praznewe na objektite za odgleduvawe (iseluvawe na `ivinata), - Priprema na objektite za odgleduvawe za novo vseluvawe.
Vseluvawe na `ivinata vo objektite za odgleduvawe Vseluvaweto na `ivinata vo objektite za odgleduvawe (polnewe na objektite) i nivnoto iznesuvawe, po zavr{eniot ciklus na nesewe jajca, se vr{i po principot site vnatre-site nadvor. Toa zna~i vseluvawe na `ivinata (celo jato) vo odnapred pripremen objekt za vseluvawe (mehani~ki is~isten, izmien i dezinficiran), vo {to e mo`no pokus vremenski period.
17
Vo objektite se vseluvaat {esnaeset nedelni piliwa, odnosno jarki, koi se nabavuvaat od drugi dobavuva~i. Voziloto so jarkite, so zadniot del se postavuva na vlezot vo objektot, pri {to rabotnicite gi rastovaraat plasti~nite transportni kafezi i gi rasporeduvaat po kafezite, vo odnapred definiran broj. Po celosnoto vseluvawe na `ivinata vo objektot, odnosno polneweto na kafezite, se aktiviraat sistemite za hranewe i poewe, a pred toa i sistemot za ventilacija i klimatizacija (osobeno vo letniot period). Hranewe i poewe na koko{kite nesilki Hraneweto na `ivinata vo objektite za odgleduvawe e poluavtomatizirano, so mo`nost na regulacija za dotur na hranata. Hranata, od silosite za hrana, vo idnina }e se transportira preku posebni liniski sistemi, koi }e se instaliraat na celosnata sistemska aparatura (baterija) na kafezite, do hranilkite za hranewe na `ivinata. Na toj na~in hraneweto mo`e da se programira, odnosno da se dotura onolku hrana, kolku {to e predvidenata koli~ina na hrana za zadovoluvawe na dnevnite potrebi na `ivinata. Spored utvrdenite normativi za ishrana na `ivinata, dnevnata koli~ina na hrana iznesuva od 110 do 120g/koko{ka. Hranata za `ivinata se proizveduva vo objektot za proizvodstvo na hrana, lociran vo stopanskiot krug na farmata za odgleduvawe na koko{ki nesilki. [ to se odnesuva do koli~inite na voda za poewe na `ivinata, dnevnata koli~ina na voda iznesuva od 150 do 200ml/koko{ka, vo zimskiot period, a vo letniot period se dvi`i do 300ml/koko{ka. Za zadovoluvawe na utvrdenite normativi za ishrana na `ivinata, se koristat slednite surovini:
- Koncentrat za ishrana na koko{ki nesilki, sostaven spored posebna receptura
- Vitaminski dodatok, odnosno kompleks od vitamini nameneti za ishrana na `ivinata,
- Drugi aditivi. Za{tita na jatoto Za{titata na jatoto se vr{i preku vakcinirawe, koe e izvedeno kako antagonizam na ~uma, bronhitis i sindrom na pad na nosivosta na jajca, tn. EDS, so:
18
- Rasprskuvawe vo vozduhot, - So vnesuvawe preku vodata i - So avtomatski ubod, so injektirawe
Za{titata se vr{i redovno, spored utvrdena {ema ili povremeno spored potrebite, od strana na stru~no lice, koe zavr{ilo soodvetna obuka za za{tita na `ivinata. Manipulacija na jajcata vo objektite za odgleduvawe Spored definiranata tehnologija, brojot na sneseni jajca po koko{ka, odnosno % na nesewe, se dvi`i spored starosta na koko{kite i iznesuva:
- 1,1 jajce po koko{ka (jarka) od 19 nedeli (po~etokot na nesewe), so nesivost od 15%,
- 51,5 jajca (kumulativno) po koko{ka od 28 nedeli, so nesivost od 93%, {to prestavuva maksimalno postignuvawe i
- 221,7 jajca (kumulativno) po koko{ka od 56 nedeli, so nesivost od 78,8%, prifaten period za odgelduvawe na farmata za koko{ki nesilki na Operatorot.
Snesenite jajca izleguvaat na prednata strana od sekoj kafez i ra~no se nosat vo sobirniot centar. Iz|ubruvawe Iz|ubruvaweto se vr{i vo opredeleni vremenski intervali so pomo{ na tn. skreperi. \ ubrivoto so pomo{ na skreperite se sobira (povlekuva) od kanalite, postaveni dol` bateriite (pod sekoja baterija se nao|a kanal za sobirawe na |ubrivoto, koe po sloboden pad pa|a od kafezite) i se sobira vo jama izgradena za taa namena.
Jamata e izgradena od armiran beton, so nepropuslivo dno i yidovi i e locirana na mesto kade ima minimalna mo`nost za zagaduvawe na vodata i prenos na bolesti do najbliskite objekti.
Edna{ nedelno |ubrivoto se crpi od jamata so pomo{ na traktori so cisterna i potoa se raznesuva na zemjodelski povr{ini koi imaat potreba od na|ubruvawe so takov vid na |ubrivo. Na slikata vo prodol`enie e daden traktorot so koj se crpi |ubrivoto od jamite:
19
Vo soglasnost so normativite za ishrana na koko{kite nesilki (dnevna propi{ana koli~ina na hrana po koko{ka), se dobivaat i pokazateli za koli~inata na koko{kino |ubrivo. Operatorot na lokacijata naj~esto ima po 8000 koko{ki.Toa zna~i, ako potro{uva~kata na hrana po koko{ka iznesuva vo prosek 112 g/dnevno, vkupnata potro{ena koli~ina na hrana na den iznesuva: 8.000 koko{ki h 0,112 kg = 896 kg, odnosno pribli`no 0.9 t dnevno. Od druga strana, op{to prifatenite normi kaj `ivinarskite farmi za odnosot na hrana i |ubrivo iznesuvaat 1,0 t hrana : 0,70 t |ubrivo, ili potre{enite 896 kg hrana na den, produciraat 627 kg |ubrivo na den, odnosno okolu 285 t |ubrivo godi{no (627 kg h 365 dena = 228 855 kg = 228t/godi{no). Koko{kinoto |ubrivo se koristi како природно ѓубриво за подобрување на квалитетот на zemjodelskite povr{inи за сопствени потреби и доколку има потреба повремено се предава на други корисници со претходносклучени договори. Farmata Biljana Promet poseduva okolu 8000m2 obrabotlivo zemji{te, rasporedeno na pove}e parceli i lokacii (Prilog 1 Imotni listovi). Postapka so umrenata `ivina Vo procesot na odgleduvawe se javuva odreden procent na umrena `ivina, voglavno poradi tehnolo{ka smrtnost (vo celiot period na odgleduvawe, prose~no umiraat okolu 0,1% ptici). Vo objektite za odgleduvawe, sekojdnevno se vr{i kontrola na umrena `ivina, a umrenite ptici se iznesuvaat nadvor od objektot, vo posebna vre}a od kade se prevzema od JKP Ilinden. Na toj na~in se eliminira sekakva mo`nost za zagaduvawe na po~vata i podzemnite vodi. Praznewe na objektite za odgleduvawe (iseluvawe na `ivinata), Prazneweto na objektite za odgleduvawe na koko{ki nesilki, odnosno iseluvaweto na `ivinata, kako {to be{e ka`ano se vr{i po principot site vnatre-site nadvor. Terminot za iseluvawe na koko{kite vo prv red zavisi od procentot na nesivost, pri {to nesivosta opa|a so starosta na koko{kite i ekonomskata opravdanost za odgleduvawe na koko{kite doa|a vo pra{awe (tro{ocite za odgleduvawe ne mo`at da se pokrijat vo odnos na prihodite od proizvodstvoto na jajca). Od strana na Operatorot prifatlivo e iseluvawe na koko{kite posle 56-tata nedela (period na odgleduvawe od 12 do 14 meseci), so nesivost od 78,8%.
20
Terminot na iseluvawe na koko{kite zavisi i od spremnosta za vseluvawe na novo jato jarki, koi treba da se nabavat od druga farma. Vo sekoj slu~aj, mora da se vodi smetka za dobra popolnetost na objektite za odgleduvawe na koko{ki nesilki. Priprema na objektite za odgleduvawe za novo vseluvawe Po iseluvaweto na jatoto, objektite se pripremaat za novo vseluvawe, pri {to se izveduvaat pove}e aktivnosti, i toa: • mehani~ko ~istewe na opremata, podovite, sidovite i drugite
delovi od objektite (vrati, prozori itn.), • dezinfekcija na site delovi od opremata i objektot (podovi, sidovi
itn.), so rasprskuvawe so pumpi • varosuvawe na vnatre{nite sidovi. Na farmata BILJANA PROMET se praktikuva suvo ~istewe na objektite pri {to se izbegnuva sozdavaweto na otpadna voda koja bi bila potencijalna opasnost za zagaduvawe na `ivotnata sredina. Eden turnus obi~no trae od 12 do 14 meseci.
Tehnolo{ko re{enie za sortirawe i pakuvawe na jajca Vo sobirniot centar (sortirnica) koj e del od pomo{niot objekt se vr{i sortirawe, pakuvawe i vremeno ~uvawe na jajcata. Jajcata, nameneti za konzumacija se pakuvaat i skladiraat vo magacinot za jajca, ili vedna{ se utovaraat vo vozila za nivna distribucija.
Tehnolo{ka postapka za sortirawe i pakuvawe na jajca Sortiraweto i pakuvaweto na jajcata ne e avtomatizirano pri {to prisustvoto na ~ovekot e neophodno. Vrz osnova na odredbite od Pravilnikot za kvalitetot na jajcata i proizvodite od jajca, jajcata se grupiraat vo следниве класи: - Jajca од класа А - Јајца од класа Б Procesot na sortirawe i pakuvawe na jajcata se odviva vo pove}e fazi i toa: - Priem na jajcata vo sobirniot centar, - Merewe na te`inata na jajcata, - Pakuvawe na jajcata vo poedine~ni vlo{ki, - Pakuvawe na vlo{kite so jajca vo kartonski kutii i - Skladirawe na jajcata i
21
- Ekspedicija (isporaka) na jajcata Jajcata, vo sobirniot centar doa|aat postaveni na картнски vlo{ki za jajca, od koi ra~no se vadat i se postavuvaat na linijata za sortirawe na jajca. Jajcata se pakuvaat vo standardni vlo{ki od po 30 jajca. Vlo{kite so jajca se pakuvaat vo kartonski kutii, a potoa se nosat vo magacinot za privremeno ~uvawe, do momentot na isporaka. Јајцата се во 4 класи:
- XL – над 73г - L – 63 – 73г - M – 53 – 63г - S – под 53г
Tehnolo{ko re{enie za proizvodstvo na hrana Izbranata tehnologija za proizvodstvo na dobito~na hrana se ocenuva kako sovremena bidej}i ovozmo`uva da se so~uvaat prirodnite karakteristiki na upotrebenite surovini (boja, miris i vkus), a voedno koli~inite na hranlivi sostojki i aditivi, sodr`ani vo gotovata hrana, da odgovaraat na potrebite na oddelni vidovi i kategorii na `ivotni i da bidat potvrdeni so specifikacijata na proizvodot. Tehnologijata na proizvodstvo na dobito~na hrana e poznata i primeneta vo pogolem broj na farmi, a se bazira na usitnuvawe na zrnesti surovini i nivno me{awe, pri {to zaradi zadovoluvawe na site hranlivi i za{titni potrebi vo ishranata na `ivotnite, se dodavaat i drugi sostojki, kako {to se vitamini, amino kiselini, masnotii i dr.
Tehnolo{ka postapka za proizvodstvo na hrana Proizvodstvoto na hrana e diskontinuiran proces, koj se odviva vo pove}e fazi i toa: - Priem i skladirawe na surovinite (zrnesti, pra{kasti), - Usitnuvawe na zrnestite surovini, - Manipulacija na usitnetite surovini, - Merewe na sostojkite, - Ra~no dodavawe na sostojki vo mikrokoli~ini, - Me{awe na sostojkite, - Transportirawe do silosot za hrana. Zrnestite surovini, obi~no doa|aat vo refuzna sostojba i se smestuvaat vo silosot za surovina. Zrnestite surovini se merat i doziraat spored odnapred utvrdena receptura, a potoa se usitnuvaat (melat).
22
Ostanatite sostojki, koi se sodr`ani vo mikrokoli~ini, (za odreden tip na hrana) ra~no se dodavaat vo me{alkata. Na sl. 3 e dadeno kako izgleda melnicata za hrana.
Slika 3
III UPRAVUVAWE I KONTROLA Prilo`ete organizacioni {emi i drugi relevantni podatoci. Osobeno da se navede liceto odgovorno za pra{awata od `ivotnata sredina.
ODGOVOR
Politika na firmata vo odnos na za{titata na `ivotnata sredina Farmata Biljana Promet e firma koja e celosno posvetena na za{titata na `ivotnata sredina i gi prevzema site neophodni aktivnosti za da go postigne toa. Nejzinata glavna aktivnost - odgleduvawe na koko{ki nesilki ja sproveduva na na~in koj osiguruva za{tita na `ivotnata sredina i koj e vo soglasnost so site soodvetni zakonski regulativi i dobri praktiki od taa oblast. Firmata se stremi kontinuirano da gi podobruva svoite performansi vo odnos na za{titata na `ivotnata sredina i da spre~i bilo kakvo zagaduvawe koi bi proizleglo od nejzinite aktivnosti. So takviot trend }e prodol`at i vo idnina.
23
Upravuvawe i kontrola na instalcijata Upravuvaweto na instalacijata e dovereno na vrabotenite vo organizacijata. Upravuvaweto na instalacijata go izveduvaat kompetentni lica, so potrebnite ve{tini i znaewa. Del od aktivnostite vo instalacijata se dovereni na nadvore{ni sorabotnici-organizacii, voglavno za{titata na `ivinata (vakcinacija). Instalacijata nema sertificiran sistem za upravuvawe so `ivotna sredina. Lice odgovorno za rabotite povrzani so `ivotnata sredina e Upravitelot na farmata, g-|a Biljana Vanevska.
Sistemi za namaluvawe na zagaduvaweto Generalno odgovornosta za sistemite za namaluvawe na zagaduvaweto ja ima Upravitelot koj pak obvrskite povrzani so ova im gi delegira na Rakovoditelot na proizvodstvo i na vrabotenite vo toj pogon. Vrabotenite se zapoznaeni so nivnite obvrski povrzani so za{titata na `ivotnata sredina i na dnevna baza vr{at nadgleduvawe i prevzemaat akcija dokolu e potrebno.
Odr`uvawe na opremata Za odr`uvawe na celokupnata oprema ima soodvetno obu~eni lica koi se odgovorni za opremata na farmata i nejzinoto pravilno funkcionirawe. Osobeno va`no e odr`uvawe na opremata za iz|ubruvawe vo pravilna sostojba. Za toa se vodi smetka sekojdnevno. Krajnata odgovornost i za funkcioniraweto na opremata mu pripa|a na Upravitelot na farmata.
IV SUROVINI I POMO[ NI MATERIJALI I ENERGII UPOTREBENI ILI PROIZVEDENI VO INSTALACIJATA
Prilo`ete lista na surovinite i gorivata koi se koristat, kako proizvodite i me|uproizvodite.
ODGOVOR
24
Op{to Osnovnite surovini, koi se koristat za izvr{uvawe na planiranite aktivnosti na instalacijata i nejzinite delovi, voglavno prestavuvaat materijali koi ne sodr`at opasni supstancii. Pogolem del od surovinite, pretstavuvaat sostojki za proizvodstvo na hrana, koi se koristat vo celost, bez ostatoci, poradi {to ne postoi {tetno vlijanie na okolinata. Posebno, mo`at da se izdvojat sredstvata za dezinfekcija i odr`uvawe na higienata, koi se koristat spored prifateni postapki, kako dobri proizvodni i higienski praktiki, a gi izvr{uvaat rabotnici, obu~eni za taa aktivnost. Sredstvata za dezinfekcija i odr`uvawe na higienata se dobivaat so soodvetni sertifikati i upatstva za nivna upotreba. Sredstva za deratizacija se upotrebuvaat po potreba, a se proizvedeni od renomirani proizvoditeli. Za sredstvata za dezinfekcija i deratizacija pove}e podatoci za bezbednost se dadeni vo prodol`enie na ova poglavje. Elektri~na energija se koristi za osvetluvawe i za rabota na uredite koi koristat elektri~na energija. Vo Tabela IV od baraweto za dozvola e dadena Lista na site surovini i materijali, koi se koristat za izvr{uvawe na aktivnostite na instalacijata i nejzinite delovi kako i lista na site proizvodi koi se proizveduvaat vo proizvodstvenite pogoni na instalacijata i nejzinite delovi.
Skladirawe i rakuvawe so surovini i drugi pomo{ni materijali na instalacijata Vo ramkite na Instalacijata, surovinite se skladiraat vo soodveten ambar, a sredstvata za deratizacija i dezinfekcionite sredstva se skladiraat na posebno mesto, ozna~eno i za{titeno. Hranata za `ivinata se proizveduva vo blizina na lokacijata na instalacijata. Site sistemi za transport na dobito~nata hrana, kako i silosite za priem na dobito~na hrana, redovno se ~istat i dezinficiraat, so soodvetni sredstva za za{tita, a dezinfekcija se vr{i i okolu priemnite silosi kaj objektite za odgleduvawe na `ivinata. Site proizvedeni jajca, od objektot za odgleduvawe na koko{ki nesilki, se transportiraat do objektot za sortirawe (sortirnica), kade se vr{i sortirawe po klasi.
25
Transportniot sistem za jajca podle`i na redovna postapka za ~istewe i dezinfekcija. Sistemite za transport na dobito~na hrana, dotur na voda, kako i transportot na jajca, instalirani vnatre vo objektot za odgleduvawe na `ivinata, se ~istat i dezinficiraat vo fazata na praznewe na objektite, pred vseluvawe na novo jato (spored usvoenata tehnologija na odgleduvawe na `ivinata, vseluvaweto i prazneweto na objektite se vr{i spored principot “site vnatre-site nadvor”). Uslovite za ~uvawe na surovinite, repromaterijalite i gotovite proizvodi se opredeleni spored nivniot vid i postoe~kite propisi za bezbedno ~uvawe. Jajcata se ~uvaat vo objekt za privremeno skladirawe na ambientalna temperatura, so mo`nost na greewe ili ladewe. Listata na surovini, pomo{ni materijali i proizvodi se nao|a vo tabelata vo prodol`enie.
26
Koristewe na energija, goriva i voda Odgleduvaweto na koko{ki nesilki e takov proces za koj ne e potrebno golema koli~ina energija. Na farmata se koristi elektri~na energija od mre`ata na ESM. Elektri~nata energija se koristi za funkcionirawe na opremata koja nema golema potro{uva~ka. Isto taka elektri~nata energija se koristi za osvetluvawe na objektite. Na farmata voda se koristi za poewe na `ivinata. So voda se snabduva od sopstven bunar, a koli~inite koi se koristat na godi{no nivo se slednive:
Ref. Br.
Materijal Supstancija
Momentalno skladirana
koli~ina
Godi{na upotreba
SUROVINI (vo toni)
1. P~enka 20 260 2. Premiks 0.4 6 3. Sto~na kreda 5 40 4. Soino }ospe 7.5 30 5. Son~ogledovo }ospe 2.5 100 SREDSTVA ZA
HIGIENA
6. Virkon (vo litri) se kupuva po potreba
0.3
7. Izosan (vo kg) 1 5 AMBALA@A (vo
broja)
8. Ulo{ki za jajca 6000 73000 9. Kartonski kutii 450 5500
10. Samolepliva traka 20 60 PROIZVODI (vo
broja)
11. Sve`i jajca (broja) 5500 dnevno 2 007 500 SREDSTVA ZA
DERATIZACIJA
12. Faciron mamci po potreba po potreba
13. Faciron maslen koncentrat
po potreba po potreba
27
200 ml * 8 000 koko{ki = 1.600 000 ml = 1 600 l/dnevno 1600 l * 365 = 584 000 l/godi{no. Pri presmetkite se zemeni prose~ni dnevni koli~ini na voda (okolu 200 ml) koi se potrebni po koko{ka.
Podatoci za bezbednost Surovinite (hranata za `ivinata) koi se koristat na farmata se bezbedni kako za `ivotnata sredina, taka i za ~ovekot. A proizvodite koi se dobivaat od instalacijata se jajca koi ne samo {to ne se {tetni tuku se korisni i se upotrebuvaat vo ishranata na lu|eto. Za ovie materijali ne postojat i ne se potrebni podatoci za bezbednost (Material Safety Data Sheet). Podatoci za bezbednost postojat za sredstvata za dezinfekcija i deratizacija. Na farmata Biljana Promet se koristat slednive sredstva za dezinfekcija: - Izosan G (proizveduva Pliva - Hrvatska)
- Ecocid S (proizveduva KRKA - Slovenija)
28
A za deratizacija se koristi: - Faciron mamci (VETERINA DOO - Hrvatska);
- Faciron maslen koncentrat (VETERINA DOO - Hrvatska).
29
Ref. Br ili
Materijal/ Supstancija(1)
CAS(4) Broj
Kategorija na opasnost(2)
Momentalno skladirana
koli~ina
Godi{na upotreba
R i S frazi(3)
(toni) (toni) Surovini 1. P~enka 20 260 2. Premiks 0.4 6 3. Sto~na kreda 5 40 4. Soino }ospe 7.5 30 5. Son~ogledovo }ospe 2.5 100 SREDSTVA ZA
HIGIENA (vo litri)
6. Ekocid S (vo litri) se kupuva po potreba
0.3 R36/37/38 R52 S2
S22 S24/25
S26 7. Izosan G (vo kg) 1 5 R22
R31 R36/37 R50/53
S2 S8
S26 S41 S60 S61
AMBALA@A (vo broja) 8. Ulo{ki za jajca 6000 73000 9. Kartonski kutii 450 5500 10. Samolepliva traka 20 60 PROIZVODI 11. Sve`i jajca (broja) 8500 dnevno 3 100 000 SREDSTVA ZA DDD (vo
litri, se odnesuva na site sredstva vkupno)
12. Faciron (mamci) 3691-35-8 se kupuva po potreba
R22 R51 R53 S1/2 S13
S20/21 S36/37
S44 S49
13. Desektin (maslen koncentrat)
3691-35-8 se kupuva po potreba
R10 R21 R25 R51 R53 R55 S1/2 S8
S13 S16
S20/21 S24 S29 S35
S36/37 S43 S45 S47 S49
30
1. Vo slu~aj kade materijalot vklu~uva odreden broj na posebni i dostapni opasni
supstancii, dadete detali za sekoja supstancija. 2. Zakon za prevoz na opasni materii (Sl. List na SFRJ br. 27/90, 45/90, Sl. Vesnik na RM
12/93) 3. Spored Aneks 2 od dodatokot na upatstvoto 4. Chemical Abstracts Service
V CVRST I TE^EN OTPAD
ODGOVOR
Op{to Kako otpad od `ivinarskite farmi se javuva:
- |ubrivo od `ivinata, - umreni ptici, - komunalen otpad.
Vo ramkite na instalacijata se primenuvaat merki koi rezultiraat so minimizirawe na sozdavaweto na otpadot. Tie merki opfa}aat: • ishrana spored barawata • odr`uvawe na sistemite za hranewe vo dobra sostojba so cel da se
minimizira rasipuvaweto i zagubite na hrana • koristewe na poilki so koi nema zagubi na voda, a voedno i nivno
odr`uvawe vo dobra rabotna sostojba zaradi prevencija od istekuvawe
• namaluvawe na stepenot na mortalitet • niza drugi dobri farmerski praktiki Na samata lokacija ne se vr{i iskoristuvawe na sopstveniot otpad. Otpadot od `ivinata se iskoristuva na na sopstveni zemjodelski povr{ini a po potreba se predava na lokalni zemjodelci.
Cvrst i te~en otpad
Otpad od `ivinata Onoj otpad koj se sozdava od `ivinata se sobira direktno vo traktori i se nosi na povr{ini za rasfrlawe. Naj~esto otpadot od `ivinata se dava na razli~ni farmeri koi go rasfrlaat na razli~ni zemjodelski povr{ini so {to se izbegnuva preoptovaruvaweto na isti povr{ini so hranlivi materii. Isto taka del od otpadot se rasfrla i na sopstveni povr{ini. Od goreka`anoto mo`e da se zaklu~i deka na samata lokacija nema odlagawe, nitu povtorna upotreba na otpad od `ivinata. Spored toa nema nikakvi opasnosti od infiltrirawe na materii od otpadot vo
31
podzemnite vodi i vo po~vata i nivno zagaduvawe. Prakti~no na lokacijata nema skladirawe na otpad i spored toa nema nikakvi {tetni vlijanija od otpadot {to se sozdava na lokacijata vrz `ivotnata sredina.
Otpad od umrenata `ivina На фармата se primenuva dobra farmerska praktika za namaluvawe na stepenot na mortalitet po objekt so {to se namaluvaat zagubite na `ivina, no se namaluvaat i koli~inite na otpad. Vo objektite za odgleduvawe, sekojdnevno se vr{i kontrola na umrena `ivina, a umrenite ptici se iznesuvaat nadvor od objektot, vo posebna vre}a od kade se prevzema od JKP Ilinden. Na toj na~in se eliminira sekakva mo`nost za zagaduvawe na po~vata i podzemnite vodi.
Drugi vidovi otpad - Komunalen otpad Drugite vidovi otpad se sozdavaat vo nezna~itelni koli~ini i istite se sobiraat vo posebna kanta na samata lokacija i ЈКП Илинден со кој операторот има склучено договор, го превзема од локацијата. Договорот е даден во прилог 4 на барањето. Lista na vidovite otpad {to se sozdavaat vo ramkite na farmata e dadena vo prodol`enie. Vo dolnata tabela vklu~ete go celiot otpad {to se sozdava, prifa}a za povtorno iskoristuvawe ili tretira vo ramkite na instalacijata (dodadete dopolnitelni redovi po potreba).
32
VI EMISII VO ATMOSFERATA Prilo`ete lista na site to~kasti izvori na emisii vo atmosferata, vklu~uvaj}i i detali na kotelot i negovite emisii. Opi{ete gi site izvori na fugitivna emisija, kako na pr. skladirawe na otvoreno. Aplikantot e potrebno da posveti osobeno vnimanie na onie izvori na emisija koi sodr`at supstancii navedeni vo Aneks 2 od dodatokot na Upatstvoto. Samo za kotli so mo}nost pove}e od 250 kW, malite kotli se isklu~eni. Kapacitet na kotelot Proizvodstvo na parea: Termalen vlez:
kg/~as
MW
Gorivo za kotelot Tip: jaglen/nafta/LPG)/gas/biomasa itn. Maksimalen kapacitet na sogoruvawe Sodr`ina na sulfur:
kg/~as %
NOx mg/Nm3
pri (0oC. 3% O2(Te~nost ili gas), 6% O2(Cvrsto gorivo)
Maskimalen volumen na emisija m3/~as
Temperatura oC(min) oC(max)
Periodi na rabota ~as/den Denovi/godi{no
Za drugi golemi izvori na emisii vo proizvodstvoto: Normalnite uslovi za temperatura i pritisok se: 0oC, 101.3 kPa
Ref. br Vid na otpad/materijal
Broj od Evropskiot katalog na
otpad
Koli~ina Prerabotka/ odlo`uvawe
Metod i lokacija na
odlo`uvawe
Koli~ina po mesec [toni]
Godi{na koli~ina
[toni]
1. Uginata `ivina (par~e)
02 01 99
10 par~iwa
120 par~iwa
Prevzemawe
Deponija Drisla
2. @ivinsko |ubrivo
02 01 06
24
285
Povtorna upotreba
Zemjodelsko zemji{te
3. Komunalen otpad)
Nezna~itelni koli~ini
Nezna~itelni koli~ini
Prevzemawe
Deponija Drisla
33
ODGOVOR
Op{to Spored prirodata na dejnosta koja se odviva vo ramkite na instalacijata, mo`e da se odredat komponentite koi se emitiraat vo vozduhot. Bidej}i stanuva zbor za odgleduvawe na `ivina, emitiranite komponenti poteknuvaat od procesot na odgleduvawe na `ivina, odnosno dominiraat materii koi se produkt od raspa|awe na organskite materii i fiziolo{kite procesi na `ivinata. Tie se karakteriziraat so neprijatna mirizba, no nema takva koncentracija na {tetni materii koi bi ja nadminale maksimalno dozvolenata koncentracija i {tetno bi vlijale vrz `ivotnata sredina i prirodata. Objektot na Instalacijata e lociran vo krugot na obrabotlivo zemjodelsko zemji{te, na dovolna oddale~enost od stambenite objekti, {to e vo soglasnost so Pravilnikot za klasifikacija na objektite {to so ispu{tawe na {tetni materii mo`at da go zagadat vozduhot vo naselenite mesta i formirawe na zoni na sanitarna za{tita (Sl. vesnik na R. Makedonija br. 18/ 99). @ivinarskite farmi sprema kapacitetot spa|aat vo objektite od treta klasa kade e potrebno rastojanieto do naseleno mesto da e od 601 do 1000 metri a vo slu~ajot taa distanca e pogolema od 3000 metri so {to e ispolnet uslovot soglasno so spomenatiot Pravilnik. Vo nenaso~enata emisija na komponenti vo vozduhot dominiraat materii koi se od proizvodstvoto na hrana. Tie nemaat neprijatna mirizba, a nema takva koncentracija na {tetni materii koi bi ja nadminale maksimalno dozvolenata koncentracija i {tetno bi vlijale vrz `ivotnata sredina i prirodata. Instalacijata i nejzinite delovi ne vr{at zagaduvawe na vozduhot so {tetni materii i soglasno so postoe~kite va`e~ki normativi ne e potrebna posebna za{tita.
Izvor na emisija Detali za emisijata Namaluvawe na zagaduvaweto
Referenca/br. na oxak
Visina na oxak [m]
Supstancija/materijal
Masen protok
[mg/Nm3]
Protok na vozduh
[ Nm3/~as ]
Tip na filter/ciklon/
skruber
34
Emisii vo atmosferata Od procesot na odgleduvawe na `ivina mo`at da se emitiraat slednive soedinenija:
Emisii Izvor NH3 Objekt za `ivina CH4 Objekt za `ivina N2O Objekt za `ivina CO2 Objekt za `ivina, transport vo ramkite na
instalacijata H2S Objekt za `ivina
Pra{ina Objekt za `ivina i podgotovka na hranata za `ivinata
Najgolemo vnimanie se posvetuva na redukcijata NH3 - amonijakot, soedinenie koe ima zna~itelno vlijanie vrz procesot na acidifikacija na po~vata i vodata. Osven toa vo golemi koncentracii dejstvuva iritira~ki vrz sluzoko`ata na o~ite na lu|eto i `ivotnite. Glaven izvor na emisija na amonijakot e |ubrivoto od `ivinata. Koli~inata na amonijak koj }e se emitira od |ubrivoto zavisi od slednive faktori: • Temperaturata • Stapkata na ventilacija • Vla`nosta • Sostavot na ishranata • Sistemot za iz|ubruvawe Ventilacijata i visokata toplina koja ja osloboduva `ivinata ovozmo`uvaat delumno su{ewe na |ubrivoto. Emisiite na drugite navedeni soedinenija se isto taka mnogu mali. Na farmata Biljana Promet kontinuirano se vr{at podobruvawa i se prevzemaat site neophodni merki so cel spre~uvawe na bilo kakvi emisii vo vozduhot koi bi bile nadvor od zakonskite propisi.
VII EMISII VO POVR[ INSKI VODI I KANALIZACIJA Baratelot treba da navede za sekoj izvor na emisija posebno dali se emituvaat supstancii navedeni vo Aneks II od Dodatokot na Upatstvoto. Potrebno e da se dadat detali za site supstanciii prisutni vo site emisii, soglasno Tabelite III do VIII od Uredbata za klasifickacija vodite (Sl. Vesnik 18-99). Treba da se vklu~at site istekuvawa na povr{inski vodi, zedno so vodite od do`dovi koi se ispu{taat vo povr{inskite vodi.
35
Popolnete ja slednata tabela:
Sledenite tabeli treba da se popolnat vo slu~aj na direktno ispu{tawe vo reki i ezera. To~ka na monitoring/ Referenci od Nacionalniot koordinaten sistem : _______________
1 Soglasno Nacionalniot koordinaten sistem
Parametar
Pred tretirawe Posle tretirawe
Ime na supstan
cija
Maks. Prosek na ~as
[mg/l]
Maks. Dneven prosek [mg/l]
kg/den kg/god. Maks. prosek na ~as [mg/l]
Maks. Dneven prosek [mg/l]
Vkupno
kg/den
Vkupno
kg/god.
Identitet na
recipientot [6N;6E]1
Parametar Rezultati (mg/l)
Normalen analiti~ki opseg
Metoda/tehnika na analiza
Datum Datum Datum Datum pH Temperatura Elektri~na provodlivost µS Amoniumski azot NH4-N Hemiska potro{uva~ka na kislorod
Biohemiska potro{uva~ka na kislorod
Rastvoren kislorod O2(r-r) Kalcium Ca Kadmium Cd Hrom Cr Hlor Cl Bakar Cu @elezo Fe Olovo Pb Magnezium Mg Mangan Mn @iva Hg
36
To~ka na monitoring/ Referenci od Nacionalniot koordinaten sistem: ___________________ Parametar Rezultati
(mg/l) Normalen analiti~ki opseg
Metoda/ tehnika na analiza
Datum Datum Datum Datum Nikel Ni Kalium K Natrium Na Sulfat SO4 Cink Zn Vkupna bazi~nost (kako CaCO3)
Vkupen organski jaglerod TOC
Vkupen oksidiran azot TON Nitriti NO2 Nitrati NO3 Fekalni koliformni bakterii vo rastvor ( /100ml)
Vkupno bakterii vo rastvor ( /100ml)
Fosfati PO4
ODGOVOR
Od dadenata instalacija nema emisii vo povr{inski vodi i kanalizacija.
VIII EMISII VO PO^VA
Opi{ete gi postapkite za spre~uvawe ili namaluvawe na vlezot na zagaduva~ki materii vo podzemnite vodi i na povr{inata na po~vata.. Potrebno e da se prilo`at podatoci za poznato zagaduvawe na po~vata i podzemnite vodi, za istorisko ili momentalno zagaduvawe na samata lokacija ili podzemno zagaduvawe.
ODGOVOR
Op{to Prirodata na aktivnostite koi se odvivaat na farmata e takva da ne vklu~uva mo`nosti za ispu{tawe na zagaduva~ki materii vo po~vata. Otpadot koj se sozdava od `ivinata se odveduva vo traktori i voop{to nema kontakt so po~vata.
37
Od instalacijata i nejzinite delovi nema emisii vo po~va. Ne se poznati takvi emisii i zagaduvawa na po~vata vo ramkite na instalacijata nitu vo minatoto.
Mo`ni emisii vo po~va Od `ivinarstvoto kako dejnost glaven izvor na emisii vo po~vata bi bilo skladiraweto na |ubrivoto na nesoodveten na~in i negovoto rasfrlawe po zemjodelski povr{ini. Na lokacijata na farmata nema potreba od skladirawe na |ubrivoto, poradi toa nema takov izvor na emisii vo po~vata. \ ubrivoto se rasfrla na sopstveni povr{ini, a na barawe na lokalnite farmeri im se dava na niv. Vo glavno ima nedostatok od vakvo |ubrivo koe mnogu e barano, poradi toa ne e mo`no da se vr{i prezasituvawe na po~vata na koja se rasfrla so hranlivi materii. Kako glavni soedinenija koi mo`e da se emitiraat vo po~vata se slednive:
Emisii Izvor Azotni soedinenija
Rasfrlawe po zemjodelski povr{ini Fosfor
Kalium i Natrium Metali
Antibiotici
IX ZEMJODELSKI I FARMERSKI AKTIVNOSTI Vo slu~aj na otpad od zemjodelski aktivnosti ili za zemjodelski nameni, vo slednata tabela treba da se opi{at prirodata i kvalitetot na supstancijata (zemjodelski i nezemjodelski otpad) {to treba da se rasfrla na zemji{te (efluent, mil, pepel), kako i predlo`enite koli~estva, periodi i na~ini na primena (pr. cevno ispu{tawe, rezervoari). Identitet na povr{inata Zemjodelsko zemji{te
Vkupna povr{ina (ha) 1 (sopstvena) + povr{ini na drugi farmi
Korisna povr{ina (ha) Kultura @itni kulturi (p~enka i
p~enica) Pobaruva~ka na Fosfor (kg P/ha)
Koli~estvo na mil rasfrlena na samata farma (m3/ha)
38
Proceneto koli~esto Fosfor vo milta rasfrlena na farmata (kg P/ha)
Volumen {to treba da se aplicira (m3/ha)
Apliciran fosfor (kg P/ha)
Vk. koli~estvo vnesena mil (m3)
ODGOVOR
Op{to Otpadot koj se dobiva od `ivinata i koj voedno pretstavuva korisno prirodno |ubrivo, operatorot go ispora~uva na lokalni farmeri po nivno barawe za |ubrewe na zemjodelski povr{ini, a del od otpadot go rasfrla na sopstveni povr{ini. Zemji{teto na koe farmerite go rasfrlaat ova |ubrivoto e kultivirano zemji{te na koe se odgleduvaat `itarici, zelen~uk kako i povr{ini pod treva. \ ubrivoto od samata lokacija, lokalnite farmeri go koristat namesto sopstvenoto |ubrivo ili namesto ve{ta~ko |ubrivo, koe vo drug slu~aj treba da se proizvede preku hemiski proces. Upotrebata na |ubrivoto spored Dobrata Farmerska Praktika nema negativno vlijanie vrz parametrite na `ivotnata sredina osobeno na povr{inskite i podzemnite vodi. Koga se primenuvaat tie praktiki samata mirizba od samite povr{ini na koi se rasfrla |ubrivoto e sli~na na bilo koja obrabotliva povr{ina koja se obrabotuva vo ruralnite oblasti. Vo idnina Operatorot }e sklu~uva dogovori so zemjodelcite na koi go predava |ubrivoto (Predlog aktivnost vo operativniot plan).
Rasfrlawe na otpadot od `ivinata Kriteriumite koi se primenuvaat pri rasfrlaweto na |ubrivoto se slednite: - Zemji{te na koe nagibot e pogolem od 1: 5 ne se koristi za
rasfrlawe. - Kallivo i vla`no zemji{te ne se koristi za rasfrlawe - Zemji{te koe e poblisku od 100 m do najbliskata ku}a ne se koristi
za rasfrlawe - Zemji{te koe e poblisku od 200 m do u~ili{te, bolnica, crkva ili
javna ustanova ne se koristi za rasfrlawe - Zemji{te koe e poblisku od 10 m od voden tek ili kanal
39
- Zemji{te koe e poblisku od 20 m od re~en tek, ezerski breg ne se koristi za rasfrlawe
- Zemji{te koe e poblisku od 50 m od bunar ne se koristi za rasfrlawe
- Karpesto zemji{te ne se koristi za rasfrlawe - Zemji{te koe e poblisku od 10 m od javen pat ne se koristi za
rasfrlawe - Zemji{te koe e poblisku od 10 m od arheolo{ko ili istorisko
zna~ewe ne se koristi za rasfrlawe - Zemji{te koe vo poslednite 12 meseci bilo odvodnuvano preku cevki
i kanali ne se koristi za rasfrlawe - Zemji{te koe e propuslivo, pesoklivo ne se koristi za rasfrlawe Dokolku dobrata farmerska praktika ne veli poinaku, rasfrlaweto na otpadot od `ivinata ne treba da se rasfla vo slednive slu~ai:
• Za period od noemvri do mart (vklu~uvaj}i go mart).
• Ekskretot ne treba da se rasfrla na zemji{teto pri krajot na godinata za da ne bide prekrien so sneg vo tekot na zimata.
• Ekskretot treba da se rasfrla podobro porano otkolku podocna za vreme na vegetaciskiot period.
• Koga vo rok od 48 ~asa se prognoziraat obilni vrne`i.
• Ekskretot treba da se rasfrla samo preku den.
• Koga pravecot na veterot e vo nasoka na naseleni mesta ili sosedni ku}i.
• Koga e najgolem rizikot za javnosta od predizvikuvawe na mirizba pr. festivali ili javni praznici.
• Meteorolo{ki uslovi koi pogoduvaat na zgolemuvawe na mirizbata.
Isto taka pri rasflawe na otpadot od `ivinata treba da se imaat vo predvid za{titnite zoni vo ~ija blizina se rasfrla.
Oblast Za{titna zona(m)
Osetlivi objekti (bolnici, u~ili{ta i verski objekti)
200
Naseleni ku}i 100
Ezera i glavni re~ni kanali 1 20
Mali vodni tekovi 10
Javni pati{ta 10
Doma{ni bunari 50
Javno snabduvawe so voda 50 do 300
40
Operatorot gi po~ituva gorenavedenite praktiki i spored toa ne ja zagrozuva `ivotnata sredina od ovaa aktivnost.
X BU^AVA, VIBRACII I NEJONIZIRA^KO ZRA^EWE
Lista na izvori (ventilacija, kompresori, pumpi, oprema) nivna mestopolo`ba na lokacijata (vo soglasnostso lokaciskata mapa), periodi na rabota (cel den i no} / samo preku den / povremeno). Izvor na emisija
Referenca/br
Izvor/ured Oprema Referenca/br.
Intenzitet na bu~ava
dB na ozna~ena odale~enost
Periodi na emisija [broj na ~asovi
predpladne./ popladne.]
Obele`ete gi referentnite to~ki na lokaciskata mapa i na opkru`uvaweto. Za ambientalni nivoa na bu~ava:
Referentni to~ki:
Nacionalen koordinaten
sistem
Nivoa na zvu~en pritisok (dB)
(5N, 5E) L(A)eq L(A)10 L(A)90 Granici na lokacijata
Lokacija 1: Lokacija 2: Lokacija 3: Lokacija 4: OSETLIVI LOKACII
Lokacija 5: Lokacija 6: Lokacija 7: Lokacija 8:
Navedete gi izvorite na vibracii i na nejonizira~ko zra~ewe (toplina ili svetlina)
41
Vo ramkite na instalacijata nema zna~itelni izvori na bu~ava, a voop{to nema izvori na vibracii i nejonizira~ko zra~ewe.
XI TO^KI NA MONITORING NA EMISII I ZEMAWE PRIMEROCI Opi{ete go monitoringot i procesot na zemawe na primeroci i predlo`ete na~ini na monitoring na emisii za voda, vozduh i bu~ava. Popolnete ja slednata tabela:
Parametar Frekfencija na monitoring
Metod na zemawe na primeroci
Metod na analiza/tehnika
ODGOVOR
Op{to Mestatata za monitoring i zemawe na primeroci se opredeleni za
slednoto:
- Emisii vo vozduhot
- Emisii vo povr{inski i podzemni vodi
- Emisii vo po~vata
- Emisii na mirizba
Емисии и мониторинг на емисии Емисии во воздухот Од процесите на самата локација не постојат извори на емисии во атмосферата. За загревање на фармата не се користат парни котли, додека од процесот на производство на храна, емисиите се занемарливи. Мириси
42
Мониторингот на миризба ќе се изведува на осетливи локации кои се однесуваат на најблиското населено место и тоа во случај на жалба од локалните жители. Емисии во почва Од дадената инсталација не се застапени емисии во почва, па според тоа не е потребно да се врши мониторинг. Емисии во вода Од инсталацијата нема емисии во води.
XII OPERATIVEN PLAN Operatorite koi podnesuvaat barawe za dozvola za usoglasuvawe so operativen plan prilo`uvaat predlog-operativen plan spored ~l. 134 od zakonot za `ivotna sredina (Sl. V. RM 53/05).
ODGOVOR
Predlog operativen plan
Aktivnost br. 1 - Prevzemawe merki za spravuvawe so umrenata `ivina
1. Opis
Operatorot }e gi prevzeme site aktivnosti za sklu~uvawe dogovor so Drisla so cel soodvetno spravuvawe so umrenata `ivina.
2. Predvidena data na po~etok na realizacijata 10 Juli 2013
3. Predvidena data na zavr{uvawe na aktivnosta 10 Maj 2014
4. Vrednost na emisiite do i za vreme na realizacijata
5. Vrednosti na emisiite po realizacija na aktivnosta (Uslovi)
6. Vlijanie vrz efikasnosta (Promeni vo potro{uva~kata na energija, voda i surovini)
7. Monitoring
Parametar Medium Metoda Za~estenost
43
8. Izve{tai od monitoringot (Opi{ete ja sodr`inata na izve{tajot i predlo`ete frekvencija na izvestuvawe)
9. Vrednost na investicijata Sredstvata koi }e se investiraat za prevzemawe na umrenata `ivina }e bidat definirani vo sklu~eniot dogovor so Drisla.
Aktivnost br. 2 - Sklu~uvawe dogovori so zemjodelci za prevzemawe na `ivinskoto |ubrivo.
1. Opis
Operatorot }e sklu~i dogovor so lokalni zemjodelci vo koj }e bidat definirani na~inite na rasfrlawe na |ubrivoto. Na toj na~in }e se izbegnat sekakvi mo`nosti za zagaduvwe na po~vata i podzemnite vodi.
2. Predvidena data na po~etok na realizacijata 10 Juli 2013 godina
3. Predvidena data na zavr{uvawe na aktivnosta
10 Dekemvri 2013 godina
4. Vrednost na emisiite do i za vreme na realizacijata
5. Vrednosti na emisiite po realizacija na aktivnosta (Uslovi)
6. Vlijanie vrz efikasnosta (Promeni vo potro{uva~kata na energija, voda i surovini)
7. Monitoring Parametar Medium Metoda Za~estenost
8. Izve{tai od monitoringot (Opi{ete ja sodr`inata na izve{tajot i predlo`ete frekvencija na izvestuvawe)
9. Vrednost na investicijata Ovaa aktivnost ne opfa}a golemi tro{oci osven tro{ocite
44
povrzani so sklu~uvawe na samite dogovori. Pregled na realizacijata na aktivnostite od operativniot plan i finansiraweto
Zabele{ka: Finansiraweto po godini ne e navedeno bidej}i stanuva zbor za mali investicii za koi Operatorot nema da ima potreba od koristewe tu|i finansiski sredstva tuku potrebnite sredstva za taa namena }e gi obezbedi od sopstven kapital.
XIII SPRE^UVAWE HAVARII I REAGIRAWE VO ITNI SLU^AI Opi{i gi postoe~kite ili predlo`enite merki, vklu~uvaj}i gi procedurite za itni slu~ai, so cel namaluvawe na vlijanieto vrz `ivotnata sredina od emisiite nastanati pri nesre}i ili istekuvawe. Isto taka navedete gi prevzemenite merki za odgovor vo itni slu~ai nadvor od normalnoto rabotno vreme, t.e. no}no vreme, vikendi i praznici. Opi{ete gi postapkite vo slu~aj na uslovi razli~ni od voobi~aenite vklu~uvaj}i pu{tawe na opremata vo rabota, istekuvawa, defekti ili kratkotrajni prekini.
ODGOVOR
Voved Izraboteno e Upatstvo za podgotvenost pri vonredni sostojbi, spisok na potencijalni incidentni i vonredni sostojbi kako i plan za reagirawe pri incidentnite situacii. Vo odnos na vakvite havarii operatorot vodi politika na nivno izbegnuvawe dokolku e toa mo`no, a dokolku se slu~at toga{ se pridr`uvaat do plan za reagirawe vo itni slu~ai. Personalot koj raboti na instalacijata e dobro zapoznaen so takvite proceduri i mo`e da se spravi so bilo kakvi nesre}i koi bi se slu~ile vo ramkite na instalacijata.
Reden Br.
Aktivnost Finansirawe po godini Godina Godina Godina Godina Godina Vkupno
1. Spravuvawe so umrenata `ivina
10 meseci
2. Sklu~uvawe dogovori so zemjodelci za prevzemawe na `ivinskoto |ubrivo
5 meseci
Vkupno
45
Mo`ni havarii pri raboteweto na farmata za `ivina Biljana Promet se slednite: • Po`ar i eksplozii • Poplava • Glodari • Epidemija
Upatstvo za reagirawe vo itni slu~ai
Namena i cel Namenata i celta na Upatstvoto za podgotvenost pri vonredni sostojbi e odreduvawe na mo`ni vonredni sostojbi, planirawe na aktivnostite za odziv i spre~uvawe i ubla`uvawe na mo`nite vlijanija vrz bezbednosta i kvalitetot na proizvodot i vrz `ivotnata sredina.
Podra~je na primena Se primenuva vo site rabotni delovi na `ivinarskata farma Biljana Promet.
Poimi i definicii Podgovenost za reagirawe/odziv pri vonredni sostojbi - kreirawe na odgovor, pri situacii za koi postoi mala verojatnost deka }e se slu~at. Havarija- vo odnos na spre~uvawe i kontrola na havarii, e pojava na golema emisija, po`ar ili eksplozija nastanata kako rezultat na nekontrolirani nastani vo tekot na raboteweto na bilo koj sistem, so u~estvo na edna ili pove}e opasni supstancii, a {to doveduva do seriozna opasnost za `ivotot i zdravjeto na ~ovekot i za `ivotnata sredina, vedna{ ili podocna, vo ili nadvor od sistemot {to vklu~uva edna ili pove}e opasni supstancii.
Incident - neplanirano slu~uvawe koe mo`e da dovede do pomali nezgodi.
Havarija - neplanirano slu~uvawe koe mo`e da bide pri~ina za smrt, te{ki povredi, profesionalni zaboluvawa, o{tetuvawa, {teta ili drug vid na zaguba.
Opasnost - izvor ili situacija so mo`nosti na predizvikuvawe na {teta vo oblasta na povreda na rabotno mesto, profesionalnii zaboluvawa, {teta za imotot, {teta na rabotnata sredina ili kombinacija na istite. Identifikacija na opasnostite - postapka za utvrduvawe na postoeweto na opasnost i odreduvawe na nejzinite svojstva
46
Opis na tekot na aktivnostite
Identifikacija na potencijalni incidenti i vonredni situacii Se identifikuvaat potencijalnite incidenti i vonredni situacii i toa: incidenti pri voobi~aenite rabotni aktivnosti incidenti pri odr`uvawe na opremata i objektite industriski havarii elementarni nepogodi (poplava, zemjotres i sl.)
Izrabotka na spisok na potencijalni incidenti i vonredni situacii
Izrabotka na plan za reagirawe pri incidentite i vonrednite situacii
Zapoznavawe na vrabotenite so potencijalnite incidenti i vonredni situacii i planot za reagirawe pri incidentite i vonrednite situacii
Nadle`nosti
AKTIVNOST NADLE@NOST Identifikacija na potencijalnite incidenti i vonredni situacii
Tim
Izrabotka na spisok na potencijalni incidenti i vonredni situacii
Lice odgovorno za `ivotnata sredina - Upravitelot
Izrabotka na plan za reagirawe pri incidentite i vonrednite situacii
Lice odgovorno za `ivotnata sredina - Upravitelot
Odobrenie na planot Upravitel Zapoznavawe na vrabotenite so potencijalnite incidenti i vonredni situacii i planot za reagirawe pri incidentite i vonrednite situacii
Lice odgovorno za `ivotnata sredina - Upravitelot
Referentni dokumenti • Zakon za `ivotnata sredina
Prilozi Spisok na potencijalni incidenti i vonredni situacii Plan za reagirawe pri incidenti i vonrednite situacii
47
Spisok na potencijalni incidenti i vonredni situacii
Elementi na procesot Opis [to se rabotelo
Incidenti Pojava na epidemija i glodari
Izumirawe na golem del od `ivinata i sozdavawe na golemi koli~ini na otpad. Zgolemuvawe na brojot na glodari koi mo`at da vr{at o{tetuvawe na celata oprema na instalacijata.
• Neredovno vakcinirawe na `ivinata
• Neredovna za{tita od pojava na glodari
Po`ar Po`ar na objektite, instalaciite, vozniot park
• Neispravnost na elektri~nata instalacija.
• Neispravnost na transformatorskata stanica
• Neispravnost na gromobranskata instalacija
Vonredni situacii
Zemjotres Poplava Sabota`a
Plan za reagirawe pri incidentni slu~aevi
Vid na incident/vonredna
situacija
Mo`ni vlijanija na @S
Merki
Po`ar na objektite, instalaciite, vozniot park
Zagaduvawe na vozduhot, po~vata i vodite
• Isklu~uvawe na dovodot na elektri~nata energija
• Iten povik na Slu`bata za PP za{tita; itna pomo{;
• Isklu~uvawe na instalacijata za dovod na elektri~na struja.
• Izolirawe i dislokacija na zapalivi materii(dokolku ima takvi)
• Kontrola na preventivnoto odr`uvawe od strana na ovlasten subjekt.
• Primena na Pravilnikot za za{tita pri rabota i Normativot za koristewe na li~ni za{titni
48
sredstva. Pojava na epidemija i glodari
Zagaduvawe na po~vata, vozuhot i vodata
• Itno reagirawe do soodvetnite slu`bi
• Redovna za{tita na `ivinata od zaboluvawe
• Redovna za{tita od pojava na glodari
Zemjotres Zagaduvawe na vozduhot, po~vata i vodite
• Iten povik na Slu`bite za PP-za{tita i Prva pomo{.
• Redovno preventivno odr`uvawe na opremata i instalaciite.
• Sanacija na o{tetuvawata od bilo koj vid vo sorabotka so soodvetni stru~ni ekipi.
• Primena na Pravilnikot za za{tita pri rabota i Normativot za koristewe na li~ni za{titni sredstva.
Poplava Zagaduvawe na vodite i po~vata
• Postojan kontakt vo vakvi sostojbi so PP slu`bata
• Aktivno u~estvo pri sanacijata na posledicite od poplavata vo sorabotka so soodvetni stru~ni institucii.
• Analiza na po~vata na mestata na degradacija i prevzemawe na soodvetni korektivni merki od strana na soodvetni stru~ni institucii.
• Primena na Pravilnikot za za{tita pri rabota i Normativot za koristewe na li~ni za{titni sredstva.
XIV REMEDIJACIJA, PRESTANOK SO RABOTA, POVTORNO ZAPO^NUVAWE SO RABOTA I GRI@A PO PRESTANOK NA AKTIVNOSTITE
Opi{ete gi postoe~kite ili predlo`enite merki za namaluvawe na vlijanieto vrz `ivotnata sredina po delumen ili celosen prestanok na aktivnosta, vklu~uvaj}i otstranuvawe na site {tetni supstancii.
ODGOVOR
Voved Operatorot nema planovi nitu za delumen nitu za celosen prestanok so rabota vo bliska idnina.
49
Sepak, pri ekstremen slu~aj na zatvarawe na lokacijata, predlo`eni se merki so cel da se minimiziraat kratkoro~nite i dolgoro~nite efekti na aktivnosta vrz `ivotnata sredina po prestanok na aktivnosta na lokacijata. Predlo`enite merki za minimizirawe na vlijanieto vrz `ivotnata sredina vo slu~aj na celosen ili delumen prestanok so rabotata na del na aktivnosta na `ivinarskata farma Biljana Promet se dadeni vo Planot za upravuvawe so rezidui.
Istorijat Farmata za `ivina e locirana vo ruralna oblast. Instalacijata gi ima site potrebni dozvoli za gradba {to zna~i ne e mo`no da se izvr{i nejzino dislocirawe od bilo koja pri~ina. Lokacijata na `ivinarskata farma Biljana Promet e opkru`ena so zemjodelski povr{ini,a od ednata strana grani~i so druga `ivinarska farma. Za instalacijata e predviden Plan za upravuvawe so rezidui vo slu~aj na celosno zatvarawe na lokacijata i nejzina prenamena, so cel lokacijata da se vrati bezbedna i oslobodena od rezidui koi mo`e da rezultiraat vo zagaduvawe na `ivotnata sredina. Oblasti opfateni so Planot za upravuvawe so rezudui se: • Surovini, pomo{ni materjali, cvrst i te~en otpad; • Oprema; • Objekti za odgleduvawe na `ivina; • Pristapni pati{ta; • Drugi objekti. Vo Pоглавје IV se dadeni detali za surovinite, pomo{nite materijali, krajnite proizvodi i pribli`nite koli~ini koi se skladirani na lokacijata. Detali za otpadot i koli~inata se dadeni vo Pоглавје V.
Delumen prestanok so rabota i povtorno aktivirawe Pri delumen prestanok so rabota, se zemaat vo predvid detali za organizacijata kako {to se koli~ina na skladirani surovini, pomo{ni materjali, proizvodi, oprema koja ne e vo funkcija so cel da se minimiziraat vlijanijata vrz `ivotnata sredina po nejzin prestanok. Se zema predvid koli~inata na skladirani surovini, pomo{ni materjali i proizvodi. Se pretpostavuva deka odnapred }e se znae periodot na prestanokot so rabota, surovinite }e bidat iscrpeni, no vo slu~aj na nivno prisustvo }e se dislociraat na odreden prostor koj bi imal potreba od niv.
50
Opremata se proveruva i dokolku e zastarena i ne e vo upotreba se demontira i metalot od koj e napravena se prodava kako sekundarna surovina. Opremata koja e vo funkcija se proveruva, i dokolku ne e potrebna pri povtornoto aktivirawe na instalacijata se dislocira onamu kade taa e potrebna. Cvrstiot otpad od ru{ewe, gradewe, popravki na objektite, kako i iskopanata zemja koi ne se upotreblivi se nosat na deponija za cvrst otpad.
Celosen prestanok so rabota Izraboten e Plan za upravuvawe so rezidui vo slu~aj na celosen prestanok na rabota na `ivinarskata farma Biljana Promet. Uspe{no dislocirawe i minimizirawe na vlijanijata vrz `ivotnata sredina bi se odvivale vo slednite fazi: • Dislokacija na surovinite i krajnite proizvodi • Dislokacija na procesnata oprema • Dislokacija na objektite • Povtorno doveduvawe na lokacijata do zadovolitelna sostojba Plan za upravuvawe so rezidui
1. Prenamena na lokacijata Lokacijata mo`e da bide prenameneta za drug vid na aktivnosti ili prenameneta vo zemjodelsko zemji{te. Za doveduvawe na lokacijata do sostojba pogodna za zemjodelie potrebno e da se napravat analizi na po~vata i dopolnitelni istra`uvawa so koi bi se utvrdilo dali e potrebno dekontaminirawe ili otstranuvawe na kontaminiraniot sloj na lokacijata. Dokolku se utvrdi kontaminacija na povr{inata }e se prevzemat soodvetni merki vo soglasnost so Zakonot za upravuvawe so otpad i Zakonot za za{tita na `ivotnata sredina.
2. Kontrola na ostatocite na materijali na lokacijata So Planot za upravuvawe so rezidui se pretpostavuva deka periodot na zatvarawe bi bil odnapred poznat i skladiranite koli~ini na surovini, pomo{ni materjali i gotovi proizvodi bi bile iscrpeni ili svedeni na minimum. Del od materjalite koi ne se upotrebeni ako e mo`no }e bidat vrateni na dobavuva~ot. Ostanatite materjali }e bidat soodvetno rasporedeni. So cvrstiot otpad (opis vo Pоглавје V) }e se postapuva spored Zakonot za upravuvawe so otpad.
51
3. Planirano ras~istuvawe i ~istewe na gradbi i tehni~ki postrojki
3.1 Oprema i vozen park Dokolku opremata i ma{inerijata se seu{te funkcionalni, }e bidat premesteni na soodvetna lokacija za taa namena. Dokolku se nadvor od funkcija, vo zavisnost od materjalot od koj se izraboteni }e bidat selektirani i prodadeni kako sekundarna surovina. Karakteristikite na opremata se dadeni vo Pоглавје II od aplikacijata. So iskoristenata neupotrebliva elektri~na i elektronska oprema }e se postapuva vo soglasonost za ^len 71 od Zakonot za upravuvawe so otpad (Sl.vesnik 68/04). 3.2 Objekti Pogonska hala Osnovnata konstrukcija na halata e armirano-betonska i ~eli~na konstrukcija. Grade`niot otpad od cvrstata gradba (tuli, cement, malter) bi bile odlo`eni na deponija za cvrsti materjali, ili mo`e da se prodade za povtorna upotreba kako granulaciono polnilo i agregat. Pri dislocirawe, del od materjalite koi mo`e da se iskoristat bi bile demontirani i dislocirani, a ostanatata metalna konstrukcija bi bila demontirana i prodadena kako sekundarna surovina. Siot betonski otpad mo`e da se prodade za povtorna upotreba kako granulaciono polnilo i agregat. 3.3 Pristapni pati{ta [ utot od asfaltiranite pateki bi se deponiral na deponija. Dokolku e izvodlivo, materjalot od poplo~enite pateki bi se iskoristil za druga lokacija. 3.4 Drena`en sistem Za otstranuvawe na drena`niot sistem e potrebno podolgo vreme, no vo zavisnost od prenamenata na lokacijata, del od istiot bi mo`el da se prenameni i iskoristi.
4. Opseg na urivawe
Bi se istra`uvala mo`nosta i na~inot na premestuvawe/vra}awe vo normalna sostojba/odlo`uvawe na otpad. Dislokacijata bi se odvivala vo slednite fazi: Faza 1: ] e ja opfati dislokacijata na surovinite i proizvodite (dokolku ne se
52
iscrpeni) i pomo{nite materjali. Faza 2: Dislokacija na opremata , instalaciite i vozniot park. Faza 3: Ru{ewe na objektite od cvrsta gradba, objekti koi mo`e da se demontiraat i nivna selekcija za ponatamo{ni iskoristuvawe.
5. Upravuvawe so otpad od gradewe/urivawe Otpadot od gradba ili urivawe }e bide odlo`en na deponijata za cvrst otpad. Vo slu~aj na mo`no iskoristuvawe, materjalot }e bide soodvetno tretiran.
6. Remedijacija na kontaminirana povr{ina - Pri urivawe na jamite za skladirawe na otpadot od `ivinata }e se prevzemat preventivni merki na kontrola na kontaminiranosta na zemjata okolu istiot. Vo zavisnost od stepenot na eventualna kontaminiranost }e se prevzemaat soodvetni merki. Ako ne e kontaminirana }e se vrati na mestoto od kade e izvadena, a ako merewata poka`at kontaminiranost istata }e se tretira na soodvetno mesto nadvor od lokacijata i kako ~ista }e se skladira na deponijata za cvrst otpad. - ] e se izvr{at merewa na kontaminiranost na site mesta kade ima potencijalna opasnost od kontaminacija i }e se prevzemat gorenavedenite merki.
7. Odr`livost i proverka na planot
Vo tekot na operativniot `ivot na instalacijata, Planot za upravuvawe so rezidui }e se preispituva vo zavisnost od potrebite i izmenite koi se napraveni na lokacijata. Planot }e se a`urira so sekoja izmena i so sekoe novo istra`uvawe za zagaduvawe, kako i istra`uvawa za rizicite koi proizleguvaat od aktivnosta od rabotniot vek na instalacijata.
XV REZIME BEZ TEHNI^KI DETALI Na ova mesto treba da se vmetne pregled na celokupnoto barawe bez tehni~kite detali. Pregledot treba da gi identifikuva site pozna~ajni vlijanija vrz `ivotnata sredina povrzani so izveduvaweto na aktivnosta/aktivnostite , da gi opi{e postoe~kite ili predlo`eni merki za namaluvawe na vlijanijata. Ovoj opis isto taka treba da gi poso~i i normalnite operativni ~asovi i denovi vo nedelata na poso~enata aktivnost.
ODGOVOR
Voved Ova barawe na privatnata farma Biljana Promet DOO s.Kadino za B - dozvola za usoglasuvawe so operativen plan se odnesuva na aktivnost
53
6.6 Instalacii za intenzivno `ivinarstvo ili za sviwarstvo so kapacitet od: (a) 5000 do 40 000 mesta za `ivina od Prilog 2 od Uredbata za opredeluvawe na aktivnostite na instalaciite za koi se izdava integrirana ekolo{ka dozvola odnosno dozvola za usoglasuvawe so operativen plan i vremenski raspored za podnesuvawe na barawe za dozvola za usoglasuvawe so operativen plan (Sl.V. br.53/05). Osnovna dejnost na Instalacijata e odgleduvawe na `ivina i toa: • Odgleduvawe na koko{ki nesilki za proizvodstvo na konzumni jajca.
Sporedna dejnost na Instalacijata e: • Proizvodstvo na gotova hrana za `ivotni {to se odgleduvaat na
farmata. BILJANA - PROMET eksport - import DOOEL e firma koja e osnovana kon krajot na 2002 godina kako Dru{tvo za proizvodstvo, trgovija i uslugi. Spored prete`nata dejnost se raspredeluva vo Druga trgovija na malo so hrana vo specijalizirani prodavnici. Zapo~nuvaj}i so odgleduvawe na 2000 koko{ki nesilki, kapacitetot na ovaa relativno mlada farma postojano raste, taka da denes na farmata se odgleduvaat 8 000 koko{ki nesilki. Vo ramkite na Farmata za odgleduvawe na koko{ki neselki, pokraj objektot za odgleduvawe na koko{ki nesilki, se nao|a eden objekt vo koj se smesteni slednive pomo{ni prostorii:
- kancelarija - sanitaren jazol - magacin - prostor za reprematerijali - sortirnica za jajca - garderoba - kujna
Procesi i tehnologija Spored osnovnata dejnost na instalacijata mo`e da se ka`e deka osnoven proces pretstavuva odgleduvaweto na koko{ki nesilki za proizvodstvo na konzumni jajca. Izbranoto tehnolo{ko re{enie na odgleduvawe na koko{ki nesilki, koe e primeneto vo farmata na operatorot e tn. kafezen sistem na odgleduvawe, po principot site vnatre-site nadvor. So definiranata tehnologija na odgleduvawe, koko{kite nesilki ostanuvaat vo objektite vo prosek od 12-14 meseci, posle koj period se vr{i iseluvawe na jatoto, bidej}i pove}e nema ekonomsko opravduvawe za nivno ponatamo{no odgleduvawe (se tro{i skoro ista koli~ina na
54
hrana, a procentot na nesewe opa|a). Ovie koko{ki ponatamu se prodavaat na klanici. Tehnolo{kata postapka na odgleduvawe na koko{ki nesilki opfa}a pove}e tehnolo{ki fazi, i toa: - Vseluvawe na `ivinata vo objektite za odgleduvawe, - Hranewe i poewe na `ivinata, - Za{tita na jatoto, - Manipulacija na jajcata vo objektite za odgleduvawe, - Iz|ubruvawe, - Postapka so umrenata `ivina, - Praznewe na objektite za odgleduvawe (iseluvawe na `ivinata), - Priprema na objektite za odgleduvawe za novo vseluvawe. Osnovnite surovini, koi se koristat za izvr{uvawe na planiranite aktivnosti na instalacijata i nejzinite delovi, voglavno prestavuvaat materijali koi ne sodr`at opasni supstancii. Pogolem del od surovinite, pretstavuvaat sostojki za proizvodstvo na hrana, koi se koristat vo celost, bez ostatoci, poradi {to ne postoi {tetno vlijanie na okolinata. Posebno, mo`at da se izdvojat sredstvata za dezinfekcija i odr`uvawe na higienata, koi se koristat spored prifateni postapki, kako dobri proizvodni i higienski praktiki, a gi izvr{uvaat rabotnici, obu~eni za taa aktivnost. Vo Pоглавје IV e dadena Listata na site surovini i proizvodi na farmata.
Vlijanija vrz `ivotnata sredina
Upravuvawe so otpad Kako otpad od `ivinarskite farmi se javuva:
- |ubrivo od `ivinata, - umreni ptici, - komunalen otpad,
Vo ramkite na instalacijata se primenuvaat merki koi rezultiraat so minimizirawe na sozdavaweto na otpadot. Tie merki opfa}aat: • ishrana spored barawata • odr`uvawe na sistemite za hranewe vo dobra sostojba so cel da se
minimizira rasipuvaweto i zagubite na hrana • koristewe na poilki so koi nema zagubi na voda, a voedno i nivno
odr`uvawe vo dobra rabotna sostojba zaradi prevencija od istekuvawe
• namaluvawe na stepenot na mortalitet • niza drugi dobri farmerski praktiki
55
Na samata lokacija ne se vr{i iskoristuvawe na sopstveniot otpad. Otpadot od `ivinata se iskoristuva od lokalnite farmeri za na|ubruvawe na svoite zemjodelski povr{ini kako i na sopstveni zemjodelski povr{ini. Drugite vidovi otpad se sozdavaat vo nezna~itelni koli~ini i istite se sobiraat vo posebna kanta na samata lokacija i potoa se nosat do najbliskite kontejneri za komunalen otpad.
Emisii vo vozduhot Instalacijata i nejzinite delovi ne vr{at zagaduvawe na vozduhot so {tetni materii i soglasno so postoe~kite va`e~ki normativi ne e potrebna posebna za{tita.
Emisii vo po~vata Prirodata na aktivnostite koi se odvivaat na farmata e takva da ne vklu~uva mo`nosti za ispu{tawe na zagaduva~ki materii vo po~vata.
3.4. Emisii vo povr{inski vodi Od dadenata instalacija nema emisii vo povr{inski vodi.
Bu~ava i vibracii Nema izvori na zna~itelna bu~ava i vibracii vo ramkite na instalacijata.
Merki za za{tita na `ivotnata sredina Operatorot konstantno prevzema aktivnosti za podobruvawe na performansite vo odnos na `ivotnata sredina i so takva praktika }e prodol`i i vo idnina. Site podobruvawa se vo nasoka na primena na dobri farmerski praktiki koi se vo soglasnost so ve}e provereni stranski iskustva i upatstva. Operatorot ima izgotveni planovi za reagirawe vo itni slu~ai i potencijalni havarii so {to bi se spre~ile {tetni vlijanija vrz `ivotnata sredina pri takvi slu~ai (Prilog XIII od baraweto). Vo slu~aj na celosen ili delumen prestanok so rabota, operatorot ima predvideno postapki za doveduvawe na lokacijata na koja se nao|a instalacijata vo zadovolitelna sostojba (Prilog XIV od baraweto). Operatorot prifa}a i vo idnina da gi prevzema site merki koi }e bidat nalo`eni od nacionalnite zakoni za za{tita na `ivotnata sredina.
56
XVI IZJAVA So ovaa izjava podnesuvam barawe za dozvola/revidirana dozvola, vo soglasnost so odredbite na Zakonot za `ivotna sredina (Sl.vesnik br.53/05) i regulativite napraveni za taa cel. Potvrduvam deka informaciite dadeni vo ova barawe se vistiniti, to~ni i kompletni. Nemam nikakva zabele{ka na odredbite od Ministerstvoto za `ivotna sredina i prostorno planirawe ili na lokalnite vlasti za kopirawe na baraweto ili na negovi delovi za potrebite na drugo lice. Potpi{ano od : Datum : (vo imeto na organizacijata)
Ime na potpisnikot : Pozicija vo organizacijata :
Pe~at na kompanijata: