Emilio Aguinaldo

Si Emilio Aguinaldo y Famy (Marso 22, 1869–Pebrero 6, 1964) ay isang Pilipinong heneral, pulitiko at pinuno ng kalayaan, ay ang unang Pangulo ng Republika ng Pilipinas(Enero 20, 1899–Abril 1, 1901). Isa siyang bayaning nakibaka para sa kasarinlan ng Pilipinas. Pinamunuan niya ang isang bigong pag-aalsa laban sa Espanya noong 1896. Makaraang magapi ng Estados Unidos ang Espanya noong 1898, ipinahayag niya ang kalayaan ng Pilipinas at umupo bilang unang pangulo ng Pilipinas noong Hunyo 1899. Malakas ang kaniyang loob subalit nilarawang baguhan sapagkat naniwalang tatangkilin ng Estados Unidos ang kaniyang hangarin. Nang maging ganap at lantad ang mga hangarin ng Estados Unidos hinggil sa Pilipinas, muli niyang pinamunuan ang isang pag-aaklas mula 1899 hanggang 1901. Nadakip siya sa bandang huli ng mga Amerikano noong Marso 1901, makaraang makipaglaban sa loob ng dalawang taon. Nanumpa siya ng katapatan sa Estados Unidos subalit nagsuot ng isang itim na bow tie hanggang sa tuluyang nakamit ng Pilipinas ang kalayaan noong 1946. Tumakbo siya bilang pangulo noong 1935 ngunit nagapi sa halalan ni Manuel Quezon. Sa mga huling panahon ng kaniyang buhay, nagsilbi siya sa Konseho ng Estado ng Pilipinas. Siya rin ang pinakabatang pangulo ng Pilipinas.

Kabataan

Si Emilio Aguinaldo y Famy ay isang Pilipinong heneral, pulitiko, at lider ng rebolusyon laban sa Espanya at Estados Unidos. Ipinanganak siya sa Cavite el Viejo, Cavite noong Marso 22, 1869 kina Carlos Aguinaldo y Jamir at Trinidad Famy y Valero (1820-1916) Si Don Carlos ay isang gobernadorcillo at dahil may lahi siyang Tsino, Tagalog at Mestizo, nagkaroon sila ng yaman at kapangyarihan. Bilang bata, nakatanggap siya ng edukasyon mula sa isa niyang lola at maya-mayang nag-aral ng elementarya sa paaralang elementarya ng Cavite el Viejo noong 1880. Pagkatapos, nag-aral naman siya ng sekundarya sa Colegio de San Juan de Letran, ngunit, tumigil siya noong nasa ikatlong taon na siya para tulungan ang kanyang nabiyudang ina na patakbuhin ang kanilang bukid. Sa edad na 28, si Miong ay naging cabeza de barangay sa Binakayan, ang pinakaprogresibong barrio sa Cavite el Viejo. Hinawakan ang posisyon na ito ng 8 taon. Noong 1893, ipinasa ang Maura Law na ibinago ang sistema ng lokal na gobyerno, binago nito ang tawag na gobernadorcillo sa capitan municipal. Kaya noong 1895, si Aguinaldo ang pinakaunang taga-Cavite del Viejo na tinawag na capitan municipal.

Rebolusyong Pilipino

Noong 1894, sumali siya sa Katipunan o ang K.K.K., isang sikretong organisasyon na pinamumunuan ni Andres Bonifacio, at dedikado itong organisasyon upang maitaboy ang manlulupig na Kastila at makamit ang

kalayaan ng Pilipinas sa pamamagitan ng dahas. Ginamit niya angnom de guerre na Magdalo, para kay Maria Magdalena. Ang kanyang sangay ng Katipunan na pinamumunuan ng pinsan niya na siBaldomero Aguinaldo ay tinawag ding Magdalo.

Nagsimula ang Rebolusyon sa San Juan del Monte (siyang lungsod ng San Juan, Metro Manila). Ngunit sa simula ay hindi sumali ang sangay ni Aguinaldo dahil sa kakulangan ng armas, na isa sa mga dahilan ng pagkatalo ni Bonifacio sa Pinaglabanan. Habang napilitan sina Bonifacio na gumamit ng gerilya para makilaban, nanalo sina Aguinaldo sa iba't ibang laban na nakapagtaboy ng mga Espanyol ng panandalian.

Noong Pebrero 17, 1897, natalo nina Aguinaldo at ilang Katipunero ang puwersa na pinamumunuan ni Gobernador-Heneral Camilo de Polavieja sa Labanan sa Tulay ng Zapote sa Cavite. Si Heneral Edilberto Evangelista, inhinyerong sibil, rebolusyonaryo, at tagatayo ng trintsera, ay namatay sa labanang ito. Ang probinsya ng Cavite ay naging importanteng lokasyon ng Rebolusyon at dito rin nakanalo ang Magdalo ng marami laban sa Espanya.

Ngunit, lalong nagkaroon ng malaking agwat ang dalawang kampo sa Katipunan, ang Magdalo at Magdiwang. Dahil dito, napilitan si Bonifacio na mamagitan sa dalawang kampo. Naisip ng Magdalo na magtayo ng sarili nilang gobyerno. Si Bonifacio, kahit para sa kanya na ang Katipunan ay gobyernong ganap, pinayagan niya at pinamunuan rin ang isang halalan na sinimulan sa Kumbensyong Tejeros sa Tejeros, Cavite noong Marso 22, 1897. Nawala rito ang pamumuno niya kay Aguinaldo, at naboto bilang Ministro ng Interyor. Ito ay kinwestyon ni Daniel Tirona, na sinasabing hindi raw nararapat ito kay Bonifacio dahil siya ay hindi nakapagtapos sa pag-aaral. Nagalit si Bonifacio (nilabas ang kanyang baril at binaril na sana si Tirona kung hindi lang siya tumigil) at dineklarang null at di-wasto ang kumbensyon. Napilitan si Bonifacio na bumalik sa Morong, Rizal

Hindi na kinilala ni Bonifacio ang gobyernong pinamumunuan ni Aguinaldo at sinimulang ibalik ang kanyang awtoridad, pinagbintangan ang paksyon ni Aguinaldo ng pagtataksil at nagbibigay ng utos na taliwas sa mga utos ni Aguinaldo. Sa utos ni Aguinaldo, hinuli si Bonifacio at ang kanyang mga kapatid at sa isang mock trial, nahatulan ng pagtataksil at nasintensyahan ng kamatayan. Pagkatapos ng pag-aalanganin, naisip niyang tanggalin ang hatol, ngunit pagkatapos makumbinse ni Heneral Manuel Noriel, Pangulo ng Konseho ng Digmaan, at iba pa, binalik ni Aguinaldo ang hatol. Pinatay ang magkapatid na Andres at Procorpio sa pamamagitan ng firing squad noong Mayo 10, 1897 sa Bundok Hulog na malapit ng apat na kilometro kanluran ng Maragondon, Cavite.

Biak-na-Bato

Habang tumitindi ang tensyon, napilitan sina Aguinaldo na lumikas papunta sa mga bundok. Dito pinirmahan niya ang Kasunduan ng Biak-na-bato. Isusuko ni Aguinaldo ang kanyang gobyerno at itigil ang digmaan kapalit ng $800,000 (Mehikano) bilang kapalit. Pinirmahan ito noong Disyembre 14 at 15, 1897. Noong Disyembre 23, umalis sila sa Pilipinas papuntang Hong Kong para lumikas. Ang dala nilang $400,000 (unang installment) ay dineposito sa mga bangko sa Hong Kong. Dito, inayos ni Aguinaldo ang gobyerno at tinawag niyang Kataas-taasang Konseho ng Bayan.

Isang rebolusyonaryong heneral, si Francisco Makabulos, ay nagtatag ng Komiteng Ehekutibong Sentral na siyang naging pamahalaan habang wala sina Aguinaldo. Kahit pumirma si Aguinaldo, tuloy pa rin ang paghuli ng mga Kastila sa mga Pilipinong sumama sa rebolusyon. Dahil dito, nagsimula muli ang rebolusyon.

Noong Abril 1898, nagkaroon ng digmaan sa gitna ng Espanya at Estados Unidos. Sa Labanan sa Look ng Maynila, nanalo ang American Asiatic Squadron na pinamumunuan ni Commodore George Dewey at nasakop ang Maynila. Si Dewey ang nagbigay ng transportasyon kay Aguinaldo pabalik ng Pilipinas. Bumalik bigla si Aguinaldo sa kanyang posisyon at linusob ang Maynila.

Deklarasyon ng Kalayaan, Diktadura, at Gobyernong Rebolusyonaryo

Pagkatapos ng pagsimula ng Digmaang Espanyol-Amerikano, bumalik si Aguinaldo sa Pilipinas noong Mayo 19, 1898.

Noong Mayo 24, dineklara niya na siya ang lider ng buong militar at nagtatag ng gobyernong diktaturyal na siya bilang diktador.

Noong Hunyo 12, dineklara ang Kalayaan ng Pilipinas sa bahay ng mga Aguinaldo sa Cavite el Viejo, at binasa ang Batas na Nagpapahayag ng Kalayaan ng Pilipinas. Ito ay sinulat sa baybay Kastila ni Ambrosio Rianzares Bautista, isang kapamilya ni Jose Rizal, na siya ring bumasa.

Noong Hunyo 18, dineklara niya sa pamamagitan ng dekrito ang opisyal na pagtatag ng kanyang diktadurya. Noong Hunyo 23, dineklara naman niya ang gobyerno na rebolusyonaryo at hindi na diktadurya, siya pa rin bilang pangulo.

Pangulo

Itinatag ang Unang Republika ng Pilipinas sa Konstitusyon ng Malolos noong Enero 23--112.198.64.93 11:57, 27 Pebrero 2012 (UTC)Nakapahilis na panitik--112.198.64.93 11:57, 27 Pebrero 2012 (UTC)Talaksan:Halimbawa.jpg, 1899

sa Malolos, Bulacan at nagtagal hanggang nahuli si Aguinaldo sa Palanan, Isabela ng mga Amerikano noong Marso 1, 1901.

Polisyang Panloob

Piskalya

Nagpagpatuloy ang mga sesyon ng Kongreso ng Malolos at maraming nagawa na maganda. Pinagpatuloy muna ang sistemang piskalya ng mga Kastila, pati rin sa sistema ng pagsingil ng buwis, hindi kasama ang sabong at iba pang katuwaan. Binabaan ang buwis sa digmaan at ang boluntaryong donasyon ay hiningi. Inayos rin ang sistema ng adwana. Binuksan ang pambansang pautang.

Edukasyon

Pinabukas kaagad ang mga paaralang elementarya. Ito ay ginawang sapilitan. Si Enrique Mendiola ay nagbukas ng Instituto de Burgos at pinili ang direktor nito ng Direktor ng Pampublikong Instruksyon. Nagbigay ng kurso na agrikultura, pagtilingin, at komersya, pati rin ang kursong A.B. ang unibersidad.

Isang dekrito ang nagbigay oras para buksan ang Universidad Literaria. Ang unibersidad naman na ito ay nagbigay ng kursong medisina, siruhiya, dispensaryo, at notaryo publiko. Ang pangulo ang pipili ng propesor na siyang pipili ng rektor. Ang unang rektor ay si Joaquín Gonzales. Sinundan siya ni León María Guererro.

Lokal na gobyerno

Sinunod ng Pangulo ang payo ni Apolinario Mabini at naglabas ng dalawang dekrito, isa noong Hunyo 18 at isa naman sa ika-20 para ayusin ang sistema ng gobyerno sa mga probinsya at bayan. Nakasulat dito na kahit napilitan siya na maging diktador, gusto niya na kasama ang mga pinakanararapat na maging opisyal na sila rin ay may tiwala galing sa kanilang kababayan.

Sa mga dekritong ito, ang mga lalaking 21 taon pataas ay dapat maghalal ng isang Konseho Popular na binubuo ng isang Pangulo, Ikalawang Pangulo, Kapitan ng Barrio, Delegado ng Katarungan, Rehistrado Sibil, Delegado ng Pulis at Panloob na Kaayusan, at Delegado ng Buwis at Pagmamay-ari. Kinukumpirma ng gobyerno ang mga opisyal na ito.

Ang mga opisyal na inihalal ng Presidente at nakumpirma sa parehong paraan ay: isang Gobernador at tatlong konsehal kasama ang residente ng munisipyo ng probinsiya at ang Provincial Council. Gayundin, ang mga kumander probinsiya militar ay ibinigay para sa bawat isa sa singil ng mga sundalo ng mga Manggagawa para sa pambansang hukbo.

Pagbabago sa Konstitusyon

Dahil na rin sa abala, dahil sa ikalimang artikulo ng Konstitusyon ng Malolos na nagtatakda ng paghihiwalay ng Simbahan at Estado, si Punong Ministro Apolinario Mabini ay nagbigay ng suspensyon ng artikulo hanggang magkaroon muli ng Kumbensyong Konstitusyonal. Ang mga lugar na kailangan ng pari ay binibigyan ng suporta. Ito ay pinagtibay noong ika-23 ng Disyembre at naging ika-100 na artikulo na transisyunal ng Konstitusyon.

Pederasyong Bisaya

Para mapatunayan ang pagkakaisa ng Republika, ginawang presidente ng Pederasyong Bisaya si Raymundo Melliza sa loob ng dalawang taon, pagkatapos manumpa ng katapatan sa Unang Republika at pagkilala kay Aguinaldo bilang pangulo.

Polisiyang Panlabas

Mga Nakakulong na Espanyol

Pinalaya ni Pangulong Emilio Aguinaldo ang mga Espanyol na nakakulong sa pamamagitan ng executive clemency pagkatapos itatag ang Republika. Pinayagan din niya sila na magtrabaho sa Pilipinas.

Digmaang Pilipino-Amerikano

Noong Pebrero 4, 1899, binaril ng isang Amerikanong sundalo ang isang Pilipino. Ito ang dahilan kaya nagsimula ang Digmaang Pilipino-Amerikano at nagsimula ang labanan sa gitna ng mga sundalong Amerikano at mga Pilipinong para sa kalayaan. Ang mas malakas na armas ng mga Amerikano ay nagpaalis ng mga Pilipino sa mga lungsod at kailangan maglipat ng lugar ng Gobyernong Malolos.

Lumikas si Pangulong Aguinaldo papuntang Hilagang Luzon habang hinahabol ng mga Amerikano. Noong Hunyo 2, 1899, nakatanggap ng telegrama si Heneral Antonio Luna, isa sa mga kaagaw ng pangulo at magaling na heneral, at nagtanong kung pwede sila magkita sa Kumbento ng Simbahan sa Cabanatuan. Ngunit, tinaksil siya ni Aguinaldo dahil ipinapatay siya ng mga tauhan ng pangulo matapos malaman na wala ang pangulo sa kumbento (Hunyo 5). Nilibing siya sa simbahan at walang imbestigasyong naganap. Hindi nahuli ang pumatay.

Pagkamatay ni Luna, nagkaroon na ng kapangyarihan ang pangulo sa buong militar. Dahil wala na ang kagalingan ni Luna, natalo ng natalo ang militar. Noong Nobyembre 1899, nakaabot na sina Aguinaldo sa Palanan, Isabela. Nagkaroon ng labanan sa Tirad Pass na pinamunuan ni Heneral Gregorio del Pilar para matago ang pangulo. Ngunit, natalo sila sa pwersa ng mga Amerikano at namatay pa si del Pilar at 52 sa 60 na kasama ni del Pilar.

Halos pagkatapos ng dalawang taon, nahuli si Pangulong Aguinaldo ng mga Amerikano sa pamumuno ni Heneral Frederick Funston sa pamamagitan ng pagkukunwari na sila'y mga nahuling Amerikano ng mga Macabebe Scouts na silang nagturo ng lokasyon ni Aguinaldo.

Manuel L. Quezon

Si Manuel Luis Quezon y Molina (Agosto 19, 1878 – Agosto 1, 1944) ay ang

ikalawang Pangulo ng Republika ng Pilipinas (Nobyembre 15, 1935–Agosto

1, 1944). Siya ang kinilala bilang ikalawang pangulo ng Pilipinas, kasunod

ni Emilio Aguinaldo (na ang administrasyon ay hindi kinilala ng ibang bansa sa

mga panahong iyon at hindi kinilala bilang unang pangulo sa mga kapisanang

internasyunal).

Manuel L. Quezon

Ipinanganak si Manuel L. Quezon sa Baler, sa lalawigan ng Tayabas (tinatawag

na ngayongAurora) noong Agosto 19, 1878. Ang tunay niyang pangalan ay

Manuel Luis M. Quezon. Anak siya nina Lucio Quezon at Maria Dolores Molina,

kapwa mga guro. Nagtapos siya ng pag-aaral mula sa Colegio de San Juan de

Letran noong 1893. Bilang isang binata, nakilahok siya sa pag-aalsa laban sa

mga Kastila. Nakipaglaban din siyang kasama ng mga Pilipinong Nasyonalista

sa panahon ng Digmaang Pilipino-Amerikano, bilang katulong ni Emilio

Aguinaldo. Naipakulong siya dahil sa gawaing ito. Makaraang palayain, nanumpa

siya ng katapatan sa Estados Unidos.

Naging manananggol si Quezon sa Baler. Noong 1906, nahalal siya bilang

gobernador ng lalawigan ng Tayabas, ngunit nagbitiw upang makapangampanya

para sa Asambleya ng Pilipinas, kung saan nakamit niya ang pagiging pinuno ng

Asambleya. Mula 1909 hanggang 1916, nagsilbi si Quezon sa Estados Unidos

bilang naninirahang komisyonero para sa Pilipinas. Sa panahong ito naipasa ang

Batas Jones (Jones Act), nagtatanggal sa Komisyon sa Pilipinas ng Estados

Unidos at nagbibigay ng mas mataas na antas ng pamamahala sa mga Pilipino.

Dahil dito, itinuring na bayani si Quezon nang muli siyang magbalik sa Pilipinas.

Sa sumunod na dalawang taon, naglingkod siya bilang pangulo ng Senado ng

Pilipinas. Noong1935, nanalo si Manuel L. Quezon sa unang halalan ng

pagkapangulo ng Pilipinas sa ilalim ng bagong Komonwelt ng Pilipinas, laban

kina Emilio Aguinaldo at Obispo Gregorio Aglipay. Muli siyang nahalal noong

1941.

Pagkaraan ng pananakop ng Hapon sa Pilipinas sa panahon ng Ikalawang

Digmaang Pandaigdig, tumakas siya papuntang Australya, at pagkaraan

nagtuloy sa Estados Unidos. Sa dalawang bansang ito niya pinamunuan ang

pamahalaan ng Pilipinas habang malayo sa bansa.

Nagkasakit ng tuberkulosis si Quezon at namatay sa Saranac Lake, Franklin

County, New York noong Agosto 1, 1944 sa edad na 66. Unang inilibing ang

kanyang labi sa Arlington National Cemetery. Pagkaraan, ang kanyang labi ay

inilibing muli sa Maynila, sa Manila North Cemetery at inilipat sa Lungsod

Quezon sa loob ng monumento sa Quezon Memorial Circle.

Ipinangalan sa kaniya ang Lungsod ng Quezon sa Kalakhang Maynila at ang

lalawigan ng Quezon.Siya rin ay tinawag bilang 'Ama ng Wikang Pambansa'

Jose P. Laurel

Jose Paciano Laurel

Ika-3 Pangulo ng PilipinasUnang Pangulo ng Ikalawang Republika

PanunungkulanOktubre 14, 1943 – Agosto 17, 1945

Pangulo Manuel L. Quezon (1941-1944)Sergio Osmeña (1944-1946)

Sinundan si Sergio Osmeña

Mahistrado ng Kataastaasang Hukuman ng Pilipinas

PanunungkulanPebrero 29, 1936 – Pebrero 5, 1942

Sinundan si George A. Malcolm

Sinundan ni Wala[1]

Kapanganakan Marso 9, 1891Tanauan, Batangas

Kamatayan Nobyembre 6, 1959Maynila

Partidong politikal Kapisanan ng Paglilingkod sa Bagong Pilipinas (KALIBAPI)[2]

Asawa Pacencia Hidalgo

Hanapbuhay Abogado

Relihiyon Katoliko

Lagda

Si José Paciano Laurel y García (Marso 9, 1891-Nobyembre 6, 1959) ay ang

ikatlongPangulo ng Republika ng Pilipinas (Oktubre 14, 1943-Agosto

17, 1945) sa ilalim ng mgaHapon mula 1943 hanggang 1945.

Isinilang si Laurel sa Tanauan, Batangas noong Marso 9, 1891 anak nina

Sotero Laurel at Jacoba Garcia. Nagtapos siya

ng abogasya sa U.P. noong 1915.

Pagkatapos ay, Hinirang na Kalihim Panloob ni Gob.

Hen. Wood noong 1923 at naging Associate Justice noong 1935.

Nanungkulan siya bilang Pangulo ng Kataas-taasang Hukuman nang

sumiklab ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig at itinalaga siyang Kalihim ng

Katarungan ni Quezon bago lumisan. Pinili si Laurel ng mga Hapon upang

magsilbing pangulo ng Ikalawang Republika ng Pilipinas. Pinangalagaan niya

ang kapakanan ng bansa sa gitna ng mga kalupitan ng mga Hapon.

Ibinilanggo siya bilang "collaborator" pagkaraan ng digmaan ngunit pinalaya

ni Pangulong Roxas noong 1948. Noong Nobyembre 6, 1959, namatay si

Laurel sa grabeng atake sa puso at istrok.

Sergio Osmeña

Ika-4 na Pangulo ng PilipinasIkalawang Pangulo ng Komenwelt

PanunungkulanAgosto 1, 1944 – Mayo 28, 1946

Sinundan si Jose P. Laurel

Sinundan ni Manuel Roxas

Ika-2 Pangalawang Pangulo ng PilipinasUnang Pangalawang Pangulo ng Komenwelt

Panunungkulan

Nobyembre 15, 1935 – Agosto 1, 1944

Pangulo Manuel L. Quezon

Kapanganakan Setyembre 9, 1878Lungsod ng Cebu, Cebu

Kamatayan Oktubre 19, 1961 (edad 83)Lungsod Quezon

Partidong politikal Nacionalista Party

Asawa Esperanza Limjap

Hanapbuhay Manananggol

Relihiyon Romano Katoliko

Lagda

Si Sergio Osmeña y Suico (Setyembre 9, 1878 – Oktubre 19, 1961), higit na

kilala ngayon bilang Sergio Osmeña, Sr. ay ang ikaapat

na Pangulo ng Republika ng Pilipinas (Agosto 1,1944 – Mayo 28, 1946). Siya

ang ama ni dating Senador Sergio Osmeña Jr. at lolo nina Senador Sergio

Osmeña III, John Osmena, dating Gobernador Lito Osmena ng Cebu at Mayor

Tomas Osmena.

Isinilang siya noong Setyembre 9, 1878 sa Lungsod ng Cebu. Si Osmeña ay

nanguna sa mga nagtapos ng primarya sa kanyang paaralan. Nag-aral ng

sekundarya sa Seminario ng San Carlos sa Cebu. Nagtungo siya sa Maynila at

nag-aral sa San Juan de Letran, kung saan nakilala niya si Manuel L. Quezon.

Nang sumiklab ang rebolusyong Pilipino noong 1896, bumalik sa Cebu si

Osmeña. Ipinadala siya ng lokal na liderato ng Cebu para ibalita kay Emilio

Aguinaldo ang sitwasyon sa Cebu. Noong 1900, naging tagapag-lathala at

patnugot siya ng pahayagang El Nuevo Dia.

Nagbalik siya sa Maynila para mag-aral ng abogasya sa Unibersidad ng Sto.

Tomas, kung saan ay muli silang nagkita ni Quezon. Noong 1903, siya at ang

kanyang mga kamag-aral ay pinahintulutan ng Kataas-taasang Hukuman ng

Pilipinas na kumuha ng eksamen sa bar kahit tatlong taon pa lamang ang

kanilang natapos. Si Osmeña ay pumangalawa sa naturang eksamen sa bar.

Dalawampu’t limang taong gulang siya nang maatasang pansamantalang

gobernador at pagkapiskal ng lalawigan ng Cebu. Pagkaraan ng dalawang taon,

naging gobernador siya ng lalawigan.

Nagbitiw siya sa kanyang katungkulan bilang gobernador nang maitatag ang

Asemblea Filipina noong 1907. Tumakbo siya at nanalong kinatawan ng

ikalawang distrito ng Cebu. Nahalal siyang ispiker ng asemblea, isang posisyong

hinawakan niya ng sumunod na 15 taon. Naging senador siya

mula 1923 hanggang 1935. Tinanghal siyang "Senate President Protempore"

noong 1923-1933. Naging kasapi rin siya ng Misyong OsRox (Osmeña-Roxas),

isa sa mga misyong ipinadala sa Estados Unidos para ikampanya ang kasarinlan

ngPilipinas. Nahalal siyang pangalawang pangulo ng Komonwelt ng

Pilipinas noong 1935.

Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig, kasama niya si Pangulong Manuel L.

Quezon saEstados Unidos. Namatay si Quezon sa sakit na tuberkulosis

noong Agosto 1, 1944 at si Osmeña ang humalili sa kanya. sina dating

pangulong Osmena at ang kasama ng mga pandigmang kabinete na huling

ipagpatuloy ng ating pagapapalaya ng Hukbong Sandatahang Lakas

ng Pilipinas, Estados Unidos at ang puwersang Kakampi kasabay ng mga

gerilyang Pilipino at Hukbalahap na mula sa Kampanya ng Pagpapalaya sa

Pilipinas na ituloy ng pakikipaglaban sa Hapon, Kasama siya ng mga Pilipinong

Heneral ng Sandatahang Lakas ng Pilipinas na si Basilio J. Valdes at si

heneral Carlos P. Romulo pati ang mga puwersang Amerikanong lumunsad

sa Leyte noong Oktubre 20, 1944. Sinabi ni pangulong Osmena at ang iba pang

opisyal at mga kabinete nagsimula ng Kampanya ng Pagpapalaya sa

Pilipinasnoong 1944 hanggang 1945 sa pagitan ng mga sundalong Pilipino,

Amerikano at ang mga pwersang gerilya na silang kalabanin ng mga

Hapones. Nagsilbi siya bilang pangulo ng bansa hanggang sa magkaroon ng

halalan noong Abril 23, 1946. Paghahanda ito sa pagbibigay ng kalayaan

ng Estados Unidos. Kumandidato siya bilang pangulo, ngunit natalo kay Manuel

Roxas.

Nang matalo kay Roxas, namahinga si Osmena sa kanyang tahanan sa Cebu. Si

Sergio Osmena ay namatay noong Oktubre 19, 1961.

Manuel Roxas

Ika-5 Pangulo ng PilipinasIkatlong Pangulo ng KomonweltUnang Pangulo ng Ikatlong Republika

PanunungkulanMayo 28, 1946 (bilang Pangulo ng Komonwelt); Hulyo 4, 1946, (bilang Pangulo ng Ikatlong Republika) – Abril 15, 1948

Pangalawang Pangulo

Elpidio Quirino

Sinundan si Sergio Osmena

Sinundan ni Elpidio Quirino

Kapanganakan Enero 1, 1892Capiz (ngayon ay Lungsod Roxas), Capiz

Kamatayan Abril 15, 1948Clark Air Base, Angeles,Pampanga

Partidong politikal Nacionalista (1919–1945)Liberal Party (1945–1948)

Asawa Trinidad de Leon

Hanapbuhay Abogado

Relihiyon Katoliko

Si Manuel Acuña Roxas (Enero 1, 1892 - Abril 15, 1948) ay isang pulitiko

sa Pilipinas. Siya ay ang ikalimang Pangulo ng Republika ng Pilipinas (Mayo

28, 1946–Abril 15, 1948).

Isinilang si Roxas noong Enero 1, 1892 sa lungsod na ipinangalan sa kanya

nang siya ay mamatay, ang Lungsod ng Roxas sa lalawigan ng Capiz. Sina

Gerardo Roxas at Rosario Acuna ang kanyang mga magulang. Nagtapos siya ng

abogasya sa Unibersidad ng Pilipinas (University of the Philippines)noong 1912

at naging topnatcher sa Bar. Nag-umpisa siya sa pulitika bilang piskal

panlalawigan. Nagsilbi sa iba-ibang kapasidad sa ilalim ng Pamahalaang

Komonwelt ni Manuel L. Quezon. Noong 1921, naihalal siya sa House of

Representatives at sa sumunod na taon ay naging speaker. Pagkatapos

maitatag ang Komonwelt ng Pilipinas (1935), naging kasapi si Roxas sa National

Assembly, nagsilbi (1938-1941) bilang Kalihim ng Pananalapi sa gabinete ni

Pangulong Manuel Quezon, at naihalal (1941) sa Senado ng Pilipinas.

Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig, binihag siya (1942) ng pwersa ng

mananakop na Hapon. Ngunit sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig,

nanilbihan siya sa ilalim ng Republika ng Pilipinas na itinaguyod ng mga Hapon.

Sa panahon din ito, siya ang nagsilbing intelligence agent para sa mga gerilya.

Hinuli ng mga bumalik na pwersang Amerikano si Roxas sa paghihinalang

pakikipagtulungan sa mga Hapon. Pagkatapos ng digmaan, pinawalang-sala

siya ni Heneral Douglas MacArthur kasama kay pangulong Sergio

Osmena kasama ng mga Pilipinong heneral na galing sa Sandatahang Lakas ng

Pilipinas na sina heneral Basilio J. Valdes at si heneral Carlos P. Romulo at

ibinalik ang kanyang nombramyento bilang opisyal ng Hukbong Sandatahan ng

Estados Unidos. Ito ang nagbigay-buhay sa kanyang buhay politika, at sa

suporta ni MacArthur, nanalo siya sa halalan sa pagkapangulo noong Abril

23, 1946 laban kay Sergio Osmeña. Bilang pangulo, pinawalang-sala niya ang

mga nakipagtulungan sa mga Hapon. Noong Abril 15, 1948, inatake bigla si

Roxas sa puso at siya ay namatay, habang nagbibigay ng kanyang talumpati sa

dating base militar ng Estados Unidos sa Clark Air Base wala na ito sa

kasalukuyan. Siya ay sinundan ni Pangulong Elpidio Quirino.

Elpidio Quirino

Ika-6 na Pangulo ng PilipinasIkalawang Pangulo ng Ikatlong Republika

PanunungkulanAbril 18, 1948 (halal Disyembre 30, 1949) – Disyembre 30, 1953

Pangulo Manuel Roxas

Pangalawang Pangulo Fernando Lopez (1949-1953)

Sinundan si Manuel Roxas

Sinundan ni Ramon Magsaysay

Ika-3 Pangalawang Pangulo ng PilipinasIkalawang Pangalawang Pangulo ng KomenweltUnang Pangalawang Pangulo ng Ikatlong Republika

PanunungkulanMayo 28, 1946 – Abril 17, 1948

Sinundan si Sergio Osmeña [1]

Sinundan ni Fernando Lopez [2]

Kalihim ng Ugnayang Labas

PanunungkulanSetyembre 16, 1946 – Abril 17, 1948

Sinundan si Naibalik[3]

Sinundan ni Joaquin Miguel Elizalde

Kapanganakan Nobyembre 16, 1890Vigan, Ilocos Sur

Kamatayan Pebrero 29, 1956Lungsod ng Quezon

Partidong politikal Liberal

Hanapbuhay Abogado

Relihiyon Katoliko

Si Elpidio Rivera Quirino (Nobyembre 16, 1890—Pebrero 29, 1956) ay isang pulitiko at ang ikaanim na Pangulo ng Republika ng Pilipinas (Abril 17, 1948-Disyembre 30, 1953).

Isinilang si Quirino sa Vigan, Ilocos Sur Noong Nobyembre 16, 1890 kina Mariano Quirino at Gregoria Rivera. Nagtapos siya ng abogasya sa Unibersidad ng Pilipinas (University of the Philippines) noong 1915.

Nahalal sa Kongreso noong 1919. Hiniram na Kalihim ng Pananalapi ni Gob. Hen. Murphy noong 1934 at naging kasapi ng "Constitutional Convention".

Naging pangalawang pangulo siya ni Manuel Roxas noong 1946. At nanumpa bilang Pangulo pagkaraang mamatay si Roxas noong Abril 17, 1948. Kinaharap ng administrasyong Quirino ang isang malubhang banta ng kilusang komunistang Hukbalahap. Pinasimulan niya ang kampanya laban sa mga Huk. Bilang Pangulo, muli niyang itinayo ang ekonomiya ng bansa, pinaunlad niya ang pagsasaka, at mga industriya.

Tinalo ni Ramon Magsaysay sa kanyang ikawalang pagtakbo bilang pangulo. Namatay siya sa atake sa puso noong Pebrero 29, 1956 sa gulang na 66.

Siya ang unang Ilokanong pangulo.

Ramon Magsaysay

Ika-7 Pangulo ng PilipinasIkatlong Pangulo ng Ikatlong Republika

PanunungkulanDisyembre 30, 1953 – Marso 17, 1957

Pangalawang Pangulo

Carlos P. García

Sinundan si Elpidio Quirino

Sinundan ni Carlos P. García

Kapanganakan Agosto 31, 1907Iba, Zambales

Kamatayan Marso 17, 1957Bundok. Manunggal,Balamban, Cebu

Partidong politikal Partidong Nasyonalista

Asawa Luz Banzon

Hanapbuhay Inhinyero

Relihiyon Katoliko

Si Ramon del Fierro Magsaysay o Ramón "Monching" Magsaysay (Agosto

31, 1907 –Marso 17, 1957) ay ang ikapitong Pangulo ng Republika ng

Pilipinas (Disyembre 30,1953-Marso 17, 1957).

Si Magsaysay ay isinilang sa Iba, Zambales noong Agosto 31, 1907 kina

Exequiel Magsaysay at Perfecta del Fierro. Nag-aral sa Pamantasan ng Pilipinas

at Jose Rizal College.

Naglingkod siya bilang tagapamahala ng Try-Tran Motors bago magkadigma.

Nang bumagsak ang Bataan inorganisa niya ang "Pwersang Gerilya sa

Kanlurang Luzon" at Pinalaya ng pwersang Amerikano at Pilipino ang Zambales

noong Enero 26, 1945. Noong 1950, bilang kalihim ng Pagtatanggol kaniyang

binuwag ang pamunuan ng mga Hukbalahap. Pinigil niya ang panganib na

lilikhain ng pulahang Komunista at naging napakatanyag sa mamamayan.

Noong eleksyon ng 1953, tinalo niya si Quirino at naging ikatlong pangulo ng

republika. Ang kanyang pangalawang pangulo ay si Carlos P. Garcia.

Iniligtas ni Pangulong Magsaysay ang demokrasya sa Pilipinas. Ito ang kanyang

pinakamahalagang nagawa. Pinigil niya ang paghihimagsik ng Huk o ng

komunista. Si Luis Taruc, Supremo ng Huk o ang pinakamataas na lider ng

komunista, ay sumuko sa kanya. Kaya si Magsaysay ay tinawag na

"Tagapagligtas ng Demokrasya".

Siya ang pinakamamahal na Pangulo ng Pilipinas dahil ibinalik niya ang tiwala ng

pamahalaan. Subalit nagwakas ang kanyang pamamahala nang mamatay siya

dahil sa pagbagsak ng eroplanong kanyang sinasakyan sa isang bundok sa

Manunggal, Cebu noong Marso 17, 1957.

Carlos P. Garcia

Ika-8 Pangulo ng PilipinasIka-apat na Pangulo ng Ikatlong Republika

PanunungkulanMarso 23, 1957 (halal Disyembre 30,1957) – Disyembre 30, 1961

Pangulo Ramon Magsaysay

Pangalawang Pangulo Diosdado Macapagal

Sinundan si Ramon Magsaysay

Sinundan ni Diosdado Macapagal

Ika-5 Pangalawang Pangulo ng PilipinasIkatlong Pangalawang Pangulo ng Ikatlong Republika

PanunungkulanDisyembre 30, 1953 – Marso 18, 1957

Sinundan si Fernando Lopez

Sinundan ni Wala[1]

Kapanganakan Nobyembre 4, 1896Talibon, Bohol

Kamatayan Hunyo 14, 1971Talibon, Bohol

Partidong politikal Nacionalista Party

Asawa Leonila Dimataga

Hanapbuhay Abogado

Relihiyon Katoliko

Si Carlos Polistico Garcia (Nobyembre 4, 1896 - Hunyo 14, 1971) ay isang Pilipinongmakata at pulitiko at ang ikawalong Pangulo ng Republika ng Pilipinas (Marso 23,1957–Disyembre 30, 1961). Naging pangalawang pangulo at miyembro ng gabinete ni Ramon Magsaysay si Garcia. Nanumpa siya bilang pangulo nang mamatay si Magsaysay. Kilala si Garcia kanyang pagpapatupad ng Filipino First Policy.

[baguhin]Talambuhay

Carlos Polistico Doi Garcia (1896-1971), Pangulo ng Republika ng Pilipinas noong 1957 hanggang 1961. Isinilang si Garcia noong Nobyembre 4, 1896 sa Lungsod ng Talibon, Bohol sa Kapuluan ng Kabisayaan sa Kalagitnaang Pilipinas. ang kaniyang mga magulang ay sina Policronio Garcia at Ambrosia Polistico. Nag-aral siya sa Silliman University at Silliman Institute, sa lungsod ng Dumaguete, at kinalaunan nagtapos din siya ng abogasya sa Philippine Law School noong 1922 sa Maynila. Naging abogado at guro, pinasok niya ang politika noong 1926 bilang mambabatas na kaanib sa Kapulungan ng mga Kinatawan (Philippine House of Representatives) at naglingkod hanggang 1932. Si Garcia ay naging gobernador ng Bohol, isang probinsiya sa Katimugang Pilipinas, mula 1932 hanggang 1942, at naging miyembro ng Senado mula 1942 hanggang 1953. Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig (1939-1945), lumaban siya sa pananakop ng mga Hapon bilang miyembro ng mga gerilya na nakabase sa Bohol, at ang tinulungan ng mga tropang Pilipino at Amerikano saBohol. Noong 1946 ay naging puno siya ng minoriya sa Senado. Noong 1953 si Garcia ay nanombrahan bilang Bise Pangulong na kabilang sa Tiket Nasyonalista na pinangunguluhan ni Ramon Magsaysay, isang politikong Pilipino na bumuo at

namuno sa isang pwersang guerilla na lumaban sa pananakop ng mga Hapones. Nakamit nila ang mapagpasyang tagumpay, at noong 1954, si Garcia ay naging bise presidente at Kalihim ng Suliraning Panlabas.

Noong Marso 1957 si Garcia ay naging presidente matapos pumanaw si Magsaysay sa isang aksidente sa eroplano, at nagwagi rin siya sa Halalan ng Panguluhan noong Nobyembre 1957.

Habang nasa kapangyarihan, ang Pamahalaan ni Garcia ay nakipag-usap sa mga pinuno ng Bansang Amerika upang mailipat sa kontrol ng Pilipinas ang mga hindi na ginagamit na Base Militar ng Amerika. Sa kalaunan ay naging labis ang pagiging maka-Pilipino ni Garcia at ang pagsira sa kanya ay pinasimulan sa mga pahayagan, sa himpapawid sa tulong ng CIA samantalang pinaboran naman ng mga Amerikano si Diosdado Macapagal upang manalo sa Halalan noong 1961.

Bukod sa kanyang mga nagawa bilang makabansang pulitiko, si Garcia ay kilala rin na makata sa kanyang diyalektong Bisaya. Namatay siya sa atake sa puso noong Hunyo 14,1971 sa edad na 75.

Diosdado Macapagal

Ika-9 na Pangulo ng PilipinasIkalimang Pangulo ng Ikatlong Republika

PanunungkulanDisyembre 30, 1961 – Disymbre 30, 1965

Pangulo Carlos P. Garcia

Pangalawang Pangulo Emmanuel Pelaez

Sinundan si Carlos P. Garcia

Sinundan ni Ferdinand Marcos

Ika-6 na Pangalawang Pangulo ng PilipinasIka-apat na Pangalawang Pangulo ng Ikatlong Republika

PanunungkulanDisyembre 30, 1957 – Disyembre 30, 1961

Sinundan si Wala[1]

Sinundan ni Emmanuel Pelaez

Kapanganakan Setyembre 28, 1910Lubao, Pampanga

Kamatayan Abril 21, 1997Lungsod ng Makati

Partidong politikal Partidong Liberal

Asawa (1) Purita dela Rosa†(2) Evangelina Macaraeg

Hanapbuhay Manananggol

Relihiyon Katoliko

Si Diosdado Pangan Macapagal (Setyembre 28, 1910 - Abril 21, 1997) ang ikasiyam napangulo ng Pilipinas (Disyembre 30, 1961 - Disyembre 30, 1965) at ay ang ikasiyam naPangulo ng Republika ng Pilipinas (Disyembre 30, 1961-Disyembre 30, 1965).Ama siya niGloria Macapagal-Arroyo na naging pangulo rin.

Talambuhay

Isinilang siya noong Setyembre 28, 1910 sa San Nicolas, Lubao, Pampanga. Ang kanyang mga magulang ay sina Urbano Macapagal at Romana Pangan. Pangalawa siya sa apat na magkakapatid. Ang kanyang ama ay isang manunulat ng mga salitang Kapampangan at ang kanyang ina ay isang guro na nagturo ng katesismo. Nakapagtapos siya ng elementarya saLubao Elementary School bilang valedictorian at bilang sekundarya sa Pampanga High School bilang salutatorian.

Sariling buhay

Naging unang asawa niya si Purita de la Rosa. Nang sumakabilang buhay ito, naging pangalawang asawa niya si Evangeline Macaraeg. Anak niya si Gloria Macapagal-Arroyo, ang dating Pangulo ng Pilipinas, at sina Maria Cielo Macapagal Salgado, Arturo Macapagal , at Diosdado Macapagal Jr..

Edukasyon

Nagtapos siya ng elementarya mula sa Mababang Paaralan ng Lubao at ng sekondarya mula sa Mataas na Paaralan ng Pampanga. Nagtapos siya ng kolehiyo mula sa Pamantasan ng Santo Tomas. Nagkamit siya ng degri sa larangan ng Abogasya. Nagkamit din siya ng pagka-Doktor ng Batas na Sibil at Doktor ng Ekonomiya.

Una siyang nagtrabaho bilang abogado para sa isang tanggapang Amerikano. Nahalal siya sa Kongreso noong 1949 at sa muli noong 1953. Siya ang may-akda ng Batas ng Kalusugang Rural (Rural Health Law) at ng Batas hinggil sa Naangkop na Mababang Sahod (Minimum Wage Law). Nanguna rin siya sa delegasyong para sa Tratado ng Mutwal na Depensa ng Estados Unidos at Republika ng Pilipinas (US-RP Mutual Defense Treaty). Nahalal siya bilang Pangalawang Pangulo noong 1957 at naging Pangulo noong 1961. Inilunsad niya ang Kodigong Pangrepormang Panlupang Pansakahan (Agricultural Land Reform Code) at nilinis ang katiwalian sa pamahalaan. Limang taon siyang nagkaroon ng kaugnayan sa Programang Sosyo-Ekonomiko para sa pagkontrol ng pangangalakal sa ibang bansa. Kilala rin siya sa pagkakaroon ng nasyonalisasyon ng pagtitingi (retail) at dahil sa Panukalang Batas na Pangrepormang Panglupa. Bilang dagdag, kabilang din sa kaniyang mga nagawa ang pagpapakalat ng Pambansang Wika, ang pagbabago ng petsa ng Araw ng Kalayaan mula Hulyo 4 na naging Hunyo 12, ang pag-aangkin sa Sabah (opisyal na iniharap noong Hunyo 22, 1962), at sa pagbubuo ng Maphilindo sa Kasunduang Maynila.

Sa eleksiyon ng 1963, maraming nanalong kandidato mula sa Partidong Liberal at naging pangulo ng Senado si Ferdinand E. Marcos, isa ring Liberal katulad ni Macapagal. Subalit nagkaroon ng hidwaan sina Marcos at Macapagal. Humiwalay sa Partido Liberal si Marcos at ginawa siyang kandidato ng Partido Nasyonalista sa pagkapangulo sa halalan ng 1965. Tinalo ni Marcos si Macapagal sa halalang iyon.

Humalili siya bilang pangulo ng Kumbensyong Konstitusyonal noong 1971.

Kamatayan

Namatay siya dahil sa atake sa puso, pneumonia, at sakit sa bato, sa Sentrong Pangkalusugan ng Makati (Makati Medical Center) saLungsod ng Makati, noong Abril 21, 1997, sa edad na 86. Inilibing siya sa Libingan ng mga Bayani sa Taguig, Maynila.

Ferdinand Marcos

Ika-10 Pangulo ng PilipinasIka-anim na Pangulo ng Ikatlong RepublikaUnang Pangulo ng Ika-apat na Republika

PanunungkulanDisyembre 30, 1965 – Pebrero 25, 1986

Punong Ministro Cesar Virata (1981-1986)

Pangalawang Pangulo

Fernando Lopez (1965-1973)Arturo Tolentino (1986)

Sinundan si Diosdado Macapagal

Sinundan ni Corazon C. Aquino

Punong Ministro ng Pilipinas

PanunungkulanHunyo 12, 1978 – Hunyo 30, 1981

Sinundan ni Cesar Virata

Assemblyman

PanunungkulanHunyo 12, 1978 – Hunyo 30, 1981

Kapanganakan Setyembre 11, 1917Sarrat, Ilocos Norte,Pilipinas

Kamatayan Setyembre 28, 1989 (edad 72)Honolulu, Hawaii,Estados Unidos

Partidong politikal Partido Liberal (1946-1965)Partido Nacionalista(1965-1978)Kilusang Bagong Lipunan (1978-1986)

Asawa Imelda Romualdez

Mga anak Imee MarcosFerdinand Marcos, Jr.Irene Marcos

Hanapbuhay Tagapagtanggol

Relihiyon [Philippine Independent Church

Si Ferdinand Emmanuel Edralin Marcos (Setyembre 11, 1917 - Setyembre

28, 1989) ay ang ikasampung Pangulo ng Republika ng Pilipinas (Disyembre

30, 1965-Pebrero 25, 1986). Siya ay isang abugado, kasapi ng Kapulungan ng

mga Kinatawan mula 1949 hanggang 1959at kasapi ng Senado ng

Pilipinas mula 1959 hanggang 1965. Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig,

siya ay naging lider-gerilya sa hilagang Luzon. Noong 1963, siya ay naging

Pangulo ng Senado kapalit ni Senador Eulogio Rodriguez, Sr.. Bilang Pangulo

ng Pilipinas, kahanga-hanga ang kanyang mga nagawa sa larangan ng

diplomasya at pagpapagawa ng mga mahahalagang imprastraktura sa bansa.

Ngunit, ang tagumpay ng kanyang pangasiwaan ay nabahiran ng talamak na

katiwalian, paniniil sa karapatang pantao, at panunupil sa oposisyon. Bumagsak

ang kanyang pamunuan sa Rebolusyon sa EDSA na naganap noong 1986.

Pagkabata

Isinilang si Marcos noong Setyembre 11, 1917 sa bayan ng Sarrat, Ilocos Norte.

Ang kanyang mga magulang ay sina Don Mariano Marcos at Josefa Edralin,

kapwa mga guro. Siya ay lumaki sa bayan ng Batac at doon nakapagtapos ng

kanyang pag-aaral mulaelementarya hanggang sa mataas na paaralan ng may

karangalan.

Siya ay kumuha ng kursong abugasya sa Unibersidad ng Pilipinas. Noong 1938,

si Marcos ay kinasuhan at nahatulan sa salang pagpatay kay Julio Nalundasan,

mahigpit na kalaban sa pulitika ng kanyang ama. Habang nasa kulungan, nag-

aral at nakapasa ng may pinakamataas na marka sa eksamen sa bar noong

1938. Inapela ni Marcos ang hatol ngHukuman ng Unang Dulugan (Court of First

Instance) sa Kataas-taasang Hukuman (Kataas-taasang Hukuman ng Pilipinas).

Hinangaan ng Kataas-taasang Hukuman ang kanyang katalinuhan at binaligtad

nito ang hatol ng mababang hukuman sa Laoag.

Talambuhay

Si Ferdinand E. Marcos ang itinuturing na isa sa pinakamatalinong naging

pangulo ng bansa, hindi lamang sa temang akademiko kundi pati sa kanyang

ginawa upang mapanitili niya ang sarili sa posisyon sa loob ng mahigit

dalawampung taon. Siya ang Ikaanim na Pangulo ng Ikatlong Republika ng

Pilipinas.

Si Marcos ay isinilang noong Setyembre 11, 1917 sa Sarrat, Ilocos Norte. Ang

kanyang magulang ay sina Don Mariano R. Marcos at Donya Josefa Edralin.

Apat silang magkakapatid, sila, si Dr. Pacifico, Elizabeth at Fortuna. Ang

kanyang ama ay naging kongresista ng Ilocos at gobernador ng Davao. Si Donya

Josefa naman ay isang dating guro sa kanilang bayan.

Sa kanyang kabataan pa lamang ay kinakitaan na siya ng katalinuhan. Palagi

siyang mayroong karangalang nakukuha magmula sa elementarya hanggang sa

magtapos siya ng mataas na paaralan. Limang taong gulang lamang siya nang

pumasok sa elementarya sa Sarrat Central School. Sa pamantasan ng Pilipinas

Siya nagtapos ng Mataas ng Paaralan noong 1933. Sa pamantasan ding iyon

siya kumuha ng Abogasya at nagtapos bilang Cum Laude noong Marso, 1939.

Nakamit niya ang President Manuel Quezon Medal Award dahil sa kanyang

Graduation Thesis.

Siya ay iskolar sa buong panahon ng kanyang pag- aaral sa Pamantasan ng

Pilipinas at naging kilala siya sa campus dahil sa kanyang kahusayan sa debate

at pagtatalumpati. Maging sa larangan ng palakasan tulad ng swimming, boxing,

at wrestling ay kinilala siya. Isa rin siyang sharpshooter sa paghawak ng baril.

Siya ang nakakuha ng pinakamataas na karangalan sa Military Science and

Tactics sa buong Pamantasan. Nagsulat din siya sa Philippines Collegian, ang

opisyal na pahayagan ng Pamantasan ng Pilipinas.

Nagri- review noon si Ferdinand para sa bar exams nang matalo ang kanyang

ama sa muli nitong pagtakbo bilang kongresista. Ang tumalo dito, si Julio

Nalundasan ay nabaril at namatay pagkatapos ng halalan. Si Ferdinand ang

napagbintangan, at kahit pa nga isang mahusay na abogado ang nagtanggol sa

kanya, nahatulan pa rin siya ng labimpitong taong pagkabilanggo.

Nasa loob siya ng kulungan ng maging topnotcher sa bar exams at nang maging

ganap na abugado ay hiniling niya sa Kataas- taasang Hukuman na

payagansiyang ipagtanggol ang sarili sa kasong ibinintang sa kanya. Dahil sa

kanyang talino at kahusayan ay pinayagan siya ng Korte Suprema. Nanalo siya

at napawalang- sala. Tinanghal siyang lawyer of the year at hinangaan ng mga

kapwa abogado.

Nang sumiklab ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay naglingkod siya sa

hukbong sandatahan ng Pilipinas. Nakasama siya sa Martsa ng Kamatayan at

nakaranas ng hirap at sakit bilang bilanggo ng digmaan sa Kuta

Santiago at Capas, Tarlac. Naging meydor siya bago bumalik sa sibilyang buhay.

Nagsimula ang kanyang pagpasok sa pulitika nang matapos ang digmaan.

Kumandidato siya sa pagka- kongresista ng Ilocos Norte at siya ay nanalo. Ang

unang pinagtuunan niya ng pansin ay ang kalagayan ng mga magsasaka sa

kanilang lalawigan at sa buong bansa na rin.

Nang sumunod na halalan, 1953, ay muli siyang nanalong kongresista at naging

assistant minority floor leader sa kongreso. Dito niya nakalapit si Daniel

Romualdez na pinsan ni Imelda. Sa pamamagitan ni Daniel ay nagkakilala sila ni

Imelda na naging Miss Manila (Ginang Maynila). Sinasabi na naging makulay

ang pag- iibigan nina Ferdinand at Imelda. Ikinasal sila sa Huwes noong Mayo

1, 1954. Sina dating pangulong Ramon Magsaysay ang nagging ninong nila sa

kasal. Tatlo ang kanilang naging anak, sina Imee, Ferdinand Jr. at Irene.

Hindi na napigil ang pag- imbulog ni Marcos sa larangan ng pulitika. Sa ikatlong

pagkakataon ay nahalal siyang kongresista noong 1957 at senador naman

noong 1959. Noong Nobyembre 9, 1965, nanalong pangulo si Marcos at

pangalawang pangulo naman si Eugenio Lopez. Natalo nila sina Diosdado

Macapagal at Gerry Roxas. Umalingawngaw sa buong bansa ang kanyang

slogan, “Magiging Dakilang muli ang bansang ito!”

Totoo sa kanyang slogan, pinangatawanan ni Marcos ang pagbangon sa bansa

mula sa mahirap na kalagayan nito. Nahaharap noon ang bansa sa malalaking

suliranin tulad ng kakapusan ng salapi para sa edukasyon , tanggulang bansa,

mga pagawain at para sa kalusugan. Gayunman, nakapagpagawa siya ng

maraming patubig at naipalaganap sa buong bansa ang tinatawag na miracle

rice.

Ang mga magsasaka ay nabigyan ng mga kaalamang teknikal ukol sa

modernong pagsasaka. Marami rin siyang naipagawang mga kalsada, tulay at

School building. Nilabanan niya ang smuggling at sinimulan ang pakikipaglaban

sa mga NPA.

Nang sumapit ang sumunod na halalan noong 1969, muling nanalo si Marcos

bilang pangulo at si Lopez bilang pangalawang pangulo. Ngunit sa pagkakataong

ito ay unti- unti nang nawawala ang tiwala ng tao sa pamahalaan dala ng

malalaking problemang kinakaharap ng bansa. Tumaas ang presyo ng langis at

kasunod nito ang pagtaas ng mga bilihin. Marami ang naghirap at nagutom.

Tumaas ang kriminalidad at nasangkot ang pamahalaan sa malalaking anomalya

at eskandalo.

Nagkaroon ng madadalas at malakihang demonstrasyon na nilahukan pati ng

mga estudyante at taong simbahan. Ang pinakamadugong demonstrasyon ay

naganap noong Enero 30, 1970 sa Tulay ng Mendiola.

Agosto 21, 1971 ay sinuspinde ni Marcos ang Writ of Habeas Corpus upang

mapanatili ang kaayusan at kapayapaan. Binomba kasi ang rallyista ang

Partidong Liberal o Liberal Party sa Plaza Miranda noong Agosto 21, 1971 upang

mapanatili ang kaayusan at kapayapaan sa bansa.

Noong Setyembre 21, 1972 ay ibinaba ang Batas Militar (Martial Law). Marami

na raw krisis ang nararanasan ng bansa tulad ng pagbomba sa Plaza Miranda,

pagsabotahe at pagwasak sa mga pribado at pambansang ari- arian. Walang

puknat na rally ng mga manggagawa at mga estudyante at ang pinakahuli ay

ang pagtambang sa Kalihim ng Tanggulang Pambansa na si Juan Ponce Enrile.

Nobyembre 19, 1972 ay natapos ang bagong Saligang Batas. Pinagtibay ito sa

isang referendum noong Enero 19, 1973.

Totoong nabawasan ang kriminalidad dahil sa takot ng mga mamamayan

sa Batas Militar. Maraming ipinahuli at ipinabilanggo si Marcos, lalo na ang mga

lumalaban sa gobyerno. Ngunit hindi napayapa ang damdamin ng bayan.

Anuman ang ipalabas ng pamahalaan tungkol sa kalagayan ng mga

mamamayan sa malalaking anomalya sa gobyerno.

Hindi rin nakaligtas sa mata ng mga tao ang maluhong pamumuhay ni Ginang

Imaelda Marcos at ng mga anak nito. Marami ang nagsasabi na sa

nararamdamang kahirapan ng bayan ay hindi na dapat namumuhay ang Unang

Ginang na tila ba ito ay nasa isang mayamang bansa.

Sa panahong ito ng Batas Militar ay sumikat ang programang Bagong

Lipunan.Ito ang sagot ni Marcos sa nagaganap na pagrirebelde ng mga tao.

Maraming naisagawa nang mga panahong ito tulad ng pag- akit sa mga

dayuhang mamumuhunan, pagsigla ng turismo sa bansa, pagtatayo ng mga

impratruktura tulad ng Cultural Center of the Philippines, Folk Arts Theater, San

Juanico Bridge, Philcite at iba pa. Nagkaroon na rin ng LRT na hanggang sa

ngayon ay pinakikinabangan ng sambayanan at ipinagpatuloy pa ang

pagpapagawa sa ibang lugar ng Kamaynilaan.

Gayunman ay hindi nawala ang takot sa mga mamamayan. Maraming mga

opisyal ng pamahalaan at mga military ang kinatakutan ng mga tao adahil

umabuso sa kapangyarihan. Lalong nagging mahigpit ang militar sa karapatang

pantao. Ipinasara ang mga palimbagan ng diyaryo at magasin pati na ang mga

istasyon ng radio at telebisyon. Wala nang maririnig sa radyo at telebisyon ay

pawing mga papuri sa gobyerno.

Nagkaroon ng pakunwaring wakas ang Batas Militar noong Enero 17, 1981 sa

pamamagitan ng Proklamasyon 2045 na nilagdaan ni Marcos.

Sa kabila ng pagtatapos ng Martial Law ay hindi nahinto ang paglaganap ng

kapangyarihan ng komunista sa bansa. Nabahala ang mga Amerikano kaya

kinumbinse nila si Marcos na magdaos ng Presidential Snap Election upang

Makita kung sinusuportahan pa rin ng tao ang kanyang pamahalaan. Idinaos ang

halalan noong Pebrero 7, 1986 at nakalaban niya si Cory, ang asawa ng dating

Senador Ninoy Aquino na Mahigpit niyang tagatuligsa.

Ayon sa Comelec ay nanalo si Marcos ngunit sabilang ng Namfrel ay si Cory

naman ang nanalo. Nagprotesta si Cory at tumawag ng civil disobedience.

Nagsagawa naman ng kudeta sina Fidel Ramos at Juan Ponce Enrile.

Nanawagan naman sa tao si Jaime Cardinal Sin kaya dumagsa ang mga tao sa

EDSA na nagnanais na mapalayas si Marcos sa puwesto. At naganap ang

makasaysayang People’s Power na nagpatalsik kay Marcos.

Si Marcos, ang kanyang pamilya at ilang miyembro ng gabinete ay dinala ng

mga Amerikano sa Estados Unidos upang maiwasan ang madugong pangyayari

na maaaring maganap sa pagitan ng mga tagasunod nito at ni Cory Aquino.

Namatay si Marcos noong Setyembre 28, 1989 sa Makiki, Hawaii.

Bilang isang sundalo

Nang sumiklab ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig, sumapi si Marcos

sa Dulong Silangan sa Puwersang Hukbong Katihan ng Estados Unidos (United

States Army Forces in the Far East) bilang combat intelligence officer ng Ika-21

Dibisyon ng Hukbong Lakad. Siya ay lumaban sa pagtatanggol ng Bataan laban

sa mga Hapones at naging isa sa mga biktima ng Martsa ng Kamatayan. Siya ay

kinulong at pinalaya ng mga Hapones sa Capas ngunit siya ay muling dinakip,

kinulong at pinahirapan sa Kuta Santiago sa Intramuros, Maynila. Nakatakas si

Marcos at itinatag ang kilusang gerilya sa Hilagang Luzon, ang "Maharlika". Siya

ay kinilala bilang isa sa mga magagaling na pinuno ng mga gerilya sa Luzon at

ang kanyang diumano’y pinakahanga-hangang katapangawang-gawa ay sa

Labanan ng Pasong Bessang at tumulong sa pagitan ng mga sundalong Pilipino

at Amerikano lumaban sa Hapon.

Bilang isang pulitiko

Pagkaraan ng digmaan at pagtatag ng Republika ng Pilipinas, hinirang ni

Pangulong Manuel Roxas si Marcos bilang special technical assistant.

Noong 1949, siya ay tumakbo at nagwagi bilang kinatawan ng Ilocos Norte

sa Kongreso. Noong 1954 nakilala niya si Imelda Romualdez, ang "Rosas ng

Leyte" at pamangkin ng Ispiker Daniel Romualdez, na naging kaisampalad niya

pagkatapos ng isang madaliang panliligaw.

Noong 1959 siya ay tumakbo at nanalo bilang Senador na may pinakamalaking

boto. Noong 1961, naging Pangulo si Marcos ng Partido Liberal (Liberal Party) at

makalipas ng isang taon, siya ang naging Pangulo ng Senado.

Matagal na panahong naging kasapi si Marcos ng Partido Liberal . Hiningi niya

ang nominasyon ng partido bilang kandidato sa pagka-pangulo noong 1964,

ngunit ang kasalukuyang pangulo na si Diosdado Macapagal ang pinili ng

partido. Tumiwalag si Marcos sa Partido Liberal at lumipat siya sa Partido

Nacionalista, kung saan nakuha niya ang kanilang nominasyon. Nanalo siya at

si Fernando Lopez, ang kandidato ng Partido Nacionalista sa pagka-

pangalawang pangulo, laban kay Macapagal at Gerardo Roxas sa isang

"landslide victory".

Unang Termino (1965-1969)

Disyembre 30, 1965- Panunumpa ni G. Ferdinand Edralin Marcos bilang ika-10

na Pangulo ng Republika ng Pilipinas.

Ang Unang Pamilya

Mula sa kaliwa:Imee, Irene, Pangulong Marcos,ang Unang Ginang, at si

Bongbong.

Noong Enero 30, 1965, nanumpa si Ferdinand Edralin Marcos bilang ika-6 na

Pangulo ng Republika ng Pilipinas. Sa kanyang talumpati sa kanyang unang

pasinaya, ipinahayag ng Pangulo ang kasadlak-sadlak na kalagayan ng

Pilipinas:

…The Filipino, it seems, has lost his soul, his dignity, and his courage. We have

come upon a phase of our history when ideals are only a veneer for greed and

power, (in public and private affairs) when devotion to duty and dedication to a

public trust are to be weighted at all times against private advantages and

personal gain, and when loyalties can be traded. …Our government is in the iron

grip of venality, its treasury is barren, its resources are wasted, its civil service is

slothful and indifferent, its armed forces demoralized and its councils sterile., We

are in crisis. You know that the government treasury is empty. Only by severe

self-denial will there be hope for recovery within the next year.

At kanyang ipinangako:

This nation can be great again. This I have said over and over. It is my articles of

faith, and Divine Providence has willed that you and I can now translate this faith

into deeds.

Noong Enero 24, 1966, sa kanyang kauna-unahang Talumpati sa Kalagayan ng

Bansa sa Kongreso, tinanggap ng Pangulong Marcos na ang bansa'y nasa

tuktok ng isang panlipunang bulkan na malapit ng pumutok, na ang mga

guguling-gobyerno'y labis na nakahihigit sa kinikita nito, na ang Philippine

National Bank ay malapit nang bumagsak at laganap ang krimen sa bansa.

Binalangkas ni Marcos ang layunin ng kanyang pangasiwaan:

1. . Mabigyan ng pampasigla ang pagpapaunlad ng pamayanan at proyekto

ng pagawaang-bayan tulad ng pagpapagawa ng mga kalsada at tulay.

2. . Isakatuparan ang palatuntunan ng reporma sa lupa.;

3. . Pagkakaroon ng kasapatan sa produksyon ng palay at magpasimula ng

pag-iiba-iba ng pananim upang mapaunlad ang pag-aani.;

Mga Suliranin

Tangi sa palaki na palaking paghihirap ng kalagayang-pangkabuhayan, ang

pangasiwaang Marcos at nasusuong sa mga mabibigat na suliranin.

Nangunguna sa mga ito'y ang paglubha ng kalagayang pangkatahimikan at

kaayusan ng bansa na humantong sa mga sumusunod:

1. Paglaganap ng krimen bunga ng pagkalahatang paghihikahos at

pangkabuhayang paghihirap at ang paggitaw ng naitatag na krimen;

2. Patuloy na katiwalian sa pamahalaan lalung-lalo na ang mga taong

nagpapairal ng batas, na karamiha'y gumagamit ng kanilang kapangyarihan sa

paggawa ng pagmamalabis o sa pagtangkilik ng krimen; at

3. Pagkakaroon ng mga pribadong hukbo ng mga mayamang tinatangkilik ng

mga pulitiko.

Ang mga kalagayang tulad nito'y nagdulot ng pagkaligalig at di-kasiyahan sa

mga kabataan at mga mag-aaral sa mga institusyon ng karunungang may

kaalaman at bihasa sa mga bagay na pampulitika. Nagtatag ang mga ito ng mga

samahang demokratikong tagapamagitan sa mga publiko at pribadong paaralan;

pati kolehiyong katoliko, upang mag-udyok ng pagkakaroon ng tiyak na reporma

sa kabuuan ng tunay na kayariang demokratiko. Kasama rito ang

kabataangdenteesi galamay ng lihim na Partido Komunista ng Pilipinas

(Communist Party of the Philippines), na lalong kilala sa tawag na "Kabataang

Makabayan" na gumagamit ng karahasan upang makapagtamo ng mga

reporma.

[baguhin]Digmaang Biyetnam

Noong Oktubre, 1965 sinabi nila kay pangulong Marcos na mahigit sa 10,450

mga sundalong Pilipino na dinala sa Timog Biyetnam at lumaban agad sa mga

Hilagang Biyetnames at mga Viet Cong sa panahon ng Digmaang Biyetnam.

Demonstrasyon ng mga Estudyante

Ang unang demonstrasyon ng mga estudyante'y napukaw ng isang pangpurok

na pagpupulong (summit conference) na idinaos

sa Maynilanoong Oktubre, 1966, ng mga pinuno ng Estados

Unidos, Australya, Thailand, Timog Vietnam,Timog Korea, Nueva Selanda,

at Pilipinas. Ang layunin ng pagpupulong na ito ay upang yumari ng isang

nagkakaisang paninindigan sa digmaan sa Timog Silangang Asya at upang

pagtibayin ang pakikipagtulungan ukol sa pangkabuhayan , panlipunan, at

kultura sa pagitan ng mga bansa sa Asya-Pasipiko.

Nang hapon ng Oktubre 24, 1966, ang Kabataang Makabayan na sinasamahan

ng ibang pangkat estudyante ay nagtanghal ng isang pagtutol na demonstrasyon

sa harapan ng pangulo ng Estados Unidos na si Lyndon B. Johnson. Nagkaroon

ng sagupaan sa pagitan ng mga demonstrador at mga pulis malapit sa

embahada ng Estados Unidos. Dinakip ang 41 demonstrador at pinaratangan ng

panliligalig at pananalakay.

[baguhin]Mga Nagawa sa Loob ng Unang Termino

Kapaki-pakinabang ang mga nagawa ng Pangulong Marcos sa mga unang apat

na taon ng kanyang panunungkulan. Ang mga ito'y ang sumusunod:

1. . Ang pagpapanibagong-ayos ng may 2,000 malalaki at malilit na

industriya;

2. . Pagsugpo sa katiwalian at kasamaan sa pamahalaan;

3. . Pagpapaunlad ng mga baryo na sa unang pagkakataon sa kasaysayan

nabigyan ng tiyak na kaparti sa kinikita ng pamahalaan;

4. . Pagpapatayo ng higit sa 80,000 silid-aralan at higit sa 6,000 kilometro ng

mga lansangan (kabilang na ang unang phase ng North Diversion Road

mula Balintawak hanggang Tabang sa Bulacan);

5. . Ang pagpapatayo o rehabilitasyon ng pamamaraan ng mga patubig, o

irigasyon na ang ang kabuuang bilang nito'y nakakahigit sa lahat ng

patubig na naitayo sapul sa panahon ng mga Kastila noong 1565

hanggang sa pangasiwaang kanyang sinundan;

6. . Ang pagsisimula ng Green revolution at pagkakaroon ng

'mapaghimalang palay' o "miracle rice';

7. . Ang puspusang pagsasakatuparan ng reporma sa lupa;

8. . Ang pagpapalakas ng kilusang kooperatiba sa isang pambansang

sukatan;at

9. . Ang muling pagpapasigla at pagtangkilik sa sining at kulturang sariling

atin sa pamamagitan ng pamamahala ng Unang GinangImelda Marcos.

Ikalawang Termino

Disyembre 30, 1969 - Pasinaya sa Pangalawang termino ni Pangulong

Ferdinand E. Marcos.

[baguhin]Halalan ng 1969

Nanindigan ang reeleksyonistang Pangulong Ferdinand Marcos sa kanyang

pagnanais na makapagtamo ng bagong kapasyahan ng mga botante sa halalan

ng1969.

Sa pagtulong ng Unang Ginang, Imelda Marcos, na kanyang itinuturing na

kanyang "lihim na sandata", si Marcos ay naging unang Pangulong

reeleksyonista pagkatapos ng digmaan. Tinalo niya ang kandidato ng mga

Liberal, si Sergio Osmeña, Jr. sa napakalaking kalamangan.

Radikalisasyon ng mga Estudyante

Sa mga unang buwan ng pangalawang panunungkulan ng Pangulong Marcos ay

nagkaroon ng serye ng mga demonstrasyon ng mga estudyante at mga

malalaking pagtitipon, na karamiha'y humahantong sa karahasan at panggugulo.

Sa simula, ang mga demonstrasyo'y idinaraos bilang protesta laban sa pagtaas

ng matrikula at ibang bayarin sa paaralan.Tinugon ito ng mga namamahala sa

mga pamantasan sa pagtitiwalag sa mga namumunong estudyante at di-

pagtanggap sa kanila sa alin mang pamantasan.

Namagitan ang pamahalaan sa kanilang alitan sa pamamagitan ng

pagpapalabas ng mga tuntunin at regulasyon tungkol sa pagtataas ng matrikuka

na nangangailangan ng pagsang-ayon ng pamahalaan. Ang mga lider

estudyante ay muling tinanggap sa mga paaralang kanilang pinili.

Ngunit di naglaon, panibagong isyu ang lumitaw. Lumabas sa kalye ang mga

mag-aaral at mga kapanalig. Sa gayo'y nagsimula ang "parliament of the

streets." Sa pagbunsod sa mga kahilingan para sa mga reporma sa pamahalaan

at mga protesta laban sa pagkakaloob ng kapangyarihan sa namumuhunan at

mga oligarkiya, ang mga demonstrador ay madaling bumaling sa mga bagay na

pangkaisipan (ideolohikal) tulad ng pasismo, piyudalismo, at imperyalismo. ito

ang kanilang naging sigaw na panlaban.

Noong Enero 26, 1970, ang araw ng pagbbukas ng regular na sesyon

sa Kongreso, ang Pambansang Pagkakaisa ng mga Mag-aaral na

pinamumunuan ni Edgar Jopson ay nagtipun-tipon at nagdaos ng malaking

demonstrasyon sa labas ng Kongreso. Ang mga estudyante ng mga pribadong

paaralan sa Maynila, kasama ang ilang sa kanilang mga gurong-tagapayo ay

nangaroon upang ipahayag ang kanilang petisyon para sa pagdaraos ng

isang Kumbensyong Konstitusyonal ng taong 1971.

Tulad ng hinihingi ng tradisyon, dumalo ang Pangulong Marcos sa Kongreso

upang magtalumpati tungkol sa kalagayan ng bansa. Kasama niya ang Unang

Ginang. Pagkatapos ng mga seremonya at habang lumalabas sa gusali ng

Kongreso ang Pangulo at ang Unang Ginang patungo sa kanilang sasakyan,

nagsimula ang kaguluhan. Ang binabalak na mapayapang demonstrasyon ay

naging isang panggulong walang taros. May 70 estudyante ang nasaktan at may

ilang nangapinsala ring alagad ng batas Marcos.

Sigaw ng Unang Sikapat

Ang demonstrasyon ng mga estudyante noong Enero 30, 1971 ay lalong higit na

madugo at marahas at ito'y tinaguriang "Labanan sa Mendiola" na mas higit na

kilala sa tawag na "First Quarter Storm" o Sigaw ng Unang Sikapat. Marahil

napag-alab sa kabangisan ng mga pulis sa naunang demonstrasyon sa harapan

ng Kongreso, ibinaling ng lalong masugid na mga aktibistang estudyante ang

kanilang pagkapoot sa Malakanyang.

Pagkatapos ng maagang demonstrasyon sa may Kongreso , nagtungo ang mga

estudyante sa Malakanyang at pagkaraan ng kanilang maaapoy na talumpati ay

pinagpilitan nilang makapasok sa loob ng paligid ng Palasyo. Naghagis sila ng

"pillboxes" at mga sariling-gawang bomba (Molotov) sa bakuran ng Palasyo. May

ilang nakaagaw ng isang trak na pamatay-sunog at ito'y ibinangga sa isang

trangkahan ng Malakanyang hanggang sa mabuksan ito.

Nagpaputok ng mga teargas ang mga tanod Pampanguluhan ng Palasyo sa mga

nanggugulo at ang mga ito'y gumanto ng mga bato at patpat at sariling-gawang

bomba. Napilitang magsiurong ang mga estudyante hanggang sa daang

Mendiola habang hinahabol ng mga pangkat ng mga sandatahan ng

pamahalaan.

Ang labanan ay tumagal hanggang makalipas ang hatinggabi nang ang mga

estudyante'y naghiwa-hiwalay sa University Belt sa daang Claro M. Recto.

Nang sumunod na araw, napalathala sa mga pahayagan na apat na

demonstrador ang nakitlan ng buhay at marami pang nasugatan.

Ipinahayag ng Panguilong Marcos sa pamamagitan ng radyo at telebisyon na

ang mga pangayayari sa Mendiola ay isang binalak na pagsalakay sa

pamahalaan, isang panghihimagsik na may layuning pabagsakin ang

pamahalaan. Ngunit tiniyak niya sa mga tao na ang kaguluha'y nasugpo na.

Pag-aaklas ng mga Tsuper ng Jeep

Noong Marso 3, 1970 nagdaos ng isang pag-aaklas ang mga nagmamaneho ng

pampublikong jeep ng Maynila at mga karatig-pook. Ang dahilan ay upang

tuligsain ang panghuhuthot ng mga pulisya at upang hilingin na pagtibayin ng

lupon ng Palingkurang-Bayan ang pagtataas ng 5 sentimo sa pamasahe ng jeep.

Matagumpay ang kanilang pag-aaklas; nangako ang pamunuan ng pulisya na

parurusahan ang mga tiwaling alagad ng batas; at sinang-ayunan ng Lupon ng

Palingkurang-Bayan ang kanilang petisyon sa pagtataas ng pamasahe sa jeep.

Noong Marso 23, at Marso 24, 1970, ang mga estudyante at mga pasahero ay

nagdaos ng isang panlabang demonstrasyon na tumututol sa pagkataas ng

bayad sa jeep at bus. Binato nila ang mga sasakyang pampubliko at lumikha ng

malalaking siga sa daan.

Ang Pamilya Marcos at ang Kabanalan Papa Paulo VI sa pagdalaw ng huli sa

Pilipinas noong 1970.

Ang Pagbomba sa Liwasang Miranda

Ang Liwasang Miranda o Plaza Miranda sa Quiapo, Maynila ay siyang

kinaugaliang pook ng malalaking pampulitikang pagtitipun-tipon at pagpupulong.

Doon ipinakikilala at ipinapahayag ang mga kandidatong pambansa at ng

Maynila. Doon idinaraos ang mga "miting de avance" o pangwakas na malaking

pagpupulong, bilang pinakatampok sa mga kampanyang pampulitika. May

malaking pagtatangi ang Pangulong Magsaysay sa naturang pook kahit na

kailanman at siya'y pinipilit na magpasiya ukol sa isang bagay na pampulitika,

kanyang itinatanong "Maipagtatanggol na natin ito sa Plaza Miranda?"

Sa pagsunod sa isang pampulitikang kaugalian, nagdaos ang

oposisyong Partido Liberal ng kanilang pagpapahayag na pagtitipun-tipon sa

Plaza Miranda noong ika-21 ng Agosto, 1971. Ito'y binalak upang ipakilala sa

bansa ang mga kandidato ng Partido Liberal para Senador at mga kandidato

para sa Maynila mula Punong-Lungsod hanggang sa mga konsehal.

Nang mag-iika-9:00 ng gabi ng araw ding iyon, habang ang walong kandidato ng

Partido Liberal sa pagkasenador, dalawampu't dalawang kandidato ng Maynila at

gayon din ang iba pang mga kilalang lider ng partido ay magkakasamang

nagkakatipon sa tanghalan, dalawang granada ang inihagis buhat sa karamihan

ng tao at magkapanunod na sumabog. Ang isa'y bumagsak sa tanghalan

kasabay ng pagsabog, at isa'y tumama sa gilid ng tanghalan at sumabog din

pagkahulog sa lupa. Libu-libong tao sa pook na iyon at higit na marami pa na

nanoood sa telebisyon ang nakasaksi sa pambobomba.

Ang pambobomba at halos lumipol sa pamunuan at mga kandidato ng

oposisyon. Nag-aagaw-buhay nang damputin sina Senador Jovito

Salonga at Sergio Osmeña, Jr. at Kinatawan John Henry Osmeña. May

malubhang tama sina Senador Gerardo Roxas at ang kanyang maybahay na si

Judy, Kinatawan Ramon Mitra, at kandidato para punong-lungsod Ramon

Bagatsing. Sina Senador Eva Estrada Kalaw, Kinatawan Eddie Ilarde at

kandidato para sa pangalawang punong-lungsod Martin Isidro at ang kanyang

maybahay ay pawang may malubhang tama rin.

Ang ibang kandidato ng Partido Liberal sa pagkasenador ay di-gaanong nagtamo

ng kapinsalaan

Namatay noon din ang isang potograpo na nagtratrabaho sa isang pahayagan at

maraming mga manonood ma sama-sama sa harapan ng entablado ang pawang

nangasawi.

Sa simula, ang Pangulong Marcos ang itinuturong siyang may pakana sa

kalagim-lagim na pangyayari sa Plaza Miranda ngunit makalipas ang ilang taon

lumitaw ang mga testigo na nagdidiin kay Jose Maria Sison at sa pinamumunuan

niyang kilusan, ang Partido Komunista ng Pilipinas- Bagong Hukbong Bayan,

bilang may utak sa pagpapasabog.

Ang Pagsususpindi ng Pribelehiyo ng "Writ of Habeas Corpus"

Ilang oras pagkaraan ng pagpapasabog ng bomba sa Plaza Miranda, ipinalabas

ng Pangulong Marcos ang Proklamasyon Bilang 889 na sumususpindi sa

pribelihiyo ng writ of habeas corpus (pangangalaga sa sinuman laban sa di-salig-

batas at pagbibinbin sa bilangguan) upang mapanatili ang kapayapaan ,

mapangalagaan ang mga mamamayan at mapanatili ang kapangyarihan ng

pamahalaan. Ginawa na minsan ng Pangulong Elpidio Quirino ang

pagsususpindi ng pribelehiyo ng writ of habeas corpus noong dekada 50 upang

sugpuin ang mga Huks.

Ang pagpigil sa writ ay humantong sa pagtatamo ng mga sumusunod na layunin:

1. Pagsansala sa paglaganap ng terorismo mula sa mga lalawigan hanggang sa

pook ng Maynila;

2. Pagtatamo ng impormasyon tungkol sa organisasyon ng mga komunista,

misyon, pinagmumulan ng pantustos, kagamitan, lihim na tagakalap ng balita at

mga bagong kasapi;

3. Pagdadakip sa ibang pinuno ng mga kilusang makakaliwa.

Noong Enero 7, 1972 ganap na binawi ni Pangulong Marcos ang kautusang

nagsususpindi sa pribelehiyo ng writ of habeas corpus.

Ang Malaking Baha ng 1972

Noong kalagitnaan ng 1972, malalaking baha ang nagpalubog sa halos lahat

ng Kalagtitnaang Luzon at lungsod ng Maynila. Ang pag-apaw ng tubig na

umabot ng may isang buwa'y sumira ng mga pananim at humantong sa pagtaas

ng bilihin mga panindang pagkain hindi lamang sa mga binahang pook kundi

gayun din sa buong Luzon at sa karamihan pang mga pook sa bansa.

Bigas, asukal at iba pang mga pangunahing pangangailanga'y nawala sa mga

pamilihan. Pinangasiwaan ng pamahalaan ang halaga ng pagbibili ng bigas na

nakatingal sa kanilang kamalig. Ipinag-utos ding ipagbili ang mga bigas at asukal

na nakatago sa mga bodega ng mga mapagsamantalang negosyante sa isang

nakatakdang halaga sa ilalim ng babalang ang mga ito'y kukumpiskahin ng

pamahalaan.

Bunga ng kautusan ng Pangulo'y muling lumabas ang mga bigas at asukal sa

pamilihan at mga tindahan na nagpapatunay na ang kakapusan, lalo na sa

Maynila ay gawa-gawa lamang.

Setyembre 21, 1972- Ipinahahayag ni Pangulong Ferdinand Marcos ang Batas

Militar sa isang pagbabalita sa himpapawid.

[baguhin]Batas Militar

Patuloy na Panliligalig

Hindi naglaon pagkaraan bawiin ang suspensyon ng karapatan sa writ ang

paghupa ng tubig na likha ng baha noong taong 1972, ang kapayapaan at

kaayusan ng bansa ay lumubha ng lumubha. Dumarami ang mga nagaganap na

krimen. Isa lamang pangkaraniwang pangyayari ang mga mapangahas na

panloloob sa mga bangko kung araw kahit na katanghaliang tapat. Lumitaw ang

mga nagbibili ng proteksyon at ang pangangasiwa ng mga bisyo at halos

lantaran na. Pinasasabugan ng mga maninindak ang mga pamilihan sa

kabayanan (Greater Manila Terminal Food Market sa Taguig), mga gusali ng

bayan (Manila City Hall at Court of Industrial Relations), ang embahada ng

Estados Unidos, mga pribadong gusali (Philamlife Building sa Ermita, sangay ng

Security Bank and Trust Company sa kalye España sa Maynila, at ang Arca

Building sa lungsod ng Pasay), ang tanggapan ng JUSMAG sa lungsod Quezon,

mga gusaling naglilingkod sa pangangailangan ng madla (Meralco), ang

kapaligiran ng Kombensyon Konstitusyonal at ang pangunahing tipunan ng tubig

sa Kamaynilaan. Naghari ang isang nakasisindak na panahon sa lungsod ng

Maynila.

Nagsimula ang paghihimagsik sa maraming pook sa Kahilagaang Luzon, pook

ng Bicol at sa ilang panig ng Mindanao. Karamihan dito'y ipinapalagay na likha

ng impluwensya ng mga komunistang grupo at ng Moro National Liberation

Front, isang pangkat ng mga Muslim, na pinamumunuan ni Nur Misuari, na

naglalayong ihiwalay ang Mindanao sa Pilipinas at magtatag ng nagsasariling

Republika ng Bansang Moro.

Ang Pagpapahayag ng Batas Militar

Dahil sa lumalalang suliranin sa kapayapaan at kaayusan sa bansa, isinailim ni

Pangulong Marcos ang buong bansa sa Batas Militar sa bisa ng Proklamasyon

Bilang 1081 na kanyang nilagdaan noong Setyembre 21, 1972. Nagpalabas din

ang Pangulo ng mga kautusan at atas upang maisakatuparan at magawa ang

layunin ng Batas Militar, ang isalba ang Republika at ireporma ang mga

institusyong panlipunan, pangkabuhayan at pampulitika ng bansa.[4]

Binigyang-diin ng Pangulo na ang proklamasyon ng Batas Militar ay hindi

nangangahulugan ng pagkakaroon ng pamahalaang militar. Magpapatuloy ang

pamahalaang sibil. Ang mga opisyales at mga kawaning pambansa at

pamahalaang lokal ay magsasagawa ng kanilang tungkulin tulad nang dati.

Ayon sa Pangulo, walang dapat ipangamba ang mga taong walang kinalaman sa

pagsasabwatan upang ibagsak ang pamahalaan sa pamamagitan ng marahas

na pamamaraan.

Sa isang pahayag sa radyo't telebisyon, winika ng Pangulo:

Buhat nang ipahayag ng Kataas-taasang Hukuman ang kapasyahang ito

(Lansang vs. Garcia, 42 SCRA 449) lalong lumala ang panganib at lalong

lumubha o lumaki ang rebelyon. Napatigil ang gawaing pambansa. Ang mga

pangunahing pook na pangkabuhayan ay hindi makakilos. Hindi makapaglapat

ng katarungan ang mga hukuman... lumalaganap at palaki nang palaki ang mga

paglabas sa batas at pag-iral ng krimen... na di-maabot ng kakayahan ng

pulisyang pambayan at mga maykapangyarihang sibilyan

Patuloy ang paghahamok ng mga pangkat ng hukbo at ng mga kumakalaban sa

pamahalaan sa Isabela, Zambales, Tarlac, Camarines Sur, Quezon, at sa pulo

ng Mindanao, ang Timog Lanao, Hilagang Lanao, Timog Zamboanga at

Cotabato.

Tinuligsa ng mga kritiko ang mga dahilang inilahad ni Marcos na nagbibigay-

katwiran sa pagpapahayag ng batas militar. Sinabi ng mga ito na ang

katotohanan ay nilikha ni Marcos ang mga kaguluhan at panliligalig upang

magkaroon siya ng dahilang magpahayag ng batas militar at mapanatili ang sarili

sa kapangyarihan.

Madaliang Pagkabisa ng Batas Militar

Tinanggap, kung hindi man ay sinang-ayunan, ng taumbayan ang pagpapahayag

ng Batas Militar dahil sa panunumbalik ng lubos na kapayapaan at kaayusan sa

bansa lalung-lalo na sa Maynila. Ang panghaharang, pagnanakaw ng sasakyan,

pagkidnap, pang-aabuso, pagpupuslit ng kalakal, mga ilegal na pasugalan at iba

pang krimen laban sa tao at ari-arian ay nabawasan nang napakalaki.

Sa bisa ng General Order No. 1, inutos ni Pangulong Marcos ang pagdakip sa

mga sumusunod na lider-pulitiko at kasapi ng mga kilusang subersibo na

nagsabwatan upang pabagsakin ang pamahalaan: ang mga Kinatawan na sina

Roque Ablan, Jr.(Ilocos Norte)at Rafael Aquino (Sorsogon); mga Senador na

sina Benigno Aquino, Jr., Jose W. Diokno at Ramon Mitra; mga Gobernador na

sina Rolando Puzon (Kalinga-Apayao) at Lino Bocalan (Cavite); dating Senador

Francisco “Soc” Rodrigo; Mga delagado sa Kombensyon Konstitusyonal na sina

Napoleon Rama, Enrique Voltaire Garcia, II, Teofisto Guingona, Jr., Bren Guiao,

Alejandro Lichauco, Jose Nolledo, Jose Concepcion, Jr., at Jose Mari Velez;

mga mamamahayag na sina Joaquin ‘Chino” Roces, Maximo Soliven, Teodoro

Locsin, Sr., Amando Doronilla, Renato Constantino, at Luis Mauricio. Ang iba

pang dinakip ay sina: Hernando Abaya, Ang Nay Quang, Luis Beltaran, Jorge

Bocobo, IV, Ramon Chramico, Cipriano cid, Chua Giok Su @ Bob Chua,

Herminio Caloma, Romeo Dizon, Armando Eufemio, Rolando Fadul, Rolando

Feleo, Jose Fuentes @ Joey, Rosalinda Galang @ Roz, Go Eng Guan, Flora

Lansang, Teodosio Lansang, Guillermo Ponce de Leon, Joel Rocamora, at iba

pa.

Sa kabilang dako, ang pagtitiwalag o pagpapaalis sa mga di-karapat-dapat na

kawani ng tanggapan ng pamahalaan (sa bisa ng Presidential Decree No. 1 o

ang "Integrated Reorganization Plan") ay nakapanumbalik ng pagtitiwala ng tao

sa kanilang pamahalaan. Nabawasan ng malaki ang katiwalian, kasamaan, at

karaniwang kalakaran ng pamahalaan, na nagresulta sa di-kapani-paniwalang

paglaki ng koleksyon ngKawanihan ng Adwana at Kawanihan ng Rentas

Internas.

Napawi rin ang walang kapananagutang pag-uulat ng mga balita sa pahayagan,

telebisyon, radyo at iba dahil sa pagpapasara ng Pangulo, sa bisa ng Letter of

Instruction No.1, sa lahat ng istasyon ng telebisyon at radio at mga pahayagan.

Tanging ang pahayagang Daily Express at mga istasyon ng pamahalaan ang

pinahintulutang magpatuloy ng kanilang operasyon. Kalauna'y pinahintulutan

ding magbukas ang pahaygang Manila Bulletin Today (na pag-aari ng Hans

Menzi, isang malapit sa Pangulo); mga istasyon ng Radio Philippine Network at

Intercontinental Broadcasting Corporation na pag-aari ng kroning si Roberto

Benedicto, at ang istasyon ng Republic Broadcasting System na kilala sa tawag

na GMA Networks, na ang isa sa mga nagmamay-ari ay si Gilberto Duavit na

malapit sa Pangulong Marcos.

Malaki ang ipinagbago ng kalagayang pangkalusugan at pangkalinisan - nawala

ang mga basura sa daan at ang paligid ng mga tahanan ay naging malinis at

napanatiling malinis ng mga tao na rin.

Nabawasan ang mga pasugalang ipinagbabawal lalo na sa pangunahing lungsod

ng Maynila.

Nagkaroon ng kapayapaan at katahimikan sa mga pook ng paaralan na dati-rati'y

may ligalig at karahasan.

Napanatili ang halaga ng mga pagkain. Hindi nakahadlang sa pagtitinda ang

pagtatakda ng halaga, di tulad nang pinangangambahan na mawawala ang mga

pangunahing kagamitan at mahahalagang pangangailangan sa mga pamilihan at

mga tindahan.

Halaga ng Pangunahing Bilihin Bago at Makaraang Ihayag ang Batas Militar[9]

Produkto Yunit

Halaga ng bilihinSetyembre 23, 1972

Halaga ng bilihinAgosto, 1972

Halaga ng bilihinSetyembre, 1971

Bigas Fancy (wagwag) Ganta 3.28 3.18 3.27

Special (BE-3) " 2.96 2.94 2.88

Ordinary(Tjeraemas) " 2.75 2.72 NA

Mais White flint, milled " 2.00 2.10 1.96

Isda Bangus kilo 4.55 4.90 3.83

Bisugo " 3.16 3.40 2.95

Galunggong " 1.90 1.98 1.73

Hipon Sugpo " 20.50 20.80 NA

Maliit " 9.50 9.75 5.20

Baboy karne " 7.58 7.55 7.14

Baka karne " 9.25 9.21 8.50

Buhay na Manok

Spring chicken/broiler

Piraso 5.03 5.03 4.96

Inahin " 5.05 5.07 4.94

Itlog native " 0.28 0.32 0.34

puti " 0.28 0.28 0.30

Gulay SitawKilo (kg.)

1.76 3.50 1.30

Repolyo " 4.05 2.97 1.81

Pechay " 1.57 2.49 1.10

Talong " 1.46 1.92 0.82

Kamatis " 2.88 3.03 2.92

Prutas Saging (latundan) Piraso 0.069 0.068 0.05

Saging (lakatan) " 0.092 0.09 0.06

Papaya " 2.05 1.52 1.30

Mangga " 0.75 0.77 0.82

LanzonesKilo (kg.)

3.56 4.83 2.43

1. ^  Ang isang ganta ay katumbas ng 8 gatang (chupa) o mahigit sa 2 kilo.

Pagbabago sa Pamahalaan

Nagkaroon ng malaking pagbabago sa pamahalaan mula ng ipahayag ang

Batas Militar noong Setyembre 21, 1972. Ang Kongreso na siyang

bumabalangkas at gumagawa ng mga batas ay binuwag. Naalisan ng

tungkulin ang mga senador at kinatawan. Sa ilalim ng Batas Militar,

nagkaroon ang Pangulo ng kapangyarihang lehislatibo. Gumawa siya ng mga

Kautusang Pampanguluhan (presidential decree), Kautusang Pangkalahatan

(General Order) at Liham Pagpapatupad (Letter of Instruction). Ang mga ito

ang mangangasiwa sa Pamahalaan at lahat ng mga sibilyang kapangyarihan.

Ang Kautusang Pampanguluhan ay may bisa at lakas tulad ng mga batas na

ipinapalabas ng dating Kongreso.

Bukod tangi ang pagpapairal ng Batas Militar sa Pilipinas. Hindi tulad ng

ibang mga bansa na nagpapairal ng Batas Militar. Hindi ang hukbo ang

nangangasiwa sa pamahalaan kundi ang mga pinunong sibilyan rin.

Ang Saligang Batas ng 1973

Kabilang ang pagbabago ng Saligang Batas sa mga pagbabagong naganap

sa panahon ng panunungkulan ng Pangulong Marcos. Iminungkahi ang

pagpapalit ng Saligang Batas (ng 1935) sa dalawang kadahilahanan:

1. Nayari ang Saligang Batas ng Pilipinas ng taong 1935 habang ang bansa

ay kolonya pa ng Estados Unidos at nangangailangan ng pagpapatibay

ng Pangulo ng Estados Unidos. Sa gayon, ito'y yari ng impluwensyang

Amerikano.

2. Hindi na napapanahon ang mga tadhana ng lumang Saligang Batas sa

paglutas ng mga suliranin at pagtugod sa mga pangangailangan ng mga

mamamayan.

Alinsunod sa kahilingan ng madla, pinagtibay ng Kongreso noong Agosto

24, 1970 ang Batas Republika (Republic Act) Bilang 6132 na nanawagan

para sa isang Kombensyong Konstitusyonal sa taong 1971.

Halalan ng mga Delegado sa Kombensyong Konstitusyonal

Ginanap noong Nobyembre 10, 1970 ang halalan ng 320 delegado sa

Kombensyong Konstitusyonal. Ang halalang ito ang sinasabing isa sa mga

pinakamaayos sa kasaysayan ng Pilipinas sa panahong iyon.

Nakakarami sa mga nahalal na delegado ang manananggol, mangangalakal,

mga tao sa industriya, at manggagamot. Mayroon ding mga guro, mga

ministro, mga puno ng paggawa, mga kilalang kababaihan at mga

mamamahayag.

Dalawang delegado, sina Carlos P. Garcia at Diosdado Macapagal ang

naging Pangulo ng Pilipinas. Ang tatlo'y kasapi ng Kombensyong

Konstitusyonal noong taong 1934 - sina Salvador Araneta, Jose P. Arruego,

at Miguel Cuaderno. Higit na tatlumpu ang mga dating Senador at kinatawan

at dalawa ang dating Mahistrado ng Kataas-taasang Hukuman. Apat naman

ang mga pari at madre.

Pagkakabuo

Ang Sentrong Pangkultura ng Pilipinas

Ang Kombensyong Konstitustyonal (bantog sa tawag na Con-Con) ay

nagtipun-tipon noong unang araw ng Hunyo, 1971. Nahalal bilang Pangulo

ng Con-Con ang dating Pangulong Carlos Garcia. Ngunit siya'y yumao

pagkalipas ng tatlong araw na siya'y mahalal. Gumanap bilang pangulo ng

kombensyon ang Pangulong Pro-tempore Sotero Laurel hanggang sa

humalili ang bagong halal na Pangulong Diosdado Macapagal.

Puspusan ang ginawang pagtatrabaho ng mga delegado, habang patuloy

naman ang mga rali, welga, demonstrasyon at iba pang kaguluhan sa bansa.

Natapos ang bagong Saligang Batas pagkaraan ng isang taong

pagpupunyagi ng mga delegado. Ang balagkas ng mungkahing bagong

Saligang Batas ay pinagtibay noongNobyembre 28, 1972 at nilagdaan

noong Nobyembre 30.

Ang Saligang Batas ay buong galang na iniharap sa Pangulong Marcos

noong ika-1 ng Disyembre, 1972. Nagpalabas ang Pangulo ng isang

kautusang pampanguluhan (Presidential Decree 86) na lumilikha sa bawat

baryo ng mga munisipyo o bayan at sa bawat distrito sa mga lungsod ng

Asembleya ng mga mamamayan o Citizen Assemblies upang palakihin ang

saligan ng paglahok ng mga mamamayan sa isang pamamaraang

demokratiko at mabigyan sila ng pagkakataong maipahayag ang kanilang

pambansang saloobin.

Noong Enero 10, hanggang Enero 15, 1973, pinagtibay ng mga Asembleya

ang Saligang Batas sa nakakaraming halal na higit sa 14 milyon. Sa halos

gayon ding kalamangan, pinagpasyahan din nila na ang Interim National

Assembly na nakatakda sa Transitory Provisions ng Saligang Batas at di na

dapat magtipun-tipon.

Nagkasbisa ang bagong saligang Batas noong Enero 17, 1973 sa

pamamagitan ng Proklamasyon Bilang 1102 ng Pangulong Marcos.

Mga Tadhana

1. . Ang bagong Saligang Batas ay nagtatakda sa pagpapalit ng sistema

ng pamahalaan mula sa presidensiyal patungo sa parlamentaryan;

2. . Ang Pangulo ang siyang kakatawan sa pamumuno ng estado;[10]

3. . Isang Punong Ministrong inihalal ng Pambansang Asembleya

(National Assembly) ang gumaganap ng kapangyarihang

pampamahalaan kasama ng kanyang Gabinete;[11]

4. . Isang Pambansang Asembleya binubuo ng isang kapulungang

(unicameral) inihalal ng mga kinatawang distrito ang may karapatan

sa lahat ng kapangyarihang pambatasan;[12]

5. . Ang kapangyarihang panghukuman ay nasasalalay sa Kataas-

taasang Hukuman at sa mababang hukuman na nasa pagtatakda ng

batas;[13]

6. . Itinatakda ang isang Katipunan ng mga Karapatan.[14] Katulad ito

halos ng mga nakatakda sa Saligang Batas ng 1935. ang tanging

pagkakaibang tinutukoy sa bagong Saligang Batas ay ang

pananagutan at tungkulin ng mga mamamayan.

7.

Ang Bagong Lipunan

Ang Lumang Lipunan

Mga ilang buwan bago ipahayag ang Batas Militar, tinunton ng Pangulo ang

sakit ng bayan sa pagkakaroon ng isang "lipunang may karamdaman." Ang

bagay na ito'y kanyang ibinibintang sa mga pangkating makapangyarihan na

kanyang tinaguriang oligarkiya (kapangyarihan sa pamahalaang nasa kamay

ng iilang tao) at mga maka-Maoistang Komunistang naghahangad ba ibagsak

ang pamahalaan sa pamamagitan ng subersiyon at paggamit ng karahasan.

Sa kanyang aklat, Today's Revolution:Democracy, sinulat ng Pangulong

Marcos:

Ang ating lipuna'y patungo sa isang lipunang maka-oligarkiya. Ito'y

maliwanag na nangangahulugang ang pangkabuhayang agwat na

namamagitan sa mga mayayaman at sa mga mahihirap ay nagkakaloob ng

pagkakataon sa iilang masasalapi na gumamit ng hindi nararapat na

kapangyarihan sa mga awtoridad sa pulitika... Ang mga piling oligarkiya'y

nakapagpakilos sa mga kapangyarihang pampulitika nang ayon sa sarili

nilang kapakinabangan at nagbabala't nananakot sa mga namumuno sa

pulitika; bilang ganti, nakalikha ang mga tao ng isang populista (mga taong

nagtataguyod ng patakarang pagmamay-ari ng lahat ng ari ng pamahalaan),

personalista (mga taong nagpapahalaga sa sarili bilang tao) at indibidwalista

(mapagsarili; mga taong naniniwalang ang mga gawaing pangkabuhayan ay

di-kailangang higpitan ng pamahalaan) na uri ng pulitika.

Nakikini-kinita natin kung gayon ang isang bagong lipunang may

pagkapantay-pantay ay hindi isang huwad lamang kundi idang katotohanan.

ang isang lipunang oligarkiya'y maaring matapoat na naniniwala sa

pagkakakapantay-pantay na pagkakataon, ngunit habang mat malaking

agwat sa pangkabuhayan ang pagkakatao'y nagsisimula sa pinagmulang

guhit, kapag ang isang tao ay ipinanganak na. Ito'y nangangahulugang may

ilang ipinapanganak na mayroon ng lahat samantalang ang karamiha'y

ipinanganak na wala ni anuman.

Kapag tayo'y magpapatuloy sa ganitong saligan, lahat na'y susunod: ang

radikalisasyon ng lipunan.

Pagtatatag ng Bagong Lipunan

Upang mabago di umano'y mga di kanais-nais na naging dahilan ng mga

paghihirap, paghihikaos at kriminalidad sa bansa, isinulong ni Pangulong

Marcos ang pagtatag ng isang bagong uri ng pamumuhay na kapaki-

pakinabang hindi lamang sa mga taumbayan kundi sa bansa at sa buong

mundo. Ito ang simula ng Bagong Lipunan - isang lipunan na binubuo ng

mga bagong Pilipino. Mga Pilipinong uliran, masipag, nagbibigayan, may

disiplina sa sarili at laging nasasaisip ang paglilingkod sa kanyang kapwa.

Napapaloob ang mga programa ng reporma ng pamahalaan sa salitang

"PLEDGES" na ang ibig sabihin ay: P-eace and Order (Kapayapaan at

Kaayusan); Land Reform (Reporma sa Lupa); Economic Development

(Kaunlaran sa Kabuhayan);D development of moral valuesGovernment

Reforms (Mga Pagbabago sa Pamahalaan); Educational Reforms (Mga

Pagbabago sa Sistema ng Edukasyon); Social Services (Serbisyong

Panlipunan).

Itinuturing na maganda ang programa ngunit ang mga repormang

naipangako ay hanggang sa papel lamang. Kung mayroon mang pagbabago

at nangyari lamang sa mga unang taon ng Bagong Lipunan.

Ang Reporma sa Lupa

Noong Oktubre, 1972, isang buwan makaraan ipahayag ang Batas Militar,

nagpalabas ng Kautusang Pampanguluhan Bilang 27 (Presidential Decree

No. 27) ang Pangulong Marcos. Sa bisa ng kautusang ito, ang mga

magsasaka, sa halip na kasamá lamang sila ng may-ari ng bukid, ay

magmamay-ari na ng bahagi ng bukid. Kung wala pa silang salaping

ibabayad, tutulungan sila ng Land Bank of the Philippines. Babayaran ng

bangkong ito ang kaukulang halaga sa may-ari ng lupa. Sa bangko naman

magbabayad ang mga magsasaka.

May isa pang paraan upang mabigyan ng lupa ang mga magsasakang

walang sariling lupa. Pinapadala sila sa mga pook na maaari nilang

mabungkal at matamnan. Bawat magsasaka at ang pamilya niya ay

binibigyan doon ng anim na ektaryang lupa. Pinahihiram siya ng salapi para

sa kanyang bagong ginagawang bukid na babayaran sa loob ng tatlong taon.

Maraming magsasaka ang naipadala sa Nueva Vizcaya, Southern Leyte,

Lanao del Sur, Davao del Sur, at Sultan Kudarat.

Nagpagawa ang pamahalan ng mga patubig sa mga bagong sakahang ito

upang maparami ang ani ng mga magsasaka. Nagpagawa rin ng mga daan

upang ang mga produkto ay madala sa pamilihang bayan.

Tinuruan ang mga magsasaka ng paggamit ng mga makabagong paraan ng

pagtatanim. Tinuruan sila ng paggamit ng mga pataba at mga gamot na

pamatay sa mga mapaminsalang kulisap. Itinuro sa kanila ang mabubuting

uri ng mga kooperatiba upang makabili sila ng mga kailangan sa pagtatanim

sa mababang halaga.

Mga Pagbabagong Pangkabuhayan

Malaki ang pagsisikap na ginawa ng pamahalaan sa ilalim ng Bagong

Lipunan upang linangin at paunlarin ang mga industriyang may kaugnayan sa

pagluluwas ng mga produkto sa ibang bansa. Ang pagpapaunlad ng mga

industriyang iyon ay binigyan ng unang pansin sa pagtataguyod at

pagtangkilik ng pamahalaan

Pagbabago sa Agrikultura

Ang pamahalaan sa ilalim ng Bagong Lipunan ay nagsikap na makapagbigay

ng sapat, mahusay at murang mga pagkain sa mga mamamayan, gumawa

ito ng mga palatuntunan sa ikatutupad nito.

Masagana 99

Ang palatuntunang tinatawag na Masagana 99 ay sinimulan noong 1977.

Nilalayon ng palatuntunang ito na maging masagana ang ani ng mga

magsasaka at makaani ng 99 na kabang palay o higit pa sa bawat ektaryang

taniman. Upang matamo ito, itinuro ang paggamit ng patubig, pataba at ng

mga gamot na pamatay sa mga kulisap na sumisira o kumakain ng palay.

Tinulungan silang humiram ng salapi sa bangko na pambili ng mabuting uri

ng binhi, ng pataba, at ng gamot laban sa sakit ng palay.

Masaganang Maisan

May palatuntunan din na ang tawag ay Masaganang Maisan. Natutungkol ito

sa pagtatanim ng puting mais, dilaw na mais, batad at balatong sa 43

lalawigan. Ang balatong at sorghum ay hindi lamang mga pagkain ng tao.

Pagkain na rin ito ng mga hayop na katulong sa hanapbuhay.

May palatuntunan din ang pamahalaan na tinawag na Gulayan sa

Kalusugan. Ang layunin nito ay maparami ang mga tanim na gulay.

Biyayang Dagat

Ang tagumpay ng Masagana 99 ang nagbigay daan sa pagluwal naman

ng Biyayang Dagat o Blue Revolution. Sa pamamagitan nito, ang mga

mangingisda ay nakauutang ng pera mapabuti ang kanilang hanapbuhay.

Ang programa ay binalangkas ng Ministri ng Likas na Kayamanan noong

1979 upang ang mga karaniwang mangingisda ay makautang ng pera sa

kanilang mga rural banks. Ang programang ito ay nilaanan agad ng Php 850

milyon ukol sa unang limang taon.

Upang mabayaran naman ng mangingisda ang kanilang inutang, ang

Pamahalaang Marcos ay nagsagawa ng hakbang upang maging higit na

malaganap ang mapagdadalhan ng huli ng mga mangingisdang ito. May mga

kooperatiba rin ang mga mangingisda at ito ay nakalagay sa lahat ng

daungan ng isda. Ang mga kooperatiba ang bumibili ng huling isda sa

makatuwirang halaga. Sa mga pook na walang kooperatiba, ang rural

bank ang nagtatalaga ng tagapakyaw.

Kasama rin sa programa ng Biyayang Dagat ang pananaliksik at pinalawak

na paglilingkod, pagbibinhi at pagpapaunlad ng palaisdaan, pagsasalata at

paglalagay ng mga tinggalan ng huling isda at pagpapalawak ng pamilihan.

[

Iba Pang Palatuntunan sa Agrikultura

Isa sa mga palatuntunan ng pamahalaan tungkol sa agrikultura at ang

pagdaragdag ng produksyon ng mga pananim na nailuluwas at naipagbibili

sa bansa. Dahil sa palatuntunang ito dumami ang naipagbibiling niyog, abaka

at asukal sa ibang bansa.

Ang isa pang produktong nagbibigay ng malaking kita sa pamahalaan ay ang

tabako. Pinarami rin ang produksyon ng mga sumusunod na pang-

komersyong produkto: ramie, goma, abaka at bulak.

Industriya ng Pagmimina

Isa sa pinakamalaking pinanggagalingan ng kuwartang pumapasok noon sa

bansa ang pagmimina. Sa tanso lamang na nailabas noong1974, kulang-

kulang na US$400,000,000.00 ang naipasok sa kaban ng bansa. Iyon ay

pangalawa lamang sa asukal sa talaan ng sampung pinakamalaking kalakal

na panluwas. Ang ginto ay pang-anim sa listahang yaon. Ang pagmimina

ng nikel ay mabilis ring umunlad. Ang pagkuha ng karbon at paghanap

ng langis ay lubusang binigyan ng diin ng pamahalaan sa pakikipagtulungan

sa pribadong sektor.

Mahigit sa sandaang kumpanya ang kinalaman sa industriyang ito na

pinangungunahan ng Benguet Consolidated, Baguio Gold Mining Company,

Acoje Mining Company, Marinduque Mining and Industrial Corporation, at

Surigao Consolidated Mines.

Ang mga bansang Hapon at Estados Unidos ang pangunahing umaangkat sa

mga produkto ng industriyang ito.

Ang Industriya sa Elektroniks

Unti-unti ring umunlad ang industriyang pang-elektroniks sa Pilipinas. Noong

1972 ang mga pagawaan ng elektroniks at nakagawa ng 20,073 radyo-

ponograpo na nagkakahalaga ng Php 30,000,000.00 at 58,212 telebisyo na

nagkakahalaga ng Php 70 milyon para sa panlokal at panlabas na bilihan.

Ang Cottage Industry

Ang mga bagay na yari sa kamay ay siyang bumubuo ng malaking bahagi ng

mga produkto ng Cottage Industries. Ilan sa mga ito ang sumusunod: mga

bag at maletang balat, patis, ceramics. burdadong mga damit, sumbrerong

buntal, muwebles na nara, mga kaldero, mga lamparang yari sa tela at kapis,

gitara, banig, telang hablon, at mga produktong yari sa tanso na galing-

Marawi

Mabilis na umunlad ang cottage industries na laganap sa iba't-ibang pook sa

bansa. Maraming mga bansa tulad ng Hapon, Australya, Estados

Unidos, Canada, Alemanya at Espanya ang umaangkat ng mga iyon sa

pamamagitan ng Philippine Trade Center na nakatayo sa mga pangunahing

lungsod ng mga bansang iyon.

Malakas magpasok ng dolyar sa kaban ng bansa ang industriyang ito.

Minsan ay nakapagbigay ito sa bansa ng Php 508 milyong pakinabang neto.

Hindi kataka-takang mangyari ito sapagkat ang pag-unlad ng industriyang ito

ay pinananagutan ng National Cottage Industry Development Authority o

NACIDA, isang tanggapan ng pamahalaan na naggagawad ng teknikal na

alalay sa pananalapi sa hanapbuhay na iyon. Tungkol sa salapi, tumutulong

ang Asian Development Bank (ADB), ang Social Security System at ilang

pribadong bangko.

Industriya ng Turismo

Kamatayan

Pagkalipas ng tatlong taon, namatay siya noong Setyembre 28, 1989 sa

Honolulu, Hawaii sa edad na 72.

Corazon C. Aquino

Ika-11 Pangulo ng PilipinasIkalawang Pangulo ng Ika-apat na RepublikaUnang Pangulo ng Ikalimang Republika

PanunungkulanPebrero 25, 1986 – Hunyo 30, 1992

Punong Ministro Salvador H. Laurel

Pangalawang Pangulo

Salvador H. Laurel

Sinundan si Ferdinand E. Marcos

Sinundan ni Fidel V. Ramos

Kapanganakan Enero 25, 1933Paniqui, Pilipinas

Kamatayan Agosto 1, 2009 (edad 76)Makati

Partidong politikal United Nationalists Democratic Organizations(UNIDO)/Lakas ng Bayan (LABAN)/Liberal

Asawa Benigno Aquino, Jr.†

Hanapbuhay Inang Bahay, Politiko

Relihiyon Katoliko

Si María Corazón Cojuangco-Aquino (ipinanganak bilang María Corazón

Sumulong Cojuangco) (Enero 25, 1933—Agosto 1, 2009) na lalong mas kilala sa

palayaw na Coryay ang ikalabing-isang Pangulo ng Republika ng Pilipinas at

kauna-unahang babaeng naluklok sa nasabing pwesto (Pebrero 25, 1986–Hunyo

30, 1992). Tinagurian siyang Ina ng Demokrasya dahil sa pagsuporta niya sa

pagpapanumbalik ng demokrasya sa Pilipinas. Ipinanganak siya

sa Tarlac kina Jose Cojuangco Sr. at Demetria Sumulong. Nakapag-aral siya

sa Estados Unidos at nakapagtapos nang may digri sa Wikang Pranses. Siya ay

kabiyak ni Benigno "Ninoy" Aquino, Jr. , ang pinaslang na lider ng oposisyon

noong panahon ni dating Pangulong Ferdinand E. Marcos. Nailuklok siya sa

pamamagitan ng isang mapayapang rebolusyon (Unang Rebolusyon sa EDSA)

noong Pebrero 25, 1986 at ibinalik niya ang demokrasya sa bansa. Siya ay ina

ng artistang si Kris Aquino at ang kasalukuyang Pangulo ng Pilipinas na

si Benigno Aquino III. Pumanaw siya noong ika-1 ng Agosto 2009 at inlibing

noong ika-5 ng Agosto.

Kalusugan

Noong Marso 24, 2008, napabalita na mayroong kanser sa kolon (cancer sa

colon), isang sakit sa bituka, ang dating pangulo, na namatay may edad na 75. 

Gabinete ni Pangulong Corazon Aquino

Kalihim Pangalan

Pangulo Corazon C. Aquino

Pangalawang Pangulo/Punong Ministro/Kalihim ng Ugnayang Panlabas

Salvador H. Laurel

Kalihim ng Tagapagpaganap Joker Arroyo

Tagapagsalita ng Pangulo Rene Saguisag

Kalihim ng Pagsasaka Ramon V. Mitra

Kalihim ng Pananalapi Jaime Ongpin

Kalihim ng KalusuganDr. Alran Bengzon, MD

Kalihim ng InteryorAquilino Pimentel, Jr.

Kalihim ng KalusuganNeptali Gonzales, Jr.

Kalihim ng Impormasyon Teodoro Locsin, Jr.

Kalihim ng Paggawa at Empleyo Blas Ople

Kalihim ng Tanggulang Pambansa Juan Ponce Enrile

Kalihim ng Kalakalan at IndustriyaJose Concepcion, Jr.

Fidel V. Ramos

Ika-12 Pangulo ng PilipinasIkalawang Pangulo ng Ikalimang Republika

PanunungkulanHunyo 30, 1992 – Hunyo 30, 1998

Pangalawang Pangulo

Joseph Ejercito Estrada

Sinundan si Corazon C. Aquino

Sinundan ni Joseph Ejercito Estrada

Kapanganakan Marso 18, 1928(edad 83)Lingayen, Pangasinan,Pilipinas

Partidong politikal

Lakas-Christian Muslim Democrats

Asawa Amelita Martinez

Hanapbuhay Militar

Relihiyon United Methodist

Si Fidel Valdez Ramos (ipinanganak Marso 18, 1928) ay ang ikalabing-

dalawang Pangulong Republika ng Pilipinas (Hunyo 30, 1992 - Hunyo 30, 1998).

Isinilang siya noong Marso 18, 1928 sa Lingayen, Pangasinan. Panganay siya sa

tatlong anak nina Narciso Ramos at Angela Valdez.

Nagtapos siya sa United States Military Academy sa West Point noong 1950.

Kumuha rin siya ng masteral ng civil engineering sa University of Illinois, Masters

in Business Administration sa Pamantasang Ateneo de Manila, at nanguna sa

klase niya sa Infantry training at kursong Special Forces/Pay

Operations/Airborne sa Fort Benning, Georgia.

Bumalik siya sa Pilipinas noong 1951 at naging heavy weapon platoon leader

ngSandatahang Lakas ng Pilipinas. Ipinadala rin siya sa mga digmaan

ng Korea at Vietnam. Naging tanyag siya sa pamumuno sa isang pulutong ng

mga sundalong tumalo sa pwersang komunista ng mga Tsino sa Labanan sa

Burol ng Eerie. Kabilang sa mga medalya at parangal na natanggap niya bilang

sundalo ang Philippine Legion of Honor, ang Gold Cross, ang Philippine Military

Merit Medal, ang United States Legion of Merit, ang French Legion of Honor at

ang U.S. Military Academy Distinguished Award.

Inatasan siyang maging pinuno ng Philippine Constabulary noong 1972, hepe

ng Integral National Police noong 1975, at pangalawang pinuno ng Sandatahang

Lakas noong 1981. Noong 1983, pansamantala niyang pinalitan si Fabian Ver,

pinuno noon ng Sandatahang Lakas, nang ito ay masangkot sa pagkakapaslang

sa lider-opososyon si Benigno S. Aquino Jr.

Noong 1986, tinangkaang agawin ni Ferdinand Marcos ang pagkapanalo

ni Corazon Aquino, balo ni Benigno Aquino, sa halalang pangpanguluhan.

Nakiisa si Ramos kay Juan Ponce Enrile, noong kalihim ng Tanggulang

Pambansa, sa pagkubkob sa mga himpilan ng sandatahang lakas. Ang sumunod

dito ay tinaguriang People Power Revolution na nagtulak kay Marcos na lumikas

patungong Estados Unidos. Naluklok si Aquino sa pagkapangulo. Ginawang ni

Aquino na hepe ng sandatahang lakas si Ramos. Pagkaran ng dalawang taon, si

Ramos ay naging kalihim na Tanggulang Pambansa.

Noong 1992, tumakbo siya at nanalong pangulo ng bansa. Bilang pangulo,

naging priyoridad niya ang pagsasaayos sa estruktura ng pamahalaan, na

nagbigay ng karagdagang kapangyarihan sa pamahalaang lokal. Hinikayat niya

ang dayuhang pamumuhunan, lalo na sa turismo, na naging bahagi ng kanyang

programa para sa kaunlaran.

Si Fidel V. Ramos ay kasal kay Amelita Martinez at mayroon silang limang anak

na babae.

Joseph Ejercito Estrada

Ika-13 Pangulo ng PilipinasIkatlong Pangulo ng Ikalimang Republika

PanunungkulanHunyo 30, 1998 – Enero 20, 2001

Pangalawang Pangulo Gloria Macapagal-Arroyo

Sinundan si Fidel V. Ramos

Sinundan ni Gloria Macapagal-Arroyo

Ika-11 Pangalawang Pangulo ng PilipinasIkalawang Pangalawang Pangulo ng Ikalimang Republika

PanunungkulanHunyo 30, 1992 – Hunyo 30, 1998

Sinundan si Salvador H. Laurel

Sinundan ni Gloria Macapagal-Arroyo

Kapanganakan Abril 19, 1937 (edad 74)Tondo, Manila

Partidong politikal Pwersa ng Masang Pilipino (PMP)

Asawa Luisa Pimentel

Hanapbuhay Aktor

Relihiyon Katoliko

Si Jose Marcelo Ejercito (ipinanganak Abril 19, 1937), na mas kilala bilang Joseph Ejercito Estrada, o Erap, ay ang ikalabing-tatlong Pangulo ng Republika ng Pilipinas(Hunyo 30, 1998 - Enero 20, 2001).

Ipinanganak siya sa Tondo, Maynila. Anak siya nina Emilio Ejercito, Sr., na isang inhinyero, at ni Maria Marcelo.

Talambuhay

Si Jose Marcelo Ejercito ay ipinanganak sa Tondo, ang isa sa mga mahihirap na bahagi ng Maynila. Siya ay anak ni Emilio Ejército, Sr (1898-1977), isang maliit na sweldong pamahalaan kontratista, at María Marcelo (1905-2009), isang maybahay. Siya ang ikawalo sa sampung magkakapatid. Ang kanyang mga kapatid ay sina Antonio Ejercito (1932-2005), Emilio Ejercito, Jr (George Estregan) (1939-1988), Dr. Pilarica Ejercito, abogado Paulino Ejercito, Petrocinia E. de Guzman, Marita , at Jesse Ejercito.

Asawa niya (ang dating Doktor at unang ginang ng bansa na naporma-senador) na si Luisa Pimentel at nagkaroon ng tatlong anak: Jose Ejercito, Jr. (mas mahusay na kilala bilang "Jinggoy Estrada"; dating Alkalde ng San Juan naporma senador / kasal kay Precy Vitug), Jackie Ejercito (kasal kay Beaver Lopez), at Jude Ejercito (kasal kay Weng Ocampo). Joseph Estrada matugunan ang kanyang asawa Loisa Pimentel habang nagtatrabaho bilang isang katulong sa National Center for Mental Health (NMCH) sa Mandaluyong City.

Siya rin ay may mga anak mula sa apat na sa labas ng matrimonyo relasyon, kasama Joseph Victor "JV" Ejercito (mula sa mga taong tanyag sa lipunan Guia Gómez) na gumawa rin ng pangalan para sa kanyang sarili sa pulitika sa para sumusunod sa mga yapak ng kanyang ama bilang kasalukuyang alkalde ng San Juan City . Pagsanjan, Laguna Mayor Emilio Ramon P. Ejercito III, na kilala sa

Philippine Showbiz na si George Estregan, Jr, o ay Ejercito, ay ang kanyang pamangking lalaki.

Sa panahon ng 2000 pagtataluwalagsa pamamaraan, nagkaroon si Estrada ng maraming panlabas ng relasyon at mga anak.

Bilang isang aktor at direktor

Huminto sa pag-aaral si Estrada sa kolehiyo upang pumasok sa larangan ng pelikulang Pilipino sa edad na 21. Nakagawa siya ng mga humigit kumulang na 120 pelikula, karamihan sa mga ito ay nauuri na action-comedy kung saan siya ang bida na ginaganapan ang mga papel ng mga taong mahirap o mga mababang antas ng lipunan. Napagwagian niya ang ilan sa pinakamataas na Gantimpala at Gawad sa Pag-arte at pagiging Direktor ng Pelikula. at sya ay naging presedente para tangalin ang mga rebel o kaya pa su kuin pati na ang mga crimen.

Bilang pulitiko

Pinasok ni Estrada ang larangan ng pulitika noong 1967 nang mahalal siya bilang Alkalde ng San Juan, Kalakhang Maynila. Noong 1971, pinarangalan siya bilang "Outstanding Mayor and Foremost Nationalist" ng Inter-Provincial Information Service at ng sumunod na taon bilang "Most Outstanding Metro Manila Mayor" ng Philippines Princetone Poll.

Kabilang siya sa mga alkalde na sapilitang inalis nang humalili si Corazon C. Aquino bilang pangulo ng Pilipinas pagkaraang napatalsikFerdinand E. Marcos sa pwesto noong Pebrero 25, 1986 sa pamamagitan ng People Power Revolution.

Tumakbo si Estrada sa ilalim ng partidong Grand Alliance for Democracy at matagumpay na nahalal sa Senado ng Pilipinas (Ika-walong Kongreso). Nahirang siya bilang Chairman of the committees on Cultural, Rural Development, and Public Works. Siya rin ay naging Vice Chairman of the Committees on Health, Natural Resources and Urban Planning. Kabilang sa mga panukalang batas na isinulong nya ay yaong ukol sa agrikultura, mga proyektong irigasyon sa pagsasaka at pagpapalawig at pag-protekta sa kalabaw. Noong 1989, tinanghal siya ng Philippine Free Press bilang isa sa “Three Outstanding Senators of the Year”. Isa si Estrada sa mga senador na tumangging sang-ayunan ang bagong tratado ng US Military Bases na papalit sana sa 1947 Military Bases Agreement na nakatakdang magwakas noong 1992.

Nakatulong nang malaki sa pagkakapanalo niya bilang Bise Pangulo ang kaniyang popularidad bilang aktor noong halalan ng Panguluhan at Pangalawang Panguluhan noong 1992, bagama't siya ay tumatakbo sa hiwalay na tiket ng noon ay nanalong Pangulo, Fidel Ramos. Bilang Pangalawang Pangulo,

pinamahalaan ni Estrada ang Komisyon Laban sa Krimen (Presidential Anti Crime Commission) mula 1992 hanggang 1997.

Bilang pangulo (1998-2001)

Noong 1998, nanalo si Estrada sa halalan sa ilalim ng partidong Laban ng Makabayang Masang Pilipino (LAMMP). Nakakuha siya ng 10,956,610 boto o 39.6% ng lahat ng boto. "Erap Para sa Mahirap" ang kaniyang islogan sa pangangampanya.

Mga pelikula

Ang Tanging

Pamilya(2009)

Sa kuko ng

Aguila (1989)

Order to Kill  (1985)

Bangkang Papel sa

Dagat ng Apoy (1984)

Machonurin  (1983)

Pedring Taruc  (1982)

Kumander

Alibasbas (1981)

Hoy Tukso, Layuan

mo Ako (1980)

Okey Lang Basta't

Kapiling Kita (1979)

Mamang

Sorbetero (1979)

Warrant of

Arrest (1979)

Magkaaway  (1978)

Tatak ng Tondo  (1978)

Yakuza

Contract (1978)

Bakya mo

Aragon

Brothers (1969)

Capitan Pepe  (1969)

Ang Ninong kong

Nazareno (1969)

Patria Adorada  (1969)

Sagupaan  (1969)

Abdul Tapang  (1968)

Azero Brothers  (1968)

Cuadro de

Jack (1968)

De Colores  (1968)

Diegong Daga  (1968)

Dos Por Dos  (1968)

Galo Gimbal  (1968)

Jakiri Valiente  (1968)

Kid Brother  (1968)

Killer Patrol  (1968)

Quintin

Salazar (1968)

Rancho Diablo  (1968)

Suntok o

Karate (1968)

Tatak: Double

Garuda, Flight to

Fury (1964)

Ako ang

Papatay (1964)

Berdugo ng Mga

Maton (1964)

Cordillera  (1964)

Mga Daliring

Ginto (1964)

Deadly Brothers  (1964)

Encuentro  (1964/II)

Geron Busabos, Ang

Batang Quiapo (1964)

Pambato  (1964)

Panginoon ng

Pantalan (1964)

Siyam na Buhay ni

Martin Pusa (1964)

Takot Mabuhay, Takot

Mamatay (1964)

Vendetta

Brothers (1964)

Barilan sa Pugad

Lawin (1963)

Neneng (1977)

Huwag Mong

Dungisan Ang Pisngi

Ng Langit (1977)

Sa Dulo Ng

Kris (1977)

Alas singko ng hapon,

gising na ang mga

anghel (1976)

Arrest the Nurse

Killer (1976)

Bago Lumamig Ang

Sabaw (1976)

Hoy Mister, Ako Ang

Misis Mo (1976)

Battle of the

Champions (1975)

Counter Kill  (1975)

Diligin Mo ng Hamog

ang Uhaw na

Lupa(1975)

Dugo at Pag-ibig sa

Kapirasong

Lupa(1975)

Hit and Run  (1975)

Huwag mo akong

Paandaran (1975)

Ang Nobya Kong

Sexy (1975)

King Khayam and

I (1974)

Manila

Connection (1974)

Ransom  (1974)

Cross (1968)

Tatlong Hari  (1968)

Valiente

Brothers (1968)

Alex Big Shot  (1967)

Angkan ng

Haragan (1967)

Boy Aguila  (1967)

Ako'y

Magbabalik (1966)

Badong

Baldado (1966)

Bantay

Salakay (1966)

Batang Iwahig  (1966)

Bodyguard  (1966)

Dodong

Tricycle (1966)

Ito ang Pilipino  (1966)

John Doe  (1966)

Soliman

Brothers (1966)

Stowaway  (1966)

Totoy Bingi  (1966)

Batang

Angustia (1965)

Big Boss  (1965)

Buhay sa

Buhay (1965)

Deadly Pinoy  (1965)

Hahamakin ang

Lahat (1965)

Hamon sa

Bandila (1965)

Basagulero  (1963)

Ginoong Itim  (1963)

Istambay  (1963)

Ito ang Maynila  (1963)

Kilabot sa Daang

Bakal (1963)

Kung Hindi ka

Susuko (1963)

Los Paliqueros  (1963)

Patapon  (1963)

Pulong Diablo  (1963)

Sugapa  (1963)

Talahib  (1963)

Tres Kantos  (1963)

Via Europa  (1963)

Asiong Meets

Alembong (1962)

Digmaan Ng Mga

Maton (1962)

Hari ng mga

Maton (1962)

Kapit sa Patalim  (1962)

Markang Rehas  (1962)

Tondo Boy  (1962)

Asiong Salonga  (1961)

Baril sa Baril  (1961)

Moises Padilla

Story (1961)

Nag-uumpugang

Bato (1961)

Pantalan ng

Trece (1961)

Sa Baril Mag-

Uusap (1961)

Tama na, Erap  (1974)

Ang Agila at ang

Araw (1973)

Dragnet  (1973)

Erap Is My Guy  (1973)

Okey ka, Erap  (1973)

Panic  (1973)

Blood Compact  (1972)

Kill the Pushers  (1972)

Magiting at

Pusakal (1972)

Tatay na si

Erap (1972)

Apat na Patak ng

Dugo ni Adan (1971)

Digmaan Ng Mga

Angkan (1971)

Valentin Walis  (1971)

Boss Areglado  (1970)

Padre Pugante  (1970)

Sebastian  (1970)

Simon

Bastardo (1970)

Alamat ng Pitong

Kilabot (1969)

Anim ang Dapat

Patayin (1969)

Jose Nazareno, Ang

Taxi Driver (1965)

Labanang

Lalake (1965)

Maskulado  (1965)

Paalam sa

Kahapon (1965)

Pepeng

Pingas (1965)

Sa kamay ng mga

Kilabot (1965)

Salonga

Brothers (1965)

Sapang Palay  (1965)

Valentin Galit  (1965)

Cuatro Cantos  (1960)

True

Confessions (1960)

Sumpa at

Pangako (1959)

Batas ng Puso  (1958)

Mga Liham kay Tiya

Dely (1958)

Lo'Waist Gang  (1958)

Matandang

Tinale (1958)

Kandilang Bakal  (1957)

Sampung Libong

Pisong Pag-ibig (1957)

Kandelerong

Pilak (1956)

Gloria Macapagal-Arroyo

Ika-14 na Pangulo ng PilipinasIka-apat na Pangulo ng Ikalimang Republika

PanunungkulanEnero 20, 2001 – Hunyo 30, 2010

Pangulo Joseph Ejercito Estrada

Pangalawang Pangulo

Teofisto Guingona(2001–2004)Noli de Castro (2004–2010)

Sinundan si Joseph Ejercito Estrada

Sinundan ni Noynoy Aquino

Ika-12 Pangalawang Pangulo ng PilipinasIkatlong Pangalawang Pangulo ng Ikalimang Republika

PanunungkulanHunyo 30, 1998 – Enero 20, 2001

Sinundan si Joseph Ejercito Estrada

Sinundan ni Teofisto Guingona

Kinatawan ng Ikalawang Distrito ngPampanga

Kasalukuyan

PanunungkulanHunyo 30, 2010

Sinundan si Mikey Arroyo

Kapanganakan Abril 5, 1947 (edad 64)San Juan, Rizal

Partidong politikal Lakas-KAMPI-CMD

Asawa Jose Miguel Arroyo

Hanapbuhay Ekonomista

Relihiyon Katoliko

Lagda

Si Maria Gloria Macapagal-Arroyo (ipinanganak bilang Maria Gloria Macaraeg

Macapagal noong Abril 5, 1947) ay ang ikalabing-apat na Pangulo ng Republika

ng Pilipinas(Enero 20, 2001 - Hunyo 30, 2010). Siya ang ikalawang babaeng

pangulo ng bansa, at anak ng dating pangulong si Diosdado Macapagal.

Isang propesor ng ekonomiks, si Arroyo ay pumasok sa pamahalaan noong

1987, na naglingkod bilang pangalawang kalihim

at undersecretary ng Kagawaran ng Kalakalan at Industriya sa pag-talaga sa

kanya ni Pangulong Corazon Aquino. Pagkatapos maglingkod bilang senador

mula 1992 hanggang 1998, siya ay nahalal na Pangalawang Pangulo sa ilalim ni

Pangulong Joseph Estrada kahit na ito ay tumakbo sa kalabang partido.

Pagkatapos maakusahan si Estrada ng korupsyon, nagbitiw siya sa posisyon

niya bilang gabinete bilang kalihim ng Kagawaran ng Kagalingang Panlipunan at

Pagpapaunladat sumali sa lumalaking bilang ng mga oposisyon sa Pangulo, na

humarap sa paglilitis. Si Estrada ay napaalis sa pwesto sa pamamagitan ng

tinatawag ng mga tagapagtaguyod nito bilang mga mapayapang demonstrasyon

sa lansangan ng EDSA, ngunit binansagan namang ng mga kritiko nito bilang

pagsasabwatan ng mga elitista sa larangan ng politika, negosyo, militar at ni

Obispo Jaime Kardinal Sin ng Simbahang Katoliko . Si Arroyo ay pinanumpa

bilang Pangulo ng noon ay Punong Mahistrado na si Hilario Davide, Jr. noong

Enero 20, 2001 sa gitna ng lipon ng mga tao ng EDSA II, ilang oras bago nilisan

ni Estrada ang Palasyo ng Malakanyang. Siya ay nahalal upang maupo bilang

pangulo sa loob ng anim na taon noong kontrobersyal na eleksyon ng Pilipinas

noong Mayo 2004, at nanumpa noon Hunyo 30, 2004.

Kabuuan

Si Pangulong Arroyo ay isinilang na Maria Gloria Macapagal ng

pulitikong Diosdado Macapagal, at ng kanyang asawa, Evangelina Macaraeg

Macapagal. Siya ay kapatid ni Dr. Diosdado "Boboy" Macapagal, Jr. at Cielo

Macapagal-Salgado. Nanirahan siya sa Lubao, Pampanga noong unang mga

taon niya kasama ang kanyang dalawang nakatatandang kapatid mula sa unang

asawa ng kanyang ama. Sa edad na apat, pinili niyang manirahan sa lola niya sa

ina, sa Lungsod ng Iligan. Nanatili siya doon ng tatlong taon, at hinati niya ang

kanyang oras sa Mindanao at Maynila hanggang sa siya'y maglabing-isang taon.

Mahusay siya sa Wikang Ingles, Wikang Tagalog, Kastila at iba pang wika sa

Pilipinas.

Noong 1961, nang si Gloria ay 14 na taon gulang pa lamang, ang kanyang ama

ay nahalal na pangulo ng Pilipinas. Lumipat siya kasama ang kanyang pamilya

sa Malakanyang saMaynila. Nag-aral siya ng elementarya at sekundarya

sa Assumption College at nakapagtapos na valedictorian noong 1964.

Pagkatapos ay nag-aral si Gloria ng dalawang taon sa Walsh School of Foreign

Service ng Georgetown University sa Washington, D.C. na kung saan ay naging

kamag-aral niya noon ang magiging pangulo ng Estados Unidos na siBill

Clinton at napanatili ang pangalan nito sa talaan ng Dekano. [4] Nakuha niya ang

kanyang Batsilyer sa Arte sa Ekonomiks mula sa Assumption College, na

kapagtapos na magna cum laude noong 1968. Noong 1968, napangasawa ni

Gloria ang isang abugado at negosyanteng si Jose Miguel Arroyo na

tubong Binalbagan, Negros Occidental, na nakilala niya nang siya ay nasa

kanyang kabataan pa lamang. Sila ay may tatlong anak, sina Juan Miguel

(1969), Evangelina Lourdes (1971), at si Diosdado Ignacio Jose Maria (1974).

Ipinagpatuloy ni Gloria ang kanyang pag-aaral at nakuha

ang Master na degree sa Ekonomiks mula Ateneo de Manila noong 1978 at

ang Doctorate na degree sa Ekonomiks mula sa Unibersidad ng Pilipinas noong

1985.[5] Mula 1977 hanggang 1987, humawak siya ng mga posisyon sa pagtuturo

sa iba't ibang mga paaralan, gaya ng Unibersidad ng Pilipinas at Ateneo de

Manila.

Noong 1987, siya ay inanyayahan ni Pangulong Corazon Aquino na lahukan ang

pamahalaan bilang Pangalawang Kalihim ng Kagawaran ng Kalakalan at

Industriya. Siya ay napromote bilang undersecretary pagkatapos ng dalawang

taon.

Pangalawang Pangulo

Kinunsidera ni Arroyo na tumakbo bilang pangulo noong pambansang halalang

1998 subalit naimpluwensyahan ni Pangulong Fidel V. Ramos, at pinuno ng ng

partido ng administrasyon Lakas-Christian Muslim Democrats na imbes na

pangulo ay maging pangalawang pangulo na lamang at ng kandidatong si

Ispiker Jose de Venecia, Jr. Nanalo si Arroyo bilang pangawalang pangulo na

may malayong agwat, na nakakuha ng higit doble sa sumunod nitong katunggali,

ang kandidatong pangawalang pangulo ni Estrada, si Edgardo Angara.

Nagsimula ang termino ni Arroyo bilang Pangalawang Pangulo noong Hunyo

30, 1998, Siya ay tinalaga ni Estrada na maging Kalihim ngKagawaran ng

Pangangalagang Panlipunan at Pagpapaunlad.

Nagbitiw si Arroyo sa gabinete noong Oktubre 2000, upang ilayo ang kanyang

sarili mula kay Estrada, na inakusahan ng korupsyon ng kanyang dating

tagasuporta sa pulitika na si Chavit Singson, Punong lalawigan ng Ilocos

Sur. Noong una ay hindi pa nagsasalita si Arroyo laban kay Estrada, subalit dahil

sa mga kaalyado nito, ay sumalina rin ito sa panawagang magbitiw si Estrada sa

pwesto.

Pagkapangulo

Noong Enero 20, 2001, pagkatapos ng ilang araw ng kaguluhang pulitikal at

malawakang pag-aaklas, inihayag ng Kataastaasang Hukuman na bakante ang

posisyon ng pagkapangulo. Ang sandatahan at ang pambansang pulisya ay una

nang inalis ang suporta para kay Estrada. Noong kinahapunan din nang araw na

iyon, ay nanumpa si Arroyo bilang Pangulo ng Pilipinas sa pamamagitan

ni Punong Hukom Hilario Davide, Jr. [8] .

Matapos ang ilang linggo, nagsampa ng kaso si Estrada na naghahamon ng

batayang legal ng pagkapangulo ni Arroyo at pinipilit na siya ang nananatiling

pangulo ayon sa batas, ngunit dinagdag niya na hindi niya kukunin muli ang

kanyang posisyon.[9]. Noong Marso 2, 2001, angKataas-taasang Hukuman ng

Pilipinas ay nagpalabas ng desisyon na nagsasabing si Estrada ay nagbitiw sa

pagkapangulo at iniwan niya ang kanyang pwesto.[8]

Personal na impormasyon

Pamilya

Ipinanganak siya noong Abril 5, 1947 sa San Juan, Kalakhang Maynila. Ang

kanyang mga magulang ay ang ika-siyam na Pangulo ng Pilipinas, si Diosdado

Macapagal at si Dra. Evangelina Macaraeg-Macapagal.

Noong Agosto 2, 1968, ikinasal siya sa abogadong si Jose Miguel T. Arroyo na

nagtapos sa Ateneo Law School noong 1972. May tatlo silang mga anak:

Juan Miguel (ipinanganak Abril 26, 1969) — nagtapos ng Diploma in

Business Administration sa University of California, Berkeley

Evangelina Lourdes (ipinanganak Hunyo 5, 1971) — nagtapos ng MS in

Foreign Service sa Georgetown University

Diosdado Ignacio (ipinanganak Setyembre 4, 1974) — nagtapos ng BS in

Legal Management, sa Ateneo de Naga .

Edukasyon

Elementarya

Assumption Convent High School (1954-1960)

Mataas na Paaralan

Assumption Convent High School (1960-1964) — Valedictorian

Kolehiyo

Georgetown University, AB Economics (1964-1966) — Dean’s Lister

Assumption College, AB Economics (1968) — Magna cum Laude

Post Graduate

Ateneo de Manila University, MA Economics (1978)

UP School of Economics, Ph.D. in Economics (1985)

Benigno S. Aquino III

Ika-15 Pangulo ng PilipinasIkalimang Pangulo ng Ikalimang Republika

Kasalukuyan

PanunungkulanHunyo 30, 2010

Pangalawang Pangulo

Jejomar Binay

Sinundan si Gloria Macapagal-Arroyo

Senador ng Pilipinas

PanunungkulanHunyo 30, 2007 – Hunyo 30, 2010

Kinatawan ng Ikalawang Distrito ng Lalawigan ng Tarlac

Panunungkulan

Hunyo 30, 1998 – Hunyo 30, 2007

Sinundan si Jose Yap

Sinundan ni Jose Yap

Kalihim ng Interyor at Pamahalaang Lokal

PanunungkulanHunyo 30, 2010 – Hulyo 9, 2010

Sinundan si Ronaldo Puno

Sinundan ni Jesse Robredo

Kapanganakan Pebrero 8, 1960(edad 52)Maynila, Pilipinas

Kabansaan Pilipino

Partidong politikal Partido Liberal (1998 hanggang kasalukuyan)

Kamag-anak Benigno Aquino, Jr.(Ama)Corazon Aquino (Ina)Maria Elena "Ballsy" Cruz (Ate)Aurora Corazon "Pinky" Abellada (Ate)Victoria Eliza "Viel" Dee (Nakabatang Kapatid)Kristina Bernadette "Kris" Yap (Bunsong Kapatid)

Alma   mater Pamantasang Ateneo de Manila

Hanapbuhay Ekonomista, Politiko

Propesyon Ekonomista, Serbisyo sibil

Relihiyon Katoliko Romano

Website www.noynoy.ph/

Si Benigno Simeon Cojuangco Aquino, III (ipinanganak noong Pebrero 8, 1960)

na mas kilala sa palayaw na Noynoy Aquino o sa tawag na P-Noy ay ang

ikalabing-limang Pangulong Republika ng Pilipinas (Hunyo 30, 2010 hanggang

kasulukuyan) . Noong Hunyo 30, 2010, matagumpay siyang umakyat sa puwesto

sa tulong ng kanyang Transition Team. Siya ang nag-iisang anak na lalaki ng

dating Senador Ninoy Aquino at dating Pangulong Cory Aquinomay mga kapatid

rin siya na sina Maria Elena “Ballsy” Aquino-Cruz, Aurora Corazon “Pinky”

Aquino-Abellada, Victoria Eliza “Viel” Aquino-Dee at Kristina Bernadette “Kris”

Aquino. Siya rin ay dating Kongresista at Senador ng Bansang Pilipinas. Habang

pangulo, kilala sa sa katawagang "P-Noy" na ngangahulugang "Pangulong

Noynoy".

Pagiging Pangulo ng Pilipinas (2010-kasalukuyan)

Si Noynoy Aquino habang inihahalal bilangPangulong-halal ng

Pilipinas ni Senador Juan Ponce Enrile at Kongresista Prospero

Nograles saBatasang Pambansa, Lungsod Quezon noong Hunyo 9, 2010.

Nagwagi siya sa Pagka-pangulo at nakakuha ng 15,208,678 na boto. Noong

Hunyo 9, 2010, naiproklama na si Noynoy bilangPangulo ng Pilipinas kasama

si Jejomar Binay bilang Pangalawang Pangulo ng Pilipinas. Sila ay naiproklama

sa Batasang Pambansa, Quezon City, Kongreso ng Pilipinas.[1]

Talasanggunian

1. ↑  Final tally: Binay leads Roxas by 700,000 votes.

Sinundan:Gloria Macapagal-Arroyo

Pangulo ng Pilipinas2010 – kasalukuyan

Kasalukuyan