przed zwiedzaniem - mim.krakow.pl · przed zwiedzaniem wprowadzenie dla rodzicow i opiekunow...
TRANSCRIPT
Przed zwiedzaniemwprowadzenie dla rodzicow i opiekunow
WPROWADZENIE
Wystawa Futuronauci zabiera zwiedzającychw świat przyszłości, gdzie podróżew czasie
są możliwe, a inżynieria stała się sztuką – podziwianą i uprawianą przez wszystkich.
Wystawama charakter immersyjny, co oznacza, że przez cały czas zwiedzający są otoczeni
scenografią i poznają historię „od środka”, jakby naprawdę uczestniczyli w przygodzie.
Zapraszamy do miejsca pracy tajnych służb, które odkryły zakopany pod ziemią statek badawczy
z przyszłości.Załoga statku – FUTURONAUCI – opuściła go w poszukiwaniuczęści do jego naprawy,
a naukowcy wymontowali część wyposażenia pojazdu i badają jego funkcje i sposób działania.
STREFA DOWODZENIA
Zwiedzanie rozpoczynamy od kontenera, w którym poznamy
historię odkrycia pojazdu przez tajną służbę – K.O.P.I.E.C
[Kosmiczny Oddział Prewencji i Egzoplanetarnej Cybernetyki].
Na ekranach usłyszymy wywiad z dwójką jej współpracowników.
Warto zwrócić uwagę na fotografie na ścianie. Okazało się,
że statek z przyszłości odwiedzał różne epoki historyczne,
tropiąc przełomowe odkrycia i wielkie osiągnięcia techniczne.
Na fotografiach widać dowody tych wizyt. Po przeciwnej stronie
widoczne są sylwetki członków załogi i przypisane im funkcje
na pokładzie. Opuszczając kontener wchodzimy na teren, gdzie
naukowcy K.O.P.I.E.C. prowadzą badania.
MÓZG STATKU
Pierwszym urządzeniem wymontowanym ze statku był jego
komputer pokładowy wyposażony w sztuczną inteligencję.
Wjego wnętrzu znajdują się informacje na temat historii interakcji
człowieka i maszyn w ciągu ostatnich 200 lat oraz porównanie
rosnącej mocy obliczeniowej urządzeń elektronicznych. Pierwsze
zagadnienie zostało opisane w szufladach przypominających
bloki pamięci superkomputerów – należy je po kolei wysuwać.
Historia komputerów zaczyna się od nauczenia maszyn
przyjmowania poleceń, by mogły wykonywać powtarzalne
czynności. Wkrótce okazało się, że w ten sposób można
formułować skomplikowane operacje matematyczne,
co otworzyło drogę do wykorzystania maszyn liczących
w kryptografii. Wzrost możliwości obliczeniowych umożliwił
rozwój języka komunikacji z maszynami, czyli oprogramowania,
a miniaturyzacja – dzięki zmianie technologii na krzemową –
wprowadziła komputery do domów. Od tego momentu
rozpoczynają się imponujące postępy w umiejętnościach maszyn
i naszych interakcjach z nimi. Przegląd tych postępów w postaci
wykresu znajduje się z tyłu Mózgu statku. Najmocniejsze
w jednym przedziale urządzenie jest jednocześnie najsłabszym
w kolejnym. Ilość operacji zmiennoprzecinkowych na sekundę,
będących miarą tego porównania, rośnie tak szybko, że wykres
nie może mieć tradycyjnych proporcji bo… nie zmieściłby się
na planszy. Warto zajrzeć do wnętrza obiektu, by zobaczyć,
jak maszyny o mocy superkomputerów poprzedniej generacji
trafiają pod strzechy jako urządzenia rozrywkowe.
EKSTRA: Dokąd zmierza współpracaludzi i maszyn? Dzięki
postępowi w informatyce powstał humanoidalny robot o imie-
niu Sophia, któremuArabia Saudyjska przyznała nawet obywa-
telstwo! Obejrzyjcie wywiad z Sophią (z napisami po polsku)
przeprowadzony przez polski kanał youtube’owy emce:
youtu.be/Sn9XjpTUD8M
INŻYNIER MATERIAŁOWY
Inżynieria materiałowa jest ważnym elementem rozwoju
technologii. Nowe,przełomowe wynalazki wymagają materiałów
o niespotykanych wcześniej właściwościach. Ludzkość przeszła
od budowania narzędzi do budowania substancji. W gablotach
znajdują się próbki ciekawych materiałów powstałych
w laboratoriach i takich, które – choć niezwykłe – można
wytworzyć domowym sposobem. Przyjrzyjcie się zbiornikowi
z płynem Novec. Ta ciecz nie przewodzi prądu, dzięki czemu
nie powoduje zwarć w urządzeniach elektrycznych. Dzięki
szybkiemu przechodzeniu w stan lotny nadaje się również
do gaszenia pożarów w muzeach czy serwerowniach, gdzie
użycie innych substancji naraziłoby zgromadzone tam obiekty
lub zabytki na zniszczenie. Telefon w zbiorniku nie jest
wodoodporny, jednak nie psuje się. Można na niego w każdej
chwili zadzwonić, by potwierdzić, że działa. Innym ciekawym
przykładem jest Aerożel – ta substancja złożona jest w ponad 90
proc. z powietrza i jest niewiele od niego cięższa – to najlżejsze
ciało stałe. Zapewnia jednak doskonałą izolację termiczną i dzięki
temu jest wykorzystywana m. in. w skafandrach kosmicznych.
Osiągnięcia inżynierii materiałowej z laboratoriów trafiają
do codziennego użytku – pokrywają naszą odzież turystyczną,
tworzą nośniki pamięci i karoserie podziwianych aut sportowych.
STANOWISKO ŁĄCZNOŚCI
Dla podróżników w czasie łączność ma wielkie znaczenie.
Po pierwsze, przebywając w różnych okresach historycznych
muszą umieć nawiązać kontakt z ich przedstawicielami we
właściwy, odpowiednio zaawansowany sposób. Po drugie, łącz-
ność to możliwość przekazywania wiedzy – najważniejszy
motor postępu w historii ludzkości. Futuronauci w stanowisku
łączności pokazują 3 jej aspekty.
Stanowisko z wysuniętym „hełmem” i siedziskiem pozwala
poznać różnice w słyszalności dźwięków. Zwiedzający mogą
porównać, jak poszczególne częstotliwości słyszą ludzie
w różnym wieku i o ile większy jest zakres dźwięków dostępny
dla zwierząt.Głos ciągle jestpodstawową metodą przekazywania
wiedzy – od rodziców po wykładowców uniwersyteckich.
Centralny element stanowiska łączności to gra, w której
należy dopasować odkrycie w dziedzinie komunikacji do daty.
Warto zwrócić uwagę na kolejność wydarzeń: początkowo
przekazywano zakodowany tekst, potem głos i dźwięki,
a następnie zakodowane informacje zawierające tekst, mowę,
obrazy. Postęp umożliwiły odkrycia w fizyce, a następnie
sukcesy informatyki.
Trzeci element stanowiska to model obrazujący zjawisko
wewnętrznego odbicia. Dzięki niemu udało się skierować
promienie światła wewnątrz zakrzywionychprzewodów iuzyskać
niezwykle szybki sposób przekazywania informacji. Jednym
z pierwszych sposobów przekazywania wiadomości na duże
odległości było obserwowanie ognisk na wzgórzach. Obecnie
światło – zamknięte w światłowodach – znów doprowadza
do naszych domów informacje w postaci gigabajtów danych.
EKSTRA: By dowiedziećsię, gdzie leżą najdłuższeświatło-
wody łączące kraje i kontynenty, obejrzyjcie tę mapę:
www.submarinecablemap.com
Stanowisko z wysuniętym „hełmem” i siedziskiem pozwala
poznać różnice w słyszalności dźwięków. Zwiedzający mogą
porównać, jak poszczególne częstotliwości słyszą ludzie
w różnym wieku i o ile większy jest zakres dźwięków dostępny
dla zwierząt.Głos ciągle jestpodstawową metodą przekazywania
wiedzy – od rodziców po wykładowców uniwersyteckich.
Centralny element stanowiska łączności to gra, w której
należy dopasować odkrycie w dziedzinie komunikacji do daty.
Warto zwrócić uwagę na kolejność wydarzeń: początkowo
przekazywano zakodowany tekst, potem głos i dźwięki,
a następnie zakodowane informacje zawierające tekst, mowę,
obrazy. Postęp umożliwiły odkrycia w fizyce, a następnie
sukcesy informatyki.
Trzeci element stanowiska to model obrazujący zjawisko
wewnętrznego odbicia. Dzięki niemu udało się skierować
promienie światła wewnątrz zakrzywionychprzewodów iuzyskać
niezwykle szybki sposób przekazywania informacji. Jednym
z pierwszych sposobów przekazywania wiadomości na duże
odległości było obserwowanie ognisk na wzgórzach. Obecnie
światło – zamknięte w światłowodach – znów doprowadza
do naszych domów informacje w postaci gigabajtów danych.
STANOWISKO ŁĄCZNOŚCI
Dla podróżników w czasie łączność ma wielkie znaczenie.
Po pierwsze, przebywając w różnych okresach historycznych
muszą umieć nawiązać kontakt z ich przedstawicielami we
właściwy, odpowiednio zaawansowany sposób. Po drugie, łącz-
ność to możliwość przekazywania wiedzy – najważniejszy
motor postępu w historii ludzkości. Futuronauci w stanowisku
łączności pokazują 3 jej aspekty.
EKSTRA: By dowiedziećsię, gdzie leżą najdłuższeświatło-
wody łączące kraje i kontynenty, obejrzyjcie tę mapę:
www.submarinecablemap.com
utajnione
LEKARZ POKŁADOWY
Stanowisko Lekarza Pokładowego składa się z 2 aktywności.
Pierwsza to łóżko diagnostyczne wymontowane z pokładu
statku. Zawiera ono informacje o pacjentach z różnych epok,
którzy przewinęli się przez ambulatorium Futuronautów.
Wcielając się w badanego można, za pomocą przycisków,
przeglądać zapisy stanu zdrowia i przebytych procedur
medycznych naszych przodków. Warto zwrócić uwagę, jak
bogata była wiedza medyczna w odległych epokach, niesłusznie
uważanych za prymitywne. Przez większość czasu ludzkość
przegrywała jednak z zarazkami. Przewagę nad nimi dały nam:
wprowadzenie masowych szczepień, dostęp do czystej wody
oraz wynalezienie antybiotyków.
Druga aktywność pozwala poznać kierunki, w których
medycyna rozwijać się będzie w przyszłości. Po zapoznaniu
się z informacjami o możliwości wspierania organizmu ludzkiego
z pomocą implantów zwiedzających czeka chwila zabawy
ćwiczącej spostrzegawczość. Z pomocą kolorowych folii mogą
poszukać symboli futurystycznych urządzeń na prześwietleniach
przybyszów z przyszłości.
KAJUTA KAPITANA
Pora na chwilę przerwy – w kajucie kapitana można zrobić sobie
zabawne zdjęcie. By uzyskać najlepszy efekt należy wyłączyć
automatyczny obrót ekranu w smartfonie i obrócić telefon
„do góry nogami”. Osoby w kajucie mogą złapać się któregoś
uchwytu lub podskoczyć. Podzielcie się swoimi zdjęciami,
używając hashtagu Muzeum Inżynierii Miejskiej – #MIMKrakow.
INŻYNIER ŚRODOWISKA
Statek kosmiczny to zamknięty ekosystem, który w trakcie
podróży musi być samowystarczalny. Podobnie jest z Ziemią
w jej podróży przez kosmos – dysponujemy ograniczonymi
zasobami i musimy przetrwać, rozsądnie nimi gospodarując.
Na stanowisku Inżyniera Środowiska znajdują się dwie gry, które
wyjaśnią tę analogię. W pierwszej należy zapełnić ładownie
statku zapasami, tak by wystarczyły na podróż. Uwaga –
produkty zajmujące dużo miejsca niekoniecznie dostarczają
najwięcej wartości odżywczych. Kluczem do sukcesu jest
urozmaicenie pożywienia i efektywne dobranie zasobów.
Druga gra pokazuje złożone zależności w ziemskich
ekosystemach. Kapitan Futuronautów prosi o wykonanie
symulacji zniknięcia jednego organizmu ze środowiska.
Następnie należy kliknąć właściwą ikonę gatunku (choć czasami
próbują się wymknąć) i już można poznać konsekwencje takiej
zmiany dla środowiska. Warto zwrócić uwagę, jak ogromny
wpływ na ekosystem mają niepozorne gatunki i jak zmiana
w łańcuchu pokarmowym może zmienić choćby krajobraz.
MECHANIK POKŁADOWY
Wymontowane z pokładu statku stanowisko testowe silnika
pojazdu składa się z 2 konsol dotykowych i świetlnej tablicy
pokazującej wynik gry. Zwiedzający mogą na nim wykonać
zadanie zlecone przez kapitana – dobrać odpowiedni napęd
do podróży międzygwiezdnej. Loty kosmiczne pokazały, jak
dużym problemem jest samo opuszczenie powierzchni Ziemi
i wzniesienie się na kilkaset kilometrów.
Potężny uścisk grawitacji i tarcie powietrza sprawiają, że
rakiety muszą być gigantycznymi zbiornikami paliwa niosącymi
na czubku niewielki ładunek. Ale po wejściu w przestrzeń
kosmiczną grawitacja stopniowo słabnie, a opór niemal znika i…
pojawiają się nowe wyzwania. Wciąż pracujemy nad silnikami,
które pozwolą na długie podróże z ogromnymi prędkościami.
Wykonując zadanie zwróćcie uwagę na obiekty kosmiczne
mijane po drodze i różnice w osiąganej prędkości i koniecznej
długości działania poszczególnych silników.
EKSTRA: By przekonaćsię, jak złożone mogą być zjawiska
grawitacyjne w kosmosie, można zbudować własny układ
planetarny korzystając z tego symulatora:
testtubegames.com/gravity.html
POKŁAD STATKU
Na koniec czeka zwiedzających niespodzianka. Na chwilę
znajdą się na pokładzie statku Futuronautów i zobaczą
nagranie, które dla nich zostawił Kapitan. W gablotach znajdują
się sprzęty, zabrane przez Futuronautów, by zamaskować się
w naszych czasach. Choć przeznaczenie tych przedmiotów może
wydawać sięzaskakujące czydziwaczne, sąone efektem rozwoju
technologii, nad którymi dziś pracują naukowcy. Zjawiska dziś
obserwowane w laboratoriach jutro będą wykorzystywane
w przemyśle, a pojutrze trafią do zwykłych użytkowników.
Sprzęty w gablotach nieprzypadkowo są efektem wspólnej
pracy Futuronautów. Przyjmuje się, że „ostatnim człowiekiem,
który wiedział wszystko”, a więc poruszał się swobodnie w kilku
różnych dyscyplinach wiedzy i uzyskiwał w nich przełomowe
wyniki był Thomas Young. Ten wybitnie uzdolniony Anglik
zajmował się medycyną, fizyką (w szczególności optyką)
i lingwistyką. Omawiał też tematy związane z klimatem Ziemi,
życiem zwierząt czy rozwojem roślin. Obecnie jednak wiedza
uległa specjalizacji – poszczególne obszary są zbyt rozległe,
by zajmować się zawodowo kilkoma na raz. Kluczem jest
łączenie kompetencji i współpraca naukowców z różnych
dziedzin. Razem otwieramy drzwi do budowy przyszłości,
z której pochodzą Futuronauci.
EKSTRA: W ramach jednego z wielu obywatelskich
projektów naukowych zgromadzonych na platformie
Zooniverse możecie pomóc naukowcom m.in. polować
na asteroidy czy liczyć dzikie zwierzęta w parku Serengeti
w Afryce. Wielu internautów może wspólnie prowadzić
ważne badania i dokonywać niezwykłych odkryć!
www.zooniverse.org