przedmiotowy system oceniania. klasa 6 - spolza.plspolza.pl/userfiles/spolzapl/file/wymagania edu -...
TRANSCRIPT
Przyroda | Przyrodo, witaj! | Klasa 6 Szkoła podstawowa
AUTORZY: Ewa Gromek, Ewa Kłos, Wawrzyniec Kofta, Ewa Laskowska, Andrzej Melson
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20141
PRZE
DM
IOTO
WY
SY
STEM
OCE
NIA
NIA
. KLA
SA 6
– w
ymag
ania
na
posz
czeg
ólne
sto
pnie
szk
olne
Nr i
tem
at le
kcji
Wym
agan
ia p
odst
awow
eUc
zeń:
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe
Ucze
ń:oc
ena
dopu
szcz
ając
aoc
ena
dost
atec
zna
ocen
a do
bra
ocen
a ba
rdzo
dob
raoc
ena
celu
jąca
DZI
AŁ
1 – Ż
YCIE
W G
LEBI
E I W
OD
ZIE
1. Po
znaj
esz r
odza
je g
leb
• w
yjaśn
ia, co
to je
st gl
eba,
• ws
kazu
je na
prz
ykład
owym
pro
filu
glebo
wym
war
stwę
pró
chni
czną
.
• w
ymien
ia cz
ynni
ki, o
d kt
óryc
h za
leży
rodz
aj gle
by,
• ry
suje
sche
mat
yczn
y pro
fil
glebo
wy.
• w
yjaśn
ia et
apy p
owst
awan
ia gle
by,
• op
isuje
pozio
my g
lebo
we n
a sc
hem
atyc
znym
pro
filu
gle-
bow
ym,
• w
ymien
ia ro
dzaj
gleby
w za
leż-
nośc
i od
skały
mac
ierzy
stej.
• op
isuje
znac
zeni
e gle
by ja
ko
boga
ctwa
nat
uraln
ego,
• po
daje
różn
ice m
iędzy
gleb
ą le
śną a
gleb
ą wyk
orzy
styw
aną
pod
upra
wy r
olni
cze.
• ro
zpoz
naje
rodz
aje gl
eb n
a pod
-st
awie
ich p
rofil
i.
2. Ja
kie
orga
nizm
y ży
ją
w g
lebi
e?•
poda
je zn
acze
nie
gleby
dla
rośli
n, zw
ierzą
t i lu
dzi,
• w
ymien
ia or
gani
zmy ż
yjące
w
gleb
ie,•
wyja
śnia,
dlac
zego
nie
woln
o w
ypala
ć tra
w.
• ok
reśla
znac
zeni
e wa
rstw
y pr
óchn
iczne
j dla
żyzn
ości
gleby
,•
prez
entu
je w
ybra
ne o
rgan
izmy
glebo
we.
• ok
reśla
rolę
dżd
żow
nic w
pod
-no
szen
iu ży
znoś
ci gle
by,
• po
daje
argu
men
ty p
rzec
iwko
w
ypala
niu
traw.
• uz
asad
nia,
dlac
zego
dżd
żow
nice
za
sługu
ją na
och
ronę
,•
wyja
śnia,
dlac
zego
po
prze
pro-
wadz
onej
obse
rwac
ji org
anizm
y na
leży
wyp
uścić
w ty
m sa
mym
m
iejsc
u, sk
ąd zo
stały
pob
rane
.
• w
yjaśn
ia, ja
k gru
zełko
wata
bud
o-wa
gleb
y wpł
ywa n
a życ
ie ro
ślin.
3. Ja
kie
orga
nizm
y ży
ją
w w
odac
h sł
odki
ch?
• w
ymien
ia ró
żnice
międ
zy śr
odo-
wisk
iem w
odny
m a
środo
wisk
iem
lądow
ym,
• po
daje
przy
kłady
zwier
ząt w
ód
słodk
ich w
Polsc
e, ze
szcz
egól
nym
uw
zglę
dnien
iem ry
b.
• na
wyb
rany
ch p
rzyk
ładac
h pr
zeds
taw
ia pr
zyst
osow
ania
rośli
n do
życia
w w
odzie
,•
rozp
ozna
je po
spol
ite o
rgan
i-zm
y sło
dkow
odne
.
• po
daje
przy
kłady
słod
kowo
d-ny
ch b
ezkr
ęgow
ców,
•
opisu
je st
refy
wys
tępo
wani
a ro
ślin
w je
ziorz
e.
• w
ykaz
uje
różn
ice w
war
unka
ch
życia
w w
odzie
i na l
ądzie
, wyn
i-ka
jące
z war
unkó
w śr
odow
iska,
• ok
reśla
, czy
m je
st p
lankt
on i
jakie
jest j
ego
znac
zeni
e.
• op
isuje
stre
fy w
ystę
powa
nia
rośli
n w
jezio
rze,
• po
daje
przy
kład
łańcu
cha p
okar
-m
oweg
o w
środ
owisk
u sło
dko-
wodn
ym.
4. B
ezkr
ęgow
ce –
zw
ierz
ęta
o pr
oste
j bu
dow
ie, ż
yjąc
e w
różn
ych
środ
owisk
ach
• za
licza
dżd
żow
nice
i pija
wki
do
pier
ścien
ic, a
ślim
aki i
małż
e do
m
ięcza
ków,
• kr
ótko
char
akte
ryzu
je sk
orup
iaki,
pajęc
zaki
i owa
dy.
• op
isuje
narz
ądy o
ddec
howe
sk
orup
iaków
, paję
czak
ów
i owa
dów,
• kla
syfik
uje
posp
olity
ch p
rzed
-st
awici
eli b
ezkr
ęgow
ców
(o
kazy
lub
na ry
sunk
ach)
do
odpo
wied
nich
grup
.
• op
isuje
spos
oby w
ymian
y ga
zowe
j ślim
aków
i małż
ów,
• w
ymien
ia ce
chy c
hara
kte-
ryst
yczn
e po
znan
ych
grup
zw
ierzą
t.
• po
rów
nuje
skor
upiak
i, paję
czak
i i o
wady
.•
opisu
je pr
zebi
eg ro
zwoj
u ow
a-dó
w.
5. R
yby
to zw
ierz
ęta
wod
ne•
wska
zuje
najw
ażni
ejsze
prz
ysto
so-
wani
a ryb
do
życia
w śr
odow
isku
wodn
ym,
• po
daje
przy
kłady
ryb
słodk
owod
-ny
ch i m
orsk
ich w
ystę
pując
ych
w Po
lsce.
• w
yjaśn
ia, co
to zn
aczy
, że
ryby
są
zmien
nocie
plne
.•
poda
je pr
zykła
dy ry
b ko
stny
ch
i chr
zęst
nych
.•
opisu
je pr
zebi
eg ro
zmna
żani
a się
ryb.
• w
yjaśn
ia za
sadę
dzia
łania
pęch
e-rz
a pław
nego
.
Przyroda | Przyrodo, witaj! | Klasa 6 Szkoła podstawowa
AUTORZY: Ewa Gromek, Ewa Kłos, Wawrzyniec Kofta, Ewa Laskowska, Andrzej Melson
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20142
Nr i
tem
at le
kcji
Wym
agan
ia p
odst
awow
eUc
zeń:
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe
Ucze
ń:oc
ena
dopu
szcz
ając
aoc
ena
dost
atec
zna
ocen
a do
bra
ocen
a ba
rdzo
dob
raoc
ena
celu
jąca
6. P
łazy
to zw
ierz
ęta
wod
no-lą
dow
e•
poda
je pr
zykła
dy p
łazów
bez
ogo-
nowy
ch i o
gonia
styc
h wy
stępu
ją-cy
ch w
Polsc
e,•
wym
ienia
cech
y prz
ysto
sowu
jące
płaz
y do
życia
w w
odzie
i na l
ądzie
.
• od
różn
ia pł
azy o
d in
nych
zw
ierzą
t na p
odst
awie
char
ak-
tery
styc
znyc
h ce
ch.
• op
isuje
prze
bieg
rozm
naża
nia
się i r
ozwo
ju p
łazów
.•
uzas
adni
a kon
ieczn
ość o
chro
ny
płaz
ów.
• w
ykaz
uje
związ
ek m
iędzy
ele
-m
enta
mi b
udow
y ciał
a płaz
ów
a śro
dow
iskam
i, w kt
óryc
h ży
ją te
zwier
zęta
.
7. Po
wtó
rzen
ie d
ziału
„Ż
ycie
w g
lebi
e i w
odzie
”•
poda
je pr
zykła
dy o
rgan
izmów
ży
jącyc
h w
gleb
ie,•
poda
je pr
zykła
dy ro
ślin
wodn
ych,
• ro
zróż
nia r
yby i
płaz
y.
• po
rów
nuje
waru
nki ż
ycia
w w
odzie
i na l
ądzie
,•
rozr
óżni
a i p
odaje
char
akte
-ry
styc
zne
cech
y pier
ścien
ic,
mięc
zakó
w, sk
orup
iaków
, pa
jęcza
ków
i owa
dów,
• w
ymien
ia ce
chy c
hara
kter
y-st
yczn
e ry
b i p
łazów
świad
czą-
ce o
prz
ysto
sowa
niu
do ży
cia
w o
kreś
lony
ch śr
odow
iskac
h.
• ro
zpoz
naje
posp
olite
gatu
nki
ryb
(z po
dział
em n
a sło
dko-
wodn
e i m
orsk
ie) o
raz p
łazów
,•
poró
wnu
je bu
dowę
ryb
i płaz
ów.
• po
rów
nuje
glebę
biel
icową
, br
unat
ną i c
zarn
oziem
,•
omaw
ia st
refo
wość
życia
w
wod
zie,
• po
rów
nuje
pozn
ane
grup
y be
zkrę
gowc
ów.
• po
rów
nuje
rozm
naża
nie
się
oraz
rozw
ój ry
b i p
łazów
.
DZI
AŁ
2 –
RÓŻN
ORO
DN
OŚĆ
ORG
AN
IZM
ÓW
LĄ
DO
WYC
H
8. W
arun
ki ży
cia
na lą
dzie
• w
ymien
ia ty
powe
cech
y śro
do-
wisk
lądo
wyc
h.•
opisu
je wa
runk
i św
ietln
e i t
empe
ratu
rowe
na l
ądzie
,•
poda
je pr
zykła
dy w
pływ
u te
mpe
ratu
ry n
a życ
ie or
gani
-zm
ów lą
dow
ych.
• po
rów
nuje
waru
nki ż
ycia
na
lądzie
i w w
odzie
,•
poda
je pr
zykła
dy w
pływ
u ro
dzaju
pod
łoża
na ż
ycie
orga
-ni
zmów
.
• po
daje
przy
kłady
zale
żnoś
ci or
-ga
nizm
ów lą
dow
ych
od św
iatła.
• uz
asad
nia,
że śr
odow
iska l
ądow
e są
różn
orod
ne p
od w
zglę
dem
pa
nując
ych
waru
nków
.
9. D
lacz
ego
rośli
ny
nasie
nne
dom
inuj
ą na
lą
dach
?
• po
daje
przy
kłady
rośli
n ok
ryto
na-
sienn
ych
wyk
orzy
styw
anyc
h pr
zez
czło
wiek
a,•
odró
żnia
rośli
ny n
agon
asien
ne
(iglas
te) o
d ok
ryto
nasie
nnyc
h.
• ro
zpoz
naje
sosn
ę, św
ierk
i jodł
ę.•
wyk
azuj
e zr
óżni
cowa
nie
rośli
n ok
ryto
nasie
nnyc
h.•
uzas
adni
a kor
zyśc
i płyn
ące
dla
rośli
n z w
ytwo
rzen
ia na
sion
i owo
ców.
• po
rów
nuje
rośli
ny o
kryt
onas
ien-
ne i n
agon
asien
ne.
10. M
chy
i pap
roci
e to
ta
kże
rośli
ny lą
dow
e•
odró
żnia
mch
y i p
apro
cie n
a pod
-st
awie
budo
wy z
ewnę
trzne
j.•
opisu
je bu
dowę
i rol
ę po
-sz
czeg
ólny
ch cz
ęści
mch
u,•
opisu
je ro
lę o
rgan
ów p
apro
ci.
• ch
arak
tery
zuje
torfo
wce.
• po
daje
przy
kłady
pap
rotn
ików
ch
roni
onyc
h,•
rozp
ozna
je i k
rótk
o ch
arak
tery
-zu
je w
idłak
i ora
z skr
zypy
.
• op
isuje
pows
tawa
nie
i zna
czen
ie
torfo
wisk
.
11. W
jaki
spos
ób g
ady
przy
stos
ował
y się
do
życi
a na
lądz
ie?
• po
daje
char
akte
ryst
yczn
e ce
chy
gadó
w,•
wym
ienia
gady
wys
tępu
jące
w Po
lsce.
• w
ymien
ia gr
upy g
adów
.•
wska
zuje
różn
ice m
iędzy
gada
-m
i a p
łazam
i.•
wyk
azuj
e, że
rozm
naża
nie
się
i roz
wój g
adów
stan
owią
przy
-st
osow
anie
do ży
cia n
a ląd
zie.
• uz
asad
nia k
oniec
znoś
ć och
rony
ga
dów,
• po
daje
przy
kłady
gadó
w ko
pal-
nych
.
Przyroda | Przyrodo, witaj! | Klasa 6 Szkoła podstawowa
AUTORZY: Ewa Gromek, Ewa Kłos, Wawrzyniec Kofta, Ewa Laskowska, Andrzej Melson
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20143
Nr i
tem
at le
kcji
Wym
agan
ia p
odst
awow
eUc
zeń:
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe
Ucze
ń:oc
ena
dopu
szcz
ając
aoc
ena
dost
atec
zna
ocen
a do
bra
ocen
a ba
rdzo
dob
raoc
ena
celu
jąca
12. J
ak p
taki
prz
ysto
sow
ały
się d
o lo
tu?
• w
ymien
ia ce
chy b
udow
y ze-
wnę
trzne
j pta
ka św
iadcz
ące
o pr
zyst
osow
aniu
do
lotu
.
• po
daje
przy
kłady
pol
skich
pta
-kó
w wy
stępu
jącyc
h w
różn
ych
środo
wisk
ach,
• pr
zeds
tawi
a bud
owę j
aja p
taka
.
• w
yjaśn
ia, n
a czy
m p
oleg
a sta
ło-
ciepl
ność
i jak
ie ko
rzyś
ci w
yni-
kają
z niej
dla
zwier
ząt.
• op
isuje
rozm
naża
nie
się i r
ozwó
j pt
aków
.•
wska
zuje
cech
y bud
owy w
e-w
nętrz
nej p
taka
świad
cząc
e o
przy
stos
owan
iu d
o lo
tu.
13. P
ozna
jesz
ssak
i –
kręg
owce
kar
mią
ce
mło
de m
leki
em
• po
daje
przy
kłady
ssak
ów ży
jącyc
h w
różn
ych
środo
wisk
ach.
• op
isuje
pokr
ycie
ciała
ssak
ów,
• w
ymien
ia ce
chy c
hara
kter
y-st
yczn
e ss
aków
.
• po
daje
cech
y św
iadcz
ące
o ty
m,
że cz
łow
iek je
st ss
akiem
.•
poró
wnu
je to
rbac
ze, s
teko
wce
i łoży
skow
ce.
• w
ykaz
uje
różn
orod
ność
ssak
ów.
14. P
owtó
rzen
ie
dzia
łu „R
óżno
rodn
ość
orga
nizm
ów lą
dow
ych”
• ro
zróż
nia r
oślin
y okr
yton
asien
ne,
nago
nasie
nne,
papr
ocie
i mch
y,•
rozp
ozna
je po
spol
ite ro
śliny
nag
o-na
sienn
e i o
kryt
onas
ienne
,•
rozr
óżni
a gad
y, pt
aki i
ssak
i.
• op
isuje
waru
nki ż
ycia
na lą
dzie,
• op
isuje
przy
stos
owan
ia pt
aków
do
lotu
,•
wym
ienia
typo
we ce
chy g
a-dó
w, p
takó
w i s
sakó
w.
• po
rów
nuje
waru
nki ż
ycia
na
lądzie
i w w
odzie
,•
poró
wnu
je ro
śliny
nag
onas
ienne
i o
kryt
onas
ienne
,•
poró
wnu
je ga
dy, p
taki
i ssa
ki.
• po
rów
nuje
mch
y i p
apro
cie.
• w
ykaz
uje
związ
ek m
iędzy
rozw
o-jem
zaro
dkow
ym ga
dów,
pta
ków
i s
sakó
w a
uniez
ależn
ieniem
tych
zw
ierzą
t od
środo
wisk
a wod
nego
.
DZI
AŁ
3 –
FUN
KCJO
NO
WA
NIE
ORG
AN
IZM
ÓW
15. P
ozna
jesz
czyn
nośc
i ży
ciow
e or
gani
zmów
• w
ymien
ia po
dsta
wowe
czyn
nośc
i ży
ciowe
org
anizm
ów.
• ws
kazu
je, w
jaki
spos
ób je
go
orga
nizm
wyk
onuj
e cz
ynno
ści
życio
we.
• kr
ótko
om
awia
posz
czeg
ólne
cz
ynno
ści ż
ycio
we.
• w
yjaśn
ia na
prz
ykład
ach,
na cz
ym
pole
ga re
agow
anie
na b
odźc
e.•
wska
zuje
różn
ice w
reali
zacji
czyn
-no
ści ż
ycio
wyc
h m
iędzy
rośli
nam
i a z
wier
zęta
mi.
16. J
akie
są sp
osob
y od
żyw
iani
a się
or
gani
zmów
?
• w
ymien
ia sp
osob
y odż
ywian
ia się
or
gani
zmów
, ze
wska
zani
em, u
któ-
rych
grup
org
anizm
ów w
ystę
pują.
• po
rów
nuje
odży
wian
ie się
sa
moż
ywne
i cud
zoży
wne
.•
opisu
je pr
zebi
eg fo
tosy
ntez
y, uw
zglę
dnia
rolę
chlo
rofil
u,•
wyja
śnia
znac
zeni
e pr
oces
u fo
tosy
ntez
y.
• op
isuje
znac
zeni
e ro
ślin
w ży
ciu
czło
wiek
a.•
poda
je, ja
kie o
rgan
izmy s
ą głó
w-
nym
i pro
duce
ntam
i na l
ądac
h i w
wod
ach.
17. Z
wie
rzęt
a są
pr
zyst
osow
ane
do
pobi
eran
ia ró
żnor
odne
go
poka
rmu
• po
daje
przy
kłady
rośli
noże
rców
i m
ięsoż
ercó
w z
najb
liższ
ego
oto-
czen
ia.
• na
dow
olni
e w
ybra
nych
prz
y-kła
dach
pta
ka i s
saka
rośli
-no
żern
ego
oraz
pta
ka i s
saka
m
ięsoż
erne
go w
skaz
uje
ich
przy
stos
owan
ia do
zdob
ywan
ia po
karm
u.
• op
isuje
różn
orod
ność
prz
ysto
-so
wań
mięs
ożer
ców
i roś
linoż
er-
ców
do
zdob
ywan
ia po
karm
u.
• ch
arak
tery
zuje
płyn
ożer
ców
i p
lankt
onoż
ercó
w –
ich
przy
sto-
sowa
nia d
o zd
obyc
ia po
karm
u,•
poda
je pr
zykła
dy e
gzot
yczn
ych
rośli
noże
rców
i mięs
ożer
ców,
pra
-w
idło
wo o
kreś
lając
kont
ynen
t, na
kt
órym
żyją.
• ws
kazu
je ró
żnice
międ
zy p
okar
-m
em ro
ślinn
ym a
zwier
zęcy
m
i wyn
ikając
e z t
ego
kons
ekwe
ncje
dl
a roś
linoż
ercó
w.
18. C
o łą
czy
spal
anie
i o
ddyc
hani
e?
• w
ymien
ia sk
ładni
ki po
wiet
rza,
• za
licza
spala
nie
do p
rzem
ian n
ie-od
wra
caln
ych,
•
opisu
je zja
wisk
a tow
arzy
sząc
e sp
alani
u.
• po
daje
przy
kłady
mat
eriał
ów
ener
gety
czny
ch, a
wśró
d ni
ch
tłusz
cze
rośli
nne
i zwi
erzę
ce,
• ok
reśla
znac
zeni
e tle
nu ja
ko
gazu
pod
trzym
ując
ego
spala
nie,
• wy
mien
ia ws
póln
e pr
oduk
ty
spala
nia i o
ddyc
hania
.
• w
ykaz
uje
dośw
iadcz
alnie,
że
czyn
nikie
m n
iezbę
dnym
do
spala
nia j
est t
len,
• ok
reśla
pro
dukt
y spa
lania
paliw
cie
kłych
i sta
łych
przy
swob
od-
nym
dos
tępi
e po
wiet
rza.
• uz
asad
nia,
że sp
alani
e jes
t źró
-dł
em e
nerg
ii,•
okre
śla p
rodu
kty s
palan
ia pa
liw
ciekły
ch i s
tałyc
h w
war
unka
ch
nied
obor
u po
wiet
rza.
• id
enty
fikuj
e do
świad
czaln
ie
prod
ukty
spala
nia i
odd
ycha
nia:
dwut
lene
k węg
la, p
arę
wodn
ą or
az p
odaje
ich
nazw
y.
Przyroda | Przyrodo, witaj! | Klasa 6 Szkoła podstawowa
AUTORZY: Ewa Gromek, Ewa Kłos, Wawrzyniec Kofta, Ewa Laskowska, Andrzej Melson
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20144
Nr i
tem
at le
kcji
Wym
agan
ia p
odst
awow
eUc
zeń:
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe
Ucze
ń:oc
ena
dopu
szcz
ając
aoc
ena
dost
atec
zna
ocen
a do
bra
ocen
a ba
rdzo
dob
raoc
ena
celu
jąca
19. D
zięki
czem
u or
gani
zmy
uzys
kują
ene
rgię
?•
poda
je pr
zykła
dy zw
ierzą
t pro
-wa
dząc
ych
wym
ianę
gazo
wą za
po
moc
ą płu
c i sk
rzel
i.
• w
yjaśn
ia, co
jest
cele
m o
ddy-
chan
ia,•
uzas
adni
a, że
wsz
ystk
ie or
gani
-zm
y mus
zą o
ddyc
hać.
• po
daje,
co je
st n
iezbę
dne
do
oddy
chan
ia ko
mór
kowe
go
i co
pows
taje
w w
yniku
tego
pr
oces
u.
• ok
reśla
spos
ób w
ykon
ywan
ia w
ymian
y gaz
owej
prze
z roś
liny,
• w
ykaz
uje,
że o
ddyc
hani
e jes
t zw
iązan
e z o
dżyw
ianiem
się.
• do
strz
ega a
nalo
gię m
iędzy
odd
y-ch
aniem
a sp
alani
em (n
p. d
rew
na
lub
węgla
).
20. S
poso
by ro
zmna
żani
a się
org
anizm
ów•
wyja
śnia,
co je
st ce
lem
rozm
na-
żani
a się,
• po
daje
przy
kłady
gatu
nków
org
a-ni
zmów
żyjąc
ych
w n
ajbliż
szym
ot
ocze
niu.
• ok
reśla
, jaka
jest
isto
ta ro
z-m
naża
nia p
łciow
ego.
• po
daje
przy
kłady
spos
obów
be
zpłci
oweg
o ro
zmna
żani
a się,
• w
ykaz
uje,
że ro
śliny
, pod
obni
e jak
zwier
zęta
, roz
mna
żają
się
płcio
wo.
• po
rów
nuje
rozm
naża
nie
się
płcio
we i b
ezpł
ciowe
.•
uzas
adni
a, dl
acze
go p
ewne
or
gani
zmy n
ależą
do
jedne
go
gatu
nku,
a inn
e ni
e.
21. P
owtó
rzen
ie d
ziału
„F
unkc
jono
wan
ie
orga
nizm
ów”
• w
ymien
ia cz
ynno
ści ż
ycio
we
orga
nizm
ów,
• po
daje
przy
kłady
nar
ządó
w w
y-m
iany g
azow
ej,
• ok
reśla
cel p
oszc
zegó
lnyc
h cz
ynno
ści ż
ycio
wyc
h or
gani
-zm
ów,
• po
daje
skład
pow
ietrz
a.
• ok
reśla
, czy
m je
st ga
tune
k,•
wyja
śnia
różn
icę m
iędzy
sam
o-ży
wno
ścią
a cud
zoży
wno
ścią,
• w
yjaśn
ia ró
żnicę
międ
zy ro
z-m
naża
niem
płci
owym
a be
zpł-
ciow
ym.
• op
isuje
prze
bieg
foto
synt
ezy,
• po
daje,
co je
st p
otrz
ebne
do
spala
nia i
co p
owst
aje w
jego
w
yniku
,•
poró
wnu
je sp
osob
y wyk
onyw
a-ni
a czy
nnoś
ci ży
ciow
ych
prze
z ro
śliny
i zw
ierzę
ta.
• po
rów
nuje
oddy
chan
ie i s
palan
ie.
DZI
AŁ
4 –
PLA
NET
A Z
IEM
IA
22. S
łońc
e je
st g
wia
zdą,
dz
ięki
któ
rej i
stni
ejem
y•
wyja
śnia
zało
żeni
a teo
rii h
elio
cen-
trycz
nej M
ikołaj
a Kop
erni
ka,
• w
ymien
ia pl
anet
y Ukła
du Sł
o-ne
czne
go,
• op
isuje
przy
czyn
y pow
staw
ania
zaćm
ienia
Słońc
a.
• op
isuje
hipo
tezę
dot
yczą
cą
pows
tani
a Ukła
du Sł
onec
z-ne
go,
• w
ymien
ia pl
anet
y Ukła
du
Słone
czne
go, w
kole
jnoś
ci od
Słoń
ca, d
zieli j
e na
skali
ste
i gaz
owe.
• uz
asad
nia,
że d
zięki
Słońc
u m
oże
istni
eć ży
cie n
a Ziem
i,•
opisu
je ru
ch p
lanet
Ukła
du
Słone
czne
go.
• op
isuje
budo
wę U
kładu
Sło-
necz
nego
,•
wym
ienia
powo
dy, d
la kt
óryc
h Pl
uton
prz
esta
ł być
uzn
awan
y za
plan
etę.
• p
orów
nuje
hist
oryc
zne
hipo
tezy
(p
ogląd
y) d
otyc
zące
Ukła
du
Słone
czne
go.
23. P
ozna
jesz
pla
nety
Uk
ładu
Sło
necz
nego
• ws
kazu
je na
sche
mac
ie uk
ładu
plan
et w
ybra
ną p
rzez
nau
czyc
iela
plan
etę,
• op
isuje
wyb
raną
plan
etę
Układ
u Sło
necz
nego
.
• w
ymien
ia ce
chy k
limat
u w
y-br
anej
plan
ety s
kalis
tej i
wy-
jaśni
a, dl
acze
go n
ie ro
zwin
ęło
się n
a niej
życie
.
• ch
arak
tery
zuje
plan
ety U
kładu
Sło
necz
nego
.•
poró
wnu
je ce
chy k
limat
u w
ybra
nej p
lanet
y i Z
iemi o
raz
wyja
śnia,
dlac
zego
pan
ują n
a niej
wa
runk
i nies
przy
jając
e ży
ciu.
• op
isuje
różn
e ob
iekty
astro
no-
micz
ne.
24. Z
czeg
o je
st zb
udow
ana
Ziem
ia?
• w
ymien
ia wa
rstw
y bud
ując
e Zi
emię,
• ro
zróż
nia p
rzed
mio
ty w
ykon
ane
z mat
eriał
ów o
właś
ciwoś
ciach
m
etali
czny
ch i n
iemet
alicz
nych
.
• ch
arak
tery
zuje
subs
tanc
je
met
alicz
ne i n
iemet
alicz
ne,
• ok
reśla
zast
osow
anie
wyb
ra-
nych
mat
eriał
ów o
właś
ciwo-
ściac
h m
etali
czny
ch.
• kr
ótko
char
akte
ryzu
je wa
rstw
y bu
dując
e Zi
emię,
pos
ługu
jąc si
ę gr
aficz
nym
sche
mat
em b
udo-
wy Z
iemi.
• w
ykre
śla, w
edłu
g opi
su, d
iagra
m
słupk
owy r
ozpo
wsze
chni
enia
niek
tóry
ch su
bsta
ncji p
rost
ych
(pier
wias
tków
głów
nych
) bud
u-jąc
ych
skor
upę
ziem
ską.
• uz
asad
nia p
odzia
ł sub
stan
cji
budu
jącyc
h sk
orup
ę zie
msk
ą na
pros
te i z
łożo
ne.
Przyroda | Przyrodo, witaj! | Klasa 6 Szkoła podstawowa
AUTORZY: Ewa Gromek, Ewa Kłos, Wawrzyniec Kofta, Ewa Laskowska, Andrzej Melson
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20145
Nr i
tem
at le
kcji
Wym
agan
ia p
odst
awow
eUc
zeń:
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe
Ucze
ń:oc
ena
dopu
szcz
ając
aoc
ena
dost
atec
zna
ocen
a do
bra
ocen
a ba
rdzo
dob
raoc
ena
celu
jąca
25. G
lobu
s jes
t mod
elem
Zi
emi
• ws
kazu
je na
glob
usie
bieg
uny o
raz
oś zi
emsk
ą,•
rozr
óżni
a poł
udni
ki i r
ówno
leżn
iki.
• w
ymien
ia ro
dzaje
glob
usów
.•
wska
zuje
na gl
obus
ie pó
łkulę
pó
łnoc
ną i p
ołud
niow
ą ora
z ws
chod
nią i
zach
odni
ą,•
poda
je ce
chy p
ołud
nikó
w
i rów
nole
żnikó
w.
• uz
asad
nia,
że gl
obus
jest
do-
brym
mod
elem
nas
zej p
lanet
y.•
wym
ienia
cech
y poz
nany
ch
globu
sów,
• w
yjaśn
ia, ja
kie zn
acze
nie
dla ż
ycia
na Z
iemi m
a nac
hyle
nie
osi z
iem-
skiej
do
płas
zczy
zny o
brot
u.
26. D
lacz
ego
wys
tępu
ją
noce
i dn
i?•
defin
iuje
ruch
obr
otow
y Ziem
i,•
wym
ienia
dzień
i noc
jako
skut
ek
ruch
u ob
roto
wego
.
• w
yjaśn
ia te
rmin
góro
wani
e Sło
ńca,
• w
yjaśn
ia, że
na Z
iemi w
ystę
pu-
ją st
refy
czas
owe
oraz
słon
ecz-
ny (l
okaln
y) i c
zas u
rzęd
owy.
• w
yjaśn
ia ob
serw
owan
e zja
wi-
sko
pozo
rneg
o ru
chu
gwiaz
d na
nieb
ie,•
wyja
śnia
zjaw
isko
pows
tawa
nia
dnia
i noc
y jak
o na
stęp
stwo
ru
chu
obro
towe
go Z
iemi,
• w
yjaśn
ia zn
acze
nie
utwo
rzen
ia st
ref c
zaso
wyc
h.
• uz
asad
nia w
prow
adze
nie
w n
iektó
rych
pań
stwa
ch cz
asu
urzę
dowe
go,
• na
pod
staw
ie m
apy s
tref c
zaso
-w
ych
w at
lasie
odcz
ytuj
e ró
ż-ni
ce cz
asu
w ró
żnyc
h m
iejsc
ach
na Z
iemi.
• ob
licza
godz
inę
czas
u lo
kaln
ego
na p
odst
awie
dług
ości
geog
ra-
ficzn
ej,•
opisu
je po
zost
ałe (n
ieujęt
e w
pod
ręcz
niku
) sku
tki r
uchu
ob
roto
wego
Ziem
i).
27. J
akie
są n
astę
pstw
a ru
chu
obie
gow
ego
Ziem
i?•
defin
iuje
ruch
obi
egow
y Ziem
i, po
daje
jego
czas
trwa
nia,
• w
ymien
ia jeg
o na
jważ
niejs
zy
skut
ek –
wys
tępo
wani
e pó
r rok
u.
• w
ymien
ia da
ty ro
zpoc
zęcia
pó
r rok
u,•
wyja
śnia
term
iny r
ówno
noc
i prz
esile
nie,
• w
yjaśn
ia, d
lacze
go co
4 la
ta
luty
ma 2
9 dn
i,•
wym
ienia
i wsk
azuj
e na
map
ie
stre
fy o
świet
leni
a Ziem
i.
• po
sługu
je się
term
inam
i: zw
rot-
nik R
aka,
zwro
tnik
Kozio
rożc
a, ko
ła po
dbieg
unow
e; ws
kazu
je
je na
glob
usie.
• ws
kazu
je ry
sune
k prz
edst
awia-
jący p
ołoż
enie
Ziem
i w st
osun
ku
do Sł
ońca
w d
niac
h pr
zesil
eń
i rów
nono
cy,
• wyja
śnia,
w ja
ki sp
osób
poł
ożen
ie Sło
ńca w
stos
unku
do
osi z
iem-
skiej
war
unku
je oś
wiet
lenie
Ziem
i,•
rozp
ozna
je i w
skaz
uje
rysu
nki
prze
dsta
wiaj
ące
poło
żeni
e Zi
emi
w st
osun
ku d
o Sło
ńca w
dni
ach
rozp
oczy
nając
ych
pory
roku
.
• sa
mod
zieln
ie w
ykon
uje
rysu
nki
prze
dsta
wiaj
ące
poło
żeni
e Sło
ń-ca
i Ziem
i w d
niac
h ro
zpoc
zęcia
po
r rok
u,•
wyja
śnia
zale
żnoś
ć pór
roku
od
wys
okoś
ci Sło
ńca n
ad w
idno
-kr
ęgiem
.
28. P
ozna
jesz
lądy
i oc
eany
•
nazy
wa i w
skaz
uje
na gl
obus
ie
oraz
map
ie ko
ntyn
enty
i oce
any,
• ws
kazu
je na
map
ie św
iata p
rzyk
ła-do
wą w
yspę
, pół
wys
ep, a
rchi
pelag
w
ysp.
• wyja
śnia
term
iny lin
ia br
zego
wa
rozw
inięt
a i n
ieroz
winię
ta,
• roz
pozn
aje n
a map
ie lin
ię br
ze-
gową
rozw
inięt
ą i n
ieroz
winię
tą,
• pod
aje n
azwę
: najw
iększ
ego,
na
jmnie
jszeg
o, n
ajzim
niejsz
ego
i najc
ieplej
szeg
o ko
ntyn
entu
.
• w
yjaśn
ia te
rmin
wsz
echo
cean
,•
wyja
śnia
znac
zeni
e te
rmin
ów:
wys
pa, p
ółw
ysep
, prz
yląde
k, za
toka
, cieś
nina
,•
okre
śla, b
ez m
apy,
półku
lę, n
a kt
órej
leży
dan
y kon
tyne
nt.
• op
isuje
budo
wę d
na o
cean
icz-
nego
, wsk
azuj
e na
map
ie: sz
elf,
stok
kont
ynen
taln
y, ró
w o
ce-
anicz
ny, g
rzbi
et o
cean
iczny
,•
wym
ienia
czyn
niki
mają
ce
wpł
yw n
a zas
olen
ie m
órz i
oce
-an
ów.
• w
yjaśn
ia, w
jaki
spos
ób d
any
czyn
nik w
pływ
a na z
mian
ę za
so-
leni
a mór
z i o
cean
ów (z
więk
sza
zaso
leni
e cz
y zm
niejs
za i d
la-cz
ego)
.
29. N
ajw
ięks
zy,
najm
niej
szy,
najc
iepl
ejsz
y, na
jzim
niej
szy
...
• ws
kazu
je po
szcz
egól
ne ko
nty-
nent
y na g
lobu
sie, m
apie
ścien
nej
świat
a ora
z map
ie w
atlas
ie,
• w
ymien
ia i w
skaz
uje
na m
apie
oc
eany
i mor
za o
blew
ające
po-
szcz
egól
ne ko
ntyn
enty
.
• ws
kazu
je i o
dczy
tuje
z map
y na
zwy w
iększ
ych
wys
p,
półw
yspó
w, ci
eśni
n i m
órz
przy
brze
żnyc
h ka
żdeg
o ko
n-ty
nent
u,
• ws
kazu
je na
map
ie gr
anice
m
iędzy
Afry
ką a
Euro
pą i A
fry-
ką a
Azją
oraz
międ
zy in
nym
i ko
ntyn
enta
mi,
• ws
kazu
je na
map
ie św
iata
Aust
ralię
.
• op
isuje
poło
żeni
e Au
stra
lii w
stos
unku
do
inny
ch ko
nty-
nent
ów, u
zasa
dnia
różn
ice w
e flo
rze
i fau
nie
międ
zy A
ustra
lią
a inn
ymi k
onty
nent
ami (r
elikt
y i e
ndem
ity),
• w
ymien
ia pr
zykła
dowe
(najw
ięk-
sze)
pań
stwa
leżą
ce n
a pos
zcze
-gó
lnyc
h ko
ntyn
enta
ch,
Przyroda | Przyrodo, witaj! | Klasa 6 Szkoła podstawowa
AUTORZY: Ewa Gromek, Ewa Kłos, Wawrzyniec Kofta, Ewa Laskowska, Andrzej Melson
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20146
Nr i
tem
at le
kcji
Wym
agan
ia p
odst
awow
eUc
zeń:
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe
Ucze
ń:oc
ena
dopu
szcz
ając
aoc
ena
dost
atec
zna
ocen
a do
bra
ocen
a ba
rdzo
dob
raoc
ena
celu
jąca
29. N
ajw
ięks
zy,
najm
niej
szy,
najc
iepl
ejsz
y, na
jzim
niej
szy
... (c
d.)
• ro
zpoz
naje
rodz
aj lin
ii brz
ego-
wej p
rzy r
óżny
ch ko
ntyn
en-
tach
i uza
sadn
ia sw
ój w
ybór
,•
wska
zuje
na m
apie
obiek
ty n
a ró
żnyc
h ko
ntyn
enta
ch, p
odaje
cz
y jes
t to
krain
a geo
graf
iczna
, w
yspa
, pół
wys
ep i i
nne.
• po
daje
pow
ierzc
hnię
kont
y-ne
ntów
– o
d na
jwięk
szeg
o do
na
jmni
ejsze
go.
• ws
kazu
je na
map
ie (w
ymien
ione
pr
zez n
aucz
yciel
a) w
iększ
e kr
ainy
geog
rafic
zne,
rzek
i i jez
iora
ora
z ob
iekty
na r
óżny
ch ko
ntyn
en-
tach
.•
anali
zuje,
por
ównu
je m
apy t
e-m
atyc
zne
różn
ych
kont
ynen
tów,
w
yciąg
a wni
oski.
30. P
ozna
jesz
życi
e w
oce
anac
h•
poda
je pr
zykła
dy m
orsk
ich o
rga-
nizm
ów sa
moż
ywny
ch i c
udzo
-ży
wny
ch,
• op
isuje
przy
stos
owan
ia zw
ierzą
t do
życia
w gł
ębin
ach
ocea
nicz
-ny
ch.
• w
yjaśn
ia, co
to je
st p
lankt
on,
• w
ymien
ia cz
ynni
ki ni
ezbę
dne
do za
chod
zeni
a pro
cesu
fo
tosy
ntez
y.
• op
isuje
przy
stos
owan
ia or
gani
-zm
ów d
o ży
cia w
stre
fie p
rzy-
brze
żnej
i ton
i wod
nej,
• uk
łada p
rost
y łań
cuch
pok
ar-
mow
y wys
tępu
jący w
oce
anie.
• w
yjaśn
ia ró
żnice
w sp
osob
ie
odży
wian
ia się
fito
plan
kton
u i z
oopl
ankt
onu,
• w
yjaśn
ia, ja
k odż
ywiaj
ą się
or
gani
zmy w
głęb
inac
h oc
e-an
iczny
ch.
• uk
łada p
rost
y łań
cuch
pok
ar-
mow
y wys
tępu
jący w
głęb
inac
h oc
eani
czny
ch,
• po
rów
nuje
waru
nki p
anuj
ące
w p
oszc
zegó
lnyc
h st
refa
ch.
31. P
odró
że p
omag
ają
lepi
ej p
ozna
ć św
iat
• op
isuje
najd
awni
ejsze
odk
rycia
ge
ogra
ficzn
e, kt
óre
przy
czyn
iły
się d
o zm
iany s
poso
bu m
yśle
nia
o Zi
emi,
• op
isuje
wyp
raw
y Kol
umba
i Ma-
gella
na.
• w
ymien
ia dw
a naz
wisk
a Pol
a-kó
w, kt
órzy
prz
yczy
nili s
ię do
po
znan
ia ró
żnyc
h za
kątk
ów
kuli z
iemsk
iej,
• ws
kazu
je na
map
ie tra
sy
wyb
rany
ch p
odró
żnikó
w.
• oc
enia
znac
zeni
e po
dróż
y Ko-
lum
ba i M
agel
lana d
la ro
zwoj
u m
yśli g
eogr
aficz
nej,
• w
yjaśn
ia, d
lacze
go w
iek X
V i X
VI
nazw
ano
erą w
ielkic
h od
kryć
ge
ogra
ficzn
ych
• op
owiad
a o zd
obyw
cach
bie-
gunó
w zi
emsk
ich, p
odaje
ich
nazw
iska.
• oc
enia
znac
zeni
e er
y wiel
kich
odkr
yć ge
ogra
ficzn
ych
dla r
oz-
woju
świat
a,•
ocen
ia zn
acze
nie
odkr
yć ge
o-gr
aficz
nych
dla
tem
pa ro
zwoj
u św
iata w
wiek
u XX
i XXI
.
32. P
owtó
rzen
ie d
ziału
„P
lane
ta Z
iem
ia”
• w
yjaśn
ia za
łoże
nia t
eorii
hel
ioce
n-try
czne
j Miko
łaja K
oper
nika
,•
defin
iuje
ruch
y Ziem
i (obr
otow
y i o
bieg
owy)
,•
wym
ienia
najw
ażni
ejsze
kons
e-kw
encje
ruch
ów Z
iemi,
• na
zywa
i wsk
azuj
e na
glob
usie
i m
apie
kont
ynen
ty i o
cean
y ora
z po
kazu
je pr
zykła
dową
wys
pę,
półw
ysep
, arc
hipe
lag,
• ws
kazu
je ko
ntyn
ent:
najw
iększ
y, na
jmni
ejszy
, najc
ieple
jszy,
najzi
m-
niejs
zy.
• w
yjaśn
ia, d
lacze
go n
a Ziem
i w
ystę
pują:
czas
loka
lny,
czas
sło
necz
ny i c
zas u
rzęd
owy,
• w
yjaśn
ia te
rmin
y: gó
rowa
nie,
prze
silen
ie i r
ówno
noc.
• w
ymien
ia i w
skaz
uje
na m
apie
st
refy
ośw
ietle
nia Z
iemi,
• ro
zpoz
naje
linię
brze
gową
ro
zwin
iętą i
linię
brze
gową
ni
eroz
win
iętą,
• op
owiad
a o n
ajdaw
niejs
zych
or
az p
óźni
ejszy
ch o
dkry
ciach
ge
ogra
ficzn
ych,
któr
e pr
zy-
czyn
iły si
ę do
zmian
y spo
sobu
m
yśle
nia o
Ziem
i ora
z o w
y-pr
awie
Kolu
mba
i Mag
ellan
a.
• w
yjaśn
ia ko
nsek
wenc
je ru
chów
Zi
emi,
• w
yjaśn
ia zn
acze
nie
utwo
rzen
ia st
ref c
zaso
wyc
h or
az u
zasa
dnia
wpr
owad
zeni
e cz
asu
urzę
do-
wego
, •
posłu
guje
się te
rmin
ami: z
wro
t-ni
k Rak
a, zw
rotn
ik Ko
zioro
żca,
koła
podb
iegun
owe;
wska
zuje
je
na gl
obus
ie,•
wska
zuje
na m
apie
gran
ice
międ
zy A
fryką
a Eu
ropą
i Afry
-ką
a Az
ją or
az m
iędzy
inny
mi
kont
ynen
tam
i.
• w
yjaśn
ia, w
jaki
spos
ób p
oło-
żeni
e Sło
ńca w
stos
unku
do
osi
ziem
skiej
war
unku
je oś
wiet
leni
e Zi
emi,
• ro
zpoz
naje
i wsk
azuj
e ry
sunk
i pr
zeds
taw
iając
e po
łoże
nie
Ziem
i w
stos
unku
do
Słońc
a w d
niac
h ro
zpoc
zyna
jącyc
h po
ry ro
ku,
• w
yjaśn
ia za
leżn
ość p
ór ro
ku o
d w
ysok
ości
Słońc
a nad
wid
no-
kręg
iem,
• wy
jaśnia
bud
owę d
na o
cean
icz-
nego
ora
z poj
ęcie
wsze
choc
eanu
,•
wym
ienia
czyn
niki
mają
ce
wpł
yw n
a zas
olen
ie m
órz i
oce
-an
ów,
• na
pod
stawi
e map
y stre
f cza
so-
wych
w at
lasie
odcz
ytuje
różn
ice
czas
u w
różn
ych
miej
scac
h na
Zie
mi,
• op
isuje
pozo
stałe
(nieu
jęte
w po
dręc
zniku
) sku
tki r
uchu
ob
roto
wego
Ziem
i,•
sam
odzie
lnie
wyko
nuje
rysu
nki
prze
dsta
wiają
ce p
ołoż
enie
Słońc
a i Z
iemi w
dnia
ch ro
zpoc
zęcia
pór
ro
ku,
• wy
jaśnia
, w ja
ki sp
osób
dan
y czy
n-nik
wpł
ywa n
a zm
ianę z
asol
enia
mór
z i o
cean
ów (z
więk
sza z
asol
e-nie
czy z
mnie
jsza i
dlac
zego
).
Przyroda | Przyrodo, witaj! | Klasa 6 Szkoła podstawowa
AUTORZY: Ewa Gromek, Ewa Kłos, Wawrzyniec Kofta, Ewa Laskowska, Andrzej Melson
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20147
Nr i
tem
at le
kcji
Wym
agan
ia p
odst
awow
eUc
zeń:
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe
Ucze
ń:oc
ena
dopu
szcz
ając
aoc
ena
dost
atec
zna
ocen
a do
bra
ocen
a ba
rdzo
dob
raoc
ena
celu
jąca
32. P
owtó
rzen
ie d
ziału
„P
lane
ta Z
iem
ia” (
cd.)
• ana
lizuje
, por
ównu
je m
apy t
e-m
atyc
zne r
óżny
ch ko
ntyn
entó
w,
wycią
ga w
niosk
i,• o
cenia
znac
zenie
odk
ryć g
eogr
a-fic
znyc
h dla
tem
pa ro
zwoj
u świ
ata.
DZI
AŁ
5 –
KRA
JOBR
AZY
ZIE
MI
33. K
limat
y na
Zie
mi
ukła
dają
się
stre
fow
o•
wym
ienia
i wsk
azuj
e na
map
ie
stre
fy kl
imat
yczn
e,•
okre
śla w
prz
ybliż
eniu
poł
ożen
ie
stre
fy ro
ślinn
ej w
stos
unku
do
rów
nika
.
• w
ymien
ia st
refy
rośli
nne
wys
tępu
jące
na Z
iemi,
• ok
reśla
poł
ożen
ie st
refy
klim
a-ty
czne
j i ro
ślinn
ej w
stos
unku
do
inny
ch st
ref.
• ch
arak
tery
zuje
stre
fy kl
ima-
tycz
ne,
• op
isuje
stre
fy ro
ślinn
e w
ystę
-pu
jące
na ku
li ziem
skiej
, •
wym
ienia
stre
fy le
śne
i bez
-le
śne.
• ws
kazu
je ró
żnice
międ
zy st
re-
fam
i klim
atyc
znym
i i ro
ślinn
ymi
i je u
zasa
dnia,
• po
daje
przy
kłady
wpł
ywu
róż-
nych
czyn
nikó
w p
rzyr
odni
czyc
h na
pow
staw
anie
stre
f roś
linny
ch,
• uz
asad
nia r
óżni
ce m
iędzy
stre
fa-
mi k
limat
yczn
ymi.
• uz
asad
nia w
ystę
powa
nie
krajo
-br
azów
astre
fow
ych,
• po
daje
przy
kłady
krajo
braz
ów
astre
fow
ych.
34. W
pob
liżu
rów
nika
ro
śnie
wilg
otny
las
rów
niko
wy
• ws
kazu
je na
map
ie św
iata o
bsza
ry
wys
tępo
wani
a wilg
otny
ch la
sów
ró
wni
kow
ych,
• po
daje
przy
kłady
org
anizm
ów
żyjąc
ych
w w
ilgot
nym
lesie
rów
-ni
kow
ym.
• w
ymien
ia ce
chy k
limat
u ty
powe
go d
la ob
szar
ów za
j-m
owan
ych
prze
z wilg
otne
lasy
ró
wni
kowe
,•
prez
entu
je pr
ostą
zale
żnoś
ć po
karm
ową w
ystę
pując
ą w
wilg
otny
m le
sie ró
wni
ko-
wym
.
• op
isuje
klim
at w
ilgot
nych
lasó
w
rów
niko
wyc
h i z
wiąz
ane
z nim
wa
runk
i życ
ia or
gani
zmów
.
• in
terp
retu
je da
ne d
otyc
zące
śre
dnich
mies
ięczn
ych
opad
ów
i tem
pera
tury
pow
ietrz
a prz
ed-
staw
ione
na w
ykre
sie.
• pr
ezen
tuje
boga
ctwo
rośli
n i z
wier
ząt ż
yjący
ch w
wilg
otny
ch
lasac
h ró
wni
kow
ych
różn
ych
kont
ynen
tów.
35. N
a Zi
emi s
ą „m
orza
tr
aw” –
saw
anny
• ws
kazu
je na
map
ie św
iata o
bsza
ry
zajm
owan
e pr
zez s
awan
ny,
• po
daje
przy
kłady
org
anizm
ów
zam
ieszk
ując
ych
sawa
nny.
• w
ymien
ia ch
arak
tery
styc
zne
cech
y klim
atu
sawa
nn,
• op
isuje
przy
stos
owan
ia or
ga-
nizm
ów d
o ży
cia n
a obs
zara
ch
traw
iasty
ch,
• pr
ezen
tuje
pros
tą za
leżn
ość
poka
rmow
ą wys
tępu
jącą n
a sa
wann
ie.
• in
terp
retu
je da
ne p
rzed
sta-
wio
ne n
a wyk
resie
dot
yczą
ce
średn
ich m
iesięc
znyc
h op
adów
i t
empe
ratu
ry p
owiet
rza.
• op
isuje
klim
at o
bsza
rów
traw
ia-st
ych
– sa
wann
– o
raz z
wiąz
ane
z nim
war
unki
życia
org
anizm
ów.
• ws
kazu
je ob
szar
y saw
ann
na
różn
ych
kont
ynen
tach
.
36. S
tepy
prz
ypom
inaj
ą og
rom
ne łą
ki•
poda
je pr
zykła
dy o
rgan
izmów
za
mies
zkuj
ącyc
h st
ep, p
ampę
, pr
erię.
• ws
kazu
je na
map
ie św
iata
wys
tępo
wani
e ob
szar
ów
zajm
owan
ych
prze
z obs
zary
tra
wias
te kl
imat
u um
iarko
-wa
nego
,
• in
terp
retu
je da
ne p
rzed
sta-
wio
ne n
a wyk
resie
dot
yczą
ce
średn
ich m
iesięc
znyc
h op
adów
i t
empe
ratu
ry p
owiet
rza,
• op
isuje
klim
at o
bsza
rów
tra-
wias
tych
– p
rerii
, pam
py, s
tepu
, pu
szty
ora
z zw
iązan
e z n
im
waru
nki ż
ycia
orga
nizm
ów,
• ch
arak
tery
zuje
obsz
ary t
raw
iaste
ró
żnyc
h ko
ntyn
entó
w.
Przyroda | Przyrodo, witaj! | Klasa 6 Szkoła podstawowa
AUTORZY: Ewa Gromek, Ewa Kłos, Wawrzyniec Kofta, Ewa Laskowska, Andrzej Melson
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20148
Nr i
tem
at le
kcji
Wym
agan
ia p
odst
awow
eUc
zeń:
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe
Ucze
ń:oc
ena
dopu
szcz
ając
aoc
ena
dost
atec
zna
ocen
a do
bra
ocen
a ba
rdzo
dob
raoc
ena
celu
jąca
36. S
tepy
prz
ypom
inaj
ą og
rom
ne łą
ki (c
d.)
• pr
ezen
tuje
pros
tą za
leżn
ość
poka
rmow
ą wys
tępu
jącą n
a st
epie,
pam
pie
lub
prer
ii.
• w
ymien
ia ch
arak
tery
styc
zne
cech
y klim
atu
obsz
arów
zaj-
mow
anyc
h pr
zez s
tep,
pam
pę,
prer
ię.
• w
yjaśn
ia, d
lacze
go o
becn
ie
obsz
ary t
raw
iaste
– st
epy –
są
nazy
wane
spich
lerz
em św
iata.
37. P
ozna
jesz
wie
lkie
pu
styn
ie św
iata
• ws
kazu
je na
map
ie św
iata o
bsza
-ry
pus
tynn
e,•
poda
je pr
zykła
dy o
rgan
izmów
za
mies
zkuj
ącyc
h pu
styn
ie.
• w
ymien
ia ce
chy k
limat
u ob
szar
ów p
usty
nnyc
h na
po
dsta
wie
inte
rpre
tacji
wy-
kres
u kli
mat
yczn
ego,
• op
isuje
przy
stos
owan
ia or
ga-
nizm
ów d
o ży
cia n
a pus
tyni
.
• ro
zpoz
naje
na ilu
stra
cjach
i n
azyw
a rod
zaje
pust
yń.
• op
isuje
klim
at p
usty
ń i z
wią-
zane
z ni
m w
arun
ki ży
cia o
rga-
nizm
ów.
• pr
ezen
tuje
fragm
enty
liter
atur
y op
isując
e kr
ajobr
az i w
arun
ki ży
cia n
a pus
tyni
ach
różn
ych
kont
ynen
tów.
38. P
ozna
jesz
oko
lice
Mor
za Ś
ródz
iem
nego
• ws
kazu
je na
map
ie ob
szar
bas
enu
Mor
za Śr
ódzie
mne
go,
• kr
ótko
(3–4
zdan
ia), n
a pod
staw
ie
map
y, op
isuje
uksz
tałto
wani
e te
renu
wok
ół M
orza
Śród
ziem
-ne
go.
• w
yjaśn
ia te
rmin
mak
ia,•
wym
ienia
przy
kłado
we
rośli
ny st
refy
śród
ziem
no-
mor
skiej
,•
wym
ienia
ważn
iejsz
e m
iasta
le
żące
w kr
ajobr
azie
śród-
ziem
nom
orsk
im,
• uz
asad
nia,
dlac
zego
jest
to
rejo
n at
rakc
yjny d
la tu
ryst
ów.
• uz
asad
nia,
dlac
zego
świat
zw
ierzę
cy w
krajo
braz
ie śró
d-zie
mno
mor
skim
jest
ubo
gi,•
wym
ienia
zwier
zęta
tej s
trefy
.
• an
alizu
je w
ykre
sy kl
imat
yczn
e i c
hara
kter
yzuj
e kli
mat
śród
-zie
mno
mor
ski,
• w
yjaśn
ia, ja
k zm
ieniła
się
rośli
n-no
ść te
go re
gionu
na p
rzes
trze-
ni w
ieków
.
• oc
enia
zmian
y kra
jobr
azu
natu
raln
ego
w b
asen
ie M
orza
Śr
ódzie
mne
go w
kont
ekśc
ie
szyb
kiego
rozw
oju
tury
styk
i, po
wodu
jąceg
o za
groż
enie
dla
środo
wisk
a.
39. C
echy
ch
arak
tery
styc
zne
kraj
obra
zu
wys
okog
órsk
iego
• ws
kazu
je na
map
ie og
ólno
ge-
ogra
ficzn
ej ob
szar
Alp
,•
wym
ienia
atra
kcje
tury
styc
zne
Alp.
• op
isuje
krajo
braz
gór w
yso-
kich
w p
orów
nani
u z g
óram
i ni
skim
i, np.
Święt
okrz
yskim
i po
znan
ymi w
klas
ie 5.,
• op
isuje
klim
at A
lp, p
o st
roni
e pó
łnoc
nej i
połu
dnio
wej,
• w
yjaśn
ia te
rmin
gran
ica
wiel
olet
nieg
o śn
iegu.
• w
ymien
ia pa
ństw
a, na
obs
za-
rze
któr
ych
leżą
Alp
y, ok
reśla
, kt
órą c
zęść
kraju
zajm
ują,
• op
isuje
pięt
ra ro
ślinn
e w
Al-
pach
w p
orów
nani
u z p
iętra
mi
rośli
nnym
i w Ta
trach
(pod
o-bi
eńst
wa i r
óżni
ce),
• po
daje
przy
kłado
we ro
śliny
w
dan
ym p
iętrz
e.
• w
yjaśn
ia, d
lacze
go A
lpy n
azy-
wam
y bar
ierą k
limat
yczn
ą,•
wyja
śnia
przy
czyn
y róż
nic
w kl
imac
ie na
stok
ach
połu
-dn
iow
ych
i pół
nocn
ych
Alp,
• w
yjaśn
ia et
apy p
owst
awan
ia lo
du lo
dowc
oweg
o w
kotła
ch
lodo
wcow
ych
w A
lpac
h,•
wyja
śnia
pows
tawa
nie
jęzor
ów
lodo
wcow
ych.
• oc
enia
szan
se d
alsze
go ro
zwoj
u tu
ryst
yki w
Alp
ach
w ko
ntek
ście
oc
hron
y kra
jobr
azu
natu
raln
ego,
• po
daje
info
rmac
je o
Alpa
ch,
niez
amies
zczo
ne w
pod
ręcz
niku
.
40. P
ozna
jesz
życi
e w
tajd
ze•
wska
zuje
na m
apie
świat
a obs
za-
ry p
oroś
nięt
e ta
jgą,
• po
daje
przy
kłady
rośli
n i z
wier
ząt
char
akte
ryst
yczn
ych
dla t
ajgi.
• op
isuje
przy
stos
owan
ia ro
ślin
i zw
ierzą
t do
życia
w ta
jdze
,•
układ
a pro
sty ł
ańcu
ch p
okar
-m
owy w
ystę
pując
y w ta
jdze
.
• op
isuje
klim
at u
miar
kowa
ny
chło
dny i
związ
ane
z nim
wa
runk
i życ
ia or
gani
zmów
w
tajd
ze.
• po
rów
nuje
stra
tegie
różn
ych
zwier
ząt z
apew
niają
ce im
pr
zetrw
anie
zimy.
• w
ymien
ia, n
a pod
staw
ie
inte
rpre
tacji
klim
atog
ram
u, ce
chy k
limat
u um
iarko
wane
go
chło
dneg
o.
• ch
arak
tery
zuje
obsz
ary l
eśne
kli
mat
u um
iarko
wane
go ch
łod-
nego
na k
uli z
iemsk
iej.
Przyroda | Przyrodo, witaj! | Klasa 6 Szkoła podstawowa
AUTORZY: Ewa Gromek, Ewa Kłos, Wawrzyniec Kofta, Ewa Laskowska, Andrzej Melson
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 20149
Nr i
tem
at le
kcji
Wym
agan
ia p
odst
awow
eUc
zeń:
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe
Ucze
ń:oc
ena
dopu
szcz
ając
aoc
ena
dost
atec
zna
ocen
a do
bra
ocen
a ba
rdzo
dob
raoc
ena
celu
jąca
41. P
ozna
jesz
życi
e w
tund
rze
• w
skaz
uje
na m
apie
świat
a obs
za-
ry p
oroś
nięt
e tu
ndrą
,•
poda
je p
rzyk
łady
orga
nizm
ów
zam
iesz
kując
ych
tund
rę.
• w
ymie
nia,
na p
odst
awie
in
terp
reta
cji w
ykre
su kl
i-m
atyc
zneg
o, ce
chy
klim
atu
stre
fy o
koło
bieg
unow
ej,
• op
isuje
prz
ysto
sow
ania
rośli
n i z
wie
rząt
do
życia
w tu
ndrz
e.
• op
isuje
klim
at st
refy
oko
ło-
bieg
unow
ej i z
wiąz
ane
z nim
w
arun
ki ży
cia w
tund
rze,
• uk
łada p
rost
y łań
cuch
pok
ar-
mow
y w
ystę
pując
y w
tund
rze.
• w
yjaśn
ia, d
lacze
go w
tund
rze
nie
wys
tępu
ją dr
zew
a,•
wyja
śnia
term
in w
ielo
letn
ia zm
arzli
na.
• pr
ezen
tuje
kartę
doś
wiad
czen
ia uk
azuj
ąceg
o zn
acze
nie
wie
-lo
letn
iej z
mar
zliny
w ro
zwoj
u ro
ślinn
ości
oraz
opi
suje
prz
ebie
g do
świad
czen
ia i d
okum
entu
je je
w
łasny
mi f
otog
rafia
mi.
42. C
zy w
oko
licac
h bi
egun
ów is
tnie
je ży
cie?
• w
skaz
uje
na m
apie
świat
a obs
za-
ry za
licza
ne d
o st
refy
oko
łobi
e-gu
now
ej,
• po
daje
prz
ykład
y or
gani
zmów
za
mie
szku
jącyc
h ob
szar
y po
-lar
ne.
• po
daje
, na p
odst
awie
inte
r-pr
etac
ji wyk
resu
klim
atyc
zne-
go, c
echy
klim
atu
obsz
arów
ok
ołob
iegu
now
ych,
• w
skaz
uje
przy
stos
owan
ia or
-ga
nizm
ów d
o ży
cia n
a obs
za-
rach
Ark
tyki
i Ant
arkt
ydy.
• op
isuje
różn
orod
ność
org
ani-
zmów
zam
iesz
kując
ych
obsz
a-ry
Ark
tyki
i Ant
arkt
ydy,
• uk
łada p
rost
y łań
cuch
pok
ar-
mow
y w
ystę
pując
y na
obs
za-
rach
pol
arny
ch.
• w
ymie
nia c
hara
kter
ysty
czne
ro
śliny
i zw
ierz
ęta z
amie
szku
ją-ce
tund
rę A
rkty
ki, w
skaz
ując
te,
któr
e ży
ją ta
m st
ale i t
e, kt
óre
pojaw
iają s
ię ty
lko la
tem
.
• ok
reśla
war
unki
życia
na o
b-sz
arac
h ok
ołob
iegu
now
ych
z pod
kreś
leni
em ró
żnic
mię
dzy
Arkt
yką i
Ant
arkt
ydą.
43. P
owtó
rzen
ie d
ziału
„K
rajo
braz
y Zi
emi”
• w
ymie
nia i
wsk
azuj
e na
map
ie
stre
fy kl
imat
yczn
e i k
rajo
braz
owo
rośli
nne
Ziem
i,•
spoś
ród
stre
f kra
jobr
azow
o ro
-śli
nnyc
h w
ymie
nia t
e, kt
óre
mog
ą by
ć atra
kcją
tury
styc
zną;
poda
je
przy
kłady
,•
wsk
azuj
e ró
żnice
mię
dzy
krajo
-br
azem
gór n
iskich
i kra
jobr
azem
w
ysok
ogór
skim
.
• op
isuje
poł
ożen
ie st
ref k
lima-
tycz
nych
i kra
jobr
azow
ych,
• w
ymie
nia p
rzyk
ładow
e ro
śliny
i z
wie
rzęt
a dan
ej st
refy
krajo
-br
azow
o-ro
ślinn
ej,
• w
ymie
nia p
ojęc
ia po
znan
e po
dcza
s om
awian
ia kr
ajobr
a-zó
w n
a Zie
mi.
• om
awia
i cha
rakt
eryz
uje
stre
fy
klim
atyc
zne
i kra
jobr
azow
e (ro
ślinn
e) n
a Zie
mi.
• w
skaz
uje
różn
ice kl
imat
yczn
e i r
oślin
ne m
iędz
y st
refa
mi,
• po
daje
prz
ykład
y i u
zasa
dnia
w
ystę
powa
nie
krajo
braz
ów
astre
fow
ych,
• w
yjaśn
ia zn
acze
nie
now
opo-
znan
ych
poję
ć i p
osłu
guje
się
nim
i.
• pr
zypo
rząd
kow
uje
klim
atog
ra-
my
dane
j stre
fie kr
ajobr
azow
ej
świat
a, an
alizu
je je
i uza
sadn
ia,•
posłu
guje
się
info
rmac
jami
o st
refa
ch kr
ajobr
azow
o-ro
ślin-
nych
, któ
re n
ie są
zam
iesz
czon
e w
pod
ręcz
niku
.
DZI
AŁ
6 –
BLIŻ
EJ F
IZY
KI
44. W
ielk
ości
ch
arak
tery
zują
ce
subs
tanc
je
• w
ymie
nia j
edno
stki
mas
y,•
wym
ieni
a jed
nost
ki ob
jęto
ści,
• w
yzna
cza m
asę
i obj
ętoś
ć wyb
ra-
nych
ciał.
• pr
zelic
za je
dnos
tki m
asy
i obj
ętoś
ci,•
defin
iuje
gęst
ość,
• na
pod
staw
ie je
dnos
tki m
asy
i obj
ętoś
ci po
daje
jedn
ostk
ę gę
stoś
ci.
• ob
licza
gęst
ość s
ubst
ancji
, zn
ając j
ej m
asę
i obj
ętoś
ć,•
inte
rpre
tuje
poj
ęcie
mas
y i g
ęsto
ści.
• in
terp
retu
je gę
stoś
ć jak
o w
iel-
kość
fizy
czną
.•
prze
kszt
ałca w
zór n
a gęs
tość
i w
yzna
cza z
nie
go m
asę
lub
obję
tość
.
45. J
akie
są ro
dzaj
e ru
chu?
• op
isuje
dow
olny
ruch
ciała
,•
poda
je p
rzyk
łady
ruch
ów p
rost
o-lin
iow
ych
i krz
ywol
inio
wyc
h.
• w
yjaśn
ia po
jęcie
ukła
du
odni
esie
nia,
• w
yjaśn
ia te
rmin
y to
r i d
roga
,•
wym
ieni
a jed
nost
ki cz
asu
i pot
rafi
je p
rzel
iczać
,•
wym
ieni
a jed
nost
ki dr
ogi
i pot
rafi
je p
rzel
iczać
.
• po
daje
prz
ykład
świad
cząc
y o
wzg
lędn
ości
ruch
u,•
stos
uje
defin
icję
pręd
kośc
i do
wyz
nacz
enia
jej w
arto
ści.
• pr
ezen
tuje
sym
bole
liter
owe
pręd
kośc
i, dro
gi i c
zasu
ora
z fo
rmuł
ę m
atem
atyc
zną d
efin
iu-
jącą p
rędk
ość.
• pr
zeks
ztałc
a wzó
r na p
rędk
ość,
wyz
nacz
ając z
nie
go d
rogę
lub
czas
.
Przyroda | Przyrodo, witaj! | Klasa 6 Szkoła podstawowa
AUTORZY: Ewa Gromek, Ewa Kłos, Wawrzyniec Kofta, Ewa Laskowska, Andrzej Melson
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 201410
Nr i
tem
at le
kcji
Wym
agan
ia p
odst
awow
eUc
zeń:
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe
Ucze
ń:oc
ena
dopu
szcz
ając
aoc
ena
dost
atec
zna
ocen
a do
bra
ocen
a ba
rdzo
dob
raoc
ena
celu
jąca
46. J
ak w
yzna
czyć
pr
ędko
ść ci
ała?
• po
rów
nuje
prę
dkoś
ci po
rusz
ają-
cych
się
ciał.
• op
isuje
spos
ób w
yzna
czen
ia pr
ędko
ści d
owol
nego
ciała
.•
prze
licza
jedn
ostk
i dro
gi, cz
asu
i prę
dkoś
ci.•
oblic
za p
rędk
ość p
orus
zając
ych
się ci
ał, zn
ając d
rogę
i cza
s jej
pr
zeby
cia.
• ob
licza
par
amet
ry ru
chu
na
pods
taw
ie de
finicj
i prę
dkoś
ci.
47. T
arci
e i i
nne
opor
y ru
chu
• op
isuje
zjaw
isko
tarc
ia w
ciała
ch
stały
ch i c
iecz
ach,
• op
isuje
opo
ry ru
chu
wys
tępu
jące
w p
rzyr
odzie
.
• op
isuje
poz
ytyw
ne i n
ega-
tyw
ne sk
utki
opor
ów ru
chu
w p
rzyr
odzie
.
• w
yjaśn
ia, o
d cz
ego
zale
ży si
ła ta
rcia
dwóc
h trą
cych
się
po-
wie
rzch
ni.
• po
daje
, w ja
ki sp
osób
moż
na
zmni
ejsz
yć lu
b zw
ięks
zyć s
iłę
tarc
ia.
• op
isuje
skut
ki w
ystę
powa
nia
siły
tarc
ia lu
b op
oru
ruch
u w
prz
ykład
zie p
odan
ym p
rzez
na
uczy
ciela.
48. C
o na
zyw
amy
prąd
em
elek
tryc
znym
? •
wym
ieni
a źró
dła e
nerg
ii ele
k-tr
yczn
ej,
• w
ymie
nia p
rzyk
ładow
e od
bior
ni-
ki en
ergii
ele
ktry
czne
j.
• op
isuje
prz
epły
w p
rądu
el
ektr
yczn
ego,
• po
daje
prz
ykład
y pr
zew
odni
-kó
w i i
zolat
orów
.
• op
isuje
wyg
ląd i f
unkc
ję p
rze-
wod
u el
ektr
yczn
ego,
• po
daje
prz
ykład
y ni
ebez
piec
z-ne
go u
żytk
owan
ia ur
ządz
eń
elek
tryc
znyc
h.
• w
yjaśn
ia po
jęcie
prz
ewod
nika
i iz
olat
ora,
• w
ymie
nia n
apię
cie, ja
ko ce
chę
char
akte
ryzu
jącą ź
ródł
a ene
rgii
elek
trycz
nej.
• w
ymie
nia w
ielko
ści f
izycz
ne
char
akte
ryzu
jące
prąd
ele
ktry
cz-
ny o
raz i
ch je
dnos
tki.
49. K
iedy
pły
nie
prąd
el
ektr
yczn
y?•
wym
ieni
a ele
men
ty p
rost
ego
obw
odu
elek
trycz
nego
.•
opisu
je za
pom
ocą s
ymbo
li el
emen
ty p
rost
ego
obw
odu
elek
tryc
zneg
o,•
wym
ieni
a war
unki
prze
pływ
u pr
ąd e
lekt
rycz
nego
w o
b-w
odzie
.
• ry
suje
sche
mat
obw
odu
elek
-tr
yczn
ego
na p
odst
awie
jego
rz
eczy
wist
ego
wyg
lądu,
• łąc
zy e
lem
enty
obw
odu
elek
tryc
zneg
o na
pod
staw
ie
nary
sow
aneg
o sc
hem
atu.
• w
yjaśn
ia zn
acze
nie
zabe
zpie
-cz
ania
obw
odu
elek
trycz
nego
w
nas
zych
dom
ach,
• w
ymie
nia s
ytua
cje, w
jakic
h m
oże
dojść
do
pora
żeni
a prą
-de
m e
lekt
rycz
nym
.
• ry
suje
sche
mat
obw
odu
elek
-try
czne
go za
wie
rając
ego
dwa
lub
wię
cej o
dbio
rnikó
w.
50. U
rząd
zeni
a, k
tóre
uł
atw
iają
pra
ce w
dom
u•
wym
ieni
a urz
ądze
nia e
lekt
rycz
ne
używ
ane
w d
omac
h,•
poda
je p
odst
awow
e za
sady
be
zpie
czeń
stw
a obo
wiąz
ując
e po
dcza
s kor
zyst
ania
z urz
ądze
ń el
ektry
czny
ch.
• ok
reśla
mie
jsce
podł
ącze
nia
i spo
sób
użyt
kow
ania
przy
-kł
adow
ego
urzą
dzen
ia el
ek-
tryc
zneg
o.
• op
isuje
zasa
dę b
ezpi
eczn
ego
użyt
kow
ania
przy
kład
oweg
o ur
ządz
enia
elek
tryc
zneg
o.
• pr
ezen
tuje
na w
ybra
nym
prz
y-kł
adzie
zasa
dę d
ziałan
ia pr
oste
-go
urz
ądze
nia e
lekt
rycz
nego
.
• op
isuje
bud
owę
i zas
ady
dział
a-ni
a urz
ądze
nia e
lekt
rycz
nego
na
pods
taw
ie in
stru
kcji o
bsłu
gi.
51. D
lacz
ego
oszc
zędz
amy
ener
gię
elek
tryc
zną?
• ro
zróż
nia o
dnaw
ialne
i nie
odna
-w
ialne
źród
ła en
ergii
,•
wym
ieni
a spo
soby
osz
częd
zani
a en
ergii
ele
ktry
czne
j.
• kr
ótko
char
akte
ryzu
je w
ybra
-ne
źród
ła en
ergii
,•
poda
je p
rzyk
łady
szko
dli-
weg
o dz
iałan
ia kw
aśny
ch
opad
ów n
a roś
liny.
• uz
asad
nia p
ojęc
ia: o
dnaw
ialne
i n
ieod
naw
ialne
źród
ła en
ergii
,•
wyj
aśni
a szk
odliw
y w
pływ
na
środo
wisk
o pr
oduk
tów
spala
-ni
a pali
w ko
paln
ych.
• uz
asad
nia k
orzy
ści p
łyną
ce
z osz
częd
zani
a ene
rgii.
• in
terp
retu
je w
ynik
dośw
iad-
czen
ia Sp
raw
dź, ja
ki w
pływ
na
rośli
ny m
a „k
waś
ny d
eszc
z”.
52. J
akie
wła
ściw
ości
maj
ą m
agne
sy?
• w
ymie
nia n
azw
y m
agne
sów
tr
wały
ch,
• po
daje
, kie
dy d
ocho
dzi d
o od
-py
chan
ia, a
kiedy
do
przy
ciąga
nia
bieg
unów
mag
nety
czny
ch d
wóc
h ró
żnyc
h m
agne
sów.
• op
isuje
poj
ęcie
bie
gunó
w
mag
nety
czny
ch.
• ro
zróż
nia b
iegu
ny m
agne
tycz
-na
ora
z okr
eśla
je za
pom
ocą
sym
bolu
i kol
oru.
• op
isuje
pol
e m
agne
tycz
ne
wok
ół m
agne
su sz
tabk
oweg
o i p
odko
wias
tego
.
• po
daje
zast
osow
ania
mag
nesó
w.
Przyroda | Przyrodo, witaj! | Klasa 6 Szkoła podstawowa
AUTORZY: Ewa Gromek, Ewa Kłos, Wawrzyniec Kofta, Ewa Laskowska, Andrzej Melson
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 201411
Nr i
tem
at le
kcji
Wym
agan
ia p
odst
awow
eUc
zeń:
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe
Ucze
ń:oc
ena
dopu
szcz
ając
aoc
ena
dost
atec
zna
ocen
a do
bra
ocen
a ba
rdzo
dob
raoc
ena
celu
jąca
53. P
ole
mag
nety
czne
Zi
emi
• op
isuje
spos
ób w
yzna
czan
ia bi
egun
ów m
agne
tycz
nych
Zi
emi.
• op
isuje
pol
e m
agne
tycz
ne
Ziem
i, •
wyja
śnia
znac
zeni
e w
ystę
-po
wan
ia po
la m
agne
tycz
-ne
go Z
iem
i dla
niek
tóry
ch
zwie
rząt
.
• bu
duje
włas
ny ko
mpa
s,•
budu
je w
łasny
ele
ktro
ma-
gnes
.
• w
yjaśn
ia, co
pok
azuj
e igł
a m
agne
tycz
na.
• op
isuje
wyk
orzy
stan
ie e
lekt
ro-
mag
nesu
.
54. P
owtó
rzen
ie d
ziału
„B
liżej
fizy
ki”
• w
ymien
ia jed
nost
ki m
asy,
objęt
o-śc
i i gę
stoś
ci,•
wym
ienia
jedno
stki
drog
i, cza
su
i prę
dkoś
ci,•
poda
je pr
zykła
dy p
rzew
odni
ków
i iz
olat
orów
,•
rysu
je sy
mbo
le gr
aficz
ne e
lem
en-
tów
obw
odu
elek
trycz
nego
.
• op
isuje
ruch
, bio
rąc p
od
uwag
ę, jeg
o w
zglę
dnoś
ć i k
szta
łt to
ru,
• w
ymien
ia sk
utki
dział
ania
sił
tarc
ia i o
poró
w ru
chu,
• w
ymien
ia cię
żar i
rodz
aje
trący
ch si
ę po
wier
zchn
i jako
w
łasno
ści s
iły ta
rcia,
• ok
reśla
właś
ciwoś
ci m
agne
-só
w tr
wałyc
h.
• pr
zelic
za je
dnos
tki m
asy
i obj
ętoś
ci,•
prze
licza
jedn
ostk
i dro
gi, cz
asu
i prę
dkoś
ci,•
opisu
je pr
zepł
yw p
rądu
ele
k-try
czne
go w
prz
ewod
niku
,•
opisu
je po
le m
agne
tycz
ne
Ziem
i.
• ob
licza
gęst
ość s
ubst
ancji
. zn
ając j
ej m
asę
i obj
ętoś
ć,•
oblic
za p
rędk
ość p
orus
zając
ych
się ci
ał, zn
ając d
rogę
i cza
s jej
pr
zeby
cia.
• ob
licza
mas
ę lu
b ob
jętoś
ć ciał
, ko
rzys
tając
z de
finicj
i gęs
tośc
i,•
oblic
za p
aram
etry
ruch
u na
po
dsta
wie
defin
icji p
rędk
ości.
DZI
AŁ
7 –
POW
TÓRZ
ENIE
PRZ
ED G
IMN
AZJ
UM
55. P
owtó
rzen
ie
wia
dom
ości
– o
bser
wac
je
i doś
wia
dcze
nia
przy
rodn
icze
• w
ymien
ia ce
chy b
adac
za p
rzy-
rody
,•
opisu
je sp
osob
y poz
nawa
nia
przy
rody
,•
opisu
je ro
lę zm
ysłó
w w
od-
bier
aniu
wra
żeń
ze śr
odow
iska
zew
nętrz
nego
,•
poda
je pr
zykła
dy p
rzyr
ządó
w
opty
czny
ch sł
użąc
ych
do o
bser
-wa
cji w
ymien
iony
ch o
biek
tów
pr
zyro
dnicz
ych,
• pl
anuj
e pr
oste
doś
wiad
czen
ie
przy
rodn
icze
pozw
alając
e po
znać
ro
zwój
dow
olne
j roś
liny,
• po
daje
przy
kłady
obi
ektó
w
przy
rodn
iczyc
h, kt
óre
moż
na
obse
rwow
ać.
• w
ymien
ia źr
ódła
wied
zy
o te
mat
yce
przy
rodn
iczej
i w
skaz
uje
ich zn
acze
nie
w fo
rmuł
owan
iu w
nios
ków
z o
bser
wacji
i doś
wiad
czeń
,•
odró
żnia
prób
ę ko
ntro
lną o
d pr
óby b
adaw
czej
w d
ośw
iad-
czen
iu,
• po
daje
przy
kłady
dok
umen
-to
wani
a obs
erwa
cji i d
o-św
iadcz
eń p
rzyr
odni
czyc
h.
• w
yjaśn
ia zn
acze
nie
obse
rwac
ji i d
ośw
iadcz
eń w
poz
nawa
niu
przy
rody
,•
wska
zuje
różn
ice m
iędzy
pr
óbą b
adaw
czą i
pró
bą ko
n-tro
lną,
• w
yjaśn
ia, cz
ym si
ę ró
żni o
b-se
rwac
ja od
doś
wiad
czen
ia pr
zyro
dnicz
ego.
• ok
reśla
war
unki,
w kt
óryc
h po
zost
aje p
róba
bad
awcz
a i p
róba
kont
roln
a doś
wiad
cze-
nia p
rzyr
odni
czeg
o,
• pl
anuj
e ka
rtę o
bser
wacji
prz
y-ro
dnicz
ej,•
opisu
je zn
acze
nie
karty
pra
cy
dośw
iadcz
enia.
• op
isuje
pozn
ane
zjaw
iska,
posłu
gując
się
sche
mat
em lu
b m
odel
em,
• w
yjaśn
ia, ki
edy m
ożna
wyc
iągać
w
nios
ki z o
bser
wacji
i doś
wiad
-cz
eń.
Przyroda | Przyrodo, witaj! | Klasa 6 Szkoła podstawowa
AUTORZY: Ewa Gromek, Ewa Kłos, Wawrzyniec Kofta, Ewa Laskowska, Andrzej Melson
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 201412
Nr i
tem
at le
kcji
Wym
agan
ia p
odst
awow
eUc
zeń:
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe
Ucze
ń:oc
ena
dopu
szcz
ając
aoc
ena
dost
atec
zna
ocen
a do
bra
ocen
a ba
rdzo
dob
raoc
ena
celu
jąca
56. P
owtó
rzen
ie
wia
dom
ości
– su
bsta
ncje
i i
ch p
rzem
iany
• po
daje
przy
kłady
trze
ch st
anów
sk
upien
ia su
bsta
ncji i
ich
mie-
szan
in,
• po
daje
przy
kłady
poz
nany
ch
zjaw
isk,
• po
daje
przy
kłady
zast
osow
ania
mat
eriał
ów za
leżn
ie od
ich
właś
ciwoś
ci.
• op
isuje
pozn
ane
zjaw
iska,
• w
yjaśn
ia po
znan
e po
jęcia.
• po
sługu
je się
dro
bino
wym
m
odel
em b
udow
y mat
erii,
• ok
reśla
war
unki,
w kt
óryc
h za
chod
zą p
ozna
ne zj
awisk
a.
• de
finiu
je po
znan
e po
jęcia,
•
opisu
je po
znan
e zja
wisk
a, po
sługu
jąc si
ę sc
hem
atem
lub
mod
elem
.
• w
yciąg
a wni
oski
z doś
wiad
czeń
, •
rozw
iązuj
e po
praw
nie
test
pod
-st
awow
y (A
lub
B) i d
odat
kowo
te
st tr
udny
(C).
57. P
owtó
rzen
ie
wia
dom
ości
– p
ogod
a i j
ej
skła
dnik
i
• w
ymien
ia po
dsta
wowe
skład
niki
pogo
dy,
• ro
zróż
nia o
pady
i osa
dy at
mos
-fe
rycz
ne.
• pr
zeds
taw
ia na
map
ie po
-go
dy sk
ładni
ki za
pom
ocą
znak
ów sy
nopt
yczn
ych,
• op
isuje,
jakie
są p
rzyc
zyny
po
wsta
wani
a tęc
zy,
• op
isuje
przy
czyn
y wys
tępo
-wa
nia b
urz.
• w
ymien
ia pr
zyrz
ądy,
za
pom
ocą k
tóry
ch m
ierzy
my
posz
czeg
ólne
skład
niki
po-
gody
,•
opisu
je po
godę
na p
odst
awie
m
apy s
ynop
tycz
nej lu
b ko
-m
unika
tu sł
owne
go.
• po
rów
nuje
pręd
kość
dźw
ięku
i prę
dkoś
ć św
iatła.
• sz
acuj
e od
legło
ść o
d ce
ntru
m
burz
y na p
odst
awie
pręd
kośc
i dź
więk
u, św
iatła
i cza
su m
iędzy
bł
yskie
m p
ioru
na a
grzm
otem
.
58. P
owtó
rzen
ie
wia
dom
ości
– św
iat r
oślin
• ro
zróż
nia r
oślin
y ziel
ne, d
rzew
a i k
rzew
y,•
rozp
ozna
je or
gany
rośli
nne,
• op
isuje
zmian
y w św
iecie
rośli
n za
chod
zące
w ci
ągu
roku
.
• po
daje
przy
kłady
rośli
n ro
snąc
ych
w ró
żnyc
h śro
do-
wisk
ach,
• ro
zpoz
naje
posp
olite
gatu
nki
nago
nasie
nnyc
h i o
kryt
ona-
sienn
ych,
• po
daje
miej
sce
zach
odze
nia
i cel
pro
cesu
foto
synt
ezy.
• po
daje
funk
cje o
rgan
ów
rośli
nnyc
h.•
rozr
óżni
a mch
y, pa
proc
ie,
skrz
ypy i
wid
łaki,
• w
ymien
ia wa
runk
i niez
będn
e do
prz
ebieg
u fo
tosy
ntez
y.
• op
isuje
spos
oby r
ozm
naża
nia
się ro
ślin.
59. P
owtó
rzen
ie
wia
dom
ości
– św
iat
zwie
rząt
• po
daje
przy
kłady
zwier
ząt ż
yją-
cych
w ró
żnyc
h śro
dow
iskac
h,•
rozr
óżni
a bez
kręg
owce
i krę
-go
wce.
• w
ymien
ia ws
póln
e ce
chy
zwier
ząt,
• op
isuje
pods
tawo
we za
sady
op
ieki n
ad zw
ierzę
tam
i do
mow
ymi.
• po
rów
nuje
ryby
, płaz
y, ga
dy,
ptak
i i ss
aki,
• kla
syfik
uje
posp
olite
zwie-
rzęt
a róż
nych
środ
owisk
do
głów
nych
grup
syst
emat
ycz-
nych
.
• po
rów
nuje
pier
ścien
ice,
skor
upiak
i, paję
czak
i, owa
dy
i mięc
zaki,
• ws
kazu
je pr
zyst
osow
ania
ryb
do ży
cia w
wod
zie i p
takó
w
do lo
tu.
• po
daje
przy
kłady
zwier
ząt e
g-zo
tycz
nych
żyjąc
ych
w ró
żnyc
h śro
dow
iskac
h i ic
h pr
zyna
leż-
ność
syst
emat
yczn
ą.
Przyroda | Przyrodo, witaj! | Klasa 6 Szkoła podstawowa
AUTORZY: Ewa Gromek, Ewa Kłos, Wawrzyniec Kofta, Ewa Laskowska, Andrzej Melson
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 201413
Nr i
tem
at le
kcji
Wym
agan
ia p
odst
awow
eUc
zeń:
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe
Ucze
ń:oc
ena
dopu
szcz
ając
aoc
ena
dost
atec
zna
ocen
a do
bra
ocen
a ba
rdzo
dob
raoc
ena
celu
jąca
60. P
owtó
rzen
ie
wia
dom
ości
– o
rgan
izm
czło
wie
ka
• w
ymien
ia ko
mór
kę ja
ko n
aj-m
niejs
zy e
lem
ent b
uduj
ący
wszy
stkie
org
anizm
y,•
poda
je pr
zykła
dy u
kładó
w n
a-rz
ądów
bud
ując
ych
orga
nizm
cz
łow
ieka,
• w
ymien
ia et
apy r
ozwo
ju cz
ło-
wiek
a,•
opisu
je zm
iany z
acho
dząc
e w
or-
gani
zmac
h dz
iewcz
ąt i c
hłop
ców
po
dcza
s doj
rzew
ania
płcio
wego
.
• w
ymien
ia na
rząd
y bud
ując
e or
gani
zm cz
łow
ieka i
okr
eśla
ich p
rzyn
ależn
ość d
o od
po-
wied
nieg
o uk
ładu,
• po
daje
funk
cje w
ybra
nych
uk
ładów
nar
ządó
w cz
łow
ieka.
• po
daje
przy
kłady
kom
órek
bu
dując
ych
ciało
czło
wiek
a,•
poda
je pr
zykła
dy tk
anek
bu
dując
ych
ciało
czło
wiek
a.
• op
isuje
tkan
kę ja
ko ze
spół
ko
mór
ek,
• op
isuje
układ
y nar
ządó
w b
udu-
jącyc
h or
gani
zm cz
łow
ieka,
• ch
arak
tery
zuje
etap
y roz
woju
cz
łow
ieka.
• op
isuje
hier
arch
iczną
bud
owę
ciała
czło
wiek
a, po
daje
odpo
-w
iedni
e pr
zykła
dy.
61. P
owtó
rzen
ie
wia
dom
ości
– ja
k by
ć zd
row
ym?
• op
isuje
zach
owan
ia za
pobi
ega-
jące
chor
obom
prz
enos
zony
m
prze
z zw
ierzę
ta, b
akte
rie, w
irusy
,•
wyja
śnia,
na c
o na
leży
zwra
cać
uwag
ę po
dcza
s zak
upu
i prz
e-ch
owyw
ania
prod
uktó
w sp
ożyw
-cz
ych.
• po
daje
przy
kłady
pro
dukt
ów
spoż
ywcz
ych
korz
ystn
ie i n
ieko-
rzys
tnie
wpł
ywają
cych
na o
rga-
nizm
czło
wiek
a,•
wyja
śnia,
na c
zym
pol
ega h
igien
a sk
óry,
wło
sów,
zębó
w, p
azno
kci
i odz
ieży,
• ws
kazu
je w
łaściw
e sp
osob
y spę
-dz
ania
woln
ego
czas
u z u
wzg
lęd-
nien
iem za
sad
bezp
iecze
ństw
a w
czas
ie gie
r i za
baw,
• po
daje
num
ery a
larm
owe.
• po
daje
przy
kłady
zach
owań
i s
ytua
cji, k
tóre
mog
ą zag
ra-
żać z
drow
iu i ż
yciu
czło
wiek
a,•
wym
ienia
pods
tawo
we za
sa-
dy b
ezpi
eczn
ego
zach
owan
ia się
w d
omu.
• po
daje
prop
ozyc
je as
erty
w-
nego
zach
owan
ia się
wob
ec
pres
ji oto
czen
ia.
• uz
asad
nia k
oniec
znoś
ć zac
ho-
wani
a pos
taw
y ase
rtyw
nej
wobe
c pre
sji o
tocz
enia,
• w
ymien
ia po
dsta
wowe
zasa
dy
post
ępow
ania
z pro
dukt
ami
spoż
ywcz
ymi.
• op
isuje
zasa
dy w
łaściw
ego
odży
wian
ia się
.
• po
daje
przy
kłady
neg
atyw
nego
w
pływ
u w
ybra
nych
gatu
nków
zw
ierzą
t, ro
ślin,
grzy
bów,
ba
kter
ii i w
irusó
w n
a zdr
owie
cz
łow
ieka.
• uz
asad
nia s
twier
dzen
ie, że
ak
tyw
ny w
ypoc
zyne
k spr
zyja
utrz
yman
iu zd
row
ia,•
wym
ienia
zasa
dy zd
rowe
go st
y-lu
życia
i uza
sadn
ia ko
niec
znoś
ć ich
stos
owan
ia.
• w
ykaz
uje,
dobi
erają
c arg
umen
ty
doty
cząc
e fiz
jolo
gii o
rgan
izmu
czło
wiek
a, sz
kodl
iwy w
pływ
alk
ohol
u, ni
koty
ny i s
ubst
ancji
ps
ycho
akty
wny
ch.
62. P
owtó
rzen
ie
wia
dom
ości
– P
olsk
a,
nasz
a oj
czyz
na
• po
daje
pełn
ą naz
wę p
ańst
wa
polsk
iego,
• po
daje
nazw
ę m
iasta
będ
ąceg
o st
olicą
Polsk
i,•
wym
ienia
i wsk
azuj
e na
map
ie
więk
sze
mias
ta Po
lski,
• w
ymien
ia pa
ństw
a gra
nicz
ące
z Pol
ską,
poda
je od
któr
ej
stro
ny św
iata d
ane
pańs
two
jest n
aszy
m są
siade
m.
• w
ymien
ia in
styt
ucje
pańs
two-
we zn
ajduj
ące
się w
stol
icy,
• om
awia
podz
iał ad
min
istra
cyj-
ny Po
lski,
• ok
reśla
poł
ożen
ie pa
sów
rzeź
-by
tere
nu w
zglę
dem
sieb
ie.
• ch
arak
tery
zuje
posz
czeg
ólne
pa
sy rz
eźby
tere
nu w
Polsc
e,•
wyja
śnia,
na j
akiej
pod
staw
ie
zost
ały w
Polsc
e w
ydzie
lone
pa
sy rz
eźby
tere
nu,
• oc
enia
skut
eczn
ość r
óżny
ch
form
och
rony
prz
yrod
y,•
poda
je in
form
acje
doty
cząc
e kr
ain ge
ogra
ficzn
ych
Polsk
i, ni
eujęt
e w
pod
ręcz
niku
(ciek
a-wo
stki)
.
Przyroda | Przyrodo, witaj! | Klasa 6 Szkoła podstawowa
AUTORZY: Ewa Gromek, Ewa Kłos, Wawrzyniec Kofta, Ewa Laskowska, Andrzej Melson
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 201414
Nr i
tem
at le
kcji
Wym
agan
ia p
odst
awow
eUc
zeń:
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe
Ucze
ń:oc
ena
dopu
szcz
ając
aoc
ena
dost
atec
zna
ocen
a do
bra
ocen
a ba
rdzo
dob
raoc
ena
celu
jąca
62. P
owtó
rzen
ie
wia
dom
ości
– P
olsk
a,
nasz
a oj
czyz
na (c
d.)
• na
pod
staw
ie m
apy o
pisu
je
uksz
tałto
wani
e po
wier
zchn
i Po
lski.
• w
ymien
ia na
zwy i
krót
ko
omaw
ia (w
jedn
ym zd
aniu
), pa
sy rz
eźby
tere
nu w
Polsc
e,•
opisu
je, w
jaki
spos
ób m
ożna
ch
roni
ć prz
yrod
ę.
• na
pod
staw
ie op
isu ce
ch kr
a-jo
braz
u, ro
zpoz
naje
i pod
aje
nazw
ę pa
sa rz
eźby
tere
nu,
• op
isuje
form
y och
rony
prz
yro-
dy w
Polsc
e.
63. P
owtó
rzen
ie
wia
dom
ości
– p
lane
ta
Ziem
ia
• w
ymien
ia na
zwy r
uchó
w Z
iemi,
• w
ymien
ia na
jważ
niejs
ze n
astę
p-st
wo ru
chu
obro
towe
go i o
bie-
gowe
go Z
iemi,
• w
ymien
ia i w
skaz
uje
na m
apie
ko
ntyn
enty
i oce
any k
uli z
iem-
skiej
.
• ch
arak
tery
zuje
ruch
y Ziem
i, ok
reśla
wok
ół cz
ego
się
odby
wa, c
zas t
rwan
ia itp
.•
char
akte
ryzu
je lin
ię br
zego
wą
rozw
inięt
ą i n
ieroz
win
iętą.
• w
ymien
ia ws
zyst
kie n
astę
p-st
wa ru
chów
Ziem
i.•
wyja
śnia
pojęc
ie ws
zech
oce-
anu,
• ch
arak
tery
zuje
dno
ocea
nicz
ne.
• po
daje
co n
ajmni
ej 5 c
ech
char
akte
ryzu
jącyc
h Zi
emię
jako
plan
etę,
• ch
arak
tery
zuje
kont
ynen
ty,
okre
ślając
ich
poło
żeni
e, lin
ię
brze
gową
i inn
e ce
chy,
• w
yjaśn
ia, d
lacze
go n
a Ziem
i wy-
stęp
ują s
trefy
ośw
ietle
nia Z
iemi
i dlac
zego
na i
ch o
bsza
rze
wys
tępu
ją st
refy
klim
atyc
zne,
• ch
arak
tery
zuje
stre
fy kl
ima-
tycz
ne Z
iemi.
• w
yjaśn
ia w
ystę
powa
nie
na Z
iemi
krajo
braz
ów as
trefo
wyc
h,•
anali
zuje
map
y tem
atyc
zne
i wyc
iąga w
nios
ki.
DZI
AŁ
8 –
OSI
ĄG
NIĘ
CIA
CZŁ
OW
IEKA
64. O
dkry
cia
i wyn
alaz
ki
zmie
niaj
ą ży
cie
ludz
i•
wym
ienia
nazw
y pro
styc
h na
-rz
ędzi
stos
owan
ych
prze
z lud
zi pi
erwo
tnyc
h,
• w
ymien
ia na
zwy s
urow
ców
sto-
sowa
nych
w d
awny
ch cz
asac
h do
w
yrob
u na
rzęd
zi.
• pr
zeds
taw
ia pr
zeło
mow
e w
y-da
rzen
ia w
dzie
jach
ludz
kośc
i,•
opisu
je sp
osob
y wyt
warz
ania
pier
wszy
ch n
aczy
ń uż
ywan
ych
prze
z czło
wiek
a.
• w
yjaśn
ia zn
acze
nie
met
od
posłu
giwan
ia się
ogn
iem,
• op
isuje
wpł
yw h
utni
ctwa
szkła
na
rozw
ój n
auk p
rzyr
odni
czyc
h.
• pr
zeds
taw
ia za
lety
i wad
y ma-
teria
łów
pisa
rskich
stos
owan
ych
w h
istor
ii lud
zkoś
ci.
• uz
asad
nia z
nacz
enie
prze
ło-
mow
ych
odkr
yć d
la ro
zwoj
u lu
dzko
ści.
65. W
jaki
spos
ób lu
dzie
po
znaj
ą W
szec
hśw
iat?
• w
ymien
ia pr
zyrz
ądy i
spos
oby
służą
ce p
ozna
wani
u ko
smos
u.•
wym
ienia
ważn
e w
ydar
zeni
a zw
iązan
e z p
odbo
jem ko
-sm
osu.
• ws
kazu
je w
kole
jnoś
ci ch
rono
-lo
giczn
ej w
ydar
zeni
a zw
iązan
e z p
odbo
jem ko
smos
u.
• w
ymien
ia po
wody
, dla
któr
ych
ludz
ie ch
cą p
ozna
wać k
osm
os.
• w
ymien
ia w
ydar
zeni
a z w
spół
-cz
esne
j hist
orii p
odbo
ju ko
-sm
osu.
66. C
o to
jest
te
leko
mun
ikac
ja?
• w
yjaśn
ia zn
acze
nie
term
inu
tele
-ko
mun
ikacja
, •
wym
ienia
rodz
aje si
eci t
worz
ące
wspó
lną s
ieć te
leko
mun
ikacy
jną,
• ws
kazu
je po
dsta
wowe
ele
men
ty
kom
pute
ra.
• w
ymien
ia po
dsta
wowe
el
emen
ty si
eci t
elek
omun
i-ka
cyjn
ej,
• w
ymien
ia za
stos
owan
ia ko
m-
pute
ra.
• po
daje
prze
znac
zeni
e po
d-st
awow
ych
elem
entó
w si
eci
tele
kom
unika
cyjn
ej,
• pr
zeds
taw
ia za
sadę
dzia
łania
tele
fonu
.
• po
rów
nuje
zasa
dy d
ziałan
ia te
lefo
nii s
tacjo
narn
ej i k
omór
ko-
wej (m
obiln
ej).
• ch
arak
tery
zuje
spos
oby p
rzes
yła-
nia i
nfor
mac
ji w te
chni
ce an
alo-
gowe
j i cy
frowe
j.
Przyroda | Przyrodo, witaj! | Klasa 6 Szkoła podstawowa
AUTORZY: Ewa Gromek, Ewa Kłos, Wawrzyniec Kofta, Ewa Laskowska, Andrzej Melson
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 201415
Nr i
tem
at le
kcji
Wym
agan
ia p
odst
awow
eUc
zeń:
Wym
agan
ia p
onad
pods
taw
owe
Ucze
ń:oc
ena
dopu
szcz
ając
aoc
ena
dost
atec
zna
ocen
a do
bra
ocen
a ba
rdzo
dob
raoc
ena
celu
jąca
67. O
siągn
ięci
a m
edyc
yny
są o
grom
ne•
wym
ienia
zasa
dy p
rofil
akty
ki ch
orób
ukła
du kr
ążen
ia.•
wym
ienia
najw
ażni
ejsze
od-
kryc
ia w
dzie
dzin
ie zw
alcza
nia
chor
ób za
kaźn
ych
i ich
twór
-có
w o
raz o
kreś
la, ki
edy m
iały
miej
sce.
• w
yjaśn
ia za
sadę
dzia
łania
szcz
e-pi
onki
oraz
anty
biot
yków
,•
poda
je pr
zykła
dy n
arzą
dów,
kt
óre
moż
na p
rzes
zcze
piać
.
• w
yjaśn
ia, n
a czy
m p
oleg
a miaż
-dż
yca.
• w
yjaśn
ia ist
otę
chor
ób n
owo-
twor
owyc
h.
68. P
olac
y pr
zycz
ynili
się
do ro
zwoj
u na
uki
• w
ymien
ia na
zwisk
a pięc
iu sł
aw-
nych
Polak
ów,
• w
ymien
ia od
kryc
ia, d
okon
ania,
w
ynala
zki p
oszc
zegó
lnyc
h os
ób.
• pr
ezen
tuje
sylw
etki
wyb
ra-
nych
, sław
nych
Polak
ów.
• ze
staw
ia na
zwisk
a sław
nych
Po
laków
z dz
iedzin
ą wied
zy
i okr
esem
dzia
łalno
ści.
• om
awia
doko
nani
a pol
skich
uc
zony
ch i w
ynala
zców
.•
uzas
adni
a zna
czen
ie do
kona
ń po
lskich
ucz
onyc
h dl
a roz
woju
na
uki.
69. J
akie
są g
loba
lne
prob
lem
y lu
dzko
ści?
• po
daje
przy
kłady
codz
ienny
ch
dział
ań lu
dzi, k
tóre
mog
ą się
przy
-cz
ynić
do o
chro
ny śr
odow
iska.
• w
ymien
ia 3 a
gend
y ONZ
i o
kreś
la ich
głów
ne za
dani
a,•
poda
je pr
zykła
dy p
olsk
ich
orga
niza
cji ch
aryt
atyw
nych
i ic
h dz
iałaln
ości.
• w
ymien
ia i k
rótk
o op
isuje
głó
wne
pro
blem
y lud
zkoś
ci.•
prze
dsta
wia
ideę
rozw
oju
zrów
-no
ważo
nego
.•
wym
ienia
alter
naty
wne
źród
ła en
ergii
i uza
sadn
ia ce
lowo
ść ic
h po
szuk
iwan
ia.
70. F
izyka
, che
mia
, bio
logi
a i g
eogr
afia
nale
żą d
o na
uk
przy
rodn
iczy
ch
• w
ymien
ia na
uki p
rzyr
odni
cze,
• po
daje
po je
dnym
prz
ykład
zie
zaga
dnień
związ
anyc
h z f
izyką
, ch
emią,
bio
logią
i geo
graf
ią.
• kr
ótko
om
awia,
czym
się
zaj-
muj
ą: fiz
yka,
chem
ia, b
iolo
gia
i geo
graf
ia.
• po
daje
przy
kłady
zaga
dnień
fiz
yczn
ych,
chem
iczny
ch, b
iolo
-gic
znyc
h i g
eogr
aficz
nych
, któ
re
były
omaw
iane
na le
kcjac
h pr
zyro
dy.
• po
daje
przy
kłady
met
od b
adaw
-cz
ych
stos
owan
ych
w fi
zyce
, ch
emii,
biol
ogii i
geog
rafii
,•
uzas
adni
a zna
czen
ie na
uk p
rzy-
rodn
iczyc
h dl
a roz
woju
cyw
iliza-
cji lu
dzkie
j.
• w
ykaz
uje
istni
enie
związ
ków
m
iędzy
różn
ymi n
auka
mi p
rzy-
rodn
iczym
i.