przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej – cz. 14

76

Projektowanieprzepustówwedługeurokodów.Cz.II.

76

1. Wstęp

Poomówieniuwstępnychzagadnieńdotyczącychprojekto-waniaprzepustówi przejśćdlazwierzątwedługeurokodóww poprzednimartykulez tegocyklu,kolejnymomawianymtematemsąpodstawyprojektowaniaz uwzględnieniemnormeuropejskich.Dotyczytozarównopodstawowychzasadpro-jektowania,jaki obciążeńoraz oddziaływańnaprzedmiotowekonstrukcje.W tymprzypadkunależyszczególniezwrócićuwagęna

właściwąidentyfikacjęobciążeńi oddziaływań[1].Z uwaginaobszerność tematyki,w niniejszymartykule

zostanąomówionejedynieogólnieważniejszezagadnieniadotyczącepodstawprojektowaniaorazrodzajówoddziaływańi obciążeńnaprzedmiotowekonstrukcjeprzepustówi przejśćdlazwierząt.Dlaprzypomnieniaorazdlanowychczytelnikówponiżej

przytoczonospisartykułównatematprzepustów,któresuk-cesywnieoddwóchlatukazująsięw kolejnychnumerach„NowoczesnegoBudownictwaInżynieryjnego”[10]:1.ARTYKUŁWPROWADZAJĄCY2.ASPEKTYPRAWNEPROJEKTOWANIA,BUDOWYI UTRZY-MANIAPRZEPUSTÓW

3.PRZEPUSTYTRADYCYJNE4.PRZEPUSTYNOWOCZESNE5.PRZEPUSTYJAKOPRZEJŚCIADLAZWIERZĄT6.MATERIAŁYDOBUDOWYPRZEPUSTÓW–CZ.I,CZ.II7.METODYOBLICZEŃKONSTRUKCJIPRZEPUSTÓW–CZ. I. OGÓLNEZASADYOBLICZEŃ

8.METODYOBLICZEŃKONSTRUKCJIPRZEPUSTÓW–CZ.II.TRADYCYJNEMETODYOBLICZEŃ

9.METODYOBLICZEŃKONSTRUKCJIPRZEPUSTÓW–CZ.III.NOWEMETODYOBLICZEŃ

10.METODYOBLICZEŃKONSTRUKCJIPRZEPUSTÓW–CZ.IV.OBLICZENIAPRZEPUSTÓWMETODĄELEMENTÓWSKOŃ-CZONYCH–MES

11.METODYOBLICZEŃKONSTRUKCJIPRZEPUSTÓW–CZ.V.PRZYKŁADYOBLICZEŃKONSTRUKCJIPRZEPUSTÓW

12.METODYOBLICZEŃKONSTRUKCJIPRZEPUSTÓW–Cz.VI.OBLICZENIAHYDRAULICZNEPRZEPUSTÓW

13.PROJEKTOWANIEPRZEPUSTÓWWEDŁUGEUROKODÓW–CZ.I.WPROWADZENIE.

2. podstawy projektowania konstrukcji przepustów i przejść dla zwierząt

Podstawyprojektowaniakonstrukcjibudowlanych,w tymkonstrukcjiinżynierskich,z uwzględnieniemwarunkówichnie-zawodnościomówionow normiePN-EN1990:2004.Podstawy projektowania konstrukcji[2,5,6,7,11].Dokumenttenjestpodstawowymaktemprawnymw pro-

jektowaniu konstrukcji budowlanychwedług eurokodów.W szczególnościokreślaonzasadyi wymaganiadotycząceocenynośności,użytkowalnościi trwałościkonstrukcji.Dodat-kowookreślaprocedurydziałańzwiązanychz zapewnieniemniezawodnościbudowli[3].Obiektybudowlane,w tymobiektyinżynierskie,należyza-

projektowaći wykonaćw takisposób,abyw przewidywanymokresie icheksploatacjibyłybezpiecznei spełniaływarunkiużytkowania.W tymceluwedługopisywanejnormyPN-EN1990konstrukcjapowinnaspełniaćnastępującewarunki[2,14]:� nośności(bezpieczneprzenoszenieobciążeńi oddziaływań);� użytkowalności(zapewnienieodpowiedniejsztywności–braknadmiernychugięć,drgańitp.);� twałościw projektowanymokresieużytkowania(zapewnie-nieniezbędnegoutrzymania).

Jak już wspomniano w poprzednim artykule z tej serii, w ostatnich latach korzystanie z norm europejskich w za-kresie projektowania obiektów inżynierskich w naszym kraju stało się powszechne. W niniejszym artykule omówione zostaną ogólne zasady projektowania przepustów i przejść dla zwierząt oraz rodzaje oddziaływań na przedmiotowe konstrukcje w ujęciu norm europejskich. Odpowiednio dobrany schemat obliczeniowy wartości oddziaływań oraz schematy obciążeń według eurokodów umożliwiają uzyskanie reprezentatywnych wyników obliczeń statyczno-wytrzymałościowych. Ma to bezpośredni związek z bezpieczeństwem i trwałością eksploata-cyjną konstrukcji przepustów i przejść dla zwierząt.

tekst:prof. Uz dr hab. inż.adaM WYSOkOWSkI,kierownikZakładuDrógi Mostów,UniwersytetZielonogórski,

mgr inż.jERzY hOWIS,konstruktor,InfrastrukturaKomunikacyjnaSp.zo.o.,Żmigród

Przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej – cz. 14

Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne Lipiec – Sierpień 2013

77

Podstawyprojektowaniaioddziaływanianakonstrukcje

77

W przypadkukonstrukcjibędącychprzedmiotemartykułuw projektowaniumetodąstanówgranicznychnależyrozpatrzyćwszystkiemożliwesytuacjeobliczeniowei oddziaływaniaorazwykazaćnapodstawieodpowiednichobliczeństatyczno-wy-trzymałościowych,żeżadenzestanówgranicznychnie jestprzekroczony.OpisywananormaPN-EN1990ściśledefiniujezasadydo-

tycząceprzyjmowaniakombinacjioddziaływańw stosunkudoprojektowaniakonstrukcji.W każdymkrytycznymprzy-padkuobciążeniakonstrukcjinależywyznaczyćwartościob-liczeniowe,stosująckombinacjęoddziaływań,któremogąwystąpićjednocześniepodczaseksploatacjiobiektu.Ogólniekombinacjeoddziaływańwedługnormeuropejskich,podob-niejakw normachpolskich,dzielimynapodstawoweorazwyjątkowe[8,12,13].Podstawowakombinacjajestsumąoddziaływaństałychi zmien-

nychi zależyodstanówgranicznych,jakiemamysprawdzić.W przypadkustanugranicznegonośnościSTR,gdzienależy

sprawdzićzniszczenielubnadmierneodkształceniakonstrukcji(decydująceznaczeniemawytrzymałośćmateriałów),kryte-riumnośnościposiadanastępującąpostać:

Ed (Fd )≤Rd gdzie:Ed –wartośćobliczeniowaefektuoddziaływań(wyznaczonych

siłwewnętrznych,np.momentuzginającego)dlaobciążeńobliczeniowychFd,

Rd –wartośćobliczeniowawytrzymałościkonstrukcji(przekroju,elementuitp.).

Efektoddziaływańmożemyprzedstawićponiższymwyraże-niem,z któregowybieramysytuacjęmniejkorzystną:

Ogólnie kombinacje oddziaływań według norm europejskich podobnie jak w normach

polskich dzielimy na podstawowe oraz wyjątkowe [8], [12], [13].

Podstawowa kombinacja jest sumą oddziaływań stałych i zmiennych i zależy

od stanów granicznych, jakie mamy sprawdzić.

W przypadku stanu granicznego nośności STR gdzie należy sprawdzić zniszczenie lub

nadmierne odkształcenia konstrukcji (gdzie decydujące znaczenie ma wytrzymałość

materiałów), kryterium nośności posiada następującą postać:

Ed (Fd ) ≤ Rd ,

gdzie:

Ed – wartość obliczeniowa efektu oddziaływań (wyznaczonych sił wewnętrznych np.

momentu zginającego) dla obciążeń obliczeniowych Fd ,

Rd – wartość obliczeniowa wytrzymałości konstrukcji (przekroju, elementu itp.).

Efekt oddziaływań możemy przedstawić poniższym wyrażeniem, z którego

wybieramy sytuację mniej korzystną :

1,,0,1,1,

1,,

1,,0,1,1,01,

1,,

""""""

""""""

iikiiQkQ

jPjkjG

iikiiQkQ

jPjkjG

QQPG

QQPG

gdzie:

jkjG G ,, - obliczeniowe oddziaływanie stałe,

PP - obliczeniowe oddziaływanie sprężające,

1,1,01, kQ Q - obliczeniowe wiodące oddziaływanie zmienne,

1,,0, kiiiQ Q - obliczeniowe towarzyszące oddziaływanie zmienne,

"" - należy uwzględnić w kombinacji „z”,

- łączny efekt,

- współczynnik redukcyjny oddziaływania stałego.

W przypadku stanu granicznego użytkowalności (gdzie rozpatrujemy nieodwracalne

stany graniczne konstrukcji), kombinację charakterystyczną możemy przedstawić

następującym kombinacją:

1

,,01,1

, """"""i

ikikj

jk QQPG

gdzie:–obliczenioweoddziaływaniestałe,

–obliczenioweoddziaływaniesprężające,

–obliczeniowewiodąceoddziaływaniezmienne,

–obliczeniowe towarzyszące oddziaływaniezmienne,

–należyuwzględnićw kombinacji„z”,

–łącznyefekt,

–współczynnikredukcyjnyoddziaływaniasta-łego.

W przypadkustanugranicznegoużytkowalności(gdzieroz-patrujemynieodwracalnestanygranicznekonstrukcji)kom-binacjęcharakterystycznąmożemyprzedstawićnastępującąkombinacją:

gdzie:

jkG , –charakterystyczneoddziaływaniestałe,P –charakterystyczneoddziaływaniesprężające,

–charakterystycznewiodąceoddziaływaniezmienne,

–charakterystycznetowarzysząceoddziaływa-niezmienne,

""+ –należyuwzględnićw kombinacji„z”,∑–łącznyefekt.

3. oddziaływania na konstrukcje

Wartościoddziaływań,jakienależyzdefiniowaćw oblicze-niachstatyczno-wytrzymałościowychkonstrukcjibudowlanych,określanormaPN-EN1991:Oddziaływania na konstrukcje[2,3,4,8,14].Przedmiotowanormadzielisięnanastępująceczęści,zesta-

wionew tabeli1.

Tab. 1. Zestawienie poszczególnych części normy PN-EN 1991 [14]

Wykaz poszczególnych części normy PN-EN 1991. Oddziaływa-nia na konstrukcje

Numerczęścinormy

Nazwaczęścinormy

PN-EN1991-1-1 Oddziaływania na konstrukcje.Cz.1–1.Oddziaływania ogólne. Ciężar objęto-ściowy, ciężar własny, obciążenia użyt-

kowe w budynkachPN-EN1991-1-2 Oddziaływania na konstrukcje.Cz.1–2.

Oddziaływania ogólne. Oddziaływania na konstrukcje w warunkach pożaru

PN-EN1991-1-3 Oddziaływania na konstrukcje.Cz.1–3.Oddziaływania ogólne. Obciążenia śnie-

giemPN-EN1991-1-4 Oddziaływania na konstrukcje.Cz.1–4.

Oddziaływania ogólne. Oddziaływania wiatru

PN-EN1991-1-5 Oddziaływania na konstrukcje.Cz.1–5.Oddziaływania ogólne. Oddziaływania

termicznePN-EN1991-1-6 Oddziaływania na konstrukcje.Cz.1–6.

Oddziaływania ogólne. Oddziaływania w czasie wykonywania konstrukcji

PN-EN1991-1-7 Oddziaływania na konstrukcje.Cz.1–7.Oddziaływania ogólne. Oddziaływania

wyjątkowePN-EN1991-2 Oddziaływania na konstrukcje.Cz.2.

Obciążenia ruchome mostów

PN-EN1991-3 Oddziaływania na konstrukcje.Cz.3.Oddziaływania wywołane przez pracę

dźwigów i maszynPN-EN1991-4 Oddziaływania na konstrukcje.Cz.4.

Silosy i zbiorniki

W przypadkukonstrukcjiprzepustówi przejśćdlazwie-rzątprzyokreślaniuwartościoddziaływańi obciążeństałychi zmiennychwykorzystujesięgłówniedwiepodstawoweczęścinormyPN-EN1991dotyczącekonstrukcjiinżynierskich,a mia-nowiciePN-EN1991-1-1orazPN-EN1991-2.Narycinie1zestawionograficzniezakresnormdotyczących

oddziaływańnakonstrukcjeprzepustówi przejśćdlazwierząt.

Lipiec – Sierpień 2013 Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne








Ed (Fd ) ≤ Rd ,

gdzie:






1,,0,1,1,

1,,

1,,0,1,1,01,

1,,

""""""

""""""

iikiiQkQ

jPjkjG

iikiiQkQ

jPjkjG

QQPG

QQPG

gdzie:






- łączny efekt,





1

,,01,1

, """"""i

ikikj

jk QQPG








Ed (Fd ) ≤ Rd ,

gdzie:






1,,0,1,1,

1,,

1,,0,1,1,01,

1,,

""""""

""""""

iikiiQkQ

jPjkjG

iikiiQkQ

jPjkjG

QQPG

QQPG

gdzie:






- łączny efekt,





1

,,01,1

, """"""i

ikikj

jk QQPG

1,kQ








Ed (Fd ) ≤ Rd ,

gdzie:






1,,0,1,1,

1,,

1,,0,1,1,01,

1,,

""""""

""""""

iikiiQkQ

jPjkjG

iikiiQkQ

jPjkjG

QQPG

QQPG

gdzie:






- łączny efekt,





1

,,01,1

, """"""i

ikikj

jk QQPG

7878

3.1. oddziaływania stałe

Obciążenieciężaremwłasnymkonstrukcji,elementówwy-posażeniaorazciężaremgruntu(zasypkigruntowej)jestklasy-fikowanejakoobciążeniestałeuwzględnianew kombinacjachobciążeńjakooddziaływaniejednostkowe.Podanew normiePN-EN1991-1-1wartościoddziaływaństałychodpowiadająwartościśredniejobciążenia.Natomiastw przypadkugrun-tówichparametry,m.in.ciężaryobjętościowe,zestawionow załącznikuA doprzedmiotowejnormy.Jakogólniewiadomo,ciężarwłasnykonstrukcji, jakrów-

nieżwyposażeniajestprzedstawianyjakowartośćcharakte-rystyczna.Wartośćtajestobliczananapodstawiewymiarówgeometrycznychelementu i charakterystycznychwartościciężarówobjętościowychmateriału[3,8].W przypadkuzasypkikonstrukcjiprzepustu, izolacjioraz

nawierzchnielementytesąuwzględnianew obliczeniachjako„balast”.Wprowadzasięjedoobliczeń,pomimożezasypkagruntowaw przepustach,dlaktórejstawianesąodpowiedniewymagania,częstojestelementemkonstrukcjitakiegoprzepu-stu.W tymprzypadkuzalecasięuwzględnianiegórneji dolnejwartościcharakterystycznejgęstościobjętościowej.Doobliczeńelementówwyposażeniaobiektuwpostaciba-

lustrad,barierbezpieczeństwa,krawężnikówiinnychpowinnosięstosowaćwartościnominalne.Ciężarywłaściweelementówwyposażeniamożnaprzyjąćna

podstawiedanychkatalogowychproducentówtychwyrobów.Jakjużwspomniano,załącznikA donormyPN-EN1991-1-1

podajenominalnewartościciężarówobjętościowychmateria-łówkonstrukcyjnychi niekonstrukcyjnych.W tabeli2zestawionoprzykładowewartościcharaktery-

styczneciężarówobjętościowychmateriałówstosowanychdobudowyprzepustówi przejśćdlazwierząt.Zgodniez normąPN-EN1990,oddziaływaniao charakterze

termicznympowinnybyćujętew każdejanaliziekonstrukcji.W przypadkukonstrukcjiprzepustówi przejśćdlazwierząt(konstrukcjezagłębionew gruncie),z uwaginaniewielkiwpływróżnictemperaturw okresieużytkowania,analizyoddziaływańtermicznychmożnapominąć.Natomiastkonstrukcjegrun-towo-powłokoweo dużychrozpiętościach,konstrukcjenośne

(ruryosłonowei ichsegmenty)powinnybyćpoddanetakiejanalizie.Matonaceluwykazanie,czycykliczna(np.dobowa)zmianatemperaturniemawpływunaswobodęprzemieszczeńkonstrukcji (funkcjonowanieprzerwdylatacyjnych)bądźteżpowstawaniekoncentracjinaprężeńw powłoce.

Tab. 2. Charakterystyczne wartości ciężarów objętościowych materiałów dla konstrukcji przepustów i przejść dla zwierząt [8, 14]

Materiały konstrukcyjne według PN-EN 1991-1-1

RodzajobciążeniaWartośćobciążenia[kN/m3],[kN/m]

Nawierzchnie mostów drogowych

Asfaltlanyi betonasfaltowyKitasfaltowy

Asfaltwałowanynagorąco

24,0÷25,028,0÷22,023,0

Balasty mostowe

Piasek(suchy)Podsypka,żwir(luzem)

GruzKruszonyżużel

UbijanytłuczeńkamiennyUrobionaglina

15,0÷16,015,0÷16,018,5÷19,513,0÷14,520,5÷21,518,0÷19,5

Nawierzchnie mostów kolejowych

OchronnawarstwabetonowaZwykłybalast(np.granit,gnejs)

Balastbazaltowy

25,020,026,0

Konstrukcje z balastem

DwieszynyUIC60Sprężonepodkładybetonowez zamoco-

waniemtoruPodkładybetonowez uchwytami

Podkładydrewnianez zamocowaniemtoru

1,2

4,8–1,9

Konstrukcje bez balastu

DwieszynyUIC60z zamocowaniemtoruDwieszynyUIC60z zamocowaniemtoru,z mostownicąi z poręczą

ochronną

1,74,9


Ryc. 1. Ogólny schemat rodzaju oddziaływań w przypadku projektowania przepustów i przejść dla zwierząt


7979

W przypadkugórnychprzejśćdlazwierzątmamydoczynie-niaz obciążeniaminiewystępującymidlatypowychobiektówmostowych.W tymprzypadkukonstrukcjeteposiadająinnyrodzaj„wyposażenia”,doktóregomożemyzaliczyćm.in.spe-cjalistycznenasadzeniaroślinnością,karpy,głazyorazelementyzabezpieczającekonstrukcjęprzejściaprzedwjazdempojazdówmechanicznych(np.muldygruntowe).

4. oddziaływania zmienne

Obciążenieużytkowemostóww pełnidefiniujenormaPN-EN1991-2[14].Normataokreślaobciążeniazewzględunarodzajobiektu(obiektdrogowy,kolejowybądźteżkładkidlapie-szych).Definiujerównieżm.in.ocenętrwałościzmęczeniowejorazmodeleobciążeńw sytuacjachwyjątkowych.Należytuwspomnieć,żeautorzyeurokodównieuwzględ-

nilioddziaływańzmiennychw zakresieobciążeńdlagórnychprzejśćdlazwierząt(byłybytow tymprzypadkuobciążeniaodsamychzwierząt).Wymagato jednakspecjalistycznychanaliz.Zdaniemautorówjesttozagadnienieistotnez punktuwidzeniaujednoliceniaobliczeń.

4.1. oddziaływania drogowe

NormaPN-EN1991-2określadwapodstawowe,spójnezesobą,modeleobciążeńmostówi przepustówdrogowych:LM1i LM2.Pierwszymodel–LM1–jeststosowanyjakopod-stawowymodeldlaobliczeństatyczno-wytrzymałościowych.ModeluzupełniającyLM2jestwykorzystywanyw przypadkachobliczeniowychelementówkonstrukcyjnycho rozpiętościachdo7,0morazw analizachoddziaływańbezpośrednichpojazdówkołowychnakonstrukcję.PodstawowymodelobliczeniowyLM1składasięz układu

dwóchosiw rozstawieosiowym1,30m,z kołamiw rozstawie

2,00m.Obciążenierozpatrywanejestw pasieruchuo szeroko-ści3,00m.Dodatkowomodeltenzakładaobciążenierówno-miernierozłożone(UDL),usytuowanenacałejpowierzchnipasaruchu.Całkowitawartośćobciążeniawynosiw tymprzypadku:

aQiTS+aqiUDL

W powyższymwyrażeniuwspółczynnika skalujemodel,umożliwiającw tensposóbokreślenieklasyobciążeniai do-stosowaniemodeludowymagańkrajowych.W tymmiejscunależywspomniećo ważnymfakcie,żedodniadzisiejszegonieukazałsięzałącznikkrajowy,któryokreślałbym.in.wartośćtychwspółczynnikówdlaokreślonychdróg.Próbęokreśleniatychważnychwspółczynnikóww celudo-

stosowaniadowarunkówpolskichpodjęli,cozasługujenauznanie,autorzyartykułu[8].Wartośćtegowspółczynnika,określonajakoa =1,opisuje

warunkiużytkowaniadrogowychobiektówmostowychnagłównycheuropejskichdrogachtranzytowych.[8].Narycinie2przedstawionopodstawowyschematoblicze-

niowyLM1wedługPN-EN1991-2.W tabeli3zestawionowartościcharakterystycznedlapo-

szczególnychukładówobciążeniaschematuLM1.

Tab. 3. Wartości charakterystyczne dla poszczególnych układów obciążenia schematu LM1

Położenie

Układ tandemowy TS

Układ UDL

Obciążenie osi Qik [kN]

qik [kN/m2]

Pasnr1 aQ1300 aq19,0Pasnr2 aQ2200 aq22,5Pasnr3 aQ3100 aq32,5

Pozostałepasy 0 aqi2,5Obszarpozostały 0 aqr2,5

ModelobliczeniowyLM2składasięz pojedynczejosiz ko-łamiw rozstawie2,00m,o łącznejwartościobciążeniaβ∙400kN,gdzieβjestwspółczynnikiemdostosowawczym,umożliwia-jącymokreślenieklasyobciążeniai dostosowaniemodeludopotrzebkrajówczłonkowskichUniiEuropejskiej.W przypadkubrakutychwspółczynnikównależyjeprzyjmowaćjakorównejedności[8].Narycinie4przedstawionopodstawowyschematoblicze-

niowyLM2wedługPN-EN1991-2.

4.2. oddziaływania kolejowe

Obciążeniai oddziaływaniaruchomedoprojektowaniamo-stówkolejowychujętesą,podobniejakw przypadkumostówdrogowych,w normiePN-EN1991-2[14].Oddziaływaniaruchukolejowegookreślonesązapomocą

pięciumodeliobciążeń:1.Modelobciążenia71i modelSW/0dlamostówciągłych.2.ModelobciążeniaSW/2przedstawiającyciężkiruchtowarowy.3.Modelobciążeniapociągiembezładunku.4.ModelobciążeniaHSLM–obciążenieodpociągówpasażer-skichprzyV>200km/h.5.Modelobciążenia71przedstawiacharakterystyczneod-działywaniestatyczne taborukolejowegodziałającegona

Lipiec – Sierpień 2013 Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne

Ryc. 2. Schemat obliczeniowy LM1 według PN-EN 1991-2


8080

jedentor.Schemattenmazastosowaniew szczególnościdlaobiektówjednoprzęsłowychorazprzepustów.Sklasyfikowaneobciążeniepionoweotrzymujesię,podobniejakw przypadkupolskiejnormy[15],mnożącprzezodpowiedniwspółczynnika.Współczynnika zawierasięw przedzialeod0,75do1,46[9].Narycinie3przedstawionopodstawowyschematoblicze-

niowy71dlajednoprzęsłowychobiektówkolejowychwedługPN-EN1991-2.ModelobciążeniaSW/0przedstawiastatycznyefektobciąże-

niazwykłymruchemkolejowymnaustrojachnośnycho schema-ciestatycznymciągłym.W przypadkumodeluobciążeniaSW/2przedstawiaonefektobciążeniakonstrukcjiciężkimruchemkolejowym[9].Narycinie5przedstawionoschematobliczeniowySW/0dla

ciągłychobiektówkolejowychwedługPN-EN1991-2.W tabeli3zestawionowartościcharakterystycznedlamodeli

obciążeniaSW/0i SW/2.

Tab. 3. Wartości charakterystyczne dla modeli obciążenia SW/0 i SW/2

Model obciążeniaqvk a c

[kN/m] [m] [m]

SW/0 133,0 15,0 5,3SW/2 150,0 25,0 7,0

5. podsumowanieW niniejszymartykulesyntetycznieopisanopodstawowe

zasadymodelowaniaoddziaływańi obciążeńw projektowaniuprzepustówi przejśćdlazwierzątwedługeurokodów.Ponadtoprzedstawionoogólnezasadyprzyjmowaniakombinacjioddzia-ływańw projektowaniukonstrukcji.


Ryc. 3. Schemat obliczeniowy LM2 według PN-EN 1991-2

Ryc. 4. Schemat obliczeniowy 71 dla obiektów kolejowych według PN-EN 1991-2

Ryc. 5. Schemat obliczeniowy SW/0 dla ciągłych obiektów kolejowych według PN-EN 1991-2


81

W przypadkuprzedmiotowychobiektówistotnymzagad-nieniemjestodpowiedniezamodelowanieoddziaływańorazichkombinacjiw zależnościodsytuacjiobliczeniowej.Wła-ściwiedobranyschematobliczeniowyorazprzyjętewartościoddziaływań i obciążeńgwarantująuzyskaniereprezenta-tywnychwynikówobliczeństatyczno-wytrzymałościowych,cobezpośrednioprzekładasięnabezpieczeństwoi trwałośćeksploatowanychkonstrukcjiprzepustówbądźprzejśćdlazwierząt.Należyrównieżzwrócićuwagę,żeautorzyomawianych

w artykulenormatywównieuwzględnilispecyfikiprzepustówi przejśćdlazwierząt.Z tegowzględuprojektowanietychkonstrukcji jestutrudnione i wymagawykonaniapewnychadaptacjiprzezprojektanta.TRADYCYJNIEZAPRASZAMYDOZAPOZNANIASIĘZ NA-

STĘPNYMARTYKUŁEM,KTÓRYZOSTANIEZAMIESZCZONYW KOLEJNYMNUMERZE„NOWOCZESNEGOBUDOWNICTWAINŻYNIERYJNEGO”,A DOTYCZYŁBĘDZIE–JAKWSPOMNIANO–OMAWIANEJTEMATYKIDOTYCZĄCEJNORMEUROPEJSKICH–EUROKODÓW.

literatura

[1]BiegusA.:Zarządzanie niezawodnością konstrukcji w ujęciu Eurokodów.„PrzeglądBudowlany”2012,nr5.

[2]BiegusA.:Projektowanie konstrukcji budowlanych według eurokodów.Część 2 – oddziaływania na konstrukcje.War-szawa2010.

[3] Jankowiak I.,SiekierskiW.:Obciążenia stałe i obciążenia taborem na mostach drogowych według PN-EN.„ArchiwumInstytutu InżynieriiLądowej.PolitechnikaPoznańska”2010,nr8,s.125–141.

[4]KarlikowskiJ.,MadajA.:Ogólne zasady ustalania oddziały-wań na mosty wg PN-EN.„ArchiwumInstytutuInżynieriiLądowej.PolitechnikaPoznańska”2010,nr8,s.181–192.

[5]JezierskiH.:Eurokody w infrastrukturze.„Infrastruktura”2009,nr7–8.

[6]Eurokody w mostownictwie I. Materiały szkoleniowe. Infra-strukturaKomunikacyjnaSp.z o.o.,Żmigród. Żmigród–Rawicz2009.

[7]PawlikowskiJ.,CieślaJ.:Eurokody konstrukcyjne.„Wiado-mościProjektantaBudownictwa”2004,nr4.

[8]SobalaD,SiwowskiT.: Projektowanie mostów według eu-rokodów Oddziaływania i obciążenia.„Mosty”2013,nr1.

[9]SturzbecherK.Obciążenia mostów kolejowych w świetle norm europejskich.MateriałyXXIIISeminarium„Współczesnemetodybudowy,wzmacniania i przebudowymostów.PolitechnikaPoznańska,Rosnówko,czerwiec,2013r.”.

[10]WysokowskiA.,HowisJ.:Przepusty w infrastrukturze komuni-kacyjnej – cz. 1.Artykuł wprowadzający.„NowoczesneBudow-nictwoInżynieryjne”2008,nr2(17),s.52–56;cz.2.Aspekty prawne projektowania, budowy i utrzymania przepustów,nr3(18),s.68–73;cz.3.Przepusty tradycyjne,nr4(19),s.54–59;cz.4.Przepusty nowoczesne,nr5(21),s.84–88;cz.5.Przepusty jako przejścia dla zwierząt,2009,nr1(22),s.70–75;cz.6.Materiały do budowy przepustów –cz.I,nr3(24),s.99–104;cz.II,nr5(26),s.36–43;cz.7.Metody obliczeń konstrukcji przepustów –cz.I.Ogólne zasady obliczeń,2010,nr2(29),s.88–95;cz.II.Tradycyjne metody obliczeń,2010nr3(30),s.96–103;cz.III.Nowe metody obliczeń,2010,nr5(32),s.72–81,cz.IV.Obliczenia przepustów metodą elementów skończonych –MES,2011,nr3(36),s.54–57;cz.V.Przykłady obliczeń konstrukcji przepustów,2011,nr6(39),s.88–94;cz.VI.Obliczenia hydrauliczne przepu-stów,2012nr6(45),s.60–65. Projektowanie przepustów według eurokodów. Cz. I. Wprowadzenie,2013,nr2(47),s.72–78.

[11]WysokowskiA.,Howis.J.:Zakres eurokodów w infrastruk-turze komunikacyjnej.„MateriałyBudowlane”2009,nr4.

[12]WysokowskiA.,Howis.J.:Konstruowanie kładek dla pie-szych z drewna klejonego wg eurokodów.„MateriałyBu-dowlane”2009,nr7.

[13]ZobelH.,AlkhafajiT.:Mosty drewniane. Konstrukcje prze-łomu XX i XXI wieku.WKŁ.Warszawa2006.

[14]PolskieNormy.Aktualnieobowiązującyzestaweurokodówz zakresukonstrukcjiinżynierskich.PKN.Warszawa.

[15]PN-S-10030.Obiekty mostowe. Obciążenia.


�zobacz więcej

Przejście dla pieszych pod ulicą łączące park miejski w Zielonej Górze (fot. J. Howis)

81 Lipiec – Sierpień 2013 Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne

KOMITET ORGANIZACYJNYNowoczesne Budownictwo Inżynieryjneogólnopolski magazyn branżowyul. Zakopiańska 9/101, 30- 418 Krakówtel.: (12) 292 70 70fax: (12) 292 70 80e-mail: [email protected] kontaktowe:prof. UZ Adam Wysokowski tel. kom.: 603 974 417Anna Karpińska-Rzepa tel. kom.: 784 086 077

ww

w.nbi.com

.pl /tagi-przepusty

Już od 1999 r. w Żmigrodzie w okresie Świąt Bożego Narodzenia organizowane są konferencje naukowo--techniczne o tematyce drogowo-mostowej. Dotyczą one aktualnych zagadnień z zakresu szeroko rozumianej infrastruktury komunikacyjnej. Konferencje odbywają się co dwa lata. Miło poinformować, że w tym roku będzie kolejne spotkanie z tego cyklu, zaplanowane na 11–12 grudnia (środa – czwartek).

HISTORIAOstatnie cztery konferencje były poświę-cone konstrukcjom przepustów i przejść dla zwierząt w budownictwie drogowym i kolejowym. Prezentowana w czasie tych spotkań tematyka nieodmiennie spotykała się z dużym zainteresowaniem, a w ostat-niej konferencji w 2011 r. wzięło udział ponad 120 specjalistów z branży (przed-stawicieli inwestorów, projektantów, wykonawców oraz administracji, w tym samorządowej).

Poprzednia edycja konferencji umożliwiła szeroką i swobodną wymianę doświadczeń na temat przepustów i przejść dla zwierząt pomiędzy jej uczestnikami. Dyskusja ta po-zwoliła również na omówienie kierunków dalszego rozwoju przedmiotowej problema-tyki. Na zakończenie organizatorzy wraz z uczestnikami jednoznacznie stwierdzili, że część zagadnień nie została wyczerpana. W szczególnej mierze dotyczyło to aspek-tów związanych z przejściami dla zwierząt.

Wszyscy zabierający głos w dyskusji pod-kreślali, jak ważną sprawą jest połączenie trwałości obiektów z wymogami ekologii. W zakresie projektowania tych konstrukcji dyskutanci poruszyli ważny problem braku jednoznaczności w zakresie przepisów i nor-malizacji, jak i trudności w uzgadnianiu do-kumentacji.

Przepusty i przejścia dla zwierząt są istotne z uwagi na realizowane i planowane inwestycje w zakresie infrastruktury komu-nikacyjnej oraz sukcesywne podnoszenie standardów jej utrzymania. Jak wielokrot-nie podkreślał organizator konferencji, prof. UZ dr hab. Adam Wysokowski, prze-pusty w ciągach komunikacyjnych są jak „młodsi, mniejsi, a przez to słabsi bracia mostów”. Dlatego też najprawdopodobniej z tego powodu poświęca się tym obiektom mniej uwagi. Wystarczy porównać liczbę publikacji, które ukazują się na temat mo-stów, z liczbą materiałów poświęconych przepustom i przejściom dla zwierząt. Na

tej podstawie można zauważyć, że istnieje luka informacyjna w tym zakresie.

TEMATYKAOrganizatorzy proponują, aby w czasie

obrad tegorocznego spotkania omówić m.in. następujące aktualne zagadnienia z zakresu dróg kołowych i linii kolejowych:• zagadnienia teoretyczne, metody obliczeń

i badania przepustów,• zagadnienia materiałowe i wykonawstwo,

w tym coraz częściej stosowane technolo-gie bezwykopowe,

• problem napraw, rekonstrukcji, wzmacnia-nia i utrzymania przepustów,

• przejścia dla zwierząt w kontekście ekologii (projektowanie, budowa, wyposażenie, mo-nitorowanie, wytyczne i aspekty prawne),

• stan wdrożenia eurokodów dla konstrukcji przepustów i przejść dla zwierząt, w tym dla konstrukcji gruntowo-powłokowych,

• sposoby prowadzenia inwestycji, w tym procedury zaprojektuj i zbuduj.

SESJA DYSKUSYJNAOdbędzie się również specjalna Sesja Dys-

kusyjna pozwalająca na swobodną wymianę myśli i doświadczeń oraz prezentację propo-nowanych, przyszłościowych rozwiązań na temat przedmiotowej problematyki.

Organizatorzy wyrażają nadzieję, że tego-roczna konferencja zgromadzi – podobnie jak poprzednie – liczne grono specjalistów, a jej wyniki będą równie owocne.

RADA NAUKOWAprof. dr hab. inż. Jan Bień, Politechnika Wrocławska

prof. dr hab. inż. Jan Biliszczuk, Politechnika Wrocławska

mgr inż. Edmund Budka, przewodniczący ZMRP Oddział Dolnośląski

prof. PWr dr hab. inż. Czesław Machelski, Politechnika Wrocławska

prof. dr hab. inż. Cezary Madryas, Politechnika Wrocławska

prof. dr hab. inż. Kazimierz Flaga, Politechnika Krakowska

prof. dr hab. inż. Kazimierz Furtak, Politechnika Krakowska

prof. dr hab. inż. Józef Głomb, Politechnika Śląska

prof. dr hab. inż. Kazimierz Gwizdała, Politechnika Gdańska

prof. dr hab. inż. Kazimierz Kłosek, Politechnika Śląska

prof. dr hab. inż. Tadeusz Kuczyński, Uniwersytet Zielonogórski

prof. PP dr hab. inż. Arkadiusz Madaj, Politechnika Poznańska

prof. UZ dr hab. inż. Jakub Marcinowski, Uniwersytet Zielonogórski

mgr inż. Jan Bernard Michalski, EKSPERT Sp. o.o.

prof. PL dr hab. inż. Marek Łagoda, Politechnika Lubelska

prof. dr hab. inż. Adam Podhorecki, Uniwersytet TP w Bydgoszczy

prof. dr hab. inż. Wojciech Radomski, Politechnika Warszawska

prof. dr hab. inż. Leszek Rafalski, IBDiM, Warszawa

prof. UZ dr hab. inż. Janusz Szelka, Uniwersytet Zielonogórski,

WSO Wrocław, przewodniczący ZMRP

prof. UZ dr hab. inż. Adam Wysokowski, Uniwersytet Zielonogórski

(przewodniczący).

Wszyscy zabierający głos w dyskusji pod-

tej podstawie można zauważyć, że istnieje tej podstawie można zauważyć, że istnieje tej podstawie można zauważyć, że istnieje tej podstawie można zauważyć, że istnieje luka informacyjna w tym zakresie.

TEMATYKATEMATYKATEMATYKATEMATYKATEMATYKA

obrad tegorocznego spotkania omówić m.in. następujące aktualne zagadnienia z zakresu dróg kołowych i linii kolejowych:•

•

KOMITET ORGANIZACYJNYKOMITET ORGANIZACYJNYKOMITET ORGANIZACYJNYKOMITET ORGANIZACYJNY

MIEJSCE KONFERENCJIHotel Mariaul. Rawicka 2a, 63-900 Dębno Polskietel. +48 65 546 48 58www.pieprzyk.pl/hotele/maria_start.php

HISTORIAHISTORIAHISTORIAHISTORIAHISTORIAHISTORIAHISTORIAHISTORIAHISTORIAHISTORIAHISTORIAHISTORIAHISTORIAHISTORIAHISTORIAHISTORIAHISTORIAHISTORIA

ww

w.n

bi.c

om.p

l /ta

gi-p

rzep

usty

XII Świąteczna Drogowo-Mostowa Żmigrodzka Konferencja Naukowo-Techniczna

11–12 grudnia 2013INFRASTRUKTURA KOMUNIKACYJNA

Żmigród

DROGI • GEOIN˚YNIERIA • GEOTECHNIKA • HYDROTECHNIKA • IN˚YNIERIA BEZWYKOPOWA • IN˚YNIERIA ÂRODOWISKA • MOSTY • PRZEPUSTY • TUNELE

0d 8 lat o inżynierii piszemy z pasją!

PRZEPUSTY I PRZEJŚCIA DLA ZWIERZĄT w infrastrukturze komunikacyjnej

przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej – cz. 14

Documents