1

การศกษาสภาพการเลยงและการตลาดแพะเนอในจงหวดลพบร

รกธรรม พงษแกว 1/,รกษณา สตยชาพงษ1/

บทคดยอ

การศกษาครงนมวตถประสงคเพอศกษาขอมลสภาพพนฐานสวนบคคล สภาพการเลยง การตลาดแพะเนอ และปญหาอปสรรคในการเลยงแพะเนอของเกษตรกรในจงหวดลพบร โดยใชแบบสอบถามเกษตรกรผเลยงแพะเนอจำานวน 150 ราย สถตทใชในการวเคราะหขอมลคอ คาความถ คารอยละ และคาเฉลย โดยใชโปรแกรมสำาเรจรปทางสถต SPSS

การศกษาพบวา เกษตรกรผเลยงแพะเนอสวนใหญเปนเพศชาย อายระหวาง 41-50 ป นบถอศาสนาพทธ จบการศกษาระดบมธยมศกษา เลยงแพะเนอเปนอาชพเสรม มประสบการณในการเลยงระหวาง 1-5 ป ใชแรงงานในครอบครวเปนหลก นยมเลยงแพะเนอพนธลกผสม รปแบบการเลยงแพะเนอเปนแบบขงคอกสลบปลอยไลเลยง โรงเรอนเลยงแพะเปนแบบยกพนสง ใหอาหารหยาบเพยงอยางเดยว ไมมการทำาแปลงพชอาหารสตวและไมมการสำารองพชอาหารสตวไวใชในฤดแลง ดานการตลาดจำาหนายแพะใหพอคาทงในและตางจงหวด แพะเนอทนยมขายมขนาดนำาหนกตวทงนอยกวาและมากกวา 25 กโลกรม ไมมการแปรรปเนอแพะเพอเพมมลคา ปญหาและอปสรรคในระดบปานกลางไดแก ขาดแหลงเงนทนในการปรบปรงระบบฟารม ขาดแคลนอาหารหยาบในชวงฤดแลง พอแมพนธแพะเนอมราคาแพง และขาดแคลนพนทสาธารณะในการเลยงแพะเนอ

2

คำาสำาคญ: สภาพการเลยง การตลาดแพะเนอจงหวดลพบร______________________________________________________________________________ เลขทะเบยนผลงานวชาการเลขท : 60(2)-0216(1)-074

1/สำานกงานปศสตวจงหวดลพบร อำาเภอเมอง จงหวดลพบร 65000

Study on Meat Goat Raising and Marketing Channel in Lopburi ProvinceRakthum Pongkaew1/,Raksina Satchapong1/

AbstractThe this study aimed to study the individual

fundamental information, raising states, marketing channels, problems and obstacles in meat goat raising in Lopburi Province. The data was collected by questionnaires from 150 farmers and analysis by using the SPSS program in terms of frequency, percentage and mean.

The result found that most of the farmers was male, age 41-50 years old, Buddhist, secondary education, raising as a part time job, experience 1-5 years. Labors were the member of their own family. Hybrid meat goats were being fed most in cage and released alternatively. The house were height-lift floor, feed only roughage. The farmers did not make any cash crops and there are not reserve roughage for dry season. Marketing channel of meat goats available to both local and provincial merchants. By trading meat goat body weight less than and more than 25 kg. and without furthering process for value added. Moderate problems were lack of funding source to

3

improve farm system, lack of roughage in the dry season, good parent breeders is expensive and shortage of public space for meat goat.

Key word: Raising conditions, Marketing channels of meat goat,Lopburi Province______________________________________________________________________________Research registration number: 60(2)-0216(1)-074 1/ Lopburi Provincial Livestock Office, MuangDistric, Lopburi Province 65000.

สารบญหนา

บทคดยอ กบทคดยอภาษาองกฤษ ขสารบญ คสารบญตาราง งสารบญภาพ จบทท 1 บทนำา 1

ความเปนมาและความสำาคญของปญหา1วตถประสงคการวจย 2กรอบแนวคดการวจย 2

4

ผลประโยชนทคาดวาจะไดรบ 2ขอบเขตของการวจย 2

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ3

บทท 3 วธดำาเนนการวจย5รปแบบการวจย 5ประชากร/กลมตวอยาง 5เครองมอทใช 5การเกบรวบรวมขอมล 6ระยะเวลาดำาเนนการ 6การวเคราะหขอมล 6

บทท 4 ผลและวจารณผล7

บทท 5 บทสรปและขอเสนอแนะ19เอกสารอางอง 21

สารบญตารางหนา

ตารางท 1 ตารางแสดงขอมลสภาพพนฐานสวนบคคล 7-8

ของเกษตรกรตารางท 2 ตารางแสดงขอมลสภาพการเลยงแพะเนอ

10-11

5

ของเกษตรกรตารางท 3 ตารางแสดงขอมลชองทางการตลาดแพะเนอ

14-15ของเกษตรกร

ตารางท 4 ตารางแสดงขอมลปญหาอปสรรคในการประกอบอาชพ16-17

เลยงแพะนมของเกษตรกร

สารบญตารางหนา

ภาพท 1 ตารางแสดงจำานวนแพะเนอและเกษตรกรผเลยงแพะเนอในจงหวดลพบร 1

ป 2555-2559

6

บทท 1บทนำา

ความเปนมาและความสำาคญของปญหา

ปจจบนการเลยงแพะถอเปนอาชพทสำาคญในการพฒนาเศรษฐกจของประเทศไทย เพราะแพะเปนสตวเคยวเอองขนาดเลก การจดการงาย ตนทนดานอาหารตำา ขยายพนธเรว โตเรว ผลผลต ราคาสง ตลาดมความตองการมากจงเปนสตวเศรษฐกจทนาสนใจของเกษตรกรรนใหม จากรายงานของสำานกงานปศสตวจงหวด

7

ลพบร (2560) พบวา ระหวางป 2555-2559 มจำานวนเกษตรกรผเลยงแพะเนอและจำานวนแพะเนอในจงหวดลพบร มแนวโนมเพมสงขนเรอย ๆ(ภาพท 1) และกระจายอยในพนททกอำาเภอในจงหวดลพบร ซงมความแตกตางทงสภาพทางภมศาสตร การเลยง พนธ อาหาร การจดการ และสงสำาคญคอการตลาด ดงนนจงควรมการศกษาวจยเรองสภาพพนฐานสวนบคคลของเกษตรกรผเลยงแพะเนอ สภาพการเลยงและชองทางการตลาด แพะเนอ และปญหาอปสรรคในการประกอบอาชพเลยงแพะเนอของเกษตรกรในจงหวดลพบร เพอนำาผลการศกษาไปใชเปนขอมลในการกำาหนดแนวทางการสงเสรมและถายทอดเทคโนโลย สำาหรบเกษตรกรผเลยงแพะเนอในจงหวดลพบร อกทงเปนขอมลพนฐานแกผสนใจตอไป

2555 2556 2557 2558 25590

5000

10000

15000

20000

25000

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1800

9784

12238 13006

18602

20862

267 305 288372

1691

จำานวนแพะเนอ Series2 Series3 จำานวนเกษตรกร

จำา

นวนแ

พะเน

อ(ต

ว)

จำา

นวนเ

กษตร

กร(ร

าย)

ภาพท 1 แสดงจำานวนแพะเนอและเกษตรกรผเลยงแพะเนอในจงหวดลพบร ป 2555-2559ทมา: สำานกงานปศสตวจงหวดลพบร (2560)

วตถประสงคการวจย

8

1. เพอศกษาพนฐานสภาพสวนบคคลของเกษตรกรผเลยงแพะเนอในจงหวดลพบร

2. เพอศกษาสภาพการเลยงแพะเนอของเกษตรกรในจงหวดลพบร

3.เพอศกษาชองทางการตลาดแพะเนอของเกษตรกรในจงหวดลพบร

4.เพอศกษาปญหาและอปสรรคในการประกอบอาชพเลยงแพะเนอของเกษตรกรในจงหวด

ลพบร

กรอบแนวคดการวจยปจจบนจงหวดลพบรมเกษตรกรเลยงแพะเนอเพมมากขน

เนองจากตลาดมความตองการสงทำาใหจำานวนแพะเนอเพมขนอยางรวดเรว แตเกษตรกรสวนใหญเปนเกษตรกรรายยอย ยงไมมประสบการณมากนก และพบวาเกษตรกรยงมรปแบบการเลยง ชองทางการจำาหนายและปญหาอปสรรคในการเลยงแพะเนอทแตกตางกนไป ดงนนจงควรมการศกษาสภาพการเลยงและชองทางการตลาดแพะเนอในจงหวดลพบร เพอรวบรวมขอมลมาวเคราะหเพอประยกตใชในการวางแผน กำาหนดแนวทางสงเสรมและถายทอดเทคโนโลยทเหมาะสมสำาหรบเกษตรกรผเลยงแพะเนอในจงหวดลพบร

ผลประโยชนทคาดวาจะไดรบผลผลต(Output) ไดทราบถงสภาพพนฐานสวนบคล สภาพ

การเลยงแพะชองทางการตลาดของแพะเนอและปญหาอปสรรคจากการประกอบอาชพการเลยงแพะเนอของเกษตรกรในจงหวดลพบร

ผลลพธ( Outcome) นำามาใชเปนขอมลในการกำาหนดแนวทางในการสงเสรมและถายทอดเทคโนโลยสำาหรบเกษตรกรผเลยงแพะเนอในจงหวดลพบร

9

ผลกระทบ (Impact) เกษตรกรผเลยงแพะเนอไดรบการสงเสรมและถายทอดเทคโนโลยและไดรบการแกไขปญหาตรงตามความตองการ

ขอบเขตของการวจยเปนการศกษาขอมลสภาพพนฐานสวนบคคล สภาพการเลยง

แพะเนอ ชองทางการจำาหนายแพะเนอและปญหาอปสรรคในการประกอบอาชพเลยงแพะเนอ โดยสอบถามเครอขายเกษตรกรเลยงแพะเนอจงหวดลพบร จำานวน 150 ราย

บทท 2เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การศกษาครงน ผศกษาไดศกษาคนควาผลงานวจยทเกยวของมาประมวลผล เพอนำามาใชเปนแนวทางในการตอบวตถประสงคของผลการศกษาดงน

สหรฐ (2550)ไดศกษาการผลตและการตลาดแพะเนอในอำาเภอสไหงโกลก จงหวดนราธวาส โดยศกษาสภาพสงคมและเศรษฐกจของเกษตรกรผผลตแพะเนอ สภาพการผลตแพะเนอการตลาดแพะเนอ และปญหาขอเสนอแนะของเกษตรกรเกยวกบการผลตและการตลาดแพะเนอผลการวจยพบวา 1) เกษตรกรสวนใหญเปนเพศชายอายเฉลย 47.92 ป นบถอศาสนาอสลาม จบชนประถมศกษา ไดรบขอมลขาวสารจากเพอนเกษตรกร ระยะเวลาในการผลตแพะเนอ 4.58 ป สวนใหญไมเคยเขารบการฝกอบรมเกยวกบการผลตแพะ และไมเปนสมาชกลมผลตแพะ มพนทถอครองเฉลย 5.25 ไร มรายไดจากการผลตแพะเนอเฉลย 10,823 บาทตอเดอน 2) เกษตรกรผลตแพะเนอเพอใชในพธกรรมทางศาสนา ใชเงนทนของ

10

ตนเองผลตแพะพนธพนเมอง สรางโรงเรอนแบบกงถาวรจากวสดพนบาน ไมมร วกน ไมมการแยกสตวปวย ใชนำาจากบอนำาในฤดฝนและฤดแลง ใชหญาสดบรเวณทสาธารณะผลตแพะ ขาดการสำารองอาหารในฤดแลง ทำาความสะอาดคอกสปดาหละ 2 - 3 ครง 3) เกษตรกรจำาหนายตรงการจำาหนายแพะมชวตราคาเหมาเฉลยตวละ 2,500 บาท และจำาหนายแพะมชวตกโลกรมละ 120 บาท เกษตรกรเปนผกำาหนดราคาและรบชำาระเปน เงนสด 4) เกษตรกรสวนใหญใหความสำาคญเกยวกบปญหาสภาพพนทไมเหมาะสม พอพนธและแมพนธราคาสง อาหารขนและแรธาตมราคาแพง แพะปวยเปนโรคทองเสย และไดรบขอมลขาวสารนอย ทงนภาครฐควรทบทวนนโยบายการผลตแพะทกโครงการ เพอสงเสรมการผลตแพะใหมคณภาพสงขนตอไปในอนาคต

จนทนา บญศรและวาณ ศลประสาทเอก(2548)ไดศกษาสภาพการเลยงและวถการตลาดแพะเนอ ในจงหวดประจวบครขนธ โดยมวตถประสงคเพอศกษาสภาพการเลยงวถการตลาด แพะเนอ และขอมลพนฐานสถานภาพสวนบคคลของเกษตรกรผเลยงแพะ ตลอดจนปญหาอปสรรคในการประกอบอาชพ โดยใชแบบสมภาษณจดเกบขอมลจากเกษตรกรผเลยงแพะเนอในจงหวดประจวบครขนธ จำานวน 137 ราย ผลการศกษาพบวาเกษตรกรผเลยงแพะเนอทกขนาดฟารมม อายเฉลย 44 ป สวนใหญมระดบการศกษาชนประถมศกษาปท 1-7 และนบถอศาสนาพทธใกลเคยงศาสนาอสลาม เกษตรกรทกขนาดฟารมมประสบการณประกอบอาชพมากอนเฉลย 3.69 ป โดยเกษตรกรสวนใหญเลยงแพะเนอเปนอาชพเสรม ยกเวนฟารมขนาดใหญเทานนเลยงเปนอาชพหลก และฟารมสวนใหญใชแรงงานในครอบครวในการเลยงแพะเนอ เกษตรกรทกขนาดฟารมเลยงแพะเนอเฉลย 33.48 ตว มพอพนธ 1.36 ตว แมพนธ 19.58 ตว สดสวนระหวางพอพนธ - แมพนธ 1:14 ตว ฟารมขนาดเลกเลยงแพะเนอเฉลย 21 ตว มพอพนธ 1.31 ตว แมพนธ 10.26 ตวเทานน สดสวนระหวางพอพนธ - แมพนธ 1 : 9 ตว

11

ฟารมขนาดกลางเลยงแพะเนอเฉลย 65.80 ตว มพอพนธ1.84 ตว แมพนธ 32.44 ตว สดสวนระหวางพอพนธ - แมพนธ 1:18 ตว ฟารมขนาดใหญเลยงแพะเนอเฉลย 161.93 ตว มพอพนธ 2.07 ตว แมพนธ 58.40 ตว สดสวนระหวางพอพนธ-แมพนธ 1 : 28 ตว เกษตรกรนยมเลยงแพะเนอลกผสมโดยวธเลยงแบบขงสลบปลอย มวตถประสงคเพอการจำาหนายโดยจำาหนายตลาดภายในจงหวดเปนหลก สวนฟารมขนาดกลางนนจำาหนายทงตลาดภายในจงหวดและตางจงหวด แตฟารมขนาดใหญพบวาจำาหนายตลาดตางจงหวดมากกวา การซอขายแพะเนอสวนใหญใชวธการชงนำาหนกและจำาหนายผานพอคาคนกลางคอผรวบรวม ในทองถนมเฉพาะฟารมขนาดกลางเทานนทจำาหนายใหกบผรวบรวมทองถนโดยตรง และยงจำาหนายใหกบ ผรวบรวมทองถนและพอคาทองถนดวย ปญหาอปสรรคจากการประกอบอาชพการเลยงแพะเนอพบวาเกษตรกรมปญหามากทสดดานการตลาด จำาหนายผลผลตและราคาทไมแนนอนเนองจากสภาวะตลาด ขนอยกบ อปสงค-อปทานของผบรโภค รองมาคอปญหาดานสขภาพสตว โรคและพยาธ นอกจากนยงมปญหาดานขาดแคลนพอแมพนธทดเพอใชในการปรบปรงพนธ ตลอดจนปญหาดานขาดแคลนอาหารหยาบในฤดแลงและปญหาดานประสทธภาพการผลต ขาดความรดานการเลยงการจดการและการปองกนโรคพยาธ และสขภาพสตว

สมเกยรต (2548)ไดศกษาการลงทนทำาฟารมเลยงแพะเนอในอำาเภอชะอำาจงหวดเพชรบรโดยศกษาตนทนการผลตแพะเนอ และเพอประเมนผลตอบแทนทางการเงนของการลงทนเลยงแพะเนอผลการวเคราะหพบวาตนทนการผลตแพะเนอ ทงฟารมขนาดกลางและฟารมขนาดใหญ มตนทนการผลต 35.81 บาทตอกโลกรม และ 30.16 บาทตอกโลกรม ตามลำาดบ และการลงทนเลยงแพะเนอทงฟารมขนาดกลางและฟารมขนาดใหญ มความคมคาในการลงทนโดยพจารณาจากมลคาปจจบนสทธ (NPV) อตราสวนผลประโยชนตอตนทน (BCR) และอตราผลตอบแทนภายในจากการลงทน (IRR)

12

มคาเปนบวกมากกวา 1 และมคามากกวาคาเสยโอกาสของเงนลงทน (รอยละ 6) ตามลำาดบ ผลการวเคราะหยงแสดงใหเหนถงความสามารถในการทำากำาไรของการเลยงแพะเนอ ทงฟารมขนาดกลางและฟารมขนาดใหญอกดวย นอกจากนการวเคราะหความออนไหวของการลงทน โดยกำาหนดใหผลตอบแทนสทธจากการลงทนลดลง เพอประเมนความเสยงทางการเงนของการลงทนเลยงแพะเนอ แสดงใหเหนวาการลงทนเลยงแพะเนอทงฟารมขนาดกลางและฟารมขนาดใหญผเลยงจะมความเสยงทางการเงนในระดบตำา

บทท 3วธดำาเนนการวจย

รปแบบการวจยการศกษาสภาพการเลยงและชองทางการตลาดแพะเนอใน

จงหวดลพบร เปนการศกษาวจยทางสงคมศาสตร เพอใหทราบถงขอมลทเปนจรงและเปนปจจบน สามารถนำาผลการศกษามาประยกตใชในการกำาหนดแนวทางสงเสรมและถายทอดเทคโนโลยแกเกษตรกรผเลยงแพะในจงหวดลพบร ผศกษาไดดำาเนนการเกบรวบรวมขอมล ดงน

1. การศกษาคนควาเอกสารโดยศกษารวบรวมขอมล แนวคด ทฤษฎและผลงานวชาการทเกยวของจากงานเอกสารตางๆ

2. การเกบรวบรวมขอมลจากแบบสอบถาม การศกษาสภาพการเลยงและชองทางตลาดแพะเนอในจงหวดลพบร โดยใชวธการสอบถามเกษตรกร

13

ประชากร/กลมตวอยางประชากรทใชศกษาเปนเกษตรกรผเลยงแพะในจงหวดลพบร ท

ไดรบคดเลอกเขารวมโครงการพฒนาเครอขายเกษตรกรเลยงแพะเนอ ภายใตโครงการสนบสนนเครอขาย SME ใน 18 กลมจงหวด ของสำานกงานปศสตวจงหวดลพบร ปงบประมาณ 2559 จำานวน 150 ราย

เครองมอทใชเครองมอทใชทำาการศกษาวจยเปนแบบสอบถามทผศกษาสราง

และพฒนาขนโดยกำาหนดกรอบแนวคดและกำาหนดผงการสรางแบบสอบถาม จากเนอหา ทฤษฎและผลงานวจยทเกยวของแลวนำาไปปรกษาผทมความเชยวชาญดานการออกแบบสอบถามทางสงคมศาสตร ตรวจสอบ แกไขแบบสอบถาม พรอมทงผานการทดสอบกบเกษตรกรนอกเหนอจากกลมตวอยางจำานวน 20 รายแลวนำามาหาคาความเชอถอได จากนนนำาไปเกบขอมล โดยการสอบถามเกษตรกรผเลยงแพะเนอทอยในกลมตวอยางทจะใชศกษา ซงประกอบดวยคำาถามปลายปดและปลายเปดโดยแบงเนอหาออกเปน 4 ตอนดงน

ตอนท 1 ขอมลพนฐานสภาพสวนบคคลของเกษตรกรผเลยงแพะเนอในจงหวดลพบร

ตอนท 2 รปแบบสภาพการเลยงแพะเนอของเกษตรกรในจงหวดลพบร

ตอนท 3 รปแบบชองทางการตลาดแพะเนอของเกษตรกรในจงหวดลพบร

ตอนท 4 ปญหาและอปสรรคในการประกอบอาชพเลยงแพะเนอของเกษตรกรในจงหวดลพบร

แบบสอบถามปญหาอปสรรคในการประกอบอาชพเลยงแพะเนอของเกษตรกรแบบสอบ ถามเปนแบบปลายปดใชมาตรประมาณคา

14

Rating scale ( สพกตร พบลย, 2542 ) มคำาตอบใหเลอก 5 คำาตอบโดยใหผตอบแบบสอบถามเลอกตอบเพยงขอเดยว มเกณฑการใหคะแนนดงน

มปญหาอปสรรคมากทสด มคาเทากบ 5 คะแนนมปญหาอปสรรคมาก มคาเทากบ 4 คะแนนมปญหาอปสรรคปานกลาง มคาเทากบ 3 คะแนนมปญหาอปสรรคนอย มคาเทากบ 2 คะแนนมปญหาอปสรรคนอยทสด มคาเทากบ 1 คะแนนการแปลความหมายระดบปญหาอปสรรคในการเลยงแพะเนอ

ของเกษตรกรใชวธนำาคาเฉลยของนำาหนกความคดเหนมาเปรยบเทยบเกณฑ ดงน

ค าคะแนนเฉล ย 4.21-5.00 คะแนน หมายถ งมป ญหาอปสรรคมากทสด

คาคะแนนเฉลย 3.41-4.20 คะแนนหมายถงมปญหาอปสรรคมาก

ค าคะแนนเฉล ย 2.61-3.40 คะแนน หมายถ งมป ญหาอปสรรคปานกลาง

คาคะแนนเฉลย 1.81-2.60 คะแนนหมายถงมปญหาอปสรรคนอย

ค าคะแนนเฉล ย 1.00-1.80 คะแนน หมายถ ง มป ญหาอปสรรคนอยทสดการเกบรวบรวมขอมล

เกบขอมลโดยการใหเกษตรกรผเลยงแพะในจงหวดลพบรทเขารวมโครงการพฒนาเครอขายเกษตรกรเลยงแพะเนอ ภายใตโครงการสนบสนนเครอขาย SME ใน 18 กลมจงหวด ของสำานกงานปศสตวจงหวดลพบร ปงบประมาณ 2559 จำานวน 150 ราย ตอบแบบสอบถาม โดยผทำาการศกษาชแจงรายละเอยดของขอมลแบบสอบถาม แลวใหเกษตรกรในกลมตวอยางตอบ

15

แบบสอบถามตามทกำาหนด และตรวจสอบความถกตองความสมบรณของแบบสอบถามแตละชดระยะเวลาดำาเนนการ

มถนายน 2559 – กนยายน 2559การวเคราะหขอมล

แบบสอบถามทรวบรวมขอมลและตรวจสอบความถกตองสมบรณของขอมลแลวนำามาวเคราะหผลดวยเครองคอมพวเตอร โดยใชโปรแกรมสำาเรจรป SPSS สถตทใชวเคราะหโดยการวเคราะหขอมลสภาพพนฐานสวนบคคลเกษตรกรแสดงผลโดยใชคาสถตความถ(Frequencies) และคารอยละ (Percentage ) การวเคราะหขอมลสภาพการเลยงชองทางการตลาดและปญหาอปสรรคในการประกอบอาชพเลยงแพะของเกษตรกรแสดงผลโดยใชคาสถตความถ (Frequencies) และคาเฉลย ( Arithmetic mean) แลวรายงานผลและเผยแพรผลการศกษา

บทท 4ผลและวจารณผล

จากการศกษาสภาพการเลยงและชองทางการตลาดแพะเนอในจงหวดลพบรมวตถประสงคเพอศกษาสภาพพนฐานสวนบคคล สภาพการเลยงแพะเนอ ชองทางการตลาดและปญหาอปสรรคในการเลยงแพะเนอของเกษตรกร ผลการศกษาปรากฏตามตารางและรายละเอยดดงนตอนท 1 สภาพพนฐานสวนบคคลของเกษตรกรตารางท 1 ขอมลสภาพพนฐานสวนบคคลของเกษตรกร

n=150_______________________________________________________________________________

16

รายการ จำานวน (คน)รอยละ

_______________________________________________________________________________1. เพศ

ชาย 79 52.70หญง 71 47.30

2. สถานภาพโสด 26 17.30สมรส 121 80.70หมาย/หยาราง 3 2.00

3. อาย20-30 ป 10 6.7031-40 ป 27 18.0041-50 ป 48 32.0051-60 ป 38 25.3060 ปขนไป 27 18.00

_4. ศาสนาพทธ 140 93.30อสลาม 10 6.70

______________________________________________________________________________

ตารางท 1 ขอมลสภาพพนฐานสวนบคคลของเกษตรกร (ตอ)n=150

_______________________________________________________________________________รายการ

จำานวน (คน) รอยละ_______________________________________________________________________________

17

5. ระดบการศกษาตำากวาประถมศกษา 13 8.70ประถมศกษา 55 36.70มธยมศกษาตอนตน/ตอนปลาย 5637.30อาชวะศกษา ปวช./ปวส. 1812.00 ปรญญาตร 8

5.306. การเลยงแพะเปนอาชพ

อาชพหลก 65 43.30อาชพเสรม 85 56.70

7. ประสบการณเลยงแพะตำากวา 1 ป 35 23.301-5 ป 54 36.006-10 ป 31 20.7010 ปขนไป 30 20.00

8. การเขารบการฝกอบรม/ศกษาดงานในปทผานมาเคย 120 80.00ไมเคย 30 20.00

9. การเปนสมาชกกลมผเลยงแพะ/ชมรมผเลยงแพะเปน 127 84.7ไมเปน 23 15.3

_______________________________________________________________________________

18

จากตารางท 1 ผลการศกษาขอมลสภาพพนฐานสวนบคคลของเกษตรกร พบวา

1. เพศ ผเลยงแพะเนอสวนใหญรอยละ 52.70 เปนเพศชาย รองลงมารอยละ 47.30 เปน เพศหญง

2. สถานะภาพ สวนใหญรอยละ 80.70 มสถานะภาพสมรส รองลงมารอยละ 17.30 มสถานะภาพโสด และสถานะภาพหมาย/หยารางนอยทสด คดเปนรอยละ 2.00

3. อายสวนใหญรอยละ 32.00 มอายระหวาง 41-50 ป รองลงมารอยละ 25.30 มอายระหวาง 51-60 ป อายระหวาง 31-40 ปและ 60 ปขนไป คดเปนรอยละ 18.00 เทากน สวนอาย 20-30 ป มจำานวนนอยทสด คดเปนรอยละ 6.70

4. ศาสนา สวนใหญรอยละ 93.30 นบถอศาสนาพทธรองลงมารอยละ 6.70 นบถอศาสนาอสลาม

5. ระดบการศกษาสวนใหญรอยละ 37.30 จบการศกษาระดบมธยมศกษา รองลงมารอยละ 36.70 จบการศกษาระดบประถมศกษารอยละ 12.00 จบการศกษาระดบระดบอาชวะศกษารอยละ 8.70 จบการศกษาตำากวาระดบประถมศกษาและรอยละ 5.30 จบการศกษาระดบปรญญาตร

6. การเลยงแพะเนอเปนอาชพ สวนใหญรอยละ 56.70 เลยงแพะเนอเปนอาชพเสรม และรอยละ 43.30 เลยงแพะเนอเปนอาชพหลก

7. ประสบการณในการเลยงแพะสวนใหญรอยละ 36.00 มประสบการณเลยงแพะเนออยระหวาง 1-5 ป รองลงมารอยละ 23.30 มประสบการณเลยงแพะเนอตำากวา 1 ป รอยละ 20.70 มประสบการณเลยงแพะเนออยระหวาง 6-10 ป และรอยละ 20.00 มประสบการณเลยงแพะเนอมากกวา 10 ป

8. การเขารบการฝกอบรม/ศกษาดงานในปทผานมา สวนใหญรอยละ 80.00 เคยเขารบการฝกอบรม/ศกษาดงาน และรอยละ 20.00 ไมเคยเขารบการฝกอบรม/ศกษาดงาน

19

9. การเปนสมาชกกลมเกษตรกรผเลยงแพะ/ชมรมผเลยงแพะ สวนใหญรอยละ 84.70 เปนสมาชกกลมเกษตรกรผเลยงแพะ/ชมรมผเลยงแพะ และรอยละ 15.30 ไมไดเปนสมาชกกลมเกษตรกรผเลยงแพะ/ชมรมผเลยงแพะ

ตอนท 2 สภาพการเลยงแพะเนอของเกษตรกรตารางท 2 ขอมลสภาพการเลยงแพะเนอของเกษตรกร

n=150_______________________________________________________________________________รายการ จำานวน (คน)

รอยละ_______________________________________________________________________________1. แรงงานทใชในการเลยงแพะ

ในครอบครว 135 90.00ในครอบครวและจางแรงงานภายนอก 1510.00

2. สายพนธแพะเนอทเลยงในฟารมแพะลกผสม 112 74.00แพะสายพนธแทและลกผสม 36 24.00แพะสายพนธแท 2 1.30

3. วธการผสมพนธแพะในฟารมใชพอพนธแพะคมฝง 126 84.00

20

ใชวธผสมเทยม 3 2.00ใชพอพนธผสมและใชวธผสมเทยม 21 14.00

4. วธการเลยงเลยงแบบขงคอกสลบปลอยไลเลยง 6845.30เลยงแบบไลเลยง 37 24.70เลยงแบบขงคอก 45 30.00

5. ลกษณะโรงเรอนโรงเรอนยกพนสง 91 60.70โรงเรอนไมยกพน 59 39.30

6. รวลอมบรเวณลานปลอยม 107 71.30ไมม 43 28.70

7. การใหอาหารแพะใหอาหารหยาบเพยงอยางเดยว 8053.30ใหอาหารหยาบและเสรมอาหารขน 70 46.70

_______________________________________________________________________________

ตารางท 2 ขอมลสภาพการเลยงแพะเนอของเกษตรกร(ตอ)n=150

_______________________________________________________________________________รายการ จำานวน(คน) รอยละ_______________________________________________________________________________8. แปลงพชอาหารสตวเลยงแพะ

ไมมการทำาแปลงพชอาหารสตวเลยงแพะ 7852.00

21

มการทำาแปลงพชอาหารสตวเลยงแพะ 72 48.00

9. การสำารองพชอาหารสตวมการสำารองพชอาหารสตว 66 44.00ไมมการสำารองพชอาหารสตว 84 56.00

10. การใหแรธาตกอนเสรมมการใหแรธาตกอนเสรมใหแพะกน 133 88.70ไมมการใหแรธาตกอนเสรมใหแพะกน 17 11.30

11. การถายพยาธแพะมการถายพยาธแพะเปนประจำา 14395.30ไมมการถายพยาธ 7 4.70

12. การเจาะตรวจเลอดโรคแทงตดตอมการเจาะเลอดตรวจโรคแทงตดตอ142 94.70ไมมการเจาะเลอดตรวจโรคแทงตดตอ 8

5.3013. การฉดวคซนปองกนโรคปากและเทาเป อย

มการฉดวคซน 142 84.70ไมมการฉดวคซน 8 5.30

14. การตดเบอรหประจำาตวแพะมการตดเบอรหประจำาตวแพะ 128 85.30ไมมการตดเบอรหประจำาตวแพะ 22 14.70

_______________________________________________________________________________

22

จากตารางท 2 ผลการศกษาสภาพการเลยงแพะเนอของเกษตรกร พบวา

1.แรงงานทใชในการเลยงแพะเนอสวนใหญรอยละ 90.00 ใชแรงงานในครอบครว รองลงมารอยละ 10.00 ใชแรงงานในครอบครวและจางแรงงานภายนอกชวยเลยง

2.สายพนธแพะเนอทเลยงในฟารม สวนใหญรอยละ 74.70 เลยงแพะลกผสม รองลงมา รอยละ 24.00 เลยงแพะทงสายพนธแทและลกผสม มเพยงรอยละ 1.30 เลยงแพะสายพนธแท

3.วธการผสมพนธแพะเนอในฟารม สวนใหญรอยละ 84.00 ใชพอพนธแพะคมฝงอยางเดยวรองลงมารอยละ 14.00 ใชพอพนธผสมรวมกบการใชวธผสมเทยม และรอยละ 2.00 ใชวธ ผสมเทยมเพยงอยางเดยว

4.วธการเลยงสวนใหญรอยละ 45.30 เลยงแบบขงคอกสลบปลอยไลเลยง รองลงมารอยละ 30.00 เลยงแบบขงคอกอยางเดยว และรอยละ 24.70 เลยงแบบปลอยไลเลยงอยางเดยว

5.ลกษณะของโรงเรอนสวนใหญรอยละ 60.70 สรางโรงเรอนเลยงแพะเนอแบบยกพนสงและรอยละ 39.30 สรางโรงเรอนแพะแบบไมยกพน

6.รวลอมบรเวณลานปลอย สวนใหญรอยละ 71.30 มลานปลอยและมการสรางรวลอมบรเวณลานปลอย และรอยละ 28.70 ไมมการสรางรวลอมบรเวณลานปลอย

7.การใหอาหารแพะ สวนใหญรอยละ 53.30 ใชอาหารหยาบเลยงแพะเนอเพยงอยางเดยว และรอยละ 46.70 มการใหอาหารหยาบและเสรมอาหารขน

8.แปลงพชอาหารสตวเลยงแพะสวนใหญรอยละ 52.00 ไมมการทำาแปลงพชอาหารสตวสำาหรบเลยงแพะเนอ และรอยละ 48.00 มการทำาแปลงพชอาหารสตวอาหารหยาบมความสำาคญตอการเจรญเตบโตของแพะเนอมาก การจดทำาแปลงพชอาหารสตวจงมความ

23

สำาคญ และควรสงเสรมความรเรองการปลกพชอาหารสตวแกเกษตรกรไวใชเลยงแพะ

9. การสำารองพชอาหารสตว สวนใหญรอยละ 56.00 ไมมการสำารองพชอาหารสตวสำาหรบเลยงแพะ และรอยละ 44.00 มการสำารองพชอาหารสตว

10. การใหแรธาตเสรม สวนใหญรอยละ 88.70 มการเสรมแรธาตกอนใหแพะเนอกน มเพยงรอยละ 11.30 ทไมมการเสรมแรธาตกอนใหแพะเนอกน

11. การถายพยาธแพะเนอ สวนใหญรอยละ 95.30 มการถายพยาธแพะเปนประจำา มเพยงรอยละ 4.70 ทไมมการถายพยาธแพะเปนประจำา

12. การเจาะเลอดตรวจโรคแทงตดตอ สวนใหญรอยละ 94.70 มการเจาะเลอดแพะเนอตรวจโรคแทงตดตอเปนประจำาทกป และรอยละ 5.30 ไมมการเจาะเลอดแพะเนอตรวจโรคแทงตดตอ

13. การฉดวคซนปองกนโรคปากและเทาเป อย สวนใหญรอยละ 94.70 มการฉดวคซนปองกนโรคปากและเทาเปอยเปนประจำาปละ 2 ครง และรอยละ 5.30 ไมมการฉดวคซนปองกนโรคปากและเทาเป อย

14. การตดเบอรหประจำาตวแพะเนอ สวนใหญรอยละ 85.30 มการตดเบอรหประจำาตวแพะในฟารม และรอยละ 14.70 ไมไดทำาการตดเบอรหประจำาตวแพะในฟารมตอนท 3 ชองทางการตลาดแพะเนอของเกษตรกรตารางท 3 ขอมลชองทางการตลาดแพะเนอของเกษตรกร

n=150_______________________________________________________________________________รายการ จำานวน(คน)

รอยละ

24

_______________________________________________________________________________1.วตถประสงคของการเลยงแพะเนอ

เลยงเพอจำาหนายเพยงอยางเดยว 135 90.00

เลยงเพอบรโภคและจำาหนาย 15 10.00เลยงเพอพธศาสนา/อนๆ 0

0.002. ลกษณะการจำาหนาย

จำาหนายเอง 79 52.70รวมกลมจำาหนาย 71 47.30

3. การตดตอพอคารบซอแพะเนอตดตอเอง 69 46.00ตดตอเองและตดตอผานคนอน 75

50.00ตดตอผานคนอน 6 4.00

4. แหลงจำาหนายแพะเนอตางจงหวด 23 15.30ในจงหวดและตางจงหวด 7751.30ในจงหวด 50 33.30

5. วธการจำาหนายชงนำาหนก 104 69.30ชงนำาหนกและเหมาเปนตว 44 29.30เหมาเปนตว 2 1.30

6. ขนาดแพะทจำาหนายจำาหนายทง 2 ขนาด 73 48.70มากกวา 25 ก.ก. 4127.30ตำากวา 25 ก.ก. 36 24.00

25

______________________________________________________________________________

ตารางท 3 ขอมลชองทางการตลาดแพะเนอของเกษตรกร(ตอ)n=150

_______________________________________________________________________________รายการ จำานวน (คน)

รอยละ_______________________________________________________________________________7. การแปรรปแพะเพอเพมมลคา

ไมมการแปรรป 137 91.30มการแปรรป 13

8.708. การจำาหนายมลแพะ

มการจำาหนายมลแพะ 95 63.30ไมมการจำาหนายมลแพะ 55 36.70

_______________________________________________________________________________

จากตารางท 3 การศกษาชองทางการตลาดแพะเนอของเกษตรกร พบวา

จากตารางท 3 การศกษาชองทางการตลาดแพะเนอของเกษตรกร พบวา

1.วตถประสงคของการเลยงแพะเนอ สวนใหญรอยละ 90.00 เลยงเพอจำาหนาย รองลงมารอยละ 10.00 เลยงเพอบรโภคและจำาหนาย

2.ลกษณะการจำาหนายแพะเนอ สวนใหญรอยละ 52.70 จำาหนายเอง สวนรอยละ 47.30 รวมกลมกนจำาหนาย

26

3.การตดตอพอคารบซอแพะเนอสวนใหญรอยละ 50.00 ตดตอพอคาดวยตนเอง และตดตอผานคนอน รองลงมารอยละ 46.00 ตดตอพอคาดวยตวเอง และรอยละ 4.00 ตดตอพอคาผานคนอน

4.แหลงจำาหนายแพะเนอ สวนใหญรอยละ 51.30 จำาหนายแพะเนอทงภายในจงหวดและออกตางจงหวด รองลงมารอยละ 33.30 จำาหนายเฉพาะภายในจงหวด มเพยงรอยละ 15.30 ทสงแพะเนอออกจำาหนายตางจงหวดเพยงอยางเดยว

5.วธการจำาหนาย สวนใหญรอยละ 69.30 จำาหนายโดยวธการชงนำาหนก รองลงมารอยละ 29.30 จำาหนายโดยชงนำาหนกและเหมาตว มเพยงรอยละ 1.30 เทานนทจำาหนายแบบเหมาตว

6.ขนาดแพะทจำาหนาย สวนใหญรอยละ 48.70 จำาหนายแพะทงขนาดนอยกวา 25 กโลกรมและมากกวา 25 กโลกรม รองลงมารอยละ 27.30 จำาหนายแพะทมขนาดมากกวา 25 กโลกรมและ รอยละ 24.00 จำาหนายแพะนำาหนกตำากวา 25 กโลกรม

7.การแปรรปแพะเนอเพอเพมมลคา สวนใหญรอยละ 91.30 ไมมการแปรรปแพะเนอเพอเพมมลคา มเพยงรอยละ 8.70 เทานนมการแปรรปแพะเนอเพอเพมมลคา

8.การจำาหนายมลแพะ สวนใหญรอยละ 63.30 มการจำาหนายมลแพะและรอยละ 36.70 และไมมการจำาหนายมลแพะ

ตอนท 4 ปญหาอปสรรคในการประกอบอาชพเลยงแพะเนอของเกษตรกรตารางท 4 ขอมลปญหาอปสรรคในการประกอบอาชพเลยงแพะเนอของเกษตรกร

n=150______________________________________________________________________________รายการ ระดบปญหาอปสรรค

27

__________________________________________________________________________________________ มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด คาเฉลย แปลผล__________________________________________________________________________________________1.พนธแพะเนอ 4 4 25 15 102 1.65ปญหานอยทสดในฟารมมเลอดชด2. พอพนธ/แมพนธ 5 14 9 79 25 2.77ปญหาปานกลางแพะเนอมราคาแพง3 .หาซอพอแมพนธ 2 1 46 22 79 1.83

ปญหานอย แพะไมได4.ขาดความรดาน 8 13 41 31 57 2.23ปญหานอย ปรบปรงพนธแพะเนอ5. ขาดแคลนอาหาร 22 27 53 22 26 2.98

ปญหาปานกลางหยาบชวงฤดแลง6. ขาดพนทสาธารณะ 22 19 40 27 42 2.68ปญหาปานกลางในการเลยงแพะเนอ7.ขาดความรดาน 2 10 52 29 57 2.14ปญหานอยปลกพชอาหารสตว8. มปญหาเรองโรค 0 3 25 51 71 1.73

ปญหานอยทสดแพะ/พยาธ ในฟารม9. ขาดแคลนวคซน 0 13 30 32 75

1.87ปญหานอย

28

ปองกนโรคแพะ10. ขาดความรดานโรค 1 10 44 32 62 2.03

ปญหานอยและการรกษาโรคแพะเบองตน11. ขาดแหลงเงนทน 44 36 27 8 35 3.31ปญหาปานกลางในการปรบระบบการเลยงแพะเนอ__________________________________________________________________________________________

ตารางท 4 ขอมลปญหาอปสรรคในการประกอบอาชพเลยงแพะเนอของเกษตรกร( ตอ )

n=150______________________________________________________________________________รายการ ระดบปญหาอปสรรค__________________________________________________________________________________________ มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด คาเฉลย แปลผล__________________________________________________________________________________________12. จำาหนายแพะเนอไมได 0 2 24 26 98 1.53

ปญหานอยทสด13. พอคารบซอแพะ 12 5 54 22 57

2.29ปญหานอยกดราคา14.ไมไดรบความสะดวก 7 17 28 15 83

2.00ปญหานอยในการตดตอ/รบบรการจากเจาหนาท_______________________________________________________________________________

29

จากตารางท 4 ขอมลปญหาอปสรรคในการประกอบอาชพลยงแพะเนอของเกษตรกร พบวามปญหาอปสรรคในการประกอบอาชพเลยงแพะเนอเรยงลำาดบจากมากไปหานอยดงน

1. ขาดแหลงเงนทนในการปรบปรงระบบการเลยงแพะเนออยในระดบปานกลาง มคาเฉลยเทากบ 3.31 จากปญหานหนวยงานภาครฐ เอกชน หรอผทมสวนเกยวของ ควรเขาไปสงเสรมแนะนำาแหลงเงนทนใหกบเกษตรกร หรอแนะนำาใหมการจดตงกลมสหกรณ วสาหกจชมชน

2. ขาดแคลนอาหารหยาบชวงฤดแลงอยในระดบปานกลางมคาเฉลยเทากบ 2.98 ทงนเนองจากเกษตรกรสวนใหญ รอยละ 52.00 ไมมการทำาแปลงพชอาหารสตวเลยงแพะ และรอยละ 56.00 ไมมการสำารองพชอาหารสตวไวใชในชวงทขาดแคลน จงทำาใหในชวงฤดแลงเกดการขาดแคลนอาหารหยาบ ดงนนจงควรสงเสรม สนบสนนใหเกษตรกรเหนความสำาคญของการทำาแปลงพชอาหารสตว และการเกบถนอมพชอาหารสตวไวใชในฤดแลง

3. พอแมพนธแพะเนอมราคาแพงอยในระดบปานกลางมคาเฉลยเทากบ 2.77 ดงนนจงควรใหความรในเรองการปรบปรงสายพนธ โดยใชนำาเชอแพะพนธด เพอคดเลอกแพะไวเปนพอแมพนธทดแทนตอไป

4. ขาดแคลนพนทสาธารณะในการเลยงแพะเนออยในระดบปานกลางมคาเฉลยเทากบ 2.68 ปญหานสามารถแกไขไดโดยใหความรแกเกษตรกรในดานการจดการ ระบบการเลยง ใหสามารถใชพนททมอยใหเกดประโยชนสงสด และเปนการพงพาตนเองอยางยงยน

5. ถกพอคารบซอแพะกดราคา อยในระดบนอย มคาเฉลยเทากบ 2.29 จากปญหานจงควรมการจดตงกลมสหกรณ หรอวสาหกจชมชน เพอเพมอำานาจตอรองในการซอขายแพะเนอ

30

6. ขาดความรดานปรบปรงพนธแพะเนออยในระดบนอยมคาเฉลยเทากบ 2.23 ควรมการถายทอดความรในเรองการปรบปรงสายพนธแพะเนอ เพอใหเกษตรกรมพอแมแพะสายพนธด และตรงตามความตองการของตลาด

7. ขาดความรดานปลกพชอาหารสตว อยในระดบนอย มคาเฉลยเทากบ 2.14 อาหารหยาบมความสำาคญตอการเลยงแพพะเนอมาก ดงนนจงควรมการจดอบรมใหความรแกเกษตรกรในเรองการปลกพชอาหารสตว

8. ขาดความรดานโรคและการรกษาโรคแพะเบองตน อยในระดบนอย คาเฉลย 2.03 หลกการสขาภบาลและการควบคมโรคแพะ เปนอกปจจยหนงทสงผลตอประสทธภาพการเลยงแพะเนอ ดงนนควรสงเสรมใหเกษตรกรมความร ความเขาใจ เพอใชในการปองกน รกษาแพะเนอใหมสขภาพสมบรณ แขงแรง

9. ไมไดรบความสะดวกในการตดตอ/รบบรการจากเจาหนาทปศสตว อยในระดบนอย มคาเฉลยเทากบ 1.46 เนองจากเกษตรกรบางรายอยในพนทหางไกล อาจไมสะดวกในการตดตอขอรบบรการ ทงนสามารถแกไขโดยการรวมกลมเกษตรกรและประสานงานมายงเจาหนาทปศสตว เพอความสะดวก รวดเรว และตอบสนองความตองการของเกษตรกร

10. ขาดแคลนวคซนปองกนโรคแพะ อยในระดบนอยมคาเฉลยเทากบ 1.87 กรมปศสตวไดจดวคซนปองกนโรคปากและเทาเปอยไวบรการแกเกษตรกร สำาหรบใชปองกนโรคแกแพะเนอ ซงสามารถตดตอขอรบบรการไดทสำานกงานปศสตวอำาเภอในทกอำาเภอ

11. หาซอพอแมพนธแพะเนอไมได อยในระดบนอย มคาเฉลยเทากบ 1.83 ควรมการแนะนำาแหลงซอพอแมพนธแพะเนอทมคณภาพด หรอใหความรเรองการปรบปรงสายพนธ เพอคดเลอกลกแพะเนอไวเปนพอแมพนธทดแทน

12. มปญหาเรองโรค/พยาธ อยในระดบนอยทสด มคาเฉลยเทากบ 1.73 จากการศกษาพบวาเกษตรกรสวนใหญมการถายพยาธ

31

ใหแพะเนอเปนประจำา (รอยละ 95.30) ดงนนปญหานจงอยในระดบนอยทสด

13. แพะในฟารมมปญหาเลอดชด อยในระดบนอยทสดมคาเฉลยเทากบ 1.62 เกษตรกรสวนใหญ (รอยละ 80.00) เคยผานการฝกอบรม/ศกษาดงาน ทำาใหมความรและเขาใจเรองปญหาเลอดชดเปนอยางด

14. จำาหนายแพะเนอไมได อยในระดบนอยทสด มคาเฉลยเทากบ 1.53 ปจจบนมผสนใจบรโภคเนอแพะเพมมากขน ทำาใหเกษตรกรไมประสบปญหาการจำาหนายแพะไมได

วจารณผลจากการวเคราะหตอนท 1 ขอมลสภาพพนฐานสวนบคคลของเกษตรกร

ประสบการณในการเลยงแพะ จากขอมลพบวา เกษตรกรสวนใหญอยในชวงเรมตนเลยงแพะเนอและยงไมมประสบการณในการเลยงมากนก ดงนนจงควรสนบสนนสงเสรมความรทางวชาการในดานตางๆ ใหแกเกษตรกรเพอสามารถนำาไปปรบใชในการเลยงแพะเนอของตนเองไดอยางมประสทธภาพ

การเขารบการฝกอบรม/ศกษาดงานในปทผานมา สวนใหญเคยเขารบการฝกอบรม/ศกษาดงาน จากขอมลพบวาเกษตรกรสวนใหญใหความสำาคญในการศกษาหาความรเพมเตม เพอพฒนาศกยภาพการเลยงแพะเนอของตนเอง ดงนนจงควรจดใหมการอบรมเผยแพรความรและขอมลตางๆเพอประโยชนของเกษตรกรตอไป

การเปนสมาชกกลมเกษตรกรผเลยงแพะ/ชมรมผเลยงแพะ สวนใหญเปนสมาชกกลมเกษตรกรผเลยงแพะ/ชมรมผเลยง จากขอมลพบวา เกษตรกรใหความสำาคญในการรวมกลมสมาชก เพอการแลกเปลยนประสบการณ ความร แนวคดในดานการเลยง การจดการ โรคและการสขาภบาล นอกจากนการรวมกลมยงสงผลดตออำานาจการตอรองทางการตลาดอกดวย

32

ตอนท 2 ขอมลสภาพการเลยงแพะเนอของเกษตรกรสายพนธแพะเนอทเลยงในฟารมสวนใหญเลยงแพะ การศกษา

มความสอดคลองกบ อภนนท (2559) ไดกลาวถงขอดของการเลยงแพะเนอพนธลกผสมไววา แพะเนอพนธลกผสมจะใหเนอมาก เปอรเซนตซากสง เนอนม มไขมนแทรก และใชระยะเวลาในการเลยงขนสน

ลกษณะของโรงเรอนสวนใหญสรางโรงเรอนเลยงแพะเนอแบบยกพนสง สอดคลองกบ ญาณน และจตตมา (2545) โรงเรอนเปนอกปจจยหนงทมความสำาคญในการเลยงแพะ ควรเปนทเนนหรอยกพนสง เปนบรเวณทไมมนำาทวมขง อากาศถายเทไดด งายตอการจดการเลยงดและการสขาภบาล

แปลงพชอาหารสตวเลยงแพะสวนใหญไมมการทำาแปลงพชอาหารสตวสำาหรบเลยงแพะเนอ การจดทำาแปลงพชอาหารสตวจงมความสำาคญ และควรสงเสรมความรเรองการปลกพชอาหารสตวแกเกษตรกร ไวใชเลยงแพะเนอ ญาณน และจตตมา (2545) ไดกลาววา การเลยงแพะแบบปลอยใหแทะเลมพชอาหารสตวโดยตรงนน ควรจดทำาพนทสำาหรบทำาแปลงปลกหญา พนทขนาด 1 ไร สามารถเลยงแพะไดประมาณ 5 ตว หญาทปลกจะตองมความเหมาะสม และทนตอการเหยยบยำาของแพะ

การถายพยาธแพะเนอสวนใหญมการถายพยาธแพะเปนประจำา กรมปศสตว (2559) แนะนำาใหเกษตรกรทำาการถายพยาธทงภายนอกและภายในใหกบแพะเนอทก ๆ 3 เดอน แตถาพบวาบรเวณทเลยงแพะมพยาธชกชมใหทำาการถายพยาธทก ๆ 1 เดอน เพอใหแพะเนอมสขภาพด ไมเจบปวยงาย

การเจาะเลอดตรวจโรคแทงตดตอ สวนใหญมการเจาะเลอดแพะเนอตรวจโรคแทงตดตอเปนประจำาทกป กรมปศสตว (2559) แนะนำาใหเกษตรกรทำาการเจาะเลอดแพะเนอตรวจโรคแทงตดตอเปนประจำา อยางนอยปละ 1 ครง เนองจากโรคนถอวาเปนโรคทสรางความเสยหายแกระบบสบพนธของแพะเปนออยางมาก ทำาใหเกดการ

33

ผสมไมตด แทง หรอลกตายกอนคลอดได สามารถแพรกระจายภายในฝงแพะไดงาย อกทงยงสามารถแพรกระจายเชอจากแพะมาสคนไดอกดวย

ตอนท 3 ขอมลชองทางตลาดแพะเนอของเกษตรการตดตอพอคารบซอแพะเนอสวนใหญตดตอพอคาดวย

ตนเอง เนองจากจงหวดลพบรเกษตรกรสวนใหญเปนสมาชกชมรมผเลยงแพะแกะจงหวดลพบร จงสามารถตดตอพอคาทเปนสมาชกชมรมดวยกนไดงาย และรบซอดวยราคายตธรรม

แหลงจำาหนายแพะเนอ สวนใหญจำาหนายแพะเนอทงภายในจงหวดและออกตางจงหวด ซงตลาดภายในจงหวดสวนใหญเปนพอคาคนกลางทรบซอแพะหยานมไปเลยงขนใหไดนำาหนกแลวจงสงขายไปตลาดผบรโภคทางภาคใตของประเทศ และอกสวนหนงสงขายไปภาคตะวนออกผานพอคาประเทศลาวไปตลาดผบรโภคประเทศเวยดนาม

34

บทท 5บทสรปและขอเสนอแนะ

การศกษาสภาพการเลยงและชองทางการตลาดแพะเนอในจงหวดลพบรสรปไดดงนตอนท 1 ขอมลสภาพพนฐานสวนบคคลของเกษตรกร

เกษตรกรผเลยงแพะเนอสวนใหญเปนเพศชาย สถานะภาพสมรส มอายระหวาง 41-50 ป นบถอศาสนาพทธ จบการศกษาระดบมธยมศกษา เลยงแพะเปนอาชพเสรม มประสบการณเลยงแพะ 1-5 ป ในปทผานมาเคยเขารบการฝกอบรม/ศกษางาน เกยวกบการเลยงแพะและเปนสมาชกกลมเกษตรกรผเลยงแพะ/ชมรมผเลยงแพะตอนท 2 ขอมลสภาพการเลยงแพะเนอของเกษตรกร

เกษตรกรสวนใหญใชแรงงานในครอบครวในการเลยงแพะ นยมเลยงแพะลกผสมใชวธผสมพนธโดยใชพอพนธคมฝง สวนใหญเลยงแพะแบบขงคอกสลบปลอยไลเลยง ลกษณะโรงเรอนเปนแบบยกพนสง มการลอมรวบรเวณลานปลอย และนยมใชอาหารหยาบเลยงแพะเพยงอยางเดยว ไมมการทำาแปลงพชอาหารสตวและไมมการสำารองพชอาหารสตวไวใชยามขาดแคลน จงทำาใหเกดการขาดแคลนแหลงอาหารหยาบในฤดแลง ในการเลยงมการเสรมแรธาตใหแพะกน ถายพยาธแพะเปนประจำา สวนใหญมการเจาะเลอดตรวจโรคแทงตดตอทกป ฉดวคซนปองกนโรคปากและเทาเปอยทก 6 เดอน และมการตดเบอรหประจำาตวแพะ ตอนท 3 ขอมลชองทางตลาดแพะเนอของเกษตร

เกษตรกรสวนใหญเลยงแพะเพอจำาหนาย ตดตอพอคารบซอแพะดวยตวเอง จำาหนายแพะทงในและออกตางจงหวดสวนใหญมวธจำาหนายโดยการชงนำาหนก ขนาดแพะทจำาหนายมทงตำากวาและมากกวา 25 กโลกรม ไมมการแปรรปแพะเพอเพมมลคา และสวนใหญไมมการจำาหนายมลแพะ ตอนท 4 ดานปญหาอปสรรคในการเลยงแพะเนอของเกษตรกร

35

ปญหาทเกษตรกรพบในระดบปานกลาง ไดแก ขาดแหลงเงนทนในการปรบปรงระบบการเลยงแพะเนอขาดแคลนอาหารหยาบชวงฤดแลง พอแมพนธแพะเนอมราคาแพง และขาดแคลนพนทสาธารณะในการเลยงแพะเนอปญหาทเกษตรกรพบในระดบนอยไดแก ถกพอคารบซอแพะกดราคา ขาดความรดานปรบปรงพนธแพะเนอ ขาดความรดานปลกพชอาหารสตว ขาดความรดานโรคและการรกษาโรคแพะ ไมไดรบความสะดวกในการตดตอรบบรการจากเจาหนาทปศสตว หาซอพอแมพนธแพะเนอไมได ปญหาทเกษตรกรพบในระดบนอยทสด ไดแกปญหาเรองโรค/พยาธ แพะในฟารมมปญหาเลอดชด และจำาหนายแพะเนอไมได

ขอเสนอแนะ

1. เกษตรกรผเลยงแพะสวนใหญมประสบการณเลยงแพะเนอ 1-5 ป ซงจดอยในกลมผเรมเลยง ดงนนควรเขาไปสงเสรมความรดานวชาการทจำาเปนใหแกเกษตรกร เพอสามารถนำาความรไปปรบใชในการเลยงแพะของตนเองไดอยางมประสทธภาพ

2. ควรมการจดอบรมเรองการสขาภบาล การปองกนโรค และการฉดวคซน เพอลดแหลงสะสมและแพรกระจายโรค ลดการสญเสย และเพมประสทธภาพในการเลยง

3. เกษตรกรมปญหาดานขาดแหลงเงนทนในการปรบปรงระบบการเลยงแพะใหไดมาตรฐานหนวยงานภาครฐหรอผมสวนเกยวของ ควรเขาไปสงเสรมแนะนำาแหลงเงนทนใหกบเกษตรกรเชน การจดตงกลมสหกรณ หรอกลมวสาหกจชมชน

4. เกษตรกรขาดแคลนอาหารหยาบชวงฤดแลง ควรสนบสนน สงเสรมใหเกษตรกรปลกพชอาหารสตว มการสำารองและถนอมพชอาหารสตวไวใช เพอปองกนและแกไขปญหาการขาดแคลน พชอาหารสตวในฤดแลง

36

5. ควรมการอบรม ใหความรเรองการปรบปรงสายพนธ เพอใหเกษตรกรมแพะพอแมพนธทดไวทดแทน ซงจะชวยลดภาระคาใชจายในการซอพอแมพนธแพะเนอซงมราคาแพง

6. เกษตรกรขาดแคลนพนทสาธารณะในการเลยง ควรใหความรแกเกษตรกรในดานการจดการ ระบบการเลยง และการใชพนททมอยใหเกดประโยชนสงสด และเปนการพงพาตนเองอยางยงยน

7. สนบสนนใหมการรวมกลมเกษตรกรผเลยงแพะเนอในแตละพนท รวมถงการรวมตวกนในระดบอำาเภอ และพฒนาสการเปนชมรมในระดบจงหวด เพอแลกเปลยนความร การจดการการเลยง โรคและการสขาภบาล และเพมอำานาจตอรองทางการตลาด อกทงยงเพมความสะดวกในการตดตอประสานงานระหวางเกษตรกรและเจาหนาทปศสตว เพอพฒนาองคกรการเลยงแพะเนอไดอยางมประสทธภาพ มนคงยงยนตอไป

เอกสารอางอง

กรมปศสตว. 2559. คมอการเลยงแพะ. เอกสารคำาแนะนำา กรมปศสตว กระทรวงเกษตรและสหกรณ. โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหประเทศไทยจำากด. กรงเทพฯ.

สหรฐเงนสงา. 2550. การผลตและการตลาดแพะเนอในอำาเภอสไหงโก-ลกจงหวดนราธวาส.วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. กรงเทพฯ.

37

จนทนา บญศร และวาณ ศลประสาทเอก. 2548. การศกษาสภาพการเลยงและวถการตลาดแพะเนอในจงหวดประจวบครขนธ. วารสารวชาการสำานกสขศาสตรสตวและสขอนามยท 5 ปท 8 ฉบบท 2 กมภาพนธ-พฤษภาคม 2549 กรมปศสตว กระทรวงเกษตรและสหกรณ, กรงเทพฯ,น. 27-42.

ญาณน โอภาสพฒนกจ และจตตมา กนตนามลลกล.2545. สถานการณและการพฒนาการผลตสตวเคยวเออง. เอกสารการสอนชดวชาการจดการผลตสตวเคยวเออง หนวยท 1-7. นนทบร. โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

สมเกยรตกลนเกลยง. 2548. การลงทนทำาฟารมเลยงแพะเนอในอำาเภอชะอำาจงหวดเพชรบร. วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. กรงเทพฯ.

สพกตร พบลย. 2542. การพฒนาเครองมอประเภทมาตรประมาณคา(Rating scale) ในงานวจย. วชา 24703 การพฒนาเครองมอเพอการวจยและประเมน ในหลกสตรปรญญาโท สาขาวชา ประเมนการศกษาของมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. สำานกงานปศสตวจงหวดลพบร.2560. ขอมลจำานวนปศสตว.ขอมล

สถต.แหลงทมา : http://pvlo-lbr.dld.go.th/th/?

name=block&file=surveyzoo54. 9 มนาคม 2560.อภนนท จนพละ.2559. การเลยงแพะขน. บทความ/สาระนาร.แหลงทมา :

http://pvlo-lbr.dld.go.th/th/word/k_sh.pdf. 9 มนาคม 2560.