quan Điểm của các nhà triết học trước mác về con người

Upload: freeloadtailieu

Post on 29-Feb-2016

114 views

Category:

Documents


2 download

DESCRIPTION

Quan Điểm Của Các Nhà Triết Học Trước Mác Về Con Người

TRANSCRIPT

1. Quan im ca cc nh trit hc trc Mc v con ngi:C th ni vn con ngi l mt trong nhng vn quan trng nht ca th gii t trc ti nay. l vn m lun c cc nh khoa hc, cc nh nghin cu phn tch mt cch su sc nht. Khng nhng th trong nhiu ti khoa hc ca x hi xa v nay th ti con ngi l mt trung tm c cc nh nghin cu c i c bit ch . Cc lnh vc tm l hc, sinh hc, y hc, trit hc, x hi hc.v.v...T rt sm trong lch s quan tm n con ngi v khng ngng nghin cu v n. Mi lnh vc nghin cu u c ngha ring i vi s hiu bit v lm li cho con ngi.Hn bt c mt lnh vc no khc, lnh vc trit hc li c nhiu mu thun trong quan im, nhn thc v n gy nn s u tranh khng bit khi no dng. Nhng lp trng chnh tr trnh nhn thc v tm l ca nhng ngi nghin cu khc nhau v do a ra nhng t tng hng gii quyt khc nhau.Khi cp ti vn con ngi cc nh trit hc t hi: Thc cht con ngi l g v tm cch tr li cu hi phi gii quyt hng lot mu thun troch chnh con ngi. Khi phn tch cc nh trit hc c i coi con ngi l mt tiu v tr, l mt thc th nh b trong th gii rng ln, bn cht con ngi l bn cht v tr. Con ngi l vt cao qu nht trong tri t, l cha t ca mun loi. Ch ng sau thn linh. Con ngi c chia lm hai phn l phn xc v phn hn. Ch ngha duy tm v tn gio th cho rng: Phn hn l do thng sinh ra; quy nh, chi phi mi hot ng ca phn xc, linh hon con ngi tn ti mi mi. Ch ngha duy vt th ngc li h cho rng phn xc quyt nh v chi phi phn hn, khng c linh hn no l bt t c, v qu trnh nhn thc khng ngng c pht hin. Cng ngy cc nh trit hc tm ra c bn cht ca con ngi v khng ngng khc phc l lun trc .Trit hc th k XV - XVIII pht trin quan im trit hc v con ngi trn c s khoa hc t nhin khc phc v bt u pht trin. Ch ngha duy vt my mc coi con ngi nh mt b my vn ng theo mt quy lut c. Hc ch ngha duy tm ch quan v thuyt khng th bit mt mt coi ci ti v cm gic ca ci ti l trung tm sng to ra ci khng ti, mt kh cho rng ci ti khng c kh nng vt qu cm gic ca mnh nn v bn cht l nh b yu t, ph thuc ng ti cao. Cc nh trit hc thuc mt mt cao vai tr sng to ca l tnh ngi, mt khc coi con ngi, mt khc coi con ngi l sn phm ca t nhin v hon cnh.Cc nh trit hc c in c, t Cart n Heghen pht trin quan im trit hc v con ngi theo hng ca ch ngha duy tm. c bit Heghen quan nim con ngi l hin thn ca nim tuyt i l con ngi thc v do i sng con ngi ch c xem xt v mt tinh thn Song Heghen cng l ngi u tin thng qua vic xem xt c ch hot ng ca i sng tinh thn m pht hin ra quy lut v s pht trin ca i sng tinh thn c nhn. ng thi Heghen cng nghin cu bn cht qu trnh t duy khi qut cc quy lut c bn ca qu trnh .Sau khi on tuyt vi ch ngha duy tm Heghen, ph bch ph phn tnh siu t nhin, phi th xc trong quan nim trit hc Heghen, ng quan nim con ngi l sn phm ca t nhin, c bn nng t nhin, l con ngi sinh hc trc quan, ph thuc vo hon cnh, ng s dng thnh tu ca khoa hc t nhin chng minh mi lin h khng th chia ct ca t duy vi nhng qu trnh vt cht din ra trong c th con ngi, song khi gii thch con ngi trong mi lin h cng ng th ph bch li ri vo lp trng ca ch ngha duy tm.Tm li: Cc quan nim trit hc ni trn i n nhng cc thc l lun xem xt ngi mt cch tru tng. l kt qu ca vic tuyt i ho phn hn thnh con ngi tru tng. T thc cn ch ngha duy vt trc quan th tuyt i ho phn xc thnh con ngi tru tng. Sinh hc, tuy nhin h vn cn nhiu hn ch, cc quan nim ni trn u cha ch y n bn cht con ngi.Sau ny ch ngha Mc k tha v khc phc nhng mt hn ch , ng thi pht trin nhng quan nim v con ngi c trong cc hc thuyt trit hc trc y i ti quan nim v con ngi thin thc, con ngi thc tin ci to t nhin v x hi vi t cdch l con ngi hin thc. Con ngi va l sn phm ca t nhin v x hi ng thi va l ch th ci to t nhin.II. Quan im ch ngha Mc v con ngi.a. Bn cht con ngi:Ch ngha x hi do con ngi v v von ngi. Do vy, hnh thnh mi quan h ng n v con ngi v vai tr ca con ngi trong s pht trin x hi ni chung, trong x hi ch ngha ni ring l mt vn khng th thiu c ca th gii quan Mc - Lnin.Theo ch ngha Mc - Lnin con ngi l khi nim ch nhng c th ngi nh mt chnh th trong s thng nht gia mt sinh hc v mt x hi ca n. Con ngi l sn phm ca s tin ho lu di t gii t nhin v gii sinh vt. Do vy nhiu quy lut sinh vt hc cng tn ti v tc ng n con ngi. tn ti vi t cch l mt con ngi trc ht con ngi cng phi n, phi ung... iu gii thch v sao Mc cho rng co ngi trc ht phi n, mc ri mi lm chnh tr.Nhng ch dng li mt s thuc tnh sinh hc ca con ngi th khng th gii thch c bn cht ca con ngi. Khng ch c con ngi l tng ho cc quan h x hi m thc ra quan im ca Mc l mt quan im ton din.Mc v Anghen nhiu ln khng nh li quan im ca nhng nh trit hc i trc rng. Con ngi l mt b phn ca gii t nhin, l mt ng vt x hi, nhng khc vi h, Mc, Anghen; xem xt mt t nhin ca con ngi, nh n, ng, i li, yu thch... Khng cn hon mang tnh t nhin nh con vt m c x hi ho. Mc vit: Bn cht ca con ngi khng phi l mt ci tru tng c hu ca c nhn ring bit. Trong tnh hin thc ca n bn cht ca con ngi l tng ho ca nhng mi quan h x hi con ngi l s kt hp gia mt t nhin v mt x hi nn Mc nhiu ln so snh con ngi vi con vt, so snh con ngi vi nhng con vt c bn nng gn ging vi con ngi... V tm ra s khc bit . Mc ch ra s khc bit nhiu ch nh ch c con ngi lm ra t liu sinh hot ca mnh, con ngi bin i t nhin theo quy lut ca t nhin, con ngi l thc o ca vn vt, con ngi sn xut ra cng c sn xut... Lun im xem con ngi l sinh vt bit ch to ra cng c sn xut c xem l lun im tiu biu ca ch ngha Mc v con ngi.Lun im ca Mc coi Bn cht ca con ngi l tng ho cc quan h x hi Mc hon ton khng c ph nhn vai tr ca cc yu t v c im sinh hc ca con ngi, ng ch i lp lun im coi con ngi n thun nh mt phn ca gii t nhin cn b qua, khng ni g n mt x hi ca con ngi. Khi xc nh bn cht ca con ngi trc ht Mc nu bt ci chung, ci khng th thiu v c tnh cht quyt nh lm cho con ngi tr thnh mt con ngi. Sau, th khi ni n S nh hng hp l v mt sinh hc Lnin cng ch bc b cc yu t x hi thng xuyn tc ng v nh hng to ln i vi bn cht v s pht trin ca con ngi. Chnh Lnin cng khng tn thnh quan im cho rng m ngi u ngang nhau v mt sinh hc. ng vit thc hin mt s bnh ng v sc lc v ti nng con ngi th l mt iu ngu xun... Ni ti bnh ng th lun lun l s bnh ng x hi, bnh ng v a v ch khng phi l s bnh ng v th lc v tr lc ca c nhn. khng nh cho tin trnh pht trin lch s ca x hi loi ngi l s thay th ln nhau ca cc hnh thi kinh t - x hi, Mc ni ti vic ly s pht trin ton din ca con ngi lm thc o chung cho s pht trin x hi, Mc cho rng xu hng chung ca tin trnh pht trin lch s c quy nh bi s pht trin ca lc lng sn xut x hi bao gm con ngi v nhng cng c lao ng do con ngi to ra, s pht trin ca lc lng sn xut x hi, t n ni ln trnh pht trin ca x hi qua vic con ngi chim lnh x hi v s dng ngy cng nhiu lc lng t nhin vi t cch l c s vt cht cho hot ng sng ca chnh con ngi v quyt nh quan h gia ngi vi ngi trong sn xut. Sn xut ngy cng pht trin tnh cht x hi ho ngy cng tng. Vic tin hnh sn xut tp th bng lc lng ca ton x hi v s pht trin mi ca nn sn xut do n mang li s cn n nhng con ngi hon ton mi. Nhng con ngi c nng lc pht trin ton din v n lt n, nn sn xut s to nn nhng con ngi mi, s lm nn nhng thnh vin trong x hi c kh nng s dng mt cch ton din nng lc pht trin ca mnh theo Mc "pht trin sn xut v s phn vinh ca x hi, v cuc sng tt p hn cho mi thnh vin trong cng ng x hi v pht trin con ngi ton din l mt qu trnh thng nht lm tng thm nn sn xut x hi" sn xut ra nhng con ngi pht trin ton din hn na, Mc coi s kt h cht ch gia pht trin sn xut v pht trin con ngi l mt trong nhng bin php mnh m ci bin x hi.Con ngi khng ch l ch th ca hot ng sn xut vt cht l yu t hng u, yu t ng vai tr quyt nh trong lc lng sn xut ca x hi m hn na, con ngi cn ng vai tr l ch th hot ng ca qu trnh lch s. Thng qua hot ng sn xut vt cht con ngi sng to ra lch s ca mnh, lch s 7ca x hi loi ngoi. T quan nim Mc khng nh s pht trin ca lc lng sn xut x hi c ngha l s pht trin phong ph bn cht con ngi, coi nh l mt mc ch t thn. Bi vy theo Mc ngha lch s mc ch cao c ca s pht trin x hi l pht trin con ngi ton din, nng cao nng lc v phm gi con ngi, gii phng con ngi, loi tr ra khi cuc sng con ngi con ngi c sng vi cuc sng ch thc. V bc quan trng nht trn con ng l gii phng con ngi v mt x hi. iu cho thy trong quan nim ca Mc thc cht ca tin trnh pht trin lch s x hi loi ngi l v con ngi, v cuc sng ngy cng tt p hn cho con ngi, pht trin con ngi ton din v gii phng con ngi, ni theo Anghen l a con ngi t vng quc ca tt yu sang vng quc ca t do, con ngi cui cng cng l ngi tn ti ca x hi ca chnh mnh, ng thi cng tr thnh ngi ch ca t nhin, ngi ch bn thn mnh. l qu trnh m nhn loi t to ra cho mnh nhng iu kin, nhng kh nng cho chnh mnh nhm em li s pht trin ton din, t do v hi ho cho mi con ngi trong cng ng nhn loi to cho con ngi nng lc lm ch tin trnh lch s ca chnh mnh.Quan nim ca Mc v nh hng pht trin x hi ly s pht trin ca con ngi lm thc o chung cng c khng nh trong bi cnh lch s ca x hi loi ngi. Ngy nay loi ngi ang sng trong bi cnh quc t y nhng bin ng, cng ng th gii ang th hin ht sc r rng tnh a dng trong cc hnh thc pht trin ca n x hi loi ngi k t thi tin s cho n nay bao gi cng l mt h thng thng nht tuy nhin cng l mt h thng ht sc phc tp v chnh v s phc tp to nn tnh khng ng u trong s pht trin kinh t x hi cc nc, cc khu vc khc nhau. n lt mnh, tnh khng ng u ca s pht trin ny li hnh thnh nn mt bc tranh nhiu mu sc v nh hng no, th mi nh hng pht trin vn phi hng ti gi tr nhn vn ca n - ti s pht trin con ngi.X hi bao gi cng tn ti nhiu giai cp iu quan trng l giai cp c phc tng c lng dn hay khng. Tri qua thi k pht trin ca x hi loi ngi ch c giai cp v sn l giai cp p ng y mi quy lut ca cuc sng v chnh l l do ti sao mc li ly giai cp v sn nghin cu trong Mc tp trung nghin cu con ngi v sn l ch yu.Theo Mc, ngi v sn l ngi sn xut ra ca ci vt cht cho x hi hin i, nhng lao ng ca h li b tha ho, lao ng t ch gn b vi h nay tr nn xa l nghim trng hn na chnh n thng tr h, tnh trng bt hp l ny cn phi c gii quyt. Vi Mc, ngi v sn l ngi tiu biu cho phng thc sn xut mi, c s mnh v hon ton c kh nng gii phng mnh, gii phng x hi xy dng x hi mi tt p hn. Theo Mc "n x hi cng sn ch ngha, con ngi khng cn tht nghip, khng cn b rng buc vo mt ngh nghip nht nh h c th lm bt k mt ngh no nu c kh nng v thch th, h c quyn lm theo nng lc, hng theo nhu cu tuy nhin nhng mun khng xy ra bi v cch mng cng sn ch ngha khng din ra theo ca h. N khng din ra ng lot tren tt c cc nc t bn, t ra l cc nc t bn tin tin, tri li n li din ra nhng nc x hi ch ngha tiu biu l nc Nga (Lin X c) Mt nc cng nghip cha pht trin, nng dn chim s ng trong dn s. V vy quan nim ca ng v con ngi kh c iu kin c chng minh.b. Con ngi l ch th sinh ng nht ca x hi.S sinh ng y c ngha l con ngi c th chinh phc t nhin, ca to t nhin. Tuy rng con ngi b xa gii ng vt trong qu trnh tin ho nhng nh th khng c ngha l con ngi lt b tt c nhng ci t nhin khng cn mt s lin h no vi t tin ca mnh. Con ngi l sn phm t nhin, l kt qu ca qu trnh tin ho lu di ca gii hu sinh, l con ngi th phi tri qua giai on sinh trng, t vong, mi con ngi u c nhu cu n, mc , sinh hot... Song con ngi khong phi l ng vt thun tu nh cc ng vt khc m xt trn kha cnh x hi th con ngi l ng vt c tnh x hi, con ngi l sn phm ca x hi, mang bn tnh x hi. Nhng yu t x hi l tt c nhng quan h, nhng bin i xut hin do nh hng ca cc iu kin x hi khc nhau, nhng quy nh v mt x hi to nn con ngi. Con ngi ch c th tn ta c khi tin hnh lao ng sn xut ca ci vt cht tho mn nhu cu mnh v chnh lao ng sn xut l yu t quyt nh hnh thnh con ngi v thc. Lao ng l ngun gc duy nht ca vt cht, vt cht quyt nh tinh thn theo logic th lao ng l ngun gc ca vn ho vt cht v tinh thn.Mt khc trong lao ng con ngi quan h vi nhau trong lnh vc sn xut, l nhng quan h nn tng t hnh thnh cc quan h x hi khc trong cc lnh vc i sng v tinh thn.Chnh v con ngi l sn phm ca t nhin v x hi cho nn con ngi chu s chi phi ca mi trng t nhin v x hi cng cc quy lut bin i ca chng. Cc quy lut t nhin nh quy lut v s ph hp gia c th v mi trng, quy lut v qu trnh trao i cht... tc ng to nn phng din sinh hc ca con ngi. Cc quy lut tm l, thc hnh thnh v hot ng trn nn tng sinh hc ca con ngi hnh thnh t tng tnh cm kht vng nim tin, ch. Cc quy lut x hi quy nh mi quan h gia ngi vi ngi, iu chnh hnh vi ca con ngi. H thng cc quy lut trn cng tc ng ln con ngi, to nn th thng nht hon chnh gia sinh hc ci x hi trong con ngi.Vi t cch l con ngi x hi, l con ngi hot ng thc tin con ngi sn xut v ca ci vt cht, tc ng vo t nhin ci to t nhin, con ngi l ch th ci to t nhin. Nh vy con ngi va do t nhin sinh ra, b ph thuc vo t nhin va tc ng vo t nhin. Tnh cm thng tr t nhin ch c con ngi mi khc phc c t nhin bng cch to ra nhng vt cht, hin tng khng nh t nhin bng cch to ra nhng vt cht, hin tng khng nh t nhin vn c bng cch con ngi bin i b mt ca t nhin, bt t nhin phi phc v con ngi. Tuy n l sn phm ca t nhin. Mt iu chc chn rng c con ngi ch c th thng tr t nhin nu bit tun theo v nm bt cc quy lut ca chnh bn thn . Qu trnh ci bin t nhin, con ngi cng to ra lch s cho mnh. Con ngi khng nhng l sn phm ca x hi m con ngi cn l ch th ci to chng. Bng mi hot ng lao ng sn xut con ngi sng to ra ton b nn vn ho vt cht, tinh thn. Bng hot ng cch mng. Con ngi nh du thm cc trang s mi cho chnh mnh mc d t nhin v x hi u vn ng theo nhng quy lut khch quan song qu trnh vn ng ca con ngi lun xut pht t nhu cu, ng c v hng th, theo ui nhng mc ch nht nh v do tm cch hn ch hoc m rng phm vi tc dng cu quy lut cho ph hp vi nhu cu v mc ch ca mnh. Nu khng c con ngi vi t cch l ch th sinh ng nht ca x hi th khng th c x hi, khng th c s vn ng ca x hi m vt ln tt c chnh l ca ci vt cht.III. Vai tr ca ch ngha Mc v con ngi trong i sng x hi.Do nhn thc c vai tr v tm quan trng ca vn con ngi c bit l vn con ngi trong s nghip cng nghip ho, hin i ho t nc ta hin nay. ng v nhn dn ta v ang xy dng v pht trin t nc ton din v nhiu mt c bit l lnh vc kinh t, n ph thuc rt nhiu vo nhiu chin lc con ngi: Cn o to con ngi mt cch c chiu su ly t tng v ch ngha Mc - Lnin lm nn tng, cng nh trn th gii nc ta chin lc con ngi n c mt ngha ht sc quan trng v pht trin ng hng chin lc cn c mt chnh sch pht trin con ngi, khng con ngi i lch t tng tuy nhin trong thc t khng t ngi s ngang i tm kh nng pht trin n trong ch ngha t bn. Nhiu ngi tr v phc sinh v tm s hon thin con ngi trong cc tn gio v cc h t tng truyn thng. C ngi li sng to ra t tng tn gio mi cho ph hp vi con ngi Vit Nam. Song nhn li mt cdch khch quan v khoa hc s tn ti ca ch ngha Mc - Lnin trong x hi Vit Nam c l khng ai c th ph nhn c vai tr u tri v trin vng cu n trong s nghip pht trin con ngi to cho bc pht trin tip theo ca s nghip cng nghip ho, hin i ho th mt nc ang cn tnh trng km pht trin nh nc ta khng th khng xy dng mt chnh sch pht trin lu di, c tm nhn xa trng rng pht trin con ngi nng cao cht lng ca ngi lao ng. Hn bt c mt lnh vc nghin cu no khc, lnh vc pht trin con ngi l mc tiu cao c nht ca ton dn, a loi ngi ti mt k nguyn mi, m ra nhiu kh nng tm ra nhng con ng ti u i ti tng lai con ng kh quan nht cho s nghip pht trin con ngi trong s nghip cng nghip ho hin i ho t nc. Trong i sng x hi thc tin c s vn dng khoa hc v sng to ch ngha Mc - Lnin v con ngi ti hi ngh ln th t ca ban chp hnh trung ng ng kho VII ra ngh quyt v thng qua ngh quyt v vic pht trin con ngi Vit Nam ton din vi t cch l "ng lc ca s nghip xy dng x hi mi, ng thi l mc tiu ca ch ngha x hi" l "con ngi pht trin cao v tr tu, cng trng v th cht phong ph v tinh thn, trong sng v o c". Bi l, ngi lao ng nc ta ngy cng ng vai tr quan trng trong mi lnh vc ca i sng x hi v trong s pht trin ca nn kinh t t nc theo c ch th trng, di s qun l ca nh nc, theo nh hng x hi ch ngha th cht lng ca ngi lao ng l nhn t quyt nh ngh quyt i hi i biu ton quc ln th VIII ca ng khng nh "Nng cao dn tr, bi dng v pht huy ngun lc to ln ca con ngi Vit Nam l nhn t quyt nh thng li cu cng cuc i mi t nc". Thc tin chng t x hi ta hin nay tnh trng mt hi ho v mt bn th ca mi c nhn l ch yu, l tt c bn th c nhn pht trin ton din v hi ho v o c, tr tu, th lc l mc tiu xy dng con ngi trong ch ngha x hi nhng mc tiu c bn v quan trng hn c l vn con ngi phi tr thnh nhn t quyt nh lch s x hiv lch s ca chnh mnh.Cc nh t tng t sn xuyn tc ch ngha Mc cho rng l "ch ngha khng c con ngi" thc t th, ch ngha Mc l mt chnh th thng nht ca ba b phn trit hc nghin cu cc quy lut ca th gii, gip ta hiu bn cht, mi quan h t nhin - x hi - con ngi, chnh tr kinh t vch ra quy lut i ln ca x hi, ch ngha x hi khoa hc ch ra con ng v phng php nghin cu con ngi. Ch ngha Mc l mt ch ngh v con ngi, ch ngha nhn o. Hc thuyt khng ch chng minh bn cht ca con ngi ("tng ho ca cc quan h x hi") v bn tnh con ngi ("lun vn ti s hon thin") m cn vch hng con ngi i ng bn cht v bn tnh ca mnh, gii phng, xo b s tha ho, to iu kin pht huy mi sc mnh bn cht ngi, pht trin ton din, hi ho cho tng c nhn. S ph hp gia t tng Mc Xt vi bn cht v bn tnh ngi thu phc v lm say m nhng con ngi hng mong vn ln xy dng x hi mi, m ra mi kh nng cho s pht trin con ngi.Ch c ch ngha Mc - Lnin mi c th vch r c hng i ng cho con ng i ln x hi ch ngha Vit Nam, thc t cho thy cng vi t tng H Ch Minh, ch ngha Mc - Lnin vo Vit Nam lm nn thng li cch mng gii phng dn tc (1945), thng nht t nc (1975) thc hin ch c lp t do con ngi vit Nam iu m bao nhiu hc thuyt trc Mc khng th p dng c, v chnh ch ngha Mc - Lnin lm thay i, tr thnh h t tng chnh thng ca ton x hi, thay i nhanh chng i sng tinh thn i a s nhn dn Vit Nam. Thc tin hot ng cch mng x hi ch ngha va nhanh chng nng cao trnh nhn thc ton din. Bng h thng gio dc vi cc hnh thc o to a dng, vi cc hnh thc khoa hc thm nhun tinh thn c bn ca ch ngha Mc - Lnin hnh thnh k tip nhau nhng lp ngi lao ng mi ngy cng c t tng, trnh chung, chuyn mn cao ngy nay chng ta c mt i ng cn b vn ho khoa hc cng ngh vi trnh l lun v qun l tt ng u trong c nc.C th ni ch trong mt thi gian ngn h t tng Macxt th hin xu hng ca mnh i vi nn vn ho dn d, xo b dn dn s thng tr ca cc loi t tng t pht, lc hu, thp km trong con ngi c, m tn d oan, cc nim tin m qung Vi sc mnh c tnh khoa hc, hc thuyt Mc - Lnin vch r c nhng yu t phi khoa hc, phi nhn o, cc loi th gii quan, nhn sinh quan sai lch m trc lm mai mt tr tu, tnh tch cc trong con ngi ca cc h t tng truyn thng. Mt khc, ch ngha Mc - Lnin cn th hin r tnh u vit trong con ngi i vi cc lung t tng t sn ngoi nhp ca Phng Ty, v cc tro lu t tng t sn hin ti ang lm lch hng i ca nhng con ngi chn chnh trong iu kin i sng vt cht kh khn. Ln u tin trong lch s dn tc xing xch ca chn l c truyn, ca nn sn xut tiu nng vi t duy cn hn ch, kinh nghim, phi khoa hc trong con ngi thiu vn ho do x hi c li c tri thc khoa hc Mc xt ph tan. Mt thc tin tin ra i. Cc tn ngng dn dn cng phi nhng ch cho nim tin khoa hc. Cc yu t t duy duy vt bin chng hnh thnh trong i sng thng ngy, trong lao ng, cng nh trong mi hot ng ca x hi. Th gii quan khoa hc ngy cng n su nhng con ngi lun phn u cho thng li ca ch ngha x hi n nhn th gii, x hi, con ngi trong s vn ng v pht trin trong tnh hin thc v tim n nhng kh nng, s tn ti khch quan l iu kin sng v s pht trin con ngi.Th gii quan hm cha nhn sinh quan tin b, khc phc dn nhng quan nim sai lm, phin din v con ngi ca cc h t tng khc.S chuyn i h t tng dn n chuyn i h gi tr ca x hi v gi tr con ngi, con ngi t ch phc tng chuyn sang t ch, sng to, t ch da trn tp qun chuyn sang l tr, dn ch, t ch tm cch ho ng chuyn sang tn trng c c tnh v bn lnh ring. Cc chun mc mi ca con ngi i hi khng ch pht trin tng mt ring l m phi l c nhn pht trin hi ho tnh cch mng ca hc thuyt Mc xt khc phc dn li sng th ng, hp hi, lm c s cho li sng tch cc, v x hi, pht trin thc lun vn ln lm ch v xy dng cuc sng mi xut hin nhng nhn cch mi.Tuy nhin s pht trin con ngi ngy nay khng ch l sn phm ca h t tng Mc xt v ngay khi ch ngha Mc xt tr thnh h t tng chnh thng Vit Nam th cc tn gio, cc h t tng v vn ho bn a c sc sng ring ca n. Ch ngha Mc - Lnin thm nhp, n nh mt h t tng khoa hc vt hn ln ci nn vn ho bn a, nhng n cng chu s chi phi tc ng an xen ca cc yu t sai - ng, yu - mnh, mi - c, v.v.. Cc yu t tch cc thc y, cn cc yu t tiu cc th km hm s pht trin con ngi.S vn minh, pht trin ho con ngi Vit Nam ca ch ngha Mc - Lnin va c li th song cng khng trnh khi nhng sai lm. Sai lm l s chng tr ca t tng vn ho bn a thnh truyn thng. Li th l vn ho bn a cha c mt h t tng khoa hc nh hnh vng chc, n dng nh ang thiu mt l thuyt khoa hc. Nu nh khng c ch ngha Mc - Lnin x hi Vit Nam pht trin hn, l t tng ca nhng ngi thiu hiu bit v mt x hi tin b, lun coi ci trc mt mnh l nhng th v gi tr m ch chy theo tro lu, iu ng trch hn l h cn cho rng vn ho Vit Nam s phong ph hn, c sc hn. Thc t, t khi xut hin ch ngha Mc - Lnin x hi Vit Nam nh c tip thm sc mnh, pht trin c khoa hc hn, kha cnh no trnh dn tr, trnh nng lc, vn ho, khoa hc, ngh thut Con ngi Vit Nam khng thua km con ngi ca cc nc vn minh khc.Theo ch ngha Mc - Lnin con ngi ch nhng c th, l s thng nht gia mt sinh hc v mt x hi ca n. Ci m ch ngha Mc - Lnin lm c l l lun con ngi trong x hi ch khng ch mt sinh hc nh trc y. V chnh vy m n c p dng vo x hi Vit Nam, trong cch mng x hi ch ngha con ngi l yu t quyt nh va l im xut pht va l mc tiu ca mi chnh sch kinh t - x hi. Xy dng ch ngha x hi l xy dng c mt x hi m c nhng iu kin vt cht v tinh thn thc hin trong thc t nguyn tc "S pht trin t do ca mi ngi l iu kin cho s pht trin t do ca tt c mi ngi" v mt t nc ta, mt t nc ang cn ngho nn th vic pht trin yu t con ngi l mt vn m ng ta xc nh l vn then cht cho s pht trin kinh t t nc ly ch ngha Mc - Lnin l kim ch nam cho mi hot ng.Chng ta cng c nhng i mi r rt, s pht trin hng ho nhiu thnh phn theo c ch th trng, s phn ho giu ngho s phn tng x hi, vic m rng dn ch i thoi trong sinh hot chnh tr ca t nc, vic m ca v pht trin giao lu quc t v cc mt kinh t, vn ho v chnh tr, trn th gi. S bin i nhanh chng ca tnh hnh chnh tr quc t, s pht trin v bo ca cuc cch mng khoa hc v cng ngh iu i hi chng ta phi bit vn dng ch ngha Mc mt cch khoa hc, hp l v sng to p ng c nhng i hi ca x hi mi nu mun tn ti v vn ln mt tm cao mi.