quan trẮc khÍ thẢi theo phƯƠng phÁp ĐẲng...

Hải Phòng, 6/2014

Phạm Thị Vương Linh

Trung tâm Quan trắc môi trường, Tổng cục Môi trường

QUAN TRẮC KHÍ THẢI THEO PHƯƠNG PHÁP

ĐẲNG ĐỘNG LỰC (ISOKINETIC)

Hội thảo Quan trắc môi trường Lần thứ 5, Hải Phòng 19 - 20/6/2014

NỘI DUNG

Sự cần thiết

Giới thiệu phương pháp lấy mẫuđẳng động lực (isokinetic)

Ưu điểm của phương pháp

Các lưu ý và phương hướng trongthời gian tới



- Theo Điều 36, Luật BVMT 2005:

tất cả khu sản xuất, kinh doanh,

dịch vụ tập trung phải có hệ thống

quan trắc môi trường và thực hiện

đầy đủ, đúng các nội dung của

báo cáo đánh giá tác động môi

trường đã được phê duyệt.

- Dự thảo Thông tư hướng dẫn quy

trình kỹ thuật quan trắc khí thải

công nghiệp đang trình Bộ Tài

nguyên và Môi trường ban hành

Sự cần thiết


- Trên thế giới, quan trắc khí thải công nghiệp đã được quan tâm từ

rất lâu, khoảng thập niên 70 của thế kỉ 20.

- Tại Việt Nam, việc áp dụng các phương pháp lấy mẫu khí thải

theo hướng dẫn của USEPA đặc biệt đối với Lấy mẫu bụi theo

phương pháp đẳng động lực còn khá ít và mới bắt đầu phổ biến

trong vài năm gần đây.

- Bắt đầu từ năm 2010, Tổng cục Môi trường được Bộ TNMT giao

chủ trì xây dựng dự thảo Thông tư quy định quy trình kỹ thuật quan

trắc khí thải ống khói. Dự thảo Thông tư được xây dựng dựa trên

phương pháp của Cục Bảo vệ môi trường Mỹ (US.EPA).

Sự cần thiết


* Quá trình xây dựng dự thảo Thông tư

- Trong quá trình soạn thảo, Trung tâm đã nhờ được hỗ trợ từ

chuyên gia của dự án Dự án Quản lý nhà nước về môi trường cấp

tỉnh ở Việt Nam (VPEG - Canada) và các chuyên gia của dự án

JICA (Nhật Bản).

- Trong khuôn khổ dự án VPEG, Trung tâm QTMT - TCMT và 6 Sở

Tài nguyên và Môi trường đã hỗ trợ đào tạo kỹ thuật, cung cấp thiết

bị cho gồm: Hà Nội, Hải Dương, Bắc Ninh, Đà Nẵng, Bình Dương,

Long An.

=> Việc xây dựng dự thảo Thông tư được tư vấn rất nhiều từ các

chuyên gia có kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực quan trắc khí

thải ống khói ở trong và ngoài nước.

Sự cần thiết


Thông sốSố hiệu tiêu chuẩn, phương pháp

Dự thảo Thông tư QCVN 51/2013 QCVN khác

Vận tốc và

lưu lượng

EPA #2

Đo bằng thiết bị đo nhanh

EPA #2 Không quy

định

PM EPA #5 EPA #5

TCVN 5977:2009

TCVN

5977:2005

SO2

EPA #6

TCVN 6750:2005

TCVN 7246:2003


EPA #6

TCVN 6750:2000

Đo nhanh theo TCVN

5976:1995

TCVN

6750:2005

NOx

EPA #7

TCVN 7172:2002

TCVN 7245:2003


EPA #7

TCVN 7172:2002

TCVN

7172:2002

CO

EPA #10

TCVN 7242:2003


EPA #10

TCVN 7242:2003

TCVN

7242:2003

O2, CO2 Đo bằng thiết bị đo nhanh Không quy định Không quy

định

Sự cần thiết


Giới thiệu phương pháp lấy mẫu đẳng động lực (Isokinetic)

1. Thuật ngữ “Isokinetic” là gì?

Lấy mẫu đẳng động lực (isokinetic) là quá trình lấy mẫu sao cho

vận tốc hút tại đầu lấy mẫu (Vn) bằng vận tốc dòng khí (Vs) trong

điều kiện không bị xáo trộn (Vn = Vs )

“ISO = SAME” + “KINETIC = MOVEMENT”



2. Đối tượng: phương pháp áp dụng cho các đối tượng ở pha rắn

và pha khí (dạng hơi) như bụi, kim loại, dioxin/furan và các khí khác

Hệ thống lấy mẫu bụi theo pp đẳng động

lực


TH1. Lấy mẫu isokinetic (Vn = Vs) => Lượng bụi thu được

tương đương bụi trong dòng khí

=> Điều này tăng độ chính xác và độ tin cậy của kết quả.

Vn = Vs

Cn = Cs

Vn, Cn

Vs, Cs

100% isokinetic



Vn > Vs

Cn > Cs

Vn, Cn

Vs, Cs

=> Quá nhiều bụi thu được => kết quả sai

TH2. Lấy mẫu không theo phương pháp isokinetic (Vn>Vs)

- Trường hợp vận tốc đầu lấy mẫu lớn hơn vận tốc dòng khí

Lượng bụi thu được lớn hơn bụi trong dòng khí

> 100% isokinetic



Vn < Vs

Cn < Cs

Vn, Cn

Vs, Cs

=> Quá ít bụi thu được

TH3. Lấy mẫu không theo phương pháp isokinetic (Vn < Vs)

- Trường hợp vận tốc đầu lấy mẫu nhỏ hơn vận tốc dòng khí

Lượng bụi thu được nhỏ hơn bụi trong dòng khí

< 100% isokinetic



Thiết bị lấy mẫu theo phương pháp isokinetic



Độ chính xác

- Là phương pháp lấy mẫu có độ chính xác cao, số liệu

quan trắc có độ tin cậy cao.

- Trong suốt quá trình lấy mẫu có thể kiểm soát được các

điều kiện lấy mẫu.

Tính đại diện

Phương pháp có tính đại diện cao. Phương pháp này yêu

cầu các điều kiện như:

- Chọn vị trí lấy mẫu có tính đại diện.

- Điều kiện vận hành đã ít nhất 80% công suất vận hành

tối đa.

- Thời gian lấy mẫu đã đủ dài để có dữ liệu đại diện


Kiểm soát được kết quả đo so với kết quả thực

- Phương pháp lấy mẫu này sẽ kiểm soát hoặc chuyển

đổi kết quả đo về giá trị thực tế của các chất có trong khí

thải do việc pha loãng khí thải thường ít được kiểm soát

dẫn đến nồng độ, hàm lượng các chất trong khí thải đo

được thấp hơn với thực tế.

Tính toán tổng lượng phát thải

- Đo đạc giá trị vận tốc, tính toán lưu lượng phát thải

(m3/h) được xét đến, hỗ trợ cho tính toán kiểm kê phát

thải, tính tổng tại lượng ô nhiễm không khí



1. Vị trí lấy mẫu

- Vị trí phải có tính đại diện, đảm bảo điều kiện không có

chảy xoáy.

- Phải có lỗ lấy mẫu đảm bảo kỹ thuật tại vị trí được chọn

Các lưu ý trong lấy mẫu bằng phương pháp đẳng động lực



2. Yêu cầu công suất, thiết bị và sàn thao tác

- Trong suốt quá trình lấy mẫu phải đảm bảo công suất

nhà máy hoạt động ổn định và đạt tối đa.

- Thiết bị lấy mẫu nặng

- Có sàn thao tác chuẩn



3. An toàn lao động

- Lấy mẫu ống khói thông thường được tiến hành trong

điều kiện khó khăn

- Quá cao, cần giàn giáo, sàn thao tác,

- Quá nóng,

- Khí độc rò rỉ,

- Quá lạnh,

- Mưa, gió.


4. Trình độ cán bộ:

- Cán bộ thông thạo về thiết bị, về phương pháp quan

trắc

- Có kinh nghiệm xử lý tình huống

- Hiểu biết về từng loại nguồn thải để có cách xử lý/đọc

số liệu phù hợp



- Tổ chức phổ biến hướng dẫn sau khi dự thảo Thông tư được

ban hành

- Năm 2014, Trung tâm QTMT sẽ tổ chức các Hội thảo tập huấn

hướng dẫn quan trắc khí thải theo phương pháp isokinetic tại 3

miền Bắc, Trung, Nam (lý thuyết trên lớp và thực hành tại cơ sở)

- Hỗ trợ địa phương trong việc thực hiện

Kế hoạch trong thời gian tới


CHÂN THÀNH CẢM ƠN

quan trẮc khÍ thẢi theo phƯƠng phÁp ĐẲng...

Documents