Gii nhanh bi ton ha hc bng phng php s ng cho Tp ch Ha Hc v ng dng, s 7 (67) / 2007 GII NHANH BI TON HA HCBNG PHNG PHP S NG CHO L Phm ThnhGio vin truongtructuyen.vnVi hnh thc thi trc nghim khch quan, trong mt khong thi gian tng i ngn hc sinh phigii quyt mt s lng cu hi v bi tp kh ln (trong bi tp ton chim mt t l khng nh).Do vic tm ra cc phng php gip gii nhanh bi ton ha hc c mt ngha quan trng.Bi ton trn ln cc cht vi nhau l mt dng bi hay gp trong chng trnh ha hc ph thng.Tacthgiibi tpdngnytheonhiucch khc nhau, song cch gii nhanh nht l phng php s ng cho.Nguyn tc: Trn ln 2 dung dch:Dung dch 1: c khi lng m1, th tch V1, nng C1 (C% hoc CM), khi lng ring d1.Dung dch 2: c khi lng m2, th tch V2, nng C2 (C2 > C1), khi lng ring d2.Dung dch thu c c m = m1 + m2, V = V1 + V2, nng C (C1 < C < C2), khi lng ring d.S ng cho v cng thc tng ng vi mi trng hp l:a) i vi nng % v khi lng:m1 C1 |C2 - C| Cm2 C2 |C1 - C|(1) | C C || C C |mm1221b) i vi nng mol/lt:V1 C1 |C2 - C| CV2 C2 |C1 - C|(2)| C C || C C |VV1221c) i vi khi lng ring:V1 d1|d2 - d| dV2 d2|d1 - d|(3) | d d || d d |VV1221Khi s dng s ng cho ta cn ch :*) Cht rn coi nh dung dch c C = 100%*) Dung mi coi nh dung dch c C = 0%*) Khi lng ring ca H2O l d = 1 g/mlSau y l mt s v d s dng phng php ng cho trong tnh ton pha ch dung dch.Dng 1: Tnh ton pha ch dung dch V d 1. thu cdungdchHCl25% cn lym1gamdungdchHCl 45%phavim2gam dung dch HCl 15%. T l m1/m2 l:A. 1:2 B. 1:3 C. 2:1 D. 3:1 Hng dn gii:p dng cng thc (1): 12m | 15 25 | 10 1 m |45 25| 20 2 p n A.V d 2. phac500mldungdchnc mui sinhl (C = 0,9%)cn lyVml dungdch NaCl 3%. Gi tr ca V l:A. 150 B. 214,3 C. 285,7 D. 350Hng dn gii:Ta c s : V1(NaCl) 3 |0 - 0,9| 0,9V2(H2O)0 |3 - 0,9|(ml) 150 5000,9 2,10,9V1 +p n A.Phngphpnykhngnhnghuchtrong vic pha ch cc dung dch m cn c th p dng cho cc trng hp c bit hn, nh pha mt chtrn vo dung dch. Khi phi chuyn nng ca cht rn nguyn cht thnh nng tng ng vilng cht tan trong dung dch.V d 3. Ha tan 200 gam SO3 vo m gam dung dch H2SO449% ta c dung dch H2SO478,4%. Gi tr ca m l:A. 133,3 B. 146,9 C. 272,2 D. 300,0Hng dn gii:Phng trnh phn ng: SO3 + H2O H2SO4 100 gam SO3 5 , 12280100 98gam H2SO4 Nng dung dch H2SO4 tng ng: 122,5%Gi m1, m2ln lt l khi lng SO3v dung dch H2SO4 49% cn ly. Theo (1) ta c:44,129,4| 4 , 8 7 122,5 || 4 , 78 49 |mm21(gam) 300 20029,444,1m2 p n D.iml thcasngcholch phng php ny cn c th dng tnh nhanh ktL Phm ThnhGio vin truongtructuyen.vn - 1 -Gii nhanh bi ton ha hc bng phng php s ng cho Tp ch Ha Hc v ng dng, s 7 (67) / 2007 qu ca nhiu dng bi tp ha hc khc. Sau y ta ln lt xt cc dng bi tp ny.Dng 2: Bi ton hn hp 2 ng vy l dng bi tp c bn trong phn cu to nguyn t.V d 4. Nguyn t khi trung bnh ca brom l 79,319. Bromchai ngvbn: Br7935v Br.8135 Thnh phn % s nguyn t caBr8135l:A. 84,05 B. 81,02 C. 18,98 D. 15,95Hng dn gii:Ta c s ng cho:Br (M=81)3581Br (M=79)3579A=79,31979,319 - 79 = 0,31981 - 79,319 = 1,681 % 100319 , 0 681 , 1319 , 0Br %681 , 1319 , 0Br %Br %813579358135+ % 95 , 15 Br %8135 p n D.Dng 3: Tnh t l th tch hn hp 2 khV d 5. Mt hnhpgmO2, O3iu kin tiuchunct khi i vi hirol18. Thnh phn % v th tch ca O3 trong hn hp l:A. 15% B. 25% C. 35% D. 45%Hng dn gii:p dng s ng cho:VM1= 48|32 - 36| M = 18.2 =36VM2= 32|48 - 36|O2O3% 25 % 1001 31%V31 124VV323OOO + p n B.V d 6. Cn trn 2 th tch metan vi mt th tch ng ng X ca metan thu c hn hp kh c t khi hi so vi hiro bng 15. X l:A. C3H8B. C4H10C. C5H12 D. C6H14Hng dn gii:Ta c s ng cho:VM1= 16|M2 - 30| M = 15.2 =30VM2 = M2 |16 - 30|M2CH428 | 30 - M |12 14| 30 - M |VV22MCH24 M2 = 58 14n + 2 = 58 n = 4X l: C4H10 p n B.Dng4:Tnh thnh phn hn hpmui trong phn ng gia n baz v a axitDngbi tpnycth gii d dngbng phng php thng thng (vit phng trnh phn ng, t n). Tuy nhin cng c th nhanh chng tmrakt qubngcchsdngsng cho.V d 7. Thm 250 ml dung dch NaOH 2M vo 200 ml dung dch H3PO41,5M. Mui to thnh v khi lng tng ng l:A. 14,2 gam Na2HPO4;32,8 gam Na3PO4 B. 28,4 gam Na2HPO4;16,4 gam Na3PO4 C. 12,0 gam NaH2PO4;28,4 gam Na2HPO4 D. 24,0 gam NaH2PO4;14,2 gam Na2HPO4 Hng dn gii:C: 2350,2.1,50,25.2nn14 3PO HNaOH