quyền miễn trừ của quốc gia trong tư pháp quốc tế việt nam

Upload: tra-nguyen

Post on 08-Apr-2018

216 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/7/2019 Quyn min tr ca quc gia trong t php quc t Vit Nam

    1/8

    Quyn min tr ca quc gia trong t php quc t Vit NamT php quc t l mt lnh vc php lut c h thng ch th ring ca mnh bao gm thnhn, php nhn v quc gia. Trong , quc gia c xc nh l ch th c bit ca Tphp quc t. Vn l khi quc gia tham gia vo cc mi quan h ny, quyn v ngha vch th ca quc gia hay ni cch khc, quy ch php l ca quc gia c xc nh nh th

    no. i vi Vit Nam, khi m T php quc t cha pht trin c v l lun ln thc tin, thvic tip tc nghin cu v pht trin c v l lun ln quy nh ca php lut v quyn mintr ca quc gia khi tham gia vo quan h dn s quc t c ngha rt quan trng trongvic gp phn a T php quc t Vit Nam tin gn hn cc chun mc php l chung cath gii.

    1. Ni dung quyn min tr ca quc gia trong T php quc t

    Nhn chung, T php quc t (TPQT) phn ln cc quc gia u tha nhn t cch ch th c

    bit ca quc gia khi tham gia vo mi quan h dn s c yu t nc ngoi. Khi tham gia vo quan

    h TPQT, quc gia c hng cc quyn min tr trong quan trng nht l quyn min tr t

    php v min tr i vi ti sn ca quc gia, gi chung l quyn min tr ca quc gia. Quyn

    min tr ca quc gia trong lnh vc quan h dn s c yu t nc ngoi c ghi nhn ri rc

    trong cc iu c quc t, in hnh nht l Cng c Brussels v thng nht cc quy nh v

    min tr tu thuyn nh nc ngy 14/4/1926, Cng c Vin nm 1961 v quan h ngoi giao,

    Cng c Vin 1963 v quan h lnh s,... c bit, cc ni dung ny c quy nh mt cch c

    th v tp trung ti Cng c ca Lin hip quc (LHQ) v quyn min tr ti phn v min tr ti

    sn ca quc gia. Cc quyn ny cng c ghi nhn trong php lut ca nhiu quc gia.

    Quyn min tr ca quc gia trong TPQT gm quyn min tr t php v quyn min tr i

    vi ti sn thuc quyn s hu ca quc gia.

    Quyn min tr t php

    Min tr xt x ti bt c Ta n no . Ni dung quyn ny th hin nu khng c s ng ca

    quc gia th khng c mt ta n nc ngoi no c thm quyn th l v gii quyt v kin m

    quc gia l b n (trong lnh vc dn s). Cc tranh chp lin quan n quc gia phi c gii

    quyt bng con ng thng lng trc tip hoc con ng ngoi giao, tr khi quc gia t b

    quyn ny. iu 5 v iu 6 Cng c ca LHQ v quyn min tr ti phn v min tr ti sn ca

    quc gia quy nh: Quc gia c hng quyn min tr ti phn trc mt ta n nc ngoi theo

    nhng quy nh ca Cng c. Cc quc gia c ngha v m bo quyn min tr ti phn v

    quyn min tr ti sn ca quc gia khc, c th l khng thc thi quyn ti phn chng li quc gia

    khc trong mt v kin ti ta n nc mnh.

    Min tr i vi cc bin php cng ch nhm m bo n kin, nu quc gia ng cho t

    chc, c nhn nc ngoi kin mnh, tc l ng cho Ta n nc ngoi xt x v kin m qucgia l b n. Ni dung ca quyn ny th hin trong trng hp nu mt quc gia ng ta n

    nc ngoi th l, gii quyt mt v tranh chp m quc gia l mt bn tham gia th ta n nc

    ngoi c quyn xt x nhng ta n khng c p dng bt c mt bin php cng ch

    no nh bt gi, tch thu ti sn ca quc gia phc v cho vic xt x. Ta n ch c p dng

    cc bin php ny nu c quc gia cho php. iu 18 Cng c ca LHQ v quyn min tr ti

    phn v min tr ti sn ca quc gia quy nh: Khng c bin php cng ch tin t tng no

  • 8/7/2019 Quyn min tr ca quc gia trong t php quc t Vit Nam

    2/8

    nh tch thu, chim gi ti sn tri php lut ca quc gia c p dng trong mt v kin trc

    mt ta n nc ngoi....

    Min tr i vi cc bin php cng ch nhm m bo thi hnh quyt nh ca Ta n trong

    trng hp quc gia khng ng cho cc t chc, c nhn nc ngoi kin, ng cho Ta n

    xt x. Trong trng hp quc gia ng cho mt ta n nc ngoi gii quyt mt tranh chp m

    quc gia l mt bn tham gia v nu quc gia l bn thua kin th bn n ca ta n nc ngoi

    cng phi c quc gia t nguyn thi hnh. Nu khng c s ng ca quc gia th khng th p

    dng cc bin php cng ch nh bt gi, tch thu ti sn ca quc gia nhm cng ch thi hnh

    bn n . Ngay c khi quc gia t b quyn min tr xt x th quyn min tr i vi cc bin

    php cng ch bo m thi hnh phn quyt ca ta n vn phi c tn trng. iu 19 Cng

    c ca LHQ v quyn min tr ti phn v min tr ti sn ca quc gia quy nh: Khng c bin

    php cng ch no sau khi c phn quyt ca ta n nh tch thu, bt gi ti sn tri php lut

    ca quc gia c p dng trong mt v kin trc mt ta n nc ngoi...

    Quyn min tr i vi ti sn thuc quyn s hu ca quc gia

    Quyn min tr i vi ti sn thuc quyn s hu ca quc gia l mt trong nhng ni dungquan trng ca quyn min tr ca quc gia khi tham gia vo quan h dn s quc t. Ni dung ca

    quyn ny l nhng ti sn c xc nh thuc quyn s hu ca quc gia th khng th l i

    tng p dng cc bin php t php khi quc gia a vo tham gia cc quan h dn s quc t.

    Quyn min tr v ti sn ca quc gia khi tham gia vo cc quan h dn s quc t c c s php

    l vng chc trong cc iu c quc t c lin quan ca TPQT cng nh vn bn php lut thc

    nh ca nhiu quc gia. iu 21 Cng c ca LHQ v quyn min tr ti phn v min tr ti sn

    ca quc gia lit k nhng loi ti sn m quc gia c hng quyn min tr.

    Quyn min tr ti sn ca quc gia cng c php lut ca rt nhiu nc quy nh. Lut

    min tr nh nc ca Hoa K ti iu 1609 cng khng nh quyn min tr i vi ti sn ca

    quc gia nc ngoi. Php lut ca Cng ha Lin bang Nga, ca Vng quc Anh cng khng

    nh quyn ny.

    Quyn min tr v ti sn l mt ni dung khng th tch ri ca quyn min tr ca quc gia v

    ngy cng th hin vai tr quan trng ca mnh trong vic bo v hu hiu li ch ca quc gia khi

    tham gia vo cc quan h dn s quc t. Tuy nhin, l lun v TPQT ca Vit Nam trc y

    khng cp hoc cp rt chung v ni dung ny. Cc gio trnh TPQT dng ging dy trong

    cc trng i hc, cc cng trnh nghin cu cng cp n ni dung ny mt cch chung chung

    hoc gn nh khng ni n. y l mt hn ch v mt l lun ca TPQT Vit Nam cn phi

    nhanh chng khc phc a TPQT Vit Nam pht trin theo xu th ca thi i.

    Cc ni dung ca quyn min tr ca quc gia tn ti trong mi quan h gn b cht ch vinhau v u c xy dng trn nguyn tc bnh ng v ch quyn gia cc quc gia. Tuy nhin,

    gia cc quyn vn c s c lp tng i v quc gia c quyn t b mt ni dung, hai ni dung

    hay tt c cc ni dung trong quyn min tr. Vic quc gia t b mt ni dung khng lm nh

    hng n cc ni dung cn li trong quyn min tr. Vic t b quyn min tr ca quc gia cn

    phi c th hin r rng trong php lut quc gia, trong iu c quc t m quc gia l thnh

    vin hoc trong cc vn bn c th m quc gia k kt.

  • 8/7/2019 Quyn min tr ca quc gia trong t php quc t Vit Nam

    3/8

    2. Cc quan im khc nhau v quyn min tr ca quc gia

    Quyn min tr ca quc gia khi tham gia vo quan h dn s quc t c tha nhn trong

    php lut quc t (cc iu c quc t, tp qun quc t) v php lut hu ht cc nc. Tuy

    nhin, php lut ca cc nc li c nhng quan im khc nhau v mc hng quyn ny ca

    quc gia. V c bn c hai quan im chnh v vn ny:

    Quan im th nhtcho rng, quyn min tr ca quc gia l tuyt i, ngha l quc gia phi

    c hng quyn ny trong tt c cc lnh vc quan h dn s m quc gia tham gia v trong bt

    k trng hp no. Nhng ngi theo quan im ny xut pht t ch quyn quc gia l tuyt i

    v bt kh xm phm, bt k ch th no cng khng c quyn vt ln trn ch quyn quc gia.

    Thm ch, quyn min tr ny cn c m rng cho ngi ng u ca quc gia khi tham gia

    vo cc mi quan h vi t cch ngi ng u quc gia hay t cch c nhn. Cn nhn thc r

    vn y, khi tha nhn quyn min tr ca quc gia khi tham gia vo cc quan h dn s

    quc t l tuyt i th iu ny c ngha l quc gia s c hng quyn min tr trong tt c cc

    lnh vc quan h dn s quc t v trong tt c cc trng hp m quc gia tham gia vi t cch l

    mt bn ch th trong quan h dn s quc t. Thuyt quyn min tr tuyt i ca quc gia trong quan h quc t c tha nhn rng ri

    t lu nh mt tp qun quc t. Cho n gia th k XX, phn ln cc nc vn cn cng nhn

    quyn min tr tuyt i dnh cho quc gia nc ngoi. Tuy nhin, t sau Cch mng thng 10

    Nga, c bit l t sau Chin tranh th gii th 2, vi s xut hin ca hng lot cc quc gia theo

    ch chnh tr x hi ch ngha (XHCN), mt m hnh kinh t mi ra i m , nh nc trc

    tip tham gia vo cc quan h kinh t vi t cch l mt bn ch th, cc cng ty nh nc nm

    c quyn kinh doanh trong nn kinh t, th mt vn t ra l liu cc cng ty nh nc ny c

    c hng quyn min tr ca quc gia s hu n hay khng khi tham gia vo cc quan h kinh

    t thng mi vi cc ch th nc ngoi. Chnh thc tin ny dn n s xut hin ca Thuyt

    quyn min tr tng i hay cn gi l Quyn min tr chc nng.

    Thuyt quyn min tr tng ido cc hc gi ca cc nc theo ch chnh tr t bn ch

    ngha khi xng v xy dng nhm loi tr kh nng hng quyn min tr ca cc cng ty thuc

    s hu nh nc ca cc nc theo ch chnh tr XHCN khi tham gia vo cc quan h kinh t

    thng mi quc t. Hc thuyt ny nhanh chng c cc nc khc ng h v c th ha vo

    cc o lut quc gia. Theo hc thuyt ny, quc gia khi tham gia vo cc quan h dn s quc t

    s c hng quyn min tr v ti phn v quyn min tr v ti sn trong tt c cc lnh vc

    quan h dn s. Tuy nhin, c nhng trng hp quc gia s khng c hng quyn ny m

    phi tham gia vi t cch mt ch th dn s nh cc ch th thng thng khc. Nh vy, Thuyt

    quyn min tr tng i chp nhn cho quc gia c hng quyn min tr trong tt c cc lnhvc quan h dn s m quc gia tham gia, nhng li hn ch nhng trng hp m quc gia s

    khng c hng quyn min tr. Cng c ca LHQ v quyn min tr ti phn v min tr ti

    sn ca quc gia cng dnh nhiu iu quy nh v cc trng hp quc gia khng c hng

    quyn min tr trong cc lnh vc giao dch thng mi, hp ng lao ng, thit hi v ngi v

    ti sn,...

  • 8/7/2019 Quyn min tr ca quc gia trong t php quc t Vit Nam

    4/8

    Ti Hoa K, t nm 1952 bt u thay i quan im quyn min tr quc gia t thuyt quyn

    min tr tuyt i sang thuyt quyn min tr tng i. Nm 1976, Quc hi Hoa K thng qua

    Lut Min tr nh nc dnh cho quc gia nc ngoi. o lut ny chnh l s hin thc ha

    Thuyt quyn min tr tng i m Hoa K ang theo ui. Trong o lut c nhng quy nh

    c th v quyn min tr ca quc gia: ch th c hng quyn min tr, ni dung quyn min

    tr, cc trng hp quc gia nc ngoi khng c hng quyn min tr,...Ti Anh, Lut v Quyn min tr ca quc gia nm 1978 cng ghi nhn quan im ny. Quan

    im ny cn c ghi nhn trong thc tin xt x ta n o, Php, Thy in, , Hy Lp, B.

    Nh vy, v c bn, phn ln cc quc gia u tha nhn quyn min tr ca quc gia khi tham

    gia vo cc quan h dn s quc t. Tuy nhin, mc chp nhn phm vi ca quyn min tr ca

    quc gia cc quc gia l khc nhau. Thc tin trn cho thy, Thuyt quyn min tr tng i ca

    quc gia ang c phm vi nh hng ngy cng rng v ngy cng c nhiu quc gia chp nhn.

    y cng l mt xu th pht trin ca TPQT hin i.

    3. Quyn min tr ca quc gia trong T php quc t Vit Nam

    Qua phn tch vn cho thy xu th pht trin ca TPQT l chp nhn quyn min tr caquc gia vi ni dung gm quyn min tr t php v quyn min tr i vi ti sn thuc s hu

    ca quc gia nc ngoi v chp nhn thuyt quyn min tr tng i ca quc gia. TPQT Vit

    Nam cha pht trin c v l lun ln php lut thc nh. Chnh v vy, vic nghin cu mt cch

    nghim tc cc vn c lin quan n quyn min tr ca quc gia khi tham gia vo quan h dn

    s quc t l mt vic hon ton cn thit bi y l mt trong nhng ni dung ch yu ca quy ch

    php l v ch th ca TPQT. Chng ti ch cp n quyn min tr ca nh nc nc ngoi

    ti Vit Nam m khng cp n quyn min tr ca nh nc Vit Nam nc ngoi.

    Trc ht, cn lm r ni dung ca quyn min tr ca quc gia c trong l lun ln quy nh

    ca cc quy phm php lut TPQT Vit Nam. y l iu cn thit bi v c v mt l lun ln phplut thc nh, cho n hin nay, ni dung quyn min tr ca quc gia vn cha c thng nht.

    Ti Vit Nam hin nay, v mt l lun, c nhiu quan im khc nhau c a ra v ni dung

    quyn min tr quc gia.

    Quan im th nhtxc nh quyn min tr ca quc gia bao gm quyn min tr xt x,

    quyn min tr i vi cc bin php cng ch nhm m bo n kin, quyn min tr i vi

    cc bin php cng ch bo m thi hnh phn quyt ca ta n nc ngoi. Nh vy, quyn

    min tr i vi ti sn quc gia nc ngoi khng c a vo xem xt trong ni dung quyn

    min tr ca quc gia. Theo chng ti, quan im ny kh chp nhn c, nht l trong iu kin

    hin nay, khi quc gia tham gia ngy cng nhiu vo cc mi quan h dn s, kinh t quc t, bi

    trong nhng trng hp nht nh, li ch hp php lin quan n ti sn ca quc gia ncngoi s khng c bo v hu hiu.

    Quan im th haikhng nh quyn min tr ti sn thuc s hu quc gia l mt trong nhng

    ni dung c bn ca quyn min tr quc gia. Quan im ny c nhiu ngi tn ng. Theo

    chng ti, khng th tch ri quyn min tr v ti sn ra khi quyn min tr ca quc gia bi v

    quc gia tham gia vo i sng dn s quc t ch yu l cc quan h lin quan n ti sn (v d:

    cc ti sn u t nc ngoi, ti khon ti ngn hng nc ngoi). Nhng mi quan h quc

  • 8/7/2019 Quyn min tr ca quc gia trong t php quc t Vit Nam

    5/8

    gia tham gia m khng lin quan n yu t ti sn ch yu thuc phm vi iu chnh ca Lut quc

    t cng. Thc tin cng cho thy, ngy nay quc gia ng vai tr ngy cng quan trng trong hot

    ng kinh t thng mi ca quc gia thng qua hng lot cc hot ng nh xc tin thng mi,

    u t, lm trung gian cho cc php nhn ca cc quc gia k kt hp ng, bo lnh, Tt c

    nhng hot ng ny u ko theo cc vn php l lin quan n ti sn ca quc gia nc

    ngoi, nn vic xc nh r quyn min tr i vi ti sn ca quc gia nc ngoi cng nh mc thc hin quyn ny l hon ton cn thit trnh nhng tranh chp c th pht sinh.

    Php lut thc nh ca Vit Nam cng cha c quy nh chnh thc no v ni dung ca quyn

    min tr quc gia. Php lnh v quyn u i, min tr dnh cho c quan i din ngoi giao, c

    quan lnh s v c quan i din ca t chc quc t ti Vit Nam ngy 07/9/1993 c mt s quy

    nh v quyn min tr t php. Theo khon 1 iu 12 Php lnh, vin chc ngoi giao c

    hng quyn min tr xt x v hnh s ti Vit Nam. H cng c hng quyn min tr xt x

    v dn s v x pht hnh chnh. V khon 3 iu 12 Php lnh quy nh: vin chc ngoi giao

    c hng quyn min tr i vi cc bin php thi hnh n. Vy, quyn min tr v ti sn

    thuc s hu quc gia cha thy cp. Hn na, y ch l nhng quy nh v quyn min trdnh cho vin chc ngoi giao v thnh vin gia nh ca h (khon 1 iu 17 Php lnh). Khng

    c quy phm no ca Php lnh cho thy nh nc nc ngoi c quyn min tr t php v

    quyn min tr ti sn Vit Nam. Tng t, Php lnh Th tc gii quyt cc v n dn s (

    ht hiu lc thi hnh) quy nh: v n dn s c lin quan n nh nc nc ngoi hoc ngi

    c hng quy ch ngoi giao c gii quyt bng con ng ngoi giao, tr trng hp nh

    nc nc ngoi hoc ngi c hng quy ch ngoi giao ng tham gia t tng ti ta n

    Vit Nam. y l vn bn php lut duy nht c quy nh v quyn min tr ca nh nc nc

    ngoi trong t tng dn s quc t nhng cng khng cp n ni dung ca quyn min tr. Tuy

    nhin, t ngy 01/01/2005 B lut T tng dn s c hiu lc php lut v khng c quy phm no

    tha nhn quyn min tr t php ca nh nc nc ngoi Vit Nam. Khon 4 iu 2 B lutT tng dn s nm 2004 quy nh: C nhn, c quan, t chc nc ngoi c hng cc quyn

    u i, min tr ngoi giao hoc cc quyn u i, min tr lnh s theo php lut Vit Nam, theo

    iu c quc t m Cng ha x hi ch ngha Vit Nam k kt hoc tham gia th v vic dn s

    c lin quan n c nhn, c quan, t chc c gii quyt bng con ng ngoi giao.

    gii quyt vn ny, TPQT Vit Nam cn xc nh r ni dung quyn min tr ca quc gia

    theo hng quc gia c hng quyn min tr t php v quyn min tr i vi ti sn thuc

    s hu quc gia nc ngoi. Ni dung ny cn c c th ha trong cc vn bn php lut thc

    nh c hiu lc php l cao, c th l B lut T tng dn s theo hng: nh nc nc ngoi,

    c nhn, c quan, t chc nc ngoi c hng cc quyn u i, min tr ngoi giao hoc cc

    quyn u i, min tr lnh s theo php lut Vit Nam, theo iu c quc t m Cng ha x hi

    ch ngha Vit Nam k kt hoc tham gia khi tham gia quan h dn s ti Vit Nam th c hng

    quyn min tr t php v quyn min tr i vi ti sn thuc s hu ca mnh, tr nhng trng

    hp c th php lut Vit Nam c quy nh ring.

    Ni dung quyn min tr ca quc gia c quy nh thng nht trong cc vn bn ca LHQ,

    cc iu c quc t c lin quan v c c th ha vo vn bn php lut ca nhiu nc.

  • 8/7/2019 Quyn min tr ca quc gia trong t php quc t Vit Nam

    6/8

    Chnh v vy, vic quy nh mt cch r rng, c th ni dung quyn min tr ca quc gia trong

    php lut Vit Nam cng gp phn a TPQT Vit Nam tin gn hn vi cc chun mc ca i

    sng php l quc t trong vn ny.

    Vn th haicn gii quyt l phm vi ca quyn min tr ca quc gia trong TPQT Vit Nam

    hay ni cch khc, Vit Nam chp nhn Thuyt quyn min tr tng i hay vn tip tc theo ui

    Thuyt quyn min tr tuyt i ca quc gia.

    Phn ln cc quan im hin nay u tn ng Thuyt quyn min tr tuyt i ca quc gia,

    phn i Thuyt quyn min tr tng i. Theo Gio trnh TPQT ca Trng i hc Lut H Ni

    ni dung thuyt min tr theo chc nng hon ton tri vi cc nguyn tc c bn ca cng php

    quc t cng nh ca TPQT, khng c li cho vic thc y giao lu dn s quc t1. Tng t,

    theo gio trnh ca Khoa Lut, i hc quc gia H Ni ni dung thuyt min tr theo chc nng

    hon ton tri vi cc nguyn tc c bn ca cng php quc t cng nh ca TPQT. Php lut

    Vit Nam cng nh thc tin t php Vit Nam lun lun bo m tn trng quyn min tr t php

    tuyt i ca nh nc nc ngoi bng con ng ngoi giao, tr trng hp nh nc ng

    tham gia t tng ti ta n Vit Nam2

    . Dng nh v mt l lun, Vit Nam ch chp nhn Thuytquyn min tuyt i, cng khai bc b Thuyt quyn min tr tng i ca quc gia.

    Thc tin i sng php l quc t cho thy, nu chp nhn Thuyt quyn min tr tuyt i ca

    quc gia s c nhng trng hp khng bo v c mt cch hu hiu li ch ca cc php nhn

    v th nhn ca quc gia khi tham gia vo quan h dn s vi mt quc gia khc v ngc li,

    quc gia chp nhn Thuyt quyn min tr tuyt i s bt li khi tham gia vo mi quan h dn s

    vi quc gia hay php nhn, th nhn ca quc gia chp nhn Thuyt quyn min tr tng i.

    Chnh v vy, chp nhn Thuyt quyn min tr tng i c v l lun ln quy nh trong php lut

    thc nh l xu th khng th o ngc ca TPQT. Thc tin i sng php l Vit Nam cng cho

    thy vic coi Thuyt min tr tng i l tri vi cc nguyn tc c bn ca Cng php quc t

    hay ca TPQT l thiu thuyt phc. Tin s Vn i dn ra mt trng hp c th chng

    minh cho quan im ny l v tu Cn Gi c rt nhiu ngi bit n.

    Nm 1999, mt doanh nghip c tn l Mohamed Enterprises ca Tanzania k hp ng v

    thanh ton trc ton b s tin khong 1,4 triu USD mua 6.000 tn go ca Cng ty Thanh

    Ha Tin Giang. Sau , Cng ty Thanh Ha thu mt tu ch go thc hin hp ng trn.

    Nhng con tu m Cng ty Thanh Ha thu li l mt con tu ma, trn ng ch go trn bt

    tm. Khng nhn c go, Cng ty Mohamed Enterprises khi kin i tc ca VitNam S

    vic c ko di khng c x l dt im. Bn nm sau (2003), tu Si Gn ca Cng ty SEA

    Saigon cp cng Tanzania b bt gi lm con tin nhm to p lc buc pha VitNam thanh ton

    s n nm 1999. Ngy 22/7/2005, Ta n Tanzania tuyn pht pha VitNam gn 2 triu USD baogm tin bi thng thit hi t hp ng go vi Cng ty Mohamed Enterprises v tin li pht

    sinh. Phn quyt ghi r, Chnh ph VitNam l b n th 12 ca v n. Theo ta n, quyn min

    tr t php ca nh nc VitNam trong trng hp ny khng tuyt i v Chnh ph VitNam

    tham gia tch cc vo cc giai on ca vic thc hin hp ng. V vy, Chnh ph VitNam khng

    c hng quyn min tr xt x3.

  • 8/7/2019 Quyn min tr ca quc gia trong t php quc t Vit Nam

    7/8

    V vic trn cho thy, nu nh nc Vit Nam tham gia vo quan h dn s c yu t nc

    ngoi vi t cch mt bn ch th th trong nhng trng hp c th nht nh s khng c

    hng quyn min tr, ngha l nh nc Vit Nam phi tham gia nh mt ch th bnh thng

    khc. Nh vy, r rng vic tuyt i ha quyn min tr t php khng c li cho nh nc Vit

    Nam v c bit l cc c nhn, php nhn Vit Nam trong cc quan h TPQT. y s l c s

    nh nc nc ngoi khng tun th mt s ngha v ca h bi v nh nc nc ngoi chng quyn min tr tuyt i Vit Nam trong khi nh nc Vit Nam khng c hng quyn

    min tr tuyt i nc ngoi.

    V d: nh nc nc ngoi thu cng dn Vit Nam hoc thu php nhn Vit Nam thc hin

    mt cng vic sau vi phm v ngha v tr lng hay ng bo him th r rng cng dn Vit

    Nam hay php nhn Vit Nam khng th c bo v li ch hp php ca mnh v nh nc nc

    ngoi hng quyn min tr trong mi trng hp.

    Ti Vit Nam cha c Lut v quyn min tr quc gia v trong cc vn bn php lut hin hnh

    cha c quy nh chnh thc no quy nh trc tip v vn ny. Tuy nhin, mt s quy nh trong

    cc vn bn php lut c th c th l gii c vn . Theo khon 1 v 3 iu 12 Php lnh vquyn u i, min tr th vin chc ngoi giao khng c hng quyn min tr trong trng

    hp h tham gia vi t cch c nhn vo cc v tranh chp lin quan n bt ng sn t nhn c

    trn lnh th Vit Nam; vic tha k; hot ng thng mi hoc ngh nghip m vin chc ngoi

    giao tin hnh ti Vit Nam ngoi phm vi chc nng chnh thc ca h. Quy nh ny th hin r

    quan im i vi vin chc ngoi giao th quyn min tr ca h ch l tng i, ngha l quyn

    min tr khng b gii hn bt c lnh vc quan h dn s no nhng b hn ch, hay khng

    c hng, trong mt s trng hp c th. Tuy nhin, i vi nh nc nc ngoi th php

    lnh li khng cp v B lut T tng dn s cng khng c quy nh no v vn ny.

    Nhng phn tch trn chng minh mt iu rng, vic tha nhn mt cch cng nhc quyn

    min tr tuyt i ca nh nc nc ngoi Vit Nam ch lm thit hi cho chng ta v chc chn

    trong quy nh ca php lut nhiu quc gia ch dnh cho nh nc Vit Nam quyn min tr tng

    i ti quc gia . Chnh v vy, trong iu kin giao lu kinh t thng mi hin nay cng nh

    cng vi s pht trin ca TPQT hin i, Vit Nam nn chp nhn thuyt quyn min tr tng i

    ca quc gia khi tham gia vo cc quan h kinh t, dn s quc t bo v hiu qu li ch ca

    cc cng dn, c quan, t chc Vit Nam khi tham gia vo cc quan h ti sn vi quc gia nc

    ngoi. Php lut Vit Nam cn c quy nh v nhng trng hp c th nh nc nc ngoi

    khng c hng quyn min tr ti Vit Nam khi tham gia vo cc quan h dn s quc t.

    Vn th ba l cn lm r ni dung ca Thuyt quyn min tr tng i ca quc gia v mt llun. Nhiu quan im hin nay vn hiu quyn min tr tng i theo hng quc gia b hn chmt s lnh vc quan h dn s quc t khng c hng quyn min tr, cn trong nhng lnhvc m quc gia c hng quyn min tr th quc gia s c hng quyn min tr trong btc trng hp no m quc gia tham gia. Theo chng ti, quan im ny l khng chnh xc. Stng i y cn phi c hiu theo hng nhng trng hp c th m quc gia khng chng quyn min tr, cn phm vi ca quyn min tr vn bao trm tt c cc lnh vc quan hdn s c yu t nc ngoi m quc gia tham gia. S khc nhau y chnh l phm vi nhngtrng hp c hng quyn min tr ch khng phi lnh vc quan h c hng quynmin tr. Vic lm r ni dung ca Thuyt min tr l rt quan trng bi nu hiu khng chnh xcs dn n tnh trng khng bo v c li ch hp php ca quc gia khi tham gia cc quan h

  • 8/7/2019 Quyn min tr ca quc gia trong t php quc t Vit Nam

    8/8

    dn s quc t, hoc khng tn trng li ch hp php ca quc gia khc, vi phm nguyn tc tntrng ch quyn ca quc gia.(1) Xem Gio trnh TPQT, Trng i hc Lut H Ni, Nxb. Cng an nhn dn, 1999, tr.115.(2) Xem Gio trnh TPQT, Khoa Lut, i hc quc gia H Ni, Nxb. HQG H Ni, 1997, tr.119 vtr.217.

    (3) Xem TS. Vn i, TS. Mai HngQu, T php Quc t VitNam, Nxb. HQG TP. H Ch Minh, 2006, tr.69, tr.70.

    ThS. Bnh Quc Tun - Khoa Kinh t , HQG TP. H Ch Min