İr: 50533 sodyum ve feldspat ocaĞi kapasİte artirimi...imerys seramİk hammaddelerİ san. ve...

IMERYS SERAMİK HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş.

İR: 50533 SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI

Hatipkışla Köyü

Karpuzlu / AYDIN

ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ

RAPORU

STM ÇEVRE MÜHENDİSLİK MADENCİLİK DANIŞMANLIK ARITMA İNŞAAT TAAHHÜT VE TİC. LTD. ŞTİ.

0 256 212 54 11 – 12 / Faks 212 54 04 - 05

AYDIN

ŞUBAT–2010

IMERYS SERAMİK SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A. Ş. ÇED RAPORU

PROJE SAHİBİNİN ADI Imerys Seramik Hammaddeleri San. ve Tic. A.Ş.

ADRESİ Bostancı Dudullu Yolu Alptekin Sk. No:2 Kat:3 Ümraniye / İSTANBUL

TELEFON VE FAKS NUMARALARI

Tel: 0 216 466 75 15 Faks: 0 216 466 75 17

PROJENİN ADI İR: 50533 Sodyum ve Feldspat Ocağı Kapasite Artırımı

PROJE BEDELİ 300 000 TL (Üçyüz Bin Türk Lirası)

PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ (İLİ, İLÇESİ, MEVKİİ)

Hatipkışla Köyü, Karpuzlu / AYDIN

PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI, ZONE

DATUM TÜRÜ DOM ZON ÖLÇEK ELEMAN SIRASI ED-50 UTM 27 35 6 Derece SAĞA-YUKARI

Ruhsat Alanı (Ocak İzni Talep Edilen Alan) = 757,49 Ha 572890.000:4147305.000 574900.000:4148135.000 574810.000:4145845.000 572390.000:4143995.000 571450.000:4144845.000 İşletme İzin Alanı = 24,19 Ha 573480,000:4145038,000 572863,000:4144544,000 573044,000:4144495,000 572917,000:4144398,000 572765,000:4144454,000 572630,000:4144590,000 572971,000:4145023,000 573199,000:4145030,000 573400,000:4145200,000 573525,000:4145075,000 Ocak Alanı = 200,24 Ha 1. Poligon Alanı = 19,43 Ha 573184,464:4147399,547 573813,801:4147659,423 573809,740:4147526,914 573786,443:4147418,223 573381,401:4147004,872 2. Poligon Alanı = 35,42 Ha 572811,675:4147121,708 573081,250:4146359,936 573312,095:4147121,369 573373,996:4146997,315 573169,254:4146499,287 572644,456:4146379,229 572697,787:4146927,149 3. Poligon Alanı = 36,86 Ha 572373,159:4146372,575 572759,146:4146333,428 572729,107:4146062,387 572754,644:4145989,422 572785,504:4145901,253 572890,638:4145813,119 572444,466:4145517,845

1


572259,629:4145585,499 572278,064:4145834,583 572278,905:4146211,559 4. Poligon Alanı = 15,49 Ha 572738,047:4146067,115 573164,002:4146292,367 573287,799:4146279,811 573291,632:4145981,802 573058,708:4145944,732 572898,686:4145819,421 572794,034:4145907,151 5.Poligon Alanı = 11,11 Ha 573493,907:4146476,519 573581,943:4146480,550 573657,474:4146477,579 573777,435:4146472,859 573768,000:4146164,999 573764,937:4146088,574 573476,193:4146090,345 6. Poligon Alanı = 9,48 Ha 572578,660:4145205,857 572921,264:4145616,982 573072,273:4145546,512 572977,119:4145271,295 7. Poligon Alanı = 3,80 Ha 571973,937:4145283,421 572138,408:4145586,931 572223,188:4145546,237 572036,673:4145174,904 8. Poligon Alanı = 6,58 Ha 571631,116:4145104,920 571803,260:4145398,999 571945,825:4145239,779 571875,548:4145011,934 9. Poligon Alanı = 13,20 Ha 571597,343:4144745,470 571764,996:4145043,291 571872,594:4145002,358 571939,428:4144959,298 572081,031:4144868,063 571933,186:4144642,035 571912,264:4144655,720 571832,111:4144533,179 10. Poligon Alanı = 22,35 Ha 571838,806:4144528,800 571891,046:4144608,925 571933,186:4144642,035 572047,623:4144522,315 572078,778:4144586,182 572196,312:4144827,128 572253,610:4144944,588 572410,161:4144855,475 572473,467:4144810,233 572277,642:4144374,691 572404,667:4144295,730 572286,408:4144122,379 11. Poligon Alanı = 12,51 Ha 572411,894:4144456,726 572601,595:4144626,274 572630,000:4144590,000

2


572765,000:4144454,000 572889,336:4144408,192 572391,340:4144027,493 572327,234:4144085,462 572533,564:4144286,762 12. Poligon Alanı = 4,58 Ha 572418,478:4144861,822 572631,002:4145024,005 572736,918:4144919,552 572599,247:4144732,181 572476,762:4144817,563 13. Poligon Alanı = 5,24 Ha 573446,875:4145153,125 573476,568:4145177,782 573619,968:4145296,858 573698,345:4145026,650 573543,239:4144908,077 573517,999:4144946,998 573480,001:4145038,003 573525,000:4145075,000 14. Poligon Alanı = 4,19 Ha 574062,000:4146145,000 574070,000:4146163,000 574299,474:4146122,758 574243,750:4145926,556 574158,317:4145920,885 574154,358:4145983,760 574057,044:4145970,369

Cevher Stok Alanı = 45,90 Ha 1. Poligon Alanı = 5,02 Ha 573373,697:4147328,965 573716,552:4147559,816 573744,448:4147444,923 573410,772:4147193,286 2. Poligon Alanı = 9,09 Ha 572825,329:4146551,978 572850,733:4146871,532 573199,950:4146851,164 573095,107:4146581,386 3. Poligon Alanı = 3,57 Ha 572473,446:4146254,176 572640,350:4146266,917 572584,291:4146013,375 572458,157:4146018,472 4. Poligon Alanı = 4,71 Ha 572874,780:4146028,664 573186,930:4146231,243 573257,004:4146055,420 572935,936:4145967,509 5.Poligon Alanı = 3,37 Ha 573583,836:4146385,143 573733,759:4146386,863 573716,627:4146167,735 573563,507:4146158,823 6. Poligon Alanı = 2,95 Ha 572791,784:4145318,620 572840,447:4145480,534 573005,016:4145545,123 572941,312:4145310,657

3


7. Poligon Alanı = 4,06 Ha 572431,3589:4145733,248 572725,4585:4145911,619 572784,9155:4145800,137 572457,9022:4145631,322 8. Poligon Alanı = 0,93 Ha 571785,916:4145155,744 571825,240:4145293,991 571882,382:4145229,476 571844,901:4145115,807 9. Poligon Alanı = 4,07 Ha 571739,168:4144774,010 571815,446:4144901,428 572005,274:4144856,355 571853,585:4144607,585 10. Poligon Alanı = 2,31 Ha 572220,581:4144576,189 572336,522:4144791,508 572414,241:4144749,464 572305,944:4144525,226 11. Poligon Alanı = 2,09 Ha 572524,561:4144439,080 572614,808:4144514,462 572726,290:4144377,499 572621,178:4144305,301 12. Poligon Alanı = 1,15 Ha 572538,501:4144858,294 572646,886:4144949,721 572688,176:4144875,990 572590,850:4144788,987 13. Poligon Alanı = 1,57 Ha 573541,3276:4145142,057 573607,4846:4145213,303 573670,2491:4145026,706 573595,6103:4144980,905 14. Poligon Alanı = 1,01 Ha 574128,393:4146004,010 574113,668:4146104,141 574198,092:4146116,903 574237,359:4146014,808 Pasa Malzeme Döküm Sahası Alanı=61,04 Ha 1. Poligon Alanı = 15,86 Ha 573650,846:4147279,844 573681,983:4147238,683 573783,913:4147345,259 573779,955:4147231,122 573643,443:4147087,736 573771,031:4146973,780 573462,646:4146665,216 573261,867:4146724,565 573373,996:4146997,315 2. Poligon Alanı = 4,65 Ha 572525,279:4146632,447 572666,719:4146607,963 572644,456:4146379,229 572641,162:4146345,394 572477,944:4146361,948 572505,596:4146448,669 572434,047:4146476,594

4


3. Poligon Alanı = 11,36 Ha 573058,708:4145944,732 573291,632:4145981,802 573222,149:4145866,257 572973,420:4145688,031 572527,248:4145392,757 572470,913:4145477,881 572649,209:4145595,445 572623,858:4145636,566 572890,638:4145813,119 572931,232:4145751,778 573029,545:4145832,294 572983,794:4145886,068 4. Poligon Alanı = 3,51 Ha 573591,811:4146684,719 573783,887:4146683,352 573777,435:4146472,859 573657,474:4146477,579 573659,790:4146544,577 573585,258:4146549,137 5. Poligon Alanı = 4,46 Ha 573072,273:4145546,512 573254,930:4145471,548 573250,710:4145316,267 572977,119:4145271,295 573001,307:4145341,255 573060,259:4145325,615 573086,455:4145407,224 573030,348:4145425,251 6. Poligon Alanı = 8,35 Ha 572223,188:4145546,237 572302,296:4145504,994 572126,878:4145121,036 572081,031:4144868,063 571939,428:4144959,298 571976,842:4145084,664 571907,082:4145114,172 571945,825:4145239,778 572036,673:4145174,904 572068,559:4145155,863 572096,182:4145225,977 572068,951:4145239,165 7. Poligon Alanı = 3,32 Ha 572081,031:4144868,063 572196,312:4144827,128 572078,778:4144586,182 571959,894:4144682,866 8. Poligon Alanı = 5,48 Ha 572321,809:4144472,926 572476,762:4144817,563 572599,247:4144732,181 572601,595:4144626,274 572411,894:4144456,726 572464,431:4144383,336 9. Poligon Alanı = 2,24 Ha 572464,431:4144383,336 572533,564:4144286,762 572363,297:4144120,646 572316,462:4144166,433 572404,667:4144295,730

5


10. Poligon Alanı = 1,37 Ha 573427,789:4145223,373 573599,420:4145367,726 573619,968:4145296,858 573476,568:4145177,782 11. Poligon Alanı = 0,44 Ha 574056,320:4145944,853 574124,033:4145956,554 574124,069:4145979,592 574154,358:4145983,760 574158,317:4145920,885 574055,446:4145914,055 Üst Örtü Toprağı Stok Alanı = 12,79 Ha 1.Poligon Alanı = 0,85 Ha 573650,846:4147279,844 573786,443:4147418,223 573783,913:4147345,259 573681,983:4147238,683 2.Poligon Alanı = 3,54 Ha 573261.867:4146724,565 573462,646:4146665,216 573305,545:4146508,024 573169,254:4146499,287 3.Poligon Alanı = 0,93 Ha 572434,047:4146476,594 572505,596:4146448,669 572477,944:4146361,948 572373,159:4146372,575 4.Poligon Alanı = 1,03 Ha 572623,858:4145636,566 572649,209:4145595,445 572470,913:4145477,881 572444,466:4145517,845 5.Poligon Alanı = 0,88 Ha 572983,794:4145886.068 573029,545:4145832,294 572931,232:4145751,778 572890,638:4145813,119 6.Poligon Alanı = 0,51 Ha 573585,258:4146549,137 573659,790:4146544,577 573657,474:4146477,579 573581,943:4146480,550 7.Poligon Alanı = 0,53 Ha 573030,348:4145425,251 573086,455:4145407,224 573060,259:4145325,615 573001,307:4145341,255 8. Poligon Alanı =0,25 Ha 572068,951:4145239,165 572096,182:4145225,977 572068,559:4145155,863 572036,673:4145174,904 9. Poligon Alanı = 0,94 Ha 571907,082:4145114,172 571976,842:4145084,664 571939,428:4144959,298 571872,594:4145002,358 10. Poligon Alanı = 0,92 Ha

6


571933,186:4144642,035 571959,894:4144682,866 572078,778:4144586,182 572047,623:4144522,315 11. Poligon Alanı = 1,69 Ha 572321,809:4144472,926 572464,431:4144383,336 572404,667:4144295,730 572277,642:4144374,691 12. Poligon Alanı = 0,31 Ha 572316,462:4144166,433 572363,297:4144120,646 572327,234:4144085,462 572286,408:4144122,379 13. Poligon Alanı = 0,25 Ha 573427,789:4145223,373 573476,568:4145177,782 573446,875:4145153,125 573400,000:4145200,000 14. Poligon Alanı = 0,16 Ha 574057,044:4145970,369 574124,069:4145979,592 574124,033:4145956,554 574056,320:4145944,853

PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ (SEKTÖRÜ, ALT SEKTÖRÜ)

17.07.2008 Tarih ve 26939 Sayılı Resmi Gazete ile Yürürlüğe giren ÇED Yönetmeliği Ek: I Listesi Madde: 28 (a)

PTD/ÇED RAPORU/NİHAİ ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN/ÇALIŞMA GRUBUNUN ADI

STM Çevre Müh. Mad. Dan. Arıtma İnş. Taah. ve Tic. Ltd. Şti.

PTD/ÇED RAPORU/NİHAİ ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN KURULUŞUN/ÇALIŞMA GRUBUNUN ADRESİ, TELEFON VE FAKS NUMARALARI

Adres : Kurtuluş Mah. A.Menderes Bulv. 2011Sk. No:5/4 AYDIN Tel : 0 256 212 54 11-12 Faks : 0 256 212 54 04-05

PTD/ÇED RAPORU/NİHAİ ÇED RAPORU SUNUM TARİHİ (GÜN, AY, YIL)

ŞUBAT-2010

7


İÇİNDEKİLER Sayfa

No

BAŞLIK SAYFASI 1

İÇİNDEKİLER 8

ŞEKİLLER DİZİNİ- TABLOLAR DİZİNİ 12-13

Bölüm 1-A) Projenin Tanımı ve Amacı a) Tanımı b) Ömrü c) Hizmet Amaçları Bölüm 1-B) Çıkarılacak Malzemenin Fiziksel, Kimyasal ve Mineralojik Özellikleri

1515151820

Bölüm 2: Proje için Seçilen Yerin Konumu Proje yer seçimi (İlgili Valilik veya Belediye tarafından doğruluğu onanmış olan yerin, Onanlı Çevre Düzeni Planı veya İmar Planı sınırları içinde ise bu plan üzerinde, değil ise mevcut arazi kullanım haritası üzerinde koordinatları ile birlikte gösterimi )

23

Bölüm 3: Projenin Ekonomik ve Sosyal Boyutları 3.1. Projenin Zamanlama Tablosu 3.2. Projenin Fayda-Maliyet Analizi 3.3. Diğer Hususlar

30303032

Bölüm 4: Proje için Seçilen Yerin ve Proje Etki Alanının Çevresel Özellikleri (**) 4.1. Fiziksel ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri ve Doğal Kaynakları Kullanımı 4.1.1. Meteorolojik ve İklimsel Özellikler 4.1.2. Jeolojik özellikler a) Bölge Jeolojisi ( İlgili Kesitler ve Haritalar ) b) Çalışma Alanı ve Jeolojisi ( İlgili Kesitler ve Haritalar ) 4.1.3. Hidrojeolojik Özellikler a) Sahanın Genel Karakteri b) Yeraltı Su Seviyesi c) Yeraltı Suyundan Faydalanma Durumu, Faaliyet Alanına Mesafeleri ve Debileri 4.1.4. Hidrolojik Özellikler a) Projenin Göl, Baraj, Gölet, Akarsu ve Diğer Sulak Alanlara Göre Konumu, Faaliyet Alanına Mesafeleri ve Debileri b) İçme, Kullanma, Sulama Amaçlı Kullanım Durumları 4.1.5. Toprak Özellikleri a) Toprak Yapısı ve Arazi Kullanım Kabiliyet Sınıfı b) Yamaç Stabilitesi c) Sahanın Erozyon Açısından Durumu d) Doğal Bitki Örtüsü Olarak Kullanılan Mera, Çayır v.b 4.1.6. Tarım ve Hayvancılık a) Tarımsal Gelişim Proje Alanları b) Sulu ve Kuru Tarım Arazilerinin Büyüklüğü c) Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları d) Hayvancılık Türleri, Adetleri ve Beslenme Alanları 4.1.7. Flora ve Fauna a) Türler, Endemik Türler, Yaban Hayatı Türleri ve Biyotoplar, Ulusal ve Uluslararası Mevzuatla Koruma Altına Alınan Türler b) Nadir ve Nesli Tehlikeye Düşmüş Türler ve Bunların Yaşama Ortamları, Bunlar İçin Belirlenen Koruma Kararları c) Av Hayvanları ve Bunların Popülasyonu ile Yaşama Ortamları 4.1.8. Koruma Alanları ( Milli Parklar, Tabiat Parkaları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı

323232414146474748484848

49505052535353535354586060

68

6969

8


Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Doğal Sit ve Anıtlar, Arkeolojik Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları Turizm Bölgeleri ) 4.1.9. Orman Alanları a) Ağaç Türleri ve Miktarları veya Kapladığı Alan Büyüklükleri b) Ormanın Teknik Özellikleri ( Kapalılığı, Cari Artım, Hektardaki Servet ) c) Ocak Yerinin İşlendiği Mescere Haritası ve Yorumu d) Sahanın Yangın Görüp Görmediği 4.1.10. Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Araziler ( Askeri Yasak Bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile " Sınırlandırılmış Alanlar " v.b. ) 4.1.11. Peyzaj Değeri Yüksek Yerler ve Rekreasyon Alanları 4.1.12. Diğer Özellikler 4.2. Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri 4.2.1.Ekonomik Özellikler (Yörenin Ekonomik Yapısını Oluşturan Başlıca Sektörler) 4.2.2. Nüfus ( Yöredeki Kentsel ve Kırsal Nüfus ) 4.2.3. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri ( Eğitim, Sağlık, Kültür Hizmetleri ) 4.2.4. Sağlık ( Bölgede Mevcut Endemik Hastalıklar ) 4.2.5. Diğer Özellikler

727272727373

7373737375767878

Bölüm 5: Projenin Çevre Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler ( Bu bölümde projenin fiziksel ve biyolojik çevre üzerine etkileri tanımlanır; bu etkileri önlemek, en aza indirmek ve iyileştirmek için alınacak yasal, idari ve teknik önlemler ayrı ayrı ve ayrıntılı bir şekilde açıklanır. ) 5.1. Projenin Çevre üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler 5.1.1. Üretim Sırasında Nerelerde ve Ne Kadar Alanda Hafriyat Yapılacağı, Hafriyat Sırasında Kullanılacak Malzemeler, Patlayıcı Maddeler 5.1.2. Hafriyat Artığı Toprak, Taş, Kum vb. Maddelerin Miktarı, Nerelere Taşınacakları veya Hangi Amaçlar İçin Kullanılacakları 5.1.3. Suyun Temin Edileceği Kaynaklardan Getirilecek Su Miktarları, İçme ve Kullanma Suyu ve Diğer Kullanım Amaçlarına Göre Miktarları 5.1.4. Proje Kapsamındaki Elektrifikasyon Planı, Bu Planın Uygulanması İçin Yapılacak İşlemler ve Kullanılacak Malzemeler, Enerji Nakil Hatlarının Geçirileceği Yerler ve Trafoların Yerleri 5.1.5. Proje Kapsamındaki Ulaştırma Altyapısı Planı ( Ulaştırma Güzergâhı, Şekli, Yolların Mevcut Durumu ve Kapasitesi, Hangi Amaçlar İçin Kullanıldığı, Mevcut Trafik Yoğunluğu, Yerleşim Yerlerine Göre Konumu, Faaliyet İçin Kullanılacak Araçları Kaldırıp Kaldıramayacağı, Yapılması Düşünülen Tamir, Bakım ve İyileştirme Çalışmaları vb. ) 5.1.6. Faaliyet Sırasında Kesilecek Ağaçların Tür ve Sayıları, Ortadan Kaldırılacak Tabii Bitki Türleri ve Ne Kadar Alanda Bu İşlerin Yapılacağı, Orman Yangınları ve Alınacak Önlemler 5.1.7. Yörede Bulunan Korunması Gereken Türler Üzerine Projenin Etkileri ve Alınacak Önlemler 5.1.8. Elden Çıkarılacak Tarım Alanlarının Büyüklüğü, Arazi Kullanım Kabiliyeti 5.1.9. Üretimde Kullanılacak Makinelerin, Araçların ve Aletlerin Miktar ve Özellikleri 5.1.10. Üretim Sırasında Tehlikeli, Toksik, Parlayıcı ve Patlayıcı Maddelerin Kullanım, Durumları, Taşınmaları ve Depolanmaları 5.1.11. Kullanılacak Üretim Yöntemleri, Üretim Miktarları ve İmalat Haritası 5.1.12. Depolama Ne Şekilde Gerçekleştirileceği, Miktar ve Sevkiyatı 5.1.13. İçme ve Kullanma Amaçlı Suların Kullanımı Sonrası Oluşacak Atık Suların ve Üretim Sırasında Açığa Çıkacak Suyun Bertarafı 5.1.14. Üretim Sırasında Toz Kaynakları ve Çıkacak Toz Miktarı, Çevredeki Ocaklarla Birlikte Oluşacak Toz Emisyonlarının Kümülatif Etkilerin Belirlenmesi 5.1.15. Üretim Sırasında Meydana Gelecek Vibrasyon, Gürültü Kaynakları ve Seviyeleri 5.1.16. Çalışacak Personelin ve Bu Personele Bağlı Nüfusun Konut ve Diğer Teknik / Sosyal Altyapı İhtiyaçlarının Nerelerde ve Nasıl Temin Edileceği 5.1.17.Üretim Sırasında Oluşacak Katı Atıklar ve Atık Yağların Miktarı ve Bertarafı

79

7979

80

81

82

82

83

84

848486

909292

93

120129

130

9


5.1.18. İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Riskli ve Tehlikeli Faaliyetler 5.1.19. Yörede Bulunan Mevcut Su Kaynaklarına Projenin Etkileri 5.1.20. Diğer Faaliyetler 5.2. Projenin Sosyo-Ekonomik Çevre Üzerine Etkileri Gerçekleşmesi beklenen gelir artışları; yaratılacak istihdam imkânları, nüfus hareketleri

132134135135

Bölüm 6: İşletme Faaliyete Kapandıktan Sonra Olabilecek ve Süren Etkiler ve Bu Etkilere Karşı Alınacak Önlemler 6.1. Reklamasyon Çalışmaları 6.2. Arazi Islahı 6.3. Mevcut Su Kaynaklarına Etkiler

136

136136137

Bölüm 7: Projenin Alternatifleri ( Bu bölümde teknoloji, alınacak önlemlerin alternatiflerinin karşılaştırılması yapılacak ve tercih sıralaması belirtilecektir )

138

Bölüm 8: İzleme Programı 8.1. Projenin İnşaatı İçin Önerilen İzleme Programı, Projenin İşletmesi ve İşletme Sonrası İçin Önerilen İzleme Programı ve Acil Müdahale Planı 8.2. ÇED Olumlu Belgesinin Verilmesi Durumunda, Yeterlik Tebliği'nde "Yeterlik Belgesi Alan Kurum/Kuruluşların Yükümlülükleri" Başlığının İkinci Paragrafında Yer Alan Hususların Gerçekleştirilmesi ile İlgili Program

139139

140

Bölüm 9: Halkın Katılımı ( Projeden etkilenmesi muhtemel yöre halkının nasıl ve hangi yöntemlerle bilgilendirildiği, proje ile ilgili halkın görüşlerinin ve konu ile ilgili açıklamaların ÇED Raporuna yansıtılması )

141

Bölüm 10: Sonuçlar ( Yapılan tüm açıklamaların özeti, projenin önemli çevresel etkilerinin sıralandığı ve projenin gerçekleşmesi halinde olumsuz çevresel etkilerin önlenmesinde ne ölçüde başarı sağlanabileceğinin belirtildiği genel bir değerlendirme)

142

Notlar ve Kaynaklar

155

Ekler Ek.1: İşletme Ruhsatı Ve İşletme İzni Ek.2: 1/25000 Ölçekli Harita Ek.3: 1/100000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Ek.4: 1/10000 Ölçekli Jeolojik Harita Ve Kesitleri Ek.5: 1/25000 Ölçekli Çevre Ruhsatları Gösterir Harita Ek.6: Vaziyet Planı Ek.7: İmalat Haritası Ek.8: Rehabilitasyon Haritası Ek.9: Nakliye Yolunu Gösterir Harita Ek.10: 1/25000 Ölçekli Mescere Haritası Ek.11: Orman İnceleme Ve Değerlendirme Formu Ek.12: Orman İzin Belgeleri Ek.13: Faaliyet Alanının Yerleşim Yerlerine Mesafelerini Gösterir Uydu Fotoğrafı Ek.14: Mevcut Ocak Alanı Ve Kapasitesi İçin Alınmış ÇED Gerekli Değildir Belgesi Ek.15: Mevcut Ocak Alanı İçin Alınmış GSM Ruhsatı Ek.16: D.S.İ. 21. Bölge Müdürlüğü Görüş Yazısı Ek.17: Ortaköy Muhtarlığından Alınmış Su Kullanım İzin Yazısı Ek.18: Fosseptik Detay Planı Ek.19: Milas Belediyesi Vidanjör Hizmet Makbuzu Örneği Ek.20: Evsel Nitelikli Katı Atıkların Çöp Toplama Firmasınca Teslim Alındığına Dair Yazı

156157158159160161162163164165166167168169170171172173174175176

10


Ek.21: İşletme Fotoğrafları Ek.22: Taahhütname Ek.23: Vekâletname

177178179

ÇED Raporunu Hazırlayanların Tanıtımı 180

11


ŞEKİLLER DİZİNİ

Sayfa No

Şekil 1. Feldspat Grubu Sistematiğini Gösteren Şema 21 Şekil 2. Aydın İli’nde Bulunan Meteoroloji İstasyonları 33 Şekil 3. Basınç Verilerinin Dağılım Grafiği 33 Şekil 4. Ortalama Sıcaklık Verilerinin Dağılım Grafiği 34 Şekil 5. Ortalama Nem Değerlerinin Dağılım Grafiği 35 Şekil 6. Toplam Yağış Ortalamasının Dağılım Grafiği 36 Şekil 7. Ortalama Rüzgar Hızının Aylara Göre Dağılım Grafiği 37 Şekil 8. Maksimum Rüzgar Hızı Verilerinin Dağılım Grafiği 37 Şekil 9. Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Dağılım Grafiği 38 Şekil 10. Esme Sayılarına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı 39 Şekil 11. Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramları (Mevsimlik) 39 Şekil 12. Esme Hızlarına Göre Yıllık Rüzgâr Diyagramı 40 Şekil 13. Aydın İli Sadeleştirilmiş Jeoloji Haritası 45 Şekil 14. Aydın İlinde Alanların Toprak Sınıflarına Göre Dağılımı 52 Şekil 15. Aydın İlinde Toprak Sınıflarına Göre Arazi Kullanım Durumu 52 Şekil 16. Aydın İline Ait Arazi Kullanım Dağılımları 54 Şekil 17. Maki İle Karışık Kızılçam Ormanı 61 Şekil 18. Zakkumların Baskın Olduğu Dere Yatakları 62 Şekil 19. Köylüler Tarafından Ekonomik Olarak Değerlendirilen Bakımlı Fıstık Çamı

Ağaçları 63

Şekil 20. Karpuzlu İlçesi Kentsel ve Kırsal Nüfus Dağılımları 76 Şekil 21. Karpuzlu İlçesi Eğitim Durumları 77 Şekil 22. Patlatma Plan Görüntüsü, Delik Geometrisi Ve Bağlantı Planı, Delik Düşey

Kesiti 88

Şekil 23. İş Akım Şeması 90 Şekil 24. Basamak Açıları 91 Şekil 25. Kontrolsüz Çalışma Sırasında 100–2500 metre Arasında Oluşacak Havada Asılı

Partikül Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları 104

Şekil 26. Kontrolsüz Çalışma Sırasında 100–2500 metre Arasında Oluşacak Çöken Toz Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları

106

Şekil 27. Kontrollü Çalışma Sırasında 100–2500 metre Arasında Oluşacak Havada Asılı Partikül Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları

109

Şekil 28. Kontrollü Çalışma Sırasında 100–2500 metre Arasında Oluşacak Çöken Toz Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları

111

Şekil 29. Cevher Ve Pasa Malzemenin Çıkarılması için Yapılacak Patlatma İşleminde 100–2500 metre Arasında Oluşacak Havada Asılı Partikül Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları

115

Şekil 30. Cevher Ve Pasa Malzemenin Çıkarılması için Yapılacak Patlatma İşleminde 100–2500 metre Arasında Oluşacak Çöken Toz Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları

117

Şekil 31. Makine – Ekipmanların Aynı Anda Çalışması Sonucu Oluşması Beklenen Ses Basıncı Seviyesinin 50-3500 Metre Mesafelerde Dağılımı

124

Şekil 32. Patlatma Sonucu Oluşması Beklenen Ses Basıncı Seviyesinin 50-3500 Metre Mesafelerde Dağılımı

125

Şekil 33. Acil Eylem Planı 140

12


TABLOLAR DİZİNİ

Sayfa No

Tablo 1. Tespit Edilen Damar Kalınlıkları Görünür Rezerv 16 Tablo 2. Sahada Yapılmış Sondaj Koordinatları 16 Tablo 3. Cevherleşme Alanları Köşe Koordinatları 17 Tablo 4. İşletme Ruhsat Alanı Koordinatları 25 Tablo 5. Mevcut ÇED ve İşletme İzin Alanı Koordinatları 25 Tablo 6. Talep Edilen Ocak İzin Alanı Koordinatları 26 Tablo 7. Talep Edilen Cevher (Feldspat) Stok Alanı Koordinatları 27 Tablo 8. Talep Edilen Pasa Malzeme Stok Alanı Koordinatları 29 Tablo 9. Talep Edilen Üst Örtü Toprağı Stok Alanı Koordinatları 30 Tablo 10. Zamanlama Tablosu 30 Tablo 11. İşletme Dönemi Gelir-Gider Tablosu 31 Tablo 12. Ortalama, Minimum ve Maksimum Basınç Değerleri 33 Tablo 13. Ortalama Sıcaklık Değerleri 34 Tablo 14. Ortalama Nem Değerleri 34 Tablo 15. Toplam Yağış Ortalaması 35 Tablo 16. Sayılı Günler Dağılımı 36 Tablo 17. Ortalama Rüzgar Hızı Değerleri 36 Tablo 18. Maksimum Rüzgâr Hızı Değerleri 37 Tablo 19. Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalamaları 37 Tablo 20. Yönlere Göre Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 38 Tablo 21. Yönlere Göre Rüzgârın Ortalama Hızları 40 Tablo 22. Yüzey Buharlaşmaları, Güneşlenme ve Deniz Suyu Sıcaklık Değerleri 41 Tablo 23. Su Kullanımı 50 Tablo 24. Aydın İli Toprak Sınıflarına Göre Arazi Kullanım Durumu 51 Tablo 25. Aydın İline Ait Arazi Kullanım Şekilleri 54 Tablo 26. Aydın İline Ait Tarla Bitkileri İstatistikleri 55 Tablo 27. Karpuzlu İlçesinde Yetiştirilen Başlıca Tarla Bitkileri Ürünleri 55 Tablo 28. Aydın İline Ait Sebzecilik İstatistikleri 56 Tablo 29. Karpuzlu İlçesinde Yetiştirilen Başlıca Bahçe Bitkileri 57 Tablo 30. Aydın İline Ait 2008 Yılı Meyvecilik İstatistikleri 57 Tablo 31. Karpuzlu İlçesinde Yetiştirilen Başlıca Meyveler 58 Tablo 32. Aydın İli Hayvan Varlığı 58 Tablo 33. Aydın İli ve İlçelerinde Hayvan Varlığı Dağılımı 59 Tablo 34. Aydın İli ve İlçelerinde Kümes Hayvanları ve Yumurta Üretimi 59 Tablo 35. Aydın İli ve İlçelerine Ait Arıcılık Ürünleri İstatistikleri 60 Tablo 36. Meşcere Tipleri ve Kapalılıkları 72 Tablo 37. Aydın İli Ekonomik Faaliyet ve Cinsiyetlere Göre İstihdam Edilen Nüfus 74 Tablo 38. Aydın İli Ekonomik Faaliyetlere Göre İstihdam Edilen Nüfus Payları 74 Tablo 39. 2008 Yılı Aydın İli ve İlçeleri Belde / Köy Nüfus Bilgileri 75 Tablo 40. 2008 Yılı Karpuzlu İlçesi Belde/Köy Nüfus Bilgileri 75 Tablo 41. Karpuzlu İlçesi Eğitim Düzeyi Nüfus Dağılımı 77 Tablo 42. Su Kullanımı 82 Tablo 43. Sodyum ve Feldspat Ocağında Kullanılacak İş Makinesi ve Ekipmanlar 85 Tablo 44. Pasa Malzeme Çıkarılması Sırasında Patlatma Teknik Verileri (Patlatma

Paterni 89

13


14

Tablo 45. Cevherin Çıkarılması Sırasında Patlatma Teknik Verileri (Patlatma Paterni) 89 Tablo 46. Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak Emisyon

Faktörleri 94

Tablo 47. Üretim Sırasında Rüzgar Verilerinin Sınıflandırılması 101 Tablo 48. Kontrolsüz Çalışma Sırasında Havada Asılı Partiküllerin Dağılımı 103 Tablo 49. Kontrolsüz Çalışma Sırasında Çöken Tozların Dağılımı 105 Tablo 50. Uzun Vadeli, Kısa Vadeli Sınır Değerler ve Kademeli Azaltım Tablosu 107 Tablo 51. Kontrollü Çalışma Sırasında Havada Asılı Partiküllerin Dağılımı 108 Tablo 52. Kontrollü Çalışma Sırasında Çöken Tozların Dağılımı 110 Tablo 53. Patlatma Sonrası Havada Asılı Partiküllerin Dağılımı 114 Tablo 54. Patlatma Sonrası Çöken Tozların Dağılımı 116 Tablo 55. PM10 Ölçümleri Yapılan Ölçüm Yerleri ve Ölçüm Sonuçları 118 Tablo 56. Açık Alanda Kullanılan Teçhizat İçin Tanımlanan Ses Gücü Düzeyleri 121 Tablo 57. Ocakta Kullanılan Makine ve Ekipmanların Güç Düzeyleri 121 Tablo 58. İşletmedeki Gürültü Kaynaklarının Hesaplanan Ses Gücü Düzeyleri 122 Tablo 59. Makine-Ekipman ve Araçlardan Yayılan Ses Basınç Düzeylerinin Mesafeye

Göre Yayılımları 124

Tablo 60. Patlatmayla Yayılan Ses Basınç Düzeylerinin Mesafeye Göre Yayılımları 125 Tablo 61. ÇGDY Yönetmeliği Madde–22.a, Ek. VIII, Tablo–4 126 Tablo 62. Mesafeye Göre Titreşim Hızı Değerleri 127 Tablo 63. Patlatma İle Hasar Görebilecek Bina Türleri 128 Tablo 64. Patlatma Yapılan Kaya Türü Ve Bina Temeli Altındaki Kayaç Türüne Bağlı

Olarak Değişim Gösteren K Katsayısı Asgari Ve Azami Değerleri (Armac Printing Company)

128

Tablo 65. Maden ve Taş Ocakları İle Benzeri Alanlarda Patlatma Nedeniyle Oluşacak Titreşimlerin, En yakın Çok Hassas Kullanım Alanının Dışında Yaratacağı Zemin Titreşimlerinin İzin Verilen En Yüksek Değerleri

129

Tablo 66. İşletme Aşaması İzleme Programı 139

IMERYS SERAMİK SODYUM VE FELDSPAT OCAĞI KAPASİTE ARTIRIMI HAMMADDELERİ SAN. VE TİC. A.Ş. ÇED RAPORU

Bölüm 1-A) Projenin Tanımı ve Amacı

a) Tanımı Söz konusu proje; Aydın İli, Karpuzlu İlçesi, Hatipkışla Köyü sınırları içerisinde,

İR:50533 ruhsat numaralı maden sahası içersinde işletme izni ile faaliyetlerine devam eden Imerys Seramik Hammaddeleri San. ve Tic. A. Ş. tarafından işletilen Sodyum ve Feldspat Ocağının kapasite artışı ile ilgili olarak hazırlanmıştır.

Faaliyetin devam ettiği alan ile ilgili olarak, Aydın Valiliği İl Çevre ve Orman

Müdürlüğü’nden, 20.03.2008 tarih ve 2008/14 belge nolu ÇED Gerekli Değildir Belgesi alınmıştır. “Imerys Seramik Hammaddeleri San. ve Tic. Ltd. Şti.” olan şirket ünvanı 31.12.2009 tarihinde “Imerys Seramik Hammaddeleri San. ve Tic. A.Ş.” olarak değiştirilmiştir. Projeye konu olan İşletme Ruhsat alanı 757,49Ha, mevcut ÇED ve İşletme İzin alanı ise 24,19Ha’dır.

Proje ile ilgili olarak hazırlanan ÇED Başvuru Dosyasının Çevre ve Orman Bakanlığı

ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü’ne sunulması sonrasında, ÇED Yönetmeliği’nin 9. maddesi gereğince 27.08.2009 tarihinde Aydın İli’nde ÇED Sürecine Halkın Katılımı Toplantısı, ÇED Yönetmeliği’nin 10. maddesi gereğince 02.09.2009 tarihinde Çevre ve Orman Bakanlığı’nda Bilgilendirme Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı düzenlenmiş olup, toplantı sonucunda proje için ÇED Raporu Özel Formatı belirlenmiştir.

Söz konusu proje; ÇED İzin alanının 274,07 Hektar artırılması ve işletmenin mevcut

250000ton/yıl olan üretim kapasitesinin 1250000ton/yıl’a çıkarılması ile ilgili olarak hazırlanmıştır. Çıkarılan 1250000ton/yıl Feldspatın 1000000ton/yılı Feldspat türleri olarak, 250000ton/yılı Sodyum kazanımı için firmaya ait tesislerde işlenecektir. Proje işletmenin yeni kapasitesi itibariyle çevresel etkilerinin tespiti, olumsuz etkilerin bilimsel yöntemlerle ortadan kaldırılması ya da minimize edilmesi çalışmalarını kapsamaktadır.

b) Ömrü

Rezerv Bilgileri: Ruhsat sahasında jeolojik etüt çalışmaları yapılmış olup, bu çalışmalar ile gnays ana

kaya içerisinde yer alan feldspat damarları haritalanmıştır. Ölçülerek haritalanan bu damarlara ait derinlikler ise, faaliyet alanına hemen bitişik konumda bulunan ocaklarda net olarak görülmektedir. Bu veriler ile sahada tespit edilen görünür rezerv 26-27 milyon ton civarındadır. Bu rezerv miktarının artacağı tahmin edilmekte ve bu nedenle ilerleyen üretim safhasında sondaj planlaması yapılmaktadır.

Görünür Rezerv: Sahada görünen feldspat mostraları ölçülerek haritaya işlenmiştir. Ruhsat sahası

çevresinde bitişik olarak çalışan ocak aynalarından ve topoğrafik eğim ve jeolojik yapıdan faydalanılarak sınırlı kalınlıklar tespit edilmiştir. Cevher yoğunluğu da 2,6 ton/m3 alınarak görünür rezerv hesaplanmıştır. Buna göre tespit edilen görünür rezerv 26 893 664,72 ton’dur. Sahanın kuzey ve güneyinde sondajlar yapılmış olup, sahada yapılmış sondaj yerlerine ait koordinatlar aşağıdaki tabloda verilmektedir. 1/10 000 Ölçekli Jeolojik Harita Ek:5’de sunulmuştur. Hesaplamalara ait veriler aşağıdaki tabloda sunulmaktadır:

15


Damar No

Alan (m²)

Yoğunluk (ton / m³)

Kalınlık (m)

Görünür Rezerv (ton)

1 12686,08 2,60 40 1319352,32 2 2563,18 2,60 30 199928,04 3 195,93 2,60 20 10188,36 4 8312,64 2,60 30 648385,92 5 8415,59 2,60 30 656416,02 6 113864,24 2,60 45 13322116,08 7 58195,39 2,60 40 6052320,56 8 2086,43 2,60 20 108494,36 9 1209,93 2,60 20 62916,36

10 24558,34 2,60 40 2554067,36 11 5512,86 2,60 40 573337,44 12 812,27 2,60 30 63357,06 13 4002,66 2,60 40 416276,64 14 4516,72 2,60 25 293586,8 15 1673,24 2,60 40 174016,96 16 3751,32 2,60 45 438904,44

TOPLAM 26893664,72

Tablo 1: Tespit Edilen Damar Kalınlıkları Görünür Rezerv

Nokta Adı Y (60) X (60) Nokta Adı Y (60) X (60) SK1 572896 4144538 SK 106 573065 4144937 SK2 572884 4144547 SK 107 572993 4144842 SK3 572918 4144610 SK 108 573040 4144881 SK4 572949 4144638 SK 109 573053 4144785 SK5 572843 4144525 SK N1 573199 4146912 SK6 573150 4144975 SK N2 573191 4146923 SK7 573142 4144928 SK N3 573133 4146851

SK 100 572927 4144696 SK N4 573103 4146890 SK 101 572878 4144604 SK N5 573077 4146949 SK 102 572964 4144743 SK N6 573058 4146854 SK 103 573012 4144746 SK N7 573059 4146815 SK 104 572970 4144804 SK N8 573082 4146818 SK 105 573111 4144929 SK N9 573206 4146960

Tablo 2: Sahada Yapılmış Sondaj Koordinatları

16


Nokta No Y (60) X (60) Nokta No Y (60) X (60) RZ.1 573201.964 4146953.681 RZ.53 572616.339 4144820.866 RZ.2 573240.855 4146916.481 RZ.54 572589.183 4144832.673 RZ.3 573158.001 4146840.391 RZ.55 572435.203 4144624.298 RZ.4 573005.819 4146745.700 RZ.56 572448.558 4144600.556 RZ.5 572977.074 4146776.136 RZ.57 572409.976 4144554.554 RZ.6 573141.092 4146894.500 RZ.58 572399.062 4144547.122 RZ.7 573004.031 4146990.812 RZ.59 572388.041 4144486.509 RZ.8 573037.849 4146965.448 RZ.60 572317.974 4144392.808 RZ.9 573032.776 4146918.103 RZ.61 572301.651 4144410.615 RZ.10 572983.740 4146918.103 RZ.62 572365.459 4144484.810 RZ.11 572953.304 4146940.084 RZ.63 572378.814 4144561.974 RZ.12 572975.285 4146984.048 RZ.64 572317.974 4144740.044 RZ.13 572858.613 4147088.884 RZ.65 572355.071 4144711.849 RZ.14 572887.358 4147075.357 RZ.66 572323.909 4144673.267 RZ.15 572856.922 4147024.630 RZ.67 572263.069 4144548.619 RZ.16 572831.559 4147039.848 RZ.68 572193.325 4144413.582 RZ.17 572550.703 4146222.843 RZ.69 572142.872 4144262.223 RZ.18 572584.159 4146197.353 RZ.70 572080.250 4144275.093 RZ.19 572439.181 4145980.682 RZ.71 572122.097 4144422.486 RZ.20 572408.911 4146017.325 RZ.72 572153.259 4144486.294 RZ.21 573125.837 4145916.955 RZ.73 572214.100 4144596.104 RZ.22 573184.784 4145873.939 RZ.74 572260.101 4144698.494 RZ.23 573111.498 4145800.654 RZ.75 571911.006 4144631.694 RZ.24 573038.213 4145754.452 RZ.76 571954.455 4144602.181 RZ.25 572976.079 4145795.874 RZ.77 571892.971 4144521.841 RZ.26 573050.958 4145838.890 RZ.78 571871.739 4144463.641 RZ.27 573037.095 4145024.978 RZ.79 571821.024 4144509.500 RZ.28 573199.000 4145030.000 RZ.80 571737.210 4144682.521 RZ.29 573169.178 4144884.812 RZ.81 571771.641 4144693.178 RZ.30 573088.546 4144769.123 RZ.82 571733.527 4144588.619 RZ.31 573084.623 4144721.422 RZ.83 571709.523 4144610.325 RZ.32 572863.000 4144544.000 RZ.84 571906.127 4145404.790 RZ.33 573018.251 4144501.479 RZ.85 571939.401 4145382.103 RZ.34 572807.522 4144314.180 RZ.86 571779.719 4145219.157 RZ.35 572390.000 4143995.000 RZ.87 571754.217 4145254.858 RZ.36 572338.892 4144041.215 RZ.88 572923.504 4146146.371 RZ.37 572452.472 4144148.250 RZ.89 572948.995 4146122.474 RZ.38 572696.839 4144320.744 RZ.90 572880.489 4146034.849 RZ.39 572792.233 4144413.525 RZ.91 572815.169 4145931.293 RZ.40 572834.050 4144444.888 RZ.92 572786.492 4145940.852 RZ.41 572837.970 4144503.692 RZ.93 572851.812 4146060.340 RZ.42 572807.914 4144523.294 RZ.94 573380.209 4145292.962 RZ.43 572777.859 4144494.545 RZ.95 573432.052 4145289.259 RZ.44 572700.759 4144438.354 RZ.96 573443.162 4145267.966 RZ.45 572605.365 4144365.174 RZ.97 573410.759 4145245.748 RZ.46 572553.094 4144455.342 RZ.98 573391.318 4145234.638 RZ.47 572639.341 4144555.963 RZ.99 573362.619 4145239.267 RZ.48 572734.356 4144650.082 RZ.100 573353.361 4145277.224 RZ.49 572891.596 4144749.391 RZ.101 573151.311 4145160.152 RZ.50 572965.043 4144896.286 RZ.102 573224.678 4145207.791 RZ.51 572668.247 4145024.393 RZ.103 573223.752 4145065.221 RZ.52 572706.012 4145024.792 RZ.104 573190.495 4145053.212

Tablo 3: Cevherleşme Alanları Köşe Koordinatları

17


Ruhsat sahasında yapılan sondaj, jeolojik etüd ve rezerv araştırmaları neticesinde 26893664,72 ton görünür rezerv belirlenmiş olup, rezerv tespit çalışmaları devam etmektedir. Söz konusu proje ile ocaktan yeni kapasitesi itibariyle yılda ortalama 1250000 ton Feldspat cevheri çıkarılması planlanmaktadır. Dolayısıyla ruhsat sahasında yeni kapasitesi ile belirlenebilen görünür rezerv durumuna göre 21 yılı aşkın süre üretim gerçekleştirilebilecektir. Yapılacak çalışmalar ile belirlenecek yeni rezerv durumu da göz önünde bulundurulursa proje uzun yıllar devam edebilecektir. Mevcut işletme izni 18.07.2007 tarihinde alınmış olup, alınacak izinler ile tekrar düzenlenecek süre bitiminde ise Maden İşleri Genel Müdürlüğüne yapılacak temdit başvurusu ile süresi uzatılacaktır. Günün ekonomik koşulları ve piyasa arz-talep durumu kapasite belirlenmesinde etken faktörlerdir. Söz konusu kapasite pazar durumunda en iyi şartlar göz önünde bulundurularak belirlenmiştir.

c) Hizmet Amaçları

Ülkemiz son yıllarda feldspat madenciliğinde oldukça büyük mesafeler kat etmiş, dünya feldspat madenciliği piyasalarında adından sıkça söz edilir duruma gelmiştir. Ülkemizdeki feldspat madeni rezervlerinin peş peşe tespit edilmesiyle birlikte gelişen sektörde, gerek hammadde üretimi gerekse imalat bazında teknolojik gelişimlerden de yararlanılmaya başlanılmıştır.

Türkiye'de feldspat madenciliği, tamamen açık işletme yöntemi ile yapılmaktadır.

Genellikle damar tipi pegmatit ve feldspat oluşumları, patlatma suretiyle istihraç edilmekte, tüketim merkezine ulaştırılmaktadır. Özel madenciler tarafından işletilen küçük boyutlu yataklarda ise, daha basit yöntemlerle cevher çıkarılmaktadır. Türkiye feldspat üretimi, seramik ve cam sektörü açısından çok iyi boyutlardadır. Porselen sanayi için bilinen çok kaliteli feldspatın dışında Türkiye seramik ve cam sanayinin tüm tüketimi karşılanmakta ve ihracat yapılmaktadır. Seramik sektörü istediği kaliteyi yakalayarak feldspat üretimi kalite bakımından Avrupa standartlarına ulaşmıştır.

Tüvenan olarak direkt kullanılabilecek kalitede hammaddenin azlığı, yeni tesisler

kurulmasını zorunlu kılmaktadır. Feldspat ham üretimlerin yanında sınıflandırılmış standart, ekstra-cam ve seramik kalitesi, flote feldspat ve üretebilen tesislerde feldspat kapasite kullanım oranları bu rakamlara dâhil değildir. Feldspat madeni seramik sanayinin ana hammaddesini oluşturmaktadır. Ülkemizde seramik sanayi son yıllarda büyük gelişmeler göstermiştir. Dünya piyasalarında ise önemli bir yere sahiptir.

Alternatif pazar arayışları ile gelişen teknoloji, bir takım minerallerin ana bileşenlerini

farklı kullanım alanlarında değerlendirmek üzere kazanımını tetiklemektedir. Söz konusu proje ile çıkarılacak olan feldspat madeni K ve Na olarak sınıflandırılmakta ve Na Feldspat ana bileşeni olan sodyum alınabilmektedir. Mevcut ocaklardan çıkarılan feldspat madeni içerisindeki sodyum, kimyasal işlemler ile bileşikten ayrılarak metal olarak kullanılabilir hale getirilebilmektedir. Belirlenen başlıca kullanım alanları ise; sodyum bileşiklerinin üretimidir. Sodyum peroksit (Na2O2), sodyum metali üstünden 3000C'de kuru hava geçirilerek elde edilir; hem kumaşların ağartılmasında kullanılır, hem de unun beyazlatılmasında gerekli olan benzoil peroksit (C6H5COO)2 gibi öteki ağartıcıların yapımında işe yarar. Sodyum siyanür (NaCN), büyük miktarlarda altın üretiminde, çeliklerin yüzey sertleştirmesinde ve elektrolize kaplama banyolarında kullanılır; iki aşamada hazırlanır. Önce sodyum metalinin 350°C'ta amonyak içinde ısıtılmasıyla, sodyum amit (NaNH2) elde edilir. Bu bileşik, boyarmadde endüstrisinde ve patlayıcılardan biri olan kurşun azotür (PbN3)2 üretiminde kullanılır. İkinci aşamada sodyum amit, akkor halde odun kömürüyle tepkimeye sokularak, sodyum siyanür elde edilir.

18


Sodyum, deterjanlarda kullanılan sodyum alkil sülfatların yapımında da önemli yer tutar. Ayrıca, motor yakıtlarına vuruntuyu önlemek için katılan tetraetil kurşun ((CH3CH2)4Pb), bir sodyumkurşun alaşımının etilklorürle C2H5Cl tepkimeye girmesiyle elde edilir; sodyum metali, alüminyumsilisyum alaşımlarına % 0,1'den az oranlarda katılır. Sıvı sodyum, yüksek ısı iletkenliği ve kapasitesi nedeniyle, bazı içten yanmalı motor valflarının üretiminde kullanılır. Valf gövdesi, valf başında kalan ısıyı alan sodyumla doldurulur. Sodyumun erime noktası, potasyum katılarak uygun bir biçimde düşürülebilir: % 23 sodyum, % 77 potasyum içeren alaşımın erime noktası -120C’dir. Başka bir deyişle, bu alaşım, oda sıcaklığında, cıva gibi sıvıdır. Bu tür alaşımlar, yüksek sıcaklık termometrelerinde kullanı

li) ışık yayarlar. Tüplerin içine neon gazı doldurulduğunda, ısınma sonucu kırmızı ışık yayılır.

cevher üretiminde ağırlıklı iken özel sektör endüstriyel hammadde üretiminde yoğunlaşmıştır.

adlandırılan (superwhite) demir ve titan içeriği düşük olan feldspat yataklarını işletmişlerdir.

getirilebilmektedir. Belirlenen başlıca kullanım alanları ise; sodyum bileşiklerinin üretimidir.

ardır. Aksi takdirde bu gidişle batıdaki bilinen rezervler 20-30 yıl içinde tüketilebilecektir.

labilir. Sodyumdan, elektrik enerjisi aktarımında iletken olarak da yararlanılır. İletkenliğinin

hacim bakımından bakırın üçte biri kadar olmasına karşılık, ağırlık açısından bakırdan yaklaşık üç kez daha iyidir. Ayrıca sodyum, bakırdan ucuzdur. Bazı sokak lambalarında, sodyum buharlarıyla doldurulmuş deşarj tüpü kullanılır. Sodyum atomundaki elektronlar, yüksek gerilim yardımıyla uyarılmış enerji düzeylerine çıkarlar ve temel enerji düzeylerine geri dönerlerken monokromatik (tekrenk

Türkiye’de madenciliğin %85’i kamu sektörü, %15’i özel sektör tarafından

yapılmaktadır. Başlıca üreticiler Eti Holding A.Ş. Türkiye Taş Kömürü İşletmesi (TKI), Karadeniz Bakır İşletmeleri (KBI), Türkiye Demir Çelik İşletmesi (TDÇI), Tekel, Türkiye Taş Kömürü Kurumu (TTK) ve özel sektördür. Üretimde; kamu sektörü mineral yakıtlar ve metalik

Türk feldspatı yurtdışına da ihraç edilmekte, ürün, tüvenan, öğütülmüş veya flotasyonla

zenginleştirilmiş kalitede olup olmamasına bağlı olarak fiyatlandırılmaktadır. Firmalar daha fazla katma değer yaratan flote feldspat üretebilmek için 1996 yılından sonra flotasyon tesisleri kurmuşlar, bu tesisler sayesinde demir ve titan içeriği düşük kaliteli feldspatlar üretmeye başlamışlardır. Bunun sonucunda flote feldspat son yıllarda üretimde büyük bir paya sahip olmuştur. Bunların yanında, bazı firmalar da flotasyon yapmadan ocaklarından ve rezervlerinden, seçimli madencilik yapmak suretiyle beyaz feldspat olarak

Alternatif pazar arayışları ile gelişen teknoloji, bir takım minerallerin ana bileşenlerini

farklı kullanım alanlarında değerlendirmek üzere kazanımını tetiklemektedir. Söz konusu proje ile çıkarılacak olan feldspat madeni K ve Na olarak sınıflandırılmakta ve Na Feldspat ana bileşeni olan sodyum alınabilmektedir. Mevcut ocaklardan çıkarılan feldspat madeni içerisindeki sodyum, kimyasal işlemler ile bileşikten ayrılarak metal olarak kullanılabilir hale

Yer karosu ve fayans (duvar karosu) üretim kapasitesi her yıl artmakta ve ülkemiz şu

anda 300.000.000m2 üretimle Dünya 5.’sidir. Dolayısıyla bu sektörün feldspat ihtiyacı 1,5 milyon tonun üzerindedir. Yakın gelecekte cam ile birlikte 5 milyon ton/yıl olacağı varsayılmalıdır. Mevcut görünür feldspat rezervlerinin ulusal sanayi için sorunu yoktur. Ancak şu anda ihracatın 3 katına çıkması ve iç tüketimin giderek artması nedeniyle ciddi bir envanter çalışmasına ihtiyaç v

19


Üretim sonucu elde edilecek ürün, hem yurt içi, hem yurt dışı piyasaya gerek seramik ve cam hammaddesi olarak gerekse Sodyum üretimi için hammadde olarak sunulacaktır. Çok ciddi miktarlar ve kalitede feldspat kaynaklarına sahip olduğumuz dikkate alındığında dünya feldspat pazarında rekabet gücümüzün yüksek olduğu açık bir şekilde görülebilmektedir. Dolayısıyla bu kaynakların gereğince değerlendirilmesi, ülke madenciliğinin öncelikli konularından birisini oluşturmaktadır. Bu çerçevede, sırasıyla cevher üretimi, üretilen cevherin işlenerek sanayinin hizmetine sunulması, bu ürünlerin yurtiçinde daha ileri düzeyde değerlendirilebilmesi için ilgili sanayi dallarının yurtiçinde kurulması ve geliştirilmesinin desteklenmesinin yanı sıra, bu ürünlerin tüketim alanlarının geliştirilmesine yönelik AR-GE çalışma

lu (Çine-Milas) bölgesindeki sodyum feldspatları Avrupa ve civarındaki (Kuzey Afrika, Ortadoğu, Rusya) feldspat rezervlerinden hem kalite hem de miktar yönünden oldukç

uşmaktadır. Bu yüzden madencilik faaliyetleri yer alternatifi olmayan faaliyetlerdir. Ancak alınan önlemler ve kullanılan teknoloji konusunda alterna

un olarak seçilmiştir. Üretim, ancak mevcut şartlar göz önüne alınarak, bu şar arın gerek teknik, gerekse ekonomik yönlerin (Pazar durumu) dikkate alınarak gerçek

çalışanları da düşünüldüğünde, fayda katsayısının oldukça arttığı görülmektedir. Üstelik bu faaliyette çalıştırılan kişiler, faaliyet alanına yakın yerleşim birimlerinden alınmış ve alınaca

tır. Faaliyet alanında retilecek olan nihai ürünler, yurt içi piyasada kolay hammadde temini sağlayacak dolayısıyla

b

larının teşvik ve desteklenmesi büyük önem taşımaktadır. Batı Anado

a üstündür. Madencilikte, formasyonun oluşum koşullarına bağlı olarak alternatif söz konusu

olmamaktadır. Bu nedenle madencilik faaliyetleri işletme faaliyetlerinin maden yatağının bulunduğu merkezde kurulmasını mecbur kılmaktadır. Feldspat, doğal bir süreç sonucu yeryüzünün kısım kısım yerlerinde ol

tifler oluşturulması mümkündür. Sodyum ve Feldspat Ocağı faaliyeti esnasında kullanılacak yöntemler ve ekipmanlar,

günün teknolojisine uygtlleştirilmektedir. Bu faaliyetin birçok sektöre dolaylı ya da direk olumlu etkisi vardır. Öncelikli olarak bu

faaliyette 23 kişi çalıştırılacaktır. Her bir kişinin yaklaşık 4 kişilik bir aileden oluştuğu kabul edilirse 92 kişi bu faaliyetten direk olarak faydalanacaktır. Ayrıca bu ocaktan hammadde elde eden tesis ve

ktır. Burada belirli bir süre sonucunda oluşmuş, doğal bir kaynak bulunmaktadır. Bu

kaynağın değerlendirilmesi, ülkemiz ekonomisine katkı sağlayacaktır. Dolayısıyla yer olarak da alternatifi yoktur. Ayrıca, hazırlık için yapılacak giderler, yine üretim sırasında, işçilerin gıda ve giyim giderleri, ekipmanların bakım, onarım ve yedek parça giderleri, yakıt giderleri, genel ve beklenmeyen giderler, bölgede ekonomiyi canlandıracakü

u sektöre yönelik yine ekonomik anlamda bir katkı sağlanacaktır.

Bölüm

ın ise %10’unu oluşturmaktadır. Feldspat grubu mineralleri NaAlSi3O8-KaAlSi3O8-CaAl2Si2O8 üçlü sisteminin üyeleridir. Bu sistemi gösteren şema aşağıda verilmiştir.

1-B) Çıkarılacak Malzemenin Fiziksel, Kimyasal ve Mineralojik Özellikleri Feldspat grubu yer kabuğunda en yaygın olarak bulunan mineral grubudur. Yer

kabuğunun yaklaşık olarak %50 sini oluşturan feldspat grubu, magmatik ve metamorfik kayaçların %90’ını çökel kayalar

20


Şekil 1: Feldspat Grubu Sistematiğini Gösteren Şema Burada; K-Na feldspatlar Alkali feldspatlar, Na-Ca’lu feldspatlar ise Plajioklaslar

olarak adlandırılır. Plajioklaslar NaAlSi3O8-CaAl2Si2O8 arasındaki katı eriyik (solid-solüsyon) kristalleşme sonucu gelişmiş bir dizi mineral tarafından temsil edilmektedir. Bunlar; albit, oligoklas, andezin, labrador, bitovnit, anortit’dir. Farklı kimyasal bileşime sahip olan plajioklaslar optik özelliklerindeki farklılıklar ile birbirlerinden ayrılabilmektedir.

Feldspatlar, sodyum, potasyum, kalsiyum, lityum ve bazen de baryum ve sezyum ve bu

elementin izomorf birleşimi ile oluşmuş susuz alümina silikatlardır. Bu mineraller her magma kütlesinde değişik şekillerde bulunduklarından bunların soğuyup kristalleşmesi ile yer yer feldspat zonları ve yatakları oluşmaktadır. Temel seramik ve cam hammaddesi olan feldspatlar ülkemizde de yaygın olarak bulunmakla birlikte çoğunlukla gerek alkali içerikleri açısından zenginleştirme gerektirmektedirler. Safsızlık olarak demir ve titan içeren mineraller (rutil, sfen, mika, vb.) tarafından kirletilmiş olmaktadır. Feldspatlar magmatik kayaçların en yaygın minerali ve yerkabuğunda çok bulunan bir mineral olmasına rağmen başlıca ticari yatakları pegmatitler ve kaba taneli granitik kayaçlardır.

Feldspatlar kimyasal bileşim ve yapıları açısından iki ana gruba ayrılmaktadırlar; 1. Plajiyoklaz feldspatlar - Albit NaAlSi3O8 - Oligoklaz (Na, Ca) AlSi3O8 - Andezin (Na, Ca) AlSi3O8 - Labrador (Na, Ca) AlSi3O8 - Bitovnit (Na, Ca) AlSi3O8 - Anortit CaAl2Si2O8 2. K-Feldspatlar veya Alkali Feldspatlar - Mikroklin KAlSi3O8 - Sanidin KAlSi3O8 - Ortoklaz KAlSi3O8

Feldspatların parlak bir vitra görünümü vardır, renkleri beyaz, krem, kahverengi,

pembe, kırmızı, gri, yeşil ve mavimsi olmakta, renksiz veya sütümsü de olabilmektedir. Yapıları düzgün değildir.

21


Mohs sertlik değerine göre 6-6.5 sertlik derecesine sahiptirler. Yoğunlukları 2.5-2.76 g/cm3 arasında değişmektedir. Seramik ve cam sektörü için feldspatların erime derecelerinin büyük önemi vardır. Temel olarak feldspat minerallerinin erime sıcaklıkları;

- Potasyum feldspat: 1200-1250°C - Sodyum feldspat: 1150-1225°C - Kalsiyum feldspat: 1500-1550°C aralıklarındadır. Feldspat yerkabuğundaki birçok magmatik, metamorfik ve sedimanter kayacın

bileşiminde büyük ölçüde bulunması dolayısıyla ticari olarak çeşitli kaynaklardan üretimi veya feldspat oranı yeterli olduğu takdirde bu kayaçların direk olarak sanayide kullanımı mümkün olmaktadır. Ticari feldspat kaynağı olarak halen kullanılan kayaç türleri şunlardır;

Pegmatitler: Pegmatitler feldspat, kuvars, mika, Li-mineralleri ve beril kaynağıdır.

Çok iri kristalli magmasal damar kayaçlarıdır. Bileşimleri granitik-gabro aralığında değişmektedir. Ancak doğada en yaygın olanları granitik bileşimli olanlarıdır, onları siyenitik bileşimliler izler. Direkt olarak ya da zenginleştirilme sonucu kullanılırlar.

Aplitler: Granitik kayaçların kendi bünyeleri içinde veya kontakt halindeki yan

kayaçlarda enjeksiyon halinde oluşmuş feldspatça zengin sokulumlardır. Çok zengin tenörlü Na veya K-feldspat içerirler, safsızlık oranları daha düşüktür.

Nefelinli Siyenit: Siyenit yavaş soğuduğu için iri kristalli bir magmatik derinlik kayacı

olup, esas itibariyle alkali feldspatlardan ibarettir. Bunlar ortoklaz, albit, pertit ve az miktarda da mikroklindir. Siyenitin düşük oranlardaki diğer bileşenleri kuvars, ferromanganezler (biyotit, hornblend, piroksen) ile apatit, zirkon, titan, manyetit, melanit ve pirit gibi ek minerallerdir. Nefelin ise siyeniti büyük yüzde ile oluşturan ortoklaz ve albit arasında bir bileşime sahip, değişik bir mineraldir. Kimyasal adı sodyum ve potasyum alüminosilikat olan nefelinin formülü Na3KalSi4O16’dır. Siyenitin içindeki az miktardaki kuvarsın ve/veya bir miktar feldspatın yerini nefelin alırsa ortaya nefelinli siyenit çıkmış olur. Nefelinli siyenit ağırlıklı olarak cam ve emaye endüstrisinde kullanılır. Düşük serbest silis içeriği, yüksek ergitme gücü ve dar erime aralığı cam endüstrisine ideal uyum gösteren karakteristikleridir. Bu mineral feldspata oranla daha yüksek alümina ve alkali içermektedir.

Alaskit: Granit-pegmatit arası bir kimyasal bileşime sahip olan bu mineralin ortalama

mineralojik bileşimi: %45 plajiklaz, %25 kuvars, %20 mikroklin, %10 muskovit şeklindedir. Grafik Granit: Yazı graniti olarak da bilinmektedirler. Alkali, feldspat ve kuvars

arasında gelişmiş çivi yazısına benzeyen dokusal özelliğe sahip pegmatitik kayaç cinsidir. Pertit: Pertitik doku ortoklaz ile albitin iç içe kristallenme dokusudur. Ana kristal

ortoklazdır, albit ise ortoklazın içerisinde çeşitli şekillerde yeralır. Feldispatik Kumlar: Bir tür tortul kütle olup feldspat üretimi için ayrı bir kaynaktır.

Doğal veya işlenmiş halde feldspat ve kuvars karışımından oluşmuş kumlardır. Özel üretim yöntemleri ile bunlardan feldspat elde edilir.

Altere Granitler: Granitik kayaçların atmosferik şartlar altında veya hidrotermal

etkilerle belirli ölçüde alterasyonu sonucu, içerdiği feldspatlarda kaolenleşme gelişir ve kayaç bünyesindeki mafik mineraller belirli ölçüde uzaklaştırılarak demir oksit safsızlığı azalır.

22


Bölüm 2: Proje için Seçilen Yerin Konumu Proje yer seçimi (İlgili Valilik veya Belediye tarafından doğruluğu onanmış olan yerin, Onanlı Çevre Düzeni Planı veya İmar Planı sınırları içinde ise bu plan üzerinde, değil ise mevcut arazi kullanım haritası üzerinde koordinatları ile birlikte gösterimi)

Faaliyet alanı 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde, ÇED izni

talep edilen alan tamamen orman arazisi ve önemli doğa alanı olarak işaretlenmiş alan üzerinde yer almaktadır. ÇED izni talep edilen alanın mülkiyeti tamamı ile orman arazisi niteliğindedir. Faaliyet alanının 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde işaretlenerek gösterimi Ek: 3’te verilmiştir.

Faaliyet alanı çevresi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde;

kuzeyinde Tarım Arazisi kapsamında Çamköy Yaylası, güneydoğusunda kuşuçumu yaklaşık 4km mesafede Geyik Barajı, kuşuçumu yaklaşık 12km mesafede Hayırlı Barajı, güneyinde kuşuçumu yaklaşık 1,5km mesafede Labranda Antik Kenti, güneybatısında kuşuçumu yaklaşık 5km mesafede Yeniköy Barajı, güneyinde kuşuçumu yaklaşık 7km mesafede Eşence Barajı, kuşuçumu yaklaşık 11,5km mesafede Akgedik Barajı, batısında kuşuçumu yaklaşık 14km mesafede Derince Barajı yer almaktadır.

Proje konusu saha Aydın N19-b1 paftasında yer almaktadır. Faaliyet alanı kuşuçumu

mesafelerle Milas İlçesine yaklaşık 13,5km, Karpuzlu İlçesine yaklaşık 8,5km, Hatipkışla Köyüne yaklaşık 4km, Ortaköy’e yaklaşık 3km, en yakın yerleşim birimi olan Çamköy’e yaklaşık 2km mesafede yer almaktadır. Faaliyet alanının yerleşim yerlerine mesafelerini gösterir uydu fotoğrafı Ek:13’te verilmiştir.

Söz konusu proje ile talep edilen ÇED izin alanı 274,07Ha olup bu alan içerisinde talep

edilen ocak alanları toplamı 200,24Ha, talep edilen pasa malzeme stok alanları toplamı 61,04Ha, talep edilen üst örtü toprağı stok alanları toplamı 12,79Ha’dır. Toplam alanı 200,24Ha olan ocak sahalarından çıkarılacak cevher yine bu ocak alanları içerisinde yer alan toplam alanı 45,09Ha olan cevher stok alanları içerisinde stoklanacaktır. Proje ile talep edilen izin alanları ve kullanım amaçları aşağıdaki gibidir:

ÇED İzin Alanı : 274,07 Ha Ocak Alanı : 200,24 Ha

19,43 Ha (1 nolu ocak alanı) 35,42 Ha (2 nolu ocak alanı) 36,86 Ha (3 nolu ocak alanı) 15,49 Ha (4 nolu ocak alanı) 11,11 Ha (5 nolu ocak alanı) 9,48 Ha (6 nolu ocak alanı) 3,80 Ha (7 nolu ocak alanı) 6,58 Ha (8 nolu ocak alanı) 13,20 Ha (9 nolu ocak alanı) 22,35 Ha (10 nolu ocak alanı) 12,51 Ha (11 nolu ocak alanı) 4,58 Ha (12 nolu ocak alanı) 5,24 Ha (13 nolu ocak alanı) 4,19 Ha (14 nolu ocak alanı)

23


Pasa Malzeme Stok Alanı : 61,04Ha 15,86 Ha (1 nolu pasa döküm alanı) 4,65 Ha (2 nolu pasa döküm alanı) 1,36 Ha (3 nolu pasa döküm alanı) 3,51 Ha (4 nolu pasa döküm alanı) 4,46 Ha (5 nolu pasa döküm alanı) 8,35 Ha (6 nolu pasa döküm alanı) 3,32 Ha (7 nolu pasa döküm alanı) 5,48 Ha (8 nolu pasa döküm alanı) 2,24 Ha (9 nolu pasa döküm alanı) 1,37 Ha (10 nolu pasa döküm alanı) 0,44 Ha (11 nolu pasa döküm alanı)

Üst Örtü Toprağı Stok Alanı : 12,79 Ha

0,85 Ha (1 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 3,54 Ha (2 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,93 Ha (3 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 1,03 Ha (4 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,88 Ha (5 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,51 Ha (6 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,53 Ha (7 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,25 Ha (8 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,94 Ha (9 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,92 Ha (10 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 1,69 Ha (11 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,31 Ha (12 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,25 Ha (13 nolu üst örtü toprağı stok alanı) 0,16 Ha (14 nolu üst örtü toprağı stok alanı)

Cevher (Feldspat) Stok Alanı : 45,90 Ha (Ocak alanı olarak belirlenen 5,02 Ha (1 nolu cevher stok alanı) alanlar içerisinde yer almaktadır.) 9,09 Ha (2 nolu cevher stok alanı)

3,57 Ha (3 nolu cevher stok alanı) 4,71 Ha (4 nolu cevher stok alanı) 3,37 Ha (5 nolu cevher stok alanı) 2,95 Ha (6 nolu cevher stok alanı) 4,06 Ha (7 nolu cevher stok alanı) 0,93 Ha (8 nolu cevher stok alanı) 4,07 Ha (9 nolu cevher stok alanı) 2,31 Ha (10 nolu cevher stok alanı) 2,09 Ha (11 nolu cevher stok alanı) 1,15 Ha (12 nolu cevher stok alanı) 1,57 Ha (13 nolu cevher stok alanı) 1,01 Ha (14 nolu cevher stok alanı)

İşletme Ruhsat Alanı, Mevcut ÇED ve İşletme İzin Alanı, Talep Edilen Ocak İzin

Alanı, Talep Edilen Cevher (Feldspat) Stok Alanı, Talep Edilen Pasa Malzeme Stok Alanı ve Talep Edilen Üst Örtü Toprağı Stok Alanı koordinatları aşağıda verilmiştir.

24


Nokta Adı Sağa (Y) Yukarı (X) 1.Nokta 572890 4147305 2.Nokta 574900 4148135 3.Nokta 574810 4145845 4.Nokta 572390 4143995 5.Nokta 571450 4144845

Ruhsat Alanı = 757,49 Ha Tablo 4: İşletme Ruhsat Alanı Koordinatları

Nokta Adı Sağa (Y) Yukarı (X) 1.Nokta 573480 4145038 2.Nokta 572863 4144544 3.Nokta 573044 4144495 4.Nokta 572917 4144398 5.Nokta 572765 4144454 6.Nokta 572630 4144590 7.Nokta 572971 4145023 8.Nokta 573199 4145030 9.Nokta 573400 4145200

10.Nokta 573525 4145075 İşletme İzin Alanı = 24,19 Ha

Tablo 5: Mevcut ÇED ve İşletme İzin Alanı Koordinatları

Nokta Adı Sağa (Y) Yukarı (X) Alan O1.1 573184,464 4147399,547 O1.2 573813,801 4147659,423 O1.3 573809,740 4147526,914 O1.4 573786,443 4147418,223 O1.5 573381,401 4147004,872

1. Poligon Alanı = 19,43 Ha

O2.1 572811,675 4147121,708 O2.2 573081,250 4146359,936 O2.3 573312,095 4147121,369 O2.4 573373,996 4146997,315 O2.5 573169,254 4146499,287 O2.6 572644,456 4146379,229 O2.7 572697,787 4146927,149


O3.1 572373,159 4146372,575 O3.2 572759,146 4146333,428 O3.3 572729,107 4146062,387 O3.4 572754,644 4145989,422 O3.5 572785,504 4145901,253 O3.6 572890,638 4145813,119 O3.7 572444,466 4145517,845 O3.8 572259,629 4145585,499 O3.9 572278,064 4145834,583

O3.10 572278,905 4146211,559


O4.1 572738,047 4146067,115 O4.2 573164,002 4146292,367 O4.3 573287,799 4146279,811 O4.4 573291,632 4145981,802 O4.5 573058,708 4145944,732 O4.6 572898,686 4145819,421 O4.7 572794,034 4145907,151


O5.1 573493,907 4146476,519 O5.2 573581,943 4146480,550 O5.3 573657,474 4146477,579 O5.4 573777,435 4146472,859 O5.5 573768,000 4146164,999 O5.6 573764,937 4146088,574 O5.7 573476,193 4146090,345

5.Poligon Alanı = 11,11 Ha

O6.1 572578,660 4145205,857 6. Poligon

25


O6.2 572921,264 4145616,982 O6.3 573072,273 4145546,512 O6.4 572977,119 4145271,295

Alanı = 9,48 Ha

O7.1 571973,937 4145283,421 O7.2 572138,408 4145586,931 O7.3 572223,188 4145546,237 O7.4 572036,673 4145174,904


O8.1 571631,116 4145104,920 O8.2 571803,260 4145398,999 O8.3 571945,825 4145239,779 O8.4 571875,548 4145011,934


O9.1 571597,343 4144745,470 O9.2 571764,996 4145043,291 O9.3 571872,594 4145002,358 O9.4 571939,428 4144959,298 O9.5 572081,031 4144868,063 O9.6 571933,186 4144642,035 O9.7 571912,264 4144655,720 O9.8 571832,111 4144533,179

9. Poligon

Alanı = 13,20 Ha

O10.1 571838,806 4144528,800 O10.2 571891,046 4144608,925 O10.3 571933,186 4144642,035 O10.4 572047,623 4144522,315 O10.5 572078,778 4144586,182 O10.6 572196,312 4144827,128 O10.7 572253,610 4144944,588 O10.8 572410,161 4144855,475 O10.9 572473,467 4144810,233 O10.10 572277,642 4144374,691 O10.11 572404,667 4144295,730 O10.12 572286,408 4144122,379


O11.1 572411,894 4144456,726 O11.2 572601,595 4144626,274 O11.3 572630,000 4144590,000 O11.4 572765,000 4144454,000 O11.5 572889,336 4144408,192 O11.6 572391,340 4144027,493 O11.7 572327,234 4144085,462 O11.8 572533,564 4144286,762


O12.1 572418,478 4144861,822 O12.2 572631,002 4145024,005 O12.3 572736,918 4144919,552 O12.4 572599,247 4144732,181 O12.5 572476,762 4144817,563


O13.1 573446,875 4145153,125 O13.2 573476,568 4145177,782 O13.3 573619,968 4145296,858 O13.4 573698,345 4145026,650 O13.5 573543,239 4144908,077 O13.6 573517,999 4144946,998 O13.7 573480,001 4145038,003 O13.8 573525,000 4145075,000


O14.1 574062,000 4146145,000 O14.2 574070,000 4146163,000 O14.3 574299,474 4146122,758 O14.4 574243,750 4145926,556 O14.5 574158,317 4145920,885 O14.6 574154,358 4145983,760 O14.7 574057,044 4145970,369


Talep Edilen Ocak Alanı = 200,24 Ha

Tablo 6: Talep Edilen Ocak İzin Alanı Koordinatları

26


Nokta Adı Sağa (Y) Yukarı (X) Alan S1.1 573373,697 4147328,965 S1.2 573716,552 4147559,816 S1.3 573744,448 4147444,923 S1.4 573410,772 4147193,286


S2.1 572825,329 4146551,978 S2.2 572850,733 4146871,532 S2.3 573199,950 4146851,164 S2.4 573095,107 4146581,386


S3.1 572473,446 4146254,176 S3.2 572640,350 4146266,917 S3.3 572584,291 4146013,375 S3.4 572458,157 4146018,472


S4.1 572874,780 4146028,664 S4.2 573186,930 4146231,243 S4.3 573257,004 4146055,420 S4.4 572935,936 4145967,509


S5.1 573583,836 4146385,143 S5.2 573733,759 4146386,863 S5.3 573716,627 4146167,735 S5.4 573563,507 4146158,823


S6.1 572791,784 4145318,620 S6.2 572840,447 4145480,534 S6.3 573005,016 4145545,123 S6.4 572941,312 4145310,657


S7.1 572431,3589 4145733,248 S7.2 572725,4585 4145911,619 S7.3 572784,9155 4145800,137 S7.4 572457,9022 4145631,322


S8.1 571785,916 4145155,744 S8.2 571825,240 4145293,991 S8.3 571882,382 4145229,476 S8.4 571844,901 4145115,807


S9.1 571739,168 4144774,010 S9.2 571815,446 4144901,428 S9.3 572005,274 4144856,355 S9.4 571853,585 4144607,585


S10.1 572220,581 4144576,189 S10.2 572336,522 4144791,508 S10.3 572414,241 4144749,464 S10.4 572305,944 4144525,226


S11.1 572524,561 4144439,080 S11.2 572614,808 4144514,462 S11.3 572726,290 4144377,499 S11.4 572621,178 4144305,301


S12.1 572538,501 4144858,294 S12.2 572646,886 4144949,721 S12.3 572688,176 4144875,990 S12.4 572590,850 4144788,987


S13.1 573541,3276 4145142,057 S13.2 573607,4846 4145213,303 S13.3 573670,2491 4145026,706 S13.4 573595,6103 4144980,905


S14.1 574128,393 4146004,010 S14.2 574113,668 4146104,141 S14.3 574198,092 4146116,903 S14.4 574237,359 4146014,808


Talep Edilen Cevher Stok Alanı = 45,90 Ha

Tablo 7: Talep Edilen Cevher (Feldspat) Stok Alanı Koordinatları

27


Nokta Adı Sağa (Y) Yukarı (X) Alan P1.1 573650,8456 4147279,844 P1.2 573681,983 4147238,683 P1.3 573783,913 4147345,259 P1.4 573779,955 4147231,122 P1.5 573643,443 4147087,736 P1.6 573771,031 4146973,780 P1.7 573462,646 4146665,216 P1.8 573261,867 4146724,565 P1.9 573373,996 4146997,315


P2.1 572525,279 4146632,447 P2.2 572666,719 4146607,963 P2.3 572644,456 4146379,229 P2.4 572641,162 4146345,394 P2.5 572477,944 4146361,948 P2.6 572505,596 4146448,669 P2.7 572434,047 4146476,594


P3.1 573058,708 4145944,732 P3.2 573291,632 4145981,802 P3.3 573222,149 4145866,257 P3.4 572973,420 4145688,031 P3.5 572527,248 4145392,757 P3.6 572470,913 4145477,881 P3.7 572649,209 4145595,445 P3.8 572623,858 4145636,566 P3.9 572890,638 4145813,119

P3.10 572931,232 4145751,778 P3.11 573029,545 4145832,294 P3.12 572983,794 4145886,068


P4.1 573591,811 4146684,719 P4.2 573783,887 4146683,352 P4.3 573777,435 4146472,859 P4.4 573657,474 4146477,579 P4.5 573659,790 4146544,577 P4.6 573585,258 4146549,137


P5.1 573072,273 4145546,512 P5.2 573254,930 4145471,548 P5.3 573250,710 4145316,267 P5.4 572977,119 4145271,295 P5.5 573001,307 4145341,255 P5.6 573060,259 4145325,615 P5.7 573086,455 4145407,224 P5.8 573030,348 4145425,251


P6.1 572223,188 4145546,237 P6.2 572302,296 4145504,994 P6.3 572126,878 4145121,036 P6.4 572081,031 4144868,063 P6.5 571939,428 4144959,298 P6.6 571976,842 4145084,664 P6.7 571907,082 4145114,172 P6.8 571945,825 4145239,778 P6.9 572036,673 4145174,904

P6.10 572068,559 4145155,863 P6.11 572096,182 4145225,977 P6.12 572068,951 4145239,165


P7.1 572081,031 4144868,063 P7.2 572196,312 4144827,128 P7.3 572078,778 4144586,182 P7.4 571959,894 4144682,866


P8.1 572321,809 4144472,926 P8.2 572476,762 4144817,563 P8.3 572599,247 4144732,181 P8.4 572601,595 4144626,274 P8.5 572411,894 4144456,726


28


P8.6 572464,431 4144383,336 P9.1 572464,431 4144383,336 P9.2 572533,564 4144286,762 P9.3 572363,297 4144120,646 P9.4 572316,462 4144166,433 P9.5 572404,667 4144295,730


P10.1 573427,789 4145223,373 P10.2 573599,420 4145367,726 P10.3 573619,968 4145296,858 P10.4 573476,568 4145177,782


P11.1 574056,320 4145944,853 P11.2 574124,033 4145956,554 P11.3 574124,069 4145979,592 P11.4 574154,358 4145983,760 P11.5 574158,317 4145920,885 P11.6 574055,446 4145914,055


Talep Edilen Pasa Malzeme Döküm Sahası Alanı=61,04 Ha

Tablo 8: Talep Edilen Pasa Malzeme Stok Alanı Koordinatları

Nokta Adı Sağa (Y) Yukarı (X) Alan Ü1.1 573650,846 4147279,844 Ü1.2 573786,443 4147418,223 Ü1.3 573783,913 4147345,259 Ü1.4 573681,983 4147238,683


Ü2.1 573261.867 4146724,565 Ü2.2 573462,646 4146665,216 Ü2.3 573305,545 4146508,024 Ü2.4 573169,254 4146499,287


Ü3.1 572434,047 4146476,594 Ü3.2 572505,596 4146448,669 Ü3.3 572477,944 4146361,948 Ü3.4 572373,159 4146372,575


Ü4.1 572623,858 4145636,566 Ü4.2 572649,209 4145595,445 Ü4.3 572470,913 4145477,881 Ü4.4 572444,466 4145517,845


Ü5.1 572983,794 4145886.068 Ü5.2 573029,545 4145832,294 Ü5.3 572931,232 4145751,778 Ü5.4 572890,638 4145813,119


Ü6.1 573585,258 4146549,137 Ü6.2 573659,790 4146544,577 Ü6.3 573657,474 4146477,579 Ü6.4 573581,943 4146480,550


Ü7.1 573030,348 4145425,251 Ü7.2 573086,455 4145407,224 Ü7.3 573060,259 4145325,615 Ü7.4 573001,307 4145341,255


Ü8.1 572068,951 4145239,165 Ü8.2 572096,182 4145225,977 Ü8.3 572068,559 4145155,863 Ü8.4 572036,673 4145174,904


Ü9.1 571907,082 4145114,172 Ü9.2 571976,842 4145084,664 Ü9.3 571939,428 4144959,298 Ü9.4 571872,594 4145002,358


Ü10.1 571933,186 4144642,035 Ü10.2 571959,894 4144682,866 Ü10.3 572078,778 4144586,182 Ü10.4 572047,623 4144522,315


Ü11.1 572321,809 4144472,926 Ü11.2 572464,431 4144383,336


29


Ü11.3 572404,667 4144295,730 Ü11.4 572277,642 4144374,691 Ü12.1 572316,462 4144166,433 Ü12.2 572363,297 4144120,646 Ü12.3 572327,234 4144085,462 Ü12.4 572286,408 4144122,379


Ü13.1 573427,789 4145223,373 Ü13.2 573476,568 4145177,782 Ü13.3 573446,875 4145153,125 Ü13.4 573400,000 4145200,000


Ü14.1 574057,044 4145970,369 Ü14.2 574124,069 4145979,592 Ü14.3 574124,033 4145956,554 Ü14.4 574056,320 4145944,853


Talep Edilen Üst Örtü Toprağı Stok Alanı = 12,79 Ha

Tablo 9: Talep Edilen Üst Örtü Toprağı Stok Alanı Koordinatları

Bölüm 3: Projenin Ekonomik ve Sosyal Boyutları

3.1. Projenin Zamanlama Tablosu

Proje konusu faaliyet ile ilgili zamanlama tablosu aşağıda sunulmuştur.

2009 2010 İşin Tanımı

07 08 09 10 11 12 01 02 03 04 05 06 ÇED Başvuru Dosyasının Sunulması Halkın Katılımı Toplantısı Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı ÇED Raporu Özel Formatının Alınması ÇED Raporunun Özel Formatta Sunulması 1.İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu Toplantısı Nihai ÇED Raporunun Sunulması ÇED Olumlu Belgesinin Alınması Yeni Kapasite İle Üretime Devam Edilmesi

Tablo 10: Zamanlama Tablosu

3.2. Projenin Fayda-Maliyet Analizi

Projenin faaliyette bir ocak olması ve faaliyet alanında sosyal tesislerin mevcut olması

proje için büyük avantaj sağlamaktadır. Ayrıca proje yerinin seçilmesinde önemli bir etken olan faaliyette olan ocağın ilk yatırım maliyetlerini düşürecek olması, daha da önemlisi maden rezervinin ruhsat alanı tamamında yayılım göstermesi çok daha büyük bir avantaj olarak görülmektedir. Aşağıdaki hesaplar neticesinde yatırım tutarı, toplam maliyetler ile kara geçiş noktası neticeleri karlılık oranına ne kadar büyük etki gösterdiği görülecektir.

30


Genel Giderler

İşçilik Giderleri : 300 000 TL Yakıt-Yağ Giderleri : 850 000 TL Bakım-Onarım Yedek Parça : 60 000 TL Patlatma Giderleri : 500 000 TL Genel Giderler : 50 000 TL Beklenmeyen Giderler : 176 000 TL

Toplam Gider : 1 936 000 TL Genel Gelirler Faaliyet alanında üretimi yapılacak 1 750 000 ton/yıl feldspatın ocak başı satış tutarı (5TL/ton) üzerinden;

1 750 000 x 5 = 8 750 000 TL

Yıllık Kar; Yılık Kar = Yıllık Gelir – Yıllık Gider

= 8 750 000 – 1 936 000 = 6 814 000 TL/yıl

Toplam yatırım tutarı: 300 000TL

Açıklamalar Tutar (YTL)

Proje Gelirleri 8 750 000

Proje Giderleri 1 936 000

İşletme Brüt Karı 6 814 000

%5,2 Devlet Hakkı 354 328

Vergi Öncesi Brüt Kar 6 459 672

Kurumlar Vergisi %20 1 291 934,4

Net Kar 5 167 737,6

Tablo 11: İşletme Dönemi Gelir-Gider Tablosu

BAŞABAŞ NOKTASI ANALİZİ D: Birim değişken giderler S: Sabit giderler F: Cevherin satış fiyatı Q: Üretim kapasitesi D: 1,29 TL/ton

S: 1 936 000TL/yıl F: 5 YTL/ton Q: 1 750 000ton/yıl

31


Başabaş noktasında kapasite: BBNk= S / (F-D) = 1 936 000 / (5–1,29) = 521 832,88 Başabaş kapasite kullanım oranı: BBNO= BBNk / Q = 521 832,88 / 1 750 000 = 0,30 = %30

Başabaş satış hâsılatı: BBNf = F x BBNk=5 x 521 832,88 = 2 609 164,42 TL İşletmenin satış gelirleri BBNf’yi aştıktan sonra kar elde edilmeye başlanmaktadır. Yatırım karlılığı: Yatırım Karlılığı = Net Kar / Toplam Yatırım = 5 167 737,6 / 300 000 = %17,22

3.3. Diğer Hususlar

Proje konusu faaliyet mevcut işletilen ocak üzerinde alan ve üretim kapasitesi artırımı

olarak planlanmıştır. Bu nedenle ilk yatırım maliyeti yok denecek kadar azdır. Ekonomik ve sosyal boyutları ile ilgili belirtilecek diğer bir husus bulunmamaktadır.

Bölüm 4: Proje için Seçilen Yerin ve Proje Etki Alanının Çevresel Özellikleri (**)

4.1. Fiziksel ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri ve Doğal Kaynakları Kullanımı

4.1.1. Meteorolojik ve İklimsel Özellikler

Bölgede genel olarak Akdeniz’in bir yan uzantısı olan Ege Denizinin etkisi nedeniyle İlde Akdeniz iklim tipi yaygın olup; yazları kurak ve sıcak, kışları ılık ve yağışlı geçmektedir. İlde yağışın hemen hepsi yağmur şeklinde gözlemlenmektedir.

Aydın İli, Ege Denizine komşu olması ve dağların denize dik olması nedeniyle Akdeniz

ılıman iklimi bölgenin iç kısmına kadar etkisini göstermektedir. İlde iklim büyük farklılıklar göstermemekle birlikte kıyıdan uzaklaştıkça karasal iklim kendini hissettirmektedir.

Aydın İli’nde 6 adet meteoroloji istasyonu bulunmaktadır. Bunlar Nazilli, Sultanhisar,

Kuşadası ve Didim Kuyucak ve Merkez meteoroloji istasyonlarıdır. Bu istasyonlardan; Nazilli, Sultanhisar Didim ve Kuyucak istasyonları klima, Kuşadası ve Merkez sinoptik istasyondur.

32


Kaynak: http://izmir.meteor.gov.tr/aydinim.htm Şekil 2: Aydın İli’nde Bulunan Meteoroloji İstasyonları Basınç: İlde yıllık basınç ortalaması 1007.18 hPa ‘dır. Yıllık maksimum basınç değeri

1027,9 hPa ile Ocak ayında, yıllık minimum basınç değeri ise 975,4 hPa ile yine Ocak ayında gözlemlenmektedir.

Enlem: 37,51 Boylam: 27,51 Yükseklik: 56 Rasat Süresi: 32 yıl Yıl Aralığı: 1975-2006

Parametre Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Ortalama Basınç (hPa) 1011.0 1009.9 1008.2 1006.2 1005.7 1003.9 Maksimum Basınç (hPa) 1027.9 1025.3 1024.4 1023.0 1015.1 1011.6 Minimum Basınç (hPa) 975.4 984.1 985.9 991.4 993.9 992.5

Parametre Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Ortalama Basınç (hPa) 1001.4 1002.2 1006.1 1009.4 1011.0 1011.1 1007.18 Maksimum Basınç (hPa) 1010.4 1008.8 1016.1 1018.8 1023.8 1025.7 1027.9 Minimum Basınç (hPa) 994.2 995.7 997.4 996.7 994.7 988.7 975.4

Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 12: Ortalama, Minimum ve Maksimum Basınç Değerleri

Şekil 3: Basınç Verilerinin Dağılım Grafiği

940 950 960 970 980 990

1000 1010 1020 1030 1040

hPa

Mart Ocak Nisan Kasım EkimEylül AralıkŞubat Mayıs Haziran Temmuz Ağustos

Aylar

Minimum Basınç (hPa) Ortalama Basınç (hPa) Maksimum Basınç (hPa)

33


Sıcaklık: İlde yıllık ortalama sıcaklık 17,5 0C olup, en yüksek ortalama sıcaklık değeri 28,3 0C ile Temmuz ayında, en düşük ortalama sıcaklık değeri 8,1 0C ile Ocak ayında gözlemlenmektedir.

Yıllık maksimum sıcaklıkların ortalaması 24,5 0C olup, en yüksek maksimum sıcaklık

ortalaması değeri 36,1 0C ile Temmuz ayında gözlemlenmektedir. Yıllık minimum sıcaklıkların ortalaması 11,7 0C olup, en düşük minimum sıcaklıkların ortalaması değeri 4,1 0C ile Ocak aylında gözlemlenmektedir.


Parametre Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Ortalama Sıcaklık (0C) 8.1 8.9 11.7 15.7 20.8 25.9 Maksimum Sıcaklıkların Ortalaması (0C) 13.4 14.5 18.0 22.4 28.3 33.5 Minimum Sıcaklıkların Ortalaması (0C) 4.1 4.5 6.5 10.0 14.0 18.0 Parametre Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Ortalama Sıcaklık (0C) 28.3 27.2 23.2 18.4 12.8 9.3 17.5 Maksimum Sıcaklıkların Ortalaması (0C) 36.1 35.3 32.0 26.6 19.5 14.5 24.5 Minimum Sıcaklıkların Ortalaması (0C) 20.3 19.8 16.3 12.6 8.2 5.5 11.7

Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 13: Ortalama Sıcaklık Değerleri

40

35

30

25 0C

20

15

10

5

0 Mart Nisan Aralık Şubat Kasım EkimEylülOcak Mayıs Haziran Temmuz Ağustos

Aylar

Şekil 4: Ortalama Sıcaklık Verilerinin Dağılım Grafiği

Nem: İlde yıllık ortalama nem yüzdesi değeri % 62.1 olup, en yüksek nem yüzdesi

ortalaması aylara göre % 72.8 ile Aralık ayında, en düşük minimum nem yüzdesi aylara göre % 8 ile Mayıs ayında gözlemlenmektedir.


Parametre Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Ortalama Nem (%) 71.5 68.3 65.8 63.3 57.9 50.2 Minimum Nem (%) 15 15 11 15 8 12

Parametre Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Ortalama Nem (%) 50.6 55.5 57.6 63.3 68.8 72.8 62.1 Minimum Nem (%) 14 11 11 10 12 13 8

Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 14: Ortalama Nem Değerleri

Ortalama Sıcaklık (0C) Maksimum Sıcaklıkların Ortalaması (0C) Minimum Sıcaklıkların Ortalaması (0C)

34


0

10

20

30

40

50

60

70

80

Ocak

Şuba

tM

art

Nisan

May

ıs

Haziran

Temm

uz

Ağus

tos

Eylül

EkimKas

ımAra

lık

Aylar

%

Ortalama Nem (%) Minimum Nem (%)

Şekil 5: Ortalama Nem Değerlerinin Dağılım Grafiği

Yağışlar: İlde yıllık toplam yağış ortalaması 625,4 mm olup, en yüksek toplam yağış ortalaması 112,6 mm ile Aralık ayında, en düşük toplam yağış ortalaması 2,3 mm ile Ağustos ayında gözlemlenmektedir.

İlde maksimum yağış 80,2 mm ile Aralık ayında gözlemlenmektedir. Yağışın 0,1 mm

ve büyük olduğu günler sayısı yıllık ortalama 75,6 gündür. Enlem: 37,51 Boylam: 27,51 Yükseklik: 56 Rasat Süresi: 32 yıl Yıl Aralığı: 1975-2006

Parametre Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Toplam Yağış Ortalaması (mm) 98.4 85.6 73.4 58.2 36.2 14.3 Maksimum Yağış (mm) 53.1 54.8 68.2 48.2 92.0 46.0 Yağışın 0,1 mm ve Büyük Olduğu Günler Sayısı Ortalaması

11.3 9.9 8.8 8.9 6.0 2.0

Parametre Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Toplam Yağış Ortalaması (mm) 3.7 2.3 10.3 41.3 89.1 112.6 625.4 Maksimum Yağış (mm) 29.3 20.3 31.8 86.9 63.7 80.2 674.5 Yağışın 0,1 mm ve Büyük Olduğu Günler Sayısı Ortalaması

0.8 0.6 1.9 4.9 8.3 12.2 75.6

Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 15: Toplam Yağış Ortalaması

35


Toplam Yağış Ortalaması (mm)

0

20

40

60

80

100

120

Ocak

Şuba

tM

art

Nisan

May

ıs

Haziran

Temm

uz

Ağus

tos

Eylül

EkimKas

ımAra

lık

Aylar

mm

Toplam Yağış Ortalaması (mm)

Şekil 6: Toplam Yağış Ortalamasının Dağılım Grafiği Sayılı Günler (Kar Yağışlı, Kar Örtülü, Sisli Günler) Dağılımı, İlde kar yağışlı günler sayısı yıllık toplam 0,6 gündür. Kar örtülü günler sayısı yıllık

toplam 0,3 gündür. Sisli günler sayısı yıllık 1 gündür. Enlem: 37,51 Boylam: 27,51 Yükseklik: 56 Rasat Süresi: 32 yıl Yıl Aralığı: 1975-2006

Parametre Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Kar Yağışlı Günler Sayısı 0.3 0.1 0.1 Kar Örtülü Günler Sayısı 0.2 0.0 0.0 Maksimum Kar Kalınlığı (cm) 4 4 1 Sisli Günler Sayısı Ortalaması 0.2 0.2 0.1 0.1 Dolulu Günler Sayısı Ortalaması 0.2 0.2 0.1 0.3 0.2 0.1 Kırağılı Günler Sayısı Ortalaması 7.3 5.6 3.5 0.2 Toplam Orajlı Günler Sayısı Ortalaması 1.8 1.6 2.0 3.1 3.4 1.9

Parametre Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Kar Yağışlı Günler Sayısı 0.1 0.6 Kar Örtülü Günler Sayısı 0.1 0.3 Maksimum Kar Kalınlığı (cm) 2 11 Sisli Günler Sayısı Ortalaması 0.0 0.1 0.0 0.3 1 Dolulu Günler Sayısı Ortalaması 0.1 1,2 Kırağılı Günler Sayısı Ortalaması 0.0 2.4 4.7 23,7 Toplam Orajlı Günler Sayısı Ortalaması 0.7 0.6 1.4 1.7 2.4 2.1 22,7

Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 16: Sayılı Günler Dağılımı

Rüzgâr Dağılımı, Bölgede esme sayılarına göre hakim rüzgar yönleri birinci derecede E (doğu), ikinci

derecede ESE (doğu-güneydoğu), üçüncü derecede WNW (batı-kuzeybatı)‘dır. Yıllık ortalama rüzgar hızı 1,7 m/sn olup, aylara göre en yüksek ortalama rüzgar hızı

1,9 m/sn ile Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında gözlemlenmektedir. Enlem: 37,51 Boylam: 27,51 Yükseklik: 56 Rasat Süresi: 32 yıl Yıl Aralığı: 1975-2006

Parametre Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Ortalama Rüzgâr Hızı (m_sn) 1.6 1.6 1.6 1.7 1.8 1.9

Parametre Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Ortalama Rüzgâr Hızı (m_sn) 1.9 1.9 1.7 1.3 1.4 1.6 1,7

Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 17: Ortalama Rüzgar Hızı Değerleri

36


0.0

0.2

0.4

0.6

0.8

1.0

1.2

1.4

1.6

1.8

2.0

Ocak

Şuba

tM

art

Nisan

May

ıs

Haziran

Temm

uz

Ağus

tos

Eylül

EkimKas

ımAra

lık

Aylar

m/s

n

Ortalama Rüzgâr Hızı (m/sn)

Şekil 7: Ortalama Rüzgar Hızının Aylara Göre Dağılım Grafiği

Parametre Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran

Maksimum Rüzgar Hızı ( m/sn ) ve Yönü 20.7 W

21.1 W

16.2EN

15.5WSW

17.8 W

21.4 NNE

E

Parametre Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık

Maksimum Rüzgar Hızı ( m/sn ) ve Yönü 18.8

E 15.9 W

15.4 SSW

16.5 W

15.2 ESE

17.6 ESE

21.4 NNE

Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 18: Maksimum Rüzgâr Hızı Değerleri

W

ESE

ESE

WW

ENE

WSW

W

NNE

E

W

SSW

0

5

10

15

20

25

Ocak

Şuba

tM

art

Nisan

May

ıs

Haziran

Temm

uz

Ağus

tos

Eylül

EkimKas

ımAra

lık

Aylar

m/s

n

Maksimum Rüzgar Hızı ( m/sn ) ve Yönü

Şekil 8: Maksimum Rüzgar Hızı Verilerinin Dağılım Grafiği

Yıllık ortalama fırtınalı günler sayısı 0,6 gün, kuvvetli rüzgarlı günler sayısı yıllık 29,2 gündür.

Parametre Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Fırtınalı Günler Sayısı Ortalaması 0.2 0.2 0.0 0.0 0.0 0.1 Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalaması 2.8 3.2 2.8 1.8 1.8 2.2

Parametre Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Fırtınalı Günler Sayısı Ortalaması 0.1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0,6 Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalaması 4.0 3.3 2.0 1.0 1.9 2.4 29.2

Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 19: Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalamaları

37


0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

4.5

Ocak

Şuba

tM

art

Nisan

May

ıs

Haziran

Temm

uz

Ağus

tos

Eylül

EkimKas

ımAra

lık

Aylar

Gü

n

Fırtınalı Günler Sayısı Ortalaması Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ortalaması

Şekil 9: Fırtınalı ve Kuvvetli Rüzgârlı Günler Sayısı Dağılım Grafiği Enlem: 37,51 Boylam: 27,51 Yükseklik: 56 Rasat Süresi: 32 yıl Yıl Aralığı: 1975-2006

Parametre Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran N Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 427 540 538 435 467 671 NNE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 790 784 656 536 531 594 NE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 571 428 380 320 307 379 ENE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 2931 2354 1903 1607 1316 1303 E Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 7052 5403 5127 4290 4068 3452 ESE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 5577 4586 4299 3445 2977 2391 SE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 921 816 733 689 683 675 SSE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 342 339 324 368 311 288 S Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 160 139 186 217 133 145 SSW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 209 244 299 293 275 278 SW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 231 267 332 309 335 415 WSW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 936 1127 1619 1605 1514 1735 W Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 1199 1459 2496 2928 3831 3899 WNW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 1201 1753 3073 3791 4590 4260 NW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 495 589 883 1113 1291 1288 NNW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 648 808 888 1010 1034 1117

Parametre Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık N Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 593 454 321 363 426 531 5766 NNE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 773 510 448 581 740 842 7785 NE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 330 262 288 384 504 554 4707 ENE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 1153 1069 1642 2345 2624 3209 23456 E Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 3082 3795 4394 5239 7076 7927 60905 ESE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 2852 2862 3002 4000 4440 5209 45640 SE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 654 615 461 469 683 815 8214 SSE Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 418 326 242 248 244 259 3709 S Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 163 187 114 106 144 137 1831 SSW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 364 278 291 217 199 177 3124 SW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 483 641 472 337 245 217 4284 WSW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 2823 2888 2371 1737 1027 709 20091 W Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 3998 4488 3678 2782 1428 881 33067 WNW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 4308 3856 3764 3211 1652 1126 36585 NW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 770 739 707 808 621 443 9747 NNW Yönünde Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı 818 551 599 657 750 615 9495

Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 20: Yönlere Göre Rüzgârın Esme Sayıları Toplamı

38


Esme Sayılarına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı

06400

128001920025600320003840044800512005760064000

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

Şekil 10: Esme Sayılarına Göre Yıllık Rüzgar Diyagramı

Esme Sayılarına Göre Kış MevsimiRüzgar Diyagramı

02500

5000

750010000

12500

1500017500

20000

22500

25000N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

Esme Sayılarına Göre İlkbahar MevsimiRüzgar Diyagramı

01500

3000

45006000

7500

900010500

12000

13500

15000N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

Esme Sayılarına Göre Yaz Mevsimi

Rüzgar Diyagramı

01500

3000

45006000

7500

900010500

12000

13500

15000N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

Esme Sayılarına Göre Sonbahar MevsimiRüzgar Diyagramı

01500

3000

45006000

7500

900010500

12000

13500

15000N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

Şekil 11: Esme Sayılarına Göre Rüzgar Diyagramları (Mevsimlik)

39


Enlem: 37,51 Boylam: 27,51 Yükseklik: 56 Rasat Süresi: 32 yıl Yıl Aralığı: 1975-2006 Parametre Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran N Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.8 1.0 1.0 1.1 1.3 1.6 NNE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.8 1.0 0.9 1.0 1.0 1.4 NE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.8 0.9 0.9 0.8 0.9 1.1 ENE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.2 1.2 1.2 1.0 0.9 1.0 E Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.7 1.7 1.6 1.4 1.3 1.2 ESE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.8 1.8 1.7 1.5 1.4 1.2 SE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.6 1.6 1.4 1.3 1.2 1.0 SSE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.1 1.3 1.2 1.3 1.1 0.9 S Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.0 1.2 1.2 1.2 1.1 0.9 SSW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.8 1.0 1.0 1.2 1.1 0.9 SW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.8 0.9 1.0 1.1 1.0 1.0 WSW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.1 1.2 1.4 1.4 1.5 1.5 W Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.2 1.3 1.8 1.9 2.2 2.2 WNW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.1 1.3 1.6 1.9 1.9 2.0 NW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.0 1.1 1.4 1.5 1.6 1.8 NNW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.8 1.0 1.1 1.3 1.4 1.6

Parametre Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık N Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.9 1.7 1.3 1.0 0.8 0.8 1.2 NNE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.9 1.5 1.3 0.8 0.8 0.8 1.1 NE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.4 1.1 0.9 0.7 0.7 0.8 0.9 ENE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.0 0.8 0.9 0.9 1.1 1.2 1.0 E Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.1 1.0 1.2 1.3 1.6 1.7 1.4 ESE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.1 1.1 1.3 1.4 1.6 1.8 1.5 SE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.0 0.9 0.9 1.1 1.3 1.5 1.2 SSE Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.9 0.9 0.8 0.8 1.0 1.0 1.0 S Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.9 0.8 0.9 0.8 1.1 0.9 1.0 SSW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 0.9 1.0 0.9 0.8 0.8 0.9 0.9 SW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.2 1.3 1.1 0.8 0.8 0.8 1.0 WSW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.7 1.9 1.7 1.3 1.0 0.9 1.4 W Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 2.2 2.3 2.1 1.6 1.1 1.1 1.8 WNW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.9 1.9 1.8 1.4 1.1 1.0 1.6 NW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.8 1.4 1.4 1.0 1.0 0.9 1.3 NNW Yönünde Rüzgârın Ortalama Hızı (m/sn) 1.7 1.5 1.3 1.0 0.9 0.8 1.2

Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 21: Yönlere Göre Rüzgârın Ortalama Hızları

Esme Hızlarına Göre YıllıkRüzgar Diyagramı

0

1

2N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

Şekil 12: Esme Hızlarına Göre Yıllık Rüzgâr Diyagramı

40


Buharlaşma: Ortalama açık yüzey buharlaşması en fazla 263,1 mm ile Temmuz ayında gözlemlenmektedir. Enlem: 37,51 Boylam: 27,51 Yükseklik: 56 Rasat Süresi: 32 yıl Yıl Aralığı: 1975-2006

Parametre Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Ortalama Açık Yüzey Buharlaşması (mm) 14.0 16.1 31.6 99.8 162.5 227.0 Maksimum Açık Yüzey Buharlaşması (mm) 9.4 6.6 5.7 7.8 10.1 13.0 Ortalama Günlük Toplam Güneşlenme Süresi (sa-da)

4.28 5.01 6.18 7.24 9.11 11.03

Ortalama Global Güneşlenme Şiddeti (cal÷cm2) 181.04 241.73 345.47 431.35 526.32 585.33 Maksimum Günlük Toplam Güneşlenme Şiddeti (cal÷cm2)

1.16 1.28 1.60 1.70 1.81 1.61

Parametre Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Ortalama Açık Yüzey Buharlaşması (mm) 263.1 236.2 167.1 101.8 37.9 15.3 1372.4 Maksimum Açık Yüzey Buharlaşması (mm) 14.1 13.0 10.4 7.8 9.0 5.8 14.1 Ortalama Günlük Toplam Güneşlenme Süresi (sa-da)

11.19 10.54 9.22 7.06 5.03 4.07 90

Ortalama Global Güneşlenme Şiddeti (cal÷cm2) 586.43 534.77 446.40 316.59 207.88 158.95 4562.3 Maksimum Günlük Toplam Güneşlenme Şiddeti (cal÷cm2)

1.60 1.60 1.50 1.37 1.17 1.31 17.7

Kaynak: D.M.İ. Genel Müdürlüğü Tablo 22: Yüzey Buharlaşmaları, Güneşlenme ve Deniz Suyu Sıcaklık Değerleri

4.1.2. Jeolojik özellikler

a) Bölge Jeolojisi ( İlgili Kesitler ve Haritalar ) Aydın İli sınırları içinde Batı Anadolu’da geniş bir yayılım gösteren “Menderes Masifi”

ve çevresindeki kaya birimleri yüzeylenmektedir. Bölgede yüzyılı aşkın bir süredir çeşitli amaçlara yönelik çalışmalar yapılmıştır. Yörede ilk çalışma, Stricland (1840) tarafından gerçekleştirilmiştir. Daha sonraki yıllardaki farklı amaçlarla yapılan birçok araştırmada bir bütünsellik sağlanamamıştır. Doğal olarak araştırmalarda sonucu elde edilen raporlar stratigrafik-yapısal farklılıklar içermektedir. Bu nedenle, masifin çekirdeği, kaya birimleri, yaşları ve çevre kayalarla ilişkileri konusunda beliren sorunların çözümüne yönelik, Üniversite-MTA çalışanları ve değişik araştırmacılar arasında belirli doğrular üzerinde yoğunlaşmıştır.

Son yıllarda yapılan araştırmalarla, açıklık getirilmiş görüşlerin ışığında çalışma

alanında Menderes Masifinin birbiriyle diskordan bir ilişkiye sahip üç grubun kayaçları ve bunların üzerindeki neojen örtü ve kuvaterner yaşlı alüvyonlar, bunlara ek olarak batı kesimde yüzeylenen Dilek Yarımadası-Selçuk-Tire ekaylı zonu bulunmaktadır.

Çine Grubu (Menderes Masifinin çekirdeği): Almandin-amfibolit fasiyesinde

metomarfizma özellikleri gösteren, granitim kökenli gözlü gnays meta granit, sedimenter kökenli gözlü gnays, migmatit, ince taneli bantlı gnays, metavolkanit ve değişik şistlerden oluşmuştur. Prekambriyen yaşlıdır. Bu grubun üzerine “Kavaklıdere Grubu” uyumsuz olarak gelmektedir.

Sedimenter Kökenli Gözlü Gnays: Bunlar genellikle kaba ve belirsiz foliasyon

gösterirler. Gnays ve magmatitler, alttan üste doğru derecelenmişlerdir. Kayacın en tipik özelliği, farklı şekillerdeki gözlü yapılarıdır. 1-5 cm arasında değişen boyutlarda, Feldspat, Kuvars, Muskovit, Biyotit ve Turmalin topluluklarından oluşan gözler, koyu minerallerle kaplıdır. Makroskopik olarak, porfiroblastik bir doku gösterirler. Gözlerin kısmen kaybolduğu yerlerde lepidoblestik doku gösterirler.

41


Migmatit: Sedimenter kökenli gözlü gnayslar ile gynaslar arasında lokal adeseler şeklinde gözlenmektedir. Genellikle bantlı, kıvrımlanmış ve ptigmatik gözlü yapıya sahip, belirsiz ve kaba folisyon göstermektedir. Minerolojik bileşimi sedimanter kökenli gözlü gnaysa benzemektedir.

Çeşitli gnays ve şistleri: Sedimanter kökenli, gözlü gnays ve alttaki migmatit ile geçişli

olan bu metamorfik kayaçlar grubun en üst seviyesini oluşturmaktadır. Birbiriyle yanal ve düşey geçiş gösteren ince taneli gnays, granatlı şist, mikaşist ve kuvars şist ardalanması şeklindedirler. Yer yer amfibolit şist, kalk-şist ve mermer bandı ve adeseleri de görülmektedir. Kayaç tipine bağlı olarak renkleri, alterasyon ve erozyon şekilleri farklıdır. Kuvars, plajioklas, biotit, beyaz mika, granat, disten mineralleri yanında ikincil olarak turmalin, apatit, zirkon, rutil ve opak minerallere de rastlanır.

Granitim kökenli gözlü gnayslar: Ana kayacı oluşturan sedimanter kökenli gözlü

gnayslara, migmatitlere, ince taneli gnays ve değişik şistleri boydan boya kesmektedirler. Kayaç içinde dayk, sill ve stok şeklinde yerleşmişlerdir. Meta granit olarak da adlandırılırlar. Kayaç çok kaba, belirsiz foliasyon ve iyi gelişmiş lineasyon göstermektedir. Kenar zonları genellikle ince dokuludur ve koyu minerallerce çok fakirdir. Diğer bir tipik özelliği kenar zonlarnda radyal olarak dizilmiş tumalinlerin görülmesidir. Çoğunlukla feldspattan oluşan gözler lineasyona paralel olarak dizilir ve birbirleriyle temas halindedirler. İncelme alanında yukarıda ayrıntılarından bahsedilen masifin çekirdeğinde yer alan tüm bu kayaçlar, haritada “Gnays” olarak gösterilmiştir.

Metavolkanit: Araştırmacılar tarafından “Leptit” olarak tanımlanmıştır. Sedimanter yapı

çoğunlukla şiddetli metamorfizma ile yok olmuştur. Renkleri, gri ile açık morumsu gri renklerdir. Masif, rest şistozitesi oldukça güç gözlenir. Çatlak sistemlerinden oldukça fazla etkilenmiş olması, sert olmalarındandır. Pegmatit’e benzer damarlar içerirler. Damarlar içindeki kuvars ve feldspat oranının artmasıyla belirginleşen taneler yüzünden çift mikalı gnays’a benzer görünüştedirler. Metavolkanikler içinde migmatikleşmeler de görülür. Kuvars, plajioklas, ortoklas, biotit, granit, sillimanit, muskovit, turmalin, apatit, zirkon içerirler. Metavolkanitler, ince taneli kayaçlar olup poligonal doku gösterirler. Sahada ince taneli gnayslar ile leptitler karıştırılabilir. Ama mikroskopta eş boyutlu minerallerin, şistozite boyunca dizilmeleri leptitler için karakteristiktir. Çine kuzeyinde ve batısında uzanım göstermektedirler. Ayrıca Bozdoğan kuzeyi ve civarında da kuzeylenmektedirler.

Kavaklıdere Grubu (Menderes Masifinin paleozoyik yaşlı örtüsü): Düşük dereceli

metamorfizma özellikleri gösteren meta konglomera, kuvarsit, kuvars şist, mikaşalkşist, mermer, metabazik ve fillatlardan oluşan kayaçlar bu grubu oluştururlar. Alt paleozoik-Alt Triyas yaşlıdır. Tabanında yayılımı devamlı gözükmeyen, yanal olarak kuvarsitlere geçiş yapan metakonglomeralar bulunmaktadır. Metakonglomeralar içerisinde Çine grubundan türemiş granit, aplit, gnays, farklı şist ve kuvars çakılları bulunmaktadır. Düşey olarak kuvarsit, kuvarşist, granatşist, mikaşist, klorit, muskovitşist, fillat ve kalkşistlere geçiş yaparlar. İstif yer yer mermer ve metabazik, metaçört bantları ve adeseleri de içerir. Kloritoid şistler koyu gri ile siyah renkli mermer band ve adeseleri içerir. Kavaklıdere grubunda üste doğru kuvarşist ve kuvarsitin yanında, çeşitli şistlerde görülmektedir. Granat şistler, mika şistler, kloritoid-disten şistler şeklinde devam eden istifin en üst kesimleri fillatlardır. Kayaç siyahımsı renkli belirgin ve ince yapraklanmalıdır. Şistler içerisinde en baskın litolojiyi açık kahve renkli ve kirli sarı renklerde gözlenen granat-mikaşistler oluşturur. Çine grubunun üzerine diskordan olarak gelen Kavaklıdere grubunun üzerinde yine diskordan olarak Marçal grubu gözlenmektedir. Bütün bu birimler haritada ‘’şist’’ olarak gösterilmiştir.

42


Marçal Grubu (Menderes Masifinin mezozoik yaşlı örtüsü): Kavaklıdere grubu üzerinde, uyumsuz olarak metakonglomera ve metakırıntılarla başlar. Üste doğru neritik karbonatlarla devam eder. Grup, olası Üst Triyas-Alt posen yaşlıdır. Birimler, güneyde düzenli istifi, karbonat platformu ile içbükeyi kuzeye doğru olan kavis şeklinde tamamen sarkarken, kuzeyde yer yer düzensiz olarak yüzeylenmektedir. Aydın dağları güney yamacı konu edilen mesozoyik yaşlı mermerlerin üzerine bindirmeli bir dokanakla genelde ince taneli gnayslarla temsil edilen orta-yüksek dereceli metamorfiklerin gözlendiği yerlerdir.

Menderes havzasının kuzey ve güneyinde menderes masifi çekirdeği ile örtüsünün

ilişkisi farklıdır. Güneyde düzenli olarak gözlenen istif, kuzey kesiminde gelişen ters faylar ve bindirmeli yapılar dolayısıyla terslenmiştir. Bu kesimde farklı metamorfizma özelliği sunan değişik yaştaki kaya toplulukları, yatay hareketlerle düzensiz bir şekilde birbirini üzerlemişlerdir. Bu bindirmeli yapılar, yerel değil, aksine bölgeseldir. Marçal grubu, kırmızı renkli taban konglomerası ile başlar. Konglomera tavana doğru inceorta kalınlıktaki metakumtaşına, metasilttaşına, sarımsı dolemite ve üstünde dolomitik kireç taşından oluşan kalın bir istife geçer. Dolomitik kireç taşları beyaz, gri, koyu gri, mavimsi renkli ince-orta kristalli, yer yer stromatolitik, düzensiz tabakalaşmıştır.

Dolomit-Dolomitik kireç taşlarının altında, kalın ve kristalize kireç taşları yer

almaktadır. Kirli beyaz renkli, orta- iri kristalli, orta-kalın tabakalıdır. Yer yer laminali ve tabakalanma düzlemlerine paralel olarak çatlaklıdır. Rekristalize kireç taşlarının alt seviyelerinde boksit, zımpara taşı adeseleri bulunmaktadır. Bol rudist parçacıkları içeren marçal grubunun en üst kesimleri üst kretase yaşlıdır. Rudistli kireçtaşlarını yer yer breşleşmiş kireçtaşı seviyeleri izlemektedir. Kiltaşı oranlarının giderek artması sebebi ile mesozoik yaşlı kireçtaşların flişe benzer bir istife geçiş yapar. Kumtaşı şeyl ve kristalen kireçtaşı ara katmanlarından oluşmuş seviyelerde bulunmaktadır. En üstteki nümmülitli, globoratalialı tabakalar üst paleosen-alt eosen yaşı vermektedir. Haritada tüm bu birimler mermer olarak gösterilmiştir.

Muğla Grubu (Menderes Masifi üzerindeki genç çökeller ): B. Menderes grabeni, masifi

Kuzey ve Güney olarak ikiye ayrılmıştır. Çöküntü havzasında ve bunları kesen havzalarda genç tersiyer yaşlı birimler ve en üstteki kuvarterner yaşlı birimler alüvyonlar yer almaktadır. Posttektonik tersiyer birimleri detaylandırılmamış, Neojen olarak haritada gösterilmiştir. Killi kırıntılı kireçtaşları, silt taşı, tüften oluşan, göl-bataklık ortamının kayaçları (Sekköy Formasyonu) çöküntü havzalarında dolgulanmıştır. Eski alüvyon yelpazesi ortamının kayaçları (Yatağan Formasyonu) olan çakıl taşı, çamur taşı, kumtaşı seviyeleri de,mikritik killi kireçtaşı ve gölsel kireçtaşı şeklinde gözlenen göl ortamının kayaçları (Milet Formasyonu) da, Didim dolayında yüzlek vermektedir. B. Menderes grabeninin aktif olan kuzey kenarında dolgulanmış neojen çökelleri, güney kenarına nazaran daha fazla yayılımlıdır. Eski taraçalar şeklinde, daha çok kuzey kesimde, genç birimlere rastlanılmaktadır. Jeotermal enerji potansiyeline yönelin çalışmalar aktif olan kuzey kenarda yoğunlaşmıştır. B. Menderes grabenine dik kesen Bozdoğan havzasında ve Karacasu havzasında da neojen birimleri yaygındır. Karacasu havzası adı geçen havzalardan farklı özelliklere sahiptir. Acı su (Somatr) ortamının ürünleri bu yörede gözlenebilmektedir.

Kuvaterner Yaşlı Birimler: “Alüvyonlar” olarak haritada gösterilen birim esasında;

örgülü ırmak çökeli, Menderesli ırmak çökeli, Alüvyon yelpazesi, birikinti konisi ve yamaç molozlarının, ayrıca Söke ovasındaki genç geçici göl çökellerinin tamamını kapsamaktadır. Çakıl, kum, silt, çamur ve kilden oluşmuş seviyelerdir. B. Menderes grabeninin çöküntü havzası yan çöküntü havzasının tabanını doldurmuştur. Kuvaterner jeolojisi ayrıntılı

43


incelendiğinde; pleistosen yaşlı eski taraçaları oluşturan çakıl ve çakıl taşlarından oluşmuş seviyaler belirginleşir. Çöküntü havzasının kuzeyinde bu birimler tipik morfoloji yaratmıştır.

Mağmatik Kayalar: İnceleme alanında gabro ve granit,gronidiyorit, andezit olarak

haritada gösterilen birimlerdir. Metamorfik birimleri kesen genç asit mağmatikler, Çubukdağ kuzeydoğusunda (Buldan civarında) yüzeylenmektedir. Granit, granadiyorit kökenlidirler. Ayrıca inceleme alanında irili ufaklı küçük sokulumlarada rastlanır. Asit mağmatik kayalar gerek gnaysların gerekse metavolkanitlerin içinde görülürler. Makroskopik olarak dış yüzeyleri oldukça ayrışmış, kırmızımsı, kahve renkli renktedir. Ayrışmamış kısımları beyazımsı gri renkte gözlenir. Sert ve şistozite göstermeyen kayalardır. Gabrolar ise farklı bölgelerde küçük yüzlekler vermektedir. Tamamen tektonik hatlarla ilişkilidirler. Fay zonları boyunca farklı büyüklükte stoklar şeklinde dizilmişlerdir. Oldukça sert kompakt bir görünüm sunarlar. Beyaz renkli feldispat mineralleri ile koyu renkli mafik minerallerin görüldüğü belirgin bir mağmatik dokuya sahiptirler. Çevre kaya ile bazik damar kaya arasındaki madde alışverişi bazik damar kayalarına zonlu bir yapı özelliği kazandırmıştır. Paleozoyik yaşlı volkanitler içerisinde yer almış gabroik bileşimli eski damar kayalarının, metamorfizma geçirmiş oldukları sanılmaktadır. Metagabrolar haritamızda ‘’gabro’’ olarak gösterilmiştir.

Dilek Yarımadası/Selçuk-Tire Ekaylı Zonu: Yüzeylenen kayaçlar Menderes Masifi ile

tektonik ilişki içindedir. Menderes Masifinin örtü serileri (şistler, mermerler) yanında metaserpantinit, metadiyabaz, metagabro türündeki ofiyolitik topluluğa ait kayaçlar da gözlenmektedir. Haritada yayılımı geniş olan birimler; şist, serpantinittir.

Aydın İli sadeleştirilmiş jeoloji haritası aşağıdaki şekilde sunulmuştur. Metamorfizma ve Mağmatizma Genel olarak, kristalin seriler ve neojene ait formasyonlarla, kuvarterner’ e ait

alüvyonlar şeklindedir. Paleozoik yaşlı kristalen serilere ait olmak üzere; Gnays serisi, Mikaşist serisi, Kuvarsitler, Mermerler ve yarı Kristalen kalkerler ayırtlanmıştır. Bölgede ikinci zaman Stratigrafik boşluk şeklindedir. Neojen yer yer yüzlerce metre kalınlığa erişerek Kristalin Şistler üzerine gelmiştir. Neojen çakıllı, kumlu, killi, marnlı, greli, konglomeralı ve yer yer marnlı kalkerli seviyeler halindedir. Kuvarterner, geniş alüvyon sahaları ile yan derelerin ağızlarında teşekkül etmiş birikinti konileri şeklinde yer almaktadır.

44


Kaynak: İzmir M.T. A. Bölge Müdürlüğü, 2000. Şekil 13: Aydın İli Sadeleştirilmiş Jeoloji Haritası Metamorfik Kayaçlar:

Paleozoik: Bölgede Paleozoik, Menderes Masifi olarak isimlendirilen metamorfik

kristalen şistlerle temsil olunmaktadır. Menderes Masifi olarak adlandırılan bu seri;

Permo-Karbonifer – 200 m Şist ve Kuvarsit ile ardalanmalı Kristalin Kalkerlerden, Davoniyen – 1000 m Mermerler, Sillüriyen – 1000 m çeşitli Şistler, kuvarsitler, Sillüriyen – Grenaşistler, Sillüriyen – Şistlerden Gnayslara geçiş 20 m, Sillüriyen – Açık renkli Gnayslar, Kambriyen ve Pre-Kambriyen – Mikalı Gözlü Gnayslar Pre-Kambriyen – İnce taneli Gnayslar Pre-Kambriyen – Grafikli, Grenalı Mika Şistler, Pre-Kambriyen – Gnayslar Görüldüğü gibi Kristalen Kayaçlar tabandan tavana doğru, Gnays Serisi, mikaşistler

Serisi, Kuvarsitler, Mermerler ve Kristalin kalkerler şeklinde dizilmektedir. Tortul Kayaçlar: Neojen: Bölge dahilindeki Neojen bir göl oluşuğudur. Menderes Grabeninin Güney ve

Kuzey versanlarında, doğrudan doğruya kristalen serilerinin üzerine gelmiştir. Bu duruma göre Paleozoik olarak kabul edilen Kristalen Şistlerle Neojen arasında büyük bir stratigrafik boşluk bulunmaktadır.

Neojen, çeşitli irilikte kum ve çakıllardan Konglomera Gre, Kil ve Marn Kalker

ardalanmalarından oluşmaktadır. Bölgede Marnlar, Söke İlçesi civarında sert Marnokalkerlerden oluşmakla beraber, genelde Kumlu, Killi Marnlı, Çakıllı ve Greli

45


konglomeralı tabaklar arasında, gerek yanal ve dikey geçişler, gerekse çapraz stratigrafikasyonlar mevcuttur. Didim İlçesi’nin üzerinde yer aldığı geniş platform, neojene ait genç ve karbonatlı bir istif arasında yer almaktadır. Bu istifin içerisinde, Karbonatlı Kil Taşları, Marnlar ve Tebeşirsi Kireçtaşları yer aldığı gibi çalışma alanında yaygın olarak “MUKA” adı verilen bej renkte kalın tabakalı sert killi kireçtaşları bulunmakta olup, bu birim genelde tabakalıdır ve umumiyetle tabakalar Doğu-Batı doğrultusunda olup yer yer 5-10 derece civarında eğimler gösterirler.

Yapısal Jeoloji ve Jeolojik Tarihçe: Bölgede Hersinyen ve Alpın Orojenik hareketler rol

oynamıştır. Menderes masifine ait bütün kristalin seriler Paleozoik denizinde çökelmiş bölgenin en eski formasyonlarıdır. Altta bulunan Gnays Serisi Kayaçları, oldukça derin bir denizde teşekkül etmiş killerle, üstteki Mikaşist, Killi Şist, Kuvarsit ve Mermerleri ise dipleri periyodik hareketler gösteren bir denizde teşekkül eden çeşitli Kil, Kalker ve Gre münasebetlerine ait olduğunu göstermektedir.

Gnays ve Mikaşistler, çok fazla ihtivalanma göstermektedirler. Bunların kıvrılma yaşı,

Hersinyen Orojenezi veya daha eski hareketler olmaktadır. Bölge dahilinde Kristalin Seri ile Neojen arasında her hangi bir sedimenter teşekküle

rastlanılmamıştır. Bu duruma göre, Paleozoik olarak kabul edilen kristalin Serilerle Neojen arasında büyük bir stratigrafik boşluk mevcuttur.

Neojen, çeşitli irilikte kum ve çakıllardan, Konglomera, Gre, Kil, Marn ve Kalker

ardalanmalarından oluşmaktadır. Bu kayaçlar, çapraz tabakalanma göstermektedir. Neojen serisine Kristalin şistlerin hemen üzerinde rastlanıldığına göre bu tabakaların oluşumunu sağlayan gölün masifi, kısmen yan basınçlar dolayısıyla ilkel durumlarını kaybettikleri anlaşılmaktadır. Bölgede rastlanılan faylar değişik yaştadırlar. Neojen tabakaları kat kat eden büyük fayların teşekkülü, Neojen esnasında ve Neojen sonrasında hakim olan alpin hareketleriyle, kristalin seri içindeki faylar ise gerek neojenden evvel, gerekse neojen esnasında ve gerekse neojenden sonrada bu bölgede hüküm süren hareketlerle ilgilidir.

Neojen formasyonları ve B.Menderes masifi diğer küçük vadi alüvyonlarında mevcut

taraçalar alpin hareketlerinin halen devam etmekte olduğunu gösterir.

Tektonik ve Paleocoğrafya Aydın İl sınırları B.Menderes grabeni içerisinde yer almaktadır. Yapılan çalışmalarda

grabeni oluşturan Kuzey ve Güney faylarının diri olduğu belirtilmektedir. Deprem oluşturabilecek potansiyele sahip bu faylar üzerinde ayrıntılı çalışmalar gerekmektedir.

b) Çalışma Alanı ve Jeolojisi ( İlgili Kesitler ve Haritalar )

Ruhsat sahasındaki formasyon gnaystik birimler ve metamorfik şistlerdir. Metamorfik şistlerden en çok göze çarpan mikaşist birimidir. Bölgede paleozoik yaşlı gnaystik birimler ve bunların içerisinde damar şeklinde ikincil olarak yerleşen sodyum feldspat damarları gözlemlenmektedir. Feldspat damarları çatlakları dolduran damarlar şeklindedir. Sertliklerinin yüksek olması nedeni ile aşınmaya karşı dayanıklı olup, yüzeyde mostra vermektedirler. Genellikle beyaz renkli olan feldspat damarları bu özellikleri nedeniyle diğer birimlerden kolaylıkla ayırt edilebilmektedir. Şistozite düzlemleri çok belirgindir. Feldspat damarları N-S istikametinde yataklanmıştır.

46


İnceleme alanının topoğrafik olarak eğim gösteren yamaçlarında yüzeysel ayrışma ürünü ve yüzeysel suların taşıdığı malzemelerin oluşturduğu köşeli ve yarı köşeli çakıllarla, kil-kum kombinasyonundan oluşan yamaç molozları mevcuttur.

Menderes masifinde en yaşlı kaya birimi gnays ve gözlü gnaystır. Gnayslar

prekambriyen yaşlıdır. Gnayslar bölgede gözlü gnays ve ince taneli gnays oluşturur. Boz kara renkli gnayslar, sodyum silikatlar ve iri feldspat taneleri ihtiva ederler.

Şistozite genel olarak NW-SE doğrultulu ve 20–35 SW ye eğimlidir. Uygun ölçekli

jeolojik ve topoğrafik harita ve kesitler eklerde sunulmuştur. Cevher Parajenezi ve Gang Mineralleri: Sahadan üretilecek cevherler feldspattır.

Feldspat yüzeyde mostra vermekte ve bu nedenle yüzeysel kirlenme nedeni ile yüzey tabakası hafriyat olarak atılmaktadır. Gang minerali gnays, turmalin ve mikadır. Gang mineralleri sertliği, rengi ve diğer fiziksel özellikleriyle kolayca ayrılmaktadır. Feldspatın yoğunluğu ortalama 2,6 gr/cm3, sertliği 6, amorf halde bulunmaktadır.

Cevher Tenörü, Konsantrasyonu, Tenör Dağılımı, Yoğunluğu: Feldspat içerisinde FeO

oranı istenen sınırlar dahilindedir. Potasyum feldspat içerisindeki K ve sodyum feldspat içindeki Na oranı % değerindedir. Damar içerisinde zonlar iyi takip edilip FeO ve TiO oranlarına göre ayrı ayrı üretilmesi maksimum bir değer elde etme açısından önem taşımaktadır. Feldspatın yoğunluğu ortalama 2,6 gr/cm3 tür.

Fiziksel, Minerolojik ve Kimyasal Özellikleri: Çevre çok yaygın bir şekilde metamorfik kayaçlarla kaplıdır. Pegmatit ve sodyum silikat damarları kaya şeklinde ve sağlam yapılar oluştururlar. Yaptırılan analizler sonucu sodyum mikaşisttir. Yan kayaçlar bozunmuş ve yumuşak bir yapı arz etmektedir.

Rezervler ve Rezervin Tespit Yöntemleri: Ruhsat sahasında jeolojik etüt çalışmaları yapılmış olup, bu çalışmalar ile gnays ana kaya içerisinde yer alan feldspat damarları haritalanmıştır. Ölçülerek haritalanan bu damarlara ait derinlikler ise, faaliyet alanına hemen bitişik konumda bulunan ocaklarda net olarak görülmektedir. Bu veriler ile sahada tespit edilen görünür rezerv 26-27 milyon ton civarındadır. Bu rezerv miktarının artacağı tahmin edilmekte ve bu nedenle bir sondaj planlaması yapılmaktadır.

4.1.3. Hidrojeolojik Özellikler

a) Sahanın Genel Karakteri

Yeraltı suyunun belirlenmesi amacıyla sahada ve bölgede, DSİ ve firma tarafından herhangi bir sondaj, kuyu vb. çalışma yapılmamıştır. Ancak sahadaki yeraltı suyu mevcut topografya, formasyonlar, iklim açısından ve DSİ Genel Müdürlüğü’nün 1975 yılında yapmış olduğu “Aşağı Menderes Durum Raporu”ndan alınan bilgiler ışığında değerlendirildiğinde; Sahada sarımtrak-beyaz renkli gnayslar ile Menderes Masifi olarak adlandırılan Paleozoyik yaşlı metamorfik birimler hakimdir. (altta gnays serisiyle başlamakta, üzerinde sırasıyla mikalist, kuvarsit ve kristalin kalkerlerle temsil edilmektedir.)

Şistler akifer özelliği taşımazlar. Ancak kırık ve çatlaklar boyunca çok az miktarda su

bulunabilir. Yapılan arazi gözlemlerinde ve DSİ 21. Bölge Müdürlüğünün kayıtlarında bu bölgede açılmış herhangi bir kuyu mevcut olmadığı tespit edilmiş, ayrıca D.S.İ.’nin faaliyet

47


alanında ve bu bölgede herhangi bir etüd çalışmasının olmadığı tespit edilmiştir. Bunun dışında proje alanı, içme ve kullanma suyu temin edilen kıta içi yüzeysel su havzasında kalmamaktadır.

b) Yeraltı Su Seviyesi Yukarıda da bahsedildiği üzere D.S.İ. tarafından bu proje alanı ve civarında herhangi

bir arazi ve haritalandırma çalışması yapılmamıştır. Ancak D.S.İ. 21. Bölge Müdürlüğünden alınan bilgilerde; bölgenin formasyonu gereği yeraltı suyu taşıma özelliği oldukça zayıftır. Ayrıca D.S.İ. kayıtlarında herhangi bir kuyu izni de olmadığı için bölgenin yeraltı suyu seviyesi tespit edilememektedir. Çalışılacak ocak üretim kotunun yüksek ve bu kotlara yaklaşık kotlarda yer altı suyu olmaması sebebi ile faaliyetin yer altı suyuna herhangi bir etkisi olmayacağı öngörülmektedir. İlgili Kurum yazısı Ek: 16’te sunulmuştur.

c) Yeraltı Suyundan Faydalanma Durumu, Faaliyet Alanına Mesafeleri ve Debileri Proje alanında ve yakın civarında yeraltı suyu için açılmış herhangi bir kuyu tespit edilememiş olup, proje kapsamında ve bölgede yeraltı suyu kullanımı söz konusu değildir.

4.1.4. Hidrolojik Özellikler

a) Projenin Göl, Baraj, Gölet, Akarsu ve Diğer Sulak Alanlara Göre Konumu, Faaliyet Alanına Mesafeleri ve Debileri



Faaliyet alanı, DSİ görüşünde Geyik Barajı’nın uzun mesafeli koruma alanı sınırı içerisinde kaldığı belirtilmiş olup, 1/100 000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde, Geyik Barajı’nın uzun mesafeli koruma alanı sınırı dışında kaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca ÇED izni talep edilen alan Orta Mesafeli Koruma Alanı sınırından yaklaşık kuş uçumu 1750m mesafededir. Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliğinin 20’nci maddesi;

“Uzun Mesafeli Koruma Alanı Madde 20 — İçme ve kullanma suyu rezervuarının yukarıda tanımlanan koruma

alanlarının dışında kalan su toplama havzasının tümü uzun mesafeli koruma alanıdır. Bu alanda aşağıda belirtilen tedbirler alınır.

a) Bu alanın, orta mesafeli koruma alanı sınırından itibaren yatay olarak 3 kilometre genişliğindeki kısmında tamamen kuru tipte çalışan, tehlikeli atık üretmeyen ve endüstriyel atıksu oluşturmayan sanayi kuruluşlarına izin verilebilir. Bu tesislerden kaynaklanacak katı atık ve hava emisyonunun rezervuarın kalitesini etkilemeyecek ölçüde ve şekilde uygun bertarafının sağlanması gerekir. Çöp depolama alanlarına ve bertaraf tesislerine izin verilmez. Turizm ve iskana 19 uncu maddede belirlendiği şekilde izin verilir.

Bu alanda galeri yöntemi patlatmalar, kimyasal ve metalurjik zenginleştirme işlemileri yapılamaz. Madenlerin çıkarılmasına; sağlık açısından sakınca bulunmaması, mevcut su kalitesini bozmayacak şekilde çıkartılması, faaliyet sonunda arazinin doğaya geri

48


kazandırılarak terk edileceği hususunda faaliyet sahiplerince Bakanlığa noter tasdikli yazılı taahhütte bulunulması şartları ile izin verilebilir.

(Değişik son paragraf:R.G.-13/2/2008-26786) Bu alandaki faaliyetlerden oluşan atıksuların; bu Yönetmelikte belirtilen ilgili sektörün alıcı ortama deşarj standartlarını sağlayarak havza dışına çıkartılması ya da geri dönüşümlü olarak kullanılması zorunludur.

b) (Değişik:R.G.-13/2/2008-26786) (a) bendinde belirtilen alanın bittiği yerden itibaren su toplama havzasının sınırına kadar olan alandaki faaliyetlerden kaynaklanan atıksuların, Yönetmelikteki Tablo 5’ten Tablo 21’e kadar olan deşarj standartlarını sağlayarak havza dışına çıkarılması veya geri dönüşümlü olarak kullanılması zorunludur.

Ancak, 4/9/1988 tarihinden veya kaynağın içme ve kullanma suyu kapsamına alındığı tarihten önce bu alanda mevcut olup, uzun mesafeli koruma alanında kalan tesislerden sıvı, gaz ve katı atıklarını ilgili idare tarafından uygun görülen ekonomik uygulanabilirliği ispatlanmış ileri teknoloji seviyesinde arıtma ve bertaraf teknikleri ile uzaklaştırılmasını sağlayanlarda bu esaslar aranmaz.

Bu alanda çöp depolama ve bertaraf alanları Bakanlığın uygun görüşü alınarak yapılabilir.”

ile ilgili yükümlülüklere uyularak çalışmalara devam edilecektir.

b) İçme, Kullanma, Sulama Amaçlı Kullanım Durumları

Proje alanı ve çevresinde yüzeysel su kaynağı olarak mevsimsel akışlı dereler bulunmakta ancak faaliyet alanında çalışmalar sırasında yüzeysel su kaynaklarından içme, kullanma, sulama ve diğer kullanım amaçlı olarak yararlanılmamakta ve yararlanılmayacaktır.

Proje kapsamında mevcut ve planlanan su kullanımı çalışacak personelin kullanacağı

içme ve kullanma suyu, işletme içi-nakliye yollarının, stok alanının, patlatma öncesi ayna önü ve üzerinin tozlanmasını engellemek amacıyla spreylemede kullanılacak su şeklinde olacaktır.

Personelin içme ve kullanma suyu: Sahada çalışacak personelin gerekli olacak içme

suyu işletmeye ayrı olarak 17.02.2005 Tarih ve 25730 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren İnsani Tüketim Amaçlı Sular Yönetmeliği hükümlerine uygun Sağlık Bakanlığı’ndan izinli piyasada satışı yapılan ambalajlı damacanalarla ihtiyaç dahilinde faaliyet alanına taşınarak sağlanmış olacaktır. Getirildiği sıhhi damacanalarda taşınan su, işçilerin sağlığı için tehlike oluşturmayacak koşullarda muhafaza edilecektir. Ocakta çalışacak personelin içme suyu miktarının, kullanma suyuna oranla ihmal edilebilecek miktarda olması ve içme suyunun yukarıda da belirtildiği gibi dışarıdan damacanalarla temin edildiği hesap edildiği nedeni ile tamamının kullanma suyu ihtiyacı olduğunu kabul edersek; bir işçinin günlük içme ve kullanma suyu ihtiyacı ortalama 150litre, 23 işçi için toplam 3450litre/gün suya gereksinim olacaktır.

Ocakta çalışacak işçilerin kullanma suyu, 17 Şubat 2005 tarih ve 25370 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” hükümleri çerçevesinde ruhsatlı bir su işletmesinden temin edilecektir.

Tozumayı önlemek amacıyla kullanılacak su: Faaliyet süresince stok alanı ve civarında,

işletme içi yollarda, ayrıca patlatma öncesinde patlatılacak ayna üst basamağı ve alt basamağında sulama yapılacaktır. Sulama tankeri ile yaklaşık 4m genişlikte hareket halindeyken tanker arkasından su püskürtülecektir. Böylece su partikülleri toz tanelerini

49


sararak daha yoğun bir ortam oluşturmakta ve ince tozların bu ortamda çökelmesini sağlamaktadır. Tüm bunlar için gerekli olacak su ise, yine Ortaköy’den tanker vasıtası ile sağlanacaktır. Bunun için gerekli su miktarı ise günde yaklaşık 50m3 olacaktır. Ocak sahasında tozumayı önlemek amacıyla kullanılacak su için gerekli olacak suyun temin edilebilmesi için Ortaköy’den Muhtarlığından gerekli izinler alınmış olup, izin belgesi Ek:17’te sunulmuştur. Faaliyet sırasında gerekli olacak günlük toplam su miktarı; Personelin kullanma amaçlı su miktarı : 3,45m3/gün Toz önleyici olarak kullanılacak su miktarı : 50m3/gün

Toplam : 53,45m3 olacaktır

Suyun Kullanım Amacı Temin yöntemi Miktar (m3/gün)

Personel için içme suyu Sağlık Bakanlığı’ndan izinli piyasada satışı yapılan ambalajlı damacanalarla

Personel için kullanma suyu

Ruhsatlı su işletmesinden

3,45

Tozumayı önlemek için kullanılacak su

Ortaköy Köyünden tanker vasıtasıyla 50

TOPLAM 53,45

Tablo 23: Su Kullanımı

4.1.5. Toprak Özellikleri

a) Toprak Yapısı ve Arazi Kullanım Kabiliyet Sınıfı

Türkiye’de Görülen Toprak Tipleri Ilıman kuşakta yer alan bölge toprak tipleri açısından oldukça zengindir. Bunun en

önemli nedeni ise toprak oluşumuna etki eden faktörlerin çeşitlilik göstermesidir. İklim ve bitki türlerinin her yerde farklı olması, çözülmeye uğrayan ana kayanın her yerde özelliğinin farklı olması toprak çeşitliliğinin fazla olmasına neden olmuştur.

a)Podzollar: İğne yapraklı orman örtüsü altında oluşan topraklardır. Toprağın aşırı yıkanması nedeniyle organik maddelerin çoğu taşınmıştır. Açık renkli topraklardır. Çay tarımına uygun topraklardır.

b)Kahverengi Orman Toprakları: Orman örtüsü altında oluşan topraklardır. Humus yönünden zengindirler.

c)Kırmızı Topraklar (Terra Rosa) : Kızılçam ve maki örtüsü altında oluşan topraklardır. Demir oksitler bakımından zengin olduğu için, renkleri kırmızımsıdır. Kalkerler üzerinde oluşanlara terra rosa adı verilir. Bu topraklar turunçgil tarımına en uygun topraklardır.

50


d)Kestane ve Kahverengi Renkli Step Toprakları: Yarı kurak iklim koşulları ve step bitki örtüsü altında oluşan topraklardır. Yüksek sıcaklık nedeniyle kızılımsı renktedirler. Zayıf bitki örtüsü nedeniyle organik maddeler ince bir örtü oluşturur. Tahıl tarımına uygun topraklardır.

e)Alüvyal Topraklar: Akarsu boylarında ve akarsuların denize ulaştığı yerlerde görülür.

Çeşitli yerlerden taşınan, farklı özellikteki taşların ufalanması ile oluşan bu topraklar mineral yönünden zengin ve çok verimlidir.

Aydın İli Toprak Tipleri

Toprak Sınıfına Dahil Alanlar ( ha ) TOPRAK SINIFLARI

Ekilebilir Alan

Mera Orman-Funda

Diğer Toplam

I.Sınıf 54.158 123 - 436 54.717 II. Sınıf 44.464 956 - 564 45.984 III. Sınıf 74.910 2.684 3.414 544 81.552 IV. Sınıf 57.570 6.614 11.365 524 76.073 V.Sınıf - - - - 0 VI. Sınıf 54.240 10.665 59.169 32.715 156.789 VII. Sınıf 110.152 26.424 224.052 35.728 396.356 VIII. Sınıf - - - 12.326 12.326 Su Yüzeyi - - - - 8.103 Genel Toplam 395.494 47.466 298.000 82.837 831.900

Tablo 24: Aydın İli Toprak Sınıflarına Göre Arazi Kullanım Durumu

Aydın İlinde I.- IV. Sınıf tarım arazileri 231.102 ha olup, VI.-VII. Sınıf arazilerin toplamı 164.392 ha.’dır. Tarım alanlarından sonra 2. sırayı alan orman ve fundalıklar VII. Sınıf arazi üzerinde yoğunlaşmıştır. Kullanma kabiliyet sınıfları 8 adet olup, toprak yarar ve sınırlandırmaları I.sınıftan VIII.sınıfa doğru giderek artmaktadır.

I. Sınıf: Topografyaları hemen hemen düzdür. I. sınıf arazilerin kapladığı alan 54.717 ha olup, il yüzölçümünün % 7’ sini teşkil etmektedir.

II. Sınıf: Hafif eğim, idealden daha az toprak derinliği özellikleri ile bu topraklar kültür bitkileri, çayır-mera ve orman için kullanılabilir. II. Sınıf arazilerin kapladığı alan 45.984 ha olup, il yüzölçümünün % 6’sını teşkil etmektedir.

III. Sınıf: Bu sınıftaki topraklar II. Sınıftakilerden daha fazla sınırlandırmalara sahiptir. III. Sınıf arazilerin kapladığı alan 81.552 ha olup, il yüzölçümünün % 10’na sahiptir.

IV. Sınıf: Bu sınıfta, toprakların kullanılmasındaki kısıtlamalar III. Sınıftakinden daha fazla ve bitki seçimi daha sınırlıdır. IV. Sınıf arazilerin kapladığı alan 76.073 ha olup, il yüzölçümünün % 9’na sahiptir.

Aydın İli’nde V. Sınıf arazi bulunmamaktadır.

VI. Sınıf: 156.789 ha olup, ilin yüzölçümünün % 19 ‘nu kaplamaktadır.

VII. Sınıf: 396.356 ha olup, ilin yüzölçümünün % 47’sine sahiptir.

51


VIII. Sınıf: 12.326 ha olup, ilin yüzölçümünün % 1 ‘ne sahiptir.

Su yüzeyi: 8.103 ha olup, ilin yüzölçümünün % 1 ‘ne sahiptir.

Şekil 14: Aydın İlinde Alanların Toprak Sınıflarına Göre Dağılımı

Şekil 15: Aydın İlinde Toprak Sınıflarına Göre Arazi Kullanım Durumu

Faaliyet alanı üretim öncesi kızılçam, fıstıkçamı ormanı formasyonlarından

oluşmaktadır. Saha genelinde üretim öncesi kuvaterner yapılar yer yer mostra pozisyonunda olup, yüzeyde bitkisel toprak örtü vaziyetindedir. Ormanlık bölgede beliren kahverengi orman toprağı sahanın türünü belirler. Bunun dışında alt toprak gözlenmemektedir.

52


b) Yamaç Stabilitesi

Bölgenin fay ve deprem potansiyeli de göz önüne alındığında bölgede, özellikle paleozoyik yaşlı metamorfik birimlerin gözlendiği saha genelinde stabilite sorunu olmamasına rağmen, (özellikle mikaşistli kısımlarda) yer yer stabilite sorunları gelişmiştir. Mevcut izin alanında üretim sırasında oluşturulan basamaklar, bölgenin genel formasyonu göze alındığında halihazır durum için stabilite sorunu olmadığını ifade etmektedir. İşletme aşamasında, özellikle basamak yükseklikleri uygun teknik ile dizayn edildiğinde, uygulamada da stabilite sorunu yaşanmamaktadır. İşletme alanında uygulanan, uygun üretim teknolojisi ile stabilite problemi beklenmemektedir.

c) Sahanın Erozyon Açısından Durumu

Faaliyet sahası ve çevresi gerek formasyon, gerekse tamamı ile orman arazisi olması ve üzerinin flora özellikleri nedeni ile mevcut durumda erozyon riski görülmemektedir. Üretim süresince özellikle yağışlara bağlı olarak kayma, yer değiştirme olası görülmekle beraber, oluşturulacak basamak yükseklikleri ve genişlikleri uygun teknik ile dizayn edildiğinde faaliyet ile oluşacak erozyon riski de ortadan kalkmış olacaktır. Üretim verimi açısından istenmeyen durum olması sebebi ile erozyon riski, kullanılacak üretim teknolojisi ile minimize edilmiş olacaktır. Üretim sırasında bu konuya özellikle dikkat edilecektir.

d) Doğal Bitki Örtüsü Olarak Kullanılan Mera, Çayır v.b

Arazi kızılçam, fıstıkçamı orman formasyonlarından oluşmaktadır. Faaliyet alanı ve yakın çevresindeki doğal bitki örtüsü ile ilgili, flora bölümünde yapılan arazi gözlemleri ve literatür çalışmaları aktarılmıştır. Bunun dışında kullanılan mera, çayır v.b. alanlar bulunmamaktadır.

4.1.6. Tarım ve Hayvancılık

a) Tarımsal Gelişim Proje Alanları

Söz konusu ruhsat alanı içerisinde üretim yapılan ve proje ile genişletilecek olan alan tamamı ile orman arazisi niteliğindedir. Faaliyet alanı tarımsal gelişim proje alanları kapsamında bulunmamaktadır.

b) Sulu ve Kuru Tarım Arazilerinin Büyüklüğü

Proje alanı tamamı ile orman arazisi kapsamında olup, herhangi bir tarım arazisi varlığı söz konusu değildir.

Aydın İli’nin arazi varlığı 831 900 hektardır. Aydın İli arazi varlığının %47,5’lik

bölümünü (395 494Ha) kültür arazisi, %35,8’lik bölümünü (298 000Ha) Orman, %16,7’lik bölümünü ise diğer araziler (çayır mera arazisi, göl-bataklık ve tarım dışı araziler) oluşturmaktadır. Sulanabilir nitelikteki 252 486 Ha alanın %68’lik kısmını oluşturan 171 690 Ha alanda sulu tarım yapılmaktadır.

Büyük Menderes Irmağının suladığı bereketli ovalar üzerinde kurulu olan İl, sahip

olduğu toprak ve su kaynaklarının zenginliği ile Akdeniz İklimi sayesinde her türlü bitkisel

53


üretimin yapılması gibi önemli bir tarım potansiyeline sahiptir. Toplam alanın, %47,5’i olan 395 494 Hektarında tarım yapılmaktadır.

Aydın İli’ne ait arazi kullanım şekilleri aşağıdaki tabloda, bu arazilerin kullanım

dağılımları ise aşağıdaki şekilde sunulmuştur.

Arazi Kullanım Şekli Alan (Ha.) Yüzde Kültür Arazisi 395 494 47,5 Çayır Mera Arazisi 47 466 5,70 Orman 298 000 35,8 Göl-Bataklık 14 271 2,00 Tarım Dışı Araziler 76 669 9,00 Toplam 831 900 100

Tablo 25: Aydın İline Ait Arazi Kullanım Şekilleri

Orman 35,8 %

Kültür Arazisi 47,5 %

Çayır-Mera 5,7%

Göl 2%Tarım Dışı 9%

Şekil 16: Aydın İline Ait Arazi Kullanım Dağılımları

Karpuzlu ilçesi kültür arazilerinin 37 750 dekarı sulanabilir tarım arazisi niteliğindedir. 185 938 dekarlık kısmı dağlık, yamaç ve engebeli arazilerdir. Sulanabilir arazinin 32 306 dekarlık kısmı ile sulanmakta olup geri kalan 5 444 kısmında kuru tarım uygulanmaktadır. Karpuzlu İlçesi Toplam Yüzölçümü : 27 520 ha Karpuzlu İlçesi Ekili Arazi : 10 667 ha dır.

c) Ürün Desenleri ve Bunların Yıllık Üretim Miktarları

Tarla Bitkileri; Aydın İl tarımında pamuk, buğday, arpa ve mısır ağırlıklı üretim yapılmaktadır. 2008

yılı verilerine göre en fazla tarla bitkisi ekilişi 44198,7 hektar ile pamukta gerçekleşmiş olup, toplam 160401,8 hektar tarla alanından 1 720 544 ton ürün elde edilmiştir. Aydın İline ait 2008 yılı tarla bitkileri istatistikleri aşağıdaki tabloda sunulmuştur.

54


Ürün Adı Ekilen Alan (ha)

Üretim (ton)

Ürün Adı Ekilen Alan (ha)

Üretim (ton)

Buğday (Durum) 5 20 Börülce (Kuru) 36,5 31 Buğday (Diğer) 33090,1 184.853 Fiğ (Dane) 50 38 Arpa (Diğer) 15217,4 47.269 Fiğ (Kuru Ot) 7022,5 39.844 Çavdar 1390,9 2.642 Tütün 2881,7 1.283 Yulaf (Dane) 1100,6 2.600 Kırmızıbiber 2.00 320 Yulaf (Ot) 92,1 318 Kekik 25 20 Mısır (Dane) 19473,5 230.359 Pamuk 44198,7 172.013 Mısır (Hasıl) 234,7 4.059 Susam 161,5 124 Mısır (Silaj) 16436,9 773.848 Yerfıstığı 1582,5 6.125 Darı 155,8 404 Ayçiçeği (Yağlık) 4930,3 11.811 Sorgum (Dane) 3 15 Kanola(Kolza) 2 5 Sorgum (Ot) 262,2 3.555 Patates 208 4.784 Tritikale (Dane) 40,5 274 Soğan (Kuru) 20,4 379 Tritikale (Ot) 143,5 1.063 Sarımsak (Kuru) 3,5 24 Bakla (Yemeklik Kuru) 11,3 43 Hayvan Pancarı 28 1.370 Bezelye (Kuru) 10 45 Yonca (Ot) 9888 134.867 Nohut 28,5 37 Korunga 11,5 40 Fasulye (Kuru) 76,7 102 Yem Şalgamı 1579 95.960

Tablo 26: Aydın İline Ait Tarla Bitkileri İstatistikleri

Karpuzlu ilçesinde yetişen tarla bitkileri içerisinde en önemli yeri ülke ekonomisinde de önemli bir yer tutan pamuk tutmakta olup, bunu mısır, buğday ve yerfıstığı takip etmektedir. Karpuzlu ilçesinde ürün bazında tarla bitkilerinin ekilişleri aşağıdaki tabloda sunulmuştur.

Ürünün Cinsi Ekiliş (da) Verim (kg/da) Üretim (ton/yıl) Pamuk 10.500 350 3.675 Mısır (Dane) 7.500 900 6.750 Buğday 2.500 400 1.000 Arpa 800 300 240 Çavdar 600 220 132 Yulaf 400 200 80 Yerfıstığı 2.300 300 690 Patates 600 2.200 1.320 Yem Bitkileri Silajlık Mısır 4.500 3.000 13.500 Fiğ+Hububat 3.200 500 1.600 Yem Pancarı 490 7.000 3.430 Yonca 100 1.000 100

Tablo 27: Karpuzlu İlçesinde Yetiştirilen Başlıca Tarla Bitkileri Ürünleri Sebzecilik; Aydın İli tarımında sebze bir diğer uğraş alanıdır. 2008 yılı verilerine göre en geniş

ekiliş alanına 2011,1 hektar ile domates sahiptir. Bunun yanında, 1692 hektar ile taze karpuz ve 1178,9 hektar ile biber (dolmalık) üretimde önemli bir yer tutmuştur. Aydın İline ait 2008 yılı sebzecilik istatistikleri aşağıdaki tabloda sunulmuştur.

55


Açıkta Sebze Yetiştiriciliği

Sera Yetiştiriciliği (Plastik-Cam)

Örtü Altı (Alçak-Yüksek Tünel)

Toplam Ürün Adı

Ekim Alanı (Ha)

Üretim (Ton)

Ekim Alanı (Ha)

Üretim (Ton)

Ekim Alanı (Ha)

Üretim (Ton)

Ekim Alanı (Ha)

Üretim (Ton)

Lahana (Beyaz) 169,1 6.381 0 0 0 0 169,1 6.381 Lahana (Kırmızı) 17,7 371 0 0 0 0 17,7 371 Lahana (Kara Yaprak) 0 0 0 0 0 0 0 0 Lahana (Brüksel) 4,5 105 0 0 0 0 4,5 105 Kereviz (Sap) 75,6 1.149 0 0 0 0 75,6 1.149 Kereviz (Kök) 9,5 177 0 0 0 0 9,5 177 Marul (Kıvırcık) 54,9 944 0,4 11 0 0 55,3 955 Marul (Göbekli) 151,4 3.159 4,3 117,8 0,2 1 155,9 3.278 Marul (Aysberg) 51,5 743 0 0 0 0 51,5 743 Ispanak 373,7 4.000 0 0 0 0 373,7 4.000 Pırasa 175,7 5.393 0 0 0 0 175,7 5.393 Pazı 1 16 0 0 0 0 1 16 Semizotu 2 11 0 0 0 0 2 11 Enginar 196,5 2.604 0 0 0 0 196,5 2.604 Maydanoz 20 141 0,7 13,5 0 0 20,7 154 Roka 7,5 47 0 0 0 0 7,5 47 Tere 8 42 0 0 0 0 8 42 Nane 2,8 9 0 0 0 0 2,8 9 Dereotu 4,7 29 0 0 0 0 4,7 29 Kabak (Sakız) 116,2 2.508 5 15 2 120 118,7 2.643 Kabak (Bal) 12,6 197 0 0 0 0 12,6 197 Kabak (Çerezlik) 0 0 0 0 0 0 0 0 Hıyar (Sofralık) 268,2 5.203 7 627 50 40,0 275,7 5.870 Hıyar (Turşuluk) 26 382 0 0 0 0 26 382 Acur 18,6 319 0 0 0 0 18,6 319 Patlıcan 434,5 12.973 9 51 0 0 435,4 13.024 Bamya 3.74 2.489 0 0 0 0 3.74 2.489 Domates (Sofralık) 1974,7 79.122 33,7 3.244 2,7 279 2011,1 82.645 Domates (Salçalık) 388,5 24.428 0 0 0 0 388,5 24.428 Biber(Sivri, Çarliston) 1175,7 27.094 3,2 104,50 0 0 1178,9 27.199 Biber (Dolmalık) 55,9 1.112 1,2 13 0 0 57,1 1.125 Biber (Salçalık) 39 1.190 0 0 0 0 39 1.190 Karpuz 15,62 62.770 0 0 1.30 6.280 1692 69.050 Kavun 727,1 15.893 0,1 6 0 0 727,2 15.899 Fasulye (Taze) 250,9 2.243 11,7 232 2,6 40 265,2 2.515 Börülce (Taze) 248,4 1.435 0 0 0 0 248,4 1.435 Bezelye (Taze) 218,9 1.712 0 0 0 0 218,9 1.712 Bakla (Taze) 184,3 1.998 0 0 0 0 184,3 1.998 Barbunya (Taze) 81,7 635 0 0 0 0 81,7 635 Sarımsak (Taze) 15,4 190 0 0 0 0 15,4 190 Soğan (Taze) 192,8 3.801 0 0 0 0 192,8 3.801 Havuç 20 200 0 0 0 0 20 200 Turp (Bayır) 23,5 513 0 0 0 0 23,5 513 Turp (Kırmızı) 16,3 313 0 0 0 0 16,3 313 Pancar (Kırmızı) 3 49 0 0 0 0 3 49 Şalgam 4 80 0 0 0 0 4 80 Karnabahar 288,8 6.197 0 0 0 0 288,8 6.197 Brokoli 45,5 695 0 0 0 0 45,5 695

Tablo 28: Aydın İline Ait Sebzecilik İstatistikleri

Karpuzlu İlçesinde yetiştirilen sebzelerin büyük çoğunluğunu meyvesi yenen sebzeler ve baklagiller oluşturmaktadır. Bunların içinde en önemli yeri hıyar, taze fasulye, domates, biber ve patlıcan tutmaktadır. İlçede yetiştirilen sebze türlerine ait bilgiler aşağıdaki tabloda sunulmuştur.

56


Sebzeler Ekiliş (da) Verim (kg/da) Üretim(ton/yıl) Biber 3.800 3.000 11.400 Domates 550 4.000 2.200 Patlıcan 400 3.000 1.200 Börülce 30 300 9 Fasulye 250 1.000 250 Soğan 20 1.000 20 Sarımsak 10 500 5 Karpuz 700 4.000 2.800 Kavun 400 2.000 800 Bakla 20 500 10 Hıyar 400 3.500 1.400 Lahana 30 4.000 120 Kereviz 5 1.000 5 Pırasa 100 1.500 150

Tablo 29: Karpuzlu İlçesinde Yetiştirilen Başlıca Bahçe Bitkileri Meyvecilik; Aydın İlinde 2008 yılı verilerine göre meyve ağaç sayısı bakımından 21.681.953 ağaç

ile zeytin ilk sırayı almaktadır. Bunun yanı sıra, 5.925.280 ağaç ile incir ve 866.178 ağaç ile portakal meyve ağaç sayısı bakımından önemli yer tutmuştur. Meyve üretiminde de ilk sırayı 451 597 ton ile zeytin almış olup, onu sırasıyla 106 359 ton ile incir, 27.206 ton ile portakal izlemiştir. İlde tarımın gelişmesi, tarımda kullanılan alet ve ekipman sayısının da yüksek olmasını sağlamıştır. Aydın İline ait 2008 yılı meyvecilik istatistikleri aşağıdaki tabloda sunulmuştur.

Meyve Adı Kapladığı

Alan (Ha)

Toplam Meyve Veren

Ağaç Sayısı (Adet)

Üretim (Ton)

Meyve Adı Kapladığı Alan (Ha)

Toplam Meyve Veren

Ağaç Sayısı (Adet)

Üretim (Ton)

Armut 94,7 304.977 5.223 Dut 0 460 6 Ayva 12,9 60.628 1.487 İncir 35058,2 5.925.280 106.359 Elma (Topla ) 2962,6 699.160 24.556 Nar 1103,5 304.830 8.039 Elma (Golden) 1041,7 228.425 8.339 Trabzon Hurması 4 3.130 88 Elma (Starking) 1608,7 367.855 13.103 Üzüm (Toplam) 1753,9 0 18.823 Elma (Amasya) 21,5 8.770 321 Üzüm (Sofralık) 1628,7 0 17.124 Elma (Grannnysmith) 8,6 2.640 62 Üzüm ( Kurutmalık ) 91 0 1.318 Elma (Diğer) 282,1 91.470 2.731 Üzüm ( Şaraplık ) 34,2 0 381 Muşmula 0 9.960 125 Altıntop 35 2.670 95 Yenidünya 0 6.480 111 Limon 54,9 43.095 1.174 Erik 1109,6 287.134 10.707 Mandalina (Toplam) 2080,6 783.142 24.892 Kayısı 69,6 37.235 1.240 Mandalina (Satsuma) 1750,9 645.563 21.097 Kiraz 616,8 114.285 2.648 Mandalina (Clemantina) 251,1 91.151 2.598 Şeftali (Toplam) 2031,3 657.253 26.279 Mandalina (King) 14,8 6.026 218 Şeftali (Nektarın) 7,9 5.875 228 Mandalina (Diğer) 63,8 40.402 979 Şeftali (Diğer) 2023,4 651.378 26.052 Portakal (Toplam) 3195,4 866.178 27.206 Vişne 42,8 13.110 263 Portakal (Washington) 2935,4 771.790 23.949 Zerdali 0 8.795 198 Portakal (Yafa) 45,4 21.420 693 Antep fıstığı 647,4 242.720 646 Portakal Diğer) 214,6 72.968 2.564 Badem 81,2 124.996 1.604 Turunç 0 16.211 453 Ceviz 438,6 135.780 3.405 Zeytin Toplam) 1507.41 21.681.953 451.597 Kestane 6345,2 611.563 16.632 Zeytin (Sofralık) 33875,8 6.005.235 142.343 Çilek (Örtü Altı Dahil) 528,7 0 18.887 Zeytin (Yağlık) 116865,2 15.676.718 309.254

Tablo 30: Aydın İline Ait 2008 Yılı Meyvecilik İstatistikleri

Karpuzlu İlçesinde meyveciliğinin en önemli kısmını zeytin, armut ve turunçgiller oluşturmaktadır. Yumuşak çekirdekli gruptan elma, armut ve ayva gibi meyveler ile sert kabuklu gruptan badem, kestane, ceviz ve antepfıstığı gibi meyveler ilçede daha çok kapama

57


bahçe şeklinde olmayıp, dağınık vaziyettedir. Karpuzlu İlçesinde ürünler bazında meyve üretimi aşağıdaki tabloda sunulmuştur.

Meyveler Ağaç Sayısı Verim

(kg./ağaç) Üretim (ton/yıl)

Zeytin 1.026.265 18 17.801 Elma 5.000 80 400 Armut 18.200 20 364 Ceviz 2.500 30 75 Kestane 3.250 70 227 Şeftali 6.300 40 252 Narenciye 6.500 30 195 Nar 4.200 40 168 Erik 2.800 40 112 İncir 3.500 30 105 Bağ 700 da. 500 kg./da 350

Tablo 31: Karpuzlu İlçesinde Yetiştirilen Başlıca Meyveler

d) Hayvancılık Türleri, Adetleri ve Beslenme Alanları

Yörede genellikle tarım işletmelerin küçük olması nedeniyle yem bitkileri üretimine yer verilmemesi ve mera alanlarının sınırlı olması gibi nedenlerle hayvancılık önemli bir yer tutmamaktadır. Dolayısıyla hayvancılık sadece öz tüketime yönelik olarak yapılmaktadır. Aydın İli ve ilçelerinde yapılan hayvancılık ile ilgili veriler aşağıdaki tablolarda sunulmuştur.

Hayvan Cinsi Irkı Sayısı (Baş/Adet)

Yerli-Diğer 112.588 Merinos 1.992

Koyun

Toplam Koyun Sayısı 114.580 Kıl keçisi Toplam Kıl Keçisi Sayısı 54.192

Saf Kültür 200.839 Kültür Melezi 53.574 Yerli Diğer 37.250

Sığır

Toplam Sığır Sayısı 291.663 Manda 62 At 6.527 Katır 1.237 Eşek 12.440 Deve 303 İlin Toplam Büyükbaş Hayvan Sayısı 292.028 İlin Toplam Küçükbaş Hayvan Sayısı 168.772

Tablo 32: Aydın İli Hayvan Varlığı

58


Koyun Sığır

İlçeler Yerli Diğer

MerinosToplam Koyun Sayısı

Kıl Keçisi Saf

KültürKültürMelezi

YerliDiğer

ToplamSığır Sayısı

Manda At Katır Eşek Deve

Merkez 8.800 0 8.800 1.191 26.970 2.785 2.778 32.533 0 800 50 998 29Bozdoğan 5.330 0 5.330 6.550 20.684 1.355 995 23.034 52 992 102 1.002 42Buharkent 7.000 0 7.000 1.200 2.046 180 24 2.250 0 100 10 45 6Çine 7.550 0 7.550 3.620 35.177 12.005 7.860 55.042 0 351 143 1.285 15Didim 7.820 606 8.426 3.345 567 1.878 50 2.495 0 14 0 7 0Germencik 8.500 0 8.500 6.450 16.250 13.060 0 29.310 0 770 243 3.185 60İncirliova 3.753 0 3.753 186 5.623 1.183 203 7.009 0 460 152 313 53Karacasu 12.095 0 12.095 11.770 8.461 517 72 9.050 0 510 54 550 0Karpuzlu 2.957 0 2.957 273 10.942 3.163 7.802 21.907 0 67 53 294 0Koçarlı 4.800 0 4.800 880 10.163 3.045 5.416 18.624 0 35 75 140 9Köşk 750 0 750 50 8.574 364 248 9.186 0 450 45 520 9Kuşadası 1.118 1.306 2.424 2.592 328 767 580 1.675 0 238 37 964 16Kuyucak 14.500 0 14.500 4.000 14.210 790 300 15.300 0 600 100 400 13Nazilli 12.420 80 12.500 1.900 23.202 1.328 520 25.050 10 600 100 1.650 10Söke 9.550 0 9.550 6.700 7.822 6.517 7.670 22.009 0 210 44 601 15Sultanhisar 2.600 0 2.600 635 905 3.450 770 5.125 0 205 21 186 16Yenipazar 3.045 0 3.045 2.850 8.915 1.187 1.962 12.064 0 125 8 300 10Toplam 112.588 1.992 114.580 54.192 200.839 53.574 37.250 291.663 62 6.527 1.237 12.440 303

Tablo 33: Aydın İli ve İlçelerinde Hayvan Varlığı Dağılımı

Tavuk Sayıları

İlçeler Broiler (Adet)

Yumurtacı (Adet)

Tavuk Yumurtası

Sayısı

ÖrdekSayısı(Adet)

Ördek Yumurtası

Sayısı (Adet)

Kaz Sayısı(Adet)

Kaz Yumurta

Sayısı (Adet)

Hindi Sayısı (Adet)

Hindi Yumurta

Sayısı ( Adet )

Merkez 35.550 22.050 10.500.100 450 0 250 0 900 0Bozdoğan 76.000 71.000 9.100.000 400 2.100 440 2.100 501 74.000Buharkent 25.473 314.030 90.440.640 30 1.500 85 4.250 75 3.000Çine 58.600 29.000 1.900.000 130 0 25 0 260 0Didim 190.000 13.900 1.350.100 510 0 210 0 470 0Germencik 2.000.000 0 0 0 0 0 0 0 0İncirliova 118.000 125.000 33.500.000 200 0 200 0 100 0Karacasu 23.000 15.000 3.000.000 110 0 40 0 20 0Karpuzlu 0 2.400 144.000 0 0 0 0 0 0Koçarlı 150.000 0 0 0 0 0 0 0 0Köşk 0 12.000 1.860.000 40 750 35 650 275 5.500Kuşadası 32.000 14.352 1.838.000 753 0 242 0 652 0Kuyucak 160.000 23.000 1.150.000 200 4.000 300 6.000 180 2.700Nazilli 1.080.000 39.500 4.740.000 50 5.000 60 4.700 210 22.450Söke 160.000 0 0 0 0 0 0 0 0Sultanhisar 100 5.000 700.000 110 13.200 50 5.500 100 12.000Yenipazar 0 1.500 90.000 0 0 0 0 25 2.500Toplam 4.108.723 687.732 160.312.840 2.983 26.550 1.937 23.200 3.768 122.150

Tablo 34: Aydın İli ve İlçelerinde Kümes Hayvanları ve Yumurta Üretimi

59


Arı Kovanları Ürünler

İlçeler Eski Usul Kovan Sayısı

(Adet)

Yeni Usul Kovan Sayısı

(Adet)

Bal (Kg)

Balmumu(Kg)

Arı Besleyen Köyler Sayısı

Merkez 0 18.968 474.200 19.000 20 Bozdoğan 55 3.600 91.000 1.800 25 Buharkent 145 390 8.670 145 5 Çine 45 12.200 271.500 25.000 40 Didim 0 700 12.600 170 3 Germencik 0 4.000 100.200 5.200 18 İncirliova 0 5.123 35.692 1.784 11 Karacasu 300 2.746 25.500 100 11 Karpuzlu 220 31.800 699.600 32.430 16 Koçarlı 0 9.000 135.000 14.400 25 Köşk 0 3.345 33.400 98 8 Kuşadası 190 16.770 201.600 300 7 Kuyucak 0 1.290 12.900 1.260 14 Nazilli 150 9.110 136.650 2.400 31 Söke 0 39.097 1.055.619 39.097 27 Sultanhisar 0 3.120 51.000 20.000 7 Yenipazar 0 280 3.000 150 3 Toplam 1.105 161.539 3.348.131 163.334 271

Tablo 35: Aydın İli ve İlçelerine Ait Arıcılık Ürünleri İstatistikleri

4.1.7. Flora ve Fauna

a) Türler, Endemik Türler, Yaban Hayatı Türleri ve Biyotoplar, Ulusal ve Uluslararası Mevzuatla Koruma Altına Alınan Türler

İşletme aşamasında, yapılacak işlerden dolayı alandaki flora ve faunanın zarar görmesi

muhtemel görünmektedir. İşletme sırasında meydana gelebilecek toz, Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği sınırları altında olduğundan proje alanı dışında yakın yöredeki flora pek fazla etkilenmeyecektir. Ayrıca proje alanı ve yakın çevrede yaşayan fauna türleri alandaki hareketlilikten dolayı, tekrar doğal ortamlarını bulmak için saha yakınından uzaklaşacaktır.

FLORA İşletme alanı, ve yakın çevresinin florasını tespit edebilmek için, arazi çalışmalarının

yanı sıra literatür taraması yapılmıştır, bu amaçla kullanılan kaynaklar; “Davis P.H. (1965-1985). Flora of Turkey and The East Aegean Islands Vol. 1-9. Edinburg”, “Davis P.H. et al. (1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands (suplement). Vol.10. Edinburg”, “Öztürk M., Seçmen Ö., Gemici Y. & Görk G. (1990). Ege Bölgesi Bitki Örtüsü, İzmir”, “Seçmen Ö., Gemici Y., Görk G., Bekat L. & Leblebici E. (2004). Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Kitaplar Serisi No:16 İzmir”, “Özel N. (1996). Beşparmak Dağları ve Dilek Yarımadası Milli Parkı Bitki Örtüsü Üzerine Araştırmalar Orman Bakanlığı Yayın No: 021”dır.

Değerlendirilmesi düşünülen alan, kayaç yapısı olarak gnays ve şist formasyonlarından oluşmaktadır. Vejetasyon bakımından Batı Anadolu’da iklime uygun olarak gelişen ve makinin yerini alacak olan kızılçam (Pinus Brutia ten) ormanına geçiş safhasında bulunmaktadır. Akdeniz ikliminin hakim olduğu Türkiye’nin Kuzeybatı, Batı, Güneybatı ve Güneyinde son

60


vejetasyon (klimax) olan bu topluluk, anılan bölgelerde deniz seviyesinden 1000m. (1200) lere kadar görülmektedir.

Araştırma alanının belirtildiği üzere geçiş safhasında bulunması nedeniyle Pırnal meşesi (Quercus cocciferae L.), laden (Cistus creticus L.), funda (Erica manipuliflora Solisp.), çitlenbik = adi sakız (Pistacia lentiscus L. ve P. Terebinthus L.), sandal ağacı (Arbutus andrachne L.) ve akçakesme (Phillyrea latifolia L.) gibi maki elemanları kızılçama eşlik etmektedir. Tarıma açılan daha geniş alanlarda ve bu topluluk arasında bölgenin hakim tarım ürünü zeytin (Olea europae L.) görmek mümkündür.

Şekil 17: Maki İle Karışık Kızılçam Ormanı Ayrıca dere yataklarında, böğürtlen (Rubus sp.), zakkum (Nerium oleander L.) ve ılgın (Tamarix L. Sp.) baskın türlerdir.

61


Şekil 18: Zakkumların Baskın Olduğu Dere Yatakları

Ayrıca çalışma alanına yakın Mersinbeleni köyü civarında bulunan ve Özel 1996’ya göre ülkemizde en geniş yayılışa sahip bireylerle temsil edilen fıstık çamı (Pinus pinea L.) da bulunmaktadır. Damarlı kriptogamlardan en sık rastladığımız türler ise Asplenium ceterach: altın otu (kaya çatlaklarında), Adianthum capillus-veneris L.: Venüs saçı (su kenarlarında), Pteridium aquilinum: eğrelti (görece nemli ortamlarda), Selaginella Denticulata (l.) Link. (toprak banklar üzerinde) türleridir.

62


Şekil 19: Köylüler Tarafından Ekonomik Olarak Değerlendirilen Bakımlı Fıstık Çamı Ağaçları.

Faaliyet alanı, Davis grid sistemi açısından bakıldığı zaman C-1 karesinde ve Akdeniz Fitocografik Bölgesinin etkisi altında kalmaktadır. Akdeniz Fitocografik Bölgesinde, maki, orman ve ot formasyonu vejetasyon tipleri hakim formasyonlar olarak görülmektedir.

Flora listesi TÜBİTAK tarafından hazırlanan TUBİVES (Türkiye Bitkileri Veri

Servisi)‘den yararlanılarak kontrol edilmiştir. Faaliyet alanında tespit edilen ve bulunması muhtemel türler familyaları ile birlikte aşağıda verilmiştir.

63


Fam

ilya

Tü

r

Tür

kçe

Adı

EU

NIS

Hab

itat

K

odu

En

dem

izm

D

uru

mu

Fit

ocoğ

rafi

k B

ölge

Bol

luk

Der

eces

i

Lit

erat

ür /

Göz

lem

Apocynaceae Nerium oleander Zakkum G3.75 - Akdeniz 4 G

Adıanthaceae Adianthum capillus-veneris l. Venüssaçi G3.75 - Akdeniz 4 G

Hypolepidaceae Pteridium aquilinum (L.) Kunn.

Eğrelti G3.75 - Akdeniz 4 G

Aspleniaceae Ceterah officinarum DC. Altın otu G3.75 - Akdeniz 4 G

Selaginellaceae Selaginella Denticulata (l.) Link.

Yosunotu G3.75 - Akdeniz 4 G

Pinus brutia Ten. Kızılçam G3.75 - Akdeniz 4 G Pinaceae

P. Pinea L Fıstık Çamı G3.75 - Akdeniz 4 G

Pistacia leutiscus L. Adi Sakız G3.75 - Akdeniz 3 G Anacardiaceae Pistacia terebinthus L. subsp.

terebinthus L. Menengiç G3.75 - Akdeniz 2 L

Ferula hermonis Boıss. G3.75 - Akdeniz 2 L Apiaceae

Pimpinella peregrina L. Yabani Anason

G3.75 - Akdeniz 2 L

Crepis sancta (L.) Babcock G3.75 - Akdeniz 2 L

Doronicum orientale Hoffm. Doğu Kaplanotu

G3.75 - Akdeniz 2 L Asteraceae

Centaurea cyanus L. Peygamber Çiçeği

G3.75 - Akdeniz 3 L

Raphanus raphanistrum L. Yabani Turp G3.75 - Akdeniz 2 L

Sinapis arvensis L. Yabani Hardal G3.75 - Akdeniz 2 L Brassicaceae

Capsella bursa-pastoris (L.) Medık.

Çoban Çantası G3.75 - Akdeniz 2 L

Boraginaceae Myosotis ramosissima Rochel G3.75 - Akdeniz 2 L

Campanulaceae Legousia pentagonia (L.) Thellung

G3.75 - Akdeniz 2 L

Caprifoliaceae Lonicera etrusca Santı Hanımeli G3.75 - Akdeniz 2 L

Caryophyllaceae Silene subconica Frıv. G3.75 - Akdeniz 2 L

Cistaceae Cistus creticus L. Laden G3.75 - Akdeniz 3 G

Dipsacaceae Knautia integrifolia (L.) Bert. G3.75 - Akdeniz 2 L

Arbutus andrachne L. Sandal Ağacı G3.75 - Akdeniz 3 G Ericaceae

Erica manipuliflora Salısb. Funda G3.75 - Akdeniz 2 G

Fagaceae Quercus coccifera L. Pırnal Meşesi G3.75 - Akdeniz 3 G

Geraniaceae Geranium molle L. Esmer Turnagagası

G3.75 - Akdeniz 2 L

Lathyrus digitatus (Bıeb.) fıorı G3.75 - Akdeniz 2 L

Trifolium bocconei Savı İnce Başlı Üçgül

G3.75 - Akdeniz 2 L

Trifolium campestre Schreb. Üçgül G3.75 - Akdeniz 2 L

Fabaceae

Trifolium pratense L. Çayır Üçgülü G3.75 - Akdeniz 2 L

64

http://www.sozlukcell.com/?word=%C3%87ay%C4%B1r%20%C3%BC%C3%A7g%C3%BCl%C3%BC.%20


Trifolium stellatum L. Yildiz Üçgül G3.75 - Akdeniz 2 L

Vicia articulata Hornem. Tek Çiçekli Fiğ

G3.75 - Akdeniz 2 L

Lamiaceae Ziziphora taurica Bıeb. Çay Kekiği G3.75 - Akdeniz 2 L

Linaceae Linum bienne Mıller Keten Otu G3.75 - Akdeniz 2 L

Olea europaea L. Zeytin G3.75 - Akdeniz 3 G Oleaceae

Phillyrea latifolia L. Akçakesme G3.75 - Akdeniz 3 G

Papaveraceae Hypecoum imberbe Sıbth. Et Sm.

G3.75 - Akdeniz 2 L

Crataegus monogyna Jacq. Akkız Dikeni G3.75 - Akdeniz 2 L

Rosa canina L. Kuşburnu G3.75 - Akdeniz 2 L Rosaceae

Rubus Sp. Böğürtlen G3.75 - Akdeniz 3 G

Rubiaceae Galium murale (L.) All. Yoğurt Otu G3.75 - Akdeniz 2 L

Verbascum glomeratum Boıss. Sığır Kuyruğu G3.75 - Akdeniz 2 L Scrophulariaceae

Veronica arvensis L. Yavşan Otu G3.75 - Akdeniz 2 L

Tamaricaeae Tamarix L. Sp. Ilgın G3.75 - Akdeniz 4 G

Liliaceae Asphodelus aestivus Brot. Yaz Çiris Otu G3.75 - Akdeniz 3 L

Avena barbata Pott Kıllı Yabani Yulaf

G3.75 - Akdeniz 2 L

Briza maxima L. G3.75 - Akdeniz 2 L Poaceae

Dactylis glomerata L. Domuz Ayrığı G3.75 - Akdeniz 2 L

Faaliyet alanında endemik, yaban hayatı türleri, ulusal ve uluslar arası mevzuatla koruma altına alınan türlere rastlanmamıştır. FAUNA Fauna envanteri, arazi çalışmalarının yanı sıra genil bir literatür taraması ve yöre insanlarının gözlemlerine de dayanılarak çıkarılmıştır. Her bir türün yanına bilimsel ismi, Türkiye’de yayılışı ve risk durumu da belirtilmiştir. Risk durumunda kuşlar için Kiziroğlu (1993)’a bağlı kalınmıştır. Diğer fauna türleri içinse Demirsoy (1996) ve ayrıca IUCN (2001) ayrı ayrı verilmiştir. Faaliyetin tüm aşamalarında BERN Sözleşmesi koruma kriterlerine uyulacaktır. Demirsoy çalışmalarında Wells ve Ark. 1983 tarafından önerilen IUCN Red Data Book’ta kullanılan kategori simgeleriyle verilmiştir.

65


Aşağıda, ilkelden gelişmişe doğru fauna listesi verilmiştir. Amfibiler ve Sürüngenler:

Fam

ilya

Tü

r

Tür

kçe

Adı

En

dem

izm

D

uru

mu

MA

K

Lit

erat

ür /

Göz

lem

Teh

lik

e K

ateg

oril

eri

Kor

um

a S

tatü

sü

RD

B/B

ern

Bufonidae Bufo bufo Siğilli kurbağa

- - G LC III

Bufo viridis Gece kurbağası

- - L - II

Pelobatidae Pelobates syriacus

Toprak kurbağası

- - G LC II

Hylidae Hyla arborea Ağaç Kurbağası

- - L LC II

Agamidae Laudakia stellio

Dikenli keler - I L - II

Gekkonidae Hemidactylus turcicus

Geniş parmaklı keler

- I L - III

Lacertidae Ophisops elegans

Tarla kertenkelesi

- I L - II

Scincidae Mabuya aurata Tıknaz kertenkele

- I L - III

Mabuya vittata Şeritli kertenkele

- I L - III

Ablepharus kitaibellii

İnce kertenkele

- I L LC II

Amphisbaenidae Blanus strauchi Kör kertenkele

- I L - III

Anguidae Ophisaurus apodus

Bacaksız kertenkele

- I L - II

Typhlopidae Typhlops vermicularis

Kör yılan - I L - III

Colubridae Eirenis modestus

Uysal yılan - I L - III

Coluber najadum

İnce yılan - I L - II

Coluber jugularis

Kara yılan - I L - II

Hemorrhois nummifer

Sikkeli yılan - I L - III

Elaphe Situla

Ev yılanı - I L LC II

Testudinidae Testudo graeca Adi tosbağa - I L VU

A1cd II

66


Kuşlar:

Fam

ilya

Tü

r

Tü

rkçe

Ad

ı

En

dem

izm

D

uru

mu

MA

K

Lit

erat

ür

/ G

özle

m

Teh

lik

e K

ateg

oril

eri

Kor

um

a S

tatü

sü

RD

B/B

ern

Phasianidae Coturnix coturnix

Bıldırcın - III L LC III

Accipitridae Accipiter gentilis Çakırkuşu - I L LC III

Circus aeruginosus

Saz Delicesi - I L LC III

Columbidae Columba livia Kaya Güvercini

- III L LC III

Streptopelia decaocto

Kumru - II G LC III

Sylviidae Sylvia melanocephala

Maskeli ötleğen

- I L LC III

Phyloscopus collybita

Çıvgın - I L - III

Corvidae Pica pica Saksağan - III G LC - Corvux corax Kuzgun - II L LC III

Corvus monedula

Küçük karga - III G LC -

Fringillidae Carduelis carduelis

Saka - I L LC II

Fringilla coelebs İspinoz - II L LC III

Passeridae Passer domesticus

Ev Serçesi - III G LC III

Turdidae Irania gutturalis Taş Bülbülü - I L LC II

Strigidae Athena noctua Kukumav Kuşu

- I L LC III

Otus scops İshakkuşu - I L LC III Laridae Larus argentatus Gümüş Martı - II L LC -

Larus melanocephalus

Akdeniz Martısı

- I L LC II

Ciconiidae Ciconia ciconia Leylek - I L LC II Sturnidae Sturnus roseus Ala sığırcık - I L LC II Sturnus vulgaris Sığırcık - II L LC III

Scolopacidae Scolopax rusticola

Avrasya Çulluğu

- III L LC III

Calidris alba Ak Kumkuşu - I L LC II

Calidris alpina Karakaranlı Kumkuşu

- I L LC II

Calidris minuta Küçük Kumkuşu

- I L LC II

Prunellidae Prunella ocularis

Sürmeli Dağbülbülü

- I L LC II

Sternidae Sterna albiforns Küçük Sumru - I L - II Sterna hirundo Sumru - I L LC II

Lanidae Lanius collurio Kızılsırtlı Örümcekkuşu

- I L LC III

Falconidae Falco tinnunculus

Kerkenez - I L LC III

67


Memeliler:

Fam

ilya

Tü

r

Tür

kçe

Adı

EU

NIS

H

abit

at

Kod

u

En

dem

izm

D

uru

mu

MA

K

Lit

erat

ür /

Göz

lem

Teh

lik

e K

ateg

oril

eri

Kor

um

a S

tatü

sü

RD

B/B

ern

Spalacidae Spalax ehrenbergi Filistin Körfaresi

G2.135 - - L DD -

Erinaceidae Erinaceus concolor Kirpi G2.135 - I L LC -

Soricidae Crocidura leucodon Sivri burunlu tarla faresi

G2.135 - - L LC III

Leporidae Lepus europaeus Yabani tavşan

G2.135 - III G LC III

Sciuridae Spermophilus xanthophymnus

Tarla sincabı

G2.135 - I L - -

Gerbillidae Meriones tristrami Çöl sıçanı G2.135 - - L LC - Canidae Canis aureus Çakal G2.135 - III L LC - Vulpes vulpes Kızıl tilki G2.135 - III L LC -

Suidae Sus scrofa Yabani domuz

G2.135 - III L LC III

Bolluk Sınıfları 1. Çok Nadir 2. Nadir 3. Orta Derecede Bol 4. Bol 5. Çok Bol

Red-Data Book KategorileriEX: Tükenmiş Türler (Extinct) EN: Tehlikede Olan Türler (Endangered) VU: Zarar Görebilir Türler (Vulnerable) EW: Doğa’da tükenmiş türler (Extinct in the Wild) CR: Kritik derecede tehlikede olan türler (Critically Endangered) DD: Yetersiz Bilgi (Data Deficient) LC: Endişe duyulmayan (Least Concern)

Merkez Av Komisyonu Kategorileri I Çevre ve Orman Banklığınca koruma altına alınan yaban hayvanları II Merkez Av Komisyonunca koruma altına alınan av hayvanları III Merkez Av Komisyonunca avına belli edilen sürelerde izin verilen av hayvanları

Bern Sözleşmesi I Kesin koruma altına alınan flora türleri II Kesin koruma altına alınan fauna türleri III Koruma altına alınan fauna türleri

G: Proje alanı (UTM 6 derece) koordinatları içerisinde yapılan gözlemler neticesinde belirlenen türler. L: Literatür okumasında bölgede belirlenen türler.

b) Nadir ve Nesli Tehlikeye Düşmüş Türler ve Bunların Yaşama Ortamları, Bunlar İçin Belirlenen Koruma Kararları

Yapılan çalışmalar sonucunda endemik ve/veya nesli tehlikede ve Bern Sözleşmesi ile

korunan herhangi bir türe rastlanılmamıştır. Proje alanında literatürde listede yer alan ve gözlemler neticesi de tespit edilen adi tosbağa, zarar görebilir türler arasında kalmaktadır. Faaliyet süresince iş makineleri ve çalışanlar bu husus dikkate alarak, dikkatli bir şekilde çalışmalarını sürdürecektir.

Ayrıca fauna türlerinden de nesli tehlike altında tür tespit edilmemiştir. IUCN

kategorilerine göre faaliyet alanı ve çevresinde nesli şiddetli tehdit altında olan (CR), tehdit altında olan (EN) türler bulunmamakta, VU A1cd (zarar görebilir) ve LC (endişe duyulmayan) kategorisindeki türlere rastlanmaktadır.

68


20.02.1984 tarih ve 18318 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Avrupa'nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (Bern) 4.,5.,6.,7. maddelerine göre ve Merkez Av Komisyonu kararlarına göre koruma altında bulunan türlere rastlanılması durumunda aşağıda belirtilen Bern Sözleşmesi 6. ve 7. maddelerinde verilen koruma tedbirlerine uyulacaktır.

Madde 6 - Koruma altına alınan fauna türleri -Her türlü kasıtlı yakalama ve alıkoyma, kasıtlı öldürme şekilleri; -Üreme veya dinlenme yerlerine kasıtlı olarak zarar vermek veya buraları tahrip etmek; -Yabani faunayı, bu Sözleşmenin amacına ters düşecek şekilde, özellikle üreme,

geliştirme ve kış uykusu dönemlerinde kasıtlı olarak rahatsız etmek; -Yabani çevreden yumurta toplamak veya kasten tahrip etmek veya boş dahi olsa bu

yumurtaları alıkoymak; -Bu madde hükümlerinin etkinliğine katkı sağlayacak hallerde, tahnit edilmiş hayvanlar

ve hayvandan elde edilmiş kolayca tanınabilir herhangi bir kısım veya bunun kullanıldığı malzeme dahil, bu hayvanların canlı veya cansız olarak elde bulundurulması ve iç ticareti yasaktır.

Madde – 7 Korunan fauna türleri -Kapalı av mevsimlerini ve/veya işletmeyi düzenleyen diğer esasları, -Yabani faunayı yeterli populasyon düzeylerine ulaştırmak amacıyla, uygun

durumlarda, işletmenin geçici veya bölgesel olarak yasaklanmasını, -Yabani hayvanların canlı ve cansız olarak satışının, satmak amacıyla elde

bulundurulmasının ve nakledilmesinin veya satışa çıkarılmasının uygun şekilde düzenlenmesi hususlarına uyulacaktır.

c) Av Hayvanları ve Bunların Popülasyonu ile Yaşama Ortamları

Faaliyet alanının bulunduğu bölgede av hayvanı olarak Sus scrofa (Yaban Domuzu) gözlenmektedir. Bu tür bölgeye beslenme amaçlı olarak sokulmakta olup, populasyon yoğunluğu saptanamamıştır. Yaban domuzu Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından 2009-2010 Merkez Av Dönemi kararına göre belli zamanlarda avlanılmasına izin verilen türlerdendir. Söz konusu faaliyet madencilik olup, avlanma, kasıtlı öldürme gibi herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.

Ayrıca bu türler sadece bu bölgeye has olmayıp çok geniş bir alanda yaşamını devam

ettirebilirler. 20.02.1984 tarih ve 18318 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Avrupa'nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (Bern) 4.,5.,6.,7. maddelerine göre ve Merkez Av Komisyonu kararlarına göre bölgedeki türler korunacaktır.

4.1.8. Koruma Alanları (Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Doğal Sit ve Anıtlar, Arkeolojik Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, Turizm Bölgeleri)

Faaliyet alanı 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde, ÇED izni

talep edilen alan tamamen orman arazisi ve önemli doğa alanı olarak işaretlenmiş alan üzerinde yer almaktadır. ÇED izni talep edilen alanın mülkiyeti tamamı ile orman arazisi niteliğindedir. Faaliyet alanının 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde işaretlenerek gösterimi Ek:3’te verilmiştir.

69


Faaliyet alanı çevresi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde; kuzeyinde Tarım Arazisi kapsamında Çamköy Yaylası, güneydoğusunda kuşuçumu yaklaşık 4km mesafede Geyik Barajı, kuşuçumu yaklaşık 12km mesafede Hayırlı Barajı, güneyinde kuşuçumu yaklaşık 1,5km mesafede Labranda Antik Kenti, güneybatısında kuşuçumu yaklaşık 5km mesafede Yeniköy Barajı, güneyinde kuşuçumu yaklaşık 7km mesafede Eşence Barajı, kuşuçumu yaklaşık 11,5km mesafede Akgedik Barajı, batısında kuşuçumu yaklaşık 14km mesafede Derince Barajı yer almaktadır. Faaliyet alanı 1/100 000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde, Geyik Barajı’nın uzun mesafeli koruma alanı sınırı dışında kaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca ÇED izni talep edilen alan Orta Mesafeli Koruma Alanı sınırından yaklaşık kuş uçumu 1750m mesafededir.

1. Ülkemiz mevzuatı uyarınca korunması gerekli alanlar a) 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu’nun 2 nci maddesinde

tanımlanan ve bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca belirlenen "Milli Parklar", "Tabiat Parkları", "Tabiat Anıtları" ve "Tabiat Koruma Alanları" dışında,

b) 1/7/2003 tarihli ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu uyarınca Çevre ve Orman Bakanlığı’nca belirlenen "Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme Alanları" dışında,

c) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının "Tanımlar" başlıklı (a) bendinin 1, 2, 3 ve 5 inci alt bentlerinde "Kültür Varlıkları", "Tabiat Varlıkları", "Sit" ve "Koruma Alanı" olarak tanımlanan ve aynı kanun ile 17/6/1987 tarihli ve 3386 sayılı Kanunun (2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun) ilgili maddeleri uyarınca tespiti ve tescili yapılan alanlar dışında,

ç) 22/3/1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu kapsamında olan Su Ürünleri İstihsal ve Üreme Sahaları dışında,

d) 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’nin 17, 18, 19 ve 20 nci maddelerinde tanımlanan alanlar dışında,

e) 2/11/1986 tarihli ve 19269 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği’nin 49 uncu maddesinde tanımlanan "Hassas Kirlenme Bölgeleri" dışında,

f) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 9 uncu maddesi uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından "Özel Çevre Koruma Bölgeleri" olarak tespit ve ilan edilen alanlar dışında,

g) 18/11/1983 tarihli ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu’na göre koruma altına alınan alanlar dışında,

ğ) Feldspat ocağının ÇED izni talep edilen alanının tamamı 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu uyarınca orman alanı sayılan yerler kapsamında,

h) 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu gereğince yapı yasağı getirilen alanlar dışında,

ı) 26/1/1939 tarihli ve 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunda belirtilen alanlar dışında,

i) 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununda belirtilen alanlar dışında, j) 17/5/2005 tarihli ve 25818 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren

Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği’nde belirtilen alanlar dışında. 2. Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması gerekli

alanlar a) 20/2/1984 tarihli ve 18318 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren

"Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi" (BERN Sözleşmesi)

70


uyarınca koruma altına alınmış alanlardan "Önemli Deniz Kaplumbağası Üreme Alanları"nda belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, "Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları" dışında,

b) 12/6/1981 tarih ve 17368 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Akdeniz’in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi" (Barcelona Sözleşmesi) uyarınca korumaya alınan alanlar dışında,

ı) 23/10/1988 tarihli ve 19968 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Akdeniz’de Özel Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol" gereği ülkemizde "Özel Koruma Alanı" olarak belirlenmiş alanlar dışında,

ıı) 13/9/1985 tarihli Cenova Bildirgesi gereği seçilmiş Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından yayımlanmış olan "Akdeniz’de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit" listesinde yer alan alanlar dışında,

ııı) Cenova Deklerasyonu’nun 17. maddesinde yer alan "Akdeniz’e Has Nesli Tehlikede Olan Deniz Türlerinin" yaşama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar dışında,

c) 14/2/1983 tarihli ve 17959 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi"nin 1. ve 2. maddeleri gereğince Kültür Bakanlığı tarafından koruma altına alınan "Kültürel Miras" ve "Doğal Miras" statüsü verilen kültürel, tarihi ve doğal alanlar dışında,

ç) 17/5/1994 tarihli ve 21937 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi" (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlar dışında,

d) 27/7/2003 tarihli ve 25181 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Avrupa Peyzaj Sözleşmesi kapsamı dışında,

3. Korunması gereken alanlar a) Onaylı Çevre Düzeni Planlarında, mevcut özellikleri korunacak alan olarak tespit

edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar (Tabii karakteri korunacak alan, biogenetik rezerv alanları, jeotermal alanlar ve benzeri) dışında,

b) 1/100000 Ölçekli Çevre Düzeni Planında “Tarım Alanları: Tarımsal kalkınma alanları, sulanan, sulanması mümkün ve arazi kullanma kabiliyet sınıfları I, II, III ve IV olan alanlar, yağışa bağlı tarımda kullanılan I. ve II. Sınıf ile özel mahsul plantasyon alanları” kapsamı dışında,

c) Sulak Alanlar: Doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suların durgun veya akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gel-git hareketinin çekilme devresinde 6 metreyi geçmeyen derinlikleri kapsayan, başta su kuşları olmak üzere canlıların yaşama ortamı olarak önem taşıyan bütün sular, bataklık sazlık ve turbiyeler ile bu alanların kıyı kenar çizgisinden itibaren kara tarafına doğru ekolojik açıdan sulak alan kalan yerler dışında,

ç) Göller, akarsular, yeraltı suyu işletme sahaları dışında, d) Bilimsel araştırmalar için önem arzeden ve/veya nesli tehlikeye düşmüş veya

düşebilir türler ve ülkemiz için endemik olan türlerin yaşama ortamı olan alanlar, biyosfer rezervi, biyotoplar, biyogenetik rezerv alanları, benzersiz özelliklerdeki jeolojik ve jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanlar tamamı ile dışında kaldığı tespit edilmiş ve bu şekilde değerlendirilmiştir.

Yukarıda da belirtildiği üzere ÇED İzni talep edilen alan tamamı ile 31.08.1956 tarihli

ve 6831 sayılı Orman Kanunu uyarınca orman alanı sayılan yerler kapsamında yer almaktadır.

71


4.1.9. Orman Alanları

a) Ağaç Türleri ve Miktarları veya Kapladığı Alan Büyüklükleri

Proje ile ÇED izni istenen 274,07 hektarlık alanın tamamı orman arazisi kapsamında kalmaktadır. İşletme ruhsat alanı olan 757,49 Ha’lık alan tamamı ile orman alanı olup, Çza3, Çzb2, Çzb3, BÇz, ÇzÇfd1, Çzab2, Çzcd1, Çzab3, Çzcd3, Çzbc2, ÇzÇfcd2, ÇzÇfcd3, ÇfÇzd1, ÇzÇfd1, Çzcd2, Çfcd2, OT, Oc meşcerelerinden oluşmaktadır.

b) Ormanın Teknik Özellikleri ( Kapalılığı, Cari Artım, Hektardaki Servet )

Orman İnceleme ve Değerlendirme Formunda belirtildiği üzere; mevcut ağaç cinsleri

Kızılçam ve Fıstıkçamı olup, işletme şekli koru olarak vasıflandırılmıştır. İşletme ruhsat alanı olan 757,49 Ha’lık alan; yangın görmüş, gençleştirmeye ayrılmış sahalardan olmayıp, ağaçlandırılan sahalar içerisinde kalmamaktadır. Faaliyete yeni üretim alanlarında devam edilmeden önce, Orman Bölge Müdürlüğüne izin Müracaatı yapılacaktır. Söz konusu Orman İnceleme ve Değerlendirme Formu Ek:11’de sunulmuştur. İşletme ruhsat alanı olan 757,49 Ha’lık alan içerisinde kalan meşcere tipleri ve kapalılıkları aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Meşcere Tipi (Ana Sembol)

Ağaç Türü (Alt Sembol)

Gelişme Çağı Sınıfı

Kapalılık

Çza3 Kızılçam a 3

Çzb2 Kızılçam b 2

Çzb3 Kızılçam b 3

BÇz Bozuk Kızılçam - -

ÇzÇfd1 Kızılçam, Fıstıkçamı d 1

Çzab2 Kızılçam a 2

Çzcd1 Kızılçam c 1

Çzab3 Kızılçam a 3


Çzbc2 Kızılçam b 2

ÇzÇfcd2 Kızılçam, Fıstıkçamı c 2

ÇzÇfcd3 Kızılçam, Fıstıkçamı c 3

ÇfÇzd1 Fıstıkçamı, Kızılçam d 1

ÇzÇfd1 Kızılçam, Fıstıkçamı d 1


Çfcd2 Fıstıkçamı c 2

OT Ağaçsız orman toprağı - -

Oc Maden Ocağı - -

Tablo 36: Meşcere Tipleri ve Kapalılıkları

c) Ocak Yerinin İşlendiği Mescere Haritası ve Yorumu

Faaliyet alanının işlendiği 1/25000 ölçekli meşcere haritası Ek:10’de verilmiştir. Proje alanı ağaçlandırma, gençleştirmeye ayrılan alanlar ve yangın görmüş alanlar kapsamı dışında kalmaktadır.

72


İşletme ruhsat alanı olan 757,49 Ha’lık alan tamamı ile orman alanı olup, Çza3, Çzb2, Çzb3, BÇz, ÇzÇfd1, Çzab2, Çzcd1, Çzab3, Çzcd3, Çzbc2, ÇzÇfcd2, ÇzÇfcd3, ÇfÇzd1, ÇzÇfd1, Çzcd2, Çfcd2, OT, Oc meşcerelerinden oluşmaktadır. Orman alanında bulunan meşcere tipleri ve kapalılıkları Tablo 36‘da verilmiştir.

1/25000 Ölçekli Meşcere Haritasında görüleceği üzere ruhsat alanı 279, 281, 267, 268,

270, 248, 249, 250, 251, 252, 273, 272, 287, 271, 283, 284, 289, 288, 282, 269 nolu bölmeler içinde kalmaktadır.

d) Sahanın Yangın Görüp Görmediği

Proje alanında yangın görmüş orman alanı bulunmamaktadır.

4.1.10. Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında Bulunan Araziler ( Askeri Yasak Bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile " Sınırlandırılmış Alanlar " v.b. )

Söz konusu ruhsat alanı içerisinde üretim yapılan ve proje ile genişletilecek olan alan

tamamı ile orman arazisi niteliğindedir. Faaliyet alanı ve yakın çevresinde Askeri Yasak Bölgeler, Kamu Kurum ve Kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile sınırlandırılmış alanlar bulunmamaktadır.

4.1.11. Peyzaj Değeri Yüksek Yerler ve Rekreasyon Alanları

Faaliyet alanı ve yakın çevresinde peyzaj değeri yüksek yerler ve rekreasyon alanları kapsamında alan bulunmamaktadır.

4.1.12. Diğer Özellikler

Proje için seçilen yerin ve projenin etki alanının çevresel özellikleri hususunda

eklenebilecek başka özellik bulunmamaktadır.

4.2. Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri

4.2.1.Ekonomik Özellikler (Yörenin Ekonomik Yapısını Oluşturan Başlıca Sektörler)

Aydın İlinde küçük, orta ve büyük ölçekte yaklaşık 600 adet sanayi tesisinin %90’nını doğrudan ve dolaylı olarak tarıma dayalı işletmeler oluşturmaktadır. Ayrıca mevcut toprağın iklim ve ekolojik özellikleriyle polikültür tarıma uygunluğu, tarımın her dalında yetiştiriciliğin yapılabildiği geniş bir potansiyele sahip olduğu gözlenmektedir.

Karpuzlu ilçesinin; Ege bölgesinde bulunması, Akdeniz iklimine sahip olması yaz-kış

tarım yapılabilmesi, arazisinin sulak ve ekilebilir olması nedeniyle ekonomisinin büyük bir kısmı tarıma dayalıdır. İlçede tarıma dayalı olarak küçük ölçekli işletmeler mevcut bulunmaktadır. Bu işletmelerde ve tarım alanlarında geçici işçiler istihdam edilmektedir. İlçedeki mevcut tarımsal işletmeler arasında, zeytinyağı fabrikaları, un fabrikası bulunmaktadır. Ayrıca Karpuzlu İlçesinde küçük sanayi sitesi de mevcuttur. Sanayi sitesinde imalata yönelik üretim olmayıp, bakım-onarım sektörüne yönelik işler yapılmakta olup, çeşitli sanatlar icra edilmektedir.

73


Hayvancılık ve arıcılık da ilçenin gelir kaynaklarından olup, ilçe ekonomisine katkı sağlamaktadır. İlçede madencilik faaliyetleri bulunmakta olup zengin kuvars ve feldspat madenleri işletilmektedir. İlçe sınırları içinde mevcut bulunan ocak işletmeleri, yöre halkı ve ilçe ekonomisine katkı sağlamaktadır.

Aydın İli’ndeki ziraat, inşaat, madencilik sektörü gibi çeşitli iş kollarına ait işgücünün

dağılımı aşağıdaki tabloda tanımlanmaktadır.

Zir

aat

Avc

ılık

, O

rman

cılı

k,

Bal

ıkçı

lık

Mad

enci

lik

ve

Taş

Oca

kla

rı

İmal

at S

anay

i

Ele

ktr

ik G

az

ve S

u

İnşa

at

Top

tan

ve

Par

eken

de

Tic

aret

L

okan

ta v

e O

tell

er

Ulaşt

ırm

a H

aber

leşm

e ve

D

epol

ama

Mal

i K

uru

mla

r,

Sig

orta

T

aş.M

aall

ara

Ait

İşl

er v

e K

uru

mla

rı,Y

ar.İş

Hiz

.

Top

lum

H

izm

etle

ri,

Sos

yal v

e K

işis

el

Hiz

met

ler

İyi

Tan

ımla

nm

amış

Faa

liye

tler

E K E K E K E K E K E K E K E K E K E K

AYDIN

123.

964

154.

786

1.41

8

55

25.1

19

6.52

1

733

62

18.8

67

187

35.2

78

5.92

2

9.20

9

728

5.89

2

2.73

8

44.5

17

13.8

45

113

27

*E: Erkek K: Kadın Tablo 37: Aydın İli Ekonomik Faaliyet ve Cinsiyetlere Göre İstihdam Edilen Nüfus

Aydın İli’nde toplam nüfusun %55’i geçimini tarımdan sağlamakta, nüfusun başlıca gelir kaynağını tarım oluşturmaktadır. Çay dışında aşağı yukarı her türlü bitkisel üretimin yapıldığı Aydın İli’nde en çok katma değer yaratan bitkisel ürünler; incir, zeytin, pamuk ve kestanedir. Aydın İli bitkisel üretimde ülke genelindeki incir üretiminin %66’sına, zeytinin % 25’ine, kestanenin % 33’üne, pamuğun %29’una sahiptir.

Ülkemizde ekonomik faaliyete göre istihdam edilen nüfus incelendiğinde en fazla

istihdamın olduğu alanlar ziraat, avcılık, ormancılık ve balıkçılık alanlarıdır. Bu alanlardaki istihdam ülkemiz istihdamının %48,4’üdür. Erkek nüfusunun istihdamında en fazla istihdamın payına sahip sektör hizmet sektörüdür. Aydın İli’nde cinsiyette göre istihdam verileri aşağıdaki tabloda verilmiştir.

Sektör İçindeki Payları % Toplam İstihdam Edilen Nüfus Tarım

Sektörü Sanayi İnşaat Hizmet Diğer

Erk

ek

Kad

ın

Top

lam

Erk

ek

Kad

ın

Erk

ek

Kad

ın

Erk

ek

Kad

ın

Erk

ek

Kad

ın

Erk

ek

Kad

ın

AYDIN 265.110 184.871 449.981 46,8 83,7 103,0 3,6 7,1 0,1 35,8 12,6 0,0 0,0

Tablo 38: Aydın İli Ekonomik Faaliyetlere Göre İstihdam Edilen Nüfus Payları

Aydın İli; zeytin, incir, kestane üretiminde Türkiye genelinde birinci sırada, pamuk üretiminde Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden sonra ikinci sırada yer almaktadır. Karpuzlu ilçesinin de geçim kaynağı; zeytin, pamuk, sebze ve meyve yetiştiriciliği gibi büyük oranda tarıma dayalı üretimden ibarettir.

74


4.2.2. Nüfus ( Yöredeki Kentsel ve Kırsal Nüfus )

Aydın İli 2008 yılı adrese dayalı nüfus sayımı sonuçlarına göre merkez ve ilçelerinin nüfus bilgileri tabloda sunulmuştur.

İl/ilçe merkezleri Belde/köyler Toplam Aydın

Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Merkez 171.242 84.967 86.275 64.134 31.934 32.200 235.376 116.901 118.475 Bozdoğan 9.725 4.788 4.937 26.720 13.557 13.163 36.445 18.345 18.100 Çine 20.277 10.050 10.227 33.417 16.773 16.644 53.694 26.823 26.871 Germencik 12.544 6.133 6.411 30.980 15.302 15.678 43.524 21.435 22.089 Karacasu 6.156 3.078 3.078 14.933 7.328 7.605 21.089 10.406 10.683 Koçarlı 6.707 3.338 3.369 20.364 10.113 10.251 27.071 13.451 13.620 Kuşadası 58.650 29.982 28.668 20.143 10.319 9.824 78.793 40.301 38.492 Kuyucak 7.813 3.783 4.030 22.078 10.958 11.120 29.891 14.741 15.150 Nazilli 108.056 53.215 54.841 35.571 17.830 17.741 143.627 71.045 72.582 Söke 65.974 33.064 32.910 49.516 24.952 24.564 115.490 58.016 57.474 Sultanhisar 5.890 2.957 2.933 15.187 7.454 7.733 21.077 10.411 10.666 Yenipazar 6.627 3.183 3.444 6.988 3.486 3.502 13.615 6.669 6.946 Buharkent 6.955 3.378 3.577 5.750 2.880 2.870 12.705 6.258 6.447 İncirliova 18.921 9.456 9.465 23.372 11.585 11.787 42.293 21.041 21.252 Karpuzlu 2.202 1.125 1.077 10.499 5.259 5.240 12.701 6.384 6.317 Köşk 9.778 4.862 4.916 17.390 8.817 8.573 27.168 13.679 13.489 Didim 39.183 20.468 18.715 11.758 6.060 5.698 50.941 26.528 24.413 Toplam 556.700 277.827 278.873 408.800 204.607 204.193 965.500 482.434 483.066

Tablo 39: 2008 Yılı Aydın İli ve İlçeleri Belde / Köy Nüfus Bilgileri

Karpuzlu İlçesi 2008 yılı adrese dayalı nüfus sayım sonuçlarına göre merkez ve belde/köy nüfus bilgileri aşağıdaki tabloda sunulmuştur.

Belde/Köy Toplam Erkek Kadın Merkez 2.202 1.125 1.077 Abak 570 301 269 Akçaabat 525 279 246 Cumalar 224 105 119 Çobanisa 762 404 358 Ektirli 406 189 217 Gölcük 791 395 396 Güney 256 124 132 Hatipkışlası 664 343 321 Koğuk 535 256 279 Meriçler 347 176 171 Mutluca 127 74 53 Ovapınarı 533 272 261 Ömerler 505 252 253 Şenköy 244 116 128 Tekeler 2.099 1.050 1.049 Ulukonak 796 375 421 Umcular 376 185 191 Yahşiler 559 276 283 Işıklar 180 87 93 Bucak Toplamı 10.499 5.259 5.240 İlçe Toplamı 12.701 6.384 6.317

Tablo 40: 2008 Yılı Karpuzlu İlçesi Belde/Köy Nüfus Bilgileri

75


Proje sahasının bulunduğu Karpuzlu ilçesinin; 2008 yılı adrese dayalı nüfus sayım sonuçlarına göre toplam nüfusu 12 701 olarak açıklanmıştır. Toplam nüfusun %83’lük kısmını kırsal nüfus %17’lik kısmını da kentsel nüfus oluşturmaktadır. Karpuzlu İlçesi kentsel ve kırsal nüfus dağılımlarının grafiksel gösterimi aşağıda sunulmuştur.

Karpuzlu İlçesi Nüfus Dağılımları

Kentsel Nüfus17%

Kırsal Nüfus83%

Kentsel Nüfus Kırsal Nüfus

Şekil 20: Karpuzlu İlçesi Kentsel ve Kırsal Nüfus Dağılımları

4.2.3. Yöredeki Sosyal Altyapı Hizmetleri ( Eğitim, Sağlık, Kültür Hizmetleri )

Aydın İli’nde; 29 okul öncesi kurum, 473 ilköğretim okulu, 6 özel eğitim okulu, 95 genel ve meslek lisesi olmak üzere, toplam 603 okul bulunmaktadır. Bu okullarda 169.983 okulöncesi, ilköğretim ve ortaöğretim öğrencisi öğrenim görmektedir. Ayrıca ilde Adnan Menderes Üniversitesine bağlı, başta 7 Fakülte, 3 Yüksekokul, 3 Enstitü, 13 Meslek Yüksek Okulu, 1 devlet konservatuarı ile on araştırma ve uygulama merkezi olmak üzere 37 birimde eğitim-öğretim, araştırma, yayın ve danışmanlık hizmetleri sürdürülmektedir.

Karpuzlu İlçesi genelinde ise 7 İlköğretim Okulu, 1 Lise, olmak üzere toplam okul

bulunmaktadır. İlçenin eğitim düzeyi ile ilgili yaklaşık oranlar aşağıdaki tabloda verilmiştir.

76


Yaş

Gru

bu

Cin

siye

t

Ok

um

a Y

azm

a B

ilm

eyen

Ok

um

a Y

azm

a B

ilen

F

akat

Bir

Oku

l B

itir

mey

en

İlk

oku

l Mez

unu

İlk

öğre

tim

Mez

un

u

Ort

aok

ul v

eya

Den

gi

Ok

ul M

ezu

nu

Lis

e ve

ya

Den

gi O

kul

Mez

unu

Yü

kse

kok

ul v

eya

Fak

ült

e M

ezun

u

Yü

kse

k li

san

s M

ezu

nu

Bil

inm

eyen

Top

lam

6-13 Erkek 507 1 6 514 Kadın 546 4 3 553 14-17 Erkek 14 297 2 9 322 Kadın 26 255 281 18-21 Erkek 3 4 7 159 63 35 271 Kadın 4 7 4 178 50 8 251 22-24 Erkek 2 4 88 52 42 2 54 244 Kadın 3 4 116 12 19 4 158 25-29 Erkek 5 5 140 11 38 58 12 1 54 324 Kadın 4 3 219 1 6 20 7 3 263 30-34 Erkek 3 3 209 12 49 8 17 301 Kadın 4 2 235 1 5 4 6 257 35-39 Erkek 7 1 272 23 19 4 1 6 333 Kadın 12 7 283 4 7 1 12 326 40-44 Erkek 7 5 295 20 20 3 6 356 Kadın 18 23 320 3 1 9 374 45-49 Erkek 4 14 405 6 7 6 442 Kadın 20 22 373 1 3 3 422 50-54 Erkek 3 18 358 12 3 1 8 403 Kadın 33 40 301 1 1 3 379 55-59 Erkek 11 33 277 3 6 1 5 336 Kadın 92 74 181 4 351 60-64 Erkek 19 70 159 4 1 5 258 Kadın 136 70 105 1 5 317 65 + Erkek 172 281 350 4 4 811 Kadın 772 137 80 16 1.005 Toplam 1.334 1.920 4.777 970 138 374 51 2 286 9.852

Tablo 41: Karpuzlu İlçesi Eğitim Düzeyi Nüfus Dağılımı

Eğitim Durumu

13.54%9.85%1.40%3.80%2.90%

48.49% 0.02%

19.49%

0.52%

Okuma Yazma Bilmeyen İlköğretim Mezunu

Ortaokul veya Dengi Okul Mezunu Lise veya Dengi Okul Mezunu

Bilinmeyen İlkokul Mezunu

Yüksek lisans Mezunu Okuma Yazma Bilen Fakat Bir Okul Bitirmeye

Yüksekokul veya Fakülte Mezunu

Şekil 21: Karpuzlu İlçesi Eğitim Durumları

77


Sağlık: Aydın İli’nde sağlık sektöründe; 13 Hastane, (8 Devlet, 1 Tıp.Fak.Eğt.Arş.ve

Uyg.Hastanesi, 4 Özel Hastane), 2 Ağız ve Diş Sağlığı Hastanesi, 1 Kanser Erken Teşhis ve Tanı Merkezi, 2 Hemoglobinopati Merkezi, 4 Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi, 4 Verem Savaş Dispanseri, 100 Sağlık Ocağı, 4 Halk Sağlığı Laboratuvarı mevcuttur. İncirliova İlçesi genelinde ise 3 sağlık ocağı ve 7 sağlık evi hizmet vermektedir.

2007 yılı nüfus sayımına göre Aydın İli’nin toplam nüfusu 946 971’dir. Bu nüfusun 536

758 kişi kent merkezlerinde, 410 213 kişi kırsal alanda yaşamakta ve km2’ye 118 kişi düşmektedir. Aydın İlinde Sağlık Bakanlığı’na bağlı tedavi kurumlarında on bin kişiye 11, tüm tedavi kurumları değerlendirildiğinde ise on bin kişiye 19 yatak düşmektedir. Dünya ortalamasına göre bu rakam 36, Türkiye genelinde ise 26 yataktır. İl’de sağlık hizmetlerinin etkin bir şekilde sunumu için personel, araç-gereç ve bina açısından önemli bir ihtiyaç bulunmamaktadır.

Kültür: Aydın İli’nin yer aldığı Büyük Menderes Vadisi, antik kentleriyle açık hava müzesi

görünümünde tarihin bilinen devirlerinden beri çeşitli uygarlıklara merkez olmuştur. İlde 8 Ören yeri (Afrodisias, Nysa, Alinda, Alabanda, Magnezia, Pirene, Milet ve Didim) olmak üzere toplam 21 adet turizm alanı mevcut olup, arkeolojik tarihsel ve kentsel sit alanları; sivil mimarlık örnekleri, anıt yapılar gibi yaklaşık 700 civarında tescilli kültür varlığına ev sahipliği yapmaktadır.

Aydın İli’nin turizm potansiyeli deniz, termal, gençlik, kültür ve sanat, ekoturizm türleri

şeklinde sıralanabilir. Sosyal olarak birçok etkinlik düzenlenmekte, Devlet Resim Heykel Müzesi ve Güzel Sanatlar Galerisinde sergiler açılmakta, folklorumuzun kökü diyebileceğimiz zeybek oyunu sergilenmektedir.

Karpuzlu İlçesi tarihi kalıntı olarak Aydın İlinin diğer ilçeleri gibi zengin bir mirasa

sahiptir. Karpuzlu ilçesi merkezinde bulunan Alinda Antik kenti dışında başka bir yerleşime rastlanmasa da büyük yapılar olarak Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemi kalıntıları mevcuttur. Alinda Antik kentinde bulunan Agorası, tiyatrosu, su sarnıçları ve sur kalıntıları turistik olarak gezilen tarihi yerlerdendir.

Faaliyet alanına en yakın yerleşim yeri Hatipkışla köyüdür. Hatipkışla Köyünde

ilköğretim okulu mevcuttur. 1,2 ve 3.sınıflar yerinde, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar ise Karpuzlu Vakıfbank İlköğretim okulunda eğitim-öğretim görmektedir. Köyün içme suyu şebekesi mevcuttur. Köyde sağlık evi ve lojmanları vardır, ancak sağlık görevlisi yoktur. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon mevcuttur.

4.2.4. Sağlık ( Bölgede Mevcut Endemik Hastalıklar )

Bölgede görülen mevcut endemik hastalık bulunmamaktadır.

4.2.5. Diğer Özellikler

Sosyo-Ekonomik çevrenin özellikleri hakkında belirtilecek başkaca özellik bulunmamaktadır.

78


Bölüm 5: Projenin Çevre Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler (Bu bölümde projenin fiziksel ve biyolojik çevre üzerine etkileri tanımlanır; bu etkileri önlemek, en aza indirmek ve iyileştirmek için alınacak yasal, idari ve teknik önlemler ayrı ayrı ve ayrıntılı bir şekilde açıklanır.)

5.1. Projenin Çevre Üzerine Etkileri ve Alınacak Önlemler

5.1.1. Üretim Sırasında Nerelerde ve Ne Kadar Alanda Hafriyat Yapılacağı, Hafriyat Sırasında Kullanılacak Malzemeler, Patlayıcı Maddeler

Proje konusu faaliyet kapsamında işletme izni alınan sahada şantiye binası (konteynır),

fosseptik yapıları kurulu bulunmaktadır. Yeni kapasite ile revize edilerek gerekli düzenlemeler yapılacaktır. Proje sahasında yapılacak olan sosyal yapılar tamamı ile taşımalık (konteynır) olarak inşa edilecek, herhangi bir inşaat işlemi gerçekleştirilmeyecektir. Dolayısı ile projenin inşaat aşaması bulunmamaktadır. Bu aşamaya kadar yapılan işlemler ve bundan sonra yapılacak çalışmalarda toprak kirliliğinin önlenmesi için gerekli önlemler alınmış ve alınacaktır.

Sodyum ve Feldspat ocağında çalışma yapılacak ocak alanları toplam 200,42 Ha (2 002

400 m2)’dır. Faaliyet alanında Feldspat cevheri için tespit edilen damar kalınlığı ortalama 35 m alınmıştır. Cevher ve üstünde bulunan pasa malzeme (gnays) alanda yer yer mostra pozisyonunda gözlenmekte olup, kalınlığı ise yine ortalama 35 m’dir. Üzerinde 10-30 cm kalınlığı bulan bitkisel toprak mevcut olup, bitkisel toprak kalınlığı ortalama 20 cm alınmıştır.

Faaliyet alanında yılda 1250000 ton/yıl (480769,23m3/yıl) feldspat üretilmesi

planlanmaktadır. Buna göre cevher kalınlığı ortalama 35m alındığında yılda yaklaşık olarak; 480769,23m3 / 35 m = 13736,26m2 alanda çalışma yapılacaktır. Faaliyet alanında cevhere ulaşabilmek amacıyla önce üst örtü toprağı sıyrılacak, akabinde cevher üstündeki pasa malzeme patlatma yolu ile gevşetilerek alınacak, daha sonra cevherin çıkarılması amacıyla tekrar patlatma işlemi yapılacaktır.

Dekapaj için kazı işlemi patlatma işlemi ile gerçekleştirilecektir. Gevşetilen pasa

malzeme yükleyici vasıtası ile kamyonlara yüklenip pasa malzeme stok alanına nakledilecektir. Yılda 1250000 ton/yıl feldspat üretimi için çıkarılacak pasa malzeme, yine yılda 1250000 ton/yıl olarak belirlenmiştir.

Patlatma deliklerinin açılması için, delici kullanılmaktadır. Kompresör deliciye basınçlı

hava verilmesinde kullanılmaktadır. Patlatma işleminde ANFO olarak adlandırılan Amonyum Nitrat ve Motorin

karışımından oluşan madde kullanılacaktır. Bu patlayıcı, jelatinit tipi dinamit ve milisaniye gecikmeli kapsüller yardımıyla patlatılacaktır. Üretim sırasında yapılacak olan patlatma için patlayıcı madde olarak ANFO ve dinamit kullanılacak olup başka herhangi bir tehlikeli, toksik, parlayıcı ve patlayıcı madde kullanımı olmayacaktır.

Üretim sırasında kullanılacak patlayıcı maddeler faaliyet alanında depolanmayacak,

patlatma işleminin gerçekleşeceği gün dışarıdan anlaşmalı uzman firma ile patlayıcı madde alana getirilecek ve patlatma işlemi Jandarma nezaretinde geniş güvenlik emniyetinde gerçekleştirilecektir. Patlatma işlemi sırasında gerekli tüm önlemler alınacaktır.

79


Faaliyet alanında üretim faaliyetleri sırasında, patlayıcı maddelerin sahada kullanımı, taşınması ve depolanması ile ilgili olarak 24.12.1973 tarih ve 14752 sayılı resmi gazetede yayımlanan “Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkındaki Tüzük” hükümlerine uyulacak ve “12.11.2004 tarih ve 25641 sayılı “Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle, Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması Yok Edilmesi, Denetlenmesi, Usul ve Esasları Tüzüğü” hükümlerine uyulacaktır.

31.05.2005 tarih ve 25831 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Toprak

Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği ve 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyularak çalışmalar sürdürülecektir.

5.1.2. Hafriyat Artığı Toprak, Taş, Kum vb. Maddelerin Miktarı, Nerelere Taşınacakları veya Hangi Amaçlar İçin Kullanılacakları

Feldspat ocağında çalışma yapılacak ocak alanları toplam 200,42 Ha (2 002 400

m2)’dır. Faaliyet alanında Feldspat cevheri için tespit edilen damar kalınlığı ortalama 35 m alınmıştır. Cevher ve üstünde bulunan pasa malzeme alanda yer yer mostra pozisyonunda gözlenmekte olup, kalınlığı ise yine ortalama 35 m’dir. Üzerinde 10-30 cm kalınlığı bulan bitkisel toprak mevcut olup, bitkisel toprak kalınlığı ortalama 20 cm alınmıştır.

Faaliyet alanında cevhere ulaşabilmek amacıyla önce üst örtü toprağı sıyrılacak,

akabinde cevher üstündeki pasa malzeme patlatma yolu ile gevşetilerek alınacak, daha sonra cevherin çıkarılması amacıyla tekrar patlatma işlemi yapılacaktır. Faaliyet alanında yıllık 1250000 ton cevher üretimi gerçekleştirilecek ve yine yıllık yaklaşık 1250000 ton pasa malzeme çıkarılacaktır.


planlanmaktadır. Buna göre cevher kalınlığı ortalama 35m alındığında yılda yaklaşık; 480769,23m3 / 35 m = 13736,26m2 alanda çalışma yapılacaktır. Ocak sahasında bitkisel toprağın altında pasa malzemesi bulunmaktadır. Çalışma alanının ortalama %70’lik bölümünde üst örtü toprağı (bitkisel toprak) sıyırma işlemi yapılacak olup, buna göre; 16025,64m2x0,70=11217,95m2'lik alanda sıyırma işlemi yapılacaktır.

Sıyrılması gereken örtü tabakasının kalınlığı yaklaşık 0,2m olduğuna göre; 11217,95m2x0,2 m = 2243,59 m3 x 1,6 ton/ m3 = 3589,74 ton örtü tabakası sıyrılacaktır. İş makineleri ile sıyrılacak bitkisel toprak kamyonlarla taşınarak düz zeminde (eğim %5’den az) toplam alanı 12,79 Ha olan üst örtü toprağı stok alanlarında depolanacaktır.

Faaliyet alanında cevhere ulaşabilmek amacıyla cevher üstündeki pasa malzeme

patlatma yolu ile gevşetilerek alınacaktır. Faaliyet alanında yıllık yaklaşık 1250000 ton pasa malzeme çıkarılacaktır.

Çıkarılacak pasa malzeme feldspat damarı üzerini kaplayan ekonomik değeri olmayan

gnays şeklinde görülmektedir. Üretimde pasa olarak nitelendirilecek, yıllık yaklaşık 1 250 000 ton olarak belirlenen gnays; 61,04Ha’lık pasa malzeme stok alanında depolanacak, gerektiği durumlarda, sıyrılarak yine aynı alanda depolanacak ve faaliyet sonrası rehabilite çalışmalarında kullanılacak bitkisel toprağın stabilitesi için etrafına sarılarak destek ve bitkisel toprağı korumak amaçlı kullanılacak, yine gerektiği durumlarda yol düzenleme çalışmalarında

80


alt malzeme olarak kullanılacaktır. Faaliyet sonuna doğru ise sahanın rehabilitasyonu, arazi düzenlemesi için stok sahasında saklanacaktır. Bu uygulama faaliyet süresince devam edecektir. Faaliyet sonunda ise faaliyet sırasında oluşturulacak kazı boşluklarının kapatılması için kullanılacaktır. Orman Bölge Müdürlüğü görüşleri doğrultusunda ise üzeri ağaçlandırılarak terk edilecektir.

31.05.2005 tarih ve 25831 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Toprak

Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği ve 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyularak çalışmalar sürdürülecektir.

5.1.3. Suyun Temin Edileceği Kaynaklardan Getirilecek Su Miktarları, İçme ve Kullanma Suyu ve Diğer Kullanım Amaçlarına Göre Miktarları

Proje kapsamında kullanılacak su 2 şekilde değerlendirilecektir; -Çalışacak personelin kullanacağı içme ve kullanma suyu -Ocak içi yolların ve patlatma işleminde tozumayı engellemek amacıyla spreylemede

kullanılacak su Personelin içme ve kullanma suyu: Sahada çalışacak personelin gerekli olacak içme

suyu işletmeye ayrı olarak 17.02.2005 Tarih ve 25730 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren İnsani Tüketim Amaçlı Sular Yönetmeliği hükümlerine uygun Sağlık Bakanlığı’ndan izinli piyasada satışı yapılan ambalajlı damacanalarla ihtiyaç dahilinde faaliyet alanına taşınarak sağlanmış olacaktır. Getirildiği sıhhi damacanalarda taşınan su, işçilerin sağlığı için tehlike oluşturmayacak koşullarda muhafaza edilecektir. Ocakta çalışacak personelin içme suyu miktarının, kullanma suyuna oranla ihmal edilebilecek miktarda olması ve içme suyunun yukarıda da belirtildiği gibi dışarıdan damacanalarla temin edildiği hesap edildiği nedeni ile tamamının kullanma suyu ihtiyacı olduğunu kabul edersek; bir işçinin günlük içme ve kullanma suyu ihtiyacı ortalama 150litre, 23 işçi için toplam 3450litre/gün suya gereksinim olacaktır.

Ocakta çalışacak işçilerin kullanma suyu, 17 Şubat 2005 tarih ve 25370 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” hükümleri çerçevesinde ruhsatlı bir su işletmesinden temin edilecektir.

Tozumayı önlemek amacıyla kullanılacak su: Faaliyet süresince stok alanı ve civarında,

işletme içi yollarda, ayrıca patlatma öncesinde patlatılacak ayna üst basamağı ve alt basamağında sulama yapılacaktır. Sulama tankeri ile yaklaşık 4m genişlikte hareket halindeyken tanker arkasından su püskürtülecektir. Böylece su partikülleri toz tanelerini sararak daha yoğun bir ortam oluşturmakta ve ince tozların bu ortamda çökelmesini sağlamaktadır. Tüm bunlar için gerekli olacak su ise, yine Ortaköy’den tanker vasıtası ile sağlanacaktır. Bunun için gerekli su miktarı ise günde yaklaşık 50m3 olacaktır. Ocak sahasında tozumayı önlemek amacıyla kullanılacak su için gerekli olacak suyun temin edilebilmesi için Ortaköy’den Muhtarlığından gerekli izinler alınmış olup, izin belgesi Ek:17’te sunulmuştur.

81


Faaliyet sırasında gerekli olacak günlük toplam su miktarı; Personelin kullanma amaçlı su miktarı : 3,45m3/gün Toz önleyici olarak kullanılacak su miktarı : 50m3/gün Toplam : 53,45m3 olacaktır,

Suyun Kullanım Amacı Temin yöntemi Miktar (m3/gün)

Personel için içme suyu Sağlık Bakanlığı’ndan izinli piyasada satışı yapılan ambalajlı damacanalarla

Personel için kullanma suyu

Ruhsatlı su işletmesinden

3,45

Tozumayı önlemek için kullanılacak su

Ortaköy Köyünden tanker vasıtasıyla 50

TOPLAM 53,45

Tablo 42: Su Kullanımı

5.1.4. Proje Kapsamındaki Elektrifikasyon Planı, Bu Planın Uygulanması İçin Yapılacak İşlemler ve Kullanılacak Malzemeler, Enerji Nakil Hatlarının Geçirileceği Yerler ve Trafoların Yerleri

Proje kapsamında elektrifikasyon planı gerektirecek herhangi bir durum söz konusu

değildir. Ocak sahasında iş makineleri için akaryakıt (mazot) kullanılacaktır. Elektrik ihtiyacı jeneratörle giderilecek olup, ileriki aşamalarda ihtiyaç halinde, gerekli tüm izinler alınarak sahaya en yakın trafodan hat çekilecektir.

5.1.5. Proje Kapsamındaki Ulaştırma Altyapısı Planı (Ulaştırma Güzergâhı, Şekli, Yolların Mevcut Durumu ve Kapasitesi, Hangi Amaçlar İçin Kullanıldığı, Mevcut Trafik Yoğunluğu, Yerleşim Yerlerine Göre Konumu, Faaliyet İçin Kullanılacak Araçları Kaldırıp Kaldıramayacağı, Yapılması Düşünülen Tamir, Bakım ve İyileştirme Çalışmaları vb.)

Proje konusu saha Aydın N19-b1 paftasında yer almaktadır. Proje alanı kuş uçumu

mesafelerle faaliyet alanı Milas İlçesine kuşuçumu yaklaşık 13,5km, Karpuzlu İlçesine kuşuçumu yaklaşık 8,5km, Hatipkışla Köyüne kuşuçumu yaklaşık 4 km, Ortaköy’e 3 km, en yakın yerleşim birimi olan Çamköy’e kuşuçumu yaklaşık 2 km mesafede yer almaktadır.

Üretim yapılan bölgede sahaya kadar ulaşımı sağlayacak yol mevcut olup, yeni alanlara

ulaşım için Orman Bölge Müdürlüğü’nden yol için gerekli izinler alınacaktır. Üretilecek olan cevher, proje alanı içerisinde herhangi bir noktadan en fazla yaklaşık 5 km mesafe ile ocak dışına ana ulaşım yoluna (Karpuzlu-Milas karayolu) taşınacaktır. Mevcut yollar, yakın civarda bulunan diğer firmalarla birlikte kullanılmaktadır. Bu güzergah yollarında, yetkili resmi kurumlar öncülüğünde bölgede faaliyet gösteren diğer firmalar ile gerektiği durumlarda tamir bakım ve iyileştirme çalışmaları yapılmaktadır.

Nakliye yolu güzergahında yerleşim yeri bulunmamaktadır. Malzemenin taşınması

sırasında yerleşim yerlerinden geçilmeyecektir. Güzergah ne olursa olsun sürücülerin hız limitlerine uymaları sağlanacaktır.

82


Faaliyet kapsamında sahadan nakliye esnasında 2918 sayılı Trafik Kanunu’na göre hazırlanan Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 51. maddesine göre hız sınırına, 65. maddesine göre araçların boyut ve ağırlıklarına ve araçların yükleme kurallarına uyulacak ve köprü, sanat yapıları ve menfezlere zarar verilmeyecektir.

5.1.6. Faaliyet Sırasında Kesilecek Ağaçların Tür ve Sayıları, Ortadan Kaldırılacak Tabii Bitki Türleri ve Ne Kadar Alanda Bu İşlerin Yapılacağı, Orman Yangınları ve Alınacak Önlemler

Faaliyet sahası, tamamı ile orman arazisinden oluşmaktadır. Faaliyet alanında cevhere

ulaşabilmek amacıyla önce üst örtü toprağı sıyrılacak, akabinde cevher üstündeki pasa malzeme (gnays) alınacaktır. Pasa malzeme (gnays) alanda yer yer mostra pozisyonunda gözlenmektedir. Üzerinde 10-30 cm kalınlığı bulan bitkisel toprak mevcut olup, bitkisel toprak kalınlığı ortalama 20 cm alınmıştır. Çalışma alanının ortalama %70’lik bölümünde üst örtü toprağı alınacaktır.

Ocak sahası alanında, vejetasyon bakımından Batı Anadolu’da iklime uygun olarak

gelişen ve makinin yerini alacak olan kızılçam (Pinus Brutia ten) ormanına geçiş safhasında bulunmaktadır. Akdeniz ikliminin hakim olduğu Türkiye’nin Kuzeybatı, Batı, Güneybatı ve Güneyinde son vejetasyon (klimax) olan bu topluluk, anılan bölgelerde deniz seviyesinden 1000m. (1200) lere kadar görülmektedir.

Faaliyet sahasının, belirtildiği üzere geçiş safhasında bulunması nedeniyle Pırnal meşesi (Quercus cocciferae L.), laden (Cistus creticus L.), funda (Erica manipuliflora Solisp.), çitlenbik = adi sakız (Pistacia lentiscus L. ve P. Terebinthus L.), sandal ağacı (Arbutus andrachne L.) ve akçakesme (Phillyrea latifolia L.) gibi maki elemanları kızılçama eşlik etmektedir.

Faaliyet alanı ve çevresi orman arazisi niteliğinde olup koru olarak vasıflandırılmıştır.

Orman İnceleme ve Değerlendirme Formunda belirtildiği üzere; mevcut ağaç cinsleri Kızılçam ve Fıstıkçamı’dır. Faaliyet kapsamında ocak alanları olarak seçilen bölgelerde ağaç kesimi yapılacaktır. Ağaç kesimleri için Orman Bölge Müdürlüğü’ne bilgi verilecek, alınacak izin alanlarında ağaç adetleri Orman Bölge Müdürlüğünce belirlenecek, kesimi Orman Bölge Müdürlüğü nezaretinde yapılacaktır.

Faaliyet alanının orman alanı olması sebebiyle olası bir yangın riskine karşın, yangına

karşı yeterli sayıda yangın söndürme ekipmanı (kazma, kürek, balta, su kovası vs.) bulundurulmakta, ocak hiçbir zaman boş bırakılmamakta, bunun için ocakta sürekli bir bekçi görev almaktadır. Faaliyet sahasında telsiz telefon bulundurulacaktır. Yangın konusunda hassas davranılmakta; sahada ateş yakılmayarak, çalışan işçiler sürekli kontrol edilecek ve uyarılacaktır. Yangına karşı en yakın itfaiye birimi ve ilgili kuruluşlar ile irtibat halinde olunacaktır.

Ocakta meydana gelmesi muhtemel bir yangın için ise aşağıdaki başlıca tedbir ve önlemler alınacaktır.

1- Ocak çevresinde yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı maddeler bulundurulmayacaktır. 2- Personele yangın eğitimi verilecektir. 3- Yangın ile ilgili uyarı ikaz ve levhaları konulacaktır. (Ateşle Yaklaşma, Sigara İçilmez

vb.)

83


4- Ocak çevresinde ve araç içlerinde yeterli sayıda yangın tüpleri bulundurulacaktır. 5- Kullanma suyu tankının, olası bir yangına karşı kullanılması hakkında personel

bilgilendirilecektir.

5.1.7. Yörede Bulunan Korunması Gereken Türler Üzerine Projenin Etkileri ve Alınacak Önlemler

Yapılan flora-fauna literatür ve gözlem çalışmaları sonucunda korunması gereken

türlere, endemik ve/veya nesli tehlikede ve Bern Sözleşmesi ile korunan herhangi bir türe rastlanılmamıştır. Ayrıca fauna türlerinden de nesli tehlike altında tür tespit edilmemiştir. IUCN kategorilerine göre faaliyet alanı ve çevresinde nesli şiddetli tehdit altında olan (CR), tehdit altında olan (EN) türler bulunmamakta, VU A1cd (zarar görebilir) ve LC (endişe duyulmayan) kategorisindeki türlere rastlanmaktadır. Proje alanında literatürde listede yer alan ve gözlemler neticesi de tespit edilen adi tosbağa, zarar görebilir türler arasında kalmaktadır. Faaliyet süresince iş makineleri ve çalışanlar bu husus dikkate alarak, dikkatli bir şekilde çalışmalarını sürdürecektir.


muhtemel görünmektedir. İşletme sırasında meydana gelebilecek toz, Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği sınırları altında olduğundan proje alanı dışında yakın yöredeki flora pek fazla etkilenmeyecektir. Ayrıca proje alanı ve yakın çevrede yaşayan fauna türleri alandaki hareketlilikten dolayı, tekrar doğal ortamlarını bulmak için saha yakınından uzaklaşacaktır. Üretim sonrası rehabilitasyon çalışmaları ile en kötü ihtimalle eski haline yakın durumda bırakılacak ocak alanlarından uzaklaşan fauna türleri ise yine bölgedeki popülasyonlarını artıracak, Orman Bölge Müdürlüğü kontrolünde gerçekleştirilecek rehabilitasyon çalışmaları neticesinde saha ilk haline yakın konumda bırakılarak, bölgeye özgü floranın kendiliğinden oluşma süreci başlayacaktır.

5.1.8. Elden Çıkarılacak Tarım Alanlarının Büyüklüğü, Arazi Kullanım Kabiliyeti

Rapor konusu ruhsat alanı içerisinde üretim yapılan ve proje ile genişletilecek olan 274,04 Ha alan tamamı ile orman arazisi niteliğindedir. Proje alanında elden çıkarılacak tarım alanları bulunmamaktadır.

5.1.9. Üretimde Kullanılacak Makinelerin, Araçların ve Aletlerin Miktar ve Özellikleri

Faaliyet alanında üretimde kullanılan makine, araç ve aletlerin miktarları aşağıda tablo halinde verilmiştir. İşletmede yeni kapasitesinde belirlenen değerde üretimin yapılabilmesi amacıyla yeni ekipman olarak 2 adet ekskavatör, 1 adet delici makine firmanın diğer ocaklarından getirilerek ilave edilecek olup, bunun dışında herhangi bir ekipman ya da makine ilave edilmeyecek, mevcut makine-ekipmanlar kullanılacaktır.

84


Ekipman - Malzeme Adı Adet

Ekskavatör 4 adet

Yükleyici 1 adet

Kamyon 10 adet

Kompresör 1 adet

Delici 2 adet

Binek Araç 2 adet

Jeneratör 1 adet

Tablo 43: Sodyum ve Feldspat Ocağında Kullanılacak İş Makinesi ve Ekipmanlar

Ocakta patlatma işlemi ile gevşetilen pasa malzeme, alındıktan sonra, feldspat basamaklar oluşturularak patlatma ile gevşetilmekte, ekskavatör ve yükleyici ile kamyonlara yüklenerek stok alanına, buradan kamyonlar vasıtasıyla firmaya ait tesise ve piyasaya satışa sunulmak üzere sevkiyatı gerçekleştirilmektedir.

Damarda kazı işlemi patlatma işlemi ile gerçekleştirilmektedir. Patlatma ile çıkarılan

cevher yükleyici vasıtası ile kamyonlara yüklenip stok alanına nakledilmektedir. Patlatma deliklerinin açılması için delici kullanılmaktadır. Kompresör deliciye basınçlı hava verilmesinde kullanılmaktadır.

Lastik tekerlekli yükleyicide araç şasisi ve lastik tekerlekler yürüyüş sistemini oluşturur.

Yükleme sistemi kazı kolu, kepçe ve hidrolik silindirlerden oluşur. Güç üretimi için dizel motorlar kullanılır. Mafsallı şasi kullanılarak aracın hareket yeteneği arttırılacaktır. Kazı kolu, kepçe ve hidrolik silindirlerden oluşan sistemde kepçe, iki tarafından kazı koluna bağlanmıştır ve çift hidrolik silindir vasıtasıyla hareket eder. Bir lastik tekerlekli yükleyicinin çalışması aşağıdaki gibidir ve şu safhalardan oluşur; . Malzemenin Alınması . Kepçenin Doldurulması . Yüklü Durumda Hareket . Yükü Boşaltma . Boş Durumda Hareket Burada yüklü ve boş durumdaki hareketler mümkün olan en kısa yol üzerinden yapılır. Malzemenin alınması sırasında kepçe, aracın hareket etmesiyle malzeme yığınına daldırılır. Kepçenin dolmasıyla yukarı kaldırılır. Bu durumda yükleyici geri gelip daha sonra kamyona yanaştıktan sonra yükünü boşaltır. Geri gelme ve kepçeyi yığına daldırma hareketleriyle, yükleyici yükleme işlemini sürdürür.

Malzemenin ocaktan nakledilmesi, kamyonlarla nakliyat şeklinde yapılmaktadır. Bunun

seçiminde, arkadan boşaltmalı konvansiyonel tip damperli kamyon kullanılmaktadır. Bu tür kamyonlar şasi üzerine monte edilmiş, üç yanı kapalı (arkası açık) çelik bir kasa ve bunu kaldırmaya yarayan hidrolik silindirlerden oluşan kamyonlar şeklindedir.

85


5.1.10. Üretim Sırasında Tehlikeli, Toksik, Parlayıcı ve Patlayıcı Maddelerin Kullanım, Durumları, Taşınmaları ve Depolanmaları

Patlatma İşlemi;

Patlayıcı maddeler; ısı, darbe, sürtünme ya da bunların bileşimi ile dışarıdan herhangi

bir elemanın kimyasal katkısı olmaksızın çok hızlı reaksiyona giren ve genelde gaz ürünler veren organik ya da inorganik bileşimlerdir. Reaksiyon sonucu 4500 ºC civarında yüksek bir ısı ve 250000 bar civarında gaz çıkışı olur. Bu yüksek basınçlı gaz parçalanma, kesme ve çatlamaya sebep olur. Eğer reaksiyon alev alacak olursa ve ses hızının altında bir yayılma hızına sahipse buna yanma deflagrasyon, reaksiyon sıkıştırma darbesi oluşturuyorsa ve yayılma hızı ses hızının üstünde ise buna patlama ya da detonasyon denir.

Projede patlayıcı madde olarak jelatinit tipi dinamit ve anfo kullanılması planlanmıştır.

Anfo (teknik amonyum nitrat) denilen patlayıcı madde, granül halindeki amonyum nitrat (NH4NO3) içerisine % 5,7 oranında fuel-oil (mazot) karıştırılmasıyla elde edilmektedir. Anfodan istenen parçalanmayı ve etkiyi yapabilmesi için karıştırma işleminin çok iyi yapılması gerekmektedir. Amonyum nitrat içindeki mazot miktarı, tane çapı, nem oranı ve gözeneklilik patlatma verimini etkilemektedir.

Amonyum nitrat içindeki mazot miktarı maksimum % 5,7 olmalıdır. % 5,7’den az

olduğunda enerji kaybı görülür. % 5,7’nin altında ya da üstünde olursa oksijen dengesi kurulamamaktadır. Karışımdaki amonyum nitrat tanelerinin çapı, patlama hızının değişimini önemli derecede etkilemektedir. Tane çapı irileştikçe patlama hızı azalmakta ve 3mm boyutunda en düşük değeri almaktadır.

Anfo içindeki nem de patlama hızını azaltmaktadır. %8’in üzerinde nem içeren anfonun

patlama özelliği kaybolmaktadır. Anfo, açılan patlatma deliklerine kürekle ya da nemli ortamlarda plastik torbalara doldurulduktan sonra yerleştirilir. Özellikle, deliklere doğrudan boşaltmadan önce delikteki nem ve su durumu kontrol edilmelidir. Anfonun patlayabilmesi için dinamit gibi yüksek patlama hızlı patlayıcılar gereklidir. Dinamitler genelde, delik tabanına yakın kısımlara konulur ve bu dinamitlere bir fitil veya elektrikli kapsül ile bağlantı yapılarak patlatılırlar. Patlayıcının iş yapabilmesi için belirli bir şarj çapının altına düşmemelidir. Patlayıcının duyarlılığının arması ile birlikte daha küçük çaplı şarjlar kullanılabilmektedir. Anfo için kritik çap 50mm’dir.

Açık işletme madenciliğinde en yaygın kullanılan dinamitler, nitrogliserin ve amonyum

nitrat esaslılar olarak ikiye ayrılırlar Nitrogliserin esaslı dinamitler, nitrogliserinin, sodyum nitrat, potasyum nitrat, selüloz,

barut ve amonyum nitrat gibi yanıcılarla belirli oranlardaki karışımlarından elde edilmektedir. Bu tip dinamitlerin kuvveti, nitrogliserinin ağırlıkça yüzdesiyle belirlenmekte olup bu oran % 10 – 92 arasında değişmektedir. Nitrogliserin esaslı dinamitler, genelde parafinli kağıda sarılmış 20 cm boyunda, 2,5 – 3,2 cm çapında kartuşlar halinde piyasada bulunurlar.

Nitrogliserin kökenli dinamitlerde uygun koşullarda depolanmadığında ve uzun süre

bekletildiğinde, nitrogliserin kusması görülür ve serbest kalan nitrogliserin en ufak darbeye karşı duyarlıdır. Bu tehlikeli durumun yanında nitrogliserinin buharlaşması olayı da insanlarda şiddetli baş ağrılarına sebep olur.

86


Ana katkı maddesi amonyum nitrat olan dinamitler, nitrogliserin esaslılarına göre daha emniyetlidirler. Amonyum nitratın, TNT (Trinitrotoluol) ile karıştırılmasıyla genellikle toz halinde bulunan ve donmayan elemonit ve grizotin tip dinamitler yapılmaktadır.

Yukarıda anlatılan dinamit tipleri, açık işletmelerde genelde asıl patlayıcı maddenin

(anfo gibi) ateşlenmesi işlerinde yemleyici olarak kullanılmaktadır. Başarılı bir patlatmanın planlanmasında ateşleme sisteminin seçimi önemli bir yer

tutmaktadır. Ateşleme sistemleri, elektrikli ateşleme sistemleri, elektriksiz ateşleme sistemleri ve elektronik ateşleme sistemleri olarak gruplandırılmaktadır. En yaygın kullanılanlar, elektrikli patlatma kapsülleri ve ateşleme kablolarıdır. Her iki türün de gecikmeli tipleri vardır. Elektrikli ateşlemeler gecikmeli ve anlık olarak iki türde yapılırlar. Anlık ateşlemede, tüm delikler aynı anda ateşlenmekte, gecikmelide ise bir kaç milisaniye aralıklarla sıra sıra ateşlenmektedir. Anlık ateşlemede emniyet açısından tüm delikler seri bağlanmalıdır. Gecikmeli ateşlemede ise her sıra kendi içerisinde seri, daha sonra da sıralar paralel olarak bağlanır. Gecikmeli ateşlemenin amacı, her sıra için fazladan serbest yüzey oluşturmaktır. Patlatmada serbest yüzeylerin fazla olması patlatma verimini arttırır. Ayrıca, büyük bir patlatma yerine ard arda yapılan küçük patlatmalarla, yer sarsıntılarının şiddeti azalmakta, şevlere ve yapılara daha az zarar verilmektedir.

Feldspat Ocağı için patlatma dizayn parametreleri aşağıdaki gibi seçilmiştir. Faaliyette

malzemenin alınması için delme-patlatma işlemi yapılacaktır. Patlatma işleminde ANFO olarak adlandırılan Amonyum Nitrat ve Motorin karışımından oluşan madde kullanılacaktır. Bu patlayıcı, jelatinit tipi dinamit ve milisaniye gecikmeli kapsüller yardımıyla patlatılacaktır.

Üretim sırasında yapılacak olan patlatma için patlayıcı madde olarak ANFO ve dinamit

kullanılacak olup başka herhangi bir tehlikeli, toksik, parlayıcı ve patlayıcı madde kullanımı olmayacaktır.

Faaliyet alanında yapılacak patlatma faaliyetleri ile ilgili hesaplamalar ve bilgiler

aşağıda hesaplanmıştır.

87


Şekil 22: Patlatma Plan Görüntüsü, Delik Geometrisi Ve Bağlantı Planı, Delik Düşey Kesiti Faaliyet alanında cevhere ulaşabilmek amacıyla önce üst örtü toprağı sıyrılacak, akabinde cevher üstündeki pasa malzeme (gnays) patlatma yolu ile gevşetilerek alınacak, daha sonra cevherin çıkarılması amacıyla tekrar patlatma işlemi yapılacaktır. Faaliyet alanında yıllık 1250000 ton cevher üretimi gerçekleştirilecek ve yine yıllık 1250000 ton pasa malzeme (gnays) çıkarılacaktır.

88


Çıkarılacak pasa malzemenin yıllık miktarı 1 250 000 ton/yıl (480769,23 m3/yıl) Yıllık çalışacak gün sayısı 300 gün/yıl Günlük üretim miktarı 4166,66 ton/gün (1602,56 m3/gün) Aylık üretim miktarı 104166,66 ton/ay (40064,1 m3/ay) Aylık işlenecek miktar 104166,66 ton/ay (40064,1 m3/ay) Aylık işlenecek alan 1144,68 m2 Aylık üretim için gerekli delik sayısı 328,73 adet Aylık patlatma sayısı 6,57 adet Bir patlatmada patlatılacak delik sayısı 50 adet (Elektrikli kapsül kullanılacaktır) Bir delikten elde edilecek malzeme miktarı 121,875 m3 (316,875 ton) Bir patlatmada elde edilecek malzeme miktarı 6093,75 m3 (6093,75m3 x 2,6ton/m3 =15843,75 ton)

Bir delikte kullanılacak patlayıcı madde miktarı 20 kg/delik Basamak sayısı ve yüksekliği 15 basamak / 14metre yükseklik Aylık üretim için gerekli delik boyu 328,73 delik/ay x 15 m/delik = 4930,95 m Delik patlayıcı madde şarj oranı 2/3 Delik sıkılama oranı 1/3 Aylık üretim için gerekli şarj boyu 10 m x 328,73 adet = 3287,3 m Delik çapı 89 mm Delik boyu 15 m Aylık şarj hacmi 3,14 x (0,0445)2 x 10 x 328,73 = 20,44 m3 Sıkılaştırılmış ANFO yoğunluğu 0,321g/cm3 Aylık ANFO ihtiyacı 6574,6kg

Tablo 44: Pasa Malzeme Çıkarılması Sırasında Patlatma Teknik Verileri (Patlatma Paterni) Feldspat Ocağının yıllık kapasitesi 1 250 000 ton/yıl (480769,23 m3/yıl) Yıllık çalışacak gün sayısı 300 gün/yıl Günlük üretim miktarı 4166,66 ton/gün (1602,56 m3/gün) Aylık üretim miktarı 104166,66 ton/ay (40064,1 m3/ay) Aylık işlenecek miktar 104166,66 ton/ay (40064,1 m3/ay) Aylık işlenecek alan 1144,68 m2 Aylık üretim için gerekli delik sayısı 328,73 adet Aylık patlatma sayısı 6,57 adet Bir patlatmada patlatılacak delik sayısı 50 adet (Elektrikli kapsül kullanılacaktır) Bir delikten elde edilecek malzeme miktarı 121,875 m3 (316,875 ton) Bir patlatmada elde edilecek malzeme miktarı 6093,75 m3 (6093,75m3 x 2,6ton/m3 =15843,75 ton)

Bir delikte kullanılacak patlayıcı madde miktarı 20 kg/delik Basamak sayısı ve yüksekliği 15 basamak / 14metre yükseklik Aylık üretim için gerekli delik boyu 328,73 delik/ay x 15 m/delik = 4930,95 m Delik patlayıcı madde şarj oranı 2/3 Delik sıkılama oranı 1/3 Aylık üretim için gerekli şarj boyu 10 m x 328,73 adet = 3287,3 m Delik çapı 89 mm Delik boyu 15 m Aylık şarj hacmi 3,14 x (0,0445)2 x 10 x 328,73 = 20,44 m3 Sıkılaştırılmış ANFO yoğunluğu 0,321g/cm3 Aylık ANFO ihtiyacı 6574,6kg

Tablo 45: Cevherin Çıkarılması Sırasında Patlatma Teknik Verileri (Patlatma Paterni)

Çıkarılan pasa malzeme belirlenen stok alanlarında depolanacak, üretilen cevher ise

stok alanına taşınacak buradan işlenmek üzere firmaya ait tesise ve piyasada satışa sunulmak üzere sahadan nakledilecektir. Ocak sahasında zenginleştirme amaçlı kurulmuş ve kurulacak herhangi bir tesis bulunmamaktadır.

Faaliyet sahasında, yılda yaklaşık 158 kez patlatma yapılacaktır. Patlatma paterninde

sunulan maksimum delik sayısı ve patlayıcı miktarları aşılmayacaktır. Ayrıca bu miktar ocağın maksimum üretim kapasitesine oranla hesaplanmış olup, talebe göre üretim yapılacağından, bu miktarda patlayıcı ve patlatma düzeneğinin süreklilik göstermeyeceği sanılmaktadır.

89


Üretim sırasında kullanılacak patlayıcı maddeler faaliyet alanında depolanmayacak, patlatma işleminin gerçekleşeceği gün dışarıdan anlaşmalı uzman firma ile patlayıcı madde alana getirilecek ve patlatma işlemi Jandarma nezaretinde geniş güvenlik emniyetinde gerçekleştirilecektir. Patlatma işlemi sırasında gerekli tüm önlemler alınacaktır.

Faaliyet alanında üretim faaliyetleri sırasında, patlayıcı maddelerin sahada kullanımı,

taşınması ve depolanması ile ilgili olarak 24.12.1973 tarih ve 14752 sayılı resmi gazetede yayımlanan “Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkındaki Tüzük” hükümlerine uyulacak ve “12.11.2004 tarih ve 25641 sayılı “Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle, Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması Yok Edilmesi, Denetlenmesi, Usul ve Esasları Tüzüğü” hükümlerine uyulacaktır.

5.1.11. Kullanılacak Üretim Yöntemleri, Üretim Miktarları ve İmalat Haritası

Faaliyet alanında açık işletme yöntemi uygulanmaktadır. Ocakta patlatma işlemi ile gevşetilen pasa malzeme, alındıktan sonra, feldspat basamaklar oluşturularak patlatma ile gevşetilmekte, ekskavatör ve yükleyici ile kamyonlara yüklenerek stok alanına; tercihen stoklamadan kamyonlar vasıtasıyla firmaya ait tesise ya da piyasaya satış için ocak dışına nakledilmektedir.

Mostradan Üst Örtü Toprağının Sıyrılması

Döküm Sahasına Nakliye

Cevher Üretimi

Pasa Malzeme Tabakasının Döküm

Sahasına Nakliye

Gevşetilmesi ve Alınması

Cevherin Gevşetilmesi ve

Alınması

Stok Sahasına Nakliye

Tesise Nakliye Satış

Şekil 23: İş Akım Şeması

Proje alanında açık işletme yönteminde basamaklar oluşturularak ilerleme sağlanmaktadır. Basamak genişliği kullanılacak olan iş makinelerinin manevra kabiliyetlerine göre projelendirilir. Feldspat Ocağı açık işletmesinde kullanılacak olan kamyonların geri ve ileri manevra yapabileceği ve dönüşlerde rahat ve emniyetli bir şekilde hareket edebileceği bir basamak genişliği yeterli olmaktadır. Bu genişlik uygulamada 10m olacaktır.

90


Basamak yüksekliği ise kullanılacak olan iş makinesinin bom yüksekliği ile orantılı olarak projelendirilir. Kullanılacak olan makine kepçe ise basamak yüksekliği bom uzunluğu kadar, paletli veya lastikli yükleyici ise maksimum kova yüksekliğinin 1,5 katı kadar basamak yüksekliği düşünülür. Saha geneli göz önünde bulundurularak ve yapılan jeolojik ölçümler ve sondaj çalışmaları sonucunda damar kalınlıklarının 100m’ye kadar çıktığı belirlenmiştir. Basamak yüksekliği 14m olarak belirlenmiştir. Ocak sahasında Feldspat cevherleşmesinin ortalama kalınlığı 35m civarındadır. Basamak yüksekliklerinin formasyon durumuna göre düşük yükseklikte olabileceği de göz önünde bulundurularak en fazla 15 kademede cevher alınacaktır. Cevher kalınlığının ortalama kalınlığın üzerine çıktığı durumlarda basamak sayısı arttırılarak üretim yapılacağından, basamaklandırmayla ilgili önemli bir sorun yoktur.

Açık işletmelerde yaşanan en büyük problemlerden biri şev duyarlılığının sağlanmasıdır. Bu bakımdan basamak şev açıları ve ocak genel şev açısının çok iyi planlanması gerekmektedir. Söz konusu faaliyette basamak şev açısı 80 derece, genel şev açısı ise 50 derece planlanmıştır.

Şekil 24: Basamak Açıları

Ocakta patlatma işlemi ile gevşetilen pasa malzeme, alındıktan sonra, feldspat basamaklar oluşturularak patlatma ile gevşetilmekte, ekskavatör ve yükleyici ile kamyonlara yüklenerek stok alanına, buradan kamyonlar vasıtasıyla firmaya ait tesise ve piyasaya satışa sunulmak üzere sevkiyatı gerçekleştirilmektedir.

Proje ile işletmenin mevcut 250000 ton/yıl üretim kapasitesinin artırılarak, 1250000

ton/yıl‘a çıkarılması planlanmaktadır. İşletmede yeni kapasitesinde belirlenen değerde üretimin yapılabilmesi amacıyla yeni ekipman olarak 2 adet ekskavatör, 1 adet delici makine firmanın diğer ocaklarından getirilerek ilave edilecek olup, bunun dışında makine-ekipman alımı söz konusu olmayacaktır.

Feldspat Ocağı faaliyetlerine ilişkin yıllık, aylık ve günlük kapasiteler aşağıdaki gibi olacaktır;

Ocaktan yılda 1250000 ton/yıl (480769,23 m3/yıl) Feldspat cevheri çıkarılacaktır.

91


Projenin Kapasitesi; Yılda çalışılacak ay sayısı = 12 ay/yıl

Ayda çalışılacak gün sayısı = 25 gün/ay Yılda çalışılacak gün sayısı = 300 gün/yıl Günde çalışılacak saat = 8 saat/gün

Yıllık üretim miktarı = 1250000 ton/yıl (480769,23 m3/yıl) Aylık üretim miktarı = 104166,66 ton/ay (40064,1 m3/ay) Günlük üretim miktarı = 4166,66 ton/gün (1602,56 m3/gün) Saatlik üretim miktarı = 520,83 ton/saat (200,32 m3/saat) (Malzeme yoğunluğu 2,6 ton/m3 alınmıştır.)

Üretimde ilk 10 yıllık üretim termin planını gösteren vaziyet planı Ek:6’te, imalat haritası Ek:7’te sunulmuştur.

5.1.12. Depolama Ne Şekilde Gerçekleştirileceği, Miktar ve Sevkiyatı

Faaliyet alanında cevhere ulaşabilmek amacıyla önce üst örtü toprağı sıyrılacak, akabinde cevher üstündeki pasa malzeme (gnays) patlatma yolu ile gevşetilerek alınacak, daha sonra cevherin çıkarılması amacıyla tekrar patlatma işlemi yapılacaktır. Faaliyet alanında yıllık 1250000 ton cevher üretimi gerçekleştirilecek ve yine yıllık 1250000 ton pasa malzeme (gnays) çıkarılacaktır.

Ocakta patlatma işlemi ile gevşetilen pasa malzeme, alındıktan sonra, feldspat

basamaklar oluşturularak patlatma ile gevşetilmekte, ekskavatör ve yükleyici ile kamyonlara yüklenerek stok alanına, buradan kamyonlar vasıtasıyla firmaya ait tesise ve piyasaya satışa sunulmak üzere sevkiyatı gerçekleştirilmektedir.

Üretilen malzeme yükleyicilerle kamyonlara yüklenerek ocak alanı olarak belirlenmiş

alanların içerisinde bulunan cevher stok alanlarında geçici olarak depolandıktan sonra ocak dışına gönderilecektir. İşletmede üretim, talep doğrultusunda yoğunluk kazanacak, mümkün olduğu kadar stok malzeme oluşturulmayacaktır.

Stok sahaları için belirlenen toplam alan 119,73 Ha’dır. Bu alanın 12,79 Ha’lık kısmı

üst örtü toprağı stok alanları, 61,04 Ha’lık kısmıda pasa malzeme (gnays) stok alanları olarak kullanılacaktır. Ocak alanı olarak belirlenen toplam 200,24 Ha’lık alanlar içerisinde toplam 45,90 Ha’lık alan cevher stok sahası olarak belirlenmiştir. Üst örtü toprağı stoklama alanı, pasa malzeme stoklama alanı ve ürün stoklama alanına ait koordinatlar Ek:6’de verilen vaziyet planı üzerinde işlenmiştir.

Faaliyet sahası içerisinde sıyrılacak bitkisel toprak belirlenen toplam 12,79Ha’lık üst

örtü toprağı stok alanlarında depolanacak, etrafı kaymaları önlemek amacıyla pasa malzeme ile çevrilecektir. Bu uygulama faaliyet süresince devam edecektir.

5.1.13. İçme ve Kullanma Amaçlı Suların Kullanımı Sonrası Oluşacak Atık Suların ve Üretim Sırasında Açığa Çıkacak Suyun Bertarafı

Faaliyet sırasında oluşacak sıvı atıklar personelden kaynaklanacak atık sulardır.

Prosesten kaynaklı atık su oluşumu söz konusu değildir.

92


Faaliyet alanında tam kapasite ile çalışma durumunda 23 kişi istihdam edilecektir. Bir işçinin günlük içme-kullanma suyu ihtiyacı ortalama 150litre olup çalışanların içme-kullanma suyundan kaynaklanan evsel nitelikli atık su miktarı kullanılan suyun en kötü şartlar göz önünde bulundurularak tamamının atık su olarak geri döneceği düşünülürse; 23kişi x 150lt/gün = 3450lt/gün olacaktır. Ocak alanında çalışacak personelin içme ve kullanma amaçlı sarf edecekleri evsel nitelikli atıksular ocak sahasında bulunan ve yeni kapasiteye göre tekrar revize edilecek olan 140m3’lük fosseptiğe aktarılacaktır. Fosseptik detay planı Ek:18’te verilmiştir. Burada bulunan fosseptikte biriktirilen atık su periyodik olarak dolmadan Milas Belediyesi vidanjörleri ile alınacak, Milas Belediyesi uygun gördüğü noktada kanalizasyon sistemine aktaracaktır. Milas Belediyesi Vidanjör Hizmet Makbuzu Örneği Ek:19’te sunulmuştur. Ocak içi ve nakliye yollarının sulanması için gerekli olan su miktarı 50 m3/gün olacaktır. Ocak içi ve nakliye yollarının sulanmasında kullanılacak 50m3/gün suyun ise geri dönüşümü olmayacaktır.

Ülkenin yeraltı ve yer üstü kaynakları potansiyelinin korunması ve en iyi bir biçimde kullanımının sağlanması için 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinin tüm hükümlerine uyulacaktır.

5.1.14. Üretim Sırasında Toz Kaynakları ve Çıkacak Toz Miktarı, Çevredeki Ocaklarla Birlikte Oluşacak Toz Emisyonlarının Kümülatif Etkilerin Belirlenmesi

Faaliyet alanında cevhere ulaşabilmek amacıyla önce üst örtü toprağı sıyrılacak, daha

sonra cevher üstündeki pasa malzeme patlatma yolu ile gevşetilerek alınacak, son olarak cevherin çıkarılması amacıyla tekrar patlatma işlemi yapılacaktır. Faaliyet alanında yıllık 1250000 ton cevher üretimi gerçekleştirilecek ve yaklaşık 1250000 ton pasa malzeme çıkarılacaktır.

03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi

Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinin Ek-2 “Tesislerin Hava Kalitesine Katkı Değerlerinin Hesaplanması ve Hava Kalitesi Ölçümü” başlığı altında;

"Mevcut ve yeni kurulacak tesislerin bacalarından veya baca dışından atmosfere verilen

emisyonların saatlik kütlesel debileri, mevcut tesisler için bacalarda ölçülerek, baca dışından atmosfere verilen emisyonlar ile yeni kurulacak tesisler için emisyon faktörleri kullanılarak tespit edilir. Saatlik kütlesel debi (kg/saat) değerleri Tablo 2.1’de verilen değerleri aşması halinde, tesis etki alanında emisyonların Hava Kirlenmesi Katkı Değeri (HKKD) mümkünse saatlik, aksi takdirde, günlük, aylık ve yıllık olarak hesaplanır." ibaresi yer almaktadır. Söz konusu Tabloda Toz Emisyonlarının Baca Dışındaki Yerlerden 1 kg/saat’ten fazla olması durumunda HKKD değerinin hesaplanmaması gerektiği belirtilmiştir. Sodyum ve Feldspat Ocağı projesinin arazi hazırlık ve işletme aşamalarında oluşacak toz miktarı aşağıda hesaplanacak olup, toz emisyonu miktarı 1 kg/saat değerinin üstünde çıkması durumunda Hava Kalitesine Katkı Değeri hesaplanacaktır.

Faaliyette emisyon oluşumu; 1) Arazinin hazırlanması işlemleri kapsamında; üst örtü tabakasının sıyrılması,

kamyonlara yüklenmesi, üst örtü toprağı stok sahasına nakliyesi, boşaltılması ve depolanması,

93


2) Patlatma işlemi ile gnaysın (pasa malzeme) gevşetilmesi ve kamyonlara yüklenmesi, pasa malzeme stok alanına nakliyesi, boşaltılması ve depolanması,

3) Patlatma işlemi ile cevherin (feldspat) gevşetilmesi ve üretimi, kamyonlara yüklenmesi, stok alanına nakliyesi, boşaltılması, depolanması ve işletme dışına sevkiyatı sırasında oluşacaktır.

Sodyum ve Feldspat ocağında yapılacak işlemlerden ötürü tozlanmadan kaynaklanan

kirlilik meydana gelecektir. Bu faktörleri tek tek ele alıp kirlilik miktarlarını belirleyecek olursak, oluşması muhtemel toz debisini hesaplamak için 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek:12 Tablo-12.6‘da verilen emisyon faktörleri kullanılmaktadır.

Emisyon Faktörleri kg/ton

Kaynaklar Kontrolsüz Kontrollü

Patlatma 0,080 - Sökme 0,025 0,0125 Yükleme 0,010 0,005 Nakliye (gidiş-dönüş toplam mesafesi) 0,7 0,35 Boşaltma 0,010 0,005 Depolama 5,8 2,9

Tablo 46: Toz Emisyonu Kütlesel Debi Hesaplamalarında Kullanılacak Emisyon Faktörleri

Sodyum ve Feldspat Ocağında, ocak sahası olarak belirlenen alan 2002400 m2’dir.

Faaliyet alanında Feldspat cevheri için tespit edilen damar kalınlığı ortalama 35 m alınmıştır. Cevher üstünde bulunan pasa malzeme (gnays) alanda yer yer mostra pozisyonunda gözlenmekte olup, kalınlığı ise yine ortalama 35 m’dir. Üzerinde 10-30 cm kalınlığı bulan bitkisel toprak mevcut olup, bitkisel toprak kalınlığı ortalama 20 cm alınmıştır.

Ocak sahasında yapılacak faaliyetlerde ayrı ayrı bölgelerde, aynı anda üst örtü

toprağının (bitkisel toprak) sıyırma işlemi ile alınması, bitkisel toprak altında bulunan pasa malzemenin alınması ve pasa malzeme altındaki cevherin alınması işlemleri yapılabilecektir. Bu işlemlerden dolayı oluşacak toz emisyonunun bölgenin mevcut hava kalitesine katkısı bir bütün olarak ele alınmış olup, hesaplamalar buna göre yapılacaktır. Ocak sahasında yapılacak patlatma işleminde ise diğer tüm işlemlere ara verileceği için patlatmadan kaynaklanacak toz emisyonunun bölgenin mevcut hava kalitesine katkısı ayrı olacağından patlatmadan kaynaklanacak toz emisyonu ayrı hesaplanacaktır.

Buna göre faaliyet alanında üst örtü toprağının (bitkisel toprak) sıyırma işlemi ile

alınması, bitkisel toprak altında bulunan pasa malzemenin alınması ve pasa malzeme altındaki cevherin alınması işlemleri sırasında oluşacak toz emisyonu aşağıda hesaplanmıştır.

Ocak sahası alanı 200,24Ha = 2002400m2’dir. Bu alanın yaklaşık olarak %70’lik bölümünde (1401680m2) üst örtü toprağı gözlenmektedir. Faaliyet alanında yılda 1250000 ton/yıl (480769,23 m3/yıl) feldspat üretilmesi planlanmaktadır. Buna göre cevher kalınlığı ortalama 35m alındığında; 480769,23 m3 / 35 m = 13736,26 m2 alanda çalışma yapılacaktır.

94


Ocak sahasında bitkisel toprağın altında pasa malzemesi (gnays) bulunmaktadır. Pasa malzeme (gnays) alanda yer yer mostra pozisyonunda gözlenmektedir. Çalışma alanının ortalama %70’lik bölümünde üst örtü toprağı (bitkisel toprak) sıyırma işlemi yapılacak olup, buna göre; 13736,26 m2 x 0,70 = 9615,38 m2'lik alanda sıyırma işlemi yapılacaktır. Sıyrılması gereken örtü tabakasının kalınlığı yaklaşık 0,2m olduğuna göre; 9615,38 m2 x 0,2 m = 1923,076 m3 örtü tabakası sıyrılacaktır. 1923,076 m3 x 1,6 ton/ m3 = 3076,92 ton Sıyırma işlemi yılda 12 ay yapılacak ve ayda 25 gün sürecektir. Buna göre; Ayda sıyrılacak örtü tabakası miktarı : 256,41 ton/ay Günde sıyrılacak örtü tabakası miktarı : 10,25 ton/gün Saatte sıyrılacak örtü tabakası miktarı : 1,28 ton/saat olacaktır

Üst örtü toprağının sıyrılması; Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Sökme emisyon faktörü : 0,025 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,025 kg/ton x 1,28 ton/saat = 0,032kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Sökme emisyon faktörü : 0,0125 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,0125 kg/ton x 1,28ton/saat = 0,016 kg/saat Sıyrılan malzemenin yüklenmesi; Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,01 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,01 kg/ton x 1,28 ton/saat = 0,0128 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,005 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,005 kg/ton x 1,28 ton/saat = 0, 0064kg/saat Sıyrılan malzemenin taşınması; Taşıma sırasında bir kamyona yaklaşık 25 tonluk yükleme yapılabilmektedir. Sıyrılan üst örtü toprağı her ocak sahası için ortalama 750 m mesafede üst örtü toprağı stok alanına taşınacaktır. Toplam sefer süresi : 10,25 ton / 25ton = 0,41 (yaklaşık 1 sefer/gün)

95


Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,7 kg/km Taşıma mesafesi : 0,75 km Toplam emisyon debisi : 0,7kg/km-sefer x 1sefer/8sa x 0,75km x 2 = 0,13125 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,35 kg/km Taşıma mesafesi : 0,75 km Toplam emisyon debisi : 0,35kg/km-sefer x 1sefer/8sa x 0,75km x 2 = 0,06562kg/saat Sıyrılan malzemenin boşaltılması; Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,01 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,01 kg/ton x 1,28 ton/saat = 0,0128 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,005 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,005 kg/ton x 1,28 ton/saat = 0,0064 kg/saat Sıyrılan malzemenin açıkta depolanması; Sıyırma işlemi neticesinde çıkarılacak malzeme, Ek:6 vaziyet planında gösterilen üst örtü toprağı stok alanlarında depolanacaktır. Maksimum şartlarda depolama yapılacağı göz önüne alınırsa, sıyrılacak üst örtü toprağının, toplam alanı 12,79Ha olan stok alanlarında depolama yapılacağı varsayımıyla oluşacak emisyon debisi; Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Depolanacak toplam alan : 12,79 ha

Emisyon faktörü : 5,8 kg/ton Toplam emisyon : 5,8 kg/ton x 12,79Ha /24sa = 3,0909 kg/saat

Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Depolanacak toplam alan : 12,79 ha

Emisyon faktörü : 2,9 kg/ton Toplam emisyon : 2,9 kg/ton x 12,79Ha /24sa = 1,5454 kg/saat Faaliyet alanında üst örtü toprağının sıyrılarak alınması sonrasında, pasa malzemenin (gnays) alınması işlemine geçilecektir. Pasa malzeme patlatma işlemi ile gevşetilecek, kamyonlara yüklenecek, stok sahasına taşınacak, boşaltılacak ve depolanacaktır. Patlatma işlemi esnasında ocak sahasında yapılan diğer tüm işlemlere ara verileceğinden pasa malzemenin (gnays) çıkarılması için yapılacak patlatma işlemi sırasında oluşacak toz emisyonu ayrı olarak değerlendirilmiştir.

96


Ocaktan yılda 1250000 ton/yıl (480769,23 m3/yıl) pasa malzeme (gnays) çıkarılacaktır. Projenin Kapasitesi; Yılda çalışılacak ay sayısı = 12 ay/yıl


Yıllık üretim miktarı = 1250000 ton/yıl (480769,23 m3/yıl) Aylık üretim miktarı = 104166,66 ton/ay (40064,1 m3/ay) Günlük üretim miktarı = 4166,66 ton/gün (1602,56 m3/gün) Saatlik üretim miktarı = 520,83 ton/saat (200,32 m3/saat) (Malzeme yoğunluğu 2,6 ton/m3 alınmıştır.)

Gevşetilen pasa malzemenin (gnays) yüklenmesi; Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,01 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,01 kg/ton x 520,83 ton/saat = 5,2083 kg/saat

Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,005 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,005 kg/ton x 520,83 ton/saat = 2,60415 kg/saat Pasa malzemenin (gnays) taşınması; Taşıma sırasında bir kamyona yaklaşık 25 tonluk yükleme yapılabilmektedir. Gevşetilen pasa malzeme (gnays) her ocak sahası için ortalama 750m mesafede pasa malzeme stok alanına taşınacaktır. Toplam sefer süresi : 4166,66 ton / 25ton = 166,66 (yaklaşık 167 sefer/gün) Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,7 kg/km Taşıma mesafesi : 0,75 km Toplam emisyon debisi :0,7kg/km-sefer x 167sefer/8sa x 0,75km x 2 = 21,9187 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,35 kg/km Taşıma mesafesi : 0,75 km Toplam emisyon debisi :0,35kg/km-sefer x 167sefer/8sa x 0,75km x 2 =10,9593kg/saat Pasa malzemenin (gnays) boşaltılması; (stok sahasına) Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,01 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,01 kg/ton x 520,83 ton/saat = 5,2083 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,005 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,005 kg/ton x 520,83 ton/saat = 2,60415 kg/saat

97


Pasa malzemenin (gnays) açıkta depolanması; Patlatma işlemi neticesinde gevşetilecek malzeme, Ek: 6 vaziyet planında gösterilen pasa malzeme stok alanlarında depolanacaktır. Maksimum şartlarda depolama yapılacağı göz önüne alınırsa, pasa malzemenin, toplam alanı 61,04 Ha olan stok alanlarında depolama yapılacağı varsayımıyla; Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Depolanacak toplam alan : 61,04 ha

Emisyon faktörü : 5,8 kg/ton Toplam emisyon : 5,8 kg/ton x 61,04Ha /24sa = 14,7513kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Depolanacak toplam alan : 61,04 ha

Emisyon faktörü : 2,9 kg/ton Toplam emisyon : 2,9 kg/ton x 61,04Ha /24sa = 7,3756kg/saat

Faaliyet alanında pasa malzemenin alınması sonrasında, cevherin (feldspat) alınması işlemine geçilecektir. Feldspat patlatma işlemi ile gevşetilecek, kamyonlara yüklenecek, stok sahasına taşınacak, boşaltılacak ve depolanacak, stok sahasından tesise taşınacaktır. Patlatma işlemi esnasında ocak sahasında yapılan diğer tüm işlemlere ara verileceğinden cevherin çıkarılması için yapılacak patlatma işlemi sırasında oluşacak toz emisyonu ayrı olarak değerlendirilmiştir.

Feldspat Ocağı faaliyetlerine ilişkin yıllık, aylık ve günlük kapasiteler aşağıdaki gibi olacaktır;

Ocaktan yılda 1250000 ton/yıl (480769,23 m3/yıl) Feldspat cevheri çıkarılacaktır.

Projenin Kapasitesi; Yılda çalışılacak ay sayısı = 12 ay/yıl


Yıllık üretim miktarı = 1250000 ton/yıl (480769,23 m3/yıl) Aylık üretim miktarı = 104166,66 ton/ay (40064,1 m3/ay) Günlük üretim miktarı = 4166,66 ton/gün (1602,56 m3/gün) Saatlik üretim miktarı = 520,83 ton/saat (200,32 m3/saat)

(Malzeme yoğunluğu 2,6 ton/m3 alınmıştır.)

Gevşetilen feldspatın yüklenmesi;

Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,01 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,01 kg/ton x 520,83 ton/saat = 5,2083 kg/saat

Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,005 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,005 kg/ton x 520,83 ton/saat = 2,60415 kg/saat

98


Feldspatın taşınması; Taşıma sırasında bir kamyona yaklaşık 25 tonluk yükleme yapılabilmektedir. Gevşetilen feldspat her ocak sahası için ortalama 750 m mesafede cevher stok alanına taşınacaktır. Toplam sefer süresi : 4166,66 ton / 25ton = 166,66 (yaklaşık 167 sefer/gün) Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,7 kg/km Taşıma mesafesi : 0,75 km Toplam emisyon debisi :0,7kg/km-sefer x 167sefer/8sa x 0,75km x 2 = 21,9187 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,35 kg/km Taşıma mesafesi : 0,75 km Toplam emisyon debisi :0,35kg/km-sefer x 167sefer/8sa x 0,75km x 2 =10,9593kg/saat Feldspatın boşaltılması; (stok alanına) Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,01 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,01 kg/ton x 520,83 ton/saat = 5,2083 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,005 kg/ton Toplam emisyon debisi : 0,005 kg/ton x 520,83 ton/saat = 2,60415 kg/saat Feldspatın açıkta depolanması; Patlatma işlemi neticesinde gevşetilecek cevher, Ek: 6 vaziyet planında gösterilen cevher stok alanlarında depolanacaktır. Maksimum şartlar göz önüne alınırsa, cevherin, toplam alanı 45,90 Ha olan stok alanlarında depolama yapılacağı varsayımıyla; Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Depolanacak toplam alan : 45,90 ha

Emisyon faktörü : 5,8 kg/ton Toplam emisyon : 5,8 kg/ton x 45,90Ha /24sa = 11,0925 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Depolanacak toplam alan : 45,90 ha

Emisyon faktörü : 2,9 kg/ton Toplam emisyon : 2,9 kg/ton x 45,90Ha /24sa = 5,54625kg/saat Feldspatın taşınması (nakliye –ocak sahası dışına sevk) Taşıma sırasında bir kamyona yaklaşık 25 tonluk yükleme yapılabilmektedir. Depolanan Feldspat ocak sahası içerisinde en fazla 5000 m mesafede ocak sahası dışına taşınacaktır. Yolun bu mesafeden sonraki kısmı asfalt olup, ocak içerisinde en fazla 5 km boyunca toz emisyonu oluşumu gözlenecektir. Toplam sefer süresi : 4166,66 ton / 25ton = 166,66 (yaklaşık 167 sefer/gün)

99


Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,7 kg/km Taşıma mesafesi : 5 km Toplam emisyon debisi : 0,7kg/km-sefer x 167sefer/8sa x 5km x 2 = 146,125 kg/saat Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toz Emisyonu Kütlesel Debisi; Emisyon faktörü : 0,35 kg/km Taşıma mesafesi : 5 km Toplam emisyon debisi : 0,35kg/km-sefer x 167sefer/8sa x 5km x 2 = 73,0625kg/saat Toplam oluşacak toz miktarı Kontrolsüz Çalışma Sırasında Oluşacak Toplam Toz Emisyonu Kütlesel Debisi,

Toz Faktörü Emisyon Miktarı Üst örtü toprağının sıyrılması; 0,032 kg/saat Sıyrılan malzemenin yüklenmesi; 0,0128 kg/saat Sıyrılan malzemenin taşınması; 0,13125 kg/saat Sıyrılan malzemenin boşaltılması; 0,0128 kg/saat Sıyrılan malzemenin açıkta depolanması; 3,0909 kg/saat Gevşetilen pasa malzemenin (gnays) yüklenmesi; 5,2083 kg/saat Pasa malzemenin (gnays) taşınması; 21,9187 kg/saat Pasa malzemenin (gnays) boşaltılması; (stok sahasına) 5,2083 kg/saat Pasa malzemenin (gnays) açıkta depolanması; 14,7513 kg/saat Gevşetilen feldspatın yüklenmesi; 5,2083 kg/saat Feldspatın taşınması; 21,9187 kg/saat Feldspatın boşaltılması; (stok alanına) 5,2083 kg/saat Feldspatın açıkta depolanması; 11,0925 kg/saat Feldspatın taşınması (nakliye – ocak dışına sevk) 146,125kg/saat Toplam 239,91kg/saat

Kontrollü Çalışma Sırasında Oluşacak Toplam Toz Emisyonu Kütlesel Debisi

Toz Faktörü Emisyon Miktarı Üst örtü toprağının sıyrılması; 0,016 kg/saat Sıyrılan malzemenin yüklenmesi; 0,0064 kg/saat Sıyrılan malzemenin taşınması; 0,06562 kg/saat Sıyrılan malzemenin boşaltılması; 0,0064 kg/saat Sıyrılan malzemenin açıkta depolanması; 1,5454 kg/saat Gevşetilen pasa malzemenin (gnays) yüklenmesi; 2,60415 kg/saat Pasa malzemenin (gnays) taşınması; 10,9593 kg/saat Pasa malzemenin (gnays) boşaltılması; (stok sahasına) 2,60415 kg/saat Pasa malzemenin (gnays) açıkta depolanması; 7,3756 kg/saat Gevşetilen feldspatın yüklenmesi; 2,60415 kg/saat Feldspatın taşınması; 10,9593 kg/saat Feldspatın boşaltılması; (stok alanına) 2,60415 kg/saat Feldspatın açıkta depolanması; 5,54625 kg/saat Feldspatın taşınması (nakliye – ocak dışına sevk) 73,0625 kg/saat Toplam 119,95kg/saat

100


Buna göre faaliyet alanında üst örtü toprağının (bitkisel toprak) sıyırma işlemi ile alınması, bitkisel toprak altında bulunan pasa malzemenin alınması ve pasa malzeme altındaki cevherin alınması işlemleri sırasında kontrolsüz ve kontrollü çalışma sırasında oluşacak toplam emisyon miktarı 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nde verilen 1 kg/saat sınırının üstüne çıkmaktadır. Bu nedenle yönetmelik gereği toz dağılım modellemesi yapılması gerekmektedir. Modellemede Gaussian Dispersiyon Modeli kullanılmıştır.

Uh Değerinin Hesaplanması Uh = UR(h/Za)M formülü kullanılır. *M için aşağıdaki değerler Yayılma Sınıfı M A (Çok Kararsız) 0,09 *B Kararsız 0,20 C/I (Nötral) 0,22 C/II (Nötral) 0,28 D (Kararlı) 0,37 E (Çok Kararlı) 0,42 * Hesaplamada Kullanılan Değerler Za = 10m değeri anemometrenin yerden olan yüksekliği, h = 10m ise araçların hareketi

sırasında tozun çıkabileceği yükseklik (gözlemler sonucunda ortaya çıkmıştır.)

YÖN YAYILMA UA (m/sn) UR (m/sn) UH (m/sn)

N B 1.2 1 1

NNE B 1.1 1 1

NE B 0.9 1 1

ENE B 1.0 1 1

E B 1.4 1,5 1,5

ESE B 1.5 1,5 1,5

SE B 1.2 1 1

SSE B 1.0 1 1

S B 1.0 1 1

SSW B 0.9 1 1

SW B 1.0 1 1

WSW B 1.4 1,5 1,5

W B 1.8 1,5 1,5

WNW B 1.6 1,5 1,5

NW B 1.3 1 1

NNW B 1.2 1 1

Tablo 47: Üretim Sırasında Rüzgar Verilerinin Sınıflandırılması

Hesaplamalar sonucunda, yönlere göre yayılma sınıfı ise B değeri kapalılık miktarı 5/8

oranına göre hesaplanmıştır. Tozun dağılım modellemesinde Çevre Mevzuatı Formül II-III kullanılmıştır.

101


Kontrolsüz Çalışma Sırasında Toz Modellemesi Toz Miktarı Hesabı

Ocak sahasında yapılacak faaliyetler sonrası meydana gelen tozun %80’ini (edinilen

tecrübelere göre) 10 µ’dan büyük partiküller, %20’sini 10 µ’dan küçük partiküller oluşturmaktadır. Q = 239,91 kg/saat (işletme sonrası meydana gelen toplam toz miktarı)

102


Havada Asılı Partikül Miktarı İçin C(x,y,z); Q = 47,98 kg/saat (10 µ’dan küçük partiküller için) h = 10 m (edinilen tecrübelere göre) z = 2 m olarak alınmıştır. Vdi = 0,01 m/s HAVA UH YÖN C=100m C=200m C=300m C=400m C=500m C=600m C=700m C=800m

B 1 N 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4

B 1 NNE 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4

B 1 NE 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4

B 1 ENE 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4

B 1,5 E 3102,9 892,9 414,4 239,0 155,7 109,6 81,4 63,0

B 1,5 ESE 3102,9 892,9 414,4 239,0 155,7 109,6 81,4 63,0

B 1 SE 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4

B 1 SSE 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4

B 1 S 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4

B 1 SSW 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4

B 1 SW 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4

B 1,5 WSW 3102,9 892,9 414,4 239,0 155,7 109,6 81,4 63,0

B 1,5 W 3102,9 892,9 414,4 239,0 155,7 109,6 81,4 63,0

B 1,5 WNW 3102,9 892,9 414,4 239,0 155,7 109,6 81,4 63,0

B 1 NW 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4

B 1 NNW 4652,4 1339,1 621,5 358,4 233,5 164,4 122,1 94,4

HAVA UH YÖN C=900m C=1000m C=1250m C=1500m C=1750m C=2000m C=2250m C=2500m

B 1 N 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5

B 1 NNE 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5

B 1 NE 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5

B 1 ENE 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5

B 1,5 E 50,2 40,9 26,6 18,7 13,9 10,7 8,6 7,0

B 1,5 ESE 50,2 40,9 26,6 18,7 13,9 10,7 8,6 7,0

B 1 SE 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5

B 1 SSE 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5

B 1 S 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5

B 1 SSW 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5

B 1 SW 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5

B 1,5 WSW 50,2 40,9 26,6 18,7 13,9 10,7 8,6 7,0

B 1,5 W 50,2 40,9 26,6 18,7 13,9 10,7 8,6 7,0

B 1,5 WNW 50,2 40,9 26,6 18,7 13,9 10,7 8,6 7,0

B 1 NW 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5

B 1 NNW 75,2 61,4 39,9 28,1 20,8 16,1 12,8 10,5

Tablo 48: Kontrolsüz Çalışma Sırasında Havada Asılı Partiküllerin Dağılımı

103


0500

10001500

20002500

30003500

40004500

5000N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

100 m

200 m

300 m

0

100

200

300

400

500N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW400 m

500 m

600 m

700 m

800 m

900 m

1000 m

05

101520253035404550

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW 1250m

1500 m

1750 m

2000 m

2250 m

2500 m

Şekil 25: Kontrolsüz Çalışma Sırasında 100–2500 metre Arasında Oluşacak Havada Asılı Partikül Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları

104


Çöken Toz Miktarı İçin d (x,y); Q = 191,92 kg/saat (10 µ’dan büyük partiküller için) h = 10 m z = 0 alınmıştır Vdi = 0,07 m/s

UH YÖN d=100m d=200m d=300m d=400m d=500m d=600m d=700m d=800m

1 N 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6

1 NNE 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6

1 NE 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6

1 ENE 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6

1,5 E 35751,5 10274,9 4768,8 2750,3 1791,7 1261,5 937,5 724,7

1,5 ESE 35751,5 10274,9 4768,8 2750,3 1791,7 1261,5 937,5 724,7

1 SE 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6

1 SSE 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6

1 S 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6

1 SSW 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6

1 SW 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6

1,5 WSW 35751,5 10274,9 4768,8 2750,3 1791,7 1261,5 937,5 724,7

1,5 W 35751,5 10274,9 4768,8 2750,3 1791,7 1261,5 937,5 724,7

1,5 WNW 35751,5 10274,9 4768,8 2750,3 1791,7 1261,5 937,5 724,7

1 NW 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6

1 NNW 53514,2 15392,3 7146,4 4122,3 2685,8 1891,3 1405,5 1086,6


1 N 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6

1 NNE 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6

1 NE 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6

1 ENE 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6

1,5 E 577,5 471,3 306,4 215,5 160,1 123,7 98,5 80,4

1,5 ESE 577,5 471,3 306,4 215,5 160,1 123,7 98,5 80,4

1 SE 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6

1 SSE 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6

1 S 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6

1 SSW 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6

1 SW 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6

1,5 WSW 577,5 471,3 306,4 215,5 160,1 123,7 98,5 80,4

1,5 W 577,5 471,3 306,4 215,5 160,1 123,7 98,5 80,4

1,5 WNW 577,5 471,3 306,4 215,5 160,1 123,7 98,5 80,4

1 NW 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6

1 NNW 865,9 706,7 459,5 323,2 240,1 185,5 147,8 120,6

Tablo 49: Kontrolsüz Çalışma Sırasında Çöken Tozların Dağılımı

105


05500

1100016500

2200027500

3300038500

4400049500

55000N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

100 m

200 m

300 m

0500

100015002000250030003500400045005000

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW400 m

500 m

600 m

700 m

800 m

900 m

1000 m

050

100150200250300350400450500

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW 1250m

1500 m

1750 m

2000 m

2250 m

2500 m

Şekil 26: Kontrolsüz Çalışma Sırasında 100–2500 metre Arasında Oluşacak Çöken Toz Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları

106


Yapılan hava modellemesi çalışması ile faaliyet alanında kontrolsüz yapılacak üretim faaliyetlerinden kaynaklanacak toz emisyonu miktarları ve dağılımları hesaplanmıştır. Farklı rüzgar yönleri için çalışma süresi boyunca çevresinde meydana getireceği partikül konsantrasyonu hesaplanmıştır. Modelleme sonucu elde edilen değerler 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek:2 Tablo 2.2’de belirtilen “Tesis Etki Alanında Uzun Vadeli, Kısa Vadeli Sınır Değerler ve Kademeli Azaltım Tablosu” ile ilgili bölümü ile karşılaştırılmıştır.

YIL

Parametre Süre Sınır değer [µg/m3]

[Çöken toz mg/m2gün] 2008 2009 2010 2011 2012 2013

KVS 300* 300 260 220 180 140 100 Havada Asılı Partikül Madde

(PM 10) UVS 150* 150 132 114 96 78 60

KVS 650* 650 598 546 494 442 390 Çöken toz

UVS 350* 350 322 294 266 238 210

Bu değerler 01.01.2014 tarihine kadar geçerlidir.01.01.2014 tarihinden sonra ilgili mevzuata göre tekrar düzenlenecektir. *Sınır değer 2014 yılı hedeflerine ulaşılana kadar yıllık eşit olarak azaltılacaktır.

Tablo 50: Uzun Vadeli, Kısa Vadeli Sınır Değerler ve Kademeli Azaltım Tablosu

Faaliyet alanında üst örtü toprağının (bitkisel toprak) sıyırma işlemi ile alınması,

bitkisel toprak altında bulunan pasa malzemenin alınması ve pasa malzeme altındaki cevherin alınması işlemlerinin aynı anda yapılması esnasında kontrolsüz çalışma yapılması durumunda oluşacak toz emisyonlarının dağılım tabloları incelendiğinde ortaya çıkan değerler yıllara göre kademeli olarak azaltılması öngörülen yukarıda verilen tabloda belirtilen Yönetmelik KVS sınır değerleri ile karşılaştırılmıştır.

Havada asılı partiküllerin konsantrasyonu 600 m’de bütün yönlerde 2010–2011 yılları

için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmakta, 700 m’de bütün yönlerde 2012 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmakta, 800 m’de bütün yönlerde 2013 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmaktadır.

Çöken toz konsantrasyonu ise 1250 metrede tüm yönlerde 2010–2011 yılları için

belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmakta, 1500 metrede tüm yönlerde 2012–2013 yılları için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmaktadır.

Kontrollü Çalışma Sırasında Toz Modellemesi Toz Miktarı Hesabı

107


Ocak sahasında yapılacak faaliyetler sonrası meydana gelen tozun %80’ini (edinilen tecrübelere göre) 10 µ’dan büyük partiküller, %20’sini 10 µ’dan küçük partiküller oluşturmaktadır.

Q = 119,95 kg/saat (işletme sonrası meydana gelen toplam toz miktarı) Havada Asılı Partikül Miktarı İçin C(x,y,z); Q = 23,99 kg/saat (10 µ’dan küçük partiküller için) h = 10 m (edinilen tecrübelere göre) z = 2 m olarak alınmıştır. Vdi = 0,01 m/s HAVA UH YÖN C=100m C=200m C=300m C=400m C=500m C=600m C=700m C=800m

B 1 N 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2

B 1 NNE 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2

B 1 NE 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2

B 1 ENE 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2

B 1,5 E 1551,5 446,5 207,2 119,5 77,8 54,8 40,7 31,5

B 1,5 ESE 1551,5 446,5 207,2 119,5 77,8 54,8 40,7 31,5

B 1 SE 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2

B 1 SSE 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2

B 1 S 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2

B 1 SSW 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2

B 1 SW 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2

B 1,5 WSW 1551,5 446,5 207,2 119,5 77,8 54,8 40,7 31,5

B 1,5 W 1551,5 446,5 207,2 119,5 77,8 54,8 40,7 31,5

B 1,5 WNW 1551,5 446,5 207,2 119,5 77,8 54,8 40,7 31,5

B 1 NW 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2

B 1 NNW 2326,2 669,5 310,8 179,2 116,7 82,2 61,1 47,2


B 1 N 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2

B 1 NNE 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2

B 1 NE 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2

B 1 ENE 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2

B 1,5 E 25,1 20,5 13,3 9,4 7,0 5,4 4,3 3,5

B 1,5 ESE 25,1 20,5 13,3 9,4 7,0 5,4 4,3 3,5

B 1 SE 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2

B 1 SSE 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2

B 1 S 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2

B 1 SSW 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2

B 1 SW 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2

B 1,5 WSW 25,1 20,5 13,3 9,4 7,0 5,4 4,3 3,5

B 1,5 W 25,1 20,5 13,3 9,4 7,0 5,4 4,3 3,5

B 1,5 WNW 25,1 20,5 13,3 9,4 7,0 5,4 4,3 3,5

B 1 NW 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2

B 1 NNW 37,6 30,7 20,0 14,0 10,4 8,1 6,4 5,2

Tablo 51: Kontrollü Çalışma Sırasında Havada Asılı Partiküllerin Dağılımı

108


0250

500750

10001250

15001750

20002250

2500N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

100 m

200 m

300 m

020406080

100120140160180200

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW400 m

500 m

600 m

700 m

800 m

900 m

1000 m

02,5

57,510

12,515

17,520

22,525

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW 1250m

1500 m

1750 m

2000 m

2250 m

2500 m

Şekil 27: Kontrollü Çalışma Sırasında 100–2500 metre Arasında Oluşacak Havada Asılı Partikül Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları

109


Çöken Toz Miktarı İçin d (x,y); Q = 95,96kg/saat (10 µ’dan büyük partiküller için) h = 10 m z = 0 alınmıştır Vdi = 0,07 m/s


1 N 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3

1 NNE 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3

1 NE 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3

1 ENE 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3

1,5 E 17875,8 5137,5 2384,4 1375,1 895,8 630,8 468,7 362,4

1,5 ESE 17875,8 5137,5 2384,4 1375,1 895,8 630,8 468,7 362,4

1 SE 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3

1 SSE 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3

1 S 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3

1 SSW 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3

1 SW 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3

1,5 WSW 17875,8 5137,5 2384,4 1375,1 895,8 630,8 468,7 362,4

1,5 W 17875,8 5137,5 2384,4 1375,1 895,8 630,8 468,7 362,4

1,5 WNW 17875,8 5137,5 2384,4 1375,1 895,8 630,8 468,7 362,4

1 NW 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3

1 NNW 26757,1 7696,1 3573,2 2061,2 1342,9 945,6 702,8 543,3


1 N 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3

1 NNE 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3

1 NE 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3

1 ENE 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3

1,5 E 288,8 235,7 153,2 107,8 80,0 61,9 49,3 40,2

1,5 ESE 288,8 235,7 153,2 107,8 80,0 61,9 49,3 40,2

1 SE 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3

1 SSE 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3

1 S 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3

1 SSW 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3

1 SW 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3

1,5 WSW 288,8 235,7 153,2 107,8 80,0 61,9 49,3 40,2

1,5 W 288,8 235,7 153,2 107,8 80,0 61,9 49,3 40,2

1,5 WNW 288,8 235,7 153,2 107,8 80,0 61,9 49,3 40,2

1 NW 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3

1 NNW 433,0 353,4 229,8 161,6 120,0 92,8 73,9 60,3

Tablo 52: Kontrollü Çalışma Sırasında Çöken Tozların Dağılımı

110


03000

60009000

1200015000

1800021000

2400027000

30000N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

100 m

200 m

300 m

0250500750

1000125015001750200022502500

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW400 m

500 m

600 m

700 m

800 m

900 m

1000 m

0255075

100125150175200225250

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW 1250m

1500 m

1750 m

2000 m

2250 m

2500 m

Şekil 28: Kontrollü Çalışma Sırasında 100–2500 metre Arasında Oluşacak Çöken Toz Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları

111


Yapılan hava modellemesi çalışması ile faaliyet alanında yapılacak kontrollü üretim faaliyetlerinden kaynaklanacak toz emisyonu miktarları ve dağılımları hesaplanmıştır. Farklı rüzgar yönleri için çalışma süresi boyunca çevresinde meydana getireceği partikül konsantrasyonu hesaplanmıştır. Modelleme sonucu elde edilen değerler 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek:2 Tablo 2.2’de belirtilen “Tesis Etki Alanında Uzun Vadeli, Kısa Vadeli Sınır Değerler ve Kademeli Azaltım Tablosu” ile ilgili bölümü ile karşılaştırılmıştır.


bitkisel toprak altında bulunan pasa malzemenin alınması ve pasa malzeme altındaki cevherin alınması işlemlerinin aynı anda yapılması esnasında kontrollü çalışma yapılması durumunda oluşacak toz emisyonlarının dağılım tabloları incelendiğinde ortaya çıkan değerler yıllara göre kademeli olarak azaltılması öngörülen yukarıda verilen tabloda belirtilen Yönetmelik KVS sınır değerleri ile karşılaştırılmıştır.

Havada asılı partiküllerin konsantrasyonu 400 m’de bütün yönlerde 2010-2011 yılları

için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmakta 500 m’de bütün yönlerde 2012 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmakta, 600 m’de bütün yönlerde 2013 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmaktadır.

Çöken toz konsantrasyonu ise 800 metrede tüm yönlerde 2010 yılı için belirlenen KVS

sınır değerlerinin altında kalmakta, 900 metrede tüm yönlerde 2011–2012 yılları için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmakta, 1000 metrede tüm yönlerde 2013 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmaktadır.

Bu hesaplamalardan sonra ocak sahası yüzeyinde yer yer mostra halinde bulunan pasa

malzeme ve cevherin patlatma işlemi ile çıkarılması sırasında oluşacak emisyon hesaplamaları gelmektedir. Faaliyet alanında yıllık 1250000 ton cevher üretimi gerçekleştirilecek ve yine yıllık 1250000 ton pasa malzeme (gnays) çıkarılacaktır.

Patlatma sırasında ortaya çıkan kütlesel debi süreklilik arz etmemekte, oluşacak toz

ve patlatma anında ortaya çıkacak emisyon kirliliği KVS (Kısa Vadeli Sınır) değerlerin üzerinde olacaktır. Ancak patlatma işlemi anlık olduğundan oluşacak toz sürekli değildir. Bu nedenle meydana gelecek tozların büyük kısmı kısa sürede çökmektedir. Ayrıca yüzeyin delici ile delinmesi sırasında, çalışılacak zemin ıslatılacaktır.

Ocak sahasında yapılacak patlatma işleminde, diğer tüm işlemlere ara verileceği için

patlatmadan kaynaklanacak toz emisyonunun bölgenin mevcut hava kalitesine katkısı ayrı olarak hesaplanmıştır.

Faaliyet alanında cevher ve pasa malzemenin (gnays) çıkarılması amacıyla her biri için

79 olmak üzere yılda yaklaşık 158 patlatma yapılması planlanmaktadır. Patlatma işlemi için sahada ilk önce delici ile delikler açılacak ve patlayıcı madde doldurularak sıkılanacaktır. Sahada yapılacak olan bir patlatma işlemi için 50 delik açılacaktır. Her bir delik için maksimum 20kg patlayıcı olmak üzere bir patlatmada toplam 1000 kg patlayıcı kullanılacaktır. Sahada delici ile açılacak olan deliklerin çapları 89 mm, delikler arası mesafe 2,5–3 m olacağı düşünüldüğünde bir patlatmada çıkacak olan malzeme miktarı 15843,75 ton (6093,75 m3) olacaktır. Bu şekilde düşünüldüğünde oluşacak toz miktarı;

112


Delme-patlatmada emisyon faktörü = 0,08 kg/ton olduğundan, Bir patlatmada oluşacak toplam toz miktarı = 15843,75 ton x 0,08 kg/ton = 1267,5kg olacaktır.

Hem cevherin üretimi, hem de pasa malzemenin gevşetilmesi için kullanılacak patlayıcı miktarı ve hesaplanan kütlesel debi her iki işlem için aynı olup, aşağıda verilen toz dağılım modellemesi her iki işlem için de kullanılacaktır.

Faaliyetteki en önemli toz emisyon kaynağı patlatma işlemi olmakla birlikte, patlatma

sırasında diğer tüm işlemlere ara verileceği ve patlatmanın yaklaşık 7 sn gibi kısa bir sürede gerçekleşeceği düşünüldüğünde oluşacak toz kısa vadeli bir toz emisyonudur. Bu nedenle patlatma sırasında oluşacak toz emisyonu diğer üretim işlemlerinden ayrı olarak değerlendirilmiştir.

Patlatma sırasında meydana gelen tozun %80’ini 10 mikrondan büyük partiküller

meydana getirecek ve bu miktar çökecektir. Geriye kalan kısmı (%20’si) havada asılı kalacak ve rüzgarın etkisiyle seyrelerek dağılacaktır.

Çöken Toz Miktarı = 1267,5 kg x 0,8 = 1014 kg Havada Asılı Bulunan Partikül Miktarı = 1267,5 kg x 0,2 = 253,5 kg dır. Buna göre; cevher ve pasa malzemenin patlatma işlemi ile gevşetilmesi sırasında

oluşacak toplam emisyon miktarı; 1267,5kg/saat olup 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’ndeki 1 kg/saat sınırının üstüne çıkmaktadır. Bu nedenle yönetmelik gereği toz dağılım modellemesi yapılması gerekmektedir. Modellemede Gaussian Dispersiyon Modeli kullanılmıştır.

Cevher Ve Pasa Malzemenin Çıkarılması için Yapılacak Patlatma İşleminde Toz

Modellemesi Toz Miktarı Hesabı

Patlatma işlemi sonrası meydana gelen tozun %80’ini (edinilen tecrübelere göre) 10

µ’dan büyük partiküller, %20’sini 10 µ’dan küçük partiküller oluşturmaktadır. Q = 1267,5 kg/saat (patlatma sonrası meydana gelen toplam toz miktarı)

113


Havada Asılı Partikül Miktarı İçin C(x,y,z); Q = 253,5 kg/saat (10 µ’dan küçük partiküller için) h = 10m (edinilen tecrübelere göre) z = 2m Vdi = 0,01m/s olarak alınmıştır. HAVA UH YÖN C=100m C=200m C=300m C=400m C=500m C=600m C=700m C=800m

B 1 N 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8

B 1 NNE 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8

B 1 NE 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8

B 1 ENE 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8

B 1,5 E 16392,9 4717,4 2189,4 1262,5 822,4 579,0 430,2 332,6

B 1,5 ESE 16392,9 4717,4 2189,4 1262,5 822,4 579,0 430,2 332,6

B 1 SE 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8

B 1 SSE 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8

B 1 S 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8

B 1 SSW 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8

B 1 SW 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8

B 1,5 WSW 16392,9 4717,4 2189,4 1262,5 822,4 579,0 430,2 332,6

B 1,5 W 16392,9 4717,4 2189,4 1262,5 822,4 579,0 430,2 332,6

B 1,5 WNW 16392,9 4717,4 2189,4 1262,5 822,4 579,0 430,2 332,6

B 1 NW 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8

B 1 NNW 24578,9 7074,3 3283,5 1893,5 1233,4 868,4 645,3 498,8


B 1 N 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3

B 1 NNE 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3

B 1 NE 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3

B 1 ENE 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3

B 1,5 E 265,0 216,3 140,6 98,9 73,4 56,7 45,2 36,9

B 1,5 ESE 265,0 216,3 140,6 98,9 73,4 56,7 45,2 36,9

B 1 SE 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3

B 1 SSE 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3

B 1 S 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3

B 1 SSW 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3

B 1 SW 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3

B 1,5 WSW 265,0 216,3 140,6 98,9 73,4 56,7 45,2 36,9

B 1,5 W 265,0 216,3 140,6 98,9 73,4 56,7 45,2 36,9

B 1,5 WNW 265,0 216,3 140,6 98,9 73,4 56,7 45,2 36,9

B 1 NW 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3

B 1 NNW 397,5 324,4 210,9 148,3 110,1 85,1 67,8 55,3

Tablo 53: Patlatma Sonrası Havada Asılı Partiküllerin Dağılımı

114


02500

50007500

1000012500

1500017500

2000022500

25000N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

100 m

200 m

300 m

0200400600800

100012001400160018002000

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW400 m

500 m

600 m

700 m

800 m

900 m

1000 m

020406080

100120140160180200220

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW 1250m

1500 m

1750 m

2000 m

2250 m

2500 m

Şekil 29: Cevher Ve Pasa Malzemenin Çıkarılması için Yapılacak Patlatma İşleminde 100–2500 metre Arasında Oluşacak Havada Asılı Partikül Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları

115


Çöken Toz Miktarı İçin d (x,y); Q = 1014 kg/saat (10 µ’dan büyük partiküller için) h = 10m z = 0 Vdi = 0,07m/s alınmıştır.


1 N 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8

1 NNE 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8

1 NE 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8

1 ENE 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8

1,5 E 188875,6 54282,5 25193,6 14529,9 9465,3 6664,7 4952,6 3828,8

1,5 ESE 188875,6 54282,5 25193,6 14529,9 9465,3 6664,7 4952,6 3828,8

1 SE 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8

1 SSE 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8

1 S 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8

1 SSW 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8

1 SW 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8

1,5 WSW 188875,6 54282,5 25193,6 14529,9 9465,3 6664,7 4952,6 3828,8

1,5 W 188875,6 54282,5 25193,6 14529,9 9465,3 6664,7 4952,6 3828,8

1,5 WNW 188875,6 54282,5 25193,6 14529,9 9465,3 6664,7 4952,6 3828,8

1 NW 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8

1 NNW 282716,2 81317,6 37754,6 21778,4 14189,1 9991,6 7425,4 5740,8


1 N 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1

1 NNE 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1

1 NE 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1

1 ENE 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1

1,5 E 3051,0 2489,9 1618,9 1138,7 845,7 653,5 520,6 424,8

1,5 ESE 3051,0 2489,9 1618,9 1138,7 845,7 653,5 520,6 424,8

1 SE 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1

1 SSE 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1

1 S 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1

1 SSW 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1

1 SW 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1

1,5 WSW 3051,0 2489,9 1618,9 1138,7 845,7 653,5 520,6 424,8

1,5 W 3051,0 2489,9 1618,9 1138,7 845,7 653,5 520,6 424,8

1,5 WNW 3051,0 2489,9 1618,9 1138,7 845,7 653,5 520,6 424,8

1 NW 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1

1 NNW 4574,7 3733,6 2427,7 1707,7 1268,2 980,1 780,8 637,1

Tablo 54: Patlatma Sonrası Çöken Tozların Dağılımı

116


030000

6000090000

120000150000

180000210000

240000270000

300000N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW

100 m

200 m

300 m

0250050007500

10000125001500017500200002250025000

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW400 m

500 m

600 m

700 m

800 m

900 m

1000 m

0250500750

1000125015001750200022502500

N

NNE

NE

ENE

E

ESE

SE

SSE

S

SSW

SW

WSW

W

WNW

NW

NNW 1250m

1500 m

1750 m

2000 m

2250 m

2500 m

Şekil 30: Cevher Ve Pasa Malzemenin Çıkarılması için Yapılacak Patlatma İşleminde 100–2500 metre Arasında Oluşacak Havada Asılı Partikül Konsantrasyonunun Yönlere Göre Dağılımları

117


Yapılan hava modellemesi çalışması ile faaliyet alanında cevher ve pasa malzemenin çıkarılması esnasında yapılacak patlatma işleminden kaynaklanacak toz emisyonu miktarları ve dağılımları hesaplanmıştır. Farklı rüzgar yönleri için çalışma süresi boyunca çevresinde meydana getireceği partikül konsantrasyonu hesaplanmıştır. Modelleme sonucu elde edilen değerler 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek:2 Tablo 2.2’de belirtilen “Tesis Etki Alanında Uzun Vadeli, Kısa Vadeli Sınır Değerler ve Kademeli Azaltım Tablosu” ile ilgili bölümü ile karşılaştırılmıştır.

Faaliyet alanında cevher ve pasa malzemenin çıkarılması sırasında yapılacak patlatma

işleminde oluşacak toz emisyonlarının dağılım tabloları incelendiğinde ortaya çıkan değerler yıllara göre kademeli olarak azaltılması öngörülen yukarıda verilen tabloda belirtilen Yönetmelik KVS sınır değerleri ile karşılaştırılmıştır. Havada asılı partiküllerin konsantrasyonu 1250 m’de bütün yönlerde 2010 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmakta, 1500 m’de bütün yönlerde 2011 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmakta, 1750 m’de bütün yönlerde 2012 yılı için, 2000 m’de bütün yönlerde 2013 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalmaktadır. Çöken toz konsantrasyonu ise 2500metrede E,SE, WSW, W,WNW yönlerinde 2010-2011-2012 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında, diğer yönlerde üzerinde kalmaktadır.

Bütün modelleme hesaplamalarında öncelikle en kötü koşullar düşünülerek

hesaplamalar yapılmıştır. Bu değerler sonuçta bir matematiksel hesaplama sonucu olup modellemede kullanılan parametrelere ve önceden varsayımlara dayalı olarak yapılmaktadır. Dolayısıyla rüzgarın yönündeki herhangi bir değişme modelleme için seçtiğimiz bulutun kararlılık sınıfı ve bununla beraber dikey yönde tablodan alınan sabit değerleri, rüzgar hızındaki değişme, yağış miktarı vb. yapılan konsantrasyon hesabını değiştirecektir. Bölgenin meteorolojik verilerinin sabit olduğu varsayılmıştır.

Ayrıca proje alanı yakın çevresi benzer işletmelere çok yakın ya da sınır vaziyette

bulunmaktadır. Bu nedenle komşu işletmelerin ocak alanlarında üretim esnasında, birlikte kullanılan ocak içi nakliye güzergahlarında Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek.1.b.2.2 kapsamında emisyon kaynaklarının 3m uzağında hakim rüzgar yönü dikkate alınarak PM10 ölçümleri yapılmıştır. Yapılan ölçümler yerleri ve ölçüm sonuçları aşağıda tabloda sunulmuştur.

Ölçüm Sonucu (mg /Nm3) Ölçümün Yapıldığı Yer Koordinatları

Ölçüm Yapılan Nokta 1.

Ölçüm 2.

Ölçüm 3.

Ölçüm Ortalama

Sınır Değer (mg/ Nm3)

Kaltun Y–572738 X–4144212

Stok 1,22 2,44 2,27 1,97 3

Kaltun Y–572819 X–4144256

Ocak 2,39 1,58 0,53 1,5 3

Toprak-Nakliye Y–572437 X–4143996

Ocak-Nakliye

0,95 0,52 1,58 1,01 3

Matel Y–572955 X–4144157

Ocak 0,60 2,73 1,59 1,64 3

Kaltun-Nakliye İmerys Ocak Sınırı

Y–572990 X–4144415

Nakliye 2,73 2,85 2,86 2,81 3

Nakliye Yol Ayrımı Y–573988 X–4144863

Nakliye 2,22 2,91 2,94 2,69 3

Tablo 55: PM10 Ölçümleri Yapılan Ölçüm Yerleri ve Ölçüm Sonuçları

118


Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek.1.b.2.2 maddesi “Tane boyutu 1mm<çap<5mm olan maddelerin doldurma, ayırma, eleme, taşıma, kırma, öğütme işlemlerinin yapıldığı tesislerden kaynaklanan toz emisyonunun önlenmesi; kimyasal toz bastırma sistemi veya basınçlı pülverize su kullanılması ile de gerçekleştirilebilir. Bu durumda hakim rüzgar yönü de dikkate alınarak toz kaynağından 3 metre uzaklıkta toz konsantrasyonu saatlik ortalama değeri (PM 10) en fazla 3 mg/Nm3 değerini aşmamalıdır.” ifadesi yer almaktadır. Tabloda da görüleceği üzere yapılan ölçümler neticesinde alınan sonuçlar yönetmelikte verilen sınır değerlerin altında çıkmıştır. Bu nedenle mevcut komşu işletmelerin söz konusu ocakta oluşacak emisyon miktarına ve kümülatif emisyon değerine önemli bir katkısı olmayacağı öngörülmektedir.

Faaliyet sahasına en yakın yerleşim birimi kuş uçumu yaklaşık 2000 m mesafedeki

Çamköy’dür. Faaliyet ile ilgili yapılan modelleme çalışmasında emisyon hesaplamaları

incelendiğinde faaliyetteki toz emisyonu kaynağının büyük bir bölümünün patlatma işleminden kaynaklandığı görülmektedir. Buna dayanarak patlatma işleminden kaynaklanan emisyon miktarının azaltılmasına ilişkin birtakım önlemler alınması durumunda proje konusu faaliyetten kaynaklanan toz emisyonu miktarının oldukça azalacağı görülmektedir.

Patlatma sırasında oluşan tozlanmayı azaltmak için patlatma öncesi ocak aynasının üstü

ve aynanın önü arazöz ile tamamen sulanarak ince taneli partiküllerin birbirine yapışması sağlanacağından meydana gelen toz miktarı yaklaşık % 40–50 oranında azalacaktır. Bu sebeple toz oranını daha aza indirgemek için ocak aynasının üstünde ve önünde spreyleme yapılacaktır. Ayrıca patlatma için milisaniye gecikmeli kapsüller kullanılacak oluşacak toz emisyonu değeri daha da aşağı seviyelerde olacaktır.

Alınacak bu önlemlerle oluşacak toz emisyonunun çevresel etkileri minimize edilmiş

olacaktır. Faaliyet öncesinde de ocak sahasında ve işletme içi yollarda sulama yapılacaktır. Böylece su partikülleri toz tanelerini sararak daha yoğun bir ortam oluşturmakta ve ince tozların bu ortamda çökelmesini sağlayacaktır.

Patlatma yapılacağı zaman ocak sahasında herhangi bir işlem yapılması mümkün

değildir. Dolayısı ile patlatma yapılırken tüm faaliyetlere ara verileceğinden Feldspat üretiminde patlatma ile ilgili toz hesaplamaları diğer hesaplamalardan ayrı tutulmuştur.

Ocak içi yollardan kaynaklanacak toz ise, çizgisel bir dağılım gösterecektir. Nakliye

araçlarının üzerlerinin branda ile kapatılması, taşınan malzemenin üst kısmının %10 nemli bırakılması ve yolların nemlendirilmesi gibi bazı önlemler de alınarak oluşan emisyonun hesaplanan değerin daha altına düşmesi beklenmektedir.

Arazi hazırlığı işlemleri esnasında çıkarılacak bitkisel toprak ve üretim sırasında elde

edilecek pasa malzeme ve ürünün depolanacağı stok sahalarında ve bunların nakliyesi sırasında meydana gelecek tozluluğun önlenmesi için gerekli tüm tedbirler alınacaktır. Bu amaçla;

- Arazide rüzgar kesici toprak yığınlarının yapılması, rüzgar kesici bitkilerin dikilmesi, rüzgar koruyucularının yapılması sağlanacaktır.

- Savurma yapılmadan boşaltma ve doldurma yapılacaktır. - Malzeme üstü naylon branda veya tane büyüklüğü 10mm’den fazla olan malzeme ile

kapatılacaktır.

119


- Üst tabakalar % 10 nemde muhafaza edilecektir. Alınacak bütün önlemler sonucu oluşacak toz emisyonu hesaplanan değerin oldukça

altında olacaktır. Faaliyet sahibi tarafından bu konuda gerekli hassasiyet gösterilecek ve böylece toz oluşumunun minimum değerde olabilmesi için gerekli tüm tedbirler alınmakta ve alınacaktır. Bu nedenle, yerleşim yerinin olumsuz etkilenmesi söz konusu olmayacaktır.

Kapasite artırımı kapsamında, gerekli ölçümler yaptırılarak, İl Çevre ve Orman

Müdürlüğü’ne Emisyon İzni alınması için gerekli başvurular yapılacaktır. Faaliyetin tüm aşamalarında 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede

yayınlanarak Yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”nde belirtilen hususlara uyulacak, belirtilen önlemler alınacak ve ilgili sınır değerler aşılmayacaktır. İşçi sağlığı konusunda ise 21.02.2004 tarih ve 25380 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “ Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” hükümlerine uygun hareket edilecektir.

Çalışanların tozdan olumsuz yönde etkilenmelerini en aza indirmek için "İşçi Sağlığı ve

İş Güvenliği Tüzüğü"nde belirlenen hükümler doğrultusunda önlemler alınacaktır. Sahada işletme aşamasında kullanılacak yakıt sadece araçlar için gerekli olup, ısınma

vb. amaçlı yakıt tüketimi olmayacaktır. Araçlarda yakıt olarak motorin kullanılacaktır. Araçlar için hesaplanan kütlesel debi değerleri düşük olduğundan, mevcut hava kalitesini olumsuz yönde etkilemeyecektir.

5.1.15. Üretim Sırasında Meydana Gelecek Vibrasyon, Gürültü Kaynakları ve Seviyeleri

Üretim Sırasında Meydana Gelecek Gürültü Seviyeleri ve Hesaplamalar; Sodyum ve Feldspat Ocağı işletilmesi sırasında, sahada yapılacak patlatma işlemi ve

kullanılacak olan makine-ekipmandan gürültü kaynaklanacaktır. Sodyum ve Feldspat Ocağında faaliyet gösterecek makine ve ekipmanların çalışması sırasında meydana gelecek gürültü seviyeleri ve mesafelere göre oluşacak bu gürültünün dağılımı hesaplanmıştır.

Proje alanına en yakın yerleşim kuş uçumu yaklaşık 2000 m mesafedeki Çamköy’dür.

Bütün hesaplamalar 2000 m mesafe baz alınarak yapılmıştır. İşletme içinde yer alan gürültü kaynakları, gürültü kaynaklarının ses gücü

düzeylerinin hesaplanması;

Gürültü kaynaklarının ses gücü düzeylerinin hesaplanması için, 30.12.2006 tarih ve 26392 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu İle İlgili Yönetmelik” Madde 5’te belirtilen aşağıda verilen tablodaki formüller kullanılarak aşağıda hesaplanmıştır.

120


Müsaade edilen ses gücü seviyesi dB/1 pW Teçhizatın tipi Net kurulu güç P (kW), Elektrik gücü Pel

(1) (kW), Uygulama kütlesi m (kg), Kesme genişliği L (cm)

3 Temmuz 2004’den itibaren I. Safha

3 Ocak 2006’dan itibaren II. Safha

P ≤ 8 108 105(2) 8 < P ≤ 70 109 106(2)

Sıkıştırma makineleri (titreşimli silindirler, titreştirici levhalar, titreşimli çekiçler) P > 70 89 + 11 log P 86 + 11 log P(2)

P ≤ 55 106 103(2) Paletli dozerler, paletli yükleyiciler, paletli kazıcı yükleyiciler P > 55 87 + 11 log P 84 + 11 log P(2)

P ≤ 55 104 101(2)(3) Tekerlekli dozerler, tekerlekli yükleyiciler, tekerlekli kazıcı-yükleyiciler, damperli kamyonlar, greyderler, yükleyici tipli toprak doldurmalı sıkıştırıcılar, içten yanmalı motor tahrikli karşı ağırlıklı hidrolik kaldırmalı kamyonlar, hareketli vinçler, sıkıştırma makineleri (titreşimsiz silindirler), kaldırım perdah makineleri, hidrolik güç oluşturma makineleri

P > 55 85 + 11 log P 82 + 11 log P(2)(3)

P ≤ 15 96 93 Kazıcılar, eşya taşımak için yük asansörleri, yapı (konstrüksiyon) vinçleri, motorlu çapalama makineleri

P > 15 83 + 11 log P 80 + 11 log P

m ≤ 15 107 105 15< m < 30 94 + 11 log m 92 + 11 log m(2)

Elle tutulan beton kırıcıları ve deliciler

m ≥ 30 96 + 11 log m 94 + 11 log m Kule vinçleri 98 + log P 96 + log P

Pel ≤ 2 97 + log Pel 95 + log Pel

2 < Pel ≤ 10 98 + log Pel 96 + log Pel

Kaynak ve güç jeneratörleri Pel > 10 97 + log Pel 95 + log Pel

P ≤ 15 99 97 Kompresörler P > 15 97 + 2 log P 95 + 2 log P

Tablo 56: Açık Alanda Kullanılan Teçhizat İçin Tanımlanan Ses Gücü Düzeyleri İşletmede yer alan gürültü kaynakları tabloda verilmiştir.

Ekipman Malzeme adı

Miktar Motor

Gücü(HP) Motor

Gücü(kw)

Ekskavatör 4 adet 250 186.5

Yükleyici 1 adet 152 113.392

Kamyon 10 adet 150 111.9

Kompresör 1 adet 50 37.3

Delici Makine 2 adet 85 63.41

Binek Araç 2 adet 75 55.95

Jeneratör 1 adet 20 14.92

* 1 Hp = 0,746 Kw Tablo 57: Ocakta Kullanılan Makine ve Ekipmanların Güç Düzeyleri

Ses Gücü Düzeyinin Hesaplanması (Lw); Ekskavatör; motor gücü 250 Hp = 186,5 kW’dır. Tablodan değerlendirme

yapıldığında P = 186,5 kW ve P > 55 olduğundan; Lw = 84 + 11 Log P = 84 + 11 Log 186,5 = 108,98 dB

121


Yükleyici; motor gücü 152 Hp = 113,392 kW’dır. Tablodan değerlendirme yapıldığında P = 113,392 kW ve P > 55 olduğundan;

Lw = 82 + 11 Log P = 82 + 11 Log 113,392 = 104,60 dB Kamyon; motor gücü 150 Hp = 111,9 kW’dır. Tablodan değerlendirme yapıldığında P

= 111,9 kW ve P > 55 olduğundan; Lw = 82 + 11 Log P = 82 + 11 Log 111,9 = 104,54 dB Kompresör; motor gücü 50 Hp = 37,3 kW’dır. Tablodan değerlendirme yapıldığında P

= 37,3 kW ve P > 15 olduğundan; Lw = 95 +2 Log P = 95 + 2 Log 37,3 = 98,14 dB Delici Makine; motor gücü 85 Hp = 63,41 kW’dır. Tablodan değerlendirme

yapıldığında P = 63,41 kW ve P > 55 olduğundan; Lw = 82 + 11 Log P = 82 + 11 Log 63,41 = 101,82 dB Binek Araç; motor gücü 75 Hp = 55,95 kW’dır. Tablodan değerlendirme yapıldığında

P = 55,95 kW ve P > 55 olduğundan; Lw = 82 + 11 Log P = 82 + 11 Log 55,95 = 101,23 dB Jenaratör; motor gücü 20 Hp = 14,92 kW’dır. Tablodan değerlendirme yapıldığında P

= 14,92 kW ve P > 10 olduğundan; Lw = 95 + Log P = 95 + Log 14,92 = 96,17 dB Buna göre işletmede bulunan gürültü kaynaklarının hesaplanan ses gücü düzeyleri

aşağıda tablo halinde verilmiştir.

Ekipman - Malzeme adı Miktar Ses Gücü Düzeyi (dBA)

Ekskavatör 4 adet 112,707

Yükleyici 1 adet 110,546

Kamyon 10 adet 110,488

Kompresör 1 adet 105,717

Delici Makine 2 adet 108,022

Binek Araç 2 adet 107,478

Jeneratör 1 adet 101,738

Tablo 58: İşletmedeki Gürültü Kaynaklarının Hesaplanan Ses Gücü Düzeyleri

122


İşletmenin çalışma periyotlarına ve çalışma koşullarına bağlı olarak proses ünitesinde yer alacak gürültü kaynaklarına ilişkin mesafe ve/veya atmosferik yutuş faktörlerinin de göz önüne alınarak toplam gürültü düzeyinin hesaplanması;

İşletmedeki gürültü kaynaklarının; her bir kaynağın ses gücü düzeyinden aşağıda verilen Formül 1’e göre toplam ses gücü düzeyi hesaplanacak ve buna bağlı olarak yine aşağıda verilen Formül 2’e göre toplam ses basıncı düzeyleri hesaplanacaktır.

LWT = 10 log Σ 10Lwi/10 ------------- Formül-1 (Ses Gücü Düzeyi) LWT = 10 Log (4x10112,707/10) + (1x10110,546/10) + (10x10110,488/10) + (1x10105,717/10) + (2x10108,022/10) + (2x10107,478/10) + (1x10101,738/10) LWT = 123,559 dBA

Gürültünün mesafeye göre yayılımının hesaplanmasında ise; LPT = LWT + (10 Log Q/4 πr2 ) – ( 7,4x10-8 x f2 x r/ φ ) -------Formül-2 (Toplam Ses Basıncı Düzeyi) formülüyle toplam ses basıncı düzeyi hesaplanır. Aatm = 7,4x10-8 x f2 x r/ φ Atmosferik yutuş katsayısını ifade eder.

Aatm : Atmosferik yutuş ile ses basıncı düzeyindeki düşüş (dBA) f :İletilen sesin frekansı (insan kulağının en hassas olduğu frekans 3000hz) r : Kaynaktan uzaklık φ :Havanın bağıl nemi (%62 meteoroloji istasyonu verisi ile yapılmaktadır) *Araçlardan kaynaklanan gürültü mesafeye ve atmosferik yutuş sonrası net ses seviyesi

ortaya çıkar.

Ortaya çıkan Net Ses Seviyesine göre Lgag hesaplanır. (Faaliyet madencilik faaliyeti olduğundan sadece 12 saatlik dilim olan Lgündüz’e göre hesaplamalar yapılır.)

Lgag = 10 Log 1/24 [ 12x10Lgündüz/10 + 4x10Lakşam+5/10 + 8x10Lgece+10/10 ]

Ancak faaliyet, gündüz zaman diliminde devam ettiği için;

Lgag = 10 Log 1/24 [ 12x10Lgündüz/10 ] olarak hesaplanmıştır.

123


Mesafe (m)

Toplam Ses Basınç Düzeyi

LPT(dB)

Atmosferik Yutum Değeri

(dBA)

Net Toplam Ses Basınç Düzeyi

LPT(dBA)

Gündüz-Akşam-Gece Gürültü Seviyesi

Lgag(dBA)

50 78.59 0.54 78.05 75.04 250 64.61 2.69 61.92 58.91 500 58.59 5.37 53.22 50.21 750 55.07 8.06 47.01 44.00

1000 52.57 10.74 41.83 38.82 1250 50.63 13.43 37.20 34.19 1500 49.05 16.11 32.93 29.92 1750 47.71 18.80 28.91 25.90 2000 46.55 21.48 25.06 22.05 2500 44.61 26.85 17.76 14.75 3000 43.03 32.23 10.80 7.79 3500 41.69 37.60 4.09 1.08

Tablo 59: Makine-Ekipman ve Araçlardan Yayılan Ses Basınç Düzeylerinin Mesafeye Göre Yayılımları

80

70

60

50

dB

A

40

30

20

10

0 0 500 1000 3500 4000 1500 2000 2500 3000

Mesafe

Şekil 31: Makine – Ekipmanların Aynı Anda Çalışması Sonucu Oluşması Beklenen Ses Basıncı Seviyesinin 50-3500 Metre Mesafelerde Dağılımı

Patlatma sonucu oluşacak anlık gürültü seviyesi (LE), kullanılan patlayıcı miktarı ve

muhteviyatına göre maksimum SEL değer 140 dBA olarak belirlenmiştir. Patlatma sonucu oluşacak, farklı mesafelerdeki, anlık ses basınç düzeyleri ise, yine aşağıdaki tablo üzerinde gösterilmiştir.

124


Mesafe (m)

Patlatma Sırasında Oluşacak Anlık

Ses Basınç Düzeyi SEL(dBA)

Atmosferik Yutum Değeri

(dBA)

Net Toplam Ses Basınç Düzeyi

LPT(dBA)

Gündüz-Akşam-Gece Gürültü Seviyesi

Lgag(dBA)

50 95.03 0.54 94.49 91.48 250 81.05 2.69 78.37 75.36 500 75.03 5.37 69.66 66.65 750 71.51 8.06 63.45 60.44

1000 69.01 10.74 58.27 55.26 1250 67.07 13.43 53.64 50.63 1500 65.49 16.11 49.38 46.37 1750 64.15 18.80 45.35 42.34 2000 62.99 21.48 41.51 38.50 2500 61.05 26.85 34.20 31.19 3000 59.47 32.23 27.24 24.23 3500 58.13 37.60 20.53 17.52

Tablo 60: Patlatmayla Yayılan Ses Basınç Düzeylerinin Mesafeye Göre Yayılımları

Şekil 32: Patlatma Sonucu Oluşması Beklenen Ses Basıncı Seviyesinin 50-3500 Metre Mesafelerde Dağılımı

ÇED Raporundaki bütün hesaplar en yakın yerleşim birimi baz alınarak çalışma

alanının sınırına kadar ki mesafeye göre yapılmış olup buna göre en yakın yerleşim birimi kuş uçumu yaklaşık 2000 m uzaklıktaki Çamköy’dür. Bütün hesaplamalar 2000 m mesafe baz alınarak yapılmıştır.

Faaliyet sahasında üretim faaliyetleri sırasında 2000 m mesafede bütün iş makinesi ve ekipmanların aynı anda çalışması sırasında oluşacak gündüz gürültü Lgag seviyesi 22,05 dBA seviyesinde, belli dönemlerde yapılacak patlatma faaliyetinden oluşacak gürültü seviyesi ise yine bu nokta da 38,50 dBA seviyesinde hesaplanmıştır.

Hesaplanan gündüz-akşam-gece gürültü değerleri yerleşim yerine gelmeden “Çevresel

Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği”nin Ek VIII, Tablo:4 gereği “Gürültüye hassas kullanımlardan eğitim, kültür ve sağlık alanları ile yazlık ve kamp

0 102030405060708090

100

dB

A

0 1000 3500 4000 500 1500 2000 2500 3000

Mesafe

125


yerlerinin yoğunluklu olduğu alanlar” için öngörülen gündüz gürültü düzeyi sınırına göre (60 dBA) değerlendirilmiştir.

Alanlar L gündüz

(dbA) L akşam

(dbA) L gece (dbA)

Organize Sanayi Bölgesi veya İhtisas Sanayi Bölgesi içindeki her bir tesis için 70 65 60

Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların birlikte bulunduğu alanlardan işyerlerinin yoğun olarak bulunduğu alanlar

68 63 58

Ticari yapılar ile gürültüye hassas kullanımların birlikte bulunduğu alanlardan konutların yoğun olarak bulunduğu alanlar

65 60 55

Gürültüye hassas kullanımlardan eğitim, kültür ve sağlık alanları ile yazlık ve kamp yerlerinin yoğunluklu olduğu alanlar

60 55 50

Tablo 61: ÇGDY Yönetmeliği Madde–22.a, Ek. VIII, Tablo–4

Yapılan hesaplamalar 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan

“Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” Madde 22 (a) bendi Ek-VIII Tablo-4‘e göre değerlendirilecek olursa; çalışma sırasında iş makineleri ve ekipmanlardan kaynaklanan gürültünün en yakın yerleşim yerine hiçbir olumsuz etkisi olmayacaktır. Ayrıca 2000 m mesafede arazi ve atmosferik koşullardan dolayı ölçülen değerler daha da aşağılara inecektir. Ayrıca belli dönemlerde yapılacak olan patlatma faaliyetleri öncesi yerleşim ve civardaki halk bilgilendirilecek, bu şekilde çeşitli önlemler alınacaktır. 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği”nin belirlemiş olduğu sınırlarını aşmayacaktır.

Yönetmeliğin 15. maddesine göre “Sanayi Tesislerinde Çalışanların Kulak Sağlık ve

Konforu, Açısından Maruz Kaldıkları Gürültü ve Titreşim Düzeyleri için; Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve 23.12.2003 tarih ve 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliğinde getirilen esaslar sağlanır.” denilmektedir.

Ocakta çalışacak işçilerin sağlığının korunması amacıyla “Çalışma ve Sosyal Güvenlik

Bakanlığınca hazırlanan ve Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliği Madde-5’e göre en yüksek maruziyet etkin değerleri 85 dBA olarak verilmiştir. Faaliyet alanında kişisel koruyucu gereçler kullanılacaktır.

Üretim Sırasında Meydana Gelecek Vibrasyon, Titreşim Seviyeleri ve

Hesaplamalar; Patlatma sonucu oluşan şok dalgalar havada ve ateşlenen kaya birimi içinde belirli bir

hız, frekans ve genlikte yayılmaktadır. Bu yayılım atım yerinden uzaklaştıkça sönme eğilimi göstermektedir. Şok dalgalarının çevrede bulunan hassas noktalara (bina, köprü, tarihi binalar, mağara vb) hasar verebileceği mesafe aşağıda açıklanan bağıntılar yardımıyla hesaplanabilmektedir. Bağıntılarda değişken olarak anlık şarj (bir gecikme süresinde ateşlenen patlayıcı miktarı) atım yeri ile çevre birimleri arasındaki mesafe ve kayaç türlerine ait katsayılar bulunmaktadır.

126


Hava şoku; Patlatma sonucu oluşan hava şoku aşağıdaki bağıntıdan hesaplanmaktadır. (CALZIA,

1969) Şiddetli etki zonu : D<5√W Orta şiddette etki zonu : 5√W<D<10√W Hafif şiddette etki zonu : 10√W<D<15√W D = Etkili zon aralığı (m) W = Bir gecikme aralığında atılan dinamit miktarı=Anlık şarj (kg) Patlatmalarda kullanılacak maksimum anlık şarj: 20kg Şiddetli etki zonu :0-33m Orta şiddette etki zonu :33-66m Hafif şiddette etki zonu :66-99m

Patlatmayla oluşturulan titreşimin çevre yapılara etkisi Devine bağıntısı ile tespit edilmektedir.(Devine et al, 1969) V=k (D / √W)-1,6 V = Kayaç içinde yayılan titreşim hızı (inç/sn) k= Kayaç türüne bağlı katsayı (260) W= Bir gecikme aralığındaki patlayıcı miktarı (libre) D= Patlatma noktası ile çevre yerleşim birimleri arası mesafe (feet) 1 feet : 0,3048m 1 libre : 0,4536kg 1 inç : 25,4mm

K katsayısı kayacın titreşimi iletme kapasitesi olarak alınmaktadır. Patlatma kaynağı ile hassas nokta arasındaki birimlerin değişkenliği, kırık, fay, çatlak gibi süreksizliklerin yoğunluğu k katsayısını etkilemektedir. Homojen birimlerde katsayı 260 sayısına yaklaşırken, tektonik etkilerin yoğunluğu ve geçilen her farklı birim katsayıyı 26 sayısına yaklaştırmaktadır. Hesaplamalarda k katsayısı birimlerin homojen ve kırıksız olduğu varsayımından hareketle 260 olarak alınmıştır.

Vo(mm/sn)

K(sabit) D(metre) W(kg) V(mm/sn) l/5V(mm/sn) l/2V(mm/sn) 260 50 20 39,02 7,80 19,51 260 100 20 12,87 2,57 6,43 260 200 20 4,24 0,84 1,12 260 300 20 2,21 0,44 1,10 260 400 20 1,40 0,28 0,7 260 500 20 0,98 0,19 0,49 260 600 20 0,73 0,14 0,36 260 750 20 0,51 0,10 0,25 260 1000 20 0,32 0,06 0,16 260 1250 20 0,22 0,04 0,11 260 1500 20 0,16 0,03 0,08 260 1750 20 0,13 0,02 0,06 260 2000 20 0,10 0,02 0,05

Tablo 62: Mesafeye Göre Titreşim Hızı Değerleri

127


Tabloda; V = mm/sn mesafeye göre değişen titreşim hızı Vo= Bina temelindeki titreşim hızı

Kayaç içi titreşim hızının (V) 1/2 -1/5'i Vo değeri olarak kabul edilmektedir. (Forssbland, 1981). Bina Türü Vo (mm/sn) a-Yıkılmaya yüz tutmuş çok eski tarihi binalar 2 b-Sıvalı biriket, kerpiç, yığma tuğla evler 5 c-Betonarme binalar 10 d-Fabrika gibi çok sağlam yapıda endüstriyel binalar 10–40

Tablo 63: Patlatma İle Hasar Görebilecek Bina Türleri

Faaliyet alanı çevresindeki en hassas yapının çizelge b tipi binalar olduğu kabul edilirse

Vo (1/5V) hızının 5 mm/sn'nin üzerine çıkmaması gerekmektedir. Tablo incelendiğinde 20kg'lık şarjın etkisi ile oluşan titreşim hızı patlatma noktasından itibaren yaklaşık 100metre civarında 5 mm/sn'nin altına inmektedir. Bu mesafeden sonra, maksimum anlık şarj (20kg) ile yapılan patlatmalar sonucu hava şoku nedeni ile oluşan vibrasyonun, yerleşim birimine olumsuz etkisi olmayacağı hesaplanmıştır. Bu durumda anlık şarj (20kg) ile yapılan patlatmalar sonucu oluşan vibrasyonun en yakın yerleşim yeri olan, kuş uçumu 2000m mesafede, Çamköy’e olumsuz etkisi olmayacağı belirlenmiştir. Binalardaki hasarların titreşim genliği yönünden incelenmesi:

Patlatma sonucu oluşan titreşimlerin genliği aşağıdaki bağıntıdan hesaplanmaktadır. A=(K√W)/D

A: Patlatma sonucu oluşan titreşimlerin azami genliği (mm) W: Bir gecikme ateşlenen patlayıcı miktarı (kg) D: Patlatma kaynağı ile çevre yerleşim birimleri arasındaki etkili mesafe (m) K: Kayaç türüne bağlı katsayı

K Katsayısı

Patlatma Yapılan Birim Temel Altı Kayaç Türü Minimum Maksimum Kaya Kaya 0.57 1.15 Kaya Kil (Toprak) 1,15 2.30 Kil (Toprak) Kaya 1.15 2.30 Kil (Toprak) Kil Toprak) 2.30 3.40

Tablo 64: Patlatma Yapılan Kaya Türü Ve Bina Temeli Altındaki Kayaç Türüne Bağlı Olarak Değişim Gösteren K Katsayısı Asgari Ve Azami Değerleri (Armac Printing Company)

Genlik değerinin 0,05mm'nin altında olması durumunda binalarda hasar olmadığı

bilindiğinden (Armac Printing Company) maksimum patlayıcı miktarı (20kg) ile yapılan atımlarda etki mesafesi;

A=(K√W)/D ------ D=(K√W)/A =(1,15√20) / 0,05= 102,85m bulunur.

128


Oysaki çalışma alanına en yakın mesafe, 2000m uzaklıkta bulunmaktadır. Hesaplara göre çıkarılan, patlatma sonucu oluşacak vibrasyon etki mesafesinde herhangi bir hassas nokta bulunmamaktadır.

Titreşim Frekansı (Hz) İzin Verilen En Yüksek Titreşim Hızı

(Tepe Değeri-mm/s)

1 5

4-10 19

30-100 50

(1 Hz- 4 Hz arasında 5 mm/s’den 19 mm/s’ye; 10 Hz- 30 Hz arasında 19 mm/s’den 50 mm/s’ye, logaritmik çizilen grafikte doğrusal olarak yükselmektedir)

Tablo 65: Maden ve Taş Ocakları İle Benzeri Alanlarda Patlatma Nedeniyle Oluşacak Titreşimlerin, En yakın Çok Hassas Kullanım Alanının Dışında Yaratacağı Zemin Titreşimlerinin İzin Verilen En Yüksek Değerleri

Patlatma faaliyetlerinde yukarıda verilen Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi

Yönetmeliği Madde 25.a bendi, Ek: VIII, Tablo:6 değerleri üzerine çıkılmayacaktır. Patlatma esnasında her türlü çevre emniyeti alınacak, tüm saha çevresine gerekli ikaz

levhaları asılacak ve patlatma yapılmadan önce siren ile uyarı yapılacaktır. İşletmede 24.12.1973 tarih ve 14752 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkındaki Tüzük hükümlerine uyulacaktır. Patlayıcı madde kullanımı “12.11.2004 tarih ve 25641 sayılı “Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle, Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması Yok Edilmesi, Denetlenmesi, Usul ve Esasları Tüzüğü” hükümlerine uygun olarak yapılacaktır.

Faaliyet alanında işletme süresince 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” ne ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve 23.12.2003 tarihli ve 25325 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan “Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliği”ne uygun olarak çalışılacaktır.

İşletmenin faaliyeti süresince gerekli tüm tedbirler uygulanacaktır.

5.1.16. Çalışacak Personelin ve Bu Personele Bağlı Nüfusun Konut ve Diğer Teknik / Sosyal Altyapı İhtiyaçlarının Nerelerde ve Nasıl Temin Edileceği

Faaliyet alanında 23 kişi çalıştırılacaktır. Proje alanında işletmede olan ocak sahasında

konteynır şantiye binası, tuvalet v.s. teknik ve sosyal alt yapı üniteleri kurulu bulunmaktadır. Ancak çalışacak personel civar köylerden sağlanacağı için konaklama ihtiyacı olmayacaktır. Tek vardiya üzerinden üretim gerçekleştirileceği düşünülürse işletmede bekçi dışında gece personel bulundurulmayacaktır.

129


5.1.17.Üretim Sırasında Oluşacak Katı Atıklar ve Atık Yağların Miktarı ve Bertarafı

Katı Atıklar: İşletmede 23kişi çalışacaktır. Bir işçinin bir günde oluşturduğu katı atık miktarı 1,34 kg

civarındadır. Buna göre işletmede bir günde 30,82 kg katı atık oluşacaktır.

Faaliyet alanında oluşacak katı atıklar; personelden kaynaklanan evsel nitelikli katı atıklar ve üretim sonucu oluşacak katı atıklardır. Evsel nitelikli katı atıklar, "Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği"nin 18. maddesine göre biriktirilerek toplanmakta ve 22. maddesine göre uygun aralıklarla faaliyet sahibinin kendi imkanlarıyla kamyonlar vasıtası ile Milas Belediyesi çöp depolama alanına nakledilmekte ve nakledilecektir. Milas Belediyesi çöp toplama işini ihale usulü almış firmadan alınan, evsel nitelikli katı atıkların çöp toplama firmasınca teslim alındığına dair yazı Ek:20’te sunulmuştur.

İşletme aşamasında, personelin kullanımı sonrası yemek artığı, ambalaj kağıdı ve pet

şişe gibi katı atıklar (metal, cam, plastik, kağıt, vb), biriktirme kaplarında niteliklerine göre ayrı ayrı toplanarak görünüş, koku, toz, sızdırma ve benzeri faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde kapalı özel araçlarla taşınacaktır. Katı atıkların geri kazanılması teknolojik olarak mümkün olanları (tekrar kullanılabilirliklerine göre) biriktirilerek atık toplayıcılarına satılacaktır. 24.06.2007 tarih ve 26562 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır.


Faaliyet alanında Feldspat cevheri için tespit edilen damar kalınlığı ortalama 35 m alınmıştır. Cevher ve üstünde bulunan pasa malzeme alanda yer yer mostra pozisyonunda gözlenmekte olup, kalınlığı ise yine ortalama 35 m’dir. Üzerinde 10-30 cm kalınlığı bulan bitkisel toprak mevcut olup, bitkisel toprak kalınlığı ortalama 20 cm alınmıştır.

Faaliyet alanında yılda 1250000 ton/yıl (480769,23m3/yıl) feldspat üretilmesi planlanmaktadır. Buna göre cevher kalınlığı ortalama 35m alındığında yılda yaklaşık; 480769,23m3 / 35 m = 13736,26m2 alanda çalışma yapılacaktır. Ocak sahasında bitkisel toprağın altında pasa malzemesi bulunmaktadır. Çalışma alanının ortalama %70’lik bölümünde üst örtü toprağı (bitkisel toprak) sıyırma işlemi yapılacak olup, buna göre; 16025,64m2x0,70=11217,95m2'lik alanda sıyırma işlemi yapılacaktır.

Sıyrılması gereken örtü tabakasının kalınlığı yaklaşık 0,2m olduğuna göre; 11217,95m2x0,2 m = 2243,59 m3 x 1,6 ton/ m3 = 3589,74 ton örtü tabakası sıyrılacaktır. İş makineleri ile sıyrılacak bitkisel toprak kamyonlarla taşınarak düz zeminde (eğim %5’den az) toplam alanı 12,79 Ha olan üst örtü toprağı stok alanlarında depolanacaktır.




gnays şeklinde görülmektedir. Üretimde pasa olarak nitelendirilecek, yıllık yaklaşık 1 250 000 ton olarak belirlenen gnays; 61,04Ha’lık pasa malzeme stok alanında depolanacak, gerektiği durumlarda, sıyrılarak yine aynı alanda depolanacak ve faaliyet sonrası rehabilite çalışmalarında kullanılacak bitkisel toprağın stabilitesi için etrafına sarılarak destek ve bitkisel

130


toprağı korumak amaçlı kullanılacak, yine gerektiği durumlarda yol düzenleme çalışmalarında alt malzeme olarak kullanılacaktır. Faaliyet sonuna doğru ise sahanın rehabilitasyonu, arazi düzenlemesi için stok sahasında saklanacaktır. Bu uygulama faaliyet süresince devam edecektir. Faaliyet sonunda ise faaliyet sırasında oluşturulacak kazı boşluklarının kapatılması için kullanılacaktır. Orman Bölge Müdürlüğü görüşleri doğrultusunda ise üzeri ağaçlandırılarak terk edilecektir.

31.05.2005 tarih ve 25831 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği ve 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyularak çalışmalar sürdürülecektir.

Faaliyet alanında ilk yardım malzemesi, ilaç v.b. kullanım sonucu oluşabilecek tıbbi atıklar, enfeksiyonu engellemek amacıyla toplanmaları ve atılmaları özel işleme tabi olan atıklar diğer atıklardan ayrı toplanarak lisanslı bertaraf tesislerine verilerek bertarafı sağlanacaktır. İşletme süresince 22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği”nin ilgili hükümlerine uyulacaktır.

Atık Yağlar: İşletme alanında 10 kamyon, 4 ekskavatör, 1 yükleyici, 2 delici olmak üzere 17 adet

iş makinesi kullanılacaktır. Her makine için ortalama yağ tüketimi 8lt olduğu ve her 3 ayda bir değiştirildiği düşünüldüğünde yılda 4 değişim ile toplam; 17adet x 8lt x 4değişim = 544lt atık yağ oluşumu söz konusu olacaktır.

Proje kapsamında kullanılacak iş makinelerinin bakım-onarım işleri ile yağ ve filtre

değişimleri Milas İlçesinde bulunan firmanın anlaşmalı olduğu tamir atölyelerinde yıkama işlemleri ise en yakın akaryakıt istasyonunda yapılmaktadır. Araçların periyodik bakımları bu anlaşmalı servislerde yapılacak, arıza durumunda taşıyıcı tır ile servise nakli gerçekleştirilecektir. Bu nedenle tesiste atık yağ, pil, akü, kullanılmış lastik oluşması söz konusu değildir.

Ancak proje alanında yapılması zorunlu olacak durumlarda, yağ değişimleri için

geçirimsiz zemin oluşturularak, yağmurdan etkilenmeyecek şekilde üzeri kapatılacak bölüm oluşturulacak, değişim sonucu açığa çıkacak atık yağlar kategorisine göre, geri kazanım tesislerine ulaştırılmak üzere ağzı kapalı sızdırmaz varillerde ayrı ayrı toplanacak ve bu varillerin içerisinde hangi tür atık olduğunu gösterir etiket ile üzerleri etiketlenerek, lisanslı bertaraf veya geri kazanım tesislerine ulaştırılmak üzere tehlikeli atık taşıma lisansına sahip firmalara teslim edilecektir.

30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği" ve 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyularak çalışma yapılacaktır. Atık yağların toprak, yüzeysel veya yeraltı suyu gibi herhangi bir alıcı ortama bırakılması kesinlikle engellenecektir.

Faaliyet alanında atık pil oluşması durumunda, kullanıldıktan sonra atıklar evsel ve diğer atıklardan ayrı olarak toplanacak, 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği uyarınca, oluşacak atık piller

131


pil ürünlerinin dağıtımını ve satışını yapan işletmelerce veya belediyelerce oluşturulacak toplama noktalarına atık piller teslim edilecektir. Faaliyet alanında araçların akümülatörlerinin değiştirilmesi durumunda, kullanıldıktan sonra atıklar evsel ve diğer atıklardan ayrı olarak toplanacak, 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği uyarınca, eski akümülatörler akümülatör ürünlerinin dağıtım ve satışını yapan işletmeler ve araç bakım-onarım yerlerini işletenlerin oluşturduğu geçici depolama yerlerine ücretsiz teslim edilecektir.

31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Atık Pil ve

Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliğine uyulacaktır.

5.1.18. İnsan Sağlığı ve Çevre Açısından Riskli ve Tehlikeli Faaliyetler

İşletme sırasında insan sağlığı ve çevre açısından riskli ve tehlikeli sayılabilecek faaliyetler; işletme sırasında uygulanacak patlatma işlemi ve bu esnada oluşacak gürültü, vibrasyon ve toz oluşumudur. Ayrıca iş makineleri ve ekipmanların kullanımı sırasında da kazalar meydana gelebilecektir. Söz konusu bütün faaliyetler gerçekleştirilirken aşağıda belirtilen hususlara özellikle dikkat edilecektir.

Patlatma: Patlayıcı madde faaliyet alanına dışarıdan anlaşmalı uzman firma ile getirilecek ve

patlatma işlemi Jandarma nezaretinde geniş güvenlik emniyetinde gerçekleştirilecektir. Patlatma işlemi sırasında gerekli tüm önlemler alınacaktır.

Ocakta patlayıcı madde olarak dinamit ve anfo kullanılacaktır. Açılacak deliklere anfo doldurulup dinamitle yemlenip sıkılandıktan sonra manyeto ile ateşlenecektir. Patlayıcı madde kullanımının çevreye etkileri; kaya kütlesi içindeki yer sarsıntılarından kaynaklanan yapısal zararlar, hava şoklu ve gürültü zararı, patlama sahasından fırlayabilecek parçaların oluşturduğu zararlardır.

Ocakta faaliyet, delme-patlatma yöntemiyle gerçekleştirileceğinden bu işlem sırasında

kaya parçalarının fırlaması, aşırı derecede patlayıcı madde kullanımı sırasında meydana gelecek sarsıntı, daha önceki patlatmada ana kayadan kopmayıp askıda kalan büyük kaya kütlelerinin düşmesi gibi kazalar olabilmektedir. Bu tür kazaları önlemek amacıyla sahada patlatma işlemi sırasında ve sonrasında aşağıdaki hususlara dikkat edilecektir:

1. Kapsül kablolarına ilave edilecek uzatma kablolarının bağlantıları itina ile yapılacak ve

izole bantla iyi bir şekilde izole edilecektir. 2. Yemleyici dinamitin kartuşları kablo ile bir demet şeklinde bağlanacak ve bu demet

kablo yardımı ile sarkıtılarak indirilecektir. 3. Sıkılama sırasında elektrik kablolarının zedelenmemesine dikkat edilecektir. 4. Ateşleme devresi kabloları manyetoya bağlanmadan önce ohm-metreyle devrenin

direnç kontrolü yapılacaktır. 5. Ateşleme yapmadan önce siren ile alarm verilecek ve ayrıca flamalı gözcüler

önemli noktalara dikilecektir. 6. Ateşleme kablosu uygun bir uzaklıktaki ateşleme cebine kadar uzatılarak vakit

geçirmeden ateşleme yapılacaktır. 7. Yağışlı havalarda statik elektrik tehlikesi göz önüne alınarak gerektiğinde

132


ateşlemeden vazgeçilecektir. 8. Ateşleme sahasına yetkililerden başkası girmeyecektir. 9. Patlatma işlemleri uzman kişiler tarafından yapılacaktır. 10. Patlayıcı maddeler dışarıdan anlaşmalı uzman firma tarafından ateşleme yerine özel bir

araçta getirilecek dinamit ve kapsüller ayrı ayrı araçlarda nakledilecektir. 11. Patlatma yapılacağı zaman çevrede bulunan insanlara ve en yakın yerleşim yerinde

yaşayan halka haber verilecektir.

Ateşleme yapıldıktan sonra ateşleme bölgesi sorumlu kişiler tarafından kontrol edilecek ve iş makinelerini tehlikeye sokacak durumlar için gerekli önlemler alınacaktır.

Kamyonlar: Ocaktan malzeme taşımada kullanılan kamyonlardan kaynaklanabilecek

olası kazalar trafik kazalarıdır. Bunlara mahal vermemek için sürücülerin trafik kurallarına ve hız limitlerine uymaları sağlanacaktır. Nakliye sırasında Karayolları Trafik Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır.

Yükleyici: Malzemeyi kamyonlara yüklemek için kullanılan iş makinesidir. Bu

nedenle olası bir iş kazasını önlemek amacıyla iş makinesi kullanma ehliyetine sahip bir operatörden başkasının kullanmasına kesinlikle izin verilmeyecektir. Yükleyicinin çalıştığı zamanlarda diğer personelin makinenin yanına fazla yaklaşmamaları sağlanacak ve personel sürekli uyarılacaktır. Herhangi bir arıza anında işinin ehli bir tamirci ustasının dışında başka kimselerin yükleyiciye müdahale etmesi engellenecektir.

Ayrıca makinelerin periyodik bakımları belirlenecek işletme bakım talimatına göre

yapılacaktır. Makineler sadece ilgili operatör tarafından ve kullanım talimatına uygun olarak çalıştırılacaktır. Çalışan işçiler periyodik olarak eğitilecektir. Ocak alanının etrafı tel örgü ile çevrilecek, görülebilecek yerlere uyarı levhaları asılacaktır.

Ayrıca faaliyet sahasında, çıkabilecek herhangi bir yangına karşı yeterli sayıda yangın

söndürme cihazı (kazma, kürek, balta, su kovası vs.) bulundurulacak, şantiye hiçbir zaman boş bırakılmayacak, bunun için şantiyede sürekli bir eleman görev alacaktır. Yangın konusunda hassas davranılacak olup; sahada ateş yakılmayacak, çalışan işçiler sürekli kontrol edilecek ve uyarılacaktır.

Görevli olmayan kişilerin ocak alanı içerisinde bulunulmasına izin verilmeyecek ve bu konuda işçiler uyarılacaktır. Personelin gerek kamyonların, gerekse yükleyicilerin yükleme yapılırken çevresinde bulunmasına müsaade edilmeyecektir. Patlatma Jandarma nezaretinde geniş güvenlik önlemleri alınarak gerçekleştirilecektir. Oluşabilecek herhangi bir kazaya karşın faaliyet alanında bir araba bulundurulacak, kazaya uğramış personel hızlı bir şekilde en yakın sağlık birimi bulunan köy sağlık birimlerine ve Milas İlçe merkezindeki sağlık birimlerine ulaştırılacaktır. Ayrıca yangın gibi durumlarda yine en yakın mesafedeki itfaiye birimleri ile en kısa sürede irtibata geçilecektir. Ocak içerisinde insan ve hayvanların sağlığını tehlikeye düşürecek büyüklükte çukurluklar oluşturulmayacak, işletme esnasında her türlü çevre emniyeti alınacak ve tüm saha çevresine ikaz levhaları asılarak yöre halkı devamlı uyarılacaktır.

07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” 15. maddesine göre “Sanayi Tesislerinde Çalışanların Kulak Sağlık ve Konforu, Açısından Maruz Kaldıkları Gürültü ve Titreşim Düzeyleri için; Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve 23.12.2003 tarihli ve

133


25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Gürültü Yönetmeliği” ile “Titreşim Yönetmeliği”nde getirilen esaslar sağlanır.” denilmektedir.

Ocakta çalışacak işçilerin sağlığının korunması amacıyla “Çalışma ve Sosyal Güvenlik

Bakanlığınca hazırlanan ve Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliği madde-5’e göre en yüksek maruziyet etkin değerleri 85 dBA olarak verilmiştir. Faaliyet alanında kişisel koruyucu gereçler kullanılacaktır.

Faaliyetin tüm aşamalarında 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de

yayınlanarak yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”nde belirtilen hususlara uyulacak, belirtilen önlemler alınacak ve ilgili sınır değerler aşılmayacaktır. İşçi sağlığı konusunda ise 21.02.2004 tarih ve 25380 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” hükümlerine uygun hareket edilecektir.


İş Güvenliği Tüzüğü"nde belirlenen hükümler doğrultusunda önlemler alınacaktır. İşletmede 10.06.2003 tarih ve 4857 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe

giren “İş Kanunu”, 11 Şubat 2004 tarih ve 25370 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürüklüğe giren “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği”, 21 Şubat 2004 tarih ve 25380 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği”, “12.11.2004 tarih ve 25641 sayılı “Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle, Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması Yok Edilmesi, Denetlenmesi, Usul ve Esasları Tüzüğü” ile 24 Aralık 1973 tarih ve 14752 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkındaki Tüzük” ile ilgili yönetmelik ve kanunlarda belirtilen hususlara harfiyen uyulacaktır.

5.1.19. Yörede Bulunan Mevcut Su Kaynaklarına Projenin Etkileri Faaliyet alanı çevresi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde;


Faaliyet alanı, DSİ görüşünde Geyik Barajı’nın uzun mesafeli koruma alanı sınırı içerisinde kaldığı belirtilmiş olup, 1/100 000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde, Geyik Barajı’nın uzun mesafeli koruma alanı sınırı dışında kaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca ÇED izni talep edilen alan Orta Mesafeli Koruma Alanı sınırından yaklaşık kuş uçumu 1750m mesafededir. Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliğinin 20’nci maddesi hükümlerine uyulacaktır.

Proje alanında mevcut durumda taşkın riski yaratacak herhangi bir topoğrafya söz

konusu değildir. Yağışlı zamanlarda, yağış sularının doğal akışını engelleyecek

134


müdahalelerden kaçınılacak, kuru derelerin mevcut formasyonları korunarak, kuru derelerde meydana gelebilecek taşkın olasılıklarına karşı gerekli tüm önlemler alınacaktır.

Faaliyet sırasında oluşturulacak kazı boşlukları sahanın terkinde tamamen kapatılacak,

su ile dolması engellenecektir. Üretim sırasında kazı boşluklarının suyla dolması durumunda drenaj kanalları yapılacak ve suyun o havzalarda toplanmaması sağlanacaktır. Bu yöntemle su kirliliği oluşumu ortadan kalkacak, çatlaklardan yeraltına sızması minimuma indirilecektir. Drenaj kanalları belli aralıklarla ocak sorumluları tarafından kontrol edilecektir. Dolgu alanlarının tesviyesi su akış kotu verilerek yapılacak su birikmeleri önlenecektir.

Projenin işletme aşamalarında proje sahasında ve çevresinde bulunan akarsu yataklarına

(sürekli veya mevsimlik akış gösteren) katı veya sıvı atık atılmayacak, pasa veya malzeme doldurulmayacak, dere yataklarından malzeme temin edilmeyecek, ulaşımı sağlamak amacıyla dere yatakları üzerinden geçiş yapılmayacak, dere yataklarının doğal akışları değiştirilmeyecektir. Proje sahasında veya çevresinde sürekli akış gösteren akarsu yataklarının şev üstünden yeterli koruma bandı bırakılarak etkilenmesi önlenecek, gerekli tedbir ve önlemler alınacaktır.

Proje alanından geçen mevsimsel akışlı kuru dere yataklarının mevcut şekli kesinlikle

bozulmayacaktır. Üretim esnasında cevher zenginleştirme yapılmayacağından kirliliğe sahip su açığa çıkması söz konusu değildir. Dere yataklarında birikebilecek herhangi bir ocak artığı malzeme v.b derhal uzaklaştırılacaktır. Oluşabilecek işletme atığı (pasa, katı, sıvı v.s.) malzemeler kesinlikle dere yatağına atılmayacak, kuru dere yatakları ulaşım yolu olarak kullanılmayacaktır.

167 Sayılı Yeraltısuları Kanunu, 2872 Sayılı Çevre Kanunu. Su Kirliliği ve Kontrolü

Yönetmeliği, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, 09.09.2006 tarih ve 26284 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Başbakanlık Genelgesi ve ilgili diğer mevzuatın ilgili hükümlerine uyularak çalışmalar sürdürülecektir.

5.1.20. Diğer Faaliyetler Rapor konusu işletme ile ilgili tüm proje faaliyetleri, buraya kadar bahsedilmiş olup,

planlanan başka bir faaliyet bulunmamaktadır.

5.2. Projenin Sosyo-Ekonomik Çevre Üzerine Etkileri Gerçekleşmesi beklenen gelir artışları; yaratılacak istihdam imkânları, nüfus hareketleri

Bu faaliyetin birçok sektöre dolaylı ya da direk olumlu etkisi vardır. Öncelikli olarak bu

faaliyette 23 kişi çalıştırılacaktır. Her bir kişinin yaklaşık 4 kişilik bir aileden oluştuğu kabul edilirse 92 kişi bu faaliyetten direk olarak faydalanacaktır. Ayrıca bu ocaktan hammadde elde eden tesis ve çalışanları da düşünüldüğünde, fayda katsayısının oldukça arttığı görülmektedir. Üstelik bu faaliyette çalıştırılan kişiler, faaliyet alanına yakın yerleşim birimlerinden alınmış ve alınacaktır.

Ayrıca yukarıda da belirtildiği gibi, burada belirli bir süre sonucunda oluşmuş, doğal bir

kaynak bulunmaktadır. Bu kaynağın değerlendirilmesi, ülkemiz ekonomisine katkı sağlayacaktır. Dolayısıyla yer olarak da alternatifi yoktur. Ayrıca, hazırlık için yapılacak giderler, yine üretim sırasında, işçilerin gıda ve giyim giderleri, ekipmanların bakım, onarım ve yedek parça giderleri, yakıt giderleri, genel ve beklenmeyen giderler, bölgede ekonomiyi

135


canlandıracaktır. Faaliyet alanında üretilecek olan nihai ürünler, yurt içi piyasada kolay hammadde temini sağlayacak dolayısıyla bu sektöre yönelik yine ekonomik anlamda bir katkı sağlanacaktır.

Üretim sonucu elde edilecek ürün, hem yurt içi, hem yurt dışı piyasaya gerek seramik

ve cam hammaddesi olarak gerekse Sodyum üretimi için hammadde olarak sunulacaktır. Çok ciddi miktarlar ve kalitede feldspat kaynaklarına sahip olduğumuz dikkate alındığında dünya feldspat pazarında rekabet gücümüzün yüksek olduğu açık bir şekilde görülebilmektedir. Dolayısıyla bu kaynakların gereğince değerlendirilmesi, ülke madenciliğinin öncelikli konularından birisini oluşturmaktadır. Bu çerçevede, sırasıyla cevher üretimi, üretilen cevherin işlenerek sanayinin hizmetine sunulması, bu ürünlerin yurtiçinde daha ileri düzeyde değerlendirilebilmesi için ilgili sanayi dallarının yurtiçinde kurulması ve geliştirilmesinin desteklenmesinin yanı sıra, bu ürünlerin tüketim alanlarının geliştirilmesine yönelik AR-GE çalışmalarının teşvik ve desteklenmesi büyük önem taşımaktadır.

Bölüm 6: İşletme Faaliyete Kapandıktan Sonra Olabilecek ve Süren Etkiler ve Bu Etkilere Karşı Alınacak Önlemler

6.1. Reklamasyon Çalışmaları

Madencilik faaliyetlerinde bölgede ekolojik dengenin bozulması kaçınılmaz bir olaydır.

Faaliyet neticesinde, sahanın faaliyet öncesi konumuna gelmesi de tam anlamıyla mümkün olmamaktadır. Ancak hazırlanan rehabilitasyon projeleri ve uzmanlar tarafından yapılacak çalışmalar ile ilk durumuna oldukça yaklaşması, ekosistemin tekrar oluşturulması mümkün olabilmektedir.

Çalışmaların sona ermesinden sonra gerekli olan çevre düzenlemesi yapılarak mümkün

olduğu ölçüde ağaçlandırılması ve çevreye uyumlu hale getirilmesi planlanmaktadır. Rehabilite işleminin üretim faaliyeti ile birlikte yürütülmesine özen gösterilecektir. Saha içerisinde büyük boşluk ve çukurluklar bırakılmayacak, hafriyat toprağı, dolgu malzemesi ve gerekirse dışarıdan getirilecek bitkisel toprak ile teraslanarak ekolojik çevreyle uyumu en uyumlu şekilde bırakılmaya çalışılacaktır. Çevre kirlenmesini önlemek için gerekli olan her türlü önlem alınarak uygulanmaya çalışılacaktır.

6.2. Arazi Islahı

Açık ocak olacak işletme tarafından öncelikle koruyucu fonksiyonu olan yüzey örtüsü tahrip edilecektir. Açık ocak işletmeciliği, kendine özgü olan ve kısmen kalıcı oluşan harman sahaları, çukurlar, şevler, topuklar gibi yeryüzü şekilleri meydana getirebilmektedir.

Ocağın işletilmesi ile tahrip edilip ve doğal dengesi bozulacak araziyi, işletme

sonrasında çeşitli rekreasyon ve rekültivasyon yöntemleri ile ilk haline getirmek olası değildir. Yapılacak onarım çalışmaları, bozulmuş araziyi eskiye en yakın konuma getirmeye çalışarak çevresiyle her açıdan uyumlu olmasını sağlamaya yönelik olacaktır.

Açık işletme faaliyetleri sonucu oluşan arazi şeklinin tekrar eski durumuna getirilmesi

üretim planlamasının kapsamı içerisinde düşünülmesi gerekir. Maden Kanununda da bu husus ayrıca belirilmiştir. Arazi tekrar eski durumuna getirilmesi maden işletmecisinin görevleri arasında olup yapılması gereken şunlardır;

136


1- Arazi yüzeylerinin düzenlenmesi 2- Şevlerin stabilitesi

Çalışması biten yerler, çıkan pasa ile uygun eğimlerde doldurularak, taşlı ve çukur kısımlar tesviye edilecektir. Bunun üzerine arazi hazırlanması sırasında üst kısımdan sıyrılarak alınıp, ayrı bir yerde stoklanmış olan bitkisel toprak serilecektir. Bu işlem T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Karayolları Genel Müdürlüğü, Bakım Şubesi Müdürlüğünün Peyzaj Hizmetleri Teknik Şartnamesinin “Mevcut üst toprağın işlenmesi ve bitkisel toprağın serilmesi” Maddesine uygun olarak gerçekleştirilecektir. Bu maddeye göre alt dolgu maddesi olarak serilen pasa malzemesinin üzerine bitkisel toprak uygun görülen kalınlıkta serilecektir. Bitkisel toprağın serileceği alan istenmeyen her türlü yabancı materyalden arındırıldıktan sonra bitkisel toprak serilecek ve serilmeden önce mevcut toprak hafifçe gevşetilecektir. İşletmenin başlangıcında yüzeyden alınarak faaliyetin yapılmadığı alanda depolanan üst toprak katmanı, (organik madde ve mineralce zengin toprak) işletme faaliyete kapandıktan sonra, yeniden ağaçlandırılma yapılabilecek şekilde alana serilecektir. 23 Ocak 2010 Tarih ve 27471 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Madencilik Faaliyetleri İle Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması Yönetmeliği” ve yayın tarihi sonrasında yayınlanan genelgeler gereği rehabilitasyon projeleri belirlenen yasal süreç dolmadan ve orman izinleri sürecinde Orman Bölge Müdürlüğüne sunulacaktır.

6.3. Mevcut Su Kaynaklarına Etkiler Faaliyet alanı 1/100 000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde, Geyik Barajı’nın uzun mesafeli koruma alanı sınırı dışında kaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca ÇED izni talep edilen alan Orta Mesafeli Koruma Alanı sınırından yaklaşık kuş uçumu 1750m mesafededir. Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliğinin 20’nci maddesi hükümlerine uyulacaktır.

Proje alanında mevcut durumda taşkın riski yaratacak herhangi bir topoğrafya söz

konusu değildir. Yağışlı zamanlarda, yağış sularının doğal akışını engelleyecek müdahalelerden kaçınılacak, kuru derelerin mevcut formasyonları korunarak, kuru derelerde meydana gelebilecek taşkın olasılıklarına karşı gerekli tüm önlemler alınacaktır.





137


Proje alanından geçen mevsimsel akışlı kuru dere yataklarının mevcut şekli kesinlikle bozulmayacaktır. Üretim esnasında cevher zenginleştirme yapılmayacağından kirliliğe sahip su açığa çıkması söz konusu değildir. Dere yataklarında birikebilecek herhangi bir ocak artığı malzeme v.b derhal uzaklaştırılacaktır. Oluşabilecek işletme atığı (pasa, katı, sıvı v.s.) malzemeler kesinlikle dere yatağına atılmayacak, kuru dere yatakları ulaşım yolu olarak kullanılmayacaktır.



Bölüm 7: Projenin Alternatifleri ( Bu bölümde teknoloji, alınacak önlemlerin alternatiflerinin karşılaştırılması yapılacak ve tercih sıralaması belirtilecektir )

Proje konusu sodyum ve feldspat ocağı işletmeciliğidir. Üretimi yapılacak saha, Aydın

İli, Karpuzlu İlçesi, Hatipkışla Köyü, Imerys Seramik Hammaddeleri San. ve Tic. A. Ş. adına kayıtlı İR:50533 ruhsat numaralı maden sahası içersinde işletme izni ile faaliyetlerine devam eden sodyum ve feldspat ocağıdır. İşletme ruhsat alanı 757,49Ha olup, mevcut ÇED ve İşletme İzin alanı ise 24,19Ha’dır. Yer seçiminde işletilmekte olan ocak önemli bir faktör olmuştur.

Madencilik faaliyetleri işletme faaliyetlerinin maden yatağının bulunduğu merkezde

kurulmasını mecbur kılmaktadır. Madencilikte, formasyonun oluşum koşullarına bağlı olarak alternatif söz konusu olmamaktadır. Sodyum ve feldspat, doğal bir süreç sonucu yeryüzünün kısım kısım yerlerinde oluşmaktadır. Bu yüzden madencilik faaliyetleri yer alternatifi olmayan faaliyetlerdir. Ancak alınan önlemler ve kullanılan teknoloji konusunda alternatifler oluşturulması mümkündür. Yukarıda sunulan Sodyum Ve Feldspat Ocağı faaliyeti esnasında kullanılacak yöntemler ve ekipmanlar, günün teknolojisine uygun olarak seçilmiştir. Sonuç olarak, bu proje ve yer için farklı bir alternatif düşünülmemiştir. Üretim, ancak mevcut şartlar göz önüne alınarak, bu şartların gerek teknik, gerekse ekonomik yönlerin (Pazar durumu) dikkate alınarak gerçekleştirilmektedir. Proje kapsamında kullanılacak alet ve ekipmanlar teknolojinin en son ürünlerinden seçilecektir. Proje için gerekli olan alt yapının mevcut olması ve civarda uygun başka Sodyum ve feldspat rezervinin bulunmamasından dolayı herhangi bir proje alternatifi yoktur.

Bu faaliyetin birçok sektöre dolaylı ya da direk olumlu etkisi vardır. Öncelikli olarak bu faaliyette yaklaşık 23 kişinin çalıştırılması düşünülmektedir. Her bir kişinin yaklaşık 4 kişilik bir aileden oluştuğu kabul edilirse 92 kişi bu faaliyetten direk olarak faydalanacaktır. Üstelik bu faaliyette çalıştırılması düşünülen kişiler, faaliyet alanına yakın köylerden alınacaktır.

Ayrıca yukarıda da belirtildiği gibi, burada belirli bir süre sonucun oluşmuş, doğal bir

kaynak bulunmaktadır. Bu kaynağın değerlendirilmesi, ülkemiz ekonomisine katkı sağlayacaktır. Dolayısıyla yer olarak da alternatifi yoktur. Ayrıca, üretim öncesinde kullanılacak olan ekipmanların alımı ve daha birçok hazırlık için yapılacak giderler, yine üretim sırasında, işçilerin gıda ve giyim giderleri, ekipmanların bakım, onarım ve yedek parça giderleri, yakıt giderleri, genel ve beklenmeyen giderler, bölgede ekonomiyi canlandıracaktır. Faaliyet alanında üretilecek olan malzeme, yol çalışmasında, kamu yararına kullanılacaktır. Dolayısıyla bu sektöre yönelik yine ekonomik anlamda bir katkı sağlanacaktır.

138


Bölüm 8: İzleme Programı

8.1. Projenin İnşaatı İçin Önerilen İzleme Programı, Projenin İşletmesi ve İşletme Sonrası İçin Önerilen İzleme Programı ve Acil Müdahale Planı

Proje ile ilgili olarak inşaat aşaması bulunmamaktadır.

İzlenecek Parametreler

Parametrelerin İzleneceği Yer

Parametrelerin Ne Zaman ve Hangi Sıklıkla İzleneceği

Alınacak Önlemler Sorumluluk

Tarihi, kültürel ve arkeolojik varlıklar

Arazi Kültürel varlığa rastlandığında

-Proje kapsamında yapılacak kazılar arasında kültürel ve arkeolojik bir varlığa rastlandığında çalışmalar durdurulacak, kültür ve tabiat varlıkları koruma kuruluna haber verilecek

Faaliyet sahibi

Toz Çalışma alanı Ocakta üretim boyunca -Sıcak, kuru ve rüzgarlı havalarda çalışma, alanının nemlendirilmesi

Faaliyet sahibi

Evsel atıksu Fosseptik Fosseptiğin revize aşamasında faaliyet sırasında sızdırmazlık kontrolü ve kapatılırken

-Gerektiğinde fosseptik yapı onarımları Faaliyet sahibi

Gürültü

Üretim bölgesi (Proje alanı ve yakınında hassas nokta hastane, okul, ev bulunmamaktadır.)

Ocakta üretim boyunca

-Faaliyet gündüz 07-19 saatleri arasında yapılacaktır. Gündüz yapılan ölçümlerde ölçüm sonuçları 60dBA’yı geçmemelidir. -İşletme aşamasında işçi sağlığı için çevresel gürültü ölçümleri yaptırılacak ve ilgili yönetmeliklerdeki asgari sınır değerler sağlanacaktır.

Faaliyet sahibi

Hafriyat atığı Tüm çalışma alanı Ocakta üretim boyunca - Kuru Dere kenarlarına vb. yerlere bırakılmasına izin verilmeyecektir. Stok sahasında depolanacaktır.

Faaliyet sahibi

Toprağa, yüzey ve yeraltı sularına yağ, yakıt karışması

Proje alanında çalışacak iş makinelerinin hepsinde

Makinelere yağ yakıt ikmali sırasında ve çalışırken

İş makinelerinin yağ ve yakıt ikmali servis istasyonlarında yapılacaktır. Zorunlu değişim hallerinde sızdırmasız tava kullanılacaktır.

Faaliyet sahibi

Atık Bertaraf Edilmesi

Çalışma alanında Ocakta üretim boyunca sosyal faaliyetlerde yağ-yakıt ikmali sırasında ve atölye faaliyetleri sırasında

Yağ-yakıt değişimleri lisanslı istasyonlarda yapılacak eğer yerinde değiştirme söz konusu olursa sızdırmasız tava vb. önlemler alınacaktır. Yağ-yakıt bulaşmış ustübü, emici malzemelerden oluşan tehlikeli atıklar önce özel olarak geçici depolanacak, sonra lisanslı bertaraf tesislerine verilecektir. Atık motor yağları Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği gereği bertaraf edilecektir. Evsel nitelikli katı atıklar ve diğer atıklar poşetlerde toplanacak ve konteynırlarda biriktirilerek belediyenin katı atık depolama tesisine gönderilecektir.

Faaliyet sahibi

İş Sağlığı ve Güvenliği

Çalışma alanında Ocakta üretim boyunca İş sağlığı ve güvenliği risk analizi, eğitim planı, yönetim programı, ölçüm-izleme planı yapılacak, yangın, iş kazası, çevresel kaza, ilkyardım acil durum planları hazırlanacak, periyodik kontrol listesi oluşturularak kontroller yapılacak. İş Kanunu, İş Sağlığı ve İş Güvenliği Yönetmelikleri çerçevesinde çalışılacak, kişisel koruyucu ekipmanlar kullanılacaktır.

Faaliyet sahibi

Halkın Güvenliği

Çalışma alanında Ocakta üretim boyunca Çalışma alanına uyarıcı levhalar asılacak, çalışma alanında görevliler dışında kimseye girme izin verilmeyecektir.

Faaliyet sahibi

Tablo 66: İşletme Aşaması İzleme Programı

139


Acil Müdahale Planı Faaliyetin işletme aşaması için oluşabilecek her türlü kaza, sabotaj, doğal afet gibi acil

durumlarda uygulanacak acil eylem planı hazırlanmıştır. Faaliyet alanı ve yakın çevresi için herhangi bir yangın ihtimali göz önüne alınarak

kazma, kürek, kova gibi aletler ile su tankları bulundurulmakta, yangın çıkması durumunda ilk müdahale yapılması için gerekli eğitim ve iş bölümü yapılmış, en yakın itfaiyeye ve ilgili kuruluşlarla irtibat halindedir.

Faaliyet alanında iş kazalarına karşı gerekli önlemler alınmış ve personele gerekli

eğitimler verilmiş ve verilecektir. Bu kapsamda gerekli ilkyardım ekipmanı ve kazazedeyi sağlık kuruluşlarına götürmek için bir araç hazır bekletilmektedir.

Faaliyet sahasında uyulacak olan acil eylem planı aşağıda verilmiştir.

Şekil 33: Acil Eylem Planı

8.2. ÇED Olumlu Belgesinin Verilmesi Durumunda, Yeterlik Tebliği'nde "Yeterlik Belgesi Alan Kurum/Kuruluşların Yükümlülükleri" Başlığının İkinci Paragrafında Yer Alan Hususların Gerçekleştirilmesi ile İlgili Program

Proje ile ilgili olarak; rapor içerisinde belirtilen önlemlerin ve taahhütlerin yerine

getirilmesi ile ilgili olarak belirtilen ana başlıklar, oluşturulacak İzleme Programı kapsamında izlenecek ve raporlanacaktır.

140


ÇED Olumlu Kararı verilen projelerle ilgili proje sahibi, bu Tebliğ kapsamında yetkilendirilmiş kurum/kuruluşlardan herhangi birine, yatırımın başlangıç ve inşaat dönemlerinde belirtilen taahhütlerin yerine getirilip getirilmediğini, yatırımın işletmeye geçişine kadar proje sahasına giderek, yerinde izleme kontrolünü yaptırmakla yükümlüdür. İlgili ÇED Daire Başkanlıkları, proje sahibi tarafından yetkilendirilmiş kurum/kuruluşu 18.12.2009 tarih ve 27436 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Yeterlik Belgesi Tebliği’nin Ek-4 formuyla Daire Başkanlığına bildirir. Proje sahibi tarafından yetkilendirilen kurum/kuruluş, Yeterlik Belgesi Tebliği’nin Ek-4’ünde yer alan “ÇED Raporlarında Verilen Taahhütlere Ait Yatırımın İnşaat Dönemi İzleme-Kontrol Formu”nu doldurarak Nihai ÇED Raporunda belirtilen izleme-kontrol süreleri sonundan itibaren yirmi iş gününde Bakanlığa iletmekle yükümlüdür. Kurum/kuruluşun yeterlik belgesinin iptal edilmesi veya kuruluşun kapanması halinde, bu durumun proje sahibine bildirilmesinden itibaren bir ay içerisinde, proje sahibi yeterlik belgesi almış diğer kurum/kuruluşlardan herhangi biriyle sözleşme yaparak Bakanlığa bildirmekle, ilgili kurum/kuruluş Yeterlik Belgesi Tebliği’nin Ek-4 “ÇED Raporlarında Verilen Taahhütlere Ait Yatırımın İnşaat Dönemi İzleme-Kontrol Formu”nu doldurarak Nihai ÇED Raporunda belirtilen izleme-kontrol süreleri sonundan itibaren yirmi iş gününde Bakanlığa iletmekle yükümlüdür.

“ÇED Raporlarında Verilen Taahhütlere Ait Yatırımın İnşaat Dönemi İzleme-Kontrol

Formu”nda belirtilen hususların, Nihai ÇED Raporundaki taahhütlerle ve proje alanındaki verilerle uyuşması zorunludur.

Bölüm 9: Halkın Katılımı (Projeden etkilenmesi muhtemel yöre halkının nasıl ve hangi yöntemlerle bilgilendirildiği, proje ile ilgili halkın görüşlerinin ve konu ile ilgili açıklamaların ÇED Raporuna yansıtılması)

Halkın katılımı toplantısına, yeterlik sahibi kuruluş ve proje sahibi firma yetkililerinin

yanı sıra, Çevre ve Orman Bakanlığı, ÇED ve Planlama Genel Müdürlüğü, Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü Doğa Koruma Dairesi, Aydın İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, DSİ 21. Bölge Müdürlüğü personelleri ve yöre halkı katılım göstermiştir. Toplantı başlangıcında yeterlik sahibi kuruluşun yetkilileri, proje ile ilgili olarak yöre halkına projenin kapasitesi, çalışma şartları, çevresel etkileri ve alınacak önlemler hakkında hazırlanan bir sunum ve sunumu da içeren, projeyi özetleyen el broşürleri ile bilgiler vermiştir.

Anlatımın ardından yöre halkına, proje ile ilgili, soru, görüş ve önerilerini sunmak üzere

söz hakkı verilmiştir. Verilen bilgiler ile halkın soruları cevaplanmaya çalışılmıştır. Toplantıya katılım gösteren halk; bölgede oldukça yoğun faaliyet gösteren madencilik

firmalarının cevher zenginleştirme tesislerinin mevcut dereleri kirlettiği, ocaklardan cevher taşıyan kamyonların yollarda hız limitlerine uymadığı, istihdamın arttırılması gerektiği ve köylerinden iş alımlarının yapılması görüşlerini bildirmişlerdir.

Cevaben projeyi hazırlayan firma yetkilileri tarafından, proje konusunun sadece ocak

üretim faaliyeti olduğu beyan edilmiş, proje sahibi firma yetkilileri ise istihdam konusuna ekonomik şartlar göz önünde bulundurularak gerekli tüm özverinin gösterileceği bilgisini vermiştir. Ayrıca nakliye kamyonları şöförlerinin bu konuda uyarılacağı deklare edilmiştir.

141


Bunun dışında taşıma araçları ve faaliyet sonucu, yerleşim yerine yaklaşabilecek tozuma, patlatma faktörünün, işletme sırasında alınacak önlemlerle minimize edileceği çalışmaları anlatılmış bu konuda ayrıntılı bilgiler verilmiştir.

Alınacak önlemler ile minimize edilecek çevresel etkilerinin anlatıldığı toplantıda,

verilen taahhütlerin gerçekleştirilmesi durumunda olumsuz görüşün olmadığı gözlemlenmiştir. Proje ile ilgili olarak, ÇED Yönetmeliği’nin 10. Maddesi gereğince 27.08.2009

tarihinde Çevre ve Orman Bakanlığı’nda Bilgilendirme Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı düzenlenmiş olup, toplantı sonucunda proje için ÇED Raporu Özel Formatı belirlenmiştir.

Bölüm 10: Sonuçlar (Yapılan tüm açıklamaların özeti, projenin önemli çevresel etkilerinin sıralandığı ve projenin gerçekleşmesi halinde olumsuz çevresel etkilerin önlenmesinde ne ölçüde başarı sağlanabileceğinin belirtildiği genel bir değerlendirme)

Şu ana kadar açıklanan bilgiler doğrultusunda; raporumuzda belirtildiği gibi, söz konusu sahanın işletilmesindeki amaç; belirlenen yeni kapasite ve alanlar ile sodyum ve feldspat ocağı işletmeciliği yapmaktır. Sahada faaliyetini sürdürmekte olan Imerys Seramik Hammaddeleri San. ve Tic. A.Ş.’nin üretimlerine yeni kapasitesinde devam edebilmesi amacıyla gerekli izinlerin alınması için girişimler başlatılmıştır. Söz konusu projenin hazırlanış amacı mevcut üretim kapasitesi ve izin alanının arttırılması ile ilgili olarak çevresel etkilerinin yeni kapasitesi ile değerlendirilip, olumsuz etkilerinin ortadan kaldırılması ve minimize edilmesini kapsamaktadır.

Proje konusu saha Aydın N19-b1 paftasında yer almaktadır. Faaliyet alanı kuşuçumu mesafelerle Milas İlçesine yaklaşık 13,5km, Karpuzlu İlçesine yaklaşık 8,5km, Hatipkışla Köyüne yaklaşık 4km, Ortaköy’e yaklaşık 3km, en yakın yerleşim birimi olan Çamköy’e yaklaşık 2km mesafede yer almaktadır. Faaliyet alanının yerleşim yerlerine mesafelerini gösterir uydu fotoğrafı Ek:13’te verilmiştir. Ruhsat sahasında jeolojik etüt çalışmaları yapılmış olup, bu çalışmalar ile gnays ana kaya içerisinde yer alan feldspat damarları haritalanmıştır. Bu veriler ile sahada tespit edilen görünür rezerv 26-27 milyon ton civarındadır. Bu rezerv miktarının artacağı tahmin edilmekte ve bu nedenle ilerleyen üretim safhasında sondaj planlaması yapılmaktadır. Ruhsat sahasında yapılan sondaj, jeolojik etüd ve rezerv araştırmaları neticesinde 26893664,72 ton görünür rezerv belirlenmiş olup, rezerv tespit çalışmaları devam etmektedir. Söz konusu proje ile ocaktan yeni kapasitesi itibariyle yılda ortalama 1250000 ton Feldspat cevheri çıkarılması planlanmaktadır. Dolayısıyla ruhsat sahasında yeni kapasitesi ile belirlenebilen görünür rezerv durumuna göre 21 yılı aşkın süre üretim gerçekleştirilebilecektir. Yapılacak çalışmalar ile belirlenecek yeni rezerv durumu da göz önünde bulundurulursa proje uzun yıllar devam edebilecektir. Mevcut işletme izni 18.07.2007 tarihinde alınmış olup, alınacak izinler ile tekrar düzenlenecek süre bitiminde ise Maden İşleri Genel Müdürlüğüne yapılacak temdit başvurusu ile süresi uzatılacaktır. Üretim yapılan bölgede sahaya kadar ulaşımı sağlayacak yol mevcut olup, yeni alanlara ulaşım için Orman Bölge Müdürlüğü’nden yol için gerekli izinler alınacaktır. Üretilecek olan cevher, proje alanı içerisinde herhangi bir noktadan en fazla yaklaşık 5 km mesafe ile ocak dışına ana ulaşım yoluna (Karpuzlu-Milas karayolu) taşınacaktır. Mevcut yollar, yakın civarda

142


bulunan diğer firmalarla birlikte kullanılmaktadır. Bu güzergah yollarında, yetkili resmi kurumlar öncülüğünde bölgede faaliyet gösteren diğer firmalar ile gerektiği durumlarda tamir bakım ve iyileştirme çalışmaları yapılmaktadır.

Nakliye yolu güzergahında yerleşim yeri bulunmamaktadır. Malzemenin taşınması sırasında yerleşim yerlerinden geçilmeyecektir. Güzergah ne olursa olsun sürücülerin hız limitlerine uymaları sağlanacaktır. Faaliyet kapsamında sahadan nakliye esnasında 2918 sayılı Trafik Kanunu’na göre hazırlanan Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 51. maddesine göre hız sınırına, 65. maddesine göre araçların boyut ve ağırlıklarına ve araçların yükleme kurallarına uyulacak ve köprü, sanat yapıları ve menfezlere zarar verilmeyecektir.

Faaliyet alanında açık işletme yöntemi uygulanmaktadır. Ocakta patlatma işlemi ile gevşetilen pasa malzeme alındıktan sonra, feldspat basamaklar oluşturularak patlatma ile gevşetilmekte, ekskavatör ve yükleyici ile kamyonlara yüklenerek stok alanına; tercihen stoklamadan kamyonlar vasıtasıyla firmaya ait tesise ya da piyasaya satış için ocak dışına nakledilmektedir.

Faaliyet alanında cevhere ulaşabilmek amacıyla önce üst örtü toprağı sıyrılacak,

akabinde cevher üstündeki pasa malzeme (gnays) patlatma yolu ile gevşetilerek alınacak, daha sonra cevherin çıkarılması amacıyla tekrar patlatma işlemi yapılacaktır. Faaliyet alanında yıllık 1250000 ton cevher üretimi gerçekleştirilecek ve yine yıllık 1250000 ton pasa malzeme (gnays) çıkarılacaktır.

Çıkarılacak pasa malzeme, feldspat damarı üzerini kaplayan ekonomik değeri olmayan

gnays şeklinde görülmektedir. Üretimde pasa olarak nitelendirilecek, yıllık yaklaşık 1 250 000 ton olarak çıkacağı belirlenen gnays; 61,04Ha’lık pasa malzeme stok alanında depolanacak, gerektiği durumlarda, sıyrılarak yine aynı alanda depolanacak ve faaliyet sonrası rehabilite çalışmalarında kullanılacak bitkisel toprağın stabilitesi için etrafına sarılarak destek ve bitkisel toprağı korumak amaçlı kullanılacak, yine gerektiği durumlarda yol düzenleme çalışmalarında alt malzeme olarak kullanılacaktır. Faaliyet sonuna doğru ise sahanın rehabilitasyonu, arazi düzenlemesi için stok sahasında saklanacaktır. Bu uygulama faaliyet süresince devam edecektir. Faaliyet sonunda ise faaliyet sırasında oluşturulacak kazı boşluklarının kapatılması için kullanılacaktır. Orman Bölge Müdürlüğü görüşleri doğrultusunda ise üzeri ağaçlandırılarak terk edilecektir.


muhtemel görünmektedir. İşletme sırasında meydana gelebilecek toz, Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği sınırları altında olduğundan proje alanı dışında yakın yöredeki flora pek fazla etkilenmeyecektir. Ayrıca proje alanı ve yakın çevrede yaşayan fauna türleri alandaki hareketlilikten dolayı, tekrar doğal ortamlarını bulmak için saha yakınından uzaklaşacaktır.

Faaliyet alanında yapılan çalışmalar sonucunda endemik ve/veya nesli tehlikede ve

Bern Sözleşmesi ile korunan herhangi bir türe rastlanılmamıştır. Proje alanında literatürde listede yer alan ve gözlemler neticesi de tespit edilen adi tosbağa, zarar görebilir türler arasında kalmaktadır. Faaliyet süresince iş makineleri ve çalışanlar bu husus dikkate alarak, dikkatli bir şekilde çalışmalarını sürdürecektir.

Ayrıca fauna türlerinden de nesli tehlike altında tür tespit edilmemiştir. IUCN

kategorilerine göre faaliyet alanı ve çevresinde nesli şiddetli tehdit altında olan (CR), tehdit

143


altında olan (EN) türler bulunmamakta, VU A1cd (zarar görebilir) ve LC (endişe duyulmayan) kategorisindeki türlere rastlanmaktadır.

20.02.1984 tarih ve 18318 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Avrupa'nın Yaban Hayatı

ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (Bern) 4.,5.,6.,7. maddelerine göre ve Merkez Av Komisyonu kararlarına göre koruma altında bulunan türlere rastlanılması durumunda Bern Sözleşmesi 6. ve 7. maddelerinde verilen koruma tedbirlerine uyulacaktır.

Faaliyet alanının bulunduğu bölgede av hayvanı olarak Sus scrofa (Yaban Domuzu)

gözlenmektedir. Bu tür bölgeye beslenme amaçlı olarak sokulmakta olup, populasyon yoğunluğu saptanamamıştır. Yaban domuzu Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından 2009-2010 Merkez Av Dönemi kararına göre belli zamanlarda avlanılmasına izin verilen türlerdendir. Söz konusu faaliyet madencilik olup, avlanma, kasıtlı öldürme gibi herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.

Faaliyet alanı ve yakın çevresinde Askeri Yasak Bölgeler, Kamu Kurum ve

Kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis edilmiş alanlar, 7/16349 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile sınırlandırılmış alanlar bulunmamaktadır.

Faaliyet alanı ve yakın çevresinde peyzaj değeri yüksek yerler ve rekreasyon alanları

kapsamında alan bulunmamaktadır. Faaliyet alanı 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde, ÇED izni

talep edilen alan tamamen orman arazisi ve önemli doğa alanı olarak işaretlenmiş alan üzerinde yer almaktadır. ÇED izni talep edilen alanın mülkiyeti tamamı ile orman arazisi niteliğindedir. Faaliyet alanının 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde işaretlenerek gösterimi Ek:3’te verilmiştir.



Faaliyet alanı, DSİ görüşünde Geyik Barajı’nın uzun mesafeli koruma alanı sınırı içerisinde kaldığı belirtilmiş olup, 1/100 000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı üzerinde incelendiğinde, Geyik Barajı’nın uzun mesafeli koruma alanı sınırı dışında kaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca ÇED izni talep edilen alan Orta Mesafeli Koruma Alanı sınırından yaklaşık kuş uçumu 1750m mesafededir. Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliğinin 20’nci maddesi ile ilgili yükümlülüklere uyularak çalışmalara devam edilecektir.

Faaliyet alanında herhangi bir koruma statüsü bulunmamakta olup, Milli Park, Tabiat

Parkı, Sulak alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Biyogenetik Rezerv Alanı, Biyosfer Rezervi, Doğal Sit ve Anıtlar, Arkeolojik, Tarihi, Kültürel Sitler, Özel Çevre Koruma Bölgesi, Özel Koruma Alanları veya Turizm alanları bulunmamaktadır.

Proje alanında mevcut durumda taşkın riski yaratacak herhangi bir topoğrafya söz konusu değildir. Yağışlı zamanlarda, yağış sularının doğal akışını engelleyecek

144


müdahalelerden kaçınılacak, kuru derelerin mevcut formasyonları korunarak, kuru derelerde meydana gelebilecek taşkın olasılıklarına karşı gerekli tüm önlemler alınacaktır.





Proje alanından geçen mevsimsel akışlı kuru dere yataklarının mevcut şekli kesinlikle

bozulmayacaktır. Üretim esnasında cevher zenginleştirme yapılmayacağından kirliliğe sahip su açığa çıkması söz konusu değildir. Dere yataklarında birikebilecek herhangi bir ocak artığı malzeme v.b derhal uzaklaştırılacaktır. Oluşabilecek işletme atığı (pasa, katı, sıvı v.s.) malzemeler kesinlikle dere yatağına atılmayacak, kuru dere yatakları ulaşım yolu olarak kullanılmayacaktır.



Proje ile ilgili olarak İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı alınmıştır. Gerekli görülmesi

durumunda yeni kapasitesi kapsamında, Sağlık Koruma Bandı Mesafesi yeni alan ve kapasiteye göre ilgili mercilerin belirleyeceği sınırlar dahilinde oluşturulacaktır.

Sahada çalışacak personelin gerekli olacak içme suyu işletmeye ayrı olarak 17.02.2005 Tarih ve 25730 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren İnsani Tüketim Amaçlı Sular Yönetmeliği hükümlerine uygun Sağlık Bakanlığı’ndan izinli piyasada satışı yapılan ambalajlı damacanalarla ihtiyaç dahilinde faaliyet alanına taşınarak sağlanmış olacaktır. Getirildiği sıhhi damacanalarda taşınan su, işçilerin sağlığı için tehlike oluşturmayacak koşullarda muhafaza edilecektir. Ocakta çalışacak işçilerin kullanma suyu, 17 Şubat 2005 tarih ve 25370 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik” hükümleri çerçevesinde ruhsatlı bir su işletmesinden temin edilecektir.

Ocak alanında çalışacak personelin içme ve kullanma amaçlı sarf edecekleri evsel nitelikli atıksular ocak sahasında bulunan ve yeni kapasiteye göre tekrar revize edilecek olan 140m3’lük fosseptiğe aktarılacaktır. Fosseptik detay planı Ek:18’te verilmiştir. Burada bulunan fosseptikte biriktirilen atık su periyodik olarak dolmadan Milas Belediyesi vidanjörleri ile

145


alınacak, Milas Belediyesi uygun gördüğü noktada kanalizasyon sistemine aktaracaktır. Milas Belediyesi Vidanjör Hizmet Makbuzu Örneği Ek:19’te sunulmuştur.

Faaliyet süresince stok alanı ve civarında, işletme içi yollarda, ayrıca patlatma

öncesinde patlatılacak ayna üst basamağı ve alt basamağında sulama yapılacaktır. Sulama tankeri ile yaklaşık 4m genişlikte hareket halindeyken tanker arkasından su püskürtülecektir. Böylece su partikülleri toz tanelerini sararak daha yoğun bir ortam oluşturmakta ve ince tozların bu ortamda çökelmesini sağlamaktadır.

Tüm bunlar için gerekli olacak su ise, yine Ortaköy’den tanker vasıtası ile sağlanacaktır. Bunun için gerekli su miktarı ise günde yaklaşık 50m3 olacaktır. Ocak sahasında tozumayı önlemek amacıyla kullanılacak su için gerekli olacak suyun temin edilebilmesi için Ortaköy Muhtarlığından gerekli izinler alınmış olup, izin belgesi Ek:17’te sunulmuştur.

Ocak içi ve nakliye yollarının sulanması için gerekli olan su miktarı 50 m3/gün olacaktır. Ocak içi ve nakliye yollarının sulanmasında kullanılacak 50m3/gün suyun ise geri dönüşümü olmayacaktır.

Ülkenin yeraltı ve yer üstü kaynakları potansiyelinin korunması ve en iyi bir biçimde kullanımının sağlanması için 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinin tüm hükümlerine uyulacaktır.

Faaliyet alanında oluşacak katı atıklar; personelden kaynaklanan evsel nitelikli katı

atıklar ve üretim sonucu oluşacak katı atıklardır. Evsel nitelikli katı atıklar, "Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği"nin 18. maddesine göre biriktirilerek toplanmakta ve 22. maddesine göre uygun aralıklarla faaliyet sahibinin kendi imkanlarıyla kamyonlar vasıtası ile Milas Belediyesi çöp depolama alanına nakledilmekte ve nakledilecektir. Milas Belediyesi çöp toplama işini ihale usulü almış firmadan alınan, evsel nitelikli katı atıkların çöp toplama firmasınca teslim alındığına dair yazı Ek:20’te sunulmuştur.

İşletme aşamasında, personelin kullanımı sonrası yemek artığı, ambalaj kağıdı ve pet

şişe gibi katı atıklar (metal, cam, plastik, kağıt, vb), biriktirme kaplarında niteliklerine göre ayrı ayrı toplanarak görünüş, koku, toz, sızdırma ve benzeri faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde kapalı özel araçlarla taşınacaktır. Katı atıkların geri kazanılması teknolojik olarak mümkün olanları (tekrar kullanılabilirliklerine göre) biriktirilerek atık toplayıcılarına satılacaktır. 24.06.2007 tarih ve 26562 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyulacaktır.


Faaliyet alanında Feldspat cevheri için tespit edilen damar kalınlığı ortalama 35 m alınmıştır. Cevher ve üstünde bulunan pasa malzeme alanda yer yer mostra pozisyonunda gözlenmekte olup, kalınlığı ise yine ortalama 35 m’dir. Üzerinde 10-30 cm kalınlığı bulan bitkisel toprak mevcut olup, bitkisel toprak kalınlığı ortalama 20 cm alınmıştır.


planlanmaktadır. Buna göre cevher kalınlığı ortalama 35m alındığında yılda yaklaşık; 480769,23m3 / 35 m = 13736,26m2 alanda çalışma yapılacaktır. Ocak sahasında bitkisel toprağın altında pasa malzemesi bulunmaktadır. Çalışma alanının ortalama %70’lik bölümünde üst örtü toprağı (bitkisel toprak) sıyırma işlemi yapılacak olup, buna göre; 16025,64m2x0,70=11217,95m2'lik alanda sıyırma işlemi yapılacaktır. Sıyrılması gereken örtü

146


tabakasının kalınlığı yaklaşık 0,2m olduğuna göre; 11217,95m2x0,2 m = 2243,59 m3 x 1,6 ton/ m3 = 3589,74 ton örtü tabakası sıyrılacaktır. İş makineleri ile sıyrılacak bitkisel toprak kamyonlarla taşınarak düz zeminde (eğim %5’den az) toplam alanı 12,79 Ha olan üst örtü toprağı stok alanlarında depolanacaktır.




gnays şeklinde görülmektedir. Üretimde pasa olarak nitelendirilecek, yıllık yaklaşık 1 250 000 ton olarak belirlenen gnays; 61,04Ha’lık pasa malzeme stok alanında depolanacak, gerektiği durumlarda, sıyrılarak yine aynı alanda depolanacak ve faaliyet sonrası rehabilite çalışmalarında kullanılacak bitkisel toprağın stabilitesi için etrafına sarılarak destek ve bitkisel toprağı korumak amaçlı kullanılacak, yine gerektiği durumlarda yol düzenleme çalışmalarında alt malzeme olarak kullanılacaktır. Faaliyet sonuna doğru ise sahanın rehabilitasyonu, arazi düzenlemesi için stok sahasında saklanacaktır. Bu uygulama faaliyet süresince devam edecektir. Faaliyet sonunda ise faaliyet sırasında oluşturulacak kazı boşluklarının kapatılması için kullanılacaktır. Orman Bölge Müdürlüğü görüşleri doğrultusunda ise üzeri ağaçlandırılarak terk edilecektir.

31.05.2005 tarih ve 25831 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği ve 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyularak çalışmalar sürdürülecektir.

Proje kapsamında kullanılacak iş makinelerinin bakım-onarım işleri ile yağ ve filtre değişimleri Milas İlçesinde bulunan firmanın anlaşmalı olduğu tamir atölyelerinde yıkama işlemleri ise en yakın akaryakıt istasyonunda yapılmaktadır. Araçların periyodik bakımları bu anlaşmalı servislerde yapılacak, arıza durumunda taşıyıcı tır ile servise nakli gerçekleştirilecektir. Bu nedenle tesiste atık yağ, pil, akü, kullanılmış lastik oluşması söz konusu değildir.

Ancak proje alanında yapılması zorunlu olacak durumlarda, yağ değişimleri için

geçirimsiz zemin oluşturularak, yağmurdan etkilenmeyecek şekilde üzeri kapatılacak bölüm oluşturulacak, değişim sonucu açığa çıkacak atık yağlar kategorisine göre, geri kazanım tesislerine ulaştırılmak üzere ağzı kapalı sızdırmaz varillerde ayrı ayrı toplanacak ve bu varillerin içerisinde hangi tür atık olduğunu gösterir etiket ile üzerleri etiketlenerek, lisanslı bertaraf veya geri kazanım tesislerine ulaştırılmak üzere tehlikeli atık taşıma lisansına sahip firmalara teslim edilecektir.

30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği" ve 14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği hükümlerine uyularak çalışma yapılacaktır. Atık yağların toprak, yüzeysel veya yeraltı suyu gibi herhangi bir alıcı ortama bırakılması kesinlikle engellenecektir.

Faaliyet alanında atık pil oluşması durumunda, kullanıldıktan sonra atıklar evsel ve diğer atıklardan ayrı olarak toplanacak, 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği uyarınca, oluşacak atık piller

147


pil ürünlerinin dağıtımını ve satışını yapan işletmelerce veya belediyelerce oluşturulacak toplama noktalarına atık piller teslim edilecektir. Faaliyet alanında araçların akümülatörlerinin değiştirilmesi durumunda, kullanıldıktan sonra atıklar evsel ve diğer atıklardan ayrı olarak toplanacak, 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği uyarınca, eski akümülatörler, akümülatör ürünlerinin dağıtım ve satışını yapan işletmeler ve araç bakım-onarım yerlerini işletenlerin oluşturduğu geçici depolama yerlerine ücretsiz teslim edilecektir.

31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Atık Pil ve

Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliğine uyulacaktır.

İşletme yöntemi açık işletme olup, delme-patlatma yöntemiyle üretim gerçekleştirilecektir. Faaliyet alanında cevher ve pasa malzemenin (gnays) çıkarılması amacıyla her biri için 79 olmak üzere yılda yaklaşık 158 patlatma yapılması planlanmaktadır. Hem cevherin üretimi, hem de pasa malzemenin gevşetilmesi için kullanılacak patlayıcı miktarı aynı olup, buna göre bir yılda; patlatma paterninde hesaplanan aylık kullanılacak anfo miktarı yaklaşık 6574,6 x 12 ay x 2 = 157 790,4kg patlayıcı madde kullanımı söz konusu olacaktır.

Üretim sırasında kullanılacak patlayıcı maddeler faaliyet alanında depolanmayacak,

patlatma işleminin gerçekleşeceği gün dışarıdan anlaşmalı uzman firma ile patlayıcı madde alana getirilecek ve patlatma işlemi Jandarma nezaretinde geniş güvenlik emniyetinde gerçekleştirilecektir. Patlatma işlemi sırasında gerekli tüm önlemler alınacaktır.

Faaliyet alanında üretim faaliyetleri sırasında, patlayıcı maddelerin sahada kullanımı,

taşınması ve depolanması ile ilgili olarak 24.12.1973 tarih ve 14752 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Parlayıcı, Patlayıcı, Tehlikeli ve Zararlı Maddelerle Çalışılan İşyerlerinde ve İşlerde Alınacak Tedbirler Hakkındaki Tüzük” hükümlerine uyulacak ve “12.11.2004 tarih ve 25641 sayılı “Tekel Dışı Bırakılan Patlayıcı Maddelerle, Av Malzemesi ve Benzerlerinin Üretimi, İthali, Taşınması, Saklanması, Depolanması, Satışı, Kullanılması Yok Edilmesi, Denetlenmesi, Usul ve Esasları Tüzüğü” hükümlerine uyulacaktır.

Faaliyette toz emisyonu oluşumu; arazinin hazırlanması işlemleri kapsamında; üst örtü

tabakasının sıyrılması, kamyonlara yüklenmesi, üst örtü toprağı stok sahasına nakliyesi, boşaltılması ve depolanması, patlatma işlemi ile gnaysın (pasa malzeme) gevşetilmesi ve kamyonlara yüklenmesi, pasa malzeme stok alanına nakliyesi, boşaltılması ve depolanması, patlatma işlemi ile cevherin (feldspat) gevşetilmesi ve üretimi, kamyonlara yüklenmesi, stok alanına nakliyesi, boşaltılması, depolanması ve işletme dışına sevkiyatı sırasında oluşacaktır.

03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi

Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinin Ek-2 “Tesislerin Hava Kalitesine Katkı Değerlerinin Hesaplanması ve Hava Kalitesi Ölçümü” başlığı altında;

"Mevcut ve yeni kurulacak tesislerin bacalarından veya baca dışından atmosfere verilen

emisyonların saatlik kütlesel debileri, mevcut tesisler için bacalarda ölçülerek, baca dışından atmosfere verilen emisyonlar ile yeni kurulacak tesisler için emisyon faktörleri kullanılarak tespit edilir. Saatlik kütlesel debi (kg/saat) değerleri Tablo 2.1’de verilen değerleri aşması halinde, tesis etki alanında emisyonların Hava Kirlenmesi Katkı Değeri (HKKD) mümkünse saatlik, aksi takdirde, günlük, aylık ve yıllık olarak hesaplanır." ibaresi yer almaktadır. Söz konusu Tabloda Toz Emisyonlarının Baca Dışındaki Yerlerden 1 kg/saat’ten fazla olması

148


durumunda HKKD değerinin hesaplanmaması gerektiği belirtilmiştir. Sodyum ve Feldspat Ocağı projesinin arazi hazırlık ve işletme aşamalarında oluşacak toz miktarı ÇED Raporu Bölüm 5.1.14’de hesaplanmıştır.

Yapılan hava modellemesi çalışmalarında farklı rüzgar yönleri için çalışma süresi

boyunca çevresinde meydana getireceği partikül konsantrasyonu hesaplanmıştır. Modelleme sonucu elde edilen değerler 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek:2 Tablo 2.2’de belirtilen “Tesis Etki Alanında Uzun Vadeli, Kısa Vadeli Sınır Değerler ve Kademeli Azaltım Tablosu” ile ilgili bölümü ile karşılaştırılmıştır.


bitkisel toprak altında bulunan pasa malzemenin alınması ve pasa malzeme altındaki cevherin alınması işlemlerinin aynı anda yapılması esnasında, kontrolsüz çalışma yapılması durumunda oluşacak toplam emisyonların kütlesel debi miktarları; 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nde verilen 1 kg/saat sınır değeri üzerinde olacağı hesaplanmış, Yönetmelik gereği toz dağılım modellemesi yapılmıştır. Modelleme dağılım tabloları incelendiğinde; havada asılı partiküllerin konsantrasyonunun 600 m’de bütün yönlerde 2010–2011 yılları için, 700 m’de bütün yönlerde 2012 yılı için, 800 m’de bütün yönlerde 2013 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalacağı, çöken toz konsantrasyonunun ise 1250 metrede tüm yönlerde 2010–2011 yılları için, 1500 metrede tüm yönlerde 2012–2013 yılları için belirlenen KVS değerlerinin altında kalacağı hesaplanmıştır.


bitkisel toprak altında bulunan pasa malzemenin alınması ve pasa malzeme altındaki cevherin alınması işlemlerinin aynı anda yapılması esnasında, üretimler kontrollü çalışma ile gerçekleştirilecek olup bu durumda oluşacak toplam emisyonların kütlesel debi miktarları; 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nde verilen 1 kg/saat sınır değeri üzerinde olacağı hesaplanmış, Yönetmelik gereği toz dağılım modellemesi yapılmıştır. Modelleme dağılım tabloları incelendiğinde; havada asılı partiküllerin konsantrasyonunun 400 m’de bütün yönlerde 2010-2011 yılları için, 500 m’de bütün yönlerde 2012 yılı için, 600 m’de bütün yönlerde 2013 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalacağı, çöken toz konsantrasyonunun ise 800 metrede tüm yönlerde 2010 yılı için, 900 metrede tüm yönlerde 2011–2012 yılları için, 1000 metrede tüm yönlerde 2013 yılı için belirlenen KVS değerlerinin altında kalacağı hesaplanmıştır.

Hem cevherin üretimi, hem de pasa malzemenin gevşetilmesi için kullanılacak patlayıcı

miktarı ve hesaplanan kütlesel debi her iki işlem için aynı olup, toz dağılım modellemesi her iki işlem için de kullanılmıştır. Faaliyet alanında cevher ve pasa malzemenin çıkarılması sırasında yapılacak patlatma işleminde oluşacak toplam emisyon miktarları; 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak Yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nde verilen 1 kg/saat sınır değeri üzerinde olacağı hesaplanmış, Yönetmelik gereği toz dağılım modellemesi yapılmıştır.

Modelleme dağılım tabloları incelendiğinde; havada asılı partiküllerin

konsantrasyonunun 1250 m’de bütün yönlerde 2010 yılı için, 1500 m’de bütün yönlerde 2011 yılı için, 1750 m’de bütün yönlerde 2012 yılı için, 2000 m’de bütün yönlerde 2013 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında kalacağı, çöken toz konsantrasyonunun ise

149


2500metrede E, SE, WSW, W,WNW yönlerinde 2010-2011-2012 yılı için belirlenen KVS sınır değerlerinin altında, diğer yönlerde üzerinde kalacağı hesaplanmıştır.

Bütün modelleme hesaplamalarında öncelikle en kötü koşullar düşünülerek

hesaplamalar yapılmıştır. Bu değerler sonuçta bir matematiksel hesaplama sonucu olup modellemede kullanılan parametrelere ve önceden varsayımlara dayalı olarak yapılmaktadır. Dolayısıyla rüzgarın yönündeki herhangi bir değişme modelleme için seçtiğimiz bulutun kararlılık sınıfı ve bununla beraber dikey yönde tablodan alınan sabit değerleri, rüzgar hızındaki değişme, yağış miktarı vb. yapılan konsantrasyon hesabını değiştirecektir. Bölgenin meteorolojik verilerinin sabit olduğu varsayılmıştır.

Ayrıca proje alanı yakın çevresi benzer işletmelere çok yakın ya da sınır vaziyette

bulunmaktadır. Bu nedenle komşu işletmelerin ocak alanlarında üretim esnasında, birlikte kullanılan ocak içi nakliye güzergahlarında Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek.1.b.2.2 kapsamında emisyon kaynaklarının 3m uzağında hakim rüzgar yönü dikkate alınarak PM10 ölçümleri yapılmıştır. Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek.1.b.2.2 maddesi “Tane boyutu 1mm<çap<5mm olan maddelerin doldurma, ayırma, eleme, taşıma, kırma, öğütme işlemlerinin yapıldığı tesislerden kaynaklanan toz emisyonunun önlenmesi; kimyasal toz bastırma sistemi veya basınçlı pülverize su kullanılması ile de gerçekleştirilebilir. Bu durumda hakim rüzgar yönü de dikkate alınarak toz kaynağından 3 metre uzaklıkta toz konsantrasyonu saatlik ortalama değeri (PM 10) en fazla 3 mg/Nm3 değerini aşmamalıdır.” ifadesi yer almaktadır. Yapılan ölçümler neticesinde alınan sonuçlar yönetmelikte verilen sınır değerlerin altında çıkmıştır. Bu nedenle mevcut komşu işletmelerin söz konusu ocakta oluşacak emisyon miktarına ve kümülatif emisyon değerine önemli bir katkısı olmayacağı öngörülmektedir.

Faaliyet sahasına en yakın yerleşim birimi kuş uçumu yaklaşık 2000 m mesafedeki

Çamköy’dür. Faaliyet ile ilgili yapılan modelleme çalışmasında emisyon hesaplamaları

incelendiğinde faaliyetteki toz emisyonu kaynağının büyük bir bölümünün patlatma işleminden kaynaklandığı görülmektedir. Buna dayanarak patlatma işleminden kaynaklanan emisyon miktarının azaltılmasına ilişkin birtakım önlemler alınması durumunda proje konusu faaliyetten kaynaklanan toz emisyonu miktarının oldukça azalacağı görülmektedir.

Patlatma sırasında oluşan tozlanmayı azaltmak için patlatma öncesi ocak aynasının üstü

ve aynanın önü arazöz ile tamamen sulanarak ince taneli partiküllerin birbirine yapışması sağlanacağından meydana gelen toz miktarı yaklaşık % 40–50 oranında azalacaktır. Bu sebeple toz oranını daha aza indirgemek için ocak aynasının üstünde ve önünde spreyleme yapılacaktır. Ayrıca patlatma için milisaniye gecikmeli kapsüller kullanılacak oluşacak toz emisyonu değeri daha da aşağı seviyelerde olacaktır.

Alınacak bu önlemlerle oluşacak toz emisyonunun çevresel etkileri minimize edilmiş

olacaktır. Faaliyet öncesinde de ocak sahasında ve işletme içi yollarda sulama yapılacaktır. Böylece su partikülleri toz tanelerini sararak daha yoğun bir ortam oluşturmakta ve ince tozların bu ortamda çökelmesini sağlayacaktır.

Patlatma yapılacağı zaman ocak sahasında herhangi bir işlem yapılması mümkün

değildir. Dolayısı ile patlatma yapılırken tüm faaliyetlere ara verileceğinden Feldspat üretiminde patlatma ile ilgili toz hesaplamaları diğer hesaplamalardan ayrı tutulmuştur.

150


Ocak içi yollardan kaynaklanacak toz ise, çizgisel bir dağılım gösterecektir. Nakliye araçlarının üzerlerinin branda ile kapatılması, taşınan malzemenin üst kısmının %10 nemli bırakılması ve yolların nemlendirilmesi gibi bazı önlemler de alınarak oluşan emisyonun hesaplanan değerin daha altına düşmesi beklenmektedir.

Arazi hazırlığı işlemleri esnasında çıkarılacak bitkisel toprak ve üretim sırasında elde

edilecek pasa malzeme ve ürünün depolanacağı stok sahalarında ve bunların nakliyesi sırasında meydana gelecek tozluluğun önlenmesi için gerekli tüm tedbirler alınacaktır. Bu amaçla;

- Arazide rüzgar kesici toprak yığınlarının yapılması, rüzgar kesici bitkilerin dikilmesi,

rüzgar koruyucularının yapılması sağlanacaktır. - Savurma yapılmadan boşaltma ve doldurma yapılacaktır. - Malzeme üstü naylon branda veya tane büyüklüğü 10mm’den fazla olan malzeme ile

kapatılacaktır. - Üst tabakalar % 10 nemde muhafaza edilecektir.

Alınacak bütün önlemler sonucu oluşacak toz emisyonu hesaplanan değerin oldukça altında olacaktır. Faaliyet sahibi tarafından bu konuda gerekli hassasiyet gösterilecek ve böylece toz oluşumunun minimum değerde olabilmesi için gerekli tüm tedbirler alınmakta ve alınacaktır. Bu nedenle, yerleşim yerinin olumsuz etkilenmesi söz konusu olmayacaktır.

Kapasite artırımı kapsamında, gerekli ölçümler yaptırılarak, İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’ne Emisyon İzni alınması için gerekli başvurular yapılacaktır.

Faaliyetin tüm aşamalarında 03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazetede

yayınlanarak Yürürlüğe giren “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği”nde belirtilen hususlara uyulacak, belirtilen önlemler alınacak ve ilgili sınır değerler aşılmayacaktır. İşçi sağlığı konusunda ise 21.02.2004 tarih ve 25380 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “ Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” hükümlerine uygun hareket edilecektir.


İş Güvenliği Tüzüğü"nde belirlenen hükümler doğrultusunda önlemler alınacaktır. Sahada işletme aşamasında kullanılacak yakıt sadece araçlar için gerekli olup, ısınma

vb. amaçlı yakıt tüketimi olmayacaktır. Araçlarda yakıt olarak motorin kullanılacaktır. Araçlar için hesaplanan kütlesel debi değerleri düşük olduğundan, mevcut hava kalitesini olumsuz yönde etkilemeyecektir.

Faaliyet esnasında oluşması beklenen gürültü ve titreşim düzeyleri hesaplanmış, en yakın yerleşim birimi olan 2000m mesafedeki Çamköy’e etkileri belirlenmiştir. Faaliyet sahasında üretim faaliyetleri sırasında 2000 m mesafede bütün iş makinesi ve ekipmanların aynı anda çalışması sırasında oluşacak gündüz gürültü Lgag seviyesi 22,05 dBA seviyesinde, belli dönemlerde yapılacak patlatma faaliyetinden oluşacak gürültü seviyesi ise yine bu nokta da 38,50 dBA seviyesinde hesaplanmıştır.

Hesaplanan gündüz-akşam-gece gürültü değerleri yerleşim yerine gelmeden “Çevresel

Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği”nin Ek VIII, Tablo:4 gereği “Gürültüye hassas kullanımlardan eğitim, kültür ve sağlık alanları ile yazlık ve kamp

151


yerlerinin yoğunluklu olduğu alanlar” için öngörülen gündüz gürültü düzeyi sınırına göre (60 dBA) değerlendirilmiştir.

Yapılan hesaplamalar 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan

“Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” Madde 22 (a) bendi Ek-VIII Tablo-4‘e göre değerlendirilecek olursa; çalışma sırasında iş makineleri ve ekipmanlardan kaynaklanan gürültünün en yakın yerleşim yerine hiçbir olumsuz etkisi olmayacaktır. Ayrıca 2000 m mesafede arazi ve atmosferik koşullardan dolayı ölçülen değerler daha da aşağılara inecektir. Ayrıca belli dönemlerde yapılacak olan patlatma faaliyetleri öncesi yerleşim ve civardaki halk bilgilendirilecek, bu şekilde çeşitli önlemler alınacaktır. 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği”nin belirlemiş olduğu sınırlarını aşmayacaktır.

Yönetmeliğin 15. maddesine göre “Sanayi Tesislerinde Çalışanların Kulak Sağlık ve Konforu, Açısından Maruz Kaldıkları Gürültü ve Titreşim Düzeyleri için; Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve 23.12.2003 tarih ve 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliğinde getirilen esaslar sağlanır.” denilmektedir. Ocakta çalışacak işçilerin sağlığının korunması amacıyla “Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliği Madde-5’e göre en yüksek maruziyet etkin değerleri 85 dBA olarak verilmiştir. Faaliyet alanında kişisel koruyucu gereçler kullanılacaktır.

Proje kapsamında malzemenin çıkarılması esnasında patlayıcı madde kullanılacağından

patlatma esnasında titreşimler olacaktır. Olabilecek titreşimlerin boyutu ve seviyeleri için hesaplamalar yapılmıştır. 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” Madde 25 (a) bendi “Maden ve taş ocakları ile benzeri faaliyette bulunulan alanlardaki patlatmaların çevredeki çok hassas kullanımlarda oluşturduğu zemin titreşim seviyesi, bu yönetmeliğin ekindeki Ek: VIII’de yer alan Tablo:6'da verilen sınır değerleri aşamaz” denilmektedir.

Faaliyet alanı çevresindeki en hassas yapının çizelge b tipi binalar olduğu kabul edilirse

Vo (1/5V) hızının 5 mm/sn'nin üzerine çıkmaması gerekmektedir. Tablo incelendiğinde 20kg'lık şarjın etkisi ile oluşan titreşim hızı patlatma noktasından itibaren yaklaşık 100metre civarında 5 mm/sn'nin altına inmektedir. Bu mesafeden sonra, maksimum anlık şarj (20kg) ile yapılan patlatmalar sonucu hava şoku nedeni ile oluşan vibrasyonun, yerleşim birimine olumsuz etkisi olmayacağı hesaplanmıştır. Bu durumda anlık şarj (20kg) ile yapılan patlatmalar sonucu oluşan vibrasyonun en yakın yerleşim yeri olan, kuş uçumu 2000m mesafede, Çamköy’e olumsuz etkisi olmayacağı belirlenmiştir.

Genlik değerinin 0,05mm'nin altında olması durumunda binalarda hasar olmadığı

bilindiğinden (Armac Printing Company) maksimum patlayıcı miktarı (20kg) ile yapılan atımlarda etki mesafesinin 102,85m olacağı hesaplanmıştır. Ancak ocak sahası en yakın yerleşim yeri olan Çamköy’e kuşuçumu yaklaşık 2000m mesafede yer almaktadır. Hesaplara göre çıkarılan, patlatma sonucu oluşacak vibrasyon etki mesafesinde herhangi bir hassas nokta bulunmamaktadır. Patlatma faaliyetlerinde Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi Yönetmeliği Madde 25.a bendi, Ek: VIII, Tablo:6 değerleri üzerine çıkılmayacaktır.

Faaliyet alanında çalışan personelin “Gürültü Kontrol Yönetmeliği”nin 11. maddesinin

3. fıkrasına göre, 4857 sayılı “İş Kanunu”nda belirtilen koruyucu gereçlerin (kulaklıklar, kulak

152


tıkayıcıları vs.) işçiler tarafından düzenli olarak kullanılması sağlanacaktır. Ayrıca yönetmelik tablo 19’da verilen gürültüye maruz kalma süreleri de aşılmayacaktır.

Faaliyet alanında işletme süresince 07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” ne ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve 23.12.2003 tarihli ve 25325 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan “Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliği”ne uygun olarak çalışılacaktır. İşletmenin faaliyeti süresince gerekli tüm tedbirler uygulanacaktır.

Bütün bu çevresel etkiler işletme faaliyette olduğu sürece devam edecektir. Faaliyet

durduğunda yukarıda ifade edilen etkilerde duracaktır. Bu etkiler faaliyet süresince ocak yetkilileri tarafından kontrol edilecek, etkileri azaltıcı tedbirler üretim süresince alınacaktır. Proje kapsamında işletmeden kaynaklanan olası çevresel etkileri incelenmiş ve projenin olası çevresel etkilerini ortadan kaldırmak için gerekli hesaplamalar yapılmış, öneri ve yöntemler belirtilmiştir. Projenin önemli çevresel etkileri olmadığı ve alınan tedbirler neticesinde etkilerin en aza indirgeneceği belirlenmiştir. Projenin işletilmesi sırasında olası çevresel etkileri ve alınacak önlemler ile ilgili detaylı açıklamalar ilgili bölümlerde ayrıntılı olarak verilmiştir. Proje ile ilgili olarak proje sahibi Imerys Seramik Hammaddeleri San. ve Tic. A. Ş. 2872 sayılı Çevre Kanunu ve bu kanuna istinaden çıkarılan tüm mevzuat hükümlerine uymayı taahhüt etmektedir.

İlgili Kanun ve Yönetmelikler;

♦ 2872 Sayılı Çevre Kanunu ve İlgili Yönetmelikleri ♦ 4857 Sayılı İş Kanunu ve İlgili Yönetmelikleri ♦ 5491 Sayılı Çevre Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ♦ 4856 Sayılı Çevre Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ♦ 6831 Sayılı Orman Kanunu ♦ 167 Sayılı Yeraltısuları Kanunu ♦ Başbakanlık Genelgesi (09.09.2006 tarih ve 26284 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği

(14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Çevre Denetimi Yönetmeliği

(21.11.2008 tarih ve 27061 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği

(09.12.2003 tarih ve 25311 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği

(17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği

(30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Geçici veya Belirli Süreli İşlerde İş Sağlığı ve İşçi Güvenliği Hakkında Yönetmelik

(15.05.2004 tarih ve 25463 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği

(31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği

(03.07.2009 tarih ve 27277 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.)

153


♦ Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği (31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.)

♦ Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (14.03.2005 tarih ve 25755 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.)

♦ Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği (31.05.2005 tarih ve 25831 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.)

♦ Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği (07.03.2008 tarih ve 26809 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.)

♦ Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği (24.06.2007 tarih ve 26562 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.)

♦ Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği (17.05.2005 tarih ve 25818 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Yeraltı ve Yerüstü Maden İşletmelerinde Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği (21.02.2004 tarih ve 25380 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği (11.02.2004 tarih ve 25370 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (22.07.2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu İle İlgili Yönetmelik (30.12.2006 tarih ve 26392 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliği (23.12.2003 tarih ve 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği

(18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.) ♦ İnsani Tüketim Amaçlı Sular Yönetmeliği

(17.02.2005 tarih ve 25730 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.)

Sonuç olarak; sahada raporda da ilgili yerlerde açıklanan yönetmeliklerde belirtilen usul ve yöntemlere uyulacak, çevreye en az zarar verecek şekilde gerekli önlemler alınacaktır. Projenin yeni kapasitesi ile faaliyetini gerçekleşmesi durumunda işletmenin faaliyetin çevresel etkilerinin çok büyük boyutlarda olmayacağı düşünülmektedir. Olumsuz çevresel etkilere karşı alınacak önlemler ile yönetmeliklerin ve tüzüklerin belirlemiş olduğu sınırlara mümkün mertebe yaklaşılmayacaktır.

154


Notlar ve Kaynaklar

2872 Sayılı Çevre Kanunu

Türkiye İstatistik Kurumu, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı(ADNKS), Nüfus Sayımı Sonuçları,

http://tuikapp.tuik.gov.tr/adnksdagitapp/adnks.zul

Tarım İl Müdürlüğü Resmi Web Sitesi, Aydın, http://www.aydintarim.gov.tr/

Feldspat Raporu, Stratejik Araştırma Merkezi, Maden Mühendisleri Odası Web Sitesi http://www.maden.org.tr/genel/bizden_detay.php?kod=2074&tipi=48&sube=0

Aydın İl Çevre Durum Raporu, 2008

Türkiye Jeolojisine Genel Bir Bakış. (Prof.Dr.İ.KETİN,1983)

İş Yerlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Mevzuatı. A.AVCI (İSTANBUL, 1998)

Türkiye Çevre Atlası, Çevre ve Orman Bakanlığı, Ankara,2004

Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Aydın İli Uzun Yıllar Meteorolojik Gözlem

Verileri

TÜBİTAK, Türkiye Bitkileri Veri Servisi, http://wwweski.tubitak.gov.tr/tubives/

Davis P.H. et al. (1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands (suplement). Vol.10. Edinburg,

The IUCN Red List of Threatened Species, http://www.iucnredlist.org/

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, TR3 Ege Bölgesi, Tarım Master Planı, Ankara 2006

İncirliova Belediyesi Resmi Web Sitesi, http://www.karpuzlu.bel.tr/

155


Ekler Ek.1: İŞLETME RUHSATI VE İŞLETME İZNİ Ek.2: 1/25000 ÖLÇEKLİ HARİTA Ek.3: 1/100000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI Ek.4: 1/10000 ÖLÇEKLİ JEOLOJİK HARİTA VE KESİTLERİ Ek.5: 1/25000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE RUHSATLARI GÖSTERİR HARİTA Ek.6: VAZİYET PLANI Ek.7: İMALAT HARİTASI Ek.8: REHABİLİTASYON HARİTASI Ek.9: NAKLİYE YOLUNU GÖSTERİR HARİTA Ek.10: 1/25000 ÖLÇEKLİ MESCERE HARİTASI Ek.11: ORMAN İNCELEME VE DEĞERLENDİRME FORMU Ek.12: ORMAN İZİN BELGELERİ Ek.13: FAALİYET ALANININ YERLEŞİM YERLERİNE MESAFELERİNİ GÖSTERİR UYDU FOTOĞRAFI Ek.14: MEVCUT OCAK ALANI VE KAPASİTESİ İÇİN ALINMIŞ ÇED GEREKLİ DEĞİLDİR BELGESİ Ek.15: MEVCUT OCAK ALANI İÇİN ALINMIŞ GSM RUHSATI Ek.16: D.S.İ. 21. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ GÖRÜŞ YAZISI Ek.17: ORTAKÖY MUHTARLIĞINDAN ALINMIŞ SU KULLANIM İZİN YAZISI Ek.18: FOSSEPTİK DETAY PLANI Ek.19: MİLAS BELEDİYESİ VİDANJÖR HİZMET MAKBUZU ÖRNEĞİ Ek.20: EVSEL NİTELİKLİ KATI ATIKLARIN ÇÖP TOPLAMA FİRMASINCA TESLİM ALINDIĞINA DAİR YAZI Ek.21: İŞLETME FOTOĞRAFLARI Ek.22: TAAHHÜTNAME Ek.23: VEKÂLETNAME

156


Ek.1:İŞLETME RUHSATI VE İŞLETME İZNİ

157


Ek.2: 1/25000 ÖLÇEKLİ HARİTA

158


Ek.3: 1/100000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI

159


Ek.4: 1/10000 ÖLÇEKLİ JEOLOJİK HARİTA VE KESİTLERİ

160


Ek.5: 1/25000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE RUHSATLARI GÖSTERİR HARİTA

161


Ek.6: VAZİYET PLANI

162


Ek.7: İMALAT HARİTASI

163


Ek.8: REHABİLİTASYON HARİTASI

164


Ek.9: NAKLİYE YOLUNU GÖSTERİR HARİTA

165


Ek.10: 1/25000 ÖLÇEKLİ MESCERE HARİTASI

166


Ek.11: ORMAN İNCELEME VE DEĞERLENDİRME FORMU

167

iNCELEME VE DEdERLENDiRME FORMU

iLi iL<;ESi KOYU MEVKii

: AydIn : <;ine : Hatipl(l~la

1- Mtiracaat Sahibinin AdI- Soyadl

Adresi

2- Maddenin Cinsi ve Hangi Kanuna Tabi Oldugu

3- Seri Adl

ORMAN BOLGE MUDURLUdu : Mugla ORMAN i$LETME MUDURLUdu : AydIn ORMAN i$LETME $EFLidi : Karpuzlu

inleriys Ser.ham.San. ve Tic.Ltd.$ti.

: Dudullu Yolu Alptekin Sok.No:2 K:3 Uinraniye/istanbul

: Karpuzlu

4- Bolme Numaralan : 279,281,267,268,270,248,249,250,251,252,273,272,287, 271,283,284,289,288,282,269 5 - Me§yerenin

a) i§letme $eldi : Koru b) Mevcut Agay Cinsleri : <;z, <;f c) Me~yere Tipleri : <;za3,Czb2,Czb3,B<;z,Cz<;fdl,<;zab2,<;zcd1,<;zab3,Czcd3,

Czbc2, Cz<;fcd2, <;z<;fcd3, <;f<;zd 1 ,B<;z,<;z<;fd 1, <;zcd2, Cfcd2, OT, Oc

6- 1/25.000 Olyekli Me~yere Haritasl Uzerinde CED Raporuna Konu SahanIn SInH N oktalarInIn Koordinatlarl : Ekinde Mevcuttur.

7- 111000 Olyekli Harita Uzerinde I~letme Iyin izin istenen sahanin Noktaiannin Koordinatlan :-

8- Orman Tahdit ve I(adastro Durumu : YapIlmI~tlr. i~letme Sahasll1ln Genel Alanl a) Orman Sayllan Alan b) Orman Sayllmayan Alan

9- izin istenen Sahanll1 Alanl 757,49 Ha(CED istenen alan)

10- Talebin AinaCl : AydIn iIi <;ine iIyesi Hatipl(l~la KoyU ekli haritalannda ve koordinatlarda belirtilen sahalarda <;ED raporu alnlak

11- Talep Sahaslnda Ba~ka Bir MilracaatIn YapIhp YapIlnladlgl : Daha onceden Talep sahaslnln 24,19 ha.' SI iyin "<;ED Gerekli Degildir" belgesi ahnnl1~tu.

12- Talep Sahasl Yerin 6831 SayIll Orman Kanununun 18. Maddesindeki Yangul Gormti~ Ornlan Alanl, Genyle~tinneye AynlInl~ veya Agaylandlnlan Sahalarla, Baraj Havzalannda Kahp Kalmadlgl : Yangln gornlii~, genyle~tinneye aynlnl1~ veya agayiandullan sahalardan degildir.

V f

13- Talep SahasInIn Tohun1 Me~yeresi, Millipark, A v Yaban Hayatl, A v Uretlne Sahasl, Turizll1 Alanl, Ozel C;evre Koruma Bolgesi, Askeri Yasak Bolge ve Sit Alanl iyerisinde Kahp Kalmadlgl : Kalmamaktadlf.

14- OrmancIhk C;ah~n1alan ve Orman Halk iIi~kileri Aylslndal1 Mahsuru Olup Olmadlgl : Mahsuru yoktur.

15- Orman YangInlan Aylslndal1 Hassasiyet Derecesi ve Al ll1111aSI Gerekli Tedbirler NeIer OlIl1ahdlr : Yangll1Il1 ylklnaSlnl engelleyici her tiirlii tedbirler ahnn1ahdu.

16- Orman EInvallerinin Nasil Degerlendirilecegi Degerlendirilecek onnan en1vali bulundugunda idarelnizce degerlendirilecektir.

17- Tesisin Kuruiacagi Alan ve Yakin C;evresinde Onnan Koylerinin Niifusu ve Hane SaYIsI ile Tesisin En Yal(1n Koylere Olan Mesafesi (Onnan KoyU Var ise Tesisin iyme Suyuna, Halk SaghgIna, Tanm Alanlanna, HayvancIhga v.b Olabilecek Etkileri): Tesis kuruhnayacaktIr.

18- Tesisin Kunlimasl Durumunda Yoredeki istihdam Durumuna Etkisi :

19- Faaliyet SahasInda ve 1 kIn. YakIn <;evresinde C;ED Olun1lu Belgesi Veri len Faaliyet Bulunup Bulunmadlgl (V arsa Cinsi, Firmasl ve Faaliyet Sahasl) : -

inceleme ve Degerlendirme F ormunu Tanzim Edenler: 15 / 07 /2009

Mustafa KUR$UNLUOGLU Orman i~letn1e $efi

imerys Ser.Ham.San.ve Tic.Ltd.:;>ti. talep ettigi ekli haritalar~.v.e. koo~dinatlarda belirtilen sahalarda yah~llmaslnda, InevzuatImlZ hukihnlenne gore gereklI lZlnlenn ahnarak ve onnanclhk faaliyetlerini olumsuz etkilememek ~artlyla sal(1nCaSI yoktur.

Tetkik Edihl1i~tir

Kadastro MUlk. $ube Miidiirii

/ /2009 UYGUNDUR

Hiiseyin Y ALC;IN Or111an i~letn1e MiidiirU

Tasdik Olunur Onnan Bolge MiidUrU


Ek.12: ORMAN İZİN BELGELERİ

168


Ek.13: FAALİYET ALANININ YERLEŞİM YERLERİNE MESAFELERİNİ GÖSTERİR UYDU FOTOĞRAFI

169


Ek.14: MEVCUT OCAK ALANI VE KAPASİTESİ İÇİN ALINMIŞ ÇED GEREKLİ DEĞİLDİR BELGESİ

170


Ek.15: MEVCUT OCAK ALANI İÇİN ALINMIŞ GSM RUHSATI

171


Ek.16: D.S.İ. 21. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ GÖRÜŞ YAZISI

172

T.e. <;EVRE VE ORMAN BAKANLIGI

Devlet Su i~leri Genel Miidiirliigii 21.BOIge Miidiirliigii

SaYI : B.18.1.DSL1.21.03.01-IS2.99-11787 Konu : Diger (Yeraltlsuyu Planlamasl)

GUNLUnUR 04/02/2010

STM <;EVRE MUH. MAD. DAN. ARIT. iN~. TAAH. VE Tic. LTD. ~Ti. Kurtulu~ Mah. A.Menderes Bulv. 2011 Sk. No:5

AYDIN

iLGi: 21.01.2010 tarihli dilekye,

ilgi dilekyede; Aydm iii, Karpuzlu iIyesi, Hatipkl~la koyil civannda yer alan "imeyrs Seramik Hammaddeleri San ve Tic A.~" tarafmdan kapasite artmml planlanan iR:50533 ruhsat numarah "Sodyum ve Felspat Ocagl Kapasite Artmml" projesi ile ilgili olarak, 17.07.2008 tarih ve 26939 saYlh Resmi Gazetede yaYlmlanarak yilrilrlilge giren <;EO Yonetmeliginin 6. maddesinin 2. bendi geregince proje alanmm Hidrojeolojik ozelliklerine ili~kin bilgiler istenmektedir.

ilgi dilekyeniz incelenmi~ olup; Dsi Genel Mildilrlilgilniln 1975 ytimda yapml~ oldugu"A~agl Bilyilk Menderes Havzasl Hidrojeolojik Etilt Raporu"nda bahse konu sahada sanmtrak-beyaz renkli gnayslar ile Menderes Masifi olarak adlandmlan Paleozoyik ya~h metamorfik birimler hakimdir. Menderes masifi altta gnays serisiyle ba~lamakta, ilzerinde slraslyla mika~ist, kuvarsit ve kristalen kalkerlerle temsil edilmektedir.

~istler ve gnayslar akifer ozelligi ta~lmazlar. Ancak kmk ve yatlaklar boyunca yok az miktarda su bulunabilir.

KaYltlanmlzda bu bolgede herhangi bir kuyu mevcut degildir.

Bilgilerinizi rica ederim.

Adres : Dsi XXI Bolge Mildilrltigil-Jeoteknik ve Y AS Hizmetler ~b Mild. Telefon : 0 256 2193920 Fax: 0 256 2193908

~£f~ Bolge Mildilril a.

Bolge Mildilr Yardlmclsl

Aynntiit Bilgi [yin : Ali Seydi iNAN e-posta: aliseydiinan@dsi .gov.tr


Ek.17: ORTAKÖY MUHTARLIĞINDAN ALINMIŞ SU KULLANIM İZİN YAZISI

173


Ek.18: FOSSEPTİK DETAY PLANI

174


Ek.19: MİLAS BELEDİYESİ VİDANJÖR HİZMET MAKBUZU ÖRNEĞİ

175


Ek.20: EVSEL NİTELİKLİ KATI ATIKLARIN ÇÖP TOPLAMA FİRMASINCA TESLİM ALINDIĞINA DAİR YAZI

176


Ek.21: İŞLETME FOTOĞRAFLARI

177


Ek.22: TAAHHÜTNAME

178


Ek.23: VEKÂLETNAME

179


180

ÇED Raporunu Hazırlayanların Tanıtımı

İr: 50533 sodyum ve feldspat ocaĞi kapasİte artirimi...imerys seramİk hammaddelerİ san. ve...

Documents