Rachunkowość małych

i średnich przedsiębiorstw

1

Pojęcie MŚP

*Zob. Wyciąg z art. 2 Załącznika do zalecenia Komisji Europejskiej z dnia 6 maja 2003 r. dotyczący definicji

mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw.

„Na kategorię mikroprzedsiębiorstw oraz

małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP)

składają się przedsiębiorstwa ,które :

zatrudniają mniej niż 250 pracowników

i których roczny obrót nie przekracza 50

milionów euro,

a/lub całkowity bilans roczny nie przekracza

43 milionów euro”.

2

Pojęcie MŚP w polskich przepisach

Definicja MSP (małego i średniego przedsiębiorcy) jest zawarta w

ustawie o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 2 lipca 2004

roku (Dz.U.10.220.1447). Zgodnie z tą definicją na kategorię

małych i średnich przedsiębiorstw składają się przedsiębiorstwa,

które w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych

zatrudniały mniej niż 250 pracowników i których roczny obrót

nie przekraczał 50 mln euro, oraz/lub całkowity bilans roczny

nie przekraczał 43 milionów euro. Za przedsiębiorstwo jest

uważany podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez

względu na jego formę prawną.

Kategorię MŚP wyznaczają określone czynniki:

liczba zatrudnionych osób, roczny obrót, całkowity bilans roczny.

3

• Mikroprzedsiębiorca roczne zatrudnienie - mniej niż 10 osób oraz roczny obrót lub łączna roczna suma aktywów nie przekracza 2 mln Euro

• Mały przedsiębiorca roczne zatrudnienie – mniej niż 50 osób oraz roczny obrót lub łączna roczna suma aktywów nie przekracza 10 mln Euro

• Średni przedsiębiorca roczne zatrudnienie – mniej niż 250 osób lub roczny obrót nie przekracza 50 mln Euro lub łączna roczna suma aktywów nie przekracza 43 mln Euro

(zgodnie z najnowszym zaleceniem Komisji Wspólnot Europejskich)

Rodzaje przedsiębiorców sektora MSP

4

Klasyfikacja ilościowa przedsiębiorstw

według wielkości

Kryterium Mikro Małe Średnie Duże

Liczba

zatrudnionych

poniżej

10 osób

10-49 osób 50-250 osób powyżej

250 osób

Roczny obrót

lub suma

bilansowa

do 2mln euro 2-10mln

euro

10-50mln

euro

powyżej

50mln

euro

do 2mln euro 2-10mln

euro

10-43mln

euro

powyżej

43mln

euro

dr inż. Arkadiusz Borowiec prezentacja „Sektor MSP we współczesnej gospodarce”

5

Inne warunki dla MŚP Należy ustalić czy dane przedsiębiorstwo jest

przedsiębiorstwem:

-niezależnym ( w pełni lub do 25% kapitałów lub głosów )

- partnerskim ( od 25% do 50%)

- czy związanym ( pow.50%)

W przypadku przedsiębiorstwa partnerskiego lub

związanego konieczne będzie doliczenie pewnej liczby

etatów przedsiębiorstw partnerskich lub związanych do

własnych danych. Obliczeń w każdej z tych trzech

kategorii przedsiębiorstw dokonuje się w inny sposób, a

skumulowane w ten sposób dane ostatecznie decydują o

tym, czy przedsiębiorstwo zachowuje progi i pułapy

ustanowione w definicji MŚP. 6

Rola sektora MSP

Udział podmiotów sektora w

ogólnej liczbie przedsiębiorstw

Udział przedsiębiorstw sektora

w tworzeniu PKB

Udział w ogólnej liczbie

pracujących w

przedsiębiorstwach

Wskaźnik firm sektora MSP na

1 tys. mieszkańców

Wskaźnik przeżywalności firm

Stan

sektora

MSP

w UE

w Polsce

~99%

ok. 66%

ok. 60%

40%

75%

99,88%

70,10%

47,70%

37%

ok. 60%

7 Marek Pankowski –prezentacja „Sektor MSP w dobie kryzysu” Toruń 2009

Liczba przedsiębiorstw w Polsce według wielkości w latach 2003 – 2009

w tys.

Źródło: prezentacja Ministerstwa Gospodarki na podstawie Reportu o stanie sektora MSP w Polsce – PARP

Cechy jakościowe MSP samodzielność ekonomiczna i prawna właściciela - właściciel

korzystając z prawa własności podejmuje na własne ryzyko podstawowe funkcje kierownicze i zarządzające, niezależnie od woli i kontroli osób trzecich,

nacechowanie społecznej struktury przedsiębiorstwa przez osobę właściciela ; to jedna z najistotniejszych cech jakościowych, która odróżnia ten typ przedsiębiorstwa od dużego, którego społeczna struktura nie nosi indywidualnego piętna właściciela,

odrębny typ gospodarki finansowej przedsiębiorstwa; obawa przed zaciąganiem kredytów i uzależnieniem się od kapitału obcego ; gromadzenie kapitału w fazie zakładania przedsiębiorstwa odbywa się poprzez samofinansowanie ze środków właściciela lub jego rodziny, w późniejszych fazach następuje ono w drodze tezauryzacji zysku przedsiębiorstwa przeznaczonego na inwestycje lub przez oszczędności,

mniej sformalizowana struktura organizacyjna w porównaniu ze strukturą dużego przedsiębiorstwa np. w procesie podejmowania decyzji, kierowaniu przedsiębiorstwem, podziale pracy, obiegu informacji i sposobie ich wykorzystania, mniejsza formalizacja i instytucjonalizacja zachowań pracowniczych.

9

Cechy MSP Cechy dużego przedsiębiorstwa

Preferencja intuicji i doświadczenia właściciela

w zarządzaniu

Wykorzystanie nowoczesnych metod zarządzania

Niższy poziom wykształcenia Wysoki poziom wykształcenia

Przewaga decyzji operacyjnych Przewaga decyzji strategicznych

Możliwość funkcjonowania bez osobowości

prawnej

Posiadanie osobowości prawnej

Łączenie funkcji właściciela i menedżera Zarządzanie za pośrednictwem wynajętej kadry

menedżerskiej

Samodzielność właścicieli Duży zespół doradców

Mała skala produkcji Duża skala produkcji

Niezależność firmy od innych podmiotów Liczne powiązania kapitałowe

Brak dostępu do instrumentów finansowania

rynku kapitałowego ( obligacji , akcji )

Możliwość wykorzystania różnych instrumentów

rynku kapitałowego

Względnie mały udział w rynku Znaczący udział w rynku

Niska kapitałochłonność rozwoju Inwestycje o znacznej kapitałochłonności

Brak tendencji do organizowania się w grupy Uczestnictwo w krajowych organizacjach branżowych

dr inż. Arkadiusz Borowiec Prezentacja „Sektor MSP we współczesnej gospodarce” 10

Polska w Raporcie „Doing Business 2011” Ranking światowych gospodarek badający poziom trudności prowadzenia biznesu przygotowany przez Bank Światowy.

Klasyfikacja ogólna:

Polska na 70 miejscu ze 183 krajów

Czołówka rankingu: 1-Singapur, 2-Hong Kong, 3-Nowa Zelandia, 4-Wielka Brytania, 5-USA

Wśród krajów Europy Środkowej najwyżej plasuje się Estonia – 17 pozycja w rankingu

Wśród krajów Europy Zachodniej najwyżej plasują się Dania – 6 pozycja, Norwegia – 8 pozycja i

Irlandia – 9 pozycja w rankingu.

Podstawowe kryteria klasyfikacji gospodarek:

łatwość w rozpoczęciu działalności (procedury, czasochłonność )

łatwość w pozyskaniu pozwolenia na budowę

czasochłonność i koszty związane z rejestracją własności

łatwość w pozyskaniu kredytu

ochrona inwestorów

płacenie podatków

eksport i import – stopień komplikacji procedur

procedury zamykania biznesu

źródło :EUROPEJSKI KONGRES GOSPODARCZY 2011

PANEL: KAPITAŁ DLA MSP KATOWICE, 17 MAJA 2011

Porównanie Polska / Estonia

1) uzyskanie pozwolenia na budowę 164 pozycja na 183 32 procedury zajmujące średnio 311 dni 2) podatki 121 pozycja na 183 Średnio 29 różnych podatków w ciągu roku stanowiących 42,3% zysku firmy 3) łatwość w uzyskaniu kredytu 15 pozycja na 183 4) ochrona inwestorów 44 pozycja na 183

1) uzyskanie pozwolenia na budowę

24 pozycja na 183 14 procedur

zajmujących średnio 134 dni

2) podatki

30 pozycja na 183

Średnio 7 różnych podatków w ciągu roku stanowiących 49,6% zysku firmy

3) łatwość w uzyskaniu kredytu

32 pozycja na 183

4) ochrona inwestorów

59 pozycja na 183

- -

- -

+

+

+

+

źródło :EUROPEJSKI KONGRES GOSPODARCZY 2011

PANEL: KAPITAŁ DLA MSP KATOWICE, 17 MAJA 2011

Bariery rozwoju MSP ( wg PARP)

pozapłacowe koszty pracy,

brak przejrzystości, jednoznaczności podatków pośrednich

(VAT),

brak przejrzystości systemu podatku dochodowego od

działalności gospodarczej,

stawki podatku dochodowego od działalności gospodarczej,

nieelastyczne prawo pracy,

konkurencja ze strony szarej strefy,

brak możliwości stosowania elastycznych form zatrudnienia,

brak wykwalifikowanych pracowników,

procedury administracyjne,

konkurencja ze strony uprzywilejowanych przedsiębiorstw.

13

„Czarna lista barier” tworzona przez firmy członkowskie PKPP Lewiatan.

koszty związane z rejestracją i upadłością firmy

(fiasko projektu tzw. „jednego okienka”)

realizacja obowiązków podatkowych

prowadzenie dokumentacji pracowniczej

rozstrzyganie sporów i dochodzenie należności

realizacja inwestycji budowlanych (rozbudowana procedura

formalno – prawna, wadliwe decyzje urzędników)

wykorzystywanie funduszy strukturalnych (zbyt

sformalizowane kontrole, braki w systemie prawnym do

realizacji programów operacyjnych) 14

Tax Care i współpracujący z nim Idea Bank zapytały przedsiębiorców, które bariery są dla nich najbardziej uciążliwe.

Respondenci mogli wybrać jedną spośród siedmiu barier

wytypowanych przez twórców ankiety i nazwanych „7

grzechami polskiej administracji”. W ankiecie zamieszczonej

na stronach internetowych obu instytucji wzięło udział 886

przedsiębiorców.

Uzyskane odpowiedzi wskazują, że poszczególne bariery w

bardzo różny sposób dotykają przedsiębiorców. Trzy z nich -

ograniczenie w dostępie do finansowania przez

rozpoczynających działalność, nieprecyzyjne i

skomplikowane przepisy podatkowe oraz wysokie

pozapłacowe koszty pracy – są zdecydowanie najbardziej

dotkliwe. Wybrało je ponad 75% badanych, a na każdą z

nich „zagłosowało” przynajmniej 20% przedsiębiorców.

15

Bariery rozwoju MSP

16

Najwięsze bariery w prowadzeniu działalności gospodarczej

Problem numer jeden: skąd wziąć pieniądze na start? Finansowanie biznesu to, według ankietowanych

przedsiębiorców, największa bariera rozwoju firmy

- aż 29% badanych uznało, że jest to bariera numer

jeden . Problem z dostępem do zewnętrznego źródła

finansowania mają przede wszystkim przedsiębiorcy

rozpoczynający działalność gospodarczą , ale i firmy

już funkcjonujące . Sektor MSP to w opinii bankowców

zbyt mały i nad wyraz niepewny rynek do angażowania

się z akcjami kredytowymi , a przedsiębiorcy z tego

sektora traktowani są przez duże banki jako klienci

podwyższonego ryzyka . Bardzo często źródłem

finansowaniem inwestycji i działalności bieżącej firmy

jest kredyt konsumpcyjny udzielany przez bank jej

właścicielowi. 17

Problem numer dwa - prawo podatkowe jest zbyt skomplikowane i blokuje rozwój firm

Prawie 25% ankietowanych uważa skomplikowane i

niejasne przepisy podatkowe, częste zmiany prawa i brak

jednolitych interpretacji podatkowych za czynnik hamujący

rozwój przedsiębiorstwa .

Wypełnianianie obowiązków podatkowych zajmuje polskiej

firmie 325 godzin rocznie - przy światowej średniej 282

godziny ; w rankingu przeprowadzonym przez Bank

Światowy Polska zajmuje pod tym względem 136 miejsce

m.inn. za Rumunią , Rosją czy Węgrami .

Działając w warunkach niepewności przedsiębiorca nie jest

skory do podejmowania decyzji długofalowych ,a w związku

z niejasnością przepisów ponosi także – w wyniku błędnego

stosowania prawa podatkowego - koszty odsetek i kar

finansowych .

18

Problem nr 3 - wysokie koszty pozapłacowe zniechęcające do zwiększania zatrudnienia

Aż 24% ankietowanych przedsiębiorców uznało, że

pozapłacowe koszty pracy (wszystkie związane z

zatrudnianiem pracowników poza wynagrodzeniem

bezpośrednim ) są za wysokie i hamują

przedsiębiorczość .

Obniżenie kosztów pozapłacowych miałoby znaczący

pozytywny wpływ na poziom zatrudnienia, nie tylko ze

względu na możliwość przyjęcia dodatkowych

pracowników, ale także na zmniejszenie szarej strefy.

Dodatkowym utrudnieniem jest rygorystyczny kodeks

pracy, który w wielu przypadkach prowadzi do

powstawania dodatkowych kosztów związanych z

zatrudnianiem pracowników .

19

Bariera przepisów – Podstawowe akty prawne wpływające na prowadzenie księgowości w firmie

Ustawa o rachunkowości

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych

Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym

Ustawa o podatku od towarów i usług

Ustawa – Ordynacja podatkowa

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej

Kodeks karno skarbowy

Kodeks spółek handlowych

Prawo dewizowe

Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania

20

Charakter aktów prawnych wpływających na prowadzenie księgowości w firmie : Uniwersalny – dotyczą wszystkich podmiotów

prowadzących działalność gospodarczą bez względu na formę opodatkowania i formę własności np. Ustawa Ordynacja podatkowa , Kodeks karno-skarbowy , Ustawa o podatku od towarów i usług

Szczególny – dotyczą ściśle określonej grupy podmiotów np. Ustawa o rachunkowości dotyczy podmiotów zobligowanych do prowadzenia ksiąg handlowych (osób prawnych i fizycznych), Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych – wszystkich osób fizycznych opłacających podatek na zasadach ogólnych w tym prowadzących działalność gospodarczą przy zastosowaniu ksiąg handlowych lub PKPiR

21

Z opublikowanych przez Deloitte wyników badania opinii przedsiębiorców na temat polskiego systemu podatkowego wynika : Polscy przedsiębiorcy nadal uważają system podatkowy za

nazbyt skomplikowany, poddawany zbyt dużej liczbie zmian

oraz w pewnym sensie zagmatwany, co powoduje brak

jednej, pewnej interpretacji

70 proc. badanych określiło regulacje CIT za bardzo

skomplikowane, blisko 60 proc. ankietowanych podobnie

oceniło regulacje PIT i VAT

Najczęstszym powodem przeprowadzenia kontroli

skarbowej jest złożenie wniosku o zwrot podatku VAT. Tylko

14 proc. ankietowanych nie miało w swej firmie kontroli

podatkowej w ciągu ostatnich 3 lat, a aż 47 proc. było

kontrolowanych kilkukrotnie.

22

23

Formy księgowości

Formy księgowości

Czynniki wpływające

Księgowość pełna

Księgowość uproszczona

Forma własności Forma opodatkowania

24

Typy własności

Zarządzanie firmą:

Jednostka prowadzona przez osobę fizyczną -

Właściciel aktywnie zarządza bieżącymi

sprawami firmy.

Spółki osobowe - Partnerzy zwykle są

odpowiedzialni za zarządzanie bieżącymi

sprawami firmy.

Spółki kapitałowe - Inwestorzy zwykle nie

uczestniczą w zarządzaniu bieżącą

działalnością .

Formy własności a formy księgowości

Formy księgowości

Księgowość pełna Księgowość uproszczona

Formy własności

- Przedsiębiorstwa państwowe - Spółdzielnie - Spółki prawa handlowego: a) kapitałowe ( z o.o. i SA ) b) osobowe (komandytowe, partnerskie, jawne ) - Osoby fizyczne i s.c. osób fiz. jeżeli przych. netto > 1.200.000 EUR *

Osoby fizyczne , s.c. i sp.j. osób fizycznych ,spółki partnerskie jeżeli ich przy- chody netto* za poprzedni rok obrotowy były niższe niż równowartość w PLN 1.200.000 EUR (5.293.440 zł na 2012 r )

25

26

Formy opodatkowania a formy księgowości

Formy księgowości

Księgowość pełna Księgowość uproszczona

Formy opodatkowania

ZASADY OGÓLNE – podatek płacony od dochodu

FORMY ZRYCZAŁTOWANE

Księgi handlowe

Podatkowa księga przychodów

i rozchodów

Karta podatkowa

Ryczałt ewidencjonowany

Uproszczone formy ewidencji

1)Karta podatkowa

2)Ryczałt ewidencjonowany

3)Podatkowa księga przychodów i rozchodów

27

Karta podatkowa i ryczałt ewidencjonowany Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r o

zryczałtowanym podatku dochodowym od

niektórych przychodów osiąganych przez osoby

fizyczne oraz Rozporządzenia Ministra Finansów

z dn.17.XII.2002w sprawie prowadzenia

ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych

oraz wartości niematerialnych i prawnych , w

sprawie prowadzenia ewidencji zatrudnienia , w

sprawie prowadzenia kart przychodów

28

Karta podatkowa Przeznaczona jest dla podatników prowadzących

działalność gospodarczą usługową lub usługowo-wytwórczą , której zakres i przedmiot określa załącznik do Ustawy ( działalność w niewielkim zakresie , głównie tzw. usługi dla ludności) przy spełnieniu określonych warunków:

limit zatrudnienia

nie korzystanie z usług innych przedsiębiorców za wyjątkiem usług specjalistycznych

nie prowadzenie innej pozarolniczej działalności gospodarczej

małżonek podatnika nie może prowadzić działalności w tym samym zakresie

brak lub limit świadczeń dla innych przedsiębiorców

29

Karta podatkowa - wniosek Wniosek o opodatkowanie w formie karty

podatkowej według ustalonego wzoru podatnik

składa najpóźniej do 20 stycznia roku podatkowego,

a jeżeli rozpoczyna działalność w trakcie roku –

przed rozpoczęciem działalności , jeżeli prowadził

działalność i do 20 stycznia nie zgłosi likwidacji

działalności lub nie dokona wyboru innej formy

opodatkowania uważa się , że prowadzi działalność

w dotychczasowej formie.

Naczelnik urzędu skarbowego uwzględniając

wniosek wydaje decyzję ustalającą wysokość

podatku odrębnie na każdy rok podatkowy .

30

Karta podatkowa - podatek

Kwota podatku określana w decyzji Naczelnika

urzędu skarbowego uzależniona jest od :

rodzaju działalności

ilości zatrudnionych pracowników

wielkości miejscowości , w której prowadzona jest

działalność ( mierzonej liczbą mieszkańców)

indywidualnej sytuacji wnioskodawcy – stawki

określone w tabeli mogą być obniżone np. o 20%

dla podatników , którzy ukończyli 60 rok życia lub

legitymują się co najmniej lekkim stopniem

niepełnosprawności albo zatrudniają osoby

niepełnosprawne – o 10% za każdą osobę itd. 31

Karta podatkowa – zapłata podatku Podatek dochodowy w formie karty podatkowej:

pomniejsza się o zapłacone składki ubezpieczenia

zdrowotnego ( 7,75% podstawy)

opłaca bez wezwania w terminie do 7 następnego

miesiąca za miesiąc poprzedni i do 28 grudnia za

miesiąc grudzień

do 31 stycznia należy złożyć w urzędzie skarbowym

roczną deklarację o wysokości składki

ubezpieczenia zdrowotnego odliczonej od karty

podatkowej – PIT-16A

32

Karta podatkowa – ewidencje

Podatnicy opodatkowani w formie karty

podatkowej:

nie mają obowiązku prowadzenia żadnej ewidencji

dla celów podatkowych

w przypadku zatrudniania pracowników i

dokonywania wypłat ze stosunku pracy obowiązani

są do prowadzenia:

- ewidencji zatrudnienia

- kart przychodów pracowników

33

Karta podatkowa – zmiana formy opodatkowania

Podatnicy opodatkowani w formie karty podatkowej

są obowiązani zawiadomić pisemnie Naczelnika

urzędu skarbowego o wszelkich zmianach jakie

zaszły w stosunku do określonego w złożonym

wniosku , mających wpływ na wysokość stawki

karty podatkowej lub na utratę prawa do

opodatkowania w tej formie ( liczby zatrudnionych ,

miejsca prowadzenia działalności , liczby i rodzaju

urządzeń przy usługach rozrywkowych , liczby

godzin przeznaczonych na udzielanie lekcji itp. )

najpóźniej w terminie 7 dni od zaistnienia zmian .

34

Przykładowe stawki podatku :

Najwyższa stawka podatku –rodzaj usług i kwota: Usługi w zakresie antykorozyjnego zabezpieczania pojazdów (zatrudnienie

3 osoby, miejscowość pow.50 tys. mieszkańców )-2.240 zł/miesięcznie

Najniższa stawka podatku : Usługi w zakresie ważenia osób – 54 zł bez zatrudniania pracowników

Maksymalna liczba osób zatrudnionych: 5 osób – usługi budowlane dla ludności , myjnie, usługi krawieckie ,

fryzjerskie , kosmetyczne

Dla której działalności obowiązuje wyższa stawka:

„szewstwo naprawkowe” czy „szewstwo miarowe”?

420-746

kto płaci wyższy podatek organista czy młynarz ?

255-109

35

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów

ewidencjonowanych mogą podlegać :

osoby fizyczne , spółki cywilne osób fizycznych ,

spółki jawne osób fizycznych jeżeli ich przychody (dla

spółki łączne) w poprzednim roku podatkowym nie

przekroczyły równowartości 150.000 EUR- wg

średniego kursu NBP z dnia 1października roku

poprzedzającego rok podatkowy –na 2012r 661 680 zł

osoby rozpoczynające działalność gospodarczą w

danym roku bez względu na wysokość przychodów

osoby osiągające przychody z najmu , dzierżawy i

innych umów o podobnym charakterze 36

Wyłączenia z ryczałtu

Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych nie mogą podlegać :

osoby fizyczne opłacające podatek w formie karty

osoby osiągające przychody z prowadzenia aptek, lombardów , kantorów i świadczenia usług wymienionych w załączniku do ustawy (np.usługi reklamowe, księgowe, ochroniarskie itd.)

osoby podejmujące działalność gospodarczą w danym roku po zmianach działalności wynikających z zamiany między współmałżonkami , prowadzącymi wcześniej (przed zmianą) działalność opodatkowaną na zasadach ogólnych

osoby wykonujące świadczenia na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy ( tzw. samozatrudnienie) 37

Wybór ryczałtu

Oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie

ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za dany

rok podatkowy należy złożyć do 20 stycznia , osoby

rozpoczynające działalność składają oświadczenie

najpóźniej przed osiągnięciem pierwszego przychodu

– w przypadku braku takiego oświadczenia uznaje się,

że są one opodatkowane na zasadach ogólnych ,

małżonkowie osiągający przychody z najmu mogą

złożyć oświadczenie o opodatkowaniu całości

przychodów przez jednego z nich .

38

Stawki ryczałtu Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi :

1) 20% przychodów z wolnych zawodów

2) 17% z wymienionych usługi niematerialnych (np. usług hoteli,

pośrednictwa w handlu hurtowym *, pozyskiwania personelu,

zarządzania nieruchomościami *, usług parkingowych itd.)

3) 10% ze sprzedaży nieruchomości , prawa do spółdzielczego

mieszkania własnościowego, prawa wieczystego użytkowania

gruntu wykorzystywanych w działalności gospodarczej

4) 8,5% z najmu i z działalności usługowej , prowizji komisanta

5) 5,5% z działalności wytwórczej , robót budowlanych , usług

transportowych taborem o ładowności pow.2 t

6) 3,0% z działalności usługowej w zakresie handlu , z

działalności gastronomicznej *, w zakresie chowu i hodowli

zwierząt , działalności rybaków oraz z odpłatnego zbycia

ruchomych składników majątku będących środkami trwałymi ,

odsetek, umorzonych zobowiązań, świadczeń nieodpłatnych

39

Odliczenia od przychodu i podatku

Podstawę obliczenia podatku stanowi przychód:

1) od przychodu można odliczyć stratę z lat poprzednich, zapłacone składki ubezpieczeń społecznych oraz inne wydatki określone w ustawie o podatku dochodowym (art.26 ust.1 np. wydatki na cele rehabilitacyjne , na Internet , darowizny – wg określonych limitów )

2) jeżeli podatnik osiąga przychody opodatkowane różnymi stawkami to odliczeń tych dokonuje od każdego rodzaju przychodu w takim stosunku, w jakim w roku podatkowym pozostają poszczególne przychody opodatkowane różnymi stawkami w ogólnej kwocie przychodów.

3) obliczony podatek pomniejsza się o zapłacone składki ubezpieczenia zdrowotnego (7,75% a nie 9%) , w PIT-28 można ponadto przekazać 1 proc. podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego.

40

Przychody netto wg stawki 5,5% 160.000 , 3% 40.000 , do

odliczenia 9.000 straty , zapłacone składki ub. społ. 1000 zł,

zapłacona składka ubezpieczenia zdrowotnego 2903,23 zł

Przykład

stawka 5,5% stawka 3% Razem

przychody 160 000 zł 40 000 zł 200 000 zł

udział sprzedaży 80% 20% 100%

odliczenia 8 000 zł 2 000 zł 10 000 zł

podstawa

opodatkowania 152 000 zł 38 000 zł 190 000 zł

podatek 8 360 zł 1 140 zł 9 500 zł

odliczenia od podatku ( 7,75%x 2903,23 / 9%) 2 500 zł

podatek do zapłaty 7 000,00 zł41

Zapłata podatku

Obliczony podatek płatny jest bez wezwania do :

20 dnia następnego miesiąca a za miesiąc grudzień

w terminie złożenia zeznania rocznego

20 dnia miesiąca po zakończeniu kwartału , a za

ostatni kwartał w terminie złożenia zeznania

rocznego ( dla podatników , których przychód w

poprzednim roku podatkowym nie przekroczył

równowartości 25.000 euro – 110.280 zł na rok 2012)

Zeznanie roczne PIT-28 o wysokości przychodu ,

dokonanych odliczeniach i należnym podatku składa

się w terminie do 31.01.następnego roku .

42

Obowiązki ewidencyjne posiadanie i przechowywanie dowodów zakupu

towarów

prowadzenie wykazu środków trwałych oraz wartości

niematerialnych i prawnych

prowadzenie ewidencji wyposażenia – składników

nie zaliczonych do środków trwałych , których

wartość początkowa przekracza 1500 zł

prowadzenie kart przychodów pracowników i

ewidencji zatrudnienia

prowadzenie odrębnej na każdy rok podatkowy

ewidencji przychodów

Obowiązek prowadzenia ewidencji nie dotyczy przychodów z

najmu jeśli ich wysokość wynika z umowy zawartej w formie

pisemnej .

43

Pozostałe obowiązki Przechowywanie ewidencji i dowodów źródłowych

w miejscu wykonywania działalności , w siedzibie

spółki lub w biurze rachunkowym

Sporządzanie spisu z natury towarów handlowych,

materiałów , półproduktów , wyrobów gotowych ,

braków i odpadów na dzień zaprowadzenia

ewidencji i na koniec każdego roku podatkowego

oraz wpisanie go do ewidencji .

Sankcja za nieprowadzenie ewidencji przychodów

lub w przypadku zakwestionowania jej jako dowód

– ryczałt stanowiący 5-krotność stawek od

oszacowanego przychodu

44

Wybierz prawidłową odpowiedź

PHU „ Krach ” prowadzi działalność handlową opodatkowaną w formie ryczałtu ewidencjonowanego wg stawki 3%. Przychody w miesiącu bieżącym -60.000, zapłacone składki ubezpieczeń społecznych właściciela 500 , składka ubezpieczenia zdrowotnego podlegającego odliczeniu 100 . Czy zryczałtowany podatek wynosi:

935 zł

450 zł

1700 zł

1685 zł

45

Podatkowa księga przychodów i rozchodów –podstawowe akty prawne

- Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r o podatku dochodowym

od osób fizycznych- obowiązek prowadzenia

określony w art.24a

- Rozporządzenie Ministra Finansów z dn.26.VIII.2003

w sprawie prowadzenia podatkowej księgi

przychodów i rozchodów wraz z załącznikiem

zawierającym wzór księgi oraz objaśnienia do

podatkowej księgi przychodów i rozchodów

46

Podatkową księgę przychodów i rozchodów

prowadzą osoby fizyczne , spółki cywilne osób

fizycznych , spółki jawne osób fizycznych :

jeżeli ich przychody z pozarolniczej działalności

gospodarczej w poprzednim roku podatkowym były

niższe od równowartości 1.200.000 EUR ( wg

średniego kursu NBP na dzień 30 września roku

poprzedzającego rok podatkowy - 5 293 440 zł na

rok 2012 )

jeżeli nie złożyły właściwemu naczelnikowi urzędu

skarbowego oświadczenia o wyborze zryczałtowanej

formy opodatkowania (dotyczy również osób

osiągających przychody z najmu , dzierżawy i innych

umów o podobnym charakterze ) 47

Księga podatkowa może być prowadzona :

samodzielnie bez posiadania specjalnych uprawnień

przez zatrudnionego pracownika (bez uprawnień)

przez wyspecjalizowany podmiot – biuro rachunkowe uprawnione na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg , które na podstawie zawartej umowy z podatnikiem świadczy usługi w tym zakresie

48

Podatkowa księga przychodów i rozchodów

1) Musi znajdować się na stałe w miejscu wykonywania działalności , a w przypadku zawarcia umowy z biurem rachunkowym w miejscu wskazanym przez podatnika (w ciągu 7 dni od zawarcia umowy z biurem należy zawiadomić o tym naczelnika urzędu skarbowego i oraz prowadzić w miejscu wykonywania działalności ewidencję sprzedaży nieudokumentowanej fakturami).

2) Powinna być prowadzona:

- rzetelnie , czyli zapisy odzwierciedlają stan rzeczywisty , dopuszczalne są błędy wymienione w rozporządzeniu

- niewadliwie , czyli zgodnie z przepisami rozporządzenia i objaśnieniami do wzoru księgi

49

Podatkowa księga przychodów i rozchodów 3) Zapisy w księdze dokonywane są w języku polskim i

w walucie polskiej , korekta zapisu następuje

poprzez przekreślenie i wpisanie nowej treści lub

wprowadzenie zapisu korygującego .

4) Podstawą zapisów są prawidłowo sporządzone

dowody księgowe stwierdzające fakt dokonania

operacji gospodarczej , w tym tzw. dowody

wewnętrzne dla udokumentowania niektórych

wydatków np. związanych z parkowaniem , podróży

służbowych , opłat skarbowych i sądowych .

5) Zakup materiałów podstawowych i towarów

handlowych musi być wpisany do księgi

niezwłocznie , a ich otrzymanie potwierdzone datą i

podpisem osoby , która je przyjęła 50

Podatkowa księga przychodów i rozchodów

6) Zapisu pozostałych wydatków i przychodów

dokonuje się raz dziennie po zakończeniu dnia , nie

poźniej niż przed rozpoczęciem działalności w dniu

następnym .

7) Jeżeli podatnik wystawia wiele faktur w danym dniu,

to może dokonać zapisu w księdze jedną sumą

wynikającą z dziennego zestawienia tych faktur.

8) Przychody ze sprzedaży nieudokumentowanej

fakturami ujmuje się w księdze na podstawie

wystawionego na koniec dnia dowodu

wewnętrznego, obejmującego łączną kwotę

przychodów za dany dzień , nie poźniej niż przed

rozpoczęciem działalności w dniu następnym . 51

Podatkowa księga przychodów i rozchodów 9) Jeżeli podatnik prowadzi równocześnie na bieżąco

ewidencję sprzedaży na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej lub odrębną ewidencję dla potrzeb VAT może dokonać na ich podstawie wpisu w księdze w jednej pozycji po zakończeniu miesiąca .

10) Podatnicy ewidencjonujący obrót za pomocą kas rejestrujących mogą dokonywać zapisu w księdze na podstawie raportów dobowych codziennie lub na koniec miesiąca na podstawie danych wynikających z miesięcznych zestawień raportów dobowych .

11) W razie prowadzenia księgi przez biuro rachunkowe zapisy dokonywane są w porządku chronologicznym na podstawie dowodów przekazanych przez podatnika po zakończeniu miesiąca . 52

Obowiązkowe ewidencje dodatkowe prowadzone łącznie z księgą

ewidencja środków trwałych oraz wartości

niematerialnych i prawnych

ewidencja wyposażenia

imienne karty przychodów zatrudnionych

pracowników

kantory – ewidencja kupna i sprzedaży wartości

dewizowych

lombardy – ewidencja pożyczek i zastawionych

rzeczy

ewidencja sprzedaży nieudokumentowanej jeżeli

prowadzenie księgi zostało zlecone do biura

rachunkowego( przy kasach fiskalnych nie dotyczy)

53

ewidencja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych

powinna zawierać co najmniej: - liczbę porządkową, - datę nabycia, - datę przyjęcia do używania, - określenie dokumentu stwierdzającego nabycie, - określenie środka trwałego lub wartości niemater.i prawnej, - symbol Klasyfikacji Środków Trwałych, - wartość początkową, - stawkę amortyzacyjną, - kwotę odpisu amortyzacyjnego za dany rok podatkowy i narastająco za okres dokonywania tych odpisów, w tym także, gdy składnik majątku był kiedykolwiek wprowadzony do ewidencji (wykazu), a następnie z niej wykreślony i ponownie wprowadzony, - zaktualizowaną wartość początkową, - zaktualizowaną kwotę odpisów amortyzacyjnych, - wartość ulepszenia zwiększającą wartość początkową, - datę likwidacji oraz jej przyczynę albo datę zbycia.

54

ewidencja wyposażenia

Ewidencją wyposażenia obejmuje się wyposażenie, którego wartość początkowa, w rozumieniu odrębnych przepisów, przekracza 1500 zł.

Ewidencja wyposażenia powinna zawierać co najmniej następujące dane: numer kolejny wpisu, datę nabycia, numer faktury lub rachunku, nazwę wyposażenia, cenę zakupu wyposażenia lub koszt wytworzenia, numer pozycji, pod którą wpisano w księdze koszt związany z nabyciem wyposażenia, datę likwidacji (w tym również datę sprzedaży lub darowizny) oraz przyczynę likwidacji wyposażenia.

55

imienne karty przychodów zatrudnionych pracowników

Obowiązek prowadzenia kart przychodów mają przedsiębiorcy zatrudniający pracowników, bez względu na formę organizacyjną.

Karty przychodów powinny zawierać co najmniej następujące dane: imię i nazwisko pracownika, Numer Identyfikacji Podatkowej, miesiąc, w którym nastąpiła wypłata, sumę osiągniętych w danym miesiącu przychodów brutto (w gotówce i w naturze ),koszty uzyskania przychodu, składkę na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe), podstawę obliczenia zaliczki w danym miesiącu, razem dochód narastająco od początku roku, kwotę należnej zaliczki na podatek dochodowy obliczonej zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym, składkę na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, należną zaliczkę na podatek dochodowy oraz datę przekazania zaliczki do właściwego urzędu skarbowego.

56

ewidencja pożyczek i zastawionych rzeczy

Zobowiązani do prowadzenia ewidencji są przedsiębiorcy

prowadzący działalność w zakresie udzielania pożyczek pod

zastaw (prowadzenia lombardów) opodatkowani na

zasadach ogólnych

Ewidencja pożyczek i zastawionych rzeczy powinna

zawierać co najmniej następujące dane: numer kolejny

wpisu, imię i nazwisko pożyczkobiorcy, adres, datę udzielenia

pożyczki, kwotę udzielonej pożyczki, wysokość umówionych

odsetek w złotych, opis zastawionej rzeczy i jej wartość

rynkową, termin zwrotu pożyczki wraz z odsetkami, datę i

kwotę zwróconej pożyczki wraz z odsetkami, datę zwrotu

zastawionej rzeczy, datę sprzedaży rzeczy i kwotę należną z

tytułu tej sprzedaży, kwotę prowizji stanowiącej wartość

spłaconych odsetek lub różnicę między kwotą uzyskaną ze

sprzedaży zastawionej rzeczy a kwotą udzielonej pożyczki. 57

ewidencja kupna i sprzedaży wartości dewizowych

Zgodnie z art. 14 ust. 1 prawa dewizowego osoba, która

uzyskała zezwolenie na działalność kantorową, ma

obowiązek prowadzić w sposób trwały i ciągły ewidencję

wszystkich operacji powodujących zmianę stanu wartości

dewizowych i waluty polskiej , w taki sposób, by w każdym

momencie można było ustalić aktualny stan kasy w

poszczególnych wartościach. Wpisów do ewidencji dokonuje

się niezwłocznie po zrealizowaniu transakcji.

Zgodnie z par. 6 rozporządzenia w sprawie działalności

kantorowej, ewidencja ta powinna zawierać: datę

przeprowadzenia transakcji, określenie rodzaju transakcji

(kupno- sprzedaż-dekretacja księgowa), nazwę i ilość

wartości będących przedmiotem transakcji, cenę (kurs

waluty) i równowartość transakcji w złotych. 58

ewidencja sprzedaży Zobowiązani do prowadzenia ewidencji :

-Podatnicy opodatkowani na zasadach ogólnych, którzy

powierzyli prowadzenie podatkowej księgi przychodów i

rozchodów do biura rachunkowego , nie ewidencjonujący

obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących w rozumieniu

przepisów ustawy o VAT

-podatnicy korzystający z możliwości przewidzianej w par. 30

rozporządzenia o PKPiR.

Podatnik jest obowiązany zbroszurować ewidencję

sprzedaży i kolejno ponumerować jej karty.

Ewidencja powinna zawierać co najmniej następujące

dane: numer kolejny wpisu, datę uzyskania przychodu nie

udokumentowanego fakturami, rachunkami oraz kwotę tego

przychodu.

59

Ewidencje dodatkowe wynikające z innych przepisów

ewidencja przebiegu pojazdu dla samochodów osobowych nie wprowadzonych do ewidencji środków trwałych , używanych na potrzeby działalności gospodarczej

miesięczne zestawienie objętych limitem kosztów używania samochodów prywatnych do celów służbowych i samochodów osobowych używanych na podstawie umów najmu , dzierżawy , lub innych o podobnym charakterze

rejestr podatku od czynności cywilno-prawnych -zobowiązani do prowadzenia rejestru są notariusze oraz przedsiębiorcy, nabywcy rzeczy przeznaczonych do przerobu lub sprzedaży, jeżeli osoba, od której kupują, nie jest podatnikiem VAT 60

Dowody wewnętrzne (DW) służą m.inn. do udokumentowania takich kosztów, jak:

1. Przypadające na działalność gospodarczą wydatki związane z

opłatami za czynsz, wodę, prąd, gaz, centralne ogrzewanie,

telefon.

2. Diety i inne należności za czas podróży pracowników i osób

prowadzących działalność gospodarczą oraz osób z nimi

współpracujących.

3. Zakup materiałów pomocniczych w jednostkach handlu

detalicznego (np. w kiosku).

4. Opłaty uiszczane znakami opłaty skarbowej oraz opłaty

sądowe i notarialne.

5. Wydatki związane z parkowaniem samochodu .

6. Zakup bezpośrednio od krajowego producenta lub hodowcy

produktów roślinnych lub zwierzęcych, nie przerobionych

sposobem przemysłowym 61

Podatkowa księga przychodów i rozchodów- wzór cz.1

zł gr zł gr zł gr

1 2 3 4 5 6

1. 02.11.2010 83/2010 "YUMA" Wałbrzyska

usluga

reklamowa 3000 3000

2. 03.11.2010 11/11/2010 "POLMAX" Jasna 21 materiały

3. 04.11.2010 WB-11 BZWBK odsetki lokata 80 50 80 50

04.11.2010 40202 EMINEX Widna 4 druk ulotek

Suma strony 3000 0 80 50 3080 50

Przeniesienie

z poprzedniej

strony

Razem od

początku roku 3000 0 80 50 3080 50

Lp.

imię

nazwisko

(firma) adres

wartość

sprzedanych

towarów i usług

Data

zdarzenia

gospodar

czego

Nr

dowodu

księgow

ego

Opis

zdarzenia

gospodar

czego

Kontrahent

7 8 9

Przychód

pozostałe

przychody

razem

przychód

(7+8)

62

Podatkowa księga przychodów i rozchodów Kolumny księgi przeznaczone na dane ogólne:

Kolumna 1 – nr kolejny pozycji

Kolumna 2 – data dokonania transakcji

Kolumna 3 – nr faktury lub innego dowodu

Kolumna 4 i 5 – dane kontrahenta

Kolumna 6 – określenie rodzaju przychodu lub

wydatku

Kolumny księgi przeznaczone na przychody :

Kolumna 7 – przychody ze sprzedaży

Kolumna 8 – pozostałe przychody np. ze sprzedaży

środka trwałego , odsetek , otrzymane

odszkodowania itp.

Kolumna 9 – suma kol.7 i 8 63

Podatkowa księga przychodów i rozchodów- wzór cz.2

zł gr zł gr zł gr zł gr zł gr zł gr

16

1000 50

400 400

1000 50 400 400

1000 50 400 400

14 15

wynagrodzenia

w gotówce i

naturze

Zakup towarów

handlowych

i materiałów

wg cen zakupu

Koszty uboczne

zakupu

10 11 12 13

Uwagipozostałe

wydatki

razem wydatki

(12+13)

Wydatki (koszty)

64

Podatkowa księga przychodów i rozchodów

Kolumny księgi dotyczące kosztów (wydatków) :

Kolumna 10 – zakup towarów i materiałów

podstawowych.

Kolumna 11– koszty uboczne zakupu

Kolumna 12 – wynagrodzenia

Kolumna 13 – inne koszty ( składki ZUS pracodawcy

czynsz , opłaty , delegacje , amortyzacja itd.)

Kolumna 14- suma kolumn od 12-13

Kolumna 15 – wolna przeznaczona na zapisy innych

zdarzeń gospodarczych

Po zakończeniu miesiąca dane z poszczególnych

kolumn należy podsumować . 65

Ustalenie dochodu Stosownie do ust. 2 art.44 uopdof dochodem z

działalności gospodarczej, stanowiącym podstawę obliczenia zaliczki u podatników prowadzących podatkowe księgi przychodów i rozchodów, jest różnica między wynikającym z tych ksiąg przychodem i kosztami jego uzyskania. Jeżeli jednak podatnik na koniec miesiąca sporządza remanent towarów, surowców i materiałów pomocniczych lub urząd skarbowy zarządzi sporządzenie takiego remanentu, dochodem jest różnica między przychodem z tej działalności a kosztami jego uzyskania, przy czym koszty uzyskania przychodu w tej sytuacji wyliczamy, uwzględniając w kosztach danego okresu rozliczeniowego różnice remanentowe.

66

Przykład ustalenia dochodu

Dane do ustalenie dochodu na koniec roku :

Przychód (kol. 9) 280.000

Koszty:

Remanent na początek okresu 15.000

Zakup towarów i materiałów (10) 150.000

Koszty uboczne zakupu (11) 25.000

Remanent na koniec okresu - 30.000

Pozostałe wydatki (14) 50.000

Razem koszty 210.000

Dochód 70.000

67

Odliczenia od dochodu

1) Przy wyborze podatku liniowego od dochodu można

odliczyć wyłącznie zapłacone składki ubezpieczeń

społecznych

2) Opłacanie podatku wg skali podatkowej daje możliwość

odliczenia od dochodu oprócz zapłaconych składek

ubezpieczeń społecznych :

straty z lat poprzednich (w ciągu 5 kolejnych lat

podatkowych, nie więcej niż 50% straty rocznie ) -

odliczana na bieżąco w trakcie roku

innych wydatków określonych w ustawie o podatku

dochodowym(art.26 ust.1 i art.26c ) np. darowizny (max

6% dochodu), wydatki rehabilitacyjne, wydatki na sieć

Internet (760 zł rocznie), spłata odsetek od kredytów

zaciągniętych na cele mieszkalne(prawa nabyte) , wydatki

na nabycie nowych technologii – w zeznaniu rocznym 68

Ustalenie podatku

Podstawę obliczenia podatku stanowi dochód ,

stanowiący nadwyżkę przychodów nad kosztami ich

uzyskania , jeżeli koszty przekraczają sumę

przychodów różnica jest stratą

Podatek od dochodu może być opłacany :

wg skali podatkowej – stawki 18%,32%

wg stawki 19 %- podatek liniowy (art.30c u.p.d.o.f.)

po złożeniu oświadczenia w wymaganym terminie o

wyborze tego sposobu opodatkowania

Podstawa opodatkowania =

dochód – odliczenia od dochodu

69

Zaliczki na podatek

Obliczony podatek pomniejsza się w pierwszej

kolejności o zapłacone składki ubezpieczenia

zdrowotnego

Wyliczoną kwotę zaliczki na podatek należy

odprowadzić do urzędu skarbowego – kod

płatności PIT-5 lub PIT-5L , nie składa się

deklaracji miesięcznych na podatek dochodowy

Ostateczne rozliczenie podatku następuje w

zeznaniu rocznym PIT-36 lub PIT-36 L

70

Przykład

PHU „ Budmal ” prowadzi działalność budowlaną opodatkowaną na zasadach ogólnych podatkiem liniowym 19%. Przychody ze sprzedaży robót budowlanych 530.000, przychody z odsetek bankowych 10.000 , koszty materiałów 320.000 , koszty zakupu 19.000, koszty reprezentacji 2.000, Wynagrodzenia 34.600 , pozostałe wydatki 17.000 zł. Inwentaryzacja materiałów na początek okresu 14.000 , nie wystąpił zapas na koniec okresu . Oblicz kwotę podatku liniowego do zapłaty jeżeli właściciel zapłacił składki ubezpieczeń społecznych w kwocie 5.400 i ubezpieczeń zdrowotnych 1156 .

Porównaj ile wyniósłby podatek , gdyby firma opodatkowana była w formie ryczałtu ewidencjonowanego . 71

Wyliczenie dla ryczałtu Ryczałt

ewidencjonowany stawka 5,5% stawka 3% Razem

przychody 530 000 zł 10 000 zł 540 000 zł

udział sprzedaży 98% 2% 100%

odliczenia 5 300 zł 100 zł 5 400 zł

podstawa

opodatkowania 524 700 zł 9 900 zł 534 600 zł

podatek 28 858,50 zł 297,00 zł 29 155,50 zł

odliczenia od

podatku 1 156 zł

podatek do

zapłaty 27 999,50 zł

podatek

zaokrąglony do 1 zł 28 000,00 zł 72

Wyliczenie dla PKPiR Przychody 540 000,00 zł

kol.10 320 000,00 zł

kol.11 19 000,00 zł

kol.12 34 600,00 zł

kol.13 17 000,00 zł

Razem kol.10-13 390 600,00 zł

Zapas na początek okresu 14 000,00 zł

Zapas na koniec okresu 0,00 zł

Razem koszty 404 600,00 zł Dochód 135 400,00 zł

Odliczenia od dochodu -5 400,00 zł

Dochód do opodatkowania 130 000,00 zł

podatek liniowy 19% 24 700,00 zł

Odliczenia od podatku -1 156,00 zł

podatek do zapłaty 23 544,00 zł 73

66

Wybierz prawidłową odpowiedź :

Opodatkowanie na zasadach ogólnych oznacza:

Konieczność płacenia podatku dochodowego .

Obowiązek prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów .

Opłacanie podatku dochodowego od uzyskanego dochodu .

Konieczność prowadzenia ewidencji w postaci ksiąg handlowych lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów

Opodatkowanie na zasadach ogólnych oznacza ustalanie podatku od przychodów.

„Komputerowa” księga przychodów i rozchodów

W razie prowadzenia księgi przy zastosowaniu technik informatycznych warunkiem uznania ksiąg za prawidłowe jest wg przepisów :

posiadanie na piśmie szczegółowej instrukcji obsługi używanego do tego celu programu komputerowego

zapewnienie możliwości bezzwłocznego wglądu w treść zapisów

wydrukowanie wszystkich danych w porządku chronologicznym , zgodnie z wzorem księgi

przechowywanie zapisanych danych do czasu wydruku w sposób chroniący przed zatarciem lub zniekształceniem tych danych albo naruszeniem ustalonych zasad ich przetwarzania

75

Rachunkowość MSP

Dziękuję za uwagę

Elżbieta Maluszczak

76