Rachunkowość

Dr Aleksander Zawadzki

Wydział Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Katedra RachunkowościUMK w Toruniu

Tel. 056 611-47-79www.aleksander.zawadzki.wneiz.umk.plE-mail: alexzaw@econ.umk.pl

Literatura obowiązkowa Ustawa z dnia 29 września o rachunkowości

(Dz.U. z 2002r. Nr 76, poz. 694 ze zm.)dostępna na www.mf.gov.pl

Podstawy rachunkowości, red. S. Sojak, J. Stankiewicz, TNOiK, Toruń 2008

zwany dalej podręcznikiem

Literatura uzupełniająca

Gierusz B., Podręcznik samodzielnej nauki księgowania, ODDK Gdańsk, 2009

Gierusz J. Plan kont z komentarzem, Handel, prdukcja, usługi, ODDK, Gdańsk, 2009

Literatura uzupełniająca

Literatura uzupełniającaTuryna J., Rachunkowość finansowa, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa, 2008

Dyżur konsultacyjny

Środa 13.00 – 14.00

Pokój 232 II piętro

Dyżury dla studentów zaocznych na stronie www

Egzamin Forma: testowa, jednokrotnego wyboru

Pytania: wyświetlane na ekranie, ilość: 40

Odpowiedzi: wprowadzane do karty odpowiedzi

Charakter pytań: łatwe , tylko teoria.

Próg zaliczenia : 60% tj., 24 poprawne odpowiedzi

Termin: w okresie przewidzianym na sesję, do ustalenia.

PYTANIA ???

związane ze sferą organizacyjną

Rachunkowość

Definicje

???

„Rachunkowość jest szczególnym rodzajem jednostkowej ewidencji gospodarczej. Stanowi ona system ciągłego w czasie ujmowania, grupowania, prezentowania i interpretowania wyrażonych w pieniądzu i bilansujących się, ogólnych i szczegółowych danych liczbowych o działalności gospodarczej i sytuacji majątkowej jednostki gospodarczej”

Skrzywan

„Rachunkowość jest szczególnym systemem informacyjnym o charakterze retro- i prospektywnym, który ma monopol na ustalanie wyniku finansowego i kondycji finansowej podmiotu gospodarczego w pewnym okresie czasu”.

Brzezin

Rachunkowość możemy określić jako pewien system:- identyfikacji, - pomiaru, - przetwarzania i przekazywania informacji finansowych

o sytuacji majątkowej i osiągniętych wynikach - służący celom sprawozdawczym i decyzyjnym różnych podmiotów (użytkowników).

Rachunkowość jest swoistym językiem, którym posługuje się świat gospodarczy - językiem wykorzystującym sobie tylko znane metody, zasady, koncepcje i standardy

Red. Sojak, Stankiewicz, Podstawy rachunkowości , TNOIK Toruń, 2008, str. 19

Rachunkowość

Cele

???

„… stwarzanie podstaw liczbowych do podejmowania decyzji na różnych szczeblach zarządzania”.

Wielgórska J.: Pojęcie rachunkowości – jej zadania i cele. Prawo Przedsiębiorcy 1994 nr 19, s. 24.

„… dokonanie pomiaru, wyceny i ewidencji zdarzeń gospodarczo-finansowych, przedstawienie rzetelnego obrazu sytuacji finansowej i majątkowej, ochronę majątku, dostarczenie informacji decydentom jednostki oraz odbiorcom zewnętrznym zgodnie z prawem”; Jak z powyższego wynika rachunkowość służy celom: informacyjnym, kontrolnym, rozliczeniowym, pomiaru i wyceny składników majątkowych, ewidencyjnym, bilansowym, ustalania wyniku finansowego, menedżerskim, statystycznym, fiskalnym, ubezpieczeniowym, analitycznym”.

Roza – Michalski A.: Zrozumieć rachunkowość. Agencja Wydawnicza Interfart: Łódź 1998, s. 20 – 21.

„... pomiar i prezentacja bogactwa w kategoriach znanych ekonomiście” 1. „ Pomiar zasobów bodących własnością konkretnych jednostek gospodarczych.2. Odzwierciedlanie roszczeń w stosunku do tych jednostek oraz udziałów w nich.3. Pomiar zmian w tych zasobach, roszczeniach i udziałach.4. Wiązanie zmian z konkretnymi okresami5. Wyrażanie powyższych miar i zmian w kategoriach pieniądza jako wspólnego mianownika.” „System rachunkowości służy nie jakiemuś jednemu celowi, lecz tych celów jest kilka, np. prawne, społeczne, gospodarcze, ekologiczne”

Gmytrasiewicz M., Karmańska A.: Rachunkowość Finansowa. Difin: Warszawa 2002, s. 13.

„… poprawny pomiar i ocena wyników działalności gospodarczej i sytuacji finansowej podmiotów”.

Micherda B.: Znowelizowane prawo o rachunkowości w kształtowaniu podejścia do kosztów i wyników jednostek gospodarczych. Problemy rachunkowości 2004 nr 1, s. 3.

„… rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego”.

Art. 4 ust. 1 ustawy z 29.09.1994 r. o rachunkowości

Rachunkowość

Zadania

???

Zadaniem rachunkowości jest:

1. dostarczenie informacji niezbędnych do podjęcia prawidłowych decyzji (dla różnych szczebli zarządzania, bieżących i okresowych, ogólnych i szczegółowych),

2. umożliwienie przeprowadzenia kontroli i korekt prowadzonej działalności (wewnętrznej i zewnętrznej),

3. tworzenie podstaw liczbowych do bieżącej i okresowej analizy działalności jednostki (porównania w czasie i w przestrzeni),

4. dostarczanie informacji o stanie majątkowym i sytuacji finansowej odbiorcom zewnętrznym (aparat skarbowy, jednostki nadrzędne, GUS, akcjonariusze - udziałowcy, inwestorzy itp.)”.

Kida E. Podstawy rachunkowości. Prawo Finansowe 1995 nr 11, s.63 – 65.

Realizacji głównego celu rachunkowości podporządkowane są następujące zadania rachunkowości:

1. dostarczenie różnym szczeblom zarządzania jednostką gospodarczą bieżących i okresowych informacji liczbowych ogólnych i szczegółowych, niezbędnych do podejmowaniu prawidłowych decyzji,

2. umożliwienie wykonywania finansowo-księgowej kontroli wewnętrznej i zewnętrznej działalności jednostki i jej sytuacji majątkowej,

3. tworzenie podstaw liczbowych do bieżącej i okresowej analizy działalności jednostki przez porównywanie z poprzednim okresem, planami, podobnymi jednostkami,

4. tworzenie podstaw liczbowych do analizy sytuacji i wyników działalności jednostki gospodarczej przez budżet (urzędy skarbowe), jednostki nadrzędne, urzędy statystyki państwowej, akcjonariuszy, udziałowców, inwestorów itp.”

Wielgórska J.: Pojęcie rachunkowości – jej zadania i cele. Prawo Przedsiębiorcy 1994 nr 19, s. 24 – 25.

Rachunkowość

Funkcje

???

Struktura i funkcje rachunkowości

Rachunkowość jako system informacyjny ma do spełnienia szereg funkcji. Najważniejsze z nich to:› informacyjna,› kontrolna,› analityczna,› optymalizacyjna,› sprawozdawcza.

Red. Sojak, Stankiewicz, Podstawy rachunkowości , TNOIK Toruń, 2008, str. 20

Funkcja informacyjna polega na tworzeniu informacji finansowych o procesach gospodarczych zachodzących w jednostce

Funkcja kontrolna przejawia się w umożliwieniu dokonywania kontroli wykonania planów np. kosztów, zakupów, sprzedaży itp.

Funkcja analityczna umożliwia badanie i interpretację osiągniętych wyników finansowych.

Funkcja optymalizacyjna związana jest z dostarczaniem informacji finansowych służących do podejmowania decyzji gospodarczych zgodnie z rachunkiem ekonomicznym.

Funkcja sprawozdawcza przejawia się w okresowym sporządzaniu sprawozdań finansowych obrazujących całokształt działalności jednostki za określony czas.

Rachunkowość zajmuje się danymi i informacjami o charakterze finansowym.

Źródłem tych danych są operacje gospodarcze, które są zdarzeniami gospodarczymi charakteryzującymi się:

› wyrażeniem w mierniku pieniężnym› wywieraniem wpływu na majątek lub/i

sytuację finansową jednostki gospodarczej.

Rachunkowość ma charakter podmiotowy.› Oznacza to, że prowadzi ona ewidencję

operacji gospodarczych dla jednostki wyodrębnionej pod względem organizacyjnym i majątkowym.

› Podmiotami rachunkowości mogą być jednostki prowadzące działalność zarobkową (komercyjne) i niezarobkową (non-profit) bez względu na ich formę prawną.

Za podmiot rachunkowości uznaje się każdą jednostkę wyodrębnioną majątkowo, prowadzącą rachunkowość.

Wyodrębnienie majątkowe może mieć charakter:• formalnoprawny (wyodrębnienie jest

usankcjonowane prawnie, np. wpis przedsiębiorcy do odpowiedniego rejestru),

• umowny (wyodrębnienie ma charakter wyłącznie umowny, np. wydzielenie w ramach jednostki wielozakładowej zakładów prowadzących odrębną rachunkowość).

Wyodrębnienie formalno-prawne

ABC Sp. z o.o. XYZ S.A.

Wyodrębnienie umowne (dywizjonalizacja działalności)

ABC Sp. z o.o.

Zakład X Zakład Y

Jak z powyższego wynika, podmiotem rachunkowości może być:

• wyodrębniony w ramach struktury organizacyjnej jakiegoś przedsiębiorstwa, zakład (oddział),

• podmiot gospodarczy, który może działać w jednej z wielu form organizacyjno-prawnych:

jako osoba prawna (np. spółka akcyjna, przedsiębiorstwo państwowe, spółdzielnia),

jako jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej (np. spółka cywilna, osoba fizyczna),

grupa jednostek powiązanych kapitałowo.

R A C H U N K O W O Ś Ć

D ane

D ane

D ane

D ane

D ane

D ane w ujęc iu pieniężnym Inform ac je O dbiorc yinform ac ji

Praktyczna realizacja ww. funkcji ukształtowała strukturę rachunkowości.

W literaturze poświęconej rachunkowości możemy spotkać dwa podejścia do rachunkowości:

RACHUNKOWOŚĆ

FINANSOWA ZARZĄDCZA

Rachunkowość finansowa jest zorientowana na zewnętrznych użytkowników informacji finansowych. Dostarcza im ich w postaci sprawozdań finansowych, a więc bilansu, rachunku zysków i strat, i innych sprawozdań przewidzianych Ustawą o rachunkowości.

Analizuje zdarzenia przeszłe (ex-post)

Rachunkowość finansowa

Rachunkowość finansowa jest ściśle określona przepisami prawa.

1. Ustawa z dnia 29 września 1994 o rachunkowości,(zawsze aktualny tekst na www.mf.gov.pl)

2. Rozporządzenia Ministra Finansów

Celem regulacji prawnych jest:- zapewnienie wykazywaniu w sprawozdaniach finansowych zgodnego z rzeczywistością obrazu majątkowego, finansowego oraz osiągniętych wyników,

- zapewnienie porównywalności sprawozdań różnych podmiotów.

Użytkownicy i zakres informacji pochodzących z rachunkowości finansowej

Odbiorcy Zakres Właściciele - wartość kapitału

- wartość firmy - dywidendy

Zarząd - efektywność zarzadzania

Pracownicy i związki zawodowe

- poziom wynagrodzenia - możliwość kontynuacji pracy

Kredytodawcy i pożyczkodawcy

- możliwości zwrotu kredytów i pożyczek - potwierdzenie istnienia wierzytelności

Kontrahenci - ocena ryzyka handlowego - możliwości spłaty zobowiązań i należności

Instytucje centralne

- polityka podatkowa - statystyka

Lokalna społeczność

- możliwości zatrudnienia - podatki lokalne - ochrona środowiska naturalnego

Rachunkowość zarządcza

Rachunkowość zarządcza jest zorientowana na wewnętrznych użytkowników informacji. Jest to system gromadzenia, klasyfikacji, agregacji, analizy i prezentowania informacji finansowych i niefinansowych, wspomagających kierowników w procesie podejmowania decyzji i kontroli.

Dostarcza informacji będących bazą do podejmowania decyzji gospodarczych długo- i krótkoterminowych, do planowania i kontroli działalności.

Mniej jest w niej narzuconych rozwiązań prawnych, więcej indywidualnej inwencji zależnej od bieżących, niekoniecznie powtarzalnych, potrzeb menedżerów związanych z samodzielnym zarządzaniem firmą.

KryteriumRachunkowość finansowa Rachunkowość zarządcza

UżytkownicyGłównie usytuowani nazewnątrz Przedsiębiorstwa

Głównie menedżerowieusytuowani we wnątrzprzedsiębiorstwa

Wymaganiaprawne

Regulacje prawne: ustawa orachunkowości, kodekshandlowy, Prawopodatkowe, akty prawneministra finansów, KomisjiPapierów Wartościowych,międzynarodoweStandardy rachunkowościitp.

Brak regulacji prawnych.Prowadzeniezależy od kierownictwaprzedsiębiorstwa.

Przyjęte zasady

Stosuje jednolite zasadynadrzędne np. wycenęzapasu według kosztuhistorycznego.

Może stosować każdą użytecznądla podejmowania decyzji zasadęnp. obok kosztu hiStorycznego koszt odtworzenia,wartość likwidacyjną nettoczywartość ekonomiczną.

Różnice pomiędzy rachunkowością finansową i zarządczą

Dokładność

Zachowuje wymaganecechy dokładności,prawidłowości, ciągłości,sprawdzalności, istotnościitp. Zapewniającewiarygodność i rzetelnośćdanych.

Zorientowana jest na istotność,szybkość i koszt informacji. Jestexplicite nastawiona na cel, tj.dostarcza „różnych kosztówdla różnych celów".

Wymiar czasowyOdwzorowuje zdarzeniaprzeszłe, a więc generujeinformacje historyczne.

Koncentruje się głównie nainformacjach przeszłychzwiązanych z procesem podejmowania decyzji np. wariantoweprojekcje przychodów i kosztów,przepływów pieniężnych. Dane zprzeszłości wykorzystywane sąprzy stosowaniu mechanizmusprzężenia zwrotnego, dającinformacje do zarządzania „przezwyjątki" i „przez cele".

Częstotliwość

Obowiązuje ścisłaperiodyzacja:rok obrotowy, kwartałmiesiąc.

Elastyczne cykle sprawozdawczedostosowane do konkretnej sytuacji.

Zakressporządzanychsprawozdańi raportów

Sprawozdania sporządzanedla przedsiębiorstwa jakocałości.

Szczegółowe sprawozdania (iraporty) sporządzane do użytkuwewnętrznego wedługośrodków odpowiedzialności,produktów, linii produkcyjnychkanałów sprzedaży itp.

Rodzaj danychobjętych pomiarem

Pomiar wartościowydanych historycznych.

Pomiar danych finansowych iniefinansowych ilościowych ijakościowych.

Rodzaj kontroli

Rewizja księgowa ikontrola fi-Nansowa zewnętrzna (przezbiegłych rewidentów) iwewnętrzna

Sama stanowi organkierowniczej kontroli efektywności i skutecznościstosując kryteria i miernikimotywujące.

MAJĄTEK ŹRÓDŁO FINANSOWANIA MAJĄTKU?

- majątek,- źródła finansowania majątku.

Podstawowe pojęcia rachunkowości

Majątek (aktywa) - rozumie się przez to:

- kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości,

- powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń,

- które spowodują w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych,

Art. 3.1.12) UoR

Źródła finansowania majątku (pasywa)

Ustawowa definicja:

brak

Źródła finansowania majątku (pasywa)

Własne (Kapitały własne)

Obce (Zobowiązania)

ZobowiązaniaUstawowa definicja:

Wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki.

Art. 3.1.20) UoR

Kapitały własneUstawowa definicja:

BrakKapitał własny=

Aktywa - ZobowiązaniaKapitał własny stanowi wartościowy odpowiednik składników majątku, które zostały wniesione do przedsiębiorstwa przez założycieli (właścicieli) lub pochodzą z przeznaczenia części wygospodarowanego zysku na cele rozwojowe.

Mogą mieć postać rzeczową, niematerialną lub pieniężną.

A.Z.

Zestawienie:

Majątek - Aktywa Żródła finansowania majątku - Pasywa

BILANS

Suma wartości aktywów = Suma wartości pasywów

Bilans

Aktywa Pasywa

Kapitały własne

Zobowiązania?

Aktywa trwałe

Aktywa obrotowe

Aktywa trwałe:

to aktywa jednostki, które nie są zaliczane do aktywów obrotowych

Art. 3.1.13) UoR

Aktywa obrotowe:

część aktywów jednostki, które w przypadku:

a) aktywów rzeczowych, o których mowa w pkt 19 - są przeznaczone do zbycia lub zużycia w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego lub w ciągu normalnego cyklu operacyjnego właściwego dla danej działalności, jeżeli trwa on dłużej niż 12 miesięcy,

b) aktywów finansowych, są płatne i wymagalne lub przeznaczone do zbycia w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego lub od daty ich założenia, wystawienia lub nabycia, albo stanowią aktywa pieniężne,

c) należności krótkoterminowych - obejmują ogół należności z tytułu dostaw i usług oraz całość lub część należności z innych tytułów niezaliczonych do aktywów finansowych, a które stają się wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego,

Aktywa Pasywa

Aktywa trwałe

Aktywa obrotowe

Kapitały własne

ZobowiązaniaI. Długoterminowe

II. Krótkoterminowe

I. Wartości niematerialne i prawne

II. Rzeczowe aktywa trwałe

III. Należności długo-terminowe

IV. Inwestycje długo-terminowe

I. Zapasy

II. Należności krótkoterminowe

III. Inwestycje krótkoterminowe

- środki pięniężne

I. Kapitał podstawowy

II. Pozostałe kapitaływ tym

- Kapitał rezerwowy- Kapitał zapasowy

- Wynik finansowy

- kredyty i pożyczki- dłużne pap. wartościowe

- inne

- kredyty i pożyczki- dłużne pap. wartościowe

- inne ( wobec pracowników, dostawców, budżetu, itp.)

IV. Rozliczenia międzyokresowe IV. Rozliczenia międzyokresowe

Wartości niematerialne i prawne - rozumie się przez to, nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych, prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki, a w szczególności:

a) autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje,

b) prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz zdobniczych,

c) know-how.

Środki trwałe - rozumie się przez to, rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w szczególności

a) nieruchomości - w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,

b) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy, c) ulepszenia w obcych środkach trwałych, d) inwentarz żywy.

Środki trwałe w budowie - rozumie się przez to zaliczane do aktywów trwałych środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego,

Inwestycje - rozumie się przez to aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów, uzyskania z nich przychodów w formie odsetek, dywidend (udziałów w zyskach) lub innych pożytków, w tym również z transakcji handlowej, a w szczególności aktywa finansowe oraz te nieruchomości i wartości niematerialne i prawne, które nie są użytkowane przez jednostkę, lecz zostały nabyte w celu osiągnięcia tych korzyści

Rzeczowych aktywa obrotowe (zapasy) - rozumie się przez to materiały nabyte w celu zużycia na własne potrzeby, wytworzone lub przetworzone przez jednostkę produkty gotowe (wyroby i usługi) zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji, półprodukty oraz towary nabyte w celu odprzedaży w stanie nieprzetworzonym

Zapasy

MateriałyProdukcja

w tokuProdukty gotowe

Towary

- przychody,- koszty.

Przychody ?- przychód jest związany ze sprzedażą ?

- przychód jest związany z wpływem środków pieniężnych ?

Tak ale nie tylko.

Tak ale nie tylko i nie zawsze.

Podstawowe pojęcia rachunkowości

Sprzedaż

Przychód - zawsze

Wpływgotówki

Odroczona płatność

(należność)

Kompensata Barter(wymiana dóbr

lub usług)

Przychody i zyskiDefinicja ustawowa:

uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości zobowiązań, które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia jego niedoboru w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli,

Art. 3.1.30) UoR

A P

++

Suma A = Suma Plub

A P

++

Suma A = Suma PA P

+-

Suma A = Suma P

Wpływ osiągnięcia przychodu na bilans

Przychód powstaje również w przypadku:- otrzymania darowizny rzeczowej lub pieniężnej,

- otrzymania nieodpłatnych świadczeń w naturze,

- otrzymania dotacji i subwencji (!!!),

- umorzenia zobowiązania np. kredytu

Koszty ?

- koszt jest związany z zakupem ?

- Koszt jest związany z wydatkiem pieniężnym

Nie zawsze, raczej rzadko

Tak ale nie tylko i nie zawsze.

Koszty i stratyDefinicja ustawowa:

uprawdopodobnione zmniejszenia w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zmniejszenia wartości aktywów, albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które doprowadzą dozmniejszenia kapitału własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli,

Art. 3.1.31) UoR

A P

--

Suma A = Suma Plub

A P

--

Suma A = Suma PA P

-+

Suma A = Suma P

Wpływ poniesienia kosztu na bilans

Czy koszt powstaje przy zakupie środków trwałych na przykład za gotówkę ?

A P

+-

Suma A = Suma P

NIE

Czy koszt powstaje przy zakupie materiałów za gotówkę ?

A P

+-

Suma A = Suma P

NIE

Rachunek zysków i strat Rachunek zysków i strat jest

zestawieniem przychodów i kosztów, zysków i strat osiągniętych i poniesionych w roku obrotowym.

Jest w stosunku do bilansu zestawieniem dynamicznym

Zbudowany w oparciu o typy działalnościWykonywanych przez każdą jednostkę:

1. Działalność podstawowa (operacyjna)2. Pozostała działalność operacyjna3. Działalność finansowa

4. Efekty zdarzeń nadzwyczajnych5. Obciążenia wyniku finansowego

I. Działalność podstawowa1. Przychody ze sprzedaży2. Koszty działalności operacyjnej

II. Wynik na sprzedażyIII. Pozostała działalność operacyjna

1. Pozostałe przychody operacyjne2. Pozostałe koszty operacyjne

IV. Wynik na działalności operacyjnejV. Działalność finansowa

1. Przychody finansowe2. Koszty finansowe

VI. Wynik na działalności gospodarczejVII. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych

1. Zyski nadzwyczajne2. Straty nadzwyczajne

VIII. Wynik finansowy bruttoIX. Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego

1. PDOP2. Inne

X. Wynik finansowy netto -> bilans

Operacje gospodarcze i ich wpływ na sytuację majątkową i finansową jednostki

Operacje gospodarcze - zdarzenia mające wpływ na sytuację majątkową, finansową lub/i osiągnięte wyniki

Cztery rodzaje wpływu operacji gospodarczych na bilans:

1. Operacje tylko w aktywach2. Operacje tylko w pasywach3. Operacje w aktywach i w pasywach zwiększające sumę bilansową4. Operacje w aktywach i pasywach zmniejszające sumę bilansową

A P

+-

Suma A = Suma P

A P

+-

Suma A = Suma P

A P

+Suma A = Suma P

+

A P

Suma A = Suma P

--

Operacja tylko w aktywach Operacja tylko w pasywach

Operacje w aktywach i pasywach

Tabelaryczne przedstawianie wpływu operacji gospodarczych na bilans

Przykład Spółka ABC Sp. z o.o.:Jednostka posiada na początek roku następujące składniki aktywów i pasywów

1. Środki trwałe 20.0002. Materiały 15.0003. Zobowiązania krótkoterminowe 13.0004. Należności krótkoterminowe 2.0005. Gotówka w kasie 10.0006. Kapitał własny 34.000

Bilans otwarcia dla Spółki ABC Sp. z o.o.

AKTYWA PASYWA

A. Aktywa trwałe 20 000,00 A. Fundusze własne

34 000,00

I. Wartości niematerialne i prawne   I. Kapitał podstawowy 34 000,00

II. Rzeczowe aktywa trwałe 20 000,00 II. Pozostałe kapitały  

III. Należności długoterminowe   III. Wynik finansowy  

IV. Inwestycje długoterminowe   B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania 13 000,00

V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe  

I. Zobowiązania długoterminowe z tytułu kredytów i pożyczek  

B. Aktywa obrotowe 27 000,00

II. Zobowiązania krótkoterminowe i fundusze specjalne

13 000,00

I. Zapasy rzeczowych aktywów obrotowych 15 000,00 1. Kredyty i pożyczki  

II. Należności krótkoterminowe 2 000,00 2. Inne zobowiązania

13 000,00

III.Inwestycje krótkoterminowe 10 000,00 3. Fundusze specjalne  

1. Środki pieniężne 10 000,00 III. Rezerwy na zobowiązania -

2. Pozostałe aktywa finansowe   IV. Rozliczenia międzyokresowe - C. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe - 1. Rozliczenia miedzyokresowe przychodów  

    2. Inne rozliczenia miedzyokresowe  

Suma aktywów 47 000,00 Suma pasywów

47 000,00

W okresie sprawozdawczym miały miejsce następujące operacje bilansowe:

1. Zakupiono za gotówkę materiały 5.0002. Spłacono cześć zobowiązań gotówką 6.0003. Odbiorca spłacił całość należności gotówką do kasy 4. Zakupiono środek trwały zapłata w terminie późniejszym 10.0005. Spłacono zobowiązania za zakupiony środek trwały

zaciągając kredyt krótkoterminowy ??

Treść operacji

Aktywa Pasywa

Suma bilansow

aŚrodki trwałe

Materiały

Należności

krótk. KasaKapitał własny

Zobowiązania

w/dost.

Kredyt krótkoter

m.

BO 20 000

15 000

2 000

10 000 34 000

13 000

-

47 000

1. materiały za gotowkę  

5 000  

- 5 000      

47 000

2. spłata zobow. gotówką      

- 6 000  

- 6 000  

41 000

3. spłata należności gotowka    

- 2 000

2 000      

41 000

4. Zakup ŚT zapłata potem

10 000        

10 000  

51 000

5. Spłata zob. kredytem kr.          

- 10 000

10 000

51 000

BZ 30 000

20 000

-

1 000 34 000

7 000

10 000

51 000

AKTYWA PASYWA

A. Aktywa trwałe 30 000,00 A. Fundusze własne

34 000,00

I. Wartości niematerialne i prawne   I. Kapitał podstawowy

34 000,00

II. Rzeczowe aktywa trwałe 30 000,00 II. Pozostałe kapitały  

III. Należności długoterminowe   III. Wynik finansowy  

IV. Inwestycje długoterminowe   B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania 17 000,00

V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe  

I. Zobowiązania długoterminowe z tytułu kredytów i pożyczek  

B. Aktywa obrotowe 21 000,00

II. Zobowiązania krótkoterminowe i fundusze specjalne

17 000,00

I. Zapasy rzeczowych aktywów obrotowych

20 000,00 1. Kredyty i pożyczki

10 000,00

II. Należności krótkoterminowe - 2. Inne zobowiązania

7 000,00

III.Inwestycje krótkoterminowe 1 000,00 3. Fundusze specjalne  

1. Środki pieniężne 1 000,00 III. Rezerwy na zobowiązania

-

2. Pozostałe aktywa finansowe   IV. Rozliczenia międzyokresowe -

C. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe

-

1. Rozliczenia miedzyokresowe przychodów  

    2. Inne rozliczenia miedzyokresowe  

Suma aktywów 51 000,00 Suma pasywów

51 000,00

Bilans zamknięcia dla Spółki ABC Sp. z o.o.

Urządzeniem służącym do ewidencji operacji gospodarczych jest konto księgowe

Konta bilansowe - ewidencjonują pozycje bilansu1. Konta aktywów2. Konta pasywów

Konta wynikowe - ewidencjonują pozycje rachunku zysków i strat1. Konta kosztów2. Konta przychodów

Konta budżetowe - ewidencjonują pozycje budżetu1. Konta dochodów2. Konta wydatków

Konta pozabilansowe - ewidencjonują przyszłe zdarzenia

Jak działa konto aktywów ?

Konto aktywów

SP.Zwiększenia

wartościaktywów

ZmniejszeniaWartościaktywów

SK = Obroty Wn – Obroty Ma

Winien Ma

Jak działa konto pasywów?

Konto pasywów

SP.Zwiększenia

wartościpasywów

Zmniejszeniawartościpasywów

SK = Obroty Ma – Obroty Wn

Winien Ma

Konta bilansowe Konta bilansowe w roku 2007 w roku 2008 konto aktywów konto aktywów

Bilans na 31.12.2007

konto aktywów Aktywa Pasywa konto aktywów

konto aktywów konto aktywów

konto pasywów konto pasywów

konto pasywów konto pasywów

saldo końcowe

saldo końcowe

saldo końcowe

saldo końcowe

saldo końcowe

saldo początkowe

saldo początkowe

saldo początkowe

saldo początkowe

saldo początkowe

Powiązanie kont bilansowych z bilansem

Konta wynikowe Konta wynikowe w roku 2007 w roku 2008 konto przychodów konto przychodów

konto wynik finansowy Sp = 0

Bilans na 31.12.2007

konto przychodów Aktywa Pasywa konto przychodówSp = 0

konto kosztów Saldo końcowe konto kosztówSp = 0

konto kosztów konto kosztówSp = 0

obow. obc. wyniku fin. obow. obc. wyniku fin.Sp = 0

bilansowe

Powiązanie kont wynikowych z bilansem

Podział kontPodział poziomyPolega na podziale konta głównego na konta analityczne na których ewidencjonuje się operacje gospodarcze dotyczącego różnych podmiotów lub składników majątku, kategorii budżetowych.

Zobowiązania wobec dostawców

Zobowiązania wobec Dostawcy A

Zobowiązania wobec Dostawcy B

Poziomy podział podmiotowy konta

Konto syntetyczne

Kontaanalityczne

Środki trwałe

Grunty Budynki i budowle

Poziomy podział przedmiotowy konta

Maszyny i urzadzenia Pojazdy

Konto syntetyczne

Kontaanalityczne

Podział pionowyPolega na wyodrębnieniu z konta głównego kont, na których ewidencjonowane będą operacje gospodarcze o odmiennym charakterze ekonomicznym od pozostałych. Przykład konto środki trwałe:

Strona Winien Strona Ma 1. Zakup śordka twałego Sprzedaż środka trwałego 2. Niedpłatne otrzymanie środka trwałego Nieodpłatne przekazanie środka trwałego 3. Wytworzenie we własnym zakresie Zużucie środka trwałego

Operacja zużycia środka trwałego jest odmienna ponieważ przy pozostałych operacjach następuje zmiana właściciela środka trwałego a w przypadku tej operacji tylko zmniejszenie jego wartości. W związku z tym wszystkie zapisy związane ze zuzyciem środków trwałych przeniesiono na nowe konto Umorzenie środków trwałych

Środki trwałeWinien Ma

1. Zakup

2. Otrzymanie

3. Wytworzenie

1. Sprzedaż

2. Darowizna

3. Zużycie

Umorzenie (zużycie) środków trwałych

3. ZużycieKonto korygującedo konta Środki trwałe

Plan kont - wykaz kont syntetycznych wraz z ich trzycyfrowymi numerami oraz zasadami ich funkcjonowania.Konta grupowane w zespoły, powiązane są ze sobą zawartością merytoryczną.

Zespoły:0- Majątek trwały1- Środki pieniężne i rachunki bankowe2- Rozrachunki i roszczenia3- Materiały i towary4- Koszty według rodzajów i ich rozliczenie5- Koszty według typów działalności6- Produkty7- Przychody i koszty ich uzyskania8- Kapitały rezerwy i wynik finansowy.

Podstawowe zasady rachunkowości

Nadrzędna zasada rachunkowości :

zasada prawdziwego i wiernego obrazu (true and fair

view)

Art. 4 pkt 1 UoRObliguje ona jednostki do przedstawiania

rzeczywistej sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego.

Zdarzenie -Operacja

gospodarcza

Umowa

zasada prawdziwego i wiernego obrazu (true and fair view)

Dokument Zaksięgowaniedokumentu

Sprawozdaniefinansowe

W celu zachowania zasady prawdziwego i wiernego obrazu należy:

• prowadzić bieżącą rejestrację operacji gospodarczych w sposób gwarantujący rzetelne, prawidłowe i kompletne ich ujęcie,

• dokonywać zapisów w porządku chronologicznym (według dat) i systematycznym (z przypisaniem do kont),

• udokumentowywać zapisy księgowe,• okresowe weryfikować prawidłowość i poprawność zapisów,

• przeprowadzać właściwą wycenę aktywów i pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego,

• sporządzać sprawozdania finansowe.

Zasady rachunkowości wynikające z zasady nadrzędnej

Art. 4.2. „Zasada wyższości treści nad formą”

Zdarzenia, w tym operacje gospodarcze, ujmuje się w księgach rachunkowych i wykazuje w sprawozdaniu finansowym zgodnie z ich treścią ekonomiczną.

Majątek trwały

Majątek obrotowy

?

Zależy po co kupiony

W salonie samochodowymTowar = majątek obrotowy

Art. 5. 1. „Zasada ciągłości”

Przyjęte zasady (politykę) rachunkowości należy stosować w sposób ciągły, dokonując w kolejnych latach obrotowych jednakowego grupowania operacji gospodarczych ,… tak aby za kolejne lata informacje z nich wynikające były porównywalne.

Wykazane w księgach rachunkowych na dzień ich zamknięcia stany aktywów i pasywów należy ująć w tej samej wysokości, w otwartych na następny rok obrotowy księgach rachunkowych.

Aktywa PasywaBZ 2010

=Aktywa Pasywa

BO 2011

12 miesięcy

Przyjmuje się założenie, że jednostka będzie kontynuowała w dającej się przewidzieć przyszłości działalność w niezmniejszonym istotnie zakresie, bez postawienia jej w stan likwidacji lub upadłości, chyba , że jest to niezgodne ze stanem faktycznym lub prawnym. Dającą się przewidzieć przyszłością jest okres 1 roku.

Art. 5. 1. „Zasada kontynuacji działalności”

12 miesięcy OK

Art. 6. 1. „Zasada memoriału”

W księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty.

Zasada kasowa Koszt Zapłata za koszt

Zasada memoriału

Art. 6. 1. „Zasada współmierności”Dla zapewnienia współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów do aktywów lub pasywów danego okresu sprawozdawczego zaliczane będą koszty lub przychody dotyczące przyszłych okresów oraz przypadające na ten okres sprawozdawczy koszty, które jeszcze nie zostały poniesione.

2010 2011

Koszty produkcji

Przychody ze sprzedaży

Koszty produkcji

Art. 7.1.„Zasada ostrożności”

Poszczególne składniki aktywów i pasywów wycenia się stosując rzeczywiście poniesione na ich nabycie (wytworzenie) ceny (koszty), z zachowaniem zasady ostrożności. W szczególności należy w tym celu w wyniku finansowym, bez względu na jego wysokość,uwzględnić:1) zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów, w tym również dokonywane w postaci odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych;3) wyłącznie niewątpliwe pozostałe przychody operacyjne i zyski nadzwyczajne;4) wszystkie poniesione pozostałe koszty operacyjne i straty nadzwyczajne;5) rezerwy na znane jednostce ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń.

Art. 7.3.„Zasada zakazu kompensaty”

Wartość poszczególnych składników aktywów i pasywów, przychodów i związanych z nimi kosztów, jak też zysków i strat nadzwyczajnych ustala się oddzielnie. Nie można kompensować ze sobą wartości różnych co do rodzaju aktywów i pasywów, przychodów i kosztów związanych z nimi oraz zysków i strat nadzwyczajnych.

Ogólne zasady wyceny aktywów

W jaki sposób można nabyć składnik majątku ?

Zakup Nieodpłatne otrzymanieWytworzenie wewłasnym zakresie

Cena nabycia Cena rynkowalub

wartość godziwa

Koszt wytworzenia

Cena nabycia - cena zakupu składnika aktywów, obejmująca kwotę należną sprzedającemu, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powiększona o obciążenia o charakterzepublicznoprawnym oraz powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do używania lub wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżona o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski.

Konstrukcja ceny nabycia:

Cena należna sprzedającemu- VAT podlegający odliczeniu+ wydatki związane z doprowadzeniem

składnika majątku do możliwości jego używania- VAT podlegający odliczeniu od tych wydatków= cena nabycia

Kiedy i na jakich zasadach ???

VATPodatek od towarów i usług

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z dnia 5 kwietnia 2004 r. Nr 54, poz. 535)

Podmiot dolicza do cenySprzedawanych dóbr i usług

23%, 8%, 3%, 0%, zw.

Podmiot płaci podatek w cenie nabywanych dóbr i usług

23%, 8%, 3%, 0%, zw.

Należny

sprzedaż

Naliczony

zakup

WYŁĄCZENIA

VAT do zapłaty/zwrotu z US = należny - naliczony

Kiedy można odliczyć VAT naliczony od należnego ?

Art. 86.1. W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

ZASADA GENERALNA

Podatek naliczony

ZAKUP SPRZEDAŻ opodatkowana23%, 8%, 3%, 0%

ODLICZENIE ?? TAK

ZAKUP SPRZEDAŻ zwolniona z VATnp. usługi finansowe

ODLICZENIE ?? NIEPodatek naliczony

opodatkowana22%, 7%, 3%, 0%

ZAKUP SPRZEDAŻ

ODLICZENIE ??

Podatek naliczony

zwolniona z VAT

CZĘŚCIOWE

ILE ?

W takim stosunku w jakim pozostaje sprzedaż opodatkowana do całkowitej sprzedaży. Stosunek określany jest na podstawie ostatniego roku podatkowego. W przypadku rozpoczynania działalności występuje się z wnioskiem o określenie proporcji do Naczelnika US

PRZYKŁAD

Jednostka nabyła środek trwały Wartość netto 10.000,00VAT 2.300,00Do zapłaty 12.300,00Określić wartość początkową przy założeniu że nie było innych wydatków:a) Jednostka dokonuje sprzedaży jedynie opodatkowanej VATb) Jednostka dokonuje sprzedaży jedynie zwolnionej z VATc) Jednostka dokonuje sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej w

stosunku 50/50 i środek trwały jest przeznaczony na potrzeby jednego i drugiego rodzaju sprzedaży.

Ad a) cena nabycia = 12.300 – 2.300 = 10.000Ad b) cena nabycia = 12.300 – = 12.300Ad c) cena nabycia = 12.300 – 1.150 = 11.150

Koszt wytworzenia

Koszt wytworzenia produktu obejmuje koszty pozostające w bezpośrednim związku z danym produktem oraz uzasadnioną część kosztów pośrednio związanych z wytworzeniem tego produktu.

Koszty bezpośrednie obejmują wartość zużytych materiałów bezpośrednich, koszty pozyskania i przetworzenia związane bezpośrednio z produkcją i inne koszty poniesione w związku z doprowadzeniem produktu do postaci i miejsca, w jakich się znajduje w dniu wyceny.

Ponoszone koszty

Koszty wytworzenia Koszty działalności

Bezpośrednie Pośrednie

Przedsiębiorstwo produkcyjne:

Koszty bezpośrednie

Koszty pośrednie

?Możliwość przypisania do produktu

Aby przypisać je do konkretnego produktu należy dokonać jakicholwiek obliczeń

(kalkulacji)

Można przypisać do Konkretnego produktu bez

konieczności kalkulacji (na podstawie dokumentu

źródłowego)

Koszt wytworzenia produktu =

+ Koszty bezpośrednie- materiały bezpośrednie- płace bezpośrednie z narzutami- inne koszty bezpośrenie

+ Cześć kosztów pośrednich przypadających na dany produkt

Cena rynkowa/wartość godziwaCena sprzedaży netto (rynkowa netto) składnika aktywów możliwa do uzyskania na dzień bilansowy cena jego sprzedaży, bez podatku od towarów i usług i podatku akcyzowego, pomniejszoną o rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia oraz koszty związane z przystosowaniem składnika aktywów do sprzedaży i dokonaniem tej sprzedaży, a powiększoną o należną dotację przedmiotową.

Jeżeli nie jest możliwe ustalenie ceny sprzedaży netto danego składnika aktywów, należy w inny sposób określić jego wartość godziwą na dzień bilansowy.

Za wartość godziwą przyjmuje się kwotę, za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej, pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi, niepowiązanymi ze sobą stronami.

Utrata wartości aktywów (majątku)

Trwała utrata wartości zachodzi wtedy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych.

Uzasadnia to dokonanie odpisu aktualizującego doprowadzającego wartość składnika aktywów wynikającą z ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży netto, a w przypadku jej braku - do ustalonej w inny sposób wartości godziwej.

Salon samochodowy

2010 2011

Cena nabycia 200.000 złCena sprzedaży 230.000 zł

Rocznik 2010

Cena sprzedaży 190.000 zł

Rocznik 2010

Trwała utrata wartości =Cena nabycia 200.000 zł-Aktualna możliwa do uzyskania cena sprzedaży 190.000 złTrwała utrata wartości 10.000 zł

Polityka rachunkowości i zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych

Prowadzenie ksiąg rachunkowych jest jednym z elementów rachunkowości jednostki W skład rachunkowości, oprócz prowadzenia ksiąg wchodzą: 1) przyjęte zasady (polityka) rachunkowości,2) okresowe ustalanie lub sprawdzanie drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów,3) wycenę aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego,4) sporządzanie sprawozdań finansowych,5) gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych oraz pozostałej dokumentacji przewidzianej ustawą,6) poddanie badaniu i ogłoszenie sprawozdań finansowych w przypadkach przewidzianych ustawą.

W myśl artykułu 13 uor, na księgi rachunkowe składają się zbiory zapisów księgowych i ich sum oraz sald, które tworzą:

- dziennik,- księgę główną,- księgi pomocnicze,- zestawienia: obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald kont ksiąg pomocniczych,- wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz).

Dziennik jest chronologicznym zestawieniem operacji gospodarczych zarejestrowanych w księgach rachunkowych. Zapisy w dzienniku muszą być kolejno numerowane, a sumy zapisów (obroty) liczone w sposób ciągły. Sposób dokonywania zapisów w dzienniku powinien umożliwiać ich jednoznaczne powiązanie ze sprawdzonymi i zatwierdzonymi dowodami księgowymi.

Księga główna zawiera zapisy o zdarzeniach gospodarczych w ujęciu systematycznym. Ujęcie systematyczne oznacza zaewidencjonowanie zdarzenia gospodarczego zgodnie z przyjętą w jednostce systematyką przydziału operacji gospodarczych do poszczególnych elementów tworzących księgę główną.

Konta ksiąg pomocniczych zawierają zapisy będące uszczegółowieniem i uzupełnieniem zapisów kont księgi głównej. Prowadzi się je w ujęciu systematycznym jako wyodrębniony system ksiąg, kartotek (zbiorów kont), komputerowych zbiorów danych, uzgodniony z saldami i zapisami na kontach księgi głównej.

Kolejność umieszczania zapisów w księgach rachunkowych:

DziennikKsięga główna

(syntetyka)

Księgi pomocniczechronologicznie

Chronologiczniei

systematycznie

Konta księgi głównej tworzone są w przedsiębiorstwie na podstawie przyjętego podziału na zespoły oraz ogólnych zasad tworzenia kont opisanych w polityce rachunkowości. W polskiej praktyce rachunkowości przyjęło się, że konta księgi głównej (konta syntetyczne) oznaczane są trzycyfrowym numerem konta

na przykład 010 - Środki trwałe, 100 - Gotówka w kasie, 701 - Przychody ze sprzedaży wyrobów gotowych)

Konta ksiąg pomocniczych (konta analityczne, analityka) są uszczegółowieniem i uzupełnieniem zapisów kont syntetycznych. Podręcznikowym przykładem zależności pomiędzy kontem syntetycznym a kontami analitycznymi jest grupa kont związanych ze środkami trwałymi. Środki trwałe ewidencjonowane są na koncie 010 - Środki trwałe.

Konto księgi głównej (syntetyka)

Kontaksięgi

pomocniczej(analityka)

010-4 Środki transportu

010-5 Pozostałe środki trwałe

010 - Środki trwałe

010-1 Grunty010-2 Budynki i

budowle010-3 Maszyny i

urządzenia

Zapisów w księgach rachunkowych dokonuje się w sposób trwały, bez pozostawiania miejsc pozwalających na późniejsze dopiski lub zmiany.

Zapis księgowy powinien zawierać co najmniej:

- datę dokonania operacji gospodarczej,- określenie rodzaju i numer identyfikacyjny dowodu

księgowego stanowiącego podstawę zapisu oraz jego datę, jeżeli różni się ona od daty dokonania operacji,

- zrozumiały tekst, skrót lub kod opisu operacji, z tym że należy posiadać pisemne objaśnienia treści skrótów lub kodów,

- kwotę i datę zapisu,- oznaczenie kont, których dotyczy.

Cechy poprawnie prowadzonych ksiągrachunkowych

Cecha Charakterystyka cechy

Rzetelność Zapisy dokonane w księgach odzwierciedlają stan rzeczywisty

Bezbłędność Do ksiąg wprowadzono kompletnie i poprawnie wszystkie zakwalifikowane do

zaksięgowania w danym miesiącu dowody księgowe, zapewniono ciągłość

zapisów oraz bezbłędność działania stosowanych procedur obliczeniowych.

Sprawdzalność Umożliwienie stwierdzenia poprawności dokonanych w nich zapisów, stanów

(sald) oraz działania stosowanych procedur obliczeniowych.

Prowadzone na bieżąco 1. Informacje pochodzące z ksiąg umożliwiają sporządzenie w terminie

obowiązujących jednostkę sprawozdań finansowych i innych,

sprawozdań, w tym deklaracji podatkowych oraz dokonanie rozliczeń

finansowych,

2. zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej są sporządzane

przynajmniej za poszczególne okresy sprawozdawcze, nie rzadziej niż

na koniec miesiąca, a za rok obrotowy - nie później niż do 85 dnia po

dniu bilansowym,

3. ujęcie wpłat i wypłat gotówką, czekami i wekslami obcymi oraz

obrotu detalicznego i gastronomii następuje w tym samym dniu, w

którym zostały dokonane.

Cechy poprawnie prowadzonych ksiąg rachunkowych c.d.

Zapisy na kontach ksiąg rachunkowych

w księdze głównej (pomiędzy kontami

syntetycznymi)

w księgach pomocniczych (zapisy pomiędzy kontem syntetycznym

a jego kontami analitycznymi)

zasada zapisu podwójnego(zbilansowanego),

zasada zapisu powtarzanego

- przynajmniej na dwóch kontach,- po przeciwnych stronach kont,- w tej samej kwocie po przeciwnych stronach.

- po tej samej stronie konta analitycznego co konta syntetycznego, - w tej samej kwocie na koncie syntetycznym .

Błędy księgowe

nieprzestrzeganie zasady zapisu podwójnego

zaksięgowanie operacji gospodarczej niezgodnie z treścią operacji gospodarczej

Skreślenie błędnegozapisu

Storno księgowe

czarne czerwone

PrzykładPani Krystyna, księgowa w firmie ABC sp. z o.o. księgując wyciąg bankowy popełniła błąd. Operację zapłaty zobowiązania wobec dostawcy zamiast z rachunku bankowego zaksięgowała z kasy. Zapisy w księgach wyglądały następująco:

Sp. 10 000,00 5 000,00 1) Sp. 23 000,00 1) 5 000,00 5 000,00 Sp.Wn Kasa Ma

Wn Bieżący rachunek Ma bankowy

Wn Zobowiązania wobec Ma dostawców

Storno czarne

Storno czerwone

Sp. 10 000,00 5 000,00 1) Sp. 23 000,00 1) 5 000,00 5 000,00 Sp.5 000,00 - 2) 2) - 5 000,00

5 000,00 3) 3) 5 000,00

Wn Kasa Ma Wn Bieżący rachunek Ma

bankowyWn Zobowiązania wobec Ma

dostawców

Sp. 10 000,00 5 000,00 1) Sp. 23 000,00 1) 5 000,00 5 000,00 Sp.2) 5 000,00 5 000,00 2)

5 000,00 3) 3) 5 000,00

Wn Kasa Ma Wn Bieżący rachunek Ma

bankowyWn Zobowiązania wobec Ma

dostawców