racjonalność ograniczona, błędy systematyczne i przesądy
DESCRIPTION
Racjonalność ograniczona, błędy systematyczne i przesądy. Konrad Talmont-Kami ń ski KLI & UMCS. Cukier i cyjanek. Cukier. Cyjanek. Cele. Wykazać znaczenie pracy o przesądach jako naturalnym zjawisku poznawczym dla pojęcia umiejętności wnioskowania i na odwrót. Plan. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Racjonalność ograniczona, błędy systematyczne i
przesądy Konrad Talmont-Kamiński
KLI & UMCS
Cukier i cyjanek
Celeo Wykazać znaczenie pracy o
przesądach jako naturalnym zjawisku poznawczym dla pojęcia umiejętności wnioskowania
o i na odwrót
Plano Heurystyka styczności
(contagion)o Przesądy jako wynik błędów
systematycznycho Dwa systemy kontra
racjonalność ograniczonao Nawyki wg Hume’a i
heurystykio Wnioski
Magia sympatycznao Frazer Złota Gałąź 1890
o Prawo podobieństwa (homeopatia)o Podobne powoduje podobneo Pij krew wołu, żeby być silnym
o Prawo stycznościo Kiedyś styczne, zawsze styczneo Spal obcięte paznokcie, żeby
zaszkodzić ich właścicielowi
o Niedostateczna charakteryzacjao Czarne koty, stłuczone lustro, etc.
o Związkio Homeopatyczna ‘medycyna’o Zarazki jako podstawa chorób
Styczność jako heurystykao Heurystyka
o Reguła o ograniczonym polu zastosowania
o Pozwala zrozumieć świato Prowadzi do adaptatywnego
zachowaniao 2 różnice w stosunku do
‘klasycznych’ heurystyko Znaczny element emocjonalnyo Nieracjonalność generalnie
uznawanaPaul Rozin & Carol Nemeroff “Sympathetic magical thinking” in Gilovich, Griffin, Kahneman eds. Heuristics & Biases 2002
Heurystyki i błędy systematyczne
o Klasyczne heurystykio Reprezentatywnośćo Dostępnośćo Zakotwiczenie
o Znaczenie dla przesądów?o Tłumaczone jako błędy
systematyczneo Ograniczone możliwości
Amos Tversky, Daniel Kahneman “Judgement under uncertainty: heuristics and biases” in Science 185 1974
Reinżynieria przesądówo Potrzebne szersze pojęcie
heurystyko Ujęcie filozoficzneo Emocje jako heurystyki
poznawczeo Konflikt pomiędzy wrodzonymi i
nabytymi heurystykamio Styczność pasuje
o Błędy systematyczne jako śladyo Empiryczny projekt badawczyBill Wimsatt, Re-engineering Philosophy for Limited
Beings 2007
Błędy systematyczneo Czy wszystkie błędy
systematyczne są przesądami?o Nieo Dlaczego?
o Czy wszystkie przesądy są błędami systematycznymi?o Zapewne, kategoria jest
bardzo szerokao Istniejąca praca może być
zrozumiana w tym teoretycznym ujęciu
Błędy i przesądyo Kiedy błąd nie jest
przesądem?o Czy jest potrzebne
ponadempiryczne wyjaśnienie?
o Czy jest dostępne?
o Różnica niezbyt głębokao Korelacje to sugerują
o Ale trudniej się pozbyć przesądów
Możliwe ujęcia teoretyczneo Kontekst dla heurystyk
o Teorie dwusystemowe (dual process)
o Racjonalność ograniczona
o Różne ocenyo Przesądów nie można
utożsamiać z jednym rodzajem wnioskowania
Dwa systemyo System 1 a System 2
o Intuicyjny a analitycznyo Heurystyki a racjonalność
klasycznao Zakłada niezależność
systemów
o Problemyo Przesądy wszechobecne i
uporczyweo Ludzie nie ‘przechodzą’ na
system 2J. Evans, “Dual processing accounts of reasoning, judgement, and social cognition” Annual Review of Psychology 2008
Racjonalność ograniczonao Tylko heurystykio Wiele różnych heurystyko Nabudowują się na siebieo Tylko czasami zastępują inneo Metody naukowe są
heurystykamio Problem
o Jak ująć zdolności logiczneo G. Harman Change in View 1986
o Ten sam problem dla dwóch systemówH. Simon Models of Bounded Rationality 1982/1997
G. Gigerenzer “I think, therefore I err” Social Research 2005
Hume, nawyki i heurystykio David Hume
o Nawyki kontra Rozumo Oryginalna teoria dwóch
systemów?o Problem indukcjio Tylko nawykio Naturalistyczna lub
sceptyczna interpretacjao Heurystyki jako nawyki
Wnioskio 3 nieco hipotetyczne wnioski
oProblem indukcji wskazuje, że używamy heurystyki
oWszechobecność przesądów jest tego dowodem
o Istnienie przesądów nie wynika z problemu indukcji, ale może on być rozumiany jako ich ostateczny powód
Dziękuję
E-mail: [email protected]: deisidaimon.wordpress.com
Zapraszam na Kazimierz Naturalism Workshop6-10 września