รายการนิ�ตยสารทางอากาศวิ�ชา RT317 การเขียนบทรายการวิ�ทย�กระจายเสียงและโทรท�ศน�อาจารย� สีก�ลศร ศรสีารคาม

รายการนิ�ตยสารทางอากาศ ... คื�อ?

• รายการท�เสีนอเนิ��อหาท��ประกอบด้�วยเร��องหลาย ๆ เร��องรวิมอย��ในรายการเดียวิก�น มว�ธี�การเสนิอหลากหลายร�ปแบบ มการเช"�อมโยง (Linking) จากเร"�องหน$�งไปอกเร"�องหน$�งอย�างกลมกล"น

• เทยบไดี'ก�บหน�งสี"อน�ตยสีารท��วิไป ควิามยาวิขีองรายการ ประมาณ 15 ถึ$ง 20 นาท

• ม��งให'ควิามร� 'และควิามบ�นเท�งแก�ผู้�'ฟั-ง• เน'นเร"�องท�ท�นสีม�ย เหต�การณ�ป-จจ�บ�น หร"อ ท�ตรงก�บควิามอยากร� '• ค.าน$งถึ$งกล��มเป/าหมายเป0นสี.าค�ญ

นิ�ตยสารทางอากาศ vs สารคืด้�

• รายการน�ตยสีาร เป0นรายการท�ผสมผสานิหลายเร��อง (Topics) ในรายการเดียวิก�น แต�ไม#เนิ�นิเจาะล%กลงไปในเน"2อหา รวิมท�2งมเทคน�คในการเสีนอเน"2อหาแต�ละเร"�องในร�ปแบบต�างๆ เพื่"�อให'เก�ดีควิามหลากสีาระ

• รายการสีารคดี จะเนิ�นิเฉพาะเร��องใด้เร��องหนิ%�งอย#างล%กซึ้%�งท*กแง#ม*ม และท�กขี�2นตอน โดียเฉพื่าะในแต�ละช�วิงขีองตอนจะเสีนอดี'วิยร�ปแบบต�างๆ เพื่"�อไม�ให'เก�ดีควิามเบ"�อหน�ายในการฟั-งต�2งแต�ต'นจนจบเร"�อง

นิ�ตยสารทางอากาศ ม� 2 ล+กษณะ

• ย%ด้ผ��ฟั/งเป0นิหล+กก.าหนดีกล��มเป/าหมาย กล��มผู้�'ฟั-งช�ดีเจน

และ สีร'างร�ปแบบรายการ เล"อกเน"2อหา และ ร�ปแบบในการน.าเสีนอให'สีอดีคล'องก�บควิามต'องการขีองผู้�'ฟั-งกล��มหล�ก

นิ�ตยสารทางอากาศ ม� 2 ล+กษณะ

• ย%ด้เนิ��อหาเป0นิหล+กตกรอบขีอบเขีตขีองเน"2อหา ให'

อย��ในเร"�องท�ก.าหนดี เช�น รายการน�ตยสีารเก�ยวิก�บกฬา รายการน�ตยสีารเก�ยวิก�บสี�ตวิ�เล2ยง รายการน�ตยสีารเก�ยวิก�บอาหาร

ประเภทรายการนิ�ตยสารทางอากาศ

• รายการนิ�ตยสารข่#าว (The News Magazine) ม��งเสีนอขี�าวิ เหต�การณ�ท��วิๆ ไป สี.าหร�บเน"2อหาขีองขี�าวิน�2นจะเป0นดี'านใดีก7ไดี'ไม�จ.าก�ดี ต�2งแต�ขี�าวิการเม"อง การปกครอง วิ�ทยาศาสีตร� การศ$กษา กฬา หร"อก�จกรรมขีองชาวิบ'านโดียท��วิๆ ไป แต�จะต'องท.าให'เน"2อหาเบาๆ ไม�หน�กสีมอง โดียใช'เทคน�คการผู้ล�ตแต�ละเน"2อหาน�2นในร�ปแบบต�างๆ ก�น และจ�ดีวิางในต.าแหน�งท�เหมาะสีมกลมกล"นก�น เช�น น.าเสีนอขี�าวิท�องเท�ยวิ 4 นาท ขี�าวิน.2าท�วิม 6 นาท รายงานขี�าวินอกสีถึานท� 6 นาท แล'วิจบดี'วิยก.าหนดีการการแขี�งขี�นกฬาช�มชนในวิ�นพื่ร� �งน2

ประเภทรายการนิ�ตยสารทางอากาศ

• รายการนิ�ตยสารเฉพาะเร��อง (The subject magazine) เป0นรายการน�ตยสีารท�ม��งเสีนอเฉพื่าะดี'านใดีดี'านหน$�ง เช�น ดี'านสี�ขีภาพื่ ดี'านวิ�ทยาศาสีตร� ดี'านดีนตร ดี'านการเกษตร โดียจะมเน"2อหาในแง�ม�มต�างๆ

ยกต�วิอย�าง รายการน�ตยสีารทางอากาศท�ม��งเสีนอเร"�องราวิเก�ยวิก�บการท�องเท�ยวิ แนะน.าท�เท�ยวิใหม�ประจ.าสี�ปดีาห� 7 นาท

ขี�าวิสีารการท�องเท�ยวิ 5 นาท ถึาม – ตอบ ขี'อสีงสี�ยในการท�องเท�ยวิ 10

นาท

ประเภทรายการนิ�ตยสารทางอากาศ

• รายการนิ�ตยสารเฉพาะกล*#มผ��ฟั/ง (The special Audience Magazine) ม��งเน'นเพื่"�อกล��มผู้�'ฟั-งกล��มใดีกล��มหน$�ง โดียการค�ดีเล"อกกล��มคนฟั-งเป/าหมาย แล'วิใช'เทคน�คการผู้ล�ตในร�ปแบบต�างๆ ก�น อาจจะเป0นบทควิาม สี�มภาษณ� รายงาน สีารคดี

• พ�ด้คื*ยเร��องแฟัชั่+�นิก+บด้�ไซึ้เนิอร4• เกร5ด้คืวามร��การด้�แลต+วเอง• สารคืด้�ส+�นิโรคืท��ผ��หญิ�งคืวรระว+ง• ส+มภาษณ4 ผ��หญิ�งเก#ง

ประเภทรายการนิ�ตยสารทางอากาศ

• รายการนิ�ตยสารหลากหลาย (The variety Magazine) ม��งเน'นควิามประหลาดี เหล"อเช"�อ อาหาร หร"อเร"�องท�ฟั-งแล'วิไม�หน�กสีมองสี.าหร�บคนท��วิไป

เทคน�คการผู้ล�ตก7เช�นเดียวิก�น ค"อ ใช'ร�ปแบบต�างๆ ให'เหมาะสีมก�บเร"�องแต�ละเร"�อง ดี'านใดีก7ไดี' ไม�จ.าก�ดี และเป0นเร"�องเบาๆ ไม�หน�กสีมอง

อาจก.าหนดีเป0น theme แต�ละคร�2ง แล'วิหาเร"�องราวิท�ไม�จ.าก�ดีขีอบเขีตมาน.าเสีนอ ก7ไดี'

ข่+�นิตอนิการเข่�ยนิบทนิ�ตยสารทางอากาศ• ก8าหนิด้กล*#มผ��ฟั/ง และ ว+ตถุ*ประสงคื4รายการ

• ก8าหนิด้แก#นิหล+ก (Theme) และ ล+กษณะโด้ยรวม (Tone)

• วางแผนิองคื4ประกอบรายการ : คืวามยาว / คืวามถุ�� / จะม�ก��ตอนิ ก��ชั่#วง แต#ละชั่#วงม�แนิวคื�ด้ (Concept) หร�อ แก#นิรอง (Sub-theme) อะไร / ร�ปแบบการนิ8าเสนิอแต#ละชั่#วง / เส�ยงประกอบ องคื4ประกอบอ��นิๆ ในิการเชั่��อมรายการ

• เล�อก Presenter และ ก8าหนิด้ล+กษณะข่องการนิ8าเสนิอ

• วางโคืรงเร��อง

• ลงม�อเข่�ยนิบท

ข่+�นิตอนิการเข่�ยนิบทนิ�ตยสารทางอากาศ

แก�นหล�ก (Theme) + ล�กษณะ (Tone)

ข่+�นิตอนิการเข่�ยนิบทนิ�ตยสารทางอากาศ

เช�น ผู้�'ฟั-งเป0นกล��มพื่�อแม� ผู้�'ปกครอง วิ�ตถึ�ประสีงค�หล�ก เสีนอเร"�องราวิท�เก�ยวิก�บครอบคร�วิ และ การเป0นพื่�อแม� แก#นิหล+กข่องเร��อง (Theme)ค"อ เร"�องครอบคร�วิ พื่�อแม� และ ล�ก

ล+กษณะในิการนิ8าเสนิอ (Tone ) ก7ต'องมล�กษณะเป0นการให'ขี'อม�ล เป0นก�นเอง แต�ต'องมควิามน�าเช"�อถึ"อ เพื่ราะเป0นเร"�องขีองพื่�อแม� เดี7ก และ ครอบคร�วิ ต'องเป0นเน"2อหาท�มประโยชน� และ น.าเสีนออย�างน�าเช"�อถึ"อ

ข่+�นิตอนิการเข่�ยนิบทนิ�ตยสารทางอากาศ

กล��มผู้�'ฟั-งเป0น วิ�ยร� �นวิ�ตถึ�ประสีงค�หล�กขีองรายการ สีร'างควิามเขี'าใจในการเต�บโตผู้�านช�วิงวิ�ยร� �น เพื่"�อก'าวิสี��การเป0นผู้�'ใหญ�ท�ดี ดี�งน�2น แก#นิข่องรายการ ค"อ เร"�องขีองวิ�ยร� �น การปร�บต�วิ ป-ญหา อ�ปสีรรค และ แนวิทางในการดี.าเน�นชวิ�ตขีองวิ�ยร� �น

ล+กษณะข่องรายการ เป0นก�นเอง มสีสี�น มล�กเล�นท�น�าสีนใจ ไม�เสีนอเน"2อหา ท�ยาวิเก�นไป ต'องหาสี��งแปลกใหม� ท�น�าสีนใจ ถึ'าเป0นเร"�องต'องสีอน ควิรมร�ปแบบการสีอนให'ค�ดี รายการต'องไม�น�าเบ"�อ และ ดี$งควิามสีนใจกล��มวิ�ยร� �นไดี'ตลอดีรายการ

ข่+�นิตอนิการเข่�ยนิบทนิ�ตยสารทางอากาศ

คืวามยาวข่องรายการ

คืวามถุ��ในิการออกอากาศ วางแผนิร�ปแบบรายการ และ ชั่#วงต#างๆ

ถึ'าเป0นรายการรายวิ�น เพื่"�อสีร'างควิามน�าสีนใจ และ ควิามหลากหลาย ให'คนต�ดีตามรายการท�กวิ�น อาจมการก.าหนดี ช�วิงต�างๆ ขีองรายการในแต�ละวิ�นแตกต�างก�นไป ซึ่$�งก7จะท.าให'คนฟั-ง ไม�เบ"�อ ท�จะต'องฟั-งรายการเดี�มๆ ตลอดีท�กวิ�น

แต�ถึ'าเป0นควิามถึ�เป0นคร�2งละสี�ปดีาห� ช�วิงรายการอาจตายต�วิไดี' เพื่ราะ ไม�น�าเบ"�อเก�นไป

ม�ก��ชั่#วง ม�ชั่#วงอะไร แต#ละชั่#วงยาวเท#าไร

ข่+�นิตอนิการเข่�ยนิบทนิ�ตยสารทางอากาศ

ก8าหนิด้ concept ข่องแต#ละชั่#วงข่องรายการ

วิ�าจะเน'นน.าเสีนอเร"�องอะไร ซึ่$�งจะเป0น แกนกลาง ขีองช�วิง แกนกลางน2จะเป0นหล�กอย��ในท�กคร�2งท�น.าเสีนอ

แต�ในแต�ละคร�2งท�น.าเสีนอจะมเร"�องราวิท�ต�างออกไป ซึ่$�งเราก.าหนดีท�ศทางเร"�องท�ต'องการเสีนอในรายการเป0น แกนเฉพื่าะตอน หร"อ sub- theme ไดี'แตกต�างก�นไป แต�ต'องสีอดีคล'องก�บแกนกลางขีองช�วิงรายการ

สีอดีคล'องย�งไง??????

ข่+�นิตอนิการเข่�ยนิบทนิ�ตยสารทางอากาศ

รายการครอบคร�วิขีองเราช�วิงรายการ ผู้�'หญ�งเก�ง

แกนกลาง แกนเฉพื่าะตอน

เร"�องผู้�'หญ�งท�มควิามสีามารถึ ท.างานเพื่"�อสี�งคม เป0นแรงบ�นดีาลใจ

เร"�องผู้�'หญ�งท�มควิามสีามารถึ ท.างานเพื่"�อสี�งคม เป0นแรงบ�นดีาลใจ

ผู้�'หญ�งก�บการเล2ยงดี�ล�กผู้�'หญ�งท�ต'องเล2ยงล�กคนเดียวิผู้�'หญ�งท�ดี�แลล�กขีองคนอ"�น

ผู้�'หญ�งก�บการเล2ยงดี�ล�กผู้�'หญ�งท�ต'องเล2ยงล�กคนเดียวิผู้�'หญ�งท�ดี�แลล�กขีองคนอ"�น

“สอด้คืล�องก+นิ”

ข่+�นิตอนิการเข่�ยนิบทนิ�ตยสารทางอากาศ

รายการครอบคร�วิขีองเราช�วิงรายการ ผู้�'หญ�งเก�ง

แกนกลาง แกนเฉพื่าะตอน

เร"�องผู้�'หญ�งท�มควิามสีามารถึ ท.างานเพื่"�อสี�งคม เป0นแรงบ�นดีาลใจ

เร"�องผู้�'หญ�งท�มควิามสีามารถึ ท.างานเพื่"�อสี�งคม เป0นแรงบ�นดีาลใจ

แฟัช��นขีองผู้�'หญ�งผู้�'หญ�งเดี�นในประวิ�ต�ศาสีตร�โรคท�ผู้�'หญ�งต'องระวิ�ง

แฟัช��นขีองผู้�'หญ�งผู้�'หญ�งเดี�นในประวิ�ต�ศาสีตร�โรคท�ผู้�'หญ�งต'องระวิ�ง

“ไม#สอด้คืล�องก+นิ”

ข่+�นิตอนิการเข่�ยนิบทนิ�ตยสารทางอากาศ

ก8าหนิด้ร�ปแบบการนิ8าเสนิอข่องรายการ• ร�ปแบบโดียรวิมขีองรายการ ใครเป0น Presenter / ล�กษณะการน.าเสีนอ / องค�ประกอบขีองรายการ : ม Jingle ไหม เพื่ลงประจ.ารายการ เพื่ลงประจ.าช�วิง

• จะวิางล.าดี�บช�วิงต�างๆ ในรายการอย�างไร ควิามยาวิเท�าไร และ จะมการเช"�อมช�วิงอย�างไร คนดี'วิยก�น หร"อ มคนน.าเสีนอหลากหลาย

• ใช'ร�ปแบบอะไรในการน.าเสีนอแต�ละช�วิง : สี�มภาษณ� สีารคดีสี�2น –ยาวิ เพื่ลง phone-in สีนทนาระหวิ�างผู้�'ดี.าเน�นรายการ ผู้�'ดี.าเน�นรายการเป0นคนเล�าเอง พื่ยายามให'แต�ละช�วิงมควิามหลากหลายในเร"�องร�ปแบบ จะสีร'างควิามน�าสีนใจขีองรายการไดี' แต�ถึ'าแต�ละช�วิงต'องมร�ปแบบท�ใกล'เคยงก�น ในการน.าเสีนอขีองแต�ละช�วิงก7ต'องมการสีร'างสีสี�นให'เน"2อหาน�าสีนใจ แตกต�างก�น เพื่"�อดี$งดี�ดีผู้�'ฟั-ง และ ให'ต�ดีตาม

ข่+�นิตอนิการเข่�ยนิบทนิ�ตยสารทางอากาศ

วางโคืรงรายการ• เป;ดีรายการดี'วิยอะไร ดี.าเน�นไปอย�างไร มการใช'เสียงอะไร อย�างไร จนกระท��งจบรายการ ให'เป0นร�ปแบบท�เป0นเอกล�กษณะขีองรายการ เพื่"�อสีร'างควิามค�'นช�นต�อผู้�'ฟั-ง จะร� 'วิ�า เดี<ยวิจะมอะไรต�อไป ไดี'ย�นเพื่ลงน2 เสียงน2 จะเขี'ารายการอะไร ช�วิงอะไร ต'องท.าให'จดีจ.าไดี'

• การวิางโครง ต'องค.าน$งถึ$ง การสีร'างควิามสี�มพื่�นธ์�ก�บผู้�'ฟั-ง ในเขีาร� 'สี$กอยากฟั-งต'องแต�เป;ดีรายการ ไปจนจบ เพื่ราะฉะน�2น ต'องสีร'างควิามน�าสีนใจเป0นระยะ

เช�น เป;ดีรายการ อาจม intro บอก highlight ขีองรายการในวิ�นน2ก�อนจะพื่�กโฆษณา มการท�2งท'าย เป0น ต�วิอย�างเดี7ดีๆ วิ�าจะมอะไรต�อไป เพื่"�อดี$งควิามสีนใจไวิ'การเช"�อมช�วิง เป0นสี��งสี.าค�ญ ต'องท.าให'เล"�อน ต�อเน"�อง และ ไม�น�าเบ"�อ

ข่+�นิตอนิการเข่�ยนิบทนิ�ตยสารทางอากาศ

ลงม�อเข่�ยนิบทค'นควิ'าขี'อม�ล ให'พื่ร'อม เพื่"�อให'รายการมเน"2อหาท�ดี น�าเช"�อถึ"อ น�าสีนใจ และ ลงม"อเขียนบทตามท�วิางแผู้นไวิ'

เขียนให'น�าสีนใจใช'ภาษา ร�ปแบบการน.าเสีนอ และ ลลาในการดี.าเน�นเร"�องให'เหมาะสีม

อย�าล"ม ต'องสีอดีคล'องก�บ•กล��มผู้�'ฟั-งหล�ง•วิ�ตถึ�ประสีงค�•แก�นขีองรายการ•ล�กษณะโดียรวิมขีองรายการ

ป/จจ+ยส8าคื+ญิท��ม�ผลต#อการผล�ตรายการนิ�ตยสารทางอากาศ

1 .ว+ตถุ*ประสงคื4ข่องรายการ (Objective) เป0นิเสม�อนิการก8าหนิด้ข่อบเข่ตข่องเนิ��อหา ว�ธี�การนิ8าเสนิอ และแนิวคืวามคื�ด้

2. กล*#มผ��ฟั/งเป:าหมาย (Target Audience) แบ#งออกเป0นิ กล*#มผ��ฟั/งเฉพาะกล*#ม (Specific Audience) และกล*#มผ��ฟั/งท+�วไป (General Audience)

ป/จจ+ยส8าคื+ญิท��ม�ผลต#อการผล�ตรายการนิ�ตยสารทางอากาศ

3 . แนิวคื�ด้ในิการผล�ตรายการ (Conceptual)

ต�องคื8านิ%งการเป;ด้ประเด้5นิ การก8าหนิด้แกนินิ8าทางคืวามคื�ด้ ต�องเป0นิรายการท��ไม#หนิ+กสมอง ม�แนิวทางและท�ศทางในิการนิ8าเสนิอ รวมท+�งต�องม�ศ�ลปะในิการเสนิอรายการ คืวรจะด้8าเนิ�นิรายการไม#ให�นิ#าเบ��อ ม�คืวามยาวคืวามส+�นิตามคืวามเหมาะสมข่องเนิ��อหา และชั่#วงเวลา หากม�เนิ��อหามากคืวรแบ#งออกเป0นิตอนิๆ หร�อสร*ปเอาเฉพาะใจคืวามส8าคื+ญิมานิ8าเสนิอ และเม��อต�องสร*ปป;ด้ท�ายรายการ ผ��ด้8าเนิ�นิรายการท��ด้�ต�องทวนิประเด้5นิ ข่มวด้คืวามคื�ด้รวบยอด้ และเชั่�ญิชั่วนิให�ผ��ฟั/งต�ด้ตามร+บฟั/งรายการในิคืร+�งต#อไป

ป/จจ+ยส8าคื+ญิท��ม�ผลต#อการผล�ตรายการนิ�ตยสารทางอากาศ

4 . ขี'อม�ลขี�าวิสีาร (Information) น.าเน"2อหาขี'อม�ลมาจากแหล�งขี'อม�ล แล'วิน.ามารวิบรวิม เรยบเรยง ก.าหนดีขี�2นตอนในการฟั-ง ใช'ภาษาท�เขี'าใจง�าย

5. สีภาพื่ท'องถึ��น (Local feature) ม��งถึ$งวิ�ฒนธ์รรม ประเพื่ณ และค�าน�ยม

ขีองประชาชนในท'องถึ��น เน"2อหาต'องสีอดีคล'องก�บผู้�'คนในท'องถึ��น และต'องสีะท'อนสีภาพื่สี�งคมควิบค��ก�นไปดี'วิย

5 . งบประมาณ (Budget) ต'องมการก.าหนดีงบประมาณตามท�จ.าเป0น และสี.ารองไวิ'ในกรณฉ�กเฉ�น รวิมท�2งต'องจ�ดีหาอ�ปกรณ�ให'พื่ร'อมในการผู้ล�ตรายการ

7 กล��มผู้�'ผู้ล�ตรายการ (Production Team) ต'องท.างานร�วิมก�นเป0นทมไดี'อย�างดี เคารพื่ในควิามค�ดีขีองก�นและก�น